Trong toàn bộ công tác kế toán thì kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là một khâu kế toán quan trọng. Đặc biệt trong quản trị doanh nghiệp, hạch toán chi phí sản xuất chính xác và tính đúng, tính đủ giá thành sản phẩm là căn cứ cho phân tích và hoạch định dự án, đề ra các biện pháp để giảm giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
Qua quá trình học tập ở trường và thời gian tìm hiểu thực tế công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty được sự chỉ bảo tận tình của thầy giáo, cùng các cô, các chị trong phòng kế toán, chuyên đề tốt nghiệp của em đã hoàn thành với đề tài: "Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành ở Công ty in Bộ lao động thương binh xã hội”. Chuyên đề này tuy mới chỉ xin đưa ra một số ý kiến mang tính gợi ý và các giải pháp, song với mong muốn thực sự cùng Công ty hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán nói chung, công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng.
Trên cả phương diện lý luận cũng như thực tế, chuyên đề đã trình bày một cách có hệ thống các vấn đề chủ yếu liên quan đến công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất. Cụ thể:
+ Về mặt lý luận: Chuyên đề đã nêu lên ý nghĩa, sự cần thiết cũng như nhiệm vụ của công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Đồng thời cũng đưa ra trình tự và sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất.
+ Về mặt thực tế: Chuyên đề đã đánh giá khái quát thực trạng tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty. Chỉ ra những tồn tại và đưa ra phương hướng giải quyết để hoàn thiện công tác kế toán nói chung và công tác chi phí, giá thành vói riêng.
Do kiến thức về lý luận và thực tiễn còn hạn chế nên chuyên đề này không thể tránh khỏi nhiều thiếu sót. Kính mong sự thông cảm và đóng góp ý kiến của thầy giáo, cô giáo và của các cô chú trong Công ty để chuyên đề được hoàn thiện hơn.
Em xin trân thành cảm ơn các chị, các cô phòng kế toán, các thầy, cô giáo Khoa kế toán và đặc biệt là thầy giáo đã hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này.
63 trang |
Chia sẻ: oanh_nt | Lượt xem: 1344 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề Hạch toán kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ác chi phí về phim, gia công, cán láng...
2.2.2. Đối tượng tập hợp chi phí sản xuất
Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội có nhiệm vụ hoạt động gia công in ấn các loại sách, báo, tạp chí. Hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty được tiến hành dựa vào các đơn đặt hàng của khách hàng với khối lượng sản phẩm in luôn thay đổi. Quy trình công nghệ sản xuất được bố trí thành các bước công nghệ rõ ràng và khép kín. Bên cạnh đó sản phẩm của công ty lại mang tính chất đặc thù riêng của ngành in, hoạt động sản xuất diễn ra liên tục gối đầu nhau. Xuất phát từ những điều kiện cụ thể đó của Công ty và để đáp ứng yêu cầu của công tác quản lý, công tác hạch toán kế toán, đối tượng tập hợp chi phí sản xuất của Công ty là toàn bộ quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm.
2.2.3. Phương pháp tập hợp chi phí
2.2.3.1. Kế toán tập hợp chi phí NVL trực tiếp
- Đặc điểm NVL của Công ty
NVL là yếu tố quan trọng không thể thiếu được trong sản xuất, nó là yếu tố chính nhằm tạo ra sản phẩm. Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội với hoạt động chính là gia công in ấn do đó NVL mà Công ty sử dụng là những vật liệu mang tính chất đặc thù của ngành in, gồm giấy, mực , kẽm, lô in, vật liệu và các hoá chất khác....
Chi phí NVL của Công ty thường chiếm tới 75% giá thành sản phẩm, đó là một tỉ lệ lớn đối với các doanh nghiệp sản xuất công nghiệp. Vì vậy việc tập hợp chính xác, đầy đủ,kịp thời chi phí vật liệu có tầm quan trọng trong việc tính giá thành sản phẩm, đồng thời góp phần tìm ra các biện pháp sử dụng hợp lý tiết kiệm NVL từ đó giảm chi phí hạ giá thành sản phẩm.
NVL của Công ty được hạch toán chi tiết tới tài khoản cấp 2 và chia làm những loại sau:
Loại 1 : Giấy, được theo dõi trên tài khoản 1521. Đây được coi là vật liệu không thể thiếu được trong quá trình sản xuất của Công ty. Chi phí vật liệu giấy thường chiếm tới 60% - 70% trong tổng chi phí sản xuất sản phẩm.
Loại 2 : Bao gồm toàn bộ các chi phí khác như mực, kẽm, lô in, hoá chất các loại...Đây là những vật liệu góp phần nâng cao tính năng hoàn thiện sản phẩm in.
Kế toán vật liệu tiến hành hạch toán toàn bộ các khoản chi phí vật liệu kể trên vào chi phí NVL trực tiếp. Ngoài ra kế toán NVL còn tính vào chi phí NVL trực tiếp cả các chi phí về CCDC như: khẩu trang, găng tay,... phục vụ cho sản xuất.
Vật liệu giấy của Công ty được chia thành nhiều chủng loại khác nhau như: giấy offset, giấy couches, giấy woodfee... Trong mỗi loại giấy này lại có nhiều loại và khác nhau về định lượng cũng như khuôn khổ.
VD: Bãi bằng - 60 g/ m2 ( 39*54 )
Couches - 150 g/ m2 (79*109) Couches - 105 g/ m2 (79*109)
Có thể thấy rằng vật liệu về giấy của Công ty rất đa dạng nên khi có hợp đồng được ký kết với khách hàng, Công ty phải dựa theo tính chất kỹ thuật, yêu cầu của sản phẩm, xem khách hàng đặt mẫu mã đơn giản hay phức tạp, với giá cả là bao nhiêu để lựa chọn loại giấy cho thích hợp với hợp đồng.
Về mực cũng như giấy, chủng loại Công ty sử dụng rất đa dạng, có nhiều loại, nhiều màu sắc khác nhau như: mực đen, mực đỏ, mực xanh, mực vàng... trong mỗi loại mực lại bao gồm mực của Nhật, Trung Quốc, Đức, Đài Loan....Do tính chất đa dạng như vậy nên khi đặt hàng, khách hàng phải nói rõ sản phẩm của mình cần màu sắc gì và có mẫu mầu kèm theo để trong quá trình sản xuất công nhân có thể theo đó mà lựa chọn các loại mực cho thích hợp với những mẫu mã kiểu cách của khách hàng đặt.
Như vậy trong quá trình sản xuất Công ty chỉ được tiến hành sản xuất sau khi đã ký hợp đồng in với khách hàng.
Việc hạch toán hàng tồn kho tại Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội hiện nay được thực hiện theo phương pháp kê khai thường xuyên. Tình hình nhập, xuất, tồn kho các loại NVL được hạch toán một cách thường xuyên liên tục.
- Trình tự tập hợp chi phí NVL trực tiếp:
Khi một hợp đồng được ký với khách hàng, phòng kế hoạch sẽ lập một lệnh sản xuất, ghi rõ những yêu cầu về sản phẩm in. Các phân xưởng khi tiến hành sản xuất sẽ dựa trên lệnh sản xuất đó viết phiếu xin lĩnh vật tư đưa lên phòng kế toán để phòng kế toán viết phiếu xuất vật tư.
Biểu 1
Cty In Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội
Phiếu xuất vật tư
Số 57
Ngày 10 tháng 1 năm 2001
Tên đơn vị lĩnh : Hoài Trung (Máy 560)
Lĩnh tại kho : Bà Chung
STT
Tên tài liệu
ĐVT
SL
Đơn giá(đ)
Thành tiền
Ghi chú
1
Dầu hoả
lít
10
3700
37.000
2
Mực đỏ nhật
kg
01
110.830
3
Kẽm TQ
tấm
50
54.930
2.746.500
4
Lưỡi dao trổ nhỏ
hộp
01
20.000
5
Xà phòng
hộp
03
4.000
12.000
Cộng thành tiền(viết bằng chữ)
Người lĩnh Kế toán Thủ kho Thủ trưởng đơn vị
Hiện nay NVL xuất kho được Công ty xác định theo phương pháp nhập trước xuất trước.
Các vật liệu như mực, vật liệu khác thì kế toán không xác định được riêng cho từng đơn đặt hàng nhưng riêng vật liệu giấy thì kế toán sẽ căn cứ vào phiếu xin xuất giấy do phòng kế hoạch đã tính toán cho từng đơn đặt hàng để viết phiếu xuất giấy.
