Chuyên đề Một số kiến nghị nhằm nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty bảo hiểm Hà Nội

Các vụ tai nạn xảy ra luôn được cán bộ công ty phân tích một cách tỉ mỉ mức độ thiệt hại, và bồi thường một cách thoả đáng, hợp tình, hợp lý tạo nên mối quan hệ tốt giữa cơ quan bảo hiểm và các đơn vị chủ xe . Tai nạn xảy ra, sau khi được tiến hành giám định xong công ty bảo hiểm Hà Nội sẽ giải quyết bồi thường cho các chủ xe ô tô. Thông thường, việc giải quyết cho các chủ sau tai nạn tại công ty Bảo Việt Hà Nội được tiến hành sau khi đã thu thập đầy đủ các giấy tờ cần thiết như: Biên bản khám nghiệp hiện trường; biên bản khám nghiệm xe; biên bản giải quyết tai nạn giao thông; biên bản giám định; các chứng từ hoá đơn; bảng thanh toán sửa chữa tài sản; giấy chứng nhận bảo hiểm; giấy phép lái xe; giấy đăng ký xe... Căn cứ vào những tài liệu trên, công ty bảo hiểm Hà Nội tiến hành bồi thường một cách nhanh chóng, kịp thời và thuận tiện, đảm bảo quyền lợi cho chủ xe . Mặt khác, thời gian giải quyết bồi thường của công ty ngày càng được rút ngắn ,đắp ứng được yêu cầu của thực tế. Sau khi tiến hoàn thành tất thủ tục hồ sơ, chỉ trong vòng chưa đầy 15 ngày công ty đã giải quyết bồi thường cho các chủ xe ôtô, thậm chí có những vụ bồi thừơng được giải quyết tại chỗ khi đủ hồ sơ cần thiết. Các sự cố bảo hiểm xảy ra đều được hướng dẫn thủ tục ban đầu nhanh chóng, nhiều trường hợp khách hàng gặp khó khăn được giải quyết tạm ứng để giảm bớt khó khăn ban đầu. Rất nhiều hồ sơ được giải quyết ngay trong ngày để hạn chế đi lại nhiều lần, giảm phiền hà cho khách hàng. Đây là một điều đáng ghi nhận, thể hiện sự cố gắng của các cán bộ công ty trong việc củng cố và nâng cao uy tín của công ty nói riêng và của nghành bảo hiểm nói chung. Tạo sự hấp dẫn lớn để thu hút khách hàng và tạo điều kiện cho công tác khai thác được thuận lợi. Để thấy rõ hơn tình hình giải quyết bồi thường nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô ở công ty Bảo Việt Hà Nội , chúng ta sẽ xem xét số liệu dưới đây: Bảng2: Tình hình giải quyết bồi thường nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty bảo hiểm Hà Nội . Năm Chỉ tiêuĐơn vị19961997199819992000Số vụ tai nạn năm trước chuyển sangvụ5866706872Số vụ tai nạn phát sinh trong nămvụ19402188293826082524Số vụ đã giải quyết bồi thường vụ19322184294026042520Số vụ còn tồn đọngvụ6670687276Tổng số tiền bồi thường Tr.đ676679608955995010746Số tiền bồi thường bình quân 1 vụTr.đ3,50213,64473,04593,8214,2643 (Nguồn: Phòng phi hàng hải –Công ty bảo hiểm Hà Nội ) Theo số liệu ở bảng III chúng ta thấy: Thứ nhất là: số vụ tai nạn phát sinh ngày càng tăng. Cụ thể là những năm 1996,1997,1998, nhưng đến năm 1999 và 2000 số vụ tai nạn có xu hướng giảm. Nguyên nhân làm cho những vụ tai nạn trên có chiều hướng tăng là do ý thức của người điều khiển xe ôtô. Mặt khác, do đặc điểm của giao thông đường bộ chất lượng kém, nhiều đoạn đường nhỏ hẹp đã dẫn đến những vụ tai nạn. Thứ hai là: số vụ tai nạn đã được giải quyết bồi thường ngày càng tăng lên qua các năm, năm 96 là 1932 tr.đ, năm 97 là 2184 tr.đ, năm 98 là 2940 triệu đồng. Nguyên nhân chính là do số xe ô tô tham gia bảo hiểm tai nạn ngày càng tăng và số vụ tồn đọng của năm trước chuyển sang cũng nhiều. Mặt khác, có những chủ xe (lái xe) gặp tai nạn tổn thất rất nhỏ cũng thông báo cho công ty bảo hiểm Hà Nội và yêu cầu bồi thường. Từ những số liệu đó có thể thấy được công tác giải quyết bồi thường của công ty bảo hiểm Hà Nội đã được chú trọng và đảm bảo tính kịp thời, có thể là do: + Đội ngũ cán bộ nghiệp vụ của công ty bảo hiểm Hà Nội ngày càng tăng về số lượng và chất lượng. Chính vì vậy khi có tai nạn xảy ra, cán bộ giám định có mặt ngay tại hiện trường do đó số vụ tai nạn được giám định trực tiếp tăng lên. điều đó sẽ giúp cho công tác giải quyết bồi thường được nhanh chóng, kịp thời hơn. Mặt khác, do phân cấp trách nhiệm bồi thường nên các phòng trong công ty bảo cũng như các văn phòng đại diện ở quận, huyện sẽ giải quyết bồi thường cho những vụ tổn thất dưới 5 triệu đồng, còn những vụ có tổn thất lớn hơn 5 triệu thì được chuyển sang phòng giám định bồi thường giải quyết, như vậy cán bộ các phòng có điều kiện giám định và thu thập hồ sơ để giải quyết bồi thường được nhanh chóng, chính xác, kịp thời. + Do công tác giám định được tốt hơn nên đã tạo điều kiện thuận lợi cho công tác bồi thường được chính xác, kịp thời. + Do được sự hỗ trợ tích cực của khâu khai thác tức là các nhân viên khai thác trước khi kí kết hợp đồng bảo hiểm đều kiểm tra các Giấy tờ cần thiết liên quan như: bằng lái xe, giấy đăng kí... và luôn nhắc nhở, giải thích cho các chủ xe hiểu rõ hơn quyền lợi của mình khi tham gia bảo hiểm. Vì vậy, khi có tai nạn xảy ra thì họ cũng đã chuẩn bị đầy đủ các giấy tờ để đòi bồi thường, do đó công tác giải quyết bồi thường của công ty bảo hiểm Hà Nội cũng được tiến hành nhanh chóng. + Do tinh thần trách nhiệm, năng lực của cán bộ nhân viên, khả năng tài chính của công ty ngày càng cao. Tuy nhiên năm 1999 và năm 2000 số vụ bồi thường có xu hướng giảm là do số xe ôtô tham gia bảo hiểm và số vụ tai nạn qua hai năm đó cũng có xu hướng giảm. Như vậy, chúng ta có thể thấy rằng công tác giải quyết bồi thường vật chất xe cơ giới nói chung và công tác giải quyết bồi thường vật chất xe ôtô nói riêng và tương đối phức tạp không thể tránh khỏi những hạn chế. Mặc dù số vụ tai nạn được giải quyết bồi thường ngày càng tăng nhưnng số vụ tồn đọng qua các năm cũng tăng. Cụ thể là năm 96 là 58 vụ, năm 97 là 66 vụ, năm 98 là 70 vụ, năm 99 là 68 vụ, năm 2000 là 72 vụ. Số vụ tồn đọng nhiều ở công ty không phải là do năng lực, trình độ, tinh thần trách nhiệm của cán bộ công ty không đáp ứng yêu cầu mà là do thiệt hại của mỗi vụ tai nạn là rất lớn con số lên tới hàng chục triệu đồng. Vì vậy công tác giám định cần phải được tiến hành cẩn thận,tỉ mỉ, chi tiết nhiều khi còn phải thuê các chuyên viên giám định. Do đó thời gian để thu thập hồ sơ cho việc giải quyết bồi thường là khá lâu, đây chính là nguyên nhân gây ra sự tồn đọng hồ sơ ở công ty bảo hiểm Hà Nội. Thứ ba là: trong những năm qua chất lượng khai thác của công tác giải quyết bồi thường đã được nâng lên rõ rệt. Nhìn chung tổng số tiền bồi thường tai nạn hàng năm tăng lên, như năm 96 số tiền bồi thường là 6766 triệu đồng, đến năm 97 số tiền bồi thường là 7960 tr.