Chuyên đề Một số hiểu biết về tiền lương, tiền thưởng ở Xí nghiệp đầu máy Hà Nội

PhÇn 1 Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn xÝ nghiÖp ®Çu m¸y Hµ Néi 1. Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ néi lµ 1 xÝ nghiÖp thµnh viªn trùc thuéc XÝ nghiÖp Liªn hîp vËn t¶i ®­êng s¾t khu vùc I - Liªn hiÖp §­êng s¾t ViÖt Nam vµ ®Õn 2003 chuyÓn ®æi thµnh C«ng ty vËn t¶i Hµnh kh¸ch ®­êng s¾t Hµ néi thuéc Tæng C«ng ty §­êng s¾t ViÖt Nam. XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ néi lµ mét ®¬n vÞ qu¶n lý søc kÐo lín nhÊt cña ngµnh ®­êng s¾t ViÖt Nam. XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ néi ®­îc thµnh lËp ngµy 22/10/1995)thuéc chñ qu¶n lý xÝ nghiÖp Liªn hîp ®­êng s¾t khu vùc I (Nay lµ C«ng ty VËn t¶i hµnh kh¸ch Hµ néi) nªn kh«ng cã t­ c¸ch ph¸p nh©n ®Çy ®ñ mÆc dï c¬ quan chñ qu¶n muèn t¨ng c­êng tÝnh chñ ®éng cao trong s¶n xuÊt kinh doanh, ph©n cÊp ph©n quyÒn m¹nh ®Õn ®©u th× c¶ 18 thµnh viªn hîp l¹i míi hoµn thµnh mét s¶n phÈm ®­a ra thÞ tr­êng x· héi ®ã lµ tÊn hµng ho¸ km vµ hµnh kh¸ch km. XÝ nghiÖp ®· ®­îc §¶ng vµ Nhµ n­íc tÆng th­ëng nhiÒu phÇn th­ëng cao quý. NhiÒu n¨m liÒn ®­îc c«ng nhËn lµ ®¬n vÞ lao ®éng XHCN cã 2 c«ng nh©n ®­îc phong tÆng Anh hïng Lao ®éng ®ã lµ Anh hïng lao ®éng NguyÔn Minh §øc vµ TrÞnh Hanh v.v.v.Ngµy 25/2/1996 xÝ nghiÖp ®­îc vinh dù ®ãn Tæng bÝ th­ §ç M­êi vÒ th¨m. N¨m 1997 XN ®­îc Nhµ n­íc phong tÆng "Hu©n ch­¬ng Lao ®éng h¹ng 3". 1. Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ tr­ëng thµnh cña XN : - Giai ®o¹n 1: (1955 - 1965). + Sau 10 n¨m hoµ b×nh, ngµnh ®­êng s¾t tiÕn hµnh kh«i phôc vµ x©y dùng l¹i c¸c tuyÕn ®­êng s¾t trªn miÒn b¾c. §©y lµ giai ®o¹n x©y dùng c¬ së vËt chÊt, bé m¸y qu¶n lý lùc l­îng lao ®éng cña XN. + XN ®· tiÕp qu¶n h¬n 80 ®Çu m¸y h¬i n­íc cña Ph¸p ®Ó l¹i. ThiÕt bÞ m¸y mãc giai ®o¹n nµy ®­îc gia t¨ng ®¸ng kÓ ThiÕt bÞ cña Ph¸p võa Ýt, võa l¹c hËu chØ cã 5 m¸y tiÖn vµi m¸y bµo, phay. XN®· ®­îc trang bÞ nhiÒu m¸y mãc míi vµ c¸c m¸y chuyªn dïng, trong ®ã cã bé ky 120 tÊn cña Trung Quèc c¸c bé phËn phô trî nh­ c¬ ®iÖn n­íc ®­îc tÆng c­êng bæ sung vÒ c¬ së vËt chÊt. + XN ®­îc ®Çu t­ kinh phÝ ®Ó n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng, söa ch÷a ®­îc nhiÒu m¸y ra kÐo ®­îc c¸c ®oµn tµu hµng, kh¸ch phôc vô ®¸ng kÓ cho viÖc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc. + Khèi l­îng vËn t¶i ®­îc t¨ng tõ 182 triÖu tÊn km n¨m 1955 lªn 1165 triÖu tÊn km n¨m 1965. + Sè l­îng c¸n bé c«ng nh©n viªn còng ®­îc t¨ng tõ 550 ng­êi n¨m 1955 lªn tíi 1360 ng­êi n¨m 1965. - Giai ®p¹n 2: (1966 - 1975). + Ngµnh ®­êng s¾t vµ XN b­íc vµo thêi kú míi, lµ ®¶m b¶o giao th«ng quyÕt taam ®¸nh th¨ng giÆc Mü x©m l­îc. XN ®­îc ®Çu t­ thªm søc kÐo ®ã lµ 46 ®Çu m¸y h¬i n­íc tù lùc do Trung Quèc s¶n xuÊt theo thiÕt kÕ cña ViÖt Nam. 16 ®Çu m¸y h¬i n­íc khæ ®­êng (1435). 20 ®Çu m¸y §iezen §«ng Ph­¬ng Hång 3 cña Trung Quèc chÕ t¹o vµ b¾t ®Çu chØnh bÞ ®Çu m¸y TY5E do Liªn X« (cò) s¶n xuÊt. + Trong giai ®o¹n nµy. S¶n l­îng vËn t¶i t¨ng ®¸ng kÓ tõ 1182 trªn tÊn km n¨m 1966 lªn 1611 trªn tÊn km n¨m 1975 (t¨ng 1,37 lÇn). Khèi l­îng m¸y söa ch÷a theo cÊp hoµn thµnh t­¬ng øng ®¶m b¶o cung øng ®ñ sè l­îng, chÊt l­îng tèt ®­a ra kÐo tµu ®¸p øng nhu cÇu cña vËn t¶i. - Giai ®o¹n 3: (1976-1985). + §Êt n­íc hoµn toµn gi¶i phãng nhu cÇu vËn t¶i ngµy cµng t¨ng nhÊt lµ vËn t¶i hµnh kh¸ch. §Ó ®¶m b¶o vËn t¶i phôc vô cho viÖc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc x©y dùng CNXH trªn ph¹m vi c¶ n­íc. S¶n l­îng vËn t¶i b×nh qu©n hµng n¨m trong giai ®o¹n nµy lµ 1140 triÖu tÊn km. S¶n l­îng söa c¸c cÊp trªn ®Çu m¸y t¨ng tõ 11 ®Õn 14%. Hµng chôc m¸y mãc thiÕt bÞ s¬ t¸n trong chiÕn tranh ®­îc chuyÓn vÒ l¾p ®Æt æn ®Þnh s¶n xuÊt. Hµng ngµn m2 mÆt b»ng s¶n xuÊt, nhµ x­ëng ®­îc c¶i t¹o n©ng cÊp nh»m ®¸p øng sè l­îng söa ch÷a ®Çu m¸y ngµy cµng t¨ng. §Æc biÖt lµ cÊp söa ch÷a ®¹i tu ®Çu m¸y. Trong giai ®o¹n nµy xÝ nghiÖp cã thªm nhiÖm vô söa ch÷a cÊp Ky ®Çu m¸y GP6 khæ ®­êng 1435, ®ã lµ nhiÖm vô nÆng nÒ míi mÎ nh­ng CBCNV toµn xÝ nghiÖp ®· v­ît qua khã kh¨n gian khæ ®Ó hoµn thµnh suÊt s¾c nhiÖm vô. - Giai ®o¹n 4: (1986 ®Õn nay ). + §Êt n­íc chuyÓn m×nh, chuyÓn ®æi sang c¬ chÕ thÞ tr­êng xo¸ bá dÇn chÕ ®é quan liªu bao cÊp, XN ®­îc ®Çu t­ ph¸t triÓn x©y dùng c¬ së vËt chÊt kü thuËt, ®æi míi søc kÐo n©ng cÊp n¨ng lùc vËn t¶i vµ söa ch÷a ®Çu m¸y c¸c cÊp, ®¸p øng sù nghiÖp ®æi míi cña ngµnh. + HiÖn nay XN ®ang qu¶n lý vµ vËn dông 22 ®Çu m¸y TiÖp víi c«ng suÊt 1200 m· lùc, 48 ®Çu m¸y TY7E cã c«ng suÊt 400 m· lùc, 3 ®Çu m¸y TGM8 lo¹i 800 m· lùc, cã khæ ®­êng 1435. §Çu m¸y §«ng Phong(Trung Quèc) khæ ®­êng 1435 Lo¹i 1500 m· lùc. 5 ®Çu m¸y §«ng Ph­¬ng Hång khæ ®­êng 1435. vµ 10 ®Çu m¸y §æi míi khæ ®­êng 1m, víi c«ng xuÊt 1900 m· lùc. Trang thiÕt bÞ ®­îc trang bÞ ®¸ng kÓ nh­ c¸c m¸y chuyªn dïng cho th¸o l¾p B¨ng ®a b¸nh xe, m¸y gia c«ng c¬ khÝ míi, c¸c bé ky víi t¶i träng lín, hiÖn ®¹i nhÊt ViÖt Nam . + Trong giai ®o¹n nµy XN ®¹t ®­îc nhiÒu thµnh tÝch ®¸ng kÓ, s¶n l­îng vËn t¶i ®¹t b×nh qu©n 1107 triÖu tÊn km/n¨m. ChÊt l­îng vËn t¶i ®­îc n©ng cao râ rÖt. Tµu ®i ®Õn ®óng giê trªn 90% víi nhiÒu s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt ®­îc ®­a vµo s¶n xuÊt nh­ c¶i t¹o n©ng cÊp tèc ®é ch¹y cña ®Çu m¸y TY7E tõ 40 km/h lªn 70 km/h. §êi sèng cña CBCNV ngµnh ®­îc n©ng lªn râ rÖt. + Hµnh tr×nh tµu thèng nhÊt B¾c Nam còng ®­îc rót ng¾n tõ 72 giê xuèng cßn 30 giê. 4.2 Bé m¸y qu¶n lý cña XN ®Çu m¸y Hµ néi Bé m¸y qu¶n lý cña XN theo m« h×nh trùc tuyÕn - chøc n¨ng víi c¬ cÊu nµy c¸c phßng ban chøc n¨ng tham m­u cho gi¸m ®èc, c¸c cÊp tr­ëng trùc tuyÕn hay cÊp tr­ëng chøc n¨ng. Víi c¬ cÊu nµy c¸c phßng ban chøc n¨ng tham m­u cho gi¸m ®èc, c¸c cÊp tr­ëng trùc tuyÕn hay cÊp tr­ëng chøc n¨ng ®Òu cã quyÒn ra lÖnh ë ph¹m vi m×nh phô tr¸ch. - Nhµ l·nh ®¹o cÊp cao : ®ã lµ Gi¸m ®èc, Phã gi¸m ®èc. - Nhµ l·nh ®¹o cÊp trung: ®ã lµ c¸c tr­ëng phßng, c¸c qu¶n ®èc ph©n x­ëng. - Nhµ l·nh ®¹o c¬ së: lµ c¸c tæ tr­ëng. S¬ ®å m« h×nh tæ chøc qu¶n lý XN ®Çu m¸y Hµ néi: Gi¸m ®èc PP. HC Néi cÇn P.