Biểu 2
Cty In Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội
Phiếu xuất giấy
Số 125
Ngày 15 tháng 1 năm 2001
Tên đơn vị lĩnh : Anh Hùng (Máy 5 màu)
Lĩnh tại kho : Bà Thuần
STT
Tên tài liệu
ĐVT
SL
ĐG(đ)
Thành tiền
Ghi chú
1
Bãi Bằng 60g/m2
(84x120)
tờ
3.588
637
2.285.556
82(sx)
2
C’105g/m2(79x109)
tờ
5.853
1.146
670.410
80(sx)
3
Offset 70g/m2
(84x120)
tờ
250
1.046
261.500
82(sx)
4
Bãi Bằng 60g/m2
(79x109)
tờ
52
540
28.080
80(sx)
Cộng thành tiền (viết bằng chữ ):
Người lĩnh Kế toán Thủ kho Thủ trưởng đơn vị
Định kỳ 5 - 7 ngày kế toán vật liệu căn cứ vào phiếu xuất vật liệu, phiếu xuất giấy tiến hành vào sổ chi tiết vật liệu theo từng loại như giấy, mực, kẽm, vật liệu khác...
Biểu 3
Sổ chi tiết nguyên vật liệu
Tên vật liệu: Giấy
STT
Ngày
Số phiếu
xuất
Diễn giải
ĐVT
SL
ĐGiá
(đồng)
Thành tiền
Dư đầu kỳ
P/s trong kỳ
...........
32
15/1
125
sx 82
tờ
3588
637
2.285.556
sx 80
tờ
52
540
28.080
35
20/1
137
sx 109
tờ
3985
567
2.259.495
..........
.....
............
.................
65
31/1
235
sx 146
tờ
145
540
78.300
Cộng T1/2001
1.308.102.273
Cuối tháng kế toán vật liệu tiến hành tổng hợp số liệu trên các sổ chi tiết của từng loại vật liêụ, xác định giá trị từng loại NVL xuất dùng trong tháng. Đồng thời kế toán NVL căn cứ vào toàn bộ số phiếu xuất vật tư, phiếu xuất giấy trong tháng để lập chứng từ ghi sổ. Kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK 621 1.308.102.273
Có TK 152 1.308.102.273
Số liệu trên được trích từ Biểu số 4 - CTGS số 61 tháng 1/2001
Cuối quý kế toán vật liệu chuyển toàn bộ chứng từ gốc, chứng từ ghi sổ cho kế toán tổng hợp để kế toán tổng hợp vào sổ đăng ký chứng từ và vào Sổ cái TK 621.(Biểu số 5, số 6)
Biểu 4
Công ty IN bộ lao động-thương binh-xã hội
Chứng từ ghi sổ
Số 61
STT
Trích yếu
Tài khoản
Số tiền
Nợ
Có
Nợ
Có
1
Xuất giấy T1/2001
621
1521
1.308.102.273
1.308.102.273
Ngày 31tháng 1 năm 2001
Người vào sổ Thủ trưởng đơn vị
Biểu 5
Sổ Đăng Ký Chứng Từ Ghi Sổ
Quí 1/2001
Chứng từ ghi sổ
Tài khoản
Số tiền
Số hiệu
NT
Nợ
Có
Nợ
Có
09
3/1
627
111
20.921.000
20.921.000
10
334
111
11.874.974
11.874.974
........
...
......
..............
..............
15
627
111
500.000
500.000
16
627
111
32.012.583
32.012.583
19
334
111
32.594.150
32.594.150
.......
........
............
...............
..............
61
621
1521
1.308.102.273
1.308.102.273
62
621
152
428.159.721
428.159.721
153
10.512.931
10.512.931
Biểu 6
Sổ Cái Tài Khoản 621
NT ghi
sổ
CTừ
Diễn giải
Số ĐK
CTGS
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
1/2001
Xuất giấy SX
61
1521
1.308.102.273
Vật tư
62
Vật liệu khác
1522
428.159.721
CCDC
153
10.512.931
2/2001
Xuất giấy SX
63
1521
222.354.621
Vật tư
64
Vật liệu khác
1522
217.061.577
CCDC
153
11.876.330
3/2001
Xuất giấy SX
65
1521
535.752.066
Vật tư
66
Vật liệu khác
1522
302.411.321
CCDC
153
4.737.220
Cộng Q1/2001
3.090.968.051
K/c CPNVLTT
3.090.968.051
2.2.3.2. Kế toán chi phí nhân công trực tiếp
Thực hiện quan điểm làm theo năng lực hưởng theo lao động, hiện nay thu nhập của người lao động ở Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội chủ yếu là tiền lương và tiền thưởng. Việc trả lương cho người lao động không chỉ dựa vào thang bảng lương, hợp đồng lao động mà còn căn cứ vào kết quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Chi phí nhân công trực tiếp của công ty được xác định bằng toàn bộ chi phí tiền lương, các khoản trích theo lương của công nhân trực tiếp sản xuất, nhân viên quản lý phân xưởng, nhân viên các phòng ban của Công ty.
Đối với công nhân trực tiếp sản xuất thì việc trả lương sẽ căn cứ vào kết quả làm việc của chính họ và đó là việc áp dụng hình thức trả lương theo sản phẩm.
Tiền lương TTế = Sản phẩm TTế * Đơn giá tiền lương
Việc xác định đơn giá tiền lương ở mỗi bộ phận sản xuất là khác nhau, do vậy khi tính lương cho công nhân trực tiếp sản xuất kế toán cần nắm vững được đơn giá tiền lương cho từng loại công việc cụ thể.
Kế toán tiền lương sẽ tính lương trên cơ sở sản phẩm thực tế công nhân sản xuất và đơn giá tiền lương. Sản phẩm thực tế công nhân sản xuất được xác định dựa vào Báo cáo kết quả sản xuất. Báo cáo này do quản đốc phân xưởng theo dõi và xác nhận khối lượng công việc hoàn thành của từng công nhân trong tháng.
Do đặc thù của ngành in có một số loại máy do một công nhân phụ trách thì việc tính lương sản phẩm cho họ là đơn giản chỉ cần căn cứ vào khối lượng công việc hoàn thành và đơn giá tiền lương có sẵn.
VD: T1/2001
Biểu7 Bảng tính lương máy 1 màu(2800)
Anh Nguyễn Văn Tuấn
Tên công việc
Đ/giá sp
KL cviệc ht (ca 1,2)
Ca 3, lễ
Thành tiền
Khuôn in
1000đ
27 khuôn
27.000
Tờ in hệ số 1
0,8đ
Tờ in hệ số 2
1,2đ
163.000 tờ
195.600
Tờ in hệ số 3
2,5đ
20.000 tờ
50.000
Khuôn khoán HS 1
1800đ
Khuôn khoán HS 2
4000đ
56 khuôn
224.000
Khuôn khoán HS 3
6000đ
34 khuôn
204.000
Giờ phụ
1500đ
41
61.500
Cộng
762.100
Tuy nhiên cũng có những loại máy phải do nhiều người phụ trách thì việc tính lương cho mỗi người phải tính theo điểm (máy 5 màu). Điểm của mỗi người được tính dựa vào số ngày công và hệ số tay nghề của họ. Việc xác định ngày công này cũng do quản đốc từng phân xưởng theo dõi. Hàng ngày quản đốc phân xưởng sẽ có trách nhiệm ghi thời gian làm việc của từng công nhân trong phân xưởng mình vào bảng chấm công. Cuối tháng đồng thời gửi bảng chấm công và Báo cáo sản xuất cho phòng kế toán. Trên cơ sở đó kế toán sẽ xác định tiền lương mà từng người được hưởng.
VD: T1/2001
Anh Vũ Đại Thắng - máy 5 màu Hệ số 0,75
Số ngày công: 24 Số điểm: 18
13.970.862
1 điểm = = 51.978đ
267
Tổng lương = 18 * 51.978 = 935.604 đ
(Trích Bảng thanh toán tiền lương tháng 1/2001- Máy 5 màu) - Biểu 9
Ngoài việc tính lương theo sản phẩm công ty còn có chế độ tiền lương, tiền thưởng và tiền công làm thêm giờ cho công nhân.Đơn giá tiền công mà công nhân làm vào ngày lễ, chủ nhật được nhân thêm hệ số 2 so với đơn giá tiền lương sản phẩm nếu công nhân làm vào ngày thường.
