Chuyên đề Hoàn thiện quy trình tổ chức đấu thầu tại công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội

u và không được quá 48 giờ, kể từ thời điểm đóng thầu (trừ ngày nghỉ theo quy định của pháp luật).  Biên bản mở thầu bao gồm những nội dung sau:  a) Tên gói thầu: Cung cấp và lắp đặt hệ thống thang máy  b) Ngày, giờ, địa điểm mở thầu : ngày 16/8/2005 tại Ban quản lý dự án, công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội  c) Tên và địa chỉ các nhà thầu: Bảng 3: Tên và địa chỉ các nhà thầu STT Tên nhà thầu Địa chỉ Điện thoại Loại thang 1 CTy TNHH thang máy Thái Bình 444 Đường Cộng Hôa, quận Tân Bình, TPHCM 84.88497451 84.88497452 Kone 2 Cty TNHH kỹ thuật và thương mại công nghiệp 109 Phương Mai, Đống Đa, Hà Nội 84.45762696 84.45762697 Nippon Fuji 3 Cty liên doanh thang máy SGE-Schindler Phòng 4, nhà B, tháp Vincomcity,191 Bà triệu, Q.Hai Bà Trưng, Hà Nội 84.49742677 84.45762697 Schindler 4 Cty thang máy Hải Vân Otis Tầng 5, phòng C11- C12 khu Văn phòng khách sạn Horison-40 Cát Linh-Hà Nội 84.47366068 84.47386067 Otis 5 Cty TNHH Rinki Việt Nam Số 48/113 Đào Tấn, Ba Đình, Hà Nội 84.48341807 84.47665729 Fuji 6 Công ty Thang máy và thiết bị Thăng Long 105 Bùi Thị Xuân, Hà Nội 84.49783799 Mitshubihi 7 Công ty cổ phần nhà cao tầng 76 Triệu Việt Vương, Hà Nội 84.49431477 Thyssen  Đại diện của Bên mời thầu và các nhà thầu được mời tham dự phải ký vào biên bản mở thầu.  Bản gốc hồ sơ dự thầu sau khi mở thầu phải được Bên mời thầu ký xác nhận từng trang trước khi tiến hành đánh giá và quản lý theo chế độ quản lý hồ sơ "Mật" để làm cơ sở pháp lý cho việc đánh giá và xem xét. 2.4.4.2. Xét thầu  Công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội tiến hành nghiên cứu, đánh giá chi tiết và xếp hạng các hồ sơ dự thầu đã được mở căn cứ theo yêu cầu của hồ sơ mời thầu và tiêu chuẩn đánh giá được người có thẩm quyền hoặc cấp có thẩm quyền phê duyệt trước khi mở thầu. Việc đánh giá hồ sơ dự thầu thực hiện thông qua bảng đánh giá xét thầu, điểm kĩ thuật cho các nhà thầu, và đánh giá các đề xuất tài chính của các nhà thầu. Bảng 4: Bảng đánh giá xét thầu Tên nhà thầu Nội dung đánh giá Kết luận Kinh nghiệm Năng lực sản xuất kinh doanh Năng lực tài chính trong ba năm gần đây TNHH thang máy Thái Bình Đạt Đạt Đạt Đạt TNHH kỹ thuật và thương mại công nghiệp Đạt Đạt Đạt Đạt Liên doanh thang máy SGE-schindler Đạt Đạt Đạt Đạt Thang máy Hải Vân Otis Đạt Đạt Đạt Đạt TNHH Rinki Việt Nam Đạt Đạt Đạt Đạt Thang máy và thiết bị Thăng Long Đạt Đạt Đạt Đạt Cổ phần quản lý nhà cao tầng Đạt Đạt Đạt Đạt  Điểm kĩ thuật cho các nhà thầu Bảng 5: Điểm kĩ thuật cho các nhà thầu Đơn vị: điểm STT Tên nhà thầu Điểm kĩ thuật 1 CTy TNHH thang máy Thái Bình 80 2 Cty TNHH kỹ thuật và thương mại công nghiệp 65 3 Cty liên doanh thang máy SGE-Schindler 70 4 Cty thang máy Hải Vân Otis 75 5 Cty TNHH Rinki Việt Nam 72 6 Công ty Thang máy và thiết bị Thăng Long 70 7 Công ty cổ phần nhà cao tầng 63 Hai nhà thầu: Công ty TNHH kỹ thuật thương mại công nghiệp và công ty cổ phần nhà cao tầng có điểm kĩ thuật đạng dưới 70% nên bị loại. Các công ty còn lại đều có điểm kĩ thuật trên 70% nên đều đạt yêu cầu về mặt kĩ thuật. Cụ thể Nhà thầu Công ty TNHH thang máy Thái Bình đạt 80/100 Công ty liên doanh thang máy SGE-Schindler đạt 70/100 Công ty thang máy Hải Vân OTIS đạt 75/100 Công ty TNHH Rinki Việt Nam đạt 72/100 Công ty thang máy và thiết bị Thăng Long đạt 70/100 Đánh giá về đề xuất tài chính Bảng 6: Đánh giá về đề xuất tài chính các nhà thầu STT Tên nhà thầu Giá đánh giá (nghìn đồng) Bảo lãnh dự thầu Tiến độ thi công(Tuần) Giá gói thầu được phê duyệt 8.226.556 10% 26 1 Công ty TNHH thang máy Thái Bình 8.185.126 10% 24 2 Công ty liên doanh thang máy SGE-Schindler 8.200.586 10% 24 3 Công ty thang máy Hải Vân OTIS 8.205.762 10% 25 4 Công ty TNHH Rinki Việt Nam 8.210.830 10% 25 5 Công ty thang máy và thiết bị Thăng Long 8.216.268 10% 26 Như vậy công ty TNHH thang máy Thái Bình là công ty có giá dự thầu thấp nhất với giá dự thầu 8.185.126.000đ, với tiến độ thi công 24 tuần 2.4.5. Phê duyệt, công bố kết quả đấu thầu, và kí kết hợp đồng  Kết quả đấu thầu được trình cho chủ tịch hội đồng quản trị phê duyệt. Sau khi được phê duyệt, công ty đầu tư xây dựng sô 2 Hà Nội công bố kết quả đấu thầu cho các nhà thầu, sau đó hợp đồng được kí ngày 29/8/2005 với công ty TNHH thang máy Thái Bình. Như vậy quá trình đấu thầu gói thầu cung cấp và lắp đặt hệ thống thang máy đã tuân theo đúng quy chế đấu thầu, mức độ tiết kiệm của gói thầu này là: 41.430.000(đ) tức 0.503% giá dự toán. Hợp đồng được thực hiện trong 24 tuần. Việc công ty TNHH Thái Bình thắng thầu là hoàn toàn công khai và minh bạch. Trước hết là những đặc điểm nổi trội của thang Kone Ðược thành lập từ 1910, Kone là một trong 3 công ty đứng đầu thế giới về thang máy và thang cuốn. Tập đoàn có trụ sở chính tại Phần Lan, ngoài ra còn có hơn 150 chi nhánh khác trên 40 nước. Tổng doanh số bán của Kone trong năm 1997 là 2.312 triệu USD với số lượng nhân viên trên 22.500 nguời. Chỉ trong hai năm 1996 và 1997, công ty đã đưa vào hoạt động hơn 2000 thang Monospace tại Trung Âu và tính đến cuối năm 2002 đã có hơn 70.000 thang Monospace được sử dụng trên toàn cầu.       Ðược tung ra thị trường từ 1996, chỉ trong vòng 6 năm, thang máy không phòng máy Monospace đã chiếm một thị phần rất lớn trên thị trường thế giới. Ðó là nhờ những tính năng ưu việt của loại máy kéo AC không hộp số dùng cho thang máy không phòng máy, máy kéo có tên gọi là Ecodisc. Máy kéo được cấu tạo là một khối mỏng, rắn chắc, do đó loại này chỉ cần gắn trên ray dẫn hướng trong hố thang. Tủ điều khiển cung rất nhỏ được đặt ở bao che của tầng trên cùng. Chính những đặc điểm này dẫn đến việc sử dụng phòng máy riêng biệt là không cần thiết. Khối lượng của Ecodisc chỉ bằng 1/2 khối lượng máy kéo thông thường nhưng hiệu quả sử dụng gấp đôi. Loại máy kéo này không những hiệu quả ở mặt năng lượng mà còn tốt cho môi trường do không cần sử dụng dầu bôi trơn nên không sợ dầu bị dò ra ngoài. Mặt khác, động cơ của máy kéo hoạt động tối đa 950rpm (so với máy kéo thông thường là 1500rpm) nên tuổi thọ của máy Ecodisc kéo dài hơn rất nhiều.     Ðối với chủ đầu tư: do không phải thiết kế và xây dựng phòng máy nên tiết kiệm chi phí sử dụng (chi phí này có thể lên tới 25% tổng chi phí cho toàn bộ thang máy). Mặt khác, do tiêu thụ năng lượng thấp (46,7% so với thang máy thông thường), nên cung tiết kiệm chi phí sử dụng những thiết bị điện và quan trọng hơn cả là cắt giảm hàng ngàn Kwh điện sử dụng hàng năm. Ðiều này dẫn đến tiết kiệm chi phí hoạt động của nhà đầu tư.     Ðối với kiến trúc sư: giờ đây, họ được tự do hơn trong thiết kế, không còn phải lo lắng về "phòng máy xấu xí" đặt trên nóc các toà nhà. Như vậy tổng chiều cao của các toà nhà sẽ giảm đi, họ có thể sử dụng mặt kiến trúc thứ 5 này để làm hồ bơi, quán bar hay sân tennis... hoặc các thiết kế khác tuỳ theo nhu cầu sử dụng của chủ nhân, tạo cho toà nhà trở nên đẹp hơn, sang trọng hơn Công ty trách nhiệm hữu hạn thang máy Thái Bình là đại lý uỷ quyền chính thức của tập đoàn Kone. Được thành lập từ năm 1995, đến nay Công ty Thang máy Thái Bình đã  trở thành công ty hàng đầu trong việc thiết kế, sản xuất, lắp đặt và bảo trì thang máy và thang cuốn tại Việt Nam. Tính đến nay, công ty đã đưa vào sử dụng trên 1300 thang máy trên thị trường cả nước và xuất khẩu sang Lào, Campuchia. Công ty TNHH thang máy Thái Bình đã được cấp: Giấy chứng nhận hệ thống quản lý chất lượng ISO 9001:2000 do tổ chức QUACERT cấp. Giấy chứng nhận Doanh nghiệp Việt Nam Uy tín – Chất lượng năm 2006 do Tạp chí Thông tin quảng cáo ảnh thương mại cấp. Cúp vàng ISO 2006 do bộ khoa học và công nghệ cấp. ISO 9001:2000 certificate, QUACERT. Trusted 2006 certificate, Vinexad. ISO cup 2006. Như vậy công ty TNHH thang máy Thái Bình có thể đảm bảo chất lượng cho các gói thầu mà mình đảm trách. 3. Đánh giá thực trạng quy trình đấu thầu tại công ty 3.1. Thành tựu đã đạt được Quy trình đấu thầu của công ty tuân theo đúng quy định của pháp luật, đã thực hiện qua tuần tự các bước khá khoa học. Trong hồ sơ mời thầu có thư mời thầu thể hiện thiện chí của công ty mong muốn có được nhà thầu tham gia vào quá trình tổ chức đấu thầu của công ty, đã nêu lên yêu cầu đối với nhà thầu. Nhà thầu phải là doanh nghiệp hoặc nhà sản xuất có đăng kí kinh doanh phù hợp với nội dung gói thầu, có năng lực và độc lập về tài chính. Việc quy định như thế này trong hồ sơ mời thầu sẽ hạn chế được tình trạng một doanh nghiệp làm nhiều hồ sơ dự thầu. Nhà thầu phải có giấy phép lắp đặt, bảo hành bảo trì thang máy do thanh tra nhà nước về an toàn lao động cấp với điều kiện kĩ thuật phù hợp với thiết bị được chào thầu. Việc quy định này trong hồ sơ mời thầu sẽ đảm bảo cho chất lượng gói thầu, tránh được các nhà thầu nghiệp dư, không có kinh nghiệm, mới vào nghề do đó dễ có khả năng xảy ra sai xót. Có giấy uỷ quyền chính hãng sản xuất, điều này đảm bảo cho các thiết bị mà công ty nhập về đảm bảo các tiêu chuẩn về nguồn gốc, xuất xứ, giúp cho người sử dụng cảm thấy an toàn hơn khi sử dụng dịch vụ. Việc quy định: Nếu gói thầu là liên danh hai hay nhiều nhà thầu thì chỉ nộp một đơn dự thầu chung do một đơn vị được uỷ quyền kí tên, đóng dấu và phải có một biên bản thoả thuận hợp tác liên danh trong đó nêu trách nhiệm của từng thành viên trong liên danh có kèm theo chứng chỉ hành nghề và bản khai năng lực của công ty. Việc quy định này chứng tỏ các nhân viên lập hồ sơ mời thầu rất chuyên nghiệp, am hiểu, và có năng lực, việc quy định này hạn chế được rất lớn hiện tượng quân xanh, quân đỏ, cũng như nếu biết được kĩ càng về năng lực của các nhà thầu thì cũng có khả năng đánh giá lựa chọn chính xác nhất nhà thầu có năng lực. Trong yêu cầu về nguồn gốc xuất xứ, hồ sơ mời thầu không nêu yêu cầu xuất xứ từ cụ thể đất nước nào mà chỉ nêu xuất xứ từ các nước tiên tiến có nền kinh tế phát triển, như vậy có thể lọc được các nhà thầu, có máy móc thiết bị không phù hợp không đáp ứng được thiết kế công trình, mà vẫn không làm giảm tính cạnh tranh giữa các nhà thầu, do những tiêu chuẩn quá cụ thể về hàng hóa khiến cho chỉ một hoặc hai nhà thầu đáp ứng được điều kiện. Trong các tiêu chuẩn kĩ thuật của các gói thầu đã nêu khá rõ số lượng, các thông số kĩ thuật, kích thước, chiều dài, chiều rộng, chiều cao, chiều sâu của gói thầu từ đó giúp nhà thầu định hình được những công việc cần phải làm, giúp cho việc thi công tiến hành thuận lợi, hiệu quả hơn. Việc mở thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu cũng khá khoa học. Các biên bản mở thầu đã nêu rõ ràng và chính xác về các đặc điểm thông tin chính như tên gói thầu, ngày giờ, tên và địa chỉ các nhà thầu. Tạo ra sự thống nhất, và tránh sai xót trong quá trình mở thầu. Việc đánh giá thầu diễn ra khá công khai và bình đẳng nên không có hiện tượng khiếu nại, khiếu kiện của các nhà thầu không trúng thầu. Việc thương thảo và kí kết hợp đồng cũng diễn ra khá suôn sẻ, các cán bộ công nhân viên trong công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội tỏ ra là người am hiểu, hiểu biết, nên các điều khoản hợp đồng rất rõ ràng, và không có sự mập mờ gây ra sự hiểu nhầm cho nhà thầu và chủ đầu tư. Tóm lại: Đấu thầu đã đem lại tính công khai, minh bạch cho các dự án do ban quản lý dự án thực hiện. Chống lại sự thất thoát vốn của nhà nước. Trong quá trình đấu thầu, các dự án do ban quản lý dự án thực hiện đã được thông báo công khai, đảm bảo tính đúng đắn, minh bạch của dự án, tránh được những hiện tượng tiêu cực thường có trong việc thi công các công trình: lạm dụng vốn, thất thoát vốn, lãng phí vốn… Đồng thời quyền lợi của các bên có liên quan được bảo vệ Nội dung của tính công khai minh bạch được thể hiện rõ trong việc công khai thông báo mời thầu trong các phương tiện thông tin đại chúng, cung cấp hồ sơ mời thầu với những nội dung rõ ràng, cụ thể theo đúng quy định, đặc biệt là công tác xem xét, đánh giá hồ sơ dự thầu theo đúng quy định không có hiện tượng liên kết với các nhà thầu. Sau khi có kết quả đấu thầu, ban quản lý dự án đều có thông báo tới cho các nhà thầu, cả nhà thầu trúng thầu lẫn nhà thầu không trúng thầu, và có giải thích lý do rõ ràng, tránh sự mập mờ, ngờ vực. Đấu thầu góp phần tạo môi trường bình đẳng giữa các nhà thầu. Biện pháp mà ban quản lý dự án thực hiện để có được một môi trường cạnh tranh giữa các nhà thầu: Các yêu cầu trong hồ sơ mời thầu được quy định rõ, không đưa ra các yêu cầu chi tiết mang tính định hướng. Nếu yêu cầu chi tiết đến mức chỉ có một số nhà thầu cụ thể mới có thể đáp ứng khả năng tham gia hay yêu cầu cố định một thông số trong hồ sơ mời thầu thì sẽ làm mất đi tính cạnh tranh. Sự cạnh tranh một cách tự do