đ, năm 98 số tiền bồi thường là 8955 tr, năm 99 số tiền bồi thường là 9950 tr.đ và năm 2000 số tiền bồi thường là 10746 tr.đ. Số tiền bồi thường trên đã thực sự góp phần giúp cho các chủ xe khắc phục được hậu quả xảy ra khi gặp tai nạn, phần nào ổn định sản xuất kinh doanh cho các chủ xe ôtô tham gia bảo hiểm. Nhìn vào chỉ tiêu số tiền bồi thường bình quân 1 vụ ta thấy số tiền bồi thường bình quân 1 vụ tăng dần qua các năm, năm 96 là 3,5021 tr.đ thì năm 2000 là 4,2643 tr.đ, tức là hơn 700 nghìn.đ/ vụ, điều này chính tỏ các vụ tai nạn để lại hậu quả nghiêm trọng ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả kinh doanh của các chủ xe. Tuy nhiên, cũng cần phải xét lí do của sự tăng lên hàng năm về số tiền bồi thường, sở dĩ có điều đó là do: + Có thể nhận thấy rằng do điều kiện đường xá giao thông trong địa bàn Hà Nội chật hẹp, đông người qua lại, đặc biệt là số lương xe ôtô cũng như xe máy ngày càng gia tăng, trong khi đó có nhiều lái xe nhất là các lái xe của các công ty TAXI hay phóng nhanh vượt ẩu để tranh giành khách nên dẫn tới tai nạn ngày càng gia tăng. + Để đánh giá chất lượng của công tác giải quyết bồi thường chúng ta phải xem xét quá trình bồi thường của các vụ tai nạn đúng hay sai và có xảy ra tranh chấp sau khi đã giải quyết bồi thường hay không. + Do cơ cấu xe tham gia bảo hiểm toàn bộ tăng nhanh chóng qua các năm, vì thế số tiền bảo hiểm tăng lên dẫn đến khi có tai nạn xảy ra thì số tiền bồi thường tăng, mặc dù có những năm số vụ bồi thường giảm nhưng số tiền bồi thường vẫn tăng. Nhìn một cách tổng quát thì công tác bồi thường tại công ty bảo hiểm Hà Nội đã đạt được những kết quả sau: + Rất nhiều hồ sơ đã được giải quyết trong thời hạn ngắn nhất để hạn chế đi lại nhiều lần, giảm phiền hà cho các chủ xe. + Việc tổ chức, xét duyệt, trả tiền bồi thường đã được củng cố và cải tiến. Tuy nhiên, trong công tác bồi thường vẫn còn nhiều tồn tại: + Việc hướng dẫn thủ tục ban đầu cho một số hồ sơ chưa được chu đáo, do vậy phải hướng dẫn nhiều lần, khách hàng phải đi lại nhiều lần, ảnh hưởng đến uy tín của công ty. Một số khâu trong công tác bồi thường đôi lúc còn chậm dẫn đến việc giải quyết một số hồ sơ bồi thường không đảm bảo thời gian như trong quy định. + Một số vụ bồi thường lớn hoặc bồi thường cho các khách hàng chiến lược chưa được giải quyết nhanh chóng, dứt điểm, còn để khách hàng khiếu nại lên cơ quan cấp trên. Một số vụ tai nạn giám định ban đầu chưa đủ căn cứ pháp lí phải bổ sung trong quá trình giải quyết dẫn đến kéo dài thời gian bồi thường. + Đôi lúc ở một vài vụ việc tinh thần, thái độ phục vụ của cán bộ chưa thật đúng mức, gây hoài nghi cho các chủ xe. + Việc kiểm tra hướng dẫn bồi thường dưới phân cấp chưa thường xuyên và chưa có hiệu quả. + Trình độ nghiệp vụ của cán bộ quản lí bồi thường và tiến hành giải quyết bồi thường trên phân cấp chưa đều. Quy trình giải quyết bồi thường và luân chuyển hồ sơ bồi thường trong nội bộ vẫn còn chậm cần phải được điều chỉnh lại .cho phù hợp với tình hình hiện nay. 4. Công tác đề phòng và hạn tổn thất Đề phòng và hạn chế tổn thất là một khâu không thể thiếu được trong bất kỳ một nghiệp vụ nào. Nó không chỉ là trách nhiệm mà còn là quyền lợi của các công ty bảo hiểm. Nếu làm tốt khâu này số vụ tổn thất sẽ giảm đi nà công ty bảo hiểm giảm được số tiền chi bồi thường cho các đối tượng tham gia bảo hiểm,vì vậy trong kinh doanh bảo hiểm công tác đề phòng và hạn chế tổn thất có ý nghĩa rất quan trọng, nó không chỉ mang lại cho công ty bảo hiểm hiệu quả kinh doanh mà còn thực hiện mục tiêu cao cả: Làm giảm số vụ tai nạn gây tổn thất cho công ty, cho các chủ xe, cho người tham gia bảo hiểm, cho mọi người dân. Thể hiện tính nhân đạo cho xã hội, phản ánh đúng nhiệm vụ của công ty bảo hiểm Hà Nội đối với những mục tiêu kinh tế và mục tiêu xã hội. Đối với từng nghiệp vụ bảo hiểm khác nhau, công tác đề phòng và hạn chế tổn thất có những phương pháp khác nhau. Trong nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô muốn giảm số vụ tai nạn giao thông xảy ra hàng năm công ty bảo hiểm Hà Nội đã thực hiện những phương pháp đề phòng và hạn chế tổn thất : + Tuyên truyền sâu rộng trong quần chúng nhân dân về luật lệ an toàn giao thông bằng các hình thức panô, áp phích và trên các phương tiện thông tin. + Công ty phải phối hợp chặt chẽ với các ngành giao thông, công an tăng cường hệ thống biển báo, xây dựng thêm những đường lánh . + Công ty phải tuyên truyền, động viên phong trào giữ gìn an toàn giao thông, khen thưởng kịp thời các đơn vị và các cá nhân có thành tích xuất sắc trong công tác đề phòng và hạn chế tổn thất. + Công ty còn hỗ trợ kinh phí cùng với Sở giao thông công chính thành phố để tổ chức thi lái xe an toàn, lái xe cơ giới, giáo dục tập huấn cho lái xe, phổ biến kinh nghiệm xử lý một số vụ tai nạn điển hình, cách hạn chế tổn thất khi tai nạn xảy ra. Công ty bảo hiểm hỗ trợ kinh phí để giúp cho các chủ xe, các đơn vị giám định xe định kỳ để đảm bảo an toàn trong quá trình vận chuyển. Chính qua những phong trào thi đua, tập huấn, phát động dài ngày đã góp phần nâng cao tay nghề, ý thức chấp hành luật lệ giao thông, đảm bảo hệ số an toàn cao của các loại xe và góp phần không nhỏ trong công tác đề phòng và hạn chế tổn thất Để đánh giá công tác đề phòng và hạn chế tổn thất của công ty bảo hiểm Hà Nội chúng ta hãy quan sát bảng 3. Bảng 3: Chi đề phòng và hạn chế tổn thất của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty bảo hiểm Hà Nội . Đơn vị: Triệu đồng. Chỉ tiêu Năm Tổng chiTrong đóHỗ trợTuyên truyềnKhen thưởngHội nghị1996525157,5236,2578,7552,5199754016224381541998549,18192,213247,5982,37701999478,23167,38215,295,64602000489,69171,392220,3697,9380(Nguồn: Phòng phi hàng hải- Công ty bảo hiểm Hà Nội ) Nhìn vào bảng số liệu của bảng 3 ta thấy : Số tiền mà công ty bảo hiểm Hà Nội dùng để đề phòng và hạn chế tổn thất chủ yếu tập trung vào: + Khoảng hơn 35% số tiền chi bình quân trong 5 năm được dùng để hỗ trợ cho các đơn vị vận tải mua sắm các trang thiết bị phục vụ công tác ngăn ngừa rủi ro nhằm đảm bảo an toàn cho các chủ xe. + Số tiền bình quân chi trong 5năm chiếm khoảng 45% số tiền chi đề phòng và hạn chế tổn thất được dùng để tuyên truyền sâu rộng trong quần chúng nhân dân và các đơn vị vận tải vè luật an toàn giao thông