Hiện nay Công ty có tiến hành in rất nhiều các loại sách, báo, tạp chí. Có loại sách, báo phát hành hàng tháng, hàng tuần,cũng có loại sách báo phát hành hàng ngày. VD: Báo Lao động. Để phục vụ cho việc có báo in phát hành hàng ngày thì công nhân phải tiến hành làm việc ca 3. Đơn giá tiền lương sản phẩm cho công nhân làm việc ca 3 cũng khác so với đơn giá tiền lương sản phẩm làm ca1, ca2
Đơn giá tiền lương
=
Đơn giá tiền lương
*
1,35
sản phẩm làm ca 3
sản phẩm làm ca 1
VD:
Biểu 8
Bảng tính lương máy 1 màu(560)
Anh Đại
Tên công việc
Đgiá sp
Ca 1,2
Ca 3, lễ
Thành tiền
Khuôn in
1000đ
20 khuôn
5 khuôn
26.750
Tờ in hệ số 1
0,8đ
Tờ in hệ số 2
1,2đ
150.000 tờ
180.000
Tờ in hệ số 3
2,5đ
25.000 tờ
84.375
Khuôn khoán HS 1
1800đ
Khuôn khoán HS 2
4000đ
50 khuôn
5 khuôn (lễ)
240.000
Khuôn khoán HS 3
6000đ
50 khuôn
405.000
Giờ phụ
1500đ
41
61.500
Cộng
997.625
Bảng thanh toán tiền lương được tính cho từng phân xưởng, mỗi bảng thanh toán tiền lương phản ánh số tiền phải trả cho cả công nhân trực tiếp sản xuất tại phân xưởng đó.
Đối với nhân viên quản lý phân xưởng và nhân viên quản lý doanh nghiệp thì kế toán sẽ lập một bảng thanh toán lương riêng. Việc tính lương cho những nhân viên này được căn cứ vào hệ số lương cấp bậc của từng người và định mức lương tối thiểu theo qui định (từ 1/1/2001 là 210000đ/tháng)
Tổng lương = Lương cơ bản + (lương cơ bản * k * hệ số tăng thêm)
Lương cơ bản = Hệ số lương cơ bản* 210000
ồ lương sản phẩm khối sản xuất
k =
ồ lương cơ bản khối sản xuất
Hệ số tăng thêm (h): + Nếu lương cấp bậc < 320.000đ ị h = 0,4
+ Nếu lương cấp bậc 321.000đ 380.000 ị h = 0,35
+ Nếu lương cấp bậc > 380.000đ ị h = 0,3
VD: T1/2001
Chị Lưu Thị Hoa Lương cấp bậc = 3,82 * 210000 = 802200 đ ị h = 0,3
k = 5,2
Tổng lương = 802200 + (802200 * 5,2 * 0,3) =…………………đ
(Trích Bảng thanh toán lương tổ Văn phòng - Cơ điện T1/2001) - Biểu 10
Cùng với việc lập bảng thanh toán tiền lương kế toán phải tính toán các khoản trích theo lương như BHXH, BHYT, KPCĐ phải trích nộp. Tỉ lệ trích BHXH, BHYT, KPCĐ được công ty áp dụng theo đúng chế độ kế toán qui định
BHXH = 20%TLương CB Trong đó: 15% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh
5% tính vào lương người lao động
BHYT = 3% TLương CB Trong đó: 2% tính vào chi phí sản xuất kinh doanh
1% tính vào lương người lao động
Riêng kinh phí công đoàn thì công ty tiến hành trích 2% trên tiền lương cơ bản tính vào chi phí sản xuất.
Như vậy tổng các khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ tính vào chi phí sản xuất là 19% trên Tlương CB và 6% tính trừ vào lương của người lao động.
VD: T1/2001 tổng các khoản trích BHXH, BHYT, KPCĐ tính vào chi phí sản xuất là : 9.178.228 đồng
Cuối tháng sau khi lập Bảng thanh toán và tính toán các khoản trích theo lương BHXH, BHYT, KPCĐ của công nhân viên trong doanh nghiệp, kế toán tiền lương căn cứ vào Bảng kê chứng từ chi tiền mặt và Bảng thanh toán tiền lương của từng tổ máy,của tổ văn phòng để lập chứng từ ghi sổ và Sổ chi tiết TK334 từ đó vào Sổ cái TK622.
Kế toán ghi sổ theo định khoản
Nợ TK622 260.371.847
Có TK334 251.193.619
Có TK338 9.178.228
Biểu 9
Bảng thanh toán tiền lương tháng 1/2001 tổ máy5 màu
STT
Họ và Tên
Hệ số
LG C.B
Hệ
Số
Ngày
Công
Điểm
Trách
nhiệm
ốm + phép
Tổng Lương
Ký nhận
SnP
S.tiền
1
Nguyễn Thiện Hoàng
1,72
1
23
23
80.000
1
9.907
1.285.401
2
Vũ Đại Thắng
1,62
0,75
24
18
935.604
3
Đỗ Anh Tuấn
1,9
0,9
24
21,6
1.122.725
4
Hoàng Anh Tuấn
1,9
0,9
24
21,6
1.122.725
5
Phạm Trọng Đại
0,55
23
12,7
1
657.522
.............
........
Cộng
11,7
340
267
180.000
16
92.736
14.150.862
Biểu 10
Bảng thanh toán lương tổ Văn Phòng - Cơ Điện T1/2001
Họ Tên
HS
C.B
Lương
C.B
HS
TN
HS
TT
Ngày công
Lương chính
PC
ốm + phép
Tổng lương
Ký
nhận
Ca1,2
Ca3
TN
ốm
P
S. tiền
Vũ Văn Lưu
2,81
404.640
0,3
25
1.278.662
1.278.662
Kiều Thị Vân
3,28
472.320
0,3
25
1.492.531
1.492.531
Lê Toàn Thắng
1,72
247.680
0,45
22
4
1.150.979
1
9526
1.160.505
Lưu Thị Hoa
3,82
550.080
0,3
26
1.807.783
1.997.080
............
.......
.........
.......
Cộng
72,49
11.858.110
31.974.451
32.594.150
Biểu 11
Bảng Kê chứng từ chi tiền mặt
NT lập
CTừ
Số
Phiếu
Diễn giải
Tài khoản
Số tiền
Nợ
Có
Nợ
Có
1/1/2001
01
Hà mua vật tư
141
111
2.000.000
2.000.000
..................
15/1/2001
108
Lương vi tính
334
111
11.874.974
11.874.974
..................
31/1/2001
143
Dũng cán láng
627
111
20.921.000
20.921.000
Cộng
1.355.012.042
1.355.012.042
Biểu12
Sổ chi tiết TK334
NT ghi
Sổ
CTừ
Diễn giải
S ĐK
CTGS
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
1/2001
108
15/1
Lương vi tính
111
11.874.974
.................
.............
125
31/1
Lương VP
111
32.594.150
Cộng
251.193.619
Biểu 13
Sổ cái TK622- chi phí nhân công trực tiếp
NT ghi
Sổ
CTừ
Diễn giải
S ĐK
CTGS
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
1/2001
108
15/1
Lương vi tính
10
334
11.874.974
..............
.......
.........
125
31/1
Lương VP- CĐ
19
334
32.594.150
Cộng lgT1/2001
334
251.193.619
Các khoản TTL
338
9.178.228
Cộng P/s T1/2001
260.371.847
2/2001
152
15/2
Lương 5 màu
30
334
14.150.862
................
......
............
217
29/2
Lương offset
35
334
18.603.500
Cộng lg T2/2001
334
263.025.291
Các khoản TTL
338
9.178.228
Cộng P/s T2/2001
272.203.519
3/2001
221
15/3
Lương bình bản
43
334
5.427.631
..................
........
...........
309
31/3
Lương VP- CĐ
49
334
33.724.836
Cộng lg T3/2001
334
266.909.067
Các khoản TTL
338
9.178.228
Cộng P/s T3/2001
276.087.295
Cộng P/s Q1/2001
808.662.661
K/c CPNCTT
808.662.661
2.2.3.3. Kế toán chi phí sản xuất chung
- Khoản chi phí này bao gồm : chi phí khấu hao TSCĐ, chi phí dịch vụ mua ngoài, chi phí khác bằng tiền.
- Trình tự tập hợp
2.2.3.3.1. Chí phí khấu hao TSCĐ
TSCĐ hiện có của Công ty bao gồm nhiều loại trong đó:
+ Máy móc thiết bị chiếm 84,2% trên tổng số
+ Phương tiện vận tải chiếm 3,02% trên tổng số
+ Nhà cửa, vật kiến trúc chiếm 12,45% trên tổng số
+ Thiết bị quản lý chiếm 0,14% trên tổng số
+ Tài sản khác chiếm 0,19% trên tổng số
TSCĐ của công ty được theo dõi từng loại trên sổ chi tiết TSCĐ mở vào đầu năm.Sổ này chuyên dùng để theo dõi từng loại TSCĐ về nguyên giá, giá trị hao mòn, giá trị còn lại, tỉ lệ khấu hao của từng tài sản cố định.
