Lời nói đầu
Nhiều nhà phân tích tài chính đã ví Vốn lưu động của doanh nghiệp như dòng máu tuần hoàn trong cơ thể con người. Vốn lưu động được ví như vậy có lẽ bởi sự tương đồng về tính tuần hoàn và sự cần thiết của vốn lưu động đối với ‘cơ thể’ doanh nghiệp. Trong nền kinh tế thị trường, một doanh nghiêp muốn hoạt động thì không thể không có vốn. Vốn của doanh nghiệp nói chung và vốn lưu động nói riêng có mặt trong mọi khâu hoạt động của doanh nghiệp từ: dự trữ, sản xuất đến lưu thông. Vốn lưu động giúp cho doanh nghiệp tồn tại và hoạt động được trơn tru.
Tuy nhiên do sự vận động phức tạp và trình độ quản lý tài chính còn hạn chế ở nhiều doanh nghiệp Việt Nam, vốn lưu động chưa được quản lý, sử dụng có hiệu quả dẫn đến hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh không cao. Trong quá trình thực tập tại Công ty Sông Đà 10 em nhận thấy đây là một vấn đề thực sự nổi cộm và rất cần thiết ở Công ty, nơi có tỷ trọng vốn lưu động lớn với nhiều hoạt động sản xuất quy mô lớn, phức tạp, vấn đề nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động đang là một chủ đề mà Công ty rất quan tâm.
Với nhận thức như vậy, bằng những kiến thức quý báu về tài chính doanh nghiệp, vốn lưu động tích luỹ được trong thời gian học tập, nghiên cứu tại trường Đại học Kinh tế quốc dân Hà Nội, cùng thời gian thực tập thiết thực tại Công ty Sông Đà 10, em đã chọn đề tại: “Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Sông Đà 10” làm đề tài chuyên đề thực tập tốt nghiệp.
Chuyên đề gồm có 3 chương:
Chương I. Vốn lưu động và hiệu quả sử dụng vốn lưu động của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường
Chương II. Thực trạng hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Sông Đà 10
Chương III. Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Sông Đà 10
106 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1453 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề Một số giải pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn lưu động tại Công ty Sông Đà 10, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
kÕ ho¹ch vÒ nhu cÇu vèn lu ®éng vµ nguån tµi trî t¬ng ®èi ®Çy ®ñ.
Th«ng qua kÕ ho¹ch s¶n lîng (®îc x©y dùng bëi ban gi¸m ®èc C«ng ty, phßng Kinh tÕ – KÕ ho¹ch) C«ng ty x¸c ®Þnh mét møc hiÖu sö dông vèn nhÊt ®Þnh (vßng quay vèn lu ®éng) tõ ®ã tÝnh to¸n nhu cÇu vèn lu ®éng b×nh qu©n cho n¨m tíi. Trªn c¬ së ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng ®¸p øng vèn lu ®éng hiÖn cã víi nhu cÇu vèn lu ®éng ®· x¸c ®Þnh cho n¨m tíi C«ng ty x¸c ®Þnh nguån vµ lîng vèn lu ®éng cÇn huy ®éng thªm. Mét thùc tÕ cho thÊy tõ b¶n kÕ ho¹ch tÝn dông vèn lu ®éng lµ nguån huy ®éng vèn cña C«ng ty ®Õn 71,61% tõ vay c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i. C«ng ty chØ ®¸p øng hiÖn t¹i ®îc 8,71 tû ®ång (chiÕm 8,85% tæng nhu cÇu vèn lu ®éng) cßn l¹i chñ yÕu lµ nguån Nî kh¸ch hµng (chiÕm 14,84%). Cã mét kÕ ho¹ch tÝn dông vèn lu ®éng nh vËy râ rµng ®· t¹o cho C«ng ty sù chñ ®éng h¬n trong vÊn ®Ò huy ®éng vµ sö dông vèn lu ®éng ®óng môc ®Ých nh»m tr¸nh thÊt tho¸t, ®¶m b¶o hiÖu qu¶ cao nhÊt.
2.2.2.4.3. C«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh nãi chung
Cã thÓ nãi ®©y lµ mét nh©n tè thiªn vÒ ®Þnh tÝnh nhng l¹i cã ¶nh hëng hÕt søc to lín ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty. Qu¶n lý, sö dông vèn lu ®éng lµ mét bé phËn cña c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp do ®ã thËt khã d¸m kh¼ng ®Þnh C«ng ty sö dông hiÖu qu¶ vèn lu ®éng mµ c¸c c«ng t¸c kh¸c l¹i thÓ hiÖn sù yÕu kÐm. Ch¾c ch¾n r»ng chØ khi tæng thÓ c«ng t¸c qu¶n lý tµi ®îc thùc hiÖn khoa häc, ®¹t chÊt lîng cao th× míi cã thÓ nghÜ ®Õn hiÖu qu¶ cña tõng bé phËn. Tríc hÕt c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh cña C«ng ty S«ng §µ 10 ph¶i tu©n thñ theo nh÷ng quy ®Þnh vÒ qu¶n lý tµi chÝnh cña Nhµ níc vµ cña Tæng c«ng ty S«ng §µ, ®©y lµ ®iÒu kiÖn r»ng buéc C«ng ty trong khi t×m kiÕm nh÷ng gi¶i ph¸p tèi ®a hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng.
C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®îc thùc hiÖn thèng nhÊt trong toµn Tæng c«ng ty S«ng §µ b»ng mét phÇn mÒm kÕ to¸n, hÖ thèng b¶ng biÓu, b¸o c¸o ®îc Tæng c«ng ty híng dÉn thùc hiÖn theo mÉu chung. §©y lµ mét thuËn lîi cho c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh thèng nhÊt trong toµn C«ng ty còng nh më ra kh¶ n¨ng giao dÞch thuËn tiÖn víi nh÷ng C«ng ty thµnh viªn kh¸c trong Tæng c«ng ty S«ng §µ. §iÒu nµy gióp c«ng t¸c qu¶n lý, sö dông vèn lu ®éng ®îc minh b¹ch, khoa häc ®¶m b¶o sù hiÖu qu¶ cao.
Nguån nh©n lùc lµ mét nh©n tè cã ®ãng gãp cùc kú quan träng trong sù thµnh c«ng cña c¸c doanh nghiÖp. C«ng ty rÊt chó träng vµo vÊn ®Ò nµy, c¸c nh©n viªn tµi chÝnh – kÕ to¸n cña C«ng ty nh×n chung cã kinh nghiÖm c«ng t¸c, nhanh nh¹y n¾m b¾t vµ øng dông c«ng nghÖ tin häc trong c«ng viÖc (100% nh©n viªn tµi chÝnh – kÕ to¸n ®Òu cã b»ng A tin häc v¨n phßng). C«ng ty thêng xuyªn tæ chøc c¸c ®ît båi dìng bæ sung kÞp thêi nghiÖp vô khi cã nh÷ng thay ®æi míi cña Nhµ níc còng nh cña Tæng c«ng ty. Nh÷ng nh©n tè ®ã ®· khiÕn cho tr×nh ®é cña c¸c nh©n viªn tµi chÝnh – kÕ to¸n lu«n ®îc duy tr× vµ n©ng cao, c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh diÔn ra rÊt nhÞp nhµng, khoa häc gãp phÇn vµo n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng nãi riªng vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty nãi chung.
Do ®Æc thï cña ho¹t ®éng, C«ng ty thêng xuyªn cã nh÷ng c«ng tr×nh x©y l¾p ë c¸c vïng xa x«i, vµ r¶i r¸c kh¾p mäi miÒn cña ®Êt níc chÝnh v× vËy kh¶ n¨ng thu hót nh÷ng nh©n viªn tµi chÝnh – kÕ to¸n giái vÒ lµm viÖc t¹i c¸c c«ng trêng lµ h¹n chÕ thªm vµo ®ã lµ sù thiÕu thèn vÒ ph¬ng tiÖn, th«ng tin khiÕn mét phÇn lµm gi¶m hiÖu qu¶ qu¶n lý tµi chÝnh trong toµn C«ng ty còng nh ¶nh hëng m¹nh ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng.
§¸nh gi¸ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ qu¶n lý vèn lu ®éng cña C«ng ty
Tõ nh÷ng ph©n tÝch cô thÓ vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty S«ng §µ 10 còng nh ®· nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ c¸c nh©n tè ¶nh hëng ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng phÇn nµy ta sÏ tæng hîp vµ ®¸nh gi¸ tæng thÓ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ qu¶n lý vèn lu ®éng nh»m t¹o c¬ së cho viÖc ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p trong phÇn tiÕp theo.
B¶ng 2.10: Tæng hîp c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶ sö dông vèn
ChØ tiªu
§¬n vÞ
2001
2002
2003
Gi¸ trÞ
Gi¸ trÞ
T¨ng so 2001 (%)
Gi¸ trÞ
T¨ng so 2002 (%)
Doanh thu thuÇn
Tû ®ång
119,8
235,9
96,91
429,1
81,90
Vèn lu ®éng b×nh qu©n
Tû ®ång
122,5
188,2
53,63
217
15,30
Li
Vßng
0,98
1,25
28,28
1,98
57,73
Ki
Ngµy
368,47
287,24
-22,05
182,11
-36,60
Vtkt®
Tû ®ång
65,7
28,8
-56,16
Vtktg®
Tû ®ång
-53,2
-125,3
135,34
HÖ sè ®¶m nhiÖm
1,02
0,80
-22,05
0,51
-36,60
HÖ sè sinh lêi
0,0097
0,0179
83,82
0,0252
40,82
Nh×n tæng thÓ, hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty S«ng §µ 10 ®îc c¶i thiÖn ®¸ng kÓ theo thêi gian cïng víi sù gia t¨ng quy m« vÒ s¶n xuÊt. Tèc ®é lu©n chuyÓn vèn lu ®éng cña C«ng ty cßn thÊp nguyªn nh©n do sù tån ®äng vèn t¹i kh©u lu th«ng (tån t¹i rÊt nhiÒu nî ®Õn h¹n vµ qu¸ h¹n) vµ ë kh©u s¶n xuÊt (do ®Æc thï cña ngµnh cã s¶n phÈm dë dang lín). Do n©ng cao tèc ®é lu©n chuyÓn vèn lu ®éng, C«ng ty ®· tiÕt kiÖm ®îc ®¸ng kÓ vèn lu ®éng n¨m 2002 tiÕt kiÖm ®îc 53,2 tû ®éng vµ n¨m 2003 møc tiÕt kiÖm lµ 125,3 tû ®ång (t¨ng 135%). Víi tèc ®é tiÕt kiÖm vèn lu ®éng nh vËy ®¶m b¶o cho C«ng ty hoµn toµn cã thÓ dù ®o¸n nhu cÇu vèn lu ®éng t¬ng ®èi thÊp (chØ cã 98,5 tû ®ång vèn lu ®éng cÇn cho n¨m 2004 so víi møc vèn lu ®éng b×nh qu©n n¨m 2003 lµ 217 tû ®ång) ®Ó hoµn thµnh mét nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh t¬ng ®¬ng (doanh thu n¨m 2004 dù kiÕn lµ 416 tû trong khi n¨m 2003 lµ 429 tû). HÖ sè ®¶m nhiÖm vµ hÖ sè sinh lîi còng ph¶n ¸nh sù n©ng cao trong hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty ®iÒu nµy còng thÓ hiÖn chÊt lîng trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh nãi chung, hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng nãi riªng. MÆc dï hiÖn t¹i (n¨m 2003) kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty t¬ng ®èi tèt song vÉn cßn nhiÒu h¹n chÕ. VÒ c¬ cÊu vèn, vèn chñ së h÷u cña C«ng ty chiÕm tû trong qu¸ nhá, t¬ng lai sÏ g©y khã kh¨n cho ho¹t ®éng cña C«ng ty khi huy ®éng thªm vèn. HÇu hÕt nhu cÇu vèn t¨ng thªm cña C«ng ty ®Òu ®îc huy ®éng tõ vay ng¾n h¹n Ng©n hµng th¬ng m¹i ®iÒu nµy lµm gi¶m tÝnh chñ ®éng, linh ho¹t trong ho¹t ®éng. C«ng ty cÇn cã chÝnh s¸ch tÝn dông th¬ng m¹i hîp lý tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ kh¸ch hµng chiÕm h÷u vèn qu¸ lín lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn. Cuèi cïng, c«ng t¸c kÕ ho¹ch ho¸ vèn lu ®éng cÇn ®îc lµm cô thÓ vµ chi tiÕt h¬n, ®¶m b¹o sù ch¾c ch¾n vµ chñ ®éng trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh còng nh n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng.