bằng cáchình thức panô, ap phíc, truyền hình... + Số tiền còn lại dùng để động viên phong trào giữ gìn an toàn giao thông, khen thưởng các đơn vị cá nhân có thành tích xuất sắc trong đề phòng và hạn chế tổn thất. Chi hội nghị cuối năm để đánh giá, tổng kết công tác đề phòng và hạn chế tổn thất,và tinh hình thực hiện chế độ bảo hiểm vật chất xe ôtô giữa công ty bảo hiểm và ngành giao thông vận tải. Đồng thời họp với ngành, đơn vị để bàn biện pháp và xây dựng phương án đề phòng và hạn chế tổn thất. Tóm lại, nếu công ty bảo hiểm Hà Nội làm tốt khâu đề phòng và hạn chế tổn thất thì sẽ có tác dụng: +Số vụ tổn thất sẽ giảm đi, sẽ giảm được tỷ lệ tổn thất từ đó công ty sẽ giảm được số tiền bồi thường cho các đối tượng tham gia bảo hiểm. +Làm cho khách hàng tin tưởng hơn ở công ty bảo hiểm. +Nếu làm tốt thì hiệu quả của nó sẽ phát huy được lâu dài trong hiều năm. +Góp phần nâng cao uy tín của công ty trên thị trường bảo hiểm. 5. Tình hình trục lợi bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty Bảo Việt Hà Nội Trục lợi bảo hiểm là hành vi cố tình gian dối ,lừa đảo có thể chủ định ngay từ đầu khi tham gia bảo hiểm hoặc phát sinh sau khi xảy ra rủi ro cho đối tượng bảo hiểm nhằm chiếm đoạt số tiền từ công ty bảo hiểm mà đáng lý ra họ không được hưởng. Trong vài năm qua công tác kiểm tra, pháp chế đã có những chuyển biến đáng khích lệ. Dưới sự chỉ đạo của ban giám đốc, cán bộ công nhân viên phòng kiểm tra nội bộ đã thực sự phát huy vai trò là công cụ quản lý, đã phát hiện ra nhiều vụ gian lận bảo hiểm với số tiền khá lớn được thể hiện qua bảng sau Bảng 4: Tình hình giải quyết hồ sơ khiếu nại nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô tại Công ty bảo hiểm Hà Nội qua 5 năm 1996 – 2000. Năm Chỉ tiêuĐơn vị19961997199819992000Số vụ khiếu nạiVụ19422279295826242543Số vụ bồi thường 19322184294026042520Số vụ nghi ngờ-7095107110115Số vụ gian lận phát hiện-1015182023Số tiền bồi thường Tr.đ676679608955995010746Số tiền từ chối bồi thường -6168737580ST từ chối BT trung bình mỗi vụ-6,14,5334,0563,753,478Tỷ lệ số vụ gian lận đã phát hiện so với số vụ nghi ngờ gian lận%14,2915,7916,8218,1820Tỷ lệ nghi ngờ gian lận so với hồ sơ khiếu nại-3,64,133,624,194,52Tỷ lệ ST từ chối BT so với STBT -0,98,548,150,750,74(Nguồn: Phòng phi hàng hải-Công ty bảo hiểm Hà Nội ) Điều này phản ánh sự nỗ lực của nhân viên điều tra nhưng còn hạn chế do nguyên nhân: - Số lượng công việc khá lớn. - Trang bị về kỹ thuật cũng như khả năng đáp ứng nhu cầu làm việc chưa cao. - Cán bộ chưa được hưởng chế độ ưu đãi ( thưởng hoặc chia phần % các vụ gian lận đã phát hiện ...). - Các hình thức trục lợi bảo hiểm ngày càng gia tăng. Phòng thanh tra của công ty đã thống kê được các hình thức trục lợi bảo hiểm mà khách hàng thường sử dụng để trục lợi bảo hiểm ở công ty . Các hình thức trục lợi trong bảo hiểm vật chất xe ôtô + Hợp lý hoá ngày và hiệu lực bảo hiểm Để bù đắp những thiệt hại do tai nạn gây ra không nằm trong thời hạn bảo hiểm ,các khách hàng đã sử dụng triệt để mối quan hệ bảo hiểm, hối lộ cán bộ chức năng để thay đổi ngày giờ xảy ra tai nạn, hay thông đồng, lừa dối đại lý bán lẻ của công ty bảo hiểm nhằm hợp lý hoá tổn thất do tai nạn gây ra nằm trong thời hạn bảo hiểm Trường hợp này xảy ra nhiều ở Bảo Việt Hà Nội tiêu biểu như vụ việc sau: Vụ 1: Ngày 12-3-1996 ôtô mang biến số 20A-6435 của xí nghiệp sản xuất vật liệu xây dựng công trình thông tin đã gây tai nạn tại thuận thành Phổ Yên, Bắc Thái thiệt hại 53 triệu đồng .Trong hồ sơ yêu cầu bồi thường có hợp đồng bảo hiểm thời hạn từ 8-3-1996 đến hết năm 1997. Nhận thấy ngày mua bảo hiểm gần với ngày xảy ra tai nạn nên công ty bảo hiểm Hà Nội đã nghi ngờ và cho điều tra. Sau khi xác minh, thanh tra kết luận : vụ tai nạn xảy ra sáng12-3-1996, mua bảo hiểm chiều 12-3-1996 ngưng đã có sự thống đồng giữa người bán bảo hiểm và khách hàng để ghi lùi lại ngày bảo hiểm . Công ty bảo hiểm Hà Nội từ chối bồi thường 53 tr.đ . Vụ 2: Ngày 17/11/1998 xe 52M-4965 của công ty trách nhiệm hữu hạn điện -điện tử thực hành sao Bắc Đẩu đâm vào phân cách km9+700 quốc lộ5A, giấy chứng nhận bảo hiểm có thời hạn 13/11/1998 đến hết năm 1999 . Thanh tra xác minh và kết luận : tai nạn xảy ra ngày 11/11/1998 nhưng chủ xe đã yêu cầu công an ghi lùi ngày xảy ra tai nạn (ghi thành 17/11/1998) công ty bảo hiểm Hà Nội từ chối bồi thường 20,75tr.đ Hành vi trục lợi này ngày càng gia tăng, tuy hành động đó chỉ bột phát sau tai nạn nhưng cũng gây khó khăn không nhỏ trong việc giải quyết bồi thường của công ty bảo hiểm Hà Nội . + Thay đổi tình tiết vụ tai nạn Tại công ty bảo hiểm Hà Nội, trục lợi theo hình thức này thường xảy ra trong những trường hợp sau: - Vi phạm luật lệ giao thông . - Bằng lái xe không có, hết hiệu lực hoặc không phù hợp với loại xe được lái. - Giấy phép lưu hành không hợp lệ hoặc quá hạn. Có thể nêu ra một số ví dụ: Ngày 6/4/1997 xe 29K-4095 của công ty cơ khí máy Gia Lâm đâm vào một ô tô khác tại Phong Châu, Phú Thọ thiệt hại 39.770.000tr.đ. Trong khi điều tra, thanh tra đã yêu cầu kiểm tra mọi giấy tờ có liên quan và đã phát hiện: Giấy phép lưu hành cũ có hiệu lực đến hết ngày 6/2/1997 Ghép lưu hành mới cấp có hiệu lực từ ngay 13/6/1997 Kết luận :Tai nạn gây tổn thất trong thơig gian không có giấy phép lưu hành xe.Công ty bảo hiểm Hà Nội từ chối bồi thường 39.770.000tr đ + Tạo hiện trường giả Trường hợp này thường đi liền với hình thức thay đổi lỗi, nguyên nhân trong vụ tai nạn. Số tiền hòng trục lợi trong những trường hợp này thường là lớn, thủ đoạn của hành vi gian lận này rất tinh vi, chặt chẽ khiến công tác giám định cũng khó khăn hơn. Điển hình là vụ xe mang biển kiểm soát 29K –9840 xảy ra tai nạn ngày 2/4/1998 làm một người bị thương, 3 ôtô hỏng, thiệt hại 55tr.đ và lỗi hoàn toàn do xe 29K-9840 của chủ xe Mai Văn Hoà tham gia bảo hiểm tại công ty bảo hiểm Hà Nội .Trường này do 3 chủ xe đã lừa công ty bảo hiểm Hà Nội bằng cách lập hiện trường giả, tạo vụ tai nạn do xe 29K-9840 gây ra đối với 2 xe kia (mặc dù lỗi của xe này nhỏ hơn lỗi của 2 xe kia ) vì 2xe kia đó không mua bảo hiểm. Nếu vụ việc này không được phanh thui thì ngẫu nhiên cả 3 đều có lợi . Từ vụ việc trên, cán bộ giám định và thanh tra cần đề phòng với những vụ trục lợi có tính toán, có tổ chức nhằm tạo dựng một hiện trường giả hoản hảo. + Khai tăng tiền bồi thường Những hình thức trục lợi đã nêu trên chủ yếu là những trường hợp chủ xe tìm cách hợp lý hoá vụ tai nạn để thu tiền bất chính. Song phổ biến hiện nay tồn tại trong những chứng từ gửi công ty bảo hiểm là người được bảo hiểm thường khai tăng số tiền tổn thất không đúng thực tế rủi ro xảy ra. Ví dụ như: vụ tai nạn ngày20/6/1996 xe 31A-200của Tổng công ty Điện lực Việt Nam gây tai nạn tại quốc lộ2 Vĩnh Phú. Nguyên nhân do 2xe đi cùng chiều đâm nhau, thiệt hại thân vỏ sửa chữa hết 16,7 tr.