Chuyên đề Kế toán bán hàng và xác định kết quả kinh doanh ở Công ty TNHH Sài Gòn Xanh II

hµng thiÕt bÞ c«ng nghiÖp trªn c«ng ty Kim Liªn cßn cung cÊp s¶n ph¶m hµng tiªu dïng, s¶n phÈm s÷a Frisomel cña Hµ Lan. Cã thÓ nãi nh÷ng s¶n phÈm cña c«ng ty Kim Liªn t­¬ng ®èi míi, chñ yÕu nhËp tõ n­íc ngoµi. ThÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty chñ yÕu tËp trung ë Hµ Néi, §µ N½ng vµ Thµnh Phè Hå ChÝ Minh.Tuy nhiªn thÞ tr­êng tiªu thô vÉn cã thÓ tiÕp tôc më réng nhê c¸c nhu cÇu míi vÒ hµng tiªu dïng, vµ s¶n phÈm vÒ ®å v¨n phßng, trang thiÕt bÞ trong kh¸ch s¹n vÉn ®ang ph¸t sinh. Mét trong ba thÞ tr­êng trªn th× thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm lín nhÊt lµ TP.HCM.Trung b×nh hµng n¨m thÞ tr­êng nµy sè doanh thu chiÕm 1¤2 sè doanh thu cña c«ng ty. ThÞ tr­êng Hµ Néi chiÕm gÇn mét nöa vµ sè cßn l¹i lµ thÞ tr­êng §µ N½ng vµ c¸c tØnh kh¸c. VÒ mÆt ph©n phèi, c¸c kªnh b¸n hµng cña c«ng ty chñ yÕu lµ c¸c cöa hµng tæng hîp, cöa hµng b¸n lÎ vµ ®¹i lý. VÒ hµng tiªu dïng chñ yÕu b¸n cho c¸c siªu thÞ, cöa hµng tæng hîp cöa hµng t­ nh©n. C¸c s¶n phÈm vÒ s÷a cña Frisoland ®­îc tiÕp thÞ trong c¸c tr­êng mÉu gi¸o c¸c tr¹m y tÕ, bÖnh viÖn...mÆt hµng nµy b¸n t­¬ng ®èi m¹nh trong c¶ n­íc. VÒ mÆt hµng thiÕt bÞ v¨n phßng chñ yÕu tËp trung vµo c¸c v¨n phßng míi thµnh lËp, kh¸ch s¹n siªu thÞ...hiÖn t¹i thÞ tr­êng trong thµnh phè t­¬ng ®èi m¹nh do nhu cÇu vÒ siªu thÞ vµ kh¸ch s¹n, v¨n phßng lín. Trong t­¬ng lai c«ng ty sÏ tiÕp tôc më réng t¹i c¸c tØnh kh¸c. VÒ s¶n phÈm ho¸ chÊt ®ang b¾t ®Çu cã triÓn väng tuy ch­a ®­îc kÕt qu¶ nh­ kh¶ quan. Ngoµi ra, t¹i thÞ tr­êng trong n­íc cã rÊt nhiÒu c«ng ty vÒ hãa chÊt lín ®ang chiÕm ®éc quyÒn vÒ thÞ tr­êng t¹i ViÖt Nam nªn c«ng ty gÆp mät sè khã kh¨n trong viÖc tiªu thu s¶n phÈm. C¸c s¶n phÈm thuèc thó y vµ thøc ¨n gia sóc ®ang gÆp nhiÒu tiÕn triÓn vµ ch­a gÆp ®èi thñ c¹nh tranh. ThÞ tr­êng cña mÆt hµng nµy chñ yÕu lµ n«ng th«n nªn viÖc tiÕp thÞ vµ ®­a vµo qu¶ng c¸o trªn truyÒn h×nh vµ ®µi lµ rÊt quan träng. 3.Tæ chøc bé m¸y qu¶n lý vµ bé m¸y kÕ to¸n 3.1. Bé m¸y qu¶n lý Bé m¸y qu¶n lý cña C«ng ty ®­¬c bè trÝ theo s¬ ®å sau: Ban gi¸m ®èc Phßng Hµnh chÝnh Phßng Kinh doanh Phßng KÕ to¸n Phßng Nghiªn Cøu Ph¸t TriÓn Nh­ vËy ta thÊy bé m¸y cña c«ng ty cã bèn phßng chøc n¨ng trong ®ã : - Ban gi¸m ®èc lµ ng­êi chØ ®¹o vµ chÞu tr¸ch nhiÖm chung vÒ mäi mÆt ho¹t ®éng kinh doanh vµ qu¶n lÝ cña c«ng ty. - Phßng kÕ to¸n chÞu tr¸ch nhiÖm tæ chøc thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty. - Phßng hµnh chÝnh chiu tr¸ch nhiÖm vÒ qu¶n lý lùc l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn cña c«ng ty vµ vÊn ®Ò hµnh chÝnh kh¸c . - Phßng kinh doanh chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ giao dÞch lËp kÕ ho¹ch vµ tæ chøc ho¹t ®éng kinh doanh cña c«ng ty. - Phßng nghiªn cøu ph¸t triÓn nghiªn cøu ph¸t triÓn thÞ tr­êng cña c«ng ty. 3.2. Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty 3.2.1.C¬ cÊu tæ chøc Tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty THHH Sµi Gßn Xanh II lµ bé m¸y kÕ to¸n ho¹t ®éng trùc tuyÕn víi c«ng ty. H×nh thøc sæ kÕ to¸n cña c«ng ty ¸p dông lµ h×nh thøc chøng tõ ghi sæ. Phßng kÕ to¸n cña c«ng ty cã 5 ng­êi , tÊt c¶ ®Òu cã tr×nh ®é ®¹i häc c¸c nh©n viªn kÕ to¸n ®¶m nhËn phÇn c«ng viÖc phï hîp víi b¶n th©n. NhiÖm vô phßng kÕ to¸n cña C«ng ty lµ b¸m s¸t qu¸ tr×nh kinh doanh ph¶n ¸nh vµ ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ kÞp thêi chÝnh x¸c phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lÝ vµ chØ ®¹o kinh doanh. §ång thêi ghi chÐp sæ kÕ to¸n vµ trùc tiÕp c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh toµn c«ng ty. KÕ to¸n tr­ëng KÕ To¸n Hµng Ho¸ KÕ To¸n Thanh to¸n KÕ to¸n tæng hîp quü Víi nhiÖm vô nh­ vËy bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty ®­îc tæ chøc bè trÝ theo s¬ ®å sau: Víi s¬ ®å nh­ trªn , nhiÖm vô cña mçi bé phËn kÕ to¸n nh­ sau . KÕ to¸n tr­ëng :Lµ ng­êi tæ chøc chØ ®¹o toµn bé c«ng t¸c kÕ to¸n tæ chøc kiÓm tra c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ë v¨n phßng c«ng ty, lµ trî thñ cho gi¸m ®èc trong kinh doanh vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc gi¸m ®èc vÒ mäi mÆt tæ chøc kÕ to¸n trong c«ng ty. - KÕ to¸n tæng hîp cã nhiªm vô tæng hîp vµ sæ c¸i vµ lËp b¸o c¸o kÕ to¸n. - KÕ to¸n thanh to¸n cã nhiÖm vô theo dâi c¸c kho¶n ph¶i thu, ph¶i tr¶ víi ng­êi mua, ng­êi b¸n vµ c¸c kho¶n t¹m øng trong c«ng ty. - KÕ to¸n hµng ho¸ theo dâi chi tiÕt vÒ hµng ho¸ vÒ t×nh h×nh biÕn ®éng cña hµng ho¸ trong doanh nghiÖp . - Thñ quÜ cã nhiÖm vô qu¶n lÝ tiÒn thùc trong quÜ vµ trùc tiÕp thu chi quÜ tiÒn mÆt cña c«ng ty. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ ph¸t sinh cña kÕ to¸n ®Ó thu, chi tiÒn vµo vµo sæ quÜ. Sæ quÜ ®­îc kho¸ vµo cuèi mçi ngµy. Hµng th¸ng thñ quÜ cßn c¨n cø vµ sè c«ng nî ®Ó ghi chÐp sæ s¸ch, lªn b¶ng sè d­ ®Ó theo dâi thu hoµn t¹m øng cña tõng ng­êi . 3.2.1 Tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n *HÖ thèng tµi kho¶n sö dông. HÖ thèng tµi kho¶n mµ c«ng ty sö dông ®­îc vËn dông phï hîp vµ tu©n thñ theo nguyªn t¾c ®­îc qui ®Þnh ë quyÕt ®Þnh 10/TC-Q§/C§KT ngµy 1/1/1995 vµ th«ng t­ 10/TC-C §KT cña bé tµi chÝnh. *H×nh thøc kÕ to¸n ¸p dông - C«ng ty ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n chøng tõ ghi sæ . S¬ ®å 15 . Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n cña c«ng ty B¶ng ®èi sè ph¸t sinh B¸o c¸o kÕ to¸n Sæ quü Chøng tõ gèc Sæ chi tiÕt tµi kho¶n PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc Sæ c¸i II c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë c«ng ty THHH Sµi Gßn Xanh II. 1. §Æc ®iÓm hµng ho¸ cña c«ng ty vµ yªu cÇu qu¶n lý . C¸c mÆt hµng mµ c«ng ty kinh doanh rÊt ®a d¹ng bao gåm nhiÒu chñng lo¹i, mÉu m· kh¸c nhau trong ®ã mÆt hµng kinh doanh chñ yÕu lµ c¸c s¶n phÈm vÒ s÷a cña Frisoland, c¸c s¶n phÈm tiªu dïng cña c¸c nhµ s¶n xuÊt trong n­íc vµ lµ nhµ ph©n phèi s¶n phÈm cña Diethelm, Frisoland, Elsafe... Ngoµi ra c«ng ty cßn cung cÊp nh÷ng s¶n phÈm nh­ kÐt s¾t ®iÖn tö, trang thiÕt bÞ, ho¸ chÊt trong x©y dùng, gèm sø... thùc phÈm c«ng nghÖ, thuèc thó y ho¸ chÊt c«ng nghiÖp. ViÖc qu¶n lÝ hµng ho¸ ®­îc ¸p dông theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. Hµng ho¸ xuÊt kho ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p thùc tÕ ®Ých danh, hµng xuÊt thuéc l« hµng nhËp nµo th× tÝnh theo gi¸ nhËp cña l« ®ã. Do sù ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i (cã tíi hµng tr¨m lo¹i hµng kh¸c nhau ) vµ sè l­îng hµng tån kho rÊt lín nªn c«ng ty còng kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó lËp b¸o c¸o nhËp xuÊt tån kho hµng th¸ng. Tuy nhiªn ®Ó ®¶m b¶o yªu cÇu qu¶n lÝ hµng ho¸ chÆt chÏ cø 6 th¸ng 1 lÇn c«ng ty tiÕn hµnh kiÓm kª l¹i toµn bé hµng ho¸, ®¸nh gi¸ l¹i chÊt l­îng hµng tån còng nh­ ®iÒu chØnh l¹i gi¸ trÞ hµng tån theo gi¸ thÞ tr­êng vµ lËp b¸o c¸o kiÓm kª hµng ho¸. 2. C¸c ph­¬ng ph¸p b¸n hµng ë c«ng ty . C«ng ty ¸p dông hai ph­¬ng thøc b¸n hµng chñ yÕu sau: - Ph­¬ng thøc b¸n bu«n qua kho bªn mua nhËn hµng trùc tiÕp t¹i kho cña c«ng ty hoÆc t¹i kho cña bªn mua, tuú theo hîp ®ång tho¶ thuËn cña hai bªn. - Ph­¬ng ph¸p b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng, sau khi hµng nhËp vÒ c¶ng c«ng ty tiÕn hµnh giao nhËn cho bªn mua t¹i c¶ng hoÆc t¹i mét ®Þa ®iÓm ®· tho¶ thuËn trong hîp ®ång... T×nh h×nh tiªu thô hµng ho¸ cña c«ng ty lu«n ®­îc chó träng nh÷ng mÆt sau: - VÒ qui c¸ch phÈm chÊt hµng ho¸ tiªu thô: hµng ho¸ tr­íc khi nhËp xuÊt ph¶i ®­îc kiÓm tra kÜ l­ìng vÒ chÊt l­îng còng nh­ qui c¸ch. ChÝnh v× vËy ë c«ng ty kh«ng cã tr­êng hîp hµng ho¸ bÞ tr¶ l¹i, hay gi¶m gi¸ hµng do s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng. - VÒ gi¸ b¸n hµng ho¸: hÖ thèng gi¸ b¸n ®­îc x¸c ®Þnh trªn gi¸ mua thùc tÕ c«ng phÝ thu mua b¶o qu¶n... vµ g¾n liÒn víi sù vËn ®éng gia c¶ thÞ tr­êng. Gi¸ b¸n hµng ho¸ th­êng ®­îc tho¶ thuËn víi ng­êi mua cho nªn c¸c mÆt hµng cña c«ng ty kh«ng cã gi¸ trÞ cè ®Þnh nh­ c¸c mÆt hµng cña c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i kh¸c. 3. Tµi kho¶n sö dông . ViÖc h¹ch to¸n qu¸ tr×nh b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i c«ng ty mang tÝnh ®éc lËp. PhÇn lín c¸c tµi kho¶n c«ng ty sö dông cã néi dung ph¶n ¸nh ®óng chÕ ®é. Mét sè tµi kho¶n mµ c«ng ty sö dông trong viÖc h¹ch to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh nh­ sau: - TK 156 “hµng ho¸ “ TK nµy ®­îc chi tiªt thµnh hai TK cÊp hai + TK 1561 “TrÞ gi¸ mua cña hµng ho¸” TK 1561 Ph¶n ¸nh gi¸ mua cña hµng b¸n qua kho TK 1561A- GT ph¶n ¸nh gi¸ mua hµng b¸n chuyÓn th¼ng kh«ng qua kho TK 1561B- UT ph¶n ¸nh hµng nh©n uû th¸c + TK 1562 Ph¶n ¸nh chi phÝ thu mua hµng ho¸ TK 131 “Ph¶i thu kh¸ch hµng” TK 511 “Doanh thu b¸n hµng” TK 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” TK 641 “Chi phÝ b¸n hµng” TK 642 “Chi phÝ qu¶n lÝ doanh nghiÖp” TK 911 “X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh” Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, do c«ng ty kh«ng cã gi¸ b¸n x¸c ®Þnh tõ tr­íc vµ viÖc hµng ho¸ nhËp xuÊt lu«n ®­îc kiÓm tra kÜ l­ìng vÒ chÊt l­îng quy c¸ch nªn t¹i c«ng ty kh«ng cã tr­êng hîp hµng b¸n tr¶ l¹i do kÐm chÊt l­îng hoÆc gi¶m gi¸ hµng b¸n nÕu c«ng ty kh«ng sö dông TK 531 vµ TK 532 . 4. KÕ to¸n hµng ho¸. 4.1 Tr×nh tù ghi sè. C«ng ty sö dông h×nh thøc kÕ to¸n Chøng tõ ghi sæ, tuy nhiªn c«ng t¸c kÕ to¸n thùc hiªn cã nh÷ng ®iÓm rÊt biÖt so víi ph­¬ng ph¸p nµy. Tr×nh tù ghi sæ kÕ to¸n t¹i c«ng ty diÔn ra nh­ sau: Sæ theo dâi ho¸ ®¬n Ho¸ ®¬n b¸n hµng Sæ chi tiÕt tµi kho¶n 156,632....511 PhiÕu ghi sè kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc Sæ c¸i TK 156,632,...511 4.2 KÕ to¸n b¸n hµng qua kho. Tr­íc khi xuÊt kho, giao hµng cho bªn mua phßng kinh doanh lËp hãa ®¬n GTGT thµnh 5 liªn, mét liªn l­u l¹i phßng kinh doanh, bèn liªn cßn l¹i chuyÓn cho kh¸ch hµng. Kh¸ch hµng cÇm ho¸ ®¬n nµy sang phßng kÕ to¸n tr¶ tiÒn hoÆc chÊp nhËn tr¶ tiÒn. Lóc nµy kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n ®Ó vµo sæ theo dâi ho¸ ®¬n b¸n hµng. Sau ®ã kÕ to¸n ®­a l¹i ho¸ ®¬n cho ng­êi mua. Ng­êi mua cÇm 4 liªn cña ho¸ ®¬n xuèng kho ®Ó lµm thñ tôc nhËn hµng. Sau khi kiÓm tra ho¸ ®¬n, thñ kho l­u l¹i mét liªn ®Ó ghi sæ kho sau ®ã xuÊt hµng cho ng­êi mua. Ng­êi mua gi÷ l¹i mét liªn (liªn ®á). Thñ kho chuyÓn hai liªn cßn l¹i lªn phßng kÕ to¸n ®Ó vµo sæ kÕ to¸n. MÉu ho¸ ®¬n mµ doanh nghiÖp ®ang sö dông nh­ sau: MÉu 1: Ho¸ ®¬n (GTGT) MÉu sè:01 GTKT Liªn BH /99-B Ngµy 08 th¸ng 01 n¨m 2001 N0 :46212 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty TNHH Kim Liªn §Þa chØ: 23 L¸ng H¹- Ba §×nh- Hµ Néi Sè tµi kho¶n: §iÖn tho¹i: Tªn ng­êi mua hµng: §¬n vÞ: C«ng ty th­¬ng m¹i B×nh Minh §Þa chØ: 108 Ph­¬ng Mai- §èng §a- Hµ Néi Sè tµi kho¶n H×nh thøc thanh to¸n: tr¶ chËm STT Tªn hµng ho¸ dÞch vô §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn A B C 1 2 3=1x2 1 S÷a Frisolac Hép 1.200 62.700 75.240.000 Céng tiÒn hµng 75.240.000 ThuÕ xuÊt GTGT: 10% TiÒn thuÕ GTGT 7.524.000 Tæng céng tiÒn thanh to¸n 82.764.000 Sè tiÒn b»ng ch÷: T¸m m­¬i hai triÖu, b¶y tr¨m s¸u m­¬i t­ ngµn ®ång ch½n. Ng­êi mua hµng KÕ to¸n to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, ghi râ hä tªn) (Ký, ghi râ hä tªn) (Ký, ®âng dÊu ghi râ hä tªn ) T¹i phßng kÕ to¸n cña c«ng ty khi kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n sang ®Ó thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, kÕ to¸n vµo sæ theo dâi ho¸ ®¬n. Sæ nµy cã t¸c dông qu¶n lý toµn bé ho¸ ®¬n b¸n hµng viÕt ra trong k×, tr¸nh tr­êng hîp bá sãt ho¸ ®¬n. MÉu nµy nh­ sau: MÉu 2: sæ theo dâi ho¸ ®¬n Th¸ng 1 n¨m 2001 §¬n vÞ tÝnh: ®ång Ho¸ ®¬n DiÔn gi¶i ThuÕ suÊt % Gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ GTGT ThuÕ GTGT Ghi chó Sè Ngµy 46205 4/1/01 S÷a Friso Pre 10 130.864.000 13.864.000 C«ng ty TNHH Phó Th¸i (tr¶ chËm 10 ngµy) 46209 5/1/01 Bµn ch¶i Jodan Flex 10 15.400.000 1.540.000 C«ng ty TNHH Nam S¬n (tr¶ chËm 12 ngµy) 46212 8/1/01 S÷a FrisoLac 10 75.240.000 7.524.000 C«ng ty th­¬ng m¹i B×nh Minh ( tr¶ chËm 15 ngµy) ... ... .... ... ..... .... ........ Sau khi giao hµng thñ kho chuyÓn hµng ho¸ lªn phßng kÕ to¸n lóc nµy kÕ to¸n vµo sæ theo dâi ho¸ ®¬n khi ho¸ ®¬n quay vÒ. Sæ nµy cã mÉu t­¬ng tù nh­ trªn. 4.2.1 KÕ to¸n hµng ho¸. C«ng ty qu¶n lý hµng ho¸ theo ph­¬ng ph¸p thÎ song song. Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ nhËp xuÊt hµng ho¸ thñ kho vµo sæ kho (theo dâi vÒ sè l­îng hµng ho¸ ) sau ®ã chuyÓn chøng tõ lªn phßng kÕ to¸n ®Ó ghi sæ kÕ to¸n. §èi víi nghiÖp vô b¸n hµng, t¹i phßng kÕ to¸n khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n b¸n hµng do thñ kho chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n hµng ho¸ vµo sæ chi tiÕt hµng ho¸. Sæ nµy gièng nh­ sæ kho nh­ng theo dâi chØ tiªu gi¸ trÞ hµng ho¸. C«ng ty qu¶n lý hµng ho¸ theo tõng l« hµng, hµng xuÊt thuéc l« nµo th× lÊy ®¬n gi¸ cña l« ®ã ®Ó tÝnh gi¸ xuÊt. Xem mÉu 3 (trang sau) Ngoµi viÖc qu¶n lÝ hµng ho¸ theo tõng lo¹i hµng trªn thÎ chi tiÕt hµng ho¸, kÕ to¸n cßn theo gi¸ mua cña hµng ho¸ nhËp, xuÊt trªn sæ theo dâi gi¸ mua hµng nhËp kho vµ sæ theo dâi hµng xuÊt kho theo ®¬n gi¸. MÉu 4: Sæ theo dâi gi¸ mua cña hµng xuÊt kho Th¸ng 1 n¨m 2001 §¬n vÞ tÝnh: ®ång Chøng tõ Tªn hµng ho¸ §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn Ngµy Sè 4/1/01 46205 S÷a Friso Pre Hép 1800 62.000 111.600.000 5/1/01 46209 Bµn ch¶i Jodan Flex ChiÕc 1000 11.000 11.000.000 8/1/01 46212 S÷a Frisolac Hép 1200 51.000 61.000.000 ... .... ....... ... ...... ..... ....... Céng 696.601.940 Cuèi th¸ng kÕ to¸n tiÕn hµnh ®èi chiÕu gi­a thÎ kho cña thñ kho víi thÎ theo dâi hµng ho¸ cña m×nh ®Ó ®¶m b¶o chÝnh x¸c ®ång thêi kÕ to¸n lËp "phiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc” chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó vµo sæ c¸i. C¨n cø vµo phiÕu ghi sæ lµ tæng céng hµng th¸ng trªn sæ theo dâi gi¸ mua hµng nhËp kho vµ theo dâi gi¸ mua hµng hµng xuÊt kho. MÉu 5: Céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp_ Tù do_ H¹nh phóc _ _ _o0o_ _ _ Sè: ......../CUTTB Hµ Néi, ngµy 31 th¸ng 01 n¨m 2001 PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK Sè 1561 STT DiÔn gi¶i TK Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã Nî Cã 1 NhËp kho 1561 331 867.200.000 2 XuÊt kho 632 1561 696.601.940 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký) (Ký) Trªn phiÕu ghi sæ ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ kÝ cña nh÷ng ng­êi qu¶n lÝ tµi kho¶n cã liªn quan (ë phÇn ghi chó ). Tr­íc khi ký nh÷ng ng­êi nµy ph¶i kiÓm tra tÝnh khíp ®óng cña sè liÖu trªn phiÕu ghi sæ víi sè liÖu trªn sæ kÕ to¸n cña m×nh. C«ng viÖc nµy gióp cho kÕ to¸n cña doanh nghiÖp th­êng xuyªn kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu h¹n chÕ vµ söa ch÷a nh÷ng sai sãt cã thÓ x¶y ra. 4.2.2 KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng. Khi nhËn ®­îc ho¸ ®¬n b¸n hµng do thñ kho chuyÓn ®Õn kÕ to¸n vµo sæ doanh thu b¸n hµng theo dâi tõng khèi hµng. ChØ tiªu “gi¸ mua “ ®­îc lÊy tõ sæ theo dâi mua hµng xuÊt kho. MÉu 6: Sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng Th¸ng 1 n¨m 2001 §¬n vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÔn gi¶i Gi¸ vèn Gi¸ b¸n ThuÕ GTGT Sè hiÖu Ngµy 46205 4/1/01 C«ng ty TNHH Phó Th¸i 114.948.000 130.864.000 13.086.400 46209 5/1/01 C«ng ty TNHH Nam S¬n 11.330.000 15.400.000 1.540.000 46212 8/1/01 C«ng ty TM B×nh Minh 63.036.000 75.240.000 7.524.000 .... .... .......... ...... ........ ....... Céng 717.500.000 1.025.000.000 102.500.000 Cuèi th¸ng c¨n cø vµo sæ tæng hîp trªn sæ vµ c¸c phiÕu ghi sæ c¸i tµi kho¶n cã quan hÖ ®èi øng víi tµi kho¶n 511 do c¸c kÕ to¸n kh¸c chuyÓn ®Õn, kÕ to¸n phô tr¸ch vÒ doanh thu sÏ lËp phiÕu ghi sæ cho tµi kho¶n 511 ®Ó chuyÓn cho kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ vµ kÕ to¸n tæng hîp vµo sæ c¸i. MÉu7: Sæ c¸i Tµi kho¶n : Doanh thu b¸n hµng Sè hiÖu: 511 Th¸ng 1 n¨m 2001 DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã Doanh thu b¸n hµng 131 1.025.000.000 KÕt chuyÓn doanh thu b¸n hµng 911 1.025.000.000 4.2.3 KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n . T¹i c«ng ty, gi¸ vèn hµng ho¸ b¸n ®­îc tÝnh theo c«ng thøc: Gi¸ vèn hµng b¸n trong kú = Gi¸ mua hµng b¸n trong kú + Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng b¸n trong kú Gi¸ mua cña hµng b¸n trong kú ®­îc trÝch theo theo gi¸ thùc tÕ ®Ých danh. NghÜa lµ hµng xuÊt thuéc l« nµo th× tÝnh theo gi¸ l« ®ã, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c tuyÖt ®èi. Gi¸ mua cña hµng tiªu thô ®­îc qu¶n lý trªn 2 sæ: sæ theo dâi gi¸ mua hµng xuÊt kho (MÉu 4) vµ sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng (MÉu 6). Chi phÝ thu mua (bao gåm chi phÝ b¶o hiÓm vµ chi phÝ vËn chuyÓn hµng ho¸) ®­îc qu¶n lý trªn “Sæ theo dâi chi phÝ thu mua”. Hµng ngµy kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n liªn quan ®Õn chi phÝ mua hµng ®Ó vµo sæ chi phÝ. Chi phÝ thu mua ®­îc ph©n bæ cho hµng b¸n cña tõng l«. VD: Chi phÝ thu mua l« hµng Frisolac 23N-QL10 cßn l¹i lµ 11.016.000 l­îng s÷a Frisolac cßn tån tÝnh ®Õn ngµy 1/1/2001 lµ 7200 hép. L­îng s÷a b¸n ra trong th¸ng lµ 1200 hép. Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng b¸n ra trong kú = Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng tån ®Çu kú vµ ph¸t sinh trong kú Tæng l­îng hµng tån ®Çu kú vµ nhËp trong kú X TrÞ gi¸ mua hµng tiªu thô trong kú Chi phÝ thu mua ph©n bæ cho s÷a Frisolac 23N-QL10 tiªu thô trong kú = 11.016.000 7.200 x 1.200 = 1.836.000 MÉu sæ theo dâi chi phÝ thu mua nh­ sau: MÉu 8: Sæ theo dâi chi phÝ thu mua Th¸ng 1/2001 §¬n vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ngµy Sè hiÖu Nî Cã Mang sang 30.012.750 Chi phÝ vËn chuyÓn Friso Pre 111 4.464.000 111 11.016.000 ... .... ............ ..... ........ ........ Ph©n bæ cho hµng b¸n trong kú -S÷a Friso Pre 3.348.000 -Bµn ch¶i Jodan Flex 330.000 -S÷a Frisolac 1.836.000 Céng ph¸t sinh 26.016.000 20.890.000 D­ 35.138.750 ViÖc ghi chÐp nh­ trªn kh«ng ph©n biÖt ®­îc chi phÝ thu mua cßn l¹i lµ cña l« hµng nµo v× vËy ®Õn kú sau, khi ph©n bæ kÕ to¸n l¹i ph¶i rµ so¸t l¹i sè liÖu rÊt mÊt thêi gian. Cuèi th¸ng kÕ to¸n qu¶n lý TK 1562 lËp phiÕu ghi sæ TK 1562 chuyÓn cho kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n. MÉu 9: PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK sè: 1562 STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ghi chó 1 Chi phÝ mua hµng 111 26.016.000 2 Ph©n bæ chi phÝ mua cho hµng ®· tiªu thô 632 20.890.000 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng (Ký) (Ký) Hµng th¸ng kÕ to¸n x¸c ®Þnh gi¸ vèn hµng b¸n c¨n cø vµo chØ tiªu gi¸ mua cña hµng b¸n trªn sæ theo dâi doanh thu b¸n hµng (MÉu 6) vµ ghi chi phÝ thu mua ph©n bæ cho hµng ®· b¸n ra trong phiÕu ghi sæ ®Ó lËp phiÕu ghi sæ tµi kho¶n 632 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. MÉu 10: Ngµy 31/1/2001 PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc Tk 632 STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã 1 Gi¸ mua hµng b¸n 696.601.940 2 Chi phÝ mua 20.890.000 3 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 717.500.000 Ng­êi lËp biÓu (Ký) KÕ to¸n tr­ëng(Ký) KÕ to¸n tæng hîp khi nhËn ®­îc phiÕu ghi sæ TK 632 tiÕn hµnh vµo sæ c¸i TK 632. MÉu 11: Sæ c¸i TK: “Gi¸ vèn hµng b¸n” Sè hiÖu: 632 Th¸ng 01 n¨m 2001 §¬n vÞ tÝnh: §ång STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã 1 Gi¸ mua hµng b¸n 1561 696.601.940 2 Chi phÝ thu mua 1562 20.890.000 3 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 911 717.500.000 4.2.4.KÕ to¸n thanh to¸n víi ng­êi mua. §Ó cã thÓ gi¸m s¸t qu¸ tr×nh vËn ®éng cña tiÒn hµng, kÕ to¸n ph¶i qu¶n lý tèt viÖc thanh to¸n vµ thu håi tiÒn b¸n hµng. Trong qu¸ tr×nh b¸n hµng, t¹i C«ng ty Kim Liªn cã c¸c h×nh thøc thanh to¸n sau: *Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt H×nh thøc thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt rÊt Ýt x¶y ra trong qu¸ tr×nh b¸n hµng t¹i C«ng ty mµ chñ yÕu lµ h×nh thøc tr¶ chËm. Khi kh¸ch hµng ®Õn phßng KÕ to¸n ®Ó tr¶ tiÒn th× kÕ to¸n thanh to¸n lËp phiÕu thu. PhiÕu thu lËp theo mÉu quy ®Þnh thµnh 2 liªn, 1 liªn giao cho kh¸ch hµng, 1 liªn l­u l¹i phßng KÕ to¸n. Kh¸ch hµng nép tiÒn cho thñ quü. KÕ to¸n thanh to¸n sau khi nhËn ®­îc 1 liªn phiÕu thu tõ quü, tiÕn hµnh vµo sæ chi tiÕt TK 111. *Thanh to¸n b»ng sÐc NÕu kh¸ch hµngthanh to¸n b»ng sÐc th× kÕ to¸n lËp b¶ng kª nép sÐc cïng víi tê sÐc ®Ó nép vµo nh©n hµng. B¶ng kª lËp thµnh 2 liªn, 1 liªn l­u l¹i C«ng ty, 1 liªn göi cho ng©n hµng. Khi nhËn ®­îc giÊy b¸o cã cña ng©n hµng, kÕ to¸n sÏ ph¶n ¸nh voµ sæ chi tiÕt TK 112. PhÇn do ng©n hµng ghi TK Nî TK Cã MÉu 12: B¶ng kª nép sÐc Ngµy 11 th¸ng 1 n¨m 2001 Tªn ®¬n vÞ nép sÐc: C«ng ty TNHH Kim Liªn Tªn ng©n hµng bªn b¸n: Ng©n hµng c«ng th­¬ng ViÖt Nam STT Sè sÐc TK ghi nî trªn sÐc Tªn ®¬n vÞ ph¸t hµnh sÐc Sè tiÒn Céng Tæng sè tiÒn viÕt b»ng ch÷: ....................................................................................... §¬n vÞ nép sÐc Ng©n hµng bªn b¸n nhËn Ng©n hµng bªnb¸n ( Ký tªn, ®ãng dÊu) Ngµy ...th¸ng...n¨m...... Ngµy ...th¸ng...n¨m...... KÕ to¸n –Tr­ëng phßng KÕ to¸n –Tr­ëng phßng ( Ký) ( Ký) *Thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi KÕ to¸n khi nhËn ®­îc giÊy b¸o cã (uû nhiÖm chi) sÏ tiÕn hµnh vµo sæ chi tiÕt tµi kho¶n 112. *Thanh to¸n chËm: §èi víi kh¸ch hµng mua hµng theo ph­¬ng thøc thanh to¸n chËm kÕ to¸n c«ng nî c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng ®Ó vµo sæ theo dâi c«ng nî. T¹i C«ng ty sæ theo dâi c«ng nî ®­îc më cho tõng kh¸ch hµng. MÉu sæ nh­ sau: MÉu 13: Sæ chi tiÕt theo dâi c«ng nî Tªn kh¸ch hµng: C«ng ty th­¬ng m¹i B×nh Minh Th¸ng 1/ 2001 §¬n vÞ tÝnh: §ång Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ngµy Sè hiÖu Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 55.725.000 46212 8/1/01 Mua s÷a Frisolac 511 75.240.000 4764 15/1/01 Tr¶ tiÒn mua s÷a Friso Pre 111 87.240.000 4875 23/1/01 Tr¶ tiÒn mua s÷a Frisolac 112 75.240.000 ...... ........ ........... ...... ......... ......... Céng ph¸t sinh 312.154.000 250.879.000 D­ cuèi kú 117.000.000 Cuèi th¸ng kÕ to¸n c«ng nî lËp phiÕu ghi sæ TK 131 chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp vµ c¸c kÕ to¸n phÇn hµnh cã liªn quan. 4.3. KÕ to¸n b¸n hµng giao th¼ng kh«ng qua kho. Vêi ph­¬ng thøc b¸n hµng nµy c¨n cø vµo ®¬n ®Æt hµng cña kh¸ch hµng, phßng kinh doanh tiÕn hµnh giao dÞch víi phÝa n­íc ngoµi ®Ó tho¶ thuËn sè l­îng gi¸ c¶ hµng ho¸, c¨n cø vµo ®ã lËp hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸ víi kh¸ch hµng. Khi cã th«ng b¸o hµng ®· vÒ c¶ng, phßng kinh doanh lËp ho¸ ®¬n GTGT vµ cö ng­êi xuèng c¶ng tiÕp nhËn hµng ho¸. Hµng ho¸ cã thÓ giao trùc tiÕp cho kh¸ch hµng hay chuyÓn ®Õn mét ®Þa ®iÓm theo tho¶ thuËn trong hîp ®ång. Khi giao nhËn hµng ho¸, C«ng ty lËp biªn b¶n giao nhËn cã x¸c nhËn cña bªn mua ®Ó lµm c¨n cø thanh to¸n sau nµy. Biªn b¶n giao nhËn nh­ sau: MÉu 14: C«ng ty TNHH TM céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam Kim Liªn §éc lËp_ Tù do_ H¹nh phóc Biªn b¶n bµn giao H«m nay ngµy 8/1/2001 t¹ikho C«ng ty dÞch vô sè 1 Nam D­¬ng chóng t«i tiÕn hµnh giao nhËn l« hµng s÷a do Hµ Lan s¶n xuÊt nh­ sau: I.Bªn A: C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II -§¹i diÖn bªn A: ¤ng Lª v¨n B¸ch c¸n bé phßng kinh doanh II.Bªn B: C«ng ty dÞch vô sè 1 Nam D­¬ng -§¹i diÖn bªn B: Bµ NguyÔn thanh Hµ- Thñ kho Sè l­îng hµng giao nhËn nh­ sau: STT Tªn hµng Quy c¸ch §¬n vÞ tÝnh Sè l­îng Ghi chó 1 Friso mum plain 450Gr Hép 1200 Hµng giao theo hîp ®ång 87136 MTX RCKL 12/2000 2 FrisoMel 900Gr " 1800 3 Frisolac 450Gr " 1900 Biªn b¶n thµnh 02 b¶n mçi bªn gi÷ 01 b¶n. Bªn nhËn Hµ Néi, ngµy 08 th¸ng 01 n¨m 2001 ( Ký ) Sau khi giao nhËn hµng ho¸, kÕ to¸n c¨n cø vµo ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ sè hµng giao nhËn ®Ó vµo sæ kÕ to¸n. §Ó qu¶n lý hµng giao nhËn th¼ng tõ khi tiÕp nhËn cña ng­íi b¸n cho ®Õn khi giao nhËn cho ng­êi mua kÕ to¸n cña C«ng ty kh«ng sö dông TK 156 ( 1561A-GT) ®Ó h¹ch to¸n. Khi cã th«ng b¸o hµng vÒ c¶ng c¬ quan cö ng­êi ®Õn tiÕp nhËn hµng. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n mua hµng kÕ to¸n ghi: Nî TK 1561A –GT (TGTT) Cã TK 111, 112, 333 (ThuÕ vµ c¸c kho¶n ph¶i nép Nhµ n­íc) Cã TK 331 (TGHT) Cã( Nî) TK 413 ThuÕ GTGT ph¶i nép ghi nhËn nh­ sau: Nî TK 33312 Cã TK 111, 112 Khi nhËn ®­îc giÊy b¸o chÊp nhËn thanh to¸n (biªn b¶n giao nhËn hµng...) kÕ to¸n ghi sæ nh­ sau: - Doanh thu Nî Tk 131 Cã TK 3331 Cã TK 511 - Gi¸ vèn Nî TK 632 Cã TK 1561A- GT Gi¸ vèn hµng giao th¼ng ®­îc h¹ch to¸n trªn mét sæ riªng cßn doanh thu th× ®­îc qu¶n lý chung trªn sæ “Theo dâi doanh thu”. (Xem mÉu 15 trang bªn) 5. KÕ to¸n chi phÝ vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶. 5.1. KÕ to¸n chi phÝ b¸n hµng. §Ó tËp hîp chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n C«ng ty sö dông TK 641. Víi ®Æc thï cña viÖc b¸n hµng lµ b¸n bu«n qua kho vµ b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng lªn C«ng ty kh«ng cã c¸c cöa hµng b¸n hµng. ChÝnh v× thÕ chi phÝ b¸n hµng cña doanh nghiÖp chñ yÕu lµ chi phÝ vËn chuyÓn, bèc xÕp hµng ho¸. Hµng ngµy c¨n cø vµo c¸c chøng tõ gèc nh­ phiÕu chi... kÕ to¸n vµo sæ chi phÝ b¸n hµng theo nÉu sau: MÉu 16: Sæ chi phÝ b¸n hµng Th¸ng 01 n¨m 2001 §v: ®ång Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ngµy Sè hiÖu Nî Cã 4/1/01 09 Chi phÝ vËn chuyÓn hµng ®Õn C«ng ty TNHH Phó Th¸i 1111 375.000 5/1/01 11 Chi phÝ gi¸m ®Þnh l« hµng s÷a Frisomel H§1020/Mat/TU/KL 1111 1.025.000 8/1/01 27 C­íc vËn chuyÓn lo s÷a Frisolac 1111 570.000 .... ..... ................. .... ....... ....... Céng 39.330.000 Cuèi th¸ng, quý c¨ cø vµo sè liªu trªn sæ chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n qu¶n lý tµi kho¶n nµy lËp phiÕu ghi sè TK 641 chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp. KÕ to¸n c¨n cø vµo phiÕu ghi sæ TK 642 ®Ó vµo sæ c¸i TK 642. Sau ®ã kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ quý 1 1 lÇn vµ vµo sæ theo dâi tµi kho¶n 911 ( sè liÖu trªn phiÕu ghi sæ nµy lµ sè tæng céng c¶ quý). MÉu 17: PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK sè 641 STT DiÔn gi¶i Tµi kho¶n Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã Nî Cã 1 Chi phÝ b¸n hµng ph¸t trong th¸ng 641 1111 39.330.000 Ng­êi lËp biÓu (Ký) KÕ to¸n tr­ëng (Ký) Chó ý: Chi phÝ b¸n hµng cña C«ng ty chØ gåm c¸c kho¶n chi tiÒn mÆt cho dÞch vô vËn chuyÓn bèc xÕp hµng ho¸. Do C«ng ty kh«ng cã m¹ng l­íi cöa hµng nªn kh«ng cã kho¶n chi phÝ tiÒn l­¬ng còng nh­ kho¶n chi phÝ khÊu hao TSC§. Khi nhËn ®­îc phiÕu ghi sæ kÕ to¸n tæng hîp vµo sæ c¸i TK 641. Cuèi mçi quý kÕ to¸n lËp thªm mét phiÕu ghi sæ chi phÝ b¸n hµng ph¸t sinh trong c¶ quý ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. Chi phÝ b¸n hµng cña doanh nghiÖp ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n trong kú. 5.2. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Hµng ngµy trªn c¬ së c¸c chøng tõ liªn quan ®Õn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i xö lý ghi vµo TK 642 “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. C«ng ty kh«ng më tµi kho¶n cÊp 2 ®Ó ph¶n ¸nh néi dung chi phÝ vµ tËp hîp trùc tiÕp. MÉu sæ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp nh­ sau: (MÉu 18 trang bªn) Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp tËp hîp trong kú ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n trong kú. Cuèi th¸ng, kÕ to¸n phô tr¸ch TK 642 lËp phiÕu ghi sæ TK 642 chuyÓn cho kÕ to¸n tæng hîp ®Ó vµo sæ c¸i TK 642. MÉu 19 : Ngµy 31/1/01 PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK 642 . §¬n vÞ tÝnh: ®ång STT DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã Nî Cã 1 L­¬ng nh©n viªn 642 334, 338 1600000 2 KHTSC§ 642 241 1500000 3 chi phÝ b¸n hµng kh¸c tr¶ b»ng tiÒn mÆt 642 1111 1200000 4 chi phÝ b¸n hµng kh¸c tr¶ b»ng chuyÓn kho¶n 642 1121 3000000 Céng 19877500 Cuèi mçi quý, th¸ng kÕ to¸n phô tr¸ch TK 642 lËp mét phiÕu ghi sæ tæng hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong c¶ quý ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶. 5.3. KÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng: Kú h¹ch to¸n cña C«ng ty lµ tõng quý, kÕ to¸n sö dông sæ theo dâi TK 911 ®Ó ph¶n ¸nh jÕt qu¶ kinh doanh. Hµng th¸ng c¨n cø vµo c¸c phiÕu ghi sæ TK 511, TK 632 . Cßn chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp th× cuèi quý míi ®­îc tËp hîp. Cuèi mçi quý, kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh tÝnh ra lç l·i trong kú vµ lËp phiÕu ghi sæ TK 911 chuyÓn cho kú tæng hîp vµo sæ c¸i. MÉu 20: Sæ theo dâi TK 911 Quý I n¨m 2001 DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã Th¸ng 1 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 717.500.000 KÕt chuyÓn doanh thu 511 1.025.000.000 1.025.000.000 Chªnh lÖch 377.500.000 Th¸ng 2 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 631.050 KÕt chuyÓn doanh thu 511 831.500.000 Chªnh lÖch 200.450.000 Th¸ng 3 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 558.950.000 KÕt chuyÓn doanh thu 611 771.000.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 641 115.000.000 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 642 60.500.000 KÕt qu¶ kinh doanh 421 614.000.000 MÉu 21: PhiÕu ghi sæ kiªm lu©n chuyÓn chøng tõ gèc TK 911 Quý I n¨m 2001 STT DiÔn gi¶i Tµi kho¶n Sè tiÒn Ghi chó Nî Cã Nî Cã 1 KÕt chuyÓn doanh thu 511 911 2697500000 2 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 911 632 1907500000 3 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 911 641 115000000 4 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 911 641 60500000 5 KÕt qu¶ kinh doanh 911 421 614500000 Céng 2697500000 2697500000 Ng­êi lËp biÓu ( Ký ) KÕ to¸n tr­ëng ( Ký ) KÕ to¸n tæng hîp c¨n cø vµo phiÕu ghi sæ TK 911 vµo sæ c¸i TK 911. MÉu 22 Sæ c¸i Tµi kho¶n : KÕt qu¶ kinh doanh Sè hiÖu : TK 911 Th¸ng 3 n¨m 2001 DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè tiÒn Nî Cã KÕt chuyÓn doanh thu 511 2.697.500.000 KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n 632 1.907.500.000 KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng 641 115.000.000 KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doannh nghiÖp 641 60.500.000 KÕt qu¶ kinh doanh 421 614.500.000 Cuèi quý, kÕ to¸n tæng hîp c¨n cø vµo sè liÖu trªn sæ c¸i c¸c tµi kho¶n ®Ó lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh. MÉu 23 B¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh Quý 1 n¨m 2001 STT ChØ tiªu Sè tiÒn 1 Tæng doanh thu 2.697.500.000 2 Gi¸ vèn hµng b¸n 1.907.500.000 3 L·i gép 790.000.000 4 Chi phÝ b¸n hµng 115.000.000 5 Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 60.500.000 6 Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng kinh doanh 614.500.000 7 Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng bÊt th­êng 30.750.000 8 Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 645.250.000 9 ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp 191.025.000 10 Lîi nhuËn sau thuÕ 454.225.000 PhÇn III ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh ë c«ng ty C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II I. Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng. Lý luËn vµ thùc tiÔn cho thÊy nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× nh÷ng rñi ro trong kinh doanh cµng lín vµ dÔ x¶y ra. §iÒu ®ã ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý trong mçi doanh nghiÖp ph¶i thùc sù cã hiÖu qu¶ ®¶m b¶o gi¸m s¸t chÆt chÏ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o tÝnh ®óng ®¾n kÞp thêi cña mçi quyÕt ®Þnh ®­a ra. ChÝnh v× vËy, kÕ to¸n ®· vµ ®ang trë thµnh mét c«ng cuéc qu¶n lý h÷u hiÖu ®èi víi mçi doanh nghiÖp. Ngµy nay, kÕ to¸n kh«ng chØ lµ c«ng t¸c tÝnh to¸n ghi chÐp thuÇn tuy vÒ vèn, nguån vèn vµ qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vÒ vèn vµ tæng hîp th«ng tin mét c¸ch hîp lý, chÝnh x¸c vµ kÞp thêi. KÕ to¸n víi chøc n¨ng vµ nhiÖm vô cña m×nh sÏ cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt ®Ó c¸c nhµ qu¶n lý lÊy ®ã ®Ó lµm c¬ së ®Ó ®­a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh thÝch hîp. Mét doanh nghiÖp cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®­îc hay kh«ng phô thuéc phÇn lín vµo hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng t¸c kÕ to¸n cña doanh nghiÖp... ChÕ ®é kÕ to¸n hiÖn nay ®­îc ban hµnh thèng nhÊt cho toµn bé nÒn kinh tÕ quèc d©n (ngo¹i trõ mét sè quy ®Þnh riªng cho mét sè doanh nghiÖp kinh doanh cã tÝnh chÊt ®Æc thï). Tuy vËy, trong qu¸ tr×nh ¸p dông vµo thùc tiÔn c¸c doanh nghiÖp th× chÕ ®é kÕ to¸n cßn nhiÒu ®iÒu bÊt cËp vµ tÝnh thèng nhÊt hîp lý còng nh­ sù phï hîp ®èi víi tõng doanh nghiÖp. Do vËy viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ ph¶i ®¸p øng nh÷ng nhu cÇu sau: Tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n cña Nhµ n­íc §¸p øng ®Çy ®ñ c¸c yªu cÇu, nhiÖm vô cña c«ng t¸c kÕ to¸n ®ång thêi viÖc tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n nãi chung còng nh­ kÕ to¸n b¸n hµng ho¸ nãi riªng mét c¸ch hiÖu qu¶, khoa häc vµ tiÕt kiÖm. Phï hîp víi ®Æc ®iÓm kinh doanh cña doanh nghiÖp vµ tr×nh ®é ®éi ngò c¸n bé kÕ to¸n cña doanh nghiÖp. Tr¶i qua 7 n¨m x©y dùng vµ ph¸t triÓn, C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng nhÊt ®Þnh. C«ng ty ®· më réng ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô, tõng b­íc triÓn khai c¸c gi¶i ph¸p cã hiÖu qu¶, thiÕt lËp ®­îc quan hÖ víi c¸c b¹n hµng, duy tr× kinh doanh nh÷ng mÆt hµng ®¬n vÞ m×nh cã thÕ m¹nh, ®ång thêi tÝch cùc t×m kiÕm c¬ héi, më ra c¸c mÆt hµng mêi vµ chó ý c¸c ho¹t ®éng phèi hîp trong néi bé. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, sù khñng ho¶ng cña nÒn kinh tÕ trong khu vùc cïng víi sù c¹nh tranh gay g¾t cña c¸c doanh nghiÖp kh¸c cã ¶nh h­ëng kh«ng nhá tíi ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp, nh­ng víi tiÒm lùc s½n cã cña m×nh, C«ng ty ®· tõng b­íc kh¾c phôc khã kh¨n ®¶m b¶o ph¸t triÓn, kinh doanh æn ®Þnh. Mét trong nh÷ng nh©n tè lµm nªn sù thµnh c«ng cña C«ng ty còng nh­ kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng nãi riªng. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng ë C«ng ty ®· cung cÊp nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt phôc vô cho viÖc qu¶n lý kinh doanh th­¬ng m¹i cña ®¬n vÞ: c«ng t¸c b¸n hµng ®¶m b¶o theo dâi t×nh h×nh b¸n hµng vµ thanh to¸n tiÒn hµng ®èi víi tõng kh¸ch hµng, ph¶n ¸nh ®­îc chÝnh x¸c kÕ to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng cña C«ng ty thùc thi, c¸ch tÝnh ®p­n gi¶n vµ tæng kÕt tÝnh to¸n mét c¸ch chÝnh x¸c. ViÖc lËp c¸c chøng tõ kÕ to¸n liªn quan ®Õn hµng ho¸ b¸n ra nh×n chung lµ kÞp thêi, chÊp hµnh ®óng quy ®Þnh cña hÖ thèng kÕ to¸n ViÖt Nam. C¸c mÉu sæ kÕ to¸n sö dông ®¬n gi¶n cô thÓ dÔ ghi chÐp. VÒ c«ng t¸c tæ chøc lao ®éng kÕ to¸n, toµn bé c¸c nh©n viªn kÕ to¸n C«ng ty cã tr×nh ®é ®¹i häc, n¾m v÷ng chÕ ®é kÕ to¸n tµi chÝnh. C¸c nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n ®­îc ph©n c«ng ph©n nhiÖm vô râ rµng ®¶m b¶o mçi ng­êi ®Òu ph¶i cã tr¸ch nhiÖm víi phÇn hµng m×nh ®¶m nhËn. Bªn c¹nh tÝnh ®éc lËp th× viÖc tæ chøc kÕ to¸n cña C«ng ty cßn ®¶m b¶o ®­îc tÝnh thèng nhÊt nhÞp nhµng gi÷a c«ng viÖc cñac¸c kÕ to¸n viªn. Gi÷a c¸c kÕ to¸n viªn th­êng xuyªn cã sù kiÓm tra ®èi chiÕu sè liÖu ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c cña th«ng tin kÕ to¸n. VÒ viÖc ¸p dông khoa häc kü thuËt trong c«ng t¸c kÕt to¸n, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y C«ng ty ®· ®­a m¸y vi tÝnh vµo sö dông trong kÕ to¸n. Phßng kÕ to¸n ®­îc trang bÞ 2 m¸y vi tÝnh, phÇn lín c¸c nh©n viªn kÕ to¸n cã kh¶ n¨ng sö dông ®­îc ch­¬ng tr×nh kÕ to¸n m¸y. mÆc dï phÇn lín c«ng viÖc kÕ to¸n vÉn ®­îc ghi chÐp b»ng tay xong viÖc ®­a m¸y vi tÝnh vµo sö dông b­íc ®Çu ®· t¹o ®iÒu kiÖn hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c kÕ to¸n ë C«ng ty ®Æc biÖt lµ trong viÖc l­u tr÷ vµ cung c¸p th«ng tin mét c¸ch nhanh chãng, chÝnh x¸c, râ rµng, ®¸p ønt yªu cÇu qu¶n lý kinh doanh cña C«ng ty MÆc dï cã nhiÒu ­u ®iÓm trong c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung còng nh­ kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ nãi riªng nh­ng nh×n chung c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ ë C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II vÉn cßn mét sè vÊn ®Ò cÇn hoµn thiÖn. Sau mét thêi gian thùc tËp , kh¶o s¸t t¹i C«ng ty, kÕt hîp víi vèn kiÕn thøc Ýt ái ®­îc trang bÞ sau 4 n¨m häc tËp, em xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô hµng ho¸ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng t¹i C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II 1.VÒ tµi kho¶n kÕ to¸n sö dông . T¹i C«ng ty kÕ to¸n hµng ho¸ chi tiÕt tµi kho¶n 1561 gi¸ mua hµng ho¸ nh­ sau: TK 1561: gi¸ mua hµng ho¸ nhËp kho TK 1561A-GT: gi¸ mua hµng giao th¼ng TK1561B-UT: hµng nhËn xuÊt khÈu uû th¸c ViÖc C«ng ty sö dông tµi kho¶n nh­ trªn lµ ch­a hîp lý v× tµi kho¶n 1561 chØ ph¶n ¸nh gi¸ mua cña hµng ho¸ nhËp kho. Tr­êng hîp mua b¸n vËn chuyÓn th¼ng, C«ng ty nªn ®­a tµi kho¶n 157 vµo sö dông thay v× sö dông tµi kho¶n 1561A-GT v× hµng ho¸ trong tr­êng hîp nµy sau khi tiÕp nhËn cña ng­êi b¸n C«ng ty vËn chuyÓn th¼ng ®Õn kho ng­êi mua, kh«ng qua nhËp kho cña C«ng ty. ViÖc h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n 1561A-GT lµm cho hµng tån kho cña C«ng ty t¨ng lªn mét c¸ch gi¶ t¹o. Trong tr­êng hîp nµy, khi tiÕp nhËn hµng vËn chuyÓn th¼ng cho kh¸ch hµng c¨n cø vµo chøng tõ mua hµng ghi trÞ gi¸ mua hµng b¸n th¼ng. Nî TK 157 Cã TK 111, 112, 133 (ThuÕ vµ phÝ nép Nhµ n­íc ) ThuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cña hµng nhËp khÈu ph¶i nép ghi: Nî TK 3331 Cã 111, 112 Khi giao nhËn hµng víi kh¸ch hµng, c¨n cø vµo ho¸ ®¬n kÕ to¸n ghi: Nî TK 632 Cã TK 157 Tr­êng hîp nhËn xuÊt khÈu uû th¸c, khi C«ng ty nhËn hµng cña bªn uû th¸c xuÊt khÈu ®Ó xuÊt khÈu hé th× to¸n bé trÞ gi¸ hµng ho¸ nhËn vÒ cÇn ghi ®¬n vµo bªn nî TK 003” Hµng nhËn b¸n hé” ( nÕu b¸n theo gi¸ CIF) chø kh«ng TK 1561B-UT v× hµng ho¸ trong tr­êng hîp nµy kh«ng thuéc së h÷u cña C«ng ty. HiÖn t¹i theo dâi doanh thu, hµng ho¸ nhËp khÈu xuÊt kho ®­îc ghi chÐp theo tõng khèi hµng, tuy nhiªn kÕ to¸n C«ng ty kh«ng më c¸c tµi kho¶n chi tiÕt theo khèi hµng. Sè liÖu trªn c¬ së c¸c TK 156, 511, 632, 911, 641, 642 ®Òu chung cho tÊt c¶ c¸c khèi hµng, do ®ã ch­a ph¶n ¸nh râ kÕt qu¶ tiªu thô tõng khèi hµng th× kÕ to¸n ph¶i tiÕn hµnh tÝnh to¸n l¹i rÊt mÊt thêi gian kh«ng ®¶m b¶o tÝnh kÞp thêi trong cung cÊp th«ng tin. V× vËy, theo em kÕ to¸n C«ng ty nªn h¹ch to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ b¸n hµng theo tõng khèi hµng. §Ó thùc hiÖn viÖc nµy, kÕ to¸n cã thÓ më chi tiÕt c¸c tµi kho¶n sau: TK 15611 : Gi¸ mua hµng thuéc khèi s÷a TK 15612 : Gi¸ mua hµng htuéc khèi thiÕt bÞ TK 15613 : Gi¸ mua hµng thuéc khèi ®å dïng C¸c tµi kho¶n 511, 631, 641, 642, 911 chi tiÕt t­¬ng tù. Lµm ®­îc nh­ trªn sâ ®¶m b¶o cho kÕ to¸n qu¶n trÞ cã s¬ së ®Ó ph©n tÝch gióp cho ban l·nh ®¹o C«ng ty thÊy ®­îc xu h­íng kinh doanh trong thêi gian tíi, ®Ó ®Çu t­ vµo thÞ tr­êng nµo mÆt hµng nµo ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cao nhÊt. 2.VÒ sè s¸ch kÕ to¸n. ViÖc ghi sæ kÕ to¸n t¹i C«ng ty cßn ®¬n gi¶n vµ cã nhiÒu ®iÓm ch­a hîp lý. Thø nhÊt, viÖc lËp hai sæ theo dâi ho¸ ®¬n ( mét sæ ®Ó theo dâi khi kh¸ch hµng mang ho¸ ®¬n ®Õn phßng kÕ to¸n ®Ó thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n cßn mét sæ theo dâi ho¸ ®¬n khi thñ kho giao hµng cho kh¸ch) lµ kh«ng cÇn thiÕt v× c¶ hai sæ nµy kh«ng nh»m môc ®i¸ch h¹ch to¸n mµ chØ dïng ®Ó qu¶n lý ho¸ ®¬n, h¬n n÷a nã cßn lµm t¨ng khèi l­îng ghi chÐp cho nh©n viªn kÕ to¸n. Thø hai, vÒ “Sæ theo dâi chi phÝ thu mua” nh­ ®· tr×nh bµy th× viÖc ghi chÐp chi phÝ nh­ vËy kh«ng ph©n biÕt ®­îc chi phÝ thu mua cßn l¹i lµ cña l« hµng nµo, v× vËy ®Õm kú sau khi ph©n bæ kÕ to¸n l¹i ph¶i rµ so¸t l¹i sè liÖu xem chi phÝ thu mua cña tõng lo¹i hµng cßn l¹i bao nhiªu ®Ó ph©n bæ, lµm nh­ vËu rÊt mÊt thêi gian. Theo em, thay v× viÖc ghi chÐp theo kiÓu liÖt kª chi phÝ theo hµng däc, kÕ to¸n C«ng ty nªn thiÕt kÕ l¹i mÉu sæ theo dâi chi phÝ thu mua nh­ sau: Sæ theo dâi chi phÝ thu mua TK 1562 Th¸ng 1/2001 Chøng tõ DiÔn gi¶i Ph¸t sinh trong kú(hay cßn l¹i th¸ng tr­íc chuyÓn sang) Ph©n bæ trong kú Cßn l¹i Ngµy Sè hiÖu S÷a Frisolac23N-QL10 11.016.000 1.836.000 9.180.000 S÷a FrisoPre 4.464.000 3.348.000 1.116.000 Tæng sè ph©n bæ trong kú 5.184.000 Lµm nh­ trªn th× sau mçi lÇn ph©n bæ th× kÕ to¸n biÕt ®­îc chi phÝ thu mua cña l« hµng ®ã cßn l¹i bao nhiªu ®Ó tiÖn cho ph©n bæ tiÕp theo. Thø ba, sæ theo dâi doanh thu cßn cã nh­îc ®iÓm lµ míi chØ thÓ hiÖn ®­îc tæng tiÒn hµng trªn mçi ho¸ ®¬n mµ ch­a thÓ hiÖn ®­îc ®¬n gi¸, sè l­îng tøng lÇn b¸n hµng. trong ®ã, nã l¹i theo dâi thõa chØ tiªu gÝa mua hµng b¸n ra v× chØ tiªu nµy ®· ®­îc ghi chÐp trªn sæ theo dâi gi¸ mua hµng xuÊt kho. Theo em, kÕ to¸n C«ng ty nªn sö dông sæ chi tiÕt b¸n hµng theo mÉu sau: Sæ chi tiÕt b¸n hµng Khèi s¶n phÈm s÷a Th¸ng 1/2001 Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng §¬n vÞ tÝnh Doanh thu ThuÕ GTGT Ngµy Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 4/1/01 46205 S÷a Friso Pre 131 Hép 1800 72.700 130.864.000 13.086.400 8/1/01 46212 S÷a Frisolac 131 Hép 1200 62.700 75.240.000 7.524.000 ..... ....... ....... ...... ...... ....... ....... ......... ....... Céng 1.025.000.000 102.500.000 Thø t­, nh­ trªn ®· ®Ò cËp ë trªn, kÕ to¸n doanh nghiÖp nªn sö dông TK 157 ®Ó h¹ch to¸n hµng giao th¼ng. sæ theo dâi hµng giao hµng th¼ng còng nªn qu¶n lý chi tiÕt theo tõng khèi hµng chø kh«ng nªn h¹ch to¸n tËp trung trªn cïng 1 tµi kho¶n nh­ hiÖn nay. H¬n n÷a, do hµng giao th¼ng kh«ng nhËp kho cho nªn cã kh«ng ®­îc qu¶n lý vÒ mÆt sè l­îng trªn thÎ chi tiÕt hµng ho¸ v× vËy nªn ®­a thªm chØ iªu sè l­îng hµng giao th¼ng vµo qu¶n lý trªn sæ theo dâi hµng giao th¼ng. B¶ng ngang Sè liÖu trªn sè nµy cuèi th¸ng lªn phiÕu ghi sè gi¸ vèn giao th¼ng. Cßn doanh thu hµng giao th¼ng vÉn ®­îc theo dâi chung trªn c¬ së chi tiÕt b¸n hµng. Víi ®Æc ®iÓm kinh doanh thiÕt bÞ, hµng tiªu dïng, c¸c s¶n phÈm s÷a nªn cã rÊt nhiÒu mÆt hµng, chñng lo¹i kÝch cì nªn ®Ó ®¶m b¶o qu¶n lý chÆt chÏ hµng ho¸, cø 6 th¸ng C«ng ty tiÕn hµnh kiÓm kª, ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ hµng ho¸ tån kho 1 lÇn vµ lËp b¸o c¸o vÒ t×nh h×nh nhËp- xuÊt- tån. Tuy nhiªn, ®Ó ®¸p øng nhu cÇu n¾m b¾t th«ng tin th­êng xuyªn, kÞp thêi vÒ nhËp- xuÊt- tån hµng ho¸ th× cuèi mçi quý kÕ to¸n hµng ho¸ nªn lËp mét b¸o c¸o tæng hîp nhËp- xuÊt- tån hµng ho¸ c¨n cø vµo c¸c thÎ chi tiÕt hµng ho¸ b¸o c¸o tæng hîp nhËp- xuÊt- tån hµng ho¸ theo mÉu quy ®Þnh. 3. VÒ viÖc ghi chÐp vµ ph©n bæ chi phÝ. Theo th«ng t­ sè 63/1999/TT- BTC ngµy 07/6/1999 h­íng dÉn viÖc qu¶n lý doanh thu,chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm, dÞch vô t¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc th× c¸c kho¶n l·i tr¶ cho viÖc sö dông vèn d­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ tµi chÝnh nh­ng kÕ to¸n C«ng ty l¹i ®­a kho¶n nµy vµo TK 642. “Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp”. §· cã rÊt nhiÒu ý kiÕn vÒ viÖc ph¶n ¸nh chi phÝ l·i vµo ®©u? §· cã ý kiÕn cho r»ngcÇn ph¶i h¹ch to¸n chi phÝ l·i vay trung thùc ®óng b¶n chÊt ho¹t ®éng cña nã. §iÒu ®ã cã ý nghÜa lµ tiÒn vay theo chøc n¨ng ho¹t ®éng nµo th× chi phÝ l·i vay ®­îc tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng ®ã. ë C«ng ty chi phÝ l·i vay phÇn lín®­îc sö dông vµo viÖc thu mua hµng ho¸ nh­ vËy kÕ to¸n nªn ®­a chi phÝ l·i vay nµy vµo chi phÝ thu mua. Khi tr¶ l·i tiÒn vay mua hµng ho¸ kÕ to¸n ghi: Nî TK 1562 Cã TK 111, 112 Cßn nÕu tiÒn vay dïng cho b¸n hµng hay qu¶n lý doanh nghiÖp th× khi tr¶ l·i tiÒn vay kÕ to¸n ghi: Nî TK 641, 642 Cã TK 111, 112 Hµng n¨m C«ng ty sö dông mét kho¶n tiÒn vay rÊt lín ®Ó thu mua hµng ho¸ (n¨m 2000 lµ gÇn 2 tû ). ChÝnh v× vËy kho¶n chi phÝ l·i vay còng rÊt lín v× vËy viÖc h¹ch to¸n kho¶n chi phÝ nµy vµo ®©u, nh­ thÕ nµo sÏ ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÝnh x¸c t­¬ng ®èi cña kÕt qu¶ b¸n hµng. Nh­ vËy, doanh nghiÖp nªn cã kiÕn nghÞ víi c¬ quan chøc n¨ng ®Ó cã thÓ h¹ch to¸n chi phÝ nµy mét c¸ch hîp lý, v× nÕu ®­a hÕt chi phÝ l·i vay vµo TK642 nh­ hiÖn nay ë C«ng ty th× kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c chøc n¨ng cña chi phÝ. Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý cña doanh nghiÖp x¸c ®×nh chung cho tÊt c¶ c¸c mÆt hµng kinh doanh vµ ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n ra trong kú. Chi phÝ ph©n bæ cho ®èi t­îng i = Chi phÝ ph¸t sinh trong k× Tæng doanh thu trong k× x Doanh thu ®èi t­îng i ViÖc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ hÕt cho hµng b¸n ra trong kú nh­ ë C«ng ty lµ hîp lý v× l­îng hµng ho¸ tån ®Çu kú vµ cuèi kú lµ t­¬ng ®­¬ng nhau. Tuy vËy chi phÝ b¸n hµng hµng quý cÇn ®­îc ph©n bæ cho tõng nh¸m hµng, mÆt hµng kinh doanh ®Ó theo dâi cô thÓ kÕt qu¶ b¸n hµng cña nhãm mÆt hµng. cã thªt ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho tõng ®èi t­îng kÕ to¸n chi tiÕt theo doanh thu nh­ sau: ViÖc ph©n bæ chi phÝ cho tõng nhãm hµng hay mÆt hµng kinh doanh sÏ gióp cho viÖc ®­a ra b¸o c¸o qu¶n trÞ vÒ kÕt qu¶ kinh doanh tõng nhãm hµng gióp cho l·nh ®¹o C«ng ty biÕt ®­îc ho¹t ®éng nµo ®em l¹i hiÖu qu¶ ®Ó t¨ng c­êng khuyÕn khÝch, cßn ho¹t ®éng nµo kh«ng cã hiÖu qu¶ ®Ó t×m nguyªn nh©n kh¾c phôc. II. ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. 1.§¸nh gi¸ hiÖu qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II. B»ng viÖc b¶o ®¶m cung cÊp hµng ho¸ cã chÊt l­îng tèt, ®óng thêi gian C«ng ty ®· t¹o ®­îc sù tÝn nhiÖm víi b¹n hµng trong n­íc bªn c¹nh ®ã C«ng ty lu«n tÝch cùc më réng thÞ tr­êng, t×m ®èi t¸c còng nh­ mÆt hµng kinh doanh míi, lu«n ®¶m b¶o c«ng t¸c kinh doanh g¾n liÒn víi c«ng t¸c qu¶n lý nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh nªn trong n¨m qua ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ mét c¸ch chÝnh x¸c hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp ta kh«ng thÓ chØ ®¬n thuÇn dùa vµo c¸c con sè mµ cÇn ph¶i tiÕn hµnh ph©n tÝch mét sè chØ tiªu sau ®Ó ph©n tÝch: Tû suÊt lîi nhuËn doanh thu = Lîi nhuËn Tæng doanh thu Tû suÊt lîi nhuËn / gi¸ thµnh = Lîi nhuËn Gi¸ vèn hµng b¸n ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång doanh thu th× sÏ cã bao nhiªu ®ång lîi nhuËn. Tû suÊt lîi nhuËn / Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp = Lîi nhuËn Tæng chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång gi¸ vèn th× thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn, nã chØ ra søc sinh lêi cña mét ®ång gi¸ vèn. Tû suÊt l·i gép / doanh thu = L·i gép Doanh thu ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp bá ra th× ®­îc bao nhiªu ®ång l·i. ChØ tiªu nµy cho biÕt cø mét ®ång doanh thu ta thu ®­îc bao nhiªu ®ång l·i HÖ sè qua kho = Gi¸ vèn hµng b¸n TrÞ gi¸ hµng tån kho Ngoµi ra, ®Ó xem xÐt hiÖu qu¶ trong kh©u b¸n hµng chóng ta cã thÓ x¸c ®Þnh th«ng qua chØ tiªu hÖ sè quay kho. Thêi gian mét vßng quay = 90 HÖ sè quay kho HÖ sè quay kho cµng lín cµng tèt, thêi gian mét vßng quay cµng ng¾n cµng tèt. §Ó biÕt ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña c«ng ty cã ®­îc n©ng cao hay kh«ng ta so s¸nh c¸c chØ tiªu trªn qua hai k× b¸o c¸o. LÊy sè liÖu trªn b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh quýI/ n¨m 2000 vµ quý I n¨m 2001ta tÝnh ®­îc sè chØ tiªu nh­ sau: ChØ tiªu QuýI / 2000 QuýI/ 2001 Chªnh lÖch 1.Tæng doanh thu 2.576.324.152 2.697.500.000 121.175848 2.Gi¸ vèn hµng b¸n 1.893.245.120 1.907.500.000 14.254.880 3.L·i gép 683.079.032 790.000.000 106.920.968 4. Chi phÝ b¸n hµng 29.392.289 115.000.000 (85.607.711) 5.Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 70.125.500 60.500.000 9.625.500 6.Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 583.561.243 614.500.000 7.Sè d­ b×nh qu©n hµng tån kho 1.220.500.000 1.136.000.000 8.Tû suÊt lîi nhuËn/ doanh thu (6/1) 0,22651 0,23780 9.Tû suÊt lîi / gi¸ thµnh (6/2) 0,30823 0,32215 10.Tû suÊt lîi nhuËn / chi phÝ (6/4+5) 5,86 3,5 11.Tû lÖ l·i gép / doanh thu (3/1) 0,26513 0,29286 12.HÖ sè quay vßng kho (2/7) 15,512 16,971 13.Thêi gian quay vßng (90/12) 58,02 53,03 Qua b¶ng trªn ta cã thÓ dÔ dµng nhËn thÊy hiÖu qu¶ kinh doanh ë QuýI/2001 cao h¬n quý 1/2000 vÒ mäi mÆt: c¶ doanh thu vµ lîi nhuËn ®Òu t¨ng. C«ng ty ®· cã biÖn ph¸p thóc ®Èy b¸n hµng cña c¸c mÆt hµng cã tû lÖ l·i gép cao nªn gi¸ vèn hµng b¸n t¨ng Ýt h¬n l­îng t¨ng cña doanh thu. VÒ qu¸ tr×nh l­u chuyÓn hµng ho¸, C«ng ty ®¶m b¶o ®­îc l­îng hµng tån kho lµ æn ®Þnh vµ n©ng cao ®­îc hÖ sè quay kho còng nh­ rót nh¾n ®­îc thêi gian 1 vßng quay. VÒ chi phÝ, mÆc dï doanh thu t¨ng nh­ng C«ng ty vÉn gi¶m ®­îc chi phÝ b¸n hµng. Chi phÝ doanh nghiÖp t¨ng lªn ®¸ng kÓ chñ yÕu lµ do C«ng ty ph¶i tr¶ l·i vay ng©n hµng, tuy nhiªn doanh nghiÖp vÉn ch­a tiÕt kiÖm ®­îc 1 sè chi phÝ nh­ chi phÝ ®iÖn tho¹i, chi phÝ giao dÞch. 2. Ph­¬ng h­íng n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. B­íc sang n¨m 2001, nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc tiÕp tôc ®­îc thóc ®Èy ph¸t triÓn, tõng b­íc héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ quèc tÕ vµ khu vùc. Thªm vµo ®ã, nÒn kinh tÕ khu vùc ®ang dÇn håi phôc, thÞ tr­êng trong n­íc vµ xuÊt khÈu ®ang cã chiÒu h­íng kh¸ h¬n sÏ t¹o ra nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho sù ph¸t triÓn cûa kinh tÕ ®Êt n­íc. Tuy nhiªn nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc vÉn cßn nh÷ng tån t¹i vµ yÕu kÐm ch­a ®­îc kh¾c phôc, nhÞp ®é t¨ng tr­ëng ch­a cao, søc mua trong n­íc cßn h¹n chÕ t×nh h×nh kinh doanh néi ®Þa nhµy cµng cã sù c¹nh tranh gay g¾t h¬n. Cïng ®øng tr­íc nh÷ng khã kh¨n thö th¸ch cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II cÇn ph¶i x¸c ®Þnh h­íng ®i ®óng ®¾n ®Ó tiÕp tôc sù ph¸t triÓn æn ®Þnh cña m×nh. Qua nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ ë C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II, em xin ®­a ra mét sè ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p cô thÓ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh, t¨ng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp nh­ sau: VÒ vÊn ®Ò b¸n hµng ho¸: TiÕp tôc t×m kiÕm c¸c mÆt hµng míi vµ thÞ tr­êng míi cho xuÊt khÈu ®ång thêi cñng cè vµ ph¸t triÓn kinh doanh c¸c mÆt hµng vµ thÞ tr­êng ®· ®­îc thiÕt lËp. Më réng thÞ tr­êng néi ®Þa, ®Èy m¹nh b¸n hµng tån, t¨ng c­êng b¸n trùc tiÕp b¸n lÎ cho c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ ng­êi tiªu dïng. Víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh th­¬ng m¹i, c«ng t¸c tiÕp thÞ qu¶ng c¸o ®ãng mét vai trß quan trong trong viÖc t¨ng doanh sè b¸n. HiÖn t¹i, viÖc qu¶ng, tiÕp thØ C«ng ty hÇu nh­ ch­a cã. Nh­ vËy ®Ó cã thÓ tiÕp cËn nhiÒu h¬n víi kh¸ch hµng, C«ng ty nªn cã nh÷ng biÖn ph¸p tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin, cã c¸c biÖn ph¸p xóc tiÕn b¸n hµng ®Ó thóc ®Çy l­îng hµng b¸n ra, rót ng¾n vßng quay hµng ho¸, t¨ng vßng quay cña vèn, ®¶m b¶o tiÕt kiÖm chi phÝ sö dông vèn còng nh­ b¶o qu¶n hµng ho¸ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh doanh. C«ng ty ph¶i n¾m b¾t ®­îc th«ng tin, nhu cÇu hµng ho¸ ®Ó tõ ®ã cã møc dù tr÷ phï hîp. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh. C«ng ty ph¶i gi÷ quan hÖ tèt víi ng©n hµng, gi÷ tÝn nhiÖm trong viÖc vay – tr¶ nh»m gi¶i quyÕt ®ñ vèn kÞp thêi cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Theo dâi vµ thu håi c«ng nî ®óng h¹n, cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®ßi nî r¸o riÕt nh­ng vÉn chó ý gi÷ g×n mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng. VÒ tæ chøc lao ®éng : C«ng ty nªn s¾p xÕp tæ chøc, c¬ cÊu hîp lý, biªn chÕ gän, lµm viÖc cã hiÖu qu¶. §¸nh gi¸ l¹i ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý, thay ®æi c¸n bé qu¶n lý kÐm n¨ng lùc. Ngoµi c¸c biÖn ph¸p trªn th× viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n còng lµ mét biÖn ph¸p quan träng. C«ng ty ®· ®­a m¸y vi tÝnh vµo phôc vô c«ng t¸c kÕ to¸n nh­ng vÉn ch­a khao th¸c tËn dông ®­îc hÕt chøc n¨ng cña chóng. HiÖn t¹i, kÕ to¸n m¸y cûa C«ng ty míi chØ dõng l¹i ë viÖc l­u tr÷ th«ng tin cßn phÇn lín c«ng viÖc vÉn lµm b»ng tay. C«ng ty nªn cµi ®Æt ch­¬ng tr×nh kÕ to¸n phï hîp víi ®iwuf kiÖn kinh doanh, tæ chøc båi d­ìng nghiÖp vô kÕ to¸n m¸y cho c¸c kÕ to¸n viªn ®¶m b¶o kÕ to¸n m¸y thùc sù trë thµnh c«ng cô cËp nhËt xö lý cung cÊp vµ l­u tr÷ th«ng tin cho ng­êi sö dông. KÕt luËn Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­ hiÖn nay, vÊn ®Ò qu¶n lý tèt t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp cã ý nghÜa rÊt quan träng, nã ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i hÕt søc thËn träng, nh¹y bÐn trong mçi quyÕt ®Þnh tµi chÝnh. Trong chiÕn l­îc vÒ qu¶n lý, kÕ to¸n lu«n gi÷ mét vai trß hÕt søc quan träng. Nã lµ c«ng cô qu¶n lý hiÖu lùc nhÊt vêi chøc n¨ng ph¶n ¸nh vµ gi¸m ®èc toµn bé qu¸ tr×nh kinh doanh. V× vËy viÖc tæ chøc h¹ch to¸n khoa häc, hîp lý ¶nh h­ëng lín tíi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, gióp c¸c nhµ qu¶n lý n¾m b¾t th«ng tin vÒ doanh nghiÖp chÝnh x¸c kÞp thêi nhÊt. KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh tuy chØ lµ mét phÇn trong c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung cña doanh nghiÖp. Song, nã lµ mét phÇn hµnh quan träng ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn toµn bé kÕt qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp. Trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II, em ®· ®i s©u nghiªn cøu ®Ò tµi “ KÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh”. Trong mét chõng mùc nhÊt ®Þnh, bµi viÕt ®· gi¶i quyÕt ®­îc nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau: -Tr×nh bµy kh¸i qu¸t hÖ thèng lý luËn c¬ b¶n vÒ b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. - Tr×nh bµy kh¸i qu¸t thùc tr¹ng c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh ë C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II ®ång thêi ®­a ra nh÷ng nhËn xÐt kh¸i qu¸t vµ mét sè kiÕn nghÞ ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh t¹i C«ng ty. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n thÇy gi¸o TS. NguyÔn ViÕt TiÕn ®· tËn t×nh hud em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Em còng xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c c¸n bé Phßng KÕ to¸n trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty. Hµ Néi, ngµy 7 th¸ng 5 n¨m 2002 Sinh viªn Tµi liÖu tham kh¶o Lý thuyÕt h¹ch to¸n kÕ to¸n PTS Ng« ThÕ Chi – NXB Gi¸o dôc 1994 2.KÕ to¸n th­¬ng m¹i dÞch vô PGS PTS Lª Gia Lôc – NXB Thèng kª 1996 3.H­íng dÉn ph­¬ng ph¸p ghi sæ vµ lu©n chuyÓn chøng tõ GS PTS NguyÔn §×nh NhiÖm – NXB Thèng kª 1999 4.Tµi liÖu kÕ to¸n cña C«ng ty TNHH Sµi Gßn Xanh II Môc lôc