Trªn ®©y lµ nh÷ng ®¸nh gi¸ tæng kÕt vÒ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i C«ng ty S«ng §µ 10. Do giíi h¹n vÒ tr×nh ®é vµ thêi gian tiÕp cËn ch¾c ch¾n nh÷ng nhËn ®Þnh nµy cßn nhiÒu thiÕu sãt. Tuy nhiªn, môc ®Ých cuèi cïng cña chuyªn ®Ò nµy kh«ng ph¶i dõng l¹i ë viÖc ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty mµ cao h¬n lµ ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p, trªn c¬ së nh÷ng ®¸nh gi¸ Êy, nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty S«ng §µ 10. Do vËy, em xin m¹nh d¹n ®a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cho vÊn ®Ò nghiªn cøu t¹i C«ng ty S«ng §µ 10 ë ch¬ng III.
Ch¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i C«ng ty S«ng §µ 10
§Þnh híng ph¸t triÓn cña C«ng ty S«ng §µ 10
C«ng ty S«ng §µ 10 lµ mét doanh nghiÖp Nhµ níc, mét ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty S«ng §µ. ThÕ m¹nh cña C«ng ty lµ lÜnh vùc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn vµ c«ng tr×nh giao th«ng ngÇm. Trong nh÷ng n¨m võa qua, C«ng ty ®· ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶ kinh doanh rÊt ®¸ng khÝch lÖ vµ ®· vinh dù ®îc phong tÆng danh hiÖu ®¬n vÞ anh hïng trong thêi kú ®æi míi, n¨m 2003 tËp thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn C«ng ty ®· ®îc trao Hu©n ch¬ng §éc lËp h¹ng NhÊt. ChÝnh s¸ch chÊt lîng cña c«ng ty ®· ®îc c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi níc thõa nhËn th«ng qua chøng chØ ISO 9001:2000 chøng nhËn hÖ thèng qu¶n lý chÊt lîng (tõ 22/10/2003 ®Õn 22/10/2006).
Nh÷ng kÕt qu¶ ®ã ®¸nh dÊu hiÖu qu¶ ho¹t ®éng trong nh÷ng n¨m võa qua, ®Ó cã thÓ duy tr× thµnh tÝch ®ã C«ng ty ®· cã nh÷ng ®Þnh híng c¬ b¶n cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh trong thêi gian s¾p tíi.
VÒ s¶n phÈm
N¾m v÷ng vµ hiÓu râ thÕ m¹nh cña m×nh C«ng ty ®· vµ ®ang ®Çu t nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô cho thi c«ng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng ngÇm. HiÖn t¹i C«ng ty ®ang tham gia x©y dùng c¸c nhµ m¸y thuû ®iÖn lín nh Sª San 3, Sª San 3A, Tuyªn Quang, Qu¶ng TrÞ…NhiÖm vô ®Æt ra lµ hoµn thµnh tèt, vît møc kÕ ho¹ch nh÷ng c«ng tr×nh nµy trªn c¬ së nh÷ng kinh nghiÖm ®óc rót tõ nhiÒu c«ng tr×nh lín tríc ®©y nh: Thuû ®iÖn Hoµ B×nh, Yaly, Hµm ThuËn, S«ng Hinh, CÇn §¬n, Nµ L¬i còng nh nh÷ng c«ng nghÖ x©y dùng míi mµ C«ng ty ®· m¹nh d¹n ®Çu t.
ChiÕn lîc t¬ng lai cña C«ng ty ®îc ®Æt ra râ rµng: ChiÕm lÜnh thÞ trêng tµu ®iÖn ngÇm trong c¸c thµnh phè lín cña ®Êt níc bªn c¹nh nhiÖm vô n©ng cao n¨ng lùc trong x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn. NhËn thøc râ thÞ trêng to lín cña c¸c c«ng tr×nh giao th«ng ngÇm còng nh sù c¹nh tranh quyÕt liÖt tõ nhiÒu c«ng ty x©y dùng hµng ®Çu kh¸c C«ng ty ®· cã nh÷ng kÕ ho¹ch ®Çu t m¹nh mÏ vÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt.
VÒ n¨ng lùc s¶n xuÊt
Tõ t×nh tr¹ng chung cña ®Êt níc díi thêi bao cÊp, chÕ ®é kÕ ho¹ch ho¸ tËp chung, tríc sù ®æi míi cña nÒn kinh tÕ, chuyÓn sang x©y dùng mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng theo ®Þnh híng X· héi chñ nghÜa, C«ng ty ®· nhanh chãng n¾m b¾t ®îc nh÷ng c¸i míi vµ lu«n ®i ®Çu trong viÖc lµm chñ nh÷ng c«ng nghÖ míi ®a n¨ng lùc cña C«ng ty lªn tÇm cã thÓ ®¶m ®¬ng ®îc nh÷ng c«ng tr×nh lín, träng ®iÓm víi ®ßi hái kü thuËt phøc t¹p, chÊt lîng cao. N¨ng lùc x©y l¾p cña C«ng ty lu«n ®îc ®¸nh gi¸ cao tõ c¸c ®èi t¸c trong níc vµ quèc tÕ, cô thÓ:
N¨ng lùc khoan næ hë: 5-7 triÖu m3/n¨m
N¨ng lùc khoan næ hÇm: 800.000 m3/n¨m
N¨ng lùc xóc bèc, vËn chuyÓn: 3 triÖu m3/n¨m
S¶n xuÊt ®¸ d¨m: 300.000 m3/n¨m
S¶n xuÊt bª t«ng thµnh phÈm: 100.000 m3/n¨m
Söa ch÷a, phôc håi thiÕt bÞ hÇm vµ hë: 250 – 300 tÊn/n¨m
Gia c«ng chi tiÕt vµ kÕt cÊu kim lo¹i, s¶n xuÊt c«pha: 200 – 300 tÊn/n¨m
HiÖn t¹i, C«ng ty cã kho¶ng 2600 c¸n bé c«ng nh©n viªn. Trong ®ã cã 300 c¸n bé kü s c¸c ngµnh nghÒ, giµu kinh nghiÖm trong c¸c lÜnh vùc khoan næ, thi c«ng hÇm, x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng, thuû lîi, x©y dùng c«ng nghiÖp vµ d©n dông. C«ng ty cã kho¶ng 2300 c«ng nh©n kü thuËt c¸c ngµnh nghÒ, ®îc ®µo t¹o kü cµng vµ sö dông thµnh th¹o c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i.
NhËn thøc râ vai trß quyÕt ®Þnh cña yÕu tè con ngêi, C«ng ty ®· x©y dùng mét kÕ ho¹ch ®µo t¹o ®îc duy tr× thêng xuyªn, b»ng nhiÒu h×nh thøc nh»m kh«ng ngõng ph¸t triÓn ®éi ngò nh©n lùc ®¸p øng yªu cÇu ®a d¹ng ho¸ ngµnh nghÒ cña C«ng ty, theo kÞp tr×nh ®é c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn ThÕ giíi.
HiÖn nay C«ng ty cã trªn 500 ®Çu xe m¸y thi c«ng, tæng nguyªn gi¸ tµi s¶n gÇn 400 tû ®ång. §Æc biÖt, C«ng ty cã h¬n 150 thiÕt bÞ chuyªn dông ®îc s¶n xuÊt sau n¨m 2000 cña c¸c h·ng næi tiÕng ThÕ giíi víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhÊt nh: TAMROCK, ATLAS COPCO, ROBBINS, LIEBHERR…
Chi tiÕt mét sè m¸y mãc thiÕt bÞ hiÖn ®¹i ®îc C«ng ty m¹nh d¹n ®Çu t nh»m n©ng cao n¨ng lùc x©y l¾p lªn tÇm khu vùc vµ thÕ giíi:
M¸y khoan hÇm 3 cÇn Rocket Boomer RB 195 s¶n xuÊt t¹i PhÇn Lan, gi¸ trÞ ®Çu t 13 tû VND, c«ng suÊt 187,5 kw, ®êng kÝnh lç khoan f102.
M¸y phun vÈy bª t«ng MEYCO gi¸ trÞ ®Çu t 4 tû VND, s¶n xuÊt t¹i Thuþ Sü, c«ng suÊt 130 kw, n¨ng suÊt phun vÈy 30 m3/h.
M¸y khoan TAMROCK RANGER 700 s¶n xuÊt t¹i PhÇn Lan, c«ng suÊt 154 kw, ®êng kÝnh lç khoan f127…
Cïng víi viÖc m¹nh d¹n ®Çu t hµng tr¨m tû ®ång ®Ó mua c¸c trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, c¸c m¸y mãc chuyªn dông thuéc thÕ hÖ míi nhÊt C«ng ty còng lu«ng chó träng c«ng t¸c øng dông, chuyÓn giao c«ng nghÖ míi cña ThÕ giíi vµo c¸c lÜnh vùc x©y l¾p; ®Æc biÖt C«ng ty ®· ¸p dông c«ng nghÖ ®µo hÇm cña Céng hoµ Aã (NATM) t¹i c«ng tr×nh hÇm ®êng bé qua ®Ìo H¶i V©n vµ ®· thu ®îc kÕt qu¶ kh¶ quan, t¹o bíc ph¸t triÓn míi trong n¨ng lùc x©y dùng c«ng tr×nh hÇm cña C«ng ty.
VÒ c¸c chØ tiªu kÕt qu¶ kinh doanh
B¶ng 3.1: KÕ ho¹ch tµi chÝnh n¨m 2004
TT
ChØ tiªu
§¬n vÞ tÝnh
KH n¨m 2004
1
Gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh
Ngh×n ®ång
435.462.968
2
Doanh thu
Ngh×n ®ång
410.682.488
3
Gi¸ thµnh toµn bé
Ngh×n ®ång
399.882.488
4
Lîi nhuËn
Ngh×n ®ång
10.800.000
5
Vßng quay vèn lu ®éng
Vßng
4
6
C¸c kho¶n nép nhµ níc
Ngh×n ®ång
20.246.347
7
Lao ®éng b×nh qu©n
Ngêi
2.650
8
Thu nhËp b×nh qu©n
Ngh×n ®ång/ngêi/th¸ng
1.927
9
Vèn kinh doanh ®Õn cuèi kú
Ngh×n ®ång
357.566.711
- Vèn chñ së h÷u
Ngh×n ®ång
19.149.679
- Nguån vèn vay
Ngh×n ®ång
338.417.032
C¨n cø vµo nh÷ng tiÒn ®Ò ®· ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m võa qua, dùa vµo nh÷ng hîp ®ång ®· ký kÕt, vµo n¨ng lùc s¶n xuÊt cña m×nh ban gi¸m ®èc C«ng ty ®· x©y dùng nh÷ng chØ tiªu ®Þnh híng cho ho¹t ®éng cña n¨m 2003. Trong ®ã ta thÊy doanh thu vµ lîi nhuËn cña C«ng ty ®îc dù ®o¸n ë møc cao, ®Æc biÖt lîi nhuËn t¨ng vît bËc (®¹t 10,8 tû). Vßng quay vèn lu ®éng ®îc C«ng ty x¸c ®Þnh lµ 4 vßng thÓ hiÖn sù quan t©m vµ nç lùc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng. Vèn kinh doanh gia t¨ng thÓ hiÖn chiÕn lîc tiÕp tôc më réng, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña C«ng ty, tuy nhiªn cã thÓ thÊy phÇn lín vèn kinh doanh cña C«ng ty ®îc tµi trî b»ng nguån vèn vay ph¶n ¸nh sù phô thuéc cña doanh nghiÖp vµo nguån vèn huy ®éng ngoµi qu¸ lín, rñi ro cao.
§Ó ®¹t ®îc nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra, C«ng ty cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ, hîp lý nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng nãi riªng.
Gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i C«ng ty S«ng §µ 10
Trªn c¬ së nghiªn cøu hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng trong C«ng ty S«ng §µ 10 ta thÊy tÇm quan träng cña viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng ®èi víi hiÖu qu¶ tæng thÓ cña C«ng ty (môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn). §Ó cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng ë C«ng ty S«ng §µ 10 th× yªu cÇu tiªn quyÕt ®ã lµ ph¶i ®¶m b¶o thùc hiÖn tèt kÕ ho¹ch ho¸ vèn lu ®éng.
KÕ ho¹ch ho¸ vèn lu ®éng
Hµng n¨m, c«ng ty ®Òu x©y dùng kÕ ho¹ch vèn lu ®éng t¬ng ®èi râ rµng song vÊn ®Ò ë chç thiÕu sù gi¶i tr×nh chi tiÕt trong nhiÒu kho¶n môc do vËy lµm gi¶m tÝnh thùc tiÔn cña b¶n kÕ ho¹ch. Bíc ®Çu tiªn trong kÕ ho¹ch vèn lu ®éng lµ ph¶i x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho n¨m tiÕp theo.
X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng
Trong kÕ ho¹ch cña C«ng ty, nhu cÇu vèn lu ®éng ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
Bíc 1: C«ng ty tÝnh to¸n c¸c chØ gi¸ trÞ s¶n xuÊt kinh doanh, doanh thu dù kiÕn. Nh÷ng chØ tiªu nµy ®îc lËp c¨n cø vµo b¶n kÕ ho¹ch s¶n xuÊt, nh÷ng hîp ®ång ®· ký kÕt cho n¨m tíi. Nh vËy, c¸c x¸c ®Þnh nh÷ng chØ tiªu nµy lµ t¬ng ®èi chÝnh x¸c vµ hîp lý.
Bíc 2: C«ng ty dù kiÕn vßng quay vèn lu ®éng trong n¨m tíi trªn c¬ së ho¹t ®éng cña c¸c n¨m tríc vµ triÓn väng ph¸t triÓn cña C«ng ty.
Bíc 3: Vèn lu ®éng b×nh qu©n ®îc x¸c ®Þnh b»ng c«ng thøc:
Ta cã thÓ thÊy ®iÒu nµy trong b¶ng tÝnh to¸n vèn lu ®éng: do c«ng ty x¸c ®Þnh vßng quay vèn lu ®éng lµ 4 vßng nªn khèi lîng vèn lu ®éng b×nh qu©n dù kiÕn lµ 98,5 tû ®ång. So s¸nh con sè nµy víi lîng vèn lu ®éng thùc tÕ cña C«ng ty vµo n¨m 2003 (217 tû ®ång) th× con sè dù kiÕn lµ h¬i thÊp, cha thùc sù hîp lý, nguyªn nh©n lµ do C«ng ty x¸c ®Þnh vßng quay vèn lu ®éng cao. ¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p trªn lµ c¸ch tÝnh ®¬n gi¶n, nhanh gän.
§Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c trong x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng, C«ng ty nªn ph©n c«ng viÖc tÝnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho tõng xÝ nghiÖp vµ tæng hîp l¹i tõng xÝ nghiÖp ®Ó x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho toµn bé C«ng ty. Ph¬ng ph¸p ®îc sö dông ®Ó tÝnh nhu cÇu vèn lu ®éng ë c¸c xÝ nghiÖp lµ ph¬ng ph¸p trùc tiÕp. Néi dung cña ph¬ng ph¸p nµy lµ dùa vµo c¸ch ph©n lo¹i vèn lu ®éng theo c«ng dông, ®ång thêi c¨n cø vµo c¸c yÕu tè ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn tõng kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt: Dù tr÷ vËt t s¶n xuÊt, s¶n xuÊt vµ tiªu thô s¶n phÈm ®Ó tÝnh nhu cÇu vèn cho tõng kh©u sau ®ã tæng hîp sÏ ®îc nhu cÇu toµn bé vèn lu ®éng trong kú.
¦u ®iÓm cña ph¬ng ph¸p nµy lµ x¸c ®Þnh ®îc lîng vèn cÇn thiÕt cña tõng kh©u do ®ã b¶o ®¶m ®é chÝnh x¸c cao vµ tiÕt kiÖm, gióp cho viÖc qu¶n lý sö dông vèn ë tõng kh©u tèt h¬n.
X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho dù tr÷ vËt t s¶n xuÊt
Vèn lu ®éng trong kh©u dù tr÷ vËt t bao gåm toµn bé gi¸ trÞ cña c¸c nguyªn vËt liÖu chÝnh, nguyªn vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ, c«ng cô dông cô…V× vËy ®Ó tÝnh to¸n chÝnh x¸c, tiÕt kiÖm nhu cÇu vèn cÇn ph¶i tÝnh to¸n riªng cho tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh (dïng nhiÒu vµ dïng thêng xuyªn), cßn c¸c nguyªn vËt liÖu phô (dïng Ýt, kh«ng thêng xuyªn, gi¸ rÎ) cã thÓ tÝnh theo nhãm sau ®ã tæng hîp.
§èi víi nhu cÇu vèn dù tr÷ nguyªn vËt liÖu chÝnh tÝnh theo:
Trong ®ã:
Vvc: Nhu cÇu vèn lu ®éng dù tr÷ nguyªn liÖu chÝnh;
Mci: Møc tiªu dïng b×nh qu©n mét ngµy lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh thø i;
Nci: Sè ngµy dù tr÷ hîp lý cho lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh thø i.
Møc tiªu dïng b×nh qu©n mét ngµy kú kÕ ho¹ch cña mét lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh nµo ®ã ®îc tÝnh theo:
vµ
Trong ®ã:
Tmi: Tæng chi phÝ nguyªn vËt liÖu chÝnh thø i cho c¶ n¨m kÕ ho¹ch;
Spj: Khèi lîng h¹m môc c«ng tr×nh j cÇn cÇn x©y l¾p;
mij: §Þnh møc hao phÝ lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh i ®Ó x©y dùng mét c«ng tr×nh j;
Gij: §¬n gi¸ mét ®¬n vÞ nguyªn vËt liÖu i.
ViÖc tÝnh to¸n ®Þnh møc hao phÝ nguyªn vËt liÖu, møc tiªu dïng b×nh qu©n mét ngµy cña nguyªn vËt liÖu chÝnh ®îc thùc hiÖn bëi phßng kü thuËt, phßng vËt t. Th«ng qua ®¸nh gi¸ n¨ng lùc x©y l¾p cña C«ng ty vµ nh÷ng yªu cÇu vÒ kü thuËt cña tõng c«ng tr×nh, phßng kü thuËt, phßng vËt t sÏ ®¸nh gi¸, íc lîng ®Þnh møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu tõ ®ã tÝnh to¸n møc tiªu dïng b×nh qu©n mét ngµy cña nguyªn vËt liÖu.
Sè ngµy dù tr÷ hîp lý cho lo¹i nguyªn vËt liÖu chÝnh thø i (Nci) lµ sè ngµy kÓ tõ khi doanh nghiÖp bá tiÒn ra mua cho ®Õn khi ®a vËt liÖu vµo s¶n xuÊt. Sè ngµy dù tr÷ hîp lý bao gåm:
Sè ngµy ®i trªn ®êng.
Sè ngµy thu mua c¸ch nhau (kho¶ng c¸ch gi÷a 2 lÇn mua vËt liÖu).
Sè ngµy kiÓm nhËn nhËp kho vËt t.
Sè ngµy gia c«ng chÕ biÕn, chuÈn bÞ vËt t ®Ó ®a vµo s¶n xuÊt.
Sè ngµy dù tr÷ b¶o hiÓm ®Ò phßng sù bÊt tr¾c x¶y ra do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan kh«ng lêng tríc ®îc.
Sè ngµy dù tr÷ hîp lý cho nguyªn vËt liÖu phô thuéc rÊt lín vµo ®iÒu kiÖn x©y l¾p ®èi víi tõng c«ng tr×nh: ®Þa ®iÓm mua nguyªn vËt liÖu; ®iÒu kiÖn giao th«ng, vËn chuyÓn; ®iÒu kiÖn thêi tiÕt, khÝ hËu…
§èi víi c¸c nguyªn vËt liÖu phô, nhiªn liÖu, c«ng cô dông cô, phô tïng thay thÕ nÕu sö dông nhiÒu vµ thêng xuyªn th× cã thÓ ¸p dông c¸ch tÝnh nhu cÇu vèn lu ®éng dù tr÷ nh ®èi víi vËt liÖu chÝnh.
§èi víi c¸c nguyªn, nhiªn vËt liÖu phô, phô tïng thay thÕ…sö dông kh«ng thêng xuyªn, gi¸ rÎ th× cã thÓ ph©n theo nhãm ®Ó tÝnh to¸n theo c«ng thøc sau:
Trong ®ã:
Vvp: Nhu cÇu vèn lu ®éng ®Ó dù tr÷ nguyªn, nhiªn vËt liÖu phô;
M : Tæng møc lu©n chuyÓn cña nhãm nguyªn, nhiªn vËt liÖu phô nµo ®ã trong kú kÕ ho¹ch.
T% : Tû lÖ phÇn tr¨m so víi tæng møc lu©n chuyÓn vèn cña nhãm nguyªn, nhiªn vËt liÖu phô ®ã.
ViÖc x¸c ®Þnh tæng møc lu©n chuyÓn cña nhãm nguyªn, nhiªn vËt liÖu phô (M) c¨n cø vµo viÖc íc tÝnh khèi lîng c«ng tr×nh cÇn thùc hiÖn vµ møc tiªu hao cña nhãm nguyªn, nhiªn vËt liÖu nµy. Phßng kü thuËt, Phßng vËt t cã thÓ c¨n cø vµo møc tiªu hao cña kú tríc trªn c¬ së so s¸nh víi khèi lîng c«ng tr×nh ®· thùc hiÖn ë kú b¸o c¸o víi khèi lîng c«ng tr×nh íc thùc hiÖn trong kú kÕ ho¹ch. Tû lÖ T% so víi tæng møc lu©n chuyÓn vèn cña nhãm nguyªn, nhiªn vËt liÖu ®ã ph¶n ¸nh tû lÖ dù tr÷ cho nhu cÇu vèn ®¸p øng bé phËn nµy. Tû lÖ T% ®îc tÝnh to¸n dùa vµo kinh nghiÖm s¶n xuÊt, møc tiªu hao, t×nh h×nh cung øng…cña tõng c«ng tr×nh cô thÓ.
Nhu cÇu vèn lu ®éng cho dù tr÷ sÏ lµ: Vcp+Vvp
X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho kh©u s¶n xuÊt
Vèn lu ®éng cho kh©u s¶n xuÊt gåm cã: Vèn cho s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o (s¶n phÈm dë dang) vµ vèn cho chi phÝ chê ph©n bæ.
X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho s¶n phÈm dë dang
Trong ®ã:
Vdc : Nhu cÇu vèn lu ®éng cho s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o (h¹m môc c«ng tr×nh).
Pn : Møc chi phÝ s¶n xuÊt b×nh qu©n mét ngµy trong kú kÕ ho¹ch.
Ck : Thêi gian dù kiÕn ®Ó thùc hiÖn x©y l¾p c¸c c«ng tr×nh.
Hs : HÖ sè c«ng tr×nh x©y dùng dë d¹ng.
Møc chi phÝ s¶n xuÊt b×nh qu©n mét ngµy kú kÕ ho¹ch ®îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy tæng møc chi phÝ x©y l¾p trong kú chia cho sè ngµy trong kú. Ta cã:
Trong ®ã:
Ssf : Sè lîng h¹m môc c«ng tr×nh ®îc x©y dùng theo kÕ ho¹ch;
Zsx : Gi¸ thµnh x©y l¾p tõng h¹m môc c«ng tr×nh.
HÖ sè c«ng tr×nh x©y dùng dë dang lµ tû lÖ phÇn tr¨m gi÷a gi¸ thµnh b×nh qu©n cña c«ng tr×nh ®ang x©y dùng víi gi¸ thµnh x©y dùng hoµn chØnh c«ng tr×nh dù kiÕn.
X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho chi phÝ tr¶ tríc
Nhu cÇu vèn chi phÝ tr¶ tríc trong kú ®îc x¸c ®Þnh theo:
Trong ®ã:
Vtt : Nhu cÇu vèn chi phÝ tr¶ tríc trong kú;
Vpd : Sè d vèn chi phÝ tr¶ tríc ®Çu kú;
Vpf : Vèn chi phÝ tr¶ tríc dù kiÕn ph¸t sinh trong kú;
Vpg : Vèn chi phÝ tr¶ tríc dù kiÕn sÏ ph©n bæ trong kú.
Sau khi tÝnh ®îc nhu cÇu vèn chi s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o vµ chi phÝ tr¶ tríc, tæng hîp l¹i sÏ ®îc nhu cÇu vèn lu ®éng kh©u s¶n xuÊt.
X¸c ®Þnh nhu cÇu vèn lu ®éng kh©u lu th«ng
Do ®Æc thï ho¹t ®éng x©y l¾p, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ®îc tiªu thô ngay, kh«ng cã thêi gian dù tr÷, xuÊt vËn mµ vèn lu ®éng chØ cÇn bï ®¾p cho ®é trÔ trong thanh to¸n. Ta cã:
Trong ®ã:
Vlt : Nhu cÇu vèn lu ®éng kh©u lu th«ng;
Z : Tæng gi¸ thµnh cña c¸c h¹m môc c«ng tr×nh hoµn thµnh vµ ®a vµo tiªu thô;
Ntt : Sè ngµy thanh to¸n (lµ sè ngµy cÇn thiÕt ®Ó 2 bªn lËp chøng tõ thanh to¸n cho ®Õn khi thu ®îc tiÒn vÒ).
Nh vËy qua m« h×nh râ rµng ta thÊy, ®Ó tÝnh to¸n nhu cÇu vèn lu ®éng, C«ng ty cÇn cã sù ph©n c«ng cô thÓ nhiÖm vô tÝnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho tõng xÝ nghiÖp, tõng c«ng tr×nh lín ®Ó ®¶m b¶o ®é chÝnh x¸c trong kÕt qu¶, phï hîp víi nhu cÇu thùc tiÔn cña mçi xÝ nghiÖp.
§Ó minh ho¹ cho m« h×nh trªn, ta sö dông m« h×nh ®Ó tÝnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho thuû ®iÖn Tuyªn Quang – tØnh Tuyªn Quang. Do nhiÒu chØ tiªu C«ng ty cha thùc hiÖn tÝnh to¸n nªn cã nhiÒu sè liÖu mang tÝnh íc ®o¸n.
C«ng tr×nh thuû ®iÖn Tuyªn Quang, ®îc x©y dùng trªn dßng s«ng G©m, cã vÞ trÝ tuyÕn c«ng tr×nh ®Æt t¹i khu vùc ®Þa giíi x· VÜnh Yªn víi thÞ trÊn Na Hang, HuyÖn Na Hang, tØnh Tuyªn Quang. Giao th«ng ®Õn khu vùc tuyÕn c«ng tr×nh nh×n chung lµ thuËn thiÖn, qu·ng ®êng bé tõ thÞ x· Tuyªn Quang ®Õn tuyÕn c«ng tr×nh kho¶ng 113 Km. KÕ ho¹ch x©y dùng c«ng tr×nh thuû ®iÖn Tuyªn Quang n¨m 2004 nh sau:
Tõ th¸ng 12/2003 ®Õn 30/3/2004 tiÕn hµnh hoµn thiÖn ®ª quai thîng h¹ lu theo thiÕt kÕ ®¾p ®Ëp chÝnh phÇn lßng s«ng cã gia cè mÆt ®Õn ®é cao 48,0 m, phÇn hai bªn bê tíi ®é cao 70 m.
§æ tÊm b¶n ch©n vµ khoan phun t¹o mµn chèng thÊm ®Ëp chÝnh, ®µo xong c¬ b¶n hè mãng ®Ëp trµn vµ b¾t ®Çu tiÕn hµnh c«ng t¸c bª t«ng b¶n ®¸y trµn + dèc níc, thi c«ng bª t«ng tuyÕn n¨ng lîng vµ ®Ëp bª t«ng kh«ng trµn.
NhiÖm vô cña C«ng ty S«ng §µ 10 lµ ®æ bª t«ng vµ khoan phun t¹o mµn chèng thÊm. Dù kiÕn chi phÝ, gi¸ thµnh cña c«ng tr×nh thñy ®iÖn Tuyªn Quang nh sau:
§¬n vÞ tÝnh: tû ®ång
C«ng tr×nh
Chi phÝ trùc tiÕp
Chi phÝ s¶n xuÊt chung
Tæng céng
Dë dang ®Çu kú
Dù kiÕn dë dang cuèi kú
Gi¸ thµnh thùc tÕ
VËt liÖu
Nh©n c«ng
M¸y
chÝnh
phô
C«ng tr×nh thuû ®iÖn Tuyªn Quang
22,06
7,12
8
8,67
4,13
49,98
4,76
20,13
34,61
B¶ng 3.2: Dù tÝnh chi phÝ, gi¸ thµnh c«ng tr×nh thuû ®iÖn Tuyªn Quang n¨m 2004 Sè liÖu cña C«ng ty S«ng §µ 10
Do kh«ng cã ®iÒu kiÖn thèng kª chi tiÕt vÒ tõng lo¹i nguyªn vËt liÖu nªn ta gép tÊt c¶ nguyªn vËt liÖu lµm mét. Ta cã møc tiªu dïng vËt liÖu chÝnh b×nh qu©n mét ngµy kÕ ho¹ch (M) lµ:
Sè ngµy dù tr÷ hîp lý cho c¸c nguyªn vËt liÖu nµy theo íc lîng cña C«ng ty kho¶ng 32 ngµy.
VËy nhu cÇu vÒ vèn lu ®éng cho nguyªn vËt liÖu chÝnh lµ:
Gi¶ ®Þnh sè ngµy dù tr÷ nguyªn vËt liÖu phô còng b»ng 32 ngµy, vËy nhu cÇu vèn lu ®éng ®Ó dù tr÷ nguyªn vËt liÖu phô lµ:
Nh vËy vèn lu ®éng cho dù tr÷ lµ: 1,96 + 0,63 = 2,59 (tû ®ång)
Vèn lu ®éng trong s¶n xuÊt gåm: vèn lu ®éng cho s¶n phÈm dë dang vµ vèn lu ®éng cho chi phÝ tr¶ tríc. Qua b¶ng sè liÖu cã thÓ thÊy nhu cÇu vèn lu ®éng cho s¶n phÈm dë dang lµ chªnh lÖch dë dang cuèi kú trõ dë dang ®Çu kú: 20,13 – 4,76 = 15,37 (tû ®ång). Ta t¹m coi chi phÝ tr¶ tríc ®èi víi c«ng tr×nh thuû ®iÖn Tuyªn Quang b»ng 0 (do chi phÝ tr¶ tríc ®îc thèng kª trong toµn xÝ ngiÖp 10.3 cho nhiÒu c«ng tr×nh, do vËy nÕu tÝnh to¸n riªng tõng c«ng tr×nh ph¶i cã sù ph©n bæ hîp lý).
