Chuyên đề Hạch toán nguyên vật liệu tại công ty cổ phần đầu tư xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC

Lêi nãi ®Çu Thùc hiÖn chñ tr­¬ng ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, xo¸ bá c¬ chÕ quan liªu bao cÊp, x©y dùng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng XHCN, vµ h¬n n÷a cïng víi viÖc gia nhËp tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO, c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®· vµ ®ang cã b­íc ph¸t triÓn m¹nh mÏ c¶ vÒ h×nh thøc lÉn néi dung gãp phÇn quan träng trong viÖc æn ®Þnh vµ t¨ng tr­ëng kh¸ m¹nh cña nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. Trong nền kinh tế thị trường hiện nay, lợi nhuận đã trở thành mục đích cuối cùng của sản xuất kinh doanh. Mối quan hệ tỷ lệ nghịch giữa chi phí và lợi nhuận ngày càng được quan tâm. Vì thế các doanh nghiệp đều ra sức tìm con đường giảm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm. Do vậy với tỷ trọng chiếm khoảng 60-70% tổng chi phí, nguyên vật liệu cần được quản lý thật tốt. Nếu doanh nghiệp biết sử dụng nguyên vật liệu một cách tiết kiệm, hợp lý thì sản phẩm làm ra càng có chất lượng tốt mà giá thành lại hạ tạo ra mối tương quan có lợi cho doanh nghiệp trên thị trường. Quản lý nguyên vật liệu càng khoa học thì cơ hội đạt hiệu quả kinh tế càng cao. Với vai trò như vậy nên yêu cầu quản lý nguyên vật liệu cần chặt chẽ trong tất cả các khâu từ khâu thu mua, dự trữ và bảo quản đến khâu sử dụng. Vấn đề nguyên vật liệu là vấn đề mà doanh nghiệp hết sức quan tâm vì : Nguyên vật liệu là yếu tố đầu vào cấu thành lên thực thể của sản phẩm, nó quyết định đến chất lượng, mẫu mã, ... của sản phẩm. Hiện nay khi nền kinh tế nước ta phát triển theo nền kinh tế thị trường, có sự quản lý và điều tiết Vĩ mô của nhà nước và trong giai đoạn hiện nay nền kinh tế nước ta đã có sự phát triển vượt bậc thì cũng mở ra cho các doanh nghiệp nhiều thời cơ và thách thức mới, đòi hỏi các doanh nghiệp ngày càng phải nâng cao hiệu quả sản xuất, quản lý và việc sử dụng các nguồn lực sao cho hợp lý. Việc quản lý tốt các yếu tố đầu vào, trong đó có nguyên vật liệu là một trong những khâu quan trọng giúp cho doanh nghiệp có thể đứng vững và phát triển trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay. Trong sự phát triển không ngừng đó hệ thống kế toán nước ta đã có những thay đổi để có thể phù hợp và kế toán nguyên vật liệu là một bộ phận không thể thiếu trong bộ máy kế toán nói chung. Kế toán nguyên vật liệu nếu vận hành tốt đúng với chế độ sẽ giúp nhà quản lý có nguồn thông tin đáng tin cậy để ra các quyết định: điều tiết việc cung cấp nguyên vật liệu tránh tình trạng ứ đọng vốn hay thiếu hụt trong sản xuất, điều tiết việc sử dụng sao cho hợp lý nhất, phát hiện viÖc sö dông lãng phí, thất thoát nguyên vật liệu ở những khâu nào ..., giúp giảm bớt chi phí và hạ giá thành sản phẩm. Sau mét thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu thùc tr¹ng tõng phÇn hµnh kÕ to¸n cña C«ng ty cổ phần đầu tư xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC, ®­îc sù h­íng dÉn tËn t×nh cña c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng KÕ to¸n cu¶ C«ng ty cïng víi nh÷ng kiÕn thøc ®­îc häc ë ViÖn §H Më Hµ Néi, em ®· ®i s©u t×m hiÓu vµ hoµn thiÖn b¶n b¸o c¸o víi chuyªn ®Ò: “H¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu” t¹i C«ng ty cổ phần đầu tư xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC B¶n b¸o c¸o gåm c¸c phÇn chÝnh sau: Lêi më ®Çu - PhÇn I: Giíi thiÖu tæng quan vÒ DN - PhÇn II: Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n Nguyªn vËt liÖu t¹i DN - PhÇn III: NhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vµ mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt vÒ DN KÕt luËn. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp, em ®· ®­îc sù chØ dÉn gióp ®ì cña c¸c C« gi¸o chuyªn ngµnh kÕ to¸n cña Trung t©m vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng KÕ to¸n cña C«ng ty. Tuy nhiªn do thêi gian vµ kinh nghiÖm thùc tÕ cã h¹n nªn b¶n b¸o c¸o cßn nhiÒu thiÕu sãt. RÊt mong ®­îc sù gióp ®ì, nhËn xÐt cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c« chó, anh chÞ trong phßng KÕ to¸n cña C«ng ty ®Ó b¶n b¸o c¸o cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Phần I ĐẶC ĐIỂM TÌNH HÌNH CHUNG TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN THIẾT BỊ CÔNG NGHỆ DETEC 1.1. Giíi thiÖu s¬ l­îc vÒ C«ng ty Tªn gäi cña doanh nghiÖp: C«ng ty cổ phần đầu tư xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC Lo¹i h×nh doanh nghiÖp: C«ng ty Cæ phÇn. Trô së : Số 173A Nguyễn Hoàng Tôn, phường Xuân La, quận Tây Hồ, thành phố Hà Nội M· sè thuÕ: 0101856742 Tæng diÖn tÝch mÆt b»ng: 265m2. Tªn Gi¸m ®èc: Nguyễn Anh Tuấn LÜnh vùc kinh doanh: Sản xuất và kinh doanh điện năng Vèn ®iÒu lÖ: 10.000.000.000 ®ång. 1.2. Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty C«ng ty CP đầu tư xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC . Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh cña C«ng ty ®­îc thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi, c¸c ho¹t ®éng qu¶n lý vµ chØ ®¹o s¶n xuÊt ®­îc thèng nhÊt tõ Ban Gi¸m ®èc C«ng ty tíi c¸c phßng ban ®iÒu hµnh. Mäi th«ng tin vÒ t×nh h×nh thi c«ng ®Òu ®­îc qu¶n lý vµ ®­îc kiÓm tra chÆt chÏ, viÖc xö lý th«ng tin còng nhanh chãng vµ thuËn tiÖn ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh thi c«ng c¸c c«ng tr×nh, ®¸p øng yªu cÇu nhiÖm vô kÕ ho¹ch ®­îc giao vµ gi¶m bít ®­îc nh÷ng chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt. N¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh ®ã C«ng ty ®· tæ chøc bé m¸y qu¶n lý cña m×nh nh­ sau: Sơ đồ Cơ cấu tổ chức bộ máy quản lý bộ máy tại Công ty Gi¸m ®èc Phã Gi¸m ®èc SX Phã Gi¸m ®èc KT Phßng Kinh doanh Phßng Tæ chøc hµnh chÝnh Phßng KÕ ho¹ch Phßng KÕ to¸n Phßng Kü thuËt Ghi chó: Quan hệ chỉ huy trực tiếp Quan hệ phối hợp Quan hệ sản xuất Công ty có mô hình tổ chức với những nét chính sau: Ban Giám đốc Công ty có chức năng: Xác định mục tiêu của Công ty trong từng thời kỳ, các phương hướng, biện pháp lớn, tạo dựng bộ máy quản lý của Công ty, phê duyệt cơ cấu tổ chức, chương trình hoạt động và các vấn đề nhân sự như tuyển dụng, lựa chọn nhân viên có trình độ đại học, trình độ chuyên môn cao, các kỹ sư có kinh nghiệm lâu năm trong nghành xây dựng. Giao trách nhiệm uỷ quyền, thăng cấp… phối hợp hoạt động với các phòng chức năng, xác định nguồn lực và đầu tư chi phí cho các hoạt động sản xuất kinh doanh của Công ty, chịu trách nhiệm hoàn toàn về mỗi quyết định ảnh hưởng tới Công ty. Ban Giám đốc gồm: 01 Giám đốc và 02 Phó Giám đốc: - Giám