Chuyên đề Một số giải pháp tăng cường công tác quản lý thu thuế giá trị gia tăng đối với khu vực kinh tế ngoài quốc doanh trên địa bàn Thị xã Bắc Giang

viÖc thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ vµ do c¸n bé Chi côc ch­a n¾m v÷ng nghiÖp vô, ch­a thùc sù b¸m s¸t t×nh h×nh kinh doanh cña c¸c hé thuéc tæ, ®éi m×nh qu¶n lý dÉn ®Õn thÊt thu thuÕ GTGT víi tû lÖ cao. N¨m 2003 lµ n¨m ®Çu tiªn Chi côc hoµn thµnh chØ tiªu vÒ thu thuÕ GTGT ( ®¹t108%), n¨m 2004 Chi côc tiÕp tôc hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch ®­îc giao (140%). Cã ®­îc kÕt qu¶ trªn lµ do: C¸c ®éi thuÕ ®· th­êng xuyªn b¸m s¸t t×nh h×nh kinh doanh cña c¸c hé, c¸c c¸n bé ®· ®­îc båi d­ìng nghiÖp vô nhÊt lµ c¸c hé thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, ®· th­êng xuyªn kiÓm tra h­íng dÉn ®i vµo nÒ nÕp, sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ h¹n chÕ thÊp nhÊt t×nh tr¹ng sai ph¹m vµ kh«ng cßn t×nh tr¹ng lîi dông ho¸ ®¬n do Bé Tµi chÝnh ph¸t hµnh ®Ó trèn thuÕ. ¸p dông biÖn ph¸p Ên ®Þnh doanh thu ®èi víi nh÷ng hé nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p kª khai, lµm t¨ng ®¸ng kÓ sè thu hµng th¸ng. §éi QLDN phô tr¸ch qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh ®­îc t¨ng c­êng vµ kiÖn toµn ®éi ngò c¸n bé cã n¨ng lùc ®¶m nhiÖm qu¶n lý vµ t¨ng c­êng chØ ®¹o, th­êng xuyªn n¾m b¾t t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp vÒ nguån vèn, kh¶ n¨ng quy m« kinh doanh, vÒ tµi s¶n cè ®Þnh, kh¶ n¨ng tµi chÝnh…tõ ®ã kiÓm tra quyÕt to¸n thuÕ cña c¸c doanh nghiÖp, ®«n ®èc truy thu nî thuÕ. 4.4. C«ng t¸c miÔn, gi¶m vµ hoµn thuÕ Trong nh÷ng n¨m qua, Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang ®· lµm tèt c«ng t¸c miÔn, gi¶m thuÕ. Theo quy ®inh cña luËt thuÕ GTGT vÒ chÕ ®é miÔn gi¶m thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh chñ yÕu lµ c¸c hé kinh doanh cã møc thu nhËp b×nh qu©n th¸ng thÊp h¬n møc l­¬ng tèi thiÓu do Nhµ n­íc quy ®inh ®èi víi c«ng chøc Nhµ n­íc (hiÖn nay lµ 290 ngh×n ®ång) vµ c¸c hé t¹m nghØ kinh doanh trªn 15 ngµy viÕt ®¬n ®Ò nghÞ Chi côc xÐt miÔn, gi¶m thuÕ. C¸c c¸n bé cña Chi côc thuÕ phèi hîp víi héi ®ång t­ vÊn thuÕ kiÓm tra, x¸c ®Þnh, lËp danh s¸ch vµ th«ng b¸o b»ng v¨n b¶n cho hé kinh doanh biÕt. Trong n¨m 2004 Chi côc xÐt miÔn gi¶m cho 1248 hé kinh doanh chiÕm 3,98% sè hé kinh doanh trªn ®Þa bµn, víi sè tiÒn thuÕ miÔn, gi¶m lµ 194 triÖu ®ång. 4.5. C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang x¸c ®Þnh c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ nãi chung vµ qu¶n lý thuÕ GTGT nãi riªng. Môc ®Ých cña c«ng t¸c thanh tra thuÕ nh»m: Ph¸t hiÖn ®Ó tõ ®ã cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi c¸c tr­êng hîp vi ph¹m ph¸p luËt thuÕ nh­ khai man, trèn thuÕ, nî ®äng thuÕ, chiÕm dông tiÒn thuÕ…nh»m h¹n chÕ tíi møc thÊp nhÊt t×nh tr¹ng thÊt thu thuÕ cho Nhµ n­íc. §¶m b¶o n©ng cao ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt thuÕ cho c¸c ®èi t­îng nép thuÕ vµ cho ng­êi thi hµnh c«ng vô trong ngµnh thuÕ. Ph¸t hiÖn nh÷ng néi dung kh«ng phï hîp trong c¸c v¨n b¶n ph¸p quy vÒ thuÕ víi thùc tiÔn ®êi sèng, kinh tÕ, x· héi, nh÷ng ®iÓm kh«ng hîp lý vÒ c«ng t¸c tæ chøc hÖ thèng bé m¸y ngµnh thuÕ, vÒ c¸c nghiÖp vô cña c«ng t¸c hµnh thu, tõ ®ã kiÕn nghÞ c¸c c¬ quan chøc n¨ng söa ®æi, bæ sung kÞp thêi ®Ó kh«ng ngõng hoµn thiÖn hÖ thèng thuÕ. Hµng n¨m Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c giang x©y dùng kÕ ho¹ch kiÓm tra vµ triÓn khai thùc hiÖn kiÓm tra theo kÕ ho¹ch: Tæ chøc kiÓm tra th­êng xuyªn ®èi víi hé cã ®¬n xin nghØ kinh doanh hµng th¸ng, cô thÓ: N¨m 2003 Chi côc ®· tæ chøc kiÓm tra 2.846 l­ît hé cã ®¬n xin nghØ kinh doanh; Truy thu ®èi víi 132 l­ît hé víi sè tiÒn thuÕ lµ 9.750.000 ®ång, xö lý ph¹t 16 l­ît hé víi sè tiÒn 1.630.000 ®ång. N¨m 2004 Chi côc kiÓm tra 3.071 l­ît hé cã ®¬n xin nghØ kinh doanh; Truy thu ®èi víi 24 l­ît hé víi sè tiÒn thuÕ lµ 2.365.000 ®ång. Qua c«ng t¸c kiÓm tra ®èi víi sè hé nµy ®· cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sè hé kinh doanh sè Chi côc qu¶n lý: T×nh tr¹ng hé kinh doanh lµm ®¬n xin nghØ kinh doanh ®Ó trèn thuÕ ®· gi¶m h¼n. Tæ thanh tra, kiÓm tra phèi hîp víi c¸c tæ ®éi x·, ph­êng b¸m s¸t ®Þa bµn, t¨ng c­êng kiÓm tra rµ so¸t hé kinh doanh thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, chÕ ®é qu¶n lý sö dông ho¸ ®¬n, gãp phÇn ®­a c«ng t¸c triÓn khai thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n ®i vµo nÒ nÕp. T¨ng c­êng kiÓm tra quyÕt to¸n thuÕ: N¨m 2003 Chi côc ®· tæ chøc triÓn khai kiÓm tra quyÕt to¸n thuÕ ®èi víi 48 c¬ së kinh doanh, qua c«ng t¸c kiÓm tra ®· xö lý truy thu vµ ph¹t 257 triÖu ®ång. N¨m 2004 Chi côc tiÕn hµnh kiÓm tra ®èi víi 60 c¬ së kinh doanh, ®· xö lý vµ ph¹t ®èi víi 47 c¬ së kinh doanh, thu vµo NSNN sè tiÒn lµ 117 triÖu ®ång. Nh­ vËy sè hé quyÕt to¸n thuÕ kh«ng chÝnh x¸c ®· gi¶m, n¨m 2004 mÆc dï Chi côc kiÓm tra quyÕt to¸n thuÕ cña nhiÒu c¬ së kinh doanh h¬n nh­ng sè thuÕ truy thu ®­îc l¹i Ýt h¬n n¨m 2003 khi Chi côc kiÓm tra quyÕt to¸n thuÕ Ýt c¬ së kinh doanh h¬n. Tæ chøc tiÕp nhËn vµ gi¶i quyÕt kÞp thêi c¸c ®¬n th­ kiÕn nghÞ vÒ thuÕ cña ng­êi d©n kh«ng x¶y ra t×nh tr¹ng ®¬n th­ kÐo dµi. Tæ chøc tiÕp d©n vµ gi¶i quyÕt c¸c ý kiÕn, kiÕn nghÞ kÞp thêi, duy tr× tèt chÕ ®é tiÕp d©n theo quy®Þnh: N¨m 2003 Chi côc ®· tiÕp nhËn vµ gi¶i quyÕt 07 ®¬n kiÕn nghÞ, n¨m 2004 gi¶i quyÕt 03 ®¬n kiÕn nghÞ. III. §¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang. Qua ph©n tÝch ®¸nh gi¸ thùc tr¹ng vµ nguyªn nh©n t×nh h×nh thu thuÕ ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang cã thÓ rót ra nh÷ng ­u ®iÓm cÇn ph¸t huy vµ nh÷ng tån t¹i mµ Chi côc thuÕ cÇn ®­a ra biÖn ph¸p kh¾c phôc. 1. Nh÷ng ­u ®iÓm Trong 4 n¨m trë l¹i ®©y (tõ n¨m 2001-2004) Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang lu«n cè g¾ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch thu ng©n s¸ch vÒ thuÕ GTGT do UBND ThÞ x· vµ Côc thuÕ B¾c Giang giao cho víi sè thu n¨m sau cao h¬n n¨m tr­íc. Tõ n¨m 2003 Chi côc ®· hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc giao. Nguyªn nh©n chÝnh cña kÕt qu¶ trªn mét mÆt lµ do sè c¬ së nép thuÕ GTGT thuéc sù qu¶n lý cña Chi côc ngµy cµng t¨ng, ®Æc biÖt tõ n¨m 2003 Chi côc ®­îc Côc thuÕ bµn giao mét sè doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, mÆt kh¸c kÕ ho¹ch ®Æt ra cßn ë møc thÊp so víi kh¶ n¨ng thu (chØ kho¶ng 60-70%). Th­êng kÕ ho¹ch ®Æt ra dùa vµo sè thu ®­îc cña n¨m tr­íc ®Ó ®Æt ra kÕ ho¹ch thu n¨m sau, trong khi sè l­îng c¬ së s¶n xuÊt trªn ®Þa bµn l¹i kh«ng ngõng t¨ng lªn. Chi côc ®· ®¹t ®­îc kÕt qu¶ cao trong viÖc qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ: Trong nh÷ng n¨m qua Chi côc lu«n n¾m ®­îc sè l­îng c¸c c¬ së hiÖn ®ang s¶n xuÊt kinh doanh vµ ®Æc biÖt lµ kÞp thêi ®­a c¸c hé míi vµo sæ bé qu¶n lý, ®· h¹n chÕ tèi ®a viÖc bá sãt ®èi t­îng nép thuÕ. Cã ®­îc kÕt qu¶ trªn lµ do c¸c tæ, ®éi thuÕ cña Chi côc ®· tæ chøc c¸c ®ît rµ so¸t hé trªn ®Þa bµn m×nh qu¶n lý mét