Chuyên đề Thực trạng của hệ thống thanh toán quốc tế tại ngân hàng thương mại cổ phần Phương Nam

»m trong h¹n tr¶ nî, doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tr¶ nî, vay ®Ó tr¶ n­íc ngoµi tr­íc h¹n ®¹t ®­îc c¸c ®iÒu kiÖn vay vèn thuËn lîi hoÆc tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ so víi vay vèn nø¬c ngoµi. - Cho vay ®èi víi ng­êi lao ®éng ®i lµm viÖc ë n­íc ngoµi cã thêi gian ë n­íc ngoµi theo quy ®Þnh cña Nhµ N­íc. h C«ng v¨n sè 2725/CV-NHCT5 H­íng dÉn thùc hiÖn më vµ thanh to¸n L/C at sight ngµy 29/9/1999. Theo c«ng v¨n nµy ng©n hµng sÏ më L/C at sight cho kh¸ch hµng khi kh¸ch hµng cã nhu cÇu nhËp khÈu vËt t­, hµng ho¸, m¸y mãc, thiÕt bÞ... mµ trong hîp ®ång ngo¹i th­¬ng quy ®Þnh thanh to¸n b»ng ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ tr¶ tiÒn ngay. Trong h­íng dÉn, ®Ò cËp chñ yÕu ®Õn møc ký quü ¸p dông cho c¸c ®èi t­îng lµ doanh nghiÖp Nhµ N­íc vµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh, mçi ®èi t­îng cô thÓ ®Òu cã møc ký quü kh¸c nhau phï hîp víi møc ®é tÝn nhiÖm cña doanh nghiÖp ®ã víi ng©n hµng. h QuyÕt ®Þnh sè 711/2001/Q§-NHNN ngµy 25/5/2001 vÒ viÖc më th­ tÝn dông nhËp hµng tr¶ chËm. Theo quyÕt ®Þnh nµy ng©n hµng ®­îc phÐp më th­ tÝn dông tr¶ chËm cho kh¸ch hµng trong tr­êng hîp kh¸ch hµng ®Ò nghÞ theo nh­ hîp ®ång th­¬ng m¹i ®· ký. QuyÕt ®Þnh cßn ®­a ra quy ®Þnh ng©n hµng ph¶i yªu cÇu tµi s¶n ®¶m b¶o tõ kh¸ch hµng, cã thÓ b»ng ký quü, cÇm cè, thÕ chÊp, b¶o l·nh thanh to¸n.... quyÕt ®Þnh nµy cßn h­íng dÉn nghiÖp vô cô thÓ cïng c¸c yÕu cÇu cô thÓ kh¸c... h QuyÕt ®Þnh sè 51/H§QT cña Héi §ång Qu¶n TrÞ vÒ viÖc tæ chøc triÓn khai ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i Ng©n hµng ph­¬ng nam. §­a ra c¸c ®iÒu kiÖn chiÕt khÊu, h¹n møc chiÕt khÊu ®èi víi c¸c chi nh¸nh ng©n hµng trong hÖ thèng c«ng th­¬ng, sè tiÒn chiÕt khÊu ttèi ®a 95% gi¸ trÞ bé chøng tõ, l·i suÊt chiÕt khÊu ®èi víi L/C më b»ng ngo¹i tÖ tèi thiÓu lµ 4% n¨m, thêi gian chiÕt khÊu. Cïng c¸c quy ®Þnh cô thÓ vÒ quy tr×nh nghiÖp vô chiÕt khÊu, h¹ch to¸n nghiÖp vô vµ xö lý qu¸ tr×nh chiÕt khÊu chøng tõ.... §Æc ®iÓm cña c¸c quyÕt ®Þnh cña Ng©n hµng ph­¬ng nam lµ lu«n cã kÌm mÉu c¸c giÊy tê ®Ó thèng nhÊt trong toµn hÖ thèng. Ngoµi ra ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cßn liªn quan ®Õn nhiÒu bé ngµnh kh¸c nhau nªn còng cÇn biÕt thªm vÒ c¸c v¨n b¶n kh¸c nh­ : hTh«ng t­ sè 5/2000/TT-BTM h­íng dÉn thùc hiÖn quyÕt ®Þnh cña Thñ t­íng ChÝnh Phñ sè 242/199/Q§-TTg ngµy 30/12/1999 vÒ ®iÒu hµnh xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸. Trong ®ã quy ®Þnh c¸c mÆt hµng cÊm xuÊt khÈu còng nh­ cÊm nhËp khÈu. Th«ng t­ quy ®Þnh chi tiÕt ®Õn tõng mÆt hµng. §ång thêi kÌm theo m· sè hµng ho¸ ®Ó quy chuÈn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong c¸c giao dÞch th­¬ng m¹i. Th«ng t­ nµy cã tÝnh chÊt quy chiÕu ®èi cíi c¸c ng©n hµng, ®Ó tõ ®ã ®ång ý hay kh«ng ®ång ý víi nh÷ng yªu cÇu vay vèn ®Ó xuÊt nhËp khÈu c¸c lo¹i hµng ho¸ cô thÓ. Liªn quan ®Õn xuÊt nhËp khÈu trong thêi gian gÇn ®©y, bé th­¬ng m¹i ®· b·i bá rÊt nhiÒu c¸c lo¹i giÊy phÐp con vµ cßn tiÕp tôc b·i bá trong thêi gian tíi. Nh÷ng th«ng tin nµy ng©n hµng cÇn cËp nhËt vµ n¾m v÷ng ®Ó tr¸nh cã nh÷ng ®ßi hái v« lý vÒ hå s¬, thñ tôc. §ång thêi, ng©n hµng còng cÇn chó ý ®Õn h¹n ngh¹ch cña tõng mÆt hµng xuÊt nhËp khÈu ®ã. Bé th­¬ng m¹i liªn tôc th«ng b¸o vÒ sè l­îng còng nh­ c¸c mÆt hµng ­u ®·i, ®Ó tõ ®ã ng©n hµng cã nh÷ng quyÕt ®Þnh tÝn dông chÝnh x¸c, tr¸nh t×nh tr¹ng cho vay ®Ó xuÊt nhËp khÈu nh÷ng mÆt hµng ®· hÕt h¹n ngh¹ch hay kh«ng ®­îc ­u tiªn. T×nh h×nh ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ t¹i Ng©n hµng cæ phÇn PH¦¥NG NAM . Th«ng qua h¬n 10 n¨m ho¹t ®éng cña Ng©n hµng PH¦¥NG NAM, vai trß cña Ng©n hµng trªn thÞ tr­êng ngµy cµng ®­îc kh¼ng ®Þnh. So víi c¸c Ng©n hnµg quèc doanh hay mét sè Ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c th× tuæi ®êi cña Ng©n hµng cßn rÊt trÎ, nh­ng do n¾m ®­îc thêi c¬ khi hoµ nhËp vµo lóc nÒn kinh tÕ ®ang b­íc ®Çu ®i vµo ®óng quü ®¹o ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. ChÝnh v× thÕ c¸c mÆt dÞch vô cña Ng©n hµng vÒ tÝn dông, thanh to¸n cã tiÒn ®Ò tèt ®Ó ph¸t triÓn. H¬n thÕ n÷a, Ng©n hµng cã thÓ ®øng v÷ng sau cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ Ch©u ¸ n¨m 1997 cµng lµm cho uy tÝn cña Ng©n hµng ®­îc cñng cè trªn thÞ tr­êng. Do ®è, trong vµi n¨m gÇn ®©y Ng©n hµng ®· më thªm nhiÒu c¸c chi nh¸nh, ®¹i lý ë c¸c miÒn cña Tæ quèc vµ c¸c n­íc trªn thÕ giíi nh­: Anh quèc, Hoa kú, c¸c n­íc §«ng Nam ¸ ... Ho¹t ®éng cña Ng©n hµng ®ang trong thêi gian më réng vÒ quy m« nªn cã sù gi¶m sót vÒ lîi nhuËn do chi phÝ t¨ng ®Ó ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng, n©ng cÊp c¸c chi nh¸nh trªn c¶ n­íc vµ c¸c ®¹i lý ë n­íc ngoµi. B¸o c¸o thu nhËp – Chi phÝ §¬n vÞ: triÖu ®ång VN ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 tæng thu nhËp 99,760 123,731 153,608 tæng chi phÝ 83,261 102,315 131,336 Lîi nhuËn tr­íc thuÕ 16,414 21,416 22,272 (Nguån: b¸o c¸o th­êng niªn cña Héi së) MÆc dï vËy, thu nhËp vÉn t¨ng mét c¸ch æn ®Þnh. N¨m 2001 thu nhËp ®¹t 123,731 tû ®ång t¨ng 24,13% so víi n¨m 2000 vµ n¨m 2002 thu nhËp ®¹t 153, 608 tû ®ång t¨ng 24,15% so víi n¨m 2001. Ng©n hµng PH¦¥NG NAM ®· cho