UBND thành phố là nơi tham gia trực tiếp vào quá trình đền bù đất và là nơi cơ quan chính quyền ở địa phương sát với dân nhất trong quá trình đền bù đất diễn ra trên địa bàn thành phố, đồng thời là nơi tạo điều kiện cho những chính sách đền bù đất nông nghiệp ngày một hoàn thiện hơn. UBND là nơi xem xét các phương án đền bù để từ đó tạo lợi ích hợp lý giữa những người dân bị thu hồi đất và các chủ đầu tư khi tham gia vào việc bồi thường đất cho người dân. Vì vậy UBND thành phố luôn có những chương trình đào tạo đội ngũ cán bộ để nâng cao trình độ hiểu biết của mình đồng thời để có những phương án đền bù hợp lý và sát với thị trường nhất, từ đó UBND có thể kiến nghị lên UBND cấp tỉnh để có những chính sách đền bù đất nông nghiệp ngày một hoàn thiện hơn, sát với thị trường và thoả mãn được với người dân hơn.
UBND thành phố phải luôn luôn đào tạo những cán bộ trong sạch, tin tưởng và đồng thời luôn luôn công khai các chính sách đền bù đất nông nghiệp diễn ra trên địa bàn thành phố để công tác đền bù đất nông nghiệp được diễn ra một cách minh bạch, công khai và hài hoà được giữa lợi ích của người dân và lợi ích của Nhà nước của tỉnh Bắc Ninh. Từ đó nâng cao hiệu quả GPMB một cách nhanh chóng để thu hút được những nhà đầu tư lớn đồng thời công tác GPMB diễn ra nhanh chóng thì các doanh nghiệp sẽ nhanh chóng được đi vào hoạt động từ đó nâng cao thu nhập cho người dân và giảm tỷ lệ thất nghiệp trên địa bàn thành phố Bắc Ninh.
68 trang |
Chia sẻ: aloso | Lượt xem: 1846 | Lượt tải: 3
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề Một số giải pháp hoàn thiện chính sách đền bù đất nông nghiệp trên thành phố Bắc Ninh, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
300
5.300
Cộng
65.100
58.100
51.400
44.400
36.750
27.400
+ Quyết định số 225/2004/QĐ-UB ngày 28/12/2004 của UBND tỉnh Bắc Ninh quy định khung giá đền bù đất nông nghiệp như sau:
ĐVT:1.000đ/m2
Hạng đất
Chỉ tiêu
Hạng 1
Hạng2
Hạng 3
Hạng4
Hạng5
Hạng 6
- Đền bù đất
40.000
38.950
37.000
35.150
33.400
31.730
- Đền bù hoa màu trên đất
9000
8.000
7.000
6.000
5.000
4.000
- Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp
14.700
14.700
14.700
14.700
14.700
14.700
- Hỗ trợ ổn định đời sống
5.300
5.300
5.300
5.300
5.300
5.300
Cộng
70.000
66.950
64.000
61.150
58.400
55.730
+ Quyết định số 168/QĐ-UB ngày 31/12/2005 của UBND tỉnh Bắc Ninh quy định khung giá đền bù đất nông nghiệp như sau:
ĐVT:1.000đ/m2
Hạng đất
Chỉ tiêu
Hạng 1
Hạng2
Hạng 3
Hạng4
Hạng5
Hạng 6
- Đền bù đất
40.000
38.950
37.000
35.150
33.400
31.730
- Đền bù hoa màu trên đất
9000
8.000
7.000
6.000
5.000
4.000
- Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp
14.700
14.700
14.700
14.700
14.700
14.700
- Hỗ trợ ổn định đời sống
5.300
5.300
5.300
5.300
5.300
5.300
Cộng
70.000
66.950
64.000
61.150
58.400
55.730
Như vậy ta thấy tỉnh Bắc Ninh luôn luôn cố gắng đưa ra chính sách đền bù đất nông nghiệp sát với giá thị trường nhất để sao cho tránh được những thiệt hại ít nhất cho những người bị thu hồi đất nông nghiệp và một phần nhằm tăng khả năng ổn định cuộc sống cho người dân. Tại tỉnh Bắc Ninh ngoài tiền đền bù đất đai chuyển mục đích sử dụng, tỉnh còn có những chính sách hỗ trợ bà con nông dân có đất bị thu hồi một khoản chuyển đổi nghề nghiệp là 14.700đ/m2
Mục đích của nghị định, QĐ mới là làm cho các cơ quan Nhà nước và nhân dân thống nhất cách hiểu, cách làm. Bởi từ trước tới nay, chính sách thì đúng nhưng quá trình thực hiện chưa tốt, dẫn đến tình trạng khiếu kiện cho rằng đền bù không thỏa đáng. Dự thảo nghị định cũng phải nêu rõ đất đai, tài sản hay công trình như thế nào sẽ được đền bù hay hỗ trợ. Và điều quan trọng là giá đền bù có phù hợp với thực tế hay không.
Đối với thành phố Bắc Ninh đã và đang cố gắng thực hiện nghiêm túc chính sách đền bù đất nông nghiệp của Đảng và Nhà nước, của Tỉnh khi thu hồi đất nông nghiệp để thực hiện công tác giải phóng mặt bằng nhằm phát triển tỉnh Bắc ninh theo những mục tiêu và chiến lược mà Đảng và Nhà nước đề ra và của riêng tỉnh Bắc Ninh nói riêng.
Nhưng hiện nay thì Tỉnh Bắc Ninh ngày một hoàn thiện dần chính sách đền bù đất nông nghiệp, tiền đền bù đối với các loại đất ngày một tăng hơn so với những năm trước.
2.4.1. Đối với các loại đất nông nghiệp.
“ Căn cứ Nghị định số 197/2004/NĐ-CP ngày 24/4/1998 của chính phủ V/v đền bù thiệt hại khi nhà nước thu hồi đất.
Căn cứ quyết định số 168/QĐ-UB ngày 31/12/2005 của chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh V/v ban hành quy định khung giá các loại đất áp dụng tại tỉnh Bắc Ninh.
Căn cứ quyết định số 226/QĐ-CT ngày 31/12/2004 của UBND tỉnh Bắc Ninh quy định đơn giá bồi thường cây trồng, mức hỗ trợ khi nhà nước thu hồi đất nông nghiệp”. Hồ sơ phương án bồi thường GPMB
Chính sách đền bù đất nông nghiệp được áp dụng với từng loại đất nông nghiệp trên địa bàn thành phố.
2.4.1.1. Đất nông nghịêp hạng 1 giao lâu dài.
Là đất nông nghiệp giao lâu dài thường trên 20 năm sử dụng và cho người dân quản lý và canh tác trên mảnh đất đó, khi được giao trong thời gian lâu dài thì người dân sẽ chú tâm trong việc canh tác và cải tạo đất để khi gieo trồng hoa mầu sẽ đạt được hiệu quả lớn nhất.
Giá đền bù đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài là 41000đ/m2, vì vậy mà khi bị quy hoạch đất để thực hiện những mục tiêu chung của tỉnh thì người dân sẽ được đền bù phần diện tích đất bị thu hồi với giá là 41000đ/m2. Khoản tiền đền bù này là một phần nhà nước góp phần để ổn định cuộc sống của người dân để họ tìm cách kiếm sống khi không còn có đất để canh tác nữa.
2.4.1.2. Đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao.
Là đất nông nghiệp giao cho người nông dân để canh tác nhưng trong thời gian ngắn hơn dưới 20 năm, để họ canh tác thu hồi những loại cây nông nghiệp mang tính chất thời vụ nhiều hơn. Giá đất đền bù đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao là 41000đ/m2
2.4.1.3. Đất nông nghiệp hạng 2 tạm giao.
Đối với đất nông nghiệp hạng 2 tạm giao thì giá đền bù đất thấp hơn so với hai loại đất trên, đây là đất mà nhà nước giao cho người nông nhân để họ canh tác và trồng những loại hoa màu dễ sống trong thời gian ngắn hơn, đồng thời nhanh quy hoạch hơn, nhưng giá trị của những loại hoa màu đó thì thấp hơn cho nên thì tiến hành đền bù đất thì nhà nước căn cứ vào điều này để có được đơn giá đền bù hợp lý, giá đền bù đất nông nghiệp hạng 2 tạm giao là 38950đ/m2.
2.4.2. Đối với các loại hoa mầu.