c¸ch th­êng xuyªn. C«ng t¸c thu nép thuÕ ®· ®­îc quan t©m nhê ®ã mµ nî ®äng gi¶m ®¸ng kÓ. C«ng t¸c kiÓm tra thanh tra lu«n lu«n ®­îc chó träng tiÕn hµnh ®óng thêi ®iÓm mang tÝnh chÊt th­êng xuyªn, do ®ã ®· ng¨n chÆn ®­îc rÊt nhiÒu biÓu hiÖn tiªu cùc vÒ phÝa c¸n bé thuÕ vµ phÝa ®èi t­îng nép thuÕ Chi côc t¹o ®iÒu kiÖn cho ®éi ngò c¸n bé n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô, ®Ò ra chÕ ®é khen th­ëng cho c¸n bé qu¶n lý hoµn thµnh tèt nhiÖm vô vµ xö lý kÞp thêi, nghiªm kh¾c ®èi víi nh÷ng hµnh vi sai ph¹m cña c¸n bé. Chi côc ®· cñng cè, bè trÝ hîp lý c¸n bé ë c¸c ®¬n vÞ tæ, ®é phï hîp víi tr×nh ®é chuyªn m«n vµ n¨ng lùc cña mçi c¸n bé, t¹o ®iÒu kiªn cho c¸n bé ph¸t huy s¸ng kiÕn, n¨ng lùc c«ng t¸c hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao. ViÖc triÓn khai c¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch ph¸p luËt thuÕ lu«n ®­îc Chi côc thuÕ coi träng kÓ c¶ trong néi bé ngµnh thuÕ còng nh­ ®èi víi c¸c ®èi t­îng nép thuÕ, ®Æc biÖt lµ triÓn khai c¸c luËt thuÕ, ph¸p lÖnh thuÕ. Chi côc ®· thµnh lËp tæ nghiÖp vô- hç trî lµm c«ng t¸c tuyªn truyÒn hç trî ®èi t­îng nép thuÕ, bè trÝ c¸c c¸n bé th­êng trùc tiÕp c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ng­êi nép thuÕ ®Õn ®Ò nghÞ gióp ®ì vÒ thùc hiÖn ph¸p luËt thuÕ. §èi víi c¸n bé thuÕ cña Chi côc: Tæ chøc c¸c buæi häc tËp nghiÖp vô, triÓn khai v¨n b¶n chÝnh s¸ch míi cho c¸n bé trong Chi côc, tæ chøc to¹ ®µm nghiÖp vô chuyªn m«n, ph­¬ng ph¸p qu¶n lý thu thuÕ thùc tiÔn. HÇu hÕt c¸c ®éi thuÕ ®· thùc hiÖn nghiªm tóc sù chØ ®¹o cña l·nh ®¹o Chi côc, chñ ®éng triÓn khai c«ng viÖc, tæ chøc thùc hiÖn nhiÖm vô ®­îc giao. C¸c ®éi thuÕ ®· tÝch cùc qu¶n lý hé, t¨ng c­êng chñ ®éng ®iÒu tra doanh thu ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh thuÕ ®èi víi hé kinh doanh trªn ®Þa bµn, tÝch cùc trong c«ng t¸c qu¶n lý hé kinh doanh thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, chñ ®éng ®iÒu tra doanh thu ¸p dông biÖn ph¸p Ên ®Þnh doanh thu ®èi víi hé kinh doanh thuÕ theo kª khai chèng thÊt thu vÒ hé, vÒ doanh thu tÝnh thuÕ gãp phÇn hoµn thµnh chØ tiªu thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cña Chi côc. 2.Nh÷ng tån t¹i Ngoµi nh÷ng tån t¹i chung vÒ luËt thuÕ GTGT trªn ph¹m vi Chi côc cßn cã nh÷ng tån t¹i riªng. 2.1. Nh÷ng tån t¹i chung vÒ c¸c quy ®Þnh cña LuËt thuÕ GTGT -VÒ thuÕ suÊt: M¾c dï ChÝnh phñ còng nh­ Bé tµi chÝnh ®· cã nh÷ng biÖn ph¸p xö lý c¬ b¶n vÒ thuÕ suÊt thuÕ GTGT cña mét sè mÆt hµng, ngµnh nghÒ hiÖn t¹i vÉn cßn ch­a phï hîp. H¬n n÷a, viÖc quy ®Þnh nhãm hµng ho¸, ngµnh nghÒ chÞu thuÕ suÊt 5% vµ 10% ch­a thËt râ rµng, v× vËy dÔ g©y ra hiÓu lÇm hoÆc suy diÔn theo chiÒu h­íng kh¸c nhau khi triÓn khai thùc hiÖn - VÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ: Do hoµn c¶nh kh¸c nhau, hiÖn t¹i ®èi víi hé kinh doanh chñ yÕu nép thuÕ GTGT theo h×nh thøc kho¸n. §iÒu nµy t¹o ra sù kh«ng nhÊt qu¸n khi ¸p dông thuÕ GTGT ë n­íc ta, bëi v× nh÷ng hé nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ mua hµng cña nh÷ng ®èi t­îng nµy th­êng sÏ gÆp khã kh¨n trong viÖc khÊu trõ thuÕ ®Çu vµo hoÆc chØ ®­îc khÊu trõ víi mét tû lÖ thÊp h¬n so víi thùc tÕ. ViÖc duy tr× hai ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ cung víi mét biÓu thuÕ cã c¸c møc thuÕ suÊt kh¸c nhau ®· t¹o ra sù bÊt b×nh ®¼ng gi÷a c¸c ®èi t­îng nép thuÕ khi hä ¸p dông c¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ kh¸c nhau. NÕu gäi: T1: Lµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ. T2: Lµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. tr: Lµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®Çu ra. tv: Lµ thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®Çu vµo Gr: Lµ gi¸ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra. Gv: Lµ gi¸ hµng ho¸, dÞch vô mua vµo. Th×: T1 = Gr x tr - Gv = (Gv +GTGT)tr - Gv x tv = Gv x tr + GTGT x tr – Gv x tv = GTGT x tr + Gv(tr – tv) = T2 + Gv(tr- tv) NÕu: tr > tv => T1 > T2 tr = tv => T1 = T2 tr T1< T2 §èi víi c¸c ®¬n vÞ chÕ biÕn thùc phÈm cã sö dông nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo lµ n«ng s¶n, thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®Çu ra th­êng ë møc 10%, trong khi nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo l¹i cã thuÕ suÊt 5%. ChÝnh v× vËy, nh÷ng ®èi t­îng nµy khi ¸p dông thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ sÏ cã sè thuÕ GTGT ph¶i nép nhiÒu h¬n nÕu hä ¸p dông thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. - Xö lý vi ph¹m : LuËt thuÕ GTGT ®· quy ®Þnh nh÷ng h×nh ph¹t cho c¸c ®èi t­îng vi ph¹m ph¸p luËt vÒ thuÕ tuy nhiªn nh÷ng h×nh ph¹t nµy vÉn ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao, sè hé vi ph¹m ph¸p luËt vÒ thuÕ vÉn cßn ë møc cao. C¸c h×nh thøc ph¹t vÉn ch­a thÓ hiÖn tÝnh nghiªm minh cña ph¸p luËt. 2.2.VÒ c«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ Trong c«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang vÉn cßn mét sè ®iÓm h¹n chÕ: Sè hé thùc tÕ kinh doanh vµ sè hé Chi côc qu¶n lý thu thuÕ vÉn cßn chªnh lÖch mét sè lín do mét sè hé lµm ®¬n xin nghØ kinh doanh gi¶, mét sè hé míi kinh doanh Chi côc ch­a kÞp ®­a vµo sæ bé thuÕ ®Ó theo dâi thu thuÕ. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn: Trong c«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ ch­a cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¬ quan thuÕ vµ c¸c ban ngµnh liªn quan do vËy sè hé ch­a qu¶n lý ®­îc cßn nhiÒu. Do ®Þa bµn qu¶n lý cña Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang t­¬ng ®èi réng, sè c¸n bé thuÕ cßn Ýt v× thÕ viÖc kiÓm tra kh«ng ®­îc toµn diÖn, ®Çy ®ñ nªn sè hé thùc tÕ kinh doanh cßn lín sè hé ®¨ng ký kinh doanh. C«ng t¸c qu¶n lý hé nghØ kinh doanh ch­a chÆt chÏ, ch­a kiÓm tra ®Çy ®ñ nªn mét sè hé ®· xin nghØ nh­ng vÉn lÐn lót kinh doanh g©y thÊt thu thuÕ. Mét sè c¸n bé thuÕ ch­a nªu cao tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, nghiÖp vô cßn h¹n chÕ, ng¹i va ch¹m nªn hiÖu qu¶ c«ng t¸c ch­a cao. ViÖc bao qu¸t qu¶n lý nguån thu trªn ®Þa bµn ch­a triÖt ®Ó, viÖc kiÓm tra ph¸t hiÖn hé kinh doanh ph¸t sinh ch­a kÞp thêi nªn cã hé ra kinh doanh kÐo dµi ®Õn 2- 3 th¸ng vÉn ch­a ®­a vµo qu¶n lý thu thuÕ. 2.3. VÒ qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ §èi víi hé kinh nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p kª khai: ViÖc triÓn khai thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n ®· ®­îc t¨ng c­êng, tuy nhiªn vÒ chÊt l­îng ë mét sè hé cßn ch­a ®¶m b¶o. HiÖn t­îng kª khai thiÕu trung thùc cßn phæ biÕn, nhiÒu hé cè t×nh vi ph¹m chÕ ®é vÒ ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n, nhiÒu c¬ së dïng hai hÖ thèng sæ ®Ó ®èi phã víi c¸n bé thuÕ. Nguyªn nh©n: ViÖc kiÓm tra vµ h­íng dÉn hé kinh doanh thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n cña mét sè c¸n bé ®­îc ph©n c«ng cßn thiÕu s©u s¸t, ch­a th­êng xuyªn, ch­a ph¸t huy vai trß chøc n¨ng vµ tr¸ch nhiÖm ®­îc ph©n c«ng, thËm chÝ cßn hiÖn t­îng ch©y ú, Ø l¹i. §èi víi hé kinh doanh nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p Ên ®Þnh mang nÆng tÝnh chñ quan cña c¸c c¸n bé thuÕ, do c«ng t¸c ®iÒu tra theo ph­¬ng ph¸p chän mÉu nªn kh«ng thÓ Ên ®Þnh chÝnh x¸c sè thuÕ cña tõng hé, doanh thu thùc tÕ nhiÒu hé lín h¬n doanh thu tÝnh thuÕ rÊt nhiÒu. §èi víi c¸c doanh nghiÖp vµ mét sè Ýt hé nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: ViÖc ®Êu tranh chèng c¸c hµnh vi gian lËn, trèn thuÕ vÉn ch­a cã kÕt qu¶, chuyÓn biÕn râ rÖt, chÊt l­îng kª khai thuÕ ph¸t sinh cña doanh nghiÖp cßn ch­a cao. Nguyªn nh©n: Do c«ng t¸c phèi hîp thanh tra, kiÓm tra gi÷a c¸c bé phËn vÉn ch­a thùc sù ®ång bé, nhÞp nhµng. §éi QLDN ch­a thùc sù b¸m s¸t doanh nghiÖp. 