§o¹n C¸c tæ SX P P. KH PP Tæ chøc PP Tµi vô PP§ Yªn VIªn PP§ Hµ Néi PPX C¬ ®iÖn PPX C¬ khÝ PPX TY 1PX ®ái míi PPX TiÖp Phã gi¸m ®èc SC Phã gi¸m ®èc V§ Phã gi¸m ®èc TH - Gi¸m ®èc lµ ng­êi l·nh ®¹o cao nhÊt trong XN, vµ chÞu toµn bé tr¸ch nhiÖm vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖm víi cÊp trªn. Gi¸m ®èc tæ chøc x©y dùng c¸c kÕ ho¹ch c¸c ph­¬ng ¸n s¶n xuÊt, c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý, thùc hiÖn h­íng dÉn theo dâi, kiÓm tra vµ ra nh÷ng quyÕt ®Þnh ®Ó qu¶n lý, thùc hiÖn nhiÖm vô cÊp trªn giao. -- C¸c phã Gi¸m ®èc lµ ng­êi gióp viÖc cho Gi¸m ®èc theo tõng chøc n¨ng cña m×nh, Phã Gi¸m ®èc vËn t¶i: phô tr¸ch khèi vËn t¶i, bao gåm c¸c c¸n bé chØ ®¹o l¸i m¸y, c«ng nh©n l¸i m¸y vµ c¸c bé phËn liªn quan. + Phã Gi¸m ®èc kü thuËt: phô tr¸ch toµn bé khèi söa ch÷a bao gèm c¸c ph©n x­ëng söa ch÷a ®Çu m¸y nh­: ph©n x­ëng TiÖp, ph©n x­ëng TY, ph©n x­ëng §æi Míi... vµ c¸c ph©n x­ëng phô trî nh­ c¬ khÝ, c¬ ®iÖn n­íc... + Phã Gi¸m ®èc tæng hîp: phô tr¸ch c¸c vÊn ®Ò néi chÝnh, phßng ban trong XN . + C¸c tr­ëng phong ban: lµm viÖc theo c¸c chøc n¨ng cña m×nh nh­ phßng kÕ ho¹ch, phßng tæ chøc, phßng tµi vô... + C¸c qu¶n ®èc ph©n x­ëng: x©y dùng kÕ ho¹ch s¶n xuÊt cña ®¬n vÞ m×nh phô tr¸ch. + C¸c tæ s¶n xuÊt: thùc hiÖn nhiÖm vô do ph©n x­ëng giao theo kÕ ho¹ch cña cÊp trªn... 4.3 C¬ cÊu s¶n xuÊt: - Ban Gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm chung, ®iÒu hµnh, qu¶n lý, ra c¸c quyÕt ®Þnh qu¶n trÞ theo c¸c chøc n¨ng cña m×nh. + Tµi s¶n cña XN: - Gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh: 2004 2005 39.965.382.700® 47.231.893.170® - Gi¸ trÞ tµi s¶n l­u ®éng: 2004 2005 1.951.640.400® 24.321.135.170® - Vèn ®Çu t­ XDCB: 2004 2005 23.967.965.300 2.563.097.500® - Tængvèn: 65.884.988.400 74.116.125.840 PHÇN Ii THùC TR¹NG VÒ TIÒN L¦¥NG TIÒN TH¦ëng cña xÝ nghiÖp ®Çu m¸y hµ néi 1. C¸c chÕ ®é tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng hiÖn nay cña nhµ n­íc ta. 1.1. C¸c chÕ ®é chÝnh s¸ch tiÒn l­¬ng hiÖn nay: 1.1.1. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng theo c«ng viÖc. TiÒn l­¬ng theo hÖ sè cÊp bËc lµ chÕ ®é tiÒn l­¬ng ¸p dông cho c«ng nh©n, nh÷ng ng­êi trùc tiÕp s¶n xuÊt. §ã lµ quy ®Þnh cña nhµ n­íc mµ c¸c doanh nghiÖp vËn dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng c¨n cø vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng khi hä hoµn thµnh c«ng viÖc nhÊt ®Þnh chÊt l­îng lao ®éng nµy ®­îc x¸c ®Þnh theo tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt do c¸c doanh nghiÖp x©y dùng lªn theo tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt do nhµ n­íc ban hµnh. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cÊp bËc gåm 3 yÕu tè sau ®©y: tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt, thang l­¬ng vµ møc l­¬ng. - Tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt -Tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt ph¶n ¸nh tr×nh ®é yªu cÇu kü thuËt cña c«ng nh©n cã liªn quan chÆt chÏ víi møc ®é phøc t¹p cña c«ng viÖc nãi c¸ch kh¸c gi÷a cÊp bËc c«ng nh©n vµ cÊp bËc c«ng viÖc cã mèi quan hÖ chÆt chÏ víi nhau. HiÖn nay ng­êi ta th­êng ¸p dông 2 lo¹i tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt sau: + Tiªu chuÈn cÊp bËc kü thuËt thèng nhÊt cña c¸c nghÒ chung tøc lµ c¸c nghÒ hiÖn cã trong tÊt c¶ hoÆc trong nhiÒu nghÒ s¶n xuÊt. VD: c«ng nh©n c¬ khÝ c«ng nh©n söa ch÷a. + Tiªu chuÈn cÊp bËc theo ngµnh, ®óng cho c¸c nghÒ ®Æc biÖt, chØ cã mét sè ngµnh ®­êng s¾t: c«ng nh©n l¸i m¸y, c«ng nh©n söa ch÷a b¶o d­ìng ®Çu m¸y... - Thang l­¬ng:Thang l­¬ng lµ b¶ng x¸c ®Þnh quan hÖ nghÒ hoÆc nh÷ng nhãm nghÒ gièng nhau theo tr×nh ®é cÊp b¶o hé. Mçi thang l­¬ng gåm cã mét sè cÊp bËc l­¬ng vµ hÖ sè t­¬ng øng. HÖ sè l­¬ng chØ râ lao ®éng cña mét c«ng nh©n nµo ®ã ®­îc tr¶ l­¬ng lao ®éng gi¶n ®¬n nh­ thÕ nµo. - Møc l­¬ng: Møc l­¬ng lµ mét sè liÖu tiÒn tÖ ®Ó tr¶ c«ng lao ®éng trong mét ®¬n vÞ thêi gian (giê, ngµy, th¸ng...) phï hîp víi cÊp bËc trong thang l­¬ng. C«ng thøc tÝnh møc l­¬ng bËc nµo ®ã nh­ sau: Li = Lt . Ki Trong ®ã: Li: lµ møc l­¬ng th¸ng cña CN bËc i;Lt: lµ møc l­¬ng tèi thiÓu do nhµ n­íc qui ®Þnh;Ki: lµ hÖ sè bËc l­¬ng i 1.1.2. TiÒn th­ëng vµ c¸c h×nh thøc khen th­ëng: - TiÒn th­ëng thùc chÊt lµ kho¶n tiÒn bæ xung cho tiÒn l­¬ng nh»m qu¸n triÖt h¬n nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng vµ g¾n víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. - TiÒn th­ëng nµy lµ sè lîi nhuËn cßn l¹i cña ®¬n vÞ, sau khi ®· hoµn thµnh nghÜa vô nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp cho nhµ n­íc, trÝch nép quü t¸i ®Çu t­ ph¸t triÓn s¶n xuÊt, quü phóc lîi, quü dù tr÷ (nÕu cã) theo qui ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. Quü khen th­ëng kh«ng qu¸ 50% quü tiÒn l­¬ng thùc hiÖn cña ®¬n vÞ. - Khen th­ëng trong s¶n xuÊt kinh doanh. -Tæ chøc khen th­ëng vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm nh»m n©ng cao chÊt l­îng cña s¶n phÈm (gi¶m tû lÖ ph¶n c«ng s¶n phÈm) nguån khen th­ëng th«ng th­êng trÝch tõ gi¸ trÞ tiÒn lµm lîi cho doanh nghiÖp do lµm gi¶m tû lÖ hµng hãa sai háng. -Tæ chøc khen th­ëng vÒ tiÕt kiÖm vËt t­, bëi tiÕt kiÖm vËt t­ cho phÐp gi¶m chi phÝ vËt t­, t¨ng hiÖu qu¶ ®ång vèn dÉn ®Õn h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nguån khen th­ëng trÝch tõ phÇn vËt t­ tiÕt kiÖm ®­îc vµ møc th­ëng kh«ng qu¸ 50% sè tiÒn tiÕt kiÖm ®­îc. -Th­ëng ph¸t huy s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt nã tïy thuéc vµo tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ gi¸ trÞ cña ®Ò tµi s¸ng kiÕn (tiÕt kiÖm, lµm lîi) mµ cã c¸c møc ®é trÝch th­ëng kh¸c nhau. 1.2. Quü l­¬ng vµ thµnh phÇn quü l­¬ng 1.2.1. Quü l­¬ng Quü l­¬ng cña doanh nghiÖp lµ toµn bé c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng mµ doanh nghiÖp ph¶i tr¶ cho ng­êi lao ®éng, lµm viÖc phôc vô qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh dÞch vô. 1.2.2. Thµnh phÇn quü l­¬ng Thµnh phÇn quü l­¬ng bao gåm: TiÒn l­¬ng theo th¸ng theo hÖ thèng