đốc: Là thủ trưởng cao nhất có toàn quyền quyết định mọi hoạt động sản xuất kinh doanh và chịu trách nhiệm chỉ huy toàn bộ bộ máy quản lý và điều hành sản xuất kinh doanh. - Phó Giám đốc: Là người giúp việc trực tiếp cho Giám đốc và phải chịu trách nhiệm trước Giám đốc về các mặt do mình phụ trách, trong đó: + Phó Giám đốc kỹ thuật: Có trách nhiệm giám sát, chỉ đạo các dự toán, quyết toán, tổ chức và chỉ huy hoạt động sản xuất hàng ngày, chịu trách nhiệm về chất lượng sản phẩm công trình. + Phó Giám đốc sản xuất: Chịu trách nhiệm quản lý và giám sát toàn bộ cơ sở vật chất, trách nhiệm về an toàn trong lao động thi công, trong phòng chống cháy nổ, trong an ninh trật tự và vệ sinh môi trường. Giám sát hoạt động kỹ thuật của Công ty từ đó đưa ra những kỹ thuật cũng như khen thưởng hợp lý cho cán bộ công nhân viên trong Công ty. Công ty gồm 5 phòng chức năng được sắp xếp như sau: * Phòng Kinh doanh : Phân tích họat động sản xuất kinh doanh trước, trong và sau khi sản xuất, xuất nhập hàng. Thiết lập mối quan hệ với các cấp, lập toàn bộ hồ sơ dự toán công trình, định giá và lập phiếu thanh toán, làm tham mưu bảo đảm tính pháp lý của mọi hoạt động kinh tế. * Phòng Tổ chức hành chính: Là phòng giúp cho Giám đốc Công ty trong công tác xây dựng và thực hiện các phương án sắp xếp, cải tiến tổ chức sản xuất quản lý đào tạo, bồi dưỡng, tuyển dụng và điều phối sử dụng quản lý công nhân viên. Thực hiện chính sách đối với cán bộ công nhân viên, thực hiện công tác văn thư lưu trữ, làm các thủ tục giấy tờ, đáp ứng yêu cầu ổn định và phát triển của Công ty. * Phòng Kế toán: Có chức năng chính là tham mưu, giúp việc cho Giám đốc về công tác kế toán, tài chính của Công ty, nhằm sử dụng vốn đúng mục đích, đúng chế độ chính sách, hợp lý và phục vụ cho sản xuất kinh doanh có hiệu quả, nhiệm vụ chủ yếu là quản lý, theo dõi, phản ánh số liệu và tình hình luân chuyển vốn, thường xuyên kiểm tra và báo cáo cho Giám đốc về tình thực hiện kế hoạch sản xuất kinh doanh, giải quyết các thủ tục hành chính, quan hệ với các cơ quan ngân hàng, tài chính, thanh toán công nợ cho khách hàng, quản lý giá thành các loại vật tư, tổ chức thực hiện công tác kiểm tra tài chính định kỳ và kiểm kê tài sản theo định kỳ. - Đảm bảo việc quản lý thu chi tiền mặt, theo dõi chấm công, mức định khoản từ đó tính tiền lương cho cán bộ công nhân viên chính xác kịp thời. - Phối hợp, cung cấp số liệu cho các phòng khác để cùng thực hiện mục tiêu của Công ty. * Phòng Kế hoạch: - Đảm bảo đúng tiến độ và thời gian của mọi công việc kinh doanh - Lập kế hoạch về mức độ tiêu thụ nguyên vật liệu, vật tư công trình và các mảng hoạt động sản xuất kinh doanh. * Phòng Kỹ thuật: - Chịu trách nhiệm về chất lượng công trình của Công ty. - Nghiên cứu, tìm tòi cải tiến kỹ thuật để nâng cao năng suất lao động cũng như chất lượng của sản phẩm làm ra. 1.3. C¸c nguån lùc cña c«ng ty Tæng diÖn tÝch mÆt b»ng: 265m2. Trong ®ã: DiÖn tÝch nhµ v¨n phßng lµm viÖc: 145m2. DiÖn tÝch khu vùc ®Ó xe: 50 m2. DiÖn tÝch s©n tr­íc C«ng ty vµ khu«n viªn: 70m2. C«ng ty thi c«ng c¸c c«ng tr×nh x©y dùng nªn mÆt b»ng s¶n xuÊt kh«ng cè ®Þnh nh­ c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹i chç. Tæng vèn chñ së h÷u: 10.000.000.000 ®ång. Sè lao ®éng trong danh s¸ch: 35 ng­êi. Trong ®ã: Tr×nh ®é §¹i häc: 30 ng­êi. Tr×nh ®é Cao ®¼ng: 3 ng­êi. Tr×nh ®é Trung cÊp: 2 ng­êi. Ngoµi ra, C«ng ty cßn cã trªn 40 lao ®éng hîp ®ång, ®­îc C«ng ty ®µo t¹o lµnh nghÒ vµ lu«n ®¶m b¶o ngµy c«ng, ®¹t n¨ng suÊt, chÊt l­îng gãp phÇn thùc hiÖn ®óng tiÕn ®é c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. 1.4. Mét sè chØ tiªu ph¶n ¸nh quy m« vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh Quý III n¨m 2008 §¬n vÞ: ®ång ChØ tiªu M· sè ThuyÕt minh Luü kÕ ®Õn kú tr­íc Kú nµy Luü kÕ tõ ®Çu n¨m 1. Doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô 1 VI.25 31.627.498.686 768.657.143.389 342.251.131.008 2. C¸c kho¶n gi¶m trõ (03 = 04 + 05 + 06 + 07) 3 … + ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i 4 … + Gi¶m gi¸ hµng b¸n 5 … + Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i 6 … + ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu ph¶i nép 7 … 3. Doanh thu thuÇn b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô (10 = 01 - 03) 10 … 31.627.498.686 768.657.143.389 342.251.131.008 4. Gi¸ vèn hµng b¸n 11 VI.27 7.934.120.143 617.756.557.324 754.625.143.590 5. Lîi nhuËn gép b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô (20 = 10 - 11) 20 … 23.693.378.543 150.900.586.065 412.374.012.582 6. Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh 21 VI.26 1.013.862.376 132.006.175 1.026.868.551 7. Chi phÝ tµi chÝnh 22 VI.28 15.349.253 230.341.641 134.341.453 Trong ®ã: Chi phÝ l·i vay 23 … 14.544.040 13.544.040 8. Chi phÝ b¸n hµng 24 … 48.690.709 29.090.000 77.780.709 9. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 25 … 5.518.242.238 775.805.553 6.294.047.791 10. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng kinh doanh 30 … 25.530.157.516 32.115.328.725 78.645.486.241 11. Thu nhËp kh¸c 31 … 1.986.608.364 1.986.358.874 12. Chi phÝ kh¸c 32 … 1.024.308.261 40.000.000 1.566.326.261 13. Lîi nhuËn kh¸c (40 = 31 - 32) 40 … 962.300.103 (40.000.000) 420.032.613 14. Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ (50 = 30 + 40) 50 … 2.692.457.619 32.060.328.725 79.065.518.854 15. Chi phÝ thuÕ TNDN hiÖn hµnh 51 VI.30 16. Chi phÝ thuÕ TNDN ho·n l¹i 52 VI.30 17. Lîi nhuËn sau thuÕ (60 = 50 – 51) 60 … 32.694.208.519 46.060.328.725 78.754.537.244 18. L·i c¬ b¶n trªn cæ phiÕu 70 … PhÇn II Thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty cỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN THIẾT BỊ CÔNG NGHỆ DETEC 2.1. §Æc ®iÓm, ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty 2.1.1. §Æc ®iÓm nguyªn vËt liÖu Mçi mét lo¹i h×nh doanh nghiÖp trong lÜnh vùc s¶n xuÊt cã ®Æc thï kh¸c nhau vÒ lo¹i h×nh kinh doanh, nh­ng cã mét ®Æc ®iÓm chung ®ã lµ kh«ng thÓ thiÕu nguyªn vËt liÖu (sè l­îng nhiÒu Ýt kh¸c nhau), lµ c¬ së ®Ó h×nh thµnh nªn s¶n phÈm. C«ng ty mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh và phát triển về các thiết bị dụng cụ điện nên nguyên vật liệu đóng 1 vai trò rất quan trọng đóng góp rất lớn vào sự thành công của sản phẩm. Khi nhËn ®­îc đơn đặt hàng, phßng kÕ ho¹ch cña C«ng ty tiÕn hµnh lËp b¶ng dù trï vËt liệu cho sản phẩm ®ã, kÕ ho¹ch dù trï vËt t­ cÇn tÝnh sao cho vËt liÖu sö dông trong s¶n xuÊt ph¶i ®¶m b¶o ®Çy ®ñ vÒ chÊt l­îng vµ gi¸ thµnh hîp lý. C¨n cø vµo kÕ ho¹ch vËt t­, Gi¸m ®èc giao nhiÖm vô cho phßng kÕ ho¹ch ký kÕt hîp ®ång kinh tÕ. 2.1.2. Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu Nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty cổ phần xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC bao gåm nhiÒu lo¹i, nhãm, thø kh¸c nhau. V× vËy, ®Ó qu¶n lý tèt vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc x¸c ®Þnh c¬ cÊu vËt liÖu dïng cho c¸c c«ng tr×nh, kÕ to¸n cÇn ph¶i n¾m b¾t vµ hiÓu râ c¸ch ph©n lo¹i vËt liÖu còng nh­ vai trß vµ t¸c dông kinh tÕ cña tõng lo¹i. * C¨n cø vµo néi dung kinh tÕ vµ vai trß, t¸c dông cña nguyªn vËt liÖu trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, nguyªn vËt liÖu sö dông cho c¸c c«ng tr×nh th­êng bao gåm: - Nguyªn vËt liÖu chÝnh: (Bao gåm c¶ nöa thµnh phÈm mua ngoµi) lµ ®èi t­îng lao ®éng chñ yÕu cÊu thµnh nªn thùc thÓ cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra nh­: Linh kiện điện tử, sản phẩm cơ khí,..., - Nguyªn vËt liÖu phô: cã vai trß phô trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt t¹o ra s¶n phÈm, lµm t¨ng chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu chÝnh hay t¨ng chÊt l­îng s¶n phÈm phôc vô cho s¶n xuÊt, b¶o qu¶n, bao gãi s¶n phÈm nh­: dây điện, dầu bôi trơn, ®inh ốc … - Nhiªn liÖu: phôc vô cho c«ng nghÖ s¶n xuÊt, cho ho¹t ®éng cña m¸y mãc thiÕt bÞ s¶n xuÊt, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i nh­: x¨ng, dÇu, … - VËt liÖu kh¸c: Lµ c¸c lo¹i vËt liÖu kh«ng ®­îc xÕp vµo c¸c lo¹i kÓ trªn. C¸ch ph©n lo¹i nµy gióp cho doanh nghiÖp n¾m b¾t ®­îc néi dung kinh tÕ còng nh­ chøc n¨ng kinh tÕ cña tõng lo¹i vËt liÖu ®Ó tõ ®ã cã ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i vËt liÖu. * C¨n cø vµo nguån h×nh thµnh: - Nguyªn vËt liÖu mua ngoµi - Nguyªn vËt liÖu thuª gia c«ng chÕ biÕn - Nguyªn vËt liÖu tù gia c«ng chÕ biÕn. C¸ch ph©n lo¹i nµy cã t¸c dông lµm c¨n cø ®Ó doanh nghiÖp x©y dùng kÕ ho¹ch mua dù tr÷ vËt liÖu vµ lµm c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn thùc tÕ vËt liÖu. * C¨n cø vµo môc ®Ých sö dông: - Nguyªn vËt liÖu dïng cho s¶n xuÊt - Nguyªn vËt liÖu dïng cho qu¶n lý - Nguyªn vËt liÖu dïng cho môc ®Ých kh¸c. Víi ®Æc ®iÓm lµ mét C«ng ty chuyªn vÒ thiết kế và sửa chữa các thiết bị dụng cụ diện. Do ®ã, nguyªn vËt liÖu sö dông trong ®¬n vÞ rÊt phong phó, ®a d¹ng víi nhiÒu chñng lo¹i kh¸c nhau. MÆt kh¸c víi viÖc ®¬n vÞ sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n do vËy nguyªn vËt liÖu trong ®¬n vÞ ®­îc ph©n lo¹i thµnh nh­ sau: Ba ch÷ sè ®Çu thÓ hiÖn lµ m· TK 152 lµ tµi kho¶n cÊp 1, ch÷ sè sau lµ tµi kho¶n cÊp 2 lµ chia thµnh vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu vµ phô tïng kh¸c… nh­ng ®¬n vÞ ph¶n ¸nh tÊt c¶ nguyªn vËt liÖu lµ nguyªn vËt liÖu chÝnh. ThÓ hiÖn ë mµn h×nh sau: Cô thÓ Tµi kho¶n 152 ®­îc chia thµnh c¸c tiÓu kho¶n nh­ sau: Tµi kho¶n Tªn tµi kho¶n 152 Nguyªn liÖu, vËt liÖu 1521 Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh 15211 Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh - XN1 15216 Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh - XN§ 15219 Nguyªn liÖu, vËt liÖu chÝnh - XNCG 1522 VËt liÖu phô 1523 Nhiªn liÖu 1524 Phô tïng 1526 ThiÕt bÞ XDCB 1528 VËt liÖu kh¸c 2.2. TÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu ViÖc tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu cã ý nghÜa rÊt quan träng trong c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ qu¶n lý nguyªn vËt liÖu. Th«ng qua viÖc tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu, kÕ to¸n míi ghi chÐp ®Çy ®ñ vµ cã hÖ thèng c¸c chi phÝ cÊu thµnh nªn gi¸ nguyªn vËt liÖu mua vµo, gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu tiªu hao cho s¶n xuÊt, ®ång thêi ph¶i lo¹i trõ ra khái gi¸ trÞ cña vËt liÖu nh÷ng chi phÝ kh«ng hîp lý, hîp lÖ. Tõ ®ã x¸c ®Þnh chÝnh x¸c gi¸ trÞ s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trong kú ®¸p øng ®­îc yªu cÇu x¸c thùc. MÆt kh¸c tÝnh gi¸ chÝnh x¸c vËt liÖu cßn gãp phÇn tÝnh to¸n chÝnh x¸c sè tµi s¶n hiÖn cã cña doanh nghiÖp ®¶m b¶o th«ng tin cung cÊp trªn b¸o c¸o tµi chÝnh ®­îc chung thùc vµ hîp lý. §©y lµ c«ng viÖc ®Çu tiªn mµ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu ph¶i th­êng xuyªn thùc hiÖn tr­íc khi nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu. TÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu lµ dïng th­íc ®o tiÒn tÖ ®Ó biÓu hiÖn gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu theo nh÷ng nguyªn t¾c nhÊt ®Þnh. * C¸c nguyªn t¾c ®­îc thõa nhËn trong viÖc tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu: - Nguyªn t¾c gi¸ gèc. - Nguyªn t¾c nhÊt qu¸n. - Nguyªn t¾c thËn träng. * Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu: - §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËp kho: HiÖn t¹i, nguyªn vËt liÖu nhËp kho ë C«ng ty ®­îc ®¸nh gi¸ theo trÞ gi¸ vèn thùc tÕ tøc lµ toµn bé sè tiÒn cña C«ng ty bá ra ®Ó cã ®­îc sè vËt t­ ®ã. TrÞ gi¸ vèn cña vËt t­ t¹i thêi ®iÓm mua hµng lµ sè tiÒn thùc tÕ ph¶i tr¶ cho ng­êi b¸n gäi lµ trÞ gi¸ mua thùc tÕ. Th«ng th­êng nguyªn vËt liÖu ®­îc giao nhËn t¹i kho cña bªn mua, song còng cã mét sè tr­êng hîp bªn mua ph¶i tù vËn chuyÓn nguyªn vËt liÖu mua vÒ kho cña m×nh. C«ng ty ¸p dông 2 ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ nguyªn vËt liÖu nhËp kho nh­ sau: + NhËp kho nguyªn vËt liÖu do mua ngoµi: B»ng gi¸ mua thùc tÕ cña hµng mua nhËp kho céng víi c¸c kho¶n chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh mua hµng nh­ chi phÝ vËn chuyÓn, thuÕ nhËp khÈu (nÕu cã). TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ NVL = TrÞ gi¸ mua ghi trªn hãa ®¬n + Chi phÝ thu mua + ThuÕ nhËp khÈu ph¶i nép (nÕu cã) - Kho¶n gi¶m gi¸ hµng mua (nÕu cã) vµ hµng mua tr¶ l¹i · Tr­êng hîp bªn b¸n ph¶i chÞu chi phÝ vËn chuyÓn th× trÞ gi¸ mua thùc tÕ nguyªn vËt liÖu nhËp kho chÝnh lµ gi¸ mua ®· ®­îc tháa thuËn gi÷a hai bªn theo hîp ®ång ®· ký kÕt. · Tr­êng hîp mua ngoµi nguyªn vËt liÖu bªn mua ph¶i chÞu chi phÝ vËn chuyÓn th× khi ®ã trÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu mua ngoµi nhËp kho sÏ b»ng gi¸ thùc tÕ ghi trªn hãa ®¬n céng víi chi phÝ vËn chuyÓn. + §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËp kho do xuÊt dïng kh«ng hÕt th× trÞ gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu nhËp kho sÏ b»ng chÝnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng. Víi viÖc sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n, qu¸ tr×nh nhËp kho ®­îc diÔn ra nhanh chãng: tõ c¸c chøng tõ ph¸t sinh, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i vËt t­ theo tõng nhãm, lo¹i, råi nhËp vµo mµn h×nh nhËp vËt t­ theo tõng kho vÒ c¶ sè l­îng vµ gi¸ trÞ. VÝ dô: Ngµy 3 th¸ng 2 n¨m 2008 C«ng ty linh kiện điện tử cña C«ng ty TNHH