Chuyên đề Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Cổ phần Tư vấn thiết kế và qui hoạch xây dựng Quảng Ninh

x­ëng, vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch (Kinh phÝ c«ng ®oµn, b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ ) trÝch theo l­¬ng tÝnh vµo chi phÝ trong th¸ng cña nh©n viªn ph©n x­ëng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: - Tæng sè tiÒn tÝnh vµo chi phÝ . Cã TK334: - TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶. Cã TK338: - C¸c kho¶n ph¶i trÝch. (2) Nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng cho bé phËn qu¶n lý ph©n x­ëng: Nî TK627: Cã TK152: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng . (3) XuÊt c«ng cô dông cô lo¹i ph©n bæ 1 lÇn cho ph©n x­ëng s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK153: - Gi¸ trÞ thùc tÕ xuÊt dïng. (4) C¸c chi phÝ dÞch vô mua ngoµi sö dông cho s¶n xuÊt vµ qu¶n lý ph©n x­ëng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: - Gi¸ trÞ thanh to¸n thùc tÕ. Nî TK133 - VAT ®Çu vµo. Cã TK111, 112, 331 - Tæng chi phÝ ph¸t sinh. (5) C¸c chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn c¨n cø vµo chøng tõ nghiÖp vô ph¸t sinh, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK111, 112, 141 - Sè tiÒn chi phÝ thùc tÕ. (6) Sè khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh sö dông ë ph©n x­ëng s¶n xuÊt ph¶i trÝch trong th¸ng, kÕ to¸n ghi: Nî TK627: Cã TK214: - Sè khÊu hao ph¶i trÝch. d. KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt dë dang KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c s¶n phÈm dë dang ®Çu kú, cuèi kú vµ c¸c s¶n phÈm nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, nh©n c«ng trùc tiÕp, s¶n xuÊt chung ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. * Tµi kho¶n sö dông: KÕ to¸n sö dông TK: 154 “ Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang” ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt. - KÕt cÊu: Bªn nî: + TËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh trong kú. + Gi¸ trÞ vËt liÖu vµ chi phÝ thuª ngoµi chÕ biÕn . Bªn cã: + C¸c kho¶n gi¶m gi¸ thµnh. + TrÞ gi¸ phÕ liÖu thu håi. + TrÞ gi¸ thùc tÕ s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú. D­ nî: + Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang. + Chi phÝ thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn ch­a hoµn thµnh. * Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n: - S¬ ®å kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt dë dang: TK: 621 TK: 154 TK: 155 (1) (4) TK: 622 TK: 157 (2) (5) TK: 627 TK:632 (6) (1) KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK621: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (2) KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK622: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (3) KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, kÕ to¸n ghi: Nî TK154: Cã TK627: - Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh. (4) NhËp kho thµnh phÈm xuÊt b¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK155: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. (5) Thµnh phÈm göi ®i b¸n kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK157: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. (6) NÕu thµnh phÈm tiªu thô kh«ng qua kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK632: Cã TK154: - Gi¸ thµnh s¶n xuÊt. III. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt 1. KiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú S¶n phÈm dë dang lµ nh÷ng s¶n phÈm ch­a kÕt thóc giai ®o¹n chÕ biÕn, cßn ®ang n»m trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm doanh nghiÖp cÇn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm kª ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. a. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Theo ph­¬ng ph¸p nµy toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chÕ biÕn ®­îc tÝnh vµo trong thµnh phÈm dë dang chØ bao gåm Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Sè l­îng chi phÝ nguyªn Toµn bé + = x Chi phÝ NVLTT vËt liÖu dë dang cuèi kú chi phÝ n»m trong SPDD Sè l­îng Sè l­îng SP nguyªn vËt thµnh phÈm dë dang liÖu TT Trong ®ã: = + Toµn bé chi Chi phÝ NVLTT n»m Chi phÝ NVLTT phÝ NVLTT trong s¶n phÈm DD§K ph¸t sinh trong kú b. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang theo s¶n l­îng ­íc tÝnh t­¬ng ®­¬ng Ph­¬ng ph¸p nµy dùa theo møc ®é hoµn thµnh vµ sè l­îng cña s¶n phÈm dë dang ®Ó quy ®æi thµnh s¶n phÈm hoµn thµnh. Tiªu chuÈn cã thÓ quy ®æi lµ giê c«ng ®Þnh møc. §Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c khi ®¸nh gi¸ chØ nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy lµ ®Ó tÝnh c¸c chi phÝ chÕ biÕn, chi phÝ vÒ vËt liÖu x¸c ®Þnh theo sè thùc tÕ ®· dïng. 2. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ nh÷ng s¶n phÈm, c«ng viÖc lao vô nhÊt ®Þnh ph¶i ®­îc tÝnh gi¸ thµnh cho mét ®¬n vÞ. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cã thÓ lµ mét s¶n phÈm, lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh ë giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt hoÆc cã thÓ lµ chØ nh÷ng b¸n thµnh phÈm ë giai ®o¹n cuèi cña mét c«ng ®o¹n nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Bé phËn kÕ to¸n khi tÝnh gi¸ thµnh ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc ®èi t­îng c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®Æc ®iÓm tÝnh chÊt cña tõng s¶n phÈm, yªu cÇu tr×nh ®é h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ qu¶n lý cña doanh nghiÖp. Cô thÓ: - C¨n cø vµo ®Æc ®iÓm quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm: Víi s¶n phÈm gi¶n ®¬n th× ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm cuèi cïng. Víi s¶n phÈm phøc t¹p th× ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ s¶n phÈm ë b­íc chÕ t¹o cuèi cïng hay b¸n thµnh phÈm ë b­íc chÕ t¹o. - C¨n cø vµo yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý, tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp: Dùa trªn c¬ së tr×nh ®é, yªu cÇu vµ tæ chøc qu¶n lý ®Ó x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh víi tr×nh ®é cao cã thÓ chi tiÕt ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh ë gãc ®é kh¸c nhau hoÆc ng­îc l¹i víi tr×nh ®é thÊp th× ®èi t­îng ®ã cã thÓ bÞ h¹n chÕ vµ thu hÑp l¹i. 3. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt a. Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp Theo ph­¬ng ph¸p nµy gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc tÝnh trùc tiÕp theo c«ng thøc: = Gi¸ thµnh ®¬n Gi¸ trÞ SPDD§K – Chi phÝ SXPSTK – Gi¸ trÞ SPDDCK vÞ SP s¶n xuÊt Sè l­îng s¶n phÈm hoµn thµnh b. Ph­¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp mµ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn s¶n xuÊt, ë nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ. Gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ tæng chi phÝ s¶n xuÊt ë nhiÒu giai ®o¹n s¶n xuÊt: Gi¸ thµnh SP = Z1 + Z2 + ...