thÊy mÆc dï më réng c¸c chi nh¸nh, ®¹i lý nh­ng c¸c c¬ së cò vÉn æn ®Þnh viÖc kinh doanh. Víi viÖc më réng kinh doanh ®ã lµm cho lîi nhuËn tr­íc thuÕ giÈm ®¸ng kÓ nh­: N¨m 2001 lîi nhuËn tr­íc thuÕ ®¹t 21,416 tû ®ång t¨ng 30,47% so víi n¨m 2000 N¨m 2002 lîi nhuËn tr­íc thuÕ ®¹t 22,272 tû ®ång chØ t¨ng 4,00% so víi n¨m 2001 §Æc biÖt n¨m 2002, c¸c chi phÝ t¨ng lªn nhiÒu do viÖc t¨ng c¬ së h¹ tÇng cho c¸c chi nh¸nh, tham gia trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ. MÆc dï ®ång USD bÞ sù c¹nh tranh lín cña ®ång UERO nªn còng g©y xao ®éng cho thÞ tr­êng tµi chÝnh g©y nªn mét sè tæn thÊt cho ng©n hµng trong kinh doanh ngo¹i tÖ. Cô thÓ trong n¨m 2002 ho¹t ®éng thu – chi cña Héi Së nh­ sau: C¸c kho¶n thu nhËp Trong kú Luü kÕ n¨m A- Thu nhËp 16.240.732.337 153.608.685.043 I. Thu vÒ ho¹t ®éng tÝn dông 14.108.532.394 140.873.566.772 - L·i cho vay 13.471.443.859 137.168.329.532 - NghiÖp vô b¶o l·nh 1.095.000 19.977.997 -NghiÖp vô cho thuª tµi chÝnh - Kh¸c 433.992.533 4.485.959.243 II. Thu vÒ DV TTo¸n & Ng©n quü 556.655.433 6.797.276.531 -L·i tiÒn göi 317.287.314 - DÞch vô thanh to¸n 312.724.274 3.516.573.582 - DÞch vô Ng©n quü 36.643.346 105.326.865 III. Thu tõ c¸c ho¹t ®éng kh¸c 905.626.048 3.983.694.990 -L·i gãp vèn, Mua cæ phÇn 143.000.000 - Tham gia thÞ tr­êng tiÒn tÖ 198.113.083 3.319.977.413 - Kinh doanh ngo¹i hèi 635.573.670 390.471.337 - NghiÖp vô Uû th¸c & §¹i lý 527.981 8.606.357 - DÞch vô t­ vÊn - Kinh doanh & DÞch vô Bao - C¸c dÞch vô kh¸c 71.411.314 621.639.331 IV. Kho¶n thu nhËp bÊt th­êng 669.918.462 1.954.346.751 Tæng thu 16.240.732.337 153.608.685.043 C¸c kho¶n chi phÝ 15.520.119.339 131.336.342.865 I. Chi phÝ vÒ huy ®éng vèn 8.763.827.210 100.293.586.409 -Tr¶ l·i tiÒn göi 8.756.308.724 98.978.820.469 -Tr¶ l·i tiÒn vay 7.316.186 314.566.240 -Tr¶ l·i PH giÊy tê cã gi¸ -Chi phÝ kh¸c II. Chi vÒ DV TTo¸n & Ng©n quü 60.269.757 668.682.853 - DÞch vô thanh to¸n 8.501.233 96.716.916 - Chi phÝ B§iÖn & M¹ng viÔn th«ng -1.090.910 - Ng©n quü 7.694.266 112.455.776 - Kh¸c 45.364.602 456.936.167 III. Chi vÒ c¸c ho¹t ®éng kh¸c 141.748.397 306.187.176 IV. Chi nép thuÕ & phÝ, lÖ phÝ 88.445.050 656.371.236 V. Chi cho nh©n viªn 1.022.574.578 11.812.306.591 VI. Chi cho Héi ®ång Qlý & Cvô 761.876.656 7.005.280.224 VII. Chi vÒ tµi s¶n 571.443.836 4.688.490.267 VIII. Chi phÝ Dphßng & BHiÓm Tgöi 4.108.788.000 5.662.468.000 IX. Kho¶n chi phÝ bÊt th­êng 1.342.852 242.970.107 Tæng chi 15.520.119.339 131.336.342.863 thùc l·i 720.612.998 22.272.342.180 (Nguån B¸o c¸o thu nhËp chi phÝ cña Héi Së) **VÒ c¸c h×nh thøc tÝn dông nhËp khÈu, chi nh¸nh Ng©n hµng PH¦¥NG NAM –Hµ Néi nãi riªng vµ c¸c ng©n hµng kh¸c ®Òu ®Æt ra rÊt nhiÒu h×nh thøc tÝn dông kh¸c nhau. Tuy nhiªn, v× tÝnh chÊt cña tÝn dông xuÊt nhËp khÈu, v× ­u nh­îc ®iÓm cña c¸c h×nh thøc tÝn dông vµ quan träng h¬n c¶ lµ yªu cÇu cña thÞ tr­êng nªn chi nh¸nh Ng©n hµng PH¦¥NG NAM ¸p dông h×nh thøc tÝn dông th«ng qua L/C lµ chñ yÕu. Nh­ chóng ta ®· biÕt, trong thanh to¸n quèc tÕ, cã rÊt nhiÒu h×nh thøc th­ tÝn dông, song t¹i chi nh¸nh Ng©n hµng PH¦¥NG NAM ¸p dông hai h×nh thøc th­ tÝn dông chñ yÕu lµ L/C at sight vµ L/C tr¶ chËm. Tuy nhiªn, chØ cã L/C at sight ®­îc ¸p dông phæ biÕn v× møc ®é rñi ro cña hai lo¹i th­ tÝn dông nµy kh¸c nhau rÊt nhiÒu. Sù kh¸c nhau nµy do tÝnh thêi ®iÓm cña L/C quy ®Þnh: nh­ chóng ta ®· biÕt, thêi h¹n cµng dµi th× ®é rñi ro cµng cao do t­ b¶n lu«n lu«n vËn ®éng tõ h×nh th¸i nµy sang h×nh th¸i kh¸c. C¶ hai h×nh thøc th­ tÝn dông nµy ®Òu cã gi¸ trÞ thanh to¸n khi ng©n hµng phôc vô nhµ xuÊt khÈu göi vÒ ng©n hµng bé chøng tõ hoµn h¶o. Vµ c¶ hai h×nh thøc ®Òu cã thÓ më b»ng vèn cña kh¸ch hµng hoÆc vèn cña ng©n hµng (cã quy ®Þnh møc ký quü phï hîp víi tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng kh¸c nhau). + Nh­ng ®èi víi L/C at sight viÖc thanh to¸n cña ng©n hµng víi n­íc ngoµi còng ®ång thêi (hoÆc gÇn nh­ ®ång thêi) víi viÖc thanh to¸n cña kh¸ch hµng víi ng©n hµng. Nh­ vËy, nÕu trong tr­êng hîp më b»ng vèn cña kh¸ch hµng th× kh¸ch hµng chuyÓn tiÒn vµo cho ng©n hµng thanh to¸n. Cßn nÕu b»ng vèn cña ng©n hµng, kh¸ch hµng sÏ ph¶i nhËn nî ngay lËp tøc do ®ã tÝnh b¶o ®¶m sÏ cao h¬n v× ng©n hµng th­êng n¾m ch¾c sè hµng ho¸ cña kh¸ch hµng ®Ó thu nî vµ gèc trªn sè hµng ho¸ ®ã, mäi ®éng th¸i cña kh¸ch hµng ng©n hµng ®Òu biÕt ®Ó cã thÓ xö lý kÞp thêi. + Trong khi ®ã L/C tr¶ chËm nghÜa lµ viÖc ng©n hµng thanh to¸n cho ng©n hµng n­íc ngoµi vµ viÖc kh¸ch hµng thanh to¸n cho ng©n hµng diÔn ra kh«ng ®ång bé. Kh¸ch hµng tr¶ cho ng©n hµng sau mét thêi gian nh­ trong hîp ®ång ®· quy ®Þnh. Khi ®ã ng©n hµng th­êng khã kiÓm so¸t ®­îc kh¸ch hµng do ngoµi nguyªn nh©n kinh doanh kh«ng cã l·i, kh«ng thu ®­îc tiÒn hµng th× cßn cã thÓ xÈy ra tr­êng hîp kh¸ch hµng quay vßng vèn cña ng©n hµng, sö dông vµo môc ®Ých kh¸c khi ch­a ®Õn thêi h¹n thanh to¸n víi ng©n hµng. §ång thêi tÝnh thêi ®iÓm cßn ¶nh h­ëng ®Õn rÊt nhiÒu lo¹i rñi ro tÝn dông kh¸c n÷a ®Æc biÖt lµ rñi ro tû gi¸. Ng©n hµng th­êng ®ång ý më th­ tÝn dông cho c¸c ®èi t­îng cã quan hÖ tÝn dông lµnh m¹nh, uy tÝn, hoÆc cã b¶o l·nh më L/C, mét h×nh thøc ®¶m b¶o cho lo¹i tÝn dông nµy. §èi víi c¸c h×nh thøc tÝn dông nµy, kh¸ch hµng cã thÓ nhËn nî b»ng ngo¹i tÖ nh­ng còng cã thÓ nhËn nî b»ng