Chuyên đề Hoạt động thanh toán quốc tế theo phương thức tín dụng chứng từ

NhiÖm vô chÝnh cña phßng lµ thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng thanh to¸n Quèc tÕ vµ thùc hiÖn B¶o l·nh n­íc ngoµi. Trong ®ã ho¹t ®éng thanh to¸n theo ph­¬ng thøc TÝn dông chøng tõ vÉn chiÕm ­u thÕ h¬n so víi nh­ng ph­¬ng thøc kh¸c. Cã thÓ nãi,tuy ho¹t ®éng ch­a l©u nh­ng víi tinh thÇn phôc vô hÕt m×nh cho kh¸c hµng nªn phßng Thanh to¸n quèc tÕ –SGDI NH§T&PTVN rÊt ®­îc kh¸c hµng tÝn nhiÖm.Hµng n¨m ®éi ngò c¸n bé cña phßng ®· ®ãng gãp mét phÇn kh«ng nhá vµo thµnh qu¶ chung cña toµn SGD. 2.2. Thùc tr¹ng thanh to¸n tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI-NH§T & PTVN. N¨m 2003, nÒn kinh tÕ ViÖt Nam tiÕp tôc t¨ng tr­ëng. Tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP ®¹t kho¶ng 7,24%, kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t trªn 17 tû, t¨ng 12% so víi n¨m 2002. NhËp khÈu ®¹t trªn 20 tû ®ång, t¨ng 20,1% so víi n¨m 2002. Cïng víi sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc, trong nh÷ng n¨m qua , SGDI ®· kh«ng ngõng ®æi míi vµ n©ng cao chÊt l­îng nghiÖp vô thanh to¸n, ®Æc biÖt lµ nghiÖp vô thanh to¸n L/C ®Ó phôc vô tèt cho kh¸ch hµng cña m×nh, ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n hµng ho¸ XNK qua SGD, tõ ®ã ng©n hµng ®· thu d­îc nhiÒu kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. 2.2.1. Thùc tr¹ng thanh to¸n hµng nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ cho hµng ho¸ nhËp khÈu t¹i SGDI_NH§T&PTVN kh«ng nh÷ng ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, ®em l¹i lîi nhuËn cho Ng©n hµng mµ cßn gãp phÇn n©ng cao uy tÝn cña hÖ thèng NH§T&PT ViÖt Nam. Thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®ang lµ mét ho¹t ®éng chñ yÕu cña phßng thanh to¸n quèc tÕ Chi nh¸nh NHNN & PTNT Hµ Néi.Bëi lÏ: - Tr­íc hÕt, ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ ph­¬ng thøc Thanh to¸n quèc tÕ phæ biÕn vµ an toµn nhÊt trong ®iÒu kiÖn hiÖn nay. - Thø hai, hÇu hÕt kh¸ch hµng cã giao dÞch thanh to¸n víi SGD chØ chuyªn kinh doanh hµng nhËp khÈu. - Thø ba, do ®Æc ®iÓm kinh tÕ – x· héi ViÖt Nam hiÖn nay ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn míi, giao l­u th­¬ng m¹i quèc tÕ ®· t¨ng lªn nhiÒu lÇn. Ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI ®­îc diÔn ra theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh theo quy ®Þnh cña NH§T&PTVN. a. Quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n L/C nhËp khÈu t¹i SGDI –NH§T&PTVN. TiÕp nhËn vµ kiÓm tra hå s¬. Khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu b»ng ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ yªu cÇu ng©n hµng më L/C th× ph¶i göi ®Õn ng©n hµng mét bé hå s¬ bao gåm: - Th­ yªu cÇu më L/C. Trong th­ kh¸ch hµng ph¶i ®iÒn ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c c¸c th«ng tin phï hîp víi th­ yªu cÇu cña m×nh. - B¶n sao cã x¸c nhËn sao y b¶n chÝnh cña kh¸ch hµng ( ký, ®ãng dÊu).Kh¸ch hµng chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸p lý vÒ viÖc sao y tõ v¨n b¶n chinhd . - Hîp ®ång nhËp khÈu . - V¨n b¶n cho phÐp nhËp khÈu cña bé th­¬ng m¹i hoÆc c¬ quan chñ qu¶n qu¶n lý chuyªn nghµnh.(®èi víi ngµnh hµng kinh doanh cã ®iÒu kiÖn) - GiÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh vµ giÊy chøng nhËn ®¨ng ký m· sè XNK.(®èi víi kh¸ch hµng giao dÞch lÇn ®Çu tiªn - Vµo b×a hå s¬ L/C. Sau khi tiÕp nhËn hå s¬ cña kh¸ch hµng, thanh to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm tra hå s¬ më L/C, kiÓm tra néi dung th­ yªu cÇu më L/C. NÕu néidung kh«ng râ rµng, c¸c ®iÒu kiÖn, chØ thÞ cã sù m©u thuÈn, thanh to¸n viªn sÏ h­íng dÉn kh¸ch hµng hoµn chØnh tr­íc khi më L/C. Thanh to¸n viªn kh«ng tù ®«ng söa ch÷a hoÆc bæ sung c¸c chi tiÕt thay kh¸ch hµng. Th­ yªu cÇu më L/C ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña chñ tµi kho¶n vµ kÕ to¸n tr­ëng. Khi kiÓm tra hå s¬ xong nÕu thÊy phï hîp thanh to¸n viªn sÏ tiÕn hµnh x¸c ®Þnh møc ký quü. -§èi víi kh¸ch hµng cã quan hÖ tÝn dông, c¸n bé tÝn dông theo dâi kh¸ch hµng sÏ ®Ò suÊt møc ký quü, phô tr¸ch phßng tÝn dông ký vµ tr×nh l·nh ®¹o duyÖt. -§èi víi kh¸ch hµng kh«ng cã quan hÖ tÝn dông th× Gi¸m ®èc sÏ giao cho phßng tÝn dông hoÆc phßng Thanh to¸n quèc tÕ ®Ò suÊt møc ký quü,sau ®ã tr×nh l·nh ®¹o duyÖt . Sau khi x¸c ®Þnh møc ký quü, kh¸ch hµng ph¶i chuyÓn ®ñ sè tÒn vµo tµi kho¶n ký quü tr­íc khi më L/C. Tr­ëng phßng kÕ to¸n sÏ x¸c ®Þnh sè tiÒn ký quü vµ ký tªn. TiÕp theo thanh to¸n viªn sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra nguån vèn thanh to¸n L/C. -NÕu kh¸ch hµng ®Ò nghÞ thanh to¸n L/C hoµn toµn b»ng vèn tù cã víi møc ký quü thÊp h¬n 100% trÞ gi¸ l/C, c¸n bé tÝn dông hoÆc thanh to¸n viªn sÏ xem xÐt vµ ®Ò xuÊt víi l·nh ®¹o( trong truêng hîp kh¸ch hµng cã quan hÖ tÝn dông). Sau ®ã phô tr¸ch phßng tÝn dông hoÆc phßng Thanh to¸n quèc tÕ ký vµ tr×nh duyÖt l·nh ®¹o trªn c¬ së c¸c ®iÒu kiÖn cô thÓ. -NÕu kh¸ch hµng ®Ò nghÞ vay vèn ng©n hµng ®Ó thanh to¸n L/C sè tiÒn cßn l¹i sau khi ký quü b»ng vèn tù cã: + Phßng tÝn dông sÏ xÐt duyÖt møc cho vay theo chÕ ®é tÝn dông hiÖn hµnh cña Tæng gi¸m ®èc NH§T&PTVN. +NÕu ®ång ý vay ng©n hµng vµ kh¸ch hµng sÏ ký s½n ®¬n xin vay, giÊy nhËn nî nh­ng ®Ó trèng ngµy nhËn nî. Ngµy ng©n hµng thanh to¸n bé chøng tõ lµ ngµy h¹ch to¸n nhËn nî vay vµ ®­îc ghi vµo giÊy nhËn nî. +Trong hå s¬ thanh to¸n b»ng vèn tÝn dông ph¶i cã ®¬n xin vay, khÕ ­íc nhËn nî. L­u ý r»ng, kh¸ch hµng më L/C chÝnh lµ ng­êi ký ®¬n xin vay, giÊy nhËn nî ®Ó thanh to¸n L/C ®ã. Më L/C nhËp khÈu . Khi hå s¬ cña kh¸ch hµng ®· cã ®Çy ®ñ c¸c diÒu kiÖn, thanh to¸n viªn sÏ tiÐn hµnh më L/C theo tr×nh tù. -§¨ng ký sè tham chiÕu L/C. -Chän ng©n hµng th«ng b¸o/ ng©n hµng th­¬ng l­îng. -§­a d÷ liÖu vµo m¸y vi tÝnh ®Ó më th­ yªu cÇu cña kh¸ch hµng. -L/C ph¶i dÈn chiÕu UCP500 nÕu më b¨ng Telex hoÆc th­. NÕu më b»ng SWIFT th× kh«ng cÇn. -H¹ch to¸n néi b¶ng sè tiÒn ký quü hoÆc lËp phiÕu b¸o nî göi tíi bé phËn kÕ to¸, nhËp ngo¹i b¶ng sè tiÒn më L/C, thu phÝ më L/C theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña NH §T&PTVN. -ChuyÓn toµn bé hå s¬ cïng ®iÖn më L/C tr×nh phô tr¸ch phßng, b¸o c¸o tr×nh l·nh ®¹o ký duyÖt. -Giao mét b¶ng gèc cho kh¸ch hµng cã dÊu ch÷ ký cña l·nh ®¹o SGD. Söa ®æi L/C. Trong qu¸ tr×nh giao dÞch, nÕu kh¸ch hµng cã nhu cÇu cÇn söa ®æi mét sè néi dung trong L/C th× hä sÏ xuÊt tr×nh th­ yªu cÇu söa ®æi L/C( theo mÉu in s½n cña ng©n hµng ) kÌm theo v¨n b¶n tho¶ thuËn gi÷a ng­êi mua vµ ng­êi b¸n(nÕu cã). C¨n cø theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng thanh to¸n viªn ph¸t hµnh söa ®æi vµ göi ng©n hµng th«ng b¸o. Trong tr­êng hîp cã ý kiÕn cña ng­êi h­ëng lîi vÒ söa ®æi L/C, trong néi dung ph¶o ghi râ:”Trong vßng 2 ngµy lµm viÖc nÕu kh«ng nhËn ®­îc ý kiÕn g× tõ phÝa c¸c Ngµi, söa ®æi nµy coi nh­ ®­îc chÊp nhËn”.NÕu phÝ söa ®æi do ng­êi h­ëng lîi chÞu, trong söa ®æi L/C ph¶i ghi râ :” phÝ do ng­êi h­ëng lîi chÞu vµ sÏ ®­îc trõ khi thanh kho¶n”. Sau ®ã thanh to¸n viªn sÏ chuyÓn hå s¬ cïng ®iÖn söa ®æi L/C tr×nh phô tr¸ch phßng, b¸o c¸o l·nh ®¹o ký duyÖt vµ giao mét b¶n gèc cho kh¸ch hµng. .Xö lý ®iÖn ®ßi tiÒn cña ng©n hµng n­íc ngoµi. Sau khi nhËn ®­îc L/C vµ c¸c söa ®æi cã liªn quan, ng­êi b¸n sÏ tiÕn hµnh giao hµng vµ lËp bé chøng tõ thanh to¸n göi ®Õn ng©n hµng th«ng qua ng©n hµng cña ng­êi b¸n. T¹i SGD sau khi nhËn ®iÖn, in b¶ng kª ®iÖn ®· nhËn, phô tr¸ch phßng xem xÐt råi giao cho thanh to¸n viªn. Thanh to¸n viªn kiÓm tra ®iÖn ®ßi tiÒn. +NÕu phï hîp, thanh to¸n viªn kiÓm tra nguån tiÒn thanh to¸n L/C ®ång thêi th«ng b¸o ngay cho kh¸ch hµng vµ göi phßng tÝn dông ( nÕu thanh to¸n b»ng vèn tÝn dông) vÒ viÖc ng©n hµng n­íc ngoµi ®ßi tiÒn ®Ó cho vay, h¹ch to¸n ngµy nhËn nî. TiÕp theo thanh to¸n viªn tr¶ tiÒn b»ng ®iÖn SWIFT råi trÝch ký quü, thu phÝ , h¹ch to¸n xuÊt ngo¹i b¶ng sè tiÒn thanh to¸n, rót sè d­ trªn b×a hå s¬ L/C. Thanh to¸n viªn chuyÓn toµn bé ®iÖn tr¶ tiÒn, c¸c chøng tõ liªn quan vµ hå s¬ L/C tr×nh phô tr¸ch phßng ký duyÖt. +NÕu ®iÖn b¸o kh«ng phï hîp, thanh to¸n viªn ph¶i göi th«ng b¸o cho kh¸ch hµng kÌm mét b¶n sao ®iÖn cña ng©n hµng n­íc ngoµi th«ng b¸o chøng tõ kh«ng phï hîp, yªu cÇu kh¸ch hµng trong vßng 3 ngµy lµm viÖc ph¶i cã ý kiÕn b»ng v¨n b¶n ®Ó SGD tr¶ lêi ng©n hµng n­íc ngoµi.NÕu kh¸ch hµng chÊp nhËn sai sãt vµ ®ång ý thanh to¸n th× ng©n hµng tiÕn hµnh thanh to¸n. NÕu kh¸ch hµng kh«ng chÊp nhËn sai sãt, ng©n hµng sÏ lËp ®iÖn tõ chèi thanh to¸n theo mÉu SWITF, tr×nh phô tr¸ch phßng b¸o c¸o l·nh ®¹o SGD ký göi ng©n hµng n­íc ngoµi. ViÖc h¹ch to¸n thu phÝ dÞch vô ®­îc thù hiÖn thèng nhÊt theo quy ®Þnh th«ng nhÊt cña NH§T&PTVN, cô thÓ nh­ sau: PhÝ söa ®æi L/C :10$ PhÝ b¶o l·nh nhËn hµng kh«ng kÌm vËn ®¬n :30$ (Thu thªm 20$ nÕu kh«ng hoµn tr¶ b¶o l·nh sau mét th¸ng kÓ tõ ngµy ký) PhÝ huû L/C :10$ PhÝ ph¹t tr¶ chËm :150% l·i sÊt vay ngo¹i tÖ /sè ngµy tr¶ chËm. b. Ho¹t ®éng thanh to¸n L/C nhËp khÈu t¹i SGDI-NH§T&PTVN. Thanh to¸n hµng nhËp khÈu lµ mét trong nh÷ng nghiÖp vô rÊt ®­îc SGDI_NH§T&PTVN quan t©m vµ dÇn hoµn thiÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng nµy.MÆc dï quy m« cßn nhá bÐ nh­ng SGD ®· thùc sù kh¼ng ®Þnh ®­îc vÞ trÝ vµ chç ®øng v÷ng ch¾c cña m×nh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nghiÖp vô nµy. §Ó cã thÓ thÊy ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ mµ SGDI-NH§T&PTVN ®· ®¹t ®­îc trong n¨m qua, chóng ta h·y cïng xem xÕt t×nh h×nh thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Ng©n hµng nµy. B¶ng 4: Gi¸ trÞ L/C ®­îc më qua c¸c n¨m 2001-2002-2003. Néi dung Ph¸t sinh t¨ng N¨m 2001 N¨m 2002 N¨m 2003 Sè mãn Doanh sè (1000USD) Sè mãn Doanh sè (1000USD) Sè mãn Doanh sè (1000USD) L/C nhËp khÈu 850 165,000 1,200 290,000 750 123,000 1.Tr¶ ngay 760 85,000 1,120 265,000 700 120,000 2. Tr¶ chËm d­íi 1 n¨m 60 75,000 80 25,000 50 3,000 Nguån: B¸o c¸o th­êng niªn cña SGD I – NH§T&PTVN trong n¨m 2001, 2002,2003 N¨m 2001 lµ n¨m mµ ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ t¹i SGD ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ.SGD ®· v­ît qua mh÷ng khã kh¨n do d­ ©m cña cuéc khñng kho¶ng tµi chÝnh- tiÒn tÖ n¨m 1997.V× thÕ, cïng víi sù cè g¾ng cña ®éi ngò c¸n bé phßng Thanh to¸n quèc tÕ mµ sè l­îng L/C d­îc më lµ 850 mãn víi tæng trÞ gi¸ lµ 165 triÖu USD, trong ®ã L/C tr¶ ngay lµ 760 mãn, trÞ gi¸ 85 triÖu USD chiÕm 51.5% tæng sè L/C nhËp khÈu.§iÒu nµy cho thÊy r»ng ngay trong thêi kú khã kh¨n ng©n hµng vÉn duy tr× ®­îc mét doanh sè giao dÞch t­¬ng ®èi æn ®Þnh. B­íc sang n¨m 2002, ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu b»ng L/C cã sù gia t¨ng ®ét biÕn, sè mãn L/C ®­îc më lµ 1200 mãn víi tæng trÞ gi¸ lµ 290 triÖu USD, t¨ng 75.7% so víi n¨m 2001.Trong ®ã sè L/C nhËp khÈu tr¶ ngay t¨ng gÊp h¬n 2 lÇn so víi n¨m 2001, chiÕm 91% trong tæng sè L/C nhËp khÈu. §©y qu¶ lµ mét kÕt qu¶ rÊt ®¸ng khÝch lÖ víi ng©n hµng. Tuy nhiªn, n¨m 2003 doanh sè thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu b»ng ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ l¹i cã sù gi¶m sót lín. Sè mãn L/C ®­îc më gi¶m xuèng cßn 750 mãn, trÞ gi¸ 123 triÖu USD, gi¶m 167 triÖu USD( gi¶m 57%) so víi n¨m 2002. PhÇn lín kÕt qu¶ cña nh÷ng biÕn ®éng nµy xuÊt ph¸t tõ sù thay ®æi bÊt th­êng trong doanh sè giao dÞch cña kh¸ch hµng. C¸c doanh nghiÖp ®· co hÑp ho¹t ®éng nhËp khÈu do cã nhiÒu biÕn ®éng trªn thÕ giíi vÒ chÝnh trÞ, kinh tÕ. MÆt kh¸c, trªn thùc tÕ, c¸c kh¸ch hµng cña ng©n hµng khi kinh doanh hµng nhËp khÈu chØ cã nhu cÇu sö dông c¸c lo¹i L/C kh«ng huû ngang, L/C kh«ng huû ngang cã x¸c nhËn, cßn c¸c lo¹i h×n L/C kh¸c vÉn ch­a ®­îc sö dông nhiÒu. §iÒu nµy cã thÓ do ®Æc ®iÓm kinh doanh ch­a cÇn thiÕt hoÆc ch­a phï hîp ®Ó sö dông c¸c h×nh thøc ®ã. Mét tiªu thøc n÷a gióp chóng ta cã thÓ nhËn thøc ®Çy ®ñ h¬n vÒ t×nh h×nh thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI-NH§T&PTVN lµ xem xÐt doanh sè XNK mµ së ®· ®¹t ®­îc trong n¨m qua. BiÓu ®å 1: tû träng thanh to¸n L/C nhËp khÈu t¹i SGDI. Doanh sè (ngh×n USD) Doanh sè ChuyÓn tiÒn Doanh sè XNK Nh×n vµo biÓu ®å ta thÊy, ho¹t ®éng Thanh to¸n Quèc tÕ qua h×nh th 2000 2002 2001 N¨m Nhi Nh×n vµo biÓu ®å ta cã thÓ thÊy ho¹t ®éng thanh to¸n L/C nhËp khÈu chiÕm mét tû träng lín trong ho¹t ®éng thanh to¸n XNK. Trong 3 n¨m qua ho¹t ®éng thanh to¸n L/C nhËp khÈu cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. N¨m 2001 doanh sè L/C nhËp khÈu ®¹t 165 triÖu USD chiÕm 45,8% trong tæng doanh sè XNK. B­íc sang n¨m 2002, ho¹t ®éng thanh to¸n L/C nhËp khÈu cña ng©n hµng thùc sù cã hiÖu qu¶. §©y lµ mét kÕt qu¶ rÊt kh¶ quan, ®Ó cã ®­îc thµnh c«ng nµy ng©n hµng ®· kh«ng ngõng ®æi míi trang thiÕt bÞ kü thuËt phôc vô cho qu¸ tr×nh thanh to¸n. Ng©n hµng ®· cho l¾p ®Æt Internet ®Ó khai th¸c tin tøc kinh tÕ th­¬ng m¹i, ph¸p luËt qua m¹ng ;l¾p ®Æt m¹ng thanh to¸n SWIFT víi c¸c ng©n hµng trªn thÕ giíi. KÕt qu¶ lµ, n¨m 2002 doanh sè thanh to¸n t¨ng tõ 165 triÖu USD n¨m 2001 lªn 290 triÖu USD. Bªn c¹nh ®ã doanh sè XNK cung t¨ng lªn ®¸ng kÓ, ®¹t 400 triÖu USD. Doanh sè thanh to¸n L/C nhËp khÈu chiÕm 72,5% tæng doanh sè XNK, gÊp h¬n 1.5 lÇn so víi n¨m 2001. Tuy nhiªn, n¨m 2003 l¹i cho thÊy mét kÕt qu¶ kh«ng mÊy kh¶ quan trong ho¹t ®éng thanh to¸n L/C nhËp khÈu cña së. N¨m 2003 doanh sè thanh to¸n L/C nhËp khÈu gi¶m m¹nh tõ 290 triÖu USD n¨m 2002 xuèng cßn 123 triÖu USD, gi¶m 57,5% so víi n¨m 2002. Doanh sè thanh to¸n L/C nhËp khÈu tuy cã gi¶m m¹nh nh­ng bªn c¹nh ®ã doanh sè XNK vÉn t¨ng ®Òu qua c¸c n¨m, n¨m 2003 t¨ng 12,5% so víi n¨m 2002. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy lµ do ¶nh h­ëng cña c¸c chÝnh s¸ch th¾t chÆt víi c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK nh­ giíi h¹n møc Quata mét mÆt hµng. Mét nguyªn nh©n n÷a ®ã lµ trong n¨m nay ho¹t ®éng chuyÓn tiÒn cña së ®· d­îc thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng, thuËn tiÖ, an toµn víi chi phÝ thÊp nªn rÊt nhiÒu doanh nghiÖp ®· chuyÓn sang lùa chän ph­¬ng thøc nµy. Nh­ vËy, cã thÓ nãi ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®· ®¹t ®ùîc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ , ®em l¹i nhiÒu lîi Ých cho ng©n hµng vµ cho kh¸ch hµng. Tuy nhiªn, còng cßn rÊt nhiÒu nh÷ng h¹n chÕ mµ SGD cÇn kh¾c phôc ®Ó ®­a ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ngµy mét ph¸t triÓn, cã thÓ s¸nh ngang víi c¸c ng©n hµng truyÒn thèng trong lÜnh vùc nµy nh­ ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. 2.2.2. Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI-NH§T&PTVN. Song song víi ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ, SGDI-NH§T&PTVN còng rÊt quan t©m tíi viÖc më réng ho¹t ®éng thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. Tuy nhiªn, do kh¸ch hµng cña Ng©n hµng chñ yÕu lµ kinh doanh hµng nhËp khÈu nªn ho¹t ®éng thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Ng©n hµng cßn cã nhiÒu h¹n chÕ. §©y ®­îc coi lµ mét thÞ tr­êng tiÒm n¨ng ®Ó ph¸t triÓn trong thêi gian tíi. MÆc dï vËy, tr×nh tù thùc nghiÖp vô thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ vÉn ®­îc thùc hiÖn theo ®óng quy ®Þnh cña NH§T&PTVN. a. Quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n L/C xuÊt khÈu t¹i SGDI_NH§T&PTVN. SGDI-NH§T&PTVN lµ ®Çu mèi thùc hiÖn c¸c giao dÞch víi ng©n hµng n­íc ngoµi, tÊt c¶ c¸c L/C do ng©n hµng n­íc ngoµi göi vÒ tr­íc khi chuyÓn ®Õn chi nh¸nh ®Òu ph¶i ®­îc së giao dÞch kiÓm tra x¸c thùc. Sau khi SGD kiÓm tra xong sÏ göi chuyÓn xuèng cho c¸c chi nh¸nh ng©n hµng cña SGD. TiÕp nhËn, th«ng b¸o L/C ®Õn chi nh¸nh. Khi nhËn ®­îc L/C, söa ®æi L/C do ng©n hµng n­íc ngoµi göi vÒ thanh to¸n viªn cã tr¸ch nhiÖm: -Tr­íc hÕt thanh to¸n viªn ph¶i kiÓm tra tÝnh x¸c thùc cña L/C. §ång thêi, thanh to¸n viªn kiÓm tra L/C ph¶i cã dÉn chiÕu UCP500. -TiÕp theo thanh to¸n viªn ®¨ng ký sè tham chiÕu cña L/C vµo sæ theo dâi th«ng b¸o L/C, nhËp d÷ liÖu vµo m¸y tÝnh ®Ó theo dâi. -LËp th«ng b¸o cho kh¸ch hµng, hoÆc cho ng©n hµng chi nh¸nh. Th­ th«ng b¸o L/C, söa ®æi L/C lËp thµnh 02 b¶n, l­u mét b¶n t¹i hå s¬ L/C. -LËp phiÕu thu dÞch vô, chuyÓn kÕ to¸n h¹ch to¸n. Sau ®ã, phô tr¸ch phßng hoÆc kiÓm so¸t viªn cã tr¸ch nhiÖm kiÓm tra néi dung L/C hoÆc néi dung söa ®æi L/C tr­íc khi chuyÓn cho l·nh ®¹o hoÆc ng­êi ®­îc uû quyÒn ký duyÖt. -Sau khi hoµn tÊt viÖc kiÓm tra, kiÓm so¸t ( l­u ý L/C gèc ph¶i ®ãng dÊu vµ ghi ngµy ký), ng©n hµng sÏ giao mét b¶n gècL/C cho ng­êi thô h­ëng. Thanh to¸n viªn theo dâi viÖc th«ng b¸o cho kh¸ch hµng. §«ng thêi thanh to¸n viªn th«ng b¸o cho ng©n hµng ph¸t hµnh vÒ viÖc nhËn ®­îc L/C, söa ®æi L/C hoÆc ý kiÕn cña kh¸ch hµng vÒ söa ®æi L/C nÕu ®­îc yªu cÇu. KiÓm tra chøng tõ. -Thanh to¸n viªn tiÕp nhËn bé chøng tõ cña kh¸ch hµng xuÊt tr×nh bao gåm b¶n gèc L/C,c¸c söa ®æi L/C cã liªn quan(nÕu cã )cïng th­ th«ng b¸o L/C,söa ®æi L/C cã x¸c nhËn ch÷ ký m. -Thanh to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm tra s¬ bé chøng tõ, sè hiÖu cña tõng lo¹i chøng tõ vµ th­ yªu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Sau ®ã thanh to¸n viªn ký nhËn chøng tõ, ph¶i ghi râ ngµy giê nhËn chøng tõ trªn th­ yªu cÇu thanh to¸n cña kh¸ch hµng. -TiÕp theo thanh to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm tra sù phï hîp vÒ néi dung, sè l­îng chøng tõ so víi c¸c kiÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n quy ®Þnh trong L/C vµ söa ®æi liªn quan (nÕu cã). KiÎm tra sù phï hîp gi÷a c¸c chøng tõ víi nhau, kiÓm tra sù phï hîp cña chøng tõ víi UCP500. -Khi kiÓm tra xong, thanh to¸n vien ph¶i ghi ý kiÕn cña m×nh trªn phiÕu kiÓm tra chøng tõ vµ chuyÓn toµn bé hå s¬, chøng tõ liªn quan ®Ðn kiÓm so¸t viªn hoÆc phô tr¸ch phßng.KiÓm so¸t viªn sÏ kiÓm tra l¹i toµn bé chøng tõ, c¸c ý kiÕn cña thanh to¸n viªn vµ ghi râ ý kiÕn cña m×nh trªn phiÕu kiÓm tra chøng tõ, ký tªn vµ chuyÓn l¹i cho thanh to¸n viªn. -Sau khi cã ý kiÕn cña phô tr¸ch phßng vÒ t×nh tr¹ng bé chøng tõ, nÕu chøng tõ cã sai sãt, thanh to¸n viªn ph¶i th«ng b¸o ngay cho kh¸ch hµng. Göi chøng tõ vµ ®ßi tiÒn. -Trong tÊt c¶ c¸c tr­êng hîp thanh to¸n viªn chØ lËp ®iÖn, th­ ®ßi tiÒn theo quy ®Þnh cña L/C khi cã ý kiÕn cña kiÓm so¸t viªn hay phô tr¸ch phßng. Sau khi kiÓm tra chøng tõ, nÕu chøng tõ phï hîp, kh«ng cã sai sãt, ng©n hµng sÏ lËp th­ göi chøng tõ vµ lÖnh ®ßi tiÒn b»ng th­ hoÆc b»ng ®iÖn råi göi cho ng©n hµng nhËn chøng tõ ®­îc chØ ®Þnh trong L/C.§iÖn ®ßi tiÒn vµ th­ ®ßi tiÒn kÌm bé chøng tõ tr­íc khi göi ®i ph¶i ®­îc kiÓm so¸t viªn hay phô tr¸ch phßng tr×nh l·nh ®¹o ký duyÖt, ký hËu hèi phiÕu nÕu cÇn thiÕt. TiÕp theo ®ã, thanh to¸n viªn nhËp ngo¹i b¶ng trÞ gi¸ bé chøng tõ ®· göi ®i ®Ó theo dâi. Thanh to¸n, chÊp nhËn thanh to¸n L/C xuÊt khÈu. Khi nhËn ®­îc th«ng b¸o cña ng©n hµng n­íc ngoµi thanh to¸n viªn thùc hiÖn nh­ sau: -ChuyÓn kÕ to¸n b¸o cã cho kh¸ch hµng sau khi ®· khÊu trõ chiÕt khÊu (nÕu cã), l·i chiÕt khÊu vµ thu phÝ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña SGDI-NH§T&PTVN. -H¹ch to¸n suÊt ngo¹i b¶ng sè tiÒn ng©n hµng n­íc ngoµi thanh to¸n. -H¹ch to¸n xuÊt ngo¹i b¶ng sè d­ L/C sö dông kh«ng hÕt. ViÖc h¹ch to¸n thu phÝ dÞch vô ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña SGDI-NH§T&PTVN. PhÝ th«ng b¸o L/C :15$ Th«ng b¸o söa lçi :10$ §ßi tiÌn theo bé chøng tõ :0.2%/gi¸ trÞ bé chøng tõ. b. Ho¹t ®éng thanh to¸n L/C xuÊt khÈu t¹i SGDI_NH§T&PTVN. Ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI_NH§T&PTVN tuy ch­a thËt ®Òu ®Æn, an toµn vµ hiÖu qu¶,song ®· gãp mét phÇn nhá bÐ vµo sù t¨ng tr­ëng cña ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi chung & ho¹t ®éng thanh to¸n L/C nãi riªng cña Ng©n hµng. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, do ¶nh h­ëng cña cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ - Tµi chÝnh khu vùc, sù thay ®æi cña tû gi¸, sù khan hiÕm ngo¹i tÖ nªn doanh sè thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI-NH§T&PTVN cã nhiÒu thay ®æi ®¸ng kÓ. B¶ng 5: Doanh sè thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Chi nh¸nh NHNN & PTNT Hµ Néi. §¬n vÞ: USD. N¨m Thanh to¸n xuÊt khÈu b»ng L/C Doanh sè TT XNK b»ng L/C Tû träng XK/NK (%) Doanh sè +/- (%) 1999 1.370.000 - 70.760.000 1.93 2000 2.642.000 +92.8 101.225.000 2.61 2001 2.359.051 -10.7 110.014.402 2.14 2002 1.589.830 -32.6 90.709.327 1.75 (Nguån: B¸o c¸o TTQT – NHNN & PTNT Hµ Néi). Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc n¨m 1997 ®· ¶nh h­ëng kÐo dµi tíi nh÷ng n¨m sau.H¬n n÷a, do kinh nghiÖm trong ho¹t ®éng th­¬ng m¹i n­íc ta cßn Ýt nªn thÞ tr­êng xuÊt khÈu n­íc ta chñ yÕu lµ c¸c n­íc Ch©u ¸ ( theo sè l­îng ­íc tÝnh th× 70% kinh ngh¹ch mËu dÞch cña ViÖt Namlµ víi c¸c n­íc §«ng Nam ¸). ThËm chÝ, cã khi muèn xuÊt khÈu sang c¸c n­íc Ch©u ©u, ta ph¶i ®­a hµng sang c¸c n­íc Ch©u ¸ råi tõ ®ã hµng míi cã thÓ ®i tiÕp. ChÝnh v× thÕ kim ngh¹ch xuÊt khÈu cña n­íc ta cßn thÊp. B¾t ®Çu tõ n¨m 1999, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc cho phÐp mäi doanh nghiÖp tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu nÕu cã kh¶ n¨ng, do ®ã, sè thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®· cã sù thay ®æi ®¸ng kÓ. N¨m 2001 doanh sè thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®¹t 35 triÖu USD. Sang n¨m 2002, nhê sù cè g¾ng cña c¸n bé, nh©n viªn cïng sù quan t©m chØ ®¹o vµ h­íng dÉn cña ban l·nh ®¹o SGD nªn doanh sè thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGD ®· t¨ng ®ét biÕn, ®¹t 75 triÖu USD, t¨ng 114,2% so víi n¨m 2002.Tû träng hµng ho¸ xuÊt khÈu chiÕm 18,7% trong tæng sè doanh sè XNK. Nh­ vËy, chóng ta cã thÓ thÊy n¨m 2002 lµ mét n¨m rÊt thµnh c«ng cña SGD trong ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ XNK theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. Tuy nhiªn, b­íc sang n¨m 2003 doanh sè ho¹t ®éng thanh to¸n hµng xuÊt khÈu l¹i gi¶m râ rÖt. N¨m 2003, doanh sè chØ ®¹t 47,5 triÖu USD, gi¶m 36,6% so víi n¨m 2002 kÐo theo tû träng hµng xuÊt khÈu còng gi¶m xu«ng 10,5 % so víi n¨m 2002. Së dÜ cã sù gi¶m sót ®¸ng kÓ nh­ vËy, mét mÆt lµ do sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng lµm cho tû gi¸ thay ®æi , khan hiÕm ngo¹i tÖ…Khi ®ång ViÖt Nam bÞ ph¸ gi¸ ë møc cao ®· t¹o søc Ðp ®èi víi hµng nhËp khÈu ViÖt Nam sang thØt­êng thÕ giíi ph¶i gi¶m gi¸, nÕu kh«ng hä sÏ kh«ng nhËp hµng xuÊt khÈu cña ta. Do vËy nguån thu tõ xuÊt khÈu hµng ho¸ ®· gi¶m bít do gi¸ xuÊt khÈu gi¶m lµm cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cã thÓ ph¶i ngõng s¶n xuÊt v× doanh thu kh«ng ®ñ ®Ó trang tr¶i c¸c yÕu tè ®Çu vµo. MÆt kh¸c trong n¨m qua chóng ta liªn tiÕp ph¶i ®èi mÆt dÞch bÖnh :dÞch SARS, cóm gµ …cïng víi bµi häc Mü kiÖn ViÖt Nam b¸n ph¸ gi¸ c¸ Basa vµ T«m ®«ng l¹nh céng víi viÖc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®ang ®øng tr­¬c th¸ch thøc vµ søc Ðp c¹nh tranh víi hµng ho¸ ngo¹i nhËp, ®· t¹o nªn lý e dÌ trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp. §©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho doanh sè L/C xuÊt khÈu trong n¨m qua gi¶m m¹nh ®Õn nh­ vËy. B¶ng 6: TrÞ gi¸ ®ßi tiÒn L/C xuÊt khÈu qua c¸c n¨m t¹i SGDI-NH§T&PTVN. ChØ tiªu N¨m 2002 N¨m 2003 Sè mãn TrÞ gi¸ (TriÖu$) +/- (%) /2001 Sè mãn TrÞ gi¸ (TriÖu$) +/- (%) /2002 Th«ng b¸o 270 36 +227.2 250 25 -30.5 Thanh to¸n 530 39 +62.5 450 22.5 -42.3 (Nguån :B¸o c¸o tæng kÕt ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ t¹i SGDI_NH§T&PTVN) Nh×n vµo sè liÖu trªn ta thÊy sè mãn vµ trÞ gi¸ thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ nhá h¬n rÊt nhiÒu so víi sè mãn vµ trÞ gi¸ thanh to¸n hµng nhËp khÈu. NÕu nh­ n¨m 2002, sè mãn göi chøng tõ ®ßi tiÒn lµ 270 mãn víi trÞ gi¸ lµ 36 triÖu USD th× n¨m 2003, sè mãn göi ®ßi tiÒn gi¶m xuèng 250 mãn víi gi¸ trÞ chØ ®¹t 25 triÖu USD, gi¶m 30.5% so víi nam 2002. §iÒu nµy b¾t nguån tõ nh÷ng khã kh¨n mµ ng©n hµng ph¶i ®èi mÆt. Cã thÓ nãi, t×nh h×nh thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI cßn thÊp. C©u hái ®Æt ra lµ lµm nh­ thÕ nµo ®Ó thóc ®Èy nhanh ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹iSGDI-NH§T&PTVN lu«n lµ nçi bøc xóc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn Ng©n hµng. §©y thùc sù lµ bµi to¸n kh¸ hãc bóa cña Ng©n hµng trong t­¬ng lai. Nh­ vËy, tõ thùc tr¹ng nghiÖp vô thanh to¸n hµng ho¸ XNK t¹i SGDI_NH§T&PTVN, trªn nÒn mét sè thµnh qu¶ nhÊt ®Þnh lµ mét lo¹t vÊn ®Ò næi cém, cÇn t×m ®­îc nguyªn nh©n gi¶i quyÕt. 2.2.3. §¸nh gi¸ thµnh qu¶ ®¹t ®­îc vµ nh÷ng h¹n chÕ. a. Thµnh qu¶ ®¹t ®­îc. Sau h¬n 6 n¨m thùc hiÖn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i SGDI-NH§T&PTVN ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. - Ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ chiÕm tû träng lín trong doanh thu cña ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu t¹i SGDI-ng©n hµng§T&PT VN.§iÒu g× ®· gióp SGDI cã ®­îc kÕt qu¶ ®ã? Lý do ë chç, nghiÖp vô thanh to¸n ngµy cµng rót ng¾n vÒ thêi gian, ®é chÝnh x¸c an toµn cao, ®¹t ®­îc sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng. MÆt kh¸c, trong thêi gian qua t¹i Chi nh¸nh ch­a x¶y ra mét tr­êng hîp nµo bÞ tõ chèi thanh to¸n do bé chøng tõ cã lçi hay cã tranh chÊp x¶y ra.Hay cã thÓ nãi, SGDI-ng©n hµng §T&PT VN hoµn toµn cã uy tÝn tèt trong Thanh to¸n quèc tÕ. - §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy ph¶i kÓ ®Õn ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn giái. HÇu hÕt nh©n viªn phßng thanh to¸n quèc tÕ ®Òu cã tr×nh ®é ®¹i häc, tr×nh ®é tiÕng Anh, sö dông thµnh th¹o m¹ng Swift víi c¸c Ng©n hµng trªn thÕ giíi. Phong c¸ch giao dÞch víi kh¸ch hµng tËn t×nh, v¨n minh, lÞch sù, s½n sµng h­íng dÉn kh¸ch hµng gi¶i quyÕt mäi v­íng m¾c trong kh©u dù th¶o,ký hîp ®ång hay t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ c¸c ®iÒu kho¶n trong th­ tÝn dông sao cho cã lîi cho kh¸ch hµng nhÊt. - §Æc biÖt, Ng©n hµng cßn xóc tiÕn t¨ng c­êng mèi quan hÖ ®¹i lý víi c¸c Ng©n hµng trªn thÕ giíi, do vËy, quan hÖ thanh to¸n ®­îc më réng. M¹ng l­íi Ng©n hµng réng kh¾p ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c thanh to¸n cña Ng©n hµng. Cho ®Õn nay ng©n hµng ®· cã quan hÖ ®¹i lý víi h¬n 690 ng©n hµng, vµ cã quan hÖ ®¹i lý víi h¬n 70 n­íc. §iÒu ®ã chøng tá uy tÝn cña ng©n hµng ngµy cµng ®­îc n©ng lªn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vµ trong lßng kh¸ch hµng. ChÝnh ®iÒu ®ã ®· gióp ng©n hµng tõng b­íc th©m nhËp thÞ tr­êng quèc , tõng b­íc më räng nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ nãi riªng. - Ngoµi ra, víi biÓu phÝ dÞch vô hÊp dÉn nªn NHNN & PTNT Hµ Néi cã kh¶ n¨ng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng. -Víi ph­¬ng ch©m “nhanh chãng, chÝnh x¸c, an toµn” trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùcho¹t ®éng,c«ng t¸c Thanh to¸n quèc tÕ cña ng©n hµng ®· ®­îc tæ chøc chÆt chÏ,bá ®i c¸c kh©u trung gian phiÒn hµ, r¾c rèi mÊt nhiÒu thêi gian cho kh¸ch hµng.§ång thêi quy tr×nh thanh to¸n ®­îc c¶i tiÕn vµ phï hîp, ®¶m b¶o th«ng tin nhanh chãng kÞp thêi cho kh¸ch hµng, kiÓm tra chÝnh x¸c, kÞp thêi, nhanh chãng.TÊt c¶ ®Òu lµ kÕt qu¶, lµ thµnh c«ng nç lùc cña b¶n th©n ng©n hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh. - Nh÷ng kÕt qu¶ mµ NHNN & PTNT Hµ Néi ®· ®¹t ®­îc thËt ®¸ng biÓu d­¬ng, khÝch lÖ. Song còng rÊt thiÕu sãt nÕu kh«ng ®Ò cËp ®Õn nh÷ng h¹n chÕ tån t¹i.Trªn c¬ së ®ã sÏ gióp ng©n hµng hoµn thiÖn m×nh ®Ó trong t­¬ng lai kh«ng xa sÏ v­¬n tíi ®Ønh cao trong ho¹t ®«ng kinh danh ®èi ngo¹i. b. H¹n chÕ. Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc trong thêi gian qua SGDI-ng©n hµng §T&PT VN vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ lµm k×m h·m tèc ®é t¨ng tr­ëng cña ho¹t ®éng thanh to¸n hµng xuÊt nhËp khÈu qua Ng©n hµng. Tõ sè liÖu thùc tÕ cho thÊy kinh doanh thanh to¸n theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹iSGDI-NH§T&PTVN ch­a më réng diÖn phôc vô. Sè l­îng kh¸ch hµng ®Õn tham gia thanh to¸n t¹i Ng©n hµng ch­a nhiÒu, ®Æc biÖt sè l­îng kh¸ch hµng thanh to¸n hµng nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ cßn Ýt. c. Nguyªn nh©n. Së dÜ ho¹t ®«ng thanh to¸n hµng XNK theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ cßn nhiÒu h¹n chÕ do nhiÒu nghuyªn nh©n kh¸c nhau,c¶ kh¸ch quan lÉn chñ quan. Nguyªn nh©n kh¸ch quan. M«i tr­êng ph¸p lý: Cho ®Õn nay,chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc vµ c¸c v¨n b¶n cña c¸c nghµnh ch­a ®ång bé vµ ch­a phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn cña c«ng t¸c thanh to¸n.C¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña nghµnh ng©n hµng cho nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ ch­a ®¸p øng kÞp thêi ho¨c ®Çy ®ñ. Trong thêi kú më cöa lîi dông kÏ hë cña hµnh lang ph¸p lý vµ c¸n bé kÐm n¨ng lùc, nhiÒu doanh nghiÖp vay vèn Ng©n hµng sö dông tr¸i môc ®Ých, ®ång thêi kh«ng tr¶ ®­îc nî Ng©n hµng dÉn ®Õn c¸c Ng©n hµng kh«ng d¸m ®Çu t­, ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ gi¶m sót. - Sù c¹nh tranh cña Ng©n hµng kh¸c. N¨m 2002, sau khi thùc hiÖn ®Ò ¸n chÊn chØnh l¹i ho¹t ®éng NHTMCP trªn ®Þa bµn HN cã 36 NHCP trong ®ã cã 21NHCP ®« thÞ vµ 15 NHCP n«ng th«n. ChÝnh v× vËy sù c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng diÔn ra ngµy cµng quyÕt liÖt.C¸c ng©n hµng nµy th­êng cã vèn ®iÒu lÖ lín nªn ®­îc cho phÐp vay dù ¸n lín, nhê vËy cã ®iÒu kiÖn rµng buéc ng­êi vay thanh to¸n qua hä.Nh­ vËy, víi sè l­îng ®«ng ®¶o c¸c ng©n hµng trªn ®Þa bµn chËt hÑp, viÖc chia sÎ kh¸ch hµng, ph©n t¸n nghiÖp vô lµ ®iÒu kh«ng thÓ tr¸nh khái.H¬n n÷a, c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi l¹i cã lîi thÕ vÒ c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn ®¹i,thñ tôc tÝn dông ®¬n gi¶n,cã kinh nghiÖm trong chÝnh s¸ch kh¸ch hµng. ChÝnh vÝ vËy,SGDI kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n trong viÖc thu hót kh¸ch hµng. Tr×nh ®é kinh nghiÖm cña kh¸ch hµng : MÆc dï sè l­îng kh¸ch hµng ®­îc phÐp trùc tiÕp kinh doanh XNK ngµy cµng t¨ng nh­ng kinh nghiÖm trong thanh to¸n XNK vÉn ch­a cã, tr×nh ®é am hiÓu vÒ c«ng t¸c Thanh to¸n quèc tÕ cßn h¹n chÕ g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho ng©n hµng HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ë ViÖt Nam rÊt yÕu vÒ c¸c nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng. Ngoµi ra c¸c doanh nghiÖp vÉn ch­a n¾m râ luËt kinh tÕ , thñ tôc tè tông nªn trong tr­êng hîp cã tranh chÊp th× kh«ng khiÕu n¹i kÞp thêi,®óng chç mµ chØ biÕt khiÕu n¹i ng©n hµng. Tõ chç kh«ng n¾m v÷ng ®­îc luËt ph¸p sÏ dÉn ®Õn nh÷ng s¬ hë vÒ mÆt ph¸p lý trong viÖc ký hîp ®ång th­¬ng m¹i. - Ng©n hµng lu«n ®èi phã víi nh÷ng hµnh vi lõa ®¶o: Lµ mét trung gian thanh to¸n nªn Ng©n hµng lu«n ph¶i ®èi ®Çu víi c¸c hµnh vi lõa ®¶o cã thÓ xuÊt ph¸t tõ ng­¬× xuÊt khÈu, ng­êi nhËp khÈu hoÆc ng­êi vËn chuyÓn. §Æc biÖt lµ sù xuÊt hiÖn cña nhiÒu c«ng ty ma, víi nhiÒu thñ thuËt lõa ®¶o ngµy cµng tinh vi. Do ®ã Ng©n hµng cÇn cã c¬ chÕ qu¶n lý gi¸m s¸t chÆt chÏ ®Ó tr¸nh mäi rñi ro cã thÓ x¶y ra. Nguyªn nh©n chñ quan: Thø nhÊt, C«ng t¸c Marketing ch­a ®­îc vËn dông mét c¸ch triÖt ®Ó trong ho¹t ®éng thanh to¸n cña Ng©n hµng . MÆc dï cã nhiÒu cè g¾ng nh­ng sè l­îng kh¾ch hµng mµ phßng Thanh to¸n quèc tÕ thu hót kh«ng nhiÒu.Ng©n hµng ch­a cã ch­¬ng tr×nh c«ng t¸c cô thÓ theo ®uæi c¸c môc tiªu chung trong chiÕn l­îc kh¸ch hµng t¹i ng©n hµng. MÆt kh¸ch tuy ®· øng dông Marketing vµo qu¸ tr×nh cung øng dÞch vô Thanh to¸n quèc tÕ nh­ng vÉn béc lé nhiÒu h¹n chÕ. Trong qu¸ tr×nh giao dÞch víi kh¸ch hµng,th¸i ®é nh©n viªn rÊt ®óng mùc,lÞch sù,cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm víi kh¸ch hµn,kh«ng g©y phiÒn hµ, kh«ng ®Ó kh¸ch hµng khiÕu n¹i.Song ®Õn nay ng©n hµng vÉn ch­a cã phßng Marketing riªng. H¬n n÷a, ho¹t ®«ng thanh to¸n hµng xuÊt khÈu ch­a thùc sù ®­îc quan t©m ®óng møc.Thùc tÕ cho thÊy,thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ cßn rÊt h¹n chÕ so víi thanh to¸n hµng nhËp khÈu.HÇu hÕt kh¸ch hµng cña ng©n hµng ®Òu lµ nh÷ng doanh nghiÖp kinh doanh hµng nhËp khÈu hoÆc mét sè kh¸ch hµng cã kinh doanh c¶ hµng ho¸ xuÊt khÈu nh­ng l¹i thanh to¸n hµng xuÊt ë ng©n hµng kh¸c, do vËy kh«ng thóc ®Èy ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ. - Thø hai, ch­a cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c phßng, ban, ®Æc biÖt lµ gi÷a phßng kinh doanh vµ thanh to¸n quèc tÕ trong c«ng t¸c t×m hiÓu kh¸ch hµng. §iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt lín trong ho¹t ®éng cña phong Thanh to¸n quèc tÕ t¹i SGDI-NH§T&PT VN.NÕu thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy c«ng t¸c thanh to¸n L/C nãi riªng sÏ tiÕt kiÖm ®­îc rÊt nhiÒu vÒ c¶ thêi gian vµ nh©n sù. Kh«ng chØ cã vËy, th«ng qua sù phèi hîp nµy,mäi hîp ®ång L/C sÏ cã ®­îc hµng rµo b¶o hiÓm tr­íc rÊt nhiÒu rñi ro, ®Æc biÖt lµ rñi ro t¸c nghiÖp- lo¹i rñi ro c¬ b¶n cña nghÖp vô thanh to¸n L/C. - Thø ba, tr×nh ®é chuyªn m«n cña ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn cßn nhiÒu h¹n chÕ. MÆc dï ng©n hµng ®· th­êng xuyªn n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé b»ng viÖc t¹o ®iÒu kiÖn ®i kh¶o s¸t vµ trao ®æi kinh nghiÖm nghiÖp vô víi c¸c chi nh¸nh thùc hiÖn Thanh to¸n quèc tÕ trong hÖ thèng còng nh­ häc tËp nghiÖp vô ng©n hµng hiÖn ®¹i t¹i c¸c ng©n hµng ®¹i lý song vÉn cßn thua kÐm nh÷ng ng©n hµng n­íc ngoµi. Hä cã chiÕn l­îc kh¸ch hµng hîp lý, theo dâi kh¸ch hµng s¸t sao, ¸p dông triÖt ®Ó Marketing ng©n hµng trong ho¹t ®éng kinh doanh nªn t¸c phong cña hä phÇn nµo còng n¨ng ®éng h¬n. - Thø t­, h¹n chÕ vÒ c¬ së vËt chÊt, trang thiÕt bÞ vµ giê lµm viÖc. MÆc dï trô së SGDI-ng©n hµng §T&PT VN kh¸ ®ñ ®iÒu kiÖn vµ tiªn nghi kh¸ tèt. Tuy nhiªn, diÖn tÝch phßng lµm viÖc th× l¹i nhá. §iÒu nµy g©y cho kh¸ch hµng t©m lý ch­a tho¶i m¸i trong giao dÞch t¹i ng©n hµng.H¬n n÷a còng ¶nh h­ëng tíi ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña c¸n bé ng©n hµng. MÆt kh¸c, trang thiÕt bÞ cña ng©n hµng dï ®· ®­îc trang bÞ kh¸ hiÖn ®¹i song vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ, ®iÒu nµy lµm chËm tiÕn tr×nh giao dÞch víi kh¸ch hµng. Giê lµm viÖc cña SGDI-ng©n hµng §T&PTVN còng kh«ng thÓ c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi. Trong khi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi më cöa lµm viÖc ®Õn 18h th× ng©n hµng ®ãng cöa vµo lóc 16h30.§iÒu nµy lµm h¹n chÕ l­îng kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch víi ng©n hµng. - Thø n¨m, h¹n chÕ vÒ Ng©n hµng ®¹i lý. Víi sè l­îng ng©n hµng ®¹i lý nh­ hiÖn nay, SGDI-ng©n hµng §T&PTVN vÉn ch­a ®ñ kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c( ch¼ng h¹n ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng VN cã 1600 ng©n hµng ®¹i lý). H¬n n÷a,ng©n hµng ch­a n¾m b¾t ®­îc c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh cña c¸c ng©n hµng ®¹i lý ë n­íc ngoµi trong c¸c giao dÞch thanh to¸n víi c¸c ng©n hµng VN, ch­a khai th¸c tèi ®a dÞch vô ng©n hµng do hä cung cÊp ®Ó ®¸p øng nhu cÇu giao dÞch víi kh¸ch hµng. Ch­¬ng 3 gi¶i ph¸p më réng ho¹t ®éng thanh to¸n tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI - ng©n hµng §T&PTVN Vµ mét sè kiÕn nghÞ 3.1. §Þnh h­íng ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ cña SGDI-ng©n hµng §T&PTVN trong thêi gian tíi. Tr¶i qua 46 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn tõ mét c¬ quan cÊp ph¸t vèn ng©n s¸ch, ®Õn nay NH§T&PTVN ®· trë thµnh mét trong bèn NHTM quèc doanh cã ¶nh h­ëng lín nhÊt ®Õn thÞ tr­êng tµi chónh NH ViÖt Nam, gãp phÇn thùc hiÖn th¾ng lîi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia, phôc vô tèt cho ®Çu t­ ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi Nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc trong suèt thêi gian qua ®· ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc c«ng nhËn b»ng viÖc trao tÆng nh÷ng phÇn th­ëng cao quý, b¹n hµng tin t­ëng vµ hîp t¸c.Cho ®Õn th¸ng t­ nµy kû niÖn 46 n¨m ngµy truyÒn thèng cña ng©n hµng , tæng tµi s¶n cña NH§T&PTVN ®· v­ît qua con sè 80.000 tû ®ång. §©y lµ ®iÒu rÊt ®çi tù hµo song còng lµ tr¸ch nhiÖm nÆng nÒ cña BIDV vµ nhiÖm vô nµy cµng nÆng nÒ h¬n khi ®Êt n­íc ®ang trong tiÕn tr×nh CNH_H§H ®Êt n­íc, tõng b­íc héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. NhËn thøc ®­îc nh÷ng thêi c¬ vµ th¸ch thøc, qu¸n triÖt chñ tr­¬ng vµ ®­êng lèi cña §¶ng vµ ChÝnh phñ SGDI_NH§T&PTVN ®· ®Ò ra ®Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ trong giai ®o¹n tíi nh­ sau: Thø nhÊt, mét mÆt cñng cè vµ më réng nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ, mÆt kh¸c ph¸t triÓn ®ång bé c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau nh­ ph­¬ng thøc nhê thu, ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn,thanh to¸n mËu biªn…®¸p øng nhanh chãng chÝnh x¸c nhu cÇu giao dÞch thanh to¸n cña kh¸ch hµng. Thø hai, hoµn thiÖn h¬n c¸c nghiÖp vô mua b¸n ngo¹i tÖ, ®¸p øng ®ñ nhu cÇu ngo¹i tÖ cho kh¸ch hµng trong thanh to¸n hµng ho¸ XNK. Thø ba, më réng cã hiÖu qu¶ m¹ng l­íi ng©n hµng ®¹i lý vµ c¬ cÊu tiÒn göi hîp lý. §©y lµ nhiÖm vô chiÕn l­îc trong viÖc ph¸t triÓn vµ më réng nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ ë ng©n hµng.Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng còng cÇn ph¶i c©n ®èi nguån ngo¹i tÖ dù tr÷ ®Ó cho ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ ®¹t hiÖu qu¶ cao. Thø t­ lµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n ng©n hµng theo h­íng héi nhËp víi céng ®ång thÕ giíi. Thø n¨m, phèi hîp t¸c nghiÖp h¬n n÷a gi÷a c¸c phßng nghiÖp vô chuyªn m«n ®Ó phôc vô tèt h¬n cho nhu cÇu Thanh to¸n quèc tÕ. Thø s¸u,tiÕp tôc ®µo t¹o tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé lµm c«ng t¸c Thanh to¸n quèc tÕ, n©ng cao h¬n n÷a tinh thÇn tr¸ch nhiÖm vµ th¸i ®é v¨n minh trong giao dÞch víi kh¸ch hµng. Thø b¶y, tæ chøc thanh to¸n quèc tÕ t¹i c¸c chi nh¸nh ng©n hµng quËn. 3.2. Gi¶i ph¸p më réng ho¹t ®éng thanh to¸n L/C t¹i Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN Víi nh÷ng g× ®· nghiªn cøu ë trªn, chóng ta thÊy viÖc më réng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI-ng©n hµng §T&PTVN lµ mét ®Þnh h­íng hoµn toµn ®óng ®¾n. VÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i tiÕp cËn ®Þnh h­íng ®ã b»ng c¸ch nµo ®Ó biÕn nã thµnh hiÖn thùc? Sau ®©y em xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt mét sè gi¶i ph¸p nh»m më réng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i SGDI-ng©n hµng §T&PTVN. C¬ cÊu l¹i phßng Thanh to¸n quèc tÕ theo h­íng nghiÖp vô thanh to¸n ®a n¨ng. 3.2.1. Ph¸t triÓn tæ chøc nh©n sù, ®µo t¹o më réng ph¹m vi ho¹t ®éng. Con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh mäi th¾ng lîi. ViÖc x©y dùng mét mÉu h×nh con ng­êi cã nh©n c¸ch tèt, biÕt lÊy lîi Ých chung lµm môc tiªu hµnh ®éng sÏ t¹o nªn nh©n tè mÊu chèt cho sù ph¸t triÓn nhanh chãng bÒn v÷ng cña SGDI-ng©n hµng §T&PTVN. §Ó quy tr×nh thanh to¸n hµng ho¸ XNK theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®­îc nhanh chãng, cã hiÖu qu¶ vµ tr¸nh ®­îc nhiÒu rñi ro,thanh to¸n viªn ph¶i cã kh¶ n¨ng xö lý nghiÖp vô mét c¸ch thuÇn thôc, chÝnh x¸c, phï hîp víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ.Muèn vËy thanh to¸n viªn kh«ng chØ cã tr×nh ®é vÒ c«ng t¸c Thanh to¸n quèc tÕ mµ cßn cÇn c¸c kiÕn thøc chuyªn s©u vÒ lÜnh vùc ngo¹i th­¬ng vµ c¸c thÞ tr­êng mµ m×nh phô tr¸ch.Do ®ã,SGDI cÇn tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò c¸n bé b»ng c¸c biÖn ph¸p sau:Th­êng xuyªn tæ chøc c¸c buæi th¶o luËn, häc tËp kinh nghiÖm lÉn nhau ®Ó n©ng cao tr×nh ®é hiÓu biÕt vÒ c¸c nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, b¶o hiÓm ,vËn t¶i.§ång thêi, trang bÞ kiÕn thøc vÒ ph¸p luËt cho c¸n bé,mêi c¸c chuyªn gia giái vÒ ®µo tao nghiÖp vô,®µo t¹o vµ ©ng cao tr×nh ®é ngo¹i ng÷ cña c¸c thanh to¸n viªn. VÒ vÊn ®Ò ®¹o ®øc, Ng©n hµng cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c t­ t­ëng, rÌn luyÖn ®¹o ®øc Ng©n hµng cho c¸n bé. X©y dùng ®éi ngò c¸n bé trong s¹ch, cã n¨ng lùc, kÞp thêi thay thÕ c¸c c¸n bé yÕu kÐm vÒ n¨ng lùc, tho¸i ho¸ vÒ phÈm chÊt ®¹o ®øc, n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé Ng©n hµng ®Æc biÖt lµ n©ng cao tr×nh ®é tin häc, tr×nh ®é lËp tr×nh qu¶n lý cho c¸n bé kü thuËt. Ngoµi ra, ng©n hµng cÇn thùc hiÖn nguyªn t¾c tËp trung d©n chñ trong qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh kinh doanh,ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña tõng c¸n bé nh©n viªn. 3.2.2. C¶i tiÕn kü thuËt c«ng nghÖ: Tr­íc hÕt Ng©n hµng cÇn sö dông hiÖu qu¶ m¹ng thanh to¸n SWIFT. ViÖc ng©n hµng tham gia m¹ng SWIFT kh«ng chØ ®¬n thuÇn nh»m phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn nghiÖp vô Thanh to¸n quèc tÕ mµ cßn nh»m chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn tham gia thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n quèc tÕ. Do ®ã, ng©n hµng cÇn gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò lu©n chuÓn chøng tõ §i-§Õn trong néi bé ng©n hµng b»ng c¸ch ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô ng©n hµng quèc tÕ, tù ®éng ho¸ c¸c giao dÞch trong n­íc, chuÈn ho¸ nghiÖp vô. H¬n n÷a, ng©n hµng cÇn c¶i tiÕn ®Çu t­ kü thuËt vµ trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ phôc vô thanh to¸n. Trong nh÷ng n¨m tíi, Ng©n hµng cÇn tiÕp tôc ®Çu t­ trang thiÕt bÞ m¸y tÝnh cã c«ng suÊt lín, ®äc vµ xö lý chøng tõ mét c¸ch tù ®éng, ®ång thêi cÇn ®Çu t­ thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm cho ®ång bé víi viÖc ®Çu t­ phÇn cøng nh»m n©ng cao tÝnh an toµn trong thanh to¸n.MÆt kh¸c, ph¶i tiÕp tôc ch­¬ng tr×nh c¶i tiÕn vµ hoµn thiÖn h¹ch to¸n kÕ to¸n ng©n hµng. 3.2.3. §Èy m¹nh tµi trî ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. HiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ XNK b»ng ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ phô thuécvµo t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh hµng ho¸ XNK. NÕu c¸c doanh nghiÖp nµy ®­îc tµi trî nguån vèn sÏ kinh doanh cã hiÖu qu¶, cã uy tÝn tõ ®ã gióp ®Èy m¹nh hät ®éng thanh to¸n hµng ho¸ XNK. Thùc tr¹ng cña SGDI-ng©n hµng §T&PTVN lµ yÕu kÐm vÒ m¶ng thanh to¸n L/C xuÊt khÈu vµ sù chªnh lÖnh nhau qu¸ lín gi÷a thanh to¸n nhËp khÈu vµ thanh to¸n xuÊt khÈu g©y mÊt c©n ®èi ngo¹i tÖ. §iÒu nµy cho thÊy gi¶i ph¸p h÷u hiÖu nhÊt hiÖn nay lµ Ng©n hµng cÇn c©n ®èi ho¹t ®éng tµi trî cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu . 3.2.4. X©y dùng chÝnh s¸ch kh¸ch hµng phï hîp, ph©n tÝch ®èi thñ c¹nh tranh vµ ¸p dông Marketing vµo ho¹t ®éng TTQT. -Trong m«i tr­êng c¹nh tranh quyÕt liÖt bëi sù ra ®êi cña hµng lo¹t c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn,nhÊt lµ sù cã mÆt cña c¸c chi nh¸nh ng©n hµng n­íc ngoµi,SGDI-ng©n hµng §T&PTVN cÇn cã chÝnh s¸ch kh¸ch hµng hÊp dÉn, linh ho¹t vµ hiÖu qu¶. -Tr­íc hÕt ng©n hµng cÇn chñ ®éng t×m kiÕm kh¸ch hµng.§©y lµ ho¹t ®«ng kh«ng thÓ thiÕu nh»m gióp ng©n hµng më réng vµ n©ng cao sè l­îng kh¸ch hµng ®Õn víi m×nh. -Th­a hai,ng©n hµng cÇn n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô phôc vô kh¸ch hµng, t¨ng c­êng c«ng t¸c t­ vÊn vµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng c¸o ®Ó cñng cè kh¸ch hµng truyÒn thèng vµ më réng kh¸ch hµng tiÒm n¨ng. - Bªn c¹nh nh÷ng biÖn ph¸p trªn, Ng©n hµng cÇn ph©n tÝch vµ n¾m râ c¸c ®èi thñ c¹nh tranh cña m×nh. Tõ ®ã ®­a ra c¸c biÖn ph¸p h¬n h¼n ®Ó thu hót kh¸ch hµng. §ång thêi Ng©n hµng còng cÇn ph¶i tù xÐt thÊy c¸c mÆt ­u nh­îc ®iÓm cña m×nh ®Ó ph¸t huy ®ång thêi kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm cßn tån t¹i. 3.2.5. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t. §Ó ®¶m b¶o ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ ®Æc biÖt lµ ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ XNK theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ ®i ®óng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn vµ theo ®óng hµnh lang ph¸p lý cña Nhµ n­íc,cña ng©n hµng §T&PTVN,SGDI cÇn t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t. Tr­íc hÕt, Ng©n hµng cÇn lùa chän c¸n bé tham gia kiÓm tra kiÓm so¸t lµ nh÷ng ng­êi c«ng t­ ph©n minh, thiÕt tha víi sù nghiÖp ph¸t triÓn cña Ng©n hµng. C¸c c¸n bé kiÓm tra, kiÓm so¸t ph¶i ph¸t hiÖn, uèn n¾n kÞp thêi n©ng cao nhËn thøc toµn diÖn cho nh©n viªn. H¬n n÷a trong thêi gian tíi, Ng©n hµng cÇn ®Èy m¹nh c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé cho c¸c lÜnh vùc nh­: kiÓm to¸n b¸o c¸o tµi chÝnh... 3.2.6. §a d¹ng ho¸ c¸c ngo¹i tÖ trong kinh doanh vµ dÞch vô. Cïng víi sù kh«i phôc l¹i cña nÒn kinh tÕ c¸c n­íc Ch©u ¸ sau cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ khu vùc n¨m 1997, thÞ tr­êng Ch©u ¸ ®ang dÇn chiÕm l¹i niÒm tin ®èi víi c¸c ®èi t­îng Ph­¬ng T©y vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam còng sÏ cã c¬ héi t¨ng tr­ëng, nhu cÇu vÒ ngo¹i tÖ sÏ t¨ng lªn. Do ®ã, Ng©n hµng cÇn khai th¸c c¸c nguån vèn ngo¹i tÖ m¹nh ®Ó s½n sµng ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu cña kh¸ch hµng. 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ 3.3.1.§èi víi c¬ quan qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý Ü m« cña nhµ n­íc,theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa, vai trß ®iÒu khiÓ vÜ m« Nhµ n­íc ngµy cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh. H¬n n÷a, xu thÕ quèc tÕ ho¸ nÒn kinh tÕ cña thÕ giíi ®· ®em l¹i cho mçi quèc gia nh÷ng c¬ héi ®ång thêi còng lµ nh÷ng th¸ch thøc lín.Løc nµy, cÇn ph¶i cã bµn tay ®Þnh h­íng cña Nhµ n­íc ®Ó ®­a ®Êt n­íc ®i ®óng môc tiªu cña m×nh. §èi víi ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ XNK theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ nãi riªng trong mçi thêi kú rÊt cÇn ®Õn sù l·nh ®¹o vµ ®Þnh h­íng cña chÝnh phñ ®Ó ngµy cµng më réng vµ ph¸t triÓn, ®ång thêi tr¸nh c¸c rñi ro cã thÓ x¶y ra cho c¸c ng©n hµng còng nh­ c¸c doanh nghiÖp kinh doanh XNK. Nh­ vËy, víi thùc tr¹ng hÖ thèng ph¸p luËt ch­a ®ång bé nh­ n­íc ta hiÖn nay, Nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cho giao dÞch thanh to¸n XNK, nh­ c¸c v¨n b¶n luËt, d­íi luËt quy ®Þnh vµ h­íng dÉn giao dÞch thanh to¸n theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ, trong ®ã quy ®Þnh râ quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña ng­êi mua vµ ng­êi b¸n trong hîp ®ång ngo¹i th­¬ng còng nh­ quyÒn vµ lîi Ých cña c¸c ng©n hµng tham gia trong giao dÞch thanh to¸n tÝn dông chøng tõ. HiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ XNK b»ng ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ chÞu sù ¶nh h­ëng cña chÊt l­îng ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp XNK.Do ®ã, t¨ng c­êng vai trß qu¶n lý cña Nhµ n­íc trong chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®Ó khuyÕn khÝch vµ thóc ®Èy ho¹t ®éng XNK. MÆt kh¸c, ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng XNK, Nhµ n­íccÇn cã chÝnh s¸ch ®Èy m¹nh c«ng t¸c ®èi ngo¹i, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c th­¬ng m¹i víi c¸c thÞ tr­êng míi nh­ NhËt B¶n,Mü, c¸c n­íc trong khèi ASEAN…, tham gia tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi WTO. Ngoµi ra,Nhµ n­íc cÇn cñng cè vµ ph¸t triÓn HiÖp héi ng©n hµng VN, t¹o ®iÒu kiÖn cho ng©n hµng th­¬ng m¹i VN hîp t¸c t×m hiÓu kh¸ch hµng vµ ®èi t¸c,gióp ®ë vµ t­¬ng tr­¬ng trî lÉn nhau trong qu¸ tr×nh hoµ nhËp vµo céng ®ång thÕ giíi, cïng nghiªn cøu trao ®æi, h¹n chÕ bít rñi ro. H¬n n÷a, cÇn c¶i c¸ch m¹nh mÏ c¸c thñ tôc hµnh chÝn trong qu¶n lý XNK, tinh gi¶m thñ tôc h¶i quan.T¨ng c­êng h¬n n÷a c«ng t¸c chèng bu«n lËu vµ qu¶n lý thÞ tr­êng néi ®Þa nh»m t¨ng thu ng©n s¸ch, b¶o hé nÒn s¶n xuÊt trong n­íc, t¨ng c­êng ngo¹i tÖ thanh to¸n qua ng©n hµng. HiÖn nay, tû gi¸ gi÷a ®ång VND $ USD, EURO liªn tôc biÕn ®éng ®· t¸c ®éng tíi t×nh h×nh kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp XNK. V× v©y, ng©n hµng c©n cã chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt tû gi¸ thÝch hîp theo h­íng tù do ho¸ víi nh÷ng b­íc ®i thÝch hîp nh»m kÝch thÝch xuÊt khÈu vµ b¶o hé nhËp khÈu trong n­íc. 3.3.2. §èi víi ng©n hµng Nhµ n­íc. a. NHNN cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng mua b¸n ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng. ThÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng lµ thÞ tr­êng nh»m gi¶i quyÕt c¸c quan hÖ trao ®æi, cung cÊp ngo¹i tÖ gi÷a NHNN víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ gi÷a c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i