là cần thiết song trong một phạm vi nào đó thì cần có sự điều chỉnh. Có một số gói thầu nên hạn chế lượng nhà thầu tham dự để tránh hiện tượng quân xanh, quân đỏ làm ảnh hưởng đến chất lượng công trình. Việc xác định các yêu cầu tối thiểu về kinh nghiệm cũng như năng lực của các nhà thầu được quy định rõ và hợp lý, phù hợp với độ phức tạp của gói thầu Nếu phát hiện nhà thầu nào có hiện tượng tiêu cực trong quá trình tham dự thì ban quản ly dự án đều có biện pháp xử lý kịp thời. Trong quá trình đánh giá hồ sơ dự thầu cũng rất bình đẳng, minh bạch. Không xảy ra tình trạng như trong quá trình đấu thầu ở Tràng Tiền Plaza. Dưới đây là hiện tượng tiêu cực đã từng xảy ra trong đấu thầu, mặc dù không xảy ra trong công ty, tuy nhiên đây cũng là một bài học, khuyến cáo cho các công ty trong quá trình tổ chức đấu thầu. Hiện tượng tiêu cực này xảy ra trong quá trình tổ chức đầu thầu tại Tràng Tiền Plaza như sau: Ngày 25/6/2001, gói thầu số 6 (cung cấp lắp đặt hệ thống thang máy, thang cuốn), gói thầu cuối cùng trong 4 gói thầu của công trình Trung tâm Thương mại Tràng Tiền (Hanoi Plaza) được mở lại, sau lần đấu thầu trước không thành công. Đây không phải là gói thầu duy nhất của công trình này không suôn sẻ, cho dù giá trị không lớn. Theo dự kiến ban đầu, hạ tuần tháng 5 là thời hạn hoàn tất công việc chọn thầu cho công trình này. Song trên thực tế, ngoại trừ gói thầu 6, cũng phải đến trung tuần tháng 6, các quyết định công bố nhà thầu trúng mới được Chủ tịch Hội đồng sáng lập viên Công ty Đầu tư thương mại Tràng Tiền (chủ đầu tư) ký ban hành. Qua những cuộc đấu thầu này, có thể rút ra những điều đáng suy nghĩ về quá trình quản lý đấu thầu một công trình, mặc dù đại diện chủ đầu tư đã hơn một lần khẳng định với công luận rằng, việc đấu thầu, mở thầu và chấm thầu đều đã "được tiến hành nghiêm túc và đúng luật" và "cho đến nay không có nhà thầu nào chính thức khiếu nại bằng văn bản"... Theo chủ đầu tư, sở dĩ phải tiến hành đấu thầu lại gói thầu số 6 là vì cả 4 nhà thầu tham gia, gồm Công ty TNHH Thang máy Thiên Nam, OTIS-LILAMA, SGE Schindler, và Công ty TNHH Hữu Nghị, đều vi phạm những điều kiện tiên quyết được nêu trong Nghị định 88/CP của Chính phủ về đấu thầu! Sự "thiếu kinh nghiệm" của các nhà thầu không chỉ thể hiện ở gói thầu này. Cụ thể, gói thầu số 7 (cung cấp, lắp đặt hệ thống thiết bị phòng cháy, chữa cháy), qua kiểm tra sơ bộ ban đầu, cũng có đến 3 trong số 6 nhà thầu bị loại. Gói thầu số 8, tuy chỉ có 1 nhà thầu bị loại từ vòng đầu, nhưng lại nảy sinh rắc rối khi phát hiện Công ty Xây dựng số 7 (đơn vị được công nhận là trúng thầu theo Quyết định ngày 7/6/2001 của Hội đồng sáng lập viên) có quan hệ liên kết với một công ty tham gia tư vấn thiết kế công trình (một lỗi phạm quy trầm trọng). Kết quả là Quyết định ngày 7/6 buộc phải thay thế bằng Quyết định chọn thầu mới, do ông Trịnh Hoàng Duy, Chủ tịch Hội đồng sáng lập viên Hà Nội Plaza ký ngày 13/6 vừa qua. Theo hợp đồng ký kết giữa chủ đầu tư công trình với Công ty Tư vấn công nghệ, thiết bị và kiểm định xây dựng (Bộ Xây dựng), 17/5 là ngày công ty này chuyển giao cho chủ đầu tư kết quả chấm thầu, song trên thực tế thì đến tận ngày 25/5, kết quả mới được chuyển giao. Qua kiểm tra của chủ đầu tư, kết quả chấm gói thầu số 8 có những sai sót nhất định. Cụ thể là chấm thiếu 5 điểm cho Công ty Xây dựng số 7, đồng thời tính thuế nhập khẩu thiết bị không chính xác cho tất cả các nhà thầu tham gia gói thầu này. Đó là những hạn chế trong đấu thầu đã xảy ra tại các công ty khác. Nguyên nhân của những hạn chế này là do ý kiến chủ quan, do sự thiên vị đối với các nhà thầu nào đó, hoặc do thiếu trình độ hiểu biết trong công tác đấu thầu. Công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội chưa xảy ra những trường hợp tương tự như trên trong lịch sử tổ chức đấu thầu. Tuy nhiên công ty cũng cần hết sức lưu ý. Nhìn chung công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội đã khá tuân thủ các quy định củ pháp luật không xảy ra các trường hợp: Đưa, nhận hoặc đòi hỏi bất cứ thứ gì có giá trị về vật chất của các cá nhân và tổ chức có liên quan đến quá trình lựa chọn nhà thầu và thực hiện hợp đồng, từ đó dẫn tới những hành động thiếu trung thực, không khách quan trong việc đánh giá, thẩm định, quyết định lựa chọn nhà thầu, hoặc dùng ảnh hưởng của cá nhân để tác động, can thiệp làm ảnh hưởng và sai lệch kết quả đánh giá, lựa chọn nhà thầu, trong ký kết hợp đồng và thực hiện hợp đồng; Báo cáo, cung cấp thông tin sai sự thật về năng lực (kỹ thuật và tài chính), kinh nghiệm và tình hình hiện trạng của nhà thầu, về sơ yếu lý lịch của chuyên gia tư vấn; Báo cáo không trung thực của bên mời thầu về quá trình đấu thầu, tiêu chuẩn đánh giá hồ sơ dự thầu không phù hợp với hồ sơ mời thầu và Quy chế đấu thầu, đánh giá hộ sơ dự thầu không theo đúng tiêu chuẩn đánh giá được quy định trong hồ sơ mời thầu, cố ý kéo dài thời gian đánh giá hồ sơ dự thầu vì lý do chủ quan và không rõ ràng của bên mời thầu; Hoạt động cấu kết thông đồng giữa các nhà thầu với nhau, giữa bên mời thầu và nhà thầu, giữa tư vấn với nhà thầu, giữa cơ quan quản lý Nhà nước với bên mời thầu, nhà thầu và tư vấn làm ảnh hưởng đến lợi ích của chủ đầu tư, lợi ích của Nhà nước, của quốc gia; Xử lý khiếu nại không trung thực của người hoặc cấp có thẩm quyền xem xét, xử lý khiếu nại. 3.2. Những hạn chế và nguyên nhân 3.2.1. Chưa nâng cao được tính cạnh tranh giữa các nhà thầu Chỉ nâng cao được tính cạnh tranh của các nhà thầu và tránh được hiện tượng tiêu cực trong đấu thầu khi hình thức tổ chức đấu thầu của công ty là hình thức đấu thầu rộng rãi, tuy nhiên vẫn còn nhiều gói thầu công ty vẫn tiến hành theo phương thức chào hàng cạnh tranh, và tự thực hiện. Hình thức chào hàng cạnh tranh chỉ cần tối thiểu ba nhà thầu chào hàng cũng có thể tổ chức đấu thầu, điều này làm hạn chế sự cạnh tranh giữa các nhà thầu, ngoài ra còn có thể xảy ra trường hợp các nhà thầu móc ngoặc với nhau để một nhà thầu thắng thầu còn các nhà thầu còn lại ăn theo phần trăm, điều này có ảnh hưởng rất lớn đến chủ đầu tư, vì mục đích của tổ chức đấu thầu là chọn ra nhà thầu tốt nhất, đáp ứng tốt nhất những yêu cầu của dự án nhằm đảm bảo thời gian, tiến độ và chi phí cho công trình. Đối với các gói thầu công ty tổ chức đấu thầu do sử dụng phương thức chào hàng cạnh tranh dễ dàng xảy ra tình trạng quân xanh, quân đỏ. Quân đỏ tham gia đấu thầu thật, quân xanh giả vờ tham gia làm nền cho quân đỏ. Bỏ thầu với giá thấp khiến cho các dự án triển khai chậm chạp.  