Chuyên đề Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hóa chất

ng cộng 2.405.602 Người lập bảng: Kế toán trưởng: (Ký,họ và tên) (Ký, họ và tên) Căn cứ vào các chứng từ ghi sổ , kế toán lập Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ (Mẫu số 22) Mẫu số 22: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Mẫu số: 01-SKT (Đơn vị tính: Đồng) Chứng từ ghi sổ Số tiền Chứng từ ghi sổ Số tiền Số hiệu Ngày, tháng Số hiệu Ngày, tháng ... .... .... ... ... ... 50 31/12 2.405.602 ... ... ... ... ... ... Người lập bảng: Kế toán trưởng: (Ký, họ và tên) (Ký, họ và tên) Hạch toán chi phí trực tiếp khác: Đối với các công ty khảo sát thiết kế, ngoài ba khoản mục chi phí: chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung thi trong quá trình sản xuất kinh doanh còn phát hiện nhiều khoản phí khác không thuộc đối tượng tập hợp vào khoản mục nào, kế toán sẽ tập hợp thành một khoản mục riêng gọi là khoản mục chi phí trực tiếp khác. Tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, chi phí trực tiếp khác bao gồm: chi phí tiếp khách, chi phí hội thảo, công tác phí, chi phí dịch vụ hoa hồng môi giới, chi phí giao dịch, chi phí ký hợp đồng, cước phí điện thoại, tiền điện, nước...và các chi phí trực tiếp khác phát sinh cho từng công trình. Để hạch toán khoản mục chi phí trực tiếp khác, kế toán Công ty sử dụng tài khoản 154- chi phí sản xuất kinh doanh dở dang, để tập hợp và tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế. Trong các chi phí trực tiếp khác, chi phí về công tác phí của cán bộ khảo sát thựcđịa chiếm số lượng rất lớn gần 40% tổng chi phí trực tiếp khác. Do vậy, tính toán chính xác chi phí này sẽ đảm bảo tính đúng đắn của khoản mục chi phí trực tiếp khác nói riêng, trong hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế nói chung. Mẫu số 23: Giấy đi đường Số: 356 Cấp cho Ông (Bà) : Trần Hồng Quang Chức vụ : Cán bộ Phòng xây dựng Được cử đi công tác tại: Hoà Bình Theo lệnh (giấy giới thiệu) số 589 ngày 8 tháng 10 năm 2003 Từ ngày 10 tháng 10 đến ngày 20 tháng 10 năm 2003 Ngày 8 tháng 10 năm 2003 Thủ trưởng đơn vị :(ký, đóng dấu) Nơi đi và đến Ngày Phương tiện sử dụng Độ dài chặng đường Thời gian lưu trú Lý do Chứng nhận cơ quan đến Nơi đi: Hà Nội Nơi đến: Hoà Bình 10/10 Ôtô 150 km 10 ngày 20/10 Phần thanh toán: Côngtác phí: 10 ngày x 40.000 đồng/người = 400.000 đồng Đi đường: 02 lượt x 35 đồng/lượt =70.000 đồng Lưu trú: 10 ngày x 25.000 đồng/người = 250.000 đồng Tổng cộng: 720.000 đồng Người đi công tác Thủ trưởng cơ quan Phụ trách kế toán (Ký, họ và tên) (Ký, họ và tên) (Ký, họ và tên) Định kỳ cuối quý, kế toán lập Bảng tổng hợp chi phí trực tiếp khác (Mẫu số 24) cho từng công trình căn cứ vào các chứng từ như: hoá đơn GTGT tiền tiếp khách, hội nghị, ..., các giấy đi đường... Mẫu số 24: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Bảng tổng hợp chi phí trực tiếp khác Quý 4/2003 (Đơn vị tính: Đồng) STT Nội dung Ghi Nợ TK 154, Ghi Có các TK Số phát sinh 01 Chi phí dịch vụ hoa hồng môi giới 111 4.128.937 02 Chi phí về công tác phí 111 9.235.046 03 Chi phí xuất bản tài liệu 331 1.256.210 04 Chi phí giao dịch, đối ngoại 111 2.763.415 05 Chi phí bằng tiền khác 112 1.030.048 Tổng cộng 18.413.656 Người lập bảng: Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) (kývà, họ và tên) Từ Bảng tổng hợp chi phí trực tiếp khác (Mẫu số 24), kế toán lập Chứng từ ghi sổ (Mẫu số 25, 26) Mẫu số 25: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Kèm theo .... chứng từ gốc Mẫu số: 01-SKT Số chứng từ: 75 (Đơn vị tính: Đồng) Số hiệu chứng từ Trích yếu Số hiệu tài khoản Số tiền Nợ Có Bảng tổng hợp chi phí trực tiếp khác quý 4/2003 Chi phí trực tiếp khác quý 4/2003 công trình:Cải tạo nhà hội trường 154 111 17.157.446 Tổng cộng 17.157.446 Người lập bảng: Kế toán trưởng: Kký, họ và tên) (Ký, họ và tên) Mẫu số: 26 Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Kèm theo .... chứng từ gốc Mẫu số: 01-SKT Số chứng từ: 76 (Đơn vị tính: Đồng) Số hiệu chứng từ Trích yếu Số hiệu tài khoản Số tiền Nợ Có Bảng tổng hợp chi phí trực tiếp khác quý 4/2003 Chi phí trực tiếp khác quý 4/2003 công trình: Cải tạo nhà hội trường 154 331 1.256.000 Tổng cộng 1.256.210 Người lập bảng: Kế toán trưởng: (Ký, họ và tên) (Ký, họ và tên) Căn cứ vào các Chứng từ ghi sổ (Mẫu số 25, 26), kế toán lập Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ (Mẫu số 27) Mẫu số 27: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Mẫu số: 02-SKT (Đơn vị tính: Đồng) Chứng từ ghi sổ Số tiền Chứng từ ghi sổ Số tiền Số hiệu Ngày, tháng Số hiệu Ngày, tháng ... .... .... ... ... ... 75 31/12 17.157.446 76 31/12 1.256.210 ... ... ... ... ... ... ... ... ... Người lập bảng: Kế toán trưởng: (Ký, họ và tên) (Ký, họ và tên) Hạch toán các khoản thiệt hại trong sản xuất. Hạch toán thiệt hại về sản phẩm hỏng: Tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, do sản phẩm là các đề án thiết kế khả thi, tiền khả thi. Vì vậy, sản phẩm hỏng là các đề án đã thiết kế xong nhưng qua kiểm nghiệm không có tính khả thi nên không được bên chủ đầu tư chấp nhận. Cách hạch toán ở Công ty là tất cả các chi phí này đề được tập hợp vào tài khoản 154- chi phí sản xuất kinh doanh dở dang, để tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế trong kỳ. Hạch toán các khoản thiệt hại khác: Đối với các khoản thiệt hại khác phát sinh trong quá trình khảo sát thiết kế thì tuỳ thuộc vào mức độ thiệt hại và nguyên nhân gây ra thiệt hại để có biện pháp xử lý thích hợp: _Nếu do các nguyên nhân khách quan gây ra như thời tiết, thiên tai, hoả hoạn...thì chi phí thiệt hại được xem như một khoản thiệt hại bất thường và được tính vào chi phí bất thường trong kỳ. _Nếu do bên giao thầu gây ra (khi bên giao thầu thay đổi yêu cầu kỹ thuật của bản thiết kế hoặc bên giao thầu thay đổi địa điểm thiết kế) thì bên giao thầu phải bồi thường thiệt hại và doanh nghiệp sẽ ghi tăng giá vốn công trình. _Nếu thiệt hại là do đơn vị gây ra thì khoản chi phí phát sinh có thể được tính vào giá thành hoặc tính vào chi phí khác tuỳ từng trường hợp. Tổng hợp chi phí sản xuất, kiểm kê đánh giá sản phẩm dở dang: Tổng hợp chi phí sản xuất: Tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, cuối mỗi kỳ, kế toán tiến hành