Hoa màu là tài sản trên đất của người nông dân, vì vậy mà khi bị quy hoạch đất thì họ cũng được đền bù những tài sản hiện có trên vùng đất bị quy hoạch, đối với hai loại đất là đất nông nghiệp hạng 1 lâu dài và đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao thì khi đền bù hoa màu trên hai loại đất này là 9000đ/m2, còn đối với đất nông nghiệp hạng 2 tạm giao là 8550đ/m2. Đây là giá đền bù mà nhà nước quy định đối với hoa màu trên đất để phần nào hỗ trợ phần tài sản bị mất khi thu hồi đất nông nghiệp, phần nào giúp cho người nông dân bù lại được số tiền và công sức chăm sóc hoa màu tránh tình trạng bức xúc của người dân khi họ không được đền bù thoả đáng. Đối với cây lâu năm thì được đền bù với số tiền là 25000đ/cây.
Ngoài kinh phí đền bù đât nông nghiệp và hoa mầu trên đất thì nhà nước còn trích một khoản kinh phí để ổn định cuộc sống cho người dân khi họ không còn đất để khai thác, bước đầu giúp họ làm quen với cuộc sống mới và quen với công việc mới.
Kinh phí hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp là 14700đ/m2, và kinh phí hỗ trợ ổn định cuộc sống là 5300đ/m2. Tổng kinh phí hỗ trợ là 20000đ/m2.
2.4.3.Một số hồ sơ phân tích kinh phí đền bù đất nông nghiệp trên thành phố Bắc Ninh.
Hiện nay trên thành phố Bắc Ninh đang phát triển ngày một nhanh chóng, nhiều khu đô thị mới mọc lên, nhiều khu vui chơi giải trí được xây dựng, khu công nghiệp đang phát triển vì vậy khi một tỉnh, một thành phố ngày càng phát triển, đời sống nhân dân ngày càng được nâng cao thì diện tích đất nông nghiệp càng bị thu hẹp lại và thay vào đấy là một thành phố trẻ, một đô thị sầm uất...
Trong những năm gần đây thành phố Bắc Ninh đã quy hoạch nhiều vùng đất nông nghiệp và xây dựng ngày một nhiều hơn.
* Trong công trình: Hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở số 3 đường Hồ Ngọc Lân Phường Kinh Bắc- Thành phố Bắc Ninh, ban quản lý dự án xây dựng thành phố Bắc Ninh đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh, hội đồng đền bù giải phóng mặt bằng tỉnh Bắc Ninh xem xét phê duyệt phương án bồi thường thu hồi đất xây dựng hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở số 3 đường Hồ Ngọc Lân – thành phố Bắc Ninh với nội dung sau:
“ - Tổng diện tích đất xin bồi thường xây dựng dự án nhà ở là: 117,933,68m2
trong đó:
+ Đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài: 87.833,08m2
+ Đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao : 4.399,7m2
+ Đất nông nghiệp hạng 2 giao lâu dài : 20.261,9m2
+ Đất chuyên dùng( mương, đường) : 5.439m2
Với đất chuyên dùng nộp ngân sách đề nghị không tính đền bù trong phương án này, các diện tích đất tạm giao các hộ sử dụng từ năm 1992 và đã đầu tư cải tạo để đất đạt năng suất bằng các thửa hạng 1 giao lâu dài liền kề, thì áp dụng tính bồi thường theo lâu dài và khai nộp thuế bổ xung.
- Tổng kinh phí bồi thường đất : 4.612.281.880đ
+Đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài : 87.833,08m2 x 41.000đ/m2 = 3.601.156.280đ
+ Đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao : 4.399,7m2 x 41.000đ/m2 = 180.387.700đ
+ Đất nông nghịêp hạng 2 giao lâu dài: 20.261,9m2 x 38.950đ/m2 = 789.201,005đ
Tổng kinh phí bồi thường hoa màu trên đất: 1.000.204.470đ
+ Đất nông nghiệp hạng 1 lâu dài : 87.833,08m2 x 9.000đ/m2 = 790.479.720đ
+ Đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao : 4.052,8m2 x 9.000đ/m2 = 36.475.200đ
+ Đất nông nghiệp hạng 2 giao lâu dài : 20.261,9m2 x 8.550đ/m2 = 173.231.550đ.
- Tổng kinh phí hỗ trợ ổn định đời sống và chuyển đổi nghề nghiệp: 2.249.893.600đ.” Hồ sơ phương án bồi thường GPMB
Qua phân tích kính phí đền bù đất của công trình “ Hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở số 3 đường Hồ Ngọc Lân” tất cả các loại đất , hoa màu trên đất đều được tính một cách rõ ràng không có sự mập mờ trong phương án bồi thường, ngay cả kinh phí hỗ trợ ổn định cuộc sống cũng được quan tâm một cách chặt chẽ tạo điều kiện cho người dân ổn định công việc, cuộc sống của mình...
Ngoài ra trong phương án bồi thường đất thì đất nông nghiệp tạm giao được chuyển sang tính đền bù theo phương pháp của đất nông nghiệp lâu dài vì trong nhiều năm người nông dân đã tốn nhiều phương pháp để cải tạo đất tạm giao để đạt năng suất cao hơn...
Vì vậy ngoài việc quan tâm đến giá đất phải bồi thường thì chính sách còn quan tâm đên thời gian sử dụng đất của người dân, quan tâm đến các loại đất mà người dân sử dung, canh tác để có phương pháp đên bù thích hợp, không gây tình trạng bức xúc cho người dân.
Tuy nhiên những khu đất nằm ở vùng trũng nhưng trong quá trình canh tác nhân dân đã đầu tư tân tạo đất nâng lên một năm cấy 2 vụ lúa và trồng được một vụ đông. Nhân dân nhận ruộng từ năm 1992 đến nay qua nhiêu năm canh tác đã cải tạo đất nhưng không được hỗ trợ công tân tạo đất trong những năm qua.
*Với dự án : Xây dựng mở rộng nhà điều hành sản xuất chi nhánh điện thành phố và trung tâm giao dịch khách hàng điện lực Bắc Ninh.
“ Căn cứ nghị định 197/2004/NĐ-CP ngày 03/12/2004 của Chính phủ về việc bồi thường, hỗ trợ tái định cư khi Nhà nước thu hồi đất; Thông tư số 116/2004/TT-BTC ngày 07/12/2004 của Bộ tài chính hướng dẫn thực hiện nghị định số 197/2004NĐ-CP.
Căn cứ quyết định số 225/2004/QĐ-UB ngày 28/12/2004 của UBND tỉnh Bắc Ninh về việc quy định giá các loại đất trên địa bàn tỉnh Bắc ninh; Quyết định 226/2004/QĐ-UB ngày 31/12/2004 của UBND tỉnh Bắc Ninh về quy định đơn giá bồi thường cây trồng, mức hỗ trợ khi Nhà nước thu hồi đất nông nghiệp” Dự án:Xây dựng mở rộng nhà điều hành sản xuất chi nhánh điện thành phố Bắc ninh
Điện lực Bắc Ninh thuê đất để xây dựng mở rộng chi nhánh của mình với diện tích xin thu hồi là 1300,2 m2 tại Đồng giải – Thanh sơn- Phường vũ ninh- TP Bắc Ninh.
Trong đó: đất nông nghiệp hạng 1 : 1276,2 m2
đất chuyên dùng : 24,0m2
Tổng diện tích bồi thường đất hạng 1 tạm giao cho các hộ : 1.417,7 m2 , thời gian thuê là 50 năm
Đền bù thiệt hại về đất :
- Đất nông nghiệp hạng 1 : 1.417,7 m2 x 41.000đ/m2 = 58.125.700,0đ
Đền bù cây hàng năm trên đất nông nghiệp :
1.417,7 m2 x 9000đ/m2 = 12.759.300,0đ
Đền bù cây lâu năm trên đất : 20 cây x 25.000đ/cây = 500.000đ
Phương thức thanh toán:
Số tiền đền bù trên điện lức Bắc Ninh sẽ thanh toán như sau:
Trả 70% tiền đền bù đất vào ngân sách phường, trả 30% tiền đền bù đất và 100% tiền đền bù hoa màu trên đất cho các hộ được tạm giao.
Các khoản chi khác chi theo quy định hiện hành.
