Chuyên đề Hoàn thiên hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp tại Công ty Xây dựng số 1

Lêi më ®Çu HiÖn nay trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, kÕ to¸n lµ mét c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong c«ng t¸c qu¶n lý. Nã cung cÊp bøc tranh toµn c¶nh vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh còng nh­ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ d­íi d¹ng c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n ( B¸o c¸o tµi chÝnh vµ bo¸ c¸o qu¶n trÞ) cho c¸c cÊp l·nh ®¹o, c¸c bé phËn trong ®¬n vÞ vµ c¸c ®èi t­îng ngoµi ®¬n vÞ. VÒ phÝa ®¬n vÞ, th«ng qua c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n ®Ó biÕt ®­îc t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña ®¬n vÞ m×nh cã hiÖu qu¶ hay kh«ng,ng­êi qu¶n lýcòng cã thÓ n¾m b¾t ®­îc t×nh h×nh tµichÝnh cña ®¬n vÞ. Tõ ®ã, ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p ®óng ®¾n, kÞp tho× lµm lµnh m¹nh ho¸ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §Ó thu ®­îc lîi nhuËn cao t­ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh th× con ®­êng c¬ b¶n l©u dµi lµ ph¶i h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm. Muèn h¹ thÊp gi¸ thµnh s¶n phÈm th× ®¬n vÞ ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt th«ngqua viÖc sö dông tiÕt kiÖm nguyªn nhiªn vËt liÖu, sö dông tèi®a c«ng suÊt m¸y mãc, trang bÞ vµ kh«ng ngõng n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. §©y lµ nguyªn t¾c c¬ b¶n trong qu¸ tr×nh tæ chøc c«ng t¸c tµi chÝnh. ChÝnh v× xÐt thÊy tÇm quan träng cña qu¸ tr×nh kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp cña C«ng ty X©y dùng sè 1 víi ®Ò tµi:" Hoµn thiªn h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty X©y dùng sè 1" KÕt cÊu cña chuyªn ®Ò gåm 3 phÇn: PhÇnI: Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùctiÕp ë c¸c doanh nghiÖp x©y dùng trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. PhÇnII: trùc tr¹ng vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty X©y dùng sè 1. PhÇnIII: Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùctiÕp t¹i C«ng ty X©y dùng sè 1. MÆc dï trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn ®Ó hoµn thµnh ®Ò tµi nµy em ®· nhËn ®­îc sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o h­íng dÉn, kÕt hîp víi sù nç lùc cña b¶n th©n nh­ng do nhËn biÕt vµ tr×nh ®é cã h¹n nªn chuyªn ®Ò nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy em rÊt mong thÇy c« gi¸o ®ãng gãp ý kiÕn ®Ó em cã ®iÒu kiÖn bæ sung, n©ng cao kiÕn thøc cu¶ m×nh nh»m phôc vô tèt h¬n cho c«ng t¸c thùc tÕ sau nµy. Xin ch©n träng c¶m ¬n! PhÇnI Lý luËn chung vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp ë c¸c doanh nghiÖp x©y dùng trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay I. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt x©y l¾p t¸c ®éng ®Õn h¹ch to¸n nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp: 1. §Æc ®iÓm cña nghµnh x©y dùng c¬ b¶n vµ chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p: X©y dùng c¬ b¶n, ( XDCB) lµ mét nghµnh s¶n xuÊt ®éc lÊp cãchøc n¨ng t¸i s¶n xuÊt tµi s¶n cè ®Þnh trong tÊt c¶ c¸c nghµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. XDCB t¹o nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho x· héi mét ®Êt n­íc cã c¬ së h¹ tÇng vËt chÊt h¹ tÇng bao giê còng ph¶i tiÕn hµnh tr­íc mét b­íc so víi c¸c nghµnh kh¸c. Chi phÝ nguyªn, vËt liÖu x©y dùng bao gåm gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu... ®­îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho c¸c c«ng tr×nh s¶n xuÊt, h¹ng môc c«ng tr×nh, c«ng tr×nh d©n dông, v¨n ho¸ cã ®ñ ®iÒu kiÖn ®­a vµo sö dông vµ ph¸t huy t¸c dông. S¶n phÈm cña nghnµh x©y dùng lu«n g¾n liÒn víi mét ®Þa ®iÓm nhÊt ®Þnh nh­ ®Êt liÒn, mÆt biÓn... V× vËy, nghµnh XDCB kh¸c h¼n so víi c¸c nghµnh s¶n xuÊt kh¸c, do ®Æc ®iÓm kinh tÕ kü thuËt ®Æc tr­ng ®­îc thÓ hiÖn rÊt râ s¶n phÈm x©y l¾p vµ qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm cña nghµnh. - Cã quy m« lín, kÕt cÊu phøc t¹p, mang tÝnh ®¬n chiÕc, thêi gian s¶n xuÊt l©u dµi vµ cã gi¸ trÞ l¬n. - Mang tÝnhcè ®Þnh, n¬i s¶n xuÊt ra s¶n phÈm còng lµ n¬i s¶n phÈm hoµn thµnh ®­a vµo sö dông vµ ph¸t huy t¸c dông. - §iÒu kiÖn thi c«ng kh«ngcã tÝnh æn ®Þnh, lu«n biÕn ®éng theo ®Þa ®iÓm x©y dùng, thêi tiÕt vµ theo tõng giai ®o¹n thi c«ng c«ng tr×nh. - C¸c c«ng tr×nh ®­îc ký kÕt tiÕn hµnh thi c«ng ®Òu tiÕn hµnh thi c«ng ®Òu dùa trªn ®¬n ®Æt hµng vµ hîp ®ång cô thÓ cña bªn giao thÇu x©y l¾p. 2. ý nghÜa vµ nhiÖm vô cña c«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y dùng: C«ng t¸c kÕ to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y dùng gióp cho viÖc qu¶n lý chÆt chÏ vµ sö