Chuyên đề Hoàn thiện các hình thức trả lương ở Xí nghiệp Công nghiệp vật tư thiết bị cơ điện

Më ®Çu TiÒn l­¬ng lµ mét ph¹m trï kinh tÕ cã ý nghÜa quan träng trong ®êi sèng kinh tÕ x· héi. Nã t¸c ®éng lín ®Õn viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, æn ®Þnh vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng. V× vËy d­íi mäi h×nh th¸i kinh tÕ x· héi, mäi Nhµ n­íc vµ mäi tÇng líp ®Òu quan t©m ®Õn vÊn ®Ò tiÒn l­¬ng. C¸c chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng ph¶i lu«n ®æi míi cho phï hîp víi c¸c ®iÒu kiÖn kinh tÕ, chÝnh trÞ x· héi cña mçi n­íc trong tõng thêi kú, ®©y lµ mét nhiÖm vô quan träng. §Êt n­íc ta ®ang chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §Õn nay chóng ta ®· thu ®­îc mét sè thµnh tùu ®¸ng kÓ vÒ kinh tÕ, ®êi sèng cña nh©n d©n ngµy cµng ®­îc n©ng cao c¶ vÒ vËt chÊt vµ tinh thÇn. C¸c thµnh phÇn kinh tÕ ngµy cµng ®æi míi vµ ph¸t triÓn theo c¬ chÕ míi. Trong c¬ chÕ míi, c¸c doanh nghiÖp ®­îc hoµn toµn tù chñ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, lÊy thu bï chi vµ cã l·i míi cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc. Tr­íc yªu cÇu ®ã c¸c doanh nghiÖp ra søc phÊn ®Êu ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ,... ®Ó lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc trªn thÞ tr­êng. Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò mµ hiÖn nay c¸c doanh nghiÖp th­êng quan t©m lµ viÖc sö dông hiÖu qu¶ c¸c ph­¬ng ph¸p kinh tÕ trong qu¶n lý doanh nghiÖp. Mét trong nh÷ng ph­¬ng ph¸p kinh tÕ quan träng trong qu¶n lý kinh tÕ lµ tæ chøc tr¶ l­¬ng hîp lý cho ng­êi lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp. TiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt më réng søc lao ®éng trªn c¬ së thùc hiÖn theo nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. Nhµ n­íc cho phÐp c¸c doanh nghiÖp lùa chän c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng sao cho phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh vµ sao cho cã lîi nhÊt, ph¸t huy tèt nhÊt t¸c dông ®ßn bÈy cña tiÒn l­¬ng. ë n­íc ta h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian ®ang ®­îc ¸p dông réng r·i trong c¸c doanh nghiÖp. Tuy vËy c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng ph¶i lu«n kÌm theo mét sè ®iÒu kiÖn nhÊt ®Þnh ®Ó cã thÓ tr¶ l­¬ng mét c¸ch hîp lý, ®óng ®¾n vµ cã hiÖu qu¶. Chóng ta cÇn ph¶i hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc ®ã th× míi ph¸t huy hÕt t¸c dông cña tiÒn l­¬ng, nÕu kh«ng sÏ cã t¸c dông xÊu ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, ph¸t sinh m©u thuÉn vÒ lîi Ých gi÷a ng­êi lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng, gi÷a c«ng nh©n vµ c¸n bé qu¶n lý, lµm suy gi¶m ®éng lùc lao ®éng vµ sù s¸ng t¹o cña hä. Do ®ã vÊn ®Ò lùa chän c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng nh­ thÕ nµo lµ mét nhiÖm vô quan träng cña mét doanh nghiÖp. Lµm sao ph¶i chän ®­îc c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng mét c¸ch hîp lý, tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng ph¶i ®óng víi c«ng søc mµ hä bá ra, l¹i võa ®¶m b¶o ®­îc hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Sau mét thêi gian thùc tËp ë XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn, qua sù t×m hiÓu vµ qua sù trao ®æi víi c¸c c¸n bé qu¶n lý cña xÝ nghiÖp, em ®i s©u nghiªn cøu vµ ph©n tÝch c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng ë xÝ nghiÖp, trªn c¬ së ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng, ®¸nh gi¸ c¸c ­u ®iÓm vµ nh­îc ®iÓm cña c¸c ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng vµ ®­a ra mét vµi ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cña xÝ nghiÖp. Chuyªn ®Ò thùc tËp: "Hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng ë XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn" C¬ cÊu cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn: PhÇn I: C¬ së lý luËn vÒ vÊn ®Ò tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. PhÇn II: Ph©n tÝch t×nh h×nh tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng t¹i XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn. PhÇn III: Mét sè ý kiÕn gãp phÇn hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng ë XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn PhÇn I C¬ së lý luËn vÒ vÊn ®Ò tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng I. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng 1. Kh¸i niÖm vÒ tiÒn l­¬ng Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng tån t¹i nhiÒu thÞ tr­êng hµng ho¸ kh¸c nhau, bao gåm c¶ thÞ tr­êng lao ®éng, thÞ tr­êng lao ®éng lµ n¬i diÔn ra c¸c ho¹t ®éng trao ®æi mua b¸n søc lao ®éng. Søc lao ®éng còng lµ mét hµng ho¸ vµ nã còng cã gi¸ c¶. Nh­ vËy, tiÒn l­¬ng chÝnh lµ gi¸ c¶ cña hµng ho¸ søc lao ®éng. Khi nãi vÒ nÒn kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa n¬i mµ c¸c quan hÖ thÞ tr­êng thèng trÞ chi phèi mäi quan hÖ kinh tÕ, x· héi kh¸c C¸c M¸c viÕt: "TiÒn c«ng kh«ng ph¶i lµ gi¸ trÞ hay gi¸ c¶ cña lao ®éng mµ chØ lµ mét h×nh th¸i c¶i trang cña gi¸ trÞ hay gi¸ c¶ søc lao ®éng". TiÒn l­¬ng ph¶n ¸nh nhiÒu quan hÖ kinh tÕ x· héi kh¸c nhau. TiÒn l­¬ng lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng. Hay tiÒn l­¬ng lµ sè tiÒn mµ ng­êi mua søc lao ®éng tr¶ cho ng­êi së h÷u søc lao ®éng (ng­êi b¸n søc lao ®éng). TiÒn l­¬ng kh«ng chØ thuÇn tuý lµ vÊn ®Ò kinh tÕ mµ cßn lµ mét vÊn ®Ò x· héi rÊt quan träng, liªn quan ®Õn ®êi sèng vµ trËt tù x· héi do ®ã tiÒn l­¬ng cßn lµ quan hÖ x· héi. Theo quan ®iÓm ®æi míi cña §¶ng vµ Nhµ n­íc ta hiÖn nay ®Ó chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. §¶ng ta ®· kh¼ng ®Þnh t¹i §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø 7 "C¶i c¸ch c¬ b¶n chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng theo nguyªn t¾c, tiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng ph¶i dùa trªn sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng - ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng, tiÒn tÖ ho¸ tiÒn l­¬ng, xo¸ bá mäi chÕ ®é bao cÊp ngoµi l­¬ng d­íi mäi h×nh thøc hiÖn vËt. Thùc hiÖn mèi t­¬ng quan hîp lý gi÷a tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp cña c¸c bé phËn lao ®éng x· héi" - (TrÝch trang 74 - V¨n kiÖn §¹i héi §¶ng 7). TiÒn l­¬ng ®ãng vai trß ®Æc biÖt trong ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng, nã quyÕt ®Þnh sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn cña kinh tÕ gia ®×nh hä. TiÒn l­¬ng lµ nguån ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cho ng­êi lao ®éng. Do ®ã nã t¸c ®éng rÊt lín ®Õn th¸i ®é cña hä ®èi víi s¶n xuÊt vµ x· héi. TiÒn l­¬ng cao hä sÏ nhiÖt t×nh h¨ng say lµm viÖc, lµm viÖc víi n¨ng suÊt, chÊt l­îng cao, ng­îc l¹i nÕu tiÒn l­¬ng thÊp sÏ lµm cho hä ch¸n n¶n kh«ng quan t©m ®Õn c«ng viÖc cña doanh nghiÖp. V× vËy tiÒn l­¬ng vµ tiÒn c«ng kh«ng chØ lµ ph¹m trï kinh tÕ mµ cßn lµ yÕu tè hµng ®Çu cña chÝnh s¸ch x· héi. XÐt trªn gãc ®é qu¶n lý kinh doanh, qu¶n lý x· héi v× tiÒn l­¬ng lµ nguån sèng cña ng­êi lao ®éng nªn nã lµ mét ®ßn bÈy kinh tÕ quan träng. Th«ng qua chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng Nhµ n­íc cã thÓ ®iÒu chØnh nguån lao ®éng gi÷a c¸c vïng theo yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. XÐt trªn ph¹m vi doanh nghiÖp tiÒn l­¬ng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc kÝch thÝch ng­êi lao ®éng ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng lao ®éng s¸ng t¹o cña hä, lµm viÖc tËn tuþ cã tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi c«ng viÖc. TiÒn l­¬ng cao hay thÊp sÏ lµ yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn t×nh c¶m vµ ý thøc c«ng viÖc cña hä ®èi víi doanh nghiÖp. §Æc biÖt trong c¬ chÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, phÇn lín lao ®éng ®­îc tuyÓn dông trªn c¬ së hîp ®ång lao ®éng ng­êi lao ®éng ®­îc tù do b¸n søc lao ®éng cña m×nh cho n¬i nµo mµ hä coi lµ hîp lý nhÊt. §ång thêi tiÒn l­¬ng kh«ng m¸nh tÝnh chÊt b×nh qu©n chñ nghÜa cã nghÜa lµ: cã thÓ cïng mét tr×nh ®é chuyªn m«n, cïng mét bËc thî nh­ng thu nhËp l¹i kh¸c nhau do gi¸ trÞ søc lao ®éng kh¸c nhau vµ cã nh­ vËy, tiÒn l­¬ng míi thùc sù lµ mét ®ßn b¶y kinh tÕ kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Trong thµnh phÇn kinh tÕ Nhµ n­íc vµ khu vùc hµnh chÝnh sù nghiÖp, tiÒn l­¬ng lµ sè tiÒn mµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, c¸c c¬ quan tæ chøc cña Nhµ n­íc tr¶ cho ng­êi lao ®éng theo c¬ chÕ vµ chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vµ ®­îc thÓ hiÖn trong hÖ thèng thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng do Nhµ n­íc quy ®Þnh. Trong khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, tiÒn l­¬ng chÞu sù t¸c ®éng, chi phèi rÊt lín cña thÞ tr­êng nãi chung vµ thÞ tr­êng lao ®éng nãi riªng. TiÒn l­¬ng trong khu vùc nµy dï vÉn n»m trong khu«n khæ luËt ph¸p vµ theo nh÷ng chÝnh s¸ch cña ChÝnh phñ, nh­ng lµ nh÷ng giao dÞch trùc tiÕp gi÷a chñ vµ thî, nh÷ng mÆc c¶ cô thÓ gi÷a mét bªn lµm thuª vµ mét bªn ®i thuª. Nh÷ng hîp ®ång lao ®éng nµy cã t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn ph­¬ng thøc tr¶ c«ng. Nh­ vËy tiÒn l­¬ng ®ãng vai trß quan träng trong doanh nghiÖp nã kh«ng chØ ®¶m b¶o ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng cho hä mµ cßn lµ mét c«ng cô ®Ó qu¶n lý doanh nghiÖp, mét ®ßn bÈy kinh tÕ ®Çy hiÖu lùc. Tuy nhiªn chØ trªn c¬ së ¸p dông ®óng ®¾n chÕ ®é tiÒn l­¬ng, ®¶m b¶o c¸c nguyªn t¾c cña nã th× míi ph¸t huy ®­îc mÆt tÝch cùc vµ ng­îc l¹i sÏ ¶nh h­ëng xÊu ®Õn toµn bé ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. 2. TiÒn l­¬ng danh nghÜa vµ tiÒn l­¬ng thùc tÕ. 2.1. TiÒn l­¬ng danh nghÜa: §­îc hiÓu lµ sè tiÒn mµ ng­êi sö dông lao ®éng tr¶ cho ng­êi lao ®éng. Sè tiÒn nµy nhiÒu hay Ýt tuú thuéc vµo n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng, phô thuéc vµo tr×nh ®é, kinh nghiÖm,... ngay trong qu¸ tr×nh lao ®éng. 2.2. TiÒn l­¬ng thùc tÕ: §­îc hiÓu lµ sè l­îng hµng ho¸ tiªu dïng vµ c¸c lo¹i dÞch vô cÇn thiÕt mµ ng­êi lao ®éng cã thÓ mua ®­îc b»ng tiÒn l­¬ng danh nghÜa. TiÒn l­¬ng thùc tÕ phô thuéc vµo sè tiÒn l­¬ng danh nghÜa vµ gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i hµng ho¸ tiªu dïng vµ c¸c lo¹i dÞch vô cÇn thiÕt mµ hä muèn mua. §iÒu nµy ®­îc biÓu hiÖn qua c«ng thøc: Itltt = NÕu gi¸ c¶ t¨ng lªn th× tiÒn l­¬ng thùc tÕ gi¶m ®i. §iÒu nµy cã thÓ x¶y ra ngay c¶ khi tiÒn l­¬ng danh nghÜa t¨ng lªn. Trong x· héi tiÒn l­¬ng thùc tÕ lµ môc ®Ých trùc tiÕp cña ng­êi lao ®éng h­ëng l­¬ng. §ã còng lµ ®èi t­îng qu¶n lý trùc tiÕp trong c¸c chÝnh s¸ch vÒ thu nhËp, tiÒn l­¬ng vµ ®êi sèng. 3. TiÒn l­¬ng vµ l¹m ph¸t Mèi quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng vµ l¹m ph¸t ®­îc nãi ®Õn trong quan hÖ gi÷a tiÒn l­¬ng thùc tÕ vµ tiÒn l­¬ng danh nghÜa qua gi¸ c¶ vµ sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ trong nhãm c¸c lo¹i hµng ho¸ tiªu dïng vµ dÞch vô cÇn thiÕt trong x· héi. L¹m ph¸t lµm cho t×nh tr¹ng gi¸ c¶ cña hµng ho¸ t¨ng lªn dÉn ®Õn tiÒn l­¬ng thùc tÕ gi¶m. Cã nhiÒu nguyªn nh©n g©y ra l¹m ph¸t nh­ng cã mét nguyªn nh©n do t¨ng l­¬ng t¹o ra. Khi tiÒn l­¬ng t¨ng lªn lµm cho tæng cÇu trong x· héi t¨ng lµm cho gi¸ c¶ hµng ho¸ vµ dÞch vô t¨ng lªn. TiÒn l­¬ng t¨ng lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm do ®ã gi¸ thµnh còng t¨ng lªn, dÉn ®Õn gi¸ c¶ t¨ng vµ g©y ra l¹m ph¸t. Khi l¹m ph¸t x¶y ra th× tiÒn l­¬ng thùc tÕ gi¶m, ®iÒu nµy ®ßi hái t¨ng tiÒn l­¬ng trong x· héi. TiÒn l­¬ng t¨ng do l¹m ph¸t kh«ng g¾n víi t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, nh­ng l¹i lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt. §©y lµ tr­êng hîp l¹m ph¸t kÐo theo t¨ng l­¬ng. V× vËy viÖc æn ®Þnh vµ ®¶m b¶o tiÒn l­¬ng kh«ng t¸ch rêi kiÓm so¸t l¹m ph¸t rong x· héi vµ ng­îc l¹i. TiÒn l­¬ng vµ l¹m ph¸t lµ mét trong nh÷ng mèi quan t©m hµng ®Çu trong x· héi. II. C¸c nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng. 1. Yªu cÇu cña tæ chøc tiÒn l­¬ng §Ó ph¸t huy t¸c dông cña tiÒn l­¬ng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp th× tæ chøc tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng ph¶i ®¹t ®­îc c¸c yªu cÇu sau: - §¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng vµ kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ng­êi lao ®éng. §©y lµ mét yªu cÇu quan träng nh»m b¶o ®¶m thùc hiÖn ®óng chøc n¨ng vµ vai trß cña tiÒn l­¬ng trong ®êi sèng x· héi: - Lµm cho n¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng n©ng cao. - §¶m b¶o tÝnh ®¬n gi¶n, râ rµng dÔ hiÓu. TiÒn l­¬ng lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña mäi ng­êi lao ®éng. Mét chÕ ®é tiÒn l­¬ng ®¬n gi¶n, râ rµng, dÔ hiÓu cã t¸c ®éng trùc tiÕp tíi ®éng c¬ vµ th¸i ®é lµm viÖc cña hä, ®ång thêi lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng qu¶n lý, nhÊt lµ qu¶n lý vÒ tiÒn l­¬ng. 2. Nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña tæ chøc tiÒn l­¬ng. §Ó ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu trªn khi tæ chøc tiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o 3 nguyªn t¾c c¬ b¶n sau: 2.1. Nguyªn t¾c 1: Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho nh÷ng lao ®éng ngang nhau. Nguyªn t¾c nµy ®­îc ®Ò ra dùa trªn c¬ së quy luËt ph©n phèi theo lao ®éng. Néi dung cña nguyªn t¾c nµy lµ trong mäi ®iÒu kiÖn, mäi c«ng viÖc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt còng nh­ viÖc hao phÝ nh­ nhau ph¶i ®­îc tr¶ l­¬ng nh­ nhau. Ng­îc l¹i, nh÷ng lao ®éng kh¸c nhau ph¶i tr¶ l­¬ng kh¸c nhau. Nguyªn t¾c ®ßi hái tr¶ l­¬ng cho lao ®éng kh«ng ph©n biÖt nam, n÷, tuæi t¸c, d©n téc,... mµ ph¶i c¨n cø vµo ®ãng gãp cña hä ®Ó tr¶ l­¬ng. 2.2. Nguyªn t¾c 2: §¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n lín h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n. Thùc ra nguyªn t¾c nµy nªu lªn quan hÖ gi÷a lµm vµ ¨n, kh«ng thÓ tiªu dïng v­ît qu¸ nh÷ng g× ®· lµm ra. MÆt kh¸c yªu cÇu cña ph¸t triÓn x· héi lµ ph¶i cã t¸i s¶n xuÊt më réng, ph¶i cã tÝch luü ngµy cµng t¨ng còng kh«ng cho phÐp vi ph¹m nguyªn t¾c nµy. 2.3. Nguyªn t¾c 3: §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng ng­êi lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. TiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng v× søc lao ®éng lµ n¨ng lùc lao ®éng cña con ng­êi lµ toµn bé thÓ lùc, trÝ tuÖ cña con ng­êi. Søc lao ®éng thÓ hiÖn ë tr¹ng th¸i thÓ lùc, tinh thÇn, tr¹ng th¸i t©m lý, sinh lý, thÓ hiÖn ë tr×nh ®é nhËn thøc, kü n¨ng lao ®éng, ph­¬ng ph¸p lao ®éng. Trªn ®©y lµ c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng ®èi víi toµn x· héi. Cßn ®èi víi viÖc tr¶ l­¬ng, tr¶ c«ng ë c¸c ®¬n vÞ c¬ së ®­îc dùa vµo n¨ng suÊt chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c cña tõng ng­êi lao ®éng vµ kh«ng ®­îc thÊp h¬n møc l­¬ng tèi thiÓu do Nhµ n­íc quy ®Þnh. II. C¸c chÕ ®é tiÒn l­¬ng 1. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc. 1.1. Kh¸i niÖm vµ ý nghÜa cña chÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc. 1.1.1. Kh¸i niÖm: ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc lµ toµn bé nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc mµ c¸c xÝ nghiÖp, doanh nghiÖp ¸p dông, vËn dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo chÊt l­îng vµ ®iÒu kiÖn lao ®éng khi hä hoµn thµnh mét c«ng viÖc nhÊt ®Þnh. ChÕ ®é nµy ¸p dông víi c«ng nh©n, ng­êi lao ®éng trùc tiÕp vµ tr¶ l­¬ng theo kÕt qu¶ lao ®éng cña hä, thÓ hiÖn qua sè l­îng vµ chÊt l­îng. 1.1.2. ý nghÜa cña viÖc ¸p dông chÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc. Thùc hiÖn chÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc cã c¸c ý nghÜa sau: - T¹o kh¶ n¨ng ®iÒu chØnh tiÒn l­¬ng gi÷a c¸c ngµnh, c¸c nghÒ mét c¸ch hîp lý, gi¶m bít tÝnh chÊt b×nh qu©n trong viÖc tr¶ l­¬ng. - ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc cã t¸c dông lµm cho viÖc bè trÝ vµ sö dông c«ng nh©n thÝch hîp víi kh¶ n¨ng vÒ søc khoÎ, tr×nh ®é lµnh nghÒ cña hä, t¹o c¬ së ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch lao ®éng, nhÊt lµ kÕ ho¹ch tuyÓn chän, ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é lµnh nghÒ cho ng­êi lao ®éng. - KhuyÕn khÝch vµ thu hót ng­êi lao ®éng lµm viÖc trong nh÷ng ngµnh nghÒ cã ®iÒu kiÖn lao ®éng nÆng nhäc, khã kh¨n ®éc h¹i,... 