cña thang l­¬ng, b¶ng l­¬ng cña nhµ n­íc. - TiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm. - TiÒn l­¬ng tr¶ cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn khi s¶n xuÊt ra nh÷ng s¶n phÈm kh«ng ®óng qui ®Þnh. - TiÒn l­¬ng tr¶ cho c¸n bé, c«ng nh©n viªn trong thêi gian ngõng viÖc do m¸y mãc thiÕt bÞ ngõng ch¹y v× thiÕu nguyªn liÖu, vËt liÖu nhiªn liÖu, chê viÖc ... - TiÒn l­¬ng tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong thêi gian ®iÒu ®éng c«ng t¸c hoÆc thêi gian huy ®éng ®i lµm nghÜa vô cña nhµ n­íc. - TiÒn l­¬ng tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc cö ®i häc theo chÕ ®é qui ®Þnh nh­ng vÉn cßn tÝnh trong biªn chÕ. - TiÒn l­¬ng tr¶ cho c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc nghØ phÐp ®Þnh kú, nghØ v× viÖc riªng trong ph¹m vi chÝnh s¸ch mµ nhµ n­íc qui ®Þnh. - C¸c lo¹i tiÒn l­¬ng cã tÝnh chÊt th­êng xuyªn. - Phô cÊp lµm ®ªm, thªm giê, t¨ng ca. - Phô cÊp d¹y nghÒ, gi¸o dôc t¹o trong s¶n xuÊt. - Phô cÊp tr¸ch nhiÖm cho c¸c tæ tr­ëng s¶n xuÊt, c«ng nh©n l¸i xe. - Phô cÊp th©m niªn nghÒ nghiÖp trong c¸c ngµnh ®· ®­îc nhµ n­íc qui ®Þnh. - Phô cÊp cho nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c khoa häc kü thuËt cã tµi n¨ng. - Phô cÊp khu vùc. - Ngoµi ra cßn cã c¸c phô cÊp kh¸c ®­îc ghi trong quü l­¬ng. 1.2.3. KÕt cÊu quü l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt Quü l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt ®­îc chia lµm 4 lo¹i nh­ sau: - Quü tiÒn l­¬ng cÊp bËc - Quü tiÒn l­¬ng giê - Quü tiÒn l­¬ng ngµy - Quü tiÒn l­¬ng th¸ng 2. C¸c nguån h×nh thµnh quü tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng cña XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ N«i - Lao ®éng s¸ng t¹o cña con ng­êi lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh cña mäi thµnh c«ng. §Æc biÖt lµ trong kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Êt n­íc ta chuyÓn m×nh tõ c¬ chÕ kinh tÕ tËp trung bao cÊp, sang c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. ChÕ ®é tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng ®· ®­îc nhµ n­íc quan t©m, söa ®æi cïng víi nh÷ng söa ®æi kh¸c nh»m t¹o ra m«i tr­êng s¶n xuÊt kinh doanh lµnh m¹nh, b×nh ®¼ng gi÷a c¸c doanh nghiÖp. - Lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi lµ xÝ nghiÖp thµnh viªn trùc thuéc C«ng ty vËn t¶i Hµnh kh¸ch ®­êng s¾t Hµ Néi, s¶n phÈm cña doanh nghiÖp lµ nh÷ng ®o¹n s¶n phÈm trong tæng s¶n phÈm cña c«ng ty ngµnh cho nªn nguån h×nh thµnh quü l­¬ng còng phÇn nµo phô thuéc. 2.1 Ph­¬ng ph¸p ph©n phèi quÜ tiÒn l­¬ng - C¨n cø c«ng v¨n sè 4320/L§TBXD/TL ngµy 29-12-1998 cña Bé Lao ®éng th­¬ng binh x· héi vÒ viÖc h­íng dÉn x©y dùng qui chÕ tr¶ l­¬ng trong doanh nghiÖp nhµ n­íc. - C¨n cø h­íng dÉn cña Liªn hiÖp ®­êng s¾t ViÖt Nam (nay lµ Tæng C«ng ty §­êng s¾t ViÖt Nam) vµ XÝ nghiÖp liªn hîp 1 (nay lµ C«ng ty VËn t¶i Hµnh kh¸ch §­êng s¾t Hµ Néi) gi¸m ®èc xÝ nghiÖp Hµ Néi ban hµnh quy chÕ tr¶ l­¬ng cho c¸n bé c«ng nhaan viªn theo nguyªn t¾c sau: + Ph©n phèi theo lao ®éng, tiÒn l­¬ng g¾n víi n¨ng suÊt, do ®ã tiÒn l­¬ng phô thuéc vµo kÕt qu¶ lao ®éng cuèi cïng cña tõng ng­êi, tõng bé phËn kh«ng ph©n phèi b×nh qu©n nh÷ng ng­êi thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc ®ßi hái tr×nh ®é chuyªn m«n, kü thuËt cao, tay nghÒ giái, ®ãng gãp nhiÒu vµo hiÖu qu¶ s¶n xuÊt c«ng t¸c th× ®­îc tr¶ l­¬ng cao. + Ng­îc l¹i nh÷ng ng­êi hoÆc nhãm ng­êi bé phËn do chñ quan lµm ¶nh h­ëng, gi¶m n¨ng suÊt, chÊt l­îng s¶n phÈm, l·ng phÝ vËt t­ th× bÞ gi¶m l­îng, vµ cßn cã thÓ bÞ khÊu trõ vµo thu nhËp cña m×nh ®Ó bï vµo thiÖt h¹i mµ hä g©y ra. + TiÒn l­¬ng ®­îc ph©n phèi t¨ng hoÆc gi¶m theo tæng quü l­¬ng thùc hiÖn cña xÝ nghiÖp. + §Ó thùc hiÖn ®­îc ph©n phèi hÕt quü l­¬ng, xÝ nghiÖp lËp quü l­¬ng dù phßng 10% quü l­¬ng kÕ ho¹ch, quü nµy ®­îc ph©n phèi l¹i vµo cuèi quý, cuèi n¨m vµ dïng tr¶ c«ng khuyÕn khÝch s¶n xuÊt nÕu cßn. + Trong ®iÒu kiÖn hiÖn t¹i xÝ nghiÖp ¸p dông chÕ ®é ph©n phèi l­¬ng dùa vµo hÖ th«ng thang b¶ng l­¬ng quy ®Þnh t¹i nghÞ ®Þnh 26/CP víi møc l­¬ng tèi thiÓu hiÖn hµnh, võa dùa vµo chØ sè n¨ng suÊt chÊt l­îng vµ c¸c yÕu tè kh¸c ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng. + TiÒn l­¬ng vµ thu nhËp ph©n phèi trùc tiÕp cho tõng c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ®­îc ghi vµo sæ l­¬ng theo quy ®Þnh cña nhµ n­íc. 2.2 C¸c nguån h×nh thµnh quü l­¬ng C¨n cø kÕt qu¶ thùc hiÖn nhiÖm vô s¶n xuÊt, c«ng t¸c vËn t¶i, tæng quý l­¬ng xÝ nghiÖp ph©n phèi cho c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc h×nh thµnh tõ c¸c nguån. - Quü l­¬ng s¶n xuÊt chÝnh theo ®¬n gi¸ s¶n phÈm c«ng ®o¹n do C«ng ty VËn t¶i Hµnh Kh¸ch ®­êng s¾t Hµ Néi giao bao gåm: + Quü tiÒn l­¬ng theo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ®­îc giao chÝnh. + Quü tiÒn l­¬ng bæ xung theo chÕ ®é quy ®Þnh cña nhµ n­íc. + Quü tiÒn l­¬ng tr¶ cho lao ®éng ®Æc thï. - Quü tiÒn l­¬ng s¶n xuÊt ngoµi vËn doanh bao gåm: kh«i phôc, chÕ t¹o phô tïng, ®¹i tu ®Çu m¸y... - Quü tiÒn l­¬ng tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c: cho thuª ®Çu m¸y, cÊp nhiªn liÖu, dÞch vô vËn t¶i, c¸c dÞch vô kh¸c. - Quü l­¬ng dù phßng tõ n¨m tr­íc chuyÓn sang. 3. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng hiÖn nay cña XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi Do ®Æc thï cña ngµnh vµ riªng XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi nªn viÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng cã nhiÒu h×nh thøc chñ yÕu lµ c¸c h×nh thøc sau: + Tr¶ l­¬ng thêi gian + Tr¶ l­¬ng kho¸n s¶n phÈm + Ph©n phèi l¹i quü l­¬ng (Th­ëng quý, n¨m ) a. HÖ thèng chÕ ®é phô cÊp cña nhµ n­íc ®ang ¸p dông t¹i xÝ nghiÖp Lo¹i phô cÊp Møc PC C¨n cø tÝnh PC 1 Phô cÊp chøc vô - Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp 0,5 Theo l­¬ng tèi thiÕu - Phã gi¸m ®èc 0,4 - - Tr­ëng phßng, Q§ (vµ t­¬ng ®­¬ng) 0,3 - - Phã phßng, PQ§ (vµ t­¬ng ®­¬ng) 0,2 - 2 Phô cÊp tr¸ch nhiÖm - Tæ tr­ëng s¶n xuÊt 0,1 Theo l­¬ng tèi thiÕu - Tæ tr­ëng c«ng t¸c phßng kh¸m søc khoÎ khu vùc 0,1 - Tr¸ch nhiÖm kÕ to¸n 0,1 - - Thñ quü 0,1 - - Tæ tr­ëng trùc ban Hµ Néi 0,1 - 3 Phô cÊp lµm ca ®ªm L­¬ng cÊp bËc - Ca 3: tõ 22h-6h 40% LCB x 40%x giê ca 3 giê chÕ ®é 4 Phô cÊp khu vùc - §ång §¨ng 50% Theo l­¬ng tèi thiÓu - §ång má 30% - - M¹o Khª 10% - - Ninh B×nh 10% - 5 Phô cÊp ®éc h¹i - Cho c«ng nh©n cã chøc danh ch­a xÕp theo b¶ng l­¬ng ®éc h¹i 10% Theo l­¬ng tèi thiÕu Ghi chó: 1- Phô cÊp tr¸ch nhiÖm tÝnh theo c«ng thùc tÕ s¶n xuÊt c«ng t¸c 2- Phô cÊp chøc vô ¸p dông ®èi víi §éi tr­ëng ®éi KiÕn tróc, ®éi tr­ëng ®éi l¸i m¸y b»ng phã phßng, phã qu¶n ®èc. b. Kho¶n tiÒn l­¬ng ¸p dông chung trong toµn xÝ nghiÖp - §èi t­îng ¸p dông: tÊt c¶ c¸n bé - CNV trong toµn xÝ nghiÖp - Nh÷ng sè liÖu chung cho c¸c ph­¬ng ph¸p tr¶ l­¬ng: * Lmin = L­¬ng tèi thiÓu - HiÖn t¹i khi x©y dùng c«ng thøc 240.000® * HSL = HÖ sè l­¬ng (®­îc hiÓu lµ HSL riªng cña tõng c¸ nh©n). * HSLcv = HÖ sè l­¬ng c«ng viÖc. * LCB = L­¬ng cÊp bËc = HSL x Lmin * LCBcv = L­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc = HSLcv x Lmin * Thêi gian L§: . TÝnh theo c«ng = 22 c«ng/th¸ng . TÝnh theo giê = 176 h/th¸ng + C¸c c«ng viÖc tr¶ l­¬ng ¸p dông chung trong toµn xÝ nghiÖp * L­¬ng nghØ: + NghØ phÐp n¨m, lÔ, tÕt. + NghØ viÖc riªng cã l­¬ng (theo luËt L§). + Häc t¹i chøc, tËp trung dµi h¹n trªn 3 th¸ng liªn tôc C«ng thøc tÝnh: Tp = x Np Trong ®ã: . Tp = TiÒn l­¬ng nghØ phÐp, lÔ, tÕt, viÖc riªng, häc. . Np = C«ng thùc tÕ phÐp, lÔ, tÕt, häc ... . HSL cÊp bËc c¸ nh©n cã c¶ phô cÊp chøc vô, khu vùc... Ghi chó: Trong HSL kh«ng cã hÖ sè phô cÊp tr¸ch nhiÖm. * L­¬ng héi häp: - Héi häp, häc nghiÖp vô, c«ng t¸c §¶ng, C§, TN, c«ng t¸c kh¸c cña xÝ nghiÖp giao (®èi víi CN trùc tiÕp s¶n xuÊt). C«ng thøc tÝnh: Ttgh = x K®c x Ntgh Trong ®ã: . Ttgh = TiÒn l­¬ng thêi gian héi häp, häc nghiÖp vô... . K®c = HÖ sè ®iÒu chØnh l­¬ng cña C«ng ty VËn t¶i Hµnh kh¸ch ®­êng s¾t Hµ Néi. . Ntgh = Giê c«ng thùc tÕ h­ëng l­¬ng thêi gian héi häp. Ghi chó: - Kh«ng ¸p dông c¸c hÖ sè K1. - Kh«ng cã hÖ sè phô cÊp tr¸ch nhiÖm. * L­¬ng nghØ èm: èm, ®Î, thai s¶n: Thanh to¸n theo tØ lÖ vµ thñ tôc cña BHXH hiÖn hµnh. * L­¬ng chê viÖc: Chê viÖc, chê gi¶i quyÕt chÕ ®é: Tch = x 0,7 x Nch Trong ®ã: - T ch : TiÒn l­¬ng chê viÖc - Nch : Ngµy c«ng thùc tÕ chê viÖc - ¸p dông chê viÖc do sù cè ®iÖn, n­íc, thiªn tai vµ nh÷ng lý do kh¸c kh«ng thuéc tr¸ch nhiÖm ng­êi lao ®éng. - Chê gi¶i quyÕt chÕ ®é - Khi bÞ t¹m giam, ®×nh chØ c«ng viÖc... gi¶i quyÕt theo qui ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. c. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng Ap dông viÖc tr¶ l­¬ng cho CB-CNV trong toµn xÝ nghiÖp theo 3 h×nh thøc: * §èi víi quü l­¬ng s¶n xuÊt chÝnh th× tr¶ cho CBCNV hµng th¸ng. * §èi víi quü l­¬ng do cÊp trªn bæ sung vµ trÝch tõ quü l­¬ng XN ®Ó ph©n phèi nh÷ng ngµy lÔ tÕt, kû niÖm v.v... §­îc ph©n phèi theo quy chÕ chung cña XN trong tõng thêi ®iÓm cô thÓ, do gi¸m ®è XN quy ®Þnh. * §èi víi quü l­¬ng s¶n xuÊt ngoµi vËn t¶i: quü l­¬ng nµy ®­îc x¸c ®Þnh theo ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n xuÊt ngoµi vËn t¶i do Tæng C«ng ty duyÖt vµ doanh thu thu ®­îc. XÝ nghiÖp cã quy chÕ ph©n phèi cô thÓ tïy theo møc ®é ®ãng gãp c¸c bé phËn vµ tØ lÖ ®­a vµo quü dù phßng cña XN. Víi sè ®­îc nhËn hµng th¸ng (hoÆc hµng quý), c¸c bé sÏ ph©n phèi cho CBCNV theo quy chÕ cña bé phËn, tu©n thñ theo nh÷ng quy ®Þnh cña xÝ nghiÖp. 3.1. L­¬ng thêi gian 3.1.1. §èi t­îng ¸p dông C¸n bé l·nh ®¹o xÝ nghiÖp vµ c¸c bé phËn (kÓ c¶ chuyªn tr¸ch ®¶ng, ®oµn thÓ); viªn chøc qu¶n lý, chuyªn m«n nghiÖp vô vµ c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt mµ c«ng viÖc kh«ng ¸p dông ®­îc h×nh thøc kho¸n s¶n phÈm. 3.1.2. C¸ch tÝnh l­¬ng Theo c«ng thøc tÝnh: Ttg = x Ntg + Tp + Tpc+ Tkc – Ttr Trong ®ã: . Ttg = TiÒn l­¬ng lµm viÖc tÝnh theo thêi gian . Ntg = Giê c«ng thùc tÕ s¶n xuÊt, c«ng t¸c. . Tp = L­¬ng phÐp, lÔ, häc, viÖc riªng cã l­¬ng. . Tpc = L­¬ng phô cÊp. bao gåm: phô cÊp chøc vô, tr¸ch nhiÖm, khu vùc, lµm ®ªm. . Tkc = C¸c kho¶n céng . Ttr = C¸c kho¶n trõ (tiÒn nhµ, ®iÖn, n­íc, BHXH...) . K®c = HÖ sè ®iÒu chØnh tiÒn l­¬ng theo khu vùc c«ng viÖc trong XN . K1 = HÖ sè tÝnh chÊt c«ng viÖc (bao gåm K tÝnh chÊt c«ng viÖc + K khu vùc t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn s¶n phÈm cuèi cïng cña XÝ nghiÖp). . Kb® = HÖ sè biÕn ®é: hÖ sè nµy lµm t¨ng hoÆc gi¶m l­îng K1 khi s¶n l­îng hoµn thµnh hµng th¸ng cña xÝ nghiÖp t¨ng hoÆc gi¶m. LÊy kÕt qu¶ th¸ng tr­íc tÝnh cho th¸ng sau. . Kcl = HÖ sè chÊt l­îng c«ng viÖc. Ph©n lo¹i A, B, C. K1 bao gåm b¶ng I vµ b¶ng II d­íi ®©y: B¶ng 1: HÖ sè Chøc danh vµ tÝnh chÊt c«ng viÖc 1,8 Gi¸m ®èc xÝ nghiÖp 1,4 BÝ th­ §¶ng ñy, Chñ tÞch C§XN, phã gi¸m ®èc XN 1,2 Tr­ëng phßng, qu¶n ®èc ph©n x­ëng, ph©n ®o¹n tr­ëng, bÝ th­ ®oµn TNCS xÝ nghiÖp 0,9 Phã qu¶n ®èc, ph©n ®o¹n phã, phã phßng, tr¹m tr­ëng tr¹m ®Çu m¸y, tr­ëng ban cña §¶ng, phã chñ tÞch c«ng ®oµn xÝ nghiÖp 0,7 Chuyªn viªn chÝnh, kü s­ chÝnh, ®éi tr­ëng kiÕn tróc 0,6 Chuyªn viªn, kü s­, thî bËc 7/7 trªn 10 n¨m c«ng t¸c, ®éi tr­ëng l¸i m¸y 0,4 Chuyªn viªn, kü s­ tõ 5 ®Õn 10 n¨m c«ng t¸c, thî bËc 7, 6; trùc ban ®Çu m¸y Hµ Néi + Yªn Viªn, tr¹m tr­ëng nhiªn liÖu; tr­ëng ban C§ xÝ nghiÖp. 