Chuyên đề Hoàn thiện quy trình xuất khẩu mặt hàng rau quả tại Tổng công ty rau quả Việt Nam

­ sau: Bªn b¸n, bªn mua cïng ghi râ tªn cña c«ng ty, ®Þa chØ, sè ®iÖn tho¹i, fax, tªn ng©n hµng cña c«ng ty, sè tµi kho¶n më, tªn ®¹i diÖn cho c«ng ty vµ chøc vô cña hä. Sau khi ghi râ tÊt c¶ nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn 2 bªn cïng tho¶ thuËn ®ång kÝ kÕt hîp ®ång theo nh÷ng ®iÒu kho¶n ghi trong hîp ®ång nh­: -§iÒu kho¶n tªn hµng: ®¬n gi¸, sè l­îng, vµ gi¸ c¶ trong hîp ®ång xk -§iÒu kho¶n vÒ chÊt l­îngvµ qui c¸ch mÆt hµng rau qu¶. -§iÒu kho¶n giao hµng -§iÒu kho¶n thanh to¸n -§iÒu kho¶n khiÕu n¹i. VD: CONTRACT No.P.T.IMPORT/FO-12 MS Bªn b¸n: VIETNAM NATION VEGETABLE AND FRUIT CORPORATION §Þa chØ: No.2, Ph¹m Ngäc Th¹ch Street- §èng ®a- Hµ néi. Tel : 848524502; Fax :848523926. Bªn mua: “PARADLUS” §Þa chØ: Proezd serebryankova 2/1 129343 Moscow, Russia Tel : 007/095/748-10-75 C¶ hai cïng ®ång ý kÝ hîp ®ång nµy theo ®iÒu kho¶n vµ c¸c ®iÒu kiÖn nh­ cho phÐp. 1.MÆt hµng, sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶. -MÆt hµng: Døa ®ãng hép:01 cont 20’ 565g *24 can -Sè l­îng: 1300 carton -ChÊt l­îng : + Acid: 0.2-0.5% + Brix: 14-16% +Dr. wt: 50-52% min -Gi¸ c¶: FOB 7,92 USD -§iÒu kiÖn giao hµng: ViÖt Nam PORT + Thêi gian giao hµng:hµng sÏ ®­îc chuyÓn lªn tµu néi trong 10 ngµy sau khi nhËn 10% gi¸ trÞ hîp ®ång ®Æt cäc. +Néi trong 05 ngµy sau khi chuyÓn hµng. Ng­êi b¸n nªn göi b»ng fax nh÷ng th«ng tin vÒ viÖc vËn chuyÓn hµng cho ng­êi mua. -§iÒu kiÖn thanh to¸n: Thanh to¸n b»ng TTR cho tµi kho¶n cña ng­êi b¸n:001.1.37.0076699 ë ng©n hµng Vietcombank ViÖt nam. + Tr¶10% sau khi kÝ hîp ®ång. +90% sau khi vËn chuyÓn ho¸ ®¬n trong vßng 30 ngµy tõ ngµy chuyÓn hµng. +Ho¸ ®¬n yªu cÇu: *giÊy chøng nhËn xuÊt xø do phßng TM cÊp :1b¶n chÝnh, 2 b¶n photo. *Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i: 3b¶n chÝnh *Mét bé 3 vËn ®¬n s¹ch. *GiÊy chøng nhËn vÒ chÊt l­îng vµ sè l­îng ®­a ra bëi ng­êi b¸n: 3b¶n chÝnh -§iÒu kiÖn kh¸c. Hîp ®ång cã gi¸ trÞ kÓ tõ ngµy kÝ kÕt :31/12/2002 3.Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. 3.1. ChuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu. ChuÈn bÞ hµng ®­îc coi lµ mét b­íc khëi ®Çu rÊt quan träng, nã quyÕt ®Þnh vµ ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn tiÕn tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶, nã quyÕt ®Þnh tíi hiÖu qu¶ kinh doanh cña Tæng c«ng ty. MÆt kh¸c mÆt hµng rau qu¶ lµ mÆt hµng rÊt khã b¶o qu¶n rÊt dÔ háng do ®iÒu kiÖn m«i tr­êng xung quanh. V× vËy viÖc gi÷ chÊt l­îng hµng ho¸ kh«ng bÞ thay ®æi cho ®Õn khi giao hµng ®­îc cho kh¸ch hµng lµ c«ng viÖc t­¬ng ®èi khã kh¨n nh­ng ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng trªn Tæng c«ng ty th­êng ®Ó c«ng viÖc b¶o qu¶n hµng ho¸ cho ®Õn khi hµng ®­îc xuÊt ®i víi c¸ch nµy khi gÆp rñi ro trong vÊn ®Ò chÊt l­îng hµng ho¸ th× Tæng c«ng ty kh«ng ph¶i chÞu nhiÒu thiÖt h¹i mµ viÖc båi th­êng thiÖt h¹i lµ do c¸c c¬ së cung øng hµng ph¶i chÞu. Trong nhiÒu n¨m qua Tæng c«ng ty ®· thu ®­îc kh«ng Ýt kinh nghiÖm vµ cã mét sè ch©n hµng truyÒn thèng chuyªn cung cÊp c¸c s¶n phÈm xuÊt khÈu vµ nguyªn liÖu cho nh÷ng mÆt hµng chÕ biÕn xuÊt khÈu, c¸c ®¬n vÞ ®· qua nhiÒu lÇn hîp t¸c Tæng c«ng ty c¶m thÊy ®©y lµ nh÷ng ch©n hµng lµm ¨n cã uy tÝn vÒ viÖc gi÷ chÊt l­îng hµng vµ giao hµng ®óng thêi gian th× Tæng c«ng ty sÏ tiÕn hµnh kÝ kÕt lµm ¨n l©u dµi. MÆt kh¸c ®Ó chñ ®éng trong nguån hµng xuÊt khÈu Tæng c«ng ty tiÕn hµnh ®Çu t­ vµ chØ ®¹o cho mét sè n«ng tr­êng ®Ó cã nguån hµng æn ®Þnh nh­ n«ng tr­êng Tam §iÖp …Mét sè ch©n hµng truyÒn thèng cña Tæng c«ng ty lµ quÕ, håi, ë Ninh HiÖp, Tõ S¬n( B¾c Ninh), d­a chuét muèi(H¶i D­¬ng), l¹c nh©n (NghÖ An, Thanh Ho¸)... VD1: MÆt hµng d­a chuét cã chiÒu dµi 6-9 cm lµ lo¹i d­a chuét rÊt hiÕm ®­îc kh¸ch hµng n­íc ngoµi ®Æt hîp ®ång nhËp khÈu v× vËy n¨m 1999, 2000 cã 2 hîp ®ång sè 40/KG/VE/99 víi kh¸ch hµng lµ KWEEGEEPTE LMT xuÊt khÈu mÆt hµng nÊm r¬m vµ hîp ®ång sè 45/PBP/VE/00 b¸n døa hép cho c«ng ty AUP kh«ng ®­îc thùc hiÖn chän vÑn víi ng­êi cung cÊp kh«ng giao hµng khi thÊy gi¸ n©ng cao nªn hîp ®ång XK døa kh«ng thùc hiÖn ®­îc do sai hÑn tõ ng­êi cung øng. VD2: Khi ®i thu gom hµng ho¸ ®«i khi còng x¶y ra t×nh tr¹ng nh­ trong tr­êng hîp Cty TPXK§ång Giao thuéc Trung S¬n- Tam ®iÖp-Ninh B×nh. Ngµy 11/3/2002 theo H§ sè 02RQ/2002 CtyTPXK §ång Giao kÝ kÕt víi Tæng c«ng ty sè l­îng 05 container. Trong ®ã 01cont døa miÕng nhá 20 0z, 02 conts døa khoanh 30 0z vµ 02conts døa khoanh 20 0z ®¬n gi¸:0.29USD/hép. Nh­ng thiÕu 01 conts døa khoanh 20 0z. Nguyªn nh©n ë ®©y lµ do khan hiÕm vÒ nguyªn liÖu vµ gi¸ c¶ nguyªn liÖu t¨ng cao.Sau ®ã do bªn 2 th­¬ng l­îng víi nhau, vµ Tæng c«ng ty ®· ®ång ý chÊp nhËn víi gi¸ míi lµ: 0.305 USD/hép. Khi xuÊt khÈu ®Ó mÆt hµng rau qu¶ kh«ng bÞ háng tr¸nh dËp n¸t Tæng c«ng ty th­êng thùc hiÖn bao gãi hµng ho¸ b»ng bao nhùa PE, thïng catt«ng, thïng gç, tuú tõng mÆt hµng ®Ó x¸c ®Þnh bao gãi sao cho phï hîp nhÊt tiÕt kiÖm chi phÝ nh­ng ®«i khi viÖc ®ãng gãi phô thuéc vµo yªu cÇu cña kh¸ch hµng trong hîp ®ång nh­ng xu h­íng chung vÉn lµ gän nhÑ vµ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ. Ph­¬ng ch©m kÎ ký m· hiÖu cña Tæng c«ng ty nh»m ®¶m b¶o cho ph­¬ng ph¸p giao nhËn , kü thuËt bèc dì, vËn chuyÓn vµ b¶o qu¶n hµng ho¸, tuy nhiªn cã nh÷ng kh¸ch hµng yªu cÇu bªn xuÊt khÈu ®Ó trèng bao b× ®Ó hä tù ®¸nh dÊu nh»m kh«ng muèn cho ng­êi mua cuèi cïng hoÆc tiÕp theo biÕt ®­îc nguån gèc, xuÊt xø mua hµng vµ vÊn ®Ò nµy ®­îc ph¶n ¸nh trong hîp ®ång xuÊt khÈu gi÷a hai bªn thËm chÝ bªn mua còng cã thÓ s¾p xÕp, ®ãng gãi bao b× theo môc ®Ých riªng cña hä vµ tho¶ thuËn bªn xuÊt khÈu kh«ng cÇn ph¶i ®ãng gãi vµ kÎ m· hiÖu. Nh­ tr­êng hîp c«ng ty MENCHEUNG (HångK«ng) mua døa cña ViÖt Nam th«ng qua Tæng c«ng ty nh­ng ph¶i tho¶ thuËn tr­íc r»ng Tæng c«ng ty kh«ng ph¶i kÓ ký m· hiÖu ®Ó hä b¸n tiÕp cho c¸c h·ng s¶n xuÊt chÕ biÕn døa ë mét sè n­íc kh¸c, Tæng c«ng ty sÏ ®ång ý ®Ó cã mèi lµm ¨n l©u dµi víi hä vµ yªu cÇu nµy ®· ®­îc ghi râ trong hîp ®ång sè 19/ME/VE/1999. 