néi tÖ víi ®iÒu kiÖn trong hå s¬ vay nî cã hîp ®ång mua b¸n ngo¹i tÖ víi ng©n hµng. Tuy nhiªn nh­ chóng ta ®· biÕt , víi t×nh h×nh tû gi¸ lu«n biÕn ®éng nh­ trong 3 n¨m qua th× kh¸ch hµng lu«n thay ®æi th¸i ®é cña m×nh ®èi víi c¸c kho¶n nî cho môc ®Ých nhËp khÈu. Khi gi¸ ngo¹i tÖ æn ®Þnh, khi ®ã tuú thuéc vµo l·i suÊt trªn thÞ tr­êng cña néi tÖ vµ ngo¹i tÖ, l·i suÊt nµo nhá h¬n sÏ lµ l·i suÊt ®­îc ­a thÝch. Nh­ng khi tû gi¸ biÕn ®éng phøc t¹p th× hä th­êng thÝch nhËn nî b»ng néi tÖ h¬n ®Ó tr¸nh rñi ro tû gi¸ bëi v× VN§ lµ mét ®ång tiÒn yÕu nªn xu h­íng chung lµ gi¶m gi¸ so víi ngo¹i tÖ. Tuy nhiªn khi ®ã cßn ph¶i tÝnh ®Õn sù t¨ng gi¶m t­¬ng ®èi gi÷a l·i suÊt víi tû lÖ t¨ng gi¶m ( chÝnh lµ chØ sè gi¸) cña ®ång tiÒn ®ã ®Ó ra quyÕt ®Þnh vay b»ng ®ång tiÒn nµo th× cã lîi. Nh­ vËy, t×nh tr¹ng nhËn nî b»ng ngo¹i tÖ th­êng thÊy trong nh÷ng n¨m tr­íc n¨m 1999, cßn nh÷ng n¨m 2000, 2001 tû gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng ®¸ng kÓ, kh«ng æn ®Þnh nªn c¸c d­ nî ph¸t sinh b»ng néi tÖ ®· t¨ng, lµm tæng d­ nî nhËp khÈu t¨ng ®¸ng kÓ nh­ ®· nãi ë trªn. V× tÝn dông theo h×nh thøc thanh to¸n b»ng L/C lµ chñ yÕu nªn c©n nhÊn m¹nh mét sè b­íc thùc hiÖn nh­ sau: * ThÈm ®Þnh kh¸ch hµng nh»m ph©n lo¹i kh¸ch hµng, cho ®iÓm tÝn dông kh¸ch hµng ®Ó tõ ®ã cã thÓ ra quyÕt ®Þnh. QuyÕt ®Þnh th­êng ë lo¹i ®ång ý hay kh«ng, vµ ®ång ý ë møc tÝn dông nh­ thÕ nµo, bao nhiªu phÇn tr¨m nhu cÇu cña kh¸ch hµng.... * TiÕn hµnh cho vay: - LËp hîp ®ång tÝn dông ngo¹i tÖ: trong hîp ®ång nµy x¸c ®Þnh sè tiÒn kh¸ch hµng nhËn nî tõ kh¸ch hµng, thêi h¹n, l·i suÊt cïng c¸c yªu cÇu kÌm theo kh¸c. NhËn nî b»ng ngo¹i tÖ còng t­¬ng tù nh­ b»ng néi tÖ, nghÜa lµ còng cã c¸c h×nh thøc nh­ h¹n møc, tõng lÇn.... -Ký quü: ®©y lµ mét b­íc kh«ng thÓ thiÕu v× nã ®¶m b¶o cho mãn vay cña kh¸ch hµng, gi¶m rñi ro cho ng©n hµng nh­ ®· nãi ë trªn. Tuy nhiªn kh«ng ph¶i bÊt cø mét th­ tÝn dông nµo còng lµm ph¸t sinh d­ nî mµ cßn tuú thuéc vµo kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng vèn cña kh¸ch hµng hay b»ng vèn cña ng©n hµng. §èi víi tr­êng hîp thanh to¸n b»ng vèn cña kh¸ch hµng tû lÖ ký quü nh­ sau: I. Th­ tÝn dông xuÊt khÈu Th«ng b¸o th­ tÝn dông ( NÕu NHPN lµ NH th«ng b¸o thø hai) 12 USD ( gi¶m 10 USD) MiÔn phÝ 1.2 Th«ng b¸o tu chØnh t¨ng trÞ gi¸ 5 USD 1.3 Th«ng b¸o tu chØnh kh¸c 3 USD 1.4 ChuyÓn tiÕp L/C, tu chØnh L/C qua NH kh¸c 20 USD Thanh to¸n L/C Tèi thiÓu Tèi ®a 0, 075% 10 USD 140 USD II. Th­ tÝn dông nhËp khÈu 2.1 Më th­ tÝn dông *Ký quü 100% Tèi thiÓu Tèi ®a *Ký quü d­íi 100% Tèi thiÓu Tèi ®a *MiÔn ký quü Tèi thiÓu Tèi ®a 0,075% 5 USD 200 USD 0,1% 10 USD 300 USD 0,1% 20 USD 300 USD 2.2 Tu chØnh t¨ng tiÒn Nh­ më th­ tÝn dông 2.3 Tu chØnh kh¸c 5 USD 2.4 Thanh to¸n ngay Tèi thiÓu Tèi ®a 0,2% 10 USD 200 USD 2.5 ChÊp nhËn hèi phiÕu tr¶ chËm Tèi thiÓu 0,25%/ quý ( trän gãi) 30 USD 2.6 Ký hËu vËn ®¬n (B/L) 2 USD 2.7 X¸c nhËn th­ tÝn dông cña NH kh¸c më Tèi thiÓu 0,25% 25 USD 2.8 Huû th­ tÝn dông 5 USD vµ c¸c chi phÝ ph¶i tr¶ cho n­íc ngoµi (nÕu cã) Nh­ vËy, møc ký qòy nhá nhÊt lµ 0% vµ lín nhÊt lµ 100%. PhÇn chªnh lÖch gi÷a gi¸ trÞ L/C vµ gi¸ trÞ ký quü ph¶i ®­îc kh¸ch hµng cam kÕt sÏ thanh to¸n b»ng v¨n b¶n. §èi víi mét ng©n hµng chi nh¸nh th× chØ ®­îc cho phÐp ký duyÖt ®èi víi mét møc tÝn dông gäi lµ møc uû quyÒn. Tuy nhiªn cã sù ph©n biÖt rÊt nhiÒu gi÷a doanh nghiÖp quèc doanh vµ ngoµi quèc doanh, ph©n biÖt c¶ vÒ møc ký quü vµ møc ®­îc phÐp cho vay cña ng©n hµng. ChÝnh ®iÒu nµy ®· h¹n chÕ rÊt nhiÒu l­îng kh¸ch hµng ®Õn víi ng©n hµng. Do ®ã c¸c kh¸ch hµng cña ng©n hµng cho ®Õn nay ®a phÇn lµ c¸c doanh nghiÖp quèc doanh, rÊt Ýt c¸c ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh, mét m¶ng kh¸ch hµng mµ ng©n hµng cßn bá ngá. * §èi víi kh¸ch hµng thanh to¸n b»ng vèn cña ng©n hµng: Cho vay ng¾n h¹n: gi¸m ®èc chi nh¸nh xem xÐt quyÕt ®Þnh møc ký quü hoÆc miÔn ký quü. Cho vay trung dµi h¹n: kh¸ch hµng sÏ ph¶i ký quü 100% vèn tù cã cña m×nh tham gia vµo dù ¸n ®Ó nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ. HoÆc ph¶i ký quü theo phÇn vèn tù cã tham gia vµo nhËp khÈu m¸y mãc ®èi víi c¸c dù ¸n cã phÇn x©y dùng c¬ b¶n. §èi víi c¸c th­ tÝn dông më 100% b»ng vèn cña kh¸ch hµng th× sÏ ®­îc thùc hiÖn t¹i phßng kinh doanh ngo¹i tÖ. Cßn ®èi víi c¸c th­ tÝn dông më b»ng vèn cña ng©n hµng hoÆc c¶ cña ng©n hµng vµ kh¸ch hµng th× sÏ ®­îc thùc hiÖn t¹i phßng kinh doanh néi tÖ nh­ng sau ®ã tÊt c¶ sÏ ®­îc chuyÓn sang phßng kinh doanh ngo¹i tÖ ®Ó thùc hiÖn thanh to¸n víi ng©n hµng n­íc ngoµi. HÇu nh­ tÊt c¶ c¸c h×nh thøc thanh to¸n víi ng©n hµng n­íc ngoµi cña Ng©n hµng PH¦¥NG NAM còng nh­ c¸c chi nh¸nh ng©n hµng kh¸c ®Òu ®­îc tiÕn hµnh th«ng qua Héi së cña Ng©n hµng PH¦¥NG NAM, c¸c chi nh¸nh tù lËp hîp ®ång tù tÝnh to¸n lç l·i nh­ng ®Òu ph¶i qua Héi së cña Ng©n hµng PH¦¥NG NAM nh­ mét ®Çu mèi chung chuyÓn. HiÖn nay tèc ®é thanh to¸n cña Héi së cña Ng©n hµng PH¦¥NG NAM nãi chung vµ c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng PH¦¥NG NAM ®¹t tèc ®é kh¸ cao, t­¬ng ®­¬ng ng©n hµng quèc doanh. §«i khi ®· cã ­u thÕ h¬n do sè l­îng kh¸ch hµng Ýt h¬n nªn cã thÓ phôc vô tËn t×nh h¬n, cã thÓ gióp kh¸ch hµng lËp hîp ®ång, t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ c¸c h×nh thøc thanh to¸n hîp lý, cho kh¸ch hµng vay khi cã nhu cÇu... Ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ trong Ng©n hµng chñ yÕu chó träng vµo c¸c mÆt hµng: §èi víi xuÊt khÈu bao gåm: DÖt may, s¶n phÈm l©m s¶n, gç, coffee §èi víi nhËp khÈu bao gåm: thiÕt bÞ Y TÕ, S¾t thÐp, Nguyªn vËt liÖu, Ho¸ chÊt D­íi ®©y lµ B¸o C¸o thùc hiÖn kim ng¹ch thanh to¸n quèc tÕ cña Héi së: §¬n vÞ:USD ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 N¨m 2002 Tæng doanh sè thùc hiÖn 19,960,000 16,200,000 30,691,280.00 Dùa vµo B¸o c¸o thùc hiÖn kim ng¹ch thanh to¸n quèc tÕ cña Héi së cã thÓ cho ta biÕt mét c¸ch chung nhÊt vÒ dÞch vô thanh to¸n quèc tÕ trong toµn Ng©n hµng PH¦¥NG NAM. Tæng doanh sè thùc hiÖn thanh to¸n quèc tÕ n¨m 2000 ®¹t 19,96 -triÖu USD t¨ng 60,96% so víi n¨m 1999 (12,4 triÖu USD), n¨m 2001 ®¹t 16,2 triÖu USD gi¶m 19% so víi n¨m 2000. Tuy nhiªn ®Õn ngµy 31/12/2003 doanh sè nµy l¹i t¨ng lªn ®¸ng kÓ lµ 30,691 triÖu USD t¨ng gÇn gÊp hai lÇn so víi n¨m 2001 (t¨ng 89,45%) nh­ng chØ ®¹t 61,38% so víi chØ tiªu n¨m 2002 lµ 50 triÖu USD. §Æc biÖt trong n¨m 2002 chØ cã Chi nh¸nh cña Ng©n hµng t¹i Hµ Néi ®¹t 111,39% so víi chØ tiªu cña Héi Së ®Ò ra, cho thÊy ho¹t ®éng cña c¬ së ®¹t hiÖu qu¶ tèt. Víi c¸c môc tiªu ®· ®¹t ®­îc, c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ ®· thu ®­îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh: ChÊt l­¬ng ngµy cµng ®­îc n©ng cao, liªn tôc 5 n¨m liÒn ch­a x¶y ra tr­êng hîp ph¸t sinh sù cè ®¸ng kÓ. ThÓ hiÖn ®­îc uy tÝn cña Ng©n hµng trong vµ ngoµi n­íc. TriÓn khai thùc hiÖn TÝn dông XuÊt –NhËp khÈu trùc tiÕp, kÕt qu¶ gi¶i quyÕt hå s¬ nhanh, gãp phÇn thu hót vµ t¨ng thªm uy tÝn n¬i kh¸ch hµng. §éi ngò c¸n bé ®· ®­îc t¨ng c­êng c¶ vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng, cã sù kÕt hîp gi÷a ng­êi cò vµ ng­êi míi nh»m n©ng cao nghiÖp vô vµ b¶o ®¶m tÝnh an toµn trong kinh doanh. Më líp båi d­ìng nghiÖp vô cho chi nh¸nh, kÕt qu¶ ®¹t 100% kh¸ giái. -Thùc hiÖn tèt chÕ ®é b¸o c¸o thèng kª theo ®Þnh kú vµ chÊt l­îng ®¹t yªu cÇu. Song Ng©n hµng cßn gÆp mét sè khã kh¨n cÇn tho¸ gì nh­: T×nh h×nh chung vÒ cung cÇu ngo¹i tÖ ch­a ®­îc c©n b»ng, kh«ng ®ñ nguån ngo¹i tÖ ®¸p øng nhu cÇu cña kh¸ch hµng, vÉn ch­a cã biÖn phÊp chñ ®éng t×m nguån ngo¹i tÖ. Ng©n hµng PH¦¥NG NAM n»m trong bèi c¶nh chung vµ chØ ®¸p øng ®­îc kho¶ng 30% yªu cÇu. Kh¸ch hµng xuÊt nhê thu cån h¹n chÕ do kh¸ch hµng yªu cÇu ph¶i cã hÖ thèng SWIFT ®Ó tiÖn giao dÞch. L·i xuÊt chiÕt khÊu chøng tõ cßn cao (7,5%/n¨m)so víi c¸c Ng©n hµng trªn ®Þa bµn, nªn yÕu tè c¹nh tranh cßn thÊp. VÉn ch­a ph¸t triÓn thªm hÖ thèng thanh to¸n quèc tÕ t¹i mét sè c¸c chi nh¸nh trong toµn hÖ thèng. Doanh sè ho¹t ®éng cßn qu¸ khiªm tèn so víi quy m« vµ tÇm cì ho¹t ®éng cña Ng©n hµng. ch­¬ng III Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ dÓ ph¸t triÓn hÖ thèng thanh to¸n quèc tÕ th«ng qua c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n quèc tÕ hiÖn nay I. §Þnh h­íng ph¸t triÓn ho¹t ®éng tÝn dông xuÊt nhËp khÈu cña nhthcp. ph­¬ng nam * §Þnh h­íng vµ gi¶i ph¸p vÒ thanh to¸n quèc tÕ ë ViÖt Nam (2001-2010). . §Þnh h­íng ho¹t ®éng chung cña c¸c tæ chøc tÝn dông: -Møc t¨ng tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n: 19-20%. -Møc t¨ng huy ®éng vèn: 20-22%. -Møc t¨ng tr­ëng d­ nî tÝn dông: 15-16%. . Gi¶ ph¸p c¬ b¶n cña ngµnh Ng©n hµng ViÖt Nam cho thanh to¸n quèc tÕ trong ngo¹i th­¬ng. -Ng©n hµng Trung ¦¬ng cÇn ph¶i ®¶m b¶o r»ng c¸c ng©n hµng tham gia vµo hÖ thèng thanh to¸n ph¶i lµnh m¹nh vÒ mÆt tµi chÝnh. §iÒu nµy cã thÓ thùc hiÖn th«ngqua c¸c quy ®Þnh phï hîp vÒ ®iÒu kiÖn tham gia hÖ thèng thanh to¸n ®èi víi c¸c Ng©n hµng thµnh viªn. -T­ c¸ch ng­êi gi¸m s¸t hÖ thèng thanh to¸n, Ng©n hµng Trung ¦¬ng cÇn ®¶m b¶o r»ng bÊt kú rñi ro cã liªn quan ®Õn hÖ thèng thanh to¸n nµo ®Òu ®­îc kiÓm so¸t chÆt chÏ,vÒ hÖ thèng thanh to¸n ph¶i ho¹t ®éng mét c¸ch an toµn. -§Èy m¹nh viÖc thanh to¸n b»ng (L/C), tiÒn ®iÖn tö… c¸c ph­¬ng tiÖn cã tÝnh ­u viÖt, mang l¹i hiÖu qu¶ cho viÖc trao ®æi vµ ®Çu t­. -T¨ng c­êng c¬ së ph¸p lý, më réng quan hÖ tÝn dông thanh to¸n gi÷a c¸c hÖ thèng liªn Ng©n hµng ®a quèc gia. -Båi d­ìng, ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé lµnh nghÒ vÒ nghiÖp vô thanh to¸n qua Ng©n hµng ®Ó tr¸nh rñi ro kh«ng hiÓu biÕt. §Ó thùc hiÖn tèt môc tiªu, nhiÖm vô chñ yÕu chiÕn l­îc giai ®o¹n 2001-2005 vµ cô thÓ n¨m 2002 cña Héi së chÝnh chØ ®¹o, chi nh¸nh Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi ®· cã nh÷ng b­íc ®i cô thÓ cña m×nh. ** §Þnh h­íng chung cña toµn Ng©n hµng cæ phÇn Ph­¬ng Nam . 