tổng hợp chi phí sản xuất theo từng đối tượng tập hợp chi phí có nghĩa là theo từng công trình, hạng mục công trình. Việc tổng hợp chi phí sản xuất được căn cứ vào các đối tượng hạch toán chi phí sản xuất. Mỗi đối tượng tập hợp chi phí được mở sổ chi tiết theo dõi riêng từng khoản mục chi phí để làm cơ sở cho việc tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế. Toàn bộ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung, chi phí trực tiếp khác cuối tháng được tập hợp về tài khoản 154- chi phí sản xuất kinh doanh dở dang, đến khi công trình hoàn thành sẽ được kết chuyển sang tài khoản 911- xác định kết quả kinh doanh. Sau đó, kế toán sẽ tiến hành lập Sổ chi tiết (Mẫu số 28). Mẫu số 28: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Sổ chi tiết Tài khoản Tài khoản: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Số hiệu: 154 Quý 4/2003 Công trình: Cải tạo nhà hội trường thành nhà sản xuất chính số 2 công suất 500 m3 ôxy/giờ (Đơn vị tính: Đồng) Chứng từ ghi sổ Diễn giải TK đối ứng Số phát sinh Số hiệu Ngày, tháng Nợ Có Số dư đầu kỳ 0 BTH 31/12 Chi phí nguyên vật liệu trực tiếp quý 4/2003 111 112 331 1.500.102 2.742.934 3.856.600 BTH 31/12 Chi phí nhân công trực tiếp quý 4/2003 334 187.116.223 BTH BPB 31/12` Chi phí sản xuất chung quý 4/2003 338 214 44.721.133 2.405.602 BTH 31/12 Chi phí trực tiếp khác quý 4/2003 111 331 17.157.446 1.256.210 31/12 Giao khách hàng 911 260.756.250 Cộng phát sinh 260.756.250 260.756.250 Số dư cuối kỳ 0 Người lập bảng: Kế toán trưởng: (Ký, họ và tên) (Ký, họ và tên) Dựa vào Sổ chi tiết tài khoản 154 (Mẫu số 28), cuối năm kế toán lập Sổ cái tài khoản 154 (Mẫu số 29)Mẫu số 29: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Sổ cái Tài khoản 154 Năm 2003 Tên TK: Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Mẫu số: S03-SKT (Đơn vị tính:Đồng) Chứng từ ghi sổ Diễn giải TK đối ứng Số phát sinh Số hiệu Ngày, tháng Nợ Có Số dư đầu kỳ 998.657.182 16 17 18 31/12 Chi phí NVLTT quý 4/2003 công trình cải tạo nhà hội trường 111 112 331 1.500.102 2.742.934 3.856.600 31 31/12 Chi phí NCTT quý 4/20032003 công trình cải tạo nhà hội trường 334 187.116.223 47 50 31/12` Chi phí SXC quý 4/20032003 công trình cải tạo nhà hội trường 338 214 44.721.133 2.405.602 75 76 31/12 Chi phí TT khác quý 4/20032003 công trình cải tạo nhà hội trường 111 331 17.157.446 1.256.210 80 31/12 Giao khách hàng 911 260.756.250 85 86 87 31/12 Chi phí NVLTT quý 4/2003 công trình sửa chữa kết cấu xây dựng 111 112 331 2.417.102 3.153.806 5.124.072 95 31/12 Chi phí NCTT quý 4/2003 công trình sửa chữa kết cấu xây dựng khu hoá chất 334 239.204.753 102 31/12 Chi phí SXC quý 4/2003 công trình sửa chữa kết cấu xây dựng khu hoá chất 338 214 48.390.973 1.541.772 115 116 31/12 Chi phí TT khác quý 4/2003 công trình sửa chữa kết cấu xây dựng khu hoá chất 111 331 20.356.143 2.417.869 121 31/12 Giao khách hàng 911 322.606.490 ... ... ... ... ... ... Cộng phát sinh 10.128.056.740 10.825.647.000 Số dư cuối kỳ 301.066.922 Người lập bảng:(Ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (Ký, họ và tên)  Kiểm kê, đánh giá sản phẩm dở dang: Trong Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, sản phẩm dở dang là những công trình, hạng mục công trình còn đang trong giai đoạn khảo sát hoặc trong giai đoạn thiết kế, những sản phẩm chưa được nghiệm thu thanh toán. Đối với những sản phẩm dở dang này thi kế toán vẫn tiến hành tập hợp chứng từ về những chi phí phát sinh chờ đến khi có thanh quyết toán được duyệt thi mới tiến hành hạch toán. Trong Công ty chỉ tiến hành hạch toán những công trình, hạng mục công trình đã được duyệt thanh quyết toán. Như vậy, đối tượng tính giá thành sản phẩm hoàn thành trong kỳ của Công ty là những công trình, hạng mục công trình đã có thanh quyết toán được duyệt. Đối tượng và phương pháp tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hóa chất: Đối tượng tính giá thành, kỳ tính giá thành: + Đối tượng tính giá thành: Đối tượng tính giá thành của Công ty là những công trình, hạng mục công trình và đơn đặt hàng hoàn thành xong, đã được quyệt thanh quyết toán và tiến hành bàn giao cho chủ đầu tư. + Kỳ tính giá thành: Kỳ tính giá thành sản phẩm của Công ty là khi hoàn thành công trình, hạng mục công trình hoặc đơn đặt hàng ở công trình. Phương pháp tính giá thành: Công ty căn cứ vào đặc điểm tổ chức sản xuất, quy trình công nghệ, yêu cầu quản lý sản xuất và giá thành để lựa chọn phương pháp tính giá thành theo phương pháp trực tiếp. Phương pháp giá thành trực tiếp hay còn gọi là phương pháp tính giá thành giản đơn, áp dụng phương pháp này giá thành công trình, hạng mục công trình hoàn thành bàn giao được xác định trên cơ sở tổng cộng chi phí sản xuất phát sinh từ khi khởi công đến khi bàn giao. Theo phương pháp này thì giá thành xây lắp được tính theo công thức: Giá thành công trình khảo sát thiết kế hoàn thành bàn giao = Chi phí sản phẩm dở dang đầu kỳ + Chi phí sản xuất phát sinh trong kỳ - Chi phí sản phẩm dở dang cuối kỳ Cuối năm, căn cứ vào Sổ chi tiết tài khoản 154(Mẫu số 28) kế toán tiến hành lập Bảng tính giá thành sản phẩm (Mẫu số 31) Mẫu số 31: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Bảng tính giá thành sản phẩm Năm 2003 (Đơn vị tính: Đồng) Stt Mã số Tên công trình Chi phí SXDD đầu kỳ Chi phí SXPS trong kỳ Chi phí SXDD cuối kỳ Tổng giá thành 01 15404 Sửa chữa kết cấu xây dựng khu hoá chất 0 322.606.490 0 322.606.490 02 15405 Đại tu thiết bị khử muối nhà máy điện Phả Lại 305.241.632 612.356.254 47.994.531 965.592.417 03 15406 Thiết kế kỹ thuật thi công công trình đầu tư xd xưởng sản xuất bao bì 12tr bao/năm 12.136.674 103.589..210 0 115.725.884 04 15410 Cải tạo nhà hội trường thành nhà sản xuất chính số 2- công suất 500m3ôxy/giờ 0 260.756.250 0 260.756.250 .