dông cã hiÖu qu¶ nguån ®©ï t­ cña Nhµ n­íc, ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña qu¶n lý th«ng qua viÖc th«ng qua viÖc cung cÊp ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c, c¸c th«ng tin vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong doanh nghiÖp. Do vËy, viÖc x¸c ®Þnh ®óng ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp òng nh­ ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi toµn bé chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp ph¸t sinh lµ nhiÖm vô quan träng cña c«ngt¸c h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p. II: Nh÷ng lý luËn c¬ b¶n vÒ kÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p trong doanh nghiÖp x©y dùng: 1. Kh¸i niÖm vµ ph©n lo¹i chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp x©t l¾p trong doanh nghiÖp x©y dùng: 1.1. Kh¸i niÖm chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp bao gåm gi¸ trÞ nguyªn, vËt liÖu chÝnh, vËt liÖu phô, nhiªn liÖu ... ®­îc xuÊt dïng trùc tiÕp cho viÖc hÕ t¹o s¶n phÈm. §èi víi nh÷ng vËt liÖu khi xuÊt dïng cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn tõng ®èi t­îng ®ã. Tr­êng hîp vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®­îc th× ph¶i ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t­îng cã liªn quan. Gi¸ trÞ cña s¶n phÈm x©y l¾p ®ù¬c biÓu hiÖn b»ng c«ng thøc sau: Gxl = c + v + m Trong ®ã: Gxl - Gi¸ trÞ s¶n phÈm x©y l¾p c- Toµn bé gi¸ trÞ vÒ t­ liÖu s¶n xuÊt ®· tiªu hao trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p ( KhÊu hao TSC§, chi phÝ nguyªn vËt liÖu, chi phÝ nh©n c«ng ...) v - Chi phÝ tiÒn l­¬ng, tiÒn c«ng ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng tham gia vµo qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p. m - Gi¸ trÞ míi do lao ®éng sèng t¹o ra trong qu¸ tr×nh t¹o ra s¶n phÈm x©y l¾p. 1.2. Ph©n lo¹i chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp; Trong doanh nghiÖp x©y dùng, chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp lµ toµn bé chi phÝ vÒ c¸c ®èi t­îng lao ®éng. * Ph©n lo¹i chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp s¶n xuÊt theo môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ . C¨n cø vµo môc ®Ých, c«ng dông cña chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt x©y l¾p, toµn bé chi phÝ ®­îc chia thµnh: - Chi phÝ trùc tiÕp: lµ nh÷ng chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt chÕ t¹o ra s¶n phÈm nh­ chi phÝ nguyªn, vËt liÖu chi phÝ nh©n c«ng ... - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: lµ toµn bé c¸c chi phÝ phôc vô vµ qu¶n lý chung c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. - Chi phÝ ho¹t ®éng kh¸c: bao gåm chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ chi phÝ ho¹t ®éng bÊt th­êng. - Ngoµi ra, cßn cã nhiÒu c¸ch ph©n lo¹i kh¸c nhau nh­ng hai c¸ch trªn ®­îc sö dông chñ yÕu trong c¸c doanh nghiÖp x©y dùng. 2. §èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trong doanh nghiÖp x©y dùng: §èi víi c¸c doanh nghiÖp x©y dùng, ®èi t­îng h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp lµ c¨n cø ®Ó më tµi kho¶n, sæ chi tiÕt lµ c¨n cø ®Ó më tµi kho¶n, sæ chi tiÕt theo tõng h¹ng môc c«ng tr×nh. 3. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp c¸c doanh nghiÖp x©y dùng: HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp x©y dùng cã thÓ ¸p dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai theêng xuyªn hoÆc theo ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. 3.1. Tµi kho¶n sö dông: * TK 641: chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó theo dâi vµ h¹ch to¸n c¸c kho¶n chi phÝ nguyªn liÖu trùc tiÕp, ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ. KÕt cÊu: - Bªn nî: Gi¸ trÞ mua vËt liÖu trùc tiÕp cho chÕ t¹o s¶n phÈm - Bªn cã: KÕt chuyÓn chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp 3.2. ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn: C¸c vËt liÖu xuÊt dïng cã liªn quan ®Õn nhiÒu ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ, kh«ng thÓ tæ chøc h¹ch to¸n riªng ®­îc th× ph¶i ¸p dông ph­¬ng ph¸p ph©n bæ gi¸n tiÕp ®Ó ph©n bæ chi phÝ cho c¸c ®èi t­îng liªn quan ... Tiªu thøc ph©n bæ theo ®Þnh møc tiªu hao, theo hÖ sè, theo träng l­îng, sè l­îng s¶n phÈm. C«ng thøc ph©n bæ nh­ sau: Chi phÝ vËt liÖu ph©n bæ cho tõng ®èi t­îng = Tiªu thøc ph©n bæ tõng ®èi t­îng x TØ lÖ( hÖ sè) ph©n bæ HÖ sè = Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu cÇn ph©n bæ Ph©n bæ Tæng tiªu thøc ph©n bæ 3.3. Ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú: Do ®Æc ®iÓm cña ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®iÞnh kúnªn chi phÝ vËt liÖu xuÊt dïng rÊt khã kh¨n ph©n ®Þnh ®­îc xuÊt cho môc ®Ých x©y dùng. §Ó ph¶n ¸nhc¸c chi phÝ vËt liÖu ®· xuÊt dïng nguyªn, vËt liÖu, dông cô tån kho vµ hµng ®i mua trªn ®­êng. S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ( theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn) 151, 152, 331 111,112,311 621 154 (2) (1) 152 (3) (1) VËt liÖu dïng trùc tiÕp chÕ t¹o s¶n phÈm. (2) KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu trùc tiÕp. (3) VËt liÖu dïng kh«ng hÕt nhËp kho S¬ ®å h¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ vËt liÖu ( Theo ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú) 331,111 611 ( 6111) 621 631 (1) (2) (3) 151, 152 (4) (5) (1). Gi¸ trÞ vËt liÖu nhËp trong kú (2). Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng cho s¶n xuÊt (3). KÕt chuyÓn chi phÝ vËt liÖu, dông cô vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm (4). Gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho vµ ®i ®­êng tån cuèi kú (5). Gi¸ trÞ vËt liÖu tån kho vµ ®ang ®i ®­êng ®Çu kú 4. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang trong doanh nghiÖp x©y dùng S¶n phÈm dë dang ë doanh nghiÖp x©y dùng lµ c¸c c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh dë dang ch­a hoµn thµnh, ch­a ®­îc nghiÖm thu vµ thanh to¸n. Khi ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë, kÕ to¸n cÇn kÕt hîp chÆt chÏ c¸c bé phËn kü thuËt, bé phËn tæ chøc lao ®éng ®Ó ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë mét c¸ch chÝnh x¸c. Cã 3 ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë: - Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo chi phÝ dù to¸n - Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo tû lÖ hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng - Ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo dù to¸n Trong ®ã ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ theo chi phÝ dù to¸n ®­îc x¸c ®Þnh (Ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc ¸p dông ë C«ng ty x©y dùng sè 1 mµ em sÏ nghiªn cøu ë phÇn thùc tÕ). CP thùc tÕ cña CP thùc tÕ cña KL XLDD = CP thùc tÕ cña CP KLXL KL XL DD ®Çu kú KL XLDD trong kú CP KL XL bµn CP KL XLDD bµn giao cuèi kú giao trong kú x Bµn giao dù to¸n PhÇn II Thùc tr¹ng vÒ h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty x©y dùng sè 1 I. Vµi nÐt vÒ C«ng ty x©y dùng sè 1 C«ng ty x©y dùng sè 1 (gäi t¾t lµ CX1) ®· tr¶i qua gÇn 40 n¨m x©y dùng vµ tr­ëng thµnh. LÞch sö ph¸t triÓn cña C«ng ty lu«n g¾n liÒn víi nh÷ng b­íc ph¸t triÓn vÒ kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi cña thñ ®« Hµ Néi. C«ng ty x©y dùng sè 1 lu«n tróng thÇu x©y dùng nh÷ng c«ng tr×nh lín, ®ßi hái kü thuËt cao nh­ c«ng tr×nh Cung v¨n ho¸ h÷u nghÞ ViÖt - X«, kh¸ch s¹n Sheraton Hå T©y, Nhµ m¸t ®Ìn Hanel - Sµi ®ång.... NhiÖm vô kinh doanh chÝnh cña CX 1 lµ thi c«ng, x©y dùng, söa ch÷a vµ n©ng cÊp c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸, d©n dông vµ c«ng nghiÖp. C«ng ty CX 1 cã mét ®éi ngò c¸n bé nhiÒu kinh nghiÖm nhiÖt t×nh, bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ®­îc tæ chøc theo quy m« trùc tiÕp, ®øng ®Çu lµ Gi¸m ®èc C«ng ty, c¸c phã gi¸m ®èc, c¸c phßng ban, xÝ nghiÖp x©y dùng vµ c¸c ®éi x©y dùng. Cïng víi m« h×nh nµy, C«ng ty cßn tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n gåm: 01 kÕ to¸n tr­ëng, 01 phã phßng kÕ to¸n, 07 kÕ to¸n nghiÖp vô (kÕ to¸n tæng hîp, kÕ to¸n thèng kª thu håi vèn, kÕ to¸n thanh to¸n, kÕ to¸n tiÒn l­¬ng....). Bé m¸y kÕ to¸n cña C«ng ty ®­îc tæ chøc theo bé m¸y tËp trung, c¸c XÝ nghiÖp trùc thuéc C«ng ty ®Òu cã phßng kÕ to¸n riªng biÖt. Tuy nhiªn chóng vÉn cã mèi liªn hÖ chÆt chÏ víi nhau. KÕ to¸n XN cã chøc n¨ng thu nhËp chøng tõ c¸c ®éi x©y dùng, lËp b¶ng tæng hîp chøng tõ råi ®­a lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty. KÕ to¸n C«ng ty cã tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn viÖc ghi sæ vµ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trªn c¬ së chøng tõ do kÕ to¸n XN ®­a lªn, ®ång thêi lËp b¸o c¸o tµi chÝnh vµ b¸o c¸o qu¶n trÞ phôc vô cho viÖc ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh. C«ng ty ¸p dông hÖ thèng tµi kho¶n ®­îc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141/TC/ C§KT ngµy 01/11/1995. Tuy nhiªn do c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh diÔn ra ë C«ng ty hÕt søc phøc tapî nªn hÇu hÕt c¸c tµi kho¶n ®Òu ®­îc chi tiÕt nhá (cã nh÷ng tµi kho¶n cho tiÕt ®Õn cÊp 3, cÊp 4). H×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung ®· biÓu hiÖn nh÷ng ­u ®iÓm trong c«ng t¸c kÕ to¸n ¸p dông trªn maý vi tÝnh cña C«ng ty. C¸c lo¹i sæ kÕ to¸n chñ yÕu ®­îc sö dông lµ: - Sæ nhËt ký chung: dïng ®Ó ghi chÐp c¸c nghiÖpu vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tr×nh tù thêi gian vµ néi dung kinh