0,3 Chuyªn viªn, kü s­ d­íi 5 n¨m c«ng t¸c, c¸n sù, thî bËc 5, 4; trùc ban §M c¸c tr¹m; phô trùc ban; qu¶n lý nhiªn liÖu, l¸i xe « t« c¸c lo¹i; c¾t ban 0,25 Nh©n viªn, thî bËc 3, 2, lao ®éng phæ th«ng, qu¶n gia, c«ng nh©n vÖ sinh c«ng nghiÖp, c¸c chøc danh kh¸c t­¬ng ®­¬ng. C¸c hÖ sè ghi trong b¶ng 1 ®­îc x¸c ®Þnh 1 lÇn C¸n bé - CNV lµm c«ng viÖc theo chøc danh nµo th× h­ëng hÖ sè b¶ng l­¬ng theo chøc danh ®ã. Khi chuyÓn vÞ trÝ c«ng viÖc, cÊp bËc th× söa ®æi hÖ sè t­¬ng øng. Phßng TCL§ tham m­u cho Gi¸m ®èc vµ c¸c bé phËn lËp danh s¸ch nµy. B¶ng 2 HÖ sè VÞ trÝ, khu vùc t¸c ®éng trùc tiÕp s¶n phÈm cuèi cïng 0,8 Gi¸m ®èc xÝ nghiÖpGi¸mGi¸m ®ãc 0,5 Phã gi¸m ®èc söa ch÷a, phã gi¸m ®èc vËn t¶i 0,4 C¸c phã gi¸m ®èc kh¸c, ph©n ®o¹n tr­ëng, qu¶n ®èc ph©n x­ëng 0,2 Ph©n ®o¹n phã, phã qu¶n ®èc, tr¹m tr­ëng ®Çu m¸y, chØ ®¹o tµi xÕ, kü thuËt vËn dông, gi¸m s¸t, nhiÖt lùc, trùc ban ®Çu m¸y, phô trùc ban, c¾t ban, ®éi tr­ëng kiÕn tróc, qu¶n lý nhiªn liÖu, kü thuËt vµ ®iÒu ®é tµi xÕ, thèng kª ph©n ®o¹n C¸c phßng ban: kÕ ho¹ch, vËt t­, kü thuËt, tµi vô, TCL§, KCS, tæ ®iÒu ®é, hãa nghiÖm, CB kü thuËt kh¸c. 0,1 Bé phËn d©n ®¶ng, phßng Y tÕ, bé phËn Hµnh chÝnh, B¶o vÖ, thi ®ua thuéc phßng HCTH; b¶o vÖ Yªn Viªn, b¶o vÖ c¸c tr¹m b. HÖ sè chÊt l­îng c«ng viÖc Kcl ChÊt l­îng c«ng viÖc hµng th¸ng cña CB-CNV ®­îc ph©n h¹ng A, B, C víi hÖ sè nh­ sau: A = 1,0 B = 0,8 C = 0,5 + H¹ng A: Hoµn thµnh khèi l­îng c«ng viÖc vµ nhiÖm vô ®­îc giao víi chÊt l­îng tèt, kÞp tiÕn ®é. Kh«ng vi ph¹m chÕ ®é chÝnh s¸ch, QTQT, néi quy XN. + H¹ng B: Hoµn thµnh nhiÖm vô ë møc b×nh th­êng, cã sai sãt nhá ch­a ®Õn møc khiÓn tr¸ch. TiÕn ®é c«ng viÖc cßn bÞ chËm. + H¹ng C: Kh«ng hoµn thµnh khèi l­îng c«ng viÖc hoÆc nhiÖm vô ®­îc giao. Vi ph¹m chÕ ®é chÝnh s¸ch, qui tr×nh qui t¾c, néi qui XN, bÞ xö lý kû luËt khiÓn tr¸ch trë lªn. + §èi víi c¸n bé tr­ëng phßng, qu¶n ®èc, ph©n ®o¹n tr­ëng: ®éi tr­ëng l¸i m¸y, ®éi tr­ëng kiÕn tróc. c. XÕp lo¹i B khi: + Bé phËn kh«ng hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao, kh«ng ®¹t chØ tiªu kinh tÕ kü thuËt vµ tiÕn ®é. Cô thÓ: - Phßng ban cã sai sãt lín. - Ph©n ®o¹n, ph©n x­ëng vËn dông cã tai n¹n nÆng do c«ng nh©n vi ph¹m qui tr×nh qui t¾c, 1/2 sè ®éi l¸i m¸y kh«ng ®¹t chØ tiªu nhiªn liÖu; ®éi l¸i m¸y cã 1/2 sè ®Çu m¸y kh«ng ®¹t chØ tiªu nhiªn liÖu vµ kh¸m kh«ng ®¹t 50 ®iÓm. - Ph©n x­ëng cã 50% m¸y kh«ng ®¹t tiÕn ®é giê dõng söa ch÷a do chñ quan PX g©y nªn vµ 1/2 sè ngµy trong th¸ng cã m¸y l©m tu do chÊt l­îng söa ch÷a kh«ng tèt. - §¬n vÞ cã c¸ nh©n vi ph¹m ®¸ng xÕp lo¹i B, C mµ vÉn xÕp lo¹i A. d. XÕp lo¹i C khi: Bé phËn cã CB-CNV vi ph¹m chÝnh s¸ch chÕ ®é vµ tiªu cùc bÞ xö lÝ kØ luËt chuyÓn viÖc kh¸c. Quy ®Þnh: BÝ th­ §¶ng ñy ph©n lo¹i cho c¸n bé bé phËn ®¶ng vµ ®oµn thÓ. Gi¸m ®èc ph©n lo¹i cho c¸c phã gi¸m ®èc, tr­ëng phßng, qu¶n ®èc, ph©n ®o¹n tr­ëng. Tr­ëng phßng, qu¶n ®èc, ph©n ®o¹n tr­ëng ph©n ®o¹ncho CBNV mains­íi quyÒn. Giao tr¸ch nhiÖm cho c¸c chuyªn viªn tiÒn l­¬ng cña phßng TCL§ kiÓm tra l¹i viÖc xÕp lo¹i hµng th¸ng cña c¸c bé phËn. NÕu kh«ng ph¸t hiÖn ®­îc viÖc xÕp lo¹i sai ë bé phËn m×nh phô tr¸ch, th× c¸c chuyªn viªn ®ã bÞ xÕp lo¹i B. 3.2. Tr¶ l­¬ng kho¸n *. Tr¶ l­¬ng kho¸n cho c«ng nh©n l¸i m¸y C«ng nh©n l¸i m¸y ®­îc tr¶ l­¬ng d­íi c¸c h×nh thøc sau ®©y: - Kho¸n chuyÕn tµu - Kho¸n b¶o d­ìng ®Çu m¸y - L­¬ng thêi gian ®èi víi c«ng nh©n l¸i m¸y C«ng thøc tr¶ l­¬ng tæng qu¸t: Tlm = Tcl + Tbd = Ttgbd + Tdp + Tp + Tpc + Tkc - Ttr Trong ®ã: - T1m = TiÒn l­¬ng c«ng nh©n l¸i m¸y nhËn trong th¸ng - Tct = L­¬ng kho¸n chuyÕn tµu - Tbd = L­¬ng kho¸n b¶o d­ìng - Ttgbd = L­¬ng thêi gian b¶o d­ìng - Tdp = L­¬ng dù phßng, theo tµu, th­êng trùc, viÖc kh¸c - Tpp = L­¬ng lÔ, phÐp, häc, viÖc riªng cã l­¬ng - Tkc = L­¬ng c¸c kho¶n céng - Ttr = C¸c kho¶n trõ (lç nhiªn liÖu, tiÒn BHXH...) - Tpc = Phô cÊp c¸c lo¹i (tr¸ch nhiÖm, lµm ®ªm...) 2. ChØ tiªu sè l­îng chuyÕn tµu Kho¸n chuyÕn tµu lµ ph­¬ng ph¸p kho¸n s¶n phÈm c¸ nh©n trùc tiÕp, kh«ng h¹n chÕ. Toµn bé sè chuyÕn tµu c«ng nh©n thùc hiÖn ®­îc trong th¸ng ®Òu ph¶i thanh to¸n ®ñ. Lao ®éng l¸i tµu lµ lao ®éng ®Æc biÖt nÆng nhäc ®éc h¹i, nªn kh«ng khuyÕn khÝch v­ît ®Þnh møc chuyÕn tµu. Trong ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt b×nh th­êng, nÕu sè l­îng chuyÕn tµu cao h¬n ®Þnh møc qu¸ nhiÒu th× c¸c bé phËn chøc n¨ng ph¶i kiÓm tra vµ ®iÒu chØnh c«ng t¸c ph©n c«ng c«ng viÖc vµ ®Þnh møc. 3. ChØ tiªu chÊt l­îng chuyÕn tµu ChÊt l­îng chuyÕn tµu ®­îc kiÓm ®Õm qua 2 chØ tiªu: - An toµn - §óng giê +. An toµn: - Lo¹i A: Kh«ng vi ph¹m tai n¹n, trë ng¹i ch¹y tµu, hoÆc g©y chËm tµu ë møc: Kh«ng qu¸ 5 phót do chñ quan. Qu¸ 20 phót do kh¸ch quan g©y ra nh­ng ban m¸y söa ch÷a ®­îc ®Ó ®oµn tµu ®Õn n¬i. - Lo¹i B: Vi ph¹m tai n¹n vµ trë ng¹i ch¹y tµu do chñ quan ban m¸y g©y ra ®Ó chËm tµu tõ 5-15 phót. - Lo¹i C: Vi ph¹m tai n¹n vµ trë ng¹i ch¹y tµu do chñ quan ban m¸y g©y ra ®Ó chËm tµu qu¸ 15 phót. Vi ph¹m QTQT. + §óng giê: bao gåm: T¸c nghiÖp ra kho ®óng giê Ch¹y tµu ®óng giê theo biÓu ®å chuyÕn tµu Tiªu chuÈn qui ®Þnh ®Ó ph©n lo¹i ®óng giê: - T¸c nghiÖp xong ®­a m¸y ra kho 45 phót tr­íc giê tµu ch¹y (tÝnh tõ lóc ban m¸y nhËn m¸y). - Ch¹y ®óng giê kü thuËt qui ®Þnh cho khu gian ch¹y tµu - §èi víi m¸y dån: ®­îc x¸c ®Þnh hoµn thµnh kÕ ho¹ch dån. C¸ch ph©n lo¹i ®óng giê: Lo¹i Giê ra kho §óng giê khu gian §èi víi m¸y dån, ®Èy (1) (2) (3) (4) A +10 +5 Hoµn thµnh kÕ ho¹ch B +10 ¸ 15 ph +5 ¸ 10ph ChËm tiÕn ®é C + Trªn 15 ph + Trªn 10 ph Kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch Lo¹i A: (2) = A + (3) = A - Lo¹i B: (3) = B - Lo¹i C: (2) = C + (3) = C ; hoÆc (3) = C Xem xÐt ®Ó ph©n lo¹i ®èi víi c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt: B¸o c¸o vËn chuyÓn tr­ëng tµu kh«ng ghi ngê hoÆc chØ ghi giê ®i vµ ®Õn, th× xÕp chØ tiªu ®óng giê khu gian lo¹i B. - B¸o c¸o vËn chuyÓn m¸y dån kh«ng cã x¸c nhËn thùc hiÖn kÕ ho¹ch dån cña nhµ ga, xÕp chØ tiªu ®óng giê ch¹y tµu lo¹i B. - B¸o c¸o vËn chuyÓn kh«ng ghi giê ra kho, xÕp chØ tiªu giê ra kho lo¹i C. 4. XÕp h¹ng chuyÕn tµu vµ thanh to¸n * Tæng hîp 2 chØ tiªu an toµn vµ ®óng giê: ChuyÕn tµu lo¹i A: an toµn = A; §óng giê = A ChuyÕn tµu lo¹i B: cã mét trong hai chØ tiªu ®¹t lo¹i B. ChuyÕn tµu lo¹i C: cã mét chØ tiªu ®¹t lo¹i C * ChÊt l­îng chuyÕn tµu ®­îc thanh to¸n: Lo¹i A = 100% ®¬n gi¸ Lo¹i B = 60% ®¬n gi¸ Lo¹i C = 40% ®¬n gi¸ * Trong mét chuyÕn tµu: Tµi xÕ h­ëng 100% ®¬n gi¸ Phô tµi xÕ h¬i n­íc, h­ëng 75% ®¬n gi¸. Phô tµi xÕ TY, TG, D12E §«ng phong, TYR h­ëng 60% ®¬n gi¸/ 3.3. Mét sè quy chÕ tr¶ l­¬ng th­ëng 3.3.1. C¨n cø th«ng t­ sè 23/1998/TT-BGTVT ngµy 7/2/1998 qui ®Þnh thêi gian lµm viÖc vµ thêi giê nghØ ng¬i ®èi víi nh÷ng ng­êi lµm c«ng viªc«ng ty cã tÝnh chÊt ®Æc biÖt trong vËn t¶i ®­êng s¾t. C¨n cø thùc hiÖn tr¹ng s¶n xuÊt XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi qui ®Þnh thùc hiÖn