Về cách tính mức khấu hao TSCĐ thì ở đây Công ty qui định một tỉ lệ khấu hao TSCĐ bình quân đối với từng TSCĐ. Tỉ lệ khấu hao bình quân đối với máy móc sản xuất chính là 15%, với máy móc phụ trợ là 10%, với nhà cửa đất đai là 5%...
Cũng như các loại chi phí khác, việc tính khấu hao TSCĐ được tiến hành từng tháng.
Kế toán TSCĐ căn cứ vào nguyên giá và tỉ lệ khấu hao của từng loại TSCĐ để tính ra số khấu hao cơ bản phải trích trong tháng cho từng đối tượng sử dụng và việc tính toán dựa trên công thức
Nguyên giá * Tỉ lệ khấu hao
Mức khấu hao một tháng =
Số năm sử dụng * 12
VD: Hàng tháng kế toán tiến hành tính khấu hao TSCĐ cho máy phơi TQ như sau:
Nguyên giá : 50.050.000đ Tỉ lệ khấu hao : 10%/năm
Thời gian sử dụng: 3 năm
50.050.000 * 0,1
Mức khấu hao 1 tháng = = 139.038đ
3 * 12
Thông thường, vào thời điểm cuối tháng kế toán TSCĐ tiến hành tính khấu hao TSCĐ dựa trên các chứng từ mua, bán, thanh lý TSCĐ (nếu có) trong tháng, khấu hao TSCĐ trích trong tháng trước, để tính ra giá trị còn lại của TSCĐ trong tháng này. Nhưng ở đây số khấu hao tăng, giảm trong tháng ít được tính đến vì các máy móc thiết bị của công ty đều còn mới, công ty ít mua bán thanh lý TSCĐ trong tháng. Do vậy mức khấu hao TSCĐ hàng tháng là tương đối ổn định, cuối tháng kế toán TSCĐ tiến hành vào sổ chi tiết TSCĐ cho từng loại tài sản thuộc các nguồn khác nhau: Nguồn ngân sách , nguồn vốn vay, nguồn vốn tự bổ sung... Đồng thời kế toán TSCĐ chuyển số liệu cho kế toán chi phí để tính khấu hao TSCĐ vào chi phí sản xuất chung và ghi vào sổ kế toán chi tiết tài khoản 627 theo định khoản
Nợ TK627 201.504.519
Có TK214 201.504.519
Số liệu trên được trích từ biểu số14
2.2.3.3.2. Chi phí dịch vụ mua ngoài
Các chi phí dịch vụ mua ngoài dùng cho sản xuất kinh doanh ở công ty chủ yếu là tiền điện phục vụ cho sản xuất, tiền điện thoại và tiền nước.
Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội thuộc diện nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, kế toán mở sổ “Sổ chi tiết thuế GTGT được hoàn lại” để theo dõi, ghi chép phản ánh số thuế GTGT được hoàn lại đã hoàn lại và còn được hoàn lại vào cuối kỳ báo cáo. Sổ này được mở hàng quí, được ghi chép theo từng chứng từ về thuế GTGT được hoàn lại và còn được hoàn lại vào cuối kỳ.
Khi phát sinh nghiệp vụ kế toán tiến hành phản ánh vào sổ chi tiết TK 627- Chi phí sản xuất chung theo định khoản
Nợ TK627
Nợ TK 133
Có TK 111, 112, 331...
VD: Ngày 18/2 Công ty nhận được giấy báo tiền điện T1/2001
Tổng số tiền thanh toán là: 35.213.841đ. Trong đó:
Giá mua chưa thuế là 32.012.583đ
Thuế GTGT (10%) là 3.201.258đ
Kế toán sẽ ghi vào sổ chi tiết TK627 theo định khoản
Nợ TK627 32.012.583
Có TK112 32.012.583
Số liệu trên được trích từ biểu số 14
2.2.3.3.3. Chi phí khác bằng tiền
Chi phí này gồm có chi phí về tiền phim, gia công, cán láng, chi phí hội nghị, tiếp khách, mua thuốc cho phòng y tế...
- Gia công: Khoản chi phí này phát sinh khi Công ty cần đi gia công một số sản phẩm theo yêu cầu của khách hàng VD phong bì ...
- Chi phí về phim, cán láng
Đây là những chi phí phát sinh khi khách hàng có nhu cầu đặt hàng, Công ty sẽ tiến hành làm riêng. Việc cán láng và chụp phim công ty sẽ thuê ngoài làm. Cuối tháng kế toán căn cứ vào các hoá đơn, chứng từ thu, chi có liên quan để xác định chi phí về phim, cán láng.
VD: T1/2001 anh Dũng cán láng 20.921.000đ
Kế toán ghi sổ chi tiết TK627 theo định khoản sau:
Nợ TK627 20.921.000
Có TK 112 20.921.000
Các số liệu trên được trích từ biểu số 14
Cuối quí căn cứ vào chứng từ gốc, chứng từ ghi sổ kế toán tiến hành vào sổ cái TK627(Biểu 15)
2.2.3.4 Chi phí trả trước, chi phí phải trả
2.2.3.4.1. Chi phí trả trước
Thuộc khoản chi phí này gồm:
+ Chi phí thuê nhà xưởng, văn phòng làm việc phục vụ nhiều kỳ sx
+ Công cụ dụng cụ loại phân bổ 2 lần trở lên
+ Chi phí sửa chữa TSCĐ phát sinh 1 lần quá lớn
+ Lãi thuê TSCĐ
Như đã trình bày ở trên, mặc dù hiện nay Công ty đã mở rộng qui mô sản xuất song về tổng quát Công ty vẫn thuộc loại hình doanh nghiệp vừa và nhỏ, số vốn không cao, số lượng công nhân ít, sản xuất chủ yếu theo đơn đặt hàng của khách nên toàn bộ sản phẩm sản xuất ra đều được giao trả ngay cho khách hàng. Từ những điều kiện cụ thể đó thực tế cho thấy rằng hầu như Công ty không phát sinh chi phí trả trước. Do vậy tại Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội không tập hợp chi phí trả trước.
2.2.3.4.2. Chi phí phải trả
Thuộc khoản chi phí này gồm
+ Tiền lương công nhân sản xuất trong thời gian nghỉ phép
+ Chi phí sửa chữa TSCĐ
+ Lãi tiền vay chưa đến hạn trả
Thực tế công ty không trích trước tiền lương cho công nhân sản xuất trong thời gian nghỉ phép. TSCĐ ở công ty hầu hết có thời gian sử dụng lâu nên chỉ phát sinh chi phí sửa chữa, bảo dưỡng không phát sinh chi phí sửa chữa lớn TSCĐ. Do đó công ty không tập hợp chi phí phải trả
2.2.3.5. Tập hợp chi phí sản xuất toàn công ty
Toàn bộ chi phí sản xuất được trình bày ở trên cuối quí được tập hợp vào bên nợ TK631 - Giá thành sản xuất
Quá trình tập hợp chi phí sản xuất toàn công ty được thể hiện qua sơ đồ sau
Sơ đồ hạch toán
Xuất NVL cho sản xuất
Kết chuyển chi phí NVLTT
CP tiền lương, các khoản
trích theo lương
Kết chuyển chi phí NCTT
Kết chuyển chi phí SX chung
Chi phí khấu hao TSCĐ
Chi phí điện, nước, điện thoại
Thuế GTGT
đầu vào
TK152,153 TK621 TK631
TK334,338 TK622
TK214 TK627
TK111,112
TK133
Biểu 14
Sổ chi tiết TK627
NT ghi
sổ
CTừ
Diễn giải
TK
ĐƯ
Tổng số
Chia ra
Phim
G.công
Cán láng
Điện
ĐT
KHao
.....
1/2001
03
3/1
Cán láng
111
20.921.000
20.921.000
39
12/1
Gia công
111
500.000
500.000
85
17/1
Tiền điện
112
320.012.583
320.012.583
Khấu hao T1
214
210.504.519
210.504.519
...........
Cộng P/s T1
531.744.327
Biểu 15
Sổ cái TK627
NT ghi
sổ
CTừ
Diễn giải
S ĐK
CTGS
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
1/2000
03
3/1
Cán láng
09
111
20.921.000
......................