Khi trong những phương án bồi thường chính thức mà còn thiếu sót, nhiều phần diện tích đất khó canh tác không được tính tới khi đền bù thì khi được phát hiện phải được thực hiện tiếp phương án bồi thường bổ sung. Như vậy ta thấy Chính sách đền bù đất nông nghiệp ngày một rõ ràng, luôn luôn sủa đổi những thiếu sót khi mà lập phương án bồi thường thiệt hại mắc phải, hay những cơ quan pháp lý bỏ qua.Vì vậy mà cần có phương án bồi thường bổ sung để khắc phục những sai sót mắc phải.
* Như trong công trình : Hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở Khả Lễ II xã Võ Cường-TP Bắc Ninh.
Lý do bồi thường bổ sung:
- Bồi thường phần diện tích đền bù thiếu, phần diện tích do hộ gia đình khai hoang phục hoá từ lâu nhưng trong quá trình thống kê bồi thường bị bỏ sót và tính vào đất chuyên dùng.
- Một số hộ chung thửa nhưng trong quá trình kê khai thống kê diện tích bồi thường địa phương đã bỏ sót.
- Trong phương án bồi thường cũ không có phần bồi thường cây trồng và công tân tạo đất của một số hộ
Tổng diện tích xin bồi thường bổ sung là : 1.234,5m2
+ Tổng kinh phí bồi thường đất ( Đất nông nghiệp hạng 1 lâu dài và đất tập thể do nâng hạng ):
973,6m2 x 41.000đ/m2 + 269,9 m2 x 1000đ/m2 = 41.563.990đ
+ Tổng kinh phí hoa màu trên đất:
973,6m2 x 9.000đ/m2 + 269,9 m2 x 6.100đ/m2 = 9.032.300đ
+ Tổng kinh phí hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp, ổn định cuộc sống
973,6m2 x 20.000đ/m2 = 19.472.000đ.
* Trong phương án bồi thường bổ sung tại công trình : Hạ tầng kỹ thuật khu nhà ở số 2 Đường Hồ Ngọc Lân – TP Bắc Ninh cũng vậy do sự thiếu sót khi kê khai diện tích đất đền bù nên đã phải thực hiện phương án bồi thường bổ sung ngay khi có thể. Phần diện tích đất khai hoang phục hoá do gia đình đã sử dụng từ trước năm 1993 đã được áp dụng đền bù như đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài. Qua đây thì chính sách đền bù đất nông nghiệp trên tỉnh Bắc Ninh luôn linh động trong mọi trường hợp, luôn quan tâm tới lợi ích của người dân.
Tổng diện tích đất xin bồi thường bổ sung là : 404,8m2
trong đó : + đất các hộ quản lý : 138,40m2
+ đất đã được UBND phường Kinh Bắc bồi thường cho các hộ
( thuộc dự án dãn dân ): 266,40m2
Tổng kinh phí bồi thường đất, hoa màu, hỗ trợ bổ sung :
a. Bồi thường cho các hộ quản lý:
- Đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài:
138,40m2 x 41.000đ/m2 = 5.674.400đ
- Bồi thường hoa màu trên đất :
138,40m2 x 9.000đ/m2 = 1.245.600đ
- Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và ổn định đời sống :
138,40m2 x ( 15.300+4.700) đ/m2 = 2.768.000đ
b. Bồi thường phần diện tích đã thu hồi của dự án giãn dân phường Kinh Bắc ( Phần kinh phí này trả cho UBND phường Kinh bắc)
- Đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài:
266,40m2 x 41.000đ/m2 =10.922.400đ
- Bồi thường hoa màu trên đất :
266,40m2 x 9.000đ/m2 = 2.397.600đ
- Hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp và ổn định đời sống :
266,40m2 x ( 15.300+4.700) đ/m2 = 5.328.000đ
Để góp phần vào mỹ quan thành phố, tỉnh và thành phố cũng đang quy hoạch và xây dựng công viên, vườn hoa để nâng cao không gian thoáng mát, yên tĩnh của thành phố. Những chính sách về đền bù đất cho những khu vực nằm trong dự án bị quy hoạch để xây dựng phải có sức thuyết phục và mang tính cưỡng chế đồng thời phải hiêu được thấu đáo tâm ly của người sở hữu đất thì mới quy hoạch nhanh chóng vùng cân xây dựng để góp phần vào sự phát triển của thành phố một cách kịp thời với những mục tiêu đã đặt ra.
* Trong phương án bồi thường, hỗ trợ đền bù giải phóng mặt bằng công
trình hồ vườn hoa ngân hàng là một thực tế chứng minh. Vùng cần quy hoạch nằm ngay mặt đường quốc lộ 1A, có vị trí địa lý thuận tiện cho người dân nếu như sử dụng làm nơi bán hàng hay xây dựng nhà ở. Nhưng vì mục tiêu chung của tỉnh, mục tiêu của thành phố, đặc biệt là sự phát triển của thành phố nên khu đất được quy hoạch nhanh chóng để xây dựng vườn hoa ngân hàng.
Tổng diện tích đất thu hồi là : 6.107,4m2
Trong đó :+ đất nông nghiệp hạng 1 lâu dài : 480m2
+ đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao: 3.507m2
+ đất nông nghiệp hạng II tạm giao: 2.120,4m2
Kinh phí bồi thường thiệt hại khi thu hồi đất:
a. Bồi thường đất:
Bồi thường đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài :
480m2 x 41.000đ/m2 =19.680.000đ
Bồi thường đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao:
3.507m2 x 41.000đ/m2 =143.787.000đ
- Bồi thường đất nông nghiệp hạng II tạm giao :
2.120,4m2 x 38.950đ/m2 =82.589.600đ
b. Bồi thường hoa màu trên đất, nuôi trồng thuỷ sản:
3.897m2 x 9.000đ/m2 + 2.120,4m2 x 9000đ/m2 =54.966.600đ
c. Hỗ trợ cho hộ gia đình có đất giao ổn định lâu dài để chuyển đổi nghề nghiệp, ổn định đời sống và ổn định sản xuất:
480m2 x 20.000đ/m2 = 9.600.000đ
phương thức thanh toán:
- Tiền bồi thường đất giao ổn định lâu dài, cây trồng hàng năm, tài sản trên đất, hỗ trợ trả trực tiếp cho chủ hộ gia đình, cá nhân.
- Bồi thường đất tạm giao chuyển vào ngân sách phường sau khi đã trích trả cho chủ hộ nhận tạm giao chi phí đầu tư vào đất bằng 30%.
- Tiền hỗ trợ chi phí đầu tư cải tạo đất trả cho hộ gia đình. Đối với đất tạm giao nộp ngân sách phường 70% kinh phí hỗ trợ công cải tạo đất.
Qua một số hồ sơ về việc bồi thường đên bù đất nông nghiệp khi bị nhà nước thu hồi để xây dựng thành phố ta thấy rằng trong chính sách đền bù đất nông nghiệp thì các loài giá đất được áp dụng một cách chặt chẽ và tổng quát, giá đất được áp dụng đối với từng loại đất và được áp dụng bồi thường một cách minh bạch. Ngoài tiền bồi thường giá đất ra thì còn có phương án bồi thường cho các tài sản trên đất, và bịên pháp hỗ trợ người dân để họ ổn định cuộc sống và thay đổi nghề nghiệp mới. Qua đó ta thấy chính sách đền bù đất nông nghiệp trên thành phố Bắc Ninh đã phần nào giúp người dân ổn định cuộc sống của mình sau khi bị thu hồi đất, thành phố Bắc Ninh hiện nay đang xây dựng rất nhiều và ngày càng phát triển vì vậy để đạt được mục tiêu phát triển của tỉnh và thành phố thì chính sách đền bù đất luôn luôn phải theo sát thị trường để không gây lên sự thiệt hại cho cả hai bên. Chính vì vậy mà chỉ mấy năm gần đây thành phố Bắc Ninh đã phát triển một cách nhanh chóng cả về cơ sở hạ tầng, kinh tế chính trị, về giao thông vận tải... Đất nông nghiệp dần dần bị thu hẹp lại thay vào đó là các khu đô thị mới, toà nhà công sở, công viên vườn hoa...Ngoài những phương án bồi thường thiệt hại đã được cơ quan nhà nước xác lập còn có những phương án bồi thường bổ sung khi mà có sự sai sót trong việc bồi thường nên giảm được tình trạng kiện cáo của người dân đồng thời giúp cho việc quy hoạch và xây dựng diễn ra một cách nhanh chóng để đưa thành phố phát triển và là trung tâm của tỉnh.
