Chuyên đề Một số giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh toán xuất nhập khẩu tại Ngân hàng Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Hà Nội

g vèn ngo¹i tÖ tõ c¸c ®¬n vÞ. MÆt kh¸c do t©m lý cña ng­êi d©n ViÖt Nam thÝch mua b¸n ngo¹i tÖ t¹i c¸c cöa hµng t­ nh©n. V× vËy, nguån vèn ngo¹i tÖ cña Ng©n hµng kh«ng m¹nh, chñ yÕu lµ nguån huy ®éng tiÒn göi d©n c­ vµ nguån vèn ngo¹i tÖ ®iÒu hoµ tõ Trung ­¬ng. §©y lµ mét khã kh¨n ®èi víi Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi khi thùc hiÖn thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu, Ng©n hµng ®· ph¶i tõ chèi mét sè giao dÞch do kh«ng ®ñ ngo¹i tÖ ®¸p øng nhu cÇu thanh to¸n. Thø hai, vÒ tæ chøc nghiÖp vô thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi ch­a thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu theo mét quy chÕ, quy ®Þnh chÝnh thøc, ®ång bé hoµn chØnh. ChÝnh v× thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ®­îc tiÕn hµnh theo c¸c quy ®Þnh mang tÝnh t¹m thêi (d­íi d¹ng dù th¶o) nªn cßn nhiÒu chç ch­a thùc sù hîp lý nh­ t×nh tr¹ng chång chÐo trong sö lý chøng tõ, Së ®· tiÕn hµnh kiÓm tra nh­ng xuèng chi nh¸nh l¹i kiÓm tra l¹i hoÆc ng­îc l¹i c¶ hai bé phËn ®Òu kiÓm tra kh«ng kü v× û l¹i cho bé phËn kia. ViÖc tiÕn hµnh nhiÒu b­íc chång chÐo t¹i Së vµ chi nh¸nh l¹i dÉn ®Õn sù l·ng phÝ søc ng­êi, søc cña, lµm gi¶m hiÖu qu¶ thanh to¸n trong néi bé Ng©n hµng. Thø ba, vÒ tr×nh ®é c¸n bé nghiÖp vô, qua c¸c n¨m c«ng t¸c, tr¸ch nhiÖm vµ tr×nh ®é cña thanh to¸n viªn ngµy cµng n©ng song thùc sù vÉn ch­a ®¹t ®­îc yªu cÇu. NghiÖp vô kiÓm tra chøng tõ thanh to¸n viªn cßn ch­a cao, cßn lóng tóng nhiÒu trong thùc hiÖn, ®Æc biÖt lµ c¸c thanh to¸n viªn ë c¸c Chi nh¸nh bªn d­íi. Tuy kh«ng g©y sai sãt g× lín trong thanh to¸n nh­ kÐo dµi thêi gian sö lý bé hå s¬, chøng tõ, nh­ng lËp ®­îc bé hè s¬ l¹i mÊt nhiÒu thêi gian. NhiÒu khi kh«ng ph¸t hiÖn ®­îc sai sãt trong hå s¬, chøng tõ ®Ó kÞp thêi h­íng dÉn kh¸ch hµng söa ®æi, bæ sung, thanh to¸n viªn ®· sö lý b­íc tiÕp theo. Sè c¸n bé hiÓu cÆn kÏ nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, nghiÖp vô thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ch­a nhiÒu, th­êng chØ chuyªn m«n tiÕn hµnh mét m¶ng c«ng viÖc nµo ®ã, khi chuyÓn sang lµm m¶ng c«ng viÖc kh¸c th× rÊt lóng tóng. Tr×nh ®é c¸n bé ë c¸c Së ®Çu mèi t­¬ng ®èi cao song c¸n bé chi nh¸nh cßn cÇn ®µo t¹o, n©ng cao thªm. CÇn ph¶i nãi thªm lµ sù hiÓu biÕt cña thanh to¸n viªn vÒ lÜnh vùc kh¸c ®«i khi ch­a réng, ch­a s©u, n¾m t×nh h×nh tµi chÝnh cña kh¸ch ®«i khi ch­a ch¾c. Thø t­, vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ chuyªn dïng, tuy Ng©n hµng ®ang tiÕn hµnh hiÖn ®¹i ho¸, song m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i chuyªn dïng chØ ®­îc ®Çu t­ cho c¸c së ®Çu mèi, ch­a ®Çu t­ xuèng c¸c c¬ së ( nh­ nèi m¹ng SWIFT...). Tr×nh ®é vi tÝnh cña c¸n bé Ng©n hµng ch­a ®ång ®Òu. Tuy tham gia chÝnh thøc vµo hÖ thèng SWIFT, hÖ thèng truyÒn tin ®iÖn tö quèc tÕ, trong ®ã c¸c th«ng tin ®· ®­îc m· ho¸ gi÷a c¸c ng©n hµng thµnh viªn trªn toµn thÕ giíi tõ th¸ng 03/1995 song vÉn cßn ®ang ë giai ®o¹n thö nghiÖm, ch­a ph¸t huy ®­îc hÕt c«ng suÊt m¸y, thanh to¸n vÉn ph¶i qua ph­¬ng tiÖn truyÒn thèng. Do ®ã, thêi gian thanh to¸n vÉn ch­a ®­îc rót ng¾n xuèng møc tèi thiÓu. Thø n¨m, vÒ m«i tr­êng ho¹t ®éng kinh doanh vµ m«i tr­êng ph¸p lý, thêi gian qua, m«i tr­êng ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng gÆp nhiÒu khã kh¨n. T×nh tr¹ng lõa läc, tiªu cùc kh«ng chØ trong n­íc mµ ngµy cµng gia t¨ng trong th­¬ng tr­êng quèc tÕ ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi ho¹t ®éng kinh doanh ®èi ngo¹i nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. Bªn c¹nh ®ã c¸c quy ®Þnh trong quy tr×nh nghiÖp vô thanh to¸n thiÕu chÆt chÏ, t×nh tr¹ng më L/C b¶o l·nh tr¶ chËm trµn lan g©y ra nhiÒu vÊn ®Ò næi cém trong ho¹t ®éng Ng©n hµng. ChØ ®¹o cña Ng©n hµng Nhµ n­íc còng kh«ng ®ång bé. Mét sè chØ thÞ, quy ®Þnh cña Ng©n hµng Nhµ n­íc vÒ ngo¹i hèi cã tÝnh chÊt t×nh thÕ (nh­ vÒ b¶o l·nh, më L/C tr¶ chËm...) do ®ã ®· g©y lóng tóng trong viÖc thùc hiÖn cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi chung vµ Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi nãi riªng. 3. Mét sè nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i trong thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi. a) Trong thanh to¸n hµng nhËp khÈu: Mét sè ®¬n vÞ ®· ký nh÷ng hîp ®ång nhËp khÈu mµ kh«ng n¾m v÷ng ®­îc lý lÞch còng nh­ kh¶ n¨ng giao cña ng­êi b¸n, l¹i ®ång ý ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n chuyÓn tiÒn tr¶ tr­íc qua Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi (®Æt cäc, øng tr­íc tiÒn hµng...) do ®ã ®· nhê Ng©n hµng chuyÓn tiÒn råi mµ kh«ng nhËn ®­îc hµng. Vèn ®· bÞ thiÕu l¹i bÞ chiÕm dông trong thêi gian dµi. Còng ®· x¶y ra nh÷ng trôc trÆc nhá nh­ viÖc ®ãng sai träng l­îng hµng ho¸. Tõ nh÷ng sai sãt nhá nµy kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn sè phËn hµng ho¸ ( nhÊt lµ vÒ quy c¸ch phÈm chÊt), ng­êi nhËp khÈu cã thÓ ch©m tr­íc ®­îc, song kh«ng ®¶m b¶o ®­îc r»ng lÇn sau hä ®­îc may m¾n nh­ vËy hay kh«ng. Khi ¸p dông ph­¬ng thøc chuyÓn tiÒn sau, cã ®¬n vÞ nhËp khÈu ®· cã ý ®Þnh tr× ho·n hoÆc v× lý do nµo ®ã kh«ng tr¶ tiÒn ®óng h¹n nh­ trong hîp ®ång quy ®Þnh sau khi ®· nhËn ®­îc bé chøng tõ ®i nhËn hµng. Do ®ã, khi ®Õn Ng©n hµng yªu cÇu thùc hiÖn viÖc chuyÓn tiÒn cho bªn xuÊt khÈu n­íc ngoµi th× ®· qu¸ h¹n thanh to¸n trong hîp ®ång vµi ngµy. Tuy sù chËm trÔ nµy ®­îc sù ®ång ý cña bªn xuÊt khÈu (khi hä chÊp nhËn nh÷ng rñi ro nh­ vËy) vµ ®· ®i tr×nh c¬ quan chñ qu¶n cÊp trªn. Tuy Ng©n hµng kh«ng hÒ cã tr¸ch nhiÖm g× trong viÖc ng­êi nhËp khÈu kÐo dµi thêi h¹n chuyÓn tr¶ tiÒn ra n­íc ngoµi song víi t­ c¸ch lµ Ng©n hµng chuyÓn tiÒn hé nh÷ng kh¸ch hµng nh­ vËy cã thÓ lµm ¶nh h­ëng tíi uy tÝn cña Ng©n hµng ®èi víi ng­êi xuÊt khÈu còng nh­ Ng©n hµng phôc vô ng­êi xuÊt khÈu. Do ®ã, cã thÓ dÉn ®Õn trong thanh to¸n hµng xuÊt, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi sÏ kh«ng ®­îc hä chän lµm ng©n hµng th«ng b¸o, ng©n hµng phôc vô ng­êi h­ëng lîi. §iÒu nµy cã nghÜa lµ gi¶m kh¶ n¨ng më réng ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«ng Hµ Néi. Khi ra lÖnh chuyÓn tiÒn, c¸c ®¬n vÞ nµy kh«ng ghi râ rµng, ®Çy ®ñ hä tªn, ®Þa chØ cña ng­êi h­ëng lîi, cã khi cßn ghi nhÇm lµm Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi ph¶i ®iÖn ®i hái l¹i hä hoÆc ng©n hµng n­íc ngoµi. TÊt nhiªn, nh÷ng chi phÝ ph¸t sinh do c¸c ®¬n vÞ nµy g©y ra ph¶i chÞu song ®· gi¶m hiÖu qu¶ thanh to¸n cña Ng©n hµng. Trong ¸p dông ph­¬ng thøc thanh to¸n nhê thu kÌm chøng tõ víi hµng nhËp, tøc lµ ®¬n vÞ nhËp khÈu cña ta t­¬ng ®èi dµnh thÕ chñ ®éng trong thanh to¸n, tuy ch­a cã bé chøng tõ nµo bÞ ®¬n vÞ nhËp khÈu cña ta tõ chèi hoµn toµn ph¶i tr¶ l¹i phÝa xuÊt khÈu, song cã t×nh tr¹ng ®¬n vÞ nhËp khÈu ch­a thu xÕp ®­îc nguån thanh to¸n nªn lÇn l÷a kh«ng nhËn bé chøng tõ. Theo UCP 