+ Zn c. Ph­¬ng ph¸p hÖ sè Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt mµ sö dông trong cïng mét lo¹i nguyªn liÖu, cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nh­ng t¹o ra nhiÒu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau vµ kh«ng tËp hîp chi phÝ riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm mµ ®­îc tËp hîp chung cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. KÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c hÖ sè quy ®æi c¸c lo¹i s¶n phÈm vÒ s¶n phÈm gèc vµ c¨n cø vµo chi phÝ s¶n xuÊt tËp hîp ®­îc ®Ó tÝnh s¶n phÈm gèc: = Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Tæng gi¸ thµnh cña tÊt c¶ c¸c lo¹i s¶n phÈm s¶n phÈm gèc Tæng sè s¶n phÈm gèc ®· quy ®æi Tæng gi¸ cña Gi¸ trÞ s¶n Tæng chi phÝ Gi¸ trÞ s¶n tÊt c¶ c¸c lo¹i = phÈm dë dang + s¶n xuÊt ph¸t - phÈm dë dang s¶n phÈm cuèi kú sinh trong kú cuèi kú Tæng s¶n phÈm gèc (quy ®æi) = x Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Gi¸ thµnh ®¬n vÞ HÖ sè quy ®æi s¶n phÈm tõng lo¹i s¶n phÈm gèc s¶n phÈm tõng lo¹i d. Ph­¬ng ph¸p tØ lÖ + §èi t­îng ¸p dông: C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm cã quy c¸c vµ phÈm chÊt kh¸c nhau nh­ng ®­îc tËp hîp chi phÝ theo nhãm s¶n phÈm. + C¨n cø tÝnh gi¸ thµnh: Lµ tØ lÖ gi÷a chi phÝ thùc tÕ vµ chi phÝ ®Þnh møc ( hoÆc chi phÝ kÕ ho¹ch). = x Gi¸ trÞ thùc tÕ ®¬n vÞ Gi¸ trÞ kÕ ho¹ch (®Þnh møc) TØ lÖ s¶n phÈm tõng lo¹i ®¬n vÞ s¶n phÈm tõng lo¹i chi phÝ Trong ®ã: x 100 = TØ lÖ Tæng GT thùc tÕ cña c¸c lo¹i s¶n phÈm Chi phÝ Tæng GT kÕ ho¹ch (®Þnh møc) cña c¸c lo¹i SP e. Ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ s¶n phÈm phô + §èi t­îng ¸p dông lµ c¸c doanh nghiÖp trong cïng qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ngoµi s¶n phÈm chÝnh cßn cã s¶n phÈm phô thu håi - + - = Tæng GT GTSP chÝnh Tæng CPSX GT SP phô GT SP chÝnh SP chÝnh DD ®Çu kú PS trong kú thu håi ­íc tÝnh DD cuèi kú f. Ph­¬ng ph¸p liªn hîp Lµ ph­¬ng ph¸p ¸p dông trong tr­êng hîp doanh nghiÖp cã tæ chøc s¶n xuÊt, quy tr×nh c«ng nghÖ vµ tÝnh chÊt cña s¶n phÈm ®ßi hái viÖc tÝnh gi¸ thµnh ph¶i kÕt hîp c¸c ph­¬ng ph¸p trªn. IV. HÖ thèng sæ kÕ to¸n sö dông trong kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt (theo c¸c h×nh thøc kÕ to¸n) Qu¸ tr×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô bao giê còng xuÊt ph¸t tõ chøng tõ gèc vµ kÕt thóc b»ng b¸o c¸o kÕ to¸n th«ng qua viÖc ghi chÐp theo dâi, ®Þnh kho¶n, tÝnh to¸n vµ xö lý sè liÖu trªn c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n. Tõ c¸c b¶ng ph©n bæ, c¸c b¸o biÓu liªn quan kÕ to¸n lËp lªn c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm tuú thuéc vµo h×nh thøc kÕ to¸n mµ doanh nghiÖp ®ang ¸p dông. HiÖn nay cã 4 h×nh thøc sæ kÕ to¸n mµ c¸c doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän lµ: + H×nh thøc nhËt ký sæ c¸i. + H×nh thøc chøng tõ ghi sæ. + H×nh thøc nhËt ký chøng tõ. + H×nh thøc nhËt ký chung. a. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chøng tõ - KÕ to¸n tæng hîp vÒ c¸c kho¶n chi phÝ ®­îc thùc hiÖn trªn nhiÒu sæ s¸ch kÕ to¸n gåm: NhËt ký chøng tõ, b¶ng ph©n bæ, sæ c¸i, sæ kÕ to¸n chi tiÕt. - NhËt ký chøng tõ sè 7 ®Ó tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ cña toµn bé doanh nghiÖp kiÓm kª ph¸t sinh liªn quan ®Õn bªn cã c¸c TK: 142, 152, 153, 154, 611, 622, 627 tõ ®ã ghi vµo B¶ng kª sè 4, b¶ng kª sè 5 vµ b¶ng kª sè 6. b. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký chung Hµng ngµy cã tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kÕ to¸n ph¸t sinh kÕ to¸n ghi sæ nhËt ký chung theo tr×nh tù thêi gian. Bªn c¹nh ®ã thùc hiÖn ph¶n ¸nh theo quan hÖ ®¬n vÞ tµi kho¶n ®Ó phôc vô viÖc ghi sæ c¸i. c. H×nh thøc sæ kÕ to¸n nhËt ký sæ c¸i Tõ chøng tõ gèc kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp vÒ c¸c kho¶n chi phÝ c¨n cø vµo b¶ng tæng hîp ®Ó ghi vµo nhËt ký sæ c¸i. Chøng tõ gèc vµ b¶ng tæng hîp sau khi ghi nhËt ký sæ c¸i ®­îc ghi sæ hoÆc thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan hµng ngµy vµ c¨n cø vµo chøng tõ kÕ to¸n ®Ó ghi vµo c¸c sæ hoÆc thÎ chi tiÕt. Cuèi th¸ng hoÆc cuèi quý ph¶i tæng hîp sè liÖu vµ kho¸ c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt vµ lËp c¸c b¶ng tæng hîp chi tiÕt. B¶ng tæng hîp chi tiÕt ®­îc dïng ®Ó ®èi chiÕu sè liÖu víi sæ nhËt ký sæ c¸i vµo cuèi th¸ng. d. H×nh thøc sæ kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ Hµng ngµy c¨n cø vµo chøng tõ gèc kÕ to¸n ph©n lo¹i vµ tæng hîp ®Ó lËp chøng tõ ghi sæ, c¨n cø vµo sè liÖu chøng tõ ghi ®· lËp kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi vµo sæ ®¨ng ký chøng tõ ghi sæ vµ ghi sæ c¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan. Cuèi th¸ng c¨n cø sè liÖu ë c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt lËp b¶ng chi tiÕt sè ph¸t sinh, c¨n cø vµo sè liÖu ë Sæ c¸i tµi kho¶n kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi chi phÝ. PhÇn II Thùc tr¹ng h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn t­ vÊn thiÕt kÕ quy ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh I. Kh¸i qu¸t vÒ c«ng ty cæ phÇn t­ vÊn qui ho¹ch vµ thiÕt kÕ x©y dùng Qu¶ng Ninh Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty C«ng ty cæ phÇn t­ vÊn qui ho¹ch vµ thiÕt kÕ x©y dùng Qu¶ng Ninh ®­îc t¸ch ra tõ së x©y dùng Qu¶ng Ninh n¨m 1999. C«ng ty tiÕn hµnh cæ phÇn ho¸ theo quyÕt ®Þnh sè 1775/2003/Q§ _UB, ngµy 10/06/2003. C«ng ty ho¹t ®éng theo luËt doanh nghiÖp, theo c¸c qui ®Þnh cña UBND tØnh Qu¶ng Ninh vµ luËt x©y dùng. C¬ cÊu vèn cña c«ng ty ®­îc chia theo tØ lÖ 51% vèn cña nhµ n­íc, cßn l¹i lµ vèn cña c¸n bé trong vµ ngoµi c«ng ty gãp. C«ng ty ho¹t ®éng trong lÜnh vùc qui ho¹ch vµ thiÕt kÕ c¸c c«ng tr×nh c«ng nghiÖp vµ d©n dông trong vµ ngoµi tØnh. Lóc ®Çu lµ cong ti cña nhµ n­íc, ho¹t ®éng theo ®­êng lèi chñ tr­¬ng cña nhµ n­íc qui ®Þnh. Tõ sau khi cæ phÇn ho¸, c«ng ty ph¶i tù ®øng v÷ng b»ng chÝnh n¨ng lùc cña m×nh ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn. NhÊt lµ trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã rÊt nhiÒu thuËn lîi song còng cã rÊt nhÒu khã kh¨n, c¹nh tranh ngµy cµng m¹nh, cho nªn kÓ tõ khi cæ phÇn ho¸ c«ng ty ®· cã nh÷ng thay ®æi rÊt lín vÒ qu¶n lÝ vÒ tæ chøc, vÒ lÜnh vùc kinh doanh. §Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng cña c«ng ty trong thêi k× míi, chñ tr­¬ng cña c«ng t lµ ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ ®ång thêi ph¸t huy tiÒm n¨ng thÕ m¹nh s½n cã ®¶m b¶o c«ng an viÖc lµm th­êng xuyªn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn, tõng b­íc t¨ng cæ tøc cho cæ ®«ng. C¨n cø vµo chñ tr­¬ng trªn c«ng ty dù kiÕn: T¨ng c­êng dÇu t­ chiÒu s©u cho c¸c lÜnh vùc thÕ m¹nh nh­ t­ vÊn qui ho¹ch kh¶o s¸t,vµ x©y dùng nh»m më réng vµ chiÕm lÜnh thÞ tr­êng. Më thªm mét sè lÜnh vùc kinh doanh míi cô thÓ lµ: Thµnh lËp xÝ nghiÖp dÞch vô kinh doanh th­¬ng m¹i, më v¨n phßng ®¹i diÖn c«ng ty t¹i mét sè huyÖn nh­ ®«ng triÒu, mãng c¸i §Æc ®iÓm kinh doanh C«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh ë lÜnh vùc t­ vÊn qui ho¹ch thiÕt kÕ, vµC«ng ty ho¹t ®éng kinh doanh ë lÜnh vùc t­ vÊn qui ho¹ch thiÕt kÕ, vµ y dùng, cô thÓ cã c¸c ngµnh nghÒ sau: LËp dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng d©n dông c«ng nghiÖp giao th«ng thuû lîi, h¹ tÇng kÜ thuËt vµ m«i tr­êng. Kh¶o s¸t ®o ®¹c c¸c c«ng tr×nh x©y dùng. ThiÕt kÕ qui ho¹ch chi tݪt c¸c khu d©n c­. NhËn x©y dung c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng nghiÖp. LËp hå s¬ mêi thÇu vµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hå s¬ mêi thÇu . KiÓm ®Þnh chÊt l­îng thi c«ng c¸c c«ng tr×nh. Bé m¸y qu¶n lÝ Gi¸m ®èc lµ ng­êi ®øng ®Çu l·nh ®¹o s¶n xuÊt chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ kÕt qu¶ ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Do héi ®ång qu¶n trÞ bæ nhiÖm. XÝ nghiÖp thiÕt kÕ, vµ x©y dùng :Cã chøc n¨ng lËp dù ¸n kh¶ thi thiÕt kÕ, x©y dùng néi ngo¹i thÊt c¸c c«ng tr×nh d©n dông vµ c«ng nghiÖp, lËp hå s¬ mêi thÇu vµ ph©n tÝch ®¸nh gi¸ hå s¬ mêi thÇu. Trung t©m qui ho¹ch: Cã chøc n¨ng nghiªn cøu thiÕt kÕ qui ho¹ch lËp dù ¸n tiÒn kh¶ thi, vµ kh¶ thi. XÝ nghiÖp kh¶o s¸t: Chøc n¨ng kh¶o s¸t ®Þa chÊt c«ng tr×nh, ®o vÏ b¶n ®å ®a tØ lÖ. Phßng kÕ to¸n: cã chøc n¨ng h­íng dÉn nghiÖp vô lËp sæ s¸ch kÕ to¸n, h­íng dÉn thùc hiÖn ph¸p lÖnh h¹ch to¸n kÕ to¸n thèng kª cho c¸c ®¬n vÞ, nghiÖm thu thanh lÝ hîp ®ång kiÓm so¸t c«ng t¸c h¹ch to¸n kinh tÕ. Phßng qu¶n lÝ nghiÖp vô: Chøc n¨ng chñ yÕu ®«n ®èc thùc hiÖn hîp ®ång kinh tÕ, tham m­u cho héi ®ång qu¶n trÞ ban gi¸m ®èc ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña c«ng ty trong thêi k× míi. S¬ ®å bé m¸y c«ng ty. HDQT BAN GIAM §OC P.K£ TOAN XN-TKI XN-TKII QLNV XN-KS TT-QH 4. Thực trạng hiện nay Về sản xuất kinh doanh, công ty hoạt động trên lĩnh vực tư vấn thiết kế một lĩnh vực khá mới mẻ có nhiều khó khăn cả về mở rộng thị trường và thu hút đầu tư.Khi vừa được tách ra rừ sở xây dựng cơ sở vật chất của công ty còn rất nghèo nàn máy móc thiết bị còn quá thô sơ. Ban đầu chỉ có một xí nghiệp thiết kế, khách hang đến tư vấn thiết kế chủ yếu là cơ quan nhà nước, phụ thuộc nhiều vào kinh phí do nhà nước cấp, đời sống của cán bộ công nhân viên chưa được cải thiện. Đứng trước nền kinh tế thị trường rất náo nhiệt nhưng vô cùng khắc nhiệt, nếu như không tự chủ năng động nắm bắt thời cơ thì sẽ không thể tồn tại được. Nhận thấy đựợc những khó khăn và thuận lợi trên công ty đã nổ lực hết mình tại dựng chổ đứng trên thị trường. Từ chổ là một công ty nhà nước, đến năm 2003 công ty đã cổ phần hóa, từng bước nâng cao năng lực cạnh tranh, mở rộng sản xuất. Đến nay khách hang của công ty không chỉ là các cơ quan nhà nước mà cả doanh nghiệp tư nhân, cá nhân trong và ngoài tỉnh. Về lao động: khi mới thành lập đội ngũ cán bộ của công ty da số là trình độ chưa cao, chỉ mới có 20 kiến trúc sư, số người có trình độ đại học 15 người, số lao động trong biên chế quá lớn, tạo gánh nặng về các khoản chi phí lương và phụ cấp. Từ khi chuyển sang cổ phần hóa, công ty đã mạnh dạn tuyển nhiều cán bộ tuổi trẻ, tạo động lực cho công ty, cử nhiều cán bộ đi học để nâng cao trình độ chuyên môn, góp phần thúc đaayr hiệu quả ngày càng cao của công ty. Đến nay công ty đã có khoảng 88 kiến trúc sư, nhiều người có trình độ cao tiến sĩ, thạc sĩ. Công ty từ chổ phụ thuộc rất nhiều vào kinh phí nhà nước cấp, đến nay đã tự chủ được về vốn, không những thế công ty dự kiến đến năm 2007 sẽ thành lập hai chi nhánh ở thị xã Móng Cái và Đông Triều, mở thêm nhiều lĩnh vực kinh doanh mới. Đời sống của cán bộ công nhân viên được nâng cao đáng kể, tháng nào cán bộ công nhân viên cũng được chia lợi tức, điều này làm cho họ yên tâm hơn với công việc. C«ng t¸c tæ chøc kÕ to¸n. a. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: - Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n lµ mét néi dung rÊt quan träng cña tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n. Bé m¸y kÕ to¸n ®­îc hiÓu nh­ mét tËp hîp c¸n bé, nh©n viªn kÕ to¸n cïng c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt ghi chÐp tÝnh to¸n th«ng tin ®Ó thu nhËn, kiÓm tra, xö lý vµ cung cÊp th«ng tin c¸c ho¹t ®éng cña d©y chuyÒn s¶n xuÊt cña th«ng tin kÕ to¸n ®Ó tho¶ m·n nhu cÇu th«ng tin cu¶ c¸c ®èi t­îng sö dông th«ng tin. - S¶n xuÊt th«ng tin kÕ to¸n còng bao gåm c¸c kh©u c«ng viÖc kh¸c nhau. ë mçi kh©u c«ng viÖc ®­îc bè trÝ nh÷ng c¸n bé nh©n viªn kÕ to¸n cïng c¸c ph­¬ng tiÖn phï hîp ®¶m b¶o cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt th«ng tin cã hiÖu qu¶ t¹o ra s¶n phÈm h÷u Ých. - Bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty gåm: Mét phßng kÕ to¸n chung cña c«ng ty, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n phô tr¸ch c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n nh­: KÕ to¸n xÝ nghiÖp thiÕt kÕ, kÕ to¸n xÝ nghiÖp thi c«ng, kÕ to¸n xÝ nghiÖp trung t©m dù ¸n, kÕ to¸n ®éi kiÓm so¸t ®Þa chÊt. Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty sö dông h×nh thøc kÕ to¸n tËp chung toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n ®Òu do mét phßng kÕ to¸n thùc hiÖn. * M« h×nh tæ chøc kÕ to¸n nh­ sau: KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n thanh to¸n KÕ to¸n TSC§ KÕ to¸n thanh to¸n tiÒn l­¬ng, BHXH, BHYT, KPC§ KÕ to¸n doanh thu KÕ to¸n xÝ nghiÖp thiÕt kÕ KÕ to¸n xÝ nghiÖp kh¶o s¸t KÕ to¸n trung t©m ®iÒu hµnh dù ¸n b. §Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña bé m¸y kÕ to¸n Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cã chøc n¨ng ghi chÐp, thu thËp ph¶n ¸nh, tæ chøc hÖ thèng ho¸ th«ng tin vÒ toµn bé ho¹t ®éng kÕ to¸n tµi chÝnh ph¸t sinh ë c«ng ty phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý kÕ to¸n cña Nhµ n­íc, cung cÊp c¸c th«ng tin ®Ó l·nh ®¹o ra c¸c quyÕt ®Þnh chØ ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®¹t hiÖu qu¶ cao. * Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô chung cña phßng kÕ to¸n: Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cã nhiÖm vô b¶o vÖ thu nhËn hÖ thèng ho¸ vÒ sù vËn ®éng vèn vµ t¸i sinh mét c¸ch kÞp thêi. ¸p dông vµ tu©n thñ c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n t¹o ra nh÷ng sù thèng nhÊt trong kiÓm tra chÊp hµnh, chÕ ®é, thÓ lÖ chÝnh s¸ch tµi chÝnh, b¶o ®¶m sù ghi chÐp h¹ch to¸n cung cÊp sè liÖu mét c¸ch trung thùc vµ x©y dùng tõ c«ng ty tíi c¸c ®¬n vÞ trùc thuéc phï hîp víi tÝnh chÊt ®Æc ®iÓm cña c«ng ty. * NhiÖm vô riªng cña phßng tµi chÝnh kÕ to¸n cña c«ng ty: + KÕ to¸n tr­ëng: Tæ chøc chÞu tr¸ch nhiÖm h­íng dÉn kiÓm tra tµi chÝnh kÕ to¸n ë c«ng ty tham m­u vµ cung cÊp th«ng tin vÒ kÕ to¸n tµi chÝnh gióp l·nh ®¹o ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh chØ ®¹o cña c«ng ty, tæng hîp xö lý sè liÖu ®­a ra b¸o c¸o tµi chÝnh. + KÕ to¸n tæng hîp: ChÞu tr¸ch nhiÖm x©y dùng qu¶n lý, kÕ ho¹ch qu¶n lý, h¹ch to¸n kÕ to¸n vèn sö dông vèn vµ h¹ch to¸n kÕ to¸n b»ng tiÒn c«ng nî nguån vèn chñ së h÷u, tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh, tËp hîp doanh thu, ph©n phèi kÕt qu¶ tiªu thô c«ng ty. + KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh(kiªm kÕ to¸n vËt t­ ): Thùc hiÖn viÖc ghi chÐp tæng hîp sù biÕn ®éng cña tµi s¶n cè ®Þnh, hao mßn tµi s¶n cè ®Þnh, biÕn ®éng vÒ sè l­îng gi¸ trÞ. + KÕ to¸n thanh to¸n tiÒn l­¬ng: cã nhiÖm vô ghi chÐp ph©n bè tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n viªn, tõ ®ã chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ c¸c kho¶n b¶o hiÓm x· héi,b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn theo quy ®Þnh cña Nhµ n­íc c¸c kho¶n trÝch t¹m øng l­¬ng vµ tr¶ l­¬ng vµo cuèi kú. + KÕ to¸n doanh thu vµ tiÖu thu s¶n phÈm: ChÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ biªn b¶n nhiÖm thu thanh lý, h¹ch to¸n doanh thu, tr¸ch nhiÖm thu håi vèn, kiªm thñ quü, thèng kª. II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i c«ng ti cæ phÇn t­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh 1. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n a. Tæ chøc vËn dông chÕ ®é kÕ to¸n chung ë c«ng ty HiÖn nay c«ng ty ®ang thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n mµ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ¸p dông theo quy ®Þnh cña bé tµi chÝnh vµ luËt doanh nghiÖp, tuy nhiªn do ®Æc thï s¶n xuÊt cña c«ng ty chjo nªn cã mét sè ®iÓm kh¸c biÖt. VÒ chÕ ®é chøng tõ: Bªn c¹nh c¸c chøng tõ th«ng th­êng nh­ ë c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c nh­: + PhiÕu thu, phiÕu chi. + PhiÕu nhËp xuÊt vËt t­, thiÕt bÞ. + PhiÕu t¹m øng thùc hiÖn hîp ®ång, phiÕu t¹m øng c«ng t¸c phÝ. + GiÊy thanh lý nh­îng b¸n tµi s¶n. + GiÊy ®Ò nghÞ mua m¸y mãc thiÕt bÞ cña cÊp d­íi, giÊy ®ång ý phª chuÈn hay kh«ng ®ång ý cña cÊp trªn. + C¸c ho¸ ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng khi mua hµng ho¸. + C¸c chøng tõ tiÒn göi huÆc rót tiÒn göi ng©n hµng. + TiÒn mÆt. + C¸c ho¸ ®¬n thuÕ, ho¸ ®¬n ®iÖn n­íc. + Hîp ®ång thiÕt kÕ t­ vÊn. + Ho¸ ®¬n vµ c¸c chøng tõ thanh lý thanh lý hîp ®ång. Vµ mét sè chøng tõ kh¸c. Tuú theo c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh mµ cã c¸c chøng tõ phï hîp. C¸c chøng tõ ph¸t sinh ®­îc tËp hîp l¹i cuèi mæi quý ®­a lªn phßng kÕ to¸n trªn c«ng ty ph¶n ¸nh vµo sæ. Víi c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp s¶n xuÊt nh­ xÝ nghiÖp thiÕt kÕ th× vËt t­ chñ yÕu lµ giÊy thiÕt kÕ, cho nªn chøng tõ nhËp xuÊt vËt t­ ë ®©y chñ yÕu lµ chøng tõ nhËp xuÊt giÊy vÏ, vµ c¸c thiÕt bÞ phôc vô cho thiÕt kÕ b¶n vÏ. Khi vËt t­ nhËp vµo kh«ng ®­a vµo kho mµ trùc tiÕp ®Õn x­ëng, do ®ã kh«ng cã phiÕu nhËp kho mµ chØ cã giÊy biªn nhËn cña ph©n x­ëng do kÕ to¸n viªn vµ gi¸m ®èc xÝ nghiÖp ký x¸c nhËn. Do ®Æc tr­ng lµ t­ vÊn thiÕt kÕ, cho nªn chi phÝ lµ chiÕm tØ träng lín trong c«ng ty, do c«ng ty thùc hiÖn chÕ ®é kho¸n l­¬ng cho nªn mæi quý míi h¹ch to¸n l­¬ng, hµng th¸ng doanh nghiÖp chi t¹m øng l­¬ng, do ®ã chøng tõ ®­îc sö dông nhiÒu nhÊt lµ giÊy t¹m øng l­¬ng, cuèi mæi quý c¨n cø vµo chøng tõ t¹m øng l­¬ng vµ sè ®· kho¸n ®Ó h¹ch to¸n l­¬ng. VÒ chÕ ®é tµi kho¶n: Doanh nghiÖp ¸p dông hÖ thèng tµi kho¶n hiÖn hµnh, nh­ng bªn c¹nh ®ã do ®Æc tr­ng ngµnh nghÒ kinh doanh mµ cã mét sè ®Æc ®iÓm riªng. ë ®¬n vÞ trùc thuéc s¶n xuÊt th× kh«ng cã ®Þnh kho¶n ph¶n ¸nh sæ kÕ to¸n mµ c¸c chøng tõ khi ®­îc ®­a lªn sÏ ®­îc ph©n lo¹i råi míi ghi sæ. Víi tµi kho¶n tiÒn th× còng ®­îc sö dông nh­ c¸c ®¬n vÞ kh¸c: + Tk 1111: TiÒn mÆt ViÖt Nam. + Tk 1112: TiÒn mÆt ngo¹i tÖ. + Tk 1121: TiÒn göi ng©n hµng ViÖt Nam ®ång. + Tk 1122: TiÒn göi ng©n hµng ngo¹i tÖ. Víi tµi kho¶n t¹m øng (141) còng ®­îc chi tiÕt thµnh 2 tµi kho¶n: + Tk 1411: T¹m øng cho c¸n bé gi¸n tiÕp s¶n xuÊt. + Tk 1412: T¹m øng cho c¸n bé trùc tiÕp s¶n xuÊt, trong ®ã chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ nh­ sau. Tk 14121: Trung t©m quy ho¹ch. Tk 14122: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ I. Víi tµi kho¶n 152 th× ®­îc chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ. Víi tµi kho¶n 153 lµ tµi kho¶n chØ c«ng cô dông cô phôc vô cho viÖc thiÕt kÕ, kh¶o s¸t, hay cßn gäi lµ tµi s¶n phôc vô trùc tiÕp chio s¶n xuÊt, ®­îc chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng vµ ®¬n vÞ trùc tiÕp s¶n xuÊt. + Tk 1531: Trung t©m quy ho¹ch. + Tk 1532: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ I. + Tk 1532: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ II. + Tk 1532: XÝ nghiÖp kh¶o s¸t. + Tk 1532: Trung t©m ®iÒu hµnh dù ¸n. Ngoµi ra c¸c c«ng cô phôc vô cho lµm viÖc v¨n phßng cña lao ®éng gi¸n tiÕp nh­ m¸y tÝnh, m¸y in, m¸y Fax ®­¬ch ®­a vµo Tk 1538. Mét ®iÓm kh¸c biÖt râ nÐt cña c«ng ty ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c ®ã chÝnh lµ s¶n phÈm t¹o ra. Doanh nghiÖp chØ sö dông Tk 155: Thµnh phÈm. Tk 154: S¶n phÈm dë dang. Ngoµi ra doanh nghiÖp kh«ng sö dông tµi kho¶n 156 vµ tµi kho¶n 157 do ®Æc tr­ng ngµnh nghÒ kinh doanh kh«ng cÇn thiÕt ph¶i sö dông. §èi víi Tk 154 vµ Tk 155 ®­îc chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ trùc tiÕp s¶n xuÊt: + Tk 1541, Tk 1551: Trung t©m quy ho¹ch. +Tk 1542, Tk 1552: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ I. +Tk 1543, Tk 1553: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ II. +Tk 1544, Tk 1554: XÝ nghiÖp kh¶o s¸t +Tk 1545, Tk 1555: Trung t©m ®iÒu hµnh dù ¸n. §èi víi nhãm tµi s¶n chØ tµi s¶n cè ®Þnh, v× l­îng tµi s¶n cè ®Þnh trong doanh nghiÖp kh«ng nhiÒu, kh«ng ®a ¹ng cho nªn tµi kho¶n chØ tµi s¶n cè ®Þnh kh«ng phøc t¹p, doanh nghiÖp kh«ng sö dông tµi kho¶n 212 lµ tµi kho¶n chØ TSC§ thuª tµi chÝnh nh­ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c. Doanh nghiÖp chØ sö dông tµi kho¶n: + Tk 211: ChØ tµi s¶n cè ®Þnh h÷u h×nh, ®­îc chi tiÕt thµnh hai tµi kho¶n nhá. Tk 2111: Nhµ x­ëng kiÕn tróc, « t«. Tk 2112: M¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt nh­ m¸y in, m¸y ®o ®¹c kh¶o s¸t ... VÒ viÖc tÝnh khÊu hao TSC§ doanh nghiÖp chØ sö dông Tk 214, ®­îc chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ. +Tk 2141: Trung t©m quy ho¹ch. +Tk 2142: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ I. +Tk 2143: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ II. +Tk 2144: XÝ nghiÖp kh¶o s¸t +Tk 2145: Trung t©m ®iÒu hµnh dù ¸n. ViÖc tÝnh khÊu hao ®­îc diÔn ra cµo cuèi mçi quý. Ngoµi ra c¸c tµi kho¶n ph¶i tr¶ nh­ Tk 311,3331, 334, 336... Còng sö dông nh­ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c. §èi víi tµi kho¶n chØ doanh thu, doanh nghiÖp chØ sö dông tµi kho¶n 511, vµ ®uäc chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ. V× s¶n phÈm cña doanh nghiÖp t¹o ra ®Òu do hîp ®ång,cho nª kh«ng sö dông tµi kho¶n 531, 532, kh«ng cã hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i hay hµng b¸n gi¶m gi¸. +Tk 5111: Trung t©m quy ho¹ch. +Tk 5112: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ I. +Tk 5113: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ II. +Tk 5114: XÝ nghiÖp kh¶o s¸t +Tk 5115: Trung t©m ®iÒu hµnh dù ¸n. §èi víi tµi kho¶n chi phÝ th× cã tµi kho¶n 621, 627, 642, kh«ng cã tµi kho¶n 641chi phÝ b¸n hµng. §èi víi tµi kho¶n 627®­îc chi tiÕt thµnh. + Tk 6271: Chi phÝ v¨n phßng phÈm. + Tk 6272: Chi phÝ khÊu hao. + Tk 6273: Chi phÝ thanh lý, nh­îng b¸n. + Tk 6278: Chi phÝ kh¸c. Cßn