2.5. Hiệu quả của việc áp dụng chính sách đền bù đất nông nghiệp trên thành phố Bắc Ninh.
2.5.1. Đối với thành phố Bắc Ninh.
Trong những năm gần đây thành phố Bắc Ninh đã thay đổi liên tục, và phát triển một cách nhanh chóng khó có thể nhận ra, diện tích đất nông nghiệp bì thu hẹp lại thay vào đó là những cụm công nghiệp mọc lên giải quyết được công ăn việc làm cho người dân, giảm được tỷ lệ thất nghiệp đồng thời nâng cao được thu nhập cho người dân và những người có trình độ, và những khu đô thị mới nâng cao kiến trúc tổng thể cho toàn thành phố, các công trình công cộng phục vụ cho an ninh quốc phòng, cơ sở hạ tầng ngày một được nâng cao hơn, nhiều công viên được mọc lên như công viên Hoàng Quốc Việt, hồ Nguyên phi ỷ Lan, vườn hoa ngân hàng... tạo không gian thoáng mát giữa lòng thành phố chật hẹp, tạo nên một quang cảnh trữ tình cho người dân, đồng thời là chỗ vui chơi giải trí cho lớp trẻ tránh được các cám dỗ của xã hội...
Bên cạnh những khu vui chơi giải trí, các cụm công nghiệp nhỏ, những khu đô thị mới, những ngôi biệt thự lộng lẫy là các trụ sở văn phòng được mọc lên san sát nhau.Trong đó những trụ sở của các chi nhánh ngân hàng là rõ nhất, qua đó cho thấy sự phát triển về kinh tế về dân trí của người dân trong thành phố Bắc Ninh. Điều quan trọng là chính sách đền bù đất nông nghiệp đã góp phần quan trọng cho bộ mặt của thành phố Bắc Ninh ngày nay. Chính sách đền bù phải hợp lý và thực hiện một cách nhanh chóng thì thành phố Bắc ninh mới phát triển nhanh đến vậy.
Thử hỏi xem nếu như thành phố Bắc Ninh mà ít trụ sở của các Ngân hàng giao dịch thi các công ty khi thực hiện trả tiền qua tài khoản sẽ khó khăn như thế nào khi mà Bắc Ninh là một tỉnh nhiều khu công nghiệp, nhiều doanh nghiệp nứơc ngoài đang đầu tư vào. Vì vậy mà chính sách đền bù đất phải hợp lý thì mới nhanh chóng hoàn thành những mục tiêu phát triển, những quy hoạch tổng thể của thành phố...
Chính nhờ làm tốt công tác giải phóng mặt bằng và quy hoạch mở rộng và phát triển đô thị nên từ năm 1997 khi trở lại là trung tâm kinh tế chính trị, văn hoá xã hội, khoa học kỹ thuật của tỉnh, sau 8 năm phát triển thì đến tháng 5/2005 thị xã Bắc Ninh đã được bộ xây dựng công nhận là đô thị loại III và đến 25/01/2006 thị xã Bắc Ninh đã được Chính phủ quyết định công nhận là thành phại cấp III. Nhờ việc giải phóng mặt bằng được diễn ra nhanh chóng và mau lẹ thì thành phố Bắc Ninh mới được như ngày nay, một thành phố với những mục tiêu phát triển mới, những chiến lược phát triển cho riêng mình và một đô thị xanh, sạch, đẹp...
2.5.2. Đối với người sở hữu đất.
Công tác giải phóng mặt bằng bao gồm việc đền bù thiệt hại cho người nông dân có đất canh tác khi chuyển mục đích sử dụng đất được Nhà nước quy hoạch đã được ghi cụ thể: Đó lá tiền đền bù đất và các khoản khác theo quy định của Nhà nước, của tỉnh, thành phố trực thuộc trung ương ban hành theo khung giá đất do Chính phủ quy định.
Người sở hữu đất khi mà thực hiện quy hoạch thành phố, đất nông nghiệp bị nhà nước thu hồi để hướng vào mục tiêu chung của toàn tỉnh, thành phố thì họ đã nhanh chóng nhận được số tiền mà nhà nước đền bù theo như chính sách đã đề ra, thì họ có cơ hội thay đổi cuộc sống của mình, nâng cao cuộc sống bằng các tiện nghi trong nhà. Hơn nữa người dân tìm cho mình một công việc mới với thu nhập cao hơn nhờ qua sự đào tạo của các trường dạy nghề. Một thành phố phát triển, văn minh hiện đại làm thoả mãn được tinh thần, tâm hồn của người dân trong sự phát triển của nền kinh tế thị trường. Ngoài ra nhờ vào quá trình quy hoạch và thay đổi mục đích sử dụng đất mà diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp thay vào đó là các khu công nghiệp, cơ sở hạ tầng, các công trình công cộng...nên nó có tác động lớn đến đời sống của một số hộ nông dân. Số tiền đền bù, người nông dân có thể sử dụng để tạo ra nhiều cơ hội kiếm sống nhờ phát triển ngành nghề hoặc đầu tư dịch vụ, học tập... Xây dựng khu công nghiệp cũng thu hút một lực lượng đông đảo lao động trẻ ở nông thôn có cơ hội vào làm việc trong các nhà máy, xí nghiệp, tạo thu nhập ổn định hơn so với nguồn thu nhập bấp bênh từ nông nghiệp. Người nông dân được tiếp xúc với công nghệ, kỹ thuật mới, có lối sống và tác phong công nghiệp đồng thời phá bỏ nếp sống bảo thủ, thiếu năng động sáng tạo, tuỳ tiện đã ăn sâu vào nếp suy nghĩ của người nông dân.
Tuy nhiên ngoài những lợi ích mà người dân đã và đang có thì họ cũng còn gặp những khó khăn không nhỏ trong cuộc sống bên cạnh một số hộ gia đình giàu lên nhờ đền bù đất thì cũng không ít gia đình lâm vào cảnh "trắng tay” như họ bị thất nghiệp, hay thậm chí họ học nghề song vẫn không tìm được việc làm ổn định. Mà phổ biến hiện nay là đền bù bằng tiền nhưng tiền chỉ là sự thay thế nguồn tạo ra thu nhập này bằng nguồn tạo ra thu nhập khác hầu hết các gia đình sử dụng tiền đền bù vào việc mua sắm các phương tiện cho sinh hoạt như mua ti-vi, xe máy và xây nhà... thậm chí có gia đình còn cho con cái ăn chơi tiêu xài dẫn đến tệ nạn xã hội trong khu vực nông thôn ngày càng gia tăng. Sự đền bù là cao hay thấp còn phụ thuộc vào việc sử dụng tiền đền bù đó vào hoạt động nào để tạo ra thu nhập, bù đắp mức giảm thu nhập do mất đất nông nghiệp. Kế hoạch thu hồi đất không gắn với kế hoạch đào tạo nghề cho người mất đất, trong khi đó mới là mấu chốt để giải quyết vấn đề. Người dân mất đất, không có việc làm, không có thu nhập chính là mầm mống của bất ổn định.
2.6. Đánh giá chung về chính sách đền bù đất nông nghiệp trên thành phố Bắc Ninh.
2.6.1. Những thuận lợi:
Chính vì có những chính sách đền bù đất nông nghiệp hợp lý luôn luôn có những thay đổi để phù hợp với thị trường nên trong những năm vừa qua công tác giải phóng mặt bằng của Tỉnh nói chung, của thành phố Bắc Ninh nói riêng luôn thực hiện khá tốt, nhân dân tạo điều kiện cho các chủ đầu tư giải phóng nhanh chóng mặt bằng để sớm đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng đô thị và các cơ sở sản xuất kinh doanh dịch vụ, các khu công nghiệp tập trung...
Về công tác phổ cập giáo dục luôn được tỉnh và thành phố quan tâm hàng đầu để nâng cao kiến thức và trình độ hiểu biết cho người dân cho nên thành phố là nơi hoàn thành phổ cập giáo dục THCS sớm nhất tỉnh (đã phổ cập từ năm 2002 ) vì vậy mà dân trí trình độ hiểu biết về pháp luật của người dân phần nào được nâng cao hơn, hiểu rõ luật pháp hơn và không gây khó khăn nhiều cho cơ quan chính quyền khi thực hiện nhiệm vụ. Do đó công việc giải phóng mặt bằng được diễn ra một cách suôn sẻ hơn không gây khó khăn nhiều cho Nhà nước và các chủ đầu tư.