Các nhà thầu mua bán tư cách pháp nhân để tham gia dự thầu hoặc dàn xếp, mua, bán thầu, thông đồng móc ngoặc trong đấu thầu. Có thể các nhà thầu đã cấu kết chặt chẽ với các đối tượng ngoài xã hội để nâng giá các hợp đồng in ấn, rút tiền nhà nước chia nhau. Đường dây này hợp thức hoá các thủ tục đấu thầu, chào hàng cạnh tranh giả (tạo dựng "quân xanh", "quân đỏ") để che đậy hành vi và thủ đoạn phạm tội. Còn đối với các gói thầu công ty tự thực hiện theo quy chế quản lý dự án đầu tư và xây dựng, hiệu quả không được tốt lắm, đặc biệt là tiến độ thi công công trình. Công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội là doanh nghiệp nhà nước, nguồn vốn mà công ty sử dụng để đầu tư vào công trình có một phần là lợi nhuận từ hoạt động kinh doanh dịch vụ, nhà hàng, cùng các nguồn lợi nhuận khác, một phần là vốn vay ngân hàng, một phần là vốn nhà nước. Các dự án của công ty là do tổng công ty đầu tư và phát triển nhà Hà Nội uỷ thác và đồng thời công ty đầu tư xây dựng sô 2 Hà Nội cũng là chủ đầu tư. Tuy nhiên hình thức thực hiện dự án của công ty là hình thức tự tiến hành thi công các công trình. Điều này có thể dẫn đến việc sử dụng vốn không hiệu quả, lạm dụng vốn, thất thoát vốn, cũng như chậm tiến độ thi công công trình và khó đảm bảo chất lượng của công trình. Do công ty vừa là người thổi còi vừa là người đá bóng. 3.2.2. Công tác chuẩn bị hồ sơ mời thầu chưa thực sự tốt Công tác lập hồ sơ mời thầu còn chậm tiến độ so với kế hoạch, chất lượng chưa thực sự tốt, còn phải làm lại nhiều lần…trong một số hồ sơ mời thầu, yêu cầu về năng lực tài chính của các nhà thầu chưa cụ thể nên rất khó khăn cho việc đánh giá khách quan hồ sơ dự thầu của các nhà thầu, việc đánh giá vẫn dựa trên kinh nghiệm là chính, từ đó có thể dẫn đến sự thiên vị cho các nhà thầu. Ngoài ra trong hồ sơ mời thầu, yêu cầu về kinh nghiệm chưa nêu chi tiết nhà thầu phải đạt từ bao nhiêu kinh nghiệm trở lên và phải đã từng thi công các công trình tương đương. Do không loại bớt các nhà thầu dẫn đến mất thời gian trong việc đánh giá hồ sơ dự thầu sau này. 3.2.3. Chưa thực hiện tốt trách nhiệm của bên mời thầu đối với nhà thầu Do thiếu vốn nên chủ đầu tư còn chậm thanh toán tiền cho các nhà thầu trong khi các nhà thầu đã hoàn thành gói thầu. Điều này làm ảnh hưởng đến uy tín của công ty đối với các gói thầu mà công ty tổ chức tiếp theo. 3.2.4. Lực lượng lao động tổ chức đấu thầu còn mỏng, và hạn chế về kinh nghiệm Mặc dù công ty cũng đã cho người lao động tham gia các khóa huấn luyện nâng cao trình độ nhận thức trong công tác tổ chức đấu thầu cũng như để cập nhật những quy định mới nhất về đấu thầu. Tuy nhiên, các khóa huấn luyện vẫn còn ít và không thường xuyên, mặt khác do các yếu tố thuộc về cá nhân người lao động nên việc tổ chức đấu thầu vẫn còn nhiều sai xót. CHƯƠNG 3 PHƯƠNG HƯỚNG VÀ GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN QUY TRÌNH ĐẤU THẦU TẠI CÔNG TY ĐẦU TƯ XÂY DỰNG SỐ 2 HÀ NỘI 1. Định hướng phát triển kinh doanh của công ty 1.1. Kế hoạch sản xuất kinh doanh năm 2008. Kế hoạch sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp năm 2008 một mặt vẫn tiếp tục phát triển theo định hướng chung dài hạn của công ty. Giữ vững mức doanh thu của năm trước, củng cố các doanh nghiệp xây lắp, đồng thời đẩy mạnh việc hoàn thành các dự án nhà chung cư cao cấp để cho thuê. 1.1.1. Đầu tư dự án Dự án làng sinh viên Hoàn thành, đưa vào sử dụng cụm nhà 17-21 tầng Khởi công xây dựng và đưa vào sử dụng nhà quản lý kĩ thuật và câu lạc bộ thể chất. Tổ chức đấu thầu các trang thiết bị thể chất phục vụ cho câu lạc bộ thể chất như cử tạ, máy chạy thể , xà, và các thiết bị khác. Nhà văn hoá đa năng thực hiện công đoạn chuẩn bị đầu tư Dự án 3.7 Láng Hạ - Thanh Xuân: tổ chức đấu thầu thi công hoàn thiện nốt công trình. Dự án khu đô thị mới Đại Kim: Thực hiện đền bù giải phóng mặt bằng và đầu tư hạ tầng kĩ thuật giai đoạn 1 Dự án khu đô thị mới văn chương, khu du lịch đền đầm: Thực hiện giai đoạn chuẩn bị đầu tư. 1.1.2. Hoạt động sản xuất kinh doanh Kinh doanh nhà và dịch vụ: Cùng với duy trì công suất sử dụng các phòng cho thuê, hoàn thiện các dịch vụ ăn uống, thương mại, giải trí kèm theo Kinh doanh vật liệu xây dựng, máy móc thiết bị, đáp ứng yêu cầu của hoạt động xây lắp nội bộ, tăng cường khai thác tìm kiếm thị trường bên ngoài 1.1.3. Nguồn vốn đầu tư Bảng 7 : Nguồn vốn đầu tư của một số dự án trong năm 2008 Đơn vị: Triệu đồng STT Tên dự án Nguồn vốn Vốn quỹ đầu tư phát triển Vay thương mại 1. Dự án đầu tư xây dựng làng sinh viên 45.500 31.313 Giai đoạn 3- Làng sinh viên 24.245 2. Tháp Hacinco 324 Tây Sơn 43.958 3. Dự án 3.7 Láng Hạ - Thanh Xuân 100.000 4. Dự án cải tạo khu văn chương 102.881 5. Nhà B6A Nam Trung Yên 50.647 6.516 Cộng 199.028 206.032 1.2.Trong dài hạn Không ngừng củng cố và phát triển đa dạng hóa sản phẩm và loại hình kinh doanh, cải tiến công tác quản lý và tổ chức sản xuất đồng thời tìm kiếm phương thức kinh doanh mới nhằm đạt hiệu quả cao nhất. Với những năng lực sẵn có công ty sẽ tiếp tục củng cố lĩnh vực xây lắp, là lĩnh vực truyền thống và thế mạnh của công ty, tập trung đầu tư xây dựng các dự án khu đô thị mới, tổ chức quản lý, khai thác khu chung cư, nhà cao tầng, khai thác lĩnh vực đầu tư xây dựng trên cơ sở đó thực hiện các loại hình kinh doanh mới, mở rộng quan hệ liên doanh, liên kết trong và ngoài nước để tiếp thu công nghệ thi công tiên tiến, tập trung đầu tư năng lực thi công và tập trung nghiên cứu áp dụng các công nghệ sản xuất vật liệu cao cấp. Tiến tới hoàn thiện và phát triển tất cả các lĩnh vực hoạt động của công ty để công ty trở thành một công ty đa doanh có uy tín trên thị trường. Với kinh nghiệm vững chắc trong quá trình tồn tại và phát triển, Hacinco luôn đặt ra phương trâm: Phát triển trong kinh doanh là phát triển uy tín, năng lực với việc không ngừng hoàn thiện bộ máy con người với chất xám , trang thiết bị, cũng như tiềm lực tài chính. Hacinco muốn cùng khách hàng hợp tác trong các lĩnh vực công nghiệp xây dựng, thương mại, dịch vụ. Đến với Hacinco có nghĩa là đến với quan hệ hợp tác ổn định, lâu bền và sẽ đáp ứng được các dịch vụ tin cậy và hoàn hảo nhất . Để thực hiện phương hướng