1.2. Néi dung cña chÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc. 1.2.1. Thang l­¬ng: Lµ b¶ng x¸c ®Þnh quan hÖ tû lÖ vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a nh÷ng c«ng nh©n trong cïng mét nghÒ hoÆc mét nhãm nghÒ gièng nhau, theo tr×nh ®é lµnh nghÒ (x¸c ®Þnh theo bËc) cña hä. Nh÷ng ngµnh nghÒ kh¸c nhau sÏ cã nh÷ng thang l­¬ng kh¸c nhau. Mçi mét thang l­¬ng gåm mét sè bËc l­¬ng vµ hÖ sè phï hîp víi bËc t­¬ng øng. BËc l­¬ng lµ bËc ph©n biÖt vÒ tr×nh ®é lµnh nghÒ cña c«ng nh©n vµ ®­îc xÕp tõ thÊp ®Õn cao. HÖ sè l­¬ng chØ râ lao ®éng cña c«ng nh©n ë mét bËc nµo ®ã ®­îc tr¶ l­¬ng cao h¬n c«ng nh©n bËc I trong nghÒ bao nhiªu lÇn. Béi sè cña thang l­¬ng lµ hÖ sè cña bËc cao nhÊt trong mét thang l­¬ng. §ã lµ sù gÊp béi gi÷a hÖ sè l­¬ng cña bËc cao nhÊt so víi hÖ sè l­¬ng cña bËc thÊp nhÊt, hoÆc so víi møc l­¬ng tèi thiÓu. Tr×nh tù x©y dùng mét thang l­¬ng nh­ sau: - X©y dùng chøc danh nghÒ cña c¸c nhãm c«ng nh©n. Chøc danh nghÒ cña nhãm c«ng nh©n lµ chøc danh cho c«ng nh©n trong cïng mét nghÒ hay mét nhãm nghÒ. - X¸c ®Þnh béi sè cña thang l­¬ng thùc hiÖn qua ph©n tÝch thêi gian vµ c¸c yªu cÇu vÒ ph¸t triÓn nghÒ nghiÖp cÇn thiÕt ®Ó mét c«ng nh©n cã thÓ ®¹t tíi bËc cao nhÊt trong nghÒ. - X¸c ®Þnh sè bËc cña thang l­¬ng. X¸c ®Þnh sè bËc cña mét thang l­¬ng c¨n cø vµo béi sè cña mét thang l­¬ng, tÝnh chÊt phøc t¹p cña s¶n xuÊt vµ tr×nh ®é trang bÞ kü thuËt cho lao ®éng vµ tr×nh ®é tù ph¸t triÓn tr×nh ®é lµnh nghÒ. - X¸c ®Þnh hÖ sè l­¬ng cña c¸c bËc. Dùa vµo béi sè cña thang l­¬ng, sè bËc trong thang l­¬ng vµ tÝnh chÊt trong hÖ sè t¨ng t­¬ng ®èi mµ x¸c ®Þnh hÖ sè l­¬ng t­¬ng øng cho tõng bËc l­¬ng. 1.2.2. Møc tiÒn l­¬ng Møc tiÒn l­¬ng lµ sè tiÒn dïng ®Ó tra c«ng lao ®éng trong mét ®¬n vÞ thêi gian (giê, ngµy hay th¸ng) phï hîp c¸c bËc trong thang l­¬ng. Trong mét thang l­¬ng, møc tuyÖt ®èi cña møc l­¬ng ®­îc quy ®Þnh cho bËc 1 hay møc l­¬ng tèi thiÓu, c¸c bËc cßn l¹i th× ®­îc tÝnh dùa vµo suÊt l­¬ng bËc mét vµ hÖ sè l­¬ng t­¬ng øng víi bËc ®ã, theo c«ng thøc sau: Si = S1 x k Trong ®ã: Si : SuÊt l­¬ng (møc l­¬ng) bËc i S1 : SuÊt l­¬ng (møc l­¬ng) bËc 1 hay møc l­¬ng tèi thiÓu. ki : hÖ sè l­¬ng bËc i. 2. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng chøc vô 2.1. Kh¸i niÖm vµ ®iÒu kiÖn ¸p dông ChÕ ®é tiÒn l­¬ng chøc vô lµ toµn bé nh÷ng quy ®Þnh cña Nhµ n­íc mµ c¸c tæ chøc qu¶n lý Nhµ n­íc, c¸c tæ chøc kinh tÕ, x· héi vµ c¸c doanh nghiÖp ¸p dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho lao ®éng qu¶n lý. Lao ®éng qu¶n lý ë doanh nghiÖp bao gåm nh÷ng ho¹t ®éng sau: 1. L·nh ®¹o s¶n xuÊt kinh doanh; 2. ThiÕt kÕ s¶n phÈm c«ng viÖc; 3. ChuÈn bÞ c«ng nghÖ s¶n xuÊt; 4. Trang bÞ vµ ®¶m b¶o cho s¶n xuÊt kinh doanh; 5. §Þnh møc lao ®éng vËt t­; 6. Tæ chøc vµ ®iÒu hµnh qu¶n lý; 7. Tæ chøc lao ®éng tiÒn l­¬ng; 8. Phôc vô n¨ng l­îng, söa ch÷a; 9. KiÓm tra chÊt l­îng s¶n phÈm; 10. §iÒu ®é vµ t¸c nghiÖp s¶n xuÊt; 11. LËp kÕ ho¹ch vµ kiÓm so¸t; 12. Marketing. 2.2. X©y dùng chÕ ®é tiÒn l­¬ng chøc vô. TiÒn l­¬ng trong chÕ ®é tiÒn l­¬ng chøc vô tr¶ theo thêi gian, th­êng tr¶ theo th¸ng vµ dùa vµo c¸c b¶ng l­¬ng chøc vô. 2.2.1. X©y dùng chøc danh - Chøc danh l·nh ®¹o qu¶n lý; - Chøc danh chuyªn m«n kü thuËt; - Chøc danh thùc hµnh, phôc vô, dÞch vô. 2.2.2. §¸nh gi¸ sù phøc t¹p cña lao ®éng trong tõng chøc danh. Th­êng ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së cña viÖc ph©n tÝch néi dung c«ng viÖc vµ x¸c ®Þnh møc ®é phøc t¹p cña tõng néi dung ®ã qua ph­¬ng ph¸p cho ®iÓm. 2.2.3. X¸c ®Þnh béi sè vµ sè bËc trong mét b¶ng l­¬ng hay ng¹ch l­¬ng. Mét b¶ng l­¬ng cã thÓ cã nhiÒu ng¹ch l­¬ng, mçi ng¹ch øng víi mét chøc danh vµ trong ng¹ch cã nhiÒu bËc l­¬ng. Béi sè cña b¶ng ng¹ch l­¬ng th­êng ®­îc x¸c ®Þnh t­¬ng tù nh­ ph­¬ng ph¸p ®­îc ¸p dông khi x©y dùng tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt, cÊp bËc c«ng viÖc cña c«ng nh©n. Sè bËc l­¬ng trong ng¹ch l­¬ng, b¶ng l­¬ng ®­îc x¸c ®Þnh dùa vµo møc ®é phøc t¹p cña lao ®éng vµ sè chøc danh nghÒ ®­îc ¸p dông. 2.2.4. X¸c ®Þnh møc l­¬ng bËc mét vµ c¸c møc l­¬ng kh¸c trong b¶ng l­¬ng. X¸c ®Þnh møc l­¬ng bËc mét b»ng c¸ch lÊy møc l­¬ng tèi thiÓu nh©n víi hÖ sè cña møc l­¬ng bËc mét so víi møc l­¬ng tèi thiÓu. HÖ sè cña møc l­¬ng bËc mét so víi møc l­¬ng tèi thiÓu ®­îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo c¸c yÕu tè nh­ møc ®é phøc t¹p cña lao ®éng qu¶n lý t¹i bËc ®ã, ®iÒu kiÖn lao ®éng liªn quan ®Õn hao phÝ lao ®éng yÕu tè tr¸ch nhiÖm,... C¸c møc l­¬ng cña c¸c bËc kh¸c nhau ®­îc x¸c ®Þnh b»ng c¸ch lÊy møc l­¬ng bËc mét nh©n víi hÖ sè cña bËc l­¬ng t­¬ng øng. PhÇn II Ph©n tÝch t×nh h×nh tr¶ l­¬ng t¹i XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn I. Mét sè ®Æc ®iÓm kinh tÕ - kü thuËt cña xÝ nghiÖp cã ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng cña xÝ nghiÖp 1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn. Tõ khi chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®Þnh h­íng XHCN, nÒn kinh tÕ n­íc ta tån t¹i nhiÒu h×nh thøc së h÷u kh¸c nhau do ®ã tån t¹i nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c nhau. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®Æc biÖt quan t©m ®Õn vai trß vÞ trÝ cña kinh tÕ Nhµ n­íc vµ kinh tÕ tËp thÓ HTX. §¹i héi §¶ng toµn quèc lÇn thø 8 ®· kh¼ng ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ hîp t¸c víi nhiÒu h×nh thøc ®a d¹ng tõ thÊp ®Õn cao tõ tæ nhãm hîp t¸c ®Õn HTX tu©n thñ theo nguyªn t¾c tù nguyÖn b×nh ®¼ng cïng cã lîi, qu¶n lý d©n chñ. Nh­ vËy ta thÊy tÇm quan träng cña kinh tÕ hîp t¸c x· trong c«ng cuéc x©y dùng CNXH. §¶ng vµ Nhµ n­íc ®· vµ ®ang t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi c¶ vÒ c¬ chÕ chÝnh s¸ch nh­ vèn ­u ®·i, thuÕ, mÆt b»ng,... ®Ó khuyÕn khÝch kinh tÕ HTX ph¸t triÓn. HiÖn nay cïng víi tiÕn tr×nh ®æi míi ®Êt n­íc, kinh tÕ HTX vµ phong trµo HTX ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn s©u s¾c, cã b­íc ph¸t triÓn míi vµ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu quan träng, kinh tÕ HTX ®· ®Æt trë l¹i ®óng vÞ trÝ, theo yªu cÇu ph¸t triÓn tù nhiªn kh¸ch quan cña nã. §ã lµ HTX ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së ng­êi lao ®éng, c¸c thµnh viªn tù nguyÖn gãp vèn, gãp c«ng gãp søc vµ qu¶n lý d©n chñ, ph¸t huy vai trß tù chñ cña hé x· viªn, thµnh viªn, hîp t¸c x· chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ho¹t ®éng phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c thµnh viªn, x· viªn. Kinh tÕ HTX ph¸t triÓn tu©n thñ theo quy luËt quan hÖ s¶n xuÊt phï hîp víi tÝnh chÊt vµ tr×nh ®é cña lùc l­îng s¶n xuÊt nªn kh«ng hÒ g­îng Ðp mµ ®­îc tæ chøc tuú nhu cÇu vµ ®iÒu kiÖn tõng n¬i víi nhiÒu lo¹i h×nh, quy m« vµ tr×nh ®é hîp t¸c phong phó, ®a d¹ng tõ nhá ®Õn lín, tõ thÊp ®Õn cao, tõ hÑp ®Õn réng, tõ mét ngµnh ®Õn liªn ngµnh. NhiÒu HTX ®· phÊn ®Êu v­¬n lªn ®æi míi tæ chøc, néi dung kinh doanh, ph­¬ng thøc ho¹t ®éng, ®· ®øng v÷ng vµ tiÕp tôc ph¸t triÓn. NhiÒu c¬ së kinh tÕ hîp t¸c vµ HTX trong c¸c ngµnh, lÜnh vùc ®ang tõng b­íc ®­îc kh«i phôc vµ chuyÓn ®æi theo luËt HTX. NhiÒu ®¬n vÞ kinh tÕ hîp t¸c vµ HTX kiÓu míi ®· ®­îc thµnh lËp. Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ngµy mét tèt h¬n, mét sè ®¬n vÞ lµm ¨n æn ®Þnh vµ cã hiÖu qu¶ ngµy cµng t¨ng. Khu vùc kinh tÕ hîp t¸c vµ HTX ®· vµ ®ang lµm ra ngµy cµng nhiÒu s¶n phÈm cho x· héi t¹o c«ng ¨n viÖc lµm, t¨ng thu nhËp, ®¶m b¶o ®êi sèng cho x· viªn vµ ng­êi lao ®éng gãp phÇn æn ®Þnh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc. Hîp t¸c x· XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn lµ mét HTX c«ng nghiÖp. §­îc thµnh lËp vµo n¨m 1994 c¨n cø vµo LuËt HTX do Quèc héi ban hµnh, vµ c¨n cø t×nh h×nh thùc tÕ cña c¸c HTX. HTX ®· lÊy tªn lµ XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn. HTX thµnh lËp trªn c¬ së tõ c¸c tæ nhãm hîp t¸c dÞch vô söa ch÷a thiÕt bÞ ®iÖn, « t«, m¸y c«ng cô,... C¸c thµnh viªn ®· kªu gäi c¸c x· viªn gãp søc, gãp vèn ®Ó më réng quy m« s¶n xuÊt, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt, chuyÓn tõ h×nh thøc kinh doanh c¸ thÓ sang h×nh thøc kinh doanh tËp thÓ. HTX - XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn (XNCNVTTBC§) trùc thuéc liªn minh: - Liªn minh HTX thµnh phè Hµ Néi. - Liªn minh HTX ViÖt Nam. Khi tham gia vµo liªn minh c¸c HTX th× xÝ nghiÖp sÏ ®­îc hç trî rÊt nhiÒu vÒ vèn, l·i suÊt, ®Êt ®ai, th«ng tin, thuÕ,... N¨m 1994 xÝ nghiÖp cã 50 thµnh viªn b×nh qu©n mçi x· viªn ®ãng gãp 180 triÖu ®ång. Sù ®ãng gãp ë ®©y bao gåm: sù ®ãng gãp b»ng c¶ tiÒn mÆt vµ b»ng c¶ c¸c tµi s¶n kh¸c nh­ m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu. Khi míi thµnh lËp, ho¹t ®éng chñ yÕu cña xÝ nghiÖp lµ dÞch vô söa ch÷a vµ l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh vÒ ®iÖn l­íi phôc vô cho c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp vµ c¸c ®Þa ph­¬ng, xö lý c¸c sù cè vÒ ®iÖn l­íi, c¸c lo¹i m¸y c¾t ®iÖn 110KV, 35KV, 10KV vµ c¸c tñ ®iÖn ph©n phèi 1000A, 1500A, 2500A; m¸y biÕn thÕ ®­îc xÝ nghiÖp b¶o d­ìng, söa ch÷a, ®¹i tu. N¨m 1995 xÝ nghiÖp cã 62 x· viªn b×nh qu©n mçi x· viªn ®ãng gãp 205 triÖu ®ång. N¨m 1996 xÝ nghiÖp cã 71 x· viªn b×nh qu©n mçi x· viªn ®ãng gãp 203 triÖu ®ång. NhËn thÊy nÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn, nhÊt lµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp, ®Æc biÖt lµ ngµnh ®iÖn lùc, nhu cÇu sö dông ®iÖn cho c¸c nhµ m¸y, xÝ nghiÖp ngµy cµng t¨ng, Nhµ n­íc ngµy cµng ®Çu t­ x©y dùng thªm nhiÒu nhµ m¸y ®iÖn, nhu cÇu sö dông ®iÖn ë c¸c ®Þa ph­¬ng còng ngµy mét t¨ng, do ®ã nhu cÇu vÒ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn l­íi cao thÕ ngµy mét nhiÒu. §o¸n tr­íc ®­îc nhu cÇu thÞ tr­êng vÒ c¸c thiÕt bÞ ®iÖn, xÝ nghiÖp ®· tiÕn hµnh kªu gäi thªm x· viªn gãp vèn, søc ®Ó më réng quy m«, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. TËp trung x©y dùng nhµ x­ëng, l¾p ®Æt d©y chuyÒn c«ng nghÖ, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt, kinh doanh mét sè s¶n phÈm thiÕt bÞ ®iÖn phôc vô cho nhu cÇu cña thÞ tr­êng. Tõ n¨m 1997 ®Õn n¨m 2000 xÝ nghiÖp ®· cã 98 x· viªn b×nh qu©n mçi x· viªn ®ãng gãp vµo HTX lµ 300 triÖu ®ång. Tæng sè vèn ®iÒu lÖ cña HTX lªn tíi 29,4 tû ®ång. Ngoµi viÖc x©y dùng nhµ x­ëng l¾p ®Æt d©y chuyÒn s¶n xuÊt, xÝ nghiÖp cßn trang bÞ c¸c phßng thÝ nghiÖm ®iÖn, mua s¾m c¸c thiÕt bÞ vËn t¶i nh­ « t«, m¸y kÐo, xe n©ng hµng, x©y dùng c¸c lß sÊy sø c¸ch ®iÖn,... Ho¹t ®éng chñ yÕu lóc nµy cña xÝ nghiÖp lµ ngoµi dÞch vô söa ch÷a l¾p ®Æt c¸c c«ng tr×nh vÒ ®iÖn cho