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... .... Tổng cộng 998.657.182 10.128.056.740 301.066.922 10.825.647.000 Người lập bảng: Kế toán trưởng: (Ký, họ và tên) (Ký, họ và tên) Cuối kỳ, khi các công trình được nghiệm thu (chấp nhận thanh toán), kế toán tổng hợp sẽ thực hiện ghi Chứng từ ghi sổ (Mẫu số 32) dựa vào Bảng tính giá thành sản phẩm (Mẫu số 31) và kết chuyển công trình hoàn thành sang tài khoản 911- xác định kết quả kinh doanh. Mẫu số: 31 Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất Chứng từ ghi sổ Ngày 31 tháng 12 năm 2003 Kèm theo .... chứng từ gốc Mẫu số: 01-SKT Số chứng từ: 80 (Đơn vị tính: Đồng) Số hiệu chứng từ Trích yếu Số hiệu tài khoản Số tiền Nợ Có Kết chuyển chi phí sản xuất kinh doanh quý 4/2003, công trình: cải tạo nhà hội trường 911 154 260.756.250 Tổng cộng 260.756.250 Người lập bảng: Kế toán trưởng: (Ký và ghi rõ họ, tên) (Ký và ghi rõ họ, tên)  hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty thiết kế công nghiệp hoá chất: Đánh giá khái quát tình hình hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất: Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất là doanh nghiệp Nhà nước, có tư cách pháp nhân, thực hiện theo cơ chế hạch toán kinh tế độc lập, được phép liên doanh, liên kết với các tổ chức, cá nhân thuộc các thành phần kinh tế trong nước và ngoài nước. Trong những năm qua, cùng với sự trưởng thành và phát triển của ngành xây dựng cơ bản ở Việt Nam, Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá đã không ngừng lớn mạnh và đạt được nhiều thành tích. Sự vươn lên và trưởng thành của Công ty trong điều kiện nền kinh tế thị trường với sự cạnh tranh quyết liệt như hiện nay, đánh dấu một sự cố gắng vượt bậc của Ban giám đốc và toán thể cán bộ công nhân viên trong Công ty. Trong đó đóng góp một phần không nhỏ vào trong thành công chung của Công ty làPhòng tài chính - kế toán. Với bộ máy kế toán gọn nhẹ, phù hợp với đặc điểm,quy mô, yêu cầu sản xuất kinh doanh của Công ty, hoạt động kế toán không chỉ đơn thuần phản ánh về mặt giá tgị của các con số đã phát sinh mà còn thực hiện các chức năng cung cấp thông tin giúp lãnh đạo Công ty ra các quyết định quản trị đúng đắn, hợp lý. Tuy nhiên trong thực tế, bên cạnh những mặt tốt thì vẫn tồn tại những mặt còn hạn chế. Với tầm nhìn của một sinh viên thực tập tại Công ty trong thời gian qua, em xin có một số nhận xét về ưu nhược điểm của công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế tại Công ty như sau: Những ưu điểm: Qua thời gian thực tập, tìm hiểu về công tác quản lý nói chung và công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế nói riêng tại Công ty, em nhận thấy Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá đã xây dựng được một mô hình quản lý, kế toán khoa học và có hiệu quả, phù hợp với yêu cầu của nền kinh tế thị trường, chủ động trong sản xuất và đã tạo được uy tín trong ngành khảo sát thiết kế, dảm bảo đứng vững và phát triển trong cạnh tranh. Với đội ngũ cán bộ quản lý, nhân viên có trình độ chuyên môn vững vàng (Đại học và trên Đại học) và đội ngũ kỹ sư có tay nghề cao nhiều kinh nghiệm, được tuyển chọn kỹ càng. Để khẳng định mình bằng nhiều công trình chất lượng cao được tăng huy trương vàng, ngay từ khi mới thnàh lập, Công ty đã có những đinh hướng đúng đắn và có hiệu quả. Đầu tư chiều sâu, mua sắm đồng bộ trang thiết bị phục vụ cho hoạt động sản xuất kinh doanh với giá trị lên tới 1.560.890.000 đồng. Song song với quá trình đầu tư phát triển đi lên đó, Công ty cũng hết sức quan tâm đến đội ngũ kỹ sư, kỹ thuật, cán bộ quản lý giỏi, lực lượng công nhân tay nghề cao với kỹ thuật chuyê sâu. Đến nay Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá đã xây dựng và có được dội ngũ những cán bộ, công nhân có trình độ kỹ thuật để thi công công trình thuộc các lĩnh vực hoá chất. Công ty đang từng bước phát triển đi lên và hiện nay đã trở thành nhà thầu có đủ năng lực để nhận thầu thi cong và hoàn thành tốt các công trình khảo sát thiết kế, tìm được chỗ đứng nhất định trong ngành khảo sát thiết kế, góp phần nhỏ bé vào công cuộc Công nghiệp hoá - Hiện đại hoá đất nước. Về bộ máy kế toán: Bộ máy quản lý nói chung cũng như bộ máy kế toán nói riêng được tổ chức hết sức gọn nhẹ chỉ bao gồm những cán bộ khung thạo một việc biết nhiều việc nên công việc được tập trung không qua khâu trung gian, tốn thời gian và không cần thiết, đủ đáp ứng nhu cầu chỉ đạo, kiểm tra các hoạt động sản xuất kinh doanh. Công ty đa đảm bảo quản lý và hạch toán các yếu tố chi phí của quá trình sản xuất một cách tiết kiệm và có hiệu quả. Cụ thể Công ty đã quản lý lao động có trọng tâm và luôn độngviên khuyến khích lao động có tay nghề, giảm bớt khối lưọng công việc cho cán bộ chuên môn cao, không ngừng học hỏi trau dồi kinh nghiệm thực tế cũng như nâng cao trình độ lý luận, nhiệt tình trong công việc và d bó trí công việc phù hợp với trình độ, khả năng của từng người. Có sự phối hợp hài hoà, đồng bộ giữa các Phòng ban chức năng với nhau, giữa Phòng tài chính – kế toán với các Phòng ban khác dưới sự lãnh đạo thống nhất của Ban giám đốc nên dù khối lượng công việc nhiều, nhân lực ít nhưng các công việc đều được hoà thành. Về tổ chức sản xuất: Công ty áp dụng hình thức giao khoán tương đối chặt chẽ, mỗi công rình giao cho một chủ nhiệm đề án trực tiếp khảo sát thi công, giải quyết mọi vướng mắc phát sinh tại các Phòng nhưng vẫn chịu sự giám sát chặt chẽ của Ban giám đốc và các Phòng ban liên quan. Công ty giao khoán toàn bộ chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, chi phí sản xuất chung, chi phí trực tiếp khác nên tạo được sự chủ động tích cực và có trách nhiệm trong công việc của chủ nhiệm đề án công trình đồng thời cũng thuận lợi cho việc thu thập chứng từ về Phòng tài chính – kế toán được tập trung. Về hình thức kế toán: Hình thức kế toán áp dụng tại Công ty là hình thức Chứng từ ghi sổ, đây là hình thức phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh của Doanh nghiệp. Mẫu chứng từ cũng như trình tự luân chuyển chứng từ luôn theo đúng chế độ quy định. Bộ sổ kế toán của Công trong khá đầy đủ được ghi chép, phản ánh theo trình tự thời gian và theo nội dung các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Cách thức ghi chép và phương pháp hạch toán một cách khoa học, hợp lý, phù hợp với yêu cầu, mục đích của chuẩn mực kế toán Việt Nam, việc tổ chức hạch toán khoa học rõ ràng, giảm được khối lượng công việc ghi sổ kế toán. Về bộ sổ kế toán: Công ty có hệ thống sổ kế toán gồm có sổ tổng hợp ( Sổ cái, Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ) và sổ chi tiết được ghi chép phản ánh liên tục theo trình tự thời gian và theo nội dung