đó, và nâng cao vị thế, uy tín của công ty trên thì trường, thì công ty phải thực hiện tốt công tác tổ chức đấu thầu, tạo ra môi trường cạnh tranh, bình đẳng cho các nhà thầu, để từ đó có thể lựa chọn được nhà thầu tốt nhất đáp ứng yêu cầu của công ty. 2.Giải pháp góp phần hoàn thiện quy trình đấu thầu tại ban quản lý dự án công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội 2.1. Đa dạng hóa và nâng cao tính cạnh tranh giữa các nhà thầu 2.1.1. Lý do lựa chọn giải pháp Do trong lĩnh vực xây lắp công ty tự thực hiện dự án, do vậy không thể nâng cao được hiệu quả của dự án, các gói thầu có quy mô cỡ nhỏ công ty tổ chức đầu thầu theo hình thức chào hàng cạnh tranh không tạo được tính cạnh tranh rộng rãi giữa các nhà thầu, do vậy sẽ không phát huy được hết tính hiệu quả về mặt tài chính cũng như về mặt kĩ thuật. Mục tiêu của hoạt động tổ chức đấu thầu là tìm ra nhà thầu tốt nhất trong những nhà thầu. Do vậy số lượng các nhà thầu tham gia càng đông, tính cạnh tranh càng cao thì càng có nhiều cơ hội lựa chọn nhà thầu xứng đáng nhất 2.1.2. Nội dung của giải pháp Thứ nhất, để có thể tăng số lượng các nhà thầu tham gia đấu thầu, ban quản lý dự án có thể thực hiện một số giải pháp như kéo dài thời gian chuẩn bị bán hồ sơ mời thầu và nộp hồ sơ dự thầu, thông báo rộng rãi việc mời thầu. Việc kéo dài thời gian chuẩn bị bán hồ sơ mời thầu và nộp hồ sơ dự thầu sẽ giúp các nhà thầu cân nhắc, chuẩn bị và hoàn thiện hồ sơ dự thầu tốt hơn, từ đó sẽ có nhiều nhà thầu tham gia hơn.Việc thông báo mời thầu rộng rãi là yêu cầu chung đối với công tác tổ chức đấu thầu. Thứ hai, hoàn thiện công tác hành chính sự nghiệp để giải quyết tốt những vấn đề phát sinh trong quá trình tổ chức đấu thầu Hoạt động hành chính sự nghiệp là nền tảng căn bản cho mọi hoạt động của Ban trong đó có đấu thầu. Điều đó thể hiện qua mức độ thực hiện các hoạt động có liên quan đến việc thực hiện dự án nói chung và công tác tổ chức đấu thầu nói riêng. Vì ban quan lý dự án là đơn vị trực thuộc của công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội, thay mặt công ty đầu tư vào các dự án nên mọi hoạt động của công ty đều phải xin phê duyệt của công ty. Khi thủ tục không được tiến hành liên tục sẽ ảnh hưởng đến tình hình tổ chức đấu thầu. Do vậy để hoàn thành công tác đấu thầu, ban cần hoàn thiện công tác hành chính sự nghiệp. Ban quản lý cần phân chia trách nhiệm và quyền hạn của các thành viên một cách rõ ràng, ai phụ trách công việc nào. Giữa các thành viên phải có sự hợp tác, giúp đỡ nhau trong công việc. Các thủ tục tổ chức đấu thầu phải đúng trình tự quy định. Khi có vấn đề phát sinh thì nhanh chóng tìm ra cách giải quyết, thực hiện các thủ tục hành chính nhanh gọn, đúng thẩm quyền, đúng trách nhiệm. Trong trường hợp đặc biệt cần đạt hiệu quả về mặt thời gian cần phải có biện pháp để giảm bớt thủ tục hành chính để đảm bảo tiến độ. 2.1.3. Điều kiện để thực hiện giải pháp Quá trình lập thiết kế kĩ thuật và tổng dự toán phải tuân thủ những quy định về tiêu chuẩn kĩ thuật, và phải đảm bảo phát huy tính sáng tạo của nhà thầu. Ban quản lý cần đảm bảo tính công bằng và minh bạch trong việc bán hồ sơ mời thầu, nhận hồ sơ dự thầu, và xét thầu, không cảm tính trong việc lựa chọn nhà thầu trúng thầu, cẩn thận và xem xét kĩ lưỡng cũng như đánh giá một cách khách quan các hồ sơ dự thầu. 2.1.4. Lợi ích của giải pháp Tránh được hiện tượng móc ngoặc giữa một số cán bộ bên trong ban quản lý dự án với nhà thầu vì một số lợi ích riêng. Các hồ sơ dự thầu của các nhà thầu cũng được cân nhắc kĩ lưỡng hơn, do đó tránh được sai xót khi thiết kế cũng như quá trình thi công sau này. 2.2. Tăng cường công tác chuẩn bị hồ sơ mời thầu 2.2.1. Lý do lựa chọn giải pháp Hồ sơ mời thầu là toàn bộ các yêu cầu của người mua bao gồm các yêu cầu hết sức cơ bản về mặt kĩ thuật như đặc tính kĩ thuật, thông số kĩ thuật, công nghệ, các yêu cầu về bảo hành, tiêu chuẩn sản xuất, môi trường cũng như các yêu cầu về mặt tài chính như yêu cầu làm rõ các chi phí tổng thể và chi tiết giá dự thầu. Nó tạo điều kiện cho hồ sơ dự thầu được soạn thảo tốt giúp cho các gói thầu được thực hiện thuận lợi. Nó cũng là cơ sở để lựa chọn nhà thầu trúng thầu (nhà thầu xếp thứ nhất) Hiện nay, công tác lập hồ sơ mời thầu tại ban quản lý dự án còn nhiều thiếu xót như: chậm tiến độ so với kế hoạch, chất lượng chưa thực sự tốt, còn phải làm lại nhiều lần,… thiếu xót trên là do cả nguyên nhân chủ quan lẫn nguyên nhân khách quan. Tuy nhiên nhằm nâng cao chất lượng của hồ sơ mời thầu, trước hết chính ban quản lý dự án phải có những sáng kiến cải tiến quá trình lập hồ sơ mời thầu các gói thầu 2.2.2. Nội dung của giải pháp Thứ nhất, nâng cao trình độ cán bộ lập hồ sơ mời thầu Chất lượng hồ sơ mời thầu là một trong những điều kiện quyết định sự thành công góp phần hoàn thiện công tác tổ chức đấu thầu, vì thế việc lập hồ sơ mời thầu phải đỏ hỏi người lập phải có đủ kiến thức, kinh nghiệm, tính khách quan, tính chuyên nghiệp cao. Để nâng cao trình độ của các cán bộ lập hồ sơ mời thầu cần bồi dưỡng thêm cho các cán bộ, đồng thời có những khuyến khích về cả vật chất và tinh thần giúp cho họ thoải mái và tự tin hơn trong công việc. Thứ hai, nâng cao chất lượng nội dung trong hồ sơ mời thầu Trong hồ sơ mời thầu có hai nội dung quan trọng là chỉ dẫn cho nhà thầu và bảng tiên lượng. Hai nội dung này được soạn thảo kĩ lưỡng, đầy đủ, chính xác bao nhiêu thì các nhà thầu nắm được các thông tin về gói thầu càng rõ ràng bấy nhiêu. Vì thế đòi hỏi cán bộ lập hồ sơ mời thầu trong khi soạn thảo phải thực sự chuyên tâm, chú ý và đem hết khả năng của mình trong việc soạn thảo. Ngoài ra, một phần cũng rất quan trọng trong hồ sơ mời thầu là việc soạn thảo hợp đồng xây lắp. Khác với công tác khác, các hoạt động trong đấu thầu được quy định trước trong hồ sơ mời thầu và đã được nhà thầu chấp nhận. Những quy định mà ban quản lý dự án đưa ra trong hợp đồng sẽ là những quy định mà ban quản lý dự án và nhà thầu phải tuân theo từ khi kí kết hợp đồng cho đên khi kết thúc thời gian bảo hành của đối tượng được đấu thầu. Chính vì thế, nếu bản điều kiện của hợp đồng mà chung chung, sơ sài quá dẫn đến việc khi có phát sinh không biết phải xử lý thế nào và nhà thầu sẽ thoái thác, lúc đó thiệt hại sẽ thuộc về ban quản lý dự án. Nhưng nếu điều kiện này lập một cách quá cứng nhắc, đẩy trách nhiệm cho các