39
12/1
Gia công
15
111
500.000
85
17/1
Tiền điện
16
112
32.012.583
Khấu hao
201.504.519
......................
2/2000
144
4/2
Trường phim(5+6)
28
111
2.491.000
..............
151
13/2
Cán láng
112
17.323.000
...............
3/2000
219
5/3
Điện thoại
43
111
2.336.684
..............
235
17/3
Điện SX
45
112
24.613.171
...............
Cộng Q1/2001
1.583.335.255
K/c CPSXC
1.583.335.255
Biểu 16
Sổ cái TK 631 - Giá thành sản xuất
NT ghi
sổ
CTừ
Diễn giải
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
Quí 1/2001
31/3/2001
K/c CPNVLTT
621
3.090.968.051
K/c CPNCTT
622
808.662.661
K/c CPSXC
627
1.583.335.255
Gía thành sx Q1/2001
5.482.965.967
K/c giá thành sx Q1/2001
5.482.965.967
2.3. Tổ chức công tác tính giá thành sản phẩm tại Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội
2.3.1. Công tác quản lý giá thành tại Công ty.
Trước khi một hợp đồng được ký kết, phòng kế hoạch trên cơ sở yêu cầu đặt hàng của khách hàng sẽ tiến hành tính toán xác định định mức chi phí về vật liệu, công in... cho sản phẩm đó. Sau khi tính toán phòng kế hoạch sẽ lập một phiếu báo giá giao cho khách hàng. Nếu khách hàng chấp nhận hai bên sẽ cùng ký kết HĐKT.
2.3.2. Đối tượng tính giá thành.
Hiện nay quy trình công nghệ sản xuất sản phẩm tại Công ty bao gồm 3 giai đoạn. Trải qua 3 giai đoạn đó sẽ cấu thành nên sản phẩm.
Trên thực tế Công ty chỉ tính tổng giá thành cho toàn bộ số thành phẩm sản xuất ra, mà không tính giá thành đơn vị mặc dù trong cùng một kỳ hạch toán Công ty tiến hành sản xuất theo nhiều đơn đặt hàng.
2.3.3. Đánh giá sản phẩm làm dở
Tại Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội sản xuất tiến hành theo đơn đặt hàng, thường quy định rõ khoảng thời gian phải hoàn thành đơn đặt hàng. Điều đó có nghĩa sản phẩm hoàn thành phải giao cho khách hàng, vì vậy Công ty không được phép có sản phẩm dở trong thời gian dài. Do đó kế toán không tiến hành đánh giá sản phẩm làm dở cuối tháng.
2.3.4. Phương pháp tính giá thành
Công ty sử dụng phương pháp giản đơn để tính giá thành
Mặt khác, đối tượng tính giá thành sản phẩm của Công ty xác định là toàn bộ quy trình sản xuất. Do vậy công tác tính giá thành của Công ty thực chất chỉ là công tác tập hợp chi phí sản xuất.
Tổng giá thành sp của Công ty = Tổng CPSX của Công ty
Việc xác định tổng giá thành được căn cứ trên Sổ cái TK 631 – Giá thành sản xuất( Biểu 16). VD: Quý 1/2001
- Tổng chi phí sản xuất của Công ty là: 5.250.153.296 đồng
+ Chi phí NVL trực tiếp: 3.090.968.051 đồng
+ Chi phí NC trực tiếp : 837.240.773 đồng
+ Chi phí SX chung : 1.321.944.472 đồng
- Tổng giá thành sản phẩm là : 5.250.153.296 đồng
Do xác định tổng giá thành bằng tổng chi phí sản xuất sản phẩm nên kế toán không lập Bảng tính tổng giá thành.
Chương 3
một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty in Bộ LAO ĐộNG-THƯƠNG BINH-Xã HộI
1. Nhận xét chung về tình hình kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty in Bộ LAO ĐộNG-THƯƠNG BINH-Xã HộI
Cũng như nhiều doanh nghiệp Nhà nước khác, ông ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội gặp rất nhiều khó khăn trước sự chuyển đổi của nền kinh tế nước ta từ nền kinh tế tập trung quan liêu bao cấp sang nền kinh tế vận hành theo cơ chế thị trường có sự quản lý của Nhà nước. Nhưng với sự năng động của bộ máy quản lý, cùng sự cố gắng nỗ lực của toàn thể công nhân viên trong Công ty, Công ty đã thực hiện một số chuyển đổi về cơ chế quản lý,về công nghệ sản xuất...nên đã nhanh chóng hoà nhập với thị trường.
Qua 55 năm xây dựng và phát triển, Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội
đã không ngừng vươn lên tự khẳng định mình là một doanh nghiệp kinh doanh có hiệu quả. Để đạt được những thành quả như những năm qua là nhờ Công ty đã có định hướng đúng đắn cho chiến lược sản xuất kinh doanh, gắn công tác khoa học kỹ thuật với sản xuất, nắm bắt được thị hiếu khách hàng, từng bước chuyển dịch cơ cấu sản phẩm và đã hạch toán triệt để, toàn diện. Công tác kế toán của Công ty không ngừng hoàn thiện, đáp ứng được yêu cầu quản lý và hạch toán sản xuất kinh doanh của Công ty. Có thể thấy rõ điều này qua những mặt sau:
1.1. Ưu điểm
Thứ nhất: Về bộ máy kế toán của Công ty
Nhìn chung, bộ máy kế toán được tổ chức phù hợp với yêu cầu quản lý của Công ty. Là một doanh nghiệp có quy mô vừa và nhỏ, vì vậy việc tổ chức bộ máy kế toán của Công ty theo hình thức tập trung là hợp lý, phù hợp với quy mô sản xuất kinh doanh và đáp ứng được yêu cầu quản lý của Công ty.
Thứ hai: Về hệ thống sổ hạch toán
Hình thức sổ hạch toán sử dụng hiện nay ở Công ty là hình thức chứng từ ghi sổ. Hình thức này phù hợp với tình hình hoạt động sản xuất kinh doanh vừa và nhỏ. Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh và thực sự hoàn thành trong quá trình sản xuất kinh doanh của Công ty đều được lập chứng từ làm cơ sở pháp lý cho mọi số liệu phản ánh trên các tài khoản, bảng kê, CTGS, tổng hợp báo cáo kế toán.
Thứ ba: Về công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.
Công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty đã đi vào nề nếp ổn định. ở một chừng mực nhất định, công tác kế toán tập hợp chi phí và tính giá thành sản phẩm ở Công ty đã phản ánh đúng thực trạng của Công ty, đáp ứng được yêu cầu quản lý mà Công ty đặt ra.
Trong các khoản mục chi phí sản xuất của Công ty, chi phí về vật liệu chiếm tỉ trọng cao. NVL phục vụ cho sản xuất là do Công ty tự mua.Với đặc điểm của ngành in NVL chủ yếu là giấy, mực nên tương đối dễ mua trên thị truờng, VL của Công ty dùng đến đâu mua đến đó,Công ty chỉ dự trữ một lượng nhất định cho đầu kỳ và cuối kỳ với những loại NVL thường xuyên dùng đến. Đây là mặt tích cực của Công ty góp phần tăng nhanh tốc độ luân chuyển vốn lưu động và nâng cao hiệu quả sử dụng VKD, giải quyết nhu cầu về vốn cho doanh nghiệp.
Các NVL mà Công ty sử dụng hầu hết được nhập từ nước ngoài, chỉ riêng phần giấy in là nhập từ nhà máy giấy Bãi Bằng và Công ty giấy Tân Mai. Khi có nhu cầu Công ty được thị trường cung ứng lượng NVL đầu vào một cách nhanh chóng và đầy đủ. Việc mua NVL dựa trên nguyên tắc ở đâu chất lượng đảm bảo phù hợp sản xuất, giá cả phải chăng thì ta nhập vào, điều này góp phần giảm chi phí NVL đầu vào, giảm giá thành, tăng khả năng cạnh tranh trên thị trường.
Công ty có chế độ tiền lương, tiền thưởng rõ ràng từ đó khuyến khích người lao động tin tưởng, gắn bó với Công ty.
Bên cạnh những ưu điểm trên, công tác kế toán nói chung và công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng ở Công ty còn bộc lộ một số mặt hạn chế cần được tiếp tục hoàn thiện.
1.2. Những tồn tại
Căn cứ vào quyết định số 1141/TC - QĐ/ CĐKT ngày 1/1/1995 do Bộ tài chính ban hành thì công tác kế toán của Công ty in Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội còn nhiều điểm chưa phù hợp.
Tồn tại 1: Về hệ thống tài khoản sử dụng và các bảng kê.
Như đã trình bày ở chương 2 thì hệ thống tài khoản hiện Công ty sử dụng bao gồm 36 tài khoản trong đó những tài khoản cần chi tiết thì kế toán hạch toán chi tiết tới tài khoản cấp 2. Nhưng việc mở các tài khoản để sử dụng mà Công ty thực hiện là chưa dúng với chế độ kế toán.
Cụ thể: Việc tập hợp chi phí sản xuất trong kỳ trong trường hợp Công ty hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên kế toán sử dụng TK631- giá thành sản xuất là không đúng với chế độ kế toán.
Bên cạnh đó trong công tác kế toán vật liệu, kế toán tiền lương, kế toán TSCĐ Công ty không thực hiện lập bảng phân bổ nên việc tập hợp chi phí sản xuất trong kỳ của doanh nghiệp là chưa chính xác.
Tồn tại 2: Về công tác kế toán chi phí sản xuất.
Thứ nhất: Về việc hạch toán chi phí NVL trực tiếp
Công tác hạch toán chi phí NVL trực tiếp của Công ty hiện nay là chưa đúng.Việc hạch toán toàn bộ chi phí NVL, CCDC của Công ty trong kỳ vào chi phí NVL trực tiếp cho sản xuất chưa theo như chế độ kế toán quy định, nó không phản ánh được chính xác chi phí NVL trực tiếp dùng cho sản xuất sản phẩm. Điều này tất yếu ảnh hưởng tới công tác tính giá thành sản xuất của Công ty.
Thứ hai: Về việc hạch toán chi phí nhân công trực tiếp
Cũng như chi phí NVL trực tiếp, ở đây Công ty hạch toán toàn bộ khoản tiền lương, các khoản trích theo lương của toàn bộ công nhân viên trong Công ty vào chi phí nhân công trực tiếp. Cách hạch toán như vậy dẫn tới sự thiếu chính xác về chi phí nhân công trực tiếp làm ảnh hưởng tới công tác hạch toán chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp.
Thứ ba: Về việc hạch toán chi phí sản xuất chung
Theo quy định thì chi phí sản xuất chung của Công ty phải được hạch toán theo từng phân xưởng và phải gồm: chi phí CCDC, chi phí NVL sử dụng tại phân xưởng, chi phí tiền lương, các khoản trích theo lương của nhân viên quản lý phân xưởng... Nhưng ở đây Công ty lại hạch toán không có các khoản chi phí kể trên mà chỉ có chi phí về điện, nước, điện thoại,... Cách hạch toán như vậy là chưa đúng và thiếu chính xác. Ngoài ra chi phí về điện của Công ty là một khoản chi phí khá lớn nhưng Công ty lại không hạch toán riêng được chi phí điện cho sản xuất là bao nhiêu, chi phí điện cho hoạt động khác là bao nhiêu. Với việc hạch toán như vậy thì Công ty không thể tính toán được chính xác chi phí sản xuất chung để hạch toán vào chi phí sản xuất sản phẩm.
Tồn tại 3: Về công tác tính giá thành sản phẩm
Hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty được tiến hành theo đơn đặt hàng nhưng như đã trình bày ở chương 2, thì Công ty không xác định chi phí sản xuất cho từng đơn đặt hàng. Việc Công ty không xác định được chi phí sản xuất cho từng đơn đặt hàng, hay chính là việc Công ty không xác định giá thành sản xuất cho từng đơn đặt hàng là một thiếu sót lớn. Đối với một doanh nghiệp sản xuất kinh doanh hạch toán độc lập mà không biết chính xác tính hiệu quả của từng đơn đặt hàng thì chưa thật chặt chẽ trong công tác kế toán nói riêng và công tác quản lý nói chung.
2. Phương hướng, giải pháp hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm.
2.1. Hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất
2.1.1 Kế toán tập hợp chi phí sản xuất
Như đã trình bày ở trên thì việc hạch toán toàn bộ chi phí NVL, chi phí CCDC vào chi phí NVL trực tiếp trong kỳ của Công ty là chưa đúng. Do đó:
Thứ nhất: Công ty cần tách riêng chi phí CCDC trong chi phí NVL trực tiếp trong kỳ của Công ty để tính vào chi phí sản xuất chung.
Thứ hai: Về công tác hạch toán chi phí NVL trực tiếp
Để việc hạch toán chi phí NVL của Công ty trong kỳ được chính xác thì ngay từ khâu hạch toán NVL kế toán cần phân loại rõ từng loại VL chính, VLphụ, nhiên liệu, phụ tùng thay thế.
NVL có thể được chia thành:
+ VL chính gồm: giấy, mực, kẽm được theo dõi trên TK1521
+ VL phụ gồm: lô in, hoá chất các loại... theo dõi trên TK1524
+ Nhiên liệu: xăng, dầu hoả... theo dõi trên TK1523
+ Phụ tùng thay thế: vòng bi, lưỡi dao... theo dõi trên TK1524
Trong đó chỉ có chi phí về VL chính, VL phụ, nhiên liệu động lực được tính vào chi phí NVL trực tiếp, còn phụ tùng thay thế tính vào chi phí sản xuất chung nếu phát sinh trong nội bộ phân xưởng.
VD: Căn cứ vào phiếu xuất vật tư số 57 ngày 10/1/2001 (Biểu 1)
Kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK621 2.894.330
Có TK152 2.894.330
Nợ TK627 32.000
Có TK152 32.000
Lưu ý, ở đây ta chỉ tính vào chi phí NVL trực tiếp những chi phí về vật liệu sử dụng cho sản xuất còn những vật liệu sử dụng cho hoạt động khác ngoài sản xuất Công ty phải hạch toán riêng để tính vào chi phí sản xuất chung hoặc chi phí quản lý doanh nghiệp.
Để có thể thấy rõ điều này kế toán phải lập Bảng phân bổ VL - CCDC dùng trong tháng cho từng đối tượng chịu chi phí. Bảng phân bổ chi phí NVL - CCDC được lập hàng tháng vào thời điểm cuối tháng(trang 54).
Bảng1
Bảng phân bổ VL - CCDC
Tháng 1/2001
Ghi có TK
Ghi nợ TK
TK152
TK153
1521
1522
1523
1524
Cộng có 152
1. TK621- CPNVLTT
1.408.866.674
162.025.506
95.507.463
1.666.399.643
PX chế bản
402.660.002
17.008.435
15.652.729
435.321.166
PX in offset
945.320.004
138.017.004
76.855.224
1.160.192.232
PX sách
60.886.668
7.000.067
2.999.510
70.886.245
2. TK627- CPSXC
69.862.351
69.862.351
8.235.846
PX chế bản
18.946.671
18.946.617
3.274.754
PX in offset
41.917.410
41.917.410
3.294.338
PX sách
8.998.270
8.998.270
1.666.754
3. TK642- CPQLDN
2.277.085
Cộng
1.408.866.674
162.025.506
95.507.463
69.862.351
1.736.261.994
10.512.931
Cuối tháng căn cứ vào Bảng phân bổ VL – CCDC xuất dùng trong tháng cho các đối tượng chịu chi phí có liên quan, kế toán lập chứng từ ghi sổ như Bảng và tập hợp chi phí NVL trực tiếp vào TK621. Kế toán ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK621 1.666.399.643
Có TK1521 1.408.866.674
Có TK1522 162.025.506
Có TK1523 95.507.463
Bảng2
Chứng từ ghi sổ
Số 61
STT
Trích yếu
Tài khoản
Số tiền
Nợ
Có
Nợ
Có
1
Xuất VL chính cho sx
621
1521
1.408.866.674
1.408.866.674
Ngày 31tháng 1 năm 2001
Người vào sổ Thủ trưởng đơn vị
Bảng3
Sổ Cái Tài Khoản 621
NT ghi
sổ
CTừ
Diễn giải
SĐK
CTGS
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
1/2001
Xuất VLC cho sx
61
1521
1.408.866.674
Xuất VLP cho sx
62
1522
162.025.506
Xuất NL cho sx
63
1523
95.507.463
Cộng P/s
1.666.399.643
2.1.2. Kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp
Để hoàn thiện công tác kế toán tập hợp chi phí nhân công trực tiếp
Thứ nhất: Công ty phải tách riêng chi phí tiền lương của nhân viên phân xưởng, nhân viên quản lý và lần lượt tính vào chi phí sản xuất chung hoặc chi phí quản lý doanh nghiệp.