các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, có bảng cân đối số phát sinh phục vụ cho công tác kiểm tra, đối chiếu. Mẫu sổ tổng hợp (Sổ cái, Sổ đăng ký chứng từ ghi sổ), sổ chi tiết luôn theo đúng mẫu quy định. Cong ty đặc biệt chú trọng tới việc ghi chép sổ sách đầy đủ, theo đúng quy định của Nhà nước, phù hợp với chuẩn mực kế toán Việt Nam, để có thể cung cấp đầy đủ thông tin cho việc ra quyết định nhanh, tạo được cạnh tranh, đáp ứng đầy đủ yêu cầu thị trường. Về tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm: Đối tượng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm (từng công trình, hạng mục công trình), phương pháp tính giá thành sản phẩm (phương pháp tính giá thành trực tiếp ) đúng đắn tạo điều kiện thuận lợi cho việc hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Kỳ tính giá thành sản phẩm không xác định là tháng hoặc quý như các doanh nghiệp khác mà theo thời gian hoàn thành các công trình rất phù hựp với thực tế. Những tồn tại cần hoàn thiện: Công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất vẫn tồn tại một số điểm chưa phù hợp mà em nhận thấy như sau: Về công tác luân chuyển chứng từ: Công tác thu nhận chứng từ chưa kịp thời, chưa đáp ứng được yêu cầu của kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm, chưa đáp ứng được yêu cầu cung cấp thông tin nhanh cho việc ra quyết định. Các chứng từ thu thập và gửi về Phòng tài chinh – kế toán tuy đầy đủ nhưng được gửi về muộn do đến khi kết thúc công trình các chi nhánh, các phòng ban mới gửi về Công ty. Điều này dẫn đến chi phí phát sinh trong tháng không được phản ánh đầy đủ và đúng kỳ tại Công ty, đặc biẹt với các công trình có thời gian thi công kéo dài, xa rtụ sở của Công ty. Mặt khác chế độ kê khai thuế giá trị gia tăng quy định: Đối với chứng từ hàng hoá dịch vụ mua vào nếu quá hạn ba tháng kể từ ngày xuất hoá đơn mà đơn vị cơ sở không kê khai thuế thi không được kấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Vì vậy, nếu chứng từ hoá đơn không được thu nhận, xử lý kịp thời thì đơn vị sẽ không được khấu trừ thuế giá trị gia tăng đầu vào. Về hệ thống tài khoản: Hiện nay, Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất không sử dụng các tài khoản 621- chi phí nguyên vật liệu trực tiếp , tài khoản 622- chi phí nhân công trực tiếp, tài khoản 627- chi phí sản xuất chung để hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm mà chỉ sử dụng một tài khoản 154- chi phí sản xuất kinh doanh dở dang để tập hợp và tính giá thành sản phẩm . Do vậy, công tác kế toán nói chung và hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng đang gặp rất nhiều khó khăn, ảnh hưởng đến tính chính xác trong giá thành sản phẩm cũng như việc cung cấp thông tin đầy đủ cho Ban giám đốc. Về sổ sách kế toán: Trong hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm Công ty chưa mở các Sổ chi tiết cũng như Sổ cái các tài khoản 621, 622, 627 mà chỉ mở sổ chi tiết và Sổ cái tài khoản 154 – chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Do vậy không phản ánh được chi tiết từng nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tượng kế toán riêng biệt mà trên sổ tổng hợp chưa thực hiện được. Về công tác quản lý: Trên thực tế công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty gặp rất nhiều khó khăn do hoạt động của xâ dựng cơ bản có những đặc điểm riêng như địa bàn phát sinh chi phí ở nhiều nơi khác nhau nên việc kiểm tra, theo dõi các khoản chi phí thực sự phát sinh trong quá trình thi công được không tiến hành thường xuyên. Do đó tình trạng chi phí ở các chi nhánh, phòng ban cao hơn thực tế. Về tổ chức kế toán quản trị: Công ty chưa tổ chức kế toán quản trị, các báo cáo kế toán mới được lập theo yêu cầu của quản lý. Phòng kế toán chưa thực hiện tốt chức năng tham mưu cho Giám đốc, phục vụ việc hoàn thiện tổ chức sản xuất và kinh doanh của Công ty. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất: Nhằm nâng cao hiệu quả công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế, Công ty cần phát huy các ưu điểm đã có và tìm cách khắc phục các nhược điểm hiện tại. Mặc dù khả năng nhìn nhận đánh giá còn hạn chế song em cũng mạnh dạn đưa ra một số giải pháp nhằm hoàn thiện kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất như sau: Giải pháp 1: Hoàn thiện quy trình luân chuyển chứng từ kế toán: Các chứng từ gốc khi phát sinh theo quy định phải được chuyển ngay về Phòng kế toán – tài chính để tổng hợp, kê khai thuế hàng tháng và hạch toán chi phí sản xuất để tính giá thành sản phẩm. Song do các công trình xa trụ sở của Công ty nên chứng từ gốc được chuyển về chưa kịp thời mà thường để vào thời gian khi kết thúc công trình. Vì thế việc theo dõi chứng từ hàng hóa, dịch vụ mua vào đôi khi còn khó khăn cho công tác kế toán. Do vậy, chi phí phát sinh trong tháng không được hạch toán đầy đủ và đúng kỳ, chi phí phát sinh tháng này nhưng chỉ được Công ty ghi sổ khi kết thúc công trình. Hơn nữa, điều này không đáp ứng được tính kịp thời trong việc kê khai khấu trừ thuế. Nhằm phục vụ cho công tác tổng hợp, kê khai thuế hàng tháng và để kịp thời cập nhật chứng từ và ghi chép các nghiệp vụ kinh tế phát sinh, kế toán phải quy định ngày nộp chứng từ cụ thể của các chi nhánh, các phòng ban lên Công ty, đảm bảo được tiến độ ghi chép và hạch toán. Mặt khác, kế toán cần ghi chép định kỳ ngắn hơn (có thể là hàng tháng) để công tác kế toán đỡ tập trung vào cuối kỳ. Hàng ngày, căn cứ vào các hóa đơn, chứng từ phát sinh tại các Phòng ban, các Trưởng phòng phải tổng hợp số liệu của từng công trình theo từng tháng. Cuối tháng hoặc ngày đầu tháng sau, Trưởng phòng phải gửi toàn bộ hóa đơn, chứng từ phát sinh trong tháng của từng công trình theo tháng về Phòng kế toán – tài chính của Công ty để kế toán Công ty tiến hành hạch toán chi phí sản xuất phát sinh trong tháng và tiến hành kê khai khấu trừ thuế. Tại Phòng kế toán – tài chính Công ty, kế toán Công ty sẽ kiểm tra lại tính hợp lý, hợp pháp, hợp lệ của chứng từ. Sau đó, căn cứ vào Bảng tổng hợp chi phí hàng tháng để lập chứng từ ghi sổ rồi ghi vào Sổ cái các tài khoản có liên quan. Ngoài ra cần quản lý chặt chẽ tiến độ thi công, kết hợp với việc theo dõi chứng từ xem có đầy đủ, hợp lý, hợp lệ hay không. Biện