nhà thầu… như thế sẽ hạn chế các nhà thầu tham gia gói thầu. Cho nên đối với mỗi gói thầu, ban quản lý dự án nên đưa ra các điều kiện hợp lý, phù hợp với tình hình cụ thể của việc thực hiện gói thầu. Trong hồ sơ mời thầu phải quy định cụ thể các biện pháp xử lý nếu có các tình huống phát sinh xảy ra như chậm tiến độ so với kế hoạch mà nhà thầu đã thỏa thuận với ban quản lý, chấm dứt hợp đồng khi công trình còn dở dang Trong hồ sơ mời thầu cũng nên nêu rõ trách nhiệm của nhà thầu, quy định trách nhiệm tổng quát và trách nhiệm cụ thể trong một số vấn đề. Trách nhiệm về việc lập các kế hoạch và biện pháp đảm bảo chất lượng, khắc phục các vi phạm về mặt chất lượng, tuân thủ sự quản lý và giám sát chất lượng thi công của ban quản lý dự án. Những trách nhiệm này phải được nêu thật cụ thể, đầy đủ và ban quản lý dự án cần phải tính trước mọi tình huống có thể xảy ra. Tuy nhiên khi lập hồ sơ mời thầu không nên yêu cầu một cách quá máy móc về phương pháp thực hiện từng công việc cụ thể, từng loại nguyên vật liệu mà để nhà thầu tìm ra cách thực hiện mà theo họ là hợp lý nhất nhưng lại đảm bảo chất lượng. Có như vậy mới phát huy được tính sáng tạo của nhà thầu. Trong trường hợp ban quản lý dự án thuê tổ chức tư vấn lập hồ sơ mời thầu đối với các gói thầu có quy mô lớn hoặc trung bình. Trong trường hợp này , ban quản lý dự án nên cung cấp đủ các bản vẽ thi công, các catalogue về vật tư thiết bị… cho tư vấn và thường xuyên có các trao đổi với cán bộ tư vấn nhằm đẩy nhanh tiến độ tư vấn nhằm đẩy nhanh tiến độ và nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu. 2.2.3. Điều kiện thực hiện giải pháp Để nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu của các gói thầu, ban quản lý dự án cần thực hiện các biện pháp khi có điều kiện sau: Cán bộ lập hồ sơ mời thầu phải là người có năng lực chuyên môn cao, am hiểu về gói thầu, có trách nhiệm cao trong công việc. Cán bộ lập hồ sơ mời thầu trong khi soạn thảo các nội dung này phải thực sự chuyên tâm, chú ý và đem hết khả năng của mình vào trong công việc soạn thảo đó. Các tài liệu: Báo cáo nghiên cứu khả thi, thiết kế kĩ thuật, tổng dự toán… phải được lập chính xác so với điều kiện thực tế. 2.2.4. Lợi ích của giải pháp Nâng cao chất lượng hồ sơ mời thầu sẽ đạt được hiệu quả sau: Góp phần nâng cao chất lượng công trình, đẩy nhanh tiến độ, nhanh đưa lại hiệu quả cho dự án Nhà thầu hiểu rõ về gói thầu thì sẽ có hồ sơ dự thầu tốt, sẽ đem lại lợi ích cho ban quản lý dự án như: chọn được nhà thầu tốt nhất do vậy dảm bảo chất lượng công trình, yếu tố tiên quyết đối với các doanh nghiệp xây dựng. Phát huy tính sáng tạo của nhà thầu, tạo điều kiện cho nhà thầu đưa ra phương án thiết kế hợp lý, thông mình của mình giúp cho công trình vừa đạt các chỉ tiêu về an toàn, tiết kiệm vừa đạt được tính thẩm mĩ và độ bền khi sử dụng. 2.3. Thực hiện tốt trách nhiệm của bên mời thầu đối với nhà thầu, đồng thời nâng cao trách nhiệm của nhà thầu trong việc thực hiện gói thầu. 2.3.1. Lý do lựa chọn giải pháp Thực tế công tác tổ chức đấu thầu ở Việt Nam nói chung cho thấy hầu hết các chủ đầu tư đều gặp rắc rối trong khâu thanh toán cho các nhà thầu. Khi tham gia đấu thầu, nhà thầu đã cố gắng xác định giá nguyên vật liệu, chi phi tư vấn, quản lý, nhân công… để có giá bỏ thầu hợp lý, mong được trúng thầu. Tuy nhiên khi triển khai dự án, nhiều nhà thầu đã hoàn thành tốt các công việc theo tiến độ nhưng chưa dễ gì chủ đầu tư thanh toán kịp thời. Thực trạng này đang gây bức xúc cho các nhà thầu trong việc tham gia đấu thầu, nếu thực trạng này diễn ra nhiều lần thì chủ đầu tư (bên mời thầu) sẽ mất dần uy tín, ảnh hưởng đến hoạt động tổ chức đấu thầu sau này. Đối với các nhà thầu, trách nhiệm của các nhà thầu được quy định trong hồ sơ mời thầu, và thương lượng trong hợp đồng kinh tế. Trách nhiệm của nhà thầu được thực hiện thông qua các bảo lãnh dự thầu, bảo lãnh hợp đồng, cam kết bảo hiểm, các điều khoản về thưởng và phạt. Cần phải nâng cao trách nhiệm của các nhà thầu để đảm bảo nhà thầu thực hiện đúng những quy định trong đấu thầu, và hoàn thành đúng thời hạn hợp đồng đã thương thảo, cũng như đảm bảo đúng các tiêu chuẩn kĩ thuật mà nhà thầu đã cam kết. 2.3.2. Nội dung của giải pháp Để hoàn thiện công tác tổ chức đấu thầu, ban quản lý dự án cần phải làm tốt trách nhiệm của bên mời thầu, tuân thủ nghiêm túc các điều khoản đã ký kết trong hợp đồng, thanh quyết toán gói thầu theo đúng thủ tục, theo dõi sát sao những chi phí phát sinh thêm để tránh tình trạng không thể quyết toán gói thầu Ban quản lý dự án phải đảm bảo điều hoà mối quan hệ giữa nhà thầu với địa phương. Đảm bảo cho nhà thầu những điều kiện thuận lợi trong việc thi công trên địa bàn. Theo đó, ban quản lý cần tạo lập mối quan hệ với chính quyền địa phương và tạo cơ sở để nhà thầu có thể thực hiện gói thầu theo đúng quy định. Để nâng cao trách nhiệm của các nhà thầu trong việc thực hiện gói thầu. Ban quản lý dự án phải quy định rõ tất cả các điều khoản như: bảo lãnh dự thầu, cam kết bảo hiểm, các điều khoản về thưởng và phạt trong hồ sơ mời thầu với tỷ lệ hợp lý, có thể thấp từ 3% - 5% đối với các gói thầu có quy mô nhỏ và cao từ 5% - 10% đối với các gói thầu có quy mô lớn. Cần đảm bảo giá trị pháp lý của các bảo lãnh, bảo hiểm; cần xác thực các biên bản xác nhận của đơn vị bảo lãnh, đơn vị bảo hiểm nhằm tránh các thủ đoạn mà một số nhà thầu có thể sử dụng hòng được tham gia đấu thầu; cần đặt chế độ thưởng phạt công bằng và hấp dẫn, nghiêm túc, quản lý chặt chẽ theo chế độ bảo hiểm, khi có phát sinh cần thực hiện các trách nhiệm theo đúng thỏa thuận đã cam kết. 2.3.3. Điều kiện thực hiện giải pháp Cơ cấu tổ chức của ban quản lý dự án phải gọn nhẹ, hiệu quả, những cán bộ trong ban quản lý dự án nói riêng và trong công ty nói chung phải trung thực và nhiệt tình trong công việc. Công ty cần thiết lập mối quan hệ thân thiết với chính quyền địa phương.Ban quản lý phải nâng cao vai trò trách nhiệm của mình từ đó giúp cho việc thanh toán cho các nhà thầu được kịp thời. Các quy định trong các điều khoản: bảo lãnh dự thầu, cam kết bảo hiểm các điều khoản về thưởng phạt phải công khai, minh bạch, rõ ràng 2.3.4. Lợi ích của giải pháp Các công trình được hoàn thành đúng tiến độ với chi phí và chất lượng phù hợp để đưa vào khai thác sử dụng, sinh lợi nhuận, đồng thời đáp ứng vốn cho nhu cầu xây lắp