500, Ng©n hµng N«ng NghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi chØ cã 07 ngµy lµm viÖc tõ khi nhËn ®­îc bé chøng tõ vµ uû nhiÖm thu tõ ng©n hµng n­íc ngoµi ®Õn khi ph¶n håi l¹i cho hä, nªn Ng©n hµng ®· ph¶i ®iÖn ®¬n vÞ nhËp khÈu cã phóc ®¸p chÊp nhËn thanh to¸n hay kh«ng. Mét vµi tr­êng hîp do chøng tõ kh«ng râ rµng hoÆc kh«ng khíp víi hîp ®ång ®· ký kÕt buéc Ng©n hµng ph¶i ®iÖn tra so¸t víi phÝa n­íc ngoµi, kÐo dµi tiÕn tr×nh thanh to¸n cña Ng©n hµng. Víi tr×nh ®é cña kh¸ch hµng ch­a cao nªn trong thanh to¸n L/C còng g©y cho thanh to¸n viªn cña ng©n hµng nhiÒu phiÒn to¸i. VÝ dô, ngay tõ nh÷ng b­íc ®Çu trong qu¸ tr×nh lËp hå s¬, nép chøng tõ liªn quan ®Ó më L/C, hä ®· gÆp nhiÒu lóng tóng, sai sãt. Khi xin më L/C kh«ng thÓ ®­a vµo toµn bé nh÷ng ®iÒu kiÖn trong hîp ®ång mµ cÇn cã sù lùa chän ®Ó ®­a vµo L/C nh÷ng néi dung cÇn thiÕt, c¸n bé Ng©n hµng còng ph¶i trî gióp hä rÊt nhiÒu. Còng do kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña kh¸ch hµng kh«ng ®¶m b¶o thanh to¸n L/C nªn khi chi nh¸nh nhËn ®­îc bé chøng tõ hoµn h¶o tõ Së ®Çu mèi, trªn tµi kho¶n cña kh¸ch kh«ng cã ®ñ tiÒn (ngo¹i tÖ) ®Ó thanh to¸n, nªn ®· ph¶i sinh nî qu¸ h¹n. Tuy sè ph¸t sinh kh«ng qu¸ lín song ®iÒu nµy còng cã ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña Ng©n hµng, tøc lµ ¶nh h­ëng ®Õn hiÖu qu¶ c«ng t¸c ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Khi ký kÕt hîp ®ång, c¸c ®¬n vÞ nhËp khÈu kh«ng t×m hiÓu danh s¸ch c¸c ng©n hµng cã quan hÖ ®¹i lý víi Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi tr­íc, v× vËy Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi tuy lµ ng©n hµng më L/C cho hä song ph¶i thanh to¸n th«ng qua ng©n hµng kh¸c. Qu¸ tr×nh thanh to¸n võa vßng vÌo gi¶m hiÖu qu¶ thanh to¸n cña ng©n hµng, gi¶m hiÖu qu¶ thu nhËp tõ ho¹t ®éng dÞch vô nµy cña ng©n hµng. b) Trong thanh to¸n hµng xuÊt khÈu: §èi víi c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu vÉn cßn sai sãt trong thiÕt lËp chøng tõ. §iÒu nµy kh«ng chØ x¶y ra ®èi víi kh¸ch hµng cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi mµ cßn lµ t×nh tr¹ng chung cña c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu. Khi ký kÕt hîp ®ång, ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu ®· kh«ng chó ý ®Õn ®iÓm thêi h¹n më L/C. Do ®ã, thùc tÕ nhiÒu L/C më cho ta qu¸ chËm, dÉn ®Õn hµng ®· tËp chung ë c¶ng, thËm chÝ tµu chuyªn chë ®· cËp c¶ng mµ vÉn ch­a nhËn ®­îc L/C ®Ó giao hµng, lµm cho ta ph¸t sinh thªm chi phÝ l­u kho b·i. Ng­îc l¹i cã nh÷ng L/C më cho ta qu¸ sím, ch­a kÞp tËp chung hµng ®· nhËn ®­îc L/C, lµm cho ta bÞ ®éng, kh«ng thùc hiÖn ®iÒu kiÖn giao hµng... C«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cña ng©n hµng còng bÞ ®éng theo. Do trong hîp ®ång còng nh­ trong L/C cã tån t¹i mét sè ®iÒu kho¶n v¨n tù ý nghÜa kh«ng râ rµng nh­ about, approximate... khi nãi vÒ sè l­îng, sè tiÒn. ChÝnh nh÷ng ®iÒu kho¶n kh«ng râ rµng nµy lµm cho Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n mÊt rÊt nhiÒu thêi gian ®Ó xö lý chøng tõ. Trªn ®©y lµ mét sè tån t¹i chÝnh g©y ra tõ phÝa kh¸ch hµng lµm cho ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi bÞ tr× trÖ, kÕo dµi kh«ng ®¹t hiÖu qu¶ nh­ mong muèn. Ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hµ Néi I- Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh doanh cña Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hµ Néi. NÒn kinh tÕ quèc d©n lµ tæng thÓ c¸c ngµnh kinh tÕ, c¸c lÜnh vùc kinh tÕ cã mèi quan hÖ chÆt chÏ, cïng hç trî lÉn nhau ®Ó ph¸t triÓn. Ngµnh ng©n hµng lµ mét bé phËn quan träng trong hÖ thèng kinh tÕ nhÊt lµ ®èi víi mét n­íc ®ang ph¸t triÓn nh­ n­íc ta. §Ó cã mét sù thèng nhÊt trong c«ng cuéc x©y dùng kinh tÕ gi÷a c¸c ngµnh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®¹t tíi nh÷ng thµnh tùu tèt ®Ñp nhÊt, ®ßi hái tÊt c¶ c¸c thµnh viªn trong nÒn kinh tÕ nãi chung vµ ngµnh ng©n hµng nãi riªng ph¶i cã nh÷ng ®Þnh h­íng phï hîp víi t×nh h×nh chung, nh»m thùc hiÖn nh÷ng môc tiªu ®Êt n­íc ®Ò ra, tranh thñ vµ t¹o ®iÒu kiÖn phôc vô tèt h¬n yªu cÇu ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ trong n­íc, héi nhËp víi céng ®ång tµi chÝnh khu vùc vµ trªn thÕ giíi. 1. §Þnh h­íng ph¸t triÓn cña ngµnh Ng©n hµng ViÖt Nam. Trong t×nh h×nh bèi c¶nh kinh tÕ- chÝnh trÞ trªn thÕ giíi vµ khu vùc kh«ng ngõng biÕn ®éng, t¸c ®éng trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp c¶ nh÷ng mÆt tÝch cùc vµ nh÷ng mÆt tiªu cùc tíi c¸c quan hÖ kinh tÕ - chÝnh trÞ cña mçi quèc gia. §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· ®Æt ra môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ vµ hoµn thµnh nhiÖm vô c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Giai ®o¹n nµy lµ giai ®o¹n ph¸t triÓn vµ thùc hiÖn c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ h­íng vÒ xuÊt khÈu t¹o tiÒn ®Ò cho c¸c n¨m tiÕp theo. Sau mét thêi gian liªn tôc phÊn ®Êu, kim ng¹ch xuÊt khÈu ®· ®­îc c¶i thiÖn t¨ng tõ 20-30%/n¨m. Nh­ng ®Ó xÕp vµo mét trong c¸c n­íc cã nÒn ngo¹i th­¬ng t­¬ng ®èi ph¸t triÓn (cã møc xuÊt khÈu bµnh qu©n 170USD/ng­êi/n¨m trë lªn) th× kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ph¶i ®¹t tèi thiÓu 13,6 tû USD. Nh­ vËy tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n cña xuÊt khÈu hµng n¨m ph¶i ®¹t møc 24-24%. §Þnh h­íng ph¸t triÓn vµ më réng ho¹t ®éng kinh doanh ®èi ngo¹i träng t©m h­íng vµo xuÊt khÈu sÏ triÓn khai theo h­íng sau: - §Çu t­ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i trong c«ng nghiÖp s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng xuÊt khÈu, t¨ng tû träng c¸c s¶n phÈm ®· qua chÕ biÕn trong c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu. - Ph¸t triÓn h×nh thøc liªn doanh víi n­íc ngoµi s¶n xuÊt vµ kinh doanh hµng xuÊt khÈu, bªn c¹nh h×nh thøc hîp t¸c gia c«ng, s¬ chÕ cho n­íc ngoµi, tiÕp tôc ®­a c¸c khu chÕ suÊt míi vµo ho¹t ®éng ®ång thêi n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng c¸c khu ®· cã. - CÇn cã chÝnh s¸ch xuÊt nhËp khÈu mét sè mÆt hµng träng yÕu cña nÒn kinh tÕ nh­ g¹o, ph©n bãn, chÌ, cµ phª, dÇu th«... §èi víi nh÷ng mÆt hµng nµy, Nhµ n­íc sÏ quy vµo ®Çu mèi c©n ®èi ngo¹i tÖ cho mét sè doanh nghiÖp Nhµ n­íc chuyªn kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vµ tiªu thô ë trong n­íc ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vµ b×nh æn gi¸ c¶ trong n­íc. §Ó khuyÕn khÝch xuÊt nhËp khÈu, Nhµ n­íc sÏ tiÕn tíi xo¸ bá viÖc cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu mét sè mÆt hµng theo tõng tuyÕn bao gåm c¶ giÊy phÐp sö dông nhiÒu lÇn. - Më réng quan hÖ th­¬ng m¹i víi c¸c n­íc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. - TiÕp tôc hoµn thiÖn m«i tr­êng ph¸p luËt, ®Æc biÖt lµ c¸c v¨n b¶n d­íi luËt, ®¶m b¶o sù thi hµnh thèng nhÊt tõ Trung ­¬ng ®Õn c¸c ®Þa ph­¬ng t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. - T¨ng c­êng ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é c¸n bé vµ c«ng t¸c kinh doanh ®èi ngo¹i, ®Æc biÖt lµ c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu. 2. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi. Trong bèi c¶nh cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ - tµi chÝnh - tiÒn tÖ cña c¸c n­íc trong khu vùc, céng víi t×nh h×nh kinh tÕ ViÖt Nam ®ang cã nh÷ng biÓu hiÖn ph¸t triÓn chËm l¹i vµ mÊt c©n ®èi trªn mét sè lÜnh vùc ®· t¸c ®éng mét c¸ch trùc tiÕp m¹nh mÏ trªn mäi mÆt ho¹t ®éng cña ngµnh ng©n hµng. Ho¹t ®éng ng©n hµng ®ang ®­îc quan t©m nh»m chÊn chØnh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Lµ mét ng©n hµng th­¬ng m¹i cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi còng kh«ng n»m ngoµi nh÷ng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn chung cña toµn ®Êt n­íc vµ cña ngµnh ng©n hµng. - Mét trong nh÷ng vÊn ®Ò hµng ®Çu lµ ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn, ®¸p øng ngµy cµng cao yªu cÇu vèn më réng vèn s¶n xuÊt kinh doanh phôc vô môc tiªu t¨ng tr­ëng kinh tÕ. §i vµo c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc, nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho c¸c ngµnh kinh tÕ lµ rÊt lín. Trong ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng vèn trong n­íc ch­a mÊy ph¸t triÓn, th× vai trß huy ®éng vèn cña c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i hÕt søc quan träng. TiÕp tôc thùc hiÖn ph­¬ng ch©m "®i vay ®Ó cho vay". Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi sÏ duy tr× vµ ph¸t triÓn c¸c gi¶i ph¸p huy ®éng vèn h÷u hiÖu nh»m tËp chung c¸c nguån vèn s½n cã trong n­íc còng nh­ trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, c¶ b»ng VN§ vµ ngo¹i tÖ. Trong qu¸ tr×nh huy ®éng vèn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó ®¶m b¶o nguån vèn ®­îc æn ®Þnh vµ t¨ng tr­ëng nh­ ®a d¹ng ho¸ c¸c ph­¬ng thøc huy ®éng vèn trong n­íc nh­ ph¸t hµnh kú phiÕu ng©n hµng, tiÕt kiÖm, tiÒn göi, tr¸i phiÕu, chó ý vÊn ®Ò huy ®éng vèn trung vµ dµi h¹n. Ng©n hµng n«ng nghiÖp ph¶i lu«n ý thøc râ viÖc th­êng xuyªn æn ®Þnh vµ t¨ng tr­ëng nguån vèn lµ nguån ®éng lùc, t¹o ®µ thùc hiÖn thµnh c«ng c¸c nghiÖp vô chiÕn l­îc cña ngµnh ng©n hµng. - Trªn c¬ së nguån vèn huy ®éng, thùc hiÖn ph­¬ng ch©m ®Çu t­ thËn träng, ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, ®¶m b¶o an toµn vèn cho ng©n hµng víi môc tiªu: + T¨ng tr­ëng khèi l­îng tÝn dông phï hîp víi nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ ®· ®­îc ®Þnh h­íng trong môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ qua c¸c thêi kú. Vèn tÝn dông sÏ ®­îc ®Çu t­ vµo c¸c lÜnh vùc quan träng cña nÒn kinh tÕ, c¸c ngµnh s¶n xuÊt, chÕ biÕn kinh doanh hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu... §Æc biÖt lµ ®Çu t­ cho c¸c dù ¸n cã c«ng nghÖ tiªn tiÕn, cã vai trß quan träng trong nÒn kinh tÕ quèc d©n (®iÖn lùc, hµn kh«ng, b­u ®iÖn, dÇu khÝ...) nh»m gãp phÇn ®Èy m¹nh tèc ®é c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®¸t n­íc. + N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông song song víi më réng tÝn dông, tÝch cùc t×m gi¶i ph¸p gi¶i quyÕt nî khoanh, nî khã ®ßi nh»m gi¶i phãng tèi ®a nguån vèn ®Çu t­ cho tÝn dông. - N©ng cao chÊt l­îng c¸c dÞch vô ng©n hµng truyÒn thèng ®ång thêi më ra nhiÒu dÞch vô ng©n hµng míi, phôc vô tèt h¬n yªu cÇu cña kh¸ch hµng. Ph¶i phÊn ®Êu ®Ó xö lý tèt c¸c dÞch vô ng©n hµng víi chi phÝ thÊp võa cã ý nghÜa khuyÕn khÝch kh¸ch hµng ®Õn víi Ng©n hµng ngµy mét nhiÒu h¬n, võa t¸c ®éng ®Õn viÖc më réng c«ng t¸c huy ®éng vèn. Nh÷ng dÞch vô Ng©n hµng míi ®­îc tró träng ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong thêi gian tíi lµ: + Nèi m¹ng thanh to¸n tùc tiÕp víi c¸c kh¸ch hµng lín, ph¸t triÓn ®iÒu kiÖn trang thiÕt bÞ tin häc hiÖn ®¹i. + DÞch vô t­ vÊn ®Çu t­, mua b¸n chøng kho¸n víi kh¸ch hµng. + DÞch vô gi÷ hé tµi s¶n quý. + DÞch vô thuª mua tµi chÝnh, b¶o l·nh. - Cñng cè më réng vµ n©ng cao hiÖu qu¶ quan hÖ ®èi ngo¹i vèn cã víi c¸c ng©n hµng chi nh¸nh kh¸c ®Ó gãp phÇn vµo chiÕn l­îc huy ®éng vèn tõ bªn ngoµi, ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i ho¸ nhanh chãng c«ng nghÖ Ng©n hµng, rót ng¾n kho¶ng c¸ch vÒ tr×nh ®é t¹o ®iÒu kiÖn sím hoµ nhËp víi céng ®ång tµi chÝnh quèc tÕ. - §Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiÖp vô t¹i c¸c thÞ tr­êng néi tÖ, ngo¹i tÖ, liªn ng©n hµng, thÞ tr­êng ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c trong n­íc ®ång thêi tham gia vµo thÞ tr­êng tµi chÝnh, tiÒn tÖ quèc tÕ cã c©n nh¾c, chän läc víi tinh thÇn võa lµm võa rót kinh nghiÖm, häc hái thªm nh»m ph¸t huy tèi ®a c¶ nguån vèn trong vµ ngoµi n­íc, ®ång thêi t×m thÊy ë nh÷ng thÞ tr­êng trªn nh÷ng mèi quan hÖ lµm ¨n míi, nh÷ng dÞch vô nh÷ng dù ¸n kinh doanh kh¶ thi. - §Èy m¹nh c«ng nghÖ tin häc phôc vô c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ho¸ ho¹t ®éng ng©n hµng. X¸c ®Þnh vÞ trÝ cña c«ng nghÖ lµ ®ßn bÈy cña sù ph¸t triÓn, lµ ch×a kho¸ më c¸nh cöa héi nhËp víi céng ®ång tµi chÝnh thÕ giíi. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ theo h­íng: + Cñng cè vµ t¨ng c­êng c¸c c¬ së h¹ tÇng cho tin häc ng©n hµng theo kÞp tr×nh ®é thÕ giíi. Thùc hiÖn trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, ®ång bé m¹ng tin häc trong néi bé ng©n hµng vµ toµn hÖ thèng nh»m n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, gi¶m chi phÝ lao ®éng t¹o ra s¶n phÈm cã søc c¹nh tranh, phôc vô kÞp thêi cho yªu cÇu qu¶n lý cña hÖ thèng. + Tæ chøc vµ ph©n ®Þnh râ chøc n¨ng nghiÖp vô cña c¸c bé phËn theo quan ®iÓm chuyªn m«n ho¸, phôc vô ®a n¨ng nh»m t¹o mäi ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch t¹i ng©n hµng. + TËp chung qu¶n lý vèn, qu¶n lý th«ng tin vÒ kh¸ch hµng, t¹o ra c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ xö lý vµ cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi phôc vô cho c«ng t¸c chØ ®¹o ®iÒu hµnh. + §a d¹ng ho¸ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô trªn c¬ së cña viÖc øng dông nh÷ng c«ng nghÖ míi còng nh­ c¸c quan ®iÓm dÞch vô míi cña ng©n hµng hiÖn ®¹i, t¹o ra cho kh¸ch hµng mét quan ®iÓm còng nh­ t­ duy míi vµ ng©n hµng vµ dÞch vô ng©n hµng, t¹o ra sù g¾n bã gi÷a kh¸ch hµng víi ng©n hµng. - X©y dùng quy ho¹ch më réng m¹ng l­íi hÖ thèng tæ chøc cña Ng©n hµng t¹o ra mét c¬ cÊu c¸c chi nh¸nh hîp lý trªn toµn quèc, tËp chung khai th¸c tiÒm n¨ng kinh tÕ trªn c¸c ®Þa bµn, ®¶m b¶o phôc vô cho c¸c ngµnh kinh tÕ, c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, phï hîp víi tr×nh ®é qu¶n lý, kh¶ n¨ng cña ®éi ngò c¸n bé trong hÖ thèng. - X©y dùng chÝnh s¸ch ®µo t¹o nguån nh©n lùc ®Ó kh«ng ngõng ph¸t triÓn ®éi ngò c¸n bé - nh©n tè quyÕt ®Þnh mäi sù thµnh c«ng cña qu¸ tr×nh ®æi míi c¸c ho¹t ®éng ng©n hµng theo c¸c ®Þnh h­íng sau: + §µo t¹o l¹i ®éi ngò c¸n bé ®iÒu hµnh còng nh­ c¸n bé nghiÖp vô t¹i c¸c ng©n hµng ®Ó trang bÞ cho hä nh÷ng nguyªn lý c¬ b¶n cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i, nh÷ng kü n¨ng c¬ b¶n ®Ó cã kh¶ n¨ng ph©n tÝch t×nh h×nh ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, c¸c nh©n tè bªn trong vµ bªn ngoµi t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp m×nh ®Çu t­. + Cã ch­¬ng tr×nh biÖn ph¸p cô thÓ ®Ó ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i nh»m n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña c¸n bé qu¶n lý, n¨ng lùc c«ng t¸c nghiÖp vô cña c¸n bé kinh doanh, viªn chøc nghiÖp vô, nhÊt lµ nh÷ng c¸n bé hiÖn ®ang ®¶m nhiÖm nh÷ng mÆt nghiÖp vô míi. + Tæ chøc ®µo t¹o cã träng ®iÓm theo nh÷ng tiªu chuÈn nhÊt ®Þnh ®èi víi nh÷ng c¸n bé trong quy ho¹ch, cã t©m huyÕt víi nghÒ nghiÖp... ®Ó t¹o lËp ®éi ngò c¸n bé nßng cèt cho c¸c ng©n hµng. Cã gi¶i ph¸p bè trÝ, s¾p xÕp ®éi ngò c¸n bé hiÖn cã nh»m ph¸t huy hÕt søc m¹nh cña mçi ng­êi vµ cña mäi ng­êi. Ph¶i trªn c¬ së yªu cÇu cña c«ng viÖc, kh¶ n¨ng cña c¸n bé ®Ó bè trÝ ®óng ng­êi ®óng viÖc. - §æi míi c«ng t¸c qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh. Qu¶n trÞ vµ ®iÒu hµnh mäi ho¹t ®éng cña hÖ thèng ng©n hµng ph¶i trªn c¬ së chÊp hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p quy cña Nhµ n­íc, bæ sung, chØnh söa... ®¶m b¶o ®ñ vµ ®óng ®Ó cÊp d­íi cïng thùc hiÖn. - N©ng cao hiÖu lùc ho¹t ®éng cña c¬ quan kiÓm so¸t trùc thuéc Héi ®ång qu¶n trÞ còng nh­ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé, ®¶m b¶o mäi ho¹t ®éng cña hÖ thèng ph¶i ®­îc so¸t xÐt c¶ tr­íc vµ sau khi thùc hiÖn nh»m ®¶m b¶o c¸c ho¹t ®éng ®i ®óng hµnh lang ph¸p lý cho phÐp, b¶o vÖ ®­îc tµi s¶n cña Nhµ n­íc. §Ó ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cã nh÷ng ®ãng gãp ®¸ng kÓ vµo sù ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong t­o­ng lai th× ph¶i cã nh÷ng ®Þnh h­íng ph¸t triÓn g¾n liÒn víi ph­¬ng h­íng ho¹t ®éng cña toµn hÖ thèng. Thø nhÊt, thùc hiÖn nghiªm chØnh c¸c cam kÕt víi n­íc ngoµi t«n träng tÝnh b×nh ®¼ng vµ th«ng lÖ quèc tÕ. Thø hai, th­êng xuyªn theo dâi t×nh h×nh vµ diÔn biÕn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc liªn quan ®Õn ho¹t ®éng Ng©n hµng, ®Ó khi cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng ph¶n øng, ®èi s¸ch kÞp thêi nh»m gi¶i to¶ nh÷ng th«ng tin sai lÖch, ng¨n chÆn nh÷ng c¶m nhËn xÊu trong céng ®ång tµi chÝnh quèc tÕ, thËn träng trong c¸c nghiÖp vô kinh doanh ®èi ngo¹i nh­ chiÕt khÊu chøng tõ hµng xuÊt, më L/C tr¶ chËm nh»m h¹n chÕ tèi ®a rñi ro cã thÓ x¶y ra. Thø ba, tæ chøc nghiªn cøu vÊn ®Ò më réng m¹ng l­íi c¸c chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn t¹i c¸c thÞ tr­êng quan träng, cñng cè vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng cña hÖ thèng nµy. Cè g¾ng më réng ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu c¶ vÒ ph­¬ng thøc vµ ®èi t­îng kh¸ch hµng nh­ ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n míi thuËn lîi h¬n cïng víi viÖc c¶i thiÖn c¸c ph­¬ng thøc ®ang ¸p dông trë lªn ­u viÖt h¬n sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ngµy cµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng thùc hiÖn thanh to¸n qua Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi. Do ®ã doanh thu vµ lîi nhuËn sÏ t¨ng. II- Mét sè gi¶i ph¸p c¬ b¶n gãp phÇn hoµn thiÖn ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n Hµ Néi. 1. C¸c gi¶i ph¸p ®èi víi Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi. 1.1. §a d¹ng ho¸ c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu: Ng©n hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cÇn ¸p dông c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n míi nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, hç trî cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, më réng thÞ tr­êng còng nh­ thu hót ngµy cµng nhiÒu kh¸ch hµng, gãp phÇn lµm t¨ng doanh thu cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. Víi nh÷ng ph­¬ng thøc míi cã nhiÒu ­u ®iÓm thuËn lîi cho kh¸ch hµng sÏ ®em l¹i cho Ng©n hµng nhiÒu uy tÝn. 1.2. X©y dùng chiÕn l­îc ph¸t triÓn thÞ tr­êng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu phï hîp: Thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu lµ mét ho¹t ®éng høa hÑn mang l¹i mét nguån doanh thu cho ho¹t ®éng nghiÖp vô cña Ng©n hµng. V× vËy cÇn ph¶i cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn thÞ tr­êng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ngµy cµng réng lín h¬n vµ ®Ó ®¹t ®­îc ®iÒu ®ã ph¶i lu«n lu«n thùc hiÖn ph­¬ng ch©m "kh¸ch hµng lµ th­îng ®Õ". *§èi víi thÞ tr­êng trong n­íc: CÇn duy tr× mèi quan hÖ tèt ®Ñp víi c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu trong n­íc. - Cã chÝnh s¸ch ­u ®·i hîp lý víi nh÷ng kh¸ch hµng l©u n¨m, cã uy tÝn hoÆc cã doanh sè thanh to¸n lín ®Ó khuyÕn khÝch ®ång thêi ®Ó gi÷ kh¸ch hµng. - KÕt hîp víi c«ng t¸c tÝn dông thÈm ®Þnh tèt còng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu ®­îc vay vèn ho¹t ®éng ®Ó cã thÓ thu hót thªm ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng. VËn dông c¬ chÕ tÝn dông hiÖn hµnh ®Ó ký kÕt c¸c hîp ®ång mua b¸n ngo¹i tÖ kú h¹n ®èi víi c¸c L/C hoÆc hîp ®ång xuÊt khÈu. H×nh thøc nµy ®¶m b¶o an toµn thu håi vèn vµ l·i, th­êng xuyªn duy tr× c©n b»ng tr¹ng th¸i ngo¹i hèi, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n trong vµ ngoµi n­íc. ¸p dông h×nh thøc cho vay hµng xuÊt b»ng VN§ víi l·i suÊt thÊp cã b¶o ®¶m thu b»ng ngo¹i tÖ vµ mua ngo¹i tÖ cã kú h¹n c¸c L/C xuÊt. ViÖc vËn dông c¸c h×nh thøc nµy t¹o sù ch¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi cho vay ngo¹i tÖ vµ thu hót ®­îc kh¸ch hµng. Cho vay nhËp khÈu víi ®iÒu kiÖn kh¸ch hµng ph¶i cã hµng xuÊt khÈu t­¬ng ®­¬ng, ®iÒu nµy b¾t buéc c¸c kh¸ch hµng ph¶i xuÊt tr×nh bé chøng tõ hµng xuÊt chøng minh kh¶ n¨ng thanh to¸n. *§èi víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi: ThiÕt lËp m¹ng l­íi ng©n hµng ®¹i lý ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc thanh to¸n. Th­êng xuyªn cñng cè mèi quan hÖ víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ®· cã quan hÖ l©u dµi. ViÖc thanh to¸n nhanh chãng vµ ®Çy ®ñ sÏ gióp uy tÝn cña Ng©n hµng ngµy cµng ®­îc n©ng cao trªn tr­êng quèc tÕ, c¸c mèi quan hÖ lµm ¨n sÏ ®­îc ngµy cµng t¨ng lªn, ngµy cµng chÆt chÏ h¬n. §èi víi c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi, mÆc dï ®· cã sù nh©n nh­îng vµ mÒm dÎo trong viÖc thanh to¸n nh»m gi÷ uy tÝn vµ kh¸ch hµng nh­ng kh«ng ®Ó cho hä lµm ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých cña kh¸ch hµng. 1.3. øng dông Marketing trong ho¹t ®éng cña Ng©n hµng: C¸c nghiÖp vô Ng©n hµng còng lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng kinh doanh, v× vËy ®Ó thu hót kh¸ch hµng vµ ngµy cµng më réng thÞ phÇn thanh to¸n cña m×nh th× ho¹t ®éng Marketing lµ cÇn thiÕt ®èi víi bÊt cø ng©n hµng nµo. Môc ®Ých chñ yÕu cña ho¹t ®éng Ng©n hµng lµ lµm sao thu hót ®­îc nhiÒu nhÊt khèi l­îng tiÒn gi¶ vµ cho vay ra ®­îc tèi ®a. Ngoµi ra, mçi ng©n hµng cßn thu lîi nhuËn tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c (nghiÖp vô hoa hång). HiÖn nay, trong kinh doanh Ng©n hµng cã nhiÒu c¹nh tranh gay g¾t, ng©n hµng nµo cã