3.2. KiÓm tra chÊt l­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu. C«ng t¸c kiÓm tra hµng xuÊt khÈu ®èi víi mÆt hµng rau qu¶ tõ tr­íc tíi nay cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ®­îc coi lµ kh©u quan trong trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång nh»m gi÷ uy tÝn vµ hiÖu qu¶ kinh doanh l©u dµi. Theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc viÖc kiÓm tra hµng xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty ®­îc thùc hiÖn ë hai cÊp ®é: cÊp c¬ së vµ cÊp cöa khÈu. Trong ®ã kiÓm tra ë cÊp c¬ së vÉn lµ quyÕt ®Þnh cho phÐp hµng ®­îc xuÊt ®i hay kh«ng. Cßn kiÓm tra ë cÊp cöa khÈu th× trë nªn th«ng tho¸ng h¬n do chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch cña Nhµ N­íc. Néi dung kiÓm tra cña mÆt hµng rau qu¶ lµ rau cã ®¶m b¶o ®é an toµn hay kh«ng, cã ph¶i lµ rau qu¶ s¹ch kh«ng vµ vÖ sinh chÊt l­îng. C¬ quan mµ Tæng c«ng ty tÝn nhiÖm mêi kiÓm tra chÊt l­îng ®ã lµ Vinacontrol ®èi víi mét sè mÆt hµng cÇn sù kiÓm tra vÒ s©u bÖnh Tæng c«ng ty cÇn sù kiÓm tra cña côc KiÓm nghiÖm thùc vËt. T¹i c¬ quan h¶i quan khi ®· nhËn ®ñ chøng tõ cÇn thiÕt nh©n viªn H¶i quan sÏ xuèng kiÓm tra hµng ho¸ nÕu thÊy kh«ng cã vÊn ®Ò g× th× tiÕn hµnh cho hµng ho¸ vµo container ®Ó kÑp ch× hoÆc chuyÓn xuèng tµu. §ã lµ nh÷ng hµng ho¸ mµ Tæng c«ng ty mang ®Õn c¶ng khi ®· khai b¸o nh©n viªn kiÓm tra t¹i chç. Cßn Tæng c«ng ty thùc hiÖn ®ãng hµng t¹i n¬i thu mua th× tr­íc ®ã Tæng c«ng ty ph¶i ®Õn H¶i quan khai b¸o, sau ®ã nh©n viªn H¶i quan ®Õn n¬i thu mua hµng ho¸ còng lµ n¬i ®ãng gãi ®Ó cïng c¬ quan kiÓm tra träng l­îng, chÊt l­îng, xuÊt xø , kiÓm dÞch thùc vËt. N¨m 1999 trong hîp ®ång xuÊt khÈu nh·n cña Tæng c«ng ty cho MCKEN SALES sè 30/MC/VE/1999 sau khi mua hµng trong n­íc xong, khi mang kiÓm ®Þnh th× thÊy nh·n kh«ng ®óng theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ mét sè ®iÓm nªn buéc Tæng c«ng ty ph¶i tr¶ cho nhµ cung øng ®Ó ®i mua l« hµng kh¸c dÓ xuÊt khÈu. MÆc dï chËm mÊt 10 ngµy nh­ng hîp ®ång vÉn ®­îc thùc hiÖn ®­îc v× cã sù th«ng c¶m vµ ®ång ý cña kh¸ch hµng. VD: hîp ®ång HA/18/DA/VE/00 lµ mét sè tr­êng hîp kh¸c, hîp ®ång nµy bÞ huû bá kh«ng thùc hiÖn ®­îc v× khi xuÊt hµng Tæng c«ng ty míi ph¸t hiÖn lµ kh«ng qua kiÓm tra h¶i quan, døa ®ãng hép kh«ng ®¶m b¶o chÊt l­îng do thêi gian l­u kho qu¸ l©u, c«ng ty bªn phÝa ®èi t¸c ®· tõ chèi huû bá hîp ®ång v× hä kh«ng muèn bÞ chËm tiÕn ®é mua b¸n nÕu ®Ó Tæng c«ng ty bï l¹i sè l­îng hµng ho¸ ®· bÞ háng. Trong nh÷ng lÇn kiÓm tra c¬ së, mçi l« hµng ph¶i cã giÊy chøng nhËn kÌm theo khi xuÊt khÈu l« hµng vµ ph¶i cã ch÷ ký kÌm theo ch÷ ký cu¶ gi¸m ®èc cña Tæng c«ng ty. 3.3. Thuª ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn. T×nh tr¹ng chung ë ViÖt Nam hiÖn nay lµ ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn ®Æc biÖt lµ tµu biÓn kh«ng ®­îc lín m¹nh nh­ ë c¸c n­íc kh¸c, chóng ta cã nhiÒu ®éi tµu nh­ng ®a phÇn lµ nh÷ng tµu giµ hÇu hÕt ®· qu¸ tuæi ®i biÓn. Do t×nh tr¹ng lµ nh­ vËy nªn ¶nh h­ëng ®Õn ph­¬ng thøc xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty HiÖn nay ph­¬ng thøc mµ Tæng c«ng ty th­êng sö dông khi xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ ®ã lµ FOB, CIF vµ CFR trong ®ã chñ yÕu lµ CFR(lµ ®iÒu kiÖn giao dÞch ¸p dông cho ®­êng biÓn vµ ®­êng s«ng néi ®Þa trong ®ã ng­êi b¸n cã nghÜa vô thuª tµu vµ gÝa thanh to¸n gåm tiÒn hµng vµ c­íc phÝ, ®ång thêi ng­êi b¸n kh«ng cã nghÜa vô ph¶i mua b¶o hiÓm cho hµng ho¸. Cßn khi thuª tµu, tµu ph¶i cã c¸c ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®ã lµ . + Tµu ph¶i cã kh¶ n¨ng ®i biÓn tøc nã ph¶i kÝn n­íc vµ ®ñ kháe. + Tµu ph¶i cã dù tr÷ l­¬ng thùc, thùc phÈm. Së dÜ Tæng c«ng ty th­êng sö dông ®iÒu kiÖn CFR trong xuÊt khÈu lµ ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ ®éng trong thuª tµu nh­ vËy th× ®Æc biÖt phï hîp ®èi víi mÆt hµng rau qu¶ cã ®Æc ®iÓm kh«ng ®Ó l©u ngµy. Mét ®iÒu n÷a ®ã lµ trong CFR viÖc kho¶ng thêi gian lµm thñ tôc mua b¶o hiÓm . Nãi chung trong thùc hiÖn xuÊt khÈu hµng ho¸ hai bªn tiÕn hµnh tho¶ thuËn ®iÒu kiÖn giao hµng sao cho phï hîp nªn ch­a t¹o ®­îc lßng tin cho mét sè ®èi t¸c lµm ¨n cña Tæng c«ng ty. Trong viÖc thuª tµu, Tæng c«ng ty th­êng thuª tµu chî do l­îng hµng chuyªn chë kh«ng qu¸ lín, th­êng 50 ®Õn 100 tÊn cho mçi lÇn xuÊt. Tæng c«ng ty th­êng thuª tµu chuyÕn cho mçi ®ît xuÊt nhiÒu hµng víi khèi l­îng lín nh­ trong n¨m 1999, Tæng c«ng ty ®· kÝ hîp ®ång thuª tµu chuyÕn víi h·ng tµu cña c«ng ty vËn t¶i ®­êng biÓn H¶i phßng Vitranchart ®Ó xuÊt døa cho POCELIN Hång k«ng. Trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn b»ng ®­êng bé, Tæng c«ng ty th­êng thuª Container ®Ó võa chñ ®éng ®i l¹i, võa gän vµ dÔ b¶o qu¶n hµng. Quan hÖ chñ xe vµ Tæng c«ng ty ®Òu ®­îc ®iÒu chØnh b»ng hîp ®ång v¨n b¶n. Trong qu¸ tr×nh giao hµng lªn tµu Tæng c«ng ty th­êng uû th¸c cho bªn vËn t¶i . VD: Bªn vËn t¶i :VIET HA Co.LTD. Bªn uû th¸c vËn t¶i: VEGETEXCO ViÖt Nam VÒ l« hµng sau ®©y: +Lªn tµu STEAMRS FORTUNE 215S +Sè l­îng: 03*20’ CNTRS +Tªn hµng: døa khoanh ®ãng hép +Chñ hµng: VEGETEXCO ViÖt Nam +Ng­êi nhËn: MIVITRANS +C¶ng xÕp hµng: CY h¶i phßng, ViÖt Nam +Ngµy xÕp hµng: 28/8/2002 +N¬i giao hµng: GDYNIA, POLAND +Gi¸ c­íc phÝ vËn t¶i: USD 1.400/20 FT CONTAINER +PhÝ vËn ®¬n: 100.000VN§ 3.4. Mua b¶o hiÓm hµng ho¸. Ngµnh b¶o hiÓm cña ViÖt Nam cßn non trÎ ch­a cã nhiÒu tiÕng t¨m còng nh­ uy tÝn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ nªn g©y ra mét sè trë ng¹i cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi chung. Khi bªn ®èi t¸c kÝ hîp ®ång theo ®iÒu kho¶n nµo th× Tæng c«ng ty ph¶i thùc hiÖn theo ®iÒu kho¶n ®ã. Theo tæng kÕt trong 3 n¨m 1999 –2001 Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam ®· thùc hiÖn ®­îc 28 hîp ®ång xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ trong ®ã cã 15 hîp ®ång xuÊt CFR, 8 hîp ®ång xuÊt CIF. Trong 5 hîp ®ång xuÊt CIF, Tæng c«ng ty chØ ®­îc mua b¶o hiÓm cho 2 hîp ®ång, mét hîp ®ång xuÊt khÈu døa hép cho GWEEGEF LTD, mét hîp ®ång xuÊt khÈu d­a chuét muèi cho c«ng ty DAICHIMYUKI CO, trong 2 hîp ®ång c«ng ty ®­îc mua b¶o hiÓm th× c¶ hai hîp ®ång ®Òu lµ hîp ®ång mua b¶o hiÓm chuyÕn. Th«ng th­êng khi mua b¶o hiÓm, Tæng c«ng ty th­êng mua b¶o hiÓm cña B¶o ViÖt gi¶i quyÕt thñ tôc nhanh vµ rÊt cã uy tÝn ®­îc nhiÒu c«ng ty tÝn nhiÖm. Khi mua Tæng c«ng ty th­êng mua theo ®iÒu kiÖn b¶o hiÓm tèi thiÓu C. §Ó tiÕn hµnh mua b¸n ®­îc diÔn ra nhanh chãng , chÆt chÏ, ®¸p øng hiÖu qu¶ khi cã rñi ro x¶y ra. Tæng c«ng ty ®· tiÕn hµnh ®µm ph¸n kÝ kÕt víi c«ng ty B¶o ViÖt hîp ®ång b¶o qu¶n thanh to¸n phÝ b¶o hiÓm ®Ó nhËn ®¬n b¶o hiÓm vµ giÊy chøng nhËn b¶o hiÓm. 3.5. Thñ tôc H¶i quan. Theo nghÞ ®Þnh sè 57- 1998/N§-CP trong ®ã c¸c mÆt hµng rau qu¶ mµ Tæng c«ng ty thùc hiÖn xuÊt khÈu tõ tr­íc ®Òu lµ nh÷ng mÆt hµng ®­îc phÐp n»m trong danh môc hµng ho¸ ®­îc xuÊt khÈu. Khi ®Õn lµm c¸c thñ tôc h¶i quan Tæng c«ng ty ph¶i xuÊt tr×nh bé chøng tõ bao gåm: - GiÊy phÐp kinh doanh cña ®¬n vÞ xuÊt khÈu. B¶n sao ®¨ng kÝ thµnh lËp doanh nghiÖp Nhµ n­íc. B¶n sao chøng nhËn ®¨ng kÝ m· sè doanh nghiÖp XNK. B¶n sao hîp ®ång XK. B¶ng kª chi tiÕt hµng ho¸. GiÊy uû quyÒn kÝ hîp ®ång. Còng theo nghÞ ®Þnh 57-1998/L§-CP, Tæng c«ng ty ®· tæ chøc vµ tham gia ®¸nh m· sè cña m×nh ë Tæng côc H¶i quan Hµ Néi víi m· sè lµ 011001756 vµ sö dông m· sè nµy trªn c¸c tê khai H¶i quan vµ c¸c giÊy tê, sæ s¸ch, chøng tõ khi nép cho c¬ quan H¶i quan trong mçi lÇn thùc hiÖn ho¹t ®éng mua b¸n quèc tÕ. Víi t­ c¸ch lµ mét Tæng c«ng ty chuyªn vÒ kinh doanh mÆt hµng rau qu¶, môc tiªu ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty lµ thu lîi nhuËn, ®¶m b¶o uy tÝn, tr¸ch nhiÖm ph¸p luËt. ChÝnh v× vËy hÇu hÕt trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô víi H¶i quan, c¬ quan H¶i quan kiÓm tra hµng ho¸ khi xuÊt khÈu phÇn lín ®­îc tiÕn hµnh thuËn lîi, Ýt s¶y ra nh÷ng r¾c rèi vÒ chÊt l­îng hµng ho¸, vÒ khèi l­îng hµng…sai quy ®Þnh cña Nhµ n­íc hoÆc trong hîp ®ång mua b¸n. 3.6 Giao hµng cho ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. Giao hµng xuÊt khÈu víi ph­¬ng tiÖn vËn t¶i nãi chung ®­îc Tæng c«ng ty ý thøc vµ xem xÐt lµ b­íc quan träng vµ kh¸ phøc t¹p trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång. Nã bao gåm nhiÒu giÊy tê, thñ tôc cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng, sè l­îng hµng, c¸c c¸n bé trùc tiÕp tham gia ®Òu thËn träng thùc hiÖn theo ®óng tr×nh tù mµ c¸c th«ng lÖ bu«n b¸n qui ®Þnh, gi¸m s¸t chÆt chÏ ®Ó n¾m b¾t sè l­îng hµng giao vµ gi¶i quyÕt kÞp thêi v­íng m¾c ph¸t sinh. Trong tr­êng hîp giao hµng víi tµu, th× viÖc ®æi biªn lai thuyÒn phã lÊy vËn ®¬n ®­êng biÓn ®­îc coi lµ quan träng nhÊt vµ vËn ®¬n ®ßi hái ph¶i lµ vËn ®¬n hoµn h¶o. NÕu giao hµng b»ng Container th× sÏ nhËn Container rçng vÒ giao t¹i n¬i thu mua, nÕu kh«ng ®ñ hµng th× Tæng c«ng ty sÏ vËn chuyÓn hµng ra b·i Container. ViÖc kiÓm tra hµng ®Ó niªm phong kÑp ch× lµ c«ng viÖc ®­îc qu¶n lý s¸t sao tõ phÝaTæng c«ng ty, ®¬n vÞ vËn t¶i chuyÕn vµ c¬ quan H¶i quan. NÕu nh­ l­îng hµng xuÊt khÈu lín ®ñ mét tµu th× Tæng c«ng ty sÏ tËp kÕt hµng ra c¶ng, lµm thñ tôc h¶i quan vµ giao hµng xuèng tµu. Theo sè liÖu b¸o c¸o n¨m 2001 trong sè 11 hîp ®ång xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ th× cã ®Õn 8 lÇn Tæng c«ng ty ký hîp ®ång thuª Container ®Ó chuyªn chë hµng ra c¶ng. MÆc dï Tæng c«ng ty cã xe t¶i dïng vµo c«ng t¸c chuyªn chë hµng xong kh«ng ®¸p øng ®ñ do l­îng hµng xuÊt khÈu lín, ®Æc biÖt nh­ c¸c mÆt hµng: d­a chuét, døa … Do cã kinh nghiÖm thuª tµu xe l©u n¨m , C«ng ty xe t¶i chuyªn chë mµ Tæng c«ng ty thuª l¹i lín nªn qu¸ tr×nh vËn chuyÓn Ýt x¶y ra trôc trÆc ¶nh h­ëng ®Õn hµng ho¸, thêi gian giao hµng, göi hµng. Sö dông giÊy tê ®Çy ®ñ, ®¶m b¶o nªn phÇn lín tr¸nh ®­îc c¸c lÊn ¸p thiÖt thßi, ®ßi hái tõ C«ng ty xe t¶i. 3.7 Thñ tôc thanh to¸n. Trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn xuÊt khÈu Tæng c«ng ty ý thøc ®­îc viÖc thanh to¸n lµ rÊt quan träng, nã ¶nh h­ëng lín ®Õn quyÕt ®Þnh, hiÖu qu¶ kinh tÕ kinh doanh. Tæng c«ng ty rÊt cã nhiÒu kh¸ch hµng kh¸c nhau ë c¸c n­íc trªn thÕ giíi, cã thÓ lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng hay kh¸ch hµng míi giao dÞch lÇn ®Çu…V× víi mçi lo¹i kh¸ch hµng Tæng c«ng ty tho¶ thuËn, yªu cÇu thanh to¸n ë nh÷ng ph­¬ng thøc kh¸c nhau ®¶m b¶o ®­îc sau khi giao hµng Tæng c«ng ty sÏ nhËn ®­îc tiÒn thanh to¸n mét c¸ch nhanh nhÊt. Th«ng th­êng ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng quen thuéc, ®· cã quan hÖ kinh doanh víi Tæng c«ng ty tõ l©u vµ Tæng c«ng ty cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ thÕ m¹nh, t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®èi t¸c khi ®ã Tæng c«ng ty th­êng sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n D/P th«ng qua VietComBank víi tµi kho¶n cña Tæng c«ng ty:001.142.007.321. Trong hîp ®ång sè45/KG/VE/1999 cã qui ®Þnh cã thanh to¸n b»ng D/P(payment by D/P to the bank for foreign trade of vietnam to seller’s account 001.142.007.321). Sau ®ã Tæng c«ng ty sÏ göi tíi ng©n hµng cña ng­êi b¸n bé chøng tõ. D/P lµ ph­¬ng thøc nhê thu tr¶ ngay kÌm chøng tõ. Khi ¸p dông ph­¬ng thøc nµy sau khi giao hµng Tæng c«ng ty lËp bé chøng tõ thanh to¸n bao gåm bé chøng tõ göi hµng, hèi phiÕu chuyÓn cho ng©n hµng vµ nhê ng©n hµng nµy thu hé tiÒn tõ ng­êi mua. Ng©n hµng bªn mua yªu cÇu ng­êi mua tr¶ tiÒn ®Ó nhËn chøng tõ , khi ng­êi mua tr¶ tiÒn th× trao chøng tõ göi hµng ®Ó hä nhËn hµng. Ph­¬ng thøc nhê thu kÌm chøng tõ ®¶m b¶o quyÒn lîi cho nhµ nhËp khÈu v× ng©n hµng ®· thay mÆt ng­êi b¸n khèng chÕ chøng tõ. Cßn l¹i xu h­íng chung hiÖn nay lµ Tæng c«ng ty sö dông ph­¬ng thøc thanh to¸n tÝn dông chøng tõ(L/C). Sau khi Tæng c«ng ty giao hµng cho nhµ vËn t¶i vµ nhËn chøng tõ vËn t¶i. Tæng c«ng ty xuÊt tr×nh c¸c chøng tõ giao hµng cho ng©n hµng th«ng b¸o .Sau ®ã ng©n hµng th«ng b¸o chuyÓn chøng tõ cho ng©n hµng ph¸t hµnh, ng©n hµng ph¸t hµnh chuyÓn sè tiÒn cÇn thiÕt ®Õn ng©n hµng th«ng b¸o. Theo sè liÖu b¸o c¸o tæng kÕt kinh doanh n¨m 2001 cña Tæng c«ng ty th× trong 11 hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn th× cã ®Õn 6 hîp ®ång dïng ph­¬ng ph¸p thanh to¸n D/P cßn l¹i sö dông ph­¬ng thøc hµng ®æi hµng. Tuy nhiªn trong t©m lý chung cña c¸n bé Tæng c«ng ty ®Æc biÖt lµ c¸c c¸n bé trong phßng kinh doanh XNK th× kh«ng thÝch dïng ph­¬ng thøc L/C mÆc dï thÊy ®­îc ­u ®iÓm cña nã lµ ®¶m b¶o chÆt chÏ mét c¸ch tèt nhÊt viÖc thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Theo ý kiÕn chung cho r»ng viÖc sö dông ph­¬ng ph¸p nµy cßn kh¸ r­êm rµ, tèn kÐm vµ mÊt nhiÒu thêi gian h¬n trong qu¸ tr×nh ®«n ®èc kiÓm tra L/C v× c¸c dÞch vô th«ng tin, dÞch vô ng©n hµng cßn ®¾t ®á, ch­a ph¸t triÓn m¹nh nh­ ë mét sè n­íc kh¸c t¹o ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh th«ng b¸o, ®µm ph¸n trong khi më , kiÓm tra L/C… Tæng c«ng ty th­êng tiÕn hµnh lµm thñ tôc thanh to¸n th«ng qua ng©n hµng lín ë Hµ néi lµ Vietcombank. Nh×n chung, trong nhiÒu n¨m qua cã rÊt nhiÒu hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn song hÇu hÕt ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n ®óng hÑn, tr¸nh vµ h¹n chÕ nhiÒu tr­êng hîp bÞ kh¸ch hµng chiÕm dông vèn, ®Æc biÖt lµ ch­a s¶y ra tranh chÊp, kiÕu n¹i nµo trong khi xuÊt khÈu hµng rau qu¶ cho n­íc ngoµi. 3.8 KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. MÆt hµng rau qu¶ cã tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm riªng biÖt g©y ra tranh chÊp khiÕu n¹i vÒ phÈm chÊt cña hµng ho¸ nªn trong nhiÒu hîp ®ång mµ Tæng c«ng ty thùc hiÖn c¸c khiÕu n¹i vÒ hµng. NÕu trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu, nÕu phÝa kh¸ch hµng cã sù vi ph¹m th× Tæng c«ng ty cã thÓ khiÕu n¹i víi träng tµi vÒ sù vi ph¹m ®ã, trong tr­êng hîp cÇn thiÕt cã thÓ kiÖn ra toµ ¸n, viÖc tiÕn hµnh khiÕu khiÖn ph¶i tiÕn hµnh thËn träng, tØ mØ, kÞp thêi, dùa trªn c¨n cø chøng tõ kÌm theo. Trong tr­êng hîp Tæng c«ng ty bÞ khiÕu n¹i ®ßi båi th­êng Tæng c«ng ty ®· cã th¸i ®é nghiªm tóc thËn träng xem xÐt yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó gi¶i quyÕt kh©u ch­¬ng kÞp thêi vµ cã t×nh cã lý. ViÖc khiÕu n¹i cña Tæng c«ng ty th­êng x¶y ra trong tr­êng hîp : ®èi víi kh¸ch hµng trong n­íc th­êng tr¶ tiÒn chËm khi yªu cÇu tr¶ tiÒn th× khÊt lÇn khÊt l­ît vµ th­êng tr¶ thiÕu hoÆc ®«i khi kh«ng chÞu tr¶, cßn kh¸c hµng n­íc ngoµi th× t×m mäi c¸ch ®Ó gi¶m gi¸ hµng b¸n ®Ó kh«ng ph¶i tr¶ tiÒn cho Tæng c«ng ty hoÆc ®Ó gi¶m bít sè tiÒn mua hµng nh­ng®ã chØ lµ mét sè tr­êng hîp do Tæng c«ng ty s¬ xuÊt trong khi giao hµng t¹o c¬ së cho hä thùc hiÖn ®­îc viÖc ®ã . Cßn Tæng c«ng ty th­êng bÞ ®èi t¸c khiÕu n¹i do: giao hµng thiÕu, hµng kÐm phÈm chÊt, giao hµng muén …Trong ®ã mÆt hµng rau qu¶ chÕ biÕn th­êng lµ mÆt hµng chiÕm tØ träng lín nhÊt trong xk hµng ho¸ vµ ®ång thêi hay bÞ khiÕu n¹i nhÊt. Th«ng th­êng Tæng c«ng ty gÆp ph¶i nh÷ng khiÕu n¹i vÒ chÊt l­îng hµng mµ ng­êi cung øng kh«ng giao hµng nh­ trong hîp ®ång ghi râ. VD: trong hîp ®ång thu mua sè 28 ngµy 12/3/00 Tæng c«ng ty mua, døa ë c«ng ty l­¬ng thùc NghÖ An, vµ BØm S¬n ®· bÞ chËm tiÕn ®é do khi kiÓm tra hµng, ph¸t hiÖn trong c¸c thïng cã lÉn rÊt nhiÒu døa kh«ng b¶o qu¶n chÊt l­îng(døa bÞ dËp n¸t, thèi). Tæng c«ng ty ®· cã khiÕu n¹i vµ yªu cÇu tr¶ l¹i sè hµng trªn nªn bªn b¸n kh«ng cã ®ñ hµng ®Ó ®æi l¹i sè hµng kh«ng ®ñ chÊt l­îng th× ph¶i ®Òn bï 2% tæng sè tiÒn mµ hä ®· b¸n cho Tæng c«ng ty. Trong quý IV n¨m 97-98 Tæng c«ng ty l¹i bÞ lç hÑn giao hµng cho c¸c hµng RIMMA v× trong qóa tr×nh thu mua ng­êi b¸n hµng ®· kh«ng giao hµng b¸n nh­ ®· qui ®Þnh do gi¸ c¶ nhÝch lªn. Tr­íc t×nh h×nh ®ã c«ng ty ®· khiÕu n¹i ®èi víi nhµ cung cÊp vµ ®· buéc nhµ cung cÊp ph¶i ®Òn bï nh÷ng thiÖt h¹i mµ Tæng c«ng ty ph¶i bá ra trong khi hîp ®ång bÞ huû bá. Sau khi viÖc tranh chÊp ®­îc gi¶i quyÕt, Tæng c«ng ty ®· mua l¹i ®­îc l« hµng håi ®ã víi gi¸ tho¶ thuËn ban ®Çu, ®ång thêi ng­êi b¸n ®· bÞ ph¹t ®Òn bï thªm, song còng kÞp thêi ®¶m b¶o hîp ®ång cho phÝa ®èi t¸c. Trong qu¸ tr×nh chuyªn chë, thuª ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn còng lµ mét sè nh÷ng tr­êng hîp rÊt dÔ n¶y sinh c¸c tranh chÊp, khiÕu n¹i nÕu tÝnh trong thêi gian tõ 99-2001 Tæng c«ng ty ph¶i thuª tµu vËn chuyÓn 20 lÇn, trong 20 lÇn xuÊt CIF vµ CFR mÆt hµng rau qu¶ song chØ cã 1 lÇnTæng c«ng ty giao chËm hµng 4 ngµy ë c¶ng ®Õn cho kh¸ch hµng song ®­îc kh¸ch hµng th«ng c¶m (do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan g©y nªn (b·o lôt). Néi dung trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xk rÊt dÔ x¶y ra c¸c tranh chÊp khiÕu n¹i khi thùc hiÖn vµ t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ còng vËy. Nh×n chung khi cã tranh chÊp x¶y ra nh­ vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ ch¼ng h¹n th× bªn nhËp khÈu sÏ lµm gi¸m ®Þnh vµ cã biªn b¶n gi¸m ®Þnh göi cho bªn xk sau ®ã 2 bªn cã thÓ th­¬ng l­îng l¹i qua ®iÖn tho¹i...vµ th­êng th­êng cã 2 c¸ch ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò. Thø 1: giao hµng bï víi sè l­îng t­¬ng ®­¬ng trÞ gi¸ hµng kÐm chÊt l­îng trong l« hµng sau. Thø 2: lµ trõ vµo sè tiÒn mµ bªn mua ph¶i thanh to¸n víi gi¸ trÞ b»ng gi¸ trÞ hµng háng. VD: trong hîp ®ång sè 01/SANKO/ VE/2001 mÆt hµng d­a chuét muèi xk sang NhËt. Khi hµng sang NhËt, bªn NhËt kiÓm tra thÊy sè l­îng hµng bÞ thiÕu vµ c¨n cø vµo sè l­îng hµng thiÕu, phÝa NhËt b¾t trõ tiÒn b»ng sè l­îng hµng ®ã. III.Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ cña viÖc thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu. 1.Ph©n tÝch viÖc thùc hiÖn hîp ®ång XK. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, c¬ chÕ kinh tÕ cña ViÖt Nam cã sù thay ®æi râ rÖt, cã sù khuyÕn khÝch më réng c¸c ho¹t ®éng Th­¬ng m¹i Quèc tÕ nh»m hßa nhËp nhanh víi xu thÕ tù do vµ toµn cÇu ho¸ nÒn kinh doanh XNK ®· ®­îc më réng ®èi víi mäi thµnh phÇn kinh tÕ trong n­íc, c¸c c¸ nh©n, c¸c tæ chøc ngoµi quèc doanh cã thÓ tù tæ chøc XNK phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. ChÝnh v× vËy mµ sè l­îng hîp ®ång XNK nãi chung cña Tæng c«ng ty thùc hiÖn víi sè l­îng lín cô thÓ. N¨m 1999 Tæng c«ng ty kÝ ®­îc 8 hîp ®ång xk vµ thùc hiÖn c¶ 8 hîp ®ång. N¨m 2000 Tæng c«ng ty kÝ ®­îc 9 hîp ®ång xk n«ng s¶n vµ thùc hiÖn ®­îc c¶ 9 hîp ®ång. N¨m 2001 Tæng c«ng ty kÝ ®­îc 11 hîp ®ång xk mÆt hµng rau qu¶ vµ thùc hiÖn ®­îc c¶ 11 hîp ®ång. N¨m 2002 Tæng c«ng ty kÝ ®­îc 15 hîp ®ång xk mÆt hµng rau qu¶ vµ ®­îc thùc c¶ 15 hîp ®ång. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Tæng c«ng ty ®· xk ®­îc nhiÒu mÆt hµng rau qu¶ ®Æc biÖt lµ mÆt hµng døa hép lµ mÆt hµng chiÕm tØ träng lín trong kim ng¹ch xk. Nh÷ng n¨m qua do sù ¶nh h­ëng cña mét sè biÕn ®éng ngoµi n­íc nh­ cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khëi ®Çu ë Thailan nhanh chãng lan sang c¸c quèc gia kh¸c trong khu vùc §«ng Nam ¸ nh­ In®«nexia, Malaysia, Philipin, mét sè c¸c n­íc trong khu vùc Ch©u ¸: NHËt, Hµn Quèc, H«ngk«ng, Trung Quèc lµm ¶nh h­ëng ®Õn viÖc xk cña Tæng c«ng ty. Ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty gÆp mét sè khã kh¨n cho nªn Tæng c«ng ty kh«ng ®­îc thuËn lîi trong kh©u xk hµng ho¸. MÆc dï vËy Tæng c«ng ty vÉn tiÕp tôc ®Èy m¹nh s¶n xuÊt, xuÊt khÈu mét sè mÆt hµng quan träng ®Æc biÖt lµ mét sè mÆt hµng cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh cao vµ cã lîi nhuËn lín nh­ d­a ®ãng hép , d­a chuét muèi. Nãi chung ®Ó cã nh÷ng kÕt qu¶ trªn Tæng c«ng ty ®· ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n phøc t¹p trong qóa tr×nh ®iÒu hµnh vµ thùc hiÖn c«ng t¸c kinh doanh XNK ®Æc biÖt lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång XK. 2. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ cña viÖc thùc hiÖn hîp ®ång XK. Giai ®o¹n thùc hiÖn XK cã vai trß quan träng ¶nh h­ëng m¹nh mÏ tíi hiÖu qu¶ kinh doanh XK cña Tæng c«ng ty. §Ó cã ®­îc thÕ m¹nh nh­ h«m nay kh«ng thÓ kh«ng kÓ ®Õn vai trß cña c¸c c¸n bé, nh©n viªn. Thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng XNK. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y viÖc thùc hiÖn hîp ®ång XK ®· ®¹t ®­îc mét sè hiÖu qu¶ sau: -Nhu cÇu cña b¹n hµng ®­îc ®¸p øng v× Tæng c«ng ty cã kinh nghiÖm lµ cã nh÷ng mèi quan hÖ tèt, truyÒn thèng, ®¶m b¶o ®­îc c«ng t¸c hµng xuÊt víi mét sè l­îng dåi dµo chÊt l­îng tèt. -Do ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n D/P nªn thu håi ®­îc tiÒn nhanh vµ nhê uy tÝn cña m×nh. Tæng c«ng ty ®· thuyÕt phôc ®­îc b¹n hµng dïng ph­¬ng thøc thanh to¸n D/P. Ph­¬ng thøc nµy gióp Tæng c«ng ty thu håi vèn trong vßng 3 ngµy lµm viÖc , dÉn ®Õn viÖc thu håi nhanh ®Ó quay vßng vèn kh«ng chØ gióp Tæng c«ng ty ph¸t triÓn mµ cßn t¨ng tr­ëng m¹nh. -ThÞ tr­êng cña Tæng c«ng ty ngõng ®­îc më réng, bªn c¹nh nh÷ng thÞ tr­êng truyÒn thèng ph¸t triÓn Tæng c«ng ty tÝch cùc më réng thªm mét sè thÞ tr­êng míi ®Æc biÖt lµ sau hiÖp ®Þnh Th­¬ng M¹i ViÖt –Mü th× thÞ tr­êng Mü ®ang lµ môc tiªu h­íng tíi cña Tæng c«ng ty. Sù kiÖn Trung Quèc gia nhËp WTO lµ th¸ch thøc lín cho Tæng c«ng ty bëi sù c¹nh tranh cña hµng Trung Quèc lµm mÊt mét sè thÞ tr­êng cña ta, nh÷ng ®ång thêi Trung Quèc còng bá qua mét sè thÞ tr­êng lµ môc tiªu h­íng tíi cña Tæng c«ng ty ®ßi hái Tæng c«ng ty ph¶i tù kh¼ng ®Þnh b¶n th©n m×nh víi ®èi thñ lµ Trung Quèc, Tæng c«ng ty ph¶i x¸c ®Þnh hîp t¸c chø kh«ng ph¶i ®èi ®Çu. -C¸c c«ng t¸c tiÕn hµnh thùc hiÖn hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn theo ®óng qui ®Þnh cña luËt quèc tÕ, luËt trong n­íc vµ c¸c qui ®Þnh trong hîp ®ång. H¹n chÕ ®­îc rñi ro, tr¸nh ®­îc tranh chÊp , khiÕu n¹i x¶y ra. Qui tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång ®­îc ®Èy nhanh tèc ®é, ®¶m b¶o thêi gian thùc hiÖn hîp ®ång. §iÒu nµy ®· t¹o uy tÝn cho Tæng c«ng ty trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vµ ViÖt nam. D­íi ®©y lµ con sè cô thÓ ®Ó chøng minh nh÷ng thµnh qu¶ nªu trªn: 1999 2000 2001 2002 1.Tæng sè hîp ®ång kÝ kÕt 8 9 11 15 2.Sè l­îng hîp ®ång ®­îc thùc hiÖn -Rau qu¶ hép -Rau qu¶ sÊy muèi -Rau qu¶ t­¬i -C¸c hîp ®ång kh¸c 8 3 4 1 1 9 4 3 2 0 11 4 3 3 1 15 7 2 4 2 3.Hîp ®ång thuª tµu 6 6 8 12 4.Tranh chÊp khiÕu n¹i 0 0 0 0 Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång xk hµng rau qu¶ Tæng c«ng ty vÉn ph¶i ®èi mÆt víi nh÷ng h¹n chÕ sau. -Tæng c«ng ty th­êng thùc hiÖn ký hîp ®ång mua b¸n tõ c¸c ch©n hµng tr­íc, sau ®ã míi tiÕn hµnh chµo hµng víi c¸c c«ng ty n­íc ngoµi cho nªn Tæng c«ng ty kh«ng chñ ®éng ®­îc trong viÖc t×m kiÕm ®èi t¸c xk v× vËy c¸c s¶n phÈm dÔ bÞ Ðp gi¸ do ®Æc ®iÓm mÆt hµng rau qu¶ kh«ng thÓ ®Ó l©u ®­îc mµ kh©u b¶o qu¶n rÊt phøc t¹p vµ tèn kÐm. -Trong kh©u vËn chuyÓn hµng còng cã nhiÒu v­íng m¾c do ®Æc ®iÓm hµng rau qu¶ th­êng ph¶i tiÕn hµng mua hµng vµ c«ng viÖc vËn chuyÓn l¹i rÊt phøc t¹p vµ cã rÊt nhiÒu c«ng ®o¹n nh­ vËn chuyÓn hµng tõ c¸c ®iÓm thu mua vÒ b·i tËp kÕt tõ b·i tËp kÕt ®Õn b·i container hay vËn chuyÓn ®Õn c¶ng v× vËy kh©u vËn chuyÓn rÊt mÊt thêi gian vµ chi phÝ vËn chuyÓn t­¬ng ®èi lín do ®ã Tæng c«ng ty kh«ng ®ù¬c chñ ®éng trong kh©u vËn chuyÓn ®iÒu ®ã g©y ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng hµng ho¸. -Kh©u kiÓm tra hµng cÇn ph¶i ®­îc coi träng h¬n c¶ do ®· xuÊt hiÖn tr­êng hîp ®èi t¸c phµn nµn vÒ viÖc thiÕu hµng ®iÒu nµy ¶nh h­ëng lín uy tÝn cña Tæng c«ng ty ®Æc biÖt trong nÒn kinh tÕ c¹nh tranh nh­ hiÖn nay th× uy tÝn lµ vÊn ®Ò mµ hÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp mÊt nhiÒu chi phÝ míi cã ®­îc. -Bªn c¹nh ®ã do ®iÒu kiÖn c¬ së vËt chÊt, c¬ së h¹ tÇng ë ViÖt Nam cßn h¹n chÕ nªn g©y nhiÒu ¶nh h­ëng tiªu cùc trong khi thùc hiÖn hîp ®ång cña Tæng c«ng ty. Nãi chung nh÷ng r¾c rèi x¶y ra cã thÓ b¾t nguån tõ nguyªn nh©n chñ quan , kh¸ch quan. Dø¬i ®©y lµ mét sè ph¸t sinh g©y trë ng¹i chÝnh th­êng gÆp. Nh÷ng nguyªn nh©n ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång Nguyªn nh©n Sè l­îng hîp ®ång v­íng m¾c 1999 2000 2001 2002 -ChÊt l­îng -Sè l­îng hµng hãa -Gi¸ c¶ thay ®æi -Thêi gian giao hµng -Thanh to¸n chËm 3 1 2 1 0 3 0 1 0 1 2 0 0 1 0 2 0 0 0 0 Qua sè liÖu trªn cho thÊy sè l­îng hîp ®ång gÆp trë ng¹i ngµy cµng Ýt ®i kÓ tõ n¨m 2000 trë l¹i ®©y nh÷ng hîp ®ång v­íng m¾c do chÊt l­îng, s¶n l­îng hµng , gi¸ c¶, thêi h¹n giao hµng vµ thanh to¸n chËm ®Òu cã ®Æc biÖt víi nguyªn nh©n vÒ chÊt l­îng lu«n s¶y ra. Trong 2001 vµ 2002 sè l­îng hîp ®ång gÆp v­íng m¾c ®· gi¶m dÇn xuèng cßn 2 hîp ®ång, nh­ vËy cho thÊy Tæng c«ng ty ®· cã ®­îc nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh÷ng nguyªn nh©n trªn. Tuy nhiªn nh÷ng nguyªn nh©n trªn ®Òu n»m trong tÇm kiÓm so¸t cña Tæng c«ng ty nh­ n¨m 2002: cã 2 hîp ®ång x¶y ra do nguyªn nh©n chÊt l­îng, lµ do kh©u kiÓm tra hµng ho¸ tr­íc khi xuÊt khÈu ®· thùc hiÖn kh«ng tèt vµ Tæng c«ng ty ®· kh«ng cã biÖn ph¸p h÷u hiÖu ®Ó h¹n chÕ nguyªn nh©n nµy. Ngoµi ra cßn 1 nguyªn nh©n g©y v­íng m¾c trong n¨m 2001 ®ã lµ nguyªn nh©n thêi gian giao hµng, nguyªn nh©n nµy do trong qu¸ tr×nh thu mua kh«ng cã sù chuÈn bÞ tr­íc, do kh«ng cã kho dù tr÷... CH¦¥NG III PH¦¥NG H¦íng, gi¶i ph¸p vµ mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh xuÊt khÈu mÆt hµng rau qu¶ cña tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. I. ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam . Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i t×m cho m×nh nh÷ng ph­¬ng h­íng, nh÷ng h­íng ®Ých ®Ó ®¹t ®Õn. §Æc biÖt lµ xu thÕ tù do ho¸ th­¬ng m¹i nãi chung vµ thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ h­íng vµo xuÊt khÈu nãi riªng, th× ph­¬ng h­íng cña ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt khÈu lµ thu ®­îc c¸c kÕt qu¶ tèt qua c¸c nghiÖp vô xuÊt khÈu , cô thÓ lµ t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸, t¨ng nguån thu ngo¹i tÖ ®Ó gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng nhËp khÈu ( m¸y mãc, thiÕt bÞ, nguyªn liÖu, hµng ho¸, ... ). Nh­ng víi mçi doanh nghiÖp tuú theo ®Æc ®iÓm, lÜnh vùc kinh doanh, thùc tr¹ng kinh doanh vµ c¸c yÕu tè m«i tr­êng kh¸c nhau mµ hä tù t×m ra cho m×nh nh÷ng c¸ch kh¸c nhau ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ ®ã. ë Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam, thùc tÕ ®Æt ra lµ ph¶i ®­a ®­îc nh÷ng môc tiªu vµ ®Þnh h­íng ®óng ®¾n, kh¶ thi vµ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p thùc hiÖn h÷u hiÖu nh»m ®¹t ®­îc kÕt qu¶ vµ mang l¹i sù ph¸t triÓn v÷ng ch¾c cho tæng C«ng ty trong thêi gian tíi. 1.Ph­¬ng h­íng chung cña Tæng C«ng ty ®Õn n¨m 2010 2005 kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 100 triÖu USD 2010 kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 200 triÖu USD Quy ho¹ch ho¸ l¹i vïng l¹uvïng s¶n xuÊt cho hîp lý, cã hiÖu qu¶ h¬n nh»m gãp phÇn n©ng cao s¶n l­îng vµ chÊt l­îng nguyªn liÖu chÕ biÕn. T¹o viÖc lµm æn ®Þnh cho ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ng­êi lao ®éng trong Tæng C«ng ty. 2. Ph­¬ng h­íng xuÊt khÈu cña Tæng C«ng ty trong thêi gian tíi 2.1 §Þnh h­íng vÒ kim ng¹ch vµ tiÕn ®é xuÊt khÈu . B¶ng TiÕn ®é xuÊt khÈu dù kiÕn ®Õn 2010 cña Tæng C«ng ty N¨m Kim ng¹ch T¨ng tr­ëng (%) 2005 100 35 2006 112 12 2007 125 12 2008 140 12 2009 160 14 2010 200 25 Nguån: §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam giai ®o¹n 1999- 2000) C¬ së ®Ó ®Ò ra kim ng¹ch vµ tiÕn ®é xuÊt khÈu lµ dùa trªn t×nh h×nh thùc tÕ nh÷ng n¨m qua vµ dù b¸o cña t×nh h×nh tiªu thô rau qu¶ cña thÕ giíi còng nh­ c¸c mÆt hµng cña Tæng C«ng ty trong thêi gian tíi. Ngoµi ra cßn c¨n cø vµo møc ph¸t triÓn ngµnh rau qu¶ trong n­íc tõ nay ®Õn 2010. 2.2 §Þnh h­íng vÒ s¶n phÈm vµ chiÕn l­îc xuÊt khÈu cña Tæng C«ng ty . Trong ®Þnh h­íng vÒ c¬ cÊu s¶n phÈm vµ kim ng¹ch xuÊt khÈu giai ®o¹n 2000- 2010 Tæng C«ng ty sÏ cè g¾ng phÊn ®Êu ®Ó tíi 2005 tæng khèi l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu ®¹t 160 ngh×n tÊn, trong ®ã rau qu¶ hép, n­íc qu¶ c« ®Æc ®«ng l¹nh chiÕm vai trß chñ ®¹o víi 57 ngh×n tÊn, kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 40 triÖu USD ( chiÕm 40% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu ). Rau qu¶ sÊy muèi vµ gia vÞ ®Òu chiÕm 20% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. MÆt hµng n«ng s¶n thùc phÈm theo ®Þnh h­íng chØ ®ãng gãp vµo kim ng¹ch xuÊt khÈu lµ 5 triÖu USD víi tØ träng rÊt nhá lµ 5% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. N¨m 2010 sÏ lµ thêi ®iÓm ®Ønh cao trong ®Þnh h­íng ph¸t triÓn giai ®o¹n2000 tíi 2010 cña Tæng C«ng ty víi tæng s¶n l­îng s¶n phÈm xuÊt khÈu sÏ lµ 350 ngh×n tÊn, kim ng¹ch ®¹t 200 triÖu USD. Tuy nhiªn tØ träng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¸c mÆt hµng sÏ kh«ng cã nhiÒu thay ®æi lín, mÆt hµng rau qu¶ t­¬i sÏ t¨ng 5% thay cho sù gi¶m xuèng 5% mÆt hµng gia vÞ trong tØ träng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Tæng C«ng ty so víi n¨m 2005. B¶ng C¬ cÊu s¶n phÈm vµ tØ träng kim ng¹ch xuÊt khÈu giai ®o¹n 2005-2010 cña Tæng C«ng ty . N¨m 2005 2010 Kim ng¹ch xuÊt khÈu tØ träng (%) Khèi l­îng (Ngh×n tÊn) Kim ng¹ch xuÊt khÈu TØ träng (%) Khèi l­îng (Ngh×n tÊn) 1. Rau qu¶ t­¬i 15 15 50 40 20 130 2. Rau qu¶ hép 40 40 57 80 40 120 3. Rau qu¶ sÊy muèi 20 20 33 40 20 68 4. Gia vÞ 20 20 13 30 15 20 5. N«ng s¶n thùc phÈm 5 5 7 10 5 12 Tæng 100 100 160 200 100 350 ( Nguån: §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam giai ®o¹n 1999- 2000) VÒ s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng cña m×nh, tíi n¨m 2010 th× rau qu¶ t­¬i, ®å hép n­íc qu¶ ®«ng l¹nh, rau qu¶ sÊy muèi, gia vÞ vµ n«ng s¶n thùc phÈm, ... s¶n xuÊt vÉn lµ nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu chñ lùc cña Tæng C«ng ty. Giai ®o¹n nµy Tæng C«ng ty còng sÏ thùc hiÖn viÖc ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm ( ph¸t triÓn thªm c¸c s¶n phÈm míi n©ng cao h¬n n÷a chÊt l­îng mÉu m· s¶n phÈm cò) ®Ó phï hîp víi xu h­íng ph¸t triÓn vµ nhu cÇu thÞ tr­êng . C¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng nh­ liªn bang Nga, §«ng ¢u, NhËt B¶n, Trung Quèc, Italia,... sÏ ®­îc cñng cè vµ gi÷ v÷ng. Bªn c¹nh ®ã Tæng C«ng ty còng sÏ tiÕn hµnh th¨m dß, x©m nhËp vµ ph¸t triÓn mét sè thÞ tr­êng míi cã triÓn väng ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng Mü. B¶ng §Þnh h­íng c¬ cÊu s¶n phÈm vµ thÞ tr­êng ®Õn 2010 cña Tæng C«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. S¶n phÈm chñ lùc S¶n phÈm ®a d¹ng kh¸c ThÞ tr­êng chÝnh Rau qu¶ t­¬i -B¾p c¶i, khoai t©y, hµnh t©y, d­a hÊu tái, cµ rèt, gõng, nghÖ, muèi tiªu.. - Hoa lay ¬n, loa kÌn, phong lan... -Su hµo, sóp l¬, tái t©y, ®Ëu qu¶, cµ chua, d­a chuét,... -Thanh long, nh·n, quýt b­ëi, chan - -Døa, ch«m ch«m, ®u®ñ, sÇu riªng,... -Liªn Bang Nga, mét sè n­íc ch©u ¸. -§«ng B¾c ¸, Trung Quèc, Trung CËn §«ng... §å hép, n­íc qu¶ ®«ng l¹nh -Døa, d­a chuét, v¶i, thanh long, -N­íc gi¶i kh¸t hoa qu¶ tù nhiªn - C« ®Æc vµ pure: døa, xoµi, cµ chua,... -Chuèi, æi, na, ®Ëu c« ve, ®Ëu Hµ lan, m¨ng tre, nÊm, rau, gia vÞ kh¸c. -Rau ®«ng l¹nh -Pure qu¶ kh¸c Liªn bang Nga, B¾c ¢u, Mü, NhËt B¶n, Trung Quèc,... 3.Rau qu¶ sÊy muèi -Chuèi sÊy ,nh©n h¹t ®iÒu C¸c lo¹i rau qu¶ muèi kh¸c Liªn Bang Nga, NhËt B¶n, mét sè n­íc B¾c Mü. 4.Gia Vþ - H¹t ®iÒu ít tái gõng NghÖ, quÕ, håi, gõng Ch©u Phi, Liªn bang Nga, Trung §«ng 5. Gièng rau: H¹t rau muèng, c¶i c¸c lo¹i, tái... C¸c lo¹i h¹t gièng rau, ®Ëu, gia vÞ nhiÖt ®íi kh¸c Ch©u Mü La Tinh, Ch©u Phi, Ch©u ¸... 2.3 §Þnh h­íng nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ th©m nhËp Trong giai ®o¹n nµy chñ yÕu lµ t¨ng c­êng c¸c ®oµn cña Tæng C«ng ty ®i kh¶o s¸t t×m hiÓu, tham gia c¸c héi chî kh¶o s¸t vÒ rau qu¶, cô thÓ lµ ë khu vùc thÞ tr­êng nh­; Ch©u ¸, Nga, Trung Quèc, Mü. §Æc biÖt lµ cö chuyªn gia sang thÞ tr­êng Mü nghiªn cøu c¸c vÊn ®Ò vÒ thuÕ quan hµng rµo chÊt l­îng, t×nh h×nh c¹nh tranh cïng lo¹i s¶n phÈm cña Th¸i lan, In®«nªxia, Philipin... II. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh xuÊt khÈu hµng rau qu¶ t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 1.Sù cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn qui tr×nh xuÊt khÈu hµng rau qu¶. Khi hîp ®ång ®· ®­îc kÝ kÕt, quyÒn lîi cña c¸c bªn ®· ®­îc x¸c lËp mét c¸ch hîp ph¸p, Tæng c«ng ty ph¶i thùc hiÖn tèt c¸c nghÜa vô ®· ghi trong hîp ®ång, ®ång thêi ®«n ®èc phÝa ®èi t¸c thùc hiÖn c¸c yªu cÇu cã ghi trong hîp ®ång.Ph¶i nãi r»ng thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét qu¸ tr×nh quyÕt ®Þnh tíi sù thµnh hay b¹i trong ho¹t ®éng kinh doanh XNK cña Tæng c«ng ty. Nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi doanh thu, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh, tíi chi phÝ ho¹t ®éng. BÊt kú mét sai sãt nµo trong qu¸ tr×nh nµy ®Òu cã thÓ t¹o ra mét hËu qu¶ kh«n l­êng dÉn tíi viÖc b·i bá hîp ®ång. Thùc hiÖn tèt c¸c nghÜa vô hîp ®ång kh«ng chØ lµ nghÜa vô ph¸p lý mµ cßn n©ng cao uy tÝn cña Tæng c«ng ty ®èi víi kh¸ch hµng, víi ®¬n vÞ ®Æt hµng tiÕp sau. ChÝnh v× vËy c«ng viÖc tæ chøc cÇn ®­îc tiÕn hµnh chu ®¸o, cã kÕ ho¹ch chi tiÕt trªn c¬ së tiÕt kiÖm tèi ®a chi phÝ, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ thùc hiÖn ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 2.Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¸c nghiÖp vô trong qui tr×nh xuÊt khÈu. 2.1 Gi¶i ph¸p trong kh©u chuÈn bÞ giao dÞch, ®µm ph¸n . §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh giao dÞch ®µm ph¸n, tiÕn tíi ký kÕt hîp ®ång. Tæng c«ng ty cÇn ph¶i ®Èy m¹nh c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ ®iÒu tra ®èi t¸c, do ®ã Tæng c«ng ty cÇn ph¶i x©y dùng mét ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu hîp lý hiÖu qu¶. HiÖn nay Tæng c«ng ty chØ cã kh¶ n¨ng ¸p dông ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu, ®iÒu tra t¹i v¨n phßng. Tuy nhiªn do cã nh÷ng h¹n chÕ cña ph­¬ng ph¸p nµy nªn nguån th«ng tin thu ®­îc cña Tæng c«ng ty th­êng thiªó tÝnh cËp nhËt vµ ®é tin cËy kh«ng cao. V× vËy ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy b»ng c¸c biÖn ph¸p nh­: n©ng cao n¨ng lùc, tr×nh ®é ph©n tÝch th«ng tin cña nh©n viªn ®µm ph¸n, hoÆc chñ ®éng liªn kÕt víi chÝnh phñ hay c¸c ®¬n vÞ b¹n tiÕn hµnh c¸c ho¹t ®éng nghiªn cøu t¹i thÞ tr­êng thùc tÕ,… Sau b­íc lùa chän ph­¬ng ph¸p nghiªn cøu Tæng c«ng ty nªn chó ý ®Õn viÖc ®Èy m¹nh c«ng t¸c thu thËp vµ xö lý th«ng tin. Tæng c«ng ty cÇn cã nh÷ng sù ®Çu t­ thÝch ®¸ng c¶ vÒ tµi chÝnh lÉn nguån nh©n lùc nh»m ®Èy m¹nh vµ ph¸t huy vai trß cña Phßng xóc tiÕn th­¬ng m¹i. Trong giao dÞch ®µm ph¸n Tæng c«ng ty cÇn chó ý ®Æc biÖt ®Õn viÖc lËp ph­¬ng ¸n kinh doanh hµng ho¸ xuÊt khÈu. Néi dung cña nã ph¶i ®­îc x©y dùng trªn c¬ së nguån th«ng tin thùc tÕ vÒ nguån hµng, kh¶ n¨ng thu gom hµng ho¸, gi¸ cña mÆt hµng trªn thÞ tr­êng thÕ giíi vµ khu vùc… 2.2 Gi¶i ph¸p trong kh©u chuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu. Tæng c«ng ty cÇn ph¶i quan t©m vµ cã chÝnh s¸ch ®Æc biÖt ®Ó ®¶m b¶o nguån hµng chÝnh ®¶m b¶o æn ®Þnh nguån hµng, tr¸nh sù tÊn c«ng cña ®èi thñ c¹nh tranh. Tæ chøc hîp lý hÖ thèng tËp chung hµng xuÊt khÈu ®Ó ®¶m b¶o cung cÊp ®óng hµng ho¸ ®ñ vÒ sè l­îng, phï hîp vÒ chÊt l­îng, kÞp thêi gian giao hµng víi chi phÝ thÊp. Nh­ng hiÖn nay Tæng c«ng ty ch­a cã hÖ thèng kho tËp kÕt, ®a phÇn lµ tiÕn hµnh vËn chuyÓn hµng tõ ®iÓm thu mua ra th¼ng c¶ng nªn Tæng c«ng ty th­êng kh«ng chó ý l¾m ®Õn c«ng t¸c x©y dùng hÖ thèng kho b·i mµ ®a phÇn lµ khi cÇn th× ®i thuª, mµ viÖc thuª kho b·i sÏ lµm t¨ng chi phÝ trong hµng. V× v©y Tæng c«ng ty nªn x©y dùng hÖ thèng kho hµng ®Ó ®Õn khi hµng ®Õn sÏ ®­îc chuyÓn ®Õn kho baÜ cña Tæng c«ng ty sÏ gióp cho viÖc b¶o qu¶n ®­îc chÊt l­îng h¬n, mµ l¹i gi¶m ®­îc chi phÝ. Trong hÖ thèng kªnh thu mua cña Tæng c«ng ty mÆc dï ®· ®­îc thiÕt lËp tr¶i réng trªn kh¾p c¸c miÒn Trung, nam, B¾c, tuy nhiªn cßn ch­a chÆt chÏ bëi cã nhiÒu ®iÓm thu mua cßn ho¹t ®éng ®éc lËp tøc khi ®Õn mïa thu ho¹ch hä sÏ xuÊt khÈu cho bªn nµo tr¶ gi¸ cao, nh­ vËy sÏ ¶nh h­ëng ®Õn kÕ ho¹ch xuÊt khÈu cña Tæng c«ng ty, bëi vËy Tæng c«ng ty cÇn ph¶i lµm sao g¾n bã h¬n trong mèi quan hÖ víi c¸c c¬ së nµy. Tæng c«ng ty cÇn chó ý ®Çu t­ cho c¸c c¬ së nµy cô thÓ lµ gièng c©y vµ ®êi sèng cña c¸c c«ng nh©n lao ®éng t¹i c¸c n«ng tr­êng s¶n xuÊt, nh­ vËy sÏ t¹o ®iÒu thuËn lîi cho c¶ hai bªn vµ t¹o sù g¾n kÕt gi÷a c¸c n«ng tr­êng vµ Tæng c«ng ty. Bªn c¹nh ®ã Tæng c«ng ty cÇn ph¶i xem xÐt c¸c hÖ thèng vËn chuyÓn bèc dì phï hîp víi tõng mÆt hµng víi sè l­îng ®Çy ®ñ vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng, kÎ m· hiÖu trªn bao b× còng ®ßi hái ph¶i cÈn thËn, chu ®¸o ký m· hiÖu nªn s¸ng sña, dÔ ®äc kh«ng phai mµu kh«ng thÊm n­íc, s¬n kh«ng lµm ¶nh h­ëng ®Õn phÈm chÊt hµng ho¸. Nªn lµm tèt c«ng t¸c nµy kh«ng chØ thuËn lîi cho qu¸ tr×nh giao hµng, tr¸nh nhÇm lÉn trong qu¸ tr×nh xÕp hµng lªn tµu. KiÓm tra hµng ho¸. Hµng ho¸ giao ph¶i ®óng víi qui ®Þnh cña hîp ®ång, nÕu kh«ng th× cã thÓ dÉn tíi khiÕu n¹i hoÆc kh«ng chÊp nhËn hµng, chÊm døt hîp ®ång dÉn ®Õn chóng ta cã thÓ bÞ thua lç. Do ®ã Tæng c«ng ty nªn thiÕt lËp mét ban kiÓm tra hµng ho¸ tr­íc khi hµng ®­îc c¬ quan kiÓm ®Þnh. Ban kiÓm tra sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra ngay t¹i c¸c ch©n hµng vµ ®Õn khi hµng ®­îc vËn chuyÓn ®Õn baÜ tËp trung th× c«ng viÖc kiÓm tra còng ph¶i ®­îc tiÕp tôc tiÕn hµnh vµ do ®Æc ®iÓm mÆt hµng n«ng s¶n dÔ bÞ h­ háng cho nªn khi hµng ®­îc ®­a ®Õn c¶ng th× l¹i ph¶i ®­îc tiÕn hµnh kiÓm tra, c«ng viÖc kiÓm tra hµng cã thÓ phøc t¹p h¬n nh­ng ®¶m b¶o ®­îc chÊt l­îng vµ sè l­îng hµng tr­íc khi c¬ quan kiÓm ®Þnh hµng tiÕn hµnh kiÓm tra hµng. Hµng ho¸ qua kiÓm ®Þnh hîp qui c¸ch, tøc lµ ®­îc c¬ quan kiÓm tra cÊp giÊy chøng nhËn kiÓm nghiÖm, khi ®ã hµng ®­îc bèc xÕp lªn tµuvµ ®­îc xuÊt khÈu sang cho ®èi t¸c. 2.4 Gi¶i ph¸p trong kh©u thuª tµu. Chän lùa thuª tµu chî hay tµu chuyÕn cÇn ph¶i tuú theo ®Æc ®iÓm cña hµng ho¸. NÕu hµng ho¸ cã gi¸ trÞ kh«ng lín, kh«ng cao Tæng c«ng ty cã thÓ thuª tµu chî. Cßn nÕu hµng hãa cã khèi l­îng lín th× cã thÓ thuª tµu chuyÕn gióp h¹n chÕ ®­îc thêi gian vËn chuyÓn hµng. Tæng c«ng ty nªn tiÕn hµnh thu gom hµng ®Ó thuª tµu chuyÕn mÆc dï gi¸ cã h¬i cao nh­ng thêi gian vËn chuyÓn sÏ thu ng¾n l¹i do tµu kh«ng ph¶i chuyÓn t¶i giao hµng tõng phÇn.Víi ®Æc ®iÓm mÆt hµng n«ng s¶n lµ kh«ng thÓ kÐo dµi thêi gian vËn chuyÓn do m«i tr­êng trªn tµu kh«ng ph¶i lµ ®iÒu kiÖn phï hîp cho mÆt hµng ®Ó cã thÓ gi÷ ®­îc chÊt l­îng hµng v× vËy hµng ho¸ ®Õn tay ng­êi mua cµng sím cµng tèt. Ph¶i lÊy ®­îc vËn ®¬n s¹ch ®· xÕp hµng lªn tµu . VËn ®¬n s¹ch lµ b»ng chøng cho thÊy Tæng c«ng ty ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô giao hµng , hµng ho¸ kh«ng háng hãc , kh«ng mÊt m¸t , ®ñ vÒ sè l­îng , ®óng vÒ chÊt l­îng , ®óng víi hîp ®ång bëi nÕu vËn ®¬n kh«ng s¹ch th× ng©n hµng sÏ tõ chèi thanh to¸n . .Lµm thñ tôc h¶i quan . Kh«ng riªng g× ë ViÖt Nam Mµ ë c¸c n­íc kh¸c , h¶i quan hiÖn lµ kh©u phøc t¹p nhÊt ®èi víi nh÷ng nhµ xuÊt khÈu trong th­¬ng vô cña m×nh . §iÒu nµy lµ bëi v× thñ tôc h¶i quan gåm nhiÒu b­íc , nÕu gÆp bÊt kú sai sãt nµo vÒ hµng ho¸ vµ giÊy tê ®Òu cã thÓ tr¶ gi¸ b»ng thêi gian hay tiÒn b¹c mµ ®iÒu quan träng lµ lµm chËm trÔ qu¸ tr×nh tæ chøc thùc hiªn hîp ®ång xuÊt khÈu , gi¶m uy tÝn cña Tæng c«ng ty ®èi víi b¹n hµng . ®Ó lµm thñ tôc h¶i quan mét c¸ch chän vÑn , Tæng c«ng ty ph¶i thùc hiÖn hai b­íc : -B­íc 1: Tæng c«ng ty ph¶i lËp bé chøng tõ h¶i quan ®Çy ®ñ, c¸c giÊy tê nµy ph¶i khíp víi hîp ®ång hoÆc L/C ®­îc chuÈn bÞ tõ tr­íc. -B­íc 2: KiÓm ho¸. Trong giai ®o¹n nµy hµng ho¸ sÏ ®­îc ®èi chøng víi chøng tõ. BÊt kú sù kh«ng phï hîp nµo trong bé chøng tõ hoÆc gi÷a hµng ho¸ víi bé chøng tõ, Tæng c«ng ty sÏ gÆp khã kh¨n, tèn kÐm thêi gian vµ chi phÝ. Do ®ã Tæng c«ng ty cÇn ph¶i lËp hå s¬ ®óng víi quy ®Þnh cña h¶i quan vÒ sè l­îng, sè lo¹i chøng tõ cÇn thiÕt, kª khai néi dung vµo tê khai h¶i quan ®óng nh­ bé chøng tõ. Giao hµng xuÊt khÈu. Tæng c«ng ty cÇn kiÓm nghiÖm hµng ho¸ mét c¸ch nhanh chãng råi tiÕn hµnh lµm thñ tôc h¶i quan ®Ó giao hµng ®óng thêi h¹n quy ®Þnh ®ång thêi gi¶m ®­îc chi phÝ, gi÷ ®­îc uy tÝn víi kh¸ch hµng. Tæng c«ng ty ph¶i th­êng xuyªn trao ®æi víi c¬ quan ®iÒu ®é c¶ng ®Ó n¾m v÷ng ngµy, giê ph­¬ng tiÖn vËn chuyÓn ®Õn vµ ngµy giê lµm hµng, ®Ó vËn chuyÓn hµng ®Õn c¶ng hay tíi ®Þa ®iÓm giao hµng. §Ó lËp ®­îc kÕ ho¹ch nµy Tæng c«ng ty c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm hµng xuÊt khÈu, thêi gian giao hµng ghi trong hîp ®ång. Trong qu¸ tr×nh giao hµng, viÖc giao hµng ph¶i ®­îc c¸n bé cña Tæng c«ng ty th­êng xuyªn gi¸m s¸t, cËp nhËt sè liÖu tõng ngµy, tõng giê xem cã ®óng tèc ®é bèc hµng hay kh«ng, kÞp thêi ph¸t hiÖn sai sãt ®Ó cã biÖn ph¸p sö lý thÝch hîp. Khi giao hµng xong Tæng c«ng ty nªn yªu cÇu ®èi t¸c hoÆc ng­êi vËn chuyÓn ký vµo biªn b¶n tæng kÕt giao nhËn hµng ho¸, nhanh chãng Tæng c«ng ty lÊy vËn ®¬n thuyÒn phã ®Ó ®æi lÊy vËn ®¬n ®­êng biÓn vµ chuyÓn gÊp vÒ phßng kÕ to¸n ®Ó lËp chøng tõ thanh to¸n. Gi¶i ph¸p trong kh©u thanh to¸n. Khi Tæng c«ng ty thùc hiÖn hîp ®ång xuÊt khÈu th× ph¶i th«ng b¸o cho bªn mua lµ ®· s½n sµng giao ®Ó bªn mua më L/C ng©n hµng ph¸t hµnh L/C th«ng qua ng©n hµng th«ng b¸o sÏ chuyÓn L/C gèc cho Tæng c«ngty, Tæng c«ng ty cÇn kiÓm tra kü L/C v× hÇu hÕt c¸c khiÕu n¹i sau nµy x¶y ra tõ phÝa Tæng c«ng ty do viÖc kh«ng nhËn ®­îc tiÒn hµng xuÊt khÈu hay thanh to¸n chËm ®Òu xuÊt ph¸t tõ c«ng viÖc kiÓm tra L/C ®· kh«ng kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt kh¸c víi hîp ®ång hoÆc c¸c chøng tõ cã trong bé chøng tõ thanh to¸n, v× vËy khi ph¸t hiÖn sai sãt cÇn nªn yªu cÇu bªn mua söa ®æi ngay.CÇn l­u ý r»ng söa ®æi L/C cã x¸c nhËn cña ng©n hµng ph¸t hµnh(ng©n hµng më L/C) th× míi cã hiÖu lùc. §Õn h¹n thanh to¸n Tæng c«ng ty nªn chuÈn bÞ ®Çy ®ñ bé chøng tõ thanh to¸n, bé chøng tõ nµy ph¶i theo ®óng quy ®Þnh trong L/C t¹i ng©n hµng thanh to¸n. 