lµm viÖc 40 giê/tuÇn tõ 01-01-2000. - Thùc hiÖn lµm viÖc 40 giê/tuÇn ®èi víi c¸c bé phËn s¶n phÈm, phßng ban nghiÖp vô (tr­íc lµ 48 h/tuÇn). - §èi víi c«ng nh©n l¸i m¸y thêi gian trùc tiÕp l¸i m¸y kh«ng qu¸ 132 giê trong 1 th¸ng, thêi gian nghØ sau 1 hµnh tr×nh ch¹y tÇu ®Ó chuyÓn sang hµnh tr×nh tiÕp theo Ýt nhÊt lµ 12 giê. - §èi víi bé phËn lµm ban kÝp nay s¾p xÕp l¹i chÕ ®é ban kÝp ®Ó ®¶m b¶o 40 giê trùc tiÕp lµm viÖc trong tuÇn. . ChÕ ®é lµm viÖc 3 ban cã thay nghØ lªn ban kh«ng qu¸ 12h, xuèng ban Ýt nhÊt 22 giê, sè ban tiªu chuÈn trong 1 th¸ng lµ 14,7 ban sè ban tèi ®a lµ 15 ban. . ChÕ ®é lµm viÖc 3 ban tù thay nghØ (thêi gian thùc hiÖn c«ng viÖc kh«ng qu¸ 20 giê) lªn ban kh«ng qu¸ 12 h, xuèng ban Ýt nhÊt 22h. Sè ban tiªu chuÈn lµ 20/th¸ng Sè ban tèi ®a lµ 21/th¸ng. . ChÕ ®é lµm viÖc 2 ban cã thay nghØ ¸p dông n¬i lµm viÖc kh«ng qu¸ 16h trong ngµy lªn ban kh«ng qu¸ 25h xuèng ban Ýt nhÊt 22h. Sè ban tiªu chuÈn lµ 11, tèi ®a lµ 12 ban. Lªn ban kh«ng qu¸ 12 h, xuèng ban Ýt nhÊt 10 h. Sè ban tiªu chuÈn 22 ban, tèi ®a 23 ban. . ChÕ ®é lµm viÖc 2 ban tù thay nghØ ¸p dông nh÷ng n¬i lµm viÖc thùc tÕ kh«ng qu¸ 12h lªn ban kh«ng qua 12h xuèng ban Ýt nhÊt 22h. Sè ban tiªu chuÈn 15 tèi ®a lµ 16 ban/th¸ng lªn ban kh«ng qu¸ 12h, xu«ng ban Ýt nhÊt 10h, sè ban tiªu chuÈn lµ 30, tèi ®a 21/th¸ng. . ChÕ ®é lµm viÖc 1 ban: ¸p dông nh÷ng n¬i cã c«ng viÖc thùc tÕ kh«ng qu¸ 8h. Sè ban tiªu chuÈn lµ 22, tèi ®a 23 ban/th¸ng. Th­êng xuyªn cã mÆt n¬i lµm viÖc. Qui ®Þnh vÒ giê c«ng qui ®æi: TT ChÕ ®é ban kÝp ChÕ ®é ban kÝp Giê qui ®æi1 ban Sè giê phô cÊp 1 ®ªm Lªn ban Xuèng ban 1 2 3 4 5 6 2 3 ban cã thay nghØ 12 24 12 8 3 3 ban tù thay nghØ 12 24 8,8 6 4 2 ban cã thay nghØ 2 ban cã thay nghØ 24 12 14 12 16 8 5 5 5 2 ban tù thay nghØ 2 ban tù thay nghØ 24 12 24 12 11,8 5,9 4 4 6 1 ban cã thay nghØ 24 C¸c ngµy 8 2,5 Lµm hµnh chÝnh 8 NghØ tuÇn 8 8 CN trùc ban ®ªm 4 C«ng nh©n trùc ban ®ªm gåm (l¸i m¸y dù phßng, trùc ®iÖn, trùc hµn, trùc l©m tu). 3.3.2. TÝnh giê c«ng ®Ó tr¶ l­¬ng, phô cÊp BHXH vµ tiÒn ¨n gi÷a ca (giê c«ng). Giê c«ng = Sè ban x Giê qui ®æi 1 ban - Giê c«ng ®­îc h­ëng phô cÊp lµm ®ªm (ca 3). C«ng ca ba = Sè ban ban lµm ®ªm x (cét 6) c«ng nh©n l¸i m¸y, c¸c chøc danh lµm viÖc theo chÕ ®é ban kÝp ®­îc h­ëng phô cÊp lµm ®ªm theo sè giê thùc tÕ lµm ®ªm. - TiÒn ¨n gi÷a ca: + Lµm viÖc 8h/ngµy møc ¨n gi÷a ca lµ 5000 ®/xuÊt. + Lµm viÖc ban kÝp c«ng ¨n gi÷a ca ®­îc qui ®æi ®Ó tÝnh tiÒn ¨n gi÷a ca theo c«ng thøc sau: TiÒn ¨n gi÷a ca = Giê c«ng ¨n gi÷a ca x 5000 ® 8 giê + C«ng nh©n l¸i m¸y trùc dù phßng, b¶o d­ìng lµm viÖc kh¸c møc ¨n gi÷a ca lµ 5000®/8h khi l¸i tÇu møc ¨n gi÷a ca lµ 5000®/1 c¬ b¸o tõ 6 ¸ 12 giê, Møc ¨n gi÷a ca lµ 7.500®/c¬ b¸o trªn 12h. 3.3.3. ChÕ ®é båi d­ìng hiÖn vËt §èi víi c«ng viÖc ®éc h¹i nh­ tiÕp xóc víi dÇu mì, hµn ®iÖn, hµn h¬i, tµi xÕ, phô tµi xÕ... ®­îc h­ëng chÕ ®é båi d­ìng b»ng hiÖn vËt víi møc lµ 2000®/1 ngµy c«ng vµ ®­îc tr¶ b»ng hiÖn vËt, trÞ gi¸ víi sè tiÒn ®­îc h­ëng. 3.3.4. ChÕ ®é nghØ phÐp hµng n¨m - Ng­êi lao ®éng cã 12 th¸ng lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp th× ®­îc nghØ hµng n¨m h­ëng nguyªn l­¬ng theo qui ®Þnh sau ®©y: + 12 ngµy ®èi víi ng­êi lµm c«ng viÖc trong ®iÒu kiÖn b×nh th­êng. + 14 ngµy ®èi víi ng­êi lµm c«ng viÖc nÆng nhäc ®éc h¹i, nguy hiÓm + Sè ngµy nghØ hµng n¨m ®­îc t¨ng thªm theo th©m niªn lµm viÖc t¹i doanh nghiÖp. Cø n¨m n¨m ®­îc nghØ thªm 1 ngµy. + Thêi gian nghØ hµng n¨m ®­îc h­ëng l­¬ng nh­ sau: lÊy sè ngµy nghØ hµng n¨m (kÓ c¶ ngµy nghØ ®­îc t¨ng thªm) chia cho 12 th¸ng nh©n víi sè th¸ng lµm viÖc thùc tÕ trong n¨m. - Tr¶ l­¬ng ngõng viÖc. Ngõng viÖc v× sù cè ®iÖn, n­íc hoÆc v× nh÷ng lý do bÊt kh¶ kh¸ng ®­îc tr¶ l­¬ng nh­ sau: + C«ng nh©n viªn trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt chÝnh thêi gian ngõng viÖc ®­îc h­ëng 70% l­¬ng cÊp bËc. + C«ng nh©n viªn ®­îc xÝ nghiÖp giao kho¸n tù kinh doanh, khi kh«ng cã mÆt b»ng kinh doanh ®­îc tr¶ l­¬ng ngõng viÖc b»ng møc l­¬ng tèi thiÓu. 3.4. C¸ch chia tiÒn th­ëng t¹i XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi Hµng n¨m vµo c¸c ngµy lÔ, tÕt xÝ nghiÖp th­ëng b»ng tiÒn cho c¸c CBCNV trong toµn xÝ nghiÖp. Kho¶n tiÒn nµy ®­îc trÝch tõ quü l­¬ng dù phßng. Møc th­ëng c¨n cø vµo ngµy c«ng lµm viÖc thùc tÕ cña mçi c¸ nh©n vµ hÖ sè l­¬ng c¬ b¶n ®Ó chia ra thµnh c¸c khung bËc kh¸c nhau. - N¨m 2003 xÝ nghiÖp xÐt th­ëng n¨m cho CBCNV nh­ sau: HÖ sè l­¬ng tõ 1,52 - 2,04: 3.000®/1 ngµy c«ng thùc tÕ HÖ sè l­¬ng tõ 2,1 - 3,05: 3.500®/1 ngµy c«ng thùc tÕ HÖ sè l­¬ng tõ 3,06 - 3,73: 4.000®/1 ngµy c«ng thùc tÕ HÖ sè l­¬ng tõ 3,73 trë lªn: 4.500®/1 ngµy c«ng thùc tÕ - Quy chÕ chia th­ëng trªn cßn ¸p dông cho c¶ quý 6 th¸ng ®Çu n¨m, cuèi n¨m… C¸c ngµy lÔ trong n¨m th× c¨n cø vµo tæng quü l­¬ng dù phßng ®Ó xÐ th­ëng, ph©n phèi l¹i cho c¸n bé CNV toµn xÝ nghiÖp. 3.3.5. Ph­¬ng thøc thanh to¸n l­¬ng §Ó ®¶m b¶o chi tiªu cho ng­êi lao ®éng t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong sinh ho¹t phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi cã mét sè quy chÕ thanh to¸n l­¬ng nh­ sau: - §èi víi c«ng nh©n l¸i m¸y l­¬ng t¹m øng (kú 1) vµo ngµy 15 hµng th¸ng, l­¬ng thanh to¸n (kú 2) vµo ngµy 1-3 cña th¸ng sau. - Khèi söa ch÷a h­ëng l­¬ng kho¸n. Kú t¹m øng lµ (kú 1) ngµy 20 hµng th¸ng, kú thanh to¸n (kú 2) ngµy 5-8 th¸ng sau. - Khèi gi¸n tiÕp h­ëng l­¬ng thêi gian. Kú t¹m øng lµ (kú 1) ngµy 15 hµng th¸ng, kú thanh to¸n (kú 2) ngµy 1-3 th¸ng sau. - ViÖc thanh to¸n l­¬ng chØ thùc hiÖn khi c¸c tæ ®éi, ph©n x­ëng, phßng ban ®· lµm ®Çy ®ñ thñ tôc thanh to¸n b¶ng biÓu theo qui ®Þnh vÒ thanh to¸n l­¬ng göi vÒ phßng tæ chøc theo mèi thêi gian qui ®Þnh. 3.3.6. Bé m¸y qu¶n lý ®Þnh møc lao ®éng tiÒn l­¬ng ë c¸c bé phËn - KÕ ho¹ch söa ch÷a m¸y theo c¸c cÊp (tÝnh hteo km ch¹y) TT CÊp söa ch÷a m¸y TiÖp, m¸y ®æi míi Km m¸y ch¹y CÊp s÷a ch÷a m¸y TY Km m¸y ch¹y R0, CbÞ 1.000 R0 500 Rm 10.000 Rt 6.000. Rmx 30.000 R1 18.000 Rv 100.000 R2 60.000 Rs 200.000 Rk 120.000 §¹i tu 800.000 §¹i tu 500.000 - Tæ s¶n xuÊt trùc tiÕp söa ch÷a theo dâi s¶n l­îng ®· lµm b¸o c¸o vÒ ph©n x­ëng. - Ph©n x­ëng thèng kª, kiÓm tra lËp b¶ng göi l¹i phßng tæ chøc lao ®éng ®Ó tÝnh l­¬ng (vµo ngµy cuèi th¸ng) - §èi víi c¸c tr­êng hîp l©m tu, lµm ngoµi qui tr×nh cÊp hoÆc t¸i chÕ, kh«i phôc phô tïng th× qu¶n ®èc ph©n x­ëng trùc tiÕp gi¸m s¸t ®Þnh møc thùc tÕ cña s¶n l­îng, s¶n phÈm ®ã. - Phßng tæ chøc lao ®éng thèng kª ®èi chiÕu so víi thùc tÕ ®Ó tÝnh l­¬ng cho toµn ph©n x­ëng. §ång thêi phßng tæ chøc còng th­êng xuyªn cö c¸n bé gi¸m s¸t c¸c bé phËn ph©n x­ëng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®Ó ®¸nh gi¸, ®­a ra ®Þnh møc ®óng víi sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ. - Gi¸m ®èc xem xÐt l¹i vµ ký duyÖt chuyÓn cho phßng tµi vô. 4. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t thùc tr¹ng cña viÖc tr¶ thï lao ®éng t¹i XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi 4.1. ¦u ®iÓm - XÝ nghiÖp thùc hiÖn chÕ ®é lµm viÖc 40h trong 1 tuÇn tõ n¨m 2000 lµ mét nç lùc lín cña toµn xÝ nghiÖp. Víi ®Æc thï cña ngµnh ®­êng s¾t nãi chung vµ XÝ nghiÖp §Çu m¸y Hµ Néi nãi riªng lµ kh«ng cã lóc nµo m¸y ngõng ch¹y kÓ c¶ ngµy lÔ tÕt cho nªn yªu cÇu víi ng­êi lao ®éng ph¶i t¨ng c­êng ®é lao ®éng míi ®¸p øng ®­îc nh÷ng ngµy nghØ (thø b¶y, chñ nhËt) mµ vÉn ®¶m b¶o ®­îc thu nhËp, mÆt kh¸c t¹o kh«ng khÝ tinh thÇn lµm viÖc h¨ng say, tho¶i m¸i cho cho ng­êi lao ®éng. - §èi víi c¸c bé phËn h­ëng l­¬ng kho¸n s¶n phÈm, cã sù th­ëng ph¹t râ rµng víi chÕ ®é chÝnh s¸ch, c¸ch tr¶ l­¬ng nh­ vËy, lµm cho ng­êi lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm ®èi víi s¶n phÈm cña m×nh lµm cho chÊt l­îng s¶n phÈm ®­îc n©ng cao. KhuyÕn khÝch c«ng nh©n cè g¾ng hoµn thµnh tèt nhiÖm vô n©ng cao ®­îc tr×nh ®é tay nghÒ, t¹o kh«ng khÝ lµm viÖc vui vÎ cã thµnh tÝch th× th­ëng, ph¶n c«ng s¶n phÈm th× ph¹t. - C¸ch tÝnh ®iÓm n¨ng suÊt, chÊt l­îng ®¶m b¶o cho ng­êi lao ®éng lµm viÖc cã hiÖu qu¶ sÏ ®­îc tr¶ thï lao chÝnh ®¸ng, ng­êi lµm viÖc ch©y l­êi sÏ bÞ gi¶m thu nhËp do h×nh thøc chÊm ®iÓm n¨ng suÊt, nã ph¶n ¸nh ®óng søc lao ®éng cña c«ng nh©n vµ theo ®óng chÝnh s¸ch lµ lµm theo n¨ng lùc h­ëng theo lao ®éng. 4.2. Nh­îc ®iÓm vµ nguyªn nh©n + HiÖn t¹i cßn nhiÒu hiÖn t­îng tiªu cùc nhÊt lµ khu vùc l¸i m¸y ®ã lµ viÖc tµi xÕ b¸n, cho nhiªn liÖu g©y bøc xóc cho ®¬n vÞ - nguyªn nh©n lµ do ch­a cã quy chÕ th­ëng ph¹t ®èi víi tr­êng hîp m¸y kÐo tµu kh«ng xö dông hÕt l­îng nhiªn liÖu hay tµi xÕ tiÕt kiÖm däc ®­êng ®· n¶y sinh tiªu cùc. + ChÊt l­îng m¸y ra x­ëng vÉn cßn cã m¸y ch­a tèt, lµm ph¶n c«ng s¶n phÈm g©y thiÖt h¹i cho xÝ ghiÖp vµ ng­êi lao ®éng. - Nguyªn nh©n: mét sè c«ng nh©n cßn lµm viÖc ch­a hÕt tr¸ch nhiÖm cña m×nh g©y nªn h­ háng. + Do chÊt l­îng cña vËt t­ phô tïng thay thÕ ®«i khi cßn ch­a ®óng chñng lo¹i vµ chÊt l­îng ch­a cao. + MÆt b»ng l­¬ng gi÷a c¸c bé phËn ch­a ®Òu, bé phËn th× cao, bé phËn l¹i thÊp g©y nªn tinh thÇn lµm viÖc cña mét sè ng­êi lao ®éng ch­a tháa m·n. VD: MÆt b»ng l­¬ng ph©n x­ëng TY th­êng thÊp h¬n so víi c¸c ph©n x­ëng kh¸c. Nguyªn nh©n: do m¸y ®· qu¸ cò møc ®é háng hãc nhiÒu, c­êng ®é lµm viÖc cña bé phËn nµy cao h¬n so víi tr­íc trong khi ®ã ®¬n gi¸ s¶n phÈm ®· ®­îc x©y dùng l©u mµ kh«ng ®­îc n©ng lªn, trong khi gi¸ c¶ thÞ tr­êng lu«n biÕn ®éng t¨ng. Do sè l­îng lao ®éng d­ thõa nªn b×nh qu©n møc l­¬ng/®Çu ng­êi gi¶m. - C¸c bé phËn phôc vô söa ch÷a vÉn cßn ®«ng lao ®éng, lµm viÖc Ýt hiÖu qu¶ dÉn ®Õn møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi trªn toµn xÝ nghiÖp bÞ gi¶m. - §èi víi c«ng nh©n l¸i m¸y: HÖ sè phøc t¹p chuyÕn tÇu cßn ch­a phï hîp, tháa ®¸ng. VD: tÇu kh¸ch th­êng ®Þa ph­¬ng hÖ sè lµ 2,2, m¸y ch¹y ®¬n lµ 1,2 lµ h¬i thÊp. So víi c¸c chuyÕn tÇu kh¸c th× còng ®ßi hái ng­êi tµi xÕ ph¶i ®iÒu khiÓn ®oµn tÇu nh­ nhau, h¬n n÷a nh÷ng m¸c tÇu nµy th­êng ch¹y chËm so víi nh÷ng c¸c ®oµn tÇu kh¸c cho nªn thêi gian mét ban m¸y nhiÒu khi qu¸ dµi nªn ®iÒu chØnh l¹i cho phï hîp h¬n. §èi víi viÖc th­ëng n¨m viÖc ph©n chia ra lµm bèn møc kh¸c nhau t¹o ra sù c¸ch biÖt qu¸ lín gi÷a nh÷ng ng­êi cã hÖ sè l­¬ng c¬ b¶n thÊp vµ ng­êi cã hÖ sè l­¬ng c¬ b¶n cao . T¹o sù so s¸nh , kh«ng tho¶i m¸i trong sè lao ®éng trÎ cã nhiÒu kh¶ n¨ng lao ®éng nh­ng møc th­ëng l¹i qu¸ thÊp. PhÇn iii c¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng ë xÝ nghiÖp ®Çu m¸y hµ néi 1-Xu h­íng ph¸t triÓn cña ngµnh ®­êng s¾t vµ xÝ nghiÖp §Çu m¸y HN . - XÝ nghiÖp Hµ Néi ®­îc sù quan t©m cña ngµnh d· ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn, n©ng cÊp cô thÓ n¨m 2001 mua míi 10 ®Çu n÷a ®ã lµ lo¹i ®©u m¸y ®æi míi vµ ®Õn 8/20004 cã thªm 10 ®Çu m¸y n÷a ®ã lµ lo¹i ®Çu m¸y cã søc kÐo lín nhÊt hiÖn ®¹i nhÊt ViÖt Nam. §ã lµ lo¹i ®Çu m¸y ®¸p øng nhu cÇu scs kÐo, tèc ®é cho hµnh tr×nh tÇu B¾c Nam kÐo theo sù ph¸t triÓn cña ®Çu m¸y th× c¬ së h¹ tÇng còng ®­îc n©ng cÊp theo ®Ó phï hîp.ChÊt l­îng c«ng nh©n l¸i m¸y söa ch÷a còng ngµy mét cao dÇn lªn. - ChÊt l­îng sè l­îng s¶n phÈm dÞch vô cña ngµnh ®­êng s¾t ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn: tõ tÇu thèng nh©t B¾c Nam hµnh tr×nh 48h nay cßn 30h.TiÕn tíi rót xuèng cßn 28h, chÊt l­îng phôc vô trªn tÇu ngµy cµng tèt h¬n, ®Ó ®¹t ®­îc nh­ vËy ®ßi hái ph¶i cã sù bøt ph¸ m¹ng d¹n trong ®Çu míi, n©ng cao søc kÐo tèc ®é. XÝ nghiÖp Hµ Néi ®­îc sù quan t©m cña ngµnh d· ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn, n©ng cÊp cô thÓ n¨m 2001 mua míi 10 ®Çu n÷a ®ã lµ lo¹i ®©u m¸y ®æi míi vµ ®Õn 8/20004 cã thªm 10 ®Çu m¸y n÷a ®ã lµ lo¹i ®Çu m¸y cã søc kÐo lín nhÊt hiÖn ®¹i nhÊt ViÖt Nam. §ã lµ lo¹i ®Çu m¸y ®¸p øng nhu cÇu scs kÐo, tèc ®é cho hµnh tr×nh tÇu B¾c Nam kÐo theo sù ph¸t triÓn cña ®Çu m¸y th× c¬ së h¹ tÇng còng ®­îc n©ng cÊp theo ®Ó phï hîp.ChÊt l­îng c«ng nh©n l¸i m¸y söa ch÷a còng ngµy mét cao dÇn lªn. -Víi nhu cÇu ngµy cµng cao cña ngµnh ,sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc nãi chung vµ cña ngµnh ®­êng s¾t nãi riªng, ®ßi hái c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh §­êng s¾t còng ph¶i ®¸p øng ®­îc nh÷ng thay ®æi, ph¸t triÓn ®ã. ChÊt l­îng, sè l­îng s¶n phÈm dÞch vô cña nhµnh §­êng s¾t ngú cµng ®­îc hoµn thiÖn: Tõ tÇu thèng nhÊt B¾c nam hµnh tr×nh 48h nay cßn 30h. tiÕn tíi sÏ rót xuèng cßn 28h ®Ó phôc vô ngµy cµng tèt h¬n kh¸ch hµng ChÊt l­îng phôc vô trªn tÇu ngµy cµng ph¶i tèt h¬n. §Ó ®¹t ®­îc nh­ vËy ®ßi ph¶i cã sù bøt ph¸ m¹nh d¹n trong mäi mÆt n©ng cao chÊt l­îng phôc vô, n©ng cao søc kÐo, tèc ®é ®Çu m¸y.v.v. khi ®ã ngµnh §­êng s¾t míi cã thÓ c¹nh tranh víi c¸c ph­¬ng tiÖn giao th«ng kh¸c .t¹o lßng tin víi kh¸ch hµng thu hót kh¸ch hµng vÒ víi m×nh. Víi môc tiªu ®ã th× ngay t¹i c¸c ®¬n vÞ trong ngµnh ph¶i hoµn thiÖn, cã n¨ng suÊt chÊt l­îng ,hiÖu qu¶ cao kÞp thêi ®¸p øng bÊt cø lóc nµo mµ ngµnh yªu cÇu . 