X¸c ®Þnh vèn lu ®éng trong lu th«ng, ë ®©y ta gi¶ ®Þnh ®é trÔ trong thanh to¸n b»ng 0 (do c«ng tr×nh cha hoµn tÊt toµn bé, c¸c bªn t¹m thêi thanh to¸n cho nhau c¸c h¹m môc c«ng tr×nh hoµn tÊt ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn gi¶i phãng vèn, cha tÝnh ®Õn nh÷ng ®iÒu kiÖn b¶o ®¶m cho c«ng tr×nh). Do vËy, vèn lu ®éng trong lu th«ng ë ®©y hîp lý cã thÓ cho b»ng 0.
Nhu cÇu vèn lu ®éng cho thuû ®iÖn Tuyªn Quang phÇn lín ®Ó ®¸p øng nhu cÇu vÒ dù tr÷ vµ s¶n phÈm dë dang víi tæng gi¸ trÞ lµ: 2,59 + 15,37 = 17,96 (tû ®ång). B»ng ph¬ng ph¸p tÝnh t¬ng tù vµ linh ho¹t trong tõng ®iÒu kiÖn riªng cña mçi xÝ nghiÖp, c¸c xÝ nghiÖp sÏ tÝnh to¸n nhu cÇu vèn lu ®éng cho n¨m kÕ ho¹ch ®Ó tõ ®ã tæng hîp thµnh nhu cÇu vèn lu ®éng cho toµn C«ng ty.
T×m kiÕm vµ lùa chän c¸c nguån tµi trî cho vèn lu ®éng
B»ng viÖc so s¸nh nhu cÇu vèn lu ®éng b×nh qu©n cho kú kÕ ho¹ch víi nguån vèn lu ®éng hiÖn cã, C«ng ty x¸c ®Þnh ®îc lîng vèn lu ®«ng thõa hoÆc thiÕu.
Trong trêng hîp sè vèn lu ®éng thõa so víi nhu cÇu, doanh nghiÖp cÇn cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng vèn bÞ ø ®äng, chiÕm dông.
Thùc tÕ cña C«ng ty cho thÊy lîng vèn lu ®éng lu«n thiÕu so víi nhu cÇu vµ ®îc C«ng ty tµi trî tõ nguån vay Ng©n hµng. VÊn ®Ò ë ®©y lµ nguån tµi trî cho lîng vèn lu ®éng thiÕu hôt lµ qu¸ Ýt, C«ng ty Ýt cã sù lùa chän chñ ®éng vµ linh ho¹t. §Ó gi¶i quyÕt thùc tr¹ng nµy, C«ng ty nªn tr×nh Tæng c«ng ty ®Ò ¸n ph¸t triÓn tÝn dông ng¾n h¹n gi÷a c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn thuéc Tæng c«ng ty S«ng §µ nh»m tËn dông sù lÖch nhau vÒ nhu cÇu vèn lu ®éng gi÷a c¸c ®¬n vÞ, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nµy t×m kiÕm ®îc c¸c nguån vèn rÎ còng nh lµ kh«ng ®Ó x¶y ra t×nh tr¹ng ø ®äng vèn lu ®éng tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña mçi thµnh viªn. C«ng ty cÇn chñ ®éng nghiªn cøu híng ph¸t hµnh tr¸i phiÕu nh»m thu hót vèn dµi h¹n trªn thÞ trêng chøng kho¸n trong t¬ng lai gÇn.
Mét nguån vèn rÊt quan träng mµ C«ng ty cÇn tËn dông tèi ®a lµ c¸c kho¶n tÝn dông th¬ng m¹i do c¸c doanh nghiÖp kh¸c cÊp cho vµ kho¶n tiÒn øng tríc cña kh¸ch hµng cho c¸c c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín. §©y lµ nh÷ng nguån cã tû träng t¬ng ®èi lín trong tæng nguån vèn vµ cã rÊt u ®iÓm næi bËt lµ chi phÝ rÎ, tÝnh æn ®Þnh cao.
Theo dâi vµ cã nh÷ng ®¸nh gi¸, ®iÒu chØnh thêng xuyªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn
Trong thùc tÕ s¶n xuÊt cña C«ng ty nhu cÇu vèn lu ®éng cho s¶n xuÊt kinh doanh, viÖc sö dông vèn gi÷a c¸c thêi kú trong n¨m thêng kh¸c nhau. Do ®ã, viÖc ®¶m b¶o ®¸p øng nhu cÇu vèn lu ®éng cho s¶n xuÊt kinh doanh theo thêi gian trong n¨m lµ vÊn ®Ò rÊt quan träng.
§Ó ®¶m b¶o vèn lu ®éng theo thêi gian trong n¨m C«ng ty cÇn ph¶i cã sù theo dâi chÆt chÏ viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch vèn lu ®éng, hµng th¸ng, quý x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu vèn tõ ®ã cã biÖn ph¸p ®iÒu chÝnh kÞp thêi tr¸nh t×nh tr¹ng chñ quan, bÞ ®éng. Do ®Æc tÝnh linh ®éng vµ chuyÓn ho¸ phøc t¹p cña vèn lu ®éng, C«ng ty ph¶i lËp c¸c b¸o c¸o hµng th¸ng vÒ t×nh h×nh sö dông vèn lu ®éng ®Ó kÞp thêi n¾m b¾t t×nh h×nh vµ kiÓm so¸t chÆt chÏ chu tr×nh lu©n chuyÓn cña vèn lu ®éng tr¸nh ø ®äng, thÊt tho¸t, l·ng phÝ vèn lu ®éng ®¶m b¶o hiÖu qu¶ sö dông cao.
Thµnh lËp bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ ®Þnh møc - ®¬n gi¸
§Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ kinh tÕ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh C«ng ty cÇn x©y dùng bé phËn chuyªn tr¸ch vÒ ®Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt cã tÝnh hiÖu qu¶ vµ c¹nh tranh cao. §Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt ph¶i ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu nh sau:
X©y dùng ®Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt néi bé cña C«ng ty ph¶i dùa trªn c¬ së n¨ng lùc vµ tr×nh ®é thùc tÕ cña C«ng ty.
Ph¶i tham kh¶o c¸c th«ng tin vÒ ®Þnh møc cña c¸c ®¬n vÞ trong cïng ngµnh nghÒ, lÜnh vùc ho¹t ®éng ®Ó ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh. §èi víi c¸c ®Þnh møc cña C«ng ty cao h¬n ®Þnh møc tiªu chuÈn cña Tæng c«ng ty, cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh th× bé phËn phô tr¸ch ®Þnh møc - ®¬n gi¸ cÇn kÕt hîp víi c¸c phßng ban chøc n¨ng, c¸c c¬ së s¶n xuÊt, c¸c c¸n bé qu¶n lý t×m mäi biÖn ph¸p kh¾c phôc vµ hiÖu chØnh l¹i.
§Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt cña C«ng ty cÇn ®îc ®¸nh gi¸ vµ xem xÐt qua mçi n¨m nh»m ®¶m b¶o tÝnh thùc tiÔn vµ phï hîp víi sù biÕn ®éng cña thÞ trêng.
Khi ®· ban hµnh ®îc ®Þnh møc kinh tÕ – kü thuËt khoa häc, mang tÝnh c¹nh tranh cao C«ng ty nªn thùc hiÖn c¬ chÕ kho¸n chi phÝ s¶n xuÊt ®Õn tõng tæ, ®éi nh»m t¹o ra sù ®¬n gi¶n trong qu¶n lý vµ ph¸t huy tÝnh chñ ®éng s¸ng t¹o cña tõng bé phËn s¶n xuÊt.
CæphÇn ho¸ c¸c xÝ nghiÖp trùc thuéc, doanh nghiÖp ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn
Cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp ®ang lµ mét gi¶i ph¸p h÷u hiÖu ®îc sö dông phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc hiÖn nay nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. Cæ phÇn ho¸ cã u ®iÓm lín lµ t¹o cho doanh nghiÖp nguån vèn cæ phÇn lín tõ ®ã n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. Thªm vµo ®ã, cæ phÇn ho¸ n©ng cao tinh thÇn lµm chñ cña ngêi lao ®éng, t¹o sù c¹nh tranh lµnh m¹nh trong néi bé doanh nghiÖp t¹o ®éng lùc ph¸t triÓn. Qua ph©n tÝch thùc tr¹ng tµi chÝnh vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty S«ng §µ 10 cho thÊy mét thùc tÕ lµ vèn chñ së h÷u cña C«ng ty chiÕm tû träng qu¸ nhá trong tæng nguån vèn thÓ hiÖn n¨ng lùc tµi chÝnh dµi h¹n yÕu. Do ®îc Tæng c«ng ty b¶o l·nh nªn mÆc dï víi tû träng vèn chñ së h÷u chØ cã 5%-7% C«ng ty vÉn vay ®îc vèn tõ c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i vµ nhËn ®îc sù tin tëng cña ®èi t¸c trong nh÷ng c«ng tr×nh cã gi¸ trÞ lín. Trong t¬ng lai nÕu tû träng vèn chñ së h÷u vÉn duy tr× thÊp mµ C«ng ty l¹i mÊt ®i sù b¶o trî cña Tæng c«ng ty hay sù u ®·i cña ChÝnh phñ ch¾c ch¾n ho¹t ®éng cña C«ng ty sÏ gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n trong viÖc c¹nh tranh cã hiÖu qu¶ vµ ®øng v÷ng tríc nh÷ng ®èi thñ m¹nh. Cæ phÇn ho¸ sÏ gióp cho doanh nghiÖp cã nguån vèn lu ®éng råi rµo, c¬ héi tiÕp cËn thÞ trêng chøng kho¸n trong thêi gian thÝch hîp, bªn c¹nh nguån chñ yÕu hiÖn t¹i lµ vay Ng©n hµng th¬ng m¹i. HiÖn nay, C«ng ty ®· vµ ®ang x©y dùng kÕ ho¹ch cæ phÇn ho¸ xÝ nghiÖp 10.2 nh»m gia t¨ng vèn chñ së h÷u, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng, ®©y ®îc coi lµ m« h×nh thÝ ®iÓm ®Ó chuÈn bÞ cho xu híng cæ phÇn ho¸ toµn bé C«ng ty.
Sö dông c¸c kho¶n ®Çu t tµi chÝnh ng¾n h¹n
ThÞ trêng tµi chÝnh lµ mét bé phËn kh«ng thÓ thiÕu trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i. TiÕn tíi mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn ®¹i, héi nhËp víi môc tiªu hiÖu qu¶ ®îc ®Æt lªn hµng ®Çu C«ng ty kh«ng thÓ kh«ng nghiªn cøu vµ sö dông c¸c c«ng cô ®Çu t tµi chÝnh ng¾n h¹n trong ®iÒu kiÖn mét thÞ trêng tµi chÝnh ph¸t triÓn cao.
Khi sö dông c¸c c«ng cô ®Çu t tµi chÝnh ng¾n h¹n (n¾m gi÷ c¸c chøng kho¸n ng¾n h¹n cã tÝnh thanh kho¶n cao) C«ng ty cã thÓ nhanh chãng huy ®éng tiÒn mÆt víi chi phÝ thÊp khi cã nhu cÇu thanh to¸n. MÆt kh¸c, khi d thõa tiÒn t¹m thêi, C«ng ty cã thÓ n¾m gi÷ nh÷ng chøng kho¸n thanh kho¶n ®Ó hëng l·i suÊt vµ còng cã thÓ c¶ c¬ héi t¨ng gi¸ cña nh÷ng chøng kho¸n ®ã.