pháp này giúp Công ty tránh được tình trạng công việc dồn vào những tháng khi có công trình hoàn thành bàn giao, dãn đến việc hạch toán nhiều khi không chính xác, ảnh hưởng đến việc cung cấp thông tin cho việc ra quyết định. Giải pháp 2: Hoàn thiện việc vận dụng hệ thống tài khoản kế toán: Hiện nay, để thuận tiện cho công tác hạch toán, công ty đang sử dụng tài khoản 154-Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang để đồng thời tập hợp chi phí và tính giá thành trực tiếp. Đồng thời, tài khoản 154 chỉ dùng để theo dõi giá trị sản phẩm dở dang của các công trình cuối kỳ hạch toán chứ không dùng để phản ánh giá thành công trình khảo sát thiết kế. Vì vậy để đảm bảo nguyên tắc dễ hiểu, dễ làm, dễ kiểm tra, theo em Công ty nên thực hiện theo đúng quy định của Bộ tài chính về tập hợp chi phí sản xuất kinh doanh trong kỳ. Công ty nên sử dụng các tài khoản tập hợp chi phí theo đúng quy định của Bộ tài chính nhằm tránh tình trạng chồng chéo, sai sót, bao gồm các tài khoản: 621 – chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, tài khoản 622 – chi phí nhân công trực tiếp, 627 – chi phí sản xuất chung. Mặt khác, để có thể theo dõi được chính xác giá thành của từng công trình hoàn thành và dở dang cuối kỳ, kế toán nên sử dụng thêm tài khoản 631 – giá thành công trình để tính giá thành theo phương pháp kiểm kê định kỳ. Tài khoản này được mở chi tiết cho từng công trình qua các tài khoản cấp 2. Khi đó trình tự hạch toán như sau: (Sơ đồ 14) TK 621 TK 631 TK 632 TK 911 TK 622 TK 627 TK 154 KC chi phí NVLTT KC giá vốn công trình hoàn thành KC giá trị công trình bàn giao trong kỳ KC chi phí NCTT KC chi phí SXC KC giá trị SP DD cuối kỳ KC giá trị SPDD đầu kỳ Sơ đồ14: Sơ đồ hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm theo phương pháp kiểm kê định kỳ. Giải pháp 3: Hoàn thiện sổ sách kế toán: Về sổ sách kế toán, cùng với việc mở thêm các tài khoản 621, 622, 627, 631, 632 kế toán phải tiến hành lập các Sổ chi tiết và Sổ cái các tài khoản này. Sổ chi tiết là sổ dùng để phản ánh chi tiết từng nghiệp vụ kinh tế phát sinh theo từng đối tượng kế toán riêng biệt mà trên sổ tổng hợp chưa thực hiện được. Sổ liệu trên sổ kế toán chi tiết dùng để phản ánh tình hình tài sản, vật tư, tiền vốn, tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty. Việc phân loại rõ ràng, đúng đắn, tình toán đầy đủ, chính xác từng loại chi phí trong các Sổ chi tiết TK 621, 622, 627 có ý nghĩa rất quan trọng trong việc cung cấp thông tin chi tiết, chính xác cho nhà quản trị. Nếu Sổ chi tiết được tổ chức ghi chép đầy đủ, chính xác thì việc quản lý theo dõi các chi phí phát sinh tại mỗi công trình rất thuận tiện, có thể phát hiện các khoản chi sai, chưa hợp lý. Từ đó có biện pháp để tiết kiệm chi phí sản xuất, hạ giá thành sản phẩm. Đồng thời để phục vụ tốt cho công tác thông tin và kiểm tra kế toán, Công ty nên in ra hệ thống sổ để tiện cho việc kiểm tra đối chiếu. Mẫu Sổ chi tiết và Sổ cái các tài khoản 621, 622, 627 sẽ được trình bày ở phần sau. Giải pháp 4: Hoàn thiện phương pháp hạch toán hàng tồn kho: Tại công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, chi phí nguyên vật liệu như vật tư, văn phòng phẩm chiếm tỷ lệ nhỏ và thường mua về sử dụng ngay do đó kế toán cũng không đưa qua tài khoản 152 – nguyên vật liệu, tài khoản 153 – công cụ dụng cụ. Tuy nhiên, cách hạch toán trên là quá tắt, không phản ánh được sự tồn tại và phát sinh của các loại vật tư vì từ Bên Có của các tài khoản 111 – Tiền mặt, tài khoản 112 – Tiền gửi ngân hàng, tài khoản 331 – Phải trả người bán, được kết chuyển luôn sang tài khoản 154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang. Chính vì vậy, theo em để phù hợp với chế độ kế toán, theo em công ty nên sử dụng phương pháp kiểm kê định kỳ để hạch toán hàng tồn kho và sử dụng tài khoản 611 – Mua hàng để theo dõi đầy đủ các nghiệp vụ về mua vật liệu và xuất vật tư cho các Phòng ban. Trình tự hạch toán như sau (Sơ đồ 15). Sơ đồ 15: Sơ đồ hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ. TK 152, 153 TK 611 TK 631 TK 111, 112, 331 TK 621 K/c giá trị vật tư tồn đầu kỳ Giá trị vật tư dùng trong kỳ K/c giá trị vật tư vào giá thành Mua vật tư trong kỳ TK 133 Thuế GTGT KC vật tư tồn cuối kỳ Ngoài ra, để theo dõi được các vật tư mua vào và xuất cho các phòng ban, Công ty cũng nên mở các Sổ danh điểm vật tư (Mẫu số 32), Sổ chi tiết vật tư (Mẫu số 33) cho vật liệu Mẫu số 32: Sổ danh điểm vật tư Quý 4/2003 STT Danh điểm vật tư Đơn vị tính Số lượng Nhà cung cấp ... ... ... ... ... Người lập: (Ký, họ và tên) Mẫu số 33: Sổ chi tiết vật tư Quý 4/2003 STT Chứng từ Tên vật tư Đơn vị tính Số lượng Đơn giá (đồng) Thành tiền (đồng) Số hiệu Ngày, tháng Tổng cộng xxx Người lập: (Ký, họ và tên) Giải pháp 5: Hoàn thiện kế toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp: Đối với khoản chi phí nguyên vât liệu, văn phòng phẩm: Mặc dù đây là khoản chi phí chiếm tỷ lệ không đáng kể trong toàn bộ chi phí sản xuất. Nhưng đối với những công trình lớn thì khoản chi phí này cũng không còn là nhỏ, cho nên không vì thế mà không quan tâm đến việc sử dụng lãng phí hay tiết kiệm. Hiện tại ở Công ty các khoản chi phí này do các bộ phận tự kê, tự mua, chưa có người quản lý giám sát. Bên cạnh đó, đối với khâu xuất bản của Công ty hiện nay chưa có định mức cụ thể. Vậy theo em để có thể đánh giá đúng đắn việc quản lý và sử dụng nguyên vật liệu, nâng cao trách nhiệm đối với bộ phận sử dụng để tránh tình trạng sử dụng lãng phí, thiếu trung thực trong việc thu mua sử dụng thì Công ty nên bố trí người phụ trách vấn đề này, việc thu mua và quản lý vật tư cần được thông về một mối, đồng thời Công ty cũng nên xây dựng định mức cụ thể cho bộ phận xuất bản. Hiện nay tại Công ty kế toán sử dụng tài khoản 154 – chi phí sản xuất kinh doanh dở dang, để hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp điều này không hợp lý. Vậy để hạch toán chính xác chi phí nguyên vật liệu trực tiếp cũng như xác định giá thành sản phẩm, theo em Công ty nên sử dụng tài khoản 622 – chi phí NVLTT để hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp. Khoản mục chi phí nguyên vật liệu trực tiếp sẽ không bao gồm chi phí về công cụ dụng cụ. Yếu tố này sẽ đựơc đưa vào tài