đ. Thanh tra đến xưởng sửa chưa xác minh, kết luận: chi phí sửa chữa hết 9,1 tr.đ ,công ty từ chối bồi thường số tiền vượt quá(7,6tr.đ) Nhưng hình thức trục lợi và những trên một phần của những vụ gian lận đã được khám phá. Còn rất nhiều vụ gian lận chưa được phát hiện và xử lý kịp thời. Bên cạnh đó ngày càng xuất hiện những thủ đoạn mới trong trục lợi bảo hiểm, đòi hỏi sự đầu trang bị kỹ thuật cũng như trình độ của giám định viên trong công ty . Sự gia tăng một cách đáng lo ngại các hành vi trục lợi trên thị trường bảo hiểm đòi hỏi cán bộ thanh tra của công ty bảo hiểm Hà Nội tìm ra những nguyên nhân dẫn đến hành vi đó . Cụ thể là: - Công tác quản lý khai thác còn lỏng lẻo khiến cho chủ xe có thể khiếu nại, gian lận bằng các bảo hiểm sau tai nạn ( sửa hồ sơ, ghi lùi ngày tai nạn về sau ..) - Khâu giám định bồi thường của công ty bảo hiểm chưa thực hiện tốt, khiến cho chủ xe gian lận hết lần này đến lần khác . Công tác giám định điều tra chưa thực hiện tốt một phần là do trình độ cán bộ giám định còn kém, một phần là do pháp luật chưa có những điều chỉnh trong lĩnh vực này. - Pháp luật chưa nghiêm minh, chưa hoàn chỉnh hoặc có những trường hợp chính những trường hợp chính người thực thi pháp luật không làm tròn nhiệm vụ của mình và còn tiếp tay cho chủ xe . Nhiều trường hợp lừa đảo gian lận bảo hiểm được phát hiện nhưng không bị trừng phạt của luật pháp do bản thân công ty bảo hiểm không muốn làm to chuyện vì họ muốn giữ khách hàng. Nhìn chung việc tìm ra nguyên nhân của hành vi trục lợi là rất quan trọng ,nó góp phần đưa ra kinh nghiệm cho các nhà bảo hiểm trong phòng chống trục lợi giúp công ty tránh được hậu quả do hành vi trục lợi bảo hiểm gây ra. Hành vi trục lợi bảo hiểm còn ảnh hưởng đến hiệu quả kinh doanh của công ty mà còn giảm sút uy tín của công ty bảo hiểm trên thị trường. 6. Phân tích kết quả và hiệu hoạt động kinh doanh Kết quả kinh doanh nói chung và kết quả kinh doanh bảo hiểm nói riêng được thể hiện chủ yếu ở 2 chỉ tiêu : doanh thu và lợi nhuận nghiệp vụ . Kết quả kinh doanh là một số tuyệt đối, phản ánh cụ thể kết quả của nghiệp vụ mang lại từ khâu khai thác đến khâu bồi thường .Trong lĩnh vực bảo hiểm ,vì nó là một nghành thuộc lĩnh vực sản xuất phi vật chất, mọi hoạt động nghiệp vụ của nghành không tham gia trực tiếp vào thu nhập quốc dân, kết quả kinh doanh của nghiệp vụ này có tính chất quy ước và được xác định là số chênh lệch giữa tổng số thu và tổng số chi, cụ thể là: Kết quả = Tổng phí - Tổng chi – Chi quản lý – Chi đề phòng và kinh doanh thu được bồi thường hạn chế tổn thất Là đơn vị hoạt động kinh doanh mang tính dịch vụ cho nên hiệu quả kinh doanh là thước đo sự phát triển của bản thân công ty bảo hiểm và phản ánh trình độ sử dụng chi phí trong việc tạo ra những kết quả kinh doanh nhất định, nhằm đạt được mục tiêu kinh tế –xã hội. Các chỉ tiêu hiệu quả kinh doanh chỉ được phản ánh tương quan giữa kết quả kinh doanh và chi phí bỏ ra để đạt được kết quả đó. Để đánh giá hiệu quả kinh doanh của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty bảo hiểm Hà Nội ta sẽ sử dụng 2 chỉ tiêu đó là : +Hiệu quả kinh doanh theo doanh thu (HD ) +Hiệu quả kinh doanh theo lợi nhuận (HL ) Các chỉ tiêu được xác định theo công thức sau: D HD = ắ (1) C L Hl = ắ (2) C Trong đó : D - Doanh thu trong kỳ L: Lợi nhuận trong kỳ C : Chi phí trong kỳ (bao gồm toàn bộ chi phí chi trong kỳ như chi bồi thường thiệt hại, chi đề phòng và hạn chế tổn thất, chi quản lý...) Chỉ tiêu (1) phản ánh : cứ một đồng chi phí chi ra trong kỳ sẽ đem lại bao nhiêu đồng doanh thu cho công ty bảo hiểm . Chỉ tiêu (2) phản ánh: cứ một đồng chi phí chi ra trong kỳ (năm ) sẽ đem lại bao nhiêu đồng lợi nhuận cho công ty bảo hiểm Để đánh giá kết quả và hiệu quả kinh doanh của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô, chúng ta quan sát bảng 5. Bảng 5: Kết quả và hiệu quả kinh doanh của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty bảo hiểm Hà Nội . Chỉ tiêu Năm Đ/vị19961997199819992000Tổng phí thu (DT)Tr.đ1750018000183061594116323Tổng chi:-99161120012250,0812819,3813684,14- Chi bồi thường -676679608955995010746- Chi hoa hồng-875900915,3797,05816,15- Chi quản lý-175018001830,61594,11632,3-Chi ĐPHCTT-525540549,18478,23489,69Lợi nhuận-758468006055,923121,622638,86Lợinhuận/tổngchi-0,7650,6070,4940,24350,1928DT/tổng chi1,7651,6071,4941,24351,1928( Nguồn: Phòng phi hàng hải-Công ty bảo hiểm Hà Nội ) Nhìn vào bảng ta thấy doanh thu nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô của công ty bảo hiểm Hà Nội đạt được khá cao: Năm 1996 doanh thu bảo hiểm vật chất xe ôtô đạt được 17500 chiếm 24,31% tổng doanh thu của công ty bảo hiểm (72000 tr.đ) Năm 97 doanh thu bảo hiểm vật chất xe ôtô đạt được 18000 tr.đ chiếm 22,78%, doanh thu của Công ty bảo hiểm (76000 tr.đ). Năm 1998 doanh thu bảo hiểm vật chất xe ôtô đạt được 18306 tr.đ chiếm 20,9% tổng doanh thu của Công ty bảo hiểm (87600 tr.đ) Năm 1999 doanh thu bảo hiểm vật chất xe ôtô đạt được 15941 tr.đ chiếm 221,4% tổng doanh thu củ Công ty bảo hiểm (74500 tr.đ) Năm 2000 doanh thu bảo hiểm vật chất xe ôtô đạt được 16323 tr.đ chiếm 20,93% tổng doanh thu của Công ty (78000 tr.đ) Tuy doanh thu đạt được là khá cao, qua các năm 1996, 1997, 1998 thì doanh thu có tăng, nhưng đến năm 1999, 2000 doanh thu có giảm. Doanh thu giảm là do năm 1999 được coi là lần mở cửa thứ 3 của thị trường bảo hiểm Việt Nam. Nhà nước đã cho phép nhiều công ty liên doanh và công ty bảo hiểm 100% vốn nước ngoài được hoạt động. Ngoài ra còn có sự xuất hiện của công ty bảo hiểm cổ phần bưu điện. Chính vì vậy, mà sự cạnh tranh trên thị trường diễn ra quyết liệt hơn bao giờ hết. Mặt khác, ta thấy tổng chi qua các năm cũng tăng cho thấy số vụ bồi thường và mức độ nghiêm trọng của các vụ tai nạn tăng lên. Qua năm từ năm 1996 đến năm 2000 công ty bảo hiểm triển khai nghiệp vụ bảo hiểm này vẫn có hiệu quả , nhưng hiệu quả qua từng năm có chiều hướng giảm sút. Năm 1996 lợi nhuận đạt được là 7584 tr.