2.4. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý thu nép - Sè l­îng c¬ së ch­a cã tµi kho¶n t¹i kho b¹c, kinh doanh nhá nép trùc tiÕp tiÒn thuÕ cho c¸n bé thuÕ cßn qu¸ lín dÔ g©y ra hiÖn t­îng x©m tiªu tiÒn thuÕ. - ViÖc thu nép vÉn cßn tån t¹i lµ do ph¸p luËt ch­a nghiªm ®èi víi c¸c hiÖn t­îng cè t×nh ch©y ú nî ®äng tiÒn thuÕ cña mét sè ®èi t­îng nép thuÕ. 2.5. VÒ c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra - Ch­a ph¸t huy ®­îc triÖt ®Ó vai trß thanh tra kiÓm tra, mét sè vi ph¹m ch­a ®­îc ph¸t hiÖn, ng¨n chÆn kÞp thêi. - Trong kiÓm tra cã tr­êng hîp c¸n bé ng¹i va ch¹m, thêi gian kiÓm tra ë mét sè c¬ së cßn kÐo dµi, khi xö lý ch­a kiªn quyÕt, mét sè hé cã ®¬n xin nghØ kinh doanh nh­ng vÉn kinh doanh ch­a ®­îc ph¸t hiÖn vµ xö lý kiªn quyÕt, chñ yÕu lµ yªu cÇu lµm thñ tôc kª khai nép thuÕ vµ tr¶ l¹i ®¬n nghØ. Nguyªn nh©n t×nh tr¹ng trªn lµ do: Tr×nh ®é, n¨ng lùc chuyªn m«n cña mét sè c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh tra cßn h¹n chÕ dÉn ®Õn kÕt qu¶ c«ng t¸c kh«ng cao. Do ®Þa bµn Chi côc qu¶n lý réng, mét sè hé kinh doanh cè t×nh vi ph¹m ph¸p luËt thuÕ rÊt khã cã thÓ kiÓm tra triÖt ®Ó. 2.6.Nh÷ng tån t¹i mét sè c«ng t¸c, nhiÖm vô kh¸c cña Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang * C«ng t¸c tæ chøc, hµnh chÝnh: ViÖc duy tr× ®¶m b¶o vÖ sinh trong c¬ quan hµng tuÇn ch­a th­êng xuyªn nh­ yªu cÇu ®Ò ra, ch­a ®«n ®èc c¸c tæ ®éi thuÕ thùc hiÖn ®¶m b¶o ®óng thêi gian giê giÊc lµm viÖc. Do Chi côc lµ ®¬n vÞ hµnh chÝnh, nhiÒu c¸n bé kh«ng cã tr¸ch nhiÖm cao trong c«ng viÖc, cßn cã t­ t­ëng quan liªu. * C«ng t¸c kÕ to¸n – kÕ ho¹ch – thèng kª: - Duy tr× viÖc b¸o c¸o t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch cña c¸c tæ, ®éi thuÕ ch­a th­êng xuyªn, chñ yÕu sè liÖu tæng hîp mét chiÒu tõ th«ng tin ®· cã trong bé phËn, nªn ®«i khi ch­a ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ s©u s¸t t×nh h×nh thùc tÕ ë c¸c tæ, ®éi thuÕ. - Ch­a qu¸n xuyÕn bao qu¸t hÕt c¸c nguån thu, ch­a chñ ®éng ®Ò xuÊt nh÷ng biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó phôc vô cho viÖc chØ ®¹o tæ chøc thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu, do ®ã viÖc ®Ò xuÊt kÕ ho¹ch thu cña Chi côc cßn thÊp, kh«ng s¸t víi thùc tÕ. - KÕ to¸n tÝnh thuÕ ch­a ph¸t huy hÕt vai trß chøc n¨ng trong viÖc kiÓm tra tê khai, kiÓm tra t×nh h×nh thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n cña ®èi t­îng nép thuÕ. - L­u tr÷ hå s¬: Sæ bé thuÕ, chøng tõ kÕ to¸n ch­a chÆt chÏ, ch­a khoa häc nªn khi cÇn hå s¬ ®Ó phôc vô cho c«ng t¸c kiÓm tra, xö lý cßn chËm. - C«ng t¸c thÈm h¹ch biªn lai thuÕ ch­a ®­îc thùc hiÖn toµn diÖn trªn c¸c kh©u cña quy tr×nh thanh to¸n. C¸c sai ph¹m ch­a ®­îc ph¸t hiÖn chÊn chØnh kÞp thêi v× vËy cã mét sè c¸n bé vi ph¹m vÒ sö dông vµ thanh to¸n biªn lai tiÒn thuÕ nh­ng xö lý cßn chËm. * C«ng t¸c qu¶n lý Ên chØ: - Ch­a ®«n ®èc tÝnh cùc c¸c c¸n bé thuÕ trong viÖc thanh to¸n biªn lai tiÒn thuÕ ®óng lÞch, mét sè c¸n bé thanh to¸n ch­a ®óng thêi gian quy ®Þnh. - C«ng t¸c kiÓm tra hé kinh doanh sö dông ho¸ ®¬n : Sè hé ®­îc kiÓm tra so víi sè hé sö dông ho¸ ®¬n cßn thÊp vµ ch­a ®­îc thùc hiÖn th­êng xuyªn liªn tôc, do vËy ch­a ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng sai ph¹m. * C«ng t¸c nghiÖp vô: - Ch­a ®i s©u kiÓm tra xem xÐt ®¸nh gi¸ vÒ qu¶n lý hé, qu¶n lý thu thuÕ, kiÓm tra viÖc chÊp hµnh quy tr×nh qu¶n lý thu thuÕ ngoµi quèc doanh ®Ó ph©n tÝch nguyªn nh©n nh÷ng h¹n chÕ tõ ®ã t×m biÖn ph¸p kh¾c phôc. - C«ng t¸c tuyªn truyÒn vÒ chÝnh s¸ch thuÕ míi chó träng vµo thêi vô mµ ch­a tuyªn truyÒn th­êng xuyªn liªn tôc. - Ch­a duy tr× th­êng xuyªn viÖc tËp huÊn trao ®æi nghiÖp vô hµng th¸ng cho c¸n bé trong c¬ quan. Sè c¸n bé kiÓm tra nghiÖp vô ®¹t møc trung b×nh chiÕm tû lÖ kh¸ cao 65,7%, vÉn cßn mét sè c¸n bé ch­a ®¹t yªu cÇu. ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGt ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· b¾c giang Trong nh÷ng n¨m qua, ®Ó kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i cña LuËt thuÕ GTGT ¸p dung vµo thùc tiÔn, Bé Tµi ChÝnh ®· liªn tôc ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt nh­ : LuËt söa ®æi, bæ sung ; NghÞ ®Þnh ; Th«ng t­ ®Ó h­íng dÉn, söa ®æi nh÷ng vÊn ®Ò bÊt cËp khi ¸p dông luËt thuÕ GTGT t¹i ViÖt Nam vµ bæ sung mét sè ®iÒu cho phï hîp. Tuy nhiªn, hiÖn nay tû lÖ thÊt thu thuÕ GTGT nãi chung vµ ®èi víi khu vùc ngoµi quèc doanh nãi riªng vÉn cßn cao, chøng tá c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao mét mÆt do LuËt thuÕ GTGT ¸p dông ch­a phï hîp, mÆt kh¸c do ý thøc cña ®èi t­îng nép thuÕ cßn thÊp, ®Æc biÖt lµ ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang em xin phÐp ®­îc ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p sau. I. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu 1.VÒ c¸c quy ®Þnh cña luËt thuÕ GTGT Bé Tµi chÝnh phèi hîp víi c¸c ban, ngµnh kh«ng ngõng hoµn thiÖn c¸c chÝnh s¸ch, quy ®Þnh vÒ thuÕ GTGT, th«ng qua c¸c Côc thuÕ vµ Chi côc thuÕ b¸m s¸t c¬ së ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn c¸c v­íng m¾c cña ®èi t­îng nép thuÕ gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt- kinh doanh ph¸t triÓn; t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c Chi côc, Côc thuÕ nghiªn cøu ®Ò xuÊt c¸c vÊn ®Ò vÒ qu¶n lý thuÕ, vËn dông n¨ng ®éng, s¸ng t¹o luËt thuÕ trong tõng ®Þa ph­¬ng. - VÒ møc thuÕ suÊt: Tr­íc m¾t, cÇn tiÕp tôc nghiªn cøu ®Ó s¾p xÕp, ®iÒu chØnh l¹i c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô vµo c¸c møc thuÕ suÊt kh¸c nhau cho hîp lý, ®¶m b¶o c«ng b»ng cho c¸c ®èi t­îng nép thuÕ. §Ó ®¬n gi¶n trong c«ng t¸c qu¶n lý vµ tÝnh thuÕ, thuÕ suÊt GTGT chØ nªn ¸p dung thèng nhÊt mét thuÕ suÊt cho tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ vµ lÜnh vùc ho¹t ®éng (trõ thuÕ suÊt 0% cho hµng ho¸ xuÊt khÈu). ViÖc ¸p dông thèng nhÊt mét thuÕ suÊt cßn gãp phÇn t¹o ra sù c«ng b»ng gi÷a c¸c ®èi t­îng nép thuÕ theo c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau. HiÖn nay c¸c n­íc ph¸t triÓn ®Òu ¸p dông mét møc thuÕ suÊt thuÕ GTGT duy nhÊt cho tÊt c¶ c¸c lo¹i hµng ho¸ khiÕn cho c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®¬n gi¶n, ®¶m b¶o c«ng b»ng cho c¸c ®èi t­îng nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau. §©y lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ë nh÷ng n­íc nµy ®¹t hiÖu qu¶ rÊt cao, tû lÖ thÊt thu thuÕ rÊt thÊp (kho¶ng 10%). §©y lµ vÊn ®Ò cã tÝnh vÜ m« cã ¶nh h­ëng ®Õn nhiÒu ngµnh nghÒ, lÜnh vùc kh¸c nhau do ®ã cÇn cã thêi gian nghiªn cøu kü l­ìng ®Ó ®­a ra møc thuÕ suÊt hîp lý. - VÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ: §Ó ®¶m b¶o tÝnh thèng nhÊt vµ c«ng b»ng trong viÖc ¸p dông thuÕ GTGT, tr­íc m¾t cÇn h¹n chÕ ®èi t­îng nép thuÕ GTGT theo h×nh thøc kho¸n, h­íng sè ®èi t­îng nµy më sæ s¸ch kÕ to¸n ®Ó tÝnh thuÕ. Muèn vËy, Nhµ n­íc cÇn ban hµnh nh÷ng chÝnh s¸ch ­u ®·i vÒ thuÕ cïng víi nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî kh¸c ®Ó khuyÕn khÝch hä më sæ s¸ch kÕ to¸n. §Ó gióp hé kinh doanh thùc hiÖn tèt viÖc më sæ s¸ch kÕ to¸n, Nhµ n­íc còng nªn ban hµnh nh÷ng quy ®Þnh vÒ viÖc hµnh nghÒ kÕ to¸n (nghÒ tù do) ®Ó gióp cho c¸c hé kinh doanh cã thÓ gi¶m ®­îc chi phÝ (thuª kÕ to¸n viªn lµm viÖc ngoµi giê) võa t¹o thªm thu nhËp cho c¸n bé c«ng nh©n viªn Nhµ n­íc (cã nghiÖp vô kÕ to¸n). Tuy nhiªn, ®Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng c«ng viÖc vµ cã tr¸ch nhiÖm cña ng­êi kÕ to¸n (hµnh nghÒ tù do), Bé Tµi chÝnh nªn quy ®Þnh nh÷ng tiªu chuÈn cÇn thiÕt cho ®èi t­îng nµy vµ tæ chøc kú thi quèc gia ®Ó cÊp chøng chØ hµnh nghÒ. VÒ h×nh thøc xö ph¹t ®èi víi ®èi t­îng vi ph¹m luËt thuÕ: Bªn c¹nh c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch ng­êi d©n tù nguyÖn tu©n thñ luËt thuÕ, c¸c c¬ quan liªn quan còng cÇn duy tr× c¸c biÖn ph¸p c­ìng chÕ ®ñ m¹nh trong qu¸ tr×nh thùc thi. Trong c¸c h×nh thøc ph¹t cÇn thÓ hiÖn ®­îc tÝnh nghiªm minh cña ph¸p luËt, ®¶m b¶o c«ng b»ng cho c¸c ®èi t­îng nép thuÕ, cã tÝnh nªu g­¬ng cho ng­êi kh¸c. CÇn phèi hîp gi÷a toµ ¸n, ®¬n vÞ qu¶n lý thu thuÕ vµ c¬ quan c­ìng chÕ thi hµnh ®Ó ®¶m b¶o tÝnh nghiªm minh cña luËt thuÕ. 2. C«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ Qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lµ mét c«ng t¸c v« cïng phøc t¹p vµ cùc kú quan träng. Sè thuÕ GTGT thu ®­îc trong n¨m phô thuéc vµo sè ®èi t­îng qu¶n lý nhiÒu hay Ýt. Trªn thùc tÕ ®èi t­îng nép thuÕ GTGT khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh lu«n lu«n biÕn ®éng do sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ tr­êng. V× vËy Chi côc ph¶i t¨ng c­êng n¾m b¾t thùc tÕ, qu¶n lý c¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh, t×nh h×nh s¶n xuÊt- kinh doanh, lo¹i h×nh, ngµnh s¶n xuÊt- kinh doanh ®Ó ®­a vµo diÖn qu¶ lý thuÕ CÇn ph©n lo¹i hé s¶n xuÊt – kinh doanh thµnh: - C¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c«ng ty TNHH, HTX, tæ s¶n xuÊt- kinh doanh vµ hé kinh doanh lín thuéc diÖn nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ GTGT. - C¸c hé kinh doanh c¸ thÓ: Cã 2 lo¹i + Hé c¸ thÓ s¶n xuÊt- kinh doanh thuéc diÖn më sæ s¸ch kÕ to¸n sö dông ho¸ ®¬n b¸n hµng ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai, nép thuÕ GTGT theo doanh thu kª khai. + C¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh c¸ thÓ kh«ng më sæ kÕ to¸n, kh«ng sö dông ho¸ ®¬n b¸n hµng ¸p dông thu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p Ên ®Þnh trùc tiÕp. Lo¹i hé nµy th­êng ®­îc ph©n lµm 2 lo¹i: C¸c hé s¶n xuÊt kinh doanh qua ®iÒu tra cã møc thu nhËp d­íi 290.000 ®ång/ th¸ng (møc l­¬ng tèi thiÓu cho viªn chøc Nhµ n­íc) thuéc diÖn kh«ng thu thuÕ GTGT theo luËt ®Þnh, chØ thu thuÕ m«n bµi c¶ n¨m, sè hé nµy ph¶i lµm ®¬n qua ®éi thuÕ x·, ph­êng kÕt hîp víi Héi ®ång t­ vÊn thuÕ cña Chi côc ra quyÕt ®Þnh miÔn thuÕ. Nh÷ng hé s¶n xuÊt- kinh doanh cã møc thu nhËp trªn 290.000 ®ång/th¸ng thuéc diÖn qu¶n lý thu thuÕ GTGT hµng th¸ng, ®­îc ®­a vµo sæ bé thuÕ theo m· sè thuÕ ®Ó qu¶n lý th­êng xuyªn. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý sè hé s¶n xuÊt- kinh doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c giang, Chi côc thuÕ ph¶i th­êng xuyªn kÕt hîp víi c¸c ngµnh cã liªn quan nh­ phßng thèng kª, phßng kÕ ho¹ch, phßng phßng qu¶n lý thÞ tr­êng cña ThÞ x· ®Ó n¾m b¾t, thèng kª sè hé trªn ®Þa bµn, kiÓm tra viÖc cÊp ®¨ng ký kinh doanh vµ cÊp m· sè thuÕ, ph¸t hiÖn kÞp thêi ho¹t ®éng cña c¸c c¬ së s¶n xuÊt- kinh doanh kh«ng ®¨ng ký kª kai nép thuÕ, ®­a c¸c hé cßn sãt vµo qu¶n lý. TÝch cùc tuyªn truyÒn gi¶i thÝch cho ®èi t­îng nép thuÕ hiÓu ®­îc nghÜa vô vµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh ®Ó hä tù gi¸c ®¨ng ký kinh doanh vµ ®¨ng ký nép thuÕ khi tiÕn hµnh ho¹t ®éng kinh doanh. Chi côc cÇn cã quy ®Þnh kiÓm tra thùc tÕ c¸c hé nghØ kinh doanh mét c¸ch khoa häc, th­êng xuyªn ®¶m b¶o kh«ng ®Ó hiÖn t­îng b¸o nghØ ®Ó xin gi¶m thuÕ hoÆc th«ng ®ång víi c¸n bé thuÕ trong khi vÉn kinh doanh b×nh th­êng. §Ó tiÖn viÖc kiÓm tra b¸o nghØ kinh doanh, c¬ quan thuÕ cã thÓ cÊp biÓn “ NghØ kinh doanh” cho nh÷ng hé xin nghØ ®Ó treo tr­íc cöa hµng võa tiÖn cho c«ng t¸c kiÓm tra võa h¹n chÕ ®­îc tiªu cùc. Cñng cè vµ kiÖn toµn bé m¸y tæ chøc trong Chi côc, ph©n c«ng vµ bè trÝ c¸n bé phï hîp víi phÈm chÊt chÝnh trÞ, ®¹o ®øc, lèi sèng vµ n¨ng lùc chuyªn m«n t¹i c¸c tæ , ®éi trªn nguyªn t¾c ph¸t huy mäi nh©n tè tÝch cùc, h¹n chÕ nh©n tè tiªu cùc trong tõng c¸n bé nh»m tr¸nh mäi tr­êng hîp c¸n bé thuÕ th«ng ®ång víi hé kinh doanh ®Ó “nghØ gi¶” g©y thÊt thu vÒ hé. Thùc hiÖn c«ng t¸c c«ng khai vÒ hé kinh doanh, trong ®ã cã c¸c hé ®­îc miÔn gi¶m trong th¸ng ®Ó nh©n d©n gi¸m s¸t. Kiªn quyÕt xö lý nh÷ng c¸n bé cè t×nh ®Ó thÊt tho¸t vÒ sè hé s¶n xuÊt- kinh doanh trªn ®Þa bµn ®­îc ph©n c«ng qu¶n lý. Víi nh÷ng gi¶i ph¸p ®èi víi qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ nh­ trªn, trong nh÷ng n¨m tíi Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang cã thÓ ®¶m b¶o qu¶n lý ®­îc 100% c¸c hé cã ho¹t ®éng kinh doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x·. 3. Gi¶i ph¸p trong c«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ *Qu¶n lý doanh thu tÝnh thuÕ: Trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang ngoµi c¸c doanh nghiÖp t­ nh©n, c¸c c«ng ty TNHH, HTX, tæ s¶n xuÊt vµ mét sè hé s¶n xuÊt- kinh doanh lín thuéc diÖn b¾t buéc ph¶i më sæ s¸ch kÕ to¸n nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p kª khai thuÕ GTGT, cßn l¹i phÇn lín sè hé nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p Ên ®Þnh doanh thu. - §èi víi c¸c c¬ së nép thuÕ thuéc diÖn nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ vµ kª khai nép thuÕ theo ho¸ ®¬n b¸n hµng, viÖc qu¶n lý doanh thu t­¬ng ®èi thuËn tiÖn bëi mäi nghiÖp vô ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt- kinh doanh ®· ®­îc thÓ hiÖn qua c¸c b¶ng kª vµ sæ s¸ch kÕ to¸n, sè thuÕ GTGT ph¶i nép thÓ hiÖn trªn tõng ho¸ ®¬n nhËp vµ xuÊt. Mçi quý, Chi côc thuÕ cÇn kiÓm tra, ®èi chiÕu xem xÐt doanh nghiÖp thùc hiÖn ®óng hay kh«ng ®óng, cã sù nghi vÊn lËp tøc tiÕn hµnh kiÓm tra, x¸c minh tõng ho¸ ®¬n ®¶m b¶o viÖc qu¶n lý doanh thu ®èi víi ®èi t­îng nµy ®­îc chÆt chÏ. - §èi víi c¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh thùc hiÖn nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p Ên ®Þnh th× viÖc qu¶n lý doanh thu rÊt phøc t¹p vµ khã kh¨n. §Ó cã thÓ x¸c ®Þnh doanh thu cña nh÷ng hé nµy mét c¸ch chÝnh x¸c Chi côc cÇn ph¶i thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: + C¸n bé thuÕ t¹i c¸c ®éi thuÕ x·, ph­êng, chî ph¶i t¨ng c­êng b¸m s¸t ®Þa bµn, th­êng xuyªn ®iÒu tra doanh thu b¸n hµng, yªu cÇu c¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh ph¶i ký nhËn vµo phiÕu ®iÒu tra sè sù chøng kiÕn cña Héi ®ång t­ vÊn thuÕ cña Chi côc trªn c¬ së ®ã tæng hîp danh s¸ch ®iÒu tra vµ dù kiÕn doanh thu cña hé, th«ng qua Héi ®ång t­ vÊn thuÕ cña Chi côc ®Ó thèng nhÊt Ên ®Þnh doanh thu, c¸n bé thuÕ ph©n lo¹i hé s¶n xuÊt- kinh doanh theo tõng tiªu thøc: MÆt hµng kinh doanh, vÞ trÝ kinh doanh, quy m« kinh doanh tõ ®ã ph©n tÝch ®èi chiÕu víi luËt ®Ó Ên ®Þnh tû lÖ gia t¨ng cho tõng hé s¶n xuÊt- kinh doanh cho phï hîp. + C«ng khai c¸c kÕt qu¶ ®iÒu tra vµ Ên ®Þnh doanh thu, tû lÖ GTGT cña tõng hé theo lo¹i h×nh kinh doanh t¹i c¸c trung t©m x·, ph­êng, c¸c chî ®ång thêi ph¸t trªn loa ®µi ®Ó c¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh n¾m b¾t ®­îc tr­íc 10 ngµy khi ra th«ng b¸o thuÕ æn ®Þnh cho hé s¶n xu©t- kinh doanh. + Tæ thanh tra, kiÓm tra ph¶i phèi kÕt hîp víi c¸c ®éi thuÕ x·, ph­êng, chî, Héi ®ång t­ vÊn thuÕ trong qu¸ tr×nh ®iÒu tra doanh thu, tæng hîp vµ lËp sæ bé thuÕ. KÞp thêi gi¶i quyÕt c¸c khiÕu n¹i, v­íng m¾c cña c¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh theo ph¸p lÖnh gi¶i quyÕt ®¬n th­ khiÕu n¹i, tè c¸o, nh÷ng vÊn ®Ò vÒ hç trî t­ vÊn ph¸p luËt chuyÓn cho tæ nghiÖp vô gi¶i quyÕt. + Trong qu¸ tr×nh qu¶n lý doanh thu, ph©n lo¹i hé s¶n xuÊt-kinh doanh ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng hé s¶n xuÊt- kinh doanh cã tæng doanh thu tõ 10 triÖu ®ång/th¸ng trë lªn ra quyÕt ®Þnh chuyÓn sang nép thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p kª khai. *VÒ thuÕ suÊt: Chi côc c¨n cø vµo luËt thuÕ GTGT vµ c¸c th«ng t­ h­íng dÉn ®Ó ph©n lo¹i c¸c lo¹i hµng ho¸ dÞch vô vµo c¸c møc thuÕ suÊt ®¶m b¶o thu ®ñ vµ c«ng b»ng trong c«ng t¸c thu thuÕ GTGT ®èi víi c¸c hé kinh doanh. 4. Gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng t¸c thu nép Qu¶n lý thu nép thuÕ lµ kh©u then chèt trong quy tr×nh qu¶n lý thu thuÕ. VÊn ®Ò chñ yÕu ë kh©u nµy lµ ph¶i t×m ra c¸ch thøc ®Ó thóc ®Èy nhanh viÖc thu nép thuÕ ë khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh, h¹n chÕ tèi ®a nî ®äng còng nh­ gi¶i quyÕt sè thuÕ tån ®äng. §Ó thùc hiÖn tèt c«ng t¸c nµy Chi côc thuÕ cÇn tiÕn hµnh: - C«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch ph¶i s¸t víi thùc tÕ h¬n n÷a. Chi côc cÇn xuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn ®Ó tham m­u cho Côc thuÕ B¾c Giang trong viÖc giao chØ tiªu cho Chi côc. Ng­îc l¹i Côc thuÕ B¾c Giang còng cÇn tiÕn hµnh kiÓm tra thùc tÕ xem viÖc giao chØ tiªu ®· hîp lý ch­a, cã s¸t víi thùc tÕ hay kh«ng. Chi côc cÇn t¨ng c­êng ®éi ngò c¸n bé lµm kÕ ho¹ch cã ®ñ sè l­îng, cã ®ñ n¨ng lùc ®Ó ®¶m ®­¬ng c«ng viÖc. - §èi víi c«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ: C¸n bé thuÕ chuyªn qu¶n cÇn th­êng xuyªn nh¾c nhë c¸c c¬ së nép thuÕ theo ®óng thêi h¹n quy ®Þnh, tr¸nh ®Ó hiÖn t­îng nép thuÕ gèi ®Çu cña hé kinh doanh, xö lý thËt nghiªm minh nh÷ng tr­êng hîp nî nÇn d©y d­a vÒ thuÕ + §èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt - kinh doanh nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ vµ kª khai doanh thu tÝnh thuÕ yªu cÇu ph¶i lËp b¶ng kª, b¸o c¸o sè thuÕ GTGT ph¶i nép th¸ng tr­íc vµo tr­íc ngµy 10 th¸ng sau. C¸n bé thuÕ kiÓm tra vµ chuyÓn cho tæ kÕ ho¹ch tÝnh thuÕ ph¸t th«ng b¸o nép trong vßng 3 ngµy. + §èi víi c¸c hé Ên ®Þnh do cßn cã t­ t­ëng ch©y ú, d©y d­a nªn võa ®éng viªn, tuyªn truyÒn, gi¸o dôc, thuyÕt phôc kÕt hîp víi Héi ®ång t­ vÊn thuÕ x·, ph­êng, chî ®Ó ®«n ®èc, ®ång thêi xö lý nghiªm minh nh÷ng tr­êng hîp cè t×nh vi ph¹m. - Chi côc cÇn phèi hîp víi Kho b¹c më réng thªm c¸c ®iÓm thu thuÕ vµo Kho b¹c, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c hé nép thuÕ nhanh trãng. §èi víi nh÷ng hé kinh doanh c¸ thÓ nép thuÕ ë møc thÊp th× yªu cÇu ®Õn nép thuÕ t¹i c¬ quan thuÕ (c¸c tæ ®éi) ®Ó nép. Tr­êng hîp kh«ng ®Õn th× c¸n bé thuÕ trùc tiÕp ®Õn tËn n¬i ®Ó thu vµ viÕt biªn lai. HiÖn nay phÇn lín lín sè thuÕ GTGT cña c¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh võa vµ nhá c¸n bé thuÕ ph¶i xuèng thu t¹i cöa hµng do ®ã khã tr¸nh khái hiÖn t­îng tiªu cùc. Trong thêi gian tíi cÇn h¹n chÕ viÖc c¸n bé thuÕ ®i thu trùc tiÕp c¸c hé b»ng c¸ch khuyÕn khÝch c¸c hé nép thuÕ t¹i Kho b¹c vµ Chi côc, ®èi víi nh÷ng hé kinh doanh cã doanh thu lín h¬n mét møc nhÊt ®Þnh th× b¾t buéc nép thuÕ t¹i Kho b¹c hay Chi côc, tr­êng hîp kh«ng thùc hiÖn th× xö lý nghiªm kh¾c, n©ng cao tÝnh tù gi¸c cña c¸c hé s¶n xuÊt- kinh doanh. - §èi víi c¸c hé xin nghØ kinh doanh ph¶i kiÓm tra nhanh chãng ®Ó ra quyÕt ®Þnh miÔn gi¶m thuÕ tr¸nh t×nh tr¹ng hé nghØ kinh doanh nh­ng vÉn ra th«ng b¸o thuÕ t¹o nªn nî ®äng thuÕ kh«ng thu ®­îc. - CÇn cã chÕ ®é th­ëng ph¹t ®èi víi c¸n bé chuyªn qu¶n trong c«ng viÖc ®«n ®èc thu nép thuÕ. NÕu c¸n bé chuyªn qu¶n lµm tèt c«ng t¸c nµy ph¶i cã chÕ ®é khen th­ëng kÞp thêi. Ng­îc l¹i, nh÷ng c¸n bé chuyªn qu¶n kh«ng lµm tèt c«ng viÖc cña m×nh th× ph¶i cã h×nh ph¹t nghiªm kh¾c. 5. Gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra Qu¸ tr×nh qu¶n lý thu thuÕ GTGT rÊt phøc t¹p, nhÊt lµ ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh. HiÖn t­îng trèn, lËu thuÕ, sö dông ho¸ ®¬n, Ên chØ sai quy ®Þnh, vi ph¹m ph¸p luËt, hiÖn t­îng nî ®äng thuÕ th­êng xuyªn x¶y ra nªn c«ng t¸c thanh, kiÓm tra thuÕ cÇn ®­îc tæ chøc th­êng xuyªn. §©y lµ mét trong nh÷ng c«ng t¸c träng t©m cña ngµnh thuÕ. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy Chi côc cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p cô thÓ sau: C«ng t¸c thanh tra cÇn ph¶i chñ ®éng lËp kÕ ho¹ch phèi hîp víi c¸c c¬ quan chuyªn ngµnh nh­ c«ng an, qu¶n lý thÞ tr­êng cïng tiÕn hµnh, tr¸nh g©y phiÒn phøc cho ®èi t­îng nép thuÕ. TiÕp tôc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é, ý thøc tr¸ch nhiÖm cho ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra. C¸c c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh tra tuyÓn chän ph¶i cã n¨ng lùc chuyªn m«n, ®¹o ®øc tèt lµm trßn tr¸ch nhiÖm ®­îc giao gióp cho l·nh ®¹o Chi côc xö lý, ph¸t hiÖn nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m. C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra thuÕ cÇn tËp trung vµo nh÷ng néi dung c¬ b¶n sau: + Thanh tra viÖc chÊp hµnh nh÷ng quy ®Þnh vÒ ®¨ng ký kª khai nép thuÕ: ViÖc ®¨ng ký kinh doanh, kª khai nép thuÕ, tr­íc hÕt lµ tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc kinh tÕ vµ c¸ nh©n cã thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh. Thanh tra thuÕ trong viÖc xem xÐt ®¨ng ký kª khai nép thuÕ lµ x¸c ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n, ®é