nhiÒu kh¸ch hµng vµ tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o tèt cho ho¹t ®éng cña m×nh th× sÏ ®øng v÷ng ®­îc trªn thÞ tr­êng. Nh­ vËy viÖc ¸p dông Marketing vµo ho¹t ®éng cña ng©n hµng chÝnh lµ lµm thÕ nµo ®Ó ph¸t triÓn mét c¸ch tèt nhÊt c¸c ho¹t ®éng trªn, tõ ®ã thu ®­îc lîi nhuËn cao nhÊt. Nh÷ng ®iÓm chñ yÕu cÇn tró träng trong c«ng t¸c Marketing cña Ng©n hµng bao gåm: - Nghiªn cøu thÞ tr­êng Ng©n hµng ®Ó n¾m b¾t ®­îc tËp tÝnh, th¸i ®é vµ ®Æc biÖt lµ ®éng c¬ cña kh¸ch hµng khi lùa chän ng©n hµng cho giao dÞch cña m×nh. Nghiªn cøu ®· chøng tá r»ng sù lùa chän ng©n hµng cña kh¸ch hµng th­êng ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së nghiªn cøu vµ so s¸nh c¸c tiªu chuÈn cña c¸c ng©n hµng nh­ ®Þa ®iÓm giao dÞch cña ng©n hµng, chÊt l­îng dÞch vô, sù dÔ dµng trong giao dÞch, thuËn lîi vÒ thêi gian, h×nh ¶nh, vÒ søc m¹nh vµ ®é an toµn cña Ng©n hµng. - Nghiªn cøu kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña Ng©n hµng hiÖn t¹i vµ trong t­¬ng lai. - Ph©n tÝch sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng, dù ®o¸n ph¶n øng cña thÞ tr­êng tr­íc nh÷ng øng xö cã tÝnh chÊt ®æi míi cña ng©n hµng. Tõ nh÷ng ph©n tÝch nghiªn cøu nµy mµ Ng©n hµng ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp cho ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh: + chÝnh s¸ch s¶n phÈm: bao gåm chÝnh s¸ch qu¶n lý tiÒn göi, quyÕt to¸n tµi s¶n, cÊp ph¸t tÝn dông vµ c¸c dÞch vô bæ sung kh¸c... + ChÝnh s¸ch gi¸ c¶: chÝnh lµ chÝnh s¸ch l·i suÊt ®èi víi tiÒn göi, tiÒn cho vay. Ph¶i nghiªn cøu sù biÕn ®éng cung cÇu vÒ tiÒn tÖ tÝn dông gi¸ c¶... Trong ho¹t ®éng Ng©n hµng trªn thÞ tr­êng, ph©n tÝch mèi quan hÖ gi÷a l·i suÊt vµ lîi nhuËn tõ ®ã ®­a ra nh÷ng biÖn ph¸p nh»m n©ng cao chÊt l­îng dÞch vô, gi¶m khÝ, n©ng cao søc m¹nh c¹nh tranh cña Ng©n hµng. + C¸c chÝnh s¸ch ph©n bæ lùc l­îng: ph©n tÝch nhu cÇu ph©n bæ c¸c chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn cña Ng©n hµng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, nhu cÇu vÒ quan hÖ ®¹i lý ë n­íc ngoµi, viÖc më tµi kho¶n v·ng lai trong thanh to¸n quèc tÕ... Xem xÐt, s¾p xÕp, bè trÝ bªn trong c¸c chi nh¸nh ng©n hµng ®Ó ®¶m b¶o võa tiÖn lîi võa cã thÈm mü, hiÖn ®¹i ho¸ c¸c ph­¬ng tiÖn lµm viÖc ®Ó c«ng viÖc ®­îc tiÕn hµnh nhanh chãng nhÊt. + ChÝnh s¸ch giao tiÕp qu¶ng c¸o kinh doanh theo c¬ chÕ thÞ tr­êng, Ng©n hµng ph¶i kh«ng ngõng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c, ph¶i tiÕn hµnh qu¶ng c¸o ®Ó thu hót sù chó ý cña kh¸ch hµng, t¹o sù hÊp dÉn ®èi víi kh¸ch hµng. + ChÝnh s¸ch kh¸ch hµng: chÝnh s¸ch kh¸ch hµng ph¶i ®­îc thùc hiÖn theo ph­¬ng ch©m chñ ®éng t×m ®Õn kh¸ch hµng, gi÷ kh¸ch hµng lín truyÒn thèng, më réng viÖc thu hót ®«ng ®¶o sè l­îng kh¸ch hµng thuéc lo¹i doanh nghiÖp võa vµ nhá, kh«ng ph©n biÖt thµnh phÇn kinh tÕ, lËp danh s¸ch kh¸ch hµng cã quan hÖ lµm ¨n th­êng xuyªn víi Ng©n hµng. Ph©n lo¹i kh¸ch hµng theo nguyªn t¾c ph©n ®o¹n thÞ tr­êng. Theo c¸c tiªu thøc kh¸c nhau, ®¸nh gi¸ vµ ph©n lo¹i kh¸ch hµng ®Ó cã nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp khuyÕn khÝch kh¸ch hµng më réng giao dÞch t¹i Ng©n hµng. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng ®Æc biÖt cho hä ®­îc h­ëng l¹i suÊt cho vay thÊp h¬n ®èi víi c¸c kh¸ch hµng kh¸c, tû lÖ ký quü L/C nhËp khÈu còng thÊp h¬n. Phôc vô kh¸ch hµng nhanh chãng tiÖn lîi nhÊt lµ víi c¸c kh¸ch hµng lín truyÒn thèng. 1.4. Hoµn thiÖn nghiÖp vô thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu: Ng©n hµng ph¶i lu«n cè g¾ng cñng cè quan hÖ ®èi ngo¹i vµ quan hÖ thanh to¸n quèc tÕ nh»m n©ng cao uy tÝn cña m×nh ®èi víi b¹n hµng trong n­íc còng nh­ n­íc ngoµi b»ng c¸nh lu«n lu«n tiÕn hµnh n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô vµ sö dông thªm c¸c c«ng cô thanh to¸n míi. Cô thÓ lµ: *Trong thanh to¸n nhËp khÈu: §Ó viÖc thanh to¸n ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch nhanh chãng th× Ng©n hµng cÇn ph¶i gi¶m tèi thiÓu thêi gian më L/C mµ vÉn ®¶m b¶o hîp lÖ, hîp ph¸p th«ng qua viÖc gi¶m nh÷ng thñ tôc nh­ giÊy chøng nhËn quota xuÊt nhËp khÈu, hîp ®ång th­¬ng m¹i thuéc ph¹m vÞ qu¶n lý vµ kiÓm so¸t cña Ngµ n­íc. Cè g¾ng tr¸nh nh÷ng sai sãt g©y mÊt thêi gian vµ chi phÝ söa ®æi. CÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch rµng buéc chÆt chÏ víi nh÷ng ®¬n vÞ cã nhu cÇu më L/C cã sè d­ nî cßn lín, kh«ng cho tiÕp tôc ký quü nÕu nh­ xÐt thÊy ®¬n vÞ kinh doanh kh«ng hiÖu qu¶. Nh­ vËy, cã thÓ tr¸nh ®­îc t×nh tr¹ng nî d©y d­a lµm ¶nh h­ëng ®Õn lîi Ých cña ng©n hµng, ®ång thêi viÖc thanh to¸n còng diÔn ra thuËn lîi h¬n. MÆt kh¸c trªn c¬ së th¨m dß kh¸ch hµng nÕu xÐt thÊy kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña hä ®¶m b¶o cho viÖc thanh to¸n, dù ¸n kinh doanh thùc tÕ cã nhiÒu thuËn lîi, Ng©n hµng cã thÓ xem xÐt gi¶m møc ký quü cho ®¬n vÞ. ViÖc thanh to¸n chËm tiÒn hµng cÇn ph¶i h¹n chÕ. V× nÕu thanh to¸n chËm sÏ lµm gi¶m uy tÝn cña b¶n th©n Ng©n hµng hoÆc gÆp ng©n hµng n­íc ngoµi g©y khã kh¨n, Ng©n hµng sÏ bÞ tæn h¹i vÒ phÝ tæn. §èi víi tr­êng hîp bªn ®èi t¸c chËm thanh to¸n th× ta còng cã thÓ ph¹t tiÒn vµ duy tr× møc phÝ ph¹t cao. Do vËy, Ng©n hµng ph¶i cã c¸c quy ®Þnh chÆt chÏ, c¸c biÖn ph¸p ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c kh¶ n¨ng tr¶ nî cña c¸c ®¬n vÞ nhËp khÈu trong ho¹t ®éng b¶o l·nh L/C mua chÞu. * Trong thanh to¸n xuÊt khÈu: HiÖn nay, tÊt c¶ c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi ®Òu tiÕn hµnh thÈm ®Þnh kh¸ch hµng xuÊt nhËp khÈu cña m×nh, trªn c¬ së ®ã ký víi kh¸ch hµng cña m×nh b¶n hîp ®ång khung tÝn dông, trong ®ã quy ®Þnh râ møc d­ nî tèi ®a cho vay xuÊt khÈu, nhËp khÈu. Th«ng th­êng cø 6 th¸ng hoÆc mét n¨m Ng©n hµng l¹i xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ l¹i ho¹t ®éng cña c«ng ty vµ ký l¹i víi c«ng ty b¶n hîp ®ång khung tÝn dông míi. Trong viÖc thÈm ®Þnh c¸c ng©n hµng nµy lµm rÊt kü, chÆt chÏ nh­ng thñ tôc rót vèn l¹i rÊt ®¬n gi¶n. ë c¸c Ng©n hµng Citibank, ANZ... viÖc øng tr­íc tiÒn hµng xuÊt khÈu hä ¸p dông tû lÖ 100% trÞ gi¸ bé chøng tõ trõ ®i l·i tÝnh trªn sè ngµy dù ®Þnh Ng©n hµng n­íc ngoµi b¸o cã (Citibank lµ 10 ngµy, ANZ lµ tõ 7- 10 ngµy...). Nh­ vËy, thùc chÊt c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi còng chØ øng tr­íc tiÒn hµng xuÊt khÈu theo tû lÖ Ng©n hµng ViÖt Nam ¸p dông nh­ng c¸ch chµo s¶n phÈm cña hä nh­ trªn lµm cho kh¸ch hµng thÊy hÊp dÉn h¬n. §Ó khuyÕn khÝch vµ thu hót kh¸ch hµng ®ång thêi c¹nh tranh víi c¸c Ng©n hµng kh¸c, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi nªn nghiªn cøu mét c¸ch lµm ­u viÖt, nhanh chãng vµ hiÖn ®¹i nh­ c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi. Tuy nhiªn bªn c¹nh sù cè g¾ng cña Ng©n hµng ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cña ta còng ph¶i thiÕt lËp ®­îc sù tin cËy ®èi víi b¹n hµng trªn thÞ tr­êng quèc tÕ, cã nh­ vËy míi b¶o ®¶m cho c«ng t¸c thanh to¸n ®­îc an toµn vµ nhanh gän. Trong tr­êng hîp ®Õn h¹n mµ ®¬n vÞ mua chÞu kh«ng tr¶ ®­îc nî hoÆc ®¬n vÞ xuÊt khÈu kh«ng giao ®­îc hµng th× Ng©n hµng ph¶i ®øng ra thanh to¸n sßng ph¼ng cho ng©n hµng n­íc ngoµi theo ®óng tr¸ch nhiÖm cña mét Ng©n hµng b¶o l·nh nh»m gi÷ uy tÝn chi chÝnh Ng©n hµng. Bªn c¹nh ®ã ph¶i cã biÖn ph¸p xö ph¹t thÝch ®¸ng ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kh«ng tr¶ ®­îc nî. 1.5. N©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cña thanh to¸n viªn: §Ó c«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ®¹t hiÖu qu¶ cao th× ®éi ngò c¸n bé nh©n viªn lµm c«ng t¸c nµy ph¶i cã sù hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ nghiÖp vô, ®ång thêi cÇn ph¶i trang bÞ c¬ së vÊt chÊt phôc vô cho c«ng t¸c thanh to¸n, nhanh chãng n©ng cao tr×nh ®é vÒ kü thuËt. Cã nh­ vËy th× chóng ta míi cã thÓ b¾t kÞp víi tr×nh ®é thÕ giíi vµ cã thÓ ®øng v÷ng c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. MÆc dï c¸c c¸n bé thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ®Òu tèt nghiÖp tr×nh ®é ®¹i häc trë lªn, cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷, th­êng xuyªn ®­îc ®µo t¹o trong chuyªn m«n ®· ph¸t huy tèt kh¶ n¨ng cña m×nh ®¶m b¶o cho c«ng t¸c thanh to¸n an toµn, nhanh chãng, chÝnh x¸c, ®­îc kh¸ch hµng tin t­ëng, nh­ng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn kh«ng ngõng quan hÖ ngo¹i th­¬ng, quan hÖ hîp t¸c quèc tÕ th× vÊn ®Ò ®µo t¹o vµ n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô cho ®éi ngò thanh to¸n viªn lµ hÕt søc cÇn thiÕt. Ng©n hµng cÇn ph¶i th­êng xuyªn tæ chøc c¸c héi th¶o, héi nghÞ, chuyªn dÒ vÒ c¸c nghiÖp vô ®· ®­îc sö dông ë Ng©n hµng vµ tæ chøc huÊn luyÖn cho c¸c c¸n bé vÒ c¸c nghiÖp vô míi, c¸c nghiÖp vô cßn v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn. Ngoµi ra Ng©n hµng còng nªn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c líp båi d­ìng tr×nh ®é nghiÖp vô cho c¸c thanh to¸n viªn, nÕu ®­îc c¸c chuyªn gia n­íc ngoµi gi¶ng d¹y th× cµng tèt, ®Ó hä cã thªm nh÷ng hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ nghiÖp vô... C¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi ®­îc c¸c ng©n hµng mÑ tµi trî vÒ nguån vèn hä kh«ng bÞ rµng buéc bëi c¬ chÕ tÝn dông cña ViÖt Nam, hä cã s½n m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ tiªn tiÕn nªn kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña hä nhÊt ®Þnh ph¶i cã nhiÒu thuËn lîi h¬n. §Ó kh¾c phôc ®­îc ®iÒu nµy th× Ng©n hµng cña ta cÇn thiÕt ®æi míi triÖt ®Ó trang thiÕt bÞ vµ ph­¬ng tiÖn lµm viÖc, ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ ng©n hµng tiªn tiÕn, ®µo t¹o, båi d­ìng vµ cã chÕ ®é thÝch hîp víi nh÷ng c¸n bé giái ®Ó ®­a c«ng nghÖ ng©n hµng ta tiÕn kÞp víi c¸c ng©n hµng lín trªn thÕ giíi. §éi ngò c¸n bé thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ngoµi tr×nh ®é nghiÖp vô cßn cÇn ph¶i cã mét th¸i ®é giao tiÕp v¨n minh lÞch sù ®èi víi kh¸ch hµng nh­: - ¢n cÇn vui vÎ ®ãn tiÕp kh¸ch hµng. - L¾ng nghe ch¨m chó vµ cÆn kÏ c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng. - Gi¶i quyÕt c«ng viÖc nhanh gän theo ®óng thêi gian vµ quy tr×nh nghiÖp vô. - Gi¶i thÝch râ nh÷ng th¾c m¾c cña kh¸ch hµng mét c¸ch tËn t×nh. Cã lµm tèt nh÷ng yªu cÇu ®ã th× kh¸ch hµng ®Õn víi Ng©n hµng sÏ c¶m thÊy gÇn gòi, ®­îc gióp ®ì, hä sÏ s½n sµng bµy tá nh÷ng mong muèn cña m×nh qua ®ã Ng©n hµng cã thÓ hiÓu ®­îc kh¸ch hµng cña m×nh mong muèn g× vµ ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch thÝch hîp. 1.6. Thùc hiÖn chiÕn l­îc hç trî n©ng cao nghiÖp vô cña kh¸ch hµng: Sù h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é nghiÖp vô ngo¹i th­¬ng, ®Æc biÖt lµ vÒ nghiÖp vô thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cña c¸c c¸n bé thuéc c¸c doanh nghiÖp lµm kinh doanh xuÊt nhËp khÈu ®· dÉn ®Õn nh÷ng bÊt lîi nhÊt ®Þnh cho nh÷ng nhµ nhËp khÈu cña ta nh­: trong mét sè giao dÞch ®· lùa chän nh÷ng ph­¬ng thøc kh«ng an toµn bÊt lîi, nhiÒu khi c¸n bé nghiÖp vô vµ c¶ l·nh ®¹o cña c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu kh«ng am hiÓu nguyªn t¾c "®éc lËp cña bé chøng tõ ®èi víi hµng ho¸" trong ho¹t ®éng thanh to¸n cña ng©n hµng, hä quan niÖm ®¬n gi¶n lµ nhËn hµng råi tr¶ tiÒn. Muèn kh¾c phôc h¹n chÕ nµy th× biÖn ph¸p hiÖu qu¶ lµ tù ng©n hµng ph¶i gãp phÇn vµo viÖc n©ng cao tr×nh ®é cña kh¸ch hµng vÒ c¸c mÆt: tÝn dông, ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, thùc hiÖn c¸c kh©u chung tõ thanh to¸n, chuyÓn tiÒn... trong ®ã ®Æc biÖt chó ý ®Õn nh÷ng kh¸ch hµng míi thùc hiÖn c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu. Nh÷ng biÖn ph¸p tr­íc m¾t lµ: - KÞp thêi h­íng dÉn kh¸ch hµng söa ch÷a sai sãt vµ bæ sung chøng tõ yªu cÇu khi cÇn thiÕt. §iÒu nµy rÊt quan träng vµ phô thuéc vµo hoµn c¶nh tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé thanh to¸n. ViÖc h­íng dÉn kh¸ch hµng söa ch÷a mét c¸ch kÞp thêi sÏ gióp cho viÖc thanh to¸n ®­îc nhanh chãng, gãp phÇn n©ng cao uy tÝn cho Ng©n hµng. - T¨ng c­êng c«ng t¸c t×m hiÓu kh¸ch hµng ®Ó kÞp thêi t­ vÊn cho hä. ViÖc t×m hiÓu kh¸ch hµng cã thÓ ph©n ra cho mét vµi c¸n bé theo thÞ tr­êng hoÆc theo mÆt hµng, cïng cã thÓ kÕt hî víi phßng tÝn dông. - Tè chøc c¸c héi nghÞ kh¸ch hµng th­êng niªn ®Ó gióp ®ì hä cã thªm nh÷ng kinh nghiÖm trong c«ng t¸c thanh to¸n, c¸c héi nghÞ nµy kh«ng chØ gióp kh¸ch hµng rót ra ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm trong c«ng t¸c thanh to¸n mµ cßn lµ mäi c¬ héi ®Ó khuyÕch tr­¬ng, qu¶ng c¸o cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. - Cè vÊn nhµ nhËp khÈu nªn më L/C nh­ thÕ nµo (lo¹i L/C, thêi gian hîp lý ®Ó më L/C...). ®èi víi L/C cã x¸c nhËn cña Ng©n hµng n­íc ngoµi, ngoµi viÖc ký quü g©y ®äng vèn trong thêi gian dµi, viÖc yªu cÇu cã x¸c nhËn cña Ng©n hµng thø ba thÓ hiÖn viÖc n­íc ngoµi kh«ng tin t­ëng vµo kh¶ n¨ng thanh to¸n cña Ng©n hµng ViÖt Nam. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, Ng©n hµng cña ta ph¶i tù ®æi míi n©ng cao uy tÝn trªn tr­êng quèc tÕ, cïng ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu ®Êu tranh trong hîp ®ång mua b¸n ngo¹i th­¬ng ®Ó kh«ng bÞ bªn n­íc ngoµi xö Ðp. - Cè vÊn cho c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu vÒ viÖc lùa chän Ng©n hµng th«ng b¸o, Ng©n hµng thanh to¸n. - Cè vÊn cho c¸c ®¬n vÞ nhËp khÈu trong viÖc thanh to¸n nh÷ng nguån hµng khan hiÕm, cÇn thiÕt. Th«ng th­êng trong th­¬ng m¹i cã nh÷ng mÆt hµng mang tÝnh chÊt ®éc quyÒn chØ cã ë mét sè n­íc hoÆc chØ do mét c«ng ty s¶n xuÊt. Do vËy muèn mua ®­îc lo¹i hµng nµy, ng­êi nhËp khÈu ph¶i tr¶ tr­íc toµn bé trÞ gi¸ l« hµng hoÆc tr¶ mét phÇn gi¸ trÞ tiÒn hµng (®Æt cäc) tr­íc khi bªn b¸n giao hµng. Trong viÖc thanh to¸n tiÒn hµng kiÓu nµy, bªn b¸n hoµn toµn kh«ng ph¶i chÞu rñi ro lín. Tõ ®ã cho thÊy, c¸ch thanh to¸n nµy chØ nªn ¸p dông khi nhµ xuÊt khÈu ®¸ng tin cËy, hai bªn cã quan hÖ quen biÕt l©u dµi, khi hµng ho¸ thÊt cÇn thiÕt vµ chØ khi kh«ng mua ®­îc lo¹i hµng ho¸ t­¬ng tù ë n¬i kh¸c. §Ó h¹n chÕ bít rñi ro trong th­êng hîp nµy, Ng©n hµng cã thÓ cè vÊn gióp c¸c ®¬n vÞ nhËp khÈu b»ng viÖc: + §Ò nghÞ nhµ xuÊt khÈu tr¶ l·i tiÒn ®Æt cäc, tiÒn tr¶ tr­íc. + §Ò nghÞ Ng©n hµng bªn b¸n b¶o l·nh tiÒn ®Æt cäc, tiÒn tr¶ tr­íc. - Ng©n hµng nªn thµnh lËp mét bé phËn t­ vÊn cho kh¸ch hµng ®Ó ®¸p øng yªu cÇu cña kh¸ch hµng vÒ nghiÖp vô. Cung cÊp c¸c th«ng tin vÒ nh÷ng ®Æc ®iÓm trong luËt lÖ xuÊt nhËp khÈu, thanh to¸n qua Ng©n hµng, vÒ nh÷ng ®èi t¸c cã tiÒm n¨ng... cña tõng thÞ tr­êng, tõng khu vùc trªn thÞ tr­êng quèc tÕ ®Ó gióp kh¸ch hµng lùa chän ®­îc nh÷ng b¹n hµng tèt, nh÷ng ®èi t¸c cã søc c¹nh tranh m¹nh trªn thÞ tr­êng quèc tÕ. MÆt kh¸c, bé phËn t­ vÊn nµy cña Ng©n hµng sÏ ph¸t huy vai trß t­ vÊn cña m×nh trong viÖc h­íng dÉn ®Çu t­ n­¬c ngoµi vµ gióp cho c¸c ®¬n vÞ trong n­íc tiÕp cËn thÞ tr­êng thÕ giíi. Nh÷ng ng­êi ®¶m nhiÖm c«ng viÖc t­ vÊn cho kh¸ch hµng ph¶i cã sù am hiÓu vÒ mäi vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thanh to¸n vµ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu t×m hiÓu cña kh¸ch hµng. 2. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ n­íc. Nhµ n­íc cã vai trß ®iÒu khiÓn vÜ m« nÒn kinh tÕ. C¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ cña Nhµ n­íc t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn mäi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña mäi tæ chøc c¸ nh©n trong n­íc, ®Æc biÖt trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu vµ cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña c¸c Ng©n hµng. ViÖc cã mét chÝnh s¸ch kinh tÕ hîp lý cho ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó ®¶m b¶o cho c«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu cña hÖ thèng ng©n hµng nãi chung vµ Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi nãi riªng ®¹t hiÖu qu¶ cao. Do ®ã ®Ó c«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ®­îc hoµn chØnh nhanh chãng vµ chÝnh x¸c h¬n th× Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã mét sè gi¶i ph¸p sau: Thanh to¸n hµng xuÊt nhËp khÈu lµ mét lÜnh vùc rÊt phong phó ®a d¹ng nh­ng còng rÊt phøc t¹p, nã kh«ng chØ liªn quan ®Õn c¸c ®¬n vÞ trong n­íc mµ cßn liªn quan chÆt chÏ ®Õn c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy ®ßi hái ph¶i cã sù cè g¾ng nç lùc cña b¶n th©n Ng©n hµng cïng víi sù hç trî phï hîp cña c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« cña Nhµ n­íc. Trong thêi gian qua, c«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu kh«ng ngõng ®­îc hoµn thiÖn vµ n©ng cao t¹i Ng©n hµng n«ng nghiÖp nh­ng kh«ng thÓ tr¸nh ®­îc hÕt nh÷ng thiÕu sãt h¹n chÕ. §Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i vµ v­íng m¾c ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ: Thø nhÊt, Nhµ n­íc cÇn chØ ®¹o c¸c ngµnh h÷u quan thèng nhÊt thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n ®· ®­îc ban hµnh vÒ c¸c nghiÖp vô ng©n hµng, tr¸nh sù m©u thuÉn trong c«ng viÖc h­íng dÉn thùc hiÖn c¸c v¨n b¶n nµy cña c¸c c¬ quan kh¸c nhau. §èi víi ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i cÇn cã hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p lý riªng vµ ph¶i ®­îc quy ®Þnh mét c¸ch cô thÓ, râ rµng v× ®©y lµ mét hÖ thèng cã nhiÒu khã kh¨n phøc t¹p, kÕt qu¶ cña nã kh«ng chØ ¶nh h­ëng ®Õn b¶n th©n c¸c nhµ xuÊt nhËp khÈu mµ cßn ¶nh h­ëng tùc tiÕp ®Õn lîi Ých cña ®Êt n­íc. Thø hai, khuyÕn khÝch vµ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu cô thÓ lµ: *VÒ thÓ chÕ vµ thñ tôc xuÊt nhËp khÈu: Ph¶i cã nh÷ng quy chÕ b¾t buéc ®èi víi c¸c ®iÒu kiÖn vÒ tµi chÝnh, vÒ tr×nh ®é c¸n bé, h­íng ph¸t triÓn...th× míi cÊp giÊy phÐp xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp kh«ng nªn cÊp å ¹t, tr¸nh nh÷ng rñi ro kh«ng ®¸ng cã do tr×nh ®é hiÓu biÕt cña ng­êi lµm c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu. Tr­íc m¾t Nhµ n­íc cÇn rµ so¸t c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh tÕ kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp th× ph¶i chuyÓn sang uû th¸c xuÊt nhËp khÈu. C¸c thÓ chÕ vµ thñ tôc xuÊt nhËp khÈu ph¶i t¹o thuËn lîi tèi ®a cho c¸c doanh nghiÖp ph¸t triÓn ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i khuyÕn khÝch xuÊt khÈu vµ kiÓm so¸t ®­îc nhËp khÈu, gi¶m tû lÖ nhËp siªu. Doanh nghiÖp cã hµng ho¸, cã ®èi t¸c vµ thÞ tr­êng n­íc ngoµi ®Òu cã thÓ ®­îc trùc tiÕp ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Chñ tr­¬ng cÊp quota xuÊt nhËp khÈu cã thÓ t¹o lîi thÕ cho doanh nghiÖp nµy mµ g©y ra bÊt lîi nµy cho doanh nghiÖp kh¸c lµm mÊt c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu khiÕn nhiÒu lo¹i vËt t­, nguyªn liÖu, hµng tr¨m tÊn thÐp, xi m¨ng, ®­êng... tån ®äng g©y tæn h¹i cho nÒn kinh tÕ vµ khã kh¨n cho c¸c Ng©n hµng. T×nh tr¹ng nhËp khÈu trµn lan c¸c mÆt hµng tiªu dïng ®· lµm cho s¶n xuÊt vµ tiªu dïng trong n­íc bÞ ®×nh trÖ, nhiÒu doanh nghiÖp thua lç. *VÒ thuÕ xuÊt nhËp khÈu: Nhµ n­íc cÇn ban hµnh luËt thuÕ xuÊt nhËp khÈu phï hîp. BiÓu thuÕ cña Nhµ n­íc lu«n thay ®æi lµm cho c¸c ®¬n vÞ xuÊt nhËp khÈu kh«ng chñ ®éng ®­îc tr­íc c¸c diÔn biÕn trong t­¬ng lai, dÉn ®Õn c¸c doanh nghiÖp sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong kinh doanh, ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn. Mçi khi söa ®æi luËt thuÕ xuÊt nhËp khÈu, Nhµ n­íc ta míi chi quy ®Þnh ngµy hiÖu lùc cña luËt mµ kh«ng quy ®Þnh biÓu thuÕ ­u ®·i ®èi víi c¸c hîp ®ång xuÊt nhËp khÈu ®É ký tr­íc ngµy thùc hiÖn luËt thuÕ ®ã. §iÒu nµy sÏ g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. V× vËy, Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh râ rµng vµ æn ®Þnh luËt thuÕ xuÊt nhËp khÈu. *VÒ th«ng tin gi¸ c¶: Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng th«ng tin vÒ gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi mét c¸ch kÞp thêi ®Ó th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. §©y lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò hÕt søc quan träng, nÕu thiÕu sù hiÓu biÕt th«ng tin sÏ lµm cho c¸c doanh nghiÖp dÔ bÞ thua lç khi gi¸ c¶ thay ®æi. VÝ dô nh­ gi¸ c¶ hµng ho¸ trong n­íc biÕn ®éng vµ kh«ng phï hîp víi gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng thÕ giíi sÏ g©y ¶nh h­ëng ®Õn viÖc xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. §¬n cö nh­ tr­êng hîp xuÊt khÈu l¹c ë n­íc ta. L¹c lµ mét mÆt hµng xuÊt khÈu cã tû träng t­¬ng ®èi lín trong khèi l­îng hµng n«ng s¶n, nh­ng ph¸t triÓn theo thêi vô. §Õn mïa l¹c, c¸c ®¬n vÞ xuÊt khÈu ®æ x« ®i mua gom l¹c, mçi nhµ xuÊt khÈu v× muèn t¨ng khèi l­îng thu gom cña m×nh nªn t¨ng gi¸ l¹c lªn lµm cho gi¸ l¹c xuÊt khÈu trong n­¬c t¨ng tù do mµ Nhµ n­íc kh«ng kiÓm so¸t ®­îc. NÕu gi¸ l¹c trªn thÞ tr­êng thÕ giíi cã xu h­íng suy gi¶m, c¸c nhµ nhËp khÈu l¹c kh«ng thÓ nhËp khÈu mét khèi l­îng lín hoÆc kh«ng chÊp nhËn ë møc gi¸ mµ t¹i ®ã chóng ta míi cã lîi nhuËn. V× vËy ®· g©y nªn t×nh tr¹ng ø ®äng hµng ho¸, c¸c nhµ xuÊt khÈu (kh¸ch hµng cña Ng©n hµng) l¹i ph¶i gi¶m gi¸ ®Ó mong tiªu thô ®­îc hµng hoÆc thËm chÝ chÊp nhËn xuÊt hµng thanh to¸n chËm. Nh­ vËy, sù kiÓm so¸t gi¸ c¶ kh«ng chÆt chÏ cña hµng ho¸ trong