tÕ. - Sæ c¸i: Dïng ®Ó tæng hîp vµ hÖ thèng hho¸ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh theo tõng tµi kho¶n kÕ to¸n. - Sè liÖu sæ c¸i ®­îc dïng ®Ó ghi vµo b¶ng c©n ®èi tµi s¶n vµ c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n kh¸c. V× sæ c¸i t¹i CX 1 theo dâi tÊt c¶ c¸c c«ng tr×nh trong th¸ng mµ ph¹m vi bµi viÕt nµy chØ ®Ò cËp ®Õn 1 c«ng tr×nh nªn em sÏ kh«ng trÝch sæ c¸i cña c¸c tµi kho¶n. Sæ chi tiÕt: Dïng ®Ó ghi chi tiÕt c¸c nghiÖp vô trªn sæ vµ b¸o c¸o tæng hîp nh»m phôc vô yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý. II. §èi t­îng vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp x©y l¾p t¹i c«ng tr×nh x©y dùng sè 1: Do ®Æc ®iÓm riªng biÖt cña ho¹t ®éng x©y l¾p: quy tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p, thêi gian x©y dùng dµi, cã quy m« lín.... cho nªn ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trùc tiÕp cña CX 1 ®­îc x¸c ®Þnh theo tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh. Mçi c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh tõ khi khëi c«ng x©y dùng cho ®Õn khi hoµn thµnh bµn giao ®Òu ®­îc më riªng mét sæ chi tiÕt chi phÝ tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ph¸t sinh cho c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ®ã. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh cña CX 1 lµ khèi l­îng c«ng viÖc cã tÝnh dù to¸n riªng ®· hoµn thµnh, nghÜa lµ khèi l­îng c«ng viÖc ®ã cã sù x¸c nhËn cña chñ ®Çu t­ trong biªn b¶n nghiÖm thu khèi l­îng x©y l¾p. Chi phÝ ph¸t sinh ë c«ng tr×nh bµo th× h¹ch to¸n trùc tiÕp ë c«ng tr×nh ®ã, chi phÝ chung ®­îc tËp hîp vµ tiÕn hµnh ph©n bæ theo tiªu thøc thÝch hîp cho tõng giai ®o¹n quyÕt to¸n c«ng tr×nh. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng h¹ch to¸n nguyªn vËt liÖu trùc th­êng ®­îc x¸c ®Þnh theo tõng c«ng tr×nh hay tõng ®¬n ®Æt hµng. III. H¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty x©y dùng sè 1. Chi phÝ nguyªn vËt liÖu lµ lo¹i chi phÝ chiÕm tû träng lín trong gi¸ thµnh c«ng tr×nh x©y dùng. Do ®ã, viÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c vµ ®Èy ®ñ chi phÝ nµy cã tÇm quan träng ®Æc biÖt. Tõ c¸c chøng tõ gèc, kÕ to¸n tËp hîp vµ ph¶n ¸nh c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh vµo sæ nhËt ý chung theo tõng th¸ng. §èi víi c¸c chøng tõ xuÊt, nhËp vËt liÖu, do c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh qu¸ nhiÒu trong mét th¸ng, nªn ®Ó lµm ng¾n gän sæ nhËt ký chung, th­êng ®Õn kÕ to¸n C«ng ty míi vµo sæ mét lÇn trªn c¬ së b¶ng tæng hîp nhËt xuÊt vËt t­ do kÕ to¸n XÝ nghiÖp göi lªn. §Ó thuËn tiÖn cho viÖc theo dâi b¶ng biÓu mét c¸ch cã hÖ thèng trong bµi viÕt nµy, em chØ xin c¸ch tr×nh bµy h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, lËt liÖu trùc tiÕp t¹i c«ng tr×nh 82 T©y S¬n do XN 105 ®¶m nhËn. MÆt kh¸c c¸c sè liÖu cña c«ng tr×nh nµy sÏ ®­îc lÊy ë th¸ng 09 n¨m 2002 trong suèt qu¸ tr×nh nghiªn cøu. Nguyªn vËt liÖu cña CX 1 bao gåm: nguyªn vËt liÖu chÝnh (s¾t, thÐp, g¹ch, xi m¨ng....) vµ c¸c lo¹i vËt liÖu sö dông lu©n chuyÓn (v¸n, khu«n, giµn gi¸o, cèp pha...) §Ó thuËn lîi cho x©y dùng c«ng tr×nh vµ gi¶m bít chi phÝ vËn chuyÓn vËt liÖu tíi ch©n c«ng tr×nh, CX 1 ®· tæ chøc kho vËt liÖu ë ngay t¹i c«ng tr×nh. Mçi c«ng tr×nh cã mét kho vµ thñ kho riªng, viÖc nhËp xuÊt nguyªn vËt liÖu dïng cho thi c«ng c«ng tr×nh diÔn ra ngay t¹i ®ã. ViÖc ®Þnh kho¶n kÕ to¸n ®­îc ®Þnh kho¶n nh­ sau: Ngµy 30 th¸ng 09, xuÊt kho 3.000kg xi m¨ng P400 cho c«ng tr×nh 82 T©y S¬n trÞ gi¸ 2.640.000 ®ång kÕ to¸n ghi: Nî TK 621: 2.640.000 Cã TK 621: 2.640.000 HÇu hÕt vËt liÖu cña C«ng ty mua vÒ ®Òu ph¶i nhËp kho råi míi xuÊt cho c¸c c«ng tr×nh. Do ®ã kh«ng x¶y ra tr­êng hîp vËt liÖu mua vÒ kh«ng nhËp kho mµ xuÊg ngay cho c¸c c«ng tr×nh. §èi víi vËt liÖu lu©n chuyÓn, khi xuÊt dïng cho thi c«ng c«ng tr×nh, kÕ to¸n ph¶n ¸nh toµn bé gi¸ trÞ lu©n chuyÓn vµo TK 1421 - Chi phÝ tr¶ tr­íc. Nî TK 621 Cã TK 152 §ång thêi c¨n cø vµo kÕ ho¹ch ph©n bæ tr­íc tÝnh cho tõng c«ng tr×nh, kÕ to¸n ghi: Nî TK 621 Cã TK 1421 (Sè liÖu T9/2002 CT 82 T©y S¬n kh«ng cã lo¹i vËt liÖu nµy) Cuèi kú kÕt chuyÓn chi phÝ nµy vµo chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang. Nî TK 154: 21.439.775 Cã TK 152: 21.439.775 Khi xuÊt kho nguyªn vËt liÖu, kÕ to¸n c¨n cø vµo giÊy ®Ò nghÞ ®­îc duyÖt hîp lý, hîp lÖ ®Ó viÕt phiÕu xuÊt kho cho ng­êi giao nhËn. Khi ng­êi nhËn xong, ký vµo phiÕu vµ giao l¹i cho thñ kho. Thñ kho sÏ vµo thÎ kho cho tõng lo¹i vËt liÖu, cuèi th¸ng göi vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó thùc hiÖn viÖc kiÓm tra ®èi chiÕu gi÷a sè liÖu vµ gi¸ trÞ do kÕ to¸n ghi ( C«ng ty h¹ch to¸n chi tiÕt vËt liÖu theo ph­¬ng ph¸p sæ sè d­). Chªnh lÖch gi÷a kÕ to¸n vµ thñ kho (nÕu