Thành Công víi trÞ gi¸ ch­a thuÕ lµ 321.505.410VN§, thuÕ GTGT 5%. Ta cã: TrÞ gi¸ vËt liÖu nhËp kho = TrÞ gi¸ vËt liÖu xuÊt kho = 321.505.410 (®ång). Ngoµi ra, cßn cã mét sè ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu nhËp kho sau: + §èi víi nguyªn vËt liÖu tù s¶n xuÊt ra: TrÞ gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt thùc tÕ vËt liÖu ®ã. + §èi víi nguyªn vËt liÖu thuª ngoµi gia c«ng chÕ biÕn: TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ NVL thuª ngoµi = TrÞ gi¸ vèn thùc tÕ NVL xuÊt chÕ biÕn + Chi phÝ liªn quan ®Õn gia c«ng chÕ biÕn + §èi víi nguyªn vËt liÖu nhËn gãp vèn liªn doanh: Gi¸ thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu lµ gi¸ trÞ vèn gãp do c¸c bªn tháa thuËn céng víi c¸c chi phÝ kh¸c nhËp kho (nÕu cã). + §èi víi phÕ liÖu thu håi: th× gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu lµ gi¸ ­íc tÝnh cã thÓ sö dông ®­îc hay gi¸ b¸n thu håi. - §èi víi nguyªn vËt liÖu xuÊt kho: C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ vèn thùc tÕ cña nguyªn vËt liÖu xuÊt kho theo ph­¬ng ph¸p NhËp tr­íc - XuÊt tr­íc (FIFO): • Néi dung: Ph­¬ng ph¸p nhËp tr­íc, xuÊt tr­íc ¸p dông dùa trªn gi¶ ®Þnh lµ hµng tån kho ®­îc mua tr­íc hoÆc s¶n xuÊt tr­íc th× ®­îc xuÊt tr­íc, vµ hµng tån kho cßn l¹i cuèi kú lµ hµng tån kho ®­îc mua hoÆc s¶n xuÊt gÇn thêi ®iÓm cuèi kú. Theo ph­¬ng ph¸p nµy th× gi¸ trÞ hµng xuÊt kho ®­îc tÝnh theo gi¸ cña l« hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm ®Çu kú hoÆc gÇn ®Çu kú, gi¸ trÞ cña hµng tån kho ®­îc tÝnh theo gi¸ cña hµng nhËp kho ë thêi ®iÓm cuèi kú hoÆc gÇn cuèi kú cßn tån kho. • ¦u ®iÓm: Cho phÐp x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn thùc tÕ xuÊt kho cho tõng lÉn xuÊt, vËt t­, hµng hãa tån kho cuèi kú ®­îc x¸c ®Þnh theo ®¬n gi¸ cña nh÷ng lÇn nhËp sau cïng nªn gi¸ trÞ hµng tån kho lµ phï hîp víi thùc tÕ. • Nh­îc ®iÓm: Khèi l­îng tÝnh to¸n phøc t¹p, sö dông ®¬n gi¸ ë qu¸ khø ®Ó x¸c ®Þnh trÞ gi¸ vèn cña vËt t­ xuÊt kho ë hiÖn t¹i nªn kh«ng phï hîp gi÷a doanh thu vµ chi phÝ. • §iÒu kiÖn ¸p dông: §èi víi doanh nghiÖp Ýt chñng lo¹i vËt t­ hµng hãa, khèi l­îng mçi lÇn nhËp xuÊt lín, gi¸ c¶ t­¬ng ®èi æn ®Þnh. Do t×nh h×nh thùc tÕ doanh nghiÖp mua nguyªn vËt liÖu vÒ kh«ng nhËp kho mµ xuÊt th¼ng cho c¸c c«ng tr×nh ngay nªn trÞ gi¸ xuÊt dïng chÝnh lµ trÞ gi¸ vËt liÖu mua vµo. Ngoµi ra, cßn cã mét sè ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thùc tÕ nguyªn vËt liÖu xuÊt kho sau: + TÝnh theo Gi¸ b×nh qu©n cña nguyªn vËt liÖu lu©n chuyÓn trong kú. + TÝnh theo ph­¬ng ph¸p NhËp tr­íc - XuÊt tr­íc (LIFO). + TÝnh theo Gi¸ thùc tÕ ®Ých danh (tÝnh trùc tiÕp). + TÝnh theo Gi¸ h¹ch to¸n. 2.3. H¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty H¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn liÖu, vËt liÖu lµ viÖc h¹ch to¸n kÕt hîp gi÷a thñ kho vµ phßng kÕ to¸n trªn cïng c¬ së chøng tõ nhËp, xuÊt kho nh»m ®¶m b¶o theo dâi chÆt chÏ sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh biÕn ®éng cña tõng lo¹i, nhãm, thø nguyªn vËt liÖu vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ. C¸c doanh nghiÖp ph¶i tæ chøc hÖ thèng chøng tõ, më c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt vµ vËn dông ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu phï hîp ®Ó gãp phÇn t¨ng c­êng qu¶n lý nguyªn vËt liÖu. 2.3.1. Chøng tõ sö dông C¸c ho¹t ®éng nhËp, xuÊt kho nguyªn vËt liÖu x¶y ra th­êng xuyªn trong doanh nghiÖp s¶n xuÊt. §Ó qu¶n lý chÆt chÏ vµ theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng vµ hiÖn cã cña nguyªn vËt liÖu, kÕ to¸n ph¶i lËp c¸c chøng tõ cÇn thiÕt mét c¸ch kÞp thêi vµ ®Çy ®ñ ®óng chÕ ®é ghi chÐp ban ®Çu ®· ®­îc Nhµ n­íc ban hµnh. Mét sè chøng tõ sö dông t¹i C«ng ty, gåm: - PhiÕu nhËp xuÊt th¼ng - PhiÕu xuÊt kho kiªm vËn chuyÓn néi bé (MÉu sè: 03PXK - 2LL). - Hãa ®¬n GTGT (Liªn 2 giao kh¸ch hµng) (MÉu sè: 01GTKT - 3LL). - Hãa ®¬n c­íc vËn chuyÓn (MÉu sè: 03 - BH) - GiÊy ®Ò nghÞ t¹m øng. - Biªn b¶n nghiÖm thu. - PhiÕu b¸o gi¸. …………………….. Mäi chøng tõ kÕ to¸n vÒ nguyªn vËt liÖu ph¶i ®­îc tæ chøc lu©n chuyÓn theo tr×nh tù vµ thêi gian do kÕ to¸n tr­ëng quy ®Þnh, phôc vô cho viÖc ph¶n ¸nh ghi chÐp, tæng hîp kÞp thêi c¸c bé phËn cã liªn quan. 2.3.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu HiÖn nay cã 3 ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi tiÕt nguyªn vËt liÖu mµ c¸c doanh nghiÖp th­êng ¸p dông ®ã lµ: Ph­¬ng ph¸p thÎ song song. Ph­¬ng ph¸p ®èi chiÕu lu©n chuyÓn. Ph­¬ng ph¸p sæ sè d­. C«ng ty cổ phần đầu tư xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC h¹ch to¸n chi tiÕt theo ph­¬ng ph¸p Sæ sè dư.Ph­¬ng ph¸p Sæ sè d­ dïng ®Ó theo dâi tæng hîp sè l­îng xuÊt - nhËp - tån cña tõng lo¹i vËt liÖu t¹i kho cña C«ng ty, nã ®­îc dïng ®Ó ®èi chiÕu víi phÇn h¹ch to¸n tæng hîp hay phÇn h¹ch to¸n chi tiÕt. V× sè d­ cuèi th¸ng cña vËt liÖu trªn Sæ sè d­ kh«ng trïng víi sè d­ trªn TK 152 bªn phÇn h¹ch to¸n tæng hîp do vËt liÖu t¹i c¸c c«ng tr×nh nhËp ®Õn ®©u xuÊt dïng ®Õn ®ã nh­ng vÉn x¶y ra tr­êng hîp tån cuèi th¸ng do vËt liÖu nµy ®­îc nhËp vµo ngµy cuèi th¸ng, trong khi Sæ sè d­ chØ dïng ®Ó theo dâi tån t¹i kho cña C«ng ty kh«ng h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu nªn kh«ng cã sè liÖu ®Ó ®èi chiÕu víi Sæ sè d­.  S¬ ®å h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph­¬ng ph¸p sæ sè d­: ThÎ kho PhiÕu nhËp kho PhiÕu xuÊt kho PhiÕu giao nhËn CT nhËp Sæ sè d­ PhiÕu giao nhËn CT xuÊt B¶ng luü kÕ nhËp B¶ng luü kÕ xuÊt B¶ng kª NXT Sæ kÕ to¸n tæng hîp + ¦u ®iÓm: Ph­¬ng ph¸p nµy tr¸nh ®­îc viÖc ghi chÐp trïng lÆp vµ dµn ®Òu c«ng viÖc ghi sæ trong kú nªn kh«ng bÞ dån c«ng viÖc vµo cuèi kú. + Nh­îc ®iÓm: Sö dông ph­¬ng ph¸p nµy sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu vµ ph¸t hiÖn sai sãt. + §iÒu kiÖn vËn dông: ThÝch hîp víi nh÷ng doanh nghiÖp cã nhiÒu doanh ®iÓm vËt t­ vµ sè lÇn nhËp xuÊt cña mçi lo¹i nhiÒu, ®ång thêi nh©n viªn kÕ to¸n vµ thñ kho cña doanh nghiÖp ph¶i cã tr×nh ®é chuyªn m«n cao. Do C«ng ty cã sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y nªn c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n sÏ ®­îc kÕt chuyÓn tù ®éng theo mÉu s½n trong m¸y. Ngoµi ra, mét sè mÉu phiÕu nhËp, phiÕu xuÊt, ho¸ ®¬n GTGT … ®­îc C«ng ty sö dông: Hãa ®¬n gi¸ trÞ gia t¨ng Liªn 2: Giao kh¸ch hµng Ngµy … th¸ng … n¨m … MÉu sè: 01 GTKT-3LL Seri: §¬n vÞ b¸n hµng : §Þa chØ : Sè tµi kho¶n : §iÖn tho¹i : MS: Hä tªn ng­êi mua hµng: §¬n vÞ : Sè tµi kho¶n : H×nh thøc thanh to¸n : MST: STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §¬n vÞ tÝnh L­îng mua §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 3=1 x 2 1 2 … Céng tiÒn hµng: ThuÕ suÊt GTGT: TiÒn thuÕ GTGT: Tæng céng tiÒn: Sè tiÒn (b»ng ch÷): Ng­êi mua hµng Ng­êi b¸n hµng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, ghi râ hä tªn) (Ký, ghi râ hä tªn) (Ký,®ãng dÊu,ghi râ hä tªn) C«ng ty CP xây dựng và phát............ Số 173A Nguyễn Hoàng Tôn...... PhiÕu nhËp xuÊt th¼ng Ngµy ... th¸ng ... n¨m ... Sè: ... C«ng tr×nh : Ng­êi giao hµng : §¬n vÞ : §Þa chØ : Sè hãa ®¬n : Seri: Ngµy: Néi dung : Tµi kho¶n cã: STT Tªn vËt t­ TK TK cp §vt Sè l­¬ng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn C«ng Tr×nh 1 2 … Tæng céng tiÒn hµng Chi phÝ ThuÕ GTGT Tæng céng tiÒn thanh to¸n B»ng ch÷: Ngµy ... th¸ng ... n¨m ... Gi¸m ®èc KÕ to¸n tr­ëng KÕ to¸n VT C¸n bé KT 2.4. H¹ch to¸n tæng hîp nguyªn vËt liÖu 2.4.1. Tµi kho¶n sö dông - TK 152 "Nguyªn vËt liÖu": Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh sè hiÖn cã vµ t×nh h×nh t¨ng gi¶m nguyªn vËt liÖu theo gi¸ vèn thùc tÕ. Tµi kho¶n cã thÓ më thµnh tµi kho¶n cÊp 2, cÊp 3 ®Ó chi tiÕt cho tõng lo¹i, thø, nhãm vËt liÖu tïy thuéc vµo yªu cÇu qu¶n lý cña doanh nghiÖp. - TK 151 "hµng mua ®ang ®i ®­êng": Tµi kho¶n nµy ph¶n ¸nh gi¸ trÞ vËt t­, hµng hãa doanh nghiÖp ®· mua, ®· thanh to¸n b»ng tiÒn hoÆc ®· chÊp nhËn thanh to¸n nh­ng ch­a nhËp kho vµ hµng ®i ®­êng cuèi th¸ng tr­íc th¸ng nµy ®· nhËp kho. - TK 133 "ThuÕ GTGT" - TK liªn quan kh¸c nh­: TK111, TK112, TK141, TK241, TK331,TK627, TK642, ... KÕ to¸n tæng hîp nguyªn liÖu, vËt liÖu trong doanh nghiÖp lµ viÖc theo dâi t×nh h×nh biÕn ®éng cña vËt liÖu trªn c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n theo chØ tiªu gi¸ trÞ nh»m hÖ thèng ho¸ th«ng tin kinh tÕ tæng hîp. Theo quyÕt ®Þnh 1141/TC/Q§/C§KT th× doanh nghiÖp cã thÓ ¸p dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hÇng tån kho sau ®©y: Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn Ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú Toµn bé quy tr×nh h¹ch to¸n tæng hîp biÕn ®éng nguyªn vËt liÖu cña C«ng ty ¸p dông theo ph­¬ng ph¸p KKTX ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau: S¬ ®å KÕ to¸n tæng hîp biÕn ®éng nguyªn vËt liÖu theo ph­¬ng ph¸p KKTX TK 111, 112, 141, 331... TK 152 TK 621, 627, 641, 642 TK 151 TK133(1) (1) (2) (8) TK 241 (9) TK 621, 627, 641, 642 (3) TK 222 (10) TK 338 (1) (4) TK 154 (11) TK 128, 222 (5) TK 632 (12) TK 154 (6) TK 138 (8) (13) TK 411 (7) TK 412 (14a) TK 711 (15) TK 138 (1) (17) (14b) TK 131 TK 138, 642, 632 (18) TK133(1) (16) TK811 TK3387 TK711 Ghi chó: (1) Nguyªn vËt liÖu t¨ng do mua ngoµi. (2) Hµng ®i ®­êng kú tr­íc vÒ nhËp kho (3) Nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho (4) Nguyªn vËt liÖu thõa ph¸t hiÖn khi kiÓm kª ch­a râ nguyªn nh©n chê xö lý. (5) NhËn l¹i vèn gãp liªn doanh. (6) T¨ng nguyªn vËt liÖu do tù chÕ nhËp kho hay thuª gia c«ng chÕ biÕn. (7) Nguyªn vËt liÖu t¨ng do cÊp ph¸t, tÆng th­ëng, gãp vèn liªn doanh. (8) XuÊt nguyªn vËt liÖu cho s¶n xuÊt kinh doanh (9) XuÊt nguyªn vËt liÖu cho x©y dùng c¬ b¶n. (10) XuÊt nguyªn vËt liÖu ®Ó gãp vèn liªn doanh. (11) XuÊt nguyªn vËt liÖu ®Ó gia c«ng chÕ biÕn. (12) XuÊt nguyªn vËt liÖu ®Ó b¸n. (13) XuÊt nguyªn vËt liÖu cho vay m­în t¹m thêi. (14a) §¸nh gi¸ gi¶m nguyªn vËt liÖu (14b) §¸nh gi¸ t¨ng nguyªn vËt liÖu (15) Nguyªn vËt liÖu t¨ng do ®­îc biÕu, tÆng, tµi trî (16) Nguyªn vËt liÖu t¨ng do ng­êi mua tr¶ nî b»ng vËt t­, hµng hãa. (17) Nguyªn vËt liÖu kiÓm kª ph¸t hiÖn thiÕu ch­a râ nguyªn nh©n. (18) Nguyªn vËt liÖu thiÕu khi x¸c ®Þnh ngay nguyªn nh©n hoÆc ph¶n ¸nh kho¶n hao hôt mÊt m¸t nguyªn vËt liÖu sau khi trõ phÇn båi th­êng do tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n g©y ra. 2.4.2. Sæ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu - Sö dông sæ kÕ to¸n: Sæ chi tiÕt 152, sæ c¸i 152, b¶ng kª XNT, c¸c sæ kÕ to¸n cã liªn quan … - Quy tr×nh ghi sæ: C«ng ty ¸p dông: H×nh thøc ghi sæ NhËt ký chung trªn phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y. Hµng ngµy, c¨n cø vµo c¸c chøng tõ ®· kiÓm tra ®­îc dïng lµm c¨n cø ®Ó ghi sæ, tr­íc hÕt nghiÖp vô ph¸t sinh vµo sæ NhËt ký chung, sau ®ã c¨n cø sè liÖu ®· ghi trªn sæ NhËt ký chung ®Ó ghi vµo sæ c¸i theo c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n phï hîp, sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt liªn quan. Cuèi th¸ng, céng sè liÖu trªn sæ c¸i lËp B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh. Sau khi ®· kiÓm tra khíp ®óng, sè liÖu ghi trªn sæ c¸i vµ b¶ng tæng hîp chi tiÕt (®­îc lËp tõ c¸c sæ, thÎ kÕ to¸n chi tiÕt) ®­îc dïng ®Ó lËp B¸o c¸o tµi chÝnh. Quy tr×nh ghi sæ ®­îc tiÕn hµnh theo s¬ ®å sau: S¬ ®å BiÓu diÔn tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc kÕ to¸n m¸y B¶ng tæng hîp chøng tõ kÕ to¸n cïng lo¹i Chøng tõ kÕ to¸n Sæ kÕ to¸n - Sæ tæng hîp - Sæ chi tiÕt - B¸o c¸o tµi chÝnh - B¸o c¸o kÕ to¸n qu¶n trÞ PhÇn mÒm kÕ to¸n M¸y vi tÝnh Ghi chó: : NhËp sè liÖu hµng ngµy : In sæ, b¸o c¸o cuèi th¸ng, cuèi n¨m : §èi chiÕu, kiÓm tra 2.4.3. H¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô nhËp, xuÊt nguyªn vËt liÖu * H¹ch to¸n nghiÖp vô nhËp nguyªn vËt liÖu (NVL): - NVL thu mua nhËp kho: Trong nghiÖp vô thu mua, nhËp kho NVL th× doanh nghiÖp ph¶i cã hai lo¹i chøng tõ b¾t buéc ®ã lµ ho¸ ®¬n khi mua hµng (“Ho¸ ®¬n GTGT” hoÆc “Ho¸ ®¬n b¸n hµng” do ng­êi b¸n lËp giao cho doanh nghiÖp) vµ “PhiÕu nhËp kho” (do c¸n bé cña doanh ngiÖp lËp). Ngoµi ra, trong c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt, doanh nghiÖp cßn ph¶i lËp mét sè lo¹i chøng tõ kh¸c nh­ “Biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t­” … ViÖc ghi chÐp nghiÖp vô thu mua vµ nhËp kho NVL cña kÕ to¸n phô thuéc vµo t×nh h×nh thu nhËn c¸c chøng tõ trªn. + Tr­êng hîp hµng vµ ho¸ ®¬n cïng vÒ: • C¨n cø vµo ho¸ ®¬n, phiÕu nhËp vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: PhÇn ghi vµo gi¸ NVL nhËp kho Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331: Ho¸ ®¬n ch­a tr¶ ng­êi b¸n (theo gi¸ thanh to¸n) Cã TK 111, 112, 311…: Ho¸ ®¬n ®· thanh to¸n cho ng­êi b¸n. + Tr­êng hîp hµng ®ang ®i ®­êng: Khi kÕ to¸n chØ nhËn ®­îc ho¸ ®¬n mµ ch­a nhËn ®­îc phiÕu nhËp kho th× l­u ho¸ ®¬n vµo cÆp hå s¬ “Hµng ®ang ®i ®­êng”, nÕu trong th¸ng hµng vÒ th× ghi b×nh th­êng nh­ tr­êng hîp trªn, nh­ng nÕu ®Õn ngµy cuèi th¸ng, hµng vÉn ch­a vÒ th× c¨n cø vµo ho¸ ®¬n vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan, kÕ to¸n ghi: Nî TK 151: PhÇn ®­îc tÝnh vµo gi¸ NVL Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331: Ho¸ ®¬n ch­a tr¶ tiÒn cho ng­êi b¸n Cã TK 111, 112, 311…: Ho¸ ®¬n ®· thanh to¸n Sang c¸c th¸ng sau, khi sè hµng trªn ®· vÒ kho, c¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152 