1. Më réng m¹ng l­íi, quy m« ho¹t ®éng ®Ó trë thµnh Ng©n hµng lµnh m¹nh ®a thµnh phÇn së h÷u theo m« h×nh “Ng©n hµng cæ phÇn cña Nhµ n­íc vµ nh©n d©n”, ph¸t triÓn toµn diÖn c¸c ho¹t ®éng tiÒn tÖ, tÝn dông, dÞch vô Ng©n hµng víi ph­¬ng ch©m: kinh doanh tæng hîp, lÊy lîi Ých kinh tÕ – x· héi lµm môc tiªu, lÊy hiÖu qu¶ lµm ®énglùc, ®¶m b¶o ho¹t ®éng æn ®Þnh, lµnh m¹nh, l©u dµi. 2. ChÊn chØnh, cñng cè, æn ®Þnh bé m¸y nh©n sù, tuyÓn dông, ®µo t¹o vµ t¸i ®µo t¹o ®Ó cã mét ®éi ngò nh©n viªn hång chuyªn, ®¹t hiÖu qu¶ tèi ­u trong c«ng t¸c. 3. X©y dùng nhãm kh¸ch hµng truyÒn thèng, ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiÕp thÞ, ®Ò ra c¬ chÕ ­u ®·i hîp lý ®èi víi kh¸ch hµng; kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, dÞch vô Ng©n hµng, h¹n chÕ tèi ®a rñi ro trong tÝn dông, thanh to¸n vµ dÞch vô. 4.T¨ng c­êng c«ng t¸c tù kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé, ®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng quy ®Þnh cña ph¸p luËt, quy chÕ nghiÖp vô cña Ng©n hµng Nhµ n­íc. 5. X©y dùng thµnh c«ng héi së míi cña Ng©n hµng Ph­¬ng Nam phèi hîp víi viÖc ®æi míi hiÖn ®¹i ho¸ céng nghÖ Ng©n hµng. 6. §æi míi quy chÕ nghiÖp vô, t¨ng c­êng tÝnh c¹nh tranh thu hót kh¸ch hµng; thùc hiÖn b»ng ®­îc ph­¬ng ch©m “TÊt c¶ v× lîi Ých vµ sù thÞnh v­îng cña kh¸ch hµng”. Tãm l¹i: Môc tiªu chung cña Ng©n hµng Ph­¬ng Nam lµ: “æN §ÞNH – ph¸t triÓn – hiÖu qu¶ - l©u dµi”. Mäi mÆt l·nh ®¹o, chØ ®¹o vµ tæ chøc thùc hiÖn ph¶i tËp trung, thèng nhÊt, xuyªn suèt theo môc tiªu nµy. II. Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ 2.1. Gi¶i ph¸p më réng tÝn dông ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu t¹i Ng©n hµng TMCP PH¦¥NG NAM - Hµ néi. T¨ng tæng d­ nî cho vay xuÊt nhËp khÈu. Ta thÇy t×nh h×nh nî qu¸ h¹n, khã ®ßi ®èi víi cho vay xuÊt nhËp khÈu lµ kh«ng ®¸ng kÓ, chØ cã mét kh¸ch hµng lµ c«ng ty H¹ Long cã nî khã ®ßi nh­ng kh«ng ph¸t sinh trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Cho nªn ®Ó t¨ng d­ nî cho vay xuÊt nhËp khÈu chóng ta cÇn tËp trung vµo quy tr×nh, nghiÖp vô tèc ®é cña c«ng t¸c cho vay. CÇn t¸ch h¼n cho vay xuÊt nhËp khÈu sang phßng kinh doanh ngo¹i tÖ ®Ó lu«n lu«n chñ ®éng trong c«ng t¸c ra quyÕt ®Þnh cho vay. Hai phßng kinh doanh ph¶i liªn kÕt chÆt chÏ h¬n ®Ó cã thÓ ®ång bé trong viÖc ra quyÕt ®Þnh, ®ång thêi gi¶m thêi gian lµm hå s¬ cho kh¸ch hµng. HiÖn nay, khi mét kh¸ch hµng ®Õn ng©n hµng xin vay b»ng néi tÖ ®Ó nhËp hµng, cÇn ph¶i chuyÓn néi tÖ ®ã sang ngo¹i tÖ. §Çu tiªn kh¸ch hµng ph¶i lµm viÖc víi phßng kinh doanh néi tÖ ®Ó lµm hå s¬ nhËn nî, sau ®ã l¹i ph¶i sang phßng kinh doanh ®èi ngo¹i ®Ó lµm thñ tôc mua b¸n ngo¹i tÖ vµ nÕu kh¸ch hµng cã nhu cÇu chuyÓn l­îng tiÒn ®ã ®Ó thanh to¸n th× l¹i mÊt c«ng lµm nh÷ng hå s¬ kh¸c n÷a, chÝnh v× vËy ®· g©y khã kh¨n c¶n trë rÊt mÊt thêi gian. Th­êng th× c¸n bé tÝn dông cña hai phßng tù ®i l¹i ®Ó lµm hå s¬ thñ tôc nh­ng vÉn mÊt thêi gian, mÊt chñ ®éng vµ g©y cho kh¸ch hµng c¶m t­ëng vÒ sù kh«ng ®ång nhÊt cña ng©n hµng. VÊn ®Ò nµy cÇn ®­îc xem xÐt ®Ó cã nh÷ng h­íng gi¶i quyÕt cô thÓ. B»ng c¸ch chuyÓn h¼n m¶ng ngo¹i tÖ sang phßng kinh doanh ®èi ngo¹i. Phßng nµy sÏ chñ ®éng h¬n nguån ngo¹i tÖ vµo ra cña ng©n hµng. Tuy nhiªn ch­a cã d­ nî nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ kh«ng ph¸t sinh nªn trong thêi gian tíi chóng ta lu«n ph¶i chó träng ®Õn chÊt l­îng cña kho¶n vay míi ®Ó ®¶m b¶o ®ã lµ nh÷ng mãn vay tèt trong thêi gian tíi. Khi ng©n hµng cho vay, ng©n hµng cÇn nghÜ ®Õn tr­êng hîp kh¸ch hµng tr¶ nî ®óng h¹n vµ ®ñ vÒ sè l­îng h¬n lµ viÖc û l¹i kh¸ch hµng ®· cã tµi s¶n thÕ chÊp vµ chØ cÇn ph¸t m¹i lµ cã thÓ thu ®­îc ®ñ vèn vµ l·i. C¸ch nghÜ ®ã lµ tiªu cùc, cÇn ph¶i xo¸ bá, chØ cã vËy c¸n bé tÝn dông míi tÝch cùc trong c«ng viÖc cña m×nh ngay tõ nh÷ng kh©u ®Çu tiªn, thÈm ®Þnh dù ¸n. HiÖn nay chóng ta cßn chÞu qu¸ nhiÒu luËt lÖ quy ®Þnh vÒ hå s¬ vay nî vµ ngµy cµng ®­îc quy ®Þnh râ rµng h¬n trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. §iÒu ®ã lµ hîp lý ®Ó cã ®­îc bé hå s¬ cã tÝnh b¶o ®¶m ch¾c ch¾n. Nh­ng hiÖn nay ch­a cã sù ®ång bé gi÷a c¸c ngµnh. Trong tr­êng hîp kh¸ch hµng lµ hé c¸ thÓ thÕ chÊp b»ng nhµ ë yªu cÇu ph¶i cã sæ ®á, nh­ng khu nhµ ®ã ch­a ®­îc c¸c cÊp cã thÈm quyÒn cÊp sæ ®á. HoÆc nÕu kh¸ch hµng lµ ®¬n vÞ kinh doanh thuéc bé quèc phßng th× bÊt ®éng s¶n thÕ chÊp ®ã ph¶i ®­îc sù ®ång ý cña bé quèc phßng... ChÝnh sù kh«ng ®ång bé ®ã ®· g©y khã kh¨n c¸c doanh nghiÖp khi ®Õn vay, ®Æc biÖt lµ c¸c c«ng ty TNHH, c«ng ty cæ phÇn, c«ng ty t­ nh©n cã n¨ng lùc nh­ng kh«ng thÓ vay nî tõ ng©n hµng. §ång thêi chóng ta cßn cã t­ t­ëng lµ c¸c ®¬n vÞ nµy th­êng lµm ¨n kh«ng hiÖu qu¶ do ®ã cÇn xem xÐt kü h¬n nh÷ng hå s¬ hay dù ¸n kh¶ thi mµ hä tr×nh nép. Trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh, c¸n bé tÝn dông cÇn tÝnh to¸n ®Ó cã nh÷ng quyÕt ®Þnh chÝnh x¸c khi ®ång ý cho vay. ë ®©y xin nãi vÒ viÖc ra quyÕt ®Þnh vÒ kú h¹n cña mãn vay. Th­êng th× kh¸ch hµng ®Ò nghÞ vÒ thêi h¹n còng nh­ gi¸ trÞ cña mãn vay vµ ng©n hµng chÊp nhËn trªn nh÷ng ®Ò nghÞ ®ã. CÇn cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®­îc to¸n ho¸ ®Ó cã thÓ tÝnh to¸n ®­îc nh÷ng chØ tiªu nµy mét c¸c cô thÓ. VÒ thêi h¹n: chóng ta cã thÓ c¨n cø vµo thêi gian cña mét chu kú s¶n xuÊt ®èi víi cho vay nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt hay vay ®Ó s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. §èi víi vay nhËp khÈu hµng ho¸ ®Ó b¸n l¹i trªn thÞ tr­êng cã thÓ c¨n cø vµo thêi gian sèng cña s¶n phÈm, c¸c hµng ho¸ cã chu kú sèng ng¾n nh­ c¸c lo¹i b¸nh kÑo, l­¬ng thùc, ®­êng s÷a, hµng t­¬i sång. Kh«ng thÓ cho vay 6 thµng ®èi víi viÖc nhËp khÈu hoa qu¶ t­¬i v× nÕu hä ®· kh«ng tr¶ ®­îc th× cã nghÜa hä m·i m·i kh«ng tr¶ ®­îc v× hµng ho¸ ®· bÞ háng kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi trªn sè hµng nhËp khÈu n÷a. HiÖn nay ®Ó x¸c ®Þnh thêi gian cho mét kho¶n vay, c¸n bé tÝn dông c¾n cø vµo nhiÒu chØ tiªu, ë ®©y xin bµn vÒ chØ sæ vßng quay vèn l­u ®éng cña kh¸ch