cã) ph¶i ®­îc xö lý (x¸c ®Þnh nguyªn nh©n g©y chªnh lÖch vµ c¸ch gi¶i quyÕt chªnh lÖch nµy). PhiÕu xuÊt kho Ngµy 30 th¸ng 09 n¨m 2002 Nî TK: 621 Cã TK: 152 Hä vµ tªn ng­êi nhËn hµng: §éi «ng Khoa §Þa chØ (Bé phËn): XN 105 Lý do xuÊt kho: x©y, tr¸t, l¸ng c«ng tr×nh 82 T©y S¬n XuÊt t¹i kho: 82 T©y S¬n STT Tªn, nh·n hiÖu, quy c¸ch, s¶n phÈm vËt t­ (s¶n phÈm, hµng ho¸ ) M· sè §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Yªu cÇu Thùc xuÊt 1. Xi m¨ng P400 Kg 3000,0 3000,0 880 2.640.000 3000,0 3000,0 880 2.640.000 Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (ký) KÕ to¸n tr­ëng (ký) Phô tr¸ch cung tiªu (ký) Ng­êi nhËn (ký) Thñ kho (ký) NhËt ký chung T09/2002 (TrÝch) Sè CT Ngµy CT Néi dung (DiÔn gi¶i) TK ®èi øng Nî Cã ... .... ... .... .... ... 05 5 XN 105 xuÊt vËt t­ cho CT 82 TS 6272 152 123.700 123.700 07 10 Chi phÝ thuª cÇu - CT 82 TS 6277 1111 3.600.000 3.600.000 21 17 Trang bÞ BHL§ - CT 82 TS 6278 1111 2.444.000 2.444.000 10 30 XN 105 xuÊt vËt t­ cho CT 82 TS 621 152 2.640.000 2.640.000 11 30 XN 105 xuÊt c«ng cô cho CT 82 TS 6273 153 90.000 90.000 05 30 XN 105 ph©n bæ nh©n c«ng gi¸n tiÕp - CT 82TS 622 334 71.631.000 71.631.000 05 30 XN 105 ph©n bæ nh©n c«ng gi¸n tiÕp - CT82 TS 6271 334 11.301.000 11.301.000 06 30 TÝnh khÊu hao m¸y uèn s¾t phi 40 QT 6274 2141 409.5 409.5 06 30 XN 105 trÝch 2% KPC§ - CT82 TS 622 3382 1.432.000 1.432.000 06 30 XN 105 trÝch 15% BHXH - CT 82 TS 622 3382 2.188.000 2.188.000 06 30 XN 105 trÝch 2% BHYT - CT82TS 622 3384 292.000 292.000 KC T9 30 K/c chi phÝ NVL trùc tiÕp - CT82 TS 154 621 21.439.775 21.439.775 KCT9 30 K/c chi phÝ NC trùc tiÕp - CT 82TS 154 622 75.543.000 75.540.000 KCT9 30 K/c chi phÝ SXC - CT 82 TS 154 622 12.055.000 12.055.000 KCT9 30 K/c chi phÝ SXC - CT 82 TS 154 622 4.203.000 4.203.000 KC T9 30 K/c chi phÝ SXC - CT 82 TS 154 622 90.000 90.000 §èi víi c¸c lo¹i vËt liÖu ®­îc phÐp hao hôt nh­ v«i t«i, c¸t, sái th× sè l­îng vËt liÖu cuèi kú sÏ lµ: Mcuèi kú = (M1 + M2) - (M3 + t) Trong ®ã: Mcuèi kú: Khèi l­îng vËt liÖu cßn cuèi kú M1 : Khèi l­îng vËt liÖu tån ®Çu kú M2 : Khèi l­îng vËt liÖu nhËp trong kú M3 : Khèi l­îng vËt liÖu xuÊt trong kú t : Hao hôt ®Þnh møc §èi víi c¸c vËt liÖu cã thÓ ®o ®Õm chÝnh x¸c ®­îc nh­ xi m¨ng, s¾t, thÐp, g¹ch èng.... th× khèi l­îng vËt liÖu cuèi kú sÏ lµ: Tcuèi kú = T1 + T2 + T3 Trong ®ã: T cuèi kú: Khèi l­îng vËt liÖu tån cuèi kú T1: Khèi l­îng vËt liÖu tån ®Çu kú T2: Khèi l­îng vËt liÖu nhËp trong kú T3: Khèi l­îng vËt liÖu xuÊt trong kú Sau khi hoµn thµnh kiÓm kª kho vËt t­, c¸c bªn liªn quan ph¶i tiÕn hµnh lËp biªn b¶n kiÓm kª kho vËt t­ lµm c¬ së cho viÖc ghi sæ kÕ to¸n. Tæng C«ng ty x©y dùng Hµ Néi C«ng ty x©y dùng sè 1 Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc Biªn b¶n kiÓm kª kho vËt t­ Th¸ng 09 n¨m 2002 Ngµy 30/09/2002 t¹i c«ng tr×nh 82 T©y S¬n ®· tiÕn hµnh kiÓm kª kho. Biªn b¶n kiÓm kª kho bao gåm: 1. Bµ TrÇn ThÞ V©n - Kü thuËt c«ng tr×nh 2. Bµ NguyÔn ThÞ Nga - Thñ Kho 3. Bµ D­¬ng ThÞ Dung - KÕ to¸n XÝ nghiÖp Cïng nhau tiÕn hµnh kiÓm kª vËt t­ t¹i c«ng tr×nh 82 T©y S¬n bao gåm c¸c lo¹i vËt t­ sau: STT Néi dung §VT §¬n gi¸ Sè trªn sæ Sæ kiÓm kª Thõa ThiÕu SL ST SL ST SL ST SL ST 1 Xi m¨ng P400 Kg 850 100 85,000 100 85,000 2 Xi m¨ng tr¾ng Kg 1,350 250 337,500 250 337,500 3 èng nhùa phi 200 130 2 260,000 2 260,000 Céng 682,500 682,500 Kü thuËt Thñ kho KÕ to¸n Tê khai chi tiÕt xuÊt vËt t­ Kho 82 T©y S¬n Sè CT Céng §èi t­îng sö dông 621 6,237 142 TK 152 1 520,000 520,000 2 745,000 745,000 .... ..... 5 156,615 156,615 .... .... 7 4,868,000 4,868,000 .... .... 10 2,640,000 2,640,000 TK 153 11 90,000 90,000 Céng 90,000 90,000 B¶ng tæng hîp xuÊt vËt t­ th¸ng 9/2002 XÝ nghiÖp 105 Kho §èi t­îng sö dông Céng 621 6273 TK 152 32,798,775 32,798,775 - S©n bay néi bµi 11,859,000 11,859,000 - 82 T©y s¬n 21,439,775 21,439,775 TK 153 136,000 136,000 - S©n bay néi bµi 46,000 46,000 - 82 T©y S¬n 90,000 90,000 B¶ng tæng hîp NhËp - XuÊt - tån th¸ng 09/2002 Kho 82 T©y S¬n TK Néi dung D­ ®Çu kú NhËp XuÊt D­ cuèi kú 152 Nguyªn vËt liÖu 1,163,385 21,283,160 21,439,775 1,006,770 153 C«ng cô dông cô 7,913,760 90,000 90,000 7,913,760 Gi¸ trÞ vËt liÖu xuÊt dïng trong th¸ng cña C«ng tr×nh 82 T©y S¬n ®­îc x¸c ®Þnh nh­ sau: - Tån kho ®Çu th¸ng 1.163.385 (Sè liÖu kiÓm kª cuèi th¸ng tr­íc) - Mua vµo trong th¸ng 21.283.160 (Tæng hîp sè liÖu ë sæ tæng hîp nhËp vËt t­ c«ng tr×nh) - Tån kho cuèi th¸ng 1.006.770 (Sè liÖu kiÓm kª kho cuèi th¸ng nµy) 21.439.775 C¸c c«ng tr×nh kh¸c còng ®­îc thùc hiÖn t­¬ng tù: Nh­ vËy, cuèi mçi th¸ng kÕ to¸n XÝ nghiÖp tæng hîp tÊt c¶ c¸c phiÕu xuÊt kho vËt t­ trong th¸ng vµo b¶ng kª chi tiÕt xuÊt vËt t­ trong th¸ng vµo b¶ng kª chi tiÕt xuÊt vËt t­ theo tõng c«ng tr×nh vµ b¶ng kª