Vì thành phố Băc Ninh vẫn là một thành phố trẻ và có diện tích đất nông nghiệp tương đối là ít cho nên UBND tỉnh luôn luôn có những xem xét cụ thể về chính sách đền bù đất nông nghiệp hợp lý để tạo điều kiện cho người dân bước đầu thay đổi cuộc sống và công việc của mình.
Bên cạnh một số cán bộ Nhà nước làm thiếu trách nhiệm trong công việc thì hầu hết tỉnh Bắc Ninh có đội ngũ cán bộ thanh liêm, luôn quan tâm đến đời sống của người dân và có trách nhiệm trong việc bồi thường đền bù cho người dân và trong quá trình quy hoạch chuyển đổi mục đích sử dụng đất nông nghiệp. Nên trong quá trình thực hiện Giải phóng mặt bằng không gây lên nhiều những vụ khiếu kiện, khiếu nại, tố cáo cơ quan chính quyền địa phương. Và đặc biệt không xảy ra những xô sát giữa người dân với những cán bộ chính quyền tại địa phương.
Ngoài ra tại các phường, xã trên địa bàn thành phố thỉnh thoảng đã có những buổi họp để thông báo, phổ biến cho người dân biết và nắm rõ hơn về sự quy hoạch tổng thể của tỉnh nói chung và của thành phố nói riêng để tạo tâm lý cho người dân chuẩn bị trước để tránh gây lên những sự việc đột ngột trong việc quy hoạch và giải phóng mặt bằng để xây dựng đầu tư.
Việc thực hiện công tác bồi thường diễn ra một cách nhanh chóng không lề mề mất thời gian đã tạo được tâm lý yên tâm cho người dân khi đã bị thu hồi đất để quy hoạch. Đồng thời tạo cho ngươì dân khi bị mất đất thì nhanh chóng tìm công việc mới phù hợp với tiềm năng kinh tế và trình độ hiểu biết của mình.
Hiện nay trên thành phố bắc Ninh đã có sàn giao dịch việc làm để giới thiệu việc làm cho những người lao động có nhu cầu tìm việc, vì vậy khi bị thu hồi đất nông nghiệp để xây dựng các công trình công cộng, cơ sở hạ tầng, khu đô thị mới thì cuộc sống của người dân lúc đầu sẽ gặp khó khăn. Nhưng thông qua sàn giao dịch việc làm thì họ sẽ dễ dàng tìm được công việc phù hợp với mình hơn một cách nhanh nhất cho nên cuộc sống của những người dân khi bị thu hồi đất sẽ có cuộc sống ổn định hơn và một công việc mới, một phong cách làm việc mới...
2. 6.2. Những hạn chế còn tổn tại và nguyên nhân.
Thứ nhất Hiện nay, do yêu cầu công nghiệp hóa, đô thị hóa, Nhà nước cần lấy đi một phần đất nông nghiệp để xây dựng các khu công nghiệp, khu đô thị mới và xây dựng kết cấu hạ tầng phục vụ cho phát triển kinh tế chung của đất nước, và của tỉnh bắc ninh nói riêng. Đó là một yêu cầu khách quan và còn có xu hướng phát triển trong tương lai. Tuy nhiên, việc lấy đất nông nghiệp để phát triển các khu công nghiệp, các khu đô thị mới đã làm xuất hiện việc nhiều hộ nông dân không có đất hoặc thiếu đất sản xuất. Vì vậy công tác giải phóng mặt bằng đã gặp không ít khó khăn vì nông dân là những người sống nhờ vào ruộng đất nên khi bị thu hồi nhiều đất thì họ không muốn nhận tiền đền bù là điều dễ hiểu, hơn nữa khi bị thu hồi đất rồi, họ long đong chưa tìm được việc làm mới phù hợp với mình dẫn tới thất nghiệp tràn lan. Những người không có trình độ, tay nghề lao động thì họ sẽ không biết làm gì khi không còn đất nông nghiệp để canh tác nữa điều này làm cho thành phố Bắc Ninh thêm một vấn đề nhức nhối trong xã hội. Nếu như tâm lý họ không vững vàng, gia đình không quản lý chặt chẽ thì họ dễ bị xa vào những cám dỗ của xã hội. Vấn đề việc làm là vấn đề muôn thủa và băn khoăn trong mỗi người dân. Điều băn khoăn của người nông dân không phải là không có cơ sở. Bởi khu vực nông nghiệp mà họ đang sinh sống sẽ trở thành khu công nghiệp, từ nông thôn thành khu đô thị mới, nếu như họ được tái định cư trong khu vực quy hoạch này, thì với số tiền được đền bù như giá đất nông nghiệp là quá thấp, làm thế nào để họ có thể sống được trong môi trường mới với giá cả của khu đô thị, khu công nghiệp.
Thứ hai Một vấn đề khác cũng rất đáng được quan tâm là, khi lấy đất nông nghiệp, theo quy hoạch của nhà nước sẽ làm đảo lộn ý định làm ăn lâu dài của các hộ nông dân. Để tạo dựng một nghề mới không phải một sớm, một chiều, nhất là đối với những người lâu nay chỉ quen gắn bó với nghề nông. Nếu chuyển sang nghề mới thì hàng loạt vấn đề đặt ra, chẳng hạn: ai dạy nghề cho họ, vốn đầu tư cho nghề mới lấy từ tiền đền bù đất có đủ hay không? Ai cho vay thêm, lãi suất vay như thế nào? Đó là những vấn đề cần được xem xét, nghiên cứu và giải quyết một cách thấu tình, đạt lý.
Thứ ba Ngoài ra trong quá trình thu hồi đất không sao tránh khỏi những thiếu sót tồn tại dẫn tới người nông dân có sự so sánh giữa tỉnh này với tỉnh khác, nơi này với nơi khác và giữa dự án này với dự án khác... nên sẽ không tránh khỏi những kiến nghị, đề nghị với các cấp chính quyền trước khi nhận tiền đền bù giải phóng mặt bằng... Hơn nữa việc lấy đất nông nghiệp đã giao cho nông dân sử dụng ổn định lâu dài để chuyển thành đất xây dựng là một vấn đề hết sức nhạy cảm. Mặc dầu trên văn bản, các báo cáo cũng như trong thực tế đều khẳng định đất nông nghiệp là tư liệu sản xuất không có gì thay thế được trong sản xuất nông nghiệp, cần phải được bảo vệ, cải tạo và phát triển. Trên thực tế, chưa cần có một sự đầu tư gì, chỉ cần một quyết định chuyển đất nông nghiệp sang mục đích xây dựng thì giá trị đất đó tự nhiên đã tăng vọt. Song cơ hội tiền tỷ này lại không thuộc về người nông dân có đất bị thu hồi mà thường rơi vào tay những một số quan chức cấp cao. Song điều này cũng hãn hữu nhưng vẫn làm cho ngân sách của nhà nước thất thoát hàng tỷ đồng. Còn cuộc sống của người dân vẫn khó khăn.
Thứ tư Những người trực tiếp tham gia trong quá trình đưa ra chính sách giải phóng mặt bằng, quy hoạch một khu vực nào đó không tránh khỏi những thiếu sót trong quá trình làm việc. Họ có thể cho rằng mình có quyền “ ban phát đất đai” dẫn đến những vùng quy hoạch đã được ấn định trước nhằm chuộc lợi về mình từ đó có những người giầu lên nhanh chóng thông qua việc quy hoạch đất và Nhà nước bị thất thu ngân sách...
Thứ năm Mặt khác do trình độ hiểu biết về pháp luật của người dân còn nhiều hạn chế cho nên cũng gây không ít khó khăn, thậm chí còn doạ nạt kiện cáo cho những người làm nhiệm vụ bồi thường đất. Vì thực tế đối với đất nông nghiệp bị thu hồi ở mỗi địa phương, thành phố hay giữa các huyện có giá đất đền bù khác nhau, tuỳ theo ngân sách và độ đắt đỏ của giá đất, vị trí của vùng đất bị quy hoạch nhưng người dân vì không hiểu nên rất bức xúc vì cũng là đất nông nghiệp, nơi khác được trả cao sao mình lại bị trả thấp, nên dẫn đến kiện cáo mất thời gian.