Trong chương 2 (phần kế toán chi phí nhân công trực tiếp) đã trình bày thì kế toán thực hiện tính lương cho công nhân sản xuất riêng (qua các Bảng thanh toán lương của các phân xưởng), còn tiền lương của khối văn phòng, nhân viên quản lý phân xưởng thì được theo dõi trên Bảng thanh toán lương tổ Văn phòng - Cơ điện. Như vậy việc tách riêng chi phí tiền lương của công nhân trực tiếp sản xuất trong kỳ là hoàn toàn dễ dàng. Kế toán chỉ việc căn cứ vào các Bảng thanh toán tiền lương của các phân xưởng, các tổ máy trong kỳ, các chứng từ chi tiền mặt có liên quan để hạch toán vào chi phí nhân công trực tiếp.
VD: Căn cứ vào Bảng thanh toán tiền lương T1/2001 - Máy 5 màu (Biểu 9) kế toán ghi sổ theo định khoản.
Nợ TK622 14.150.862
Có TK334 14.150.862
Thứ hai: Hiện nay Công ty thực hiện trích BHXH, BHYT trên tiền lương cấp bậc của công nhân là đúng với chế độ quy định. Nhưng riêng KPCĐ theo quy định mới Công ty phải trích là 2% trên tổng lương thực tế của công nhân sản xuất.
VD: Căn cứ vào Bảng thanh toán tiền lương T1/2001 của tổ máy 5 màu(Biểu 9), kế toán tiến hành ghi sổ theo định khoản:
Nợ TK622 919.497
Có TK3382 283.017
Có TK3383 561.600
Có TK3384 74.880
Căn cứ vào Bảng thanh toán tiền lương của từng phân xưởng và Bảng thanh toán tiền lương của tổ Văn phòng - Cơ điện kế toán tổng hợp số tiền lương phải trả trong tháng cho 3 đối tượng:
- Tiền lương công nhân trực tiếp sản xuất: 218.599.469
- Tiền lương nhân viên quản lý phân xưởng: 10.450.335
- Tiền lương nhân viên quản lý Công ty: 22.143.815
Trên cơ sở đó lập Bảng phân bổ tiền lương và BHXH
(Bảng 4 Bảng phân bổ tiền lương và BHXH)
Cuối tháng trên cơ sở Bảng thanh toán tiền lương của từng phân xưởng, Bảng phân bổ tiền lương, BHXH cùng các chứng từ chi tiền mặt kế toán vào SCT TK334, lập CTGS để vào sổ đăng ký CTGS từ đó vào sổ cái TK622.
Bảng 4
Bảng phân bổ Tiền lương - bhxh
Số
TT
Diễn giải
TK334
TK338
Tổng cộng
Lương
PC
Khác
Cộng Có
KPCĐ
BHXH
BHYT
Cộng
1
TK 622- CPNCTT
218.599.469
218.599.469
4.371.989
5.288.739
705.166
10.365.894
228.965.363
PX chế bản
36.082.713
36.082.713
721.654
796.154
106.154
1.623.962
37.706.675
PX in offset
168.537.235
168.537.235
3.370.744
3.980.771
530.770
7.882.285
176.419.520
PX sách
13.979.521
13.979.521
279.591
511.814
68.242
859.647
14.839.168
2
TK 627- CPSXC
10.450.335
10.450.335
209.006
507.430
67.657
784.093
11.234.428
PX chế bản
2.493.245
2.493.245
49.865
76.387
10.184
136.436
2.629.681
PX in offset
6.006.467
6.006.467
120.129
381.936
50.924
552.989
6.559.456
PX sách
1.950.623
1.950.623
39.002
49.107
6.549
94.668
2.045.291
3
TK642- CPQLDN
22.143.815
22.143.815
442.876
1.449.800
143.306
2.085.982
24.229.797
Cộng
251.193.619
251.193.619
5.023.871
7.245.969
916.129
13.235.969
264.429.588
Sổ cái TK622- chi phí nhân công trực tiếp
NT ghi
sổ
CTừ
Diễn giải
S ĐK
CTGS
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
1/2001
108
15/1
Lương vi tính
09
334
11.874.974
..............
.......
.........
Luơng máy 5 màu
15.276.792
Cộng lgT1/2001
334
218.599.469
Các khoản TTL
338
10.365.894
Cộng P/s T1/2001
228.965.363
2.1.3. Kế toán chi phí sản xuất chung
Theo quy định thì chi phí sản xuất chung phải được tập hợp theo từng địa điểm phát sinh chi phí. Vì vậy ở Công ty IN Bộ Lao Động-Thương Binh-Xã Hội có 3 phân xưởng sản xuất phải mở SCT để tập hợp chi phí sản xuất cho từng phân xưởng.
- Căn cứ vào Bảng phân bổ NVL - CCDC kế toán hoàn toàn có thể xác định được chi phí NVL - CCDC cho hoạt động quản lý trong nội bộ từng phân xưởng. Kế toán phải lấy số liệu ở cột cộng có TK152, TK153 dùng cho chi phí sản xuất chung(TK627).
- Để tập hợp chi phí nhân viên phân xưởng kế toán sẽ dựa vào Bảng phân bổ tiền lương - BHXH để xác định chi phí tiền lương, các khoản trích theo lương của nhân viên quản lý phân xuởng. Số liệu sẽ được lấy ở cột tổng cộng trên Bảng phân bổ tiền lương BHXH dòng dành cho chi phí sản xuất chung( TK627).
- Chi phí khấu hao TSCĐ
Việc tính khấu hao TSCĐ vào chi phí sản xuất hiện nay ở Công ty in Bộ Lao Dộng-Thương Binh-Xã Hội còn chưa đúng chế độ. Toàn bộ số khấu hao TSCĐ hàng tháng Công ty hạch toán hết vào chi phí sản xuất chung, bất kể TSCĐ đó dùng vào mục đích gì: sản xuất hay quản lý... Việc hạch toán như vậy là chưa chặt chẽ.
Để hạch toán số khấu hao TSCĐ hàng tháng một cách hợp lý đúng quy định thì Công ty cần:
Phân biệt rõ những TSCĐ nào dùng vào mục đích sản xuất, những TSCĐ nào dùng cho hoạt động quản lý.
Công ty có thể phân loại rõ như sau:
*TSCĐ dùng cho sản xuất: nhà xưởng, máy in, máy dập kẽm, máy phơi...
*TSCĐ dùng cho hoạt động quản lý: phòng, ban quản lý, nhà để xe của CBCNV,máy chấm công...
Trên cơ sở xác định rõ nơi sử dụng TSCĐ kế toán tiến hành trích khấu hao những TSCĐ dùng cho sản xuất tính vào chi phí sản xuất chung, số khấu hao TSCĐ dùng vào hoạt động quản lý tính vào chi phí quản lý doanh nghiệp.
Cuối tháng kế toán cần lập Bảng tính và phân bổ số khấu hao TSCĐ theo mẫu số....
- Chi phí điện năng
Đây là khoản chi phí khá lớn của Công ty. Việc Công ty hạch toán toàn bộ chi phí điện năng vào TK627- chi phí sản xuất chung là chưa phù hợp không khuyến khích được các bộ phận tiết kiệm điện năng. Theo em khoản chi phí này nên phân bổ ra chi phí điện dùng cho sản xuất, chi phí điện dùng vào hoạt động quản lý.
Nếu Công ty không thể lắp đồng hồ cho phân xưởng sản xuất riêng, cho bộ phận quản lý riêng thì Công ty có thể phân bổ theo một tỷ lệ phù hợp.
VD: Điện dùng cho sản xuất : 80% trên tổng số
Điện dùng cho quản lý : 20% trên tổng số
Như vậy tiền điện tháng 1/2000 sẽ được phân bổ như sau:
Điện dùng cho sản xuất : 256.010.066
Điện dùng cho quản lý : 64.002.517
Cuối tháng kế toán thực hiện tập hợp chi phí sản xuất chung theo từng phân xưởng, lập chứng từ ghi sổ vào sổ đăng ký chứng từ và vào sổ cái TK627- chi phí sản xuất chung.
Bảng 6
Bảng tính và phân bổ khấu hao TSCĐ
Số
TT
Chỉ tiêu
TL
kh/n
TK627- CPSXC
TK642
Nguyên giá
Khấu hao
PX chế bản
PX offset
PX sách
Cộng
1
Số KH tháng trước
.......