chÝnh x¸c cña c¸c tê khai víi t×nh h×nh thùc tÕ kinh doanh c¶u c¬ së, ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt vµ nh÷ng ®iÒu bÊt hîp lý trong nh÷ng tê khai cña ng­êi nép thuÕ. + Thanh tra viÖc chÊp hµnh chÕ ®é thèng kª- kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ: Sæ s¸ch kÕ to¸n, ho¸ ®¬n, chøng tõ ph¶n ¸nh t×nh h×nh thùc tÕ trong s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¬ së, lµ nh÷ng c¨n cø kh«ng thÓ thiÕu ®­îc ®Ó tÝnh thuÕ cho c¸c ®èi t­îng nép thuÕ. Trong thùc tÕ, nhiÒu ®èi t­îng nép thuÕ ®· lîi dông ho¸ ®¬n, chøng tõ ®Ó trèn lËu thuÕ, g©y thiÖt h¹i cho NSNN. V× vËy, ®Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, Nhµ n­íc ®· ®­a ra nh÷ng quy ®Þnh chÆt chÏ vÒ viÖc thùc hiÖn chÕ ®é thèng kª, kÕ to¸n, chÕ ®é sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt- kinh doanh cña c¸c c¬ së. Thanh tra thuÕ cÇn ®èi chiÕu nh÷ng quy ®Þnh ®ã víi t×nh h×nh ¸p dông chÕ ®é thèng kª, kÕ to¸n thùc tÕ cña c¸c ®¬n vÞ ®Ó t×m ra nh÷ng sai sãt. §ång thêi kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c sè liÖu kÕ to¸n ®­îc sö dông lµm c¨n cø tÝnh thuÕ nh»m kh¾c phôc t×nh tr¹ng gian lËn trong viÖc kª khai vµ tÝnh thuÕ cña c¬ së. + Thanh tra viÖc thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ cho Nhµ n­íc: Dùa vµo th«ng b¸o thuÕ do c¬ quan thuÕ göi ®Õn, ®èi t­îng nép thuÕ ph¶i cã nghÜa vô nép ®Çy ®ñ sè tiÒn thuÕ vµo NSNN theo ®óng thêi h¹n ghi trong th«ng b¸o thuÕ. Thanh tra thuÕ dùa vµo nh÷ng quy ®Þnh trong c¸c luËt thuÕ vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc ®Ó thanh tra viÖc tÝnh vµ chÊp hµnh nghÜa vô nép thuÕ cña c¸c c¸ nh©n, c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh nh»m ®¶m b¶o nép ®ñ, kÞp thêi sè thu cho NSNN. + Bªn c¹nh viÖc thanh tra kiÓm tra c¸c ®èi t­îng nép thuÕ cÇn tiÕn hµnh thanh tra, kiÓm tra trong néi bé ngµnh thuÕ ®Ó ng¨n chÆn vµ ph¸t hiÖn xö lý nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m cña c¸n bé thuÕ trong viÖc qu¶n lý ho¸ ®¬n, biªn lai thuÕ. §Æc biÖt xö lý thËt nghiªm kh¾c ®èi víi c¸n bé thuÕ cÊu kÕt víi ®èi t­îng nép thuÕ ®Ó bßn rót tiÒn thuÕ ®em l¹i lîi Ých c¸ nh©n, g©y Ên t­îng kh«ng tèt cho ng­êi d©n, gãp phÇn lµm trong s¹ch ®éi ngò c¸n bé thuÕ. 6. Gi¶i ph¸p ®èi víi mét sè c«ng t¸c nhiÖm vô kh¸c *C«ng t¸c tæ chøc, hµnh chÝnh: X©y dùng kÕ ho¹ch vÖ sinh c¬ quan hµng tuÇn, thùc hiÖn ®Çy ®ñ theo kÕ ho¹ch. Thùc hiÖn kiÓm tra c¸c phßng, tæ ®¶m b¶o vÖ sinh s¹ch sÏ. §«n ®èc c¸c c¸n bé lµm viÖc ®óng thêi gian quy ®Þnh cña c¬ quan, cã h×nh thøc kû luËt ®èi víi nh÷ng c¸n bé vi ph¹m quy ®Þnh. T¹o h×nh ¶nh tèt cña c¸c c¸n bé Chi cô ®èi víi ng­êi d©n. * C«ng t¸c kÕ to¸n- kÕ ho¹ch- thèng kª: §©y lµ c«ng t¸c hÕt søc quan träng trong quy tr×nh qu¶n lý thuÕ, kÕ ho¹ch gióp kiÓm tra xem Chi côc cã ho¹t ®éng hiÖu qu¶ hay kh«ng, kÕ to¸n nh»m kiÓm tra c¸c c¬ së s¶n xuÊt- kinh doanh cã thùc hiÖn ®óng chÕ ®é kÕ to¸n theo quy ®Þnh hay kh«ng. §Ó lµm tèt c«ng t¸c nµy cÇn ph¶i: Th­êng xuyªn båi d­ìng nghiÖp vô cho c¸c c¸n bé trong c«ng t¸c nµy cho phï hîp víi sù thay ®æi cña hÖ thèng v¨n b¶n ph¸p luËt vµ sù thay ®æi cña ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c hé trªn ®Þa bµn ThÞ x·. N©ng cao ý thøc tr¸ch nhiÖm cña c¸c c¸n bé trong c«ng t¸c nµy tõ ®ã ph¸t huy hÕt vai trß chøc n¨ng cña c«ng t¸c nµy. * C«ng t¸c qu¶n lý Ên chØ: CÇn ®«n ®èc c¸c c¸n bé thuÕ thanh to¸n biªn lai thuÕ ®óng lÞch, ®óng thêi gian quy ®Þnh. Cã chÕ ®é th­ëng cho nh÷ng c¸n bé hoµn thµnh tèt nhiÖm vô, vµ ph¹t ®èi víi nh÷ng c¸n bé kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô. Th­êng xuyªn kiÓm tra sè hé sö dông ho¸ ®¬n, ph¸t hiÖn kÞp thêi nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m, tr¸nh thÊt thu vÒ thuÕ. Tõng b­íc ¸p dông c«ng nghÖ tin hoc vµo viÖc l­u tr÷, ®èi chiÕu sö dông ho¸ ®¬n. *C«ng t¸c nghiÖp vô: Th­êng xuyªn tæ chøc tuyªn truyÒn vÒ chÝnh s¸ch thuÕ cho c¸c hé kinh doanh th«ng qua hÖ thèng truyÒn thanh cña ph­êng, x· hoÆc b»ng c¸c v¨n b¶n, tõ ®ã gióp cho hä thÊy ®­îc nghÜa vô ph¶i nép thuÕ cho Nhµ n­íc, n©ng cao ý thøc chÊp hµnh ph¸p luËt thuÕ. Tãm l¹i: Nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ trªn lµ nh÷ng gi¶i ph¸p c¬ b¶n nhÊt nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý thu thuÕ GTGT trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang. §Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao h¬n n÷a cßn cÇn cã nhiÒu gi¶i ph¸p kh¸c cã liªn quan nh­: KiÖn toµn bé m¸y tæ chøc, hiÖn ®¹i ho¸, tin häc ho¸ trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®Ó gi¶m bít khèi l­îng c«ng viÖc cña c¸c c¸n bé Chi côc gióp c¸c c¸n bé thùc hiÖn tèt nhiÖm vô cña m×nh. II. Nh÷ng tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p trªn Qua nghiªn cøu thùc tr¹ng vÒ qu¶n lý thu thuÕ GTGT khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang trong nh÷ng n¨m qua em xin cã mét sè kiÕn nghÞ nh»m thùc hiÖn nh÷ng gi¶i ph¸p ®· nªu tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý thu thuÕ GTGT khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh: 1. KiÕn nghÞ víi ChÝnh Phñ CÇn söa ®æi vµ bæ sung thªm mét sè vÊn ®Ò cßn bÊt cËp trong LuËt thuÕ GTGT: VÒ ®èi t­îng chÞu thuÕ: Bæ sung c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ TT§B ë kh©u s¶n xuÊt vµ nhËp khÈu, mét sè s¶n phÈm, mét sè dÞch vô xuÊt khÈu, ®¶m b¶o thùc hiÖn khÊu trõ vµ hoµn thuÕ ®Çu vµo ®Ó khuyÕn khÝch xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô. §ång thêi gi¶m vµ h¹n chÕ ®èi t­îng kh«ng chÞu thuÕ GTGT. VÒ thuÕ suÊt: Theo chÕ ®é hiÖn hµnh, thuÕ GTGT bao gåm 3 møc thuÕ suÊt lµ 0%, 5%, 10%. Trong ®ã møc thuÕ suÊt 0% ®­îc ¸p dông cho c¸c tr­êng hîp xuÊt khÈu vµ liªn quan ®Õn xuÊt khÈu. Trong thêi gian tíi cÇn nghiªn cøu ®Ó ¸p dông mét møc thuÕ suÊt duy nhÊt (ngoµi møc 0% ¸p dông cho hµng ho¸, dÞch vô xuÊt khÈu). Khi ®ã luËt thuÕ sÏ ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu h¬n, dÉn ®Õn chi phÝ qu¶n lý hµnh chÝnh vµ chi phÝ chÊp hµnh luËt thuÕ sÏ thÊp h¬n. C¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch sÏ kh«ng gÆp khã kh¨n khi ph©n biÖt c¸c nhãm hµng ho¸ dÞch vô víi nh÷ng møc thuÕ suÊt kh¸c nhau, c¸c c¸n bé qu¶n lý còng nh­ c¸c ®èi t­îng nép thuÕ sÏ dÔ dµng tÝnh ®­îc sè thuÕ ph¶i nép cho toµn bé doanh sè chÞu thuÕ theo cïng mét møc thuÕ suÊt. ViÖc ¸p dông mét møc thuÕ suÊt sÏ ®¬n gi¶n ho¸ mÉu tê khai thuÕ GTGT t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c¸c c¸n bé qu¶n lý trong c«ng t¸c kiÓm tra thu thuÕ. MÆt kh¸c, do tÊt c¶ c¸c hµng ho¸ dÞch vô ®Òu chÞu mét møc thuÕ suÊt nªn hiÖn t­îng kª khai sai, gian lËn doanh sè theo møc thuÕ suÊt sÏ h¹n chÕ, gãp phÇn lµm gi¶m thÊt thu NSNN. Tuy nhiªn viÖc ¸p dông thèng nh©t mét møc thuÕ su©t thuÕ GTGT còng gÆp khã kh¨n v­íng m¾c trong thêi gian ®Çu, ®èi víi nh÷ng ®¬n vÞ s¶n xuÊt t­ liÖu s¶n xuÊt (¸p dông møc thuÕ suÊt phæ th«ng sÏ cao h¬n tr­íc) ng­îc l¹i, møc ®éng viªn chung l¹i qu¸ thÊp ®èi víi mét sè ngµnh ®ang cã lîi thÕ nh­ ®iÖn lùc, b­u