cũng như các hoạt động kinh doanh khác 3. Kiến nghị đối với cơ quan quản lý nhà nước 3.1. Tiếp tục hoàn thiện hệ thống văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu Ở Việt Nam hiện nay, hoạt động đấu thầu chịu sự quản lý trực tiếp theo quy định của Luật đấu thầu. Mặc dù đã qua nhiều lần sửa đổi bổ sung nhưng vẫn còn nhiều bất cập. Nhiều quy định khi áp dụng vào thực tế chưa rõ ràng thậm chí mập mờ, trở thành kẽ hở để bên mời thầu cũng như nhà thầu lợi dụng. Một số quy định khác thì thực hiện lại thiếu tính thực tế gây khó khăn cho người thực hiện. Thứ nhất. Quy định giá sàn trong đấu thầu, tác dụng của giá sàn thì không ai phủ nhận, nhưng thực tế hoạt động đấu thầu tại Việt Nam lại cho thấy, tình trạng giá trúng thầu thấp có nguy cơ ảnh hưởng đến chất lượng công trình vẫn chưa có giải pháp khắc phục hiệu quả. Đấu thầu là tạo ra sự cạnh tranh và tìm ra nhà thầu có năng lực về tài chính, có kinh nghiệm chuyên môn và có giá cả hợp lý, chứ không phải giá cả thấp nhất. Nếu một phần hạng mục công trình theo dự toán phải trên dưới 2 triệu đồng mà anh chỉ bỏ thầu có 1 triệu thì liệu chất lượng có bảo đảm được không? Vì vậy, trong Luật đấu thầu nên quy định, trong trường hợp phát hiện bỏ thầu quá thấp thì loại luôn nhà thầu đó. Trong dự thảo Luật có quy định: chỉ những dự án có từ 30% vốn nhà nước trở lên mới tổ chức đấu thầu. Quy định như trên là không thỏa đáng, bởi ngày càng có nhiều doanh nghiệp có dự án lớn với vốn đầu tư hàng trăm tỷ đồng. Nếu một dự án có tổng vốn đầu tư tới 100 tỷ đồng, thậm chí 500 tỷ đồng hoặc hơn nhưng vốn nhà nước chỉ chiếm... 29,9% thì theo dự thảo vẫn được chỉ định thầu. Ngược lại, một dự án chỉ có tổng vốn khoảng 3 tỷ đồng, nhưng vốn nhà nước chiếm trên 30%, thì tổ chức đấu thầu. Rõ ràng là mâu thuẫn. Nếu làm như vậy, “sẽ là thả con cá to, để bắt con cá nhỏ”. Hiện nay nhiều dự án ODA có tỷ lệ vốn sở hữu giữa 2 bên là 15/85. Trong đó, nguồn vốn đối ứng của phía Việt Nam là 15%. Nếu theo dự luật thì các dự án như vậy sẽ không đấu thầu, dễ dẫn đến việc bị lợi dụng. Để có cách quản lý hiệu quả hơn, chúng ta nên quy định tỷ lệ vốn nhà nước theo mức lũy tiến như sau: từ 10% trở lên với các dự án có vốn đầu tư trên 1.000 tỷ đồng; từ 15% trở lên với các dự án có vốn đầu tư trên 100 - 1.000 tỷ đồng; từ 20% trở lên với các dự án có vốn đầu tư từ 10 - 100 tỷ đồng và từ 30% trở lên với các dự án có vốn đầu tư dưới 10 tỷ đồng. Thứ hai. Một trong những hành vi bị cấm trong đấu thầu là nêu yêu cầu về thương hiệu và nguồn gốc hàng hóa trong hồ sơ mời thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp... Tuy nhiên, nếu không nêu yêu cầu chung về xuất xứ nguồn gốc, kèm theo chất lượng thì không bảo đảm chất lượng công trình. Chẳng hạn, trong gói thầu của Nhà máy lọc dầu vừa ký, hồ sơ mời thầu phải nêu cụ thể hàng hóa là từ các nước G7 (không nêu cụ thể là nước nào), bởi tiêu chuẩn G7 mới bảo đảm tiêu chuẩn thiết bị chạy tốt. Nếu chống móc ngoặc bằng việc quy định không nêu cụ thể thì khó đạt yêu cầu về chất lượng. Đồng thời rất khó xác định giá để đấu thầu. Thực tế, mỗi nhãn hiệu hàng hóa đều có giá thành khác nhau. Nếu không quy định hàng hóa, nhà thầu có thể sẽ dùng sản phẩm cùng tiêu chuẩn, nhưng có giá thành rẻ hơn, chất lượng kém hơn để thực hiện hợp đồng. Nếu chúng ta lo ngại khi cho phép nêu thương hiệu trong hồ sơ mời thầu sẽ dẫn đến tình trạng móc ngoặc thì cần thiết có điều khoản cấm chủ thầu thông đồng với nơi cung cấp sản phẩm. Như vậy sẽ hợp lý và khả thi hơn là quy định cấm nêu thương hiệu trong hồ sơ mời thầu”. Nếu cấm không nêu yêu cầu về thương hiệu và nguồn gốc hàng hóa, thì cần nêu rõ yêu cầu về chất lượng của hàng hóa hoặc vật tư đó. Làm như vậy sẽ vừa bảo đảm chất lượng hàng hóa, vừa không hướng đấu thầu vào mục tiêu, nguồn gốc cụ thể để tránh móc ngoặc. Thứ ba.Trách nhiệm của chủ dự án, bên mời thầu, nhà thầu và cả công chức nhà nước chưa được quy định rõ trong công tác chuẩn bị đấu thầu, đánh giá hồ sơ dự thầu cũng như hoàn thiện hợp đồng. Tính công khai minh bạch chưa được thể hiện rõ trong những quy định về hệ thống thông tin đấu thầu. Mức xử phạt các hành vi vi phạm còn chưa rõ ràng và đủ sức thuyết phục. Chưa chỉ rõ sự bình đẳng giữa các nhà thầu nhà nước và nhà thầu tư nhân khiến cho việc tham gia của các nhà thầu tư nhân vào gói thầu thường khá khó khăn. Thứ tư. Sự thiếu thống nhất giữa các văn bản pháp lý về đấu thầu với những văn bản khác có liên quan cũng là một trở ngại. Nguyên nhân là do hệ thống văn bản của nước ta xây dựng sau thời kì cải cách có quá nhiều. Trong đấu thầu, Luật đấu thầu quản lý trực tiếp hoạt động đấu thầu, còn có các văn bản cũng quy định về luật đấu thầu như quy chế quản lý đầu tư xây dựng. Những người có trách nhiệm làm luật thường mang tính cục bộ, không thống nhất với nhau dẫn đến sự chồng chéo ở nhiều văn bản pháp luật. Đây là vấn đề chung của hệ thống pháp luật Việt Nam và là một vấn đề nan giải, đòi hỏi thời gian và thực tiễn để khắc phục. Để khắc phục thiếu xót trên cần nhanh chóng hoàn thiện và ban hành pháp lệnh đấu thầu để đi vào thực hiện nhằm nâng cao tính pháp lý của hệ thống văn bản pháp luật về đấu thầu. Quá trình này tuỳ thuộc vào cơ quan nhà nước có thẩm quyền soạn thảo có nắm bắt được những bất cập để sửa đổi những nội dung chưa phù hợp hay không. Những văn bản mới ban hành cần thay thế hoàn toàn cho những văn bản cũ để tránh tình trạng làm theo những quy định cũ đã không còn hiệu lực. Trên cơ sở các văn bản quy phạm pháp luật về đấu thầu của nhà nước đã ban hành, các bộ ngành địa phương tuỳ theo tình hình cụ thể cần ra các văn bản hướng dẫn thực hiện cho phù hợp (Chẳng hạn như quy định về cơ quan được uỷ quyền phê duyệt về hồ sơ mời thầu thay cho người có thẩm quyền, quy trình thực hiện đấu thầu, báo cáo giá, mẫu, biểu…) 3.2.Tăng cường hướng dẫn thực hiện luật đấu thầu Bộ kế hoạch đầu tư cần tổ chức những lớp tập huấn về nghiệp vụ, các cuộc hội thảo trên các địa bàn trọng điểm để phổ biến các quy định mới của nhà nước về đấu thầu. Ngoài ra bộ kế hoạch đầu tư cũng phải phối hợp với các tổ chức, cơ quan chuyên môn để mở nhiều lớp tập huấn về đấu thầu theo yêu cầu của bộ ngành, địa phương, cơ sở. Các bộ ngành địa phương cần chủ động tổ chức các lớp tập huấn, đào tạo nghiệp vụ về đấu thầu cho các đơn vị thuộc quyền quản lý 3.3. Tổ chức các đoàn thanh tra về đấu thầu