Tuy nhiªn ®Ó cã thÓ tham gia vµo thÞ trêng tµi chÝnh, thÞ trêng tiÒn tÖ nh»m ®iÒu tiÕt nguån vèn lu ®éng (cô thÓ lµ phÇn ng©n quü) cÇn ®ßi hái ph¶i cã tr×nh ®é nhÊt ®Þnh vÒ lÜnh vùc nµy. §ã lµ mét thÞ trêng ®Çy tiÒm n¨ng, høa hÑn song còng chøa ®ùng nhiÒu rñi ro do ®ã C«ng ty cÇn ®Þnh híng chiÕn lîc nghiªn cøu vÒ lÜnh vùc nµy, cã sù ph©n c«ng nhiÖm vô cô thÓ vµ cã c¬ chÕ tuyÓn dông nh»m thu hót nguån lao ®éng míi ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ nh÷ng kiÕn thøc ®ã.
Sö dông chÝnh s¸ch tÝn dông th¬ng m¹i linh ho¹t
Trong ch¬ng II ta ®· thÊy kho¶n ‘ph¶i thu cña kh¸ch hµng’ chiÕm tû träng lín trong tæng vèn lu ®éng cña C«ng ty, ®iÒu nµy ph¶n ¸nh tÇm quan träng cña chÝnh s¸ch tÝn dông trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. Nh ®· tr×nh bµy ë ch¬ng I, C«ng ty cÇn x©y dùng b¶ng ph©n tÝch n¨ng lùc tÝn dông cña nh÷ng kh¸ch hµng mµ m×nh thêng xuyªn giao dÞch hoÆc nh÷ng kh¸ch hµng t¬ng lai sÏ giao dÞch. Trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸, ph©n lo¹i xÕp h¹ng tÝn dông cho tõng nhãm kh¸ch hµng ®Ó kiÓm so¸t h¹n møc tÝn dông th¬ng m¹i trong ph¹m vi hîp lý vµ nhanh chãng thu håi khi cÇn thiÕt, ®Õn h¹n. §èi víi tõng kho¶n tÝn dông ®îc ®Ò nghÞ cÇn ®îc tÝnh to¸n chÆt chÏ gi¸ c¶ ®Ó ®¶m b¶o gi¸ trÞ nhËn ®îc t¬ng xøng víi t×nh tr¹ng vèn bÞ ø ®äng ®ång thêi còng phï hîp víi n¨ng lùc, nhu cÇu cña kh¸ch hµng.
C«ng ty cÇn t×m nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu, kiªn quyÕt ®Ó thu håi nh÷ng kho¶n tÝn dông ®· ®Õn h¹n vµ qu¸ h¹n tr¸nh t×nh tr¹ng bÞ chiÕm dông vèn qu¸ lín nh t×nh h×nh n¨m 2003 (B¶ng 2.8).
Víi chÝnh s¸ch tÝn dông th¬ng m¹i hîp lý, linh ho¹t vµ chÆt chÏ sÏ gióp cho C«ng ty gia t¨ng sè lîng c¸c c«ng tr×nh x©y l¾p, gi¸ trÞ s¶n phÈm ®îc tiªu thô ®ång thêi thu håi vèn nhanh, n©ng cao tèc ®é lu©n chuyÓn vèn ë kh©u lu th«ng. §iÒu nµy gãp phÇn ®¶m b¶o n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty.
¸p dông c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý TSL§ khoa häc
C¸c m« h×nh qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng khoa häc ®· ®îc tr×nh bµy cô thÓ trong ch¬ng I. Do ®Æc thï cña ngµnh x©y dùng lµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt g¾n liÒn víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn n¬i s¶n xuÊt do ®ã viÖc thèng nhÊt qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng lµ mét nhiÖm vô t¬ng ®èi phøc t¹p. DÉu vËy, víi kinh nghiÖm ho¹t ®éng l©u n¨m trong lÜnh vùc nµy, C«ng ty hoµn toµn cã thÓ nghiªn cøu c¸c m« h×nh khoa häc qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng, lùa chän m« h×nh phï hîp ®Ó ¸p dông thèng nhÊt trong toµn C«ng ty bªn c¹nh ®ã cã nh÷ng hÖ sè ®iÒu chØnh cho phï hîp víi tõng ®Þa ph¬ng theo ®¸nh gi¸ kinh nghiÖm cña C«ng ty.
Sau khi ®· lùu chän ®îc m« h×nh phï hîp, C«ng ty phæ biÕn vµ giao cho c¸c xÝ nghiÖp thùc hiÖn vµ hµng th¸ng, quý cã nh÷ng b¸o c¸o thèng nhÊt lªn c¬ quan C«ng ty phôc vô cho c«ng t¸c tæng hîp vµ theo dâi tæng thÓ trong toµn C«ng ty. ViÖc ¸p dông nh÷ng m« h×nh t¬ng ®ång sÏ t¹o nªn sù minh b¹ch trong qu¶n lý tµi s¶n lu ®éng trong toµn C«ng ty, ®¶m b¶o hîp lý, hiÖu qu¶ trong viÖc sö dông c¸c tµi s¶n lu ®éng tr¸nh l·ng phÝ, thÊt tho¸t.
N©ng cao tèc ®é lu©n chuyÓn vèn lu ®éng th«ng qua tiÕp cËn c¸c c«ng nghÖ míi trong s¶n xuÊt
TiÕp cËn c«ng nghÖ míi, nh ®· tr×nh bµy ë phÇn ®Þnh híng n¨ng lùc s¶n xuÊt cña C«ng ty, lµ mét u tiªn hµng ®Çu trong chiÕn lîc ph¸t triÓn cña C«ng ty. Râ rµng viÖc tiÕp cËn c«ng nghÖ míi sÏ ®¶m b¶o cho n¨ng lùc s¶n xuÊt cña C«ng ty ®îc t¨ng cao ®iÒu nµy ®ång nghÜa víi viÖc c¸c c«ng tr×nh ®îc x©y dùng víi chÊt lîng cao h¬n, thêi gian vµ gi¸ thµnh gi¶m giµnh ®îc sù tÝn nhiÖm cña kh¸ch hµng. HiÖu qu¶ s¶n xuÊt n©ng cao còng cã nghÜa vßng quay cña vèn lu ®éng sÏ t¨ng lªn hµm nghÜa sù n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng. §Ó cã thÓ thµnh c«ng trong ®Þnh híng nµy C«ng ty ph¶i x©y dùng c¸c bíc (mèc thêi gian) vÒ tiªu chuÈn c«ng nghÖ cÇn ph¶i ®¹t ®îc, g¾n liÒn víi nã lµ kÕ ho¹ch vÒ vèn ®Ó ®¶m b¶o tÝnh hiÖn thùc cña kÕ ho¹ch.
C«ng ty cÇn thµnh lËp mét bé phËn chuyªn tr¸ch lµm c«ng t¸c nghiªn cøu vµ øng dông khoa häc kü thuËt vµo s¶n xuÊt. Bé phËn nµy sÏ ®ång thêi ®¶m nhiÖm vai trß qu¶n lý chÊt lîng vµ gi¸m s¸t thi c«ng, kiÓm tra vµ sö lý kÞp thêi nh÷ng sai ph¹m trong qu¸ tr×nh thi c«ng vµ th«ng qua c«ng t¸c nghiÖm thu néi bé tríc khi mêi Héi ®ång nghiÖm thu cña Ban A.
Trong cuéc ch¹y ®ua vÒ c«ng nghÖ ®ßi hái C«ng ty ph¶i nghiªn cøu ®¸nh gi¸ n¨ng lùc s¶n xuÊt cña nh÷ng ®èi thñ c¹nh tranh chÝnh, ®©y lµ ®iÒu mµ C«ng ty cha thùc sù lµm phæ biÕn. NhËn thøc râ vÞ thÕ cña m×nh lµ mét yªu cÇu cÇn thiÕt ®Ó C«ng ty cã mét chiÕn lîc ®Çu t ®óng ®¾n, bë lÏ ph¶i cÇn lîng vèn rÊt lín ®Ó n¾m b¾t ®îc nh÷ng c«ng nghÖ, m¸y mãc s¶n xuÊt tiªn tiÕn. NÕu chiÕn lîc cña C«ng ty kh«ng hîp lý cã thÓ g©y mÊt c©n ®èi trong c¬ cÊu vèn (Vèn cè ®Þnh chiÕm tû träng qu¸ lín) g©y sù lÖch l¹c trong ho¹t ®éng, gi¶m hiÖu qu¶ s¶n xuÊt nãi chung vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng nãi riªng.
N©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý tµi chÝnh th«ng qua c«ng t¸c båi dìng c¸n bé
ChÊt lîng cña c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n lý doanh nghiÖp nãi chung vµ qu¶n lý tµi chÝnh nãi riªng cã ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng. Trong khi ®ã, n¨ng lùc cña c¸c c¸n bé qu¶n lý, c¸n bé tµi chÝnh, nh÷ng ngêi trùc tiÕp ®a ra nh÷ng quyÕt ®Þnh tµi chÝnh, sÏ ®¶m b¶o cho chÊt lîng cña c¸c quyÕt ®Þnh nµy.
Lµ mét gi¶i ph¸p ®Þnh tÝnh, n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý tµi chÝnh th«ng qua c«ng t¸c båi dìng c¸n bé lµ vÊn ®Ò mµ dêng nh mäi doanh nghiÖp ViÖt Nam ®Òu quan t©m. ThËt vËy, ®©y lµ vÊn ®Ò rÊt thùc tÕ vµ næi cém t¹i C«ng ty S«ng §µ 10, ®îc ban gi¸m ®èc ®Æc biÖt quan t©m. Do ®Æc thï ho¹t ®éng x©y l¾p cña C«ng ty (x©y dùng c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn) ®îc thùc hiÖn t¹i nh÷ng ®Þa bµn xa x«i do ®ã viÖc thu hót nguån nh©n viªn tµi chÝnh kÕ to¸n cã tr×nh ®é ®Õn lµm viÖc t¹i c¸c xÝ nghiÖp lµ rÊt khã kh¨n. Phã Gi¸m ®èc Kinh tÕ cña C«ng ty ®· tõng ®Ò cËp trong buæi tiÕp xóc víi nh÷ng sinh viªn thùc tËp t¹i phßng tµi chÝnh – kÕ to¸n: “C«ng ty ®ang rÊt cÇn nh÷ng b¹n trÎ ®îc ®µo t¹o vÒ chuyªn ngµnh tµi chÝnh kÕ to¸n, cã tr×nh ®é ®Ó c«ng t¸c t¹i nh÷ng xÝ nghiÖp, nhng chØ sî c¸c b¹n kh«ng chÞu ®îc khæ th«i”. Râ rµng, c©u nãi cña b¸c Phã gi¸m ®èc kinh tÕ c«ng ty ®· ph¶n ¸nh thùc tr¹ng n¨ng lùc cña c¸c c¸n bé qu¶n lý tµi chÝnh vµ ®iÒu nµy cã ¶nh hëng ®¸ng kÓ ®Õn hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i c¸c xÝ nghiÖp.