n­íc còng g©y ra kh«ng Ýt nh÷ng khã kh¨n cho c«ng t¸c xuÊt nhËp khÈu vµ ¶nh h­ëng ®Õn quy tr×nh thanh to¸n cña xuÊt nhËp khÈu. *VÒ trî cÊp xuÊt nhËp khÈu: Nhµ n­íc cÇn trî cÊp cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu th«ng qua chÕ ®é l·i suÊt ­u ®·i, ®Ó hç trî c¸c doanh nghiÖp thùc hiÖn c¸c mÆt hµng chiÕn l­îc theo yªu cÇu cô thÓ trong tõng giai ®o¹n, ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña n­íc ta. Tr­íc m¾t nªn trî cÊp cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt vµ c¸c doanh nghiÖp thu mua xuÊt khÈu g¹o, than, cµ phª, cao su, l¹c nh©n, chÌ, h¸t ®iÒu, hµng n«ng l©m thuû s¶n, hµng dÖt may, dÇu th«... §Ó ®¶y m¹nh tiÕn tr×nh c«ng nghiÖp ho¸ vÒ xuÊt khÈu, ®­a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam ph¸t triÓn theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã ®iÒu tiÕt cña Nhµ n­íc th× ngoµi viÖc cã chiÕn l­îc xuÊt nhËp khÈu, cã chÝnh s¸ch trî gi¸ t¹o thuËn lîi khuyÕn khÝch c¸c nhµ s¶n xuÊt, cã sù ®Çu c¬ b¶o trî cña Nhµ n­íc cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cßn cÇn cã mét ®­êng lèi chÝnh s¸ch ®óng ®¾n vÒ Ng©n hµng sao cho c¸c Ng©n hµng ViÖt Nam ph¸t huy ®­îc vai trß gióp ®ì cho nÒn kinh tÕ ViÖt Nam. Thø ba, hoµn thiÖn khung ph¸p lý trong ho¹t ®éng Ng©n hµng ViÖt Nam ®ang lµ ®ßi hái cÊp b¸ch. Mäi ho¹t ®éng Ng©n hµng ph¶i ®­îc ph¸p luËt ®¶m b¶o khi cã tranh chÊp x¶y ra. Ho¹t ®«ng Ng©n hµng chØ ph¸t triÓn víi hiÖu qu¶ cao khi nã tån t¹i trong mét m«i tr­êng ph¸p lý hoµn thiÖn. ViÖc h×nh sù ho¸ c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ th«ng th­êng gi÷a cho vay vµ tr¶ nî ®· lµm cho ho¹t ®éng cña Ng©n hµng trë nªn hÕt søc khã kh¨n, lung tung khi ph¶i tiÕp xóc víi c¸c ®oµn thanh tra liªn tôc trong mét kho¶ng thêi gian, g©y ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng kinh doanh. Thø t­, vÒ phÝa Ng©n hµng, Nhµ n­íc cÇn gióp ®ì c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i khi cÇn thiÕt hç trî. Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn cã chÕ ®é qu¶n lý ngo¹i hèi chÆt chÏ vµ hîp lý h¬n, ®ång thêi xem xÐt tû gi¸ hèi ®o¸i th­êng xuyªn. 3. KiÕn nghÞ ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. Nh÷ng trôc trÆc tån t¹i trong c«ng t¸c thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu chñ yÕu lµ tõ phÝa c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu. §Ó kh¾c phôc nh÷ng yÕu kÐm nµy th× b¶n th©n c¸c ®¬n vÞ ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cho riªng m×nh. Cô thÓ lµ: a) §èi víi ®¬n vÞ nhËp khÈu: §Ó tr¸nh rñi ro cã thÓ x¶y ra, b¶o ®¶m an toµn cho thanh to¸n hµng nhËp khÈu, nhµ nhËp khÈu cÇn ph¶i chó ý: -Tr­íc khi ký kÕt hîp ®ång ph¶i t×m hiÓu ký b¹n hµng cña m×nh vÒ mÆt ph¸p lý, lÜnh vùc kinh doanh, uy tÝn trªn thÞ tr­êng quèc tÕ vµ thiÖn chÝ cña ng­êi xuÊt khÈu. - Nh÷ng ®iÒu kho¶n trong hîp ®ång ph¶i chÆt chÏ ®Ó cã thÓ n¾m b¾t ®­îc dÔ dµng néi dung, ®¶m b¶o sù hoµn h¶o. Bëi v× tiÒn hµng ®· tr¶ theo bé chøng tõ xuÊt tr×nh cho Ng©n hµng ®Òu phï hîp c¶ vÒ sè l­îng, chÊt l­îng vµ c¶ vÒ thêi gian. Nh­ng thùc tÕ l¹i cã tranh chÊp, do hµng ho¸ nhËp ®­îc kh«ng ®óng nh­ tho¶ thuËn V× vËy, ng­êi tham gia vµo chÝnh qu¸ tr×nh xuÊt nhËp khÈu ph¶i giái chuyªn m«n, giµu kinh nghiÖm, hiÓu biÕt réng tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kh¸c, ®Æc biÖt lµ hiÓu biÕt vÒ luËt ph¸p, c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc ®Ó khi ký kÕt, thùc hiÖn hîp ®ång thanh to¸n ®¹t hiÖu qu¶. -Trong nhiÒu tr­êng hîp cÇn tham gia thªm ý kiÕn cña Ng©n hµng giµu kinh nghiÖm trong kinh doanh thanh to¸n ®Ó nhËp ®­îc hµng sím, dïng tiªu chuÈn chÊt l­îng. Tr¸nh nh÷ng rñi ro trong kinh doanh nh­ bÞ ng­êi xuÊt khÈu lõa dèi, hoÆc ®­a ra nh÷ng ®iÒu kiÖn kh«ng hîp lý nh»m g©y khã kh¨n cho nhµ nhËp khÈu. b) §èi víi ®¬n vÞ xuÊt khÈu: CÇn khÈn tr­¬ng lËp bé chøng tõ vµ nép ®Çy ®ñ, ®óng h¹n theo quy ®Þnh trong th­ tÝn dông. CÇn ph¶i xem xÐt bé chøng tõ cÈn thËn theo quy ®Þnh, nÕu kh«ng sÏ bÞ ng©n hµng tõ chèi thanh to¸n, g©y khã kh¨n tèn kÐm vÒ thêi gian vµ chi phÝ ®Ó söa ®æi hoÆc ®µm ph¸n l¹i víi nhµ nhËp khÈu. Bªn c¹nh ®ã ph¶i tró träng viÖc chØ ®Þnh ng©n hµng thanh to¸n, ng©n hµng thanh to¸n nªn lµ mét ng©n hµng ë n­íc ng­êi b¸n ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng kÐo dµi thêi gian thu tiÒn do viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ chËm h¬n tõ ng©n hµng phôc vô ng­êi b¸n ®Õn ng©n hµng phôc vô ng­êi mua. MÆt kh¸c còng ®Ó ®Ò phßng biÕn ®éng tû gi¸ (ngo¹i tÖ/ néi tÖ) khi tû gi¸ gi¶m, vµ ®Ó phßng rñi do ng©n hµng më bÞ ph¸ s¶n (rñi ro nµy nh×n chung Ýt x¶y ra nh­ng kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã). V× vËy, nhµ xuÊt khÈu cÇn yªu cÇu nhµ nhËp khÈu më th­ tÝn dông ë ng©n hµng cã uy tÝn, nÕu ®iÒu nµy kh«ng thùc hiÖn ®­îc th× ph¶i yªu cÇu më th­ tÝn dông cã x¸c nhËn, x¸c nhËn nµy ph¶i cña ng©n hµng lín cã uy tÝn trªn thÕ giíi. KÕt luËn §Êt n­íc ta ®ang b­íc vµo mét thêi ®¹i míi ®Çy c¬ héi vµ biÕn ®éng. Lµ mét n­íc ®i sau trªn con ®­êng më cöa nÒn kinh tÕ, ®Ó thóc ®Èy qu¸ tr×nh héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ thÕ giíi, thu hót nhiÒu h¬n n÷a vèn vµ c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®ßi hái c¸c cÊp, c¸c ngµnh trong ®ã cã ngµnh ng©n hµng ph¶i cã nh÷ng c¶i tiÕn ®Ó ®ãng gãp tèt h¬n cho c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Qua viÖc xem xÐt, nghiªn cøu ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi, em ®· cã mét nhËn thøc râ rµng h¬n vÒ tÇm quan träng cña nghiÖp vô nµy ®èi víi ®êi sèng kinh tÕ chÝnh trÞ ®Êt n­íc. T¨ng c­êng hiÖu qu¶ c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu nãi riªng cã t¸c dông thóc ®Èy ho¹t ®éng th­¬ng m¹i gi÷a n­íc ta víi c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Qua ®ã n©ng cao tr×nh ®é, n¨ng lùc còng nh­ thu nhËp cho ng©n hµng. KÕt hîp gi÷a lý luËn vµ thùc tÕ, bµi viÕt ®· gi¶i quyÕt ®­îc mét sè vÊn ®Ò sau: -Kh¸i qu¸t tÇm quan träng cña thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu trong c¸c quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ nãi chung vµ thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu trong ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nãi riªng. -Bªn c¹nh ®ã bµi viÕt ®Ò cËp ®Õn ph­¬ng thøc thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu ®Ó d­a ra nh÷ng ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ cña mçi ph­¬ng thøc. -VËn dông lý thuyÕt vµo ph©n tÝch ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n Hµ Néi. Tõ ®ã rót ra nh÷ng thµnh tùu, h¹n chÕ trong ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng, ®ång thêi còng ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p ®Ó kh«ng ngõng ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh, kh¾c phôc nh÷ng mÆt cßn h¹n chÕ. NhËn xÐt cña c¬ së thùc tËp ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………… …………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………….. ……………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………………..