Chuyên đề Phương hướng hoàn thiện kế toán nghiệp vụ bán hàng ở doanh nghiệp thương mại

I. Lêi nãi ®Çu: Trong nh÷ng n¨m qua, ViÖt Nam ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh c«ng to lín trong viÖc chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc. HiÖn nay, §¶ng vµ Nhµ n­íc vÉn chñ tr­¬ng khuyÕn khÝch ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn, më réng c¸c h×nh thøc së h÷u vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn, n©ng cao c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ. Trong sè ®ã, h¹ch to¸n kÕ to¸n lµ mét c«ng cô qu¶n lý cã ý nghÜa hÕt søc quan träng. Cã thÓ nãi h¹ch to¸n kÕ to¸n cÊu thµnh nªn hÖ thèng th«ng tin kinh tÕ cña ®¬n vÞ. Lµm tèt c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n gióp ph¶n ¸nh mét c¸ch trung thùc t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c tæ chøc, doanh nghiÖp nãi riªng vµ cña toµn bé nÒn kinh tÕ nãi chung. B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. KÕt thóc kh©u nµy, tµi s¶n cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chuyÓn tõ hµng thµnh tiÒn. Nhê vËy doanh nghiÖp míi cã thÓ cã tiÒn ®Ó bï ®¾p chi phÝ ®· bá ra, thu ®­îc lîi nhuËn vµ cã kÕ ho¹ch tiÕp tôc t¸I ®Çu t­, ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Víi ý nghÜa quan träng trªn, em quyÕt ®Þnh chän ®Ò tµi “Ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i” víi hy väng cã thÓ n©ng cao lý luËn, gãp phÇn hoµn thiÖn mét phÇn nhá trong hÖ thèng h¹ch to¸n kÕ to¸n. Trªn c¬ së ph©n tÝch vÒ mÆt lý luËn vµ nghiªn cøu thùc tr¹ng, chuyªn ®Ò chØ ra nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i, ®Ò xuÊt ý kiÕn nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n, ®iÒu chØnh c«ng t¸c kÕ to¸n. Chuyªn ®Ò cã bè côc gåm 2 phÇn: PhÇn 1: Lý luËn chung vÒ ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. PhÇn 2: Thùc tr¹ng vµ mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. II. Néi dung: PhÇn 1: Lý luËn chung vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Mét sè kh¸i niÖm c¬ b¶n: Thµnh phÈm lµ nh÷ng s¶n phÈm ®· kÕt thóc ë b­íc cuèi cïng trong qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®· qua kiÓm tra kÜ thuËt phï hîp víi tiªu chuÈn kÜ thuËt, ®­îc ®­a vµo nhËp kho hoÆc giao b¸n, chuyÓn b¸n cho bªn mua. B¸n hµng lµ kh©u cuèi cïng trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. KÕt thóc kh©u nµy, tµi s¶n cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i chuyÓn tõ hµng thµnh tiÒn. ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i lµ kho¶n doanh nghiÖp b¸n gi¶m gi¸ niªm yÕt cho kh¸ch hµng mua hµng víi khèi l­îng lín. Gi¶m gi¸ lµ kho¶n tiÒn ®­îc ng­êi b¸n chÊp nhËn mét c¸ch ®Æc biÖt trªn gi¸ ®· tháa thuËn v× lý do hµng b¸n kÐm phÈm chÊt hay kh«ng ®óng qui c¸ch theo qui ®Þnh trong hîp ®ång kinh tÕ. Hµng bÞ tr¶ l¹i lµ sè s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô, lao vô ®· tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n nh­ vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt kh«ng ®óng chñng lo¹i, qui c¸ch. Gi¸ trÞ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i lµ gi¸ trÞ khèi l­îng hµng ®· x¸c ®Þnh lµ tiªu thô bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i vµ tõ chèi thanh to¸n. Lîi nhuËn gép lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh thu thuÇn vÒ b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô víi gi¸ vèn hµng b¸n. Thuéc ph¹m vi hµng b¸n cña doanh nghiÖp ph¶I héi ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn sau: + ph¶I th«ng qua mua b¸n vµ thanh to¸n b»ng tiÒn theo mét h×nh thøc thanh to¸n nhÊt ®Þnh. + bªn b¸n mÊt quyÒn së h÷­ hµng hãa vµ ®· thu ®­îc tiÒn hoÆc bªn mua chÊp nhËn nî. Doanh thu b¸n hµng ph©n biÖt theo 2 tr­êng hîp sau: + ®èi víi hµng chÞu thuª GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, doanh thu b¸n hµng ghi theo gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT. + ®èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp, doanh thu ghi theo gi¸ thanh to¸n víi ng­êi mua. 2. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n(Theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn): KÕ to¸n b¸n hµng sö dông c¸c tµi kho¶n: 156, 157, 511, 512, 521, 531, 632, 131, 33311, 111, 112,… Tµi kho¶n 157- hµng göi b¸n: tµi kho¶n nµy dïng ®Ó theo dâi gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng hãa tiªu thô theo ph­¬ng thøc chuyÓn hµng hoÆc gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng hãa nhê b¸n ®¹i lý, kÝ göi hay gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh bµn giao cho ng­êi ®Æt hµng, ng­êi mua hµng ch­a ®­îc chÊp nhËn thanh to¸n. Sè hµng hãa, s¶n phÈm, lao vô nµy vÉn thuéc quyÒn së h÷u cña ®¬n vÞ. Bªn nî: gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô, lao vô göi b¸n. Bªn cã: + gi¸ trÞ s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô, lao vô ®· ®­îc kh¸ch hµng chÊp nhËn thanh to¸n. + gi¸ trÞ hµng göi b¸n bÞ tõ chèi, tr¶ l¹i. Sè d­ nî: gi¸ trÞ hµng göi b¸n ch­a ®­îc chÊp nhËn. Tµi kho¶n 511-doanh thu b¸n hµng vµ cung cÊp dÞch vô: tµi kho¶n nµy ®­îc dïng ®Ó ph¶n ¸nh tæng sè doanh thu b¸n hµng thùc tÕ cña doanh nghiÖp trong k×, c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu vµ doanh thu thuÇn. Bªn nî: + sè thuÕ ph¶I nép (thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, thuÕ xuÊt khÈu, thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tݪp) tÝnh trªn doanh sè b¸n trong k×. + chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. + kÕt chuyÓn doanh thu thuÇn vµo tµI kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. Bªn cã: doanh thu b¸n s¶n phÈm, hµng hãa vµ cung cÊp lao vô, dÞch vô cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú h¹ch to¸n. Tµi kho¶n 512- doanh thu néi bé: tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh doanh thu cña s¶n phÈm, hµng hãa, dÞch vô, lao vô tiªu thô cho néi bé. Bªn nî: + trÞ gi¸ hµng b¸n tr¶ l¹i (theo gi¸ tiªu thô néi bé), kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®· chÊp nhËn trªn khèi l­îng s¶n phÈm hµng hãa, dÞch vô tiªu thô néi bé trong kú, sè thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt, sè thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp ph¶I nép cña sè hµng hãa tiªu thô néi bé. + kÕt chuyÓn doanh thu néi bé thuÇn cña tµI kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶. Bªn cã: tæng sè doanh thu néi bé cña doanh nghiÖp thùc hiÖn trong kú. Tµi kho¶n 512 kh«ng cã sè d­ cuèi kú. Tµi kho¶n 521- chiÕt khÊu th­¬ng m¹i: dïng ®Ó ph¶n ¸nh kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i mµ doanh nghiÖp ®· gi¶m trõ hoÆc ®· thanh to¸n cho kh¸ch hµng mua hµng víi khèi l­îng lín theo tháa thuËn vÒ chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®· ghi trªn hîp ®ång kinh tÕ. Bªn nî: sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ®· chÊp nhËn thanh to¸n cho kh¸ch hµng. Bªn cã: kÕt chuyÓn sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i sang tµI kho¶n 511 ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu thuÇn cña kú kÕ to¸n. Tµi kho¶n 531- hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: dïng ®Ó theo dâi doanh thu cña sè hµng hãa, thµnh phÈm lao vô, dÞch vô ®· tiªu thô nh­ng bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i do c¸c nguyªn nh©n: do vi ph¹m cam kÕt, vi ph¹m hîp ®ång kinh tÕ, hµng bÞ mÊt, kÐm phÈm chÊt, kh«ng ®óng chñng lo¹i, quy c¸ch. TrÞ gi¸ cña sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i b»ng sè l­îng hµng bÞ tr¶ l¹i nh©n víi ®¬n gi¸ ghi trªn hãa ®¬n khi b¸n. Bªn nî: doanh thu cña sè hµng ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i, ®· tr¶ l¹i tiÒn cho ng­êi mua hoÆc tÝnh trõ vµo nî ph¶I thu cña kh¸ch hµng vÒ sè s¶n phÈm hµng hãa ®· b¸n ra. Bªn cã: kÕt chuyÓn doanh thu cña sè hµng ®· tiªu thô, bÞ tr¶ l¹i trõ vµo doanh thu trong kú. Tµi kho¶n 531 cuèi lú kh«ng cã sè d­. Tµi kho¶n 632- gi¸ vèn hµng b¸n: dïng ®Ó theo dâi trÞ gi¸ vèn cña hµng hãa; thµnh phÈm, lao vô, dÞch vô xuÊt b¸n trong kú. Gi¸ vèn hµng b¸n cã thÓ lµ gi¸ thµnh c«ng x­ëng thùc tÕ cña s¶n phÈm xuÊt b¸n hay gi¸ thµnh thùc tÕ cña lao vô, dÞch vô cung cÊp hoÆc trÞ gi¸ mua thùc tÕ cña hµng hãa tiªu thô. TK 632 ®­îc ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp sö dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn vµ c¸c doanh nghiÖp sö dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ vèn cña s¶n