VËy vÊn ®Ò ë ®©y lµ C«ng ty lµm thÕ nµo ®Ó n©ng cao n¨ng lùc cña c¸n bé qu¶n lý tµi chÝnh ë c¸c xÝ nghiÖp. Cã hai con ®êng ®Ó n©ng cao n¨ng lùc cña ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý tµi chÝnh: mét lµ, C«ng ty ®a ra nh÷ng u ®·i trong tuyÓn dông (vÒ l¬ng bæng, trî cÊp, vÒ thêi gian c«ng t¸c…) nh»m thu hót nguån nh©n lùc thùc sù cã chÊt lîng cao ®¶m nhiÖm c«ng t¸c qu¶n lý doanh nghiÖp nãi chung vµ qu¶n lý tµi chÝnh nãi riªng; hai lµ, tõ ®éi ngò c¸n bé hiÖn t¹i (u thÕ lµ cã kinh nghiÖm lµm viÖc l©u n¨m trong nghÒ) C«ng ty thêng xuyªn tæ chøc båi dìng, n©ng cao n¨ng lùc lµm viÖc (båi dìng th«ng qua më c¸c ®ît häc tËp trung, hay b»ng c¸ch cö nh÷ng c¸n bé giái chuyªn m«n ®Õn lµm viÖc t¹i xÝ nghiÖp trong mét thêi gian nh»m híng dÉn th«ng qua qu¸ tr×nh lµm viÖc).
Trªn ®©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p ®îc ®óc rót tõ thùc tÕ nghiªn cøu trong qu¸ tr×nh thùc tËp t¹i C«ng ty S«ng §µ 10. §©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p g¾n liÒn víi c¸c nh©n tè bªn trong C«ng ty, do C«ng ty quyÕt ®Þnh. Tuy nhiªn, C«ng ty lu«n ho¹t ®éng trong mét m«i trêng kinh tÕ x· héi cô thÓ vµ hiÖu qu¶ ho¹t ®éng nãi riªng, hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty nãi chung chÞu sù t¸c ®éng m¹nh cña m«i trêng nµy. §Ó ®¶m b¶o cho nh÷ng gi¶i ph¸p cã tÝnh thùc thi, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty S«ng §µ 10 em xin cã nh÷ng kiÕn nghÞ sau ®©y víi c¸c c¬ quan cã liªn quan.
Nh÷ng kiÕn nghÞ víi c¸c c¬ quan h÷u quan
§èi víi Tæng c«ng ty S«ng §µ
C«ng ty S«ng §µ 10 lµ mét ®¬n vÞ thµnh viªn cña Tæng c«ng ty x©y dùng S«ng §µ, do ®ã C«ng ty chÞu sù gi¸m s¸t trùc tiÕp cña Tæng c«ng ty. Ho¹t ®éng cña C«ng ty ph¶i tu©n thñ nh÷ng quy chÕ qu¶n lý ®îc Héi ®ång qu¶n trÞ Tæng c«ng ty ban hµnh thèng nhÊt trong toµn Tæng c«ng ty.
Tæng c«ng ty cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p ph©n bæ vèn cho C«ng ty, ®Æc biÖt lµ khi C«ng ty ®¶m nhiÖm nh÷ng dù ¸n x©y l¾p lín còng nh viÖc thùc hiÖn chiÕn lîc ph¸t triÓn trong t¬ng lai. T¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty cã ®ñ nguån vèn ®Ó më réng s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt giµnh th¾ng lîi trong c¹nh tranh.
Hiªn t¹i Tæng c«ng ty lu«n ®øng ra b¶o l·nh cho C«ng ty trong nh÷ng kho¶n vay Ng©n hµng, gióp C«ng ty giµnh ®îc niÒm tin tõ c¸c ®èi t¸c kinh doanh. Trong t¬ng lai, ho¹t ®éng cña C«ng ty sÏ më réng ra kh«ng chØ ë ph¹m vi trong níc mµ lµ khu vùc vµ thÕ giíi do vËy rÊt cÇn Tæng c«ng ty ®øng ra b¶o ®¶m t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty cã ®ñ uy tÝn vµ kh¶ n¨ng tiÕp cËn víi nh÷ng ®èi t¸c lín trong còng nh ngoµi níc.
Víi ®éi ngò c¸n bé cã tr×nh ®é, n¨ng lùc cao, Tæng c«ng ty cÇn ®ãng vai trß lµ ngêi híng dÉn gióp ®ì cho C«ng ty trong c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh nãi riªng vµ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty nãi chung. Híng dÉn C«ng ty thùc hiÖn ch¬ng tr×nh cæ phÇn ho¸ thµnh c«ng. Hç trî ®µo t¹o, båi dìng nh»m n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé tµi chÝnh kÕ to¸n nãi riªng vµ trong C«ng ty S«ng §µ 10 nãi chung gióp C«ng ty n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng.
Tæng c«ng ty cÇn x©y dùng chÕ ®é khen thëng xøng ®¸ng cho nh÷ng ®¬n vÞ thµnh viªn ®¹t kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tèt còng nh khen thëng ®èi víi c¸c c¸ nh©n cã nh÷ng ®ãng gãp, s¸ng kiÕn trong ho¹t ®éng, n©ng cao ®îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ph¸t huy tinh thÇn h¨ng h¸i, chñ ®éng, s¸ng t¹o trong s¶n xuÊt ë c¸c C«ng ty.
§èi víi c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i
ë ViÖt Nam c¸c Ng©n hµng th¬ng m¹i ®ãng vai trß quan träng trong viÖc huy ®éng vèn, thanh to¸n cña c¸c doanh nghiÖp. C«ng ty S«ng §µ 10 lµ doanh nghiÖp cã tû träng vèn vay Ng©n hµng rÊt lín. Quan hÖ cña C«ng ty víi c¸c ng©n hµng diÔn ra thêng xuyªn, kh¨ng khÝt. Do vËy nh÷ng quyÕt ®Þnh cña Ng©n hµng sÏ cã ¶nh hëng lín ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng kinh doanh cña C«ng ty.
Nh ®· ph©n tÝch ë ch¬ng II, do ®Æc thï ho¹t ®éng C«ng ty lu«n cÇn mét lîng vèn lín vµ thêng xuyªn trong khi vèn chñ së h÷u cña C«ng ty kh«ng thÓ ®¸p øng ®îc nhu cÇu do quy m« cßn nhá v× vËy c¸c Ng©n hµng cÇn nh×n nhËn nhu cÇu hîp lý cña C«ng ty vµ coi C«ng ty nh mét kh¸ch hµng lín, ®Çy triÓn väng cho ho¹t ®éng l©u dµi.
Ng©n hµng cÇn ®a ra nh÷ng c¶i c¸ch trong cÊp tÝn dông (®Æc biÖt lµ c¸c kho¶n tÝn dông ng¾n h¹n) gióp C«ng ty nhanh chãng, linh ho¹t trong huy ®éng vèn ®¸p øng nhu cÇu ng¾n h¹n. C¶ C«ng ty vµ Ng©n hµng cÇn lµm viÖc vµ ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi cña nh÷ng chiÕn lîc ph¸t triÓn nh»m tµi trî cho C«ng ty c¸c nguån dµi h¹n.
Lµ mét kh¸ch hµng thêng xuyªn vµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, Ng©n hµng cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch u ®·i vÒ l·i suÊt, vÒ thêi h¹n vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn thñ tôc khi cÊp tÝn dông t¹o cho C«ng ty niÒm tin vÒ sù ®¶m b¶o cña Ng©n hµng tõ ®ã ph¸t triÓn quan hÖ g¾n bã vµ l©u dµi h¬n.
VÒ ph¬ng diÖn thanh to¸n, Ng©n hµng cÇn hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ thanh to¸n, cung cÊp nh÷ng h×nh thøc thanh to¸n kh«ng dïng tiÒn mÆt nh»m gia t¨ng tèc ®é thanh to¸n, n©ng cao tèc ®é lu©n chuyÓn vèn lu ®éng cña C«ng ty, t¹o niÒm tin cho c¸c ®èi t¸c trong vµ ngoµi níc.
§èi víi Nhµ níc
Nhµ níc ®ãng mét vai trß rÊt quan träng trong ®iÒu phèi nÒn kinh tÕ ë tÇm vÜ m«. Nh÷ng chÝnh s¸ch cña Nhµ níc cã ¶nh hëng c¶ trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp trong nÒn kinh tÕ. §Ó ®¶m b¶o hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña C«ng ty nãi riªng còng nh cña c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trªn l·nh thæ ViÖt Nam nãi chung cÇn n©ng cao vai trß vµ hiÖu qu¶ qu¶n lý cña Nhµ níc.
3.3.3.1. Hoµn thiÖn chÕ ®é kÕ to¸n
NÒn kinh tÕ níc ta trong h¬n mét thËp kû qua, víi chÝnh s¸ch x©y dùng mét nÒn kinh tÕ thÞ trêng cã sù qu¶n lý cña nhµ níc theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa, ®· cã nhiÒu biÕn chuyÓn víi sù ph¸t triÓn cña nhiÒn ngµnh nghÒ, nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ. ChÕ ®é kÕ to¸n ViÖt Nam còng ®· cã nhiÒu thay ®æi ®Ó phï hîp víi thùc tiÔn ph¶n ¸nh c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ ph¸t sinh. Song trong m«i trêng héi nhËp kinh tÕ, sù phøc t¹p cña c¸c ho¹t ®éng ngµy cµng gia t¨ng khiÕn nh÷ng kiÕm quyÕt trong chÕ ®é kÕ to¸n cña ViÖt Nam bé lé. §Ó hoµ nhËp víi kinh tÕ thÕ giíi, Nhµ níc ta cÇn nghiªn cøu vµ ban hµnh chÕ ®é kÕ to¸n theo híng phï hîp víi chÕ ®é kÕ to¸n quèc tÕ, t¹o m«i trêng ®ång nhÊt gióp c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng bÞ bì ngì khi giao dÞch víi níc ngoµi. Bªn c¹nh ®ã, Bé tµi chÝnh cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ c«ng t¸c lËp vµ nép c¸c b¸o c¸o tµi chÝnh, c«ng khai c¸c chØ tiªu tµi chÝnh nh»m t¹o tÝnh minh b¹ch vµ thãi quen cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam.