l¹i c¸c tµi kho¶n kh¸c nh­: + Tk 711: Thu nhËp kh¸c. + Tk 911: KÕt chuyÓn chi phÝ doanh thu. + Tk 421: L·i lç kinh doanh. Còng sö dông nh­ c¸c doanh nghiÖp kh¸c. VÒ chÕ ®é sæ s¸ch: Doanh nghiÖp ghi sæ theo h×nh thøc nhËt ký chung, vµ thùc hiÖn trªn m¸y vi tÝnh, cuèi mæi quý, n¨m míi in ra ®Ó b¸o c¸o xem xÐt ®¸nh gi¸. S¬ ®å h×nh thøc nhËt ký chung. Chøng tõ gèc NhËt ký ®Æc biÖt NhËt ký chung Sæ thÎ KT Chi TiÕt Sæ C¸i B¶ng Tæng Hîp Chi TiÕt B¶ng C©n §èi Sè P/S B¸o C¸o Tµi ChÝnh Sæ nhËt ký chung ®­îc ghi vµo cuèi mæi quý, khi c¸c ®¬n vÞ ë d­íi chuyÓn chøng tõ lªn. NhËt ký chung ®­îc ghi cô thÓ tõng ®¬n vÞ trùc thuéc, mçi mét xÝ nghiÖp, trung t©m ®­îc ph¶n ¸nh vµo mét sæ nhËt ký riªng ®Ó tiÖn theo dâi, vµ mét sæ nhËt ký chung cña toµn c«ng ty. NhËt ký chung ®­îc ghi theo tr×nh tù thêi gian ph¸t sinh, ë mçi ®¬n vÞ th× ghi theo tµi kho¶n chi tiÕt, cßn trong sæ ghi chung cho toµn c«ng ty th× ghi theo tµi kho¶n tæng hîp. Chi phÝ chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng chi phÝ cña doanh nghiÖp lµ chi phÝ l­¬ng, do ®ã doanh nghiÖp cã thªm nhËt ký tµi kho¶n 334 lu«n theo dâi nh÷ng ph¸t sinh liªn quan ®Õn l­¬ng. N¨m tµi chÝnh b¾t ®Çu tõ ngµy 1/1 cña n¨m nµy vµ kÕt thóc vµo cuèi ngµy 31/12 cña n¨m ®ã. Cuèi mæi n¨m tµi chÝnh th× kÕ to¸n tiÕn hµnh viÖc ghi sæ c¸i, do viÖc ghi chÐp ®­îc thùc hiÖn trªn m¸y oo ®ã viÖc vµo sæ c¸i ®¬n gi¶n h¬n. Doanh nghiÖp cã c¸c lo¹i sæ c¸i ®ã lµ sæ c¸i tµi kho¶n 111, 112, 334, 511, 155, 627, vµ mét sè c¸c sæ kh¸c. Do viÖc ¸p dông theo h×nh thøc nhËt ký chung cho nªn c¸c lo¹i sæ s¸ch lµ kh«ng nhiÒu. ChÕ ®é b¸o c¸o tµi chÝnh: Còng nh­ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, c«ng ty cung sö dông c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh th«ng th­êng, c¸c lo¹i b¸o c¸o ta chÝnh nµy kh«ng chØ sö dông trong néi bé doanh nghiÖp, cho ban gi¸m ®èc héi ®ång qu¶n trÞ, mµ cßn ph¶i cung cÊp cho c¬ quan thuÕ, cho thanh kiÓm tra c¬ quan nhµ n­íc vµ cho nh÷ng ng­êi quan t©m. C¸c lo¹i b¸o c¸o tµi chÝnh mµ doanh nghiÖp sö dông lµ: + B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n. + B¸o c¸o l­u chuyÓn tiÒn tÖ. + B¸o c¸o thuyÕt minh tµi chÝnh. + B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. + B¸o c¸o l·i lç. b. Tæ chøc kÕ to¸n mét sè phÇn nghiÖp vô chñ yÕu. - KÕ to¸n tµi s¶n cè ®Þnh. Nh­ phÇn trªn ®· nãi TSC§ trong doanh nghiÖp kh«ng lín, chñ yÕu lµ m¸y in, m¸y ®o ®¹c, m¸y kh¶o khÝ, chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö lµ kh«ng cã. VÒ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n nguyªn gi¸ tµi s¶n cè ®Þnh ®­îc x¸c ®Þnh b»ng: Nguyªn gi¸ = Gi¸ mua cã thuÕ + Chi phÝ vËn chuyÓn thu mua. §èi víi tµi s¶n cè ®Þnh lµ nhµ c÷a kiÕn tróc h× nguyªn gi¸ ®­îc x¸c ®Þnh: Nguyªn gi¸ = Chi phÝ ph¶i tr¶ nhµ thÇu cung cÊp (thuª thÇu). VÒ quy tr×nh h¹ch to¸n: Khi mua tµi s¶n cè ®Þnh: Nî Tk: 2111, Tk 2112. Nî Tk: 133. Cã Tk: 111, Tk 112, Tk 331. KÕ to¸n vËt t­. VËt t­ cña c«ng ty kh«ng nhiÒu chñ yÕu lµ giÊy vÏ vµ c¸c vËt liÖu phô kh¸c. VËt t­ nhËp riªng rÏ cho tõng xÝ nghiÖp vµ trung t©m. Cuèi quý khi cã chøng tõ chuyÓn lªn th× kÕ to¸n ghi. + Nî 1521: Trung t©m quy ho¹ch. + Nî 1522: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ I. + Nî 1523: XÝ nghiÖp thiÕt kÕ II. + Nî 1524: XÝ nghiÖp kh¶o s¸t + Nî 1525: Trung t©m ®iÒu hµnh dù ¸n. + Nî 133: VAT ®­îc khÊu trõ. Cã 111, 112, 331. Gi¸ cã thuÕ. L­îng vËt t­ tån kho kh«ng cã huÆc hÇu nh­ kh«ng ®¸ng kÓ. KÕ to¸n thµnh phÈm. Thµnh phÈm ë ®©y lµ b¶n vÏ, vµ c¸c dÞch vô t­ vÊn. §Õn cuèi mæi quý khi mµ s¶n phÈm ch­a hoµn thµnh ®­îc ghi vµo sæ: Nî Tk 154: Gi¸ trÞ s¶n phÈm ®ë dang. Cã Tk 152, Tk 153, Tk 334. Khi s¶n phÈm hoµn thµnh. Nî Tk 155. Cã Tk 154. KÕ to¸n lao ®éng tiÒn l­¬ng. KÕ to¸n ë c¸c ®¬n vÞ trùc tiÕp s¶n xuÊt cã tr¸ch nhiÖm theo dâi sè l­îng lao ®éng qua c¸c b¶ng chÊm c«ng, x©y dùng thµnh b¶ng l­¬ng. C¨n cø vµo c«ng viÖc mµ cã hÖ sè l­¬ng riªng. Kh¸c víi c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kh¸c, hÖ sè l­¬ng kh«ng tu©n theo quy ®Þnh chung cña nhµ n­íc mµ c¨n cø vµo møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc, vµo khèi l­îng c«ng viÖc, tõ ®ã quy ®Þnh hÖ sè l­¬ng. TiÒn l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh the« c«ng thøc: Møc l­¬ng = TiÒn l­¬ng tèi thiÓu*HÖ sè l­¬ng. Trong th¸ng doanh nghiÖp tr¶ l­¬ng theo møc t¹m øng, cuèi mæi quý c¨n cø vao b¶ng chÊm c«ng, vµo møc kho¸n l­¬ng, vµo khèi l­îng c«ng viÖc hoµn thµnh ®Ó tÝnh ra møc l­¬ng mµ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc, nÕu nh­ møc t¹m øng lín h¬n l­¬ng tÝnh ra th× ng­êi lao ®éng ph¶i tr¶ vµo th¸ng sau, nÕu nh­ møc t¹m øng nhá h¬n møc thùc tÕ ®­îc nhËn th× ng­êi lao ®éng ®­îc tr¶ thªm ®ñ sè chªnh lÖch. Khi t¹m øng l­¬ng kÕ to¸n ghi: Nî Tk 334. Cã Tk 336. Cuèi kú quyÕt to¸n l­¬ng, tÝnh ra sè l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn. Nî Tk 642. Nî Tk 621. Cã Tk 334. TÝnh b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµnph¶i nép cho ng­êi lao ®éng. Nî Tk 642. Nî Tk 334. Cã Tk 338. NÕu t¹m øng thõa kÕ to¸n ghi. Nî Tk 334. Cã Tk 338. NÕu t¹m øng thiÕu kÐ to¸n ghi. Nî Tk 334. Cã Tk 111, 112. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt. Gåm cã chi phÝ vËt t­, chi phÝ ng­êi lao ®éng, chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. Khi xuÊt vËt t­ cho s¶n xuÊt ghi: Nî Tk 621. Cã Tk 152: Chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ. Chi phÝ ®iÖn n­íc phôc vô cho s¶n xuÊt, kÕ to¸n ghi. Nî Tk 627: Chi tiÕt cho tõng ®¬n vÞ. Nî Tk 133: VAT ®­îc khÊu trõ. Cã Tk 111, 112, 331: gi¸ thanh to¸n c¶ thuÕ. KÕ to¸n tiªu thô vµ kÕt qu¶. S¶n phÈm khi hoµn thµnh sÏ ®ù giao cho kh¸ch hµng, gi¸ thµnh th× ®· ®­îc tho¶ thuËn khi b¾t ®Çu ký kÕt hîp ®ång, s¶n phÈm t¹o ra kh«ng cã tån kho, chØ x·y ra tr­êng hîp cã ®¹t yªu cÇu hay kh«ng. Trªn c¬ së ®ã kh¸ch hµng sÏ yªu cÇu lµm l¹i hay lµ ph¶i båi th­êng, huÆc lµ huû hîp ®ång. §Êy lµ vÒ mÆt quy t¾c, cßn trªn thùc tÕ c«ng ty ch­a hÒ ®Ó x·y ra mét tr­êng hîp nµo nh­ vËy. Khi hîp ®ång hoµn thµnh ®­îc bªn kh¸ch hµng chÊp thuËn thanh to¸n th× sÏ ®­îc ghi nhËn nh­ doanh thu. Khi ph¸t sinh doanh thu kÕ to¸n ghi: Nî 111: NÕu thu b»ng tiÒn mÆt. Nî 112: NÕu thu b»ng tiÒn göi ng©n hµng. Nî 131: Ph¶i thu kh¸ch hµng. Cã Tk 511. Cã Tk 3331: VAT pha nép. KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn. Nî Tk 511. Cã Tk 911. KÕt chuyÓn l·i. Nî Tk 911. Cã Tk 421: l·i. KÕt chuyÓn læ. Nî Tk 421. Cã Tk 911: Lç. Trog ®ã nÕu Doanh thu – Chi phÝ >0 th× l·i. NÕu Doanh thu – Chi phÝ <0 th× lç. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty. XuÊt ph¸t tõ ®Æc diÓm ngµnh nghÒ kinh doanh mµ viÖc tËp hîp chi phÝ ®­îc theo dâi cho tõng c«ng tr×nh ®¬n ®Æt hµng dÞch vô. Mçi c«ng tr×nh tõ khi b¾t dÇu thùc hiÖn cho ®Õn khi kÕt thóc ®­îc tËp hîp theo dâi trùc tiÕp trªn sæ chi phÝ nh­ sæ chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng, chi phÝ s¶n xuÊt chung. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt lµ c¸c ®¬n ®Æt hµng, c¸c s¶n phÈm, hay tõng giai ®o¹n cña c«ng tr×nh. Trªn c¬ së tËp hîp chi phÝ theo tõng ®èi t­îng ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm s¶n xuÊt, lao vô hoµn thµnh. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt t¹i c«ng ty cæ phÇn t­ vÊn thiÕt kÕ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh. C¸c chøng tõ sau khi ®­îc thñ tr­ëng ®¬n vÞ kÕ to¸n tr­ëng kÝ duyÖt kÕ to¸n ghi vµo sæ nh¹t kÝ chung. Khi tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ho¸ ®¬n mµ kÕ to¸n ®· tËp hîp hµng ngµy ghi ë h×nh thøc sæ NhËt ký chung c¨n cø vµo ®ã ®Ó tËp hîp tÊt c¶ c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh hµng ngµy vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm vµ ghi vµo c¸c Sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan. TrÝch mét trang sæ nhËt kÝ th¸ng 12/2005 cña c«ng ty.  TrÝch sæ NhËt ký chung Th¸ng 12/2005 §¬n vÞ tÝnh 1000® Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Sè Ngµy Nî Cã Nî Cã 01 02 05 07 18 12/12 12/12 18/12 21/12 31/12 31/12 31/12 31/12 Chi chÞ Ph­¬ng thanh to¸n tiÒn mua thiÕt bÞ trang trÝ néi thÊt nhµ v¨n phßng c«ng ty hoa viÑt Chi anh C¸t thanh to¸n tiÒn thiÕt kÕ néi th¸t c«ng tr×nh nhµ van phßng Chi anh Th¸i TT chÌ uèng b»ng TM Tr¶ nî vay ng¾n h¹n b»ng TM Chi «ng QuyÕt thanh to¸n l¾p ®¹t ch¹y thö KÕt chuyÓn chi phÝ NVLTT KÕt chuyÓn chi phÝ NCTT KÕt chuyÓn chi phÝ SXC 622 627 621 627 622 621 642 311 621 622 154 154 154 111 141 111 111 111 621 622 627 1.900 1.800 1.820 820 817 126 240 200.000 650 550 2.596 3..267 2.620 5.520 1.763 240 200.000 1.200 2.596 3.267 2.620 Tæng céng 217.206 217.206 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng ( ký, hä tªn) ( ký, hä tªn) §ång thêi víi viÖc ghi sæ nhËt kÝ chung kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt tµi kho¶n liªn quan sæ chi tiÕt TK621 §VT:1000® TT Chøng tõ TrÝch yÕu TK§èi øng Sè tiÒn S N Nî Cã 1 01 12/12 Ph­¬ng thanh to¸n tiÒn mua trang thiÕt bÞ néi thÊt 111 1820 2 02 12/12 C¸t thanh to¸n tiÒn thiÕt kÕ néi thÊt 141 126 3 18 31/12 QuyÕt thanh to¸n tiÒn l¾p ®Æt ch¹y thö 111 650 4 31/12 KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp vÒ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh 154 2569 Céng 2596 2596 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) Kª to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Sæ chi tiÕt TK 622 §VT:1000® TT Chøng tõ TrÝch yÕu TK§èi øng Sè tiÒn S N Nî Cã 1 01 12/12 Ph­¬ng thanh to¸n tiÒn mua trang thiÕt bÞ néi thÊt 111 1900 2 02 12/12 C¸t thanh to¸n tiÒn thiÕt kÕ néi thÊt 141 817 3 18 31/12 QuyÕt thanh to¸n tiÒn l¾p ®¹t ch¹y thö 111 550 4 31/12 KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp 154 3267 Céng 3267 3267 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) Kª to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Sæ chi tiÕt Tk627 §VT:1000® TT Chøng tõ TrÝch yÕu TK§èi øng Sè tiÒn S N Nî Cã 1 01 12/12 Ph­¬ng thanh to¸n tiÒn mua trang thiÕt bÞ néi thÊt 111 1800 2 02 12/12 C¸t thanh to¸n tiÒn thiÕt kÕ néi thÊt 141 820 3 31/12 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung 154 2620 Céng 2620 2620 Ng­êi lËp biÓu (Ký, hä tªn) Kª to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) Cuèi th¸ng c¨n cø sè ph¸t sinh kÕ to¸n ghi sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan. §èi víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Sæ c¸i TK 621 §VT: 1000® Chøng tõ TrÝch yÕu TK®èi øng Sæ tiÒn S N Nî Cã 01 31/12 Ph­¬ng chi mua ®å néi thÊt 111 1820 02 31/12 C¸t thanh to¸n tiÒn thiÕt kÕ néi thÊt 141 126 18 31/12 Chi «ng quyÕt thanh to¸n tiÒn l¾p ®Æt ch¹y thö 111 650 ..... .... ...... .......... .... 170 31/3 KÕt chuyÓn NVLTT vÒ chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang 154 2596 Céng 2596 2596 Ng­êi lËp biÓu (Ký , hä tªn) KÕ to¸n tr­ëng (Ký , hä tªn) §èi víi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp - KÕ to¸n c¨n cø vµo toµn bé c¸c kho¶n l­¬ng chÝnh, l­¬ng phô cña c«ng nh©n, c¸c kho¶n phô cÊp theo l­¬ng cña c«ng nh©n viªn ®Ó tÝnh l­¬ng - C¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l­¬ng b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, kinh phÝ c«ng ®oµn cña c«ng ty trÝch theo tØ lÖ quy ®Þnh ( 19% tiÒn l­¬ng tÝnh vµo c¸c bé phËn s¶n xuÊt s¶n phÈm, 6% tÝnh vµo tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n viªn, 25% trong ®ã “ BHXH 3%, BHYT 20%, KPC§ 2%”). - Tõ h×nh thøc NhËt ký chung kÕ to¸n ghi vµo Sæ c¸i vµ ghi vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng nh­ sau: Sæ c¸i TK: 622 Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Th¸ng 12/2005 §¬n vÞtÝnh1000® Ngµy th¸ng ghi sæ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Nî Cã Sè d­ 12/12 12/12 31/12 31/12 Chi chÞ Ph­¬ng thanh to¸n tiÒn mua thiÕt bÞ néi thÊt Chi anh C¸t thanh to¸n tiÒn thiÕt kÕ néi thÊt Chi «ng QuyÕt thanh to¸n chi phÝ l¾p ®Æt ch¹y thö KÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ NVL Céng ph¸t sinh 111 141 111 154 1.900 817 550 2.267 2.267 2.267 Ngµy...th¸ng...n¨m... Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng ( ký, hä tªn ) ( ký, hä tªn ) TiÒn l­¬ng thanh to¸n cho c«ng nh©n viªn ®­îc tr¶ theo h×nh thøc t¹m øng mçi th¸ng mét lÇn ®Õn cuèi quÝ míi tÝnh ra møc l­¬ng thùc tÕ ph¶i tr¶. TrÝch b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi. TiÒn l­¬ng vµ B¶o hiÓm x· héi Th¸ng 12/2005 §¬n vÞ tÝnh: §ång TT Ghi cã c¸c TK Ghi nî c¸c TK TK:334 Ph¶i tr¶ c«ng nh©n viªn TK338 (3382,3383,3384) Lu¬ng chÝnh L­¬ng phô C¸c kho¶n kh¸c Céng cã 334 1 2 3 4 TK: 622 CPNCTT TK: 627 CP SXC TK: 641 CPQLDN TK:334 Ph¶i tr¶ CNV 2.267.000 2.620.000 242.000 2.267.000 2.620.000 242.000 430.730 497.800 45.980 307.740 5.129.000 5.129.000 1.282.000 Trªn c¬ së møc kho¸n chi cho tõng ®¬n vÞ s¶n xuÊt c«ng ty tr¶ l­¬ng t¹m øng. B¶ng thanh to¸n l­¬ng t¹m øng STT Hä vµ tªn Sè TiÒn Ch÷ kÝ 1 Lª v¨n §Ýnh 1.000.000 2 Ng« thÕ ViÔn 800.000 3 TrÇn v¨n giao 800.000 KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc Cuèi thang c¨n cø vµo doanh thu ®¹t ®­îc s¶n phÈm hoµn thµnh tÝnh ra møc l­¬ng thùc tÕ mµ mçi c¸n bé nhËn ®­îc nÕu møc l­¬ng thùc tÕ lín h¬n t¹m øng th× ®­îc tr¶ thªm cßn nÕu l­¬ng thùc tÕ nhá h¬n t¹m øng th× c«ng nh©n viªn ph¶i hoµn l¹i phÇn thõa ®· nhËn. TrÝch b¶ng thanh to¸n l­¬ng. §¬n vÞ tÝnh: 1000® TT Phô cÊp L­¬ng NS - BQ Tæng thu nhËp T¹m øng Cßn l¹i Ký nhËn Møc l­¬ng HÖ sè Sè tiÒn 1 2 3 Lª v¨n §Ýnh Ng« thÕ ViÔn TrÇn. Q. Giao ......... 