3. VÒ phÝa chÝnh phñ vµ nhµ n­íc. Nhµ n­íc cÇn t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc kinh doanh trong lÜnh vùc xnk nh­ vèn, t×m ®èi t¸c n­íc ngoµi t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc më réng vµ tËn dông vèn ®Çu t­ ngoµi. §ång thêi c¶i tiÕn h¬n n÷a c¸c thñ tôc hµnh chÝnh vµ c¸c quy ®Þnh vÒ c¬ chÕ xnk. CÇn ph¶i thèng nhÊt vÒ ph­¬ng thøc ®Ó gióp cho c¸c doanh nghiÖp hoµn thµnh c¸c thñ tôc hµnh chÝnh mét c¸ch nhanh nhÊt. Nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn cho xuÊt khÈu b»ng ph­¬ng ph¸p th©m nhËp thÞ tr­êng vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc tiªu thô hµng ho¸ ë n­íc ngoµi th«ng qua viÖc: -C«ng nhËn hoÆc thõa nhËn, tham gia ký kÕt c¸c c«ng ­íc chung vÒ th­¬ng m¹i... -LËp c¸c viÖn nghiªn cøu cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ,kÞp thêi chÝnh x¸c cho c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ Tæng c«ng ty nãi riªng. -§µo t¹o c¸n bé chuyªn gia gióp Tæng c«ng ty. KÕt luËn Qua nh÷ng con sè thèng kª ®­îc ta thÊy ®­îc sù thµnh c«ng ®· ®¹t ®­îc trong ho¹t ®éng kinh doanh XNK gãp phÇn ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn vµ më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc trªn th­¬ng tr­êng. §iÒu nµy kh¼ng ®Þnh sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn v÷ng vµng cña Tæng c«ng ty trong c¬ chÕ thÞ tr­êng còng nh­ ph­¬ng h­íng chØ ®¹o ®óng ®¾n tÝch cùc s¸ng t¹o cña ban gi¸m ®èc vµ c¸n bé qu¶n lý cña Tæng c«ng ty. §èi víi Tæng c«ng ty hiÖu qu¶ kinh doanh lu«n lµ vÊn ®Ò ®­îc ban l·nh ®¹o vµ tËp thÓ nh©n viªn Tæng c«ng ty quan t©m hµng ®Çu. Do vËy viÖc ®æi míi ph¸t triÓn vµ hoµn thiÖn ho¹t ®éng xnk còng nh­ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty ®­îc coi lµ viÖc lµm th­êng xuyªn l©u dµi vµ liªn tôc. Nh÷ng kÕt qu¶ thu ®­îc trong nh÷ng n¨m võa qua míi chØ lµ kÕt qu¶ ban ®Çu cña qu¸ tr×nh ®æi míi trong ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty. Víi nh÷ng thÕ m¹nh hiÖn cã nh÷ng thµnh c«ng ®· ®¹t ®­îc cho phÐp kh¼ng ®Þnh Tæng c«ng ty sÏ ®øng v÷ng vµ ph¸t triÓn m¹nh mÏ h¬n hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao gãp phÇn n©ng cao lîi Ých chung cña toµn Tæng c«ng ty vµ gãp phÇn vµo sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt n­íc. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« TS. §aß ThÞ BÝch Hoµ ®· h­íng dÉn ,chØ dÉn cho em hoµn thµnh tèt chuyªn ®Ò cña m×nh. Bªn c¹nh ®ã em còng xin c¶m ¬n tËp thÓ c« chó phßng XNk 2 ®· chØ dÉn cho em nh÷ng nghiÖp vô cÇn thiÕt trong khi thùc tËp. Môc lôc Trang Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I: C¬ së lý luËn chung vÒ qui tr×nh Xk cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNk trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. 3 I. Kh¸i niÖm vµ vai trß cña ho¹t ®éng xk ®èi víi nÒn KTTT. 3 1. Kh¸i niÖm. 3 2. Vai trß cña ho¹t ®éng xk. 3 2.1.§èi víi nÒn kinh tÕ thÕ giíi. 3 2.2. §èi víi nÒn kinh tÕ mçi quèc gia. 4 2.3. §èi víi mét doanh nghiÖp. 5 3. NhiÖm vô. 6 II. C¸c h×nh thøc xk chÝnh thøc trong TMQT. 6 1.XuÊt khÈu trùc tiÕp. 6 2.XuÊt khÈu uû th¸c. 7 III. Qui tr×nh xk hµng ho¸ cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu 7 Nghiªn cøu thÞ tr­êng , t×m kiÕm ®èi t¸c. 7 1.1.N¾m v÷ng thÞ tr­êng n­íc ngoµi. 8 1.2.NhËn biÕt mÆt hµng kinh doanh tr­íc vµ lùa chän mÆt hµng kinh doanh. 8 1.3.T×m kiÕm th­¬ng nh©n giao dÞch. 8 2.LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. 9 3.§µm ph¸n vµ kÝ kÕt hîp ®ång. 10 3.1.§µm ph¸n 10 3.2.KÝ kÕt hîp ®ång. 11 4.Thùc hiÖn hîp ®ång xk 11 4.1.Xin giÊy phÐp xk hµng ho¸ 12 4.2.ChuÈn bÞ hµng ho¸ xk. 12 4.2.1.Thu gom tËp trung lµm thµnh l« hµng xk. 12 4.2.2.§ãng gãi bao b× hµng Xk vµ kÎ kÜ m· hiÖu hµng ho¸. 12 4.3.KiÓm tra chÊt l­îng hµng ho¸. 13 4.4.Mua b¶o hiÓm hµng ho¸. 13 4.5.Thuª ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. 14 4.6.Lµm thñ tôc h¶i quan. 14 4.7.Giao hµng lªn tµu. 15 4.8. Lµm thñ tôc thanh to¸n 16 4.9.KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i(nÕu cã). 17 Ch­¬ng II: Thùc tr¹ng qui tr×nh xk hµng rau qu¶ t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 18 I.Kh¸i qu¸t chung vÒ Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 18 1.Chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 18 1.1.Chøc n¨ng , quyÒn h¹n cña Tæng c«ng ty. 19 1.2.NhiÖm vô cña Tæng c«ng ty. 19 1.3.C¬ cÊu bé m¸y tæ chøc cña Tæng c«ng ty. 19 2.KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh XNK cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. 20 2.1.C¸c chØ tiªu vÒ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh. 20 2.2.VÒ c¬ cÊu mÆt hµng kinh doanh. 22 2.3.C¸c thÞ tr­êng xk chÝnh. 23 2.4.§¸nh gi¸ kÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña Tæng c«ng ty. 24 II.Thùc tr¹ng qui tr×nh xk mÆt hµng rau qu¶ t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 25 1.Nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ kh¸ch hµng. 25 1.1.Lùa chän kh¸ch hµng. 26 1.2.LËp ph­¬ng ¸n kinh doanh. 26 2.Giao dÞch vµ ®µm ph¸n kÝ kÕt hîp ®ång XK. 27 2.1.Giao dÞch ®µm ph¸n. 27 2.2.KÝ kÕt hîp ®ång xk. 28 3.Tæ chøc thùc hiÖn hîp ®ång xk. 30 3.1.ChuÈn bÞ hµng ho¸ xk. 30 3.2.KiÓm tra chÊt l­îng hµng ho¸ xk. 32 3.3.Thuª ph­¬ng tiªn vËn chuyÓn. 33 3.4.Mua b¶o hiÓm hµng ho¸. 35 3.5.Thñ tôc h¶i quan. 35 3.6.Giao hµng cho ph­¬ng tiÖn vËn t¶i. 36 3.7.Thñ tôc thanh to¸n. 37 3.8.KhiÕu n¹i vµ gi¶i quyÕt khiÕu n¹i. 39 III.Ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn hîp ®ång xk cña Tæng c«ng ty trong nh÷ng n¨m qua. 41 1.Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn hîp ®ång xk. 41 2.§¸nh gi¸ t×nh h×nh thùc hiÖn hîp ®ång xk. 42 Ch­¬ng III: Ph­¬ng h­íng, gi¶i ph¸p vµ mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn quy tr×nh xk mÆt hµng rau qu¶ cña Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 46 I.Ph­¬ng h­íng chung cña Tæng c«ng ty. 46 1.Ph­¬ng h­íng chung cña Tæng c«ng ty ®Õn n¨m 2010. 46 2.Ph­¬ng h­íng xk cña Tæng c«ng ty trong thêi gian tíi. 47 2.1.§Þnh h­íng vÒ kim ng¹ch vµ tiÕn ®é xk. 47 2.2.§Þnh h­íng vÒ s¶n phÈm vµ chiÕn l­îc xk cña Tæng c«ng ty. 47 2.3.§Þnh h­íng nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ th©m nhËp. 50 II.Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn qui tr×nh xk hµng rau qu¶ t¹i Tæng c«ng ty rau qu¶ ViÖt Nam. 50 1.Sù cÇn thiÕt ph¶i thùc hiÖn quy tr×nh xk hµng rau qu¶. 50 2.Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¸c nghiÖp vô trong quy tr×nh xk. 50 2.1Gi¶i ph¸p trong kh©u chuÈn bÞ giao dÞch, ®µm ph¸n. 50 2.2.Gi¶i ph¸p trong kh©u chuÈn bÞ hµng xk. 51 2.3.KiÓm tra hµng ho¸. 52 2.4.Gi¶i ph¸p trong kh©u thuª tµu. 53 2.5.Lµm thñ tôc h¶i quan. 53 2.6.Giao hµng xk. 54 2.7.Gi¶i ph¸p trong kh©u thanh to¸n. 54 3.VÒ phÝa chÝnh phñ vµ nhµ n­íc. 55 KÕt luËn . 56 NhËn xÐt cña c¬ quan thùc tËp