Việc triển khai công tác kiểm tra, thanh tra về đấu thầu phải được tập trung vào một số vùng trọng điểm theo hướng Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư là cơ quan chủ trì với sự tham gia của các cơ quan chức năng liên quan. Đối với các bộ ngành địa phương cần sớm củng cố lực lượng thanh tra chuyên ngành và quản lý đấu thầu để triển khai thực hiện công tác kiểm tra, thanh tra về đấu thầu theo chức năng đã quy định. Đặc biệt là đối với sở kế hoạch và đầu tư cần khẩn trương thành lập thanh tra Sở để thực hiện kiểm tra, thanh tra về đấu thầu cũng như về đầu tư nói chung. Kiểm tra, thanh tra về đấu thầu phải là những việc làm thường xuyên của cơ quan quản lý nhà nước. Phải chủ động thực hiện việc thanh tra nhằm ngăn ngừa những hành vi vi phạm pháp luật có thể xảy ra trong quá trình thực hiện đấu thầu. Các cán bộ, ngành, địa phương cần tăng cường kiểm tra, thanh tra nhằm đưa việc thực hiện đấu thầu đi vào nề nếp. 3.4. Tăng cường việc công khai hoá, minh bạch hoá trong công tác đấu thầu Để tạo điều kiện thực hiện tốt mục tiêu của công tác đấu thầu là cạnh tranh, công bằng, bình đẳng, minh bạch và hiệu quả kinh tế, hiện Bộ Kế Hoạch và Đầu tư đã phát hành Tờ thông tin về đấu thầu, trang Web về đấu thầu và hệ thống dự liệu thông tin về nhà thầu, tuy nhiên thông tin còn chưa cập nhật và chưa phong phú, cần phải nâng cấp và hoàn thiện nhiều mặt, nhất là cần sự quan tâm của bộ kế hoạch đầu tư. Sau khi đã hình thành tờ thông tin về đấu thầu và trang Web về đấu thầu, các bộ ngành địa phương cần chỉ đạo để ban quản lý dự án cùng các đơn vị có liên quan cung cấp thông tin kịp thời, đầy đủ, giúp cho quá trình đấu thầu được thông suốt, và đảm bảo tính công khai, ,minh bạch. Mỗi năm bộ ngành địa phương cần gửi báo cáo tổng kết công tác đấu thầu về Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư để tổng hợp trình thủ tướng chính phủ. 3.5. Tăng cường sự chỉ đạo của các cấp có thẩm quyền Các bộ ngành địa phương cần chỉ đạo sát sao việc thực hiện đấu thầu theo đúng quy định của luật đấu thầu. Trong quá trình phê duyệt kế hoạch đấu thầu cần lưu ý áp dụng hình thức đấu thầu rộng rãi là chủ yếu, hạn chế việc áp dụng hình thức chỉ định thầu hoặc hình thức đấu thầu hạn chế (là hình thức dễ dẫn tới tình trạng “quân xanh, quân đỏ” như dư luận báo chỉ thường nêu). Nâng cao chất lượng phục vụ cho công tác đấu thầu như chất lượng của báo cáo nghiên cứu khả thi, chất lượng của tư vấn thiết kế, tránh việc sửa đổi bổ sung trong quá trình thực hiện 3.6. Nâng cao năng lực của cán bộ nghiên cứu, đề xuất các vấn đề có liên quan đến đấu thầu. Là người làm luật, vai trò của những cán bộ này rất quan trọng, là người định hướng cho sự phát triển của đấu thầu, do vậy vấn đề năng lực của những người này rất quan trọng. Họ phải thường xuyên học tập, nghiên cứu để đúc rút kinh nghiệm từ thực tế, trau dồi bản lĩnh đạo đức, học tập kinh nghiệm từ những người đi trước và nước ngoài để có thể thực hiện tốt công tác làm luật. Cần mở những lớp đào tạo những nhà hoạch định chính sách về đấu thầu để có sự đào tạo khoa học, bài bản, tạo ra nền tảng vững chắc cho sự phát triển hoàn thiện của hoạt động đấu thầu. Các cán bộ này cũng cần liên kết chặt chẽ với các ban ngành có liên quan để nắm lấy tình hình thực tế, tìm ra những kẽ hở trong luật đấu thầu để có những biện pháp khắc phục kịp thời LỜI KẾT THÚC Trong quá trình thực tập tại công ty, em nhận thấy so với tình hình hoạt động của các công ty xây dựng khác, mặc dù công ty cũng còn một số hạn chế và vướng mắc do lĩnh vực tổ chức đấu thầu còn là một vấn đề tương đối mới mẻ đối với nước ta, các quy chế thủ tục của nhà nước còn nhiều rườm rà và chồng chéo, tuy nhiên chúng ta cũng không thể phủ nhận sự thành công của công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội. Hacinco vẫn là một thương hiệu mạnh trong giới doanh nghiệp mạnh Việt Nam với lần thứ tư đạt thương hiệu mạnh liên tiếp, được thời báo kinh tế Việt Nam kết hợp với cục xúc tiến thương mại trao giải thưởng thương hiệu mạnh năm 2007 cho công ty. Tuy nhiên để có thể nâng cao năng lực cạnh tranh của công ty, tạo ra các công trình có sức đứng trên thị trường, công ty cần chú trọng hơn nữa đến hoạt động tổ chức đấu thầu. Để có thể tồn tại, đứng vững và phát triển đi lên trong khi doanh nghiệp đang lâm vào tình trạng sóng gió, do vấn đề cổ phần hóa công ty còn nhiều vướng măc gây lên, công ty cần phải hoàn thiện quy trình tổ chức đấu thầu, để quá trình tổ chức đấu thầu diễn ra hiệu quả, minh bạch. Trên đây là những gì em đã tìm hiểu được trong quá trình thực tập tại công ty. Qua đó có thể thấy tầm quan trọng cũng như tác dụng của đấu thầu đối với hoạt động của công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội nói riêng và nền kinh tế nói chung. Chuyên đề này chỉ nhằm đánh giá và thảo luận một vài vấn đề và đưa ra giải pháp hoàn thiện công tác tổ chức đấu thầu tại công ty. Do có những hạn chế, thiếu xót về mặt trình độ cũng như thời gian nên chuyên đề của em không tránh khỏi những sai xót, em mong nhận được sự đóng góp của cô giáo, cùng các bác, cô, chú, anh, chị. Một lần nữa, em xin chân thành cảm ơn sự giúp đỡ của cô giáo Ngô Thị Việt Nga cùng sự chỉ bảo tận tình của các bác, cô chú, anh chị trong công ty đã giúp em hoàn thành chuyên đề này DANH MỤC TÀI LIỆU THAM KHẢO 1. Hồ sơ của công ty đầu tư, xây dựng số 2 Hà Nội - Báo cáo tổng kết công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội - Hồ sơ mời thầu gói thầu cung cấp hệ thống thang máy và thang cuốn công trình tháp Hacino Tower tại 324 Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội. của công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội - Hồ sơ đấu giá tháp Hacinco-324 Tây Sơn, Đống Đa, Hà Nội của công ty đầu tư xây dựng số 2 Hà Nội 2.Văn bản quy phạm pháp luật. Bộ Kế Hoạch và Đầu Tư. Mẫu báo cáo đánh giá hồ sơ dự thầu đối với gói thầu mua sắm hàng hóa, xây lắp Luật đấu thầu 3. Website: - www.baomoi.com. Nguy cơ phá sản của hàng loạt các nhà thầu xây dựng Phao cứu sinh cho các nhà thầu xây dựng - www.giaxaydung.vn Tập hợp hỏi đáp về đấu thầu - www.hacinco.com - www.hanoimoi.com Thị trường thang máy: Tiềm năng lớn - www.vietbao.com Tạm dừng đấu giá cho thuê dài hạn tháp vàng Hacinco - www.vietnamnet.vn Bài học đấu thầu từ Plaza NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN MỤC LỤC