Cã TK 151 - Hµng mua ®ang ®i trªn ®­êng. + Tr­êng hîp hµng vÒ ch­a cã ho¸ ®¬n: Khi kÕ to¸n chØ nhËn ®­îc phiÕu nhËp, ch­a nhËn ®­îc ho¸ ®¬n th× c¨n cø vµo l­îng NVL thùc tÕ nhËp kho vµ gi¸ t¹m tÝnh (gi¸ h¹ch to¸n), kÕ to¸n ghi: Nî TK 152 Cã TK 331 - Ph¶i tr¶ ng­êi b¸n. Khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n kÕ to¸n dïng bót to¸n ghi bæ sung, hoÆc ghi sè ©m ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ t¹m tÝnh thanh gi¸ ho¸ ®¬n vµ ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ (NÕu tÝnh thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. Ch¼ng h¹n, khi gi¸ ho¸ ®¬n lín h¬n gi¸ t¹m tÝnh, kÕ to¸n ghi bót to¸n bæ sung: Nî TK 152: Gi¸ nhËp thùc tÕ trõ (-) gi¸ t¹m tÝnh Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331: Gi¸ thanh to¸n trõ (-) gi¸ t¹m tÝnh. + Tr­êng hîp doanh nghiÖp øng tr­íc tiÒn hµng cho ng­êi b¸n: Khi øng tr­íc tiÒn, c¨n cø vµo chøng tõ thanh to¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 331 Cã TK 111, 112, 311… Khi ng­êi b¸n chuyÓn hµng cho doanh nghiÖp, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: PhÇn ®­îc ghi vµo gi¸ nhËp kho Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331: Gi¸ thanh to¸n theo ho¸ ®¬n. + Ph¶n ¸nh chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thu mua NVL, ghi: Nî TK 152: PhÇn ®­îc tÝnh vµo gi¸ NVL Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 111, 112, 311… + NÕu khi nhËp kho ph¸t hiÖn thÊy NVL thiÕu so víi ho¸ ®¬n, th× tuú theo nguyªn nh©n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 138 (1381): Chê xö lý Nî TK 138 (1388): Yªu cÇu båi th­êng Cã TK 111, 112, 311, 331: Gi¸ thanh to¸n cña sè NVL thiÕu. + NÕu khi nhËp kho ph¸t hiÖn thÊy NVL thõa so víi ho¸ ®¬n th× kÕ to¸n cã thÓ ghi sè thõa vµo TK 002 “ VËt t­, hµng ho¸ gi÷ hé” (nÕu doanh nghiÖp kh«ng mua sè thõa ) hoÆc c¨n cø vµo gi¸ ho¸ ®¬n cña sè vËt liÖu thõa, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152 Cã TK 338 (3381) - Ph¶i tr¶, ph¶i nép kh¸c. Tr­êng hîp khi nhËn ®­îc “Ho¸ ®¬n GTGT”, “ Ho¸ ®¬n b¸n hµng”… mµ doanh nghiÖp ®· thanh to¸n mét phÇn, sè cßn l¹i doanh nghiÖp nhËn nî víi ng­êi b¸n th× kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n ®Ó ghi: Nî TK 151, 152: Gi¸ kh«ng cã thuÕ GTGT Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ Cã TK 331: Gi¸ thanh to¸n ghi trªn ho¸ ®¬n. Ph¶n ¸nh sè tiÒn ®· thanh to¸n, kÕ to¸n ghi: Nî TK 331 Cã TK 111, 112, 141, 331… NhËp kho NVL tõ c¸c nguån kh¸c: NVL cña c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®­îc nhËp tõ c¸c nguån kh¸c nh­: nhËp kho NVL tù chÕ, gia c«ng xong, do nhËn vèn kinh doanh b»ng gi¸ trÞ NVL… ph¶n ¸nh nghiÖp vô nhËp kho trong c¸c tr­êng hîp nµy, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: Gi¸ thùc tÕ NVL nhËp kho Cã TK 154: NhËp kho NVL tù chÕ hoÆc gia c«ng Cã TK 411: NhËn vèn kinh doanh b»ng NVL Cã TK 128, 221, 222, 223, 228: NhËn l¹i vèn gãp b»ng NVL Cã TK 338: NVL vay m­în t¹m thêi cña ®¬n vÞ kh¸c Cã TK 711: PhÕ liÖu thu håi tõ ho¹t ®éng thanh lý TSC§. Dùa trªn c¬ së ®ã, h×nh thøc kÕ to¸n nhËp vËt liÖu cña C«ng ty nh­ sau: Thñ tôc nhËp xuÊt dïng: C¨n cø vµo ho¸ ®¬n cña ®¬n vÞ b¸n hµng, phßng kü thuËt ®èi chiÕu sè l­îng, gi¸ c¶, chñng lo¹i nguyªn vËt liÖu víi hîp ®ång kinh tÕ ®· ký kÕt, sau ®ã b¸o c¸o l¹i cho phßng kÕ to¸n. - Liªn 1: L­u t¹i phßng kÕ to¸n vµ ®Ó lµm c¨n cø thanh to¸n cho nhµ cung cÊp. Liªn 2: ChuyÓn cho c¸n bé tiÕp liÖu d­íi c«ng tr­êng. Thñ kho cña c«ng tr­êng ®ã sÏ c¨n cø vµo sè l­îng nguyªn vËt liÖu thùc nhËp ghi vµo cét thùc nhËp vµ ký vµo c¶ hai liªn phiÕu nhËp xuÊt th¼ng. Thñ kho cña c«ng tr­êng sÏ c¨n cø vµo phiÕu nhËp xuÊt th¼ng ghi vµo sæ mÉu riªng cña c«ng tr­êng ®ã vµ theo dâi. + Tr­êng hîp nhËp kho do mua ngoµi: NhËp kho do mua ngoµi cã 2 tr­êng hîp lµ ng­êi mua chÞu chi phÝ vËn chuyÓn vµ ng­êi b¸n chÞu chi phÝ vËn chuyÓn. H×nh thøc thanh to¸n cã thÓ tháa thuËn theo hîp ®ång lµ thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt, TGNH, tiÒn t¹m øng hoÆc thanh to¸n sau… Nh­ng hiÖn t¹i ë C«ng ty thanh to¸n ngay hay thanh to¸n sau KÕ to¸n vÉn ph¶n ¸nh TK thanh to¸n qua tµi kho¶n 331 sau ®ã míi ph¶n ¸nh qua c¸c tµi kho¶n thanh to¸n kh¸c. C¸c bót to¸n ®Þnh kho¶n nh­ sau: Bót to¸n 1: Nî TK 152 - Nguyªn vËt liÖu Nî TK 133 - ThuÕ GTGT ®Çu vµo. Cã TK 331- Chi tiÕt nhµ cung cÊp Bót to¸n 2: Nî TK 331 - Chi tiÕt nhµ cung cÊp Cã TK 111, TK112, TK 141… + Ng­êi b¸n chÞu chi phÝ vËn chuyÓn: Khi nhËn ®­îc vËt liÖu vµ hãa ®¬n b¸n hµng cña nhµ cung cÊp kÕ to¸n c¨n cø ®èi chiÕu sè l­îng thùc nhËp vµ hãa ®¬n, sau ®ã kÕ to¸n nhËp sè liÖu vµo m¸y ®Ó lËp phiÕu nhËp xuÊt th¼ng. Tõ ®ã m¸y tù ch¹y sè liÖu ra c¸c sæ s¸ch kÕ to¸n. * H¹ch to¸n nghiÖp vô xuÊt nguyªn vËt liÖu (NVL): §èi víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p Kª khai th­êng xuyªn th× khi xuÊt kho NVL ph¶i lËp “PhiÕu xuÊt kho” hoÆc “PhiÕu xuÊt vËt t­ theo h¹n møc”, thñ kho vµ ng­êi nhËn NVL ph¶i lµm thñ tôc kiÓm nhËn l­îng NVL xuÊt kho theo phiÕu xuÊt. - KÕ to¸n tæng hîp c¸c phiÕu xuÊt NVL cho tõng bé phËn sö dông, x¸c ®Þnh gi¸ thùc tÕ xuÊt kho ®Ó ph©n bæ gi¸ trÞ NVL xuÊt dïng vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ ghi: Nî Tk 621: Gi¸ thùc tÕ NVL sö dông ®Ó chÕ biÕn s¶n phÈm Nî Tk 627: Gi¸ thùc tÕ NVL phôc vô chung cho bé phËn s¶n xuÊt Nî TK 641: Gi¸ thùc tÕ NVL phôc vô cho b¸n hµng Nî TK 642: Gi¸ thùc tÕ NVL phôc vô cho QLDN Cã TK 152: Gi¸ thùc tÕ NVL xuÊt kho. - Tr­êng hîp doanh nghiÖp xuÊt NVL ®Ó gãp vèn vµo c«ng ty con, c«ng ty liªn kÕt, c¬ së kinh doanh ®ång kiÓm so¸t, ®Çu t­ dµi h¹n kh¸c. C¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho, biªn b¶n giao nhËn vèn ®Ó x¸c ®inh sè vèn gãp, sè chªnh lÖch (gi¶m, t¨ng) do ®¸nh gi¸ l¹i NVL h¹ch to¸n lµ chi phÝ kh¸c hoÆc thu nhËp kh¸c. Riªng c¬ së ®ång kiÓm so¸t chªnh lÖch t¨ng ®­îc ph©n chia nh­ sau: phÇn thu nhËp t­¬ng øng víi tû lÖ vèn gãp gi÷ l¹i trªn TK 3387 - Doanh thu ch­a thùc hiÖn vµ chØ ®­îc h¹ch to¸n lµ thu nhËp kh¸c khi vËt t­, hµng ho¸ b¸n cho bªn thø 3 ®éc lËp; phÇn thu nhËp cßn l¹i (t­¬ng øng víi lîi Ých cña c¸c bªn kh¸c trong liªn doanh) ®­îc h¹ch to¸n ngay lµ thu nhËp kh¸c ph¸t sinh trong kú, kÕ to¸n ghi: Nî TK 221, 222, 223, 228…: Theo gi¸ tho¶ thuËn Nî Tk 811: NÕu gi¶m gi¸ Cã TK 152: Ghi theo gi¸ thùc tÕ xuÊt kho Cã TK 711: Thu nhËp kh¸c (nÕu t¨ng gi¸) Cã TK 3387: Doanh thu ch­a thùc hiÖn (nÕu t¨ng gi¸). Khi vËt t­, hµng ho¸ b¸n cho bªn thø 3 ®éc lËp, ghi: Nî TK 3387: Doanh thu ch­a thùc hiÖn Cã TK 711: Thu nhËp kh¸c. - Tr­êng hîp tr¶ l¹i vèn cho c¸c chñ sí h÷u, ghi: Nî TK 411: Nguån vèn kinh doanh Cã TK 152: Nguyªn liÖu, vËt liÖu. - Tr­êng hîp doanh nghiÖp xuÊt kho NVL ®Ó gia c«ng chÕ biÕn thªm tr­íc khi ®­a vµo sö dông, c¨n cø vµo gi¸ thùc tÕ cña NVL xuÊt kho, kÕ to¸n ghi: Nî TK 154: Chi phÝ SXKD dë dang Cã TK 152: Nguyªn liÖu, vËt liÖu. TËp hîp chi phÝ ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh gia c«ng hoÆc tù chÕ NVL, kÕ to¸n ghi: Nî TK 154: Chi phÝ SXKD dë dang Nî TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ (nÕu cã) Cã TK 334, 338: Chi phÝ nh©n viªn Cã TK 331, 111, 112: TiÒn thuª gia c«ng. - Tr­êng hîp doanh nghiÖp xuÊt kho NVL ®Ó b¸n th× c¨n cø vµo gi¸ thùc tÕ, kÕ to¸n ghi: Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n Cã TK 152: Nguyªn liÖu, vËt liÖu. TiÒn thu ®­îc tõ viÖc nh­îng b¸n NVL ®Ó b¸n th× c¨n cø vµo gi¸ thùc tÕ, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112, 131: Sè tiÒn thùc thu Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép. - Tr­êng hîp NVL ®· nhËp kho nh­ng do chÊt l­îng kÐm vµ ®ang trong thêi h¹n b¶o hµnh th× doanh nghiÖp ph¶i lµm thñ tôc xuÊt kho sè NVL ®ã ®Ó tr¶ l¹i cho ng­êi b¸n. C¨n cø vµo gi¸ ho¸ ®¬n cña sè vËt liÖu nµy, kÕ to¸n ghi: Nî TK 111, 112, 331: Theo gi¸ thanh to¸n Cã TK 152: Theo gi¸ mua ®Ých danh Cã TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. - Tr­êng hîp doanh nghiÖp ®­îc h­ëng chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng mua th× kÕ to¸n ghi gi¶m gi¸ NVL nhËp kho trong kú, ghi: Nî TK 111, 112, 331 Cã TK 152: Nguyªn liÖu, vËt liÖu Cã TK 133: ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. - Tr­êng hîp mua NVL tr¶ tiÒn tr­íc thêi gian quy ®Þnh ®­îc h­ëng chiÕt khÊu thanh to¸n, ghi: Nî TK 111, 112, 331 Cã TK 515: Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh. C«ng ty sö dông phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y ®Ó ghi chÐp vµ theo dâi thñ tôc xuÊt NVL nh­ sau: C¨n cø vµo nhu cÇu sö dông vËt t­ cña tõng c«ng tr×nh, phßng kÜ thuËt vËt t­ cã nhiÖm vô cung cÊp vËt t­ cho c¸c c«ng tr×nh theo ®óng yªu cÇu tiÕn ®é thi c«ng. Dùa vµo sè l­îng yªu cÇu ®­îc tÝnh to¸n theo ®óng ®Þnh møc sö dông néi bé cña chØ huy c«ng tr×nh vµ gi¸m ®èc c«ng ty kÝ duyÖt, bé phËn vËt t­ kiÓm tra vµ lËp kÕ ho¹ch mua vËt liÖu. Khi nhËn vËt t­ kÕ to¸n lËp lu«n phiÕu xuÊt nhËp th¼ng vµ chuyÓn vËt t­ ngay xuèng c«ng tr×nh. + XuÊt dïng cho s¶n xuÊt: Khi nhËn vËt t­ kÕ to¸n ®· lËp phiÕu NhËp xuÊt th¼ng vµ thñ tôc xuÊt kho ®· thÓ hiÖn hÕt ë nghiÖp vô ®ã . + XuÊt kho ®iÒu chuyÓn néi bé: Xem phÇn nhËp kho do ®iÒu chuyÓn néi bé. 2.5. Khai th¸c d÷ liÖu viÖc ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n Sau khi nhËp d÷ liÖu vµo m¸y, ch­¬ng tr×nh sÏ tù ®éng cËp nhËt sè liÖu vµo c¸c sæ NhËt ký chung, sæ chi tiÕt, sæ tæng hîp, c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh vµ b¸o c¸o qu¶n trÞ. * §Ó xem vµ in ra c¸c sæ chi tiÕt, sæ c¸i …, vµo môc KÕ to¸n tæng hîp trªn mµn h×nh ®Çu, tiÕp ®ã Ên môc sæ kÕ to¸n theo h×nh thøc NhËt Ký Chung, trªn mµn h×nh sÏ xuÊt hiÖn c¸c lo¹i sæ, b¶ng kª… Khi xem sæ s¸ch th× ta sÏ më mµn h×nh nhËp liÖu nh­ sau: Muèn xem phÇn NhËt ký chung th× ta nhÊn con trá vµo môc sæ NhËt ký chung, vµ cÇn xem trong kho¶ng thêi gian nµo th× ®iÒn th«ng sè vµo th× sÏ hiÖn lªn mµn h×nh nhËp liÖu . Sau khi nhËp d÷ liÖu vµo m¸y nh­ trªn, m¸y sÏ ®­a ra c¸c sæ kÕ to¸n tæng hîp sau: - Sæ NhËt ký chung: Ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ theo tr×nh tù thêi gian vµ ph¶n ¸nh quan hÖ ®èi øng. - Sæ C¸i: Ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong niªn ®é kÕ to¸n cña TK 152 vµ mét sè tµi kho¶n kh¸c liªn quan. 2.6. T×nh h×nh kiÓm kª nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty Cuèi n¨m C«ng ty tiÕn hµnh kiÓm kª kho nguyªn vËt liÖu ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn mÊt m¸t, kÐm phÈm chÊt, h­ háng ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. Tr­íc khi tiÕn hµnh kiÓm kª, c«ng ty lËp ban kiÓm kª. PhÇn III Mét sè GI¶I PH¸P nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i c«ng ty CỔ PHẦN ĐẦU TƯ XÂY DỰNG VÀ PHÁT TRIỂN THIẾT BỊ CÔNG NGHỆ DETEC Từ khi mới ra nhập với nền kinh tế nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng Công ty ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n thö th¸ch, bªn c¹nh ®ã C«ng ty ph¶i c¹nh tranh víi nhiÒu ®¬n vÞ kh¸c cïng ngµnh. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, C«ng ty ®· kh«ng ngõng häc hái, ®éng viªn, khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn n©ng cao tay nghÒ, ®Çu t­ trang thiÕt bÞ m¸y mãc, d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh»m n©ng cao n¨ng suÊt, chÊt l­îng vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm.§Õn nay C«ng ty ®· cã chç ®øng kh¸ v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng . Cã thÓ nãi ®©y lµ kÕt qu¶ cña hµng lo¹t biÖn ph¸p C«ng ty ®· t×m tßi, s¸ng t¹o, ¸p dông thµnh c«ng vµo nÒn kinh tÕ, trong ®ã tiÕt kiÖm chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm nh­ng vÉn ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng s¶n phÈm lµ mét biÖn ph¸p mµ C«ng ty ®· ¸p dông. Lµ mét C«ng ty chuyên về kinh doanh và phát triển các thiết bị điện cũng như xây dựng, nhËn thøc ®­îc tÇm quan träng cña nguyªn vËt liÖu trong gi¸ thµnh s¶n phÈm, viÖc tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu nãi riªng ®­îc c«ng ty ®Æc biÖt quan t©m. V× C«ng ty hiÓu r»ng t¨ng c­êng qu¶n lý vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu cã ý nghÜa rÊt quan träng, gãp phÇn gióp c«ng ty tån t¹i vµ ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. Trong thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty , víi nh÷ng kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ c«ng t¸c nghiÖp vô kÕ to¸n c¸c thÇy c« ®· h­íng dÉn, trang bÞ cho em cïng sù gióp ®ì tËn t×nh, lu«n t¹o ®iÒu kiÖn cña c¸c c« chó, anh chÞ phßng KÕ to¸n ®· lµm cho em cã thÓ hiÓu h¬n nh÷ng kiÕn thøc ®· häc th«ng qua thùc tÕ. Em xin phÐp ®­îc ®­a ra nh÷ng suy nghÜ cña m×nh vÒ C«ng ty. 3.1. Yªu cÇu hoµn thiÖn kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu Hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu lµ phôc vô cho chÝnh nhu cÇu cu¶ b¶n th©n c«ng ty trªn c¬ së nh÷ng gi¶i ph¸p hç trî kÞp thêi. Muèn vËy, viÖc hoµn thiÖn cÇn tu©n thñ: - Ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng chÕ ®é kÕ to¸n Nhµ n­íc tõ viÖc tæ chøc lu©n chuyÓn chøng tõ, ghi chÐp, xö lý chøng tõ, ¸p dông hÖ thèng tµi kho¶n ®Õn viÖc tæ chøc hÖ thèng sæ s¸ch trong doanh nghiÖp. - Ph¶i hoµn thiÖn dùa trªn nh÷ng ®Æc tr­ng riªng cña C«ng ty, b¸m s¸t víi ®Æc ®iÓm thùc tÕ t¹i C«ng ty nh­ng vÉn ®¶m b¶o kh«ng tr¸i víi chÕ ®é. 3.2. NhËn xÐt chung vÒ t×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty cổ phần xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC 3.2.1. ¦u ®iÓm - Bé m¸y qu¶n lý: ViÖc tæ chøc c¸c phßng ban chøc n¨ng rÊt gän nhÑ, linh ho¹t trong c«ng viÖc, phï hîp víi ®Æc ®iÓm, quy m« ho¹t ®éng cña C«ng ty, chÝnh ®iÒu nµy ®· t¹o ®iÒu kiÖn chñ ®éng trong s¶n xuÊt, më réng c¸c mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng vµ ngµy cµng cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng, ®¶m b¶o ®øng v÷ng trong c¹nh tranh. - C«ng ty ®· x©y dùng mét ®éi ngò kÕ to¸n ®· tèt nghiÖp ®¹i häc cã bÒ dÇy kinh nghiÖm trong c«ng t¸c kÕ to¸n, lu«n cËp nhËt kÞp thêi th«ng t­, chuÈn mùc kÕ to¸n hiÖn hµnh. C«ng viÖc ®­îc ph©n c«ng cô thÓ phï hîp, tõ ®ã t¹o ®iÒu kiÖn ph¸t huy vµ n©ng cao kiÕn thøc cña mçi ng­êi. HiÖn nay trong c«ng t¸c kÕ to¸n ë c«ng ty ®· ¸p dông kÕ to¸n m¸y vµ ®­îc trang bÞ m¸y tÝnh ®Çy ®ñ. - H¹ch to¸n chøng tõ cña c«ng ty ®­îc tæ chøc hîp ph¸p, hîp lÖ, ®Çy ®ñ. C«ng ty ®· vËn dông t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ hÖ thèng chøng tõ quy chÕ tµi chÝnh ®· ban hµnh. Ngoµi ra cßn sö dông mét sè chøng tõ kh¸c theo quy ®Þnh cña c«ng ty. - Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n tæng hîp ë c«ng ty lµ ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn, ph­¬ng ph¸p nµy cho phÐp ph¶n ¸nh kÞp thêi vµ th­êng xuyªn t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh ë C«ng ty, cung cÊp ®Çy ®ñ th«ng tin cho nhµ qu¶n lý vµ phï hîp víi viÖc sö dông kÕ to¸n m¸y. Bªn c¹nh ®ã c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n ®­îc c«ng ty ¸p dông hîp lý, ®­îc më chi tiÕt g¾n liÒn víi tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc qu¶n lý, kiÓm tra, ®èi chiÕu. - H×nh thøc kÕ to¸n cña c«ng ty: C«ng ty ¸p dông h×nh thøc NhËt ký chung, viÖc ¸p dông phÇn mÒm kÕ to¸n m¸y kÕt hîp víi h×nh thøc kÕ to¸n c«ng ty chän ®· tËn dông ®­îc tÝnh ­u viÖt cña phÇn mÒm kÕ to¸n vµ, do vËy khèi l­îng c«ng viÖc ®­îc gi¶m ®¸ng kÓ, nhÊt lµ trong c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu. - Phßng KÕ to¸n thùc hiÖn tèt c¸c phÇn c«ng viÖc, tõ thu nhËn, xö lý chøng tõ, nhËp sè liÖu vµo m¸y, ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. Mäi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®­îc tiÕn hµnh trªn c¬ së chøng tõ. 3.2.2. Nh÷ng tån t¹i cÇn hoµn thiÖn Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm næi bËt, C«ng ty cã mét sè mÆt h¹n chÕ nhá sau: - ViÖc ph©n lo¹i vµ ®¸nh gi¸ nguyªn vËt liÖu: ë C«ng ty, mçi lo¹i nguyªn vËt liÖu ®­îc ph©n thµnh nhiÒu nhãm, thø, nghÜa lµ c«ng ty ph©n lo¹i chi tiÕt ®Õn tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu. Nh­ng mét sè lo¹i ch­a ®­îc ph©n lo¹i hîp lý. - Khi nhËn hµng tõ nhµ cung cÊp kh«ng cã biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t­ hµng hãa nªn cã thÓ dÉn ®Õn t×nh tr¹ng chÊt l­îng vËt t­ kh«ng ®­îc ®¶m b¶o. - Mét sè mÉu sæ cña C«ng ty còng ch­a ®­îc lËp ®óng víi mÉu sæ quy ®Þnh vµ còng ch­a hîp lý. 3.3. Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty cổ phần xây dựng và phát triển thiết bị công nghệ DETEC Qua thêi gian thùc tËp, t×m hiÓu vÒ C«ng ty cïng víi l­îng kiÕn thøc ®­îc trang bÞ t¹i ViÖn §¹i häc Më Hµ Néi, em xin phÐp m¹nh d¹n ®­a ra mét vµi ý kiÕn nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn vËt liÖu t¹i C«ng ty. * Thø nhÊt: Ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu. Mçi lo¹i nguyªn vËt liÖu cã nh÷ng néi dung kinh tÕ vµ ®Æc tÝnh lý ho¸ häc kh¸c nhau, chÝnh v× thÕ ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu trë thµnh yªu cÇu tÊt yÕu cña c«ng t¸c qu¶n lý. ë C«ng ty tÊt c¶ nguyªn vËt liÖu ®Òu ®­îc coi lµ nguyªn vËt liÖu chÝnh (®· ®­îc m¸y m· ho¸). Theo em cÇn ph©n lo¹i nguyªn vËt liÖu mét c¸ch hîp lý h¬n, c¨n cø vµo néi dung kinh tÕ cña nguyªn vËt liÖu ®Ó ph©n lo¹i thµnh nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, vËt liÖu kh¸c. ViÖc ph©n lo¹i nµy víi môc ®Ých gióp cho doanh nghiÖp n¾m b¾t ®­îc néi dung kinh tÕ còng nh­ chøc n¨ng kinh tÕ cña tõng lo¹i vËt liÖu ®Ó tõ ®ã cã ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p qu¶n lý thÝch hîp ®èi víi tõng lo¹i vËt liÖu. * Thø hai: Khi nhËp nguyªn vËt liÖu vÒ kÕ to¸n lËp phiÕu nhËp xuÊt th¼ng vµ kh«ng ph¶n ¸nh qua tµi kho¶n 152 - Nguyªn vËt liÖu mµ ph¶n ¸nh th¼ng qua c¸c tµi kho¶n chi phÝ nh­ TK 621 - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu, TK 627 - Chi phÝ s¶n xuÊt chung. * Thø ba: Khi nhËp nguyªn vËt liÖu vÒ th× C«ng ty nªn lËp biªn b¶n kiÓm nghiÖm vËt t­ hµng hãa ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng vËt t­ kh«ng ®ñ chÊt l­îng, sai quy c¸ch KÕt luËn Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay ®ßi hái mäi doanh nghiÖp ph¶i quan t©m ®Õn chÊt l­îng cña s¶n phÈm bªn c¹nh ®ã c¸c doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc sö dông mét c¸ch tiÕt kiÖm, hîp lý, hiÖu qu¶ nhÊt c¸c kho¶n môc chi phÝ. §Æc biÖt lµ kho¶n môc chi phÝ nguyªn liÖu, vËt liÖu, nã chiÕm phÇn lín trong tæng gi¸ thµnh cña s¶n phÈm. ChÝnh v× vËy c¸c nhµ qu¶n trÞ cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p ®Ó tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm, n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty cổ phần đầu tư và phát triển thiết bị công nghệ DETEC , cho thÊy c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu nãi riªng lµ cã hiÖu qu¶ vµ hîp lý nh­ng bªn c¹nh ®ã vÉn cßn mét sè tån t¹i. B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· tiÕp thu ë tr­êng, kÕt hîp víi thùc tÕ ë C«ng ty cïng víi sù h­íng dÉn tËn t×nh cña c¸c c« gi¸o chuyªn ngµnh kÕ to¸n cña trung t©m GDCN ViÖn §H Më Hµ Néi em ®· m¹nh d¹n ®­a ra mét sè ý kiÕn ë c«ng ty. Trong c¸c ý kiÕn ®ã t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty vËn dông mét c¸ch linh ho¹t vµ cã hiÖu qu¶ h¬n ®èi víi sù ®æi míi cña hÖ thèng kÕ to¸n còng nh­ c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n cô thÓ. Song v× thêi gian thùc tËp cã h¹n, hiÓu biÕt thùc tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ cho nªn c¸c ý kiÕn trªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng sai xãt. Em mong c¸c thÇy c« gi¸o vµ c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n còng nh­ c¸c b¹n sinh viªn quan t©m ®Õn ®Ò tµi nµy nãi riªng vµ kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu nãi chung ®ãng gãp ý kiÕn bæ Ých ®Ó c«ng t¸c kÕ to¸n nguyªn liÖu, vËt liÖu ngµy mét tèt h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn cña ThÇy, C« trong bé m«n kÕ to¸n, sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c anh chÞ trong phßng kÕ to¸n vµ Ban gi¸m ®èc ®¬n vÞ ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Hµ néi, ngµy 11 th¸ng 06 n¨m 2009 Sinh Viªn: Trần Kim Phượng MôC LôC