khoản 6273 – Chi phí dụng cụ sản xuất và phân bổ theo tiêu thức thích hợp. Cách hạch toán như sau: Dựa vào các hoá đơn như hoá đơn GTGT... và các chứng từ về vật tư có liên quan như Phiếu yêu cầu mua vật tư..., kế toán lập Bảng kê chi tiết xuất vật tư (Mẫu số 34) vào cuối tháng. Mẫu số 34: Bảng kê chi tiết xuất vật tư Tháng12/2003 Chứng từ Nội dung Số phát sinh Số hiệu tài khoản Số hiệu Ngày, tháng Nợ Có Tổng cộng xxx Người lập: (ký, họ và tên) Cuối quý, kế toán vật tư sẽ dựa trên Bảng kê chi tiết xuất vật tư hàng tháng (Mẫu số 34) để lập Bảng tổng hợp xuất vật tư (Mẫu số 35) Mẫu số 35: Bảng tổng hợp xuất vật tư Quý 4/2003 (Đơn vị tính: Đồng) Diễn giải Số phát sinh Ghi Nợ TK 621, ghi có các TK Tổng cộng xxx Người lập: (ký, họ và tên) Căn cứ vào bảng kê chi tiết xuất vật tư kế toán sẽ lập Sổ chi tiết tài khoản 621 (Mẫu số 36) Mẫu số 36: Sổ chi tiết TK 621 – chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Quý 4/2003 Công trình: Cải tạo nhà hội trường (Đơn vị tính: Đồng) Ngày, tháng ghi sổ Chứng từ Diễn giải TK đối ứng Số tiền Số hiệu Ngày, tháng Nợ Có Tổng cộng xxx Người lập: (ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) Từ bảng tổng hợp, kế toán lập Chứng từ ghi sổ về chi vật tư trong quý và từ đó vào Sổ cái tài khoản 621 (Mẫu số 37) nguyên vật liệu trực tiếp để hạch toán chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Mẫu sổ 37: Sổ cái TK 621 – chi phí nguyên vật liệu trực tiếp Quý 4/2003 Công trình: Cải tạo nhà hội trường (Đơn vị tính: Đồng) Chứng từ Diễn giải TK đối ứng Số phát sinh Số hiệu Ngày, tháng Nợ Có Số dư đầu kỳ ....... Cộng năm Người lập: (ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) Giải pháp 6: Hoàn thiện cách hạch toán đúng và đủ chi phí: Do đặc thù của sản phẩm và phương thức tiêu thụ sản phẩm nên giá thành sản phẩm không thể hiện tính chất hàng hóa nhiều. Đây là nguyên nhân Công ty ít chú trọng đến khía cạnh phân tích, đánh giá sản phẩm. Thực tế ở Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, có những chi phí phát sinh tại các phòng ban trực tiếp khảo sát thiết kế nhưng lại không được tính và phân bổ vào chi phí sản xuất kinh doanh dở dang mà kế toán lại đưa vào chi phí quản lý doanh nghiệp như các chi phí dịch vụ mua ngoài, điện, điện nước, điện thoại. Các chi phí văn phòng phẩm như giấy A3, A4, bút, mực sử dụng để vẽ các bản thiết kế không được phân bổ cho các công trình mà được tính vào chi phí quản lý doanh nghiệp. Phản ánh không đày đủ chi phí thì khi phân tích cơ cấu chi phí trong tổng chi phí cũng như việc đánh giá mức độ tiết kiệm chi phí so với kế hoạch, dự toán là không chính xác. Do đó, theo em Công ty nên sử dụng phương pháp phân bổ cho thích hợp để đảm bảo nguyên tắc tính đúng, đủ trong giá thành. Tiêu thức phân bổ có thể theo định mức chung về chi phí sản xuất chung và xhi phí quản lý doanh nghiệp. Tại đơn vị cũng có thể phân chia chi phí sản xuất chung và chi phí quản lý doanh nghiệp theo tỷ lệ 85% và 15% như phân bổ chi phí khấu hao TSCĐ. Khoản mục chi phí quản lý doanh nghiệp quý 4/2003 của Công ty gồm: Chỉ tiêu Số tiền (đồng) 1. Tiền lương cán bộ quản lý 163.258.647 2. Trích BHXH 40.814.662 3. Chi phí văn phòng phẩm, CCDC 10.236.589 4.Chi phí khấu hao TSCĐ 11.236.640 5.Chi phí dịch vụ mua ngoài 13.258.759 6. Chi phí bằng tiền khác 10.698.342 Tổng cộng 249.503.639 Như vậy, trong số 10.236.589 đồng chi phí văn phòng phẩm, công cụ dụng cụ và 13.258.759 đồng chi phí dịch vụ mua ngoài bao gồm cả các chi phí được phép tính vào giá thành sản phẩm. Kế toán có thê phân bổ như sau: Chi phí dịch vụ mua ngoài dùng cho quản lý:(TK 6425) 13.258.759 đồng x 15% =1.988.814 đồng Chi phí dịch vụ mua ngoài dùng cho sản xuất kinh doanh: (TK 6275) 13.258.759 đồng x 85% = 11.269.945 đồng Vậy chi phí dịch vụ mua ngoài phân bổ cho công trình Cải tạo nhà hội trường được tính như sau: 11.269.945 đồng x 260.756.250 đồng = 288.599 đồng 10.182.648.000 đồng Chi phí nguyên vật liệu và công cu dụng cụ hiện nay chưa tách biệt nhưng kế toán phải tập hợp riêng hai loại chi phí này sau đó phân bổ vào giá thành công trình và vào chi phí quản lý doanh nghiệp cho thích hợp. Giải pháp 7: Hoàn thiện hạch toán chi phí nhân công và các khoản trích theo lương (BHXH, BHYT, KPCĐ): Đối với Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, mặc dù hoạt độngkhảo sát mang tính đặc thù xây lắp, song có một điểm khác biệt đó là: quá trình xây lắp là quá trình thi công còn quá trình thi công là quá trình khảo sát chỉ là quá trình thăm dò thực tế để phục vụ cho thiết kế công trình. Vì vậy khi thực hiện sẽ không phát sinh tiền lương phụ, việc hạch toán lương được thực hiện tập trung và theo dõi ở Công ty, các kỹ sư không chỉ khảo sát mà còn thực hiệncả thiết kế tại Công ty sau khi khảo sát thực địa. Hơn nữa do đặc thù của Công ty mang tính dịch vụ, do đó việc hạch toán các khoản trích theo lương nên hạch toán trên tài khoản 622- chi phí nhân công trực tiếp để có thể theo dõi tập trung các khoản trích này mà không cần hạch toán vào chi phí sản xuất chung như cách đơn vị đang hạch toán. Chi phí tiền lương được tập hợp lương chính, lương phụ của toàn bộ công việc rồi mới phân bổ. Do dó mà Bảng phân bổ tiền lương và bảo hiểm xã hội của Công ty được lập theo quý và không theo đúngmẫu quy định của Bộ tài chính, nhưng thực tế Công ty có khả năng lập Bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương theo đúng quy định của Bộ tài chính nhẵm đảm bảo yêu cầu rõ ràng, dễ hiểu. Như vậy, theo em kế toán thay vì lập Bảng phân bổ tiền lương sẽ lập “Bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương” có mẫu như sau: Mẫu số 38: Bảng phân bổ tiền lương và các khoản trích theo lương Quý 4/2003 Công trình: Cải tạo nhà hội trường (Đơn vị tính: Đồng) Stt Ghi Có TK Ghi Nợ TK TK 334- phải trả CNV TK 338 – Phải trả , phải nộp khác Lương chính Lương phụ Các khoản khác Cộng Có TK 334 KPCĐ (3382) BHXH (3383) BHYT (3384) Công Có TK 338 01 TK 622(Phòng xây dựng) 02 TK 642(Phòng tài chính-kế toán) ... ... ... ... ... ... ... ... ... Tổng cộng xxx xxx Người lập: (ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) Đồng thời chi phí nhân công trực tiếp công trình “Cải tạo nhà hội trường” bao gồm: _Chi phí nhân công: gồm cán bộ công nhân viên