2
Số KH tháng này
29.376.514.880
201.504.519
2.664.929
177.663.980
14.125.477
194.454.386
7.050.133
Nhà cửa vật KT
5%
3.659.064.795
15.246.103
190.141
11.361.607
904.868
12.456.616
2.789.487
Máy móc TBị
10%
21.879.631.426
182.330.262
2.474.788
166.302.373
13.220.609
181.997.770
332.492
Phương tiện VT
5%
887.282.047
3.697.008
3.697.008
Khác
5%
55.475.000
231.146
231.146
Bảng 7
Sổ cái TK627
NT ghi
sổ
CTừ
Diễn giải
S ĐK
CTGS
TK
ĐƯ
Số phát sinh
S
N
Nợ
Có
1/2001
- CP NVL - CCDC
78.098.197
CP NVL cho qlý px
152
69.862.351
CP CCDC cho qlý px
153
8.235.846
- CP nhân viên qlý px
11.234.428
Lương Nviên qlý px
334
10.450.335
Các khoản trích theo lg
338
784.093
- KH TSCĐ dùng cho sx
214
194.454.386
- Tiền điện dùng cho sx
112
25.610.066
................................
...................
Cộng P/s T1/2001
607.624.302
Chi phí sản xuất sau khi tập hợp riêng theo từng khoản mục: chi phí NVL trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung, cuối quý được kết chuyển sang TK154 để tập hợp chi phí sản xuất toàn doanh nghiệp.
2.2. Hoàn thiện công tác kế toán tính giá thành
Để làm tốt công tác kế toán tính giá thành sản phẩm Công ty cần:
Thứ nhất: Thực hiện tính giá thành cho từng đơn đặt hàng
Khi bắt đầu sản xuất cho một đơn đặt hàng nào, kế toán tiến hành lập một phiếu tính giá thành trên đó ghi rõ: chi phí NVLtrực tiếp , chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung mà đơn đặt hàng đó phải chịu. Trên phiếu tính giá thành cũng ghi rõ ngày tháng bắt đầu sản xuất và ngày tháng kết thúc sản xuất đơn đặt hàng đó.
Cuối tháng trên cơ sở toàn bộ chi phí sản xuất tập hợp được trong tháng kế toán thực hiện phân bổ chi phí sản xuất cho từng đơn đặt hàng.
- Chi phí NVL trực tiếp: Trong chương 2 phần chi phí NVL trực tiếp ta thấy chi phí giấy để sản xuất được xác định cụ thể cho từng đơn đặt hàng cả về quy cách cũng như số lượng. Như vậy có thể nói chi phí về giấy được tính trực tiếp cho từng đơn đặt hàng. Những chi phí khác trong chi phí NVL trực tiếp (như chi phí về mực........) mà không thể tính trực tiếp cho từng đơn đặt hàng thì kế toán sẽ lấy toàn bộ chi phí đó trong tháng phân bổ cho từng đơn đặt hàng trong tháng. Tiêu chuẩn phân bổ là: Chi phí về giấy tính cho mỗi đơn đặt hàng.
VD: Trong tháng 1 một hộp mực đỏ Nhật xuất ra có thể được dùng để in cho 3 đơn đặt hàng A, B, C. Để xác định chi phí về mực cho đơn đặt hàng A trong tháng 1 ta tính như sau:
=
*
Chi phí về mực Trị giá hộp mực xuất ra T1 Chi phí giấy
để in cho ĐĐHA Tổng chi phí giấy của 3 ĐĐH T1 cho ĐĐHA T1
- Chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung: đối với hai khoản chi phí này kế toán không thể tính trực tiếp cho từng đơn đặt hàng mà phải tính bằng phương pháp gián tiếp. Toàn bộ chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung trong tháng sẽ được phân bổ cho từng đơn đặt hàng sản xuất trong tháng. Tiêu chuẩn phân bổ được lựa chọn ở đây cũng là chi phí về giấy trong tháng của từng đơn đặt hàng.
Những ĐĐH có thời gian sản xuất ngắn (trong vòng một tháng) thì việc tính giá thành là đơn giản. Đối với những đơn đặt hàng có thời gian sản xuất dài (từ một tháng trở lên) thì cuối mỗi tháng kế toán cần ghi lại toàn bộ chi phí sản xuất của đơn đặt hàng đó trong tháng vào phiếu tính giá thành. Việc tập hợp chi phí sản xuất cho ĐĐH sẽ được thực hiện cho tới khi ĐĐH hoàn thành.
Thứ hai: Công ty cần thường xuyên, định kỳ thực hiện công tác phân tích giá thành.
Giá thành sản phẩm cao hay thấp, tăng hay giảm đồng nghĩa với việc lãng phí hay tiết kiệm lao động XH bao gồm cả lao động sống và lao động vật hoá. Ta biết rằng giá thành sản phẩm là chỉ tiêu chất lượng, việc giá thành sản phẩm cao hay thấp phản ánh kết quả của việc quản lý, sử dụng vật tư lao động tiền vốn của doanh nghiệp. Thông qua công tác phân tích giá thành những người quản lý Công ty biết được nguồn gốc hay nội dung cấu thành của giá thành từ đó biết được nguyên nhân cơ bản, nhân tố cụ thể nào đã làm tăng hay giảm giá thành và trên cơ sở đó đề ra các biện pháp cần thiết để hạn chế, loại trừ ảnh hưởng của những nhân tố tiêu cực, động viên và phát huy được ảnh hưởng của những nhân tố tích cực, khai thác khả năng tiềm tàng trong Công ty.
kết luận
Trong toàn bộ công tác kế toán thì kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm là một khâu kế toán quan trọng. Đặc biệt trong quản trị doanh nghiệp, hạch toán chi phí sản xuất chính xác và tính đúng, tính đủ giá thành sản phẩm là căn cứ cho phân tích và hoạch định dự án, đề ra các biện pháp để giảm giá thành sản phẩm, nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh.
Qua quá trình học tập ở trường và thời gian tìm hiểu thực tế công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty được sự chỉ bảo tận tình của thầy giáo, cùng các cô, các chị trong phòng kế toán, chuyên đề tốt nghiệp của em đã hoàn thành với đề tài: "Kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành ở Công ty in Bộ lao động thương binh xã hội”. Chuyên đề này tuy mới chỉ xin đưa ra một số ý kiến mang tính gợi ý và các giải pháp, song với mong muốn thực sự cùng Công ty hoàn thiện hơn nữa công tác kế toán nói chung, công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng.
Trên cả phương diện lý luận cũng như thực tế, chuyên đề đã trình bày một cách có hệ thống các vấn đề chủ yếu liên quan đến công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất. Cụ thể:
+ Về mặt lý luận: Chuyên đề đã nêu lên ý nghĩa, sự cần thiết cũng như nhiệm vụ của công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Đồng thời cũng đưa ra trình tự và sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong doanh nghiệp sản xuất.
+ Về mặt thực tế: Chuyên đề đã đánh giá khái quát thực trạng tổ chức công tác kế toán tập hợp chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm ở Công ty. Chỉ ra những tồn tại và đưa ra phương hướng giải quyết để hoàn thiện công tác kế toán nói chung và công tác chi phí, giá thành vói riêng.
Do kiến thức về lý luận và thực tiễn còn hạn chế nên chuyên đề này không thể tránh khỏi nhiều thiếu sót. Kính mong sự thông cảm và đóng góp ý kiến của thầy giáo, cô giáo và của các cô chú trong Công ty để chuyên đề được hoàn thiện hơn.
Em xin trân thành cảm ơn các chị, các cô phòng kế toán, các thầy, cô giáo Khoa kế toán và đặc biệt là thầy giáo đã hướng dẫn, giúp đỡ em hoàn thành chuyên đề này.
Tài liệu tham khảo
1. Kế toán doanh nghiệp sản xuất
Trường ĐH Tài chính - Kế toán Hà Nội 1995
2. Kế toán quản trị
Trường ĐH Tài chính - Kế toán Hà Nội 1999
3. Giáo trình phân tích hoạt động kinh tế
Trường ĐH Tài chính - Kế toán Hà Nội 1997
4. Hệ thống kế toán doanh nghiệp
- Hướng dẫn về chứng từ kế toán
- Hướng dẫn sổ kế toán
Nhà xuất bản Tài chính - 1995
5. Hệ thống doanh nghiệp
- Hướng dẫn chuyển sổ
- Sơ đồ hướng dẫn hạch toán
Nhà xuất bản tài chính - 1995
6. Thuế và Kế toán
Nhà xuất bản Tài chính - 1998
7. Hoạt động tài chính trong nền kinh tế thị trường
Nhà xuất bản thống kê - 1996
8. Một số luận văn tốt nghiệp D31, D32
mục lục
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- K0241.doc