tæng hîp xuÊt vËt t­ cña toµn XÝ nghiÖp. Trªn c¬ së tæng hîp tÊt c¶ c¸c sè liÖu vÒ nhËp, xuÊt, tån kho vËt t­ cña c«ng tr×nh trong th¸ng, kª to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp nhËp - xuÊt - tån vËt t­ cña th¸ng ®ã. §ång thêi, kÕ to¸n XÝ nghiÖp vµo sæ chi tiÕt chi phÝ s¶n xuÊt cña c«ng tr×nh råi chuyÓn toµn bé lªn phßng kÕ to¸n C«ng ty ®Ó vµo sæ nhËt ký chung vµ c¸c sæ c¸i tµi kho¶n liªn quan. IV: KÕ to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty x©y dùng sè 1 T¹i C«ng ty x©y dùng sè 1, lo¹i chi phÝ nµy bao gåm c¸c phÇn sau: - Chi phÝ vËt liÖu phô - Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt 1. Chi phÝ vËt liÖu phô: Chi phÝ nµy bao gåm c¸c kho¶n chi phÝ vÒ vËt liÖu s¶n xuÊt dïng chung cho XÝ nghiÖp nh­ s¶n xuÊt, söa ch÷a m¸y mãc thiÕt bÞ, nhµ cöa, c¸c chi phÝ vËt liÖu cho qu¶n lý v¨n phßng phÈm.... vµ chi tiÕt cho qu¶n lý c«ng tr×nh. Ngµy 5/9, XN 105 xuÊt vËt t­ phô cho c«ng tr×nh 82 T©y S¬n, trÞ gi¸ 123.700 ®ång. KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho sè 05 ®Ó ®Þnh kho¶n vµ ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt chi phÝ c«ng tr×nh 82 T©y S¬n. Nî TK 6271: 123.700 Cã TK 152: 123.700 2. Chi phÝ dông cô s¶n xuÊt §©y lµ nh÷ng chi phÝ vÒ c«ng cô, dông cô s¶n xuÊt ®­îc dïng trong XN vµ phôc vô c¸c c«ng tr×nh. Ngµy 30/9, XN 105 xuÊt c«ng cô vµo c«ng tr×nh 82 T©y S¬n, trÞ gi¸ 90.000®. KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu xuÊt kho sè 11 ®Ó ®Þnh kho¶n vµ ph¶n ¸nh vµo sæ chi tiÕt chi phÝ c«ng tr×nh 82 T©y S¬n. Nî TK 6271: 90.000 Cã TK 338: 90.000 Cã TK: 136.500 V. §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang t¹i c«ng tr×nh x©y dùng sè 1 Do ®Æc ®iÓm cña c¸c c«ng tr×nh x©y dùng cã khèi l­îng gi¸ trÞ lín, kÕt cÊu phøc t¹p, thêi gian thi c«ng dµi, ®ång thêi ®Ó phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý, phï hîp víi kú h¹ch to¸n nªn kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty ®­îc x¸c ®Þnh lµ hµng quý, vµo thêi ®iÓm cuèi quý. Cuèi mçi quý, ®¹i diÖn phßng kÕ ho¹ch - tiÕp thÞ vµ qu¶n lý khèi l­îng cïng víi kü thuËt viªn c«ng tr×nh kiÓm kª x¸c ®Þnh khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú tõ phßng kÕ ho¹ch - tiÕp thÞ vµ qu¶n lý khèi l­îng sÏ l¾p nh÷ng ®¬n Ýa dù to¸n cña tõng khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú cho tõng c«ng tr×nh t­¬ng øng. Phßng kÕ to¸n sau khi nhËn ®­îc b¶ng kª khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú tõ phßng kÕ ho¹ch - tiÕp thÞ vµ qu¶n lý khèi l­îng chuyÓn sang, tiÕn hµnh x¸c nhËn chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú theo tõng c«ng thøc sau: Chi phÝ thùc tÕ cña KLXLDD cuèi kú = CP thùc tÕ cña KLXLDD ®Çu kú Gi¸ trÞ dù to¸n cña KLXD hoµn thµnh bµn giao trong kú + CP thùc tÕ cña KLXL DD trong kú Gi¸ trÞ dù to¸n cña KL XLDD cuèi kú x Gi¸ trÞ dù to¸n KL XLDD cuèi kú Víi sè liÖu ë b¶ng kiÓm kª khèi l­îng x©y l¾p dë dang vµ c¸c sè liÖu kÕ to¸n kh¸c liªn quan, kÕ to¸n tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ chi phÝ thùc tÕ cña khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú cña tõng c«ng tr×nh. Tæng hîp chi phÝ thùc tÕ khèi l­îng x©y l¾p dë dang cuèi kú cña tÊt c¶ c¸c c«ng trinúh cña tõng XÝ nghiÖp thùc hiÖn trong kú, kÕ to¸n lÊy sè liÖu ghi vµo sæ NhËt ký chung vµ sæ c¸i c¸c tµi kho¶n liªn quan. PhÇn III Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn, vËt liÖu trù c tiÕp t¹i c«ng ty x©y dùng sè i 1. Nh÷ng ­u ®iÓm vµ tån t¹i cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn Tõ nh÷ng ngµy ®Çu b­íc vµo s¶n xuÊt kinh doanh, víi sù lç lùc phÊn ®Êu cña Ban l·nh ®¹o vµ ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn toµn c«ng ty, sù quan t©m cña tæng c«ng ty, c«ng ty x©y dùng sè I lµ mét trong nh÷ng ®¬n vÞ døng ®Çu trong c¶ n­íc vÒ x©y dùng. C«ng ty ®· vµ ®ang x©y dùng nhiÒu c«ng tr×nh cã tÇm quan träng trong nÒn kinh tÕ. Qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh c¶u c«ng ty ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ víi ho¹t ®éng chñ yÕu vÒ x©y dùng. C«ng ty ®· kh«ng ngõng më réng quy m« s¶n xuÊt c¶ bÒ réng lÉn chiÒu s©u, ®Ó ®¹t ®­îc tr×nh ®é qu¶n lý nh­ hiÖn nay vµ nh÷ng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh võa qua. §ã lµ c¶ mét qu¸ tr×nh phÊn ®Êu liªn tôc cña ban l·nh ®¹o vµ tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty. Nã trë thµnh ®ßn bÈy m¹nh mÏ thóc ®Èy trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng ty. Nã vËn dông s¸ng t¹o c¸c quy luËt kinh tÕ thÞ tr­êng ®ång thêi thùc hiÖn chñ tr­¬ng c¶i tiÕn qu¶n lý kinh tÕ vµ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña nhµ n­íc, c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ. Hoµn thµnh nghÜa vô ®ãng gãp ®èi víi ng©n s¸ch