đ, 1 đồng chi phí bỏ ra thu được 0,765 đồng lợi nhuận và 1,765 đồng doanh thu. Năm 1997 lợi nhuận tăng là 6800 triệu đồng nhưng đến năm 1998 lại giảm xuống còn 6055, 92 tr.đ, 1 đồng chi phí bỏ ra thu được 0,494 đồng lợi nhuận và 1,494 đồng doanh thu. Đến năm 1999 Và năm 2000 thì lợi nhuận lại giảm chỉ còn 3121,62 tr.đ và 2638,86 tr.đ một đồng chi phí bỏ ra chi thu được là 0, 2435 đồng lợi nhuận và 1,2435 đồng doanh thu năm 1999 và năm 2000 là 0,1928 đồng lợi nhuận, 1,1928 đồng doanh thu. Tóm lại, trong thời gian qua việc triển khai nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty bảo hiểm Hà Nội đã đạt được tiến hành một cách nhịp nhàng từ khâu khai thác đến khâu bồi thường, đều có kế hoạch tỉ mỉ sát với thực tế. Trong khâu khai thác đã tận dụng triệt để mạng lưới cộng tác viên ở các nơi và cùng với sự giúp đỡ của phòng cảnh sát giao thông nên nghiệp vụ này được tiến hành thuận lợi, khắc phục mọi khó khăn trong cảnh thị trường cạnh tranh găy gắt và các chỉ tiêu về doanh thu đều được cán bộ công ty thực hiện đúng kế hoạch. Ngoài ra công tác tổ chức của công ty bảo hiểm Hà Nội đã được sắp xếp một cách hợp lý phát huy được hết khả năng hiện có của các cán bộ nghiệp vụ , để tránh sự phiền hà, khó khăn cho khách hàng. Từ đó tạo ra uy tín cần thiết để có thể vận động được thêm số đầu xe tham gia bảo hiểm tại công ty bảo hiểm Hà Nội . Bên cạnh đó, cũng còn một số tồn tại : - Thiếu chiến lược khai thác và tư duy, biện pháp tiếp thị. - Việc tổ chức quản lý bám giữ khách hàng chưa tốt .Việc phân công theo dõi hợp đồng bảo hiểm để tái tục kịp thời chưa được chú ý đúng mức. - Chưa tổ chức được công tác khai thác tận thu và chưa mở rộng được nhiều khách hàng mới. - Chưa chú ý tổng hợp tình hình thị trường; tổng hợp, phân tích biện pháp của đối thủ cạnh tranh để chủ động đề xuất với lãnh đạo công ty để có phương cách đối phó. - Việc phối hợp khai thác nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô giữa các công ty bảo hiểm trong hệ thống Bảo Việt và giữa các phòng trong công ty bảo hiểm Hà Nội còn yếu, vẫn còn tình trạng cạnh tranh nội bộ . - Công tác giám định bồi thường còn gặp nhiều lúng túng, cán bộ giám định trình độ am hiểu về kỹ thuật xe ôtô vẫn chưa đều. - Công tác tuyên truyền chưa thực sự sâu sát với quần chúng, nhất là với các chủ xe tư nhân. Để khắc phục được điều này cần có sự kết hợp với nhiều cơ quan và cần có sự chỉ đạo đúng đắn hơn nữa của lãnh đạo công ty bảo hiểm Hà Nội.Tin chắc rằng trong những năm tới kết quả kinh doanh của công ty sẽ đạt cao hơn nữa. Phần 3: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô tại Công ty bảo hiểm Hà Nội Sau một thời gian thực tập tại Công ty bảo hiểm Hà Nội, được sự giúp đỡ tận tình của các cán bộ phòng bảo hiểm Phi hàng hải em đã hoàn thành chuyên đề thực tập bảo hiểm vật chất xe ô tô. Bản thân em cũng có điều kiện cũng cố và nâng cao kiến thức nghiệp vụ đã được học trong nhà trường. Qua phần lý luận đã được nghiên cứu ở trường, kết hợp với thực tế đã được trau dồi trong quá trình thực tế, em xin đề xuất một số biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô tại Công ty bảo hiểm Hà Nội. 1 – Nhà nước cần tạo hành lang pháp lý để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp bảo hiểm Bảo hiểm là lĩnh vực kinh doanh sôi động trong nền kinh tế thị trường, khi nền kinh tế thị trường càng phát triển, thu nhập của người dân càng tăng lên thì hoạt động bảo hiểm ngày càng năng động, càng phong phú, càng đa dạng và đòi hỏi tính cạnh tranh nâng cao. Với các hoạt động thu phí và bồi thường, nó liên quan đến lợi ích của người được bảo hiểm, trực tiếp ảnh hưởng đến cuộc sống của họ đặc biệt là những lúc gặp khó khăn. Đồng thời, bảo hiểm còn chiếm vị trí đặc biệt quan trọng trong hệ thống tài chính quốc gia. Bảo hiểm tham gia vào thị trường tài chính với tư cách là người cung cấp vốn. Chính vì những điểm đó mà đòi hỏi ngành kinh doanh bảo hiểm phải có được sự cạnh tranh lành mạnh. Và với sự cạnh tranh lành mạnh đó thì ngành bảo hiểm mới có thể phát triển và hoàn thành tốt vai trò của mình đối với đời sống dân cư cũng như đối với hệ thống tài chính quốc gia. Trong nền kinh tế thị trường có sự can thiệp của nhà nước thì hoạt động của Nhà nước được thông qua bằng các công cụ tài chính và hệ thống pháp luật. Thành công của Nhà nước trước hết được quy định bởi các cụ tài chính mạnh, hiệu quả và hệ thống pháp luật mang tính khả thi cao. Hiện nay, chưa có một môi trường cạnh tranh hoàn hảo cho các hoạt động kinh doanh bảo hiểm. Điển hình là việc hạ phí tùy tiện, các doanh nghiệp bảo hiểm lâu đời, có tài chính vững mạnh có thể làm phá sản các doanh nghiệp mới ra đời. Đối với mổi loại nghiệp vụ Nhà nước có quy định một mức phí chung. Trên cơ sở đó, các doanh nghiệp bảo hiểm có thể tăng giảm mức phí xung quanh mức phí chung này. Nhưng Nhà nước không quy định mức tăng giảm là bao nhiêu so với mức phí chung đó. Do vậy để khắc phục vấn đề đó, trong thời gian tới Nhà nước cần ban hành các văn bản pháp quy, để quy định chi tiết việc tăng giảm phí. Nhà nước cần tạo ra môi trường pháp lý phù hợp, lành mạnh, thông thoáng để các doanh nghiệp bảo hiểm có thể hoạt động và phát triển chung của nền kinh tế. Các văn bản ban hành, đặc biệt là luật kinh doanh bảo hiểm phải giải quyết được các vấn đề sau: - Đảm bảo được sự cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp bảo hiểm với nhau. Qua đó cần thiết phải tạo được sự cạnh tranh để phát triển ngành bảo hiểm, tránh sự phá sản của các công ty bảo hiểm và xu hướng độc quyền. Trong lĩnh vực bảo hiểm vật chất xe ô tô cần quy định mức phí sàn- mức phí thấp nhất mà các doanh nghiệp bảo hiểm có thể hạ thấp mức sàn này. - Các doanh nghiệp bảo hiểm mới ra đời cũng cần có được sự ưu tiên riêng về các vấn đề: thị trường tài chính và đặc biệt trong việc đóng góp các khoản thuế cho Nhà nước. Nhà nước cần có các văn bản pháp luật quy định về việc xử lý kỷ luật thích đáng đối với các hành vi phi kinh tế của các doanh nghiệp bảo hiểm nhằm hạ gục đối thủ cạnh tranh của mình. Có như vậy mới khuyến khích được sự cạnh tranh giữa các doanh nghiệp bảo hiểm. 2 - Đối với công tác