và lương thợ thuê ngoài _Các khoản trích theo lương: gồm BHXH, BHYT, KPCĐ Cũng tương tự như chi phí NVL trực tiếp, kế toán Công ty cũng nên mở Sổ chi tiết và Sổ cái TK 622 – chi phí nhân công trực tiếp để theo dõi và tập hợp các chi phí về nhân công. Giải pháp 8: Hoàn thiện hạch toán chi phí trực tiếp khác: Vì khoản chi phí này chiếm tỷ trọng khá lớn trong giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế. Vì thế việc hạch toán phù hợp là điều kiện quan trọng để hạch toán đúng chi phí. Tuy nhiên, theo chế độ kế toán hiện hành trong các khoản mục chi phí không có khoản mục “chi phí trực tiếp khác”. Do đó, theo em Công ty nên chuyển các chi phí này sang tài khoản 627- chi phí sản xuất chung và để đảm bảo yêu cầu hạch toán. Công ty có thể chi tiết tài khoản 627 thành các tài khoản cấp hai, cấp ba theo từng yếu tố chi phí cũng như theo từng công trình, hạng mục công trình. Việc hạch toán sẽ được trình bày ở phần tiếp theo. Giải pháp 9: Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất chung: Hiện nay cũng giống như chi phí nguyên vật liệu trực tiếp, chi phí nhân công trực tiếp, Công ty chưa mở TK 627- chi phí sản xuất chung để hạch toán.Theo cách phân loại của Công ty thì khoản mục chi phí sản xuất chung bao gồm hai yếu tố là các khoản trích theo lương và chi phí khấu hao TSCĐ dùng cho công tác khảo sát thiết kế. Các chi phí khác được tính vào khoản mục chi phí trực tiếp khác phát sinh trong quý. Cho nên, theo em để phù hợp với quy định của kế toán hiện hành Công ty nên đưa các chi phí trực tiếp khác phát sinh cho từng công trình vào khoản mục chi phí sản xuất chung. Và để phù hợp với yêu cầu quản lý, TK 627 nên chia thành các tài khoản cấp hai như sau: _TK 6271: chi phí nhân viên phân xưởng _TK 6272: chi phí nguyên vật liệu _TK 6273: chi phí dụng cụ sản xuất _TK 6274: ci phí khấu hao TSCĐ _TK 6275: chi phí dịch vụ mua ngoài _TK 6278: chi phí bằng tiền khác Mặt khác, do các khoản chi phí bằng tièn khác như: công tác phí, chi phí chia thầu, chi phí môi giới dẫn việc, chi phí xuất bản tài liệu chiếm tỷ trọng khá lớn trong giá thành vì vậy, để dễ dàng quản lý các chi phí này, kế toán có thể mở chi tiết các tài khoản cấp ba như sau: _ TK 62781: Công tác phí _ TK 62782: Chi phí chia thầu _ TK 62783: Chi phí môi giới _ TK 62784: Chi phí xuất bản tài liệu _ TK 62788: Chi phí bằng tiền khác Để hạch toán khoản mục chi phí sản xuất chung, kế toán sẽ tập hợp các chứng từ có liên quan, trên cơ sở đó lập các Bảng tổng hợp chi tiết và bảng tính phân bổ khấu hao TSCĐ, từ đó vào Sổ chi tiết và Sổ cái TK 627 tương tự như TK 621. Mẫu số 39: Sổ chi tiết TK 627: Chi phí sản xuất chung Quý 4/2003 (Đơn vị tính: Đồng) Chứng từ ghi sổ Diễn giải Tai khoản đối ứng Ghi Nợ tài khoản 627 Ghi Có tài khoản 627 Số hiệu Ngày tháng Tổng Nợ 6273 6274 6275 6278 Người lập: (ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) Trong quá trình tính toán và phân bổ khấu hao để rõ ràng và thuận tiện cho việc hạch toán, kế toán nên sử dụng “Bảng tính và phân bổ khấu hao” (Mẫu số 39) theo mẫu của Bộ tài chính như sau: Mẫu số 39: Bảng tính và phân bổ khấu hao Quý 4/2003 Công trình: Cải tạo nhà hội trường (Đơn vị tính: Đồng) Stt Chỉ tiêu Thời gian sử dụng Nội dung Toàn DN TK 627- chi phí sản xuất chung TK 642- chi phí quản lý DN Nguyên giá TSCĐ Số khấu hao Phòng...… Phòng...… ... 01 I. Số khấu hao đã trích tháng trước 02 II. Số khấu hao TSCĐ tăng tháng này 03 ... III. Số khấu hao giảm tháng này Người lập: (ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) Giải pháp 10: Hoàn thiện tổng hợp chi phí sản xuất tại Công ty: Để tổng hợp chi phí, khi vào sổ chi tiết và sổ cái TK 621, 622, 627 đến cuối kỳ khi các công trình thực hiện xong quyết toán để lập báo cáo chung và giải trình cuối quý, cuối năm, kế toán Công ty nên sử dụng các số liệu trên Bảng tổng hợp chi phí riêng cho từng công trình để tiện cho việc phân tích chi phí theo mẫu sau (Mẫu số 40): Mẫu số 40 : Bảng tổng hợp chi phí cho các công trình hoàn thành Quý 4/2003 (Đơn vị tính: Đồng) Tên công trình CPNVLTT CPNCTT CP dụng cụ SX CP KH TSCĐ Công tác phí CP chia thầu CPHH môi giới CPXB tài liệu CPDV ngoài khác CP bằng tiền khác Cộng Công trình cải tạo nhà hội trường ... ... ... ... ... ... .. ... ... ... 260.756.250 ... ... Tổng cộng Người lập: (ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) Giải pháp 11: Vận dụng máy vi tính trong công tác kế toán: Cùng với sự phát triển của xã hội hiện nay, nền sản xuất cũng không ngừng phát triển để đáp ứng những yêu cầu mới. Để có thể phát triển được sản xuất thì yêu cầu về thông tin là hết sức quan trọng. Yêu cầu của công tác quản lý về khối lượng và chất lượng thông tin hạch toán ngày càng tăng. Đặc biệt, công tác quản trị trong cơ chế thị trường cạnh tranh đòi hỏi phải tính toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm chính xác, kịp thời để có thể đưa ra những quyết định nhanh nhạy, tạo được sự cạnh tranh trên thị trường. Tất cả những điều này khẳng định sự cần thiết phải áp dụng máy tính trong công tác kế toán nói chung và trong công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm nói riêng. Sử dụng máy vi tính trong công tác kế toán sẽ giúp cho việc đưa ra những con số nhanh, chính xác, tự động hoá trong luân chuyển sổ sách giúp tránh được những nhầm lẫn, tiết kiệm, thời gian, việc lưu trữ thông tin trở nên nhẹ nhàng và thuận tiện hơn. Hiện nay, tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất, bộ phận kế toán được trang bị một máy vi tính nhưng kế toán sử dụng máy vi tính chủ yếu để đánh các văn bản hoặc lập các bảng biểu, các báo cáo chi tiết số dư tài khoản, để quản lý nhân viên, ứng dụng của máy vi tính trong công tác hạch toán chưa thực sự được khai thác và phát huy. Do vậy, toàn bộ công tác hạch toán vẫn được các nhân viên kế toán thực hiện thủ công bằng tay. Để có thể cải thiện công tác kế toán thủ công như hiện nay, theo em Công ty cần phải tổ chức ứng dụng máy vi tính trong công tác kế toán. Muốn vậy, trước hết Công ty phải tổ chức đào tạo đội ngũ nhân viên kế toán không những thành thạo về chuyên môn mà còn biết sử dụng thành thạo và phát huy các tính năng của máy tính. Bên cạnh đó, Công ty cũng có thể nghiên cứu áp dụng một phần mềm kế