phÈm, hµng hãa tiªu thô. + Víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn: Bªn nî: trÞ gi¸ vèn cña thµnh phÈm, hµng b¸n, lao vô, dÞch vô ®· cung cÊp theo hãa ®¬n. Bªn cã: kÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng tiªu thô trong kú vµo tµI kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶. TK 632 cuèi kú kh«ng cã sè d­. + Víi doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú: Bªn nî: - trÞ gi¸ vèn cña hµng hãa xuÊt b¸n trong kú (víi ®¬n vÞ kinh doanh vËt t­, hµng hãa). - trÞ gia vèn cña thµnh phÈm tån kho ®Çu kú vµ s¶n xuÊt trong kú, gi¸ trÞ lao vô, dÞch vô ®· hoµn thµnh trong kú (víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô). Bªn cã: - gi¸ trÞ hµng hãa ®· xuÊt b¸n nh­ng ch­a ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô. - Gi¸ trÞ thµnh phÈm tån kho cuèi kú (víi ®¬n vÞ s¶n xuÊt vµ dÞch vô). - KÕt chuyÓn trÞ gi¸ vèn cña hµng ®· tiªu thô trong kú vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶. TK 632 cuèi kú kh«ng cã sè d­. KÕ to¸n b¸n hµng theo h×nh thøc b¸n bu«n qua kho, giao hµng trùc tiÕp t¹i kho: Theo h×nh thøc nµy, bªn mua sÏ cö ®¹i diÖn ®Õn kho ®Ó nhËn hµng, sau khi hµng xuÊt kho giao cho bªn mua, ®¹i diÖn bªn mua ký nhËn ®ñ hµng ®· thanh to¸n tiÒn hoÆc chÊp nhËn nî t× hµng ®­îc x¸c ®Þnh lµ ®· tiªu thô. KÕ to¸n sÏ ghi: * Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: + §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 111, 112, 131: sè tiÒn theo gi¸ hµng b¸n. Cã TK 511: doanh thu ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. + §èi víi hµng ho¸ kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 111, 112, 131: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. * Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô: Nî TK 632: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. Cã TK 156: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. KÕ to¸n b¸n bu«n qua kho theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i huy ®éng ph­¬ng tiÖn vËn t¶I cña m×nh hoÆc ®I thuª ngoµi chë hµng ®Õn cho bªn mua giao ë ®Þa ®iÓm ®· tho¶ thuËn tr­íc trong hîp ®ång. Hµng ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô khi nhËn ®­îc tiÒn cña bªn mua thanh to¸n hoÆc nhËn ®­îc giÊy b¸o cña bªn mua ®· nhËn ®­îc hµng vµ chÊp nhËn thanh to¸n. * Khi xuÊt kho hµng ho¸ chuyÓn ®I cho bªn mua: Nî TK 157: gi¸ gèc cña hµng chuyÓn b¸n. Cã TK 156: gi¸ gèc cña hµng chuyÓn b¸n. * Khi hµng ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô: + Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 111, 112, 131: sè tiÒn theo gi¸ hµng b¸n. Cã TK 511: doanh thu ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. - §èi víi hµng ho¸ kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 111, 112, 131: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. + Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô: Nî TK 632: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. Cã TK 157: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. KÕ to¸n b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc giao tay: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i mua hµng, nhËn hµng mua vµ giao b¸n lu«n cho bªn mua t¹i n¬I ng­êi b¸n, c¶ 3 bªn cïng chøng kiÕn viÖc giao nhËn. * Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: + §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 111, 112, 131: sè tiÒn theo gi¸ hµng b¸n. Cã TK 511: doanh thu ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. + §èi víi hµng ho¸ kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 111, 112, 131: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. * Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô: + §èi víi hµng ho¸ chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 632: gi¸ mua hµng ch­a tÝnh thuÕ GTGT. Nî TK 133: thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. Cã TK 111, 112, 141, 131: sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n. + §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp. Nî TK 632: gi¸ mua hµng ho¸ theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 111, 112, 141, 131: gi¸ mua hµng ho¸ theo gi¸ thanh to¸n. KÕ to¸n b¸n bu«n vËn chuyÓn th¼ng theo h×nh thøc chuyÓn hµng: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i mua hµng, nhËn hµng mua, sau ®ã chuyÓn th¼ng cho bªn mua. * Khi nhËn hµng mua, doanh nghiÖp chuyÓn b¸n lu«n cho bªn mua: + §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 157: gi¸ mua hµng ch­a thuÕ GTGT. Nî TK 133: thuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ. Cã TK 111, 112, 131, 141: sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n. + §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 157: gi¸ mua hµng ho¸ theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 111, 112, 131: gi¸ mua hµng ho¸ theo gi¸ thanh to¸n. * Khi hµng ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô: + Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 111, 112, 131: sè tiÒn theo gi¸ hµng b¸n. Cã TK 511: doanh thu ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. - §èi víi hµng ho¸ kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 111, 112, 131: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. + Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô: Nî TK 632: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. Cã TK 157: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. KÕ to¸n b¸n lÎ hµng ho¸: Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, b¸n lÎ hµng ho¸ do nh©n viªn b¸n hµng trùc tiÕp thùc hiÖn vµ ph¶I chÞu tr¸ch nhiÖm vËt chÊt vÒ hµng vµ tiÒn trong kh©u b¸n. B¸n lÎ hµng ho¸ cã thÓ thu b»ng tiÒn mÆt vµ b»ng sÐc. TÊt c¶ ®Òu ghi vµo TK 111. Tr­êng hîp nh©n viªn b¸n hµng nép thiÕu tiÒn th× ph¶I båi th­êng. Ng­îc l¹i, nÕu nh©n viªn b¸n hµng nép thõa tiÒn th× sè tiÒn thõa ghi vµo thu nhËp kh¸c cña doanh nghiÖp. Kh«ng ®­îc bï trõ gi÷a nh÷ng lÇn ph¸t sinh thõa-thiÕu, gi÷a n©n viªn b¸n hµng cã ph¸t sinh thõa-thiÕu. * Ph¶n ¸nh doanh thu b¸n hµng: + §èi víi nh©n viªn b¸n hµng nép ®ñ tiÒn: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 111: sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. - §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT trùc tiÕp: Nî TK 111: doanh thu theo gi¸ b¸n. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ b¸n. + §èi víi nh©n viªn b¸n hµng nép thiÕu tiÒn: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 111: sè tiÒn thùc nép. Nî TK 138(1388): sè tiÒn thiÕu nh©n viªn b¸n hµng ph¶I båi th­êng. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. - §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 111: sè tiÒn thùc nép. Nî TK 138(1388): sè tiÒn nh©n viªn b¸n hµng ph¶I båi th­êng. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. + §èi víi nh©n viªn nép thõa tiÒn: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 111: sè tiÒn thùc nép. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. Cã TK 711: sè tiÒn thõa. - §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 111: sè tiÒn thùc nép. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 711: sè tiÒn thõa. * Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô: Nî TK 632: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. Cã TK 156: gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô. KÕ to¸n b¸n hµng theo h×nh thøc thanh to¸n b»ng hµng (cßn gäi lµ hµng ®èi l­­, hµng 2 chiÒu, hµng ®æi hµng): Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp th­¬ng m¹i xuÊt hµng ho¸ thuéc diÖn kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Ó ®æi lÊy hµng ho¸ kh¸c ®­a vµo phôc vô ho¹t ®éng kinh doanh, sè hµng xuÊt ®æi ®­îc coi lµ b¸n, sè hµng thu ®æi ®­îc coi lµ mua. * Ph¶n ¸nh doanh thu cña hµng b¸n: Nî TK 131: sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. * Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng xuÊt b¸n: Nî TK 632: gi¸ gèc cña hµng xuÊt b¸n. Cã TK 156: gi¸ gèc cña hµng xuÊt b¸n. * Ph¶n ¸nh gi¸ mua cña hµng nhËp vÒ: Nî TK 156: gi¸ mua ch­a thuÕ GTGT. Nî TK 133: thuÕ GTGT do khÊu trõ. Cã TK 131: sè tiÒn theo gi¸ thanh to¸n cña hµng mua. * NÕu gi¸ thanh to¸n cña hµng b¸n lín h¬n gi¸ thanh to¸n cña hµng mua th× doanh nghiÖp thu cña ng­êi mua kho¶n chªnh lÖch: Nî TK 111: sè tiÒn ®· thu. Cã TK 131: sè tiÒn ®· thu. * NÕu gi¸ thanh to¸n cña hµng b¸n nhá h¬n gi¸ thanh to¸n cña hµng mua th× doanh nghiÖp tr¶ cho ng­êi mua kho¶n chªnh lÖch: Nî TK 131: sè tiÒn ®· chi tr¶. Cã TK 111: sè tiÒn ®· chi tr¶. KÕ to¸n b¸n hµng theo h×nh thøc göi ®¹i lý: * KÕ to¸n bªn giao ®¹i lý: Theo h×nh thøc nµy, doanh nghiÖp s¶n xuÊt giao hµng cho ®¬n vÞ kh¸c hoÆc c¸ nh©n b¸n hé, s¶n xuÊt ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô khi nhËn ®­îc tiÒn cña bªn nhËn ®¹i lý thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n. Do ®ã, doanh nghiÖp ph¶I chi tr¶ hoa hång cho bªn nhËn ®¹i lý vµ ghi vµo chi phÝ b¸n hµng th«ng th­êng, hoa hång ®¹i lý b¸n tÝnh theo tØ lÖ % so víi doanh thu b¸n hµng. Theo luËt thuÕ GTGT hiÖn hµnh, ho¹t ®éng ®¹i lý thuéc ®èi t­îng chÞu thuÕ GTGT víi tû suÊt thuÕ 10%. + Khi giao hµng cho bªn nhËn ®¹i lý: Nî TK 157: gi¸ hµng ho¸ göi ®¹i lý. Cã TK 155, 154: gi¸ hµng ho¸ göi ®¹i lý. + Khi s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô: - Ph¶n ¸nh doanh thu vµ hoa hång göi ®¹i lý: Nî TK 111, 112: sè tiÒn thu ®­îc ®· trõ hoa hång vµ thuÕ GTGT cña ho¹t ®éng ®¹i lý. Nî TK 641: hoa hång göi ®¹i lý. Nî TK 133: thuÕ GTGT cña ho¹t ®éng ®¹i lý. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. - Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng ho¸ ®· tiªu thô: Nî TK 632: gi¸ gèc cña hµng ho¸ ®· tiªu thô. Cã TK 157: gi¸ gèc cña hµng ho¸ ®· tiªu thô. * KÕ to¸n bªn nhËn ®¹i lý: Khi nhËn hµng cña bªn giao ®¹i lý, kÕ to¸n ghi vµo TK 003 theo gi¸ b¸n ch­a thuÕ GTGT. Nî TK 003: trÞ gi¸ hµng ho¸ nhËn ®¹i lý. + Khi b¸n ®­îc hµng: Nî TK 111, 112: sè tiÒn thu ®­îc theo gi¸ thanh to¸n víi ng­êi mua. Cã TK 331: sè tiÒn ph¶I tr¶ bªn giao ®¹i lý. Cã TK 511(5113): hoa hång nhËn ®¹i lý. Cã TK 33311: thuÕ GTGT cña ho¹t ®éng ®¹i lý. + Ghi gi¶m hµng ho¸ trªn TK 003: Cã TK 003: trÞ gi¸ hµng nhËn ®¹i lý ®· tiªu thô hoÆc ®· tr¶ l¹i bªn giao ®¹i lý. + Khi chi tr¶ tiÒn cho bªn giao ®¹i lý: Nî TK 331: sè tiÒn ®· chi tr¶. Cã TK 111, 112: sè tiÒn ®· chi tr¶. KÕ to¸n b¸n hµng theo h×nh thøc tr¶ gãp vµ c¸c h×nh thøc kh¸c coi lµ b¸n: Ng­êi mua ®­îc tr¶ tiÒn thµnh nhiÒu lÇn, sè lÇn tr¶ vµ sè tiÒn tr¶ trong tõng lÇn lµ theo sù tho¶ thuËn gi÷a 2 bªn mua-b¸n. Ngoµi sè tiÒn ph¶I thu theo gi¸ b¸n th«ng th­êng, doanh nghiÖp ph¶I thu thªm cña ng­êi mua kho¶n tiÒn l·I v× tr¶ chËm. * Ph¶n ¸nh doanh thu: Nî TK 111, 112: sè tiÒn thu ®­îc ë lÇn ®Çu. Nî TK 131: sè tiÒn cßn ph¶I thu cña ng­êi mua. Cã TK 511: doanh thu theo gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ GTGT. Cã TK 33311: thuÕ GTGT ®Çu ra. Cã TK 3387: l·I tr¶ gãp. *Ph¶n ¸nh gi¸ gèc cña hµng ®· tiªu thô: Nî TK 632: gi¸ b¸n cña hµng ®· tiªu thô. Cã TK 155, 154: gi¸ b¸n cña hµng ®· tiªu thô. * Khi thu ®­îc tiÒn cña ng­êi mua: Nî TK 111, 112: sè tiÒn thu ®­îc (c¶ gèc vµ l·i). Cã TK 131: sè tiÒn thu ®­îc (c¶ gèc vµ l·i). * KÕt chuyÓn tiÒn l·I ®· thu ®­îc vµo thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh: Nî TK 3387: l·I tr¶ gãp ®· thu ®­îc tiÒn. Cã TK 515: l·I tr¶ gãp ®· thu ®­îc tiÒn. KÕ to¸n c¸c tr­êng hîp ®Æc biÖt ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh b¸n hµng: * Ph¸t sinh triÕt khÊu thanh to¸n: Khi ng­êi mua tr¶ tiÒn sím tr­íc thêi h¹n, doanh nghiÖp cho h­ëng triÕt khÊu thanh to¸n. kho¶n nµy ®­îc kÕ to¸n ghi vµo chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. Nî TK 111, 112: sè tiÒn thu ®­îc. Nî TK 635: triÕt khÊu thanh to¸n. Cã TK 131: tæng céng nî. * Ph¸t sinh triÕt khÊu th­¬ng m¹i: + Hµng ngµy khi ph¸t sinh: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 521: thanh to¸n th­¬ng m¹i ch­a thuÕ GTGT. Nî TK 33311: thuÕ GTGT theo sè tiÒn triÕt khÊu. Cã TK 111, 112, 131: tæng sè tiÒn triÕt khÊu. - §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 521: sè tiÒn triÕt khÊu th­¬ng m¹i. Cã TK 111, 112, 131: sè tiÒn triÕt khÊu th­¬ng m¹i. + Cuèi kú, kÕt chuyÓn sè tiÒn triÕt khÊu th­¬ng m¹i ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn: Nî TK 511: sè tiÒn triÕt khÊu. Cã TK 521: sè tiÒn triÕt khÊu. * Ph¸t sinh gi¶m gi¸ hµng ho¸ v× kÐm, mÊt phÈm chÊt kh«ng ®óng hîp ®ång: + Khi ph¸t sinh: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 532: sè tiÒn gi¶m gi¸ ch­a cã thuÕ GTGT. Nî TK 33311: thuÕ GTGT tÝnh theo sè tiÒn gi¶m gi¸. Cã TK 111, 112, 131: tæng sè tiÒn gi¶m gi¸. - §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 532: sè tiÒn gi¶m gi¸. Cã TK 111, 112, 131: sè tiÒn gi¶m gi¸. + Cuèi kú, kÕt chuyÓn sè tiÒn gi¶m gi¸ sang TK 511 ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn: Nî TK 511: sè tiÒn gi¶m gi¸. Cã TK 532: sè tiÒn gi¶m gi¸. * Ph¸t sinh hµng bÞ tr¶ l¹i: + Khi ph¸t sinh: - §èi víi hµng chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ: Nî TK 531: gi¸ b¸n cña hµng bÞ tr¶ l¹i. Nî TK 33311: thuÕ GTGT cña hµng bÞ tr¶ l¹i. Cã TK 111, 112, 131: tæng sè tiÒn tr¶ l¹i bªn mua. - §èi víi hµng kh«ng chÞu thuÕ GTGT hoÆc chÞu thuÕ GTGT theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp: Nî TK 531: gi¸ b¸n cña hµng bÞ tr¶ l¹i. Cã TK 111, 112, 131: gi¸ b¸n cña hµng bÞ tr¶ l¹i. + Khi ®­a hµng bÞ tr¶ l¹i vÒ nhËp kho: Nî TK 156: gi¸ gèc cña hµng bÞ tr¶ l¹i. Cã TK 632: gi¸ gèc cña hµng bÞ tr¶ l¹i. + Cuèi kú, kÕt chuyÓn sè tiÒn gi¶m gi¸ sang TK 511 ®Ó tÝnh doanh thu thuÇn: Nî TK 511: doanh thu hµng bÞ tr¶ l¹i. Cã TK 531: doanh tu hµng bÞ tr¶ l¹i. PHÇN 2: Thùc tr¹ng vµ mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i: 1. Sù cÇn thiÕt ph¶I hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i: Trong xu h­íng ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn cña n­íc ta, nghiÖp vô b¸n hµng ngµy cµng ®­îc thóc ®Èy vµ phong phó h¬n vÒ h×nh thøc còng nh­ ph­¬ng ph¸p. Do ®ã, nhµ n­íc muèn qu¶n lý tèt nÒn kinh tÕ cÇn ph¶I cã nh÷ng ®iÒu luËt, qui ®Þnh chÆt chÏ vÒ c«ng t¸c kÕ to¸n. viÖc lu«n lu«n ®æi míi vµ hoµn thiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n rÊt thÝch øng víi yªu cÇu qu¶n lý trong c¬ chÕ thÞ tr­êng. Trong ®ã, nghiÖp vô b¸n hµng lµ mét kh©u quan träng. Nhê cã kh©u b¸n hµng, doanh nghiÖp míi cã thÓ tiªu thô ®­îc s¶n phÈm s¶n xuÊt ra, ®em l¹i doanh thu vµ lîi nhuËn cho doanh nghiÖp. ChÊt l­îng cña c«ng t¸c b¸n hµng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn doanh thu vµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. HiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ViÖt Nam ®· vµ ®ang thùc hiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng theo nh÷ng v¨n b¶n ph¸p qui cña Nhµ n­íc. Tuy nhiªn trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn vÉn cßn mét sè bÊt cËp vµ ch­a thùc hiÖn ®­îc ®Çy ®ñ vai trß cña m×nh. Do vËy, hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng lµ mét xu h­íng tÊt yÕu, rÊt cÇn thiÕt ®Ó gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng c«ng t¸c kÕ to¸n, x©y dùng ®­îc mét hÖ thèng kÕ to¸n hoµn chØnh, chÆt chÏ vµ ®óng ph¸p luËt. 2. Thùc tr¹ng vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i: 2.1 ¦u ®iÓm: HÖ thèng kÕ to¸n hiÖn hµnh ¸p dông tõ ngµy 1/1/1996 ®· ®­îc sö dông hÊu hÕt ë c¸c doanh nghiÖp. Sù ra ®êi cña hÖ thèng kÕ to¸n nµy thùc sù lµ c«ng cô t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh doanh nghiÖp, ®Æc biÖt lµ trong c«ng t¸c kÕ to¸n tiªu thô ®· thÓ hiÖn mét sè mÆt tÝch cùc. Trong qu¸ tr×nh h¹ch to¸n, c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ®· thùc hiÖn c«ng t¸c kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng mét c¸ch t­¬ng ®èi ngiªm tóc. Thêi ®iÓm ghi chÐp hµng b¸n ®­îc x¸c ®Þnh kh¸c nhau tuú theo h×nh thøc b¸n hµng nh­ng nh×n chung ®­îc c¸c doanh nghiÖp x¸c ®Þnh lµ thêi ®iÓm bªn b¸n mÊt quyÒn së h÷u vÒ hµng ho¸ ®· thu ®­îc tiÒn hoÆc cã quyÒn ®ßi tiÒn cña bªn mua. ChiÕt khÊu b¸n hµng ®· ®­îc theo dâi chi tiÕt cho tõng kh¸ch hµng vµ tõng lo¹i hµng t¹o ®iÒu kiÖn cho doanh nghiÖp thuËn lîi h¬n trong viÖc qu¶n lý vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. C¸c h×nh thøc b¸n hµng ®· ®­îc qui ®Þnh râ rµng cho tõng tr­êng hîp cô thÓ còng nh­ khi cã ph¸t sinh trong kú. Mçi h×nh thøc ®­îc qui ®Þnh h¹ch to¸n víi c¸c bót to¸n cô thÓ ®· ph¶n ¸nh kÞp thêi c¸c ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp trong c¶ qu¸ tr×nh b¸n hµng. §iÒu nµy ®· gióp c¸c doanh nghiÖp dÔ dµng h¬n trong viÖc thùc hiÖn kÕ to¸n b¸n hµng vµ tr¸nh ®­îc nh÷ng nhÇm lÉn kh«ng ®¸ng cã. 2.2 Nh­îc ®iÓm: Bªn c¹nh nh÷ng mÆt tÝch cùc trªn cßn mét sè vÊn ®Ò ch­a thËt hîp lý trong hÖ thèng tµi kho¶n ¸p dông trong c«ng t¸c h¹ch to¸n b¸n hµng ë doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nh­ tªn gäi cña c¸c tµi kho¶n ch­a thËt phï hîp víi néi dung ph¶n ¸nh… ë mét sè doanh nghiÖp, c«ng t¸c qu¶n lý cßn láng lÎo, kh«ng chÊp hµnh nh÷ng thñ tôc qui ®Þnh, kh«ng thùc hiÖn chÕ ®é kiÓm kª cuèi kú, sæ s¸ch kho vµ kÕ to¸n kh«ng thèng nhÊt, sæ s¸ch chøng tõ cßn thiÕu vµ kh«ng ®¶m b¶o. Nhµ qu¶n lý vµ c¸n bé chuyªn m«n ch­a x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, cßn bu«ng láng kiÓm so¸t vµ kiÓm kª ®Þnh kú. ViÖc chÊp hµnh c¸c chØ thÞ, h­íng dÉn cña Bé tµi chÝnh, Vô KÕ to¸n cßn ch­a nghiªm tóc vµ ch­a triÖt ®Ó, kû c­¬ng, kû luËt b¸o c¸o cßn ch­a nghiªm tóc. HÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n ë c¸c ®¹i lý cßn thiÕu ®ång bé, ch­a hîp lý, viÖc kiÓm tra cßn ch­a nghiªm tóc. 2.3 Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i: 2.3.1 CÇn ph¶i x©y dùng hÖ thèng kÕ to¸n riªng cho c¸c doanh nghiÖp nãi chung vµ doanh nghiÖp th­¬ng m¹i nãi riªng: Trong bÊt k× mét lÜnh vùc kinh doanh nµo, m«i tr­êng kinh doanh vµ b¶n chÊt kinh doanh cña chóng ®Òu mang tÝnh ®Æc thï. Trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, ho¹t ®éng kinh doanh lµ cung cÊp c¸c hµng ho¸ vµ dÞch vô ®Õn c¸c tæ chøc, c¸c c¸ nh©n cã nhu cÇu vµ mong muèn ®­îc tiªu dïng nã. Doanh nghiÖp th­¬ng m¹i kh«ng trùc tiÕp s¶n xuÊt ra nã mµ chØ cã thÓ gia c«ng chÕ biÕn phô. Nh­ vËy còng cÇn ph¶i cã hÖ thèng kÕ to¸n riªng phï hîp víi sù ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i, gióp cho c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ cao trong ho¹t ®éng kinh doanh, ph¶I ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu: - Cã sæ kÕ to¸n riªng, phï hîp víi ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. - Cã chÕ ®é b¸o c¸o kÕ to¸n riªng. - Cã hÖ thèng tµi kho¶n riªng phï hîp víi c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh ®Æc thï. - C¸c chøng tõ ghi sæ còng cÇn ph¶i thay ®æi, thÝch øng. 2.3.2 CÇn n©ng cao tr×nh ®é kiÕn thøc cho ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ to¸n ë doanh nghiÖp: Tr×nh ®é kiÕn thøc cña ®éi ngò nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c kÕ to¸n, thñ kho, thñ quÜ… t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Cã thÓ n©ng cao tr×nh ®é cho hä th«ng qua viÖc ®­a ®I häc thªm, båi d­ìng nghiÖp vô cho nh÷ng ng­êi hiªn ®ang lµm c«ng t¸c kÕ to¸n cho doanh nghiÖp, th­êng xuyªn tuyÓn nh÷ng ng­êi lµm kÕ to¸n tµi chÝnh giái thay thÕ nh÷ng ng­êi kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng lµm viÖc… Nh©n viªn kÕ to¸n ph¶I lµ ng­êi ®¸ng tin cËy vµ cã kh¶ n¨ng. Nhµ qu¶n lý ph¶I ph©n ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm, t¸ch biÖt gi÷a ng­êi thñ kho vµ ng­êi kÕ to¸n thµnh phÈm, t¸ch biÖt gi÷a ng­êi cã th©mr quyÒn quyÕt ®Þnh c¸c nghiÖp vô vµ ng­êi gi÷ tµi s¶n liªn quan, ph©n chia tr¸ch nhiÖm ®Ó cã thÓ kiÓm tra chÐo lÉn nhau ®Ó tr¸nh hiÖn t­îng th«ng ®ång gi÷a hai hoÆc nhiÒu ng­êi muèn biÓn thñ tµi s¶n. 2.3.3 Kh«ng ngõng ®æi míi vµ n©ng cao hiÖu lùc ho¹t ®éng cña tæ chøc lµm nhiÖm vô chØ ®¹o thùc hiÖn kÕ to¸n trong doanh nghiÖp. Nh­ vËy trong doanh nghiÖp cÇn ph¶I cã mét hÖ thèng thñ tôc kiÓm so¸t néi bé, c¸c nhµ qu¶n lý ph¶I quan t©m chØ ®¹o c«ng t¸c an toµn kho quü ®Ó b¶o vÖ tµi s¶n cña doanh nghiÖp khái bÞ thÊt tho¸t l¹m dông nh»m khuyÕn khÝch hiÖu qu¶ ho¹t ®éng vµ ®éng viªn sù t«n träng triÖt ®Ó c¸c chÝnh s¸ch mµ nhµ qu¶n lý ®Ò ra. 2.3.4 CÇn ph¶I tÝnh to¸n chi phÝ, doanh thu mét c¸ch chÝnh x¸c vµ hîp lý: Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cÇn ph¶I tèi ®a ho¸ tiÕt kiÖm, tr¸nh sù l·ng phÝ nh­ng vÉn ph¶I ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c. Doanh thu lµ yÕu tè mµ doanh nghiÖp rÊt quan t©m nªn cÇn ph¶I h¹ch to¸n ®Çy ®ñ, viÖc tÝnh khÊu trõ ®I c¸c kho¶n thuÕ, chiÕt khÊu hµng b¸n, gi¶m gi¸ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i… còng ph¶I chÝnh x¸c. trªn c¬ së ®ã c©n ®èi thu chi vµ phÇn thu d«I ra, x¸c ®Þnh lîi nhuËn cña doanh nghiÖp. 2.3.5 Doanh nghiÖp cÇn tæ chøc thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng xóc tiÕn hçn hîp nh­ qu¶ng c¸o, khuyÕn m·I, cung cÊp c¸c dÞch vô hËu m·I… ®Ó hç trî vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cho kh©u b¸n: Doanh nghiÖp cÇn ph¶I tæ chøc hÖ thèng kªnh ph©n phèi réng kh¾p vµ hîp lý, cÇn ph¶I n¾m b¾t ®­îc nhu cÇu, mong muèn vµ nhu cÇu cã kh¶ n¨ng thanh to¸n ë c¸c ph©n ®o¹n thÞ tr­êng kh¸c nhau. Thùc hiÖn chÝnh s¸ch gi¸ ®èi víi c¸c tÇng líp d©n c­ cã møc thu nhËp kh¸c nhau nh»m tèi ®a l­îng s¶n phÈm b¸n ra, t¨ng doanh thu vµ tèi ®a ho¸ lîi nhuËn. 2.3.6 Mét sè ®iÒu chØnh trong hÖ thèng tµi kho¶n: Tµi kho¶n 632- gi¸ vèn hµng b¸n: c¸ch gäi tªn ch­a hîp lý v× néi dung tµi kho¶n nµy ch­a ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn hµng b¸n t¹i thêi ®iÓm xuÊt kho vµ ch­a ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ trÞ gi¸ vèn cña hµng b¸n ra. Do ®ã nªn gäi TK 632 lµ “gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n”. Tµi kho¶n 531- chiÕt khÊu b¸n hµng: tµi kho¶n nµy hiÖn nay míi ®Ò cËp ®Õn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i. Do vËy nÕu gi÷ nguyªn néi dung kÕt cÊu t¹i kho¶n 531 th× tªn gäi nªn söa l¹i cô thÓ lµ “chiÕt khÊu thanh to¸n b¸n hµng” hoÆc cã thÓ söa l¹i néi dung tµi kho¶n, bao gåm c¶ chiÕt khÊu thanh to¸n vµ chiÕt khÊu th­¬ng m¹i. Tµi kho¶n 532- gi¶m gi¸ hµng b¸n: bao gåm c¸c kho¶n gi¶m gi¸, bít gi¸, håi khÊu cña viÖc b¸n hµng trong kú h¹ch to¸n. Trong ®ã, “håi khÊu” lµ kho¶n gi¶m trõ tÝnh trªn tæng sè nghiÖp vô ®· thùc hiÖn víi kh¸ch hµng trong thêi gian nhÊt ®Þnh. Ng­êi b¸n thùc hiÖn kho¶n håi khÊu cho ng­êi mua ngay sau khi ®· b¸n ®­îc hµng. Qui ®Þnh nµy nãi lªn m©u thuÉn v× ngay sau khi ®· b¸n ®­îc hµng th× phÇn lín kh«ng thÓ tæng hîp tæng sè c¸c nghiÖp vô ®· thùc hiÖn víi mét kh¸ch hµng trong cïng mét thêi gian nhÊt ®Þnh. V× thÕ tµi kho¶n 532 chØ nªn dïng ®Ó ph¶n ¸nh c¸c kho¶n gi¶m gi¸ trong nh÷ng tr­êng hîp ®Æc biÖt nh­ hµng kÐm phÈm chÊt, sai qui c¸ch hay kh¸ch hµng kh«ng mua víi sè l­îng lín. C¸c tµi kho¶n 531, 532, 521 nÕu cã thÓ chØ cÇn gép l¹i thµnh mét tµi kho¶n “c¸c kho¶n lµm gi¶m doanh thu”, néi dung cña 3 tµi kho¶n trªn ph¶n ¸nh trªn c¸c tiÓu kho¶n v× 3 tµi kho¶n nµy ®Òu ph¶n ¸nh b¶n chÊt cña mét sù viÖc gi¶m gi¸ doanh thu. III. KÕt luËn: Trong bÊt kú doanh nghiÖp nµo, tiªu dïng hµng ho¸ lµ mét hµnh vi nh»m thùc hiÖn gi¸ trÞ cña hµng ho¸ ®èi víi ng­êi b¸n, kÕt thóc qu¸ tr×nh tuÇn hoµn vèn kinh doanh vµ nh»m thùc hiÖn gi¸ trÞ sö dông víi kh¸ch hµng mua tõ nhiÒu môc ®Ých kh¸c nhau. Thùc hiÖn qu¸ tr×nh tiªu thô sÏ ®ång nghÜa víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp, nhÊt lµ trong viÖc chuyÓn ®æi m«I tr­êng kinh tÕ, tiªu thô hµng ho¸ trë thµnh mèi quan t©m hµng ®Çu, do ®ã viÖc hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng ®ßi hái ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn. Trong qu¸ tr×nh viÕt chuyªn ®Ò, b»ng kiÕn thøc ®­îc häc vµ kinh nghiªm thùc tÕ, em ®· cè g¾ng x©y dùng bè côc chuyªn ®Ò râ rµng, chÆt chÏ, lËp luËn trªn c¬ së khoa häc. Chuyªn ®Ò ®· ®Ò cËp ®­îc thùc tr¹ng cña kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng t¹i c¸c doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. §ång thêi ®Ò xuÊt ®­îc mét sè gi¶I ph¸p nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Tuy nhiªn vÊn ®Ò hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i lµ mét vÊn ®Ò lín, ®ßi hái nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan còng nh­ chñ quan, yªu cÇu cã thêi gian nghiªn cøu vµ ph©n tÝch kÜ cµng nªn cÇn hoµn thiÖn thªm. Do ®ã chuyªn ®Ò vÉn cßn nhiÒu thiÕu sãt, em rÊt mong cã ®­îc sù gãp ý ch©n thµnh tõ thÇy gi¸o ®Ó cã thÓ hoµn thiÖn h¬n ®Ò tµi nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc: Lêi më ®Çu. Néi dung. PhÇn 1: lý luËn chung vÒ kÕ to¸n nghiÖp vô b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Mét sè kh¸I niÖm c¬ b¶n. Ph­¬ng ph¸p kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. PhÇn 2: thùc tr¹ng vµ mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt nh»m hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Sù cÇn thiÕt hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. Thùc tr¹ng kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 2.1 ­u ®iÓm kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 2.2 Nh­îc ®iÓm kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. 2.3 Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt hoµn thiÖn kÕ to¸n b¸n hµng trong doanh nghiÖp th­¬ng m¹i. KÕt luËn.