khai thác Luôn bám sát khách hàng, đặc biệt là những khách hàng truyền thống để tái tục và thu phí kịp thời. Công tác khai thác sẽ quyết định đến kết quả kinh doanh của nghiệp vụ. Chi phí cho việc ký kết hợp đồng mới cao hơn chi phí cho việc tái tục hợp đồng. Do vậy, song song với việc ký kết các hợp đồng mới thì cần phải tiến hành lưu trữ các thông tin của hợp đồng đã được ký kết và các thông tin có liên quan về phía chủ xe, tạo điều kiện cho việc tái tục hợp đồng sau này được dễ dàng hơn. Hiện nay, do sự có mặt của nhiều công ty bảo hiểm trên địa bàn Hà Nội chắc chắn thị trường ngày càng bị thu hẹp nếu không chú trọng đến việc bám sát khách hàng, ghi nhớ chính xác ngày tháng hết hạn của hợp đồng bảo hiểm để có thể tái tục hợp đồng một cách kịp thời. Đối với những chủ xe đã tham gia bảo hiểm tại Công ty nếu chưa có một lần khiếu nại bồi thường thì khi tái tục hợp đồng có thể tính toán để giảm phí. Cần nắm vững được số lượng xe lưu hành và các chủ xe đang có xe hoạt động. Trước tiên muốn khai thác tốt phải nắm được tương đối chính xác số xe đang hoạt động và làm ăn khá để qua đó ta mới thấy được thị trường để khai thác và có địa chỉ tốt để các cán bộ khai thác làm tốt khâu này. Để làm được việc này, Công ty phải phối hợp với các cơ quan chức năng khác như phòng Cảnh sát giao thông Thành phố Hà Nội, bộ phận đăng kiểm xe để thông kê đầy đủ số lượng xe đang lưu hành. Sau đó sàng lọc các chủ xe tham gia tại Công ty. Còn lại các chủ xe khác kể các chủ xe tham gia ở các công ty bảo hiểm ngoài hệ thống Bảo Việt sẽ là mục tiêu khai thác của công ty. Công ty sẽ cung cấp các danh sách này cho các văn phòng, các nhân viên khai thác, để các nhân viên này thông qua các mối quan hệ trực tiếp, gián tiếp vận động các chủ xe tham gia bảo hiểm vật chất xe cơ giới nói chung và bảo hiểm vật chất xe ô tô nói riêng. Cần đẩy mạnh hơn nữa việc tuyên truyền quảng cáo, vận động để các chủ xe thấy được sự cần thiết phải tham gia bảo hiểm và có thể dùng các biện pháp mềm dẻo như giảm phí, nâng cao tỷ lệ hoa hồng để thu hút khách hàng. Tổ chức tốt việc tuyên truyền quảng cáo sẽ có tác dụng sẽ giúp cho mọi người hiểu rõ được sự cần thiết của bảo hiểm. Biện pháp để thực hiện tốt công tác tuyên truyền quảng cáo là: Thứ nhất: Thông qua hệ thống thông tin đại chúng như hệ thống truyền thanh, truyền hình, báo chí… để các cơ quan đơn vị và toàn thể nhân dân thấy được lợi ích của việc tham gia bảo hiểm vật chất xe ô tô. Thứ hai: Cần xây dựng những biển panô áp phích ở những nút điếm giao thông như: các ngã ba, ngã tư hay trên đường quốc lộ. Thứ ba: Thông qua việc giải quyết bồi thường tai nạn xe ô tô, các cán bộ giám định bồi thường cần tận dụng tranh thủ những cơ hội để giải thích cho các chủ xe, lái xe biết được những lợi ích khi tham gia bảo hiểm vật chất xe ô tô. Công ty nên tuyển dụng các nhân viên trong tương lai cần phải có trình độ chuyên môn thích hợp chứ không đơn giản chỉ là bán bảo hiểm. Sỡ dĩ như vậy là hiện nay nhiều nhân viên khai thác không đáp ứng được yêu cầu. Khi chủ xe đề nghị giải thích các thắc mắc thì lại giải thích sai, không đầy đủ, không rõ ràng, nhiều khi không kiểm tra hoặc tư vấn cho các chủ xe những giấy tờ cần thiết. Do đó, khi chủ xe yêu cầu bồi thường sẽ không được chấp nhận làm cho họ mất lòng tin vào công ty và ảnh hưởng đến uy tín của công ty. Công ty cần mở rộng và đẩy mạnh các kênh khai thác bảo hiểm trong đó chú trọng kênh bán lẻ và khai thác trong dân cư. Để làm được điều này, công ty cần có chiến lược sử dụng đại lý, xây dựng hệ thống đại lý bảo hiểm phi nhân thọ chuyên nghiệp trên cơ sở tuyển dụng, đào tạo và sắp xếp, sử dụng lại các đại lý đã có. Công ty cần luôn luôn kiểm tra năng lực, trình độ của cán bộ, nhân viên và cần phải có các biện pháp kỷ luật đối với các nhân viên vi phạm quy trình khai thác, các trường hợp thoa hóa đạo đức, tham nhũng, lợi dụng bảo hiểm. Đặc biệt là nghiêm trọng, nhiều nhân viên bán bảo hiểm vật chất xe ô tô nhưng không nhìn thấy xe, tạo điều kiện cho khách hàng trục lợi bảo hiểm và nhiều các trường hợp các chủ xe và nhân viên bán bảo hiểm thông đồng với nhau để chủ xe tham gia bảo hiểm khi tai nạn đã xảy ra. Công ty nên đề nghị với Tổng công ty bảo hiểm Việt Nam trình bộ trưởng Bộ tài chính về quy định tham gia bảo hiểm vật chất xe ô tô dưới hình thức bắt buộc đối với các cơ quan hành chính sự nghiệp. Sở dĩ nên như vậy là vì các cơ quan hành chính sự nghiệp đều hoạt động dưới sự bao cấp của Nhà nước kể các chi phí sửa chữa xe ô tô. Như vậy, nếu không may xe của các cơ quan này gặp tai nạn thì Nhà nước lại phải chi một khoản chi phí bồi thường, do đó nhà nước không chủ động được trong chi ngân sách. Không những thế, liên quan đến việc khắc phục thiệt hại của xe là hàng loạt các công văn giấy tờ, quyết định, điều này cũng làm tăng chi phí quản lý hành chính. Nếu Nhà nước đứng ra tham gia bảo hiểm vật chất xe ô tô cho các xe thuộc bộ máy hành chính của mình thì trong mỗi năm Nhà nước chỉ phải chi một khoản nhất định trong kế hoạch đó là phí bảo hiểm. Khi tai nạn xảy ra đã có bảo hiểm đứng ra giải quyết bồi thường. Công ty nên tổ chức khóa học ngắn ngày do các chuyên gia trong lĩnh vực xe ô tô giảng dạy cho các nhân viên của Công ty. Điều đó sẽ giúp cho các nhân viên khai thác có được sự đánh giá tương đối chính xác giá trị của xe tham gia bảo hiểm. Sử dụng đòn bẩy kinh tế, khuyến khích vật chất đối với nhân viên khai thác, có chính sách khen thưởng kịp thời cho những đại lý, cộng tác viên có những hợp đồng lớn, có chất lượng. Để phát huy được hết năng lực của các cán bộ trực tiếp làm công tác khai thác ngoài việc khoán doanh thu phí bảo hiểm hàng năm, cần khen thưởng đối với những cá nhân có thành tích khai thác như vượt kế hoạch đề ra, ký được những hợp đồng có phí thu lớn. Hình thức có thể là: + Trích một tỷ lệ % nhất định trên tổng số phí thu vượt kế hoạch, trong những trường hợp cụ thể cần lập danh sách gửi lên hội đồng thi đua của công ty đề nghị khen thưởng. + Đối với đội ngũ cán bộ đại lý, cộng tác viên ngoài số hoa hồng phải thanh toán cần khuyến khích họ khai thác thận trọng hơn, không chạy theo doanh thu để khai thác bừa bãi hay đánh giá không chính xác giá trị xe tham gia bảo hiểm cũng như cấu kết với chủ xe để gian lận bảo hiểm. Bên cạnh đó, cần kiên quyết trong việc quy trách nhiệm vật chất cũng như huy bỏ hợp đồng đại lý nếu phát hiện những gian lận về việc sử dụng và quản lý ấn chỉ, thanh toán quyết toán phí, cấu kết với chủ xe nhằm trục lợi bảo hiểm. Đối với các chủ xe có số lượng xe tham gia bảo hiểm lớn hoặc những chủ xe đã tham gia bảo hiểm tại công ty nhiều năm, thì công ty có thể trích hoa hồng hoặc giảm phí, cũng có thể tặng hiện vật có kèm theo biểu tượng của công ty. Điều đó sẽ thu hút và khuyến khích các chủ xe tham gia bảo hiểm tại công ty ngày một tăng lên. 3 – Về mặt công tác giám định Một trong những nguyên nhân làm tồn đọng hồ sơ tai nạn, làm cho số tiền bồi thường tăng lên, việc giải quyết các vụ tai nạn để bồi thường không chính xác, kịp thời đó là số vụ tai nạn xảy ra không được trực tiếp giám định. Việc xác định thiệt hại của các vụ tai nạn của các chủ xe phụ thuộc vào hồ sơ giải quyết tai nạn của công an. Những tài liệu đó nhiều khi được lập rất sơ sài không đủ cơ sở để tính toán bồi thường, cho nên làm mất nhiều thời gian cho việc kết thúc hồ sơ bồi thường và nhiều khi không chính xác. Để làm được những điều đó trong thời gian tới công ty bảo hiểm Hà Nội cần làm tốt các vấn đề sau: + Giám định viên cần phải phối hợp hơn nữa với chủ xe (lái xe) và cảnh sát giao thông để có thể nắm bắt được thông tin khi có thiệt hại xảy ra. Giám định viên cần tham gia giám định trực tiếp tất cả các vụ tai nạn thuộc trách nhiệm bảo hiểm giúp cho việc đánh giá thiệt hại đảm bảo tính chính xác cao + Nên sử dụng đội ngũ cộng tác viên là những kỹ sư giỏi hoặc những chuyên gia về kỹ thuật xe ô tô, trong công tác giám định thiệt hại vật chất xe ô tô tai nạn gây ra. Điều này sẽ giúp cho công ty khắc phục được tình trạng thiếu cán bộ giám định am hiểu về kỹ thuật xe ô tô và giúp cung cấp hồ sơ hoàn chỉnh cho việc bồi thường được diển ra thuận lợi, nhanh chóng, kịp thời, chính xác. + Thực tế hiện nay cho thấy cán bộ giám định của Công ty chưa am hiểu nhiều về kỹ thuật xe ô tô. Vì vậy, trong thời gian tới Công ty bảo hiểm Hà Nội cần bồi dưỡng thêm về kỹ thuật xe ô tô cho các cán bộ giám định hoặc cử các cán bộ giám định đi đào tạo bồi dưỡng về kỹ thuật. + Công ty nên trang bị thêm những thiết bị hiện đại phục vụ cho công tác giám định. + Công ty nên cung cấp số điện thoại cho các chủ xe để họ có thể liên hệ với cán bộ giám định vào bất cứ lúc nào. Như vậy khi có tai nạn xảy ra, bất cứ lúc nào cán bộ giám định cũng có thể có mặt kịp thời để làm công việc của mình. Điều này cũng có nghĩa là cần phải có những chính sách đãi ngộ thỏa đáng để có thể khuyến khích cán bộ giám định làm tốt công tác của họ. 4 . Về công tác bồi thường Tiến hành rà soát, cải tiến lại các khâu bồi thường, đề ra các biện pháp hợp lý trong giải quyết bồi thường, đơn giản hóa thủ tục giải quyết bồi thường để có thể hoàn thiện công tác bồi thường. Bồi thường là khâu cuối cùng để hoàn thiện quá trình triển khai nghiệp vụ bảo hiểm vì vậy phải thường xuyên kiểm tra, kiểm soát công tác bồi thường một cách nhanh gọn, chính xác. Việc giải quyết bồi thường nhanh chóng sẽ giúp cho khách hàng khắc phục được những tổn thất do tai nạn xảy ra một cách nhanh chóng sớm ổn định cuộc sống và sản xuất kinh doanh. Mặt khác, việc giải quyết bồi thường một cách nhanh chóng, kịp thời, chính xác sẽ tạo được lòng tin của khách hàng đối với công ty và cũng tạo được uy tín rất lớn cho công ty bảo hiểm Hà Nội điều này rất có lợi cho việc khai thác nghiệp vụ và mở rộng thị trường của công ty. Từ đó góp phần rất lớn đến sự thành công hay thất bại của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ô tô nói riêng và của công ty nói chung. 5 . Hạn chế tình trạng trục lợi trong bảo hiểm vật chất xe ô tô Hiện tượng gian lận trong bảo hiểm ngày càng gia tăng, có nhiều nghiệp vụ trục lợi rất tinh vi và mang tính tội phạm cao vẫn chưa bị phát hiện. Với mục tiêu hiệu quả kinh doanh và lành mạnh hóa xã hội các công ty bảo hiểm cần phải làm: Thứ nhất: phải tuân thủ nghiêm chỉnh quy trình khai thác bảo hiểm. Khi bán bảo hiểm các nhân viên phải kiểm tra xe, giấy tờ xe, bằng lái, tình trạng kỹ thuật xe và giá trị của xe. Giấy chứng nhận bảo hiểm thì phải ghi cả ngày, giờ bắt đầu và hết hiệu lực của bảo hiểm, nghiêm cấm bán bảo hiểm lùi ngày. Thứ hai: tăng cường khâu tuyển chọn và đào tạo đại lý, cộng tác viên. Tuyển chọn đại lý, cộng tác viên có phẩm chất đạo đức tốt, trung thực, tổ chức cho họ tham gia các lớp đào tạo, hướng dẫn về khai thác nghiệp vụ. Định kỳ tổ chức các lớp tập huấn, đồng thời cũng tổ chức các đợt kiểm tra công việc, kiểm tra trình độ của các đại lý, cộng tác viên để đảm bảo nắm bắt được công việc của họ, giúp họ tiến hành công việc ngày càng tốt hơn, góp phần hạn chế sai sót hoặc cố tình làm sai của đại lý, cộng tác viên. Thứ ba: Công ty phải chú trọng đến công tác giám định bồi thường, kịp thời phát hiện nhanh, xử lý ngay từ đầu để hạn chế tổn thất các vụ trục lợi phát sinh. Công ty cần tuyển chọn những giám định viên có năng lực trình độ vững vàng, tính tình trung thực đối với công ty, giữ vững lập trường của mình trong điều tra, khám nghiệm hiện trường. Tránh tình trạng giám định viên bị chủ xe (lái xe) mua chuộc để khai báo tăng số tiền sữa chữa hay khai tăng mức độ thiệt hại để hòng kiếm lời một cách bất chính. Trường hợp có dấu hiệu gian lận bảo hiểm thì ngoài việc giám định độc lập có thể nhờ công an điều tra, xác minh. Tuyệt đối không để cho khách hàng biết trước kế hoạch điều tra xác minh của công ty nhằm tránh phản ứng từ phía khách hàng hoặc khách hàng chuẩn bị trước để đối phó. Đối với công tác bồi thường phải đối chiếu với biên bản giám định để giải quyết đúng và để tránh trường hợp chủ xe khiếu nại những sửa chữa không liên quan đến tổn thất. Xác minh giá cả của xe, giá sửa chữa từng bộ phận phù hợp với giá cả tại địa phương tránh trường hợp đòi sửa chữa bằng giá mua mới. Thư tư: Công ty cần có sự phối hợp chặt chẽ của các cơ quan chính quyền phường xã, đặc biệt là lực lượng công an điều tra bằng cách cung cấp danh sách thống kê những dấu hiệu có khả nghi gian lận bảo hiểm vật chất xe ô tô. Hơn thế nữa công ty cần phải hợp tác với cơ quan chức năng để điều tra khởi tố các trường hợp có hành vi trục lợi. Ngoài ra, công ty cần tăng cường mối quan hệ giữa các công ty bảo hiểm là thành viên của Bảo Việt nhằm thông báo cho nhau các thông tin về các biểu hiện có sự gian lận. Tăng cường mối quan hệ với các ngành có liên quan, đặc biệt là cảnh sat giao thông, các trạm đăng kiểm, có mối quan hệ tốt và lâu dài với một số xưởng sửa chữa tránh hiện tượng khai tăng tiền đòi bồi thường. Cập nhật các trường hợp trong trực lợi bảo hiểm xe cơ giới để cán bộ công ty biết mà phòng ngừa. 6 . Một số ý kiến khác Công ty cần chú trọng đến công tác quản trị nhân lực: để có một tương lai phát triển lâu dài và vững mạnh trên những bước đi của mình thì yếu tố này có một vai trò rất quan trọng. Bởi xuất phát từ những khó khăn nảy sinh trong quá trình triển khai nghiệp vụ từ thực tế rất bức xúc cần tháo gỡ hiện nay của công ty bảo hiểm Hà Nội là thiếu đội ngữ am hiểu về kỹ thuật không chỉ riêng đối với nghiệp vụ bảo hiểm về xe ô tô mà cần đối với các nghiệp vụ bảo hiểm khác như: bảo hiểm xây dựng lắp đặt, bảo hiểm hàng hóa và rủi ro đặc biệt. Cho nên trong thời gian tới Công ty bảo hiểm cần phải: xây dựng chiến lược đào tạo và đào tạo lại cán bộ, chú trọng đến kiến thức tiếp thị, quản lý, ngoại ngữ, tài chính, chuyên môn kỹ thuật. - Tiếp tục đổi mới chính sách tiền lương, tiền thưởng để thực sự là động lực kinh tế trong hoạt động kinh doanh, chú trọng các cá nhân có thành tích cao trong khai thác. Đảm bảo và tiếp tục nâng cao đời sống cán bộ công nhân viên - Chú trọng đầu tư áp dụng công nghệ mới trong kinh doanh bảo hiểm để theo kịp sự phát triển của thị trường trong nước và khu vực. - Trong tương lai, nếu có điều kiện nên thành lập bộ phận hay dịch vụ sửa chữa chuyên sửa chữa phục hồi các xe bị tai nạn mà công ty bảo hiểm Hà Nội nhận bảo hiểm.Khi tai nạn phát sinh Công ty có thể nhanh chóng đưa xe vào xưởng sửa chữa, đảm bảo thời gian, chi phí và có thể tránh được việc các chủ xe cấu kết với xưởng để trục lợi. Hơn nữa, các nhân viên sửa chữa cũng chính là các chuyên gia về ô tô, khi cần thiết họ có thể giúp cho nhân viên khai thác xác định đúng giá trị bảo hiểm và trực tiếp tham gia giám định. Ngoài ra, dịch vụ sửa chữa này tạo thêm việc làm và làm tăng thu nhập cho công ty vì có thể sửa chữa thêm những xe bị tai nạn theo yêu cầu của khách hàng. - Thường xuyên mở các hội thi về luật an toàn giao thông hay hội thi giữ xe tốt, lái xe an toàn. Tặng thưởng cho chủ xe nhiều năm không có tai nạn xảy ra nhằm mục đích khuyến khích, cũng nhằm đề phòng và hạn chế tổn thất. - Hàng năm, nên có hội nghị khách hàng để lắng nghe rút kinh nghiệm những ý kiến của khách hàng và có những chính sách ưu đãi trong việc giải quyết bồi thường đối với khách hàng có nhiều xe tham gia bảo hiểm, có như thế nghiệp vụ bảo hiểm về xe ô tô mới ngày càng được nâng cao và hoàn thiện hơn. Kết luận Nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô là loại hình bảo hiểm tự nguyện đã được triển khai từ rất nhiều năm tại công ty bảo hiểm bảo hiểm Hà Nội , và nó là nghiệp vụ mang lại doanh thu cao nhất cho công ty. Tuy nhiên, trong trực tế triển khai nghiệp vụ còn gặp rất nhiều khó khăn và phức tạp. Để nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô có thể tiếp tục phát triển trong sự cạnh tranh gay gắt thì bên cạnh sự cố gắng, nỗ lực không ngừng của từng cán bộ công nhân viên cần phải liên tục đổi mới, hoàn thiện các quy tắc của nghiệp vụ sao cho phù hợp với tình hình thực tế. Trong phạm vi đề tài này, em đã cố gắng tìm hiểu, phân tích những vấn đề thiết thực về tình hình triển khai nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại công ty bảo hiểm Hà Nội thấy được những tồn tại của nghiệp vụ này. Từ đó đã đưa ra một số ý kiến nhằm nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ, hy vọng những ý kiến này sẽ góp một gần nào đó trong số những biện pháp của công ty nghiệp vụ này ngày càng đứng vững và phát triển. Do thời gian và sự hiểu biết còn hạn chế, nên bài viết không thể tránh khỏi những thiếu sót những hạn chế nhất định về lý luận thực tế cũng như phương pháp trình bày cùng giải pháp đề ra. Em xin chân thành cảm ơn tất cả những ý kiến đống góp và chỉ bảo của thầy cô giáo và các cô, các chú trong phòng bảo hiểm phi nhân thọ để em có điều kiện hoàn thiện đề tài của mình. Hà Nội, ngày 7/5/2005 Sinh viên thực hiện. Hoàng Gia Khanh Tài liệu tham khảo Giáo trình kinh tế bảo hiểm – Trường đại học KTQD Giáo trình thống kê bảo hiểm - Trường đại học KTQD Giáo trình quản trị kinh doanh bảo hiểm - Trường đại học KTQD Tạp chí bảo hiểm Quy tắc bảo hiểm xe cơ giới –Tổng công ty bảo hiểm Việt Nam mục lục Lời nói đầu 1 Phần I: Lý luận chung về bảo hiểm vật chất xe ôtô 3 I – Sự cần thiết vầ tác dụng của bảo hiểm vật chất xe ôtô 3 1. Đặc điểm của ngành giao thông đường bộ 3 2. Sự cần thiết của bảo hiểm vật chất xe ôtô 4 3. Tác dụng của bảo hiểm vật chất xe ôtô 5 II – Nội dung cơ bản của bảo hiểm vật chất xe ôtô 6 1. Đối tượng bảo hiểm 6 2. Phạm vi bảo hiểm 8 2.1. Rủi ro được bảo hiểm 8 2.2. Rủi ro loại trừ 9 3. Giá trị bảo hiểm và số tiền bảo hiểm 10 3.1. Giá trị bảo hiểm 10 3.2. Số tiền bảo hiểm 11 4. Phí bảo hiểm 11 4.1. Phí bảo hiểm 11 4.2. Phương pháp xác định phí bảo hiểm 12 5. Giám định và bồi thường tổn thất 19 5.1. Giám định 19 5.2. Bồi thường tổn thất 20 6. Hợp đồng bảo hiểm vật chất xe ôtô 24 Phần II: Tình hình triển khai nghiệp vụ về bảo hiểm vật chất xe ôtô tại Công ty bảo hiểm Hà Nội 28 I – Một số nét khái quát về công ty bảo hiểm Hà Nội 28 1. Lịch sử phát triển của Công ty bảo hiểm Hà Nội 28 2. Những thuận lợi và khó khăn 32 II - Đặc điểm tình hình giao thông vận tải ở Hà Nội 36 III – Tình hình triển khai nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại Công ty bảo hiểm Hà Nội 36 1. Công tác khai thác 36 2. Công tác giám định 43 3. Công tác bồi thường 45 4. Công tác đề phòng và hạn chế tổn thất 50 5. Tình hình trục lợi bảo hiểm vật chất xe ôtô tại Công ty bảo hiểm Hà Nội 52 6. Phân tích kết quả và hiệu quả hoạt động kinh doanh 57 Phần III: Một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của nghiệp vụ bảo hiểm vật chất xe ôtô tại Công ty bảo hiểm Hà Nội 61 1. Nhà nước cần tạo hành lang pháp lý để tạo môi trường cạnh tranh lành mạnh giữa các doanh nghiệp bảo hiểm 61 2. Đối với công tác khai thác 62 3. Đối với công tác giám định 65 4. Đối với công tác bồi thường 66 5. Hạn chế tình trạng trục lợi trong bảo hiểm vật chất xe ôtô 67 6. Một số ý kiến khác 68 Kết luận 73 Tài liệu tham khảo 74