Thứ sáu Nguyên nhân của những vướng mắc trong quá trình thực hiện chính sách đền bù, hỗ trợ giải phóng mặt bằng, tái định cư là giá bồi thường, đền bù chưa hợp lý. Luật Đất đai quy định giá đất được ban hành hàng năm nhưng một dự án không thể hoàn thành việc bồi thường trong một năm dẫn đến khó khăn trong việc xử lý giá, bảo đảm công bằng giữa các trường hợp bị thu hồi đất cùng một dự án. Mặt khác, theo Nghị định 197 của Chính phủ, việc hỗ trợ ổn định đời sống sản xuất và hỗ trợ chuyển đổi nghề nghiệp chỉ áp dụng đối với những trường hợp hộ gia đình, cá nhân trực tiếp sản xuất nông nghiệp bị thu hồi trên 30% diện tích đất sản xuất nông nghiệp. Tuy nhiên, một số hộ gia đình, cá nhân có nhiều thửa ruộng ở nhiều nơi, bị thu hồi giao cho nhiều dự án khác nhau nên việc xác định tỷ lệ % diện tích đất và xác định mức hỗ trợ gặp khó khăn. Điều đó dẫn đến sự không bình đẳng về mức bồi thường, hỗ trợ giữa các hộ gia đình bị thu hồi đất nông nghiệp. Một vấn đề bức xúc nữa là giải quyết việc làm cho người lao động sau khi thu hồi đất bởi hầu hết người dân là lao động nông nghiệp thuần tuý, trình độ thấp, khả năng tiếp cận khoa học kỹ thuật tiên tiến hạn chế. Mặt khác, chưa có quy định bắt buộc các doanh nghiệp khi nhận đất bàn giao phải có trách nhiệm giải quyết việc làm cho người dân khu vực bị thu hồi đất. Tuy nhiên, lao động cho các KCN chưa đáp ứng được yêu cầu về trình độ, chuyện môn cao. Đối với các ngành nghề tại chỗ, thu nhập còn thấp, đầu ra cho sản phẩm gặp khó khăn. Ngoài ra, khâu tuyên truyền, hướng nghiệp của địa phương hạn chế nên chưa khuyến khích người dân tham gia chuyển đổi nghề.
Đây cũng chính là những nguyên nhân gây ảnh hưởng tới công tác giải phóng mặt bằng, vì vậy để làm tốt công tác đền bù thì cần phải làm chặt chẽ, đúng quy trình hướng dẫn của Tỉnh, đúng luật và luôn phải tuyên truyền giải thích để người nông dân hiểu đúng, hiểu rõ hơn về vấn đề này từ đó tránh được những khó khăn tổn thất không đáng có trong quá trình làm việc...
Thứ bảy Trong quá trình tính giá đền bù đất nông nghiệp đối với các hạng đất và thời gian giao đất thì vẫn chưa có sự chênh lệch nhau nhiều như về đất nông nghiệp hạng 1 giao lâu dài và đất nông nghiệp hạng 1 tạm giao thì đều có mức giá bồi thường đất nông nghiệp khi bị Nhà nước thu hồi là 41.000đ/m2 , còn đất nông nghiệp hạng 2 giao lâu dài là 38.950đ/m2 . Như vậy sẽ có sự so sánh về giá cả khi bị thu hồi đất, vì mảnh đất là nơi họ lao động sản xuất trên đó và họ mất thời gian để chăm sóc và tu bổ lại chúng để được năng suất cao hơn, nhưng lại chưa có sự khác biệt rõ ràng trong quá trình xác định mức giá đền bù cho người có đất bị thu hồi. Điều này có thể dẫn tới những mâu thuẫn không đáng có giữa người dân với cơ quan chính quyền các cấp và cơ quan chức năng khi làm công tác bồi thường đất nông nghiệp cho người dân. Vì vậy dễ xẩy ra những chống đối không thi hành công việc nhận tiền bồi thường của người dân đối với chính quyền địa phương và sẽ dẫn tới những khó khăn trong công việc giải phóng mặt bằng cho các nhà đầu tư, cho nhà nước và cho thành phố Bắc ninh.
Chương III. Một số giải pháp nhằm hoàn thiện chính sách đền bù đất nông nghiệp trên thành phố Bắc Ninh.
3.1. Đối với chính quyền cấp Trung Ương.
3.1.1. Chính sách – pháp luật.
Nhà nước cần thường xuyên sửa đổi bổ sung luật đất đai và các văn bản hướng dẫn tổ chức thực hiện luật đất đai cho phù hợp và chặt chẽ với thực tế và phải uyển chuyển trong việc ban hành và điều chỉnh giá đất sao cho sát với thực tế sao cho lợi ích của hai bên đều được thoả mãn và đạt lợi ích lớn nhất. Có chính sách đền bù và hỗ trợ khi thu hồi đất nông nghiệp, tạo điều kiện thuận lợi để hộ nông dân và lao động nông nghiệp sớm ổn định được đời sống, tạo được việc làm mới có thu nhập tốt hơn.
Trong quy hoạch, kế hoạch sử dụng đất nông nghiệp, đặc biệt trong việc thu hồi đất nông nghiệp đã giao cho các hộ nông dân để phát triển các khu công nghiệp, khu đô thị mới và xây dựng kết cấu hạ tầng cần phải bảo đảm được lợi ích của nhà nước, lợi ích của người nông dân, lợi ích của các nhà doanh nghiệp và nhà đầu tư sử dụng diện tích đó cũng như lợi ích của cộng đồng, bảo đảm đời sống của nhân dân trong khu vực được quy hoạch. Đặc biệt coi trọng việc bảo đảm đời sống cho những người nông dân không còn đất sản xuất và những người phải di dời tới một nơi ở mới. Mức giá đền bù đất thu hồi là một vấn đề hết sức phức tạp, liên quan mật thiết đến đời sống của người dân, nhất là người dân chuyên sống về nghề nông, do đó phải được giải quyết một cách thỏa đáng. Hơn nữa ngoài việc xác định giá đền bù đất nông nghiệp một cách hợp lý, thỏa đáng, Nhà nước cần có chính sách hỗ trợ cho nông dân trong trường hợp phải di dời để tái định cư, nhất là phải tái định cư ngoài khu vực quy hoạch như hỗ trợ di chuyển, hỗ trợ trong giáo dục, học tập cho con cái họ, và các hạ tầng thiết yếu cho cả cộng đồng. Đặc biệt Đảng và Nhà nước cần có những phương pháp triển khai nghiên cứu để đề ra một chính sách đất đai mới dựa trên cơ sở định giá thuê đất công khai, minh bạch để cho những người nông dân biết và hiểu rõ hơn về những quy định về việc bồi thường đất nông nghiệp cho người dân có như vậy mới khắc phục được những hiện tượng đầu cơ, sử dụng đất hiệu quả, mà không bị thu hồi để giao cho người khác sử dụng; trong lúc, đúng ra các loại địa tô sử dụng đất phải được Nhà nước quản lý, sử dụng chặt chẽ và hiệu quả.
3.1.2. Nâng cao đội ngũ cán bộ thanh tra, kiểm tra.
Kiểm tra là để đánh giá xem việc thi hành chính sách, pháp luật đang diễn ra như thế nào, việc gì làm tốt thì phát huy, việc gì chưa tốt hoặc sai trái thì uốn nắn. Nhà nước phải luôn luôn có đội ngũ thanh tra, kiểm tra chặt chẽ, và có trách nhiệm công việc để thực hiện công việc thanh tra ở các địa phương, thành phố để tránh, hạn chế tình trạng tham ô, tham nhũng ở các địa phương qua việc đền bù đất cho người dân làm cho người dân mất lòng tin vào cơ quan chính quyền các cấp. Hơn nữa phải quy định các địa phương phải có những chính sách đền bù đất nông nghiệp sao cho giá đền bù phải sát với thực tế và nằm trong quy định của Nhà nước đã ban hành, Nếu như địa phương nào không làm đúng nhứ quyết định của Nhà nước ban hành thì sẽ bị xử phạt nghiêm chỉnh.
3.1.3. Giải pháp đẩy mạnh thực hiện cải cách hành chính, “ Minh bạch hoá cơ chế, chính sách”.
Công tác cải cách thủ tục hành chính có ý nghĩa quan trọng trong việc GPMB để nhằm thu hút được các nhà đầu tư một cách nhanh chóng, nhất là các nhà đầu tư lớn. Phong cách phục vụ chuyên nghiệp của đội ngũ cán bộ, chính sách thông thoáng, minh bạch là vấn đề được người dân và các nhà đầu tư, tập đoàn kinh tế lớn quan tâm. Vì vậy cần tiếp tục hoàn thiện cơ chế, phương thức thực hiện, quản lý nhằm tạo được điều kiện thuận lợi cho hoạt động của các doanh nghiệp trong công tác GPMB.