chÝnh viÔn th«ng, x¨ng dÇu, hµng kh«ng... kh«ng ®¶m b¶o tËp trung nguån thu cho NSNN. Do ®ã cÇn nghiªn cøu kü ®Ó ®­a ra møc thuÕ suÊt hîp lý cho toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña nÒn kinh tÕ. Tõ ®ã ®¶m b¶o c«ng b»ng cho c¸c ngµnh nghÒ, còng nh­ ®¶m b¶o nguån thu cho NSNN. 2. KiÕn nghÞ víi Bé Tµi chÝnh CÇn sím hoµn thiÖn ®ång bé, triÖt ®Ó nh÷ng bÊt cËp vÒ chøng tõ ho¸ ®¬n: CÇn cã quy ®Þnh râ rµng vÒ chøng tõ ho¸ ®¬n. KhuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp tù ph¸t hµnh ho¸ ®¬n khi cã ®ñ ®iÒu kiÖn, ho¸ ®¬n do doanh nghiÖp ph¸t hµnh ph¶i ®¶m b¶o c¸c néi dung theo quy ®Þnh thèng nhÊt cña Bé tµi chÝnh. HiÖn t¹i vÊn ®Ò in Ên, ph¸t hµnh, qu¶n lý vµ sö dông ho¸ ®¬n míi chØ ®­îc quy ®Þnh ë c¸c quyÕt ®Þnh do Bé tµi chÝnh ban hµnh. §Ó n©ng cao tÝnh ph¸p lý, ChÝnh phñ nªn sím ban hµnh NghÞ ®Þnh vÒ in Ên, ph¸t hµnh, qu¶n lý, sö dông ho¸ ®¬n. T¨ng c­êng viÖc qu¶n lý tiÒn mÆt, qu¶n lý thanh to¸n: Yªu cÇu tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp ®Òu ph¶i më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng, ban ®Çu khuyÕn khÝch c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ më tµi kho¶n, sau ®ã cã thÓ quy ®inh hé kinh doanh cã doanh thu ë mét møc nhÊt ®Þnh b¾t buéc ph¶i më tµi kho¶n t¹i ng©n hµng. Cã nh­ vËy míi qu¶n lý ®­îc ®Çy ®ñ doanh thu, chi phÝ trªn c¬ së ®ã míi cã thÓ tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ sè thuÕ ph¶i nép, ®¶m b¶o c«ng b»ng vµ b×nh ®¼ng vÒ thuÕ. CÇn cã quy ®Þnh cô thÓ buéc c¸c cÊp c¸c ngµnh cã liªn quan cã tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô hç trî vµ gióp ®ì c¬ quan thuÕ hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao: C¸c cÊp, c¸c ngµnh cã liªn quan ph¶i cã tr¸ch nhiÖm cung cÊp nh÷ng tµi liÖu liªn quan ®Õn qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ho¹t ®éng cña doanh ngiÖp, ®Ó c¬ quan thuÕ cã thÓ kiÓm so¸t ®­îc ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Nhµ n­íc cÇn nghiªn cøu vµ cã nh÷ng ChÝnh s¸ch t¨ng c­êng søc m¹nh, quyÒn lîi cho bé m¸y ngµnh thuÕ, cã nh÷ng quyÒn còng nh­ trang thiÕt bÞ cÇn thiÕt ®Ó thi hµnh nghiªm chØnh vµ hiÖu qu¶ h¬n n÷a ph¸p luËt vÒ thuÕ ®Ó thuÕ xøng ®¸ng lµ c«ng cô cÇn thiÕt ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña Nhµ n­íc. 3. KiÕn nghÞ víi Tæng côc thuÕ vµ Cuc thuÕ B¾c Giang - Tæng côc thuÕ ph¶i cã nh÷ng quy ®Þnh ®èi víi c¸c c¬ quan thuÕ gi¶i quyÕt nhanh c¸c thñ tôc cho doanh nghiÖp nh­: Kª khai thuÕ, mua ho¸ ®¬n, nép ho¸ ®¬n, nép thuÕ… Tr¸nh t×nh tr¹ng ®Ó doanh nghiÖp ph¶i ®i l¹i nhiªu lÇn, g©y Ên t­îng kh«ng tèt vÒ c¸n bé thuÕ, vÒ thñ tôc cña Nhµ n­íc trong ng­êi d©n. - Côc thuÕ B¾c Giang cÇn cã kÕ ho¹ch ®µo t¹o, båi d­ìng, tËp huÊn chÝnh s¸ch thuÕ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh vµ c¸n bé thuÕ mçi n¨m tõ 1 ®Õn 2 lÇn nh»m ®¶m b¶o n©ng cao tr×nh ®é nhËn thøc, n¨ng lùc chuyªn m«n cña c¸c ®èi t­îng nép thuÕ vµ c¸n bé c«ng chøc thuÕ. - Tæng côc thuÕ cïng víi c¸c Côc thuÕ rµ so¸t l¹i ®éi ngò c¸n bé c«ng chøc thuÕ, cã chÝnh s¸ch cô thÓ ®Ó tinh gi¶m biªn chÕ, kho¸n l­¬ng theo tû lÖ sè thuÕ thu ®­îc theo dù to¸n vµ thùc tÕ. Bè trÝ nh÷ng c¸n bé tuæi cao, søc khoÎ yÕu, c¸n bé kÐm n¨ng lùc vµ vi ph¹m phÈm chÊt lèi sèng cña c¸n bé thuÕ sang lµm viÖc kh¸c, cho nghØ h­u, nghØ mÊt søc hoÆc nghØ mét lÇn…®Ó tuyÓn dông bæ sung nh÷ng c¸n bé trÎ, cã tr×nh ®é ®­îc ®µo t¹o chÝnh quy vµo ngµnh nh»m t¨ng c­êng vµ n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé. - Côc thuÕ TØnh tham m­u cho Thµnh uû, H§ND, UBND TØnh B¾c Giang vÒ viÖc t¨ng c­êng sù l·nh ®¹o cña TØnh vµ c¸c ngµnh trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ nãi chung vµ thuÕ GTGT khu vùc ngoµi quèc doanh nãi riªng, ®Æc biÖt lµ viÖc cÊp giÊy phÐp ®¨ng ký kinh doanh, viÖc thùc hiÖn LuËt doanh nghiÖp vµ c¸c thñ tôc tè tông vÒ thuÕ, c¸c chÝnh s¸ch c­ìng chÕ thi hµnh LuËt thuÕ GTGT. - Tõng b­íc ®­a tin häc ho¸ vµo viÖc qu¶n lý thu thuÕ. §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu tin häc ho¸ ngµnh thuÕ th× Tæng côc thuÕ cÇn : + Quan t©m h¬n n÷a trong viÖc cÊp kinh phÝ ®µo t¹o, trang bÞ thªm kiÕn thøc vÒ c«ng nghÖ th«ng tin cho c¸n bé thuÕ lµm c«ng t¸c tin häc ®Ó theo kÞp sù ph¸t triÓn kh«ng ngõng cña ngµnh c«ng nghÖ th«ng tin hiÖn nay. + §Çu t­ thÝch ®¸ng vµo viÖc tin häc ho¸ trong c¬ quan thuÕ. Mét hÖ thèng m¸y tÝnh hiÖn ®¹i sÏ lµ mét nh©n tè hç trî ®¾c lùc cho quy tr×nh qu¶n lý thuÕ. 4. KiÕn nghÞ ®èi víi Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang - T¨ng c­êng h¬n n÷a viÖc n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý thu thuÕ GTGT khu vùc ngoµi quèc doanh theo c¸c gi¶i ph¸p trªn. KiÖn toµn bé m¸y c¸n bé qu¶n lý nh»m bè trÝ ®éi ngò c¸n bé theo ®óng n¨ng lùc chuyªn m«n nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ. -Trau dåi nh÷ng kiÕn thøc chuyªn m«n cho c¸n bé trong Chi côc b»ng c¸ch th­êng xuyªn cËp nhËt nh÷ng v¨n b¶n thuÕ còng nh­ c¸c diÔn biÕn cña nÒn kinh tÕ, cö c¸c c¸n bé ®i ®µo t¹o ë c¸c tr­êng ®¹i häc chuyªn ngµnh, chuyªn tu ®Þnh kú më c¸c kho¸ huÊn luþÖn, t×m hiÓu chÝnh s¸ch thuÕ míi, th­êng xuyªn mêi c¸c chuyªn gia cña c¸c ngµnh më c¸c líp huÊn luyÖn vÒ chÝnh s¸ch nghiÖp vô n©ng cao tr×nh ®é lý luËn vµ thùc tiÔn cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®¸p øng kÞp thêi c«ng t¸c qu¶n lý trong qu¸ tr×nh ®æi míi - Th­êng xuyªn kÕt hîp víi c¸c c¬ quan cã thÈm quyÒn phèi hîp víi c¸c ban ngµnh ®oµn thÓ chÝnh trÞ x· héi thùc hiÖn tèt c«ng t¸c qu¶n lý thu chèng thÊt thu thuÕ gãp phÇn lµm tèt nhiÖm vô ®­îc giao b×nh æn thÞ tr­êng trªn ®Þa bµn. - Tranh thñ ®Õn møc cao nhÊt sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña c¸c cÊp uû §¶ng vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng ®Ó t¹o sù chuyÓn biÕn m¹nh mÏ, s©u s¾c tõ c¸n bé ®¶ng viªn ®Õn quÇn chóng nh©n d©n trong viÖc chÊp hµnh luËt thuÕ. Tham m­u cho ThÞ uû, H§ND, UBND ThÞ x· c¸c ®Þnh h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi vÒ mÆt vÜ m«, t¹o m«i tr­êng s¶n xuÊt, kinh doanh th«ng tho¸ng, cã chÝnh s¸ch phï hîp ®Ó ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn c¬ së ®ã t¹o nguån thu vµ nu«i d­ìng nguån thu bÒn v÷ng. - Cã chÕ ®é th­ëng ph¹t nghiªm minh, kÞp thêi. Khen th­ëng c¸n bé thuÕ, c¸n bé chÝnh quyÒn ban ngµnh ®oµn thÓ vµ c¸ nh©n ®· cã thµnh tÝch ®ãng gãp thùc hiÖn tèt c«ng t¸c thuÕ, th­êng xuyªn thiÕt lËp phong trµo thi ®ua sèi næi trong toµn ngµnh. Khen th­ëng vµ biÓu d­¬ng nh÷ng c¸ nh©n ®¬n vÞ thùc hiÖn viÖc nép thuÕ nhanh chãng, ®Çy ®ñ. CÇn sö lý nghiªm minh nh÷ng ®èi t­îng cè tÝnh trèn, lËu thuÕ, d©y d­a, tr©y ú viÖc nép thuÕ, ®Æc biÖt lµ c¸c c¸n bé thuÕ vi ph¹m kû luËt ngµnh ®Ó tõ ®ã cã t¸c dông gi¸o dôc tÝch cùc. KÕt luËn Sau 5 n¨m ®­a thuÕ GTGT vµo ¸p dông t¹i n­íc ta ®· thu ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ to lín. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ®­a mét lo¹i thuÕ míi vµo ¸p dông kh«ng tr¸nh khái nh÷ng bÊt cËp, nh÷ng h¹n chÕ. Trong nh÷ng n¨m qua §¶ng vµ Nhµ n­íc ta ®· cã sù quan t©m ®Æc biÖt ®èi víi c«ng t¸c thuÕ, ®Æc biÖt lµ thuÕ GTGT, ®iÒu ®ã thÓ hiÖn qua c¸c v¨n b¶n tõ nghÞ quyÕt cña §¶ng ®Õn c¸c luËt, ph¸p lÖnh, nghÞ ®Þnh, chØ thÞ, th«ng t­ cña ChÝnh Phñ vµ Bé Tµi ChÝnh. Trong thêi gian tíi c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt vÒ thuÕ nµy sÏ ®­îc bæ sung, söa ®æi vµ hoµn thiÖn theo xu h­íng tiÕn bé h¬n n÷a, phï hîp víi thùc tiÔn ®Êt n­íc, tõ ®ã héi nhËp kinh tÕ víi khu vùc vµ thÕ giíi. Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh t¹i Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang, TØnh B¾c Giang ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ to lín. Sè thuÕ GTGT thu ®­îc tõ khu vùc nµy liªn tôc t¨ng trong 4 n¨m trë l¹i ®©y. Ngoµi nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc, bªn c¹nh ®ã c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT cña Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh vÉn cßn béc lé kh«ng Ýt nh÷ng h¹n chÕ. B»ng nh÷ng kiÕn thøc ®· ®­îc häc t¹i nhµ tr­êng vµ thùc tiÔn trong thêi gian thùc tËp t¹i Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang, TØnh B¾c Giang, em ®· cè g¾ng tæng hîp, ph©n tÝch c¸c sè liÖu thùc tÕ ®Ó ®­a ra mét sè ý kiÕn, kiÕn nghÞ, gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang, TØnh B¾c Giang trong thêi gian tíi. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o B¸o c¸o tæng kÕt c«ng t¸c tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2004 cña Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang. B¸o c¸o tæng hîp sè thu trªn ®Þa bµn cña Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang tõ n¨m 2001 ®Õn n¨m 2004. B¸o c¸o tæng hîp kÕt qu¶ lËp bé thuÕ hé c¸ thÓ c¸c th¸ng. B¸o B¾c Giang th¸ng 12 n¨m 2004. Gi¸o tr×nh “Qu¶n lý thuÕ”- Tr­êng §HKTQD- Nhµ xuÊt b¶n thèng kª Hµ Néi n¨m 2002. Gi¸o tr×nh thuÕ Nhµ n­íc – Häc viÖn Tµi ChÝnh KÕ To¸n LuËt thuÕ GTGT sè 02/1997/ QH9. NghÞ ®Þnh sè 79/2000/ N§- CP. NghÞ ®Þnh sè 89/2002/ N§- CP. NghÞ ®Þnh sè 158/2003/ N§- CP ngµy 10/12/2003. Quy tr×nh qu¶n lý thuÕ ®èi víi hé c¸ thÓ- Ban hµnh kÌm theo quÕt ®Þnh sè 1201 TCT/Q§/TCCB ngµy 67/7/2004. Quy tr×nh qu¶n lý thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp- Ban hµnh kÌm theo QuyÕt ®Þnh sè 1209 TCT/Q§/TCCB. T¹p chÝ Tµi ChÝnh c¸c sè n¨m 2003, 2004; sè 1, 2, 3 n¨m 2005. T¹p ChÝ ThuÕ Nhµ n­íc c¸c sè n¨m 2003, 2004; sè 1, 2, 3 n¨m 2005. T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ sè 274 – Th¸ng 3/2001. Th«ng t­ sè 120/2003/TT- BTC ngµy 12/12/2003. V¨n kiÖn §¹i Héi VII, VIII, X – Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ Quèc Gia n¨m 1991,1996, 2001. Vµ mét sè luËn v¨n, chuyªn ®Ò tèt nghiªp cña c¸c kho¸ 40, 42. Danh môc c¸c tõ viÕt t¾t - CNXH Chñ nghÜa X· héi - CQSD§ ChuyÓn quyÒn sö dông ®Êt - DT- TH Dù to¸n – Tæng hîp - GTGT Gi¸ trÞ gia t¨ng - HTX Hîp t¸c x· - H§ND Héi ®ång nh©n d©n - HC Hµnh chÝnh - NSNN Ng©n s¸ch Nhµ n­íc - NV- HT NghiÖp vô hç trî - NQD Ngoµi quèc doanh - QLDN Qu¶n lý doanh nghiÖp - SD§NN Sö dông ®Êt n«ng nghiÖp - TT§B ThuÕ tiªu thô ®Æc biÖt - TNHH Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n - TNDN Thu nhËp doanh nghiÖp - UBND Uû ban nh©n d©n - XLDL Xö lý d÷ liÖu Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng I: thuÕ GTGT vµ sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh 3 I. Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ thuÕ GTGT 3 1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc diÓm thuÕ GTGT 3 1.1. Kh¸i niÖm thuÕ GTGT 3 1.2. §Æc ®iÓm thuÕ GTGT 3 2. Néi dung c¬ b¶n cña luËt thuÕ GTGT 5 2.1. §èi t­îng chÞu thuÕ GTGT 5 2.2. §èi t­îng nép thuÕ GTGT 6 2.3. C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT 6 2.4. Ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT 10 3. Vai trß cña thuÕ GTGT 13 II. Kinh tÕ ngoµi quèc doanh vµ sù cÇn thiÕt ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh 14 1. §Æc ®iÓm cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh 14 2. Vai trß cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trong sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi n­íc ta 15 3. Sù thÊt thu thuÕ GTGT vµ hËu qu¶ cña thÊt thu thuÕ trong khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh 16 4. Quy tr×nh qu¶n lý thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh 18 4.1. Quy tr×nh qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh 18 4.2. Quy tr×nh qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi hé kinh doanh c¸ thÓ 22 Ch­¬ng 2: thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn thÞ x· b¾c giang 26 I. §Æc ®iÓm tù nhiªn, kinh tÕ, x· héi ThÞ x· B¾c Giang 26 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn 26 2. §Æc ®iÓm vÒ kinh tÕ- x· héi 26 II. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ cña chi côc thuÕ thÞ x· B¾c Giang ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang 28 1. C¬ cÊu tæ chøc Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang 28 2. NhiÖm vô, chøc n¨ng cña c¸c tæ, ®éi trong Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang 30 3. T×nh h×nh thùc hiÖn thu ng©n s¸ch cña Chi côc ThÞ x· B¾c Giang trong thêi gian qua 31 4. Thùc tr¹ng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cña Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang trong thêi gian qua 41 4.1. T×nh h×nh qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ 41 4.2. Qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ 43 4.3. T×nh h×nh c«ng t¸c qu¶n lý thu nép thuÕ 49 4.4. C«ng t¸c miÔn, gi¶m vµ hoµn thuÕ 53 4.5. C«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra 53 III. §¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn ThÞ x· B¾c Giang. 55 1. Nh÷ng ­u ®iÓm 55 2. Nh÷ng tån t¹i 57 2.1. Nh÷ng tån t¹i chung vÒ c¸c quy ®Þnh cña LuËt thuÕ GTGT 57 2.2. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ 58 2.3. VÒ qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ 59 2.4. VÒ c«ng t¸c thu nép 60 2.5. VÒ c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra 60 2.6. Nh÷ng tån t¹i mét sè c«ng t¸c, nhiÖm vô kh¸c cña Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang 60 Ch­¬ng 3 : Mét sè gi¶i ph¸p nh»m t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ GTGT ®èi víi khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh trªn ®Þa bµn thÞ x· b¾c giang 63 I. Mét sè gi¶i ph¸p chñ yÕu 63 1. VÒ c¸c quy ®Þnh cña LuËt thuÕ GTGT 63 2. C«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ 65 3. Gi¶i ph¸p trong c«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ 67 4. Gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng t¸c thu nép 68 5. Gi¶i ph¸p ®èi víi c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra 70 6. Gi¶i ph¸p ®èi víi mét sè c«ng t¸c nhiÖm vô kh¸c 72 II. Nh÷ng tiÒn ®Ò ®Ó thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p trªn 73 1. KiÕn nghÞ víi ChÝnh Phñ 73 2. KiÕn nghÞ víi Bé Tµi chÝnh 74 3. KiÕn nghÞ víi Tæng côc thuÕ Vµ Côc thuÕ B¾c Giang 75 4. KiÕn nghÞ ®èi víi Chi côc thuÕ ThÞ x· B¾c Giang 76 KÕt luËn 78