nhµ n­íc, kh«ng ngõng n©ng cao ®êi sèng cho c¸n bé c«ng nh©n viªn. Qua thùc tÕ t¹i c«ng ty x©y dùng sè I víi viÖc nghiªn cøu ®Ò tµi h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i c«ng ty x©y dùng sè I, em xin ®­a ra mét sè nhËn xÐt cô thÓ nh­ sau Tr­íc hÕt c«ng ty ®· x©y dùng mét m« h×nh qu¶ lý vµ h¹ch to¸n khoa häc. Phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, chñ ®éng trong s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ c«ng viÖc h¹ch to¸n ban ®Çu, viÖc kiÓm tra tÝnh thÝch hîp , hîp lÖ cña chøng tõ ®­îc tiÕn hµnh kh¸ cÈn thËn ®¶m b¶o sè liÖu h¹ch to¸n cã c¨n cø ph¸p lý, tr¸nh ®­îc sù ph¶n ¸nh sai lÖch nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh. ViÖc lËp vµ lu©n chuyÓn chøng tõ theo ®óng chÕ ®é hiÖn hµnh, cung cÊp kh¸ kÞp thêi sè liÖu cho kÕ to¸n nhËt ký chung lµm nhiÖm vô cËp nhËt. Víi bé m¸y qu¶n lý gän nhÑ, c¸c phßng ban chøc n¨ng phôc vô hiÖu qu¶ cho l·nh ®¹o c«ng ty trong viÖc gi¸m s¸t s¶n xuÊt thi c«ng, qu¶n lý kinh tÕ, c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt, tæ chøc h¹ch to¸n ®­îc tiÕn hµnh hîp lý, phï hîp víi khoa häc hiÖn nay ®Æc biÖt ph©n c«ng chøc n¨ng nhiÖm vô tõng ng­êi rÊt râ rµng cô thÓ, céng víi tr×nh ®é n¨ng lùc, nhiÖt t×nh, trung thùc cña c¸n bé phßng kÕ to¸n rÊt cao ®· gãp phÇn ®¾c lùc vµo c«ng t¸c h¹ch to¸n vµ qu¶n lý kinh tÕ cña c«ng ty. MÆt kh¸c phßng kÕ to¸n cña c«ng ty ®· x©y dùng ®­îc hÖ thèng sæ kÕ to¸n c¸ch thøc ghi chÐp, ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n mét c¸ch hîp lý, khoa häc, phï hîp víi yªu cÇu môc ®Ých cña chÕ ®é kÕ to¸n míi, tæ chøc c«ng t¸c qu¶n trÞ, kÕ to¸n tµi chÝnh râ rµng khoa häc ..... gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc ghi sæ kÕ to¸n, ®¸p øng th«ng tin h÷u dông ®èi víi tõng yªu cÇu qu¶n lý cña xÝ nghiÖp vµ c¸c ®èi t­îng liªn quan kh¸c cô thÓ lµ: + C«ng ty ®· më nh÷ng sæ kÕ to¸n ph¶n ¸nh cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh , tõng ®¬n vÞ ®¶m b¶o cho viÖc theo dâi kh¸ s¸t sao cho tõng h¹ng môc c«ng tr×nh vµ ®¬n vÞ thi c«ng ®ã. + Do viÖc lËp c¸c sæ chi tiÕt nªn ®· t¹o thuËn lîi cho kÕ to¸n tr­ëng cïng l·nh ®¹o c«ng ty trong viÖc ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh tÕ. C«ng t¸c nµy ®­îc tiÕn hµnh kh¸ tèt nªn ®· ®­a ra quyÕt ®Þnh kÞp thêi cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña toµn c«ng ty. + VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n c«ng ty ®· h¹ch to¸n chi phÝ cho tõng c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh cho tõng th¸ng, tõng quý mét c¸ch râ rµng ®¬n gi¶n, phôc vô tèt cho yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ s¶n xuÊt, qu¶n lý vµ ph©n tÝch ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. C«ng t¸c kiÓm kª khèi l­îng, c«ng t¸c dë dang ®­îc tæ chøc mét c¸c khoa häc, cung cÊp sè liÖu chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô cho c«ng t¸c kÕ to¸n. - VÒ viÖc sö dông m¸y vi tÝnh trong c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ tËp hîp chi phÝ gi¸ thµnh nãi riªng còng gãp phÇn kh«ng nhá gi¶m ®­îc c¸c chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n. + §· lËp ®ù¬c tr­¬ng tr×nh trªn m¸y vi tÝnh theo h×nh thøc kÕ to¸n nhËt ký chung + Mét phÇn lín ®· ¸p dông ®­îc kÕ to¸n qu¶n trÞ b»ng c¸ch lËp c¸c sæ kÕ to¸n chi tiÕt ®Ó theo dâi chi tiÕt. + Cã thÓ ®­a ra c¸c b¸o c¸o kÕ to¸n bÊt cø thêi ®iÓm nµo + Cung cÊp ®Çy ®ñ c¸c sè liÖu kÕ to¸n cho Ban l·nh ®¹o, phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý. Víi nh÷ng ­u ®iÓm vÒ qu¶n lý tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i c«ng ty ®· cã t¸c dông tÝch cùc ®Õn viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ nguyªn vËt liÖu s¶n xuÊt, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm x©y l¾p vµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÎm næi bËt trªn. C«ng ty vÉn cßn mét sè nh÷ng tån t¹i nhÊt ®Þnh nhÊt lµ trong viÖc h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp s¶n phÈm x©y l¾p. §©y còng lµ nh÷ng tån t¹i kh«ng chØ riªng c«ng ty x©y dùng sè I mµ c¶ c¸c c«ng ty thuéc ngµnh x©y dùng nãi chung ®Òu m¾c ph¶i. II. Mét sè ý kiÕn ®ãng gãp nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ë c«ng ty x©y dùng sè I trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay 1. Kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y (vËt liÖu phô) ë c«ng ty chi phÝ nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 6277 "chi phÝ dÞch vô mua ngoµi " VÝ dô : Ngµy 10/9, thuª cÇn cÈu phôc vô cho thi c«ng c«ng tr×nh 82 T©y s¬n víi trÞ gi¸ : 3.600.000® (kÌm theo c«ng nh©n ®iÒu khiÓn). C¨n cø vµo chøng tõ sè 7, kÕ to¸n ghi: Nî TK 6277: 3.600.000 Cã TK: 3.600.000 ViÖc h¹ch to¸n nh­ vËy vÒ môc ®Ých sö dông lµ kh«ng sai. Bëi v× m¸y