936 828 828 300 300 300 3.0 2.4 2.4 900 720 720 1.836 1.548 1.548 1.000 800 800 836 748 748 Tæng céng Hµ néi ngµy...th¸ng...n¨m... KÕ to¸n tr­ëng Gi¸m ®èc §èi víi chi phÝ s¶n xuÊt chung. C¨n cø vµo sæ nhËt kÝ chung ghi vµo sæ c¸i tµi kho¶n 627. C¨n cø vµo sæ NhËt ký chung vµ ghi vµo sæ c¸i tµi kho¶n nh­ sau. Sæ c¸i TK: 627 Chi phÝ s¶n xuÊt chung Th¸ng 12/2005 §¬n vÞtÝnh1000® Ngµy th¸ng ghi sæ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Nî Cã Sè d­ 12/12 12/12 31/12 Chi chÞ Ph­¬ng thanh to¸n tiÒn mua thiÕt bÞ néi thÊt Chi anh C¸t thanh to¸n tiÒn thiÕt kÕ néi thÊt KÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ NVL Céng ph¸t sinh 111 141 154 1.800 820 2.620 2.620 2620 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng ( ký, hä tªn ) ( ký, hä tªn ) §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi k×. C«ng ty cæ phÇn t­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh ¸p dông h×nh thøc kÕt chuyÓn toµn bé c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt chung, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ nguyªn vËt liÖu sang tµi kho¶n ph¶n ¸nh gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. C«ng ty ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi k× theo ph­¬ng ph¸p s¶n l­îng ­íc tÝnh t­¬ng ®­¬ng®Ó tÝnh c¸c kho¶n chi phÝ dë dang cuèi k×. KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu Nî Tk154: 2.596.000 Cã Tk621: 2.596.000 KÕt chuyÓn chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp. Nî Tk154: 2267 Cã Tk622:2267 KÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt chung. Nî Tk154:2620. CoTk627: 2620 Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh Dùa vµo biªn b¶n nghiÖm thu khèi l­îng c«ng tr×nh hoµn thµnh bµn giao cuèi mçi k× tÝnh s¶n phÈm dë dang cuèi k×. TÝnh gi¸ thµnh ®¬n hµng l¾p ®Æt trang trÝ néi thÊt nhµ v¨n phßng c«ng ty Hoa viÖt. Gi¸ thµnh s¶n phÈm = Gi¸ trÞ dë dang ®Çu k× + Gi¸ trÞ ph¸t sinh t¨ng trong k×- Gi¸ trÞ dë dang cuèi k×. Gi¸ thµnh s¶n phÈm= 0+ 2.596.000+3.267.000+2.620.000=8.483.000 C«ng ty sö dông tµi kho¶n 154®Ó tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ s¶n xuÊt: chi phÝ dë dang ®Çu k×, chi phÝ ph¸t sinh trong k× gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang cuèi k× ®Ó tÝnh gi¸ thµnh. Sæ c¸i TK: 154 Chi phÝ s¶n xuÊt dë dang Th¸ng 12/2005 §¬n vÞ tÝnh: 1000® Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Sè Ngµy Nî Cã 31/12 31/12 31/12 Sè d­ ®Çu kú Kªt chuyÓn CPNVLTT KÕt chuyÓn CPNCTT Kªt chuyÓn CPSXC Céng ph¸t sinh 621 622 627 xxx 2.596 3.267 2.620 8.483 PHÇn III NhËn xÐt ®¸nh gi¸ vµ kiÕn nghÞ vÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty cæ phÇn t­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh I. NhËn xÐt vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm - Lµ mét c«ng ty ra ®êi trong bèi c¶nh nÒn kinh tÕ chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr­êng, ®¬n vÞ ®· g¾ng v­¬n lªn v­ît qua nh÷ng khã kh¨n trë ng¹i do mÆt tr¸i cña thÞ tr­êng. §Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay sù nh¹y bÐn trong c«ng t¸c qu¶n lý kÕ to¸n, qu¶n lý s¶n xuÊt ®· trë thµnh ®ßn bÈy tÝch cùc cho qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c«ng ty. - VÒ viÖc qu¶n lý gän nhÑ c¸c phßng ban chøc n¨ng phôc vô cã hiÖu qu¶ cho l·nh ®¹o c«ng ty trong viÖc gi¸m s¸t qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch hîp lý, ®Æc biÖt bé phËn qu¶n lý phßng tµi vô cña c«ng ty víi nh÷ng c¸n bé cã ®Çy ®ñ n¨ng lùc tr×nh ®é, trung thùc vµ nhiÖt t×nh trong c«ng t¸c kÕ to¸n víi nh÷ng kinh nghiÖm nghÒ nghiÖp thùc tÕ ®· gãp phÇn ®¾c lùc vµo c«ng t¸c qu¶n lý cña ®¬n vÞ ®­îc ban l·nh ®¹o ®¸nh gi¸ tèt trong nh÷ng n¨m qua. - ¸p dung ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi chung c«ng ty ®¸nh gi¸ vµ qu¶n lý tèt qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. KÕ to¸n dùa vµo b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng ®Ó tÝnh l­¬ng cho c«ng nh©n viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm. - ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú lµ mét c«ng viÖc v« cïng quan träng cho viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cña c«ng ty. C«ng ty ®· vµ ®ang lµm tèt c«ng t¸c nµy. Cuèi th¸ng kÕ to¸n tæng hîp c¸c sè liÖu, sau ®ã lËp c¸c b¶ng ph¶n ¸nh khèi l­îng ®· hoµn thµnh trong kú, khèi l­îng s¶n phÈm dë dang cuèi kú vµ c¸c kho¶n chi phÝ gióp cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh mét c¸ch chÝnh x¸c. Sau ®ã kÕt chuyÓn chi phÝ s¶n xuÊt cuèi kú sang gi¸ thµnh chi phÝ s¶n xuÊt dë dang lµm c¨n cø ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. - C«ng t¸c qu¶n lý vËt t­ ®Òu ®­îc c«ng ty hÕt søc quan t©m qua ®ã phÇn nµo tiÕt kiÖm ®­îc nh÷ng chi phÝ nh»m h¹ gÝa thµnh. Bëi v× lùc l­îng lao ®éng vµ thiÕt bÞ s¶n xuÊt lµ nh÷ng c¸i kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong qu¸ tr×nh chÕ t¹o s¶n phÈm. ViÖc qu¶n lý tèt kh©u nµy gãp phÇn kh«ng nhá trong qu¸ tr×nh n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ lµ yÕu tè kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh hiÖn nay. - ViÖc qu¶n lý bé m¸y kÕ to¸n( gåm 5 ng­êi) lµ phï hîp víi c«ng ty, tuy nhiªn ®ßi hái b¶n th©n cña c¸c nh©n viªn kÕ to¸n ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n v÷ng vµng. Cã nh­ vËy míi kiÓm tra gi¸m s¸t vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng cña c«ng ty, nhÊt lµ trong ®iªu kiÖn hiÖn nay. Th«ng tin kÕ to¸n ph¶n ¸nh ®­îc sù kÕt hîp gi÷a kÕ to¸n tµi chÝnh vµ kÕ to¸n qu¶n trÞ ®©y lµ nh­îc ®iÓm cña c¸c c«ng ty vµ C«ng ty T­ vÊn thiÕt kÕvµ qui ho¹ch x©y dùng. ViÖc qu¶n lý nhiÒu c«ng viÖc dÉn tíi viÖc h¹ch to¸n kÐm chÝnh x¸c ®iÒu ®ã kh«ng thÓ tr¸nh khái. Nh­ vËy, ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú theo ph­¬ng ph¸p tæng céng chi phÝ gióp cho viÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang cuèi kú mét c¸ch chÝnh x¸c. Thµnh tùu ®¹t ®­îc cña c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh Cïng víi nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®­îc trong kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cã gãp phÇn ®¸ng kÓ cña c«ng t¸c kÕ to¸n. Nhê ¸p dông nh÷ng ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n khoa häc cho nªn bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty tuy cã rÊt Ýt ng­êi xong l¹i ®¶m nhiÖm ®­îc khèi l­îng lín c«ng viÖc. KÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh lµ mét kh©u quan träng trong tæng thÓ c¸c c«ng viÖc cña kÕ to¸n. C«ng ty tÝnh chi phÝ s¶n xuÊt riªng cña tõng ®¬n vÞ cho nªn viÖc x¸c ®Þnh chi phÝ kinh doanh chÝnh x¸c gãp phÇn ph¶n ¸nh ®óng gi¸ thµnh s¶n phÈm. ViÖc tÝnh chi phÝ riªng cho tõng ®¬n vÞ cßn cho c¸c nhµ qu¶n lÝ thÊy ®­îc ®¬n vÞ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ kh«ng, ®ång thêi cho biÕt t×nh h×nh sö dông nguån kinh phÝ cÊp ph¸t. Bªn c¹nh viÖc ghi sæ trªn m¸y, kÕ to¸n còng vÉn ghi sæ theo qui ®Þnh. HÖ thèng sæ s¸ch tµi chÝnh cña c«ng ty t­¬ng ®èi dÇy ®ñ ®óng theo qui ®Þnh cña nhµ n­íc. ViÖc bè trÝ mçi ®¬n vÞ mét nh©n viªn kÕ to¸n gãp phÇn ph¶n ¸nh t×nh h×nh tµi chÝnh cña tõng ®¬n vÞ mét c¸ch nhanh chãng. ViÖc thµnh lËp ban kiÓm so¸t cña c«ng ti ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ trong viÖc kiÓm tra sè liÖu chøng tõ h¹n chÕ nhiÒu gian lËn còng nh­ sai sãt trong c«ng t¸c kÕ to¸n. 2. H¹n chÕ trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty. Tæ chøc nh©n sù ph©n c«ng trong c«ng t¸c kÕ to¸n nh­ hiÖn nay ch­a hîp lÝ, nhiÖm vô chång chÐo mét ng­êi cã thÓ ph¶i ®¶m nhiÖm qu¸ nhiÒu c«ng viÖc dÉn ®Õn nhÇm lÉn sai sãt cã thÓ x¶y ra. Do ¸p dông kÕ to¸n trªn m¸y cho nªn nhiÒu khi kÕ to¸n kh«ng ph¶n ¸nh ®µy ®ñ vµo sæ. DÉn ®Õn t×nh tr¹ng sæ s¸ch trªn giÊy tê vµ trªn m¸y kh«ng trïng khíp khã kh¨n trong viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu chøng tõ. C«ng ty kho¸n chi theo quÝ, cuèi mçi quÝ kÕ to¸n cña mçi ®¬n vÞ míi ®­a sè liÖu lªn cho nªn viÖc cËp nhËt kh«ng kÞp thêi. Do c«ng ti míi tuyÓn thªm mét sè kÕ to¸n míi cho nªn viÖc ghi chÐp ph¶n ¸nh cßn nhiÒu thiÕu sãt. II. Nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ë C«ng ty T­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh * Sù cÇn thiÕt ph¶i c¶i tiÕn c«ng t¸c kÕ to¸n: Nh­ chóng ta ®· biÕt kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ c«ng viÖc hÕt søc quan träng cña kÕ to¸n ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng viÖc nµy ®ßi hái kÕ to¸n ph¶i chó ý ®Õn c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong kú ®Ó tËp hîp vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ngoµi ra viÖc ph©n bæ nguyªn vËt liÖu – c«ng cô dông cô trong kú còng gãp phÇn ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ x¸c ®Þnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¸ thµnh cßn liªn quan ®Õn c¸c b¶ng biÓu nh­ ph©n bæ l­¬ng c«ng nh©n, khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. TrÝch ®óng ph©n bæ ®óng ®èi t­îng nh­ hao mßn, nguyªn vËt liÖu, l­¬ng vµ c¸c kho¶n ph¶i trÝch theo l­¬ng. C«ng ty ph¶i thiÕt lËp bé m¸y kÕ to¸n, bé m¸y qu¶n lý hoµn chØnh h¬n vµ quan t©m ®Õn kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chóng ta míi cã thÓ x¸c ®Þnh ®óng c¸c kho¶n chi phÝ ®· dïng trong kú vµ c¸c kho¶n chi BÊt cø bé m¸y kÕ to¸n nµo cña lo¹i h×nh c«ng ty nµo còng cÇn c¶i tiÕn sÏ ®em l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Trong ®ã c¶i tiÕn kh©u h¹ch to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa quan träng trong viÖc h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹o nªn søc thuyÕt phôc ®èi víi kh¸ch hµng. * Néi dung nh÷ng kiÕn nghÞ c¶i tiÕn vµ c¸ch thøc tiÕn hµnh nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n: Khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ míi víi sù ho¹t ®éng linh ho¹t thÞ tr­êng c¸c c«ng ty cÇn ph¶i thÝch nghi víi sù linh ho¹t ®ã. Nh÷ng chÕ ®é, ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau cÇn ¸p dông ®Ó ph¸t triÓn trong nÒn kinh tÕ. C¸c bé phËn phßng kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ¸p dông triÖt ®Ó sao cho ho¹t ®éng kÕ to¸n ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Do vËy kÕ to¸n ph¶i chuyÓn ®æi sao cho phï hîp víi ngµnh nghÒ kinh doanh chñ yÕu trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt viÖc tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i cã mét kÕ to¸n phô tr¸ch vÒ vÊn ®Ò nµy, ChÝnh v× qu¶n lý gi¸ thµnh vµ c¸c kho¶n chi phÝ lµ cÇn thiÕt cho nªn cã mét bé phËn kÕ to¸n riªng lµm c«ng t¸ch h¹ch to¸n th× hiÖu qu¶ ho¹t ®éng sÏ cao h¬n. §Ó h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc chÝnh x¸c kÞp thêi, tÝnh ®óng, tiÕn tíi tÝnh ®ñ phôc vô c¸c chi phÝ cÇn thiÕt ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm phôc vô tèt h¹ch to¸n kinh tÕ, theo em cÇn ph¶i gi¶i quyÕt tèt nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh chÊt ph­¬ng ph¸p luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nh­ sau: - Quy ho¹ch ®óng ®¾n néi dung chi phÝ bao gåm trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, c¸ch ph©n lo¹i chi phÝ, ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n ph©n bæ chi phÝ, ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt trong kÕ ho¹ch ho¸ vµ h¹ch to¸n gi¸ thµnh. - NhËn thøc ®Çy ®ñ vÒ ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ vµ ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh ®Ó vËn dông ®óng ®¾n. - X©y dùng quy tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm hîp lý trong ®¬n vÞ. Qua nghiªn cøu vµ t×m hiÓu thùc tÕ, em nhËn thÊy hiÖn nay c«ng ty cã thÓ vËn dông mét sè biÖn ph¸p h¹ gi¸ thµnh sau ®©y: - §èi víi kho¶n chi phÝ vËt liÖu: Trong s¶n phÈm cña c«ng ty vËt liÖu chiÕm tû träng lín nªn viÖc tiÕt kiÖm vËt liÖu lµ mét trong nh÷ng ph­¬ng h­íng chÝnh ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. V× vËy, c«ng ty cÇn t¨ng c­êng mét sè biÖn ph¸p qu¶n lý ®Ó cã thÓ tr¸nh l·ng phÝ vÒ vËt liÖu ®Æc biÖt lµ nguyªn vËt liÖu chÝnh chiÕm tû träng rÊt lín trong c¸c kho¶n chi phÝ thu mua vËt liÖu. - §èi víi tiÒn l­¬ng c«ng nh©n s¶n xuÊt: Nªn khuyÕn khÝch ¸p dông s¸ng kiÕn trong qu¸ tr×nh lao ®éng, cã chÕ ®é th­ëng ph¹t kÞp thêi ®Ó n©ng cao c­êng ®é vµ n¨ng suÊt lao ®éng. §Æc biÖt ®èi víi tiÒn l­¬ng trùc tiÕp ph¶i x©y dùng mét ®Þnh møc kinh tÕ kü thuËt hîp lý, chÝnh x¸c, ®¶m b¶o tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ søc lao ®éng mµ ng­êi c«ng nh©n bá ra. §ång thêi ph¸t huy chøc n¨ng cña tiÒn l­¬ng, lµ ®ßn bÈy kinh tÕ t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n nh»m h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. - §èi víi chi phÝ qu¶n lý: V× ®©y lµ chi phÝ gi¸n tiÕp ®Ó t¹o ra s¶n phÈm, do ®ã, c«ng ty nªn t×m c¸ch gi¶m kho¶n môc chi phÝ nµy cµng nhiÒu cµng tèt, ®ång thêi n©ng cao tr×nh ®é vµ n¨ng lùc cña nh©n viªn qu¶n lý. S¾p xÕp vµ tæ chøc bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ cao. KÕt luËn §Ó trë thµnh c«ng cô qu¶n lý cã hiÖu lùc kÕ to¸n nãi chung vµ ®Æc biÖt lµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ph¶i lu«n lu«n x©y dùng vµ kh«ng ngõng c¶i tiÕn hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nh»m ®¸p øng yªu cÇu ngµy cµng cao cña c«ng t¸c qu¶n lý vµ ph¸t huy cao ®é vai trß c«ng t¸c qu¶n lý, ph¸t huy vai trß kÕ to¸n gi¸m s¸t mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty mét c¸ch th­êng xuyªn liªn tôc. Qua nghiªn cøu lý luËn thùc tÕ t¹i C«ng ty cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh ®· gióp em nh©n thøc ®óng ®¾n r»ng: “ x©y dùng c¬ b¶n lµ ngµnh s¶n xuÊt gi÷ vÞ trÝ quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n, nã s¶n xuÊt ra tµi s¶n cè ®Þnh cho ®Êt n­íc ”. Bëi vËy viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm lµ mét c«ng viÖc hÕt søc quan träng cña c«ng ty. Khi thùc tËp ë C«ng ty cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh, em ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn vµ c¸c nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n, c¸c phßng ban kh¸c cña c«ng ty víi sù cè g¾ng cña b¶n th©n em ®· hoµn thiÖn chuyªn ®Ò tèt nghiÖp víi ®Ò tµi: “ Tæ chøc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh”. Do tr×nh ®é kiÕn thøc cßn bÞ h¹n chÕ nªn ch¾c ch¾n trong chuyªn ®Ò nµy em kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt v× vËy em rÊt mong nhËn ®­îc ý kiÕn ®ßng gãp chØ b¶o cña c¸c thÇy c« gi¸o trong khoa tµi chÝnh kÕ to¸n ®Ó em cã ®iÒu kiÖn bæ xung vµ n©ng cao tr×nh ®é kiÕn thøc cña m×nh nh»m phôc vô tèt h¬n trong c«ng t¸c häc tËp vµ hoµn thiÖn chuyªn ®Ò nµy. Mét lÇn n÷a em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o TS TrÇn QuÝ Liªn vµ c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n cña C«ng ty cæ phÇn T­ vÊn thiÕt kÕ vµ qui ho¹ch x©y dùng Qu¶ng Ninh ®· quan t©m gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Môc lôc Trang