Việc minh bạch hoá cũng là một trong những biện pháp có hiệu quả cao, nó nhằm công khai, cụ thể hoá chính sách, hạn chế những nhũng nhiễu, tiết kiệm thời gian và chi phí cho Nhà nước và các nhà đầu tư. Đồng thời tránh tình trạng khiếu nại, khiếu kiện mất thời gian của người dân...
3.2. Đối với UBND tỉnh Bắc Ninh.
3.2.1.Chính sách- pháp luật.
UBND tỉnh Bắc Ninh phải luôn luôn có những chính sách đền bù đất cho người dân hợp lý và thay đổi qua các năm vì mỗi năm giá đền bù sẽ khác, nhu cầu và mức sống của người dân sẽ khác vì vây UBND tỉnh luôn xem xét tìm hiểu rõ về điều này để có được những quyết định đúng đắn nhất và hài hoà được lợi ích giữa các bên. Đồng thời chính quyền cần đặt mình vào vị trí của người dân có đất bị thu hồi để thấy hết những băn khoăn, khúc mắc của họ, đồng thời sâu sát thực tiễn, nắm bắt tâm tư nguyện vọng của người dân để đưa ra những quyết định phù hợp; Điều cốt yếu để người dân có đất bị thu hồi thực sự tin tưởng vào chính sách hỗ trợ, đền bù và giải quyết việc làm, trước tiên phải tạo một chỗ ở, một việc làm có thu nhập như trước. Như thế người dân mới ổn định cuộc sống và yên tâm lao động sản xuất. Việc lập quy hoạch, kế hoạch phát triển các khu công nghiệp, khu đô thị mới phải phù hợp với quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của mỗi vùng, địa phương mình và quy hoạch chung của cả nước. Để bảo đảm được yêu cầu này, trước hết địa phương cần phải có quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội của địa phương mình nhằm bảo đảm tính chiến lược, không phá vỡ sự ổn định lâu. Và Trong việc triển khai các dự án, phải công khai, minh bạch, dân chủ, bàn bạc với người dân một cách thấu đáo, hay là trong giải quyết khiếu kiện thì phải tổ chức tiếp dân, tổ chức thụ lý và xử lý các đơn thư khiếu kiện của dân cho đến nơi đến chốn, với các vụ việc nhùng nhằng thì phải tổ chức đối thoại với dân để giải quyết cho đứt điểm. Sau cùng, phải có biện pháp kiên quyết đối với những người lợi dụng việc khiếu kiện để gây rối, kích động và vụ lợi.
3.2.2. Phải có hệ thống chính sách bồi thường đồng bộ.
Bồi thường là một vấn đề rất phức tạp do đó UBND tỉnh, thành phố cần xây dựng một hệ thống chính sách bồi thường đồng bộ hợp lý trong đó có chính sách giá bồi thường để vừa đảm bảo lợi ích của Nhà nước, lợi ích của thành phố và lợi ích của người nông dân khi bị thu hồi đất. Đây là vấn đề liên quan trực tiếp đến lợi ích kinh tế của người dân nên họ luôn có xu hướng đòi hỏi, yêu cầu mức giá bồi thường cao hơn giá mà Nhà nước đưa ra đặc biệt là sau khi luật đất đai 2003 có ghi “ Giá bồi thường phải sát với giá thị trường trong điều kiện bình thường”.
Sau một thời gian dài sinh sống, lao động sản xuất trên mảnh đất của mình người dân đã đầu tư rất nhiều vào mảnh đất đó nên khi bị thu hồi họ gặp nhiều khó khăn về kinh tế, đời sống, việc làm... do đó vấn đề đặt ra là tỉnh, thành phố Bắc Ninh cần tiếp tục nghiên cứu, xem xét để ban hành các văn bản, chính sách về hỗ trợ đời sống, chính sách hỗ trợ việc làm... phải đi kèm với nhau để nhằm có hiệu lực và đem lại cuộc sống mới ổn định cho người dân sau khi bị thu hồi đất nông nghiệp của mình. Và đảm bảo nguyên tắc giá bồi thường tuân theo đúng quy luật thị trường, để vừa tuân theo đúng văn bản quy định của Nhà nước về giá đền bù và đồng thời đảm bảo được lợi ích thực tế cho người dân khi có đất bị thu hồi để tránh những vụ kiện cáo mất thời gian.
3.2.3 Đào tạo đội ngũ cán bộ trong sạch, và phải phân cấp trách nhiệm rõ ràng trong công việc.
Đây là một việc làm quan trọng đối với bộ máy của chính quyền địa phương, cán bộ quản lý, những người thực hiện nhiệm vụ trong việc bồi thường đền bù đất có uy tín, liêm yết thì mới tạo được niềm tin từ những người dân, từ đó công việc giải phóng mặt bằng mới được diễn ra nhanh chóng và không gây trở ngại gì cho các nhà đầu tư. Hơn nữa UBND tỉnh phải luôn luôn có những quyết định đối với UBND thành phố, các huyện về việc đào tạo đội ngũ cán bộ trong sạch cho bộ máy quản lý và sẽ có những hình phạt thích đáng nếu như cán bộ chính quyền địa phương nào không thực hiện đúng pháp luật để làm gương cho các cán bộ khác. Hơn nữa sự phân công công việc rõ ràng thì sẽ tránh tình trạng ỷ lại, đổ trách nhiệm cho nhau từ đó không gây lên những tổn thất đáng có như về nạn tham ô, tham nhũng trong quá trình thực hiện công tác đền bù giải phóng mặt bằng. Tránh được tổn thất lợi ích cho Nhà nước, điạ phương và người dân.
UBND thành phố phải có nhiệm vụ thực hiện tốt các quyết định của UBND tỉnh đề ra như tổ chức mở các lớp đào tạo đội ngũ cán bộ quản lý một cách nghiêm túc không được thực hiện một cách chống chế, UBND thành phố là chính quyền thực thi công việc bồi thường thiệt hại cho người dân vì vậy UBND thành phố phải thực hiện một cách đúng như quyết định của chính sách đền bù đất nông nghiệp mà tỉnh đưa ra nếu phát hiện có gì sai trái và không phù hợp với người dân thị sẽ phải đề nghị lên chính quyền cấp trên xem xét sự việc để đảm bảo được lợi ích của người dân.
3.2.4. Ban hành các văn bản hướng dẫn luật pháp, tuyên truyền giáo dục cho người dân.
Một trong những nguyên nhân quan trọng để dẫn tới các vụ khiếu kiện, khiếu nại của người dân khi bị Nhà nước thu hồi đât là trình độ hiểu biết pháp luật của người dân còn hạn chế. Vì quanh năm chỉ lam nghề nông không có cơ hội học hỏi bên ngoài cho nên họ khó thay đổi được ý nghĩ trong mỗi một người vì vậy khi bị thu hồi đất để chuyển mục đích sử dụng thì họ không thể không có những mâu thuẫn, bức xúc khi lợi ích, công việc của mình sẽ bị mất, và công việc của mình sẽ ra sao. Hơn nữa là sự so sánh giá cả đền bù đất giữa các địa phương và giữa các tỉnh sẽ được so sánh một cách ro ràng.Vì vậy mà chính quyền UBND tỉnh sẽ phải phải tăng cường tuyền truyền, giáo dục, thuyết phục người dân, bởi vì qua khiếu kiện, có thể thấy sự hiểu biết pháp luật của người dân nói chung còn chưa đầy đủ. Và phải có những lớp bồi dưỡng thêm về pháp luật cho người dân hiểu rõ hơn đồng thời giải quyết tất cả những thắc mắc của người dân như về giá cả, vùng quy hoạch, và thu tục của việc bồi thường đất diễn ra như thế nào để cho họ hiểu một cách rõ ràng đến khi tỉnh có những quyết định về việc thu hồi đất để quy hoạch thì phần nào đó sẽ được người dân hiểu và thông cảm cho những quyết định của Tỉnh và sẽ nghiêm chỉnh chấp hành những quyết định của Nhà nước và tỉnh.