cÈu ®ã lµ do c«ng ty thuª ngoµi nh»m phôc vô cho thi c«ng c«ng tr×nh nªn trong hÖ thèng tµi kho¶n kÕ to¸n míi ban hµnh ®èi víi doanh nghiÖp s¶n xuÊt th× nã ph¶n ¸nh vµo tµi kho¶n 6277 "chi phÝ dÞch vô mua ngoµi " Tuy nhiªn, do ®Æc ®iÓm cña ngµnh x©y dùng cã nhiÒu c«ng ty chuyªn ®i thuª m¸y ®Ó sö dông (cã thÓ lµ thuª m¸y cã c«ng nh©n ®iÒu khiÓn hoÆc thuª m¸y kh«ng cã c«ng nh©n diÒu khiÓn). V× thÕ hä ph¶i tÝnh chi phÝ sö dông m¸y. Nh­ vËy hä nªn ph¶n ¸nh vµo c¸c kho¶n môc nµo cho phï hîp. §Ó nh»m gi¶i quyÕt khã kh¨n, ®¸p øng ®­îc tÝnh chÊt phøc t¹p cña ngµnh x©y dùng th× sau nµy Bé tµi chÝnh còng nªn më thªm tµi kho¶ cÊp II hÆc cÊp III cho riªng ngµnh x©y dùng. Cã thÓ nªn thªm: TK 627 (Chi tiÕt chi phÝ sö dông m¸y )hoÆc TK62771 "Chi phÝ sö dông m¸y ®i thuª" TK62772 "Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi " Vµ phÇn chi phÝ sö dông m¸y ®i thuª nµy ph¶n ¸nh vµo c¸c kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y chø kh«ng ph¶n ¸nh vµo kho¶n môc chi phÝ chung nh»m ph©n biÖt râ kho¶n môc chi phÝ sö dông m¸y, kho¶n môc chi phÝ chung bao gåm nh÷ng kho¶n g×. Víi c¸c lo¹i hîp ®ång nh­ trªn th× c«ng ty nªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh theo ®¬n ®Æt hµng ®­îc qu¶n lý mét c¸ch chÆt chÏ, mÆt kh¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh ®¬n gi¶n, nhanh trãng khi hoµn thµnh hîp ®ång lµ ta cã thÓ tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh ngay ®­îc gi¸ thµnh x©y l¾p cña c¸c ®¬n ®Æt hµng mµ kh«ng ph¶i ®îi ®Õn kú h¹ch to¸n ®¸p øng kÞp thêi sè liÖu cÇn thiÕt cho c¸c c«ng ty qu¶n lý. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, ®èi t­îng h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®­îc x¸c ®Þnh lµ tõng ®¬n ®Æt hµng. Tr×nh tù thùc hiÖn: Khi b¾t ®Çu khëi c«ng thi c«ng c«ng tr×nh (thùc hiÖn ®¬n ®Æt hµng ) th× mçi c«ng tr×nh ®¬n ®Æt hµng ®­îc më riªng mét b¶n tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu. Hµng th¸ng c¨n cø vµo sè liÖu ®· ®­îc ph¶n ¸nh trªn c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña c¸c ®¬n ®Æt hµng kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîpchi phÝ cho tÊt c¶ c¸c ®¬n ®Æt hµng. Sè liÖu tõng b¶ng tæng hîp nµy sÏ ®­îc ghi chuyÓn vµo b¶ng tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña ®¬n ®¹t hµng t­¬ng øng. Khi ®¬n ®Æt hµng hoµn thµnh ®ù¬c bªn chñ ®Çu t­ nghiÖp thu chÊp nhËn thanh to¸n th× toµn bé chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña ®¬n ®Æt hµng ®ã chÝnh lµ chi phÝ cña nã. Khi nhËn ®­îc chøng tõ x¸c nhËn ®¬n ®Æt hµng ®· hoµn thµnh, kÕ to¸n céng dån chi phÝ nguyªn vËt liÖu ®· tËp hîp ®­îc trªn b¶ng tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu cña ®¬n vÞ ®Æt hµng ®ã sÏ tÝnh ®­îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña nã. C¨n cø vµo b¶ng tÝnh chi phÝ nguyªn vËt liÖu vµ trÞ gi¸ dù to¸n cña ®¬n ®Æt hµng. kÕ to¸n cã thÓ tiÕn hµnh ph©n tÝch gi¸ thµnh vµ c¸c kho¶n môc chi phÝ trong gi¸ thµnh t×m ra nguyªn nh©n, tõ ®ã t×m ra c¸c biÖn ph¸p tiÕt kiÖm chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh nguyªn vËt liÖu c«ng t¸c x©y l¾p trong t­¬ng lai B¶ng tÝnh ®¬n gi¸ ®Æt hµng §¬n ®Æt hµng sè: Tªn c«ng tr×nh: STT Chi phÝ th¸ng Céng Chi phÝ vËt liÖu Chi phÝ nh©n c«ng Chi phÝ sö dông m¸y Chi phÝ kh¸c Céng B¶ng Tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n ®Æt hµng Th¸ng....n¨m..... STT Chi phÝ §§H Céng Chi phÝ vËt liÖu Chi phÝ nh©n c«ng Chi phÝ sö dông m¸y Chi phÝ kh¸c Céng Ngoµi mét sè söa ®æi trªn, C«ng ty nªn lËp thªm sæ C¸i c¸c tµi kho¶n cho tõng c«ng tr×nh. §Æc biÖt lµ sæ C¸i c¸c tµi kho¶n chi phÝ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho h¹ch to¸n vµ qu¶n lý. KÕt luËn Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu thùc tÕ t¹i C«ng ty x©y dùng sè 1, t«i nhËn thÊy nÕu chØ dùa vµo kiÕn thøc ®· ®­îc häc ë tr­êng lµ ch­a ®ñ (®ã míi lµ ®iÒu kiÖn cÇn) mµ cßn ph¶i ®i s©u vµo thùc tÕ ( ®©y míi lµ ®iÒu kiÖn ®ñ) ®Ó hiÓu râ vµ cã ®­îc nh÷ng kü n¨ng cÇn thiÕt cña mét ng­êi kÕ to¸n. §©y còng lµ mét dÞp rÊt tèt ®Ó t«i cã c¬ héi xem xÐt c¸c vÊn ®Ò ®· ®­îc häc trªn m«i tr­êng vµ thùc tÕ nhê ®ã bæ sung vµ hoµn thiÖn kiÕn thøc cho m×nh trong lÜnh vùc kÕ to¸n, vµ nhÊt lµ trong ph¹m vi c«ng viÖc chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp (¸p dông kÕ to¸n míi) ë n­íc ta. §­îc sù tËn t×nh gióp ®ì, chØ b¶o cña c¸c thÇy c« trong Khoa vµ c¸c c¸n bé kÕ to¸n ë C«ng ty x©y dùng sè 1, t«i ®· hoµn thµnh chuyªn ®Ò tèt nghiÖp víi ®Ò tµi hoµn thµnh " Hoµn thiÖn h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i C«ng ty X©y dùng sè 1". Trong chuyªn ®Ò nµy, t«i xin m¹nh d¹n tr×nh bµy mét sè ý kiÕn nhá víi nguyÖn väng ®Ó C«ng ty tham kh¶o nh»m hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp.