Chuyên đề Mở rộng thanh toán không dùng tiền mặt tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Nam Hà Nội

iệp vụ thanh toán trong nước và nước ngoái. Bảo vệ và sử dụng hợp lý các thiết bị thông tin, điện toán phục vụ nghiệp vụ kinh doanh theo quy định của Ngân hàng Thực hiện chế độ báo cáo và kiểm tra chuyên đề theo quy định. Phòng Hành chính – Nhân sự Xây dựng chương trình công tác hàng tháng, hàng quý, có trách nhiệm thường xuyên đôn đốc thực hiện các chương trình đã được phê duyệt. Xây dựng và triển khai chương trình giao ban nội bộ sau đó thư ký tổng hợp lại cho Giám đốc Ngân hàng. Tư vấn pháp chế trong việc thực thi các nhiệm vụ cụ thể về giao kết hợp đồng đến các cán bộ, nhân viên và tài sản của chi nhánh. Thực thi pháp luật về an ninh, trật tự, phòng cháy, nổ tại cơ quan. Lưu trữ các văn bản pháp luật có liên quan đến Ngân hàng, và văn bản định chế của Ngân hàng nông nghiệp. Thực hiện công tác xây dựng cơ bản, sửa chữa, mua sắm TSCĐ quản lý nhà tập thể, nhà khách của cơ quan. Thực hiện công tác thông tin, quảng cáo, tuyên truyền... theo chỉ đạo của Giám đốc. Xây dùng lề lối trong cơ quan với các tổ chức Đảng, Công đoàn và các chi nhánh khác. Đề xuất xây dựng và mở mạng lưới kinh doanh. Đề xuất định mức lao động, tiền lương của chi nhánh. Thực hiện công tác tổ chức cán bộ và đào tạo cán bộ. Đưa ra các phong trào thi đua khen thưởng của chi nhánh. Quản lý hồ sơ của các cán bộ công nhân viªn trong chi nhánh,và hoµn tất hồ sơ về các chế độ cho cán bộ như nghỉ hưu, nghỉ chế độ ... Phòng Thẩm định dự án Điều tra nghiên cứu và xây dựng chiến lược khách hàng, phân loại các khách hàng để đưa ra các chính sách ưu đãi hợp lý với từng loại khách hàng. Phân tích các dự án theo các chi tiêu đã được đề ra, phân tích theo ngành - nghề, phân tích theo kinh tế - kỹ thuật, lựa chọn các khách hàng nào cho vay an toàn và hiệu quả cao nhất. Thẩm định các dự án tín dụng theo phân cấp uỷ quyền và đề xuất cho vay. Thẩm định dự án và hoàn thiện hồ sơ trình lên cấp trên. Tiếp cận và thực hiện các chương trình dự án thuộc nguồn vốn trong nước, nước ngoài. Phòng Nguồn vốn Quản lý quy mô và cơ cấu nhằm đưa ra và thực hiện các biện pháp để gia tăng quy mô và thay đổi cơ cÊu sao cho có hiệu quả nhất. Quản lý lãi suất của các khoản nợ, lãi suất chi trả để đảm bảo duy trì quy mô và kết cấu nguồn phù hợp với yêu cầu sinh lời của ngân hàng Quản lý kì hạn, xác định kì hạn của nguồn phù hợp với yêu cầu về kì hạn của sử dụng, tạo sự ổn định của nguồn. Phân tích tính thanh khoản của nguồn vốn, phân tích thị trường nguồn vốn, nhằm đáp ứng nhu cầu thanh khoản... Cân đối nguồn vốn và sử dụng vốn, điều hoà vốn kinh doanh đối với chi nhánh. Phòng Thanh toán quốc tế Thực hiện các nghiệp vụ hoạt động kinh doanh đối ngoại của chi nhánh, trực tiếp giao dịch với khách hàng tại Hội sở, tổ chức hoạt động, ghi chép mọi hoạt động kinh doanh đối ngoại tại Hội sở. Thực hiện thanh toán quốc tế qua Ngân hàng cho mọi đối tượng khách hàng. Phòng Kiểm tra - Kiểm toán nội bộ Kiểm tra công tác điều hành của chi nhánh và các đơn vị trực thuộc theo Nghị quyết của Hội đồng quản trị và chỉ đạo của Tổng Giám đốc Ngân hàng Nông nghiêp. Giám sát và kiểm tra việc chấp hành quy trình nghiệp vụ kinh doanh theo quy đinh của pháp luật, của NHNo&PTNT ViÖt Nam và của chi nhánh. Kiểm tra việc chấp hành quy định của Nhà nước, Ngân hàng Nhà nước về việc đảm bảo an toàn trong hoạt động tiền tệ,tín dụng và dịch vụ khác của Ngân hàng. Báo cáo Tổng Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp, Giám đốc chi nhánh Ngân hàng về kết quả kiểm tra và đề xuất cách xử lý. Giải quyết các đơn thư, kiện tụng có liên quan tới hoạt động của chi nhánh, trên địa bàn trong phạm vi phân cấp uỷ quyền của Tổng Giám đốc Ngân hàng Nông nghiệp. Tổ chức giao ban thường kì về công tác kiểm tra, kiểm toán, thanh tra nội bộ đối với các chi nhánh. Đầu mối trong việc kiểm toán độc lập, thanh tra của ngành Ngân hàng và các cơ quan pháp luật khác làm việc với chi nhánh. Thực hiện các nhiệm vụ khác do Giám đốc chi nhánh, trưởng phòng kiểm tra, kiểm toán n«Þ bộ giao cho. Các phòng ban trong chi nhánh có sự liên quan chặt chẽ với nhau, tuy mỗi phòng nghiệp vụ đều có những nhiệm vụ và chức năng khác nhau, nhưng chúng lại bổ trợ cho nhau để hoàn thành công việc và duy trì hoạt đéng tốt của Ngân hàng. Kh¸i qu¸t kÕt qu¶ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh: STT ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 T¨ng gi¶m so Víi n¨m 03 T¨ng gi¶m so víi KH T§ % Sè tiÒn % I Tæng nguån vèn 2.550.286 3.784.272 1.233.986 48,4% 1 C¬ cÊu nguån vèn theo ®ång tiÒn 2.550.286 3.784.272 1.233.986 48,4% - Nguån vèn néi tÖ 2.101.784 3.061.582 959.798 45,7% - Nguån vèn ngo¹i tÖ Q§ VN§ 448.502 722.690 274.188 61,1% 2 C¬ cÊu Nguån vèn theo kú h¹n 2.550.286 3.784.272 1.233.986 48,4% - Nguån vèn kh«ng kú h¹n 312.492 720.120 407.628 130,4% - Nguån vèn cã KH <12T 639.771 1.444.878 805.016 125,8% - N. Vèn cã KH tõ 12T trë lªn 1.486.297 1.619.274 132.977 8,9% Bảng 1: Tổng kết nguồn vốn của chi nhánh NHNo & PTNT Nam Hà Nội §¬n vÞ: triÖu ®ång T§: + NV cã KH tõ 12T ®Õn <24T 1.079.341 1.033.795 (45.546) -4,2% + NV tõ 24T ®Õn tíi 60T 406.956 585.479 178.523 43,9% 3 C¬ cÊu nguån vèn theo tù lùc 2.550.286 3.784.272 1.233.986 48,4% - Nguån huy ®éng hé TW 433.541 432.819 (722) -0,2% - Nguån huy ®éng t¹i ®Þa ph­¬ng 2.116.695 3.351.453 1.234.758 58,3% 449.853 116% + Néi tÖ 1.660.228 2.665.636 1.005.408 60,6% + Ngo¹i tÖ 456.467 685.815 229.348 50,2% (164.185) 81% 4 Ph©n theo lo¹i nguån vèn 2.550.286 3.784.272 1.233.986 48,4% - TiÒn göi d ©n c­ 855.622 1.121.080 26.,458 31,0% (184.640) 86% - TiÒn göi TCTD 850.643 1.224.447 373.804 43,9% T§: Ngo¹i tÖ quy VN§ 380.000 268.029 (111.971) -29,5% - TiÒn göi TCKT, TCXH 298.370 1.026.121 727.751 243,9% T§: Ngo¹i tÖ quy VND 58.337 54.440 (3.897) -6,7% - Vèn uû th¸c ®Çu t­ (trõ NHCS) 515.645 412.620 (103.025) -20,0% 5 B×nh qu©n nguån vèn 1 c¸n bé 26.566 36.041 9.475 35,7% (Nguån : B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n n¨m 2003-2004 cña NHNo&PTNT Nam Hµ Néi). Nh×n vµo biÓu ®å ta thÊy: Tæng nguån vèn huy ®éng: ®Õn 31/12/2003 ®¹t 3.784.272 triÖu ®ång, t¨ng 1.233.986 triÖu ®ång so víi n¨m 2003, tèc ®é t¨ng tr­ëng ®¹t 48,4%. Nh×n vµo c¬ cÊu vèn huy ®éng ta thÊy ngoµi nguån tiÒn göi néi tÖ, NHNo&PTNT Nam Hµ Néi cßn huy ®éng thªm nguån tiÒn göi ngo¹i tÖ, vµ nh­ ta thÊy nã chiÕm mét phÇn kh«ng nhá trong tæng nguån vèn huy ®éng. Cô thÓ: n¨m 2003 nguån vèn huy ®éng ngo¹i tÖ ®¹t 448.502 triÖu ®ång, chiÕm 17,4% tæng nguån vèn huy ®éng; n¨m 2004 ®¹t 722.690 triÖu ®ång, chiÕm 19% tæng nguån vèn huy ®éng, t¨ng 274.188 triÖu ®ång (61,1%) so víi 2003. §èi víi mét chi nh¸nh míi ®­îc thµnh lËp nh­ NHNo&PTNT Nam Hµ Néi th× ®©y lµ mét kÕt qu¶ ®¸ng khÝch lÖ. §iÒu nµy cho thÊy chiÕn l­îc huy ®éng vèn b»ng ngo¹i tÖ cña ng©n hµng ®¹t hiÖu qu¶ rÊt tèt. N¨m 2004 nguån vèn huy ®éng néi tÖ ®¹t 3.061.582 triÖu ®ång, t¨ng 959.798 so víi n¨m 2003 (45,7%) so víi n¨m 2003, trong ®ã tiÒn göi kh«ng k× h¹n ®¹t 720.120 triÖu ®ång, chiÕm 19% trong tæng nguån vèn huy ®éng, t¨ng 407.628 triÖu ®ång (130,4%) so víi n¨m 2003. B¶ng 2: T×nh h×nh sö dông vèn t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi §¬n vÞ : triÖu ®ång STT ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 T¨ng gi¶m so 2003 T¨ng gi¶m so KH Sè tiÒn % Sè tiÒn % I. Tæng d­ nî 1.278.77 1.571.394 292.717 22,9% D­ nî TW 668.400 697.630 29.230 4,4% D­ nî §P 610.277 873.764 263.487 43,2% 53.764 6,6% I.1. D­ nî theo thêi gian 610.277 873.764 263.487 43,2% Ng¾n h¹n 398.142 580.765 182.623 45,9% Trung h¹n 30.943 132.203 101.260 327,2% (7.797) -5,6% Dµi h¹n 181.192 160.796 (20.396) -11,3% 796 0,5% I.2 D­ nî theo TPKT t¹i §P 610.187 873.764 263.487 43,2% 1 Doanh nghiÖp nhµ n­íc 521.113 671.885 150.772 28,9% T§: D­ nî Trung dµi h¹n 181.193 225.767 44.574 24,6% Sè doanh nghiÖp cßn d­ nî 19 26 7 36,8% 2 Doanh nghiÖp ngoµi QD 60.697 152.446 91.749 151,2% T§: D­ nî Trung dµi h¹n 10.954 17.799 6.845 62,5% 449.853 116% Sè doanh nghiÖp cßn d­ nî 35 64 29 82,9% 3 D­ nî HTX 0 100 100 T§: D­ nî trung dµi h¹n 0 100 100 Sè HTX cßn d­ nî 0 1 1 4 T­ nh©n c¸ thÓ, hé gia ®×nh 28.467 49.333 20.866 73,3% T§: D­ nî Trung dµi h¹n 19.988 37.189 17.201 86,1% Sè hé cßn d­ nî 491 807 316 64,4% II C¸c kho¶n ®Çu t­ kh¸c III Tæng DN c. vay vµ c¸c kho¶n 610.187 873.764 263.487 43,2% ®Çu t­ kh¸c II Nî qu¸ h¹n 2.263 545 (1.718) -75,9% (Nguån : B¶ng c©n ®èi kÕ to¸n n¨m 2003-2004 cña NHNo&PTNT Nam Hµ Néi). Nh×n trªn b¶ng sè liÖu ta thÊy r»ng t×nh h×nh sö dông vèn cña NHNo&PTNT Nam Hµ Néi ngµy cµng ®­îc më réng vÒ c¶ quy m« vµ chÊt l­îng. VÒ doanh sè cho vay: n¨m 2004 lµ 873.764 triÖu ®ång, t¨ng 263.487 triÖu ®ång (t¨ng 43,2) so víi n¨m 2003; trong ®ã d­ nî ng¾n h¹n lµ 580.765 triÖu ®ång, chiÕm 66,4% trong tæng d­ nî, t¨ng 182.623 triÖu ®ång so víi n¨m 2003. Trong n¨m 2004 so víi n¨m 2003, nî qu¸ h¹n gi¶m m¹nh tõ 2.263 triÖu ®ång n¨m 2003 xuèng cßn 565 triÖu ®ång trong n¨m 2004, gi¶m 1.718 triÖu ®ång (75,9%). §iÒu nµy cho thÊy chÊt l­îng c¸c mãn vay cña ng©n hµng ®· t¨ng lªn. Cã ®­îc thµnh c«ng nµy lµ do ng©n hµng ®· cã mét ®éi ngò c¸n bé tÝn dông cã kh¶ n¨ng, tr×nh ®é chuyªn m«n trong viÖc thÈm ®Þnh c¸c mãn vay, t¨ng kh¶ n¨ng thu nî cña kh¸ch hµng. C¸c kho¶n vay ®­îc thùc hiÖn theo ®óng quy tr×nh nghiÖp vô, thu håi ®Çy ®ñ nî ®Õn h¹n c¶ gèc vµ l·i. C«ng t¸c kiÓm tra kiÓm so¸t nghiÖp vô ®­îc t¨ng c­êng vµ n©ng cao chÊt l­îng, ®· chÊn chØnh kÞp thêi c¸c sai sãt ph¸t sinh.Thªm n÷a, ng©n hµng ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p tÝch cùc, kiªn quyÕt trong viÖc xö lÝ nî qu¸ h¹n, nî tån ®äng vµ ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nh­ trªn. 2.2.Thùc tr¹ng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi: 2.2.1.T×nh h×nh thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi: Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n Nam Hµ Néi lu«n coi träng c«ng t¸c thanh to¸n, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Ngay tõ khi míi thµnh lËp, ng©n hµng lu«n chó träng ®Õn viÖc trang bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn m¸y mãc kü thuËt hiªn ®¹i, do ®ã khèi l­îng thanh to¸n dùoc n©ng lªn, thêi gian thanh to¸n ®­îc rót ng¾n. T×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c thanh to¸n ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng sè liÖu sau: B¶ng 3: T×nh h×nh thùc hiÖn c«ng t¸c thanh to¸n t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi §¬n vÞ: triÖu ®ång H×nh thøc thanh to¸n N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Sè tiÒn % Sè tiÒn % Sè tiÒn % Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt 953,126 0.29 1087,394 0.27 1153,732 0.24 Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt 326.135,47 99,71 396.235,863 99,73 477.569,596 99,76 Tæng doanh sè thanh to¸n 327.088,596 100 397.323,257 100 478.723,358 100 Qua b¶ng trªn ta thÊy: Tæng doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua 3 n¨m cña NHNo&PTNT Nam Hµ Néi liªn tôc t¨ng. Doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¨ng tõ 326.135,47 triÖu ®ång n¨m 2002 lªn 477.569,596 triÖu ®ång n¨m 2004, t¨ng 151.434,126 triÖu ®ång (46,4%), doanh sè thanh to¸n t¨ng kh¸ nhanh. Doanh sè thanh to¸n dïng tiÒn mÆt còng t¨ng nh­ng t¨ng chËm, tõ 953,126 triÖu ®ång n¨m 2002 ®Õn 1153,732 triÖu ®ång n¨m 2004 t¨ng 200,606 triÖu ®ång (21%). Doanh sè thanh to¸n dïng tiÒn mÆt thÊp h¬n doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt rÊt nhiÒu. §iÒu nµy cho thÊy kh¸ch hµng ngµy cµng ­a chuéng h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt h¬n h×nh thøc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm t¨ng doanh sè thanh to¸n lµ do sù ®æi míi c¬ chÕ lµm cho kh¸ch hµng nhËn thÊy ®­îc lîi Ých cña viÖc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt qua ng©n hµng võa ®¶m b¶o nhanh gän võa ®¶m b¶o an toµn, h¬n n÷a l¹i tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ. Cã ®­îc thµnh c«ng ®ã lµ do ng©n hµng ®· më réng c¸c h×nh thøc thanh to¸n linh ho¹t, sö dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn, ®æi míi phong c¸ch lµm viÖc cho phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. 2.2.2.T×nh h×nh vËn dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt: B¶ng 4: T×nh h×nh vËn dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi §¬n vÞ:triÖu ®ång H×nh thøc thanh to¸n N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Sè mãn % Sè tiÒn % Sè mãn % Sè tiÒn % Sè mãn % Sè tiÒn % UNT 136 0,2 34.357,11 10,53 112 0,16 23.766,814 6 175 0,18 28.362,349 5,94 UNC 51.672 94,97 192.674,3 62,14 67.129 95,72 238.451,179 60,18 89.737 95,82 292.764,62 61,3 SÐc 2473 4,54 65.947,32 9,7 2751 3,92 73.276,11 18,49 3579 3,82 94.267,136 19,74 Th­ TD 126 0,29 57.513,85 17,63 137 0,2 60.741,76 15,33 164 0,18 62.175,489 13,02 ThÎ TT 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Tæng céng 54.407 100 326.135,47 100 70.129 100 396.235,863 100 93.655 100 477.569,596 100 2.2.2.1.Uû nhiÖm thu: Ngµy 26/03/2002 NHNN ban hµnh quyÕt ®Þnh 226/2002/Q§-NHNN vÒ viÖc ban hµnh quy chÕ ho¹t ®éng thanh to¸n qua c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n quy ®Þnh: Uû nhiÖm thu chØ ®­îc ¸p dông trong giao dÞch thanh to¸n gi÷a nh÷ng ng­êi sö dông dÞch vô thanh to¸n cã më tµi kho¶n trong néi bé tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n hoÆc gi÷a c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n, trªn c¬ së tho¶ thuËn hoÆc hîp ®ång vÒ c¸c ®iÒu kiÖn thu hé gi÷a bªn tr¶ tiÒn vµ bªn thô h­ëng. Trong thêi gian kh«ng qu¸ mét ngµy lµm viÖc kÓ tõ thêi ®iÓm nhËn ®­îc uû nhiÖm thu do ng©n hµng phôc vô ng­êi thô h­ëng göi ®Õn, ng©n hµng phôc vô ng­êi tr¶ tiÒn ph¶i hoµn tÊt viÖc trÝch tµi kho¶n cña ng­êi tr¶ tiÒn nÕu trªn tµi kho¶n cña ng­êi ®ã cã ®ñ tiÒn ®Ó thùc hiÖn giao dÞch thanh to¸n; hoÆc b¸o cho ng­êi tr¶ tiÒn biÕt nÕu trªn tµi kho¶n cña ng­êi ®ã kh«ng cã ®ñ tiÒn ®Ó thùc hiªn giao dÞch thanh to¸n. Dùa trªn b¶ng tæng kÕt doanh sè thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu trong 3 n¨m võa qua th× râ rµng lµ doanh sè thanh to¸n nhá c¶ vÒ sè tiÒn lÉn sè mãn. §Æc biÖt, trong n¨m 2003, uû nhiÖm thu cßn gi¶m c¶ vÒ sè l­îng vµ doanh sè so víi n¨m 2002. MÆc dï sang n¨m 2004 doanh sè thanh to¸n uû nhiÖm thu cã t¨ng nh­ng t¨ng chËm, chiÕm tû träng nhá trong doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña ng©n hµng. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn kÕt qu¶ nµy lµ do viÖc thanh to¸n ph¶i dùa trªn c¬ së hîp ®ång gi÷a bªn mua vµ bªn b¸n. Kh¸ch hµng thèng nhÊt nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ ghi trong hîp ®ång kinh tÕ vµ th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho ng©n hµng. H×nh thøc nµy cã phÇn gß bã vµ phøc t¹p h¬n mét sè h×nh thøc kh¸c. MÆt kh¸c, do chi nh¸nh ng©n hµng míi ®­îc thµnh lËp, sè l­îng tµi kho¶n cña c¸c doanh nghiÖp vÉn cßn Ýt, cßn ®èi víi c¸ nh©n do vÉn cã thãi quen sö dông tiÒn mÆt nªn thanh to¸n uû nhiÖm thu tõ c¸ nh©n lµ rÊt Ýt. Tuy nhiªn, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña m×nh, NHNo&PTNT Nam Hµ Néi ®ang t×m c¸ch kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cña h×nh thøc thanh to¸n nµy, nhÊt lµ trong thêi ®iÓm hiÖn t¹i khi ng©n hµng ®ang trang bÞ nh÷ng ph­¬ng tiÖn m¸y mãc hiÖn ®¹i ®Ó rót ng¾n thêi gian thanh to¸n còng nh­ cã ®­îc th«ng tin chÝnh x¸c h¬n vÒ kh¸ch hµng mua, tõ ®ã dÇn kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm ng­êi b¸n bÞ ®äng vèn vµ b¶o vÖ ng­êi b¸n khi kh¸ch hµng mua kh«ng ®ñ tiÒn thanh to¸n. 2.2.2.2.Uû nhiÖm chi: Uû nhiÖm chi ®­îc ¸p dông trong thanh to¸n tiÒn hµng ho¸, dÞch vô hoÆc chuyÓn tiÒn cña ng­êi sö dông dÞch vô thanh to¸n trong cïng mét tæ chøc cung øng dÞch vô hoÆc gi÷a c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô thanh to¸n. Trong thêi gian kh«ng qu¸ 1 ngµy lµm viÖc kÓ tõ thêi ®iÓm nhËn ®­îc uû nhiÖm chi do ng©n hµng phôc vô ng­êi tr¶ tiÒn göi ®Õn, ng©n hµng phôc vô ng­êi thô h­ëng ph¶i ghi Cã vµo tµi kho¶n cña ng­êi thô h­ëng theo yªu cÇu cña uû nhiÖm chi ®ã. Trong thêi gian qua, thùc tÕ thanh to¸n b»ng uû nhiÖm chi t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi chiÕm doanh sè vµ tû träng rÊt lín so víi c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt kh¸c. VÒ tû träng, thanh to¸n uû nhiÖm chi lu«n chiÕm h¬n 90% trong tæng l­îng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. §iÒu ®ã cho thÊy h×nh thøc thanh to¸n nµy chiÕm vai trß chñ ®¹o trong c¸c h×nh thøc thanh to¸n cña ng©n hµng. Së dÜ h×nh thøc thanh to¸n nµy ®­îc kh¸ch hµng ­a chuéng nh­ vËy lµ do thñ tôc thanh to¸n ®¬n gi¶n, ng­êi mua chØ cÇn lËp uû nhiÖm chi göi ng©n hµng phôc vô m×nh, ng©n hµng sÏ lµm thñ tôc thanh to¸n cho kh¸ch hµng, ®iÒu nµy lµm cho qu¸ tr×nh thanh to¸n diÔn ra thuËn lîi vµ nhanh chãng cho c¸c kh¸ch hµng vµ cho c¶ b¶n th©n ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã, cïng víi viÖc ng©n hµng ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tin häc vµo thanh to¸n hiÖn nay cµng lµm cho qu¸ tr×nh thanh to¸n ®­îc nhanh chãng thuËn tiÖn h¬n. ViÖc nhanh chãng thuËn tiÖn thÓ hiÖn: qu¸ tr×nh thanh to¸n trong cïng hÖ thèng th× cã thÓ thanh to¸n dÔ dµng trong ngµy, cßn thanh to¸n kh¸c hÖ thång th× kh¸ch hµng lËp uû nhiÖm chi tr­íc 15h (v× phiªn giao dÞch thanh to¸n bï trõ cuèi cïng trong ngµy kÕt thóc lóc 16h) v× thÕ nÕu kh¸ch hµng göi uû nhiÖm chi sau 15h th× sÏ ph¶i thùc hiÖn vµo ngµy h«m sau. H¬n n÷a, thùc hiÖn thÓ thøc thanh to¸n nµy kh«ng x¶y ra hiÖn t­îng qu¸ sè d­ v× sau khi nhËn ®­îc uû nhiÖm chi, ng©n hµng tiÕn hµnh kiÓm tra ngay ®­îc sè d­ cña kh¸ch hµng nÕu ®ñ th× tiÕn hµnh h¹ch to¸n, tr­êng hîp kh«ng ®ñ chi th× tr¶ l¹i ngay cho kh¸ch hµng, v× thÕ sÏ kh«ng cã tr­êng hîp qu¸ sè d­ x¶y ra. Thùc tÕ, do ¸p dông theo ®óng c¸c quy tr×nh thanh to¸n uû nhiÖm chi mµ t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi ch­a x¶y ra t×nh tr¹ng kh¸ch hµng nép uû nhiÖm chi vµo ng©n hµng v­ît qu¸ sè d­. MÆc dï vËy, thÓ thøc thanh to¸n nµy vÉn th­êng chØ ®­îc ¸p dông trong tr­êng hîp kh¸ch hµng tÝn nhiÖm lÉn nhau v× ®é rñi ro lµ lín cho c¶ hai bªn tuú thuéc vµo thêi gian giao hµng tr­íc hoÆc sau khi lËp uû nhiÖm chi. Tr­êng hîp giao hµng sau khi lËp uû nhiÖm chi nÕu bªn b¸n kh«ng cã ®ñ hµng hoÆc chÇn chõ kh«ng chÞu giao hµng th× thiÖt thßi thuéc vÒ bªn mua. Ng­îc l¹i nÕu bªn b¸n giao hµng tr­íc khi bªn mua lËp uû nhiÖm chi mµ khi bªn mua kh«ng ®ñ hoÆc kh«ng cã tiÒn ®Ó thanh to¸n sÏ bÞ ng©n hµng tõ chèi thanh to¸n uû nhiÖm chi ®ã, coi nh­ ng©n hµng kh«ng cã tr¸ch nhiÖm cßn bªn b¸n vÉn kh«ng ®ßi ®­îc tiÒn hµng. XÐt vÒ gãc ®é nµo ®ã th× ®¸ng lÏ bªn mua còng ph¶i chÞu ph¹t vÒ hµnh vi chËm tr¶ nh­ng th­êng th× kh«ng cã viÖc ph¹t x¶y ra. 2.2.2.3.SÐc: T¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi hiÖn nay chØ l­u hµnh 2 lo¹i sÐc, ®ã lµ: sÐc b¶o chi vµ sÐc chuyÓn kho¶n. H×nh thøc thanh to¸n sÐc chuyÓn tiÒn kh«ng ®­îc ¸p dông t¹i ng©n hµng. B¶ng 5: T×nh h×nh sö dông sÐc t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi §¬n vÞ: triÖu ®ång H×nh thøc thanh to¸n N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Sè mãn % Sè tiÒn % Sè mãn % Sè tiÒn % Sè mãn % Sè tiÒn % SÐc b¶o chi 2051 83,93 57.324,76 87 2218 80,62 60.634,921 82,75 3162 91,15 86.634,35 91,9 SÐc chuyÓn kho¶n 422 17,07 8.622,56 13 533 19,38 12.641,189 17,25 317 8,85 7.623,788 8,01 Tæng céng 2473 100 65.947,32 100 2751 100 73.276,11 100 3579100 100 94.267,138 100 Qua b¶ng trªn ta thÊy h×nh thøc thanh to¸n sÐc t¨ng râ rÖt c¶ vÒ doanh sè vµ sè mãn. SÐc b¶o chi ®­îc sö dông réng r·i h¬n sÐc chuyÓn kho¶n nhiÒu lÇn. Tuy nhiªn, doanh sè thanh to¸n sÐc lµ rÊt nhá so víi thanh to¸n uû nhiÖm chi. Nguyªn nh©n lµ do giíi h¹n kh¶ n¨ng ¸p dông thanh to¸n sÐc bÞ h¹n chÕ. Thanh to¸n sÐc chØ ¸p dông trong thanh to¸n néi bé vµ thanh to¸n bï trõ, cã thêi h¹n thanh to¸n lµ 15 ngµy. §iÒu nµy g©y ra rÊt nhiÒu bÊt lîi cho kh¸ch hµng. +SÐc chuyÓn kho¶n: h×nh thøc thanh to¸n b»ng sÐc chuyÓn kho¶n rÊt Ýt ®­îc sö dông t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi, nhÊt lµ trong thêi gian gÇn ®©y khi nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n ®a d¹ng ®¬n gi¶n h¬n ®­îc ¸p dông. §iÒu ®ã ®­îc chøng tá trªn b¶ng sè liÖu khi sè mãn vµ doanh sè thanh to¸n cña sÐc chuyÓn kho¶n gi¶m tõ 533 mãn vµ doanh thu 12.641,189 triÖu ®ång n¨m 2003 xuèng cßn 317 mãn vµ 7.632,788 triÖu ®ång n¨m 2004. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ: sÐc chuyÓn kho¶n ®­îc thùc hiÖn theo nguyªn t¾c nî tr­íc cã sau. Ng­êi thô h­ëng khi nép sÐc chuyÓn kho¶n vµo ng©n hµng phôc vô m×nh kh«ng ®­îc ghi cã ngay vµo tµi kho¶n mµ ph¶i ®îi sau khi ghi nî vµo tµi kho¶n bªn mua. Do ®ã, nguêi b¸n kh«ng thÝch sÐc chuyÓn kho¶n do kh«ng ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu kÞp thêi, an toµn vµ nhÊt lµ ®èi víi nh÷ng mãn thanh to¸n cã gi¸ trÞ lín. +SÐc b¶o chi: Qua 3 n¨m 2002 ®Õn n¨m 2004, sÐc b¶o chi t¨ng m¹nh c¶ vÒ sè mãn vµ sè tiÒn, tõ 2051 mãn vµ 57.324,76 triÖu ®ång n¨m 2002 ®Õn 3162 mãn vµ 86.634,35 triÖu ®ång n¨m 2004. SÐc b¶o chi ®­îc ­a chuéng h¬n sÐc chuyÓn kho¶n lµ do kh¶ n¨ng an toµn cao. Tuy nhiªn, theo quy ®Þnh th× khi ph¸t hµnh sÐc, ng­êi mua ph¶i lËp uû nhiÖm chi hoÆc nép tiÒn mÆt kÌm theo tê sÐc ®Õn ng©n hµng phôc vô m×nh vµ ng©n hµng sÏ lµm thñ tôc b¶o chi cho tê sÐc, do ®ã ng­êi mua sÏ ph¶i më mét tµi kho¶n ®Ó l­u ký tiÒn g©y ø ®äng vèn trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. ViÖc lµm thñ tôc b¶o chi t¹i ng©n hµng còng lµ mét thñ tôc cã nhiÒu phiÒn hµ ®èi víi kh¸ch hµng. ChÝnh v× thÕ mµ kh¸ch hµng còng kh«ng ­a chuéng h×nh thøc thanh to¸n nµy, ®iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn trong b¶ng sè liÖu khi sÐc chØ chiÕm mét tû träng nhá trong tæng doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. 2.2.2.4.Th­ tÝn dông: Thanh to¸n th­ tÝn dông lµ mét h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®¶m b¶o cho ng­êi b¸n ch¾c ch¾n thu ®­îc tiÒn. §Õn nay th­ tÝn dông rÊt Ýt ®­îc sö dông cho thanh to¸n trong n­íc. T¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi hiÖn nay kh«ng sö dông h×nh thøc thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông trong n­íc v× nã ®­îc thùc hiÖn dùa trªn c¬ së kh«ng tin t­ëng vµ kh«ng rµng buéc lÉn nhau chÝnh v× thÕ h×nh thøc thanh to¸n nµy cã nh÷ng quy ®Þnh rÊt phøc t¹p, thñ tôc lu©n chuyÓn chøng tõ r­êm rµ, ®ßi hái sù chÝnh x¸c cao. 2.2.3.5.ThÎ thanh to¸n: Trong nh÷ng n¨m qua, do míi ®­îc thµnh lËp , NHNo&PTNT Nam Hµ Néi ch­a ®ñ vèn vµ m¸y mãc c«ng nghÖ ®Ó ®Çu t­ vµo h×nh thøc thanh to¸n tù ®éng nµy. Tuy nhiªn, nhËn thøc râ tÇm quan träng cña thÎ thanh to¸n, b¾t ®Çu tõ n¨m 2005, ng©n hµng ®ang tÝch cùc triÓn khai kÕ ho¹ch l¾p ®Æt c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM, ®ång thêi ph¸t hµnh c¸c thÎ rót tiÒn mÆt vµ trong t­¬ng lai sÏ ph¸t hµnh thÎ tÝn dông. §Õn 20/2/2005, chi nh¸nh NHNo Nam Hµ Néi míi chØ l¾p ®Æt ®­îc 01 m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM vµ 97 thÎ ATM vµ tÝnh ®Õn thêi ®iÓm nµy (30/04/2005), chi nh¸nh ®· l¾p ®Æt ®­îc 10 m¸y víi sè thÎ ph¸t hµnh lªn ®Õn 5000 thÎ. Con sè nµy dù kiÕn sÏ t¨ng lªn gÊp nhiÒu lÇn ®Õn cuèi 2005 v× hiÖn nay, ng©n hµng ®ang trong ®ît khuyÕn m·i miÔn phÝ ph¸t hµnh thÎ, do ®ã sè l­îng kh¸ch hµng ®¨ng kÝ më tµi kho¶n thÎ ATM t¨ng lªn ®ét biÕn. Thªm n÷a, ng©n hµng cßn liªn kÕt víi mét sè doanh nghiÖp ®Ó ®ång lo¹t më tµi kho¶n thÎ cho c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn, thùc hiÖn viÖc tr¶ l­¬ng qua tµi kho¶n thÎ ATM. §©y lµ mét thµnh c«ng lín cña ng©n hµng. Cã ®­îc kÕt qu¶ nµy lµ do ng©n hµng ®· nhËn thøc ®­îc râ tÇm quan träng trong viÖc thanh to¸n thÎ, còng nh­ cña viÖc hiÖn ®¹i ho¸ trang thiÕt bÞ m¸y mãc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Thanh to¸n thÎ hiÖn nay ®· trë thµnh mét trµo l­u trong mét bé phËn d©n c­ cã møc sèng cao, lµ mét th­íc ®o “møc ®é hiÖn ®¹i” theo quan ®iÓm cña ng­êi d©n. Do ®ã, trong t­¬ng lai, thÞ tr­êng thanh to¸n thÎ lµ mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng cña c¸c ng©n hµng. Tuy nhiªn, chÝnh v× lµ mét ®¬n vÞ ®i sau trong lÜnh vùc thanh to¸n thÎ nªn ng©n hµng sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc trong qu¸ tr×nh c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c trªn ®Þa bµn. 2.3.§¸nh gi¸ thùc tr¹ng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi: 2.3.1.Nh÷ng thµnh c«ng cña ng©n hµng: Trong thêi gian qua, thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi ®· cã b­íc ph¸t triÓn phï hîp víi ®iÒu kiÖn vµ yªu cÇu cña nÒn kinh tÕ. §iÒu nµy ®­îc thÓ hiÖn: N¨m 2002 ng©n hµng ®¹t ®­îc doanh sè lµ 326.135,47 víi sè mãn lµ 54.407. N¨m 2003 ng©n hµng ®¹t ®­îc doanh sè lµ 396.235,863 víi 70.129 mãn §Õn n¨m 2004 doanh sè cña ng©n hµng lµ 477.569,596 víi 93.655 mãn. Doanh sè thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®· t¨ng lªn râ rÖt, chøng tá kh¸ch hµng sö dông dÞch vô thanh to¸n cña ng©n hµng ®· kh«ng ngõng ®­îc t¨ng lªn, niÒm tin cña kh¸ch hµng dµnh cho ng©n hµng ngµy cµng lín m¹nh. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng ®· chÊp hµnh tèt c¸c quy chÕ nghiÖp vô thanh to¸n, ph¸t triÓn h×nh thøc thanh to¸n ®a d¹ng, th¸i ®é phôc vô tèt, tiÕp cËn ®­îc kh¸ch hµng. ThÓ thøc thanh to¸n ph¸t huy t¸c dông nhÊt lµ uû nhiÖm chi, c¸c h×nh thøc kh¸c tuy ®· sö dông nh­ng cßn béc lé nhiÒu tån t¹i, cã thÓ thøc thanh to¸n cßn ch­a ®­îc sö dông. Cã ®­îc thµnh c«ng trªn lµ do ng©n hµng ®· tu©n thñ thùc thi nghiªm tóc vµ ®Çy ®ñ sù chØ ®¹o cña ng©n hµng trung ­¬ng vÒ nghiÖp vô thanh to¸n, lu«n cã c«ng t¸c ph¸t triÓn thÞ tr­êng vµ thÞ phÇn tèt, thu hót ®­îc kh¸ch hµng b»ng chÊt l­îng hiÖu qu¶ cña dÞch vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, kh«ng ngõng n©ng cao vµ më réng tr×nh ®é vµ kü n¨ng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt b»ng c¶i tiÕn c«ng nghÖ thanh to¸n vµ sù phèi kÕt hîp gi÷a c¸c bé phËn chuyªn ®Ò d­íi sù l·nh ®¹o ®iÒu hµnh n¨ng ®éng vµ ®Çy hiÖu qu¶ cña ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o cña ng©n hµng. 2.3.2.Mét sè h¹n chÕ trong c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt: Trong nh÷ng n¨m qua c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cña NHNo&PTNT Nam Hµ Néi ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ ®¸ng kÓ song vÉn cßn mét sè tån t¹i, thiÕu sãt do nguyªn nh©n chñ quan còng nh­ kh¸ch quan sau: -Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vÉn ch­a ®­îc phÇn ®«ng ng­êi d©n sö dông. §iÒu nµy mét phÇn lµ do tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ cßn nhiÒu h¹n chÕ ®· t¸c ®éng lín ®Õn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Bªn c¹nh ®ã, viÖc tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o sù thuËn tiÖn cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt vÉn ch­a ®­îc ng©n hµng chó träng ®óng møc. -ViÖc sö dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cßn ®¬n ®iÖu, chñ yÕu lµ h×nh thøc uû nhiÖm chi – chuyÓn tiÒn. §èi víi sÐc, ph¹m vi ¸p dông cßn h¹n chÕ, bªn c¹nh ®ã do nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ trong quy tr×nh ph¸t hµnh còng nh­ l­u chuyÓn chøng tõ ®· g©y ra nhiÒu bÊt tiÖn trong viÖc sö dông h×nh thøc thanh to¸n nµy. H×nh thøc thanh to¸n b»ng Uû nhiÖm thu víi nh÷ng h¹n chÕ vÒ thêi gian l­u chuyÓn chøng tõ l©u, t×nh tr¹ng hai bªn chiÕm dông vèn lÉn nhau nªn h×nh thøc thanh to¸n nµy Ýt ®­îc sö dông. Ngoµi ra, ®èi víi thÎ thanh to¸n, b¾t ®Çu tõ ®Çu n¨m 2005, ng©n hµng míi b¾t ®Çu triÓn khai ho¹t ®éng, cßn nh÷ng n¨m qua h×nh thøc thanh to¸n nµy ch­a ®­îc sö dông trong ng©n hµng. Víi xu thÕ kinh tÕ ph¸t triÓn m¹nh mÏ hiÖn nay, víi yªu cÇu vÒ nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i vµ sù c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng trong khu vùc, ng©n hµng sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c cã lîi thÕ m¹nh mÏ vÒ trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. -Bªn c¹nh ®ã, hÖ thèng v¨n b¶n vÒ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cßn thiÕu, ch­a phï hîp vµ cßn bÞ chång chÐo. Tuy ®· cã mét sè v¨n b¶n ph¸p quy vÒ ho¹t ®éng ng©n hµng vµ c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®· ®­îc ban hµnh nh­ng nh×n chung trong lÜnh vùc thanh to¸n, c¸c v¨n b¶n ph¸p lý vÉn cßn thiÕu, ch­a phï hîp vµ bÞ chång chÐo. Do ®ã, gi¸ trÞ ph¸p lý vµ tÝnh kh¶ thi kh«ng cao. ThÓ hiÖn, th«ng qua Th«ng t­ h­íng dÉn sè 08/TT-NH2 ngµy 02/06/1994 còng cßn nhiÒu ®iÓm ch­a phï hîp, nh­ng chËm ®­îc nghiªn cøu söa ®æi, b¶n th©n chÕ ®é l¹i ®­îc quy ®Þnh r¶i r¸c ë nhiÒu v¨n b¶n kh¸c nhau. §Æc biÖt víi NghÞ ®Þnh 64/N§-CP ban hµnh ngµy 20/09/2001 trong ch­¬ng II vÒ më vµ sö dông tµi kho¶n, ChÝnh phñ ch­a quy ®Þnh møc tiÒn mÆt tèi ®a mµ kh¸ch hµng cã thÓ rót tõ tµi kho¶n cña m×nh nh»m h¹n chÕ viÖc thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt ngoµi l­u th«ng. MÆc dï cã nhiÒu c«ng cô thanh to¸n hiÖn ®¹i xuÊt hiÖn nh­ng sÐc vÉn lµ mét c«ng cô thanh to¸n rÊt phæ biÕn trªn thÕ giíi. PhÇn lín c¸c n­íc ®Òu cã LuËt vÒ sÐc nh­ng ë ViÖt Nam sÐc míi chØ ®­îc ban hµnh d­íi d¹ng NghÞ ®Þnh cña ChÝnh phñ. Trong thùc tÕ, nghÞ ®Þnh nµy vµ th«ng t­ h­íng dÉn cña NHNN cßn nhiÒu ®iÓm ch­a phï hîp. Do vËy, tÝnh ph¸p lý còng nh­ néi dung thÓ thøc thanh to¸n sÐc ch­a ®¶m b¶o v÷ng ch¾c, quyÒn lîi vµ nghÜa vô cña nh÷ng ng­êi tham gia sö dông sÐc kh«ng râ rµng. Ch­¬ng 3: gi¶i ph¸p më réng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n nam hµ néi 3.1.Môc tiªu vµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi: §Ó ®¸p øng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ, trong thêi gian tíi, NHNo&PTNT Nam Hµ Néi ®Æt ra môc tiªu c¶i tiÕn vµ më réng hÖ thèng thanh to¸n nh­ sau: +C¶i tiÕn c«ng cô thanh to¸n, cung øng kÞp thêi c¸c ph­¬ng tiÖn thanh to¸n. Trªn c¬ së ®ã thu hót kh¸ch hµng, n©ng cao uy tÝn vµ më réng chiÒu s©u c¸c dÞch vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt +Hoµn thiÖn trang thiÕt bÞ ®¸p øng nhu cÇu hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ vµ hoµ nhËp víi ho¹t ®éng cña ng©n hµng trong khu vùc vµ quèc tÕ. +Bè trÝ s¾p xÕp lao ®éng phï hîp víi nhu cÇu kinh doanh còng nh­ së tr­êng n¨ng lùc c¸n bé, g¾n quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm vËt chÊt ®èi víi tõng c¸n bé, tõng ng­êi víi kÕt qu¶ c«ng viÖc cña hä, th­êng xuyªn båi d­ìng kü thuËt nghiÖp vô cho c¸n bé. 3.2.Mét sè gi¶i ph¸p më réng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi: HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng, n©ng cao chÊt l­îng chuyªn m«n nghiÖp vô. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®ßi hái ng©n hµng ph¶i: +Tõng b­íc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n nh»m phôc vô kh¸ch hµng nhanh chãng, chÝnh x¸c, an toµn vµ thuËn tiÖn. +Më réng ph¹m vi thanh to¸n bï trõ tíi c¸c ng©n hµng cÊp c¬ së, tr¸nh ph¶i qua kh©u trung gian nh»m tiÕt kiÖm ®­îc thêi gian l­u chuyÓn chøng tõ, dÉn ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng cao. +HiÖn nay ng©n hµng ®ang thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö Ng©n hµng b¸n lÎ vµ m« h×nh giao dÞch 1 cöa. Ch­¬ng tr×nh ng©n hµng b¸n lÎ vµ m« h×nh giao dÞch mét cöa lµ c¸ch thøc giao dÞch cña 1 ng©n hµng hiÖn ®¹i, mang l¹i nhiÒu tiÖn Ých cho kh¸ch hµng, phï hîp víi chñ tr­¬ng c¶i tiÕn, ®¬n gi¶n ho¸ thñ tôc hµnh chÝnh. Tuy nhiªn, tèc ®é xö lý cña m¹ng giao dÞch cßn kh¸ chËm, chÊt l­îng m¸y tÝnh ch­a cao dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nhiÒu lóc m¸y bÞ ‘treo’, g©y mÊt thêi gian cho kh¸ch hµng. Do ®ã, ng©n hµng cÇn ph¶i t¨ng c­êng trang bÞ ph­¬ng tiÖn kü thuËt, hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i, coi viÖc qu¶n lý nghiÖp vô thanh to¸n vµ ¸p dông kü thuËt tin häc míi lµ nhiÖm vô th­êng xuyªn, cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch ®Ó t¹o søc m¹nh trong c¹nh tranh. +Rót ng¾n kho¶ng c¸ch chªnh lÖch víi tr×nh ®é cña c¸c ng©n hµng quèc tÕ b»ng viÖc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n, kÕ to¸n vµ c«ng nghÖ th«ng tin. +Toµn hÖ thèng ph¶i ®ång bé vÒ m¹ng m¸y vi tÝnh tõ trung ­¬ng ®Õn ®Þa ph­¬ng ®Ó ho¹t ®éng thanh to¸n cã hiÖu qu¶. §æi míi vµ hoµn thiÖn hÖ thèng thanh to¸n theo h­íng hoµn chØnh m¹ng vi tÝnh côc bé t¹i c¸c chi nh¸nh, t¹o tiÒn ®Ò x©y dùng m¹ng tËp trung nh»m t¨ng c­êng hiÖu n¨ng sö dông hÖ thèng chuyÓn t¶i th«ng tin, quy ®Þnh thèng nhÊt mÉu chøng tõ, c¸c hÖ thèng thanh to¸n, ®iÒu chuyÓn vèn, l­u tr÷ chøng tõ vµ c¸c d÷ liÖu ®iÖn to¸n. +Víi viÖc b­íc ®Çu triÓn khai hÖ thèng l¾p ®Æt m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM, ng©n hµng ®· b­íc ®Çu ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ b­íc ®Çu trong viÖc thu hót kh¸ch hµng thanh to¸n qua thÎ, t¹o mét bé mÆt hiÖn ®¹i cho ng©n hµng. Tuy nhiªn, ng©n hµng ch­a cã mét bé phËn chuyªn tr¸ch viÖc gi¸m s¸t c¸c m¸y ATM. Do ®ã, khi c¸c m¸y cã sù cè vÒ ®­êng truyÒn hoÆc hÕt quü giao dÞch, viÖc xö lý cßn mÊt nhiÒu thêi gian, g©y t©m lý kh«ng tho¶i m¸i ®èi víi kh¸ch hµng. V× thÕ, ng©n hµng cÇn nhanh chãng thµnh lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch theo dâi c¸c m¸y ATM ®Ó ®¸p øng cho c¸c m¸y ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Më réng thanh to¸n chuyÓn kho¶n qua tµi kho¶n tiÒn göi c¸ nh©n ®Ó t¨ng c­êng thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt §èi víi nÒn kinh tÕ, viÖc më vµ sö dông tµi kho¶n th­êng xuyªn cña c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n ®Ó thanh to¸n qua ng©n hµng gãp phÇn gi¶m l­îng tiÒn mÆt trong l­u th«ng, gi¶m søc Ðp tiÒn mÆt ®èi víi nÒn kinh tÕ, æn ®Þnh tiÒn tÖ. VÒ phÝa c¸c c¸ nh©n vµ doanh nghiÖp sö dông tµi kho¶n c¸ nh©n gióp ®¶m b¶o sù an toµn vÒ vèn, ®ång thêi ®em l¹i thu nhËp tõ phÇn l·i. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng còng khai th¸c ®­îc nguån vèn nhµn rçi ®Ó cho vay ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®¸p øng c¸c nhu cÇu cÇn thiÕt kh¸c cña x· héi. §Ó t¨ng ®­îc l­îng kh¸ch hµng më sö dông tµi kho¶n c¸ nh©n ®Ó thanh to¸n, ng©n hµng ph¶i ®Ò ra chiÕn l­îc kh¸ch hµng phï hîp, thµnh lËp bé phËn Marketing nh»m tiÕp cËn thÞ tr­êng, thu thËp th«ng tin thÞ tr­êng nh»m ph©n lo¹i ®èi t­îng kh¸ch hµng, t×m hiÓu vµ n¾m ®­îc nhu cÇu kh¸ch hµng ®Ó t¹o thªm c¸c s¶n phÈm, dÞch vô ®¸p øng cho kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ thu hót c¸c doanh nghiÖp lín cã triÓn väng. HiÖn nay, ng©n hµng ®· thùc hiÖn kÝ hîp ®ång víi mét sè doanh nghiÖp ®Ó thùc hiÖn tr¶ l­¬ng qua tµi kho¶n c¸ nh©n më t¹i ng©n hµng. Ng©n hµng cÇn ph¶i xóc tiÕn ph¸t triÓn dÞch vô nµy th«ng qua c¸c ­u ®·i dµnh cho c¸c doanh nghiÖp ®ã nh­ t­ vÊn, cho phÐp mét kho¶n thÊu chi… Më réng c«ng t¸c th«ng tin, tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o vÒ tiÖn Ých cña thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt trong d©n c­. Thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt, cÊt gi÷ b»ng tiÒn mÆt ®· trë thµnh thãi quen ¨n s©u vµo tiÒm thøc cña ng­êi d©n. Do ®ã, ®Ó më réng ®­îc c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, ng©n hµng ph¶i chó träng ®Çu t­ cho ho¹t ®éng tuyªn truyÒn, qu¶ng c¸o nh»m th«ng tin cho kh¸ch hµng biÕt vÒ tiÖn lîi khi tham gia thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt. Bªn c¹nh ®ã, ng©n hµng cã thÓ tæ chøc c¸c buæi to¹ ®µm theo ®Þnh kú, hoÆc cã thÓ kÕt hîp vµo nh÷ng buæi häp d©n phè c¸n bé ng©n hµng nãi chuyÖn ng¾n vµ trao ®æi thªm c¸c th«ng tin cËp nhËt… Ngoµi ra, ng©n hµng nªn lËp hßm th­ lÊy ý kiÕn tõ kh¸ch hµng vÒ nh÷ng ®iÒu ch­a tho¶ ®¸ng ®Ó nhanh chãng ®¸p øng tèt nhÊt nhu cÇu cña kh¸ch hµng. C«ng t¸c qu¶ng c¸o tuyªn truyÒn hiÖn nay cña ng©n hµng míi chØ chñ yÕu dùa vµo c¸c Ên phÈm th«ng th­êng nh­ b¸o c¸o th­êng niªn, tê r¬i, lÞch… mµ ch­a cã c¸c ch­¬ng tr×nh, chiÕn dÞch qu¶ng c¸o réng r·i trªn c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­ ph¸t thanh, b¸o chÝ, truyÒn h×nh. HiÖn nay, rÊt nhiÒu ng©n hµng ®ang trùc tiÕp tµi trî cho mét ch­¬ng tr×nh ph¸t thanh hoÆc truyÒn h×nh ®Ó th«ng qua ®ã ®em th­¬ng hiÖu cña ng©n hµng m×nh ®Õn víi ng­êi d©n nh­ VPBank, VIBank, Techcombank… V× thÕ, Ng©n hµng còng cã thÓ lµm theo c¸ch nµy ®Ó qu¶ng c¸o chÊt l­îng c¸c ho¹t ®éng dÞch vô cña m×nh ®Õn víi ng­êi d©n. Th­êng xuyªn ®µo t¹o, n©ng cao kü thuËt nghiÖp vô cho c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng. N¨ng lùc chuyªn m«n nghiÖp vô cña c¸c nh©n viªn ng©n hµng lµ yÕu tè quan träng trong c¸c giao dÞch víi kh¸ch hµng, lµ nh©n tè hµng ®Çu thu hót kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng. NhÊt lµ trong xu thÕ c¹nh tranh hiÖn nay, khi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®ang tiÕn vµo ViÖt Nam, nh©n tè con con ng­êi cµng ®­îc ®Æt lªn cao h¬n bao giê hÕt. Ngoµi viÖc hiÓu biÕt c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng nãi chung vµ c¸c chÕ ®é thÓ lÖ vÒ c«ng t¸c thanh to¸n nãi riªng, ng­êi lµm c«ng t¸c thanh to¸n cßn ph¶i n¾m v÷ng luËt ph¸p, c¸c chñ tr­¬ng chÝnh s¸ch cña §¶ng, nhµ n­íc vµ cña ngµnh ng©n hµng. §ång thêi, c¸n bé nh©n viªn ng©n hµng ph¶i cã kiÕn thøc vµ sö dông thµnh th¹o vi tÝnh tin häc. V× vËy ng©n hµng ph¶i ®Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc ®µo t¹o vµ båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cho c¸c c¸n bé, nh©n viªn cña m×nh vµ ph©n c«ng sö dông c¸n bé cã hiÖu qu¶ ®óng ng­êi ®óng viÖc. 3.3.Mét sè kiÕn nghÞ ®èi víi ChÝnh phñ, NHNN, NHNo&PTNT ViÖt Nam vµ c¸c ban ngµnh cã liªn quan: 3.3.1.KiÕn nghÞ chung cho ho¹t ®éng thanh to¸n: NHNo&PTNT ViÖt Nam cÇn ®Çu t­ vèn cho viÖc mua s¾m c¸c trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i cÇn thiÕt cho qu¸ tr×nh thanh to¸n, ®Æc biÖt lµ cÇn trang bÞ cho c¸c chi nh¸nh hÖ thèng ng©n hµng, nhÊt lµ cho c¸c chi nh¸nh ng©n hµng cÊp c¬ së. NHNN cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch hç trî, khuyÕn khÝch ®Çu t­ vµ thuÕ cho hÖ thèng ng©n hµng trong thêi gian ®Çu t­ thùc hiÖn c¸c dù ¸n hiÖn ®¹i ho¸ cho c«ng cuéc ®æi míi c«ng nghÖ ng©n hµng; cã kÕ ho¹ch, biÖn ph¸p tiÕp nhËn c¸c nguån vèn tµi trî cña n­íc ngoµi, ®Æc biÖt lµ cña ng©n hµng thÕ giíi vµ sö dông hîp lý, cã hiÖu qu¶ cho c«ng cuéc ®æi míi c«ng nghÖ ng©n hµng. §Ó hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng thanh to¸n qua ng©n hµng trong ®iÒu kiÖn míi theo h­íng c¶i tiÕn, hoµn thiÖn hÖ thèng thanh to¸n vµ t¨ng c­êng hiÖu lùc qu¶n lý nhµ n­íc vÒ c«ng t¸c thanh to¸n, c¸c c¬ quan chøc n¨ng cÇn ban hµnh sím c¸c quy chÕ vÒ sö dông c¸c m¸y giao dÞch tù ®éng, c¸c quy ®Þnh chuÈn nguån dù tr÷. NHNN cÇn rµ so¸t l¹i tÊt c¶ c¸c chÕ ®é, thÓ lÖ vÒ thanh to¸n, ®Æc biÖt lµ th«ng t­ sè 08/TT-NH2 ngµy 02/08/1994 ®Ó lo¹i bá h¼n c¸c quy ®Þnh, c¸c c«ng cô thanh to¸n kh«ng cßn phï hîp nh­ th­ tÝn dông trong n­íc v× tõ l©u kh¸ch hµng kh«ng cßn sö dông c«ng cô thanh to¸n nµy do quy ®Þnh qu¸ phøc t¹p hoÆc cÇn quy ®Þnh l¹i cho phï hîp vµ th«ng tho¸ng h¬n. HiÖn nay t¹i ViÖt Nam, c¸c doanh nghiÖp vÉn thÝch thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt v× thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt cã thÓ gióp hä trèn thuÕ. Do ®ã, ChÝnh phñ cÇn cã quy ®Þnh dïng thuÕ suÊt cao ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp ®ßi thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt. Cã nh­ vËy, c¸c doanh nghiÖp míi b¾t buéc ph¶i thanh to¸n qua ng©n hµng, tõ ®ã chèng trèn thuÕ. Bªn c¹nh viÖc ban hµnh c¸c chÝnh s¸ch v¨n b¶n vÒ thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, c¸c c¬ quan h÷u tr¸ch còng cÇn cã c¬ chÕ qu¶n lý tiÒn mÆt thÝch hîp nh­: ph¶i thanh to¸n b»ng chuyÓn khi gi÷a hä cã tµi kho¶n thanh to¸n hoÆc c¸ nh©n cã ®¨ng kÝ kinh doanh nhÊt thiÕt ph¶i më tµi kho¶n vµ nép thuÕ qua tµi kho¶n. Ngoµi ra, chÝnh phñ nªn ban hµnh NghÞ ®Þnh vÒ ph¹m vi møc tiÒn thanh to¸n b»ng tiÒn mÆt gi÷a doanh nghiÖp víi nhau vµ gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c c¬ quan hµnh chÝnh sù nghiÖp. NHNo&PTNT ViÖt Nam nªn ®Þnh kú hµng n¨m tæ chøc tËp huÊn, båi d­ìng thªm nghiÖp vô chuyªn m«n, phæ biÕn nh÷ng kiÕn thøc, nh÷ng ph­¬ng thøc míi vµ nh÷ng ­u ®iÓm còng nh­ nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra cho c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh to¸n ®Ó ®¸p øng ®­îc nh÷ng ®ßi hái cña thùc tÕ. Ng©n hµng cÇn hç trî vèn kÞp thêi nh»m cho toµn hÖ thèng nh»m t¹o ®iÒu kiÖn gióp ho¹t ®éng ng©n hµng ®­îc thuËn lîi h¬n. C¸c ban ngµnh cÇn nhËn râ tÇm quan träng cña viÖc më tµi kho¶n thanh to¸n qua ng©n hµng. ViÖc më tµi kho¶n thanh to¸n qua ng©n hµng sÏ gióp cho c¸c doanh nghiÖp gi¶m mét khèi l­îng c«ng viÖc ®¸ng kÓ khi kh«ng ph¶i chi tr¶ l­¬ng trùc tiÕp cho c«ng nh©n viªn, ®ång thêi th«ng qua tµi kho¶n tr¶ tiÒn l­¬ng cã thÓ gióp c¸c ban ngµnh theo dâi ®­îc thu nhËp cña kh¸ch hµng, ®¸nh gi¸ ®­îc chÝnh x¸c thu nhËp ®Ó cã thÓ thùc hiÖn luËt thuÕ thu nhËp. Tù b¶n th©n c¸c ban ngµnh nªn liªn hÖ víi ng©n hµng tham gia më tµi kho¶n ®Ó tr¶ l­¬ng cho nh©n viªn ®Ó ng­êi d©n c¶m thÊy yªn t©m vµ tin t­ëng vµo ho¹t ®éng nµy, tõ ®ã ng©n hµng sÏ cã thuËn lîi h¬n trong viÖc thu hót kh¸ch hµng më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. §Ó thùc hiÖn ®­îc ®iÒu nµy th× trong thêi gian ®Çu Nhµ n­íc, Bé tµi chÝnh nªn miÔn gi¶m mét sè lo¹i thuÕ nhÊt ®Þnh nÕu c¸ nh©n thanh to¸n qua tµi kho¶n tiÒn göi. Ngoµi ra, cÇn cã sù phèi kÕt hîp cña Bé c«ng an, ViÖn kiÓm so¸t ®Ó cïng gi¶i quyÕt mäi vÊn ®Ò cã liªn quan mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. 3.3.2.KiÕn nghÞ vÒ Uû nhiÖm thu: HiÖn nay, h×nh thøc thanh to¸n b»ng uû nhiÖm thu Ýt ®­îc ­a chuéng do nh÷ng h¹n chÕ vÒ thñ tôc lßng vßng, dÔ g©y nªn t×nh tr¹ng ng­êi mua chiÕm dông vèn cña ng­êi b¸n. §Ó më réng h×nh thøc thanh to¸n nµy th× ng©n hµng cÇn kÕt hîp víi c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i, … vµ c¸c doanh nghiÖp, c¸ nh©n cã tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n t¹i ng©n hµng ®Ó thu lÖ phÝ sö dông c¸c dÞch vô hµng th¸ng. Hµng th¸ng tæ chøc cung øng dÞch vô ®iÖn n­íc sÏ göi uû nhiÖm thu tíi ng©n hµng, ng©n hµng sau khi nhËn ®­îc uû nhiÖm thu sÏ trÝch tiÒn tõ tµi kho¶n cña ng­êi sö dông sang t¹i kho¶n cña c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô. H×nh thøc thanh to¸n nµy ®· ®­îc thùc hiÖn nh­ng tiÕn tíi cÇn ph¶i më réng ®èi t­îng kh«ng chØ nh÷ng doanh nghiÖp mµ cßn tíi tõng c¸ nh©n hé gia ®×nh cã tµi kho¶n c¸ nh©n t¹i ng©n hµng. §Ó kh¸ch hµng thøc sù tin t­ëng th× ®ßi hái c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô ph¶i lËp uû nhiÖm thu, giÊy b¸o mét c¸ch chÝnh x¸c. Nh­ vËy, c¶ kh¸ch hµng, tæ chøc cung øng dÞch vô vµ ng©n hµng ®Òu cã lîi. Kh¸ch hµng kh«ng cÇn ph¶i tù tay nép c¸c kho¶n chi phÝ khiÕn cho hä mÊt thêi gian, c¸c tæ chøc cung øng dÞch vô kh«ng sÏ thu ®­îc tiÒn nhanh gän h¬n, vµ ®ång thêi ng©n hµng sÏ thu ®­îc phÝ th«ng qua dÞch vô nµy. 3.3.3.KiÕn nghÞ vÒ Uû nhiÖm chi: Uû nhiÖm chi lµ h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®­îc sö dông réng r·i nhÊt hiÖn nay t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi. Tuy nhiªn, ®Ó gãp phÇn lµm cho h×nh thøc thanh to¸n nµy ngµy cµng ph¸t triÓn th× qua qu¸ tr×nh theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch hµng qua tµi kho¶n, ng©n hµng còng cã thÓ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh tµi chÝnh vµ ®¹o ®øc cña kh¸ch hµng ®Ó khi ng­êi mua lËp uû nhiÖm chi ®Ó thanh to¸n, nÕu trªn tµi kho¶n cña ng­êi mua kh«ng cßn tiÒn hoÆc thiÕu tiÒn th× tuú theo lo¹i kh¸ch hµng ng©n hµng ph©n lo¹i mµ ng©n hµng quyÕt ®Þnh tr¶ l¹i uû nhiÖm chi hoÆc kh«ng tr¶ l¹i uû nhiÖm chi mµ gi÷ l¹i ®Ó theo dâi vµ tÝnh ph¹t chËm tr¶, ph¹t ph¸t hµnh qu¸ sè d­ hoÆc cã thÓ xem xÐt cho vay ®Ó th¸o gì khã kh¨n tµi chÝnh cho kh¸ch hµng. Nh­ vËy, ng©n hµng võa thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô kinh doanh cña m×nh võa gi÷ ®­îc quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng. 3.3.4.KiÕn nghÞ vÒ sÐc: HiÖn nay, cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ còng nh­ cña khoa häc c«ng nghÖ, nhiÒu h×nh thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i ra ®êi, tuy nhiªn, sÐc vÉn lµ mét h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt cã nhiÒu ­u ®iÓm vµ tiÖn lîi, ®­îc sö dông phæ biÕn kh«ng nh÷ng ë ViÖt Nam mµ cßn phæ biÕn trªn thÕ giíi. Tuy nhiªn, ®Ó sÐc thanh to¸n ph¸t huy ®­îc tèi ®a nh÷ng ­u thÕ cña nã, ChÝnh phñ vµ NHNN cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh nh»m lµm cho viÖc sö dông sÐc ®­îc dÔ dµng vµ b¶o ®¶m an toµn h¬n: +SÐc hiÖn nay kh«ng chØ ®­îc sö dông ®Ó thanh to¸n b»ng VND mµ cßn b»ng ngo¹i tÖ, sÐc kh«ng nh÷ng sö dông ®Ó thanh to¸n hµng ho¸ dÞch vô trong n­íc mµ cßn ph¶i ®­îc sö dông ®Ó thanh to¸n víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Do ®ã, cÇn ph¶i hoµn thiÖn c¸c ®iÒu luËt vÒ sÐc ®Ó ®iÒu chØnh c¸c quan hÖ vÒ nghÜa vô, tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña nh÷ng ng­êi liªn quan ®Õn sÐc. Ph¶i chuÈn ho¸ theo c¸c th«ng lÖ sÐc quèc tÕ ®Ó sÐc ViÖt Nam cã thÓ ®­îc chÊp nhËn ë n­íc ngoµi. ChØ cã lµm ®­îc nh­ vËy th× ng­êi sö dông sÐc míi c¶m thÊy yªn t©m vÒ quyÒn lîi cña m×nh, gi¶m thiÓu c¸c rñi ro khi sö dông sÐc. +Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh cña viÖc sÐc ch­a ®­îc sö dông réng r·i lµ do ph¹m vi thanh to¸n bÞ giíi h¹n. HiÖn nay sÐc ch­a ®­îc thanh to¸n ra ngoµi hÖ thèng trªn ph¹m vi toµn quèc. Nguyªn nh©n cña thùc tr¹ng nµy lµ do cã nhiÒu tæ chøc cïng cã quyÒn ph¸t hµnh vµ thanh to¸n sÐc, mçi tæ chøc l¹i cã mÉu sÐc riªng theo quy ®Þnh cña NHNN, tù chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸t hµnh vµ thanh to¸n. Nh­ vËy dÔ g©y ra sù chång chÐo trong sö dông vµ ph¸t hµnh sÐc. Do ®ã, ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc mét hÖ thèng ph¸t hµnh vµ thanh to¸n sÐc thèng nhÊt, t¹o ®iÒu kiÖn më réng ph¹m vi thanh to¸n sÐc, NHNN nªn quy ®Þnh dïng chung mét lo¹i sÐc, cã ký hiÖu cña ®¬n vÞ ph¸t hµnh, trªn sÐc cã ®Æc ®iÓm nhËn d¹ng ®Ó cã thÓ ph¸t hiÖn sÐc gi¶ m¹o. +CÇn quy ®Þnh h¹n møc thanh to¸n, ph©n cÊp kh¸ch hµng sÐc theo nhãm A, B. Nhãm A lµ nh÷ng ®èi t­îng kh¸ch hµng ho¹t ®éng cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng, ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, cã nhiÒu quan hÖ víi ng©n hµng. Nhãm B lµ nh÷ng ®èi t­îng kh¸ch hµng cã sè d­ tµi kho¶n tiÒn göi t¹i ng©n hµng kh«ng cao, ho¹t ®éng kh«ng ®Òu ®Æn… vµ ®Ó qu¶n lÝ ®­îc cÇn ®­a lªn m¹ng “hÖ thèng th«ng tin kh¸ch hµng” trong ®ã nªu lªn t×nh h×nh ho¹t ®éng cña tõng nhãm kh¸ch hµng, ë mçi ng©n hµng cÇn lËp ra ch­¬ng tr×nh sao cho ngay khi kh¸ch hµng thanh to¸n sÐc th× ph¶i nhËp sè liÖu vµo m¹ng nµy ®Ó tr¸nh tr­êng hîp kh¸ch hµng mét lóc ký ph¸t sÐc cho nhiÒu b¹n hµng. +§¬n vÞ thanh to¸n hiÖn nay cã quyÒn tõ chèi thanh to¸n tê sÐc trong tr­êng hîp tµi kho¶n tiÒn göi kh«ng ®ñ tiÒn. Cã nhiÒu tr­êng hîp ph¸t hµnh qu¸ sè d­ nh­ng kh«ng ph¶i do kh¸ch hµng cè t×nh mµ do tiÒn hµng cña hä ch­a vÒ kÞp, hay cã kho¶n chi ®ét xuÊt. Dï sè tiÒn v­ît qu¸ sè d­ kh«ng lín l¾m th× hä còng kh«ng ®­îc thanh to¸n, mÆc dï 1- 2 ngµy sau tiÒn vÒ ®ñ trªn tµi kho¶n. ChÝnh v× thÕ ®Ó ®¶m b¶o an toµn, thuËn tiÖn, nhanh chãng trong thanh to¸n vµ hµi hoµ lîi Ých gi÷a c¸c bªn th× ®èi víi 2 bªn chi tr¶ ng©n hµng nªn thÈm ®Þnh cho phÐp c¸c kh¸ch hµng lín m¹nh vÒ tµi chÝnh, ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ cã uy tÝn trong quan hÖ víi kh¸ch hµng ®­îc ph¸t hµnh sÐc qu¸ sè d­ ®Õn mét h¹n møc nhÊt ®Þnh, kh«ng ph¶i víi môc ®Ých tÝn dông mµ ®Ó bï ®¾p thiÕu hôt t¹m thêi trong viÖc chi tr¶ trªn tµi kho¶n tiÒn göi. Tuy nhiªn, cÇn cã sù tho¶ thuËn gi÷a kh¸ch hµng víi ng©n hµng b»ng hîp ®ång, kho¶n tiÒn qu¸ sè d­ ®ã ®­îc coi nh­ kho¶n tÝn dông víi l·i suÊt tiÒn vay qu¸ h¹n. 3.3.5.KiÕn nghÞ vÒ thÎ thanh to¸n: ThÎ thanh to¸n míi xuÊt hiÖn ë thÞ tr­êng ViÖt Nam. §©y lµ c«ng cô thanh to¸n hiÖn ®¹i, v¨n minh víi tÝnh n¨ng nhanh chãng, thuËn tiÖn, dÔ dµng trong thanh to¸n. Tuy nhiªn, hiÖn nay lo¹i h×nh thanh to¸n nµy vÉn ch­a ph¸t triÓn réng r·i ë thÞ tr­êng ViÖt Nam. HÇu hÕt thÎ ph¸t hµnh hiÖn nay lµ thÎ ghi nî, thÎ tÝn dông chØ ®­îc ph¸t hµnh mét c¸ch h¹n chÕ, ngoµi ra nh÷ng lo¹i thÎ nh­ thÎ liªn kÕt, thÎ du lÞch gi¶i trÝ…ch­a ®­îc ph¸t hµnh ë ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã, c¸c thÎ ph¸t hµnh míi chØ cã gi¸ trÞ trong n­íc, ch­a ph¸t hµnh ®­îc nh÷ng thÎ cã gi¸ trÞ quèc tÕ. C¸c thÎ ghi nî ATM míi chØ cã thÓ rót tiÒn t¹i c¸c m¸y rót tiÒn tù ®éng ATM cña ng©n hµng ph¸t hµnh thÎ. Chøc n¨ng chñ yÕu cña thÎ lµ rót tiÒn, cßn c¸c dÞch vô kh¸c cña thÎ nh­ nép phÝ ®iÖn n­íc vÉn Ýt ®­îc sö dông. Muèn ®­îc n¹p thªm tiÒn, kh¸ch hµng ph¶i ®Õn tËn ng©n hµng ®Ó n¹p tiÒn vµo tµi kho¶n. MÆc dï hiÖn nay mét sè ng©n hµng ®· cho phÐp cã thÓ n¹p tiÒn t¹i m¸y ATM, nh­ng h×nh thøc nµy còng tá ra kh«ng cã hiÖu qu¶ lín. +H¬n n÷a, hÖ thèng NHNo hiÖn nay míi chØ ph¸t hµnh thÎ ATM, ch­a ph¸t hµnh c¸c lo¹i thÎ kh¸c. Víi vÞ thÕ ®i sau cña m×nh trong ho¹t ®éng thanh to¸n thÎ, NHNo&PTNT ViÖt Nam nãi chung vµ NHNo Nam Hµ Néi nãi riªng sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. Do ®ã, ®Ó cã thÓ c¹nh tranh ®­îc víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c, NHNo cÇn sím tiÕn hµnh l¾p ®Æt thªm nhiÒu m¸y ATM, ph¸t triÓn thªm c¸c dÞch vô hç trî ®èi víi kh¸ch hµng sö dông thÎ ®ång thêi ph¸t hµnh ®a d¹ng c¸c lo¹i thÎ. Víi ­u thÕ vÒ m¹ng l­íi chi nh¸nh, ng©n hµng ®¹i lÝ réng lín còng nh­ m¹ng l­íi kh¸ch hµng ®«ng ®¶o cña m×nh, NHNo sÏ ph¸t huy ®­îc søc m¹nh cña m×nh trong lÜnh vùc thanh to¸n hiÖn ®¹i nµy. Bªn c¹nh ®ã, c¸c ng©n hµng cÇn ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ. ThÎ ng©n hµng vÉn cßn lµ mét s¶n phÈm míi l¹ ®èi víi ®¹i bé phËn d©n c­. §Ó thÎ ng©n hµng trë nªn th«ng dông, ®Æc biÖt lµ ®èi víi c¸c ®èi t­îng cã thu nhËp cao th× c«ng t¸c qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ lµ rÊt quan träng. NHNN cÇn sím ban hµnh c¸c quy ®Þnh vÒ cung cÊp dÞch vô ATM. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn cã mét hµnh lang ph¸p lý chung xö lý giao dÞch t¹i m¸y ATM nh»m b¶o ®¶m mét hµnh lang ph¸p lý cao h¬n, kh¶ thi h¬n, nhÊt lµ thèng nhÊt gi÷a c¸c ng©n hµng ph¸t hµnh ®Ó hç trî cho ng©n hµng. Ng©n hµng cÇn quan t©m ®Õn mèi quan hÖ gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng trong giao dÞch ATM, vÊn ®Ò qu¶n lý rñi ro vµ an toµn cña m¸y ATM vµ nhiÒu vÊn ®Ò kh¸c liªn quan. NHNN cÇn tiÕp tôc hoµn thiÖn c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch gióp c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cã ®ñ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt vÒ vèn, kü thuËt vµ ®¶m b¶o an toµn. Tãm l¹i, ®Ó më réng vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi, còng nh­ ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cÇn mét qu¸ tr×nh thùc hiÖn ®ång bé vµ toµn diÖn trªn tÊt c¶ c¸c mÆt vÒ hµnh lang ph¸p lý, c¬ së vËt chÊt kü thuËt, më réng c¸c dÞch vô ®i kÌm víi nghiÖp vô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt, tuyªn truyÒn vµ phæ biÕn tíi mäi tÇng líp nh©n d©n. §©y kh«ng ph¶i lµ c«ng viÖc mét sím mét chiÒu, mµ cÇn ph¶i cã nh÷ng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn l©u dµi, ®ång thêi ph¶i cã sù hç trî tÝch cùc tõ phÝa ChÝnh phñ, NHNN, NHNo&PTNT ViÖt Nam vµ c¸c ban ngµnh kh¸c cã liªn quan. KÕt luËn Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ. C¸c c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ®· dÇn trë nªn quen thuéc víi mäi ng­êi, nã ®· gãp phÇn kh«ng nhá vµ nh÷ng thµnh c«ng trong kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¸c c«ng cô nµy ®· lµm t¨ng nhanh qu¸ tr×nh chu chuyÓn vèn gi¶m thêi gian ø ®äng vèn cña c¸c doanh nghiÖp, gãp phÇn l­u th«ng hµng ho¸ dÔ dµng, th«ng suèt. Th«ng qua ®ã, ng©n hµng còng dÔ dµng kiÓm so¸t cña m×nh ®èi víi qu¸ tr×nh l­u th«ng tiÒn tÖ. Cïng víi qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ, sù c¹nh tranh còng ngµy cµng khèc liÖt, ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng trong n­íc kh«ng nh÷ng ngµy cµng t¨ng tÝnh c¹nh tranh lÉn nhau, mµ cßn gÆp ph¶i sù c¹nh tranh cña c¸c ng©n hµng liªn doanh vµ ng©n hµng n­íc ngoµi. Do ®ã, c¸c ng©n hµng trong n­íc ph¶i kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc thanh to¸n vµ tõng b­íc ¸p dông c¸c c«ng nghÖ tin häc vµo thanh to¸n nh»m ®¶y m¹nh tèc ®é thanh to¸n thùc hiÖn môc tiªu thuËn tiÖn, an toµn vµ hiÖu qu¶. Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Nam Hµ Néi tuy míi ®­îc thµnh lËp nh­ng ng©n hµng ®· cã nh÷ng nç lùc v­ît bËc ®Ó cè g¾ng ®­a nh÷ng c«ng cô thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt ph¸t triÓn. Song ®Ó ®¸p øng ®­îc nh÷ng nhu cÇu cña nÒn kinh tÕ th× ®ßi hái ng©n hµng ph¶i cè g¾ng h¬n n÷a cïng víi sù hç trî tÝch cùc cña c¸c cÊp c¬ quan h÷u quan. Thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt lµ mét vÊn ®Ò thùc sù nan gi¶i vµ phøc t¹p, v× vËy víi vèn kiÕn thøc h¹n chÕ vµ thêi gian thùc tËp Ýt ái, nªn bµi viÕt nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù gióp ®ì, h­íng dÉn cña c¸c thÇy c« gi¸o, nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c thùc tiÔn ®Ó bµi viÕt nµy ®­îc hoµn thiÖn vµ chÝnh x¸c h¬n. Qua ®©y em xin ®­îc c¶m ¬n sù gióp ®ì nhiÖt t×nh cña c¸c thÇy c« gi¸o còng nh­ cña c¸c c¸n bé nh©n viªn Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Nam Hµ Néi vµ ®Æc biÖt lµ sù h­íng dÉn cña gi¶ng viªn Phan ThÞ H¹nh ®· tËn t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. B¶ng 4: T×nh h×nh vËn dông c¸c h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi §¬n vÞ:triÖu ®ång H×nh thøc thanh to¸n N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Sè mãn % Sè tiÒn % Sè mãn % Sè tiÒn % Sè mãn % Sè tiÒn % UNT 136 0,2 34.357,11 10,53 112 0,16 23.766,814 6 175 0,18 28.362,349 5,94 UNC 51.672 94,97 192.674,3 62,14 67.129 95,72 238.451,17 60,18 89.737 95,82 292.764,62 61,3 SÐc 2473 4,54 65.947,32 9,7 2751 3,92 73.276,11 18,49 3579 3,82 94.267,136 19,74 Th­ TD 126 0,29 57.513,85 17,63 137 0,2 60.741,76 15,33 164 0,18 62.175,489 13,02 ThÎ TT 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 Tæng céng 54.407 100 326.135,4 100 70.129 100 396.235,86 100 93.655 100 477.569,59 100 B¶ng 5: T×nh h×nh sö dông sÐc t¹i NHNo&PTNT Nam Hµ Néi §¬n vÞ: triÖu ®ång H×nh thøc thanh to¸n N¨m 2002 N¨m 2003 N¨m 2004 Sè mãn % Sè tiÒn % + Sè mãn % Sè tiÒn % Sè mãn % Sè tiÒn % SÐc b¶o chi 2051 83,93 57.324,76 87 2218 80,62 60.634,921 82,75 3162 91,15 86.634,35 91,9 SÐc chuyÓn kho¶n 422 17,07 8.622,56 13 533 19,38 12.641,189 17,25 317 8,85 7.623,788 8,01 Tæng céng 2473 100 65.947,32 100 2751 100 73.276,11 100 3579 100 94.267,138 100