toán phù hợp với đặc điểm sản xuất kinh doanh và yêu cầu cung cấp thông tin cho quản lý của doanh nghiệp. Nếu các công việc trên được Công ty lưu ý thực hiện thì với khối lượng nghiệp vụ như ngày nay, chỉ cần một máy vi tính và số nhân viên kế toán ít hơn hiện tại, mọi công việc kế toán vẫn được thực hiện một cách nhanh chóng mà vẫn đạt hiệu quả. Giải pháp 12: Hoàn thiện việc vận dụng công tác kế toán quản trị: Mỗi một doanh nghiệp, ngoài các thông tin kế toán phục vụ cho việc phản ánh các mối quan hệ với đối tượng bên ngoài còn phải có các thông tin kế toán phục vụ cho việc phản ánh các mối quan hệ bên trong của doanh nghiệp.Tại Công ty, các thông tin về kế toán đặc biệt là kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành chưa phản ánh được điều này. Nhìn chung, công tác quản trị tại Công ty chưa được quan tâm đúng mức. Việc phân tích cụ thể chi phí theo khoản mục và theo yếu tố chưa được thực hiện, do đó sự đóng góp của công tác kế toán vào các mục tiêu quản lý chung của Công ty chưa hoàn toàn tương xứng với nhiệm vụ và trình độ của bộ máy kế toán. Công tác kế toán mới chỉ thiên về chức năng tài chính chứ chưa coi trọng việc lập báo cáo mang tính chất nội bộ. Để các thông tin về chi phí mang lại hiệu quả cao cho quá trình ra quyết định của lãnh đạo, hàng năm Công ty nên tiến hành phân tích giá thành. Sở dĩ như vậy là vì thông qua công tác phân tích giá thành Công ty có thể biết được những nhân tố nào ảnh hưởng tích cực đến giá thành sản phẩm. Đồng thời, thông qua đó cũng xem được các phòng thi công đã tiết kiệm hay lãng phí phần chi phí Công ty giao cho Phòng tự lo liệu. Qua đó có biện pháp khắc phục để giảm bớt các nhân tố tiêu cực, phát huy những nhân tố tích cực. Bảng phân tích giá thành: Mẫu số 41: Bảng phân tích giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế Quý 4/2003 (Đơn vị tính: Đồng) Stt Khoản mục chi phí Dự toán Thực tế Chênh lệch Số tiền Tỷ trọng Số tiền Tỷ trọng Số tiền Tỷ trọng 01 Chi phí NVLTT 02 Chi phí NCTT 03 Chi phí SXC Tổng giá thành Người lập: (ký, họ và tên) Kế toán trưởng: (ký, họ và tên) Kết luận T rong nền kinh tế thị trường cạnh tranh vô cùng gay go, quyết lịêt, yêu cầu đặt ra với mỗi doanh nghiệp là làm thế nào với một khối lượng nguyên vâth liệu và tiền vốn nhất định có thể tạo ra một sản phẩm có chất lượng cao nhất, đạt hiệu quả nhất. Để có được lợi nhuận phục vụ cho việc tái sản xuất mở rộng, mỗi doanh nghiệp phải hạ được giá thành sản phẩm của mình thấp hơn giá thành bình quân rên thị trường. Hạ được giá thành nhưng vẫn phải đảm bảo chất lượng tốt, mẫu mã đẹp, độ thẩm mỹ cao. Doanh nghiệp hoạt động trong lĩnh vực khảo sát thiết kế cũng không nằm ngoài quy luật đó. Không những thế, yêu cầu về chất lượng và độ thẩm mỹ của sản phẩm còn khắt khe hơn. Để có được các thông tin cần thiết cho các quyết định đầu tư, cần tổ chức tốt công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm. Một thực tế đặt ra là công tác kế toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm phải không ngừng được hoàn thiện để đáp ứng yêu cầu của quá trình đổi mới đất nước hiện nay. Việc kết hợp giữa lý luận và thực tiễn đối với quá trình lĩnh hội kiến thức là rất quan trọng, đặc biệt là đối với sinh viên khoa kế toán. Chính vì vậy, sau thời gian nghiên cứu lý luận thì thời gian thực tập, tìm hiểu thực tế của sinh viên là điều hết sức cần thiết. Qua đó, sinh viên sẽ tự bổ sung và hoàn thiện những kiến thức của mình cho phù hợp với thực tiễn. Đồng thời áp dụng nguyên tắc lý thuyết đã được học trong Nhà trường vào thực tế một cách linh hoạt hơn. Do trình độ lý luận, thời gian tìm hiểu thực tế tại doanh nghiệp có hạn nên trong quá trình nhận thức, nghiên cứu và trình bày đề tài không tránh khỏi những sai sót. Em kinh mong được sự giúp đỡ của các thầy cô giáo trong Khoa kế toán cùng tập thể Cán bộ kế toán trong Công ty Thiết kế Công nghiệp Hóa chất để đề tài của em được hoàn thiện hơn. Em xin chân thành cảm ơn Cô giáo Thạc sỹ Phạm Bích Chi và các Cán bộ kế toán Công ty Thiết kế Công nghiệp Hóa chất đã giúp đỡ em trong quá trình thực tập, nghiên cứu và hoàn thành đề tài này. Tài liệu tham khảo Stt Tên sách Tên tác giả Nhà xuất bản 01 Lý thuyết và thực hành kế toán tài chính PTS Nguyễn Văn Công Nhà xuất bản Tài chính – Hà Nội 2001 02 Hệ thống kế toán doanh nghiệp xây lắp PTS Phùng Thị Đoan Nhà xuất bản Tài chính năm 2000 03 Hạch toán kế toán trong xây dựng Nguyễn Đăng Hạc Nguyễn Quốc Trân Nhà xuất bản xây dựng năm 2001 04 Kinh tế và kinh doanh xây dựng PTS Lê Công Hoan Trường DH Kinh tế quốc dân 05 Kinh tế quản trị kinh doanh xây dựng GS.TS Nguyễn Văn Chọn Nhà xuất bản Khoa học kỹ thuật Hà Nội – 1996 06 Tạp trí kế toán 07 Các chuyên đề thực tập tốt nghiệp năm 2002 Viện ĐH Mở HN 08 Một số tài liệu của Công ty Thiết kế Công nghiệp Hóa chất Mục lục Tên đề mục Trang Lời mở đầu 1 Phần 1: Những vấn đề lý luận về tổ chức hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm trong các đơn vị khảo sát thiết kế. 1.1 Đặc điểm hoạt động khảo sát thiết kế tác động đến công tác hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 2 1.2 Khái niệm và phân loại chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm khảo sát thiết kế 4 1.3 Đối tượng và phương pháp hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm 12 1.4 Hạch toán tổng hợp chi phí sản xuất theo phương pháp kê khai thường xuyên 16 1.5 Đặc điểm hạch toán chi phí sản xuất theo phương pháp kiểm kê định kỳ: 26 Phần 2: Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất 2.1 Khái quát chung về Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất 28 2.2 Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán và bộ sổ kế toán tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất 36 2.3 Thực trạng hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất. 40 2.4 Đối tượng và phương pháp tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hóa chất Phần 3: Hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty thiết kế công nghiệp hoá chất 3.1 Đánh giá khái quát tình hình hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất 73 3.2 Một số giải pháp nhằm hoàn thiện hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm tại Công ty Thiết kế Công nghiệp Hoá chất 76