víi nhau. V× vËy, ®Ó SGDI_NH§T&PTVN më réng quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ, phôc vô tèt cho ho¹t ®éng XNK hµng ho¸ th× viÖc ph¸t triÓn thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng lµ rÊt cÇn thiÕt. Trong thêi gian tíi, ®Ó hoµn thiÖn vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng ngo¹i tÖ liªn ng©n hµng, ng©n hµng Ng©n hµngµ n­íc vµ c¸c ®èi t­îng cã liªn quan cÇn thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc sau: Thø nhÊt, cÇn gi¸m s¸t vµ buéc c¸c NHTM ph¶i xö lý tr¹ng th¸i ngo¹i hãi cña m×nh trong ngay b»ng viÖc mua b¸n ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êngngo¹i tÖ liªn ng©n hµng. Thø hai, më réng ®èi t­îng tham gia vµo thÞ truêng. Thø ba, ph¸t triÓn c¸c nghiÖp vô vay m­în ngo¹i tÖ, nghiÖp vô ®Çu c¬ vµ c¸c h×nh thøc mua b¸n ngo¹i tÖ nh­ mua b¸n kú h¹n, hîp ®ång t­¬ng lai… b. Ng©n hµng Nhµ n­íc nªn thùc hiÖn chÝnh s¸ch tû gi¸ hèi ®o¸i thÝch hîp sao cho tû gi¸ lu«n d¶m b¶o cã lîi cho c¸c nhµ XNK. NHNN víi vai trß tham m­u cho ChÝnh Phñ ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i tÖ cã hiÖu qu¶ nh»m æn ®Þnh thÞ tr­êng ngo¹i tÖ, t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng XNK. 3.3.3. §èi víi SGDI-NH§T&PTVN. SGD cÇn chó träng tíi c«ng t¸c ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o c¸c thanh to¸n viªn, t¹o c¬ héi cho hä cËp nhËt nh÷ng kiÕn thøc míi trong lÜnh vùc Thanh to¸n quèc tÕ. H¬n n­a, ng©n hµng nªn thµnh lËp quü ®µo t¹o, liªn hÖ víi c¸c ng©n hµng ®¹i lý cö c¸n bé ®i häc hái kinh nghiÖm vµ thùc tÕ ë n­íc ngoµi. MÆt kh¸c, ®éi ngò c¸n bé thanh to¸n viªn cña ng©n hµng cßn thiÕu, ®Æc biÖt lµ ë c¸c chi nh¸nh. Mét c¸n bé ph¶i kiªm nhiÖm nhiÒu c«ng viÖc kh¸c nhau, gi¶i quyÕt c«ng viÖc ®«i khi bÞ chång chÐo. Do ®ã, NH§T&PTVN cÇn bæ xung nh©n lùc cho c¸c chi nh¸nh, nhÊt lµ c¸n bé cã kiÕn thøc chuyªn m«n, giái ngo¹i ng÷ vµ am hiÓu tin häc. Bªn c¹nh ®ã NH nªn ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc cho vay tai trî, n©ng cao møc chiÕt khÊu bé chøng tõ vµ cã chÝnh s¸ch cho vay ­u ®·i ®èi víi c¸c kh¸ch hµng cã uy tÝn, cã nguån tr¶ nî b¶o ®¶m. H¬n thÕ n÷a, NH nªn t¨ng c­êng ®Çu t­ c¬ së vËt chÊt trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, phï hîp ®¶m b¶o c¹nh tranh, héi nhËp, më réng thÞ phÇn, nhÊt lµ ë nh÷ng ®Þa bµn träng ®iÓm. Cuèi cïng, NH cÇn quan t©m më réng m¹ng l­íi quan hÖ ®¹i lý víi c¸c NH ®¹i lý trªn thÕ giíi, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ. Tõ ®ã n©ng cao chÊt l­îng vµ ph¹m vi ho¹t ®éng Thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. KÕt luËn ViÖt Nam b­íc vµo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ mËu dÞch thÕ giíi tõ cuèi thËp niªn 80. Ho¹t ®éng th­¬ng m¹i vµ Ng©n hµng ®ang ngµy mét s«i ®éng vµ ph¸t triÓn, nhÊt lµ khi cã sù hiÖn diÖn cña c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng n­íc ngoµi. Ho¹t ®éng thanh to¸n hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu kh«ng nh÷ng t¨ng lªn vÒ kim ng¹ch mµ t¨ng lªn c¶ vÒ quy m« vµ chÊt l­îng. Cïng víi sù ph¸t triÓn ®ã, ho¹t ®éng cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i trong n­íc ngµy cµng ®­îc më réng. Tuy nhiªn, ho¹t ®éng nµy còng vÊp ph¶i rÊt nhiÒu khã kh¨n do sù c¹nh tranh gay g¾t víi c¸c Ng©n hµng liªn doanh, c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng n­íc ngoµi. SGDI_NH§T&PTVN còng lµ mét trong sè c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i n­íc ta ®ang ®øng tr­íc thùc tr¹ng ®ã. §Ó ®øng v÷ng duy tr× vµ ph¸t triÓn uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ th× viÖc n©ng cao chÊt l­îng thanh to¸n hµng ho¸ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ lµ yªu cÇu bøc thiÕt víi Ng©n hµng. Em hy väng víi chõng mùc nµo ®ã, nh÷ng nghiªn cøu vµ gi¶i ph¸p nªu trªn sÏ gióp Ých ®èi víi c«ng viÖc cña c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ, gãp phÇn më réng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i SGDI-NH§T&PTVN . Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì vµ h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TS. Mai Thanh QuÕ vµ c¸c anh chÞ phßng Thanh to¸n quèc tÕ - SGDI-NH§T&PTVN ®Ó em cã thÓ hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch­¬ng 1: Tæng quan vÒ thanh to¸n quèc tÕ vµ tÝn dông chøng tõ 3 1.1. Nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thanh to¸n quèc tÕ 3 1.1.1. Kh¸i niÖm 3 1.1.2. C¸c ®iÒu kiÖn thanh to¸n quèc tÕ 3 1.1.3. Vai trß cña ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i 5 1.1.4. C¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ 7 1.2. TÝn dông chøng tõ - ph­¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ chñ yÕu vµ quan träng cña ng©n hµng th­¬ng m¹i 13 1.2.1. §Þnh nghÜa 13 1.2.2. C¸c bªn tham gia 13 1.2.3. Quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n L/C 13 1.2.4. Th­ tÝn dông 15 1.2.5. ¦u, nh­îc ®iÓm cña ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ 20 Ch­¬ng 2: Thùc tr¹ng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 22 2.1. Giíi thiÖu chung vÒ Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 22 2.1.1. S¬ l­îc vÒ lÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 22 2.1.2. M« h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 24 2.1.3. KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh n¨m 2003 cña Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 26 2.1.4. Ho¹t ®éng cña phßng thanh to¸n quèc tÕ 30 2.2. Thùc tr¹ng thanh to¸n tÝn dông chøng tõ t¹i Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 31 2.2.1. Thùc tr¹ng thanh to¸n hµng nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ 31 2.2.2. Thùc tr¹ng thanh to¸n hµng xuÊt khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 38 2.2.3. §¸nh gi¸ thµnh qu¶ ®¹t ®­îc vµ nh÷ng h¹n chÕ 44 Ch­¬ng 3: Gi¶i ph¸p më réng ho¹t ®éng thanh to¸n tÝn dông chøng tõ t¹i Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN vµ mét sè kiÕn nghÞ 49 3.1. §Þnh h­íng ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN trong thêi gian tíi 49 3.2. Gi¶i ph¸p më réng L/C t¹i Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 50 3.2.1. Ph¸t triÓn tæ chøc nh©n sù ®µo t¹o më réng ph¹m vi ho¹t ®éng 50 3.2.2. C¶i tiÕn kü thuËt c«ng nghÖ 51 3.2.3. §Èy m¹nh tµi trî ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu 52 3.2.4. X©y dùng chÝnh s¸ch kh¸ch hµng phï hîp, ph©n tÝch ®èi thñ c¹nh tranh vµ ¸p dông marketing vµo ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ 52 3.2.5. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t 52 3.2.6. §a d¹ng ho¸ c¸c ngo¹i tÖ trong kinh doanh vµ dÞch vô 53 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ 53 3.3.1. §èi víi c¬ quan qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc 53 3.3.2. §èi víi ng©n hµng nhµ n­íc 54 3.3.3. §èi víi Së GDI - Ng©n hµng §T & PTVN 55 KÕt luËn 57 NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn