Chuyên đề Một số biện pháp nâng cao hiệu quả hợp đồng gia công hàng xuất khẩu ở Công ty Artexport

doanh nghiÖp. Trong khu«n khæ h¹n hÑp cña chuyªn ®Ò em chØ ®Ò cËp ®Õn mét sè mÆt hµng chñ yÕu chiÕm tû träng t­¬ng ®èi lín trong kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Artexport trong vµi n¨m gÇn ®©y. a. S¬n mµi mü nghÖ. Mçi s¶n phÈm s¬n mµi ch¹m kh¶m ®Òu ®ßi hái mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c«ng phu, tr¶i qua nhiÒu c«ng ®o¹n, víi sù cÇn cï s¸ng t¹o cña ng­êi nghÖ nh©n. Do vËy lo¹i s¶n phÈm nµy cã gi¸ trÞ nghÖ thuËt cao, mang phong c¸ch ®Æc tr­ng cña v¨n ho¸ truyÒn thèng ViÖt Nam. Hµng s¬n mµi, ch¹m kh¶m gåm: tranh s¬n mµi, hép ®ùng ®å trang søc, bµn ghÕ, b×nh phong... Tr­íc ®©y, mÆt hµng nµy ®­îc xuÊt khÈu ra thÞ tr­êng quèc tÕ chñ yÕu lµ theo ph­¬ng thøc hµng ®æi hµng, nhu cÇu h¹n chÕ, thÞ tr­êng nhá hÑp nªn s¶n phÈm s¬n mµi ch¹m kh¶m xuÊt khÈu cßn ®¬n ®iÖu vÒ mÉu m· vµ chñng lo¹i. Tõ n¨m 1989 trë l¹i ®©y, do thÞ tr­êng chÝnh lµ §«ng ¢u vµ Liªn X« cò tan r·, ®ßi hái cña ng­êi tiªu dïng (vÒ chñng lo¹i chÊt l­îng) ngµy cµng t¨ng. Nh­ng do ®­îc sù hç trî cña Nhµ n­íc th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu, cïng víi sù nç lùc t×m kiÕm kh¸ch hµng, më réng thÞ tr­êng, c¶i tiÕn mÉu m·, n©ng cao chÊt l­îng. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y khèi l­îng xuÊt khÈu cña mÆt hµng s¬n mµi Artexport ®· cã nh÷ng b­íc tiÕn ®¸ng kÓ. Sè liÖu thèng kª (phßng Tµi chÝnh - KÕ ho¹ch) cho thÊy râ ®iÒu nµy. BiÓu 2: Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng s¬n mµi §¬n vÞ tÝnh: USD N¨m Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng s¬n mµi Tû träng (%) 1996 7.493.362 268.751 3,58 1997 10.718.703 475.221 4,43 1998 12.096.999 623.836 5,15 1999 10.404.128 1.966.093 18,92 2000 11.266.412 1.501.002 13,32 b. Hµng cãi m©y. C¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tõ cãi m©y ®Òu ®Æc tr­ng cho ®êi sèng kinh tÕ - v¨n ho¸ ¸ §«ng víi nhiÒu kiÓu d¸ng ®Ñp, hÊp dÉn, gi¸ trÞ sö dông vµ gi¸ trÞ nghÖ thuËt t­¬ng ®èi cao, tõ nhiÒu n¨m nay, mÆt hµng nµy ®· cã sè l­îng ng­êi tiªu dïng ë n­íc ngoµi kh¸ lín vµ ®ang cso xu h­íng gia t¨ng. BiÓu 3: Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng cãi m©y §¬n vÞ tÝnh: USD N¨m Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng cãi m©y Tû träng (%) 1996 7.493.362 514.793 6,87 1997 10.718.703 851.065 7,94 1998 12.096.999 956.689 7,90 1999 10.404.128 1.096.68 10,53 2000 11.266.412 1.282.107 11,37 (Nguån: Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n) c. Hµng gèm sø. Bªn c¹nh c¸c hµng gèm sø næi tiÕng: Trung Quèc, NhËt b¶n... Gèm sø ViÖt Nam còng cã tÝnh ®éc ®¸o riªng, mang ®Ëm b¶n s¾c d©n téc, víi nhiÒu s¶n phÈm ®¹t tr×nh ®é tinh x¶o, ®­îc thÕ giíi c«ng nhËn vµ ®¸nh gi¸ cao. Artexport ®· thµnh lËp liªn doanh Artex Battrang ®Ó ngµy mét ®Èy m¹nh khèi l­îng hµng gåm sø xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã, C«ng ty còng ®· tæ chøc thu mua gèm sø xuÊt khÈu tõ nhiÒu ®Þa ph­¬ng, lµng nghÒ truyÒn thèng trong c¶ n­íc gãp phÇn tho¶ m·n nhu cÇu ®a d¹ng cña thÞ tr­êng thÕ giíi. Tû träng gi¸ trÞ xuÊt khÈu mÆt hµng nµy trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña C«ng ty ®· liªn tôc t¨ng tõ 18,6% (n¨m 1996) lªn 26,99% (n¨m 1997) vµ 35,36% (n¨m 2000). BiÓu 4: Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng gèm sø. §¬n vÞ tÝnh: USD N¨m Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng gèm sø Tû träng (%) 1996 7.493.362 1.395.029 18,6 1997 10.718.703 2.894.039 26,99 1998 12.096.999 4.103.267 33,91 1999 10.404.128 3.814.894 36,61 2000 11.266.412 3.984.603 35,36 (Nguån: Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n) d. Hµng thªu ren. Nhãm mÆt hµng thªu ren biÓu hiÖn mét thÕ m¹nh kh¸c cña hµng thñ c«ng mü nghÖ ViÖt Nam. Do cã ®­îc lîi thÕ tõ nguån lao ®éng dåi dµo, cã tay nghÒ cao, gi¸ nh©n c«ng rÎ h¬n so víi nhiÒu n­íc nh­ Trung Quèc, TriÒu Tiªn... n¨m mÆc dï cã sù gi¶m sót vÒ gi¸ xuÊt khÈu sau n¨m 1996, hµng thªu ren ®· dÇn dÇn tá râ vÞ trÝ chñ lùc trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu Artexport víi sè l­îng b¹n hµng, ®¬n ®Æt hµng ngµy mét t¨ng. BiÓu 5: Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng thªu ren. §¬n vÞ tÝnh: USD N¨m Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng thªu ren Tû träng (%) 1996 7.493.362 1.388.570 18,53 1997 10.718.703 1.210.863 11,29 1998 12.096.999 1.387.277 11,46 1999 10.404.128 1.583.787 15,22 2000 11.266.412 2.169.112 19,25 (Nguån: Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n) HiÖn nay, trong tuyÕn s¶n phÈm thªu ren, ho¹t ®éng kinh doanh chÝnh cña Artexport lµ gia c«ng víi nguyªn liÖu v¶i do b¹n hµng cung cÊp nh­: lanh (ý, Anh, Pakistan...), cèt t«ng (Hµ Lan, Trung Quèc, BØ...). Lo¹i v¶i nguyªn liÖu néi ®Þa cã thÓ cung cÊp lµ phin, cèt t«ng khæ nhá. §iÒu nµy ®· h¹n chÕ hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty v× v¶i néi ®Þa gi¸ thÊp nh­ng chÊt l­îng kh«ng cao nªn kh«ng ®­îc b¹n hµng ­a dïng. e. Hµng thñ c«ng mü nghÖ kh¸c. nhãm hµng nµy bao gåm rÊt nhiÒu mÆt hµng nh­ ch¹m kh¶m tõ b¹c, kim lo¹i quý, gç vµ c¸c lo¹i gç mü thuËt kh¸c. Lo¹i hµng nµy rÊt khã chÕ t¸c, ®ßi hái nh÷ng nghÖ nh©n cã tr×nh ®é cao, tèn nhiÒu thêi gian vµ c«ng søc, nguyªn vËt liÖu ®¾t dÉn ®Õn gi¸ thµnh cao. MÆc dï trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña nã tuy lµ ®¹t møc kh¸ cao nh­ng tiÕu sù æn ®Þnh. Nh÷ng n¨m tíi, C«ng ty nªn cã kÕ ho¹ch phï hîp ®Ó khai th¸c tèi ®a lîi thÕ cña lo¹i hµng nµy. BiÓu 6: Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng mü nghÖ kh¸c. §¬n vÞ tÝnh: USD N¨m Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu Gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng mü nghÖ kh¸c Tû träng (%) 1996 7.493.362 2.920.986 38,98 1997 10.718.703 1.084.732 10,12 1998 12.096.999 3.925.937 32,45 1999 10.404.128 1.262.228 12,13 2000 11.266.412 1.841.253 16,34 (Nguån: Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n) Nh­ vËy, trong 3 n¨m gÇn ®©y, hµng gèm sø ®Êt nung xuÊt khÈu lu«n chiÕm tû träng lín nhÊt trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña Artexport (h¬n 30%), s¶n phÈm thªu ren gia c«ng xuÊt khÈu chiÕn tû träng ngµy mét lín vµ ®ang ®­îc ®¸nh gi¸ lµ sÏ cßn t¨ng h¬n n÷a trong nh÷ng n¨m tiÕp theo. 3. C¬ cÊu thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty Artexport. Tr¶i qua qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña m×nh, Artexport ®· t¹o dùng ®­îc quan hÖ kinh doanh víi trªn 40 n­íc trªn thÕ giíi. NÕu nh­ tr­íc ®©y b¹n hµng chñ yÕu cûa C«ng ty lµ Liªn X« vµ c¸c n­íc §«ng ¢u vµ ho¹t ®éng xuÊt khÈu chñ yÕu nh»m môc ®Ých tr¶ nî theo nghÞ ®Þnh th­ cña H§BT, th× nay cïng víi ®­êng lèi ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i ®a ph­¬ng ho¸, ®a d¹ng ho¸, b¹n hµng C«ng ty ®· cã ë nhiÒu quèc gia ë c¸c Ch©u lôc kh¸c nhau trªn thÕ giíi. 4. T×nh h×nh ho¹t ®éng xuÊt khÈu vµ xuÊt khÈu uû th¸c. Bªn c¹nh ho¹t ®éng kinh doanh hµng xuÊt nhËp khÈu hµng th­¬ng m¹i mü nghÖ kh¶ n¨ng ho¹t ®éng víi hiÖu qu¶ rÊt cao trong nghiÖp vô th­¬ng m¹i vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh còng nh­ uy tÝn kinh doanh cao ®· mang l¹i cho Artexport sù thµnh c«ng trong lÜnh vùc dc th­¬ng m¹i - xuÊt nhËp khÈu uû th¸c. BiÓu 7: Tû träng hµng uû th¸c trong tæng kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu §¬n vÞ: USD N¨m Tæng kim ng¹ch nhËp khÈu (TKNNK) Tû träng hµng uû th¸c trong TKNNK (%) Tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu (TKNXK) Tû träng hµng uû th¸c trong TKNXK (%) 1998 23.094.528 84,75 12.096.999 72,78 1999 12.825.752 72,93 10.404.128 68,25 2000 14.572.017 82,76 11.266.412 64,07 (Nguån: Phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n) Tû lÖ hoa hång ®­îc h­ëng tõ dÞch vô xuÊt nhËp khÈu uû th¸c trung b×nh lµ 1 - 1,2% gi¸ trÞ hîp ®ång vµ hiÖn nay tû lÖ nµy ®ang cã xu h­íng gi¶m do sù c¹nh tranh cña thÞ tr­êng. Chñng lo¹i hµng ho¸ trong kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty rÊt ®a d¹ng, bao gåm: vËt t­ khoa häc kü thuËt, vËt liÖu x©y dùng, ho¸ chÊt, thiÕt bÞ v¨n phßng... phôc vô cho nhiÒu nhu cÇu kh¸c cña thÞ tr­êng néi ®Þa. 5. Quy tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh t¹i C«ng ty Artexport. Sè liÖu thèng kª cho h¸y rÊt râ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¸ trÞ xuÊt khÈu hµng thªu ren ngµy cµng ®¹t m­chÝnh s¸ch cao h¬n. N¨m 2000 gi¸ trÞ hµng thªu xuÊt khÈu ®¹t 2.109.11 USD ®øng thø hai sau hµng gèm sø trong tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng kinh doanh hµng thªu bao gåm gia c«ng vµ xuÊt khÈu trùc tiÕp. Quy tr×nh gia c«ng hµng thªu nh­ sau: - Kh¸ch hµng: Giao dÞch, ®Æt hµng, ®Æt hµng víi C«ng ty. + C«ng ty: VÏ mÉu, gi÷ b¶n vÏ cho kh¸ch hµng. - Kh¸ch hµng: Tr¶ lêi, x¸c nhËn b¶n vÏ, mÉu chØ, lo¹i v¶i... + C«ng ty: TriÓn khai mÉu, gäi c¬ sì ®Õn lµm hµng mÉu sau ®ã göi mÉu vµ b¸o gi¸ cho kh¸ch hµng. - Kh¸ch hµng: Tr¶ lêi, x¸c nhËn mÉu vµ chÝnh thøc ®Æt hµng, ký hîp ®ång víi C«ng ty. Nguyªn liÖu v¶i ®­îc göi ®Õn ngay sau khi hîp ®ång gia c«ng ®­îc ký kÕt. + C«ng ty: TriÓn khai s¶n xuÊt: §Õn thêi h¹n Ên ®Þnh, ®îi s¶n xuÊt mang hµng ®Õn giao cho C«ng ty, C«ng ty mêi kh¸ch sang kiÓm tra lÇn cuèi khi giao hµng. - Kh¸ch hµng: KiÓm tra l¹i hµng ho¸ thµnh phÈm. + C«ng ty: Giao hµng vµ lµm thñ tôc xuÊt khÈu, thñ tôc thanh to¸n. ph­¬ng thøc thanh to¸n ­a chu«ng nhÊt cña C«ng ty lµ L/C, h×nh thøc giao hµng C«ng ty ®ang quan t©m vµ sö dông th­êng xuyªn lµ CIF, CF (c¸c C«ng ty vËn t¶i quèc tÕ ViÖt Nam ®­îc sö dông lµ Vianatrans, Danzas, Vinaplo...). - Kh¸ch hµng: NhËn hµng vµ thanh to¸n. Chi phÝ ®­îc C«ng ty tÝnh vµo ho¹t ®éng gia c«ng th­êng tõ 5% ®Õn 8% trÞ gi¸ hîp ®ång, bao gåm: * Chi phÝ hµng chÝnh: L­¬ng c«ng nh©n, v¨n phßng phÈm, giao dÞch tiÕp kh¸ch, thu ho¸, ®ãng gãi... * Chi phÝ vËn chuyÓn: VËn chuyÓn néi ®Þa vµ quèc tÕ. Trung b×nh gi¸ trÞ mçi hîp ®ång gia c«ng hµng xuÊt khÈu kh¶ng 100 ngµn USD. Trong ®ã, lîi nhuËn thuéc vÒ C«ng ty lµ tõ 3% ®Õn 8%. 6. Tæng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty Artexport tõ n¨m 1998 ®Õn n¨m 2000. BiÓu 8: KÕt qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty. §¬n vÞ: TriÖu ®ång N¨m ChØ tiªu 1998 1999 2000 Doanh thu 119.014,97 87.375,61 116.089,42 Chi phÝ 106.305,46 81.245,60 108.932,73 Nép ng©n s¸ch 12.408,55 5.718,32 6.461,99 Lîi nhuËn sau thuÕ 300,96 411,985 694,70 * Doanh thu n¨m 1998 ®¹t 119.014,97 triÖu ®ång t¨ng 25,27% so víi kÕ ho¹ch. n¨m 1999, doanh thu ®¹t 87.375,61 triÖu ®ång t¨ng 2,79% so víi kÕ ho¹ch nh­ng gi¶m 26,6% so víi doanh thu n¨m 1998. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng nµy lµ sù sót gi¶m vÒ l­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu, b¹n hµng ë mét sè thÞ tr­êng nh­ Ph¸p, ý, Hång K«ng... H¬n n÷a, doanh thu b¸n hµng néi ®Þa vµ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu uû th¸c còng gi¶m h¬n so víi n¨m 1998. N¨m 2000, do më réng thªm ®­îc thÞ tr­êng ë Mü, ý, NhËt vµ mét sè n­íc kh¸c, doanh thu b¸n hµng néi ®Þa cã sù gia t¨ng ®¸ng kÓ, nªn tæng doanh thu n¨m 2000 ®¹t 116.089,42 triÖu ®ång t¨ng 16,08% so víi kÕ ho¹ch vµ b»ng 138,58% so víi doanh thu. * VÒ viÖc qu¶n lý vµ sö dông chi phÝ. So víi n¨m 1998, doanh thu n¨m 1999 gi¶m 26,6% nh­ng chi phÝ kinh doanh n¨m 1999 lµ 81.245,60 triÖu gi¶m 23,57% so víi n¨m 1998 tøc lµ tèc ®é gi¶m chi phÝ chËm h¬n tèc ®é gi¶m doanh thu. So víi n¨m 1999, doanh thu n¨m 2000 t¨ng 38,58% cïng víi møc ®é t¨ng chi phÝ lµ 34,07%, t­¬ng øng víi møc chi phÝ 108.932,73 triÖu ®ång tøc lµ doanh thu cã tèc ®é lín h¬n chi phÝ. Nh­ vËy, cã thÓ ®¸nh gi¸ chung t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông chi phÝ cña doanh nghiÖp n¨m sau ®· cã hiÖu qu¶ h¬n n¨m tr­íc. * Lîi nhuËn. Nh×n chung, tû suÊt lîi nhuËn cña C«ng ty cßn thÊp so víi doanh thu vµ vèn nh­ng cã chiÒu h­íng t¨ng qua c¸c n¨m. N¨m 1999, mÆc dï doanh thu gi¶m 26,6% so víi n¨m 1998 nh­ng lîi nhuËn sau thuÕ l¹i t¨ng, ®¹t møc 411,98 triÖu ®ång. Nguyªn nh©n lµ do ho¹t ®éng tµi chÝnh ®¹t hiÖu qu¶ rÊt cao 218,96 triÖu ®ång, viÖc ¸p dông thuÕ míi (thuÕ VAT vµ thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp) víi møc thu thÊp h¬n ®· lµm cho lîi nhuËn sau thuÕ ®¹t cao h¬n so víi c¸c n¨m tr­íc, lîi nhuËn sau thuÕ ®¹t 694,70 triÖu ®ång. * Thu nhËp cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ngµy cµng ®­îc n©ng cao, møc l­¬ng b×nh qu©n n¨m 1998 lµ 895.000 ®/ng­êi, n¨m 2000 ®¹t 952.000 ®/ng­êi. * XÐt vÒ viÖc thùc hiÖn nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc trong nh÷ng n¨m qua, Artexport lu«n hoµn thµnh tèt nghÜa vô nép thuÕ, kh«ng ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng chËm ch¹m hay nî ng©n s¸ch Nhµ n­íc, ®Æc biÖt n¨m 2000 C«ng ty ®· nép ng©n s¸ch Nhµ n­íc 6.461,99 triÖu ®ång t¨ng 5,9% so víi kÕ ho¹ch. III. Qu¸ tr×nh tæ chøc vµ thùc hiÖn hîp ®ång gia c«ng hµng thªu ren xuÊt khÈu t¹i C«ng ty Artexport. Theo tinh thÇn cña LuËt th­¬ng m¹i ngµy 10/05/1997 vµ NghÞ ®Þnh 57/CP cña ChÝnh phñ ngµy 31/07/1998 "Quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt th­¬ng m¹i vÒ ho¹t ®éng xuÊt khÈu, nhËp khÈu, gia c«ng vµ ®¹i lý mua b¸n hµng ho¸ víi n­íc ngoµi". C«ng ty Artexport ®· tæ chøc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång gia c«ng hµng thªu ren xuÊt khÈu cña m×nh qua c¸c b­íc sau: Nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ xin h¹n ng¹ch (nÕu cã) Nghiªn cøu vµ lùa chän ®èi t¸c NhËn ®¬n ®Æt hµng - ký kÕt hîp ®ång gia c«ng §ãng gãi vµ giao thµnh phÈm Thùc hiÖn gia c«ng s¶n xuÊt Lµm thñ tôc nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu TiÕn hµnh thñ tôc thanh to¸n (nhËn tiÒn gia c«ng) 1. Qu¸ tr×nh chuÈn bÞ. 1.1. Nghiªn cøu thÞ tr­êng. Nghiªn cøu thÞ tr­êng trong kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ lµ mét lo¹t c¸c thñ tôc vµ kü thuËt ®­îc ®­a ra ®Ó gióp c¸c doanh nghiÖp cã ®Çy ®ñ th«ng tin cÇn thiÕt tõ ddã ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh chÝnh x¸c. C¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng bao gåm th«ng tin vÒ t×nh h×nh chÝnh trÞ, v¨n ho¸ x· héi, kinh tÕ. §èi víi Artexport, ho¹t ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng còng kh«ng n»m ngoµi nh÷ng néi dung trªn, tuy nhiªn, v× trong c¸c s¶n phÈm gia c«ng xuÊt khÈu cña C«ng ty còng cã mÆt hµng thªu ren nªn C«ng ty còng cÇn quan t©m ®Õn viÖc thÞ tr­êng mµ C«ng ty ®ang nghiªn cøu cã cÇn h¹n ng¹ch kh«ng. NÕu cã th× C«ng ty sÏ chän h×nh thøc xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ lµm thñ tôc xin cÊp h¹n ng¹ch hay chän h×nh thøc xuÊt khÈu uû th¸c. H×nh thøc thªu ren gia c«ng xuÊt khÈu ë Artexport lµ nhËn nguyªn vËt liÖu, giao thµnh phÈm, mÉu m· kü thuËt cã thÓ ®­îc bªn thuª gia c«ng cung cÊp hoÆc cã thÓ C«ng ty ph¶i tù ®¶m nhËn tuú vµo hîp ®ång gia c«ng mµ C«ng ty ký kÕt. Tuy nhiªn, C«ng ty kh«ng bá qua nh÷ng ho¹t ®éng nghiªn cøu vÒ dung l­îng thÞ tr­êng, thÞ hiÕu tËp qu¸n cña ng­êi tiªu dïng, mÉu m· s¶n phÈm nµo ®­îc ­a thÝch... tõ ®ã cã ®­îc c¬ së ®Ó ®­a ra ph¸n ®o¸n vÒ ®Þnh møc tiªu hao vËt t­ vµ ®¬n gi¸ mçi s¶n phÈm ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng bì ngì dÉn ®Õn chÊp nhËn nh÷ng ®iÒu kho¶n bÊt lîi trong khi ký kÕt hîp ®ång gia c«ng, ®ång thêi còng ®Ó C«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc nh÷ng yªu cÇu vÒ chÊt l­îng hµng ho¸ cña kh¸ch hµng xem b¶n th©n C«ng ty cã thÓ ®¸p øng ®­îc kh«ng. 1.2. Nghiªn cøu vµ lùa chän ®èi t¸c. Môc ®Ých cña C«ng ty trong nghiªn cøu ®èi t¸c lµ nh»m t×m kiÕm b¹n hµng æn ®Þnh, ®¸ng tin cËy vµ hîp ph¸p. C«ng ty lùa chän ®èi t¸c kh«ng chØ dùa trªn c¬ së nh÷ng lêi qu¶ng c¸o, giíi thiÖu mµ cßn t×m hiÓu kü vÒ lÞch sö ph¸t triÓn, th¸i ®é chÝnh trÞ, kh¶ n¨ng tµi chÝnh, lÜnh vùc ho¹t ®éng vµ uy tÝn cña hä trong kinh doanh. Nghiªn cøu vµ lùa chän ®èi t¸c còng gióp cho C«ng ty cã nh÷ng ph­¬ng thøc kinh doanh thÝch hîp vµ h¹n chÕ tèi ®a nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra. VÝ dô: Trong viÖc lùa chän ph­¬ng thøc thanh to¸n, víi nh÷ng kh¸ch hµng l©u n¨m, cã uy tÝn th× c«ng ty ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n ®iÖn hèi (TTR), cßn ®èi víi nh÷ng kh¸ch hµng míi th× ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông (L/C). 2. C¸c b­íc giao dÞch. 2.1. §¬n ®Æt hµng. §©y lµ ®Ò nghÞ cña bªn n­íc ngoµi ®èi víi C«ng ty vÒ viÖc thuª gia c«ng víi c¸c ®iÒu kiÖn ghi trong ®ã. §¬n ®¹t hµng thªu ren gia c«ng th­êng gåm hai phÇn chÝnh: - §iÒu kho¶n chñ yÕu: Bao gåm c¸c ®iÒu kho¶n vÒ tªn hµng, khèi l­îng, phÝ gia c«ng, thêi h¹n giao hµng, c¸ch ®ãng gãi khi giao hµng... - MÉu m· hµng vµ c¸c chØ sè: lµ mÉu hµng cô thÓ ®­îc chuyÓn ®Õn tËn C«ng ty kÌm theo c¸c th«ng sè kü thuËt, ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu ®Ó s¶n xuÊt ra s¶n phÈm hoµn chÝnh. Khi nhËn ®­îc ®¬n ®Æt hµng vµ mÉu hµng cña kh¸ch hµng, C«ng ty tiÕn hµnh nghiªn cøu c¸c ®iÒu kho¶n, ®ång thêi c¨n cø vµ t×nh h×nh thùc tÕ cña C«ng ty vµ nh÷ng kÕt qu¶ trong nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ ®èi t¸c ®Ó xem xÐt, ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng cña C«ng ty, xem xÐt vÒ gi¸ gia c«ng còng nh­ ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu ®Ó chuÈn bÞ b­íc vµo ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång sau nµy. 2.2. Ký kÕt hîp ®ång gia c«ng. Sau khi nghiªn cøu ®¬n ®Æt hµng, C«ng ty tiÕn hµnh ®µm ph¸n, tho¶ thuËn c¸c ®iÒu kiÖn víi kh¸ch hµng ®Ó ®i ®Õn sù thèng nhÊt gi÷a c¸c bªn vµ ký kÕt hîp ®ång gia c«ng. Tuy nhiªn, hîp ®ång ban ®Çu ®ã chØ cã tÝnh chÊt nguyªn t¾c, lµ sù cam kÕt gi÷a hai bªn t¹o lËp quan hÖ thuª vµ nhËn gia c«ng víi nh÷ng ®iÒu kho¶n chung nhÊt quy ®Þnh vÒ mÆt hµng gia c«ng, quyÒn vµ nghÜa vô gi÷a c¸c bªn vµ thêi gian thùc hiÖn cña hîp ®ång. Khi ®i vµo thùc hiÖn, c¸c bªn tiÕp tôc ký kÕt c¸c phô lôc hîp ®ång cho tõng ®ît hµng, trong ®ã cã c¸c ®iÒu kho¶n quy ®Þnh râ vÒ sè l­îng hµng, ®¬n gi¸ gia c«ng mçi mÆt hµng, tiªu chuÈn kü thuËt chÊt l­îng, kÝch cì, ®Þnh møc, thêi h¹n giao hµng... Th«ng th­êng, mét b¶n hîp ®ång gia c«ng ë C«ng ty gåm c¸c ®iÒu kho¶n chÝnh sau: - §iÒu kho¶n chung: Cã quy ®Þnh vÒ luËt ®iÒu chØnh quan hÖ hîp ®ång, nh÷ng quyÒn vµ nghÜa vô chung nhÊt cña hai bªn... VÝ dô: Trong hîp ®ång gia c«ng sè 01/TEX - SH/1999 ngµy 15/11/1999 gi÷a C«ng ty SYE HEUNG ENTERPRISE vµ C«ng ty Artexport - hiÖn nay hîp ®ång nµy cã gi¸ trÞ ¸p dông víi Artexport, ®iÒu kho¶n chung quy ®Þnh: C¸c quan hÖ hîp ®ång sÏ tu©n thñ luËt ph¸p cña n­íc Céng hoµ x· héi chñ nghÜa ViÖt Nam; hîp ®ång nµy dµnh riªng cho bªn mua, bªn mua sÏ kh«ng ®­îc thuª mét bªn nµo kh¸c gia c«ng nh÷ng s¶n phÈm ®Ò cËp trong hîp ®ång nµy, bªn b¸n kh«ng ®­îc nh©n gia c«ng s¶n phÈm cho bÊt kú bªn nµo kh¸c trong ph©n x­ëng dµnh riªng cho bªn mua... - §iÒu kho¶n mÆt hµng gia c«ng: Tªn hµng, h×nh d¸ng, kiÓu c¸ch, chÊt l­îng vµ ®Æc ®iÓm kü thuËt sÏ tu©n thñ theo nh÷ng tho¶ thuËn tr­íc cña hai bªn, sÏ ®­îc quy ®Þnh cô thÓ trong phô lôc hîp ®ång: Sè l­îng hµng còng sÏ ®­a ra trong phô lôc hîp ®ång. VÝ dô ( TÊt c¶ c¸c vÝ dô ®Òu lÊy trong hîp ®ång gia c«ng gi÷a C«ng ty SUE HEUNG - Hµn Quèc vµ C«ng ty Artexport. ): §iÒu lho¶n tªn hµng ®­îc ghi lµ kh¨n tr¶i bµn, tranh thªu c¸c lo¹i. - §iÒu kho¶n tr¸ch nhiÖm cña bªn mua (bªn thuª gia c«ng): Gåm c¸c tr¸ch nhiÖm vÒ viÖc cung cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ, c¸c th«ng sè kü thuËt cña s¶n phÈm, sè l­îng, chÊt l­îng, gi¸ c¶ s¶n phÈm; tr¸ch nhiÖm giao nguyªn phô liÖu vµ tµi liÖu kü thuËt; tr¸ch nhiÖm vÒ ®Æt hµng, quyÒn vµ tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t kiÓm tra qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ chÊt l­îng s¶n phÈm... VÝ dô: Bªn mua cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp miÔn phÝ tÊt c¶ c¸c nguyªn phô liÖu, mÉu m·, tµi liÖu kü thuËt vµ nh÷ng thø c¸c cÇn thiÕt cho viÖc gia c«ng s¶n phÈm cña hä; tÊt c¶ nh÷ng nguyªn phô liÖu vµ tµi liÖu ®­îc giao theo ®iÒu kiÖn CIF H¶i Phßng hoÆc CIF Néi Bµi theo Incoterm 1990 vµ ®óng thêi gian kÕ ho¹ch ®Æt ra. Bªn mua ph¶i cã l­îng ®Æt hµng ®ñ cho c«ng suÊt s¶n xuÊt cña bªn gia c«ng, nÕu c¸c ®¬n ®¹t hµng kh«ng ®ñ th× bªn thuª ph¶i th«ng b¸o tr­íc mét th¸ng vµ tr¶ 50% l­îng cho c«ng nh©n bªn gia c«ng trong thêi gian C«ng ty ngõng ho¹t ®éng v× kh«ng ®ñ hµng lµm... - §iÒu kho¶n tr¸ch nhiÖm cña bªn b¸n (Bªn nhËn gia c«ng): Gåm c¸c tr¸ch nhiÖm vÒ cung cÊp lao ®éng, nhµ x­ëng, qu¶n lý s¶n xuÊt, giao thµnh phÈm... VÝ dô: Bªn b¸n ph¶i chÞu mäi tr¸ch nhiÖm tõ khi nhËn ®­îc nguyªn phô liÖu ®Õn khi hµng gia c«ng ®­îc chuyÓn cho bªn mua. Bªn b¸n ph¶i giao thµnh phÈm ®óng thêi gian quy ®Þnh, theo ®iÒu kiÖn FOB H¶i Phßng hoÆc FCA Néi Bµi (Incoterm 1990) theo chØ dÉn cña bªn mua. - §iÒu kho¶n thanh to¸n. VÝ dô: Gi¸ giao c«ng bao gåm gi¸ CMP, chi phÝ vËn chuyÓn, phÝ H¶i quan vµ c¸c chi phÝ kh¸c ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh gia c«ng s¶n xuÊt. Thanh to¸n b»ng ®iÖn hèi (TTR) trong vßng 5 ngµy kÓ tõ khi bªn mua nhËn ®­îc nh÷ng chøng tõ cÇn thiÕt. - §iÒu kho¶n hiÖu lùc hîp ®ång vµ gi¶i quyÕt tranh chÊp. Trªn c¬ së hîp ®ång gia c«ng chung ®· ký kÕt vµ thùc tÕ ho¹t ®éng gia c«ng mçi giai ®o¹n, C«ng ty Artexport vµ C«ng ty SUE HEUNG l¹i ký kÕt nh÷ng phô lôc hîp ®ång cã gi¸ trÞ trùc tiÕp ®iÒu chØnh quan hÖ gia c«ng cña hai bªn. Trong phô lôc hîp ®ång cã nh÷ng ®iÒu kho¶n quy ®Þnh cô thÓ vÒ tªn hµng, sè l­îng, quy c¸ch phÈm chÊt, gi¸ c¶, b¶n ®Þnh møc nguyªn vËt liÖu cho c¶ ®¬n hµng vµ thêi h¹n giao hµng. VÝ dô: Phô lôc hîp ®ång 28/TEX - SH/2000 ngµy 20/02/2000 gi÷a C«ng ty Artexport vµ C«ng ty SUE HEUNG. - §iÒu kho¶n tªn hµng. Tªn hµng M· hµng Sè l­îng §¬n gi¸ TrÞ gi¸ Tranh thªu khæ 25cm x 35cm SI- 0- 56 5000 chiÕc 20 USD 100.000 USD Tranh thªu khæ 30cm x 50cm SI-0-5A 4000 chiÕc 30 USD 120.000 USD Tranh thªu khæ 1m x 1,5m SI-R-8 500 chiÕc 85 USD 42.500 USD Tæng sè 9.500 chiÕc 262.500 USD - §Þnh møc nguyªn vËt liÖu: STT Tªn phô liÖu §VT §Þnh møc SI-0-5A SL (4000 chiÕc) §Þnh møc SI-0-56 SL (5000 chiÕc) §Þnh møc SI-R8 SL (500 chiÕc) Tæng sè 1 V¶i cèt t«ng yd 0,170 1.190 1.190 2 V¶i phin yd 0,27 1.350 1.350 3 Lanh yd 2,04 14.288 14.288 4 ChØ mµu (cuén nhá) Cuén 10,25 5.110 18,01 5.890 11.000 5 ChØ mµu (cuén to) Cuén 12,55 7.561 7561 - HiÖu lùc phô lôc hîp ®ång: Phô lôc hîp ®ång cã hiÖu lùc tõ ngµy ký ®Õn ngµy 20/02/2001. 2.3. Thùc hiÖn hîp ®ång. * Xin phÐp vµ lµm thñ tôc nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu. Khi thùc hiÖn mét phô lôc hîp ®ång míi, tr­íc tiªn Artexport ph¶i ®i ®¨ng ký phô lôc t¹i h¶i quan, thñ tôc bao gåm: + B¶n thèng kª tê khai nhËp vµ xuÊt khÈu. + Phô lôc tiÕng Anh + b¶n dÞch. + 02 B¶n ®Þnh møc. Sau ®ã, C«ng ty míi lµm thñ tôc nhËp khÈu. NÕu nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu theo ®­êng biÓn th× thñ tôc cÇn thiÕt bao gåm: + 03 tê khai h¶i quan chÝnh vµ phô lôc kÌm theo (chi tiÕt hµng nhËp). + 01 tê khai sao vµ phô lôc sao. + 01 Invoice b¶n sao vµ giÊy b¸o hµng. + 03 Packing list b¶n sao hoÆc 01 b¶n chÝnh + 02 b¶n sao. NÕu kh«ng cã Packing list gèc th× ph¶i cã c«ng v¨n xin nî Packing list gèc. + 01 §¬n xin chuyÓn tiÕp. + 03 PhiÕu chuyÓn tiÕp (mua ë h¶i quan). + 02 B/L b¶n sao cã dÊu sao y b¶n chÝnh. + 03 b¶n giÊy uû quyÒn cña c«ng ty cã ®¬n vÞ thuª vËn chuyÓn ë H¶i Phßng. + 03 giÊy uû quyÒn cña h·ng vËn chuyÓn. * Gia c«ng s¶n xuÊt. Sau khi nhËn ®­îc ®Çy ®ñ nguyªn vËt liÖu, C«ng ty tiÕn hµnh chuyÓn giao nguyªn vËt liÖu ®Õn ph©n x­ëng s¶n xuÊt ®Ó tæ chøc gia c«ng theo mÉu m· vµ c¸c tiªu chuÈn kü thuËt cña bªn kh¸ch hµng giao cho d­íi sù gi¸m s¸t, h­íng dÉn cña chuyªn gia n­íc ngoµi. NÕu C«ng ty thuª ngoµi gia c«ng th× tr­íc hÕt, C«ng ty ph¶i ký kÕt hîp ®ång gia c«ng víi c¸c ®¬n vÞ thuª ngoµi ®ã, sau ®ã tiÕn hµnh chuyÓn nguyªn vËt liÖu, tµi liÖu kü thuËt cho hä. Sau khi bªn nhËn gia c«ng ®· hoµn thµnh qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, C«ng ty kiÓm tra chÊt l­îng, nhËn thµnh phÈm vµ thanh to¸n tiÒn thuª gia c«ng víi hä. * Giao thµnh phÈm. C¸c s¶n phÈm sau khi ®­îc C«ng ty gia c«ng xong ph¶i qua sù kiÓm tra chÊt l­îng cña chuyªn gia n­íc ngoµi. Sau ®ã, nh÷ng s¶n phÈm ®¹t tiªu chuÈn ®­îc ®ãng gãi theo ®óng yªu cÇu cña kh¸ch hµng ®Ó chuÈn bÞ giao hµng. Th«ng th­êng, C«ng ty xuÊt hµng theo chØ ®Þnh giao hµng cña bªn ®èi t¸c. - Thñ tôc xuÊt ®­êng hµng kh«ng ®èi víi mét mÆt hµng bao gåm: + C«ng v¨n xin h¶i quan Néi Bµi kiÓm ho¸. + 03 tê khai chÝnh xuÊt khÈu + 01 tê ph« t«. + 03 tê Packing list. + 01 ®Þnh møc. + 01 chØ ®Þnh giao hµng. - NÕu cã tõ hai mÆt hµng trë nªn th× ph¶i cã phô lôc kÌm theo víi tê khai. - NÕu xuÊt mét lóc nhiÒu thµnh phÈm cña c¸c phô lôc hîp ®ång kh¸c nhau th× mçi phô lôc hîp ®ång ph¶i cã mét bé hå s¬ nh­ trªn. * Thanh to¸n. Sau khi lµm xong thñ thñ xuÊt hµng, C«ng ty ph¶i lËp mét bé hå s¬ chøng tõ bao gåm: + VËn ®¬n gèc. + Ho¸ ®¬n th­¬ng m¹i 03 b¶n. + PhiÕu ®ãng gãi 03 b¶n. + GiÊy chøng nhËn xuÊt xø 01 b¶n. Trong vßng 5 ngµy kÓ tõ khi nhËn ®­îc nh÷ng chøng tõ trªn, bªn thuª gia c«ng sÏ thanh to¸n b»ng ®iÖn hèi (TTR) vµ tµi kho¶n cña C«ng ty t¹i ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam. NÕu kh«ng cã tranh chÊp g×, hîp ®ång coi nh­ ®· thùc hiÖn xong. NÕu ph¸t sinh tranh chÊp liªn quan ®Õn hîp ®ång tr­íc tiªn ph¶i ®­îc gi¶i quyÕt h÷u nghÞ, nÕu kh«ng ®­îc th× sÏ ®­îc gi¶i quyÕt bëi Trung t©m Träng tµi quèc tÕ cña Phßng Th­¬ng m¹i vµ C«ng nghiÖp ViÖt Nam. Víi sù ra ®êi cña NghÞ ®Þnh 57 CP quy ®Þnh chi tiÕt thi hµnh LuËt th­¬ng m¹i vÒ ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu vµ gia cong xuÊt khÈu, c¸c thñ tôc C«ng ty ph¶i tiÕn hµnh khi thùc hiÖn hîp ®ång gia c«ng ®· cã phÇn ®­îc ®¬n gi¶n ho¸. Theo NghÞ ®Þnh nµy, th­¬ng nh©n ViÖt Nam thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ ®­îc phÐp nhËn gia c«ng cho n­íc ngoµi, kh«ng h¹n chÕ chñng lo¹i, sè l­îng hµng gia c«ng. Víi giÊy chøng nhËn ®¨ng ký kinh doanh xuÊt nhËp khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ, C«ng ty cã cã quyÒn tham gia vµo c¸c hîp ®ång gia c«ng c¸c mÆt hµng ®· ®¨ng ký kinh doanh mµ kh«ng cÇn lµm thñ tôc xin phÐp cho mçi ®ît hµng nh­ tr­íc ®©y. Sù thay ®æi nµy khiÕn cho C«ng ty gi¶m bít ®­îc nhiÒu thêi gian vµ chi phÝ cho viÖc lµm thñ tôc, còng cã nghÜa lµ xÝ nghiÖp cã thªm thêi gian thùc hiÖn c¸c hîp ®ång gia c«ng ®· kü kÕt. Nh­ vËy, sù ra ®êi cña NghÞ ®Þnh 57/CP ®· t¹o thªm søc hÊp dÉn cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam ®èi víi c¸c ®èi t¸c thuª gia c«ng ë n­íc ngoµi. 3. §¸nh gi¸ chung vÒ viÖc ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång cña C«ng ty. Doanh thu chñ yÕu lµ gia c«ng hµng thñ c«ng mü nghÖ trong ®ã cã thªu ren, nªn trong c«ng t¸c ký kÕt vµ thùc hiÖn hîp ®ång gia c«ng hµng xuÊt khÈu, hÇu hÕt c¸c c¸n bé cña C«ng ty ®· cè g¾ng hÕt m×nh ®Ó t×m kiÕm kh¸ch hµng ®Ó tho¶ thuËn nh÷ng ®iÒu kho¶n cã lîi nhÊt cho C«ng ty vµ khi ®· ký ®­îc th× nç lùc ®Ó thùc hiÖn tèt. Trong nh÷ng n¨m qua hÇu nh­ kh«ng cã hîp ®ång nµo ®· ký mµ kh«ng thùc hiÖn ®­îc hoÆc bÞ huû bá. Nh­ng trong ®µm ph¸n ký kÕt nhiÒu khi do bÞ ¶nh h­ëng bëi t©m lý cho r»ng gi¸ trÞ hîp ®ång nhá, kh¸ch hµng quen biÕt nªn c¸c ®iÒu kho¶n cña hîp ®ång ch­a tho¶n thuËn kü l­ìng. Ngoµi ra cßn lµ do sù h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc ph¸p lý cña nh÷ng ng­êi tham gia ®µm ph¸n ký kÕt hîp ®ång. Vµ mét sè h¹n chÕ n÷a lµ sù yÕu kÐm vÒ nghiÖp vô, vÒ ph¸p luËt trong vËn chuyÓn vµ b¶o hiÓm cña c¸n bé xuÊt nhËp khÈu.... Ch­¬ng III Ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ hîp ®ång gia c«ng hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty xuÊt nhËp khÈu thñ c«ng mü nghÖ ARTEXTPORT I. Ph­¬ng h­íng vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi cña C«ng ty. Nh×n l¹i qu¸ tr×nh ho¹t ®éng cña C«ng ty, ta thÊy C«ng ty ®· gi÷ v÷ng vµ t¨ng ®­îc xuÊt nhËp khÈu, thÞ tr­êng ngoµi n­íc ®­îc më réng, quan hÖ bu«n b¸n ®­îc thiÕt lËp trªn 40 n­íc, ®­îc Bé ®¸nh gi¸ lµ mét trong 10 doanh nghiÖp trùc thuéc Bé cã kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu æn ®Þnh. Trong thùc tÕ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu tuy ®¹t ®­îc mét sè thµnh tÝch, song C«ng ty còng gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n vÒ nhiÒu mÆt nh­: - ThÞ tr­êng truyÒn thèng tiªu thô hµng thñ c«ng mü nghÖ tr­íc ®©y cho c¸c n­íc SNG vµ §«ng ¢u nay gÇn nh­ mÊt h¼n, chØ cßn l¹i mét phÇn tham gia tr¶ nî nghÞ ®Þnh th­ cña Nhµ n­íc víi sè l­îng nhá, hiÖu qu¶ kinh tÕ thÊp, khã thùc hiÖn, rÊt nhiÒu trë ng¹i trong giao dÞch, ký kÕt hîp ®ång. N¨m 2000 C«ng ty còng kh«ng ®­îc ph©n kim ng¹ch tr¶ nî nghÞ ®Þnh th­, phÇn ký kÕt ®­îc víi c¸c doanh nghiÖp nhá nªn kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cßn h¹n chÕ. - Sù b×nh ®¼ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ dÉn ®Õn sù c¹nh tranh gi÷a c¸c doanh nghiÖp ngµy cµng trë nªn gay g¾t h¬n. - Bé m¸y qu¶n lý vµ c¸n bé cña C«ng ty qu¸ ®«ng do c¬ chÕ cò ®Ó l¹i, ch­a phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. - MÆc dï C«ng ty ®· cã nhiÒu cè g¾ng, xö lý c¸c tån t¹i do c¬ chÕ cò ®Ó l¹i nh­ng l­îng hµng ho¸ tån kho vµ c«ng nî khã ®ßi cßn lín. Môc tiªu chñ yÕu cña C«ng ty trong thêi gian tíi (2001 - 2006) lµ tiÕp tôc thùc hiÖn chøc n¨ng vµ nhiÖm vô tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh hµng thñ c«ng mü nghÖ vµ c¸c mÆt hµng tæng hîp (®­îc Bé vµ Nhµ n­íc cho phÐp), nhËp khÈu nh÷ng nguyªn liÖu vËt t­ phôc vô s¶n xuÊt, mét sè hµng tiªu dïng cÇn thiÕt nh­ng ch­a s¶n xuÊt ®­îc trong n­íc hoÆc s¶n xuÊt ch­a ®ñ, nh»m ®Èy m¹nh kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cña C«ng ty, lµm tèt nghÜa vô víi ng©n s¸ch Nhµ n­íc, gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò kinh tÕ x· héi. §Ó thùc hiÖn ®­îc môc tiªu vµ gi¶i quyÕt nh÷ng khã kh¨n tån t¹i, C«ng ty cã chñ tr­¬ng: - T¨ng c­êng tù tæ chøc s¶n xuÊt, g¾n bã chÆt chÏ víi c¬ së s¶n xuÊt vÖ tinh, chñ ®éng tham gia qu¶n lý chÊt l­îng, gi¸ c¶ hµng xuÊt khÈu. - N¾m v÷ng vµ thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c chÝnh s¸ch chÕ ®é hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc ®Æc biÖt lµ LuËt th­¬ng m¹i vµ LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. - Sö dông tæng hîp c¸c h×nh thøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu: Tù doanh, uû th¸c, gia c«ng, t¹m nhËp t¸i xuÊt, chuyÓn khÈu... - §Èy m¹nh xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng gãp phÇn t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng tõ 10 - 15% so víi n¨m 2000, t¨ng c­êng viÖc gia c«ng xuÊt khÈu cho kh¸ch hµng cò vµ kh¸ch hµng míi, më réng xuÊt khÈu c¸c mÆt hµng nÕu ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp. - Nghiªn cøu tæ chøc ®Ó chÊn chØnh l¹i c¸c mÆt hµng cña c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, c¸c c¬ së s¶n xuÊt thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng cho phï hîp víi chñ tr­¬ng vµ chÝnh s¸ch Nhµ n­íc. - §Ò xuÊt víi Bé vµ Nhµ n­íc c¸c ®Ò ¸n duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng, c¸c mÆt hµng n«ng s¶n chÕ biÕn, kho¸ng s¶n vµ c¸c mÆt hµng kh¸c ®Ó t¹o c¬ së cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty cho n¨m sau. II. C¸c biÖn ph¸p vÒ phÝa doanh nghiÖp 1. BiÖn ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr­êng. a)T¨ng c­êng nghiªn cøu vµ liªn hÖ b¹n hµng . §Ó më réng vµ ph¸t triÓn ®­îc trªn bÊt k× thÞ tr­êng nµo th× c«ng viÖc thiÕt yÕu vµ quan träng ®Çu tiªn cña c«ng ty ®ã lµ nghiªn cøu vµ thu thËp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng. C«ng t¸c thÞ tr­êng kh¸ ®­îc c«ng ty chó träng trong thêi k× míi chuyÓn ®æi nh­ng hiÖn nay c«ng ty giao cho tõng phßng kinh doanh nªn c«ng t¸c nµy cã phÇn bÞ tr× trÖ vµ chØ ®­îc ph¸t huy ë mét sè phßng kinh doanh nh­ phßng Tæng hîp 3, Tæng hîp 9, phßng Cãi, phßng Thªu, cßn l¹i c¸c phßng nh­ phßng Gèm, phßng Mü nghÖ ho¹t ®éng cßn ch­a hiÖu qu¶ cô thÓ ta thÊy r»ng mÆc dï nhu cÇu hµng Gèm vµ gç mü nghÖ cao nh­ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c«ng ty l¹i gi¶m tõ n¨m 1998 trë l¹i ®©y v× vËy c«ng ty cÇn ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng thÞ tr­êng, c«ng t¸c nghiªn cøu thÞ tr­êng chó träng h¬n. C«ng ty cÇn kÕt hîp c¸c c¸ch thu thËp th«ng tin sö dông tõ c¸c nguån kh¸c nhau. + §èi víi c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng cã xu h­íng bÞ gi¶m thÞ phÇn vµ c¸c thÞ tr­êng míi nhiÒu triÓn väng nh­ Trung Quèc, Mü... C«ng ty cÇn ph¶i chó träng t×m hiÓu vµ nghiªn cøu kÜ t×m th«ng ®Ó hiÓu râ c¸c nguyªn nh©n vµ ®iÒu kiÖn cña thÞ tr­êng ®ã. Chñ ®éng nghiªn cøu thÞ tr­êng vµ liªn hÖ b¹n hµng trùc tiÕp th«ng qua tham gia c¸c ho¹t ®éng héi chî triÓn l·m chµo hµng. + §èi víi c¸c c«ng ty, n­íc c¬ së h¹ tÇng ph¸t triÓn th«ng tin liªn l¹c thuËn tiÖn c«ng ty nªn tËn dông c¸c m¹ng l­íi ®ã ®Ó t×m hiÓu th«ng tin vÒ thÞ tr­êng b¹n hµng vµ qua ®ã còng qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm vµ c«ng ty ®Î ®­a th«ng tin cña c«ng ty ®Õn víi c¸c b¹n hµng quèc tÕ. + HiÖn nay, Nhµ n­íc rÊt chó träng c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ do vËy, c«ng ty liªn hÖ víi c¸c c¬ quan th­êng vô, ®¹i sø qu¸n, v¨n phßng cña ViÖt Nam t¹i n­íc ngoµi ®Ó n¾m b¾t th«ng tin mét c¸nh cËp nhËt, th­êng xuyªn vµ nÕu cè thÓ th× th«ng qua ®ã ®Ó kiªn hÖ b¹n hµng. + C«ng ty cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vËt chÊt cho tõng c¸ nh©n trong c«ng t¸c gióp c«ng ty thu thËp th«ng tin, t×m hiÓu më réng b¹n hµng. b)Lùa chän chiÕn l­îc ph¸t triÓn thÞ tr­êng §èi víi c¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ thiÕu sãt ®· x¶y ra, cßn c¸c thÞ tr­êng míi cã triÓn väng cÇn cã c¸c chiÕn l­îc th©m nhËp phï hîp cô thÓ: 2. BiÖn ph¸p ®èi víi mÆt hµng thªu ren: MÆt hµng nµy còng gièng nh­ mÆt hµng gèm sø vµ s¬n mµi còng ®ßi hái kh¸ lín vÒ mÉu m· ho¹ tiÕt cña s¶n phÈm nguån nguyªn liÖu mÆt hµng nµy kh¸ råi rµo, lao ®éng lín nh­ng l¹i kh«ng tËp trung mµ n»m kh¸ r¶i r¸c trªn c¸c vïng ®Êt n­íc. Do vËy: C«ng ty cÇn ph¶i cã m¹ng l­íi thu mua hîp lý vµ t¨ng c­êng liªn doanh, liªn kÕt, tæ chøc tËp trung lao ®éng thµnh tõng vïng ®Ó ®¶m b¶o nguån hµng ®­îc ®Çy ®ñ vµ æn ®Þnh. C«ng ty nªn thuª chuyªn gia thiÕt kÕ mÉu m· kiÓu c¸ch s¶n phÈm cho s¶n phÈm mÆt hµng nµy ®a d¹ng vµ phong phó h¬n. Cïng víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt cã chÝnh s¸ch víi c¸c nghÖ nh©n ®Ó n©ng cao kinh nghiÖm vµ tay nghÒ cho c«ng nh©n, n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. 3.§a d¹ng ho¸ c¸c mÆt hµng kinh doanh Thø nhÊt: Do Nhµ n­íc khuyÕn khÝch xuÊt khÈu qua nghÞ ®Þnh 57/TM-1998 cho phÐp c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ®­îc phÐp xuÊt khÈu tÊt c¶ c¸c mÆt hµng trõ c¸c mÆt hµng Nhµ n­íc cÊm vµ qu¶n lý mµ kh«ng ph¶i xin giÊy phÐp cho tõng mÆt hµng nh­ tr­íc ®©y. Nªn ®©y lµ ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Thø hai: Do nhu cÇu kh¸ch hµng rÊt ®a d¹ng vµ phong phó kh«ng mang tÝnh ®¬n nhÊt. V× vËy ®Ó d¸p øng nhu cÇu ®ã mét c¸ch ®Çy ®ñ vµ ®ång bé doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i mÆt hµng. §ã còng lµ gi¶i ph¸p tèt mµ ®­îc nhiÒu nhµ kinh doanh ¸p dông. §a d¹ng ho¸ c¸c loiaÞ mÆt hµng cã thÓ lµ c¸c lo¹i mÆt hµng cïng ngµnh, c¸c mÆt hµng mang tÝnh phô trî lÉn nhau, vÝ dô nh­ gi­êng kÕt hîp víi ch¨n ga gèi ®Öm... hoÆc lµ c¸c mÆt hµng khan hiÕm mµ c¸c kh¸ch hµng ®ang cÇn. 4. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc kinh doanh HiÖn nay c«ng ty ®ang ¸p dông hai h×nh thøc xuÊt khÈu ®ã lµ xuÊt khÈu trùc tiÕp vµ nhËn uû th¸c. Trong c¬ cÊu xuÊt khÈu trùc tiÕp cã hai d¹ng, ®ã lµ xuÊt khÈu theo NghÞ ®Þnh th­ vµ xuÊt khÈu ngoµi NghÞ ®Þnh th­ XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th­ lµ thùc hiÖn xuÊt khÈu tr¶ nî theo sù tho¶ hiÖp gi÷a Nhµ n­íc ta víi chÝnh phñ c¸c n­íc. XuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th­ cã thuËn lîi lµ ®· cã s½n thÞ tr­êng, c«ng ty chØ viÖc thu gom vµ chuÈn bÞ hµng xuÊt khÈu. V× vËy c«ng ty tranh thñ sù trî gióp cña ChÝnh phñ ®Ó cã chØ tiªu tr¶ nî tõ ®ã lµm t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu, ®ång thêi còng qua h×nh thøc nµy thiÕt lËp mèi quan hÖ b¹n hang gÇn gòi tin cËy ®Ó lµm b­íc ®Öm trong kÝ kÕt hîp ®ång xuÊt khÈu trùc tiÕp ngoµi nghÞ ®Þnh th­ . Thùc hiÖn h×nh thøc xuÊt khÈu uû th¸c lµ viÖc thu hót c¸c nguån hµng trong n­íc, nhËn uû th¸c xuÊt khÈu nh»m h­ëng phÝ uû th¸c, h×nh thøc nµy hiÖn nay ®ang ®­îc c«ng ty chó träng chñ yÕu do nguyªn nh©n kh¸ch quan . Cô thÓ lµ tr­íc ®©y c«ng ty lµ tæng c«ng ty thñ c«ng mü nghÖ ®­îc Nhµ n­íc cho phÐp ®éc quyÒn xuÊt nhËp khÈu c¸c mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ, nªn b¶n th©n c«ng ty ®· x©y dùng uy tÝn trong c¸c ®¬n vÞ nguån hµng, h¬n n÷a c«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc cÊp mét nªn cã nhiÒu thuËn lîi ®Ó kh¸ch hµng hiÓu h¬n vÒ c«ng ty, tõ ®ã gîi më nhu cÇu biÕn nhu cÇu thµnh søc mua thùc tÕ. Ngoµi hai h×nh thøc xuÊt khÈu chÝnh trªn c«ng ty còng nªn sö dông tæng hîp c¸c h×nh thøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu: Tù doanh, gia c«ng, t¹m nhËp khÈu, t¸i xuÊt khÈu, chuyÓn khÈu ®Ó ®¸p øng tèt nhu cÇu cña thÞ tr­êng. 5. Liªn doanh liªn kÕt víi n­íc ngoµi ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm. Trong thêi gian tíi, C«ng ty cÇn chó ý viÖc liªn doanh víi c¸c h·ng cña n­íc ngoµi ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm, trong ®ã phÝa C«ng ty ®ãng gãp m¸y mãc thiÕt bÞ, ®Êt ®ai, nhµ x­ëng, ®¶m b¶o nguån lao ®éng... PhÝa n­íc ngoµi chñ yÕu ®ãng gãp vèn vµ c¸c bÝ quyÕt c«ng nghÖ. Trong ho¹t ®éng gia c«ng hîp t¸c, bªn nhËn chÞu nhiÒu thiÖt thßi v× ®¬n gi¸ gia c«ng thÊp, chØ chiÕm tõ 2 - 5% víi gi¸ b¸n t¹i thÞ tr­êng c¸c n­íc. Bªn ®Æt gia c«ng n­íc ngoµi ®­îc h­ëng mét kho¶n lîi nhuËn lín h¬n nhiÒu. V× vËy, nÕu tiÕn hµnh liªn doanh lîi nhuËn chung thu ®­îc cña xÝ nghiÖp liªn doanh lµ chªnh lÖch gi÷a doanh thu vµ c¸c kho¶n chi phÝ sÏ ®­îc chia cho c¸c bªn theo tû lÖ gãp vèn. NÕu xÐt trªn mét ®¬n vÞ s¶n phÈm, lîi nhuËn thu ®­îc cña C«ng ty trong tr­êng hîp liªn doanh sÏ cao h¬n nhiÒu so víi tr­êng hîp nhËn gia c«ng. Ngoµi ra trong qu¸ tr×nh liªn doanh C«ng ty còng cã thÓ nhËn ®­îc nhiÒu kinh nghiÖm cña phÝa n­íc ngoµi, n©ng cao ®­îc tr×nh ®é kü thuËt, c«ng nghÖ, tiÕp cËn s©u h¬n ®èi víi hµng thñ c«ng mü nghÖ c¸c n­íc. Trong thêi gian tr­íc m¾t, C«ng ty nªn tÝch cùc qu¶ng c¸o, giíi thiÖu nhu cÇu hîp t¸c liªn doanh cña m×nh, ®ång thêi t×m hiÓu kü nhu cÇu cña c¸c h·ng n­íc ngoµi. C«ng ty còng chuÈn bÞ c¸c yÕu tè sÏ dïng ®Ó ®ãng gãp vµi xÝ nghiÖp liªn doanh (®Þa ®iÓm xÝ nghiÖp liªn doanh, nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ nµo dïng ®Ó gãp vèn...) ®ång thêi t×m hiÓu tr­íc c¸ch thøc thñ tôc thµnh lËp, ho¹t ®éng, gi¶i thÓ xÝ nghiÖp liªn doanh trªn thùc tÕ, nghiªn cøu luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi t¹i ViÖt Nam vµ c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt kh¸c... Tuy nhiªn, C«ng ty kh«ng nªn qu¸ sèt s¾ng trong vÊn ®Ò liªn doanh, ký kÕt hîp ®ång liªn doanh trong khi ch­a chuÈn bÞ kü l­ìng, cã thÓ dÉn ®Õn bÞ bªn n­íc ngoµi lõa nh­: chuyÓn giao c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ cò, l¹c hËu, khai t¨ng gi¸ trÞ m¸y mãc thiÕt bÞ lªn so víi gi¸ trÞ thùc cña chóng. 6. Nh÷ng biÖn ph¸p chÝnh ®Ó kiÒm chÕ xu h­íng gi¶m hîp ®ång vµ gi¶m gi¸ gia c«ng. Nhµ n­íc ph¶i x©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn ngµnh tiÓu thñ c«ng nghiÖp vµ ngµnh c«ng nghiÖp may mÆc phï hîp víi tèc ®é ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp nãi chung ®Çu t­ cã träng ®iÓm, kh«ng nªn ch¹y theo môc tiªu gi¶i quyÕt viÖc lµm tr­íc m¾t mµ lµm gi¶m hiÖu qu¶ kinh tÕ l©u dµi. §­a HiÖp héi ngµnh may mÆc ViÖt Nam ®i vµo ho¹t ®éng m«t c¸ch cã hiÖu qu¶ ®Ó b¶o vÖ quyÒn lîi cho c¸c doanh nghiÖp trong nghiÖp trong ngµnh. §ång thêi ph¶i cã biÖn ph¸p gióp ®ì, t¹o viÖc lµm th­êng xuyªn cho nh©n d©n ë c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng nh»m t¹o ®­îc nguån hµng thñ c«ng mü nghÖ æn ®Þnh, th­êng xuyªn vµ liªn tôc. Nhµ n­íc cÇn xem xÐt, söa ®æi l¹i mét sè thñ tôc ë c¸c c¬ quan cã liªn quan ®Õn xuÊt khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ nh­: Bé th­¬ng m¹i (cÊp Quota), H¶i quan (thñ tôc hµng xuÊt - nhËp khÈu), Tµi chÝnh, Ng©n hµng... 7. N©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ký kÕt hîp ®ång gia c«ng quèc tÕ cña C«ng ty. Ngoµi viÖc t×m kiÕm ®­îc nhiÒu hîp ®ång gia c«ng ký kÕt víi c¸c bªn n­íc ngoµi, C«ng ty cÇn quan t©m ®Õn hiÖu qu¶ cña nã v× khi ký kÕt ®­îc mét hîp ®ång cã lîi ®èi víi ho¹t ®éng cña C«ng ty, ®iÒu nµy phô thuéc rÊt nhiÒu vµo c¸c cuéc ®µm ph¸n gi÷a hai bªn. Bªn c¹nh viÖc n©ng cao vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm nh­ng C«ng ty cÇn ph¶i cã kh¶ n¨ng tËn dông chung vµ ®­a lîi thÕ ®ã vµo hîp ®ång. Thùc hiÖn ®­îc c«ng viÖc nµy C«ng ty cã thÓ t¨ng ®¬n gi¸ s¶n phÈm h¹n chÕ ®­îc nh÷ng søc Ðp bÊt lîi cña bªn ®Æt hµng ®èi víi C«ng ty. §Ó ký kÕt ®­îc mét hîp ®ång cã lîi ®èi víi C«ng ty, C«ng ty cÇn ph¶i cã c¸n bé lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu cã kh¶ n¨ng trong c¸c vô giao dÞch, ®Ó cã ®­îc ®iÒu nµy nh©n viªn xuÊt nhËp khÈu ph¶i cã nghiÖp vô tèt vÒ giao dÞch ngo¹i th­¬ng vµ cã nh÷ng kinh nghiÖm trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ. §Ó cã nh÷ng ®iÒu kiÖn trªn C«ng ty cÇn ph¶i tæ chøc c¸c líp häc hoÆc cho c¸n bé cña c«ng ty ®i häc, båi d­ìng vÒ tr×nh ®é vµ tèt nhÊt lµ C«ng ty cÇn tuyÓn ng­êi cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu trªn. HiÖu qu¶ cña c¸c ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ nhËn biÕt ®­îc mét c¸ch râ rµng qua c¸c hîp ®ång ®­îc ký kÕt, nã ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty hiÖn nay vµ trong t­¬ng lai. Kh«ng thÓ phñ nhËn mét thùc tÕ lµ hiÖn nay c¸c hîp ®ång cña bªn ViÖt Nam ký kÕt th­êng chÞu nh÷ng thua thiÖt mµ bªn ViÖt Nam vÉn ph¶i ch¸ap nhËn. Mét phÇn lµ c¸c s¶n phÈm s¶n xuÊt trong n­íc thiÕu thèn vµ phô thuéc nhiÒu vµo viÖc thanh to¸n cña n­íc ngoµi, ®èi víi mét c«ng ty nh­ C«ng ty Artexport th× c«ng viÖc ®ßi hái c«ng nh©n cña C«ng ty ph¶i cã mét tay nghÒ kh¸ cao ®Ó ®¸p øng yªu cÇu ®Æt ra ®èi víi s¶n phÈm do C«ng ty s¶n xuÊt. §Æc ®iÓm chung cña c¸c n­íc Ch©u ¢u hä th­êng thÝch s¶n phÈm thñ c«ng mü nghÖ ViÖt Nam v× vËy ®©y còng lµ mét lîi thÕ trong c¸c cuéc ®µm ph¸n ngo¹i th­¬ng vµ cÇn ph¸t huy ®­îc nã. Mét hîp ®ång hoµn chØnh lµ mét hîp ®ång kh«ng chØ phôc vô cho sù tiÕp tôc tån t¹i cña c«ng ty mµ nã cßn ph¶i ®em l¹i lîi Ých cao nhÊt mµ C«ng ty cã thÓ ®¹t ®­îc. BiÖn ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c ký kÕt hîp ®ång gia c«ng víi n­íc ngoµi cÇn ®­îc C«ng ty chó träng vµ ph¸t huy nh÷ng lîi thÕ cña C«ng ty nh­: nguån hµng, tay nghÒ, c«ng t¸c qu¶n lý chÊt l­îng... ®Ó cã thÓ ký kÕt ®­îc nh÷ng hîp ®ång mµ C«ng ty vÉn thÊy r»ng kh«ng bÞ thua thiÖt. Ngoµi c¸c ®iÒu kiÖn trªn, C«ng ty cÇn ph¶i quan t©m ®Õn viÖc sö dông con ng­êi cña C«ng ty, nhÊt lµ vÒ mÆt ®¹o ®øc tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cña ng­êi cã thÈm quyÒn ký kÕt c¸c giao dÞch ngo¹i th­¬ng cña c«ng ty. Mét khi C«ng ty thùc hiÖn ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn cña biÖn ph¸p th× hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty sÏ cã mét kÕt qu¶ cao vµ sÏ gióp cho C«ng ty ph¸t triÓn v÷ng ch¾c trªn thÞ tr­êng trong n­íc vµ thÞ tr­êng quèc tÕ. 8. BiÖn ph¸p vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ c«ng t¸c kh¸c : HiÖn nay mét tån t¹i lín cña c«ng ty ®ã lµ sù tæ chøc lao ®éng cña c«ng ty. Tr×nh ®é nghiÖp vô lao ®éng kh«ng ®ång ®Òu, tÝnh tæ chøc kØ luËt lao ®éng ch­a cao, lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng. V× vËy c«ng ty cÇn cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vËt chÊt lao ®éng. NÕu ®­îc phÐp quy chuyÓn l­¬ng theo n¨ng suÊt vµ hiÖu qu¶ lao ®éng, ®iÒu ®ã sÏ t¹o sù n¨ng ®éng trong c«ng viÖc cña c¸n bé c«ng ty. Cô thÓ: + Hoµn thiÖn quy chÕ qu¶n lý tµi chÝnh, xuÊt nhËp khÈu vµ h¹ch to¸n kinh doanh trong néi bé C«ng ty . Qui chÕ vÒ quan hÖ lÒ lèi lµm viÖc trong néi bé C«ng ty. - Tinh gi¶m bé m¸y qu¶n lý, phôc vô. Chó träng ph¸t triÓn c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh trùc thuéc C«ng ty, t¨ng c­êng ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn sao cho phï hîp víi sù ®æi míi trong ho¹t ®éng kinh doanh theo c¬ thÞ tr­êng . - X©y dùng quy ho¹ch ®µo t¹o vµ båi d­ìng c¸n bé kÕ cËn cã ®øc cã tµi ®¶m ®­¬ng ®­îc nhiÖm vô ph¸t triÓn C«ng ty trong thêi gian tíi. -Bæ sung hoµn thiÖn c¸c tho¶ ­íc lao ®éng tËp thÓ. Thùc hiÖn hîp ®ång lao ®éng trong néi bé C«ng ty vµ hoµn thiÖn viÖc lËp sæ s¸ch BHYT. -Thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch vÒ l­¬ng th­ëng, kû luËt trong s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty . -Cñng cè c¸c tæ chøc §¶ng, ®oµn thÓ trong C«ng ty vµ c¸c chi nh¸nh v¨n phßng trùc thuéc . -Gi÷ g×n ®oµn kÕt, nhÊt trÝ néi bé , ®¶m b¶o an ninh kinh tÕ, chÝnh trÞ néi bé ®ùoc an toµn ®¶m b¶o c«ng ¨n viÖc lµm, ch¨m lo ®êi sèng vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn ¨n ë lµm viÖc cña c¸n bé c«ng nh©n viªn. III. Mét sè kiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc C«ng ty ®Ò nghÞ Nhµ n­íc xem xÐt l¹i c¸c vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt vÒ c¶i tiÕn thñ tôc xuÊt nhËp khÈu: Víi thÞ tr­êng xuÊt khÈu kh«ng cÇn Quota, nªn bá giÊy phÐp xuÊt khÈu chuyÓn. Ngµnh thñ c«ng mü nghÖ xuÊt khÈu hiÖn nay chñ yÕu lµ xuÊt khÈu hoÆc gia c«ng cho n­íc ngoµi, Bé Th­¬ng m¹i quy ®Þnh ph¶i cã hîp ®ång cô thÓ míi cÊp giÊy phÐp xuÊt khÈu. Thùc tÕ víi c¸c quy ®Þnh nµy c¸c doanh nghiÖp gia c«ng xuÊt nhËp khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ th­êng gÆp nhiÒu v­íng m¾c v× do ®Æc ®iÓm cña viÖc gia c«ng, kh¸ch hµng ®Õn ®Æt gia c«ng chØ ®Õn ký hîp ®ång khung sau ®ã míi t×m ®¬n ®Æt hµng cô thÓ. MÆt kh¸c, doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu hµng thñ c«ng mü nghÖ lµ ng­êi nhËn gia c«ng, th­êng ph¶i qua trung gian nªn cã nhiÒu ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ch­a thÓ x¸c ®Þnh ngay ®­îc nh­: thêi gian giao hµng, ph©n hiÖu hµng, mÉu m·... Cã tr­êng hîp sau khi nhËp khÈu nguyªn liÖu míi biÕt mÆt hµng cô thÓ, hoÆc tho¶ thuËn thªm c¸c ®iÒu kho¶n kh¸c... Do c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh buéc hai bªn ph¶i ký hîp ®ång chung mang tÝnh ®èi phã. C¸c giÊy phÐp xuÊt khÈu c¨n cø theo hîp ®ång nhiÒu khi ch­a ph¶n ¸nh ®­îc ®óng con sè thøc. §©y lµ mét thùc tÕ mµ c¸c c¬ quan qu¶n lý cÇn nghiªn cøu söa ®æi c¬ chÕ xuÊt - nhËp khÈu cho phï hîp, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp. Bé Néi vô cÇn nghiªn cøu ®Ó gi¶i quyÕt ngay viÖc cÊp VISA cho th­¬ng nh©n n­íc ngoµi, kÓ c¶ cÊp VISA nhiÒu lÇn, ®Æc biÖt ®èi víi c¸c chuyªn gia vµ kü thuËt viªn h­íng dÉn, kiÓm tra s¶n phÈm gia c«ng. Thñ tôc H¶i quan ®èi víi hµng gia c«ng nªn lµm nhanh chãng vµ ®¬n gi¶n ®ì g©y phiÒn hµ cho kh¸ch. §èi víi c¸c mÉu ®èi víi tµi liÖu kü thuËt nh­ mÉu b×a cøng kh«ng nªn ®¸nh thuÕ nh­ thêi gian qua. Thø hai vÒ xóc tiÕn th­¬ng m¹i: HiÖn nay khã kh¨n nhÊt ®èi víi C«ng ty trong ho¹t ®éng thÞ tr­êng ®ã lµ thu thËp th«ng tin vÒ thÞ tr­êng. V× vËy ®Ò nghÞ Bé th­¬ng m¹i còng nh­ Nhµ n­íc t¨ng c­êng ho¹t ®éng c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn c¬ quan tham t¸n th­¬ng m¹i cña ViÖt Nam ®Æt trªn c¸c n­íc trªn thÕ giíi cung cËp th«ng tin vÒ nhu cÇu vµ sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ c¸c thÞ tr­êng chÝnh- khã kh¨n vÒ thu thËp th«ng tin nh­ thÞ tr­êng EU, Mü... Thø ba chÝnh s¸ch ®èi víi lµng nghÒ: NghÒ thñ c«ng mü nghÖ cña ViÖt Nam ®­îc duy tr× chñ yÕu ë c¸c lµng nghÒ. Theo mét sè tµi liÖu nghiªn cøu th× ë ViÖt Nam cã 52 nhãm nghÒ thñ c«ng mü nghÖ truyÒn thèng. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn nh÷ng lµng nghÒ cã ®iÒu kiÖn vµ c¬ héi ph¸t triÓn nhanh ®Òu gÆp mét sè khã kh¨n nh­ thiÕu vèn c¬ së h¹ tÇng yÕu kÐm « nhiÔm m«i tr­êng ... nh­ ë lµng gèm B¸t Trµng giÊy B¾c Ninh... ®Ó c¸c lµng nghÒ duy tr× vµ ho¹t ®éng ph¸t triÓn kinh doanh, ®¶m b¶o hµng xuÊt khÈu Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî: + Phæ biÕn, h­íng dÉn cho c¸c nhµ s¶n xuÊt kinh doanh trong lµng nghÒ ®¨ng ký ho¹t ®éng theo ®óng ph¸p luËt, hiÓu biÕt c¸c chÝnh s¸ch, c¸c thñ tôc quy ®Þnh ®Ó ®­îc h­ëng c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, ­u ®·i hiÖn cã hoÆc Nhµ n­íc sÏ ban hµnh. + MÆt kh¸c lµng nghÒ víi t­ c¸ch lµ mét ®¬n vÞ hµnh chÝnh, mét ®¬n vÞ tæ chøc lµm ¨n cã tÝnh ph­êng héi, còng cÇn ®­îc sù hç trî cña Nhµ n­íc ®Ó xö lý mét sè vÊn ®Ò nh­ c¬ së h¹ tÇng, m«i tr­êng sinh th¸i... + Nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o thî thñ c«ng truyÒn thèng nh­ më c¸c tr­êng mÜ thuËt thùc hµnh ë mét sè n¬i cã nhu cÇu vµ trong c¸c tr­êng Cao ®¼ng Mü thuËt, ®Ó ®µo t¹o thî thñ c«ng mü nghÖ cho c¸c lµng nghÒ . + §Ó n©ng cao ®­îc tr×nh ®é lao ®éng trong c¸c lµng nghÒ Nhµ n­íc cÇn cã chÝnh s¸ch ®èi víi c¸c nghÖ nh©n, gióp ®ì hç trî, khuyÕn khÝch hä ph¸t huy tµi n¨ng, ph¸t triÓn nghÒ, ph¸t triÓn s¶n xuÊt phôc vô nhu cÇu trong n­íc vµ xuÊt khÈu, truyÒn d¹y nghÒ cho con ch¸u, ®µo t¹o nghÒ cho lao ®éng s¶n xuÊt Thø t­: VÒ nguyªn vËt liÖu cung cÊp cho s¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ: §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh hµng thñ c«ng mü nghÖ kh¾c phôc mét sè khã kh¨n vÒ nguån nguyªn vËt liÖu gç, song m©y... ®Ò nghÞ Nhµ n­íc ¸p dông mét sè biÖn ph¸p sau: + §èi víi nguyªn vËt liÖu gç khai th¸c tõ rõng tù nhiªn ®Ò nghÞ Bé, Ngµnh, Uû ban nh©n d©n c¸c tØnh thµnh phè trùc thuéc Trung ­¬ng giao h¹n møc cho c¸c doanh nghiÖp- ®¬n vÞ trùc tiÕp s¶n xuÊt kinh doanh s¶n phÈm gç mü nghÖ thuéc ngµnh, ®Þa ph­¬ng m×nh qu¶n lý. +§èi víi lo¹i nguyªn vËt liÖu kh¸c nh­ song m©y, tre, cãi... c¸c ®¬n vÞ khai th¸c phôc vô cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu ®Ò nghÞ Nhµ n­íc cã chÝnh s¸ch hç trî c¸c dù ¸n ®Çu t­ x©y dùng vïng trång nguyªn vËt liÖu nµy... + §Ò nghÞ Nhµ n­íc tæ chøc, x©y dùng ngµnh c«ng nghiÖp khai th¸c vµ xö lý nguyªn liÖu cung øng cho c¸c c¬ së s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu nh­ nguyªn liÖu gç, gèm sø... v× c¸c c¬ së s¶n xuÊt kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng vÒ vèn vµ kü thuËt ®Ó ®Çu t­ x©y dùng c«ng nghiÖp nµy. Nguyªn liÖu ®­îc khai th¸c vµ xö lý ®óng quy tr×nh c«ng nghÖ võa ®¶m b¶o tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, ®¶m b¶o chÊt l­îng nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo do n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh hµng ho¸ cña ta trªn thÞ tr­êng thÕ giíi. Thø n¨m chÝnh s¸ch vÒ thuÕ: Tõ n¨m 1999 Nhµ n­íc ra nghÞ ®Þnh sè 102 thay thuÕ doanh nghiÖp thµnh thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®­îc tÝnh theo hai ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp vµ khÊu trõ. §èi víi hµng xuÊt nhËp khÈu th× th­êng tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ v× vËy g©y ra ø ®äng vèn lín cho doanh nghiÖp. HiÖn nay thñ tôc hoµn thuÕ VAT cña c¬ quan thuÕ rÊt chËm (C«ng ty míi ®­îc Nhµ n­íc hoµn thuÕ cho hÕt quý 3 n¨m 1999 sè tiÒn thuÕ VAT cßn tån nµy rÊt lín gÇn 2 tû ®ång do vËy ®Ò nghÞ Bé Th­¬ng m¹i kiÕn nghÞ Nhµ n­íc th¸o gì cho C«ng ty. C¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch hµng thñ c«ng mü nghÖ: §Ó tËn dông ®­îc lîi thÕ so s¸nh cña ViÖt Nam, n©ng cao vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ võa t¨ng doanh thu cho Nhµ n­íc, võa gi¶i quyÕt viÖc lµm cho mét l­îng lín b¸n thÊt nghiÖp ë n«ng th«n ®Ò nghÞ Nhµ n­íc cã c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ hç trî ph¸t triÓn ngµnh hµng nµy: + ChÝnh s¸ch gi¶m nhÑ c­íc phÝ vËn chuyÓn: Hµng thñ c«ng mü nghÖ th­êng lµ nh÷ng lo¹i hµng cång kÒnh, gi¸ trÞ kh«ng cao ( hµng m©y tre ®an, nhiÒu lo¹i gèm mü nghÖ xuÊt khÈu mét container 40 feet chØ ®­îc kho¶ng 7000-8000 USD theo gi¸ FOB do vËy ®Ò nghÞ Nhµ n­íc gi¶m tõ 30-50% c­íc vËn chuyÓn theo biÓu gi¸ c­íc phÝ hiÖn hµnh. + ChÝnh s¸ch vÒ thuÕ xuÊt khÈu: §Ó khuyÕn khÝch ph¸t triÓn mÆt hµng thñ c«ng mü nghÖ - mÆt hµng truyÒn thèng cña ViÖt Nam ®Ò nghÞ Nhµ n­íc gi¶m møc thuÕ xuÊt khÈu xuèng tõ 3 ®Õn 0% tÝnh theo møc thuÕ gÝa trÞ gia t¨ng. Thø s¸u: §Ó t¹o m«i tr­êng ph¸p lý cho doanh nghiÖp ph¸t triÓn kinh doanh mét c¸ch tiÖn lîi vµ an toµn ®Ò nghÞ Nhµ n­íc sím hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt chÝnh s¸ch Nhµ n­íc, ®Æc biÖt lµ luËt th­¬ng m¹i vµ luËt doanh nghiÖp ®Ó c¸c doanh nghiÖp yªn t©m s¶n xuÊt kinh doanh. Tãm l¹i: §Ó ho¹t déng kinh doanh nãi chung vµ ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng nãi riªng th× c«ng ty cÇn rÊt nhiÒu sù gióp ®ì cña Nhµ n­íc. Víi nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c nh­ trªn ®· nãi kÝnh mong Nhµ n­íc quan t©m vµ gióp ®ì ®Ó c«ng ty ph¸t triÓn h¬n, ®ãng gãp chung vµo sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc. KÕt luËn Ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng xuÊt nhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng chñ yÕu vµ quan träng trong suèt qu¸ tr×nh kinh doanh cña doanh nghiÖp kinh doanh mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu. §ã lµ ho¹t ®éng quyÕt ®Þnh ®Õn sù sèng cßn cña doanh nghiÖp. Còng gièng nh­ bÊt kú c¸c doanh nghiÖp nµo, C«ng ty Artexport lu«n lu«n ®Èy m¹nh ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng nhËn gia c«ng. Tr­íc n¨m 1989 c«ng ty xuÊt khÈu theo chØ tiªu Nhµ n­íc giao, do vËy ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng cã phÇn bÞ coi nhÑ. Nh­ng tõ n¨m 1989 kim ng¹ch xuÊt khÈu theo nghÞ ®Þnh th­ gi¶m h¼n, C«ng ty ph¶i tù t×m thÞ tr­êng vµ ®éc lËp kinh doanh, th× ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng lµ mét ho¹t ®éng quyÕt ®Þnh ®Õn sù tån t¹i cña C«ng ty. §Õn nay th«ng qua ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng C«ng ty ®· giao dÞch vµ bu«n b¸n víi 40 n­íc trªn ThÕ Giíi, kim ng¹ch xuÊt khÈu ®­îc t¨ng dÇn hµng n¨m tõ 7.493.000 USD n¨m 1996 lªn 11.524.764 USD n¨m 2000. Vµ hiÖn nay tr­íc t×nh h×nh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t vµ khèc liÖt th× viÖc kinh doanh ®Ó doanh nghiÖp tån t¹i vµ ph¸t triÓn thÞ tr­êng cµng trë nªn khã kh¨n vµ còng cã rÊt nhiÒu c¸c doanh nghiÖp ®· bÞ ph¸ s¶n, vai trß cña ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng cµng trë nªn quan träng h¬n. NhËn thøc ®­îc vai trß ®ã, víi t­ c¸ch lµ thùc tËp sinh cña C«ng ty em cè g¾ng t×m hiÓu, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng ph¸t triÓn thÞ tr­êng, ®Æc biÖt lµ c¸c hîp ®ång nhËn ®Æt gia c«ng hµng xuÊt khÈu cña C«ng ty vµ ®­a ra mét sè biÖn ph¸p n©ng cao hîp ®ång gia c«ng xuÊt khÈu cña C«ng ty. Tuy nhiªn do tr×nh ®é vµ thêi gian cã h¹n nªn chuyªn ®Ò nµy kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt, em rÊt mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña thÇy c« cïng c¸c b¹n. Mét lÇn n÷a em xin c¶m ¬n thÇy gi¸o h­íng dÉn, cïng c¸c c« chó trong C«ng ty Artexport ®· gióp ®ì em trong qu¸ tr×nh thùc tËp vµ lµm chuyªn ®Ò nµy. Tµi liÖu tham kh¶o 1. Tæ chøc nghiÖp vô kinh doanh th­¬ng m¹i quèc tÕ (NXB Thèng kª 1994) PTS.TrÇn ChÝ Thµnh 2. Gi¸o tr×nh kinh tÕ th­¬ng m¹i quèc rÕ - Tr­êng §HKTQD Hµ Néi PTS. §Æng §×nh §µo PTS. §ång §øc Rhanh 3. Gi¸o Tr×nh ®µm ph¸n vµ ký kÕt hîp ®ång kinh qoanh quèc tÕ - Tr­êng §HKTQD Hµ Néi 4. Quy ®Þnh sè 299/TMDL - XNK (09/04/1992) vÒ hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng. 5. T¹p chÝ th­¬ng m¹i c¸c sè n¨m 1998, 1999,2000 6. T¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn -§HKTQD 7. Mét sè tµi liÖu cña C«ng ty Artexport Môc lôc Trang