c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp vµ c¸c ®Þa ph­¬ng th× xÝ nghiÖp cßn tiÕn hµnh s¶n xuÊt c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cao thÕ kh¸c phôc vô cho ngµnh ®iÖn lùc vµ c¸c ngµnh kinh tÕ quèc d©n kh¸c. Kh¸c víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, xÝ nghiÖp ho¹t ®éng kh«ng chØ v× môc ®Ých duy nhÊt lµ lîi nhuËn mµ cßn v× môc ®Ých x· héi gióp ®ì nhau trong ph¸t triÓn kinh tÕ t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho c¸c x· viªn vµ ng­êi lao ®éng. XÝ nghiÖp ho¹t ®éng trªn c¬ së tù nguyÖn, qu¶n lý d©n chñ vµ b×nh ®¼ng, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vµ cïng cã lîi, chia l·i ®¶m b¶o kÕt hîp lîi Ých cña x· viªn vµ sù ph¸t triÓn chung cña HTX, hîp t¸c vµ ph¸t triÓn céng ®ång. Qua 6 n¨m h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn HTX ®· chøng tá lµ mét ®¬n vÞ kinh tÕ lµm ¨n t­¬ng ®èi cã hiÖu qu¶, sè l­îng x· viªn vµo HTX ngµy cµng nhiÒu víi l­îng vèn gãp ngµy cµng t¨ng. HiÖn nay xÝ nghiÖp cã 98 x· viªn vµ 425 lao ®éng hîp ®ång, c¸c x· viªn võa lµ ng­êi lao ®éng võa lµ ng­êi chñ cña xÝ nghiÖp. Tæng sè xÝ nghiÖp cã 523 lao ®éng. 2. Chøc n¨ng nhiÖm vô vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. 2.1. Chøc n¨ng nhiÖm vô - S¶n xuÊt kÐo d©y c¸p nh«m, c¸p ®ång c¸c lo¹i, c¸p AGDC,... c¸c s¶n phÈm c¸p ®iÖn chñ yÕu phôc vô cho ngµnh ®iÖn lùc vµ c¸c nhµ m¸y cÇn sö dông ®iÖn cao thÕ. - DÞch vô söa ch÷a, t­ vÊn thiÕt kÕ l¾p ®Æt c¸c tr¹m ®iÖn kÐo l­íi ®iÖn, xö lý c¸c sù cè ®iÖn trong thµnh phè Hµ Néi vµ c¸c ®Þa ph­¬ng. DÞch vô söa ch÷a m¸y c¾t ®iÖn cao thÕ C35M, m¸y c¾t 110KV, m¸y biÕn ¸p, cÇu ch× tù r¬i, van chèng sÐt, ty biÕn ®æi dßng ®iÖn, m¸y æn ¸p,... DÞch vô sÊy sø c¸ch ®iÖn tõ 10KV ®Õn 110KV. HiÖn nay xÝ nghiÖp cã 20 lß sÊy sø c¸ch ®iÖn víi c«ng nghÖ sÊy cña Liªn X«. - S¶n xuÊt cung cÊp c¸c tñ ®iÖn ph©n phèi, tñ ®iÒu khiÓn tù ®ång tõ 1500A ®Õn 2500A. C¸c s¶n phÈm nµy chñ yÕu cung cÊp cho c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp vµ c¸c tr¹m ®iÖn ë c¸c ®Þa ph­¬ng. 2.2. KÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy míi chØ cã 6 n¨m thµnh lËp nh­ng xÝ nghiÖp ngµy cµng ®øng v÷ng, tån t¹i vµ ph¸t triÓn trªn th­¬ng tr­êng. Uy tÝn cña xÝ nghiÖp ngµy cµng ®­îc n©ng cao nhê chÊt l­îng vµ dÞch vô söa ch÷a nhanh chãng thuËn tiÖn vµ chÝnh x¸c ®¶m b¶o ®­îc c¸c yªu cÇu kü thuËt. C¸c s¶n phÈm d©y c¸p ®iÖn c¸c lo¹i tñ ®iÖn ph©n phèi ngµy cµng ®­îc c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp vµ c¸c ®Þa ph­¬ng ­a chuéng. §iÒu nµy chøng tá xÝ nghiÖp ®· ®i ®óng h­íng trªn mÆt trËn s¶n xuÊt kinh doanh. XÝ nghiÖp ®· b¶o toµn ®­îc vèn lµm ¨n cã l·i ®¶m b¶o ®­îc ®êi sèng cña c¸c x· viªn vµ ng­êi lao ®éng. Thu nhËp b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng ngµy mét t¨ng cïng víi sù ph¸t triÓn cña xÝ nghiÖp. §iÒu ®ã ®­îc biÓu hiÖn qua kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp qua 3 n¨m 1998, 1999 vµ 2000 nh­ sau: N¨m ChØ tiªu §¬n vÞ 1998 1999 2000 Tæng doanh thu TriÖu ®ång 45.320 48.500 50.120 Tæng quü l­¬ng TriÖu ®ång 5.909 6.508 7.523 Thu nhËp b×nh qu©n ®ång 940.000 1.306.000 1.198.600 Qua biÓu trªn ta thÊy tæng doanh thu qua c¸c n¨m ngµy mét t¨ng, n¨m 1998 tæng doanh thu lµ 45,32 tû ®ång ®Õn n¨m 1999 tæng doanh thu lµ 48,5 tØ ®ång t¨ng 3,18 tû ®ång tøc lµ t¨ng kho¶ng 7% so víi n¨m 1998; n¨m 2000 tæng doanh thu lµ 50,12 tû ®ång t¨ng 10% so víi n¨m 1998 vµ t¨ng kho¶ng 3,3%. Nh­ vËy tæng doanh thu b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng kho¶ng 8,8%. Tæng quü l­¬ng qua c¸c n¨m còng t¨ng lªn cïng víi tæng doanh thu, n¨m 1999 tæng quü l­¬ng t¨ng lªn kho¶ng 10% so víi n¨m 1998; n¨m 2000 tæng quü l­¬ng t¨ng lªn kho¶ng 15,5% so víi n¨m 1999. Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi ngµy cµng ®­îc n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng ngµy cµng ®­îc c¶i thiÖn. Nguyªn nh©n ®¹t ®­îc kÕt qu¶ lµ: - Do tæ chøc s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp æn ®Þnh - c«ng ¨n viÖc lµm æn ®Þnh, do ®ã mµ s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp ®­îc duy tr× vµ ph¸t triÓn. - Do më réng hîp t¸c kinh doanh víi nhiÒu ®èi t¸c kh¸c nhau, ký kÕt nhiÒu hîp ®ång kinh tÕ cã gi¸ trÞ cao. - Do s¾p xÕp l¹i s¶n xuÊt, s¾p xÕp bè trÝ lùc l­îng lao ®éng mét c¸ch hîp lý. - vv.... 2. C¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý 2.1. S¬ ®å c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n lý PhßngTC-HC PhßngKT-TC PhßngKT-KT PhßngKH-KD Ph©n x­ëng DV, söa ch÷a Ph©n x­ëng s¶n xuÊt, d©y chuyªn c¸p ®iÖn Ph©n x­ëng c¬ khÝ Ph©n x­ëngl¾p r¸p Ban Qu¶n trÞ Ban KiÓm so¸t §HXV 2.2. Chøc n¨ng nhiÖm vô cña tõng bé phËn. Còng nh­ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn còng nh­ mét ®¬n vÞ kinh tÕ tõ h¹ch to¸n kinh doanh, tù tæ chøc qu¶n lý, viÖc tæ chøc ph©n c«ng lao ®éng vµ qu¶n lý lao ®éng hÕt søc phøc t¹p. Song, XÝ nghiÖp C«ng nghiÖp vËt t­ thiÕt bÞ c¬ ®iÖn ®· cã ph­¬ng ¸n tæ chøc c¬ cÊu bé m¸y sao cho thÝch hîp nhÊt hiÖu qu¶ nhÊt. Theo LuËt hîp t¸c x·: Hîp t¸c x· XNCNVTTBC§ cã m« h×nh tæ chøc nh­ sau: 1. §¹i héi ®¹i biÓu x· viªn: gåm tÊt c¶ 98 thµnh viªn cña HTX. §¹i héi x· viªn lµ c¬ quan quyÒn lùc cao nhÊt cña xÝ nghiÖp. §¹i héi x· viªn cã quyÒn th¶o luËn vµ quyÕt ®Þnh c¸c vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña xÝ nghiÖp nh­ c¸c vÊn ®Ò vÒ tæ chøc qu¶n lý, vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n, ph©n phèi thu nhËp, vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp. 2. Ban qu¶n trÞ hîp t¸c x·: Lµ c¬ quan qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh mäi c«ng viÖc cña xÝ nghiÖp do §¹i héi x· viªn bÇu trùc tiÕp. Ban qu¶n trÞ gåm 9 ng­êi trong ®ã cã mét chñ nhiÖm HTX (hay Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp), 1 phã chñ nhiÖm HTX (hay phã gi¸m ®èc xÝ nghiÖp) cßn l¹i lµ c¸c thµnh viªn kh¸c. 3. Ban kiÓm so¸t: gåm 8 ng­êi. Ban kiÓm so¸t cã nhiÖm vô gi¸m s¸t vµ kiÓm tra mäi ho¹t ®éng cña HTX. 4. Phßng kÕ to¸n - tµi chÝnh: Gióp Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp chØ ®¹o thùc hiÖn toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n, tµi chÝnh, th«ng tin kinh tÕ vµ h¹ch to¸n kinh tÕ trong xÝ nghiÖp theo c¬ chÕ qu¶n lý hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc, tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n thèng kª, ghi chÐp tÝnh to¸n vµ ph¶n ¸nh chÝnh x¸c, trung thùc, kÞp thêi, ®Çy ®ñ mäi sù vËn ®éng cña vËt t­, tµi s¶n, nguån vèn, trªn c¬ së ®ã cã thÓ ph©n tÝch kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp, tÝnh to¸n vµ trÝch nép ®Çy ®ñ, kÞp thêi c¸c kho¶n nép ng©n hµng, ®Ó l¹i c¸c quü thanh to¸n ®óng h¹n tiÒn vay, c¸c kho¶n c«ng nî ph¶i thu, ph¶i tr¶. 5. Phßng tæ chøc hµnh chÝnh: ChÞu sù ®iÒu hµnh trùc tiÕp cña Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp, gióp Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp ra c¸c quyÕt ®Þnh, néi dung, quy chÕ vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng, tæ chøc ®iÒu chuyÓn nh©n sù ®Þnh biªn lao ®éng, lµm c«ng t¸c an toµn lao ®éng, b¶o hiÓm x· héi häc tËp ®µo t¹o, c«ng t¸c vÒ hµnh chÝnh. 6. Phßng kÕ ho¹ch - kinh doanh: phßng kÕ ho¹ch kinh doanh gióp Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp lªn kÕ ho¹ch ph©n bæ doanh thu cho c¸c ®¬n vÞ, ký kÕt vµ thùc hiÖn c¸c hîp ®ång kinh tÕ liªn quan ®Õn mua s¾m vËt t­, thiÕt bÞ, x©y dùng c¬ b¶n, tæ chøc qu¶n lý kho vËt t­ thiÕt bÞ cña xÝ nghiÖp,... 7. Phßng thiÕt kÕ - kü thuËt: cã nhiÖm vô thiÕt kÕ, chÕ t¹o c¸c s¶n phÈm, ®­a ra c¸c kiÓu d¸ng mÉu m· cho c¸c s¶n phÈm, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ mÆt kü thuËt cho c¸c s¶n phÈm, kiÓm tra, kiÓm nghiÖm, thÝ nghiÖm ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c an toµn kü thuËt cho c¸c s¶n phÈm tr­íc khi giao cho kh¸ch hµng. 8. C¸c ph©n x­ëng chøc n¨ng: 8.1. Ph©n x­ëng dÞch vô söa ch÷a l¾p ®Æt c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cao thÕ. NhiÖm vô cña ph©n x­ëng lµ nhËn söa ch÷a, xö lý c¸c sù cè vÒ ®iÖn, thay thÕ l¾p ®Æt, ®¹i tu, b¶o d­ìng c¸c thiÕt bÞ ®iÖn cao thÕ cho c¸c nhµ m¸y xÝ nghiÖp vµ c¸c ®Þa ph­¬ng, nh­ m¸y c¾t ®iÖn C35M, m¸y c¾t ®iÖn 110KV, m¸y biÕn ¸p 10KV, 35K, 110KV vµ c¸c tñ ®iÒu khiÓn tù ®éng, cÇu ch× r¬i, van chèng sÐt,... 8.2. Ph©n x­ëng s¶n xuÊt kÐo d©y c¸p ®iÖn (c¸p nh«m vµ c¸p ®ång c¸c lo¹i) NhiÖm vô cña ph©n x­ëng lµ thu mua nguyªn liÖu, nhiªn liÖu cña ®ång vµ nh«m ®Ó tr¶i qua c¸c qu¸ tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i c¸p ®iÖn phôc vô cho ngµnh ®iªn lùc vµ c¸c ®Þa ph­¬ng. 8.3. X­ëng c¬ khÝ vµ l¾p r¸p. Hai ph©n x­ëng nµy cã quan hÖ mËt thiÕt víi nhau v× cïng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm ®ã lµ c¸c tñ ®iÖn ph©n phèi 1500A, 2500A vµ 1000A, c¸c tñ ®iÒu khiÓn tù ®éng. X­ëng c¬ khÝ cã nhiÖm vô chÕ t¹o s¶n xuÊt c¸c linh kiÖn nh­ vá tñ, ®Ìn tÝn hiÖu, ¸tt«m¸t,... X­ëng l¾p r¸p chÞu tr¸ch nhiÖm l¾p r¸p c¸c linh kiÖn t¹o nªn c¸c s¶n phÈm hoµn chØnh, ®ãng gãi bao b× mÉu m· cho c¸c s¶n phÈm. 3. §Æc ®iÓm quy tr×nh s¶n xuÊt: 3.1. S¬ ®å c«ng nghÖ kÐo d©y c¸p ®iÖn NVL Lß nung nÊu ch¶y C¸n KÐo sîi §ãng gãi 3.2. S¬ ®å c«ng nghÖ s¶n xuÊt tñ ®iÖn cao thÕ. NVL §Þnh h×nh vá tñ S¬n tÜnh ®iÖn, xö lý bÒ mÆt L¾p r¸p linh kiÖn ThÝ nghiÖm kiÓm tra §ãng gãi bao b× Qua 2 s¬ ®å vÒ quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cho ta thÊy viÖc ph©n chia qu¸ tr×nh s¶n xuÊt thµnh c¸c kh©u, c¸c c«ng ®o¹n tuú theo tõng lo¹i s¶n phÈm hµng ho¸. Bªn c¹nh t¸c dông trong viÖc ph¸t triÓn s¶n xuÊt theo h­íng chuyªn m«n ho¸ nã cã t¸c dông tÝch cùc ®èi víi viÖc tÝnh l­¬ng cho ng­êi lao ®éng b»ng viÖc th«ng qua kÕt qu¶ lao ®éng cô thÓ cña mçi ng­êi lao ®éng. Mçi c«ng ®o¹n ph©n x­ëng vµ nã ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c hao phÝ søc lao ®éng vµ kÕt qu¶ hao phÝ lao ®éng ®ã. Nh×n vµo s¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ta thÊy ®Ó cã ®­îc s¶n phÈm cuèi cïng ph¶i qua rÊt nhiÒu c«ng ®o¹n. VÝ dô ®èi víi s¶n phÈm vá tñ ®iÖn cao thÕ th× qu¸ tr×nh c«ng nghÖ ®­îc diÔn ra nh­ sau: Nguyªn liÖu lµ thÐp, s¾t, gang - ®­a qua x­ëng c¬ khÝ ®Ó ®Þnh h×nh lªn khu«n h×nh vá tñ, sau ®ã ®­îc ®­a qua c«ng ®o¹n ®¸nh bãng, xö lý bÒ mÆt, ng©m trong bÓ dung dÞch, sau ®ã ®­a vµo dµn phun s¬n tÜnh ®iÖn. TiÕp theo ®­a qua x­ëng l¾p r¸p, t¹i ®©y c«ng nh©n sÏ cã nhiÖm vô l¾p r¸p, l¾p ghÐp c¸c linh kiÖn cña tñ ®iÖn nh­ ®Ìn b¸o hiÖu, c«ng t¾c, ®ång hå, r¬ le, cuén hót, cuén ®ãng vµo vá tñ ®iÖn theo thiÕt kÕ s½n cã, ®Ó t¹o ra c¸c s¶n phÈm tñ ®iÖn, sau ®ã c¸c thµnh phÈm nµy ®­îc qua phßng kü thuËt ®Ó kiÓm tra, thÝ nghiÖm ®¶m b¶o ®­îc c¸c yªu cÇu vÒ mÆt kü thuËt cho c¸c s¶n phÈm. Sau khi kiÓm tra chÊt l­îng cña s¶n phÈm th× c¸c s¶n phÈm ®­îc ®ãng gãi, bao b× vµ ®­a vµo kho s¶n phÈm. Qua s¬ ®å quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ta thÊy ®Ó cã ®­îc s¶n phÈm cuèi cïng ph¶i tr¶i qua rÊt nhiÒu c«ng ®o¹n, thùc hiÖn nhiÒu thao t¸c vµ c¸c b­íc c«ng viÖc kh¸c nhau. Ng­êi c«ng nh©n ë tõng c«ng ®o¹n thùc hiÖn nh÷ng c«ng viÖc cña m×nh b»ng m¸y, hoÆc tay nh­ng c«ng viÖc cña mçi ng­êi ë tõng c«ng ®o¹n l¹i hoµn toµn ®éc lËp nhau. Nh­ vËy ta cã thÓ thÊy, mÆc dï s¶n xuÊt tr¶i qua rÊt nhiÒu c«ng ®o¹n nh­ng c«ng viÖc ë mçi c«ng ®o¹n lµ hoµn toµn ®éc lËp vµ dÔ dµng x¸c ®Þnh ®­îc khèi l­îng hay kÕt qu¶ cña mçi ng­êi lao ®éng vµ nh­ vËy viÖc ¸p dông c¸c chÕ ®é h×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm cã ®Çy ®ñ c¬ së vµ ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn. 3.3. T×nh h×nh m¸y mãc thiÕt bÞ cña xÝ nghiÖp TT Tªn thiÕt bÞ N­íc s¶n xuÊt Sè thiÕt bÞ hiÖn cã Sè thiÕt bÞ ®­îc sö dông N¨m s¶n xuÊt C«ng suÊt Ghi chó 1 Lß ®óc gang VN 1 1 1980 10Kw 2 M¸y bóa 400Kb LX 1 1 1980 3,9 3 M¸y bóa 150Kb LX 1 1 1986 10 4 M¸y bóa 250Kb LX 1 1 1986 22 5 Lß rÌn ®ång bé VN 5 5 1992 4 6 M¸y dËp MS 160T VN 1 1 1980 13 7 M¸y dËp MST300T VN 1 1 1980 33 8 M¸y ®ét dËp 120T VN 1 1 1979 5,5 9 M¸y Ðp thuû lùc LX 1 1 1979 5,5 10 M¸y khoan K125 LX 3 3 1990 2,8 11 M¸y c¾t C229 LX 1 1 1978 2,8 12 M¸y mµi ®¸ VN 3 3 1990 1,7 13 M¸y tiÖn 1K62 VN 5 5 1976 7,5 14 M¸y tiÖn 1A616 VN 5 5 1976 4,5 15 M¸y tiÖn IM63 VN 1 1 1976 13 16 M¸y tiÖn TGP16 VN 1 1 1979 4,5 17 M¸y tiÖn 1M95 LX 1 1 1979 4,5 18 M¸y tiÖn TQ160 VN 1 1 1990 2,2 19 M¸y tiÖn T630 VN 1 1 1990 10 20 M¸y tiÖn TR50 Ba lan 1 1 1990 2,8 21 Ta l¨ng Ba lan 1 1 1979 2,8 22 M¸y khoan LX 1 1 1980 4 23 M¸y phay GM824U+p LX 2 2 1985 7,5 24 M¸y phay FYD-32 Ba lan 2 2 1980 4,5 25 M¸y mµi v¹n n¨ng VN 1 1 1992 1,7 26 M¸y doa ®Çu bu l«ng VN 1 1 1992 2,8 27 CÇn trôc l¨n Tù chÕ 1 1 1996 2,8 28 M¸y bµo gi­êng TQ 1 1 1979 55 29 M¸y uèn ray Tù chÕ 1 1 1982 4,5 30 M¸y ®ét dËp 100T Tù chÕ 1 1 1996 14 31 M¸y hµn ®iÖn VN 3 3 1995 8 32 Dµn phun s¬n §øc §øc 2 2 1990 10 33 Lß sÊy sø LX 20 20 1987 10 34 M¸y ®ét dËp 10T LX 2 2 1980 4,5 35 CÇu ®o ®iÖn LX 3 3 1980 2 36 CÇu ®o tang LX 2 2 1980 4 37 M¸y hót ch©n kh«ng LX 2 2 1987 5 38 Lß nÊu ch¶y LX 3 3 1990 10 39 M¸y kÐo sîi LX 3 3 1990 5 40 M¸y nÐn khÝ VN 4 4 1990 2 41 M¸y bµo VN 1 1 1990 2 42 M¸y sÊy kh« VN 1 1 1990 2 Ngoµi ra cßn mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ kh¸c: fin hµn h¬i, m¸y vi tÝnh, m¸y fax, c¸c m¸y khoan ngang, c¸n thÐp,... T×nh h×nh sö dông thiÕt bÞ cña nhµ m¸y lµ 69-70-80%. Ta thÊy sè l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ ®­îc huy ®éng vµo s¶n xuÊt so víi thiÕt bÞ hiÖn cã lµ Ýt, n¨ng lùc s¶n xuÊt m¸y mãc thiÕt bÞ cßn ®Ó l·ng phÝ nhiÒu. Qua biÓu trªn ta thÊy m¸y mãc thiÕt bÞ cña nhµ m¸y gåm nhiÒu chñng lo¹i: néi cã, ngo¹i cã tù t¹o cã, cã chÊt l­îng kh¸c nhau. M¸y mãc phÇn lín ®· cò, thêi gian sö dông ®· l©u. Trªn 50% ®­îc trang bÞ tõ nh÷ng n¨m 1987 do ®ã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thÊp, chÊt l­îng s¶n phÈm ch­a ®¹t. Víi m¸y mãc thiÕt bÞ nh­ trªn ®ßi hái ph¶i cã mét ®éi ngò c¸n bé vµ c«ng nh©n kü thuËt n¾m ch¾c ®­îc tÝnh n¨ng t¸c dông cña tõng lo¹i m¸y mãc ®Ó tiÕn hµnh tèt c«ng t¸c söa ch÷a trong ca lµm viÖc vµ c¸c kú söa ch÷a lín nh»m phôc vô cã hiÖu qu¶ cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y xÝ nghiÖp ®· chñ tr­¬ng më réng quy m« vµ ph¸t triÓn s¶n xuÊt nªn ®· trang bÞ thªm mét sè m¸y mãc míi hiÖn ®¹i ®Ó nh»m thay thÕ mét sè m¸y mãc cò ®· háng hãc kh«ng thÓ sö dông. Sè m¸y mãc míi ®· t¹o ®iÒu kiÖn lµm t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ gi¶m bít c¸c thao t¸c, hao phÝ kh«ng cÇn thiÕt cña ng­êi lao ®éng, nh­ng sè l­îng m¸y míi cßn Ýt ch­a ®¸p øng yªu cÇu. 4. §Æc ®iÓm vÒ lao ®éng. §éi ngò c«ng nh©n viªn cña nhµ m¸y cã n¨ng lùc vµ nhiÒu kinh nghiÖm trong s¶n xuÊt vµ kinh doanh. §éi ngò c¸n bé qu¶n lý gåm 76 ng­êi chiÕm 14,5% so víi tæng sè lao ®éng toµn xÝ nghiÖp. Trong ®ã cã 30 ng­êi cã tr×nh ®é ®¹i häc, 46 ng­êi cã tr×nh ®é trung cÊp, ®a sè ®­îc ®µo t¹o tõ c¸c tr­êng ®¹i häc trong n­íc. Sè c¸n bé kü thuËt gåm 15 ng­êi vµ ®Òu cã tr×nh ®é ®¹i häc. So víi c¸n bé qu¶n lý kinh tÕ th× tû lÖ nµy lµ hîp lý, hÇu hÕt lµ c¸c kü s­ tèt nghiÖp c¸c tr­êng §¹i häc B¸ch Khoa, §¹i häc Giao th«ng vËn t¶i, §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n vµ Tµi chÝnh,... rÊt phï hîp víi c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh s¶n xuÊt ë xÝ nghiÖp. C¸n bé lµm c«ng t¸c kü thuËt tr×nh ®é ®¹i häc chuyªn ngµnh c¬ khÝ - ®iÖn hiÖn nay tËp trung ë phßng kü thuËt vµ c¸c ph©n x­ëng, bè trÝ nh­ vËy lµ hîp lý. Lao ®éng trùc tiÕp s¶n xuÊt: 420 ng­êi chiÕm 80,3%. Lao ®éng phôc vô s¶n xuÊt: 27 ng­êi chiÕm 5,2%. 4.1. C¬ cÊu vµ giíi tÝnh cña ®éi ngò lao ®éng. ChØ tiªu C¬ cÊu tuæi C¬ cÊu giíi tÝnh 20-30 30-40 40-50 50-60 N÷ Nam Sè lao ®éng 200 173 130 20 45 478 Nh×n chung xÝ nghiÖp cã ®éi ngò lao ®éng t­¬ng ®èi trÎ chñ yÕu tËp trung ë ®é tuæi tõ 20-40 tuæi. §©y còng lµ mét lîi thÕ cña xÝ nghiÖp, bëi v× víi ®éi ngò lao ®éng trÎ khoÎ vµ cã tr×nh ®é th× ®ã chÝnh lµ ®iÓm m¹nh cña xÝ nghiÖp, cÇn ®­îc ph¸t huy. 4.2. C¬ cÊu tr×nh ®é v¨n ho¸ - chuyªn m«n. TT ChØ tiªu §¹i häc Trung cÊp, Cao ®¼ng PTTH ®· qua ®µo t¹o CNKT PTTH ch­a qua ®µo t¹o CNKT 1 Lao ®éng toµn xÝ nghiÖp 30 46 447 0 2 Lao ®éng nam 27 32 419 0 3 Lao ®éng n÷ 3 14 28 0 Lao ®éng trªn ®¹i häc: 0% Lao ®éng tr×nh ®é ®¹i häc, cao ®¼ng, trung cÊp chiÕm 14%. C«ng nh©n kü thuËt chiÕm 85,48%.