2- Mét sè gi¶Ø ph¸p nh»m hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng ng­êi lao ®éng t¹i XÝ ngiÖp ®Çu m¸y Hµ Néi. §Ó ®¶m b¶o viÖc qu¶n lý nhiªn liÖu cña ®¬n vÞ cÇn ph¶i cã quy chÕ vÒ th­ëng ph¹t trong sö dông nhiªn liÖu, chèng thÊt tho¸t g©y thiÖt h¹ivÒ kinh tÕ nªn cã quy chÕ vÒ th­ëng ph¹t khi sö dông dÇu mì . phßng chèng hiÖn t­îng tiªu cùc lµ b¸n, cho nhiªn liÖu trªn ®­êng cña tµi xÕ, ®ång thêi lµm gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt nªn cã quy chÕ sau ®©y: 2.1 Quy chÕ khen th­ëng, ph¹t khi TiÕt kiÖm, l·ng phÝ nhiªn liÖu. Trªn c¬ së ®Þnh møc nhiªn liÖu do C«ng ty VËn t¶i Hµnh kh¸ch §­êng s¾t Hµ Néi giao, xÝ nghiÖp c¨n cø biÓu ®å ch¹y tÇu, lo¹i ®Çu m¸y, tÇn sè ®oµn tÇu ®Ó giao chØ tiªu nhiªn liÖu phï hîp víi tõng chuyÕn tÇu ®¶m b¶o ch¹y tÇu an toµn ®óng giê. Ng­êi cã tiÕt kiÖm nhiªn liÖu sÏ ®­îc th­ëng, ng­êi thùc hiÖn v­ît ®Þnh møc mµ kh«ng cã lý do chÝnh ®¸ng sÏ bÞ ph¹t, ng­êi lµm thÊt tho¸t nhiªn liÖu g©y thiÖt h¹i cho nhµ n­íc ngoµi viÖc båi th­êng thiÖt h¹i cßn ph¶i xem xÐt tr¸ch nhiÖm vµ xö ph¹t hµnh chÝnh trong kú thùc hiÖn nÕu c«ng nh©n l¸i tÇu cã tiÕt kiÖm ®­îc th­ëng nh­ng xÝ nghiÖp kh«ng ®¹t ®Þnh møc tæng gãp cña c«ng ty giao hoÆc tæng tiÕt kiÖm cña c«ng nh©n l¸i m¸y lín h¬n sè tiÕt kiÖm cña xÝ nghiÖp th× sÏ xem xÐt ®iÒu chØnh cho phï hîp. - Khi xÝ nghiÖp cã tiÕt kiÖm nhiªn liÖu so víi ®Þnh møc gép, cã thÓ trÝch 30% sè ®ã ®Ó gi¶m gi¸ thµnh sè cßn l¹i th­ëng cho c¸c chøc danh sau: kho¶ng : 80% th­ëng cho c«ng nh©n l¸i m¸y/th¸ng 10% cho quü dù phßng 10% th­ëng cho c¸c chøc danh cã liªn quan trùc tiÕp ®ãng gãp vµo viÖc gi¶m thÊp chØ tiªu nhiªn liÖu ch¹y tÇu hµng quý. - Th­ëng cho c«ng nh©n l¸i m¸y; + §iÒu kiÖn th­ëng: hoµn thµnh nhiÖm vô chuyÕn tÇu, b¶o ®¶m an toµn, ®óng giê. + Ghi chÐp b¸o c¸o vËn chuyÓn ®Çy ®ñ, trung thùc, râ rµng. + Víi tµi xÕ tr­ëng: trong th¸ng kh«ng cã c«ng nh©n vi ph¹m chÕ ®é qu¶n lý nhiªn liÖu m¸y cã tiÕt kiÖm, b¶n th©n cã tiÕt kiÖm. + Nhiªn liÖu tiÕt kiÖm vµ l·ng phÝ ®­îc bï trõ trong th¸ng. Møc th­ëng cho c¸c chøc danh nh­ sau: Nhiªn liÖu Tµi xÕ Phô tµi xÕ Tµi xÕ tr­ëng DÇu ®iezen 65% 30% 5% + Nh÷ng chuyÕn tÇu sau ®©y cã tiÕt kiÖm còng kh«ng ®­îc th­ëng: trë ng¹i ch¹y tÇu (cøu viÖn, thay m¸y) do tr¸ch nhiÖm cña ban m¸y: . Kh«ng lµm thñ tôc giao dÇu. . Ghi chÐp b¸o c¸o vËn chuyÓn kh«ng râ rµng. . Vi ph¹m chÕ ®é qu¶n lý nhiªn liÖu. - Th­ëng c¸c chøc danh kh¸c; Cuèi quý thùc hiÖn nÕu xÝ nghiÖp cã tiÕt kiÖm nhiªn liÖu so víi ®Þnh møc tæng gép, sau khi ®· ®­îc c«ng ty kiÓm tra x¸c nhËn th× c¸c chøc danh liªn quan trùc tiÕp ®Õn viÖc gi¶m thÊp chØ tiªu nhiªn liÖu + §éi tr­ëng l¸i m¸y nÕu c«ng nh©n trong ®éi kh«ng cã ai vi ph¹m th× ®­îc th­ëng 1% sè nhiªn liÖu mµ ®éi tiÕt kiÖm ®­îc. Nh­ng tèi ®a kh«ng qu¸ 100.000®/th¸ng. + Ph©n ®o¹n vËn dông ®­îc th­ëng 4% sè nhiªn liÖu tiÕt kiÖm cho c¸n bé l·nh ®¹o, c¸n bé qu¶n lý xÝ nghiÖp cã thµnh tÝch lµm gi¶m chØ tiªu nhiªn liÖu ch¹y tÇu. - Th­ëng tæng kÕt nhiªn liÖu: KÕt thóc n¨m kÕ ho¹ch khi xÝ nghiÖp hoµn thµnh chØ tiªu nhiªn liÖu tæng chi phÝ nhiªn liÖu gi¶m so víi ®Þnh møc chi phÝ c«ng ty giao th× phÇn tiÒn tiÕt kiÖm nhiªn liÖu cßn l¹i ®­îc céng víi phÇn dù phßng cña xÝ nghiÖp ®Ó ph©n phèi cho tÊt c¶ CBCNV trong n¨m cã thµnh tÝch ®ãng gãp vµo viÖc gi¶m thÊp chØ tiªu nhiªn liÖu vµ s¶n phÈm cuèi cïng cña xÝ nghiÖp. + C«ng nh©n vi ph¹m quy ®Þnh vÒ qu¶n lý nhiªn liÖu g©y l·ng phÝ, thÊt tho¸t, g©y tai n¹n lao ®éng, tai n¹n ch¸y tÇu lµm t¨ng chi phÝ cho gi¸ thµnh vËn t¶i th× kh«ng ®­îc h­ëng. - Ph¹t c«ng nh©n l¸i tÇu: + Ph¹t 100% gi¸ trÞ nhiªn liÖu l·ng phÝ (tÝnh trªn gi¸ gèc). + Ban m¸y kh«ng giao dÇu mì ph¹t tµi xÕ lµ 20.000 ®, phô tµi xÕ 10.000® + C«ng nh©n l¸i m¸y vi ph¹m chÕ ®é qu¶n lý nhiªn liÖu (lÊy c¾p, cho) ph¶i båi hoµn 100%. + Tr­êng hîp miÔn gi¶m: kÐo tÇu ®Æc biÖt siªu tr­êng, siªu träng, cøu viÖn hoÆc lý do kh¸ch quan. 2 Mét sè kiÕn nghÞ víi c¬ quan cÊp trªn. + §Ò nghÞ víi C«ng ty vËn t¶i Hµnh kh¸ch §­êng s¾t Hµ néi lµ: _ N©ng thªm lªn ®¬n gi¸ c¸c cÊp m¸y söa ch÷a , ®¬n gi¸ cña c¸c m¸c tÇu ®Þa ph­¬ng ,míi ®¸p øng víi sù nÆng nhäc vÊt v¶ cña ng­êi lao ®éng do m¸y mãc cò sö dông qu¸ l©u , ®· hÕt khÊu hao . §ång thêi ®¶m b¶o thu nhËp cho ng­êi lao ®éng t¨ng theo sù gia t¨ng gi¸ c¶ cña thÞ tr­êng (vÐ b¸n cho hµnh kh¸ch t¨ng trong khi ®¬n gi¸ cña s¶n phÈm vÉn gi÷ nguyªn ) _§Ò nghÞ TCT§SVN ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng cho XN§M HN v× hiÖn nay c¬ së h¹ tÇng cßn nhiÒu bé phËn qu¸ cò n¸t , l¹c hËu cÇn ph¶i n©ng cÊp ®¸p øng kÞp thêi sù ph¸t triÓn cña nghµnh vµ khu vùc . ThiÕt bÞ cßn nhiÒu m¸y mãc cò kü l¹c hËu nh­ m¸y tiÖn, m¸y c¬ khÝ kh¸c.CÇn ph¶i cã mét sè m¸y chuyªn dïng ®Ó phôc vô cho c¸c chñng lo¹i ®Çu m¸y kh¸c nhau, kÞp thêi ®¸p øng yªu cÇu m¸y vËn dông cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o chÊt l­îng m¸y ra x­ëng , rót ng¾n thêi gian m¸y dõng trong x­ëng .b¶o ®¸m s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t n¨ng suÊt chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶. Tr­êng ®¹i häc kinh tÕ quèc d©n Khoa qu¶n trÞ kinh doanh Chuyªn ®Ò thùc tËp ®Ò tµi mét sè hiÓu biÕt vÒ tiÒn l­¬ng tiÒn th­ëng ë xÝ nghiÖp ®Çu m¸y hµ néi Gi¸o viªn h­ính dÉn: pgs-ts nguyÔn ngäc huyÒn Häc viªn: leminhthanh Líp: k35A- ®s HÖ: t¹i chøc Hµ néi: th¸ng 11 n¨m 2006 X¸c nhËn cña c¬ quan thùc tËp XÝ nghiÖp ®Çu m¸y hµ néi