3.3.3.2. T¨ng cêng vai trß cña c«ng t¸c kiÓm to¸n
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty kiÓm to¸n rÊt ph¸t triÓn do nhËn thøc gia t¨ng cña Nhµ níc, c¸c doanh nghiÖp vÒ vai trß cña kiÓm to¸n trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng. MÆc dï ho¹t ®éng kiÓm to¸n néi bé trong Tæng c«ng ty S«ng §µ ®îc thùc hiÖn rÊt chÆt chÏ, vµ ®Òu ®Æn song kh«ng ph¶i ë doanh nghiÖp nµo còng vËy. ChÊt lîng c«ng t¸c kiÓm to¸n néi bé phô thuéc rÊt lín vµo quy m«, c¬ cÊu cña doanh nghiÖp. Nh»m ®¶m b¶o tÝnh trung thùc, hîp lý, kh¸ch quan Nhµ níc cÇn n©ng cao vai trß cña kiÓm to¸n nhµ níc trong viÖc lµm minh b¹ch vµ c«ng khai th«ng tin tµi chÝnh, t¹o m«i trêng kinh doanh lµnh m¹nh gi÷a c¸c doanh nghiÖp. Song song víi ph¸t triÓn kiÓm to¸n Nhµ níc, c¸c c«ng ty kiÓm to¸n ®éc lËp còng cÇn ®îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn vµ kiÓm so¸t chÆt chÏ chÊt lîng ho¹t ®éng. Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c kiÓm to¸n gióp Nhµ níc dÔ d·ng h¬n trong viÖc qu¶n lý vÜ m«, ®Ò ra nh÷ng chÝnh s¸ch kÞp thêi vµ hiÖu qu¶ h¬n. Th«ng qua ho¹t ®éng kiÓm to¸n, c«ng t¸c thu thuÕ sÏ ®îc tiÕn hµnh hiÖu qu¶ tr¸nh t×nh tr¹ng gian lËn, trèn thuÕ tõ ®ã ®¶m b¶o nguån thu cña ng©n s¸ch nhµ níc. §«ng thêi Nhµ níc cÇn gi¶i quyÕt quan hÖ nî nÇn gi÷a c¸c doanh nghiÖp quèc doanh nh»m gi¶i phãng vèn cho c¸c doanh nghiÖp, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng.
3.3.3.3. Thóc ®Èy tiÕn ®é cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc
Nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc tríc thÒm héi nhËp, ®Þnh híng cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc ®· ®îc v¹ch ra tõ kh¸ l©u. Tuy nhiªn cho ®Õn nay, tèc ®é cæ phÇn c¸c doanh nghiÖp kh«ng cao, chñ yÕu lµ nh÷ng doanh nghiÖp lµm ¨n yÕu kÐm, quy m« nhá chÝnh v× vËy kh«ng t¹o ra hµng ho¸ cho thÞ trêng chøng kho¸n mét c¸ch t¬ng xøng.
Thc hiÖn tèt c«ng t¸c cæ phÇn ho¸ sÏ gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng thiÕu vèn cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay (trong ®ã cã C«ng ty S«ng §µ 10). T¹o kh¶ n¨ng trùc tiÕp thu hót vèn tõ níc ngoµi cña c¸c doanh nghiÖp, n©ng cao tÝnh tù chñ, s¸ng t¹o cña mçi doanh nghiÖp.
3.3.3.4. X©y dùng hÖ thèng chØ tiªu trung b×nh ngµnh
HiÖn nay c«ng t¸c thèng kª cña níc ta ®îc thùc hiÖn cha tèt. Khi nghiªn cøu vÒ thÞ trêng x©y dùng vµ tiÕn hµnh ph©n tÝch tµi chÝnh cña mét c«ng ty, ngêi ph©n tÝch gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n do thiÕu th«ng tin vÒ ngµnh. Nhµ níc cÇn x©y dùng hÖ thèng ®¸nh gi¸ c¸c chØ tiªu trung b×nh ngµnh ®ång thêi cã biÖn ph¸p c«ng khai c¸c chØ tiªu nµy gióp nhµ ®Çu t, nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ nh÷ng ®èi t¸c níc ngoµi cã c¬ së ®¸nh gi¸ chÊt lîng ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Th«ng qua ®ã nhµ níc còng cã thÓ n¾m ch¾c ch¾n h¬n thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ ngµnh vµ ®a ra ®îc nh÷ng chÝnh s¸ch kÞp thêi, ®óng ®¾n ®Ó ®Þnh híng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ theo nh÷ng môc tiªu ®· ®Ò ra.
3.3.3.5. Nh÷ng kiÕn nghÞ kh¸c
§iÒu mµ nhiÒu nhµ ®Çu t níc ngoµi lo ng¹i khi ®Çu t vµo ViÖt Nam lµ tÝnh nhÊt qu¸n cña c¸c chÝnh s¸ch vµ ®iÒu mµ hä ca ngîi nhÊt ë ViÖt Nam lµ m«i trêng an ninh x· héi æn ®Þnh, thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ. Lµ nh÷ng doanh nghiªp trong níc, C«ng ty S«ng §µ 10 còng nh nhiÒu doanh nghiÖp kh¸c, kh«ng khái chÞu ¶nh hëng bëi tÝnh kh«ng nhÊt qu¸n vµ thiÕu cËp nhËt cña hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt ViÖt Nam. Sù chång chÐo, nhiÒu cÊp bËc (Tõ luËt, nghÞ ®Þnh, th«ng t…) t¹o khã kh¨n trong viÖc theo dâi vµ tu©n thñ cña c¸c doanh nghiÖp, h¹n chÕ sù n¨ng ®éng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp. Nhµ níc cÇn cã nh÷ng c¶i c¸ch nh chÕ ®é 1 cöa trong gi¶i quyÕt c¸c thñ tôc hµnh chÝnh ®ang ®îc thÝ ®iÓm ë nhiÒu n¬i vµ nhËn ®îc sù ®ång t×nh, ca ngîi tõ c¸c doanh nghiÖp, nh©n d©n.
D©n cã giµu th× níc míi m¹nh. Mét ®Êt níc cã nhiÒu doanh nghiÖp lµm ¨n hiÖu qu¶ th× míi cã mét nÒn kinh tÕ m¹nh. Do vËy, mäi chÝnh s¸ch cña Nhµ níc cÇn híng ®Õn viÖc t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, t¹o mét m«i trêng kinh tÕ, chÝnh trÞ lµnh m¹nh, v÷ng ch¾c, ®¶m b¶o nh÷ng bíc tiÕn v÷ng ch¾c ®i lªn chñ nghÜa x· héi.
KÕt luËn
N©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ mét nhiÖm vô thêng xuyªn, phøc t¹p cña mçi doanh nghiÖp. Trong thùc tiÔn ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ cña rÊt nhiÒu doanh nghiÖp Nhµ níc th× ®Ò tµi nµy l¹i cµng mang tÝnh thêi sù, ®· vµ ®ang nhËn ®îc sù quan t©m rÊt lín cña b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp, cña §¶ng, Nhµ níc.
Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu cho ta thÊy râ vai trß cña vèn lu ®éng, mèi liªn hÖ mËt thiÕt gi÷a hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng vµ môc tiªu tèi ®a ho¸ lîi nhuËn cña C«ng ty. Râ rµng mét doanh nghiÖp kh«ng thÓ ®îc coi lµ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ khi vèn lu ®éng bÞ ø ®äng, thÊt tho¸t trong qu¸ tr×nh sö dông. Qu¸ tr×nh ph©n tÝch còng cho ta thÊy ®©y lµ mét ®Ò tµi hÕt søc phøc t¹p vµ kh«ng thÓ ¸p dông c¸c biÖn ph¸p m¸y mãc ®Ó nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng trong mäi doanh nghiÖp.
Víi thêi gian thùc tËp quý b¸u t¹i C«ng ty S«ng §µ 10, b»ng viÖc so s¸nh, ®¸nh gi¸ nh÷ng kiÕn thøc lý thuyÕt, ¸p dông chóng vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña C«ng ty ®· cho ta c¸i nh×n trùc quan sinh ®éng vÒ thùc tr¹ng hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng t¹i C«ng ty. Cã thÓ thÊy trong nh÷ng n¨m ®Çu hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng cña C«ng ty thÊp nhng ®· ®îc c¶i thiÖn nhanh chãng trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. §iÒu nµy ph¶n ¸nh sù quan t©m, vµ nh÷ng biÖn ph¸p h÷u hiÖu mµ C«ng ty S«ng §µ 10 ®· ®a ra nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng. Tuy nhiªn, kÕt qu¶ ph©n tÝch cho thÊy nh÷ng h¹n chÕ mµ C«ng ty cßn m¾c ph¶i lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng. V× vËy, víi kh¶ n¨ng nhËn thøc cña m×nh, em ®· m¹nh d¹n ®a ra mét vµi gi¶i ph¸p nh»m gióp C«ng ty cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn lu ®éng.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o NguyÔn ThÞ Kim Quý, c¸c thÇy c« gi¸o trong Khoa Ng©n hµng – Tµi chÝnh trêng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n cïng ban l·nh ®¹o c«ng ty, c¸c anh, c¸c chÞ phßng Tµi chÝnh – KÕ to¸n ®· gióp ®ì em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy.
Danh môc tµi liÖu tham kh¶o
I. S¸ch
1. TS. Lu ThÞ H¬ng (chñ biªn), Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp, NXB Gi¸o dôc, n¨m 2002.
2. TS. TrÇn Ngäc Th¬ (chñ biªn), Tµi chÝnh doanh nghiÖp hiÖn ®¹i, NXB Thèng kÕ, n¨m 2003.
3. Ths. §Æng Thuý Phîng (chñ biªn), Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp – Bé Tµi chÝnh, NXB Tµi chÝnh, n¨m 2000.
4. Gi¸o tr×nh Tµi chÝnh doanh nghiÖp – Bé x©y dùng, NXB X©y dùng, n¨m 2001.
5. NguyÔn H¶i San, Qu¶n trÞ Tµi chÝnh Doanh nghiÖp, NXB Thèng Kª, n¨m 2000.
6. TS. NguyÔn V¨n C«ng (chñ biªn), KÕ to¸n doanh nghiÖp Lý thuyÕt – Bµi tËp mÉu vµ bµi gi¶i, NXB Tµi chÝnh, n¨m 2001
II. B¸o vµ t¹p chÝ (c¸c sè n¨m 2003-2004)
1. T¹p chÝ tµi chÝnh
2. T¹p chÝ tµi chÝnh doanh nghiÖp
3. T¹p chÝ C«ng nghiÖp
4. (trang Web tËp hîp th«ng tin vÒ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam)
5. (Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt Nam)
III. C¸c tµi liÖu kh¸c
1. Bµi gi¶ng cña c¸c thÇy c« trong khoa Ng©n Hµng – Tµi chÝnh
2. C¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã liªn quan
3. C¸c b¸o c¸o tµi chÝnh cña C«ng ty S«ng §µ 10.
trêng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n
khoa ng©n hµng - tµi chÝnh
----------@&?----------
chuyªn ®Ò thùc tËp tèt nghiÖp
§Ò tµi:
mét sè gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông
vèn lu ®éng t¹i c«ng ty s«ng ®µ 10
Gi¸o viªn híng dÉn : NguyÔn ThÞ Kim Quý
Sinh viªn thùc hiÖn : Mai Thanh S¬n
Líp : Tµi chÝnh doanh nghiÖp 42D
Hµ Néi, 05 - 2004
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- NH164.doc