3.2.5. Về giải quyết việc làm:
Đề nghị UBND tỉnh Bắc Ninh cho phép và tạo điều kiện cho thành phố Bắc Ninh được thành lập trung tâm dạy nghề và mở nhiều sàn giao dịch giới thiệu việc làm hơn để góp phần ổn định và tìm một công việc mới cho người dân . Đây là vấn đề được người dân quan tâm nhất sau khi bị Nhà nước và tỉnh thu hồi đất nông nghiệp để chuyển đổi mục đích sử dụng. Khi từ một người làm nông nghiệp không có trình độ sau khi bị thu hồi đất, một tư liệu sản xuất để những người nông dân làm ra của cải vật chất cho toàn xã hội nhưng khi bị mất đi tư liệu sản xuất đó thì họ sẽ bị hoang mang không biết cuộc sống sau này của mình sẽ thế nào. Chỉ những người có trình độ một ít thì sẽ nhanh chóng tìm được việc làm ngay trong các khu công nghiệp, các nhà máy sản xuất, còn lại thì sẽ hầu hết là bị thất nghiệp. Cho nên Đảng và Nhà nước, UBND tỉnh, thành phố Bắc Ninh phải có những chính sách hợp lý để giải quyết việc làm cho họ một cách nhanh chóng. Ðể giải quyết việc làm cho người lao động bị thu hồi đất các cơ quan chức năng cần có chính sách hỗ trợ chuyển đổi lao động nông nghiệp sang các ngành nghề khác, phát triển khu đô thị - dịch vụ liền kề gắn với khu công nghiệp. Tăng cường công tác đào tạo nghề, ban hành chính sách khuyến khích khu công nghiệp, doanh nghiệp lớn xây dựng cơ sở đào tạo nghề tại chỗ. Ở các tỉnh nên hình thành và quản lý quỹ hỗ trợ đào tạo nghề, phát triển các mô hình đào tạo, liên kết chặt chẽ với các cơ sở đào tạo nghề, xây dựng và đổi mới chương trình đào tạo phù hợp lao động nông thôn vùng chuyển đổi mục đích sử dụng đất. Để phần nào tạo được tâm lý yên tâm cho người dân bị thu hồi đất, từ đó công tác GPMB mới diễn ra nhanh chóng để phù hợp với sự phát triển cuả Tỉnh.
3.2.6. Giá bồi thường phải gắn với hạng, mức giao đất nông nghiệp cho người dân.
Phải có hệ thống giá phù hợp giữa các hạng đất và thời gian giao đất sử dụng cho người dân, Vì người dân đã mất kinh phí cải tạo lại đất để lao động sản xuất trên mảnh đất của mình trong thời gian mà Nhà nước đã giao cho nên mỗi một hạng đất và một thời gian giao đất sử dụng là khác nhau, vì vậy mà độ màu mỡ trên từng mảnh đất và giá trị thu hoạch được trên mỗi mảnh đất là khác nhau, từ đó mà họ mất thời gian canh tác, cải tạo mảnh đất của mình với nhưng kinh phí phù hợp. Cho nên khi bị thu hồi đất để Nhà nước và thành phố Bắc Ninh quy hoạch theo sự phát triển quy hoạch của tổng thể đất nước nói chung, tỉnh Bắc Ninh nói riêng thì tuỳ vào từng mảnh đất mà có những giá cả hợp lý cho thời gian sử dụng đất và từng hạng đất để không gây lên những thất thoát về kinh phí không đáng có và tạo sự công bằng cho người dân khi nhận tiền bồi thường từ mảnh đất của mình.
3.3. Đối với UBND thành phố Bắc Ninh.
UBND thành phố là nơi tham gia trực tiếp vào quá trình đền bù đất và là nơi cơ quan chính quyền ở địa phương sát với dân nhất trong quá trình đền bù đất diễn ra trên địa bàn thành phố, đồng thời là nơi tạo điều kiện cho những chính sách đền bù đất nông nghiệp ngày một hoàn thiện hơn. UBND là nơi xem xét các phương án đền bù để từ đó tạo lợi ích hợp lý giữa những người dân bị thu hồi đất và các chủ đầu tư khi tham gia vào việc bồi thường đất cho người dân. Vì vậy UBND thành phố luôn có những chương trình đào tạo đội ngũ cán bộ để nâng cao trình độ hiểu biết của mình đồng thời để có những phương án đền bù hợp lý và sát với thị trường nhất, từ đó UBND có thể kiến nghị lên UBND cấp tỉnh để có những chính sách đền bù đất nông nghiệp ngày một hoàn thiện hơn, sát với thị trường và thoả mãn được với người dân hơn.
UBND thành phố phải luôn luôn đào tạo những cán bộ trong sạch, tin tưởng và đồng thời luôn luôn công khai các chính sách đền bù đất nông nghiệp diễn ra trên địa bàn thành phố để công tác đền bù đất nông nghiệp được diễn ra một cách minh bạch, công khai và hài hoà được giữa lợi ích của người dân và lợi ích của Nhà nước của tỉnh Bắc Ninh. Từ đó nâng cao hiệu quả GPMB một cách nhanh chóng để thu hút được những nhà đầu tư lớn đồng thời công tác GPMB diễn ra nhanh chóng thì các doanh nghiệp sẽ nhanh chóng được đi vào hoạt động từ đó nâng cao thu nhập cho người dân và giảm tỷ lệ thất nghiệp trên địa bàn thành phố Bắc Ninh.
UBND thành phố có thể kiến nghị lên UBND tỉnh để thành lập thêm những trung tâm đào tạo nghề và sàn giao dịch việc làm để tạo thêm cơ hội nghề nghiệp cho những người bị thu hồi đất và đồng thời nâng cao tay nghề của họ để nâng cao thu nhập qua công việc mới. Qua đó tạo được tâm lý yên tâm cho những người dân khi bị Nhà nước thu hồi đất, và họ không gây cản trở qua các đợt khiếu nại, khiếu kiện và chống đối cán bộ chính quyền địa phương.
UBND thành phố Bắc Ninh luôn đào tạo cán bộ về cách tính giá đền bù đất nông nghiệp sao cho sát với thị trường và với mức sống của người dân để từ đó có những kiến nghị bổ sung với UBND tỉnh về việc đưa ra những giá đền bù hợp lý hơn. Đồng thời nâng cao hiệu quả lợi ích giữa các bên và đời sống của nhân dân được ổn định hơn...
Kết luận
Qua quá trình thực tập và tìm hiểu thì em thấy chính sách đền bù đất nông nghiệp ngày một quan trọng không chỉ đối với người dân khi bị thu hồi đất mà còn quan trọng với Nhà nước khi tham gia vào công tác đền bù, giải phóng mặt bằng. Với sự phát triển của đất nước nói chung và của Tỉnh Bắc ninh nói riêng thì diện tích đất nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp lại để phù hợp với sự phát triển đó cho nên để hài hoà được lợi ích giữa Nhà nước và lợi ích của người dân, để tráng được những xung đột, mâu thuẫn trong quá trình giải phóng mặt bằng, quá trình đền bù đất nông nghiệp cho người dân, thì chính sách đền bù đất nông nghiệp phải ngày một khắc phục những sai sót và hạn chế đang có. Qua quá trình tìm hiểu em thấy chính sách đền bù đất nông nghiệp có vai trò quan trọng trong sự phát triển của đất nước nói chung và của các địa phương nói riêng. Chính sách đền bù đất nông nghiệp có hợp lý, sát với thực tế thì công việc giải phóng mặt bằng mới được diễn ra nhanh chóng từ đó tạo điều kiện cho sự phát triển của đất nước như vấn đề thu hút trực tiếp vốn đầu tư nước ngoài vào Việt Nam. Vì vậy qua sự tìm tòi nghiên cứu thì em thấy Đảng và Nhà nước luôn quan tâm tới vấn đề này để tạo tiền đề cho sự phát triển của nền kinh tế đất nước, nâng cao thu nhập cho người lao động....
Tài liệu tham khảo
1.Giáo trình chính sách kinh tế - xã hội - Trường Đại học kinh tế quốc dân- Nhà xuất bản khoa học và kỹ thuật.
2.Báo cáo tổng hợp quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế - xã hội thành phố Bắc Ninh và vùng phụ cận đến năm 2020.
3. WWW.BacNinh.gov.vn
4. WWW.VTCNews
5.Việt báo.vn
6.Tạp chí cộng sản điện tử
7.VN.media
8.Niên giám nông nghiệp.
9.VNChannel.net
10.Hồ sơ xin thuê đất.Năm 2006.
11.Phương án bồi thường bổ sung năm 2006.
12.Hồ sơ phương án bồi thường GPMB tháng 5/2006
13.Các quyết định của Chủ tịch UBND tỉnh Bắc Ninh
14.Các luận văn của khoá trước.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 12194.doc