hµng, chØ sè nµy ®­îc tÝnh nh­ sau: Vßng quay vèn l­u ®éng = Doanh thu ch­a tÝnh thuÕ gi¸ trÞ ®Çu kú + gi¸ trÞ cuèi kú Tµi s¶n l­u ®éng trung b×nh Tµi s¶n l­u ®éng trung b×nh cña kh¸ch hµng = 2 Nh­ vËy chØ sè nµy thiÕu chÝnh x¸c vµ sÏ kÐm hîp lý khi dïng lµm c¨n cø. Cã nh÷ng hîp ®ång cho kÕt qu¶ lµ 1,5 vßng trong 6 th¸ng th× cã nghÜa lµ thêi h¹n 6 th¸ng lµ qu¸ dµi. §óng ra chØ cÇn 4 th¸ng ®· kÕt thóc mét chu kú kinh doanh, nÕu ®Ó ®Õn hÕt thêi h¹n 6 th¸ng kh«ng ®óng thêi h¹n hÕt mét chu kú t×i kh¶ n¨ng thu håi vèn khã h¬n v× vèn l¹i ®ang n»m trong chu kú s¶n xuÊt. HiÖn nay, Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi cho phÐp më réng thêi h¹n cho vay so víi t×nh to¸n, nh­ng l¹i kh«ng cho biÕt ®­îc phÐp më réng bao nhiªu, khiÕn cho viÖc x¸c ®Þnh thêi h¹n vay nî trë nªn tuú tiÖn, ng©n hµng th­êng ®ång ý víi nh÷ng tÝnh to¸n ®Ò xuÊt cña kh¸ch hµng. §ång thêi, nh­ trong “quy tr×nh nghiÖp vô cho vay” cña Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi ®Æt ra rÊt nhiÒu c¸c chØ tiªu ph¶n ¸nh c¸c mÆt ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Tuy nhiªn khi thÈm ®Þnh dù ¸n, c¸n bé tÝn dông th­êng kh«ng tÝnh to¸n hÕt c¸c chØ tiªu ®ã, chØ tÝnh to¸n mét sè chØ tiªu th«ng th­êng. ThiÕt nghÜ, tÊt c¶ nh÷ng chØ tiªu ®ã ®Òu cã nh÷ng quan hÖ nµo ®ã tíi t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, qua ®ã cã thÓ ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c h¬n t×nh h×nh cña doanh nghiÖp. Do ®ã, ®Ò nghÞ c¸n bé tÝn dông thùc hiÖn ®óng quy tr×nh nghiÖp vô ®· quy ®Þnh. C¸c kho¶n vay xuÊt nhËp khÈu cña ng©n hµng th­êng lµ trung vµ dµi h¹n (trªn 12 th¸ng). Mµ c¸c ®¬n vÞ vay ng©n hµng hiÖn nay chñ yÕu lµ c¸c ®¬n vÞ nhËp khÈu nguyªn vËt liÖu vÒ ®Ó s¶n xuÊt, l¹i cã thêi h¹n ng¾n. Do ®ã cÇn rót ng¾n thêi gian vay, cho vay d­íi h×nh thøc lu©n chuyÓn, vay theo h¹n møc tèi ®a lµ 6 th¸ng. Sau thêi gian ®ã sÏ tiÕn hµnh thÈm ®Þnh l¹i, quyÕt ®Þnh l¹i vÒ thêi h¹n l·i suÊt còng nh­ h¹n møc. Nh­ chóng ta ®· biÕt, nhiÒu mãn vay ng¾n h¹n gép l¹i thµnh mét mãn vay dµi h¹n. H×nh thøc nµy cã lîi cho c¶ ®«i bªn v× ng©n hµng th× t¨ng tÝnh thanh kho¶n, qu¶n lý vèn dÔ dµng vµ tr¸nh rñi ro cao h¬n. Doanh nghiÖp th× ®­îc h­ëng tõ møc l·i suÊt ng¾n h¹n thÊp ®ång thêi chØ chÞu trªn sè ph¸t sinh, kh«ng ph¶i trªn c¶ h¹n møc mét mãn nh­ tr­íc ®©y mÆc dï ch­a dïng ®Õn. Tuy nhiªn khi ¸p dông h×nh thøc nµy gi÷a ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ph¶i cã mèi quan hÖ tÝn nhiÖm tin t­ëng lÉn nhau bëi v× h¹n møc ng©n hµng ®­a ra th­êng øng víi møc cÇu vÒ vèn lín nhÊt cña kh¸ch hµng cßn kh¸ch hµng th× cã thÓ sÏ r¬i vµo t×nh tr¹ng bÞ ng©n hµng tõ chèi cÊp vèn khi thùc sù cÇn ®Õn vèn. Mét c¸ch ®Ó n©ng cao doanh sè d­ nî xuÊt nhÈp khÈu n÷a ®ã lµ t¨ng c¸c giao dÞch thanh to¸n cho kh¸ch hµng, ®Æc biÖt lµ thanh to¸n b»ng th­ tÝn dông. B»ng h×nh thøc nµy ng©n hµng nhËn më th­ tÝn dông cho kh¸ch hµng d­íi d¹ng ký quü hoÆc cho vay ký quü hoÆc cho vay ®Ó thanh to¸n ®óng theo hîp ®ång. H×nh thøc tÝn dông nµy cã hiÖu qu¶ v× thêi gian vay nî ng¾n, kh¶ n¨ng tr¶ nî cña kh¸ch hµng còng cao v× cßn nhiÒu rµng buéc vÒ mÆt ph¸p luËn h¬n. H¬n n÷a ë n­íc ta hiÖn nay, hay hÑp h¬n lµ ë Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi th× cho vay ®Ó më th­ tÝn dông cã ký quü ®Ó phôc vô xuÊt nhËp khÈu t­¬ng ®èi lín do ®ã cÇn t¨ng c­êng ho¹t ®éng nµy. §Ó b¶o ®¶m chÊt l­îng cña c¸c kho¶n vay nî nµy chóng ta còng cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ tû lÖ trÝch lËp quü xö lý rñi ro. §èi víi cho vay xuÊt nhËp khÈu, ngoµi c¸c lo¹i rñi ro th­¬ng gÆp trong ho¹t ®éng cho vay nh­ rñi ro tÝn dông, rñi ro thanh kho¶n, rñi ro l·i suÊt.... th× cho vay xuÊt nhËp khÈu cßn ph¶i ®èi mÆt víi rñi ro hèi ®o¸i – rñi ro do biÕn ®éng tû gi¸ ngo¹i tÖ. Rñi ro ë ®©y th­êng lµ khi nhËn nî b»ng néi tÖ råi chuyÓn sang ngo¹i tÖ, nh­ng ®Õn khi kh¸ch hµng hoµn tr¶ b»ng néi tÖ, v× gi¸ ngo¹i tÖ t¨ng ®èi víi néi tÖ nªn víi sè tiÒn ®ã kh«ng thÓ chuyÓn sang l­îng ngo¹i tÖ nh­ tr­íc ®©y, nh­ vËy lµ ng©n hµng ®· bÞ lç. MÆc dï biÕn ®éng tû gi¸ th­êng nhá trªn mèi ®¬n vÞ tiÒn tÖ, nh­ng v× xuÊt nhËp khÈu th­êng víi gi¸ trÞ lín nªn khi xÈy ra rñi ro th× còng rÊt lín, do ®ã cÇn mét quü ®Ó xö lý riªng cho lo¹i rñi ro nµy. §iÒu nµy cµng cÇn thiÕt ®èi víi c¸c ng©n hµng cña ViÖt Nam v× VN§ lµ mét ®ång tiÒn yÕu, chÞu t¸c ®éng cña c¸c ngo¹i tÖ m¹nh kh¸c, ®Æc biÖt lµ USD, vµ gÇn ®©y lµ ECU . Nãi tãm l¹i, trong c¸c biÖn ph¸p nh»m më réng tÝn dông ®èi víi xuÊt nhËp khÈu th× viÖc tËp trung vµo n©ng cao tæng d­ nî lµ mét biÖn ph¸p trùc tiÕp nh­ng kh«ng hiÖu qu¶ b»ng c¸c biÖn ph¸p gi¸n tiÕp d­íi ®©y. 2.1.2. Chñ ®éng t×m b¹n hµng Nh­ chóng ta thÊy, kh¸ch hµng cña TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi rÊt Ýt vµ kÐm ®a d¹ng, chñ yÕu lµ c¸c ®¬n vÞ quèc doanh. Do ®ã viÖc ®a d¹ng ho¸ kh¸ch hµng lµ rÊt cÇn thiÕt nh»m gi¶m bít rñi ro. Thùc tÕ, hiÖn nay ®èi víi quèc doanh kh«ng cã rñi ro lµ v× c¸c ®¬n vÞ ®ang cßn ®­îc Nhµ N­íc ®ì ®Çu, trî gi¸... thùc tÕ còng cã nh÷ng ®¬n vÞ kinh doanh kh«ng cã hiÖu qu¶ b»ng mét sè ®¬n vÞ ngoµi quèc doanh kh¸c, cho nªn ®Õn khi cæ phÇn ho¸ doanh nghiÖp Nhµ N­íc sÏ cã nh÷ng khã kh¨n ph¸t sinh vµ t×nh h×nh tr¶ nî sÏ kh«ng thÓ nh­ tr­íc ®­îc. Më réng kh¸ch hµng, v­¬n tíi c¸c ®¬n vÞ cã vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. §©y chÝnh lµ khu vùc cã tiÒm n¨ng nhÊt ®èi víi lÜnh vùc cho vay xuÊt nhËp khÈu. HiÖn nay khu vùc nµy th­êng tËp trung vµo c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi do hä ¸p dông mét c¬ chÕ tho¸ng h¬n, vµ thùc tÕ lµ kh¶ n¨ng vÒ ngo¹i tÖ cña hä lµ cao h¬n. Khi ®Õn víi c¸c ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu c¸n bé tÝn dông ph¶i chøng tá ®­îc ng©n hµng cã thÓ ®¸p øng ®­îc tÊt c¶ c¸c yªu cÇu cña kh¸ch hµng tõ cho vay theo nhiÒu h×nh thøc kh¸c nhau, thanh to¸n víi tÊt c¶ c¸c ®èi t¸c cña kh¸ch hµng ë mäi n­íc, lËp hîp ®ång, t­ vÊn vÒ h×nh thøc vay nî thanh to¸n, trî gióp tÝnh to¸n hiÖu qu¶ cña dù ¸n...... Më réng h¬n n÷a ®Þa bµn ho¹t ®éng cña ng©n hµng, nghÜa lµ cã thªm nhiÒu kh¸ch hµng ë c¸c ®Þa bµn kh¸c nhau, cã thªm nhiÒu kh¸ch hµng ë c¸c lÜnh vùc ngµnh nghÒ kinh doanh. §èi víi ®¬n vÞ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu th× më réng cho vay ®èi víi c¸c ®¬n vÞ s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng kh¸c ngoµi c¸c mÆt hµng thÕ m¹nh tõ tr­íc ®Õn nay. N©ng cao tÝnh c¹nh tranh cña ng©n hµng b»ng viÖc c¶i tiÕn kü thuËt c«ng nghÖ, chÕ ®é l·i suÊt, th¸i ®é phôc vô.... Trong lÜnh vùc cho vay xuÊt nhËp khÈu, yªu cÇu vÒ tèc ®é lµ rÊt cao, ngoµi ra cßn cÇn ®é chÝnh x¸c ®Ó tr¸nh nh÷ng tranh chÊp vÒ hîp ®ång do hiÓu lÇm gi÷a c¸c ®èi t¸c ë hai quèc gia kh¸c nhau. Thùc hiÖn chiÕn l­îc kh¸ch hµng, quan t©m c¶ ®Õn th¸i ®é cña c¸n bé tÝn dông, lêi nãi cö chØ th¸i ®é hµnh ®éng. T¹o cho kh¸ch hµng mét sù tho¶i m¶i trong vay nî, tr¸nh t×nh tr¹ng lµ kh¸ch hµng ®i vay nh­ng l¹i cã c¶m gi¸c nh­ chÞu ¬n tõ ng©n hµng, tõ c¸n bé tÝn dông trùc tiÕp lµm viÖc. Ng­îc l¹i ng©n hµng cÇn kh¸ch hµng, thªm mét kh¸ch hµng lµ thªm thu nhËp cho ng©n hµng cho tõng c¸ nh©n trong ng©n hµng. Chñ ®éng t×m b¹n hµng lµ mét biÖn ph¸p cã tÝnh b­íc ngoÆt v× tõ tr­íc ®Õn nay ng©n hµng vÉn nghÜ r»ng ng­êi cã tiÒn trong tay lµ ng­êi cã quyÒn thÕ, cho vay ®­îc hay kh«ng th× tiÒn vÉn cßn ®Êy. Nh­ng ngµy nay kh«ng cho vay ®­îc lµ ng©n hµng sÏ bÞ lç, l©m vµo t×nh tr¹ng khã kh¨n. §©y thuéc vÒ vÊn ®Ò quan ®iÓm nhËn thøc nªn rÊt khã thay ®æi trong thêi gian ng¾n. Thùc tÕ hiÖn nay kh«ng ph¶i kh«ng cßn nh÷ng c¸n bé tÝn dông cßn t­ t­ëng nµy, hoÆc lµ cã nghÜ ®­îc nh­ng ®Õn lóc lµm vÉn ch­a hoµn toµn theo ®óng quan ®iÓm nµy. Ho¹t ®éng Marketing mét c¸ch cã hiÖu qu¶ Nãi mét c¸ch chÝnh x¸c lµ ng©n hµng vÉn ch­a cã mét chiÕn l­îc marketing cô thÓ, mäi viÖc lµm hiÖn nay cña ng©n hµng vÉn chØ lµ nhÊt thêi, lÎ tÎ, kh«ng hîp nhÊt gi÷a c¸c bé phËn víi nhau. Marketing ®· thùc sù cÊp b¸ch ®èi víi ng©n hµng. Ph¶i cã mét bé phËn t¸ch riªng ®Ó thùc hiÖn c«ng viÖc nµy. Tuy nhiªn chóng ta còng nªn ®Æt vÊn ®Ò vÒ thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng b©y giê, thùc tÕ lµ ch­a ®ñ tÝnh c¹nh tranh, ch­a ph¶i mét thÞ tr­êng c¹nh tranh hoµn h¶o Ýt ra lµ trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ ... Hay nãi dóng h¬n lµ gi÷a c¸c ng©n hµng ch­a ®Æt tÝnh c¹nh tranh lªn qu¸ cao, ch­a thùc sù kinh doanh. §Ó më réng ®­îc sè l­îng kh¸ch hµng hay n©ng cao d­ nî vÉn cßn phô thuéc nhiÒu vµo mèi quan hÖ kinh tÕ ®­îc thiÕt lËp tõ chÕ ®é cò, hoÆc do quan hÖ cña c¸n bé tÝn dông víi ®¬n vÞ ®ã. C¸c doanh nghiÖp t×m ®Õn ng©n hµng vÉn dùa nhiÒu trªn c¬ së thuËn tiÖn, nghÜa lµ gÇn ®¬n vÞ m×nh, hay do ®· cã quan hÖ tõ lÇu råi. Chø ch­a thùc sù do l·i suÊt ng©n hµng ®­a ra, hay nh÷ng ­u ®·i mµ c¸c ng©n hµng cung cÊp cho kh¸ch hµng..... Do ®ã nh÷ng nç lùc Marketing ®«i khi lµ ch­a cÇn thiÕt. Tuy nhiªn chóng ta ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p ®ãn ®Çu h¬n lµ ®Ó n­íc ®Õn ch©n míi nh¶y. Do ®ã Marketing ph¶i ®­îc lËp thµnh chiÕn l­îc cô thÓ. VÝ dô khi cã thªm s¶n phÈm míi, vÝ dô lµ mét h×nh thøc thanh to¸n míi, còng cÇn qua c¸c b­íc cña Marketing c¬ b¶n ®ã lµ thu thËp th«ng tin thÞ tr­êng, ph©n tÝch xö lý ®Ó tõ ®ã cã nh÷ng nhËn thøc vÒ møc cÇu ®èi víi lo¹i h×nh nay, tÝnh to¸n chi phÝ lîi nhuËn c©n ®èi ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng cã thªm s¶n phÈm míi nh­ng lµm lîi nhuËn gi¶m (thêi gian ®Çu th× cã thÓ chÊp nhËn ®­îc nh­ng trong l©u dµi th× ch¾c ch¾n ph¶i cã l·i). Tung ra thÞ tr­êng còng cÇn cã chiÕn dÞch qu¶ng c¸o ®Ó kh¸ch hµng hiÓu vÒ nã. Ng©n hµng kinh doanh dÞch vô lµ nh÷ng vËt v« h×nh, v× vËy viÖc qu¶ng c¸o cµng quan träng, cµng hiÖn thùc ho¸, cô thÓ ho¸ hµng ho¸ ®ã khiÕn kh¸ch hµng cã thÓ cÇm n¾m ®­îc th× s¶n phÈm cµng ®i vµo ®êi sèng vµ cã søc sèng l©u dµi. Ho¹t ®éng Marketing cÇn mét kho¶n chi phÝ lín, kh«ng thÓ tiÕc tiÒn mµ lµm qua quýt c«ng t¸c nµy. Do ®ã cÇn dù phßng mét kho¶n phÝ lín cho ho¹t ®éng nµy. HiÖn nµy chóng ta ch­a thÊy mét h×nh thøc khuyÕn m¹i nµo ®èi víi lÜnh vùc ng©n hµng. §· ®Õn lóc ph¶i nghÜ tíi vÊn ®Ò ®ã. Ng­êi trong cuéc sÏ nãi khuyÕn m¹i chÝnh lµ h×nh thøc gi¶m l·i, hay gi¶m phÝ... nh­ng nh÷ng kho¶n ®ã ®Òu ®­îc tÝnh gép vµo kho¶n vay vµ ng­êi vay kh«ng ®­îc thÊy kho¶n ®ã, viÖc t¸ch nã ra sÏ ®¸nh vµo t©m lý cña kh¸ch hµng h¬n lµ cã lîi cho kh¸ch hµng. Chóng ta cã thÓ khuyÕn m¹i b»ng h×nh thøc vay nî chÞu l·i suÊt gi¶m dÇn (nh­ng ph¶i lµ nî tèt), tÆng quµ ®èi víi kh¸ch hµng thø bao nhiªu ®ã, tÆng quµ ®èi víi nh÷ng d­ nî lín ®Õn giíi h¹n nµo ®ã... Tuy nhiªn chóng ta còng cÇn xem xÐt l¹i cho vay nhiÒu nh­ng kh«ng cã nghÜa lµ cµng nhiÒu cµng tèt nh­ trong b¸n hµng th«ng th­êng mµ cµng nhiÒu cµng tèt trong mét quy chÕ nhÊt ®Þnh vÒ chÊt l­îng mãn vay, vÒ tµi s¶n ®¶m b¶o, vÒ rñi ro cã thÓ gÆp cña kh¸ch hµng.... Do ®ã thùc chÊt viÖc cô thÓ ho¸, ®ång bé ho¸ ho¹t ®éng marketing vµo mét mèi thùc ra rÊt khã, cÇn cã thêi gian, c«ng søc vµ chi phÝ hîp lý. B¶o ®¶m l­îng ngo¹i tÖ cho ho¹t ®éng cho vay xuÊt nhËp khÈu. Trong n¨m qua t×nh tr¹ng thiÒu hôt ngo¹i tÖ ch­a xÈy ra ®èi víi Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi nh­ng thùc tÕ lµ do nhu cÇu ngo¹i tÖ ch­a thÊt sù cao v× tû lÖ cho vay b»ng ngo¹i tÖ kh«ng cao, còng nh­ c¸c kho¶n nhËn nî b»ng ngo¹i tÖ chiÕm tû träng kh«ng ®¸ng kÓ. NÕu nhu cÇu ngo¹i tÖ t¨ng lªn trong n¨m tíi th× ng©n hµng sÏ gÆp khã kh¨n cã thÓ dÉn ®Õn mÊt kh¸ch hµng. §Ó duy tr× n¨ng lùc ngo¹i tÖ th× cã thÓ tiÕn hµnh c¸c nghiÖp vô hiÖn ®¹i nh­ c¸c hîp ®ång Future, Option, ... nh÷ng hîp ®ång nµy t¹o ra mét thÕ chñ ®éng h¬n cho c¶ ng©n hµng vµ kh¸ch hµng ®ång thêi gi¶m bít rñi ro hèi ®o¸i, rñi ro thÞ tr­êng. V­¬n ra thÞ tr­êng ngo¹i tÖ víi n­íc ngoµi. TiÕn hµnh nhiÒu h¬n n÷a kinh doanh ngo¹i tÖ, v­¬n tíi kh«ng chØ v× môc ®Ých b¶o ®¶m ngo¹i tÖ mµ ph¶i v× môc tiªu lîi nhuËn, tiÕn tíi cã mèi liªn hÖ víi thÞ tr­êng tiÒn tÖ thÕ giíi, tuy nhiªn ®Ó cã thÓ thùc hiÖn dù ®Þnh nµy cßn cÇn ®­îc sù cho phÐp cña c¸c cÊp phÝa trªn. Më réng kh¸ch hµng trong lÜnh vùc më th­ tÝn dông L/C xuÊt. §©y ch×nh lµ nguån ngo¹i tÖ “rÎ nhÊt” mµ ng©n hµng cã thÓ huy ®éng. §ång thêi ph¶i ®a d¹ng h¬n n÷a c¸c lo¹i ngo¹i tÖ ®Ó ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tÝn dông thanh to¸n cña kh¸ch hµng trªn mäi thÞ tr­êng víi c¸c lo¹i ngo¹i tÖ kh¸c nhau. TiÕp tôc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cña c¸n bé trong ng©n hµng Theo thèng kª th× tû lÖ ®¹i häc trong ngµnh ng©n hµng lµ cao h¬n so víi c¸c ngµnh kh¸c v× yªu cÇu cña ngµnh lµ ph¶i lu«n ®i tr­íc c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c mét b­íc cho nªn yªu cÇu vÒ c¸n bé cµng cÇn thiÕt. C¸n bé ng©n hµng ngoµi viÖc ®­îc ®µo t¹o vÒ nghiÖp vô cÇn ph¶i cã tr×nh ®é ngo¹i ng÷, m¸y tÝnh ®Ó cã thÓ tù lµm ®­îc c«ng viÖc cña m×nh ®Ó kh«ng ph¶i th«ng qua bÊt cø mét bé phËn nµo kh¸c. Ngoµi ra hä cßn ph¶i lµ ng­êi th«ng th¹o h¬n c¶ vÒ thÞ tr­êng, nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr­êng vµ nh¹y c¶m víi nh÷ng biÕn ®éng ®ã. §èi víi c¸n bé tÝn dông ®¶m nhËn c¸c kho¶n vay xuÊt nhËp khÈu, chuyªn tr¸ch nhiÖm vô thanh to¸n víi n­íc ngoµi cµng cÇn cã tr×nh ®é ngo¹i ng­c ®Ó cã thÓ lËp hîp ®ång theo ý cña kh¸ch hµng ngay lËp tøc, ®äc vµ ph¸t hiÖn nh÷ng sai sãt trong hîp ®ång kinh tÕ b»ng ngo¹i ng÷. Thao t¸c trªn m¸y tÝnh nhanh gän gãp phÇn t¨ng tèc ®é cña thanh to¸n. Do ®ã hµng n¨m ng©n hµng cÇn cã kÕ ho¹ch båi d­ìng bæ xung kiÕn thøc cßn thiÒu, ch­a cËp nhËt cña c¸n bé. ChÊp nhËn mÊt chi phÝ ®Ó viÖc ®µo t¹o cã hiÖu qu¶ h¬n, tr¸nh t×nh tr¹ng häc chØ lµ h×nh thøc, chØ lµ th«ng b¸o vÒ nh÷ng v¨n b¶n míi. CÇn ®i s©u vµo c¸c nghiÖp vô thao t¸c. Gi¶i ph¸p nµy kh«ng cã hiÖu qu¶ ngay trong thêi gian ng¾n mµ cã gi¸ trÞ tÝch luü trong dµi h¹n. KiÕn nghÞ ®èi víi Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng, t¹o thÕ c¹nh tranh míi. Nh­ chóng ta ®· biÕt, ng©n hµng lµ mét ngµnhkinh doanh mÆt hµng lµ tiÒn tÖ, nã ph¶i ®i tr­íc c¸c ngµnh kh¸c vÒ mäi mÆt. Cho nªn, ngay tõ b©y giê c¸c ng©n hµng cÇn cã kÕ ho¹ch n©ng cÊp c«ng nghÖ cña m×nh ®Ó ®¸p øng nhu cÇu trong n­íc, sau ®ã tiÕn kÞp víi c«ng nghÖ cña thÕ giíi, ®¶m b¶o c¸c chØ tiªu ®­îc quèc tÕ ho¸, tiÕn tíi héi nhËp c¶ trªn lÜnh vùc tµi chÝnh tiÒn tÖ. Ho¹t ®éng nµy cÇn mét sè vèn rÊt lín do ®ã rÊt cÇn mét ch­¬ng tr×nh kÕ ho¹ch cô thÓ cña cÊp trªn, cô thÓ ë ®©y lµ Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam . HiÖn nay vÒ c«ng nghÖ ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ c«ng nghÖ thanh to¸n, nh×n chung Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cßn thua kÐm Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam. MÆc dï ®· trang bÞ nhiÒu m¸y vi tÝnh cho c¸c ng©n hµng chi nh¸nh nh­ng vÉn ch­a ®ñ vµ thiÕu ®ång bé. Khi ¸p dông phÇn mÒm vµo th× ch­a ®ång bé, vµ ho¹t ®éng ch­a hiÖu qu¶ v× h¹n chÕ cña c¸n bé thùc hiÖn. Do ®ã, ®Ó viÖc ¸p dông c«ng nghÖ míi hiÖu qu¶ cÇn cã sù ®µo t¹o c¸n bé cho ®ång bé. §ång thêi cÇn mét sè vèn lín ®Ó nhËp c«ng nghÖ, chuyÓn giao vµ ¸p dông c«ng nghÖ ®ã thËt hiÖu qu¶. 2.4.2. Cñng cè vµ më réng hÖ thèng chi nh¸nh vµ ®¹i lý. HÖ thèng ng©n hµng ®¹i lý cã vai trß hÕt søc quan träng trong viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ vµ tÝn dông xuÊt nhËp khÈu. Qua ng©n hµng ®¹i lý cã thÓ trùc hiÖn cho vay gi¸n tiÕp, khai th¸c c¸c ngu«n t¹i trî ®Ó bæ sung cho nguån vèn ngo¹i tÖ, t×m hiÓu th«ng tin vÒ c¸c ®èi t¸c trong hîp ®ång ngo¹i th­¬ng cña kh¸ch hµng, nh»m tr¸nh rñi ro trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång cña kh¸ch hµng còng nh­ cña Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam. HiÖn nay Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi cã quan hÖ ®¹i lý trªn c¶ n­íc, ®· h×nh thµnh c¸c c¬ së t¹i c¸c tØnh thµnh phÝa nam, tõ Hµ néi Ng©n hµng sÏ më réng ho¹t ®éng trªn kh¾p miÒn b¾c; ®ång thêi tham gia c¸c dù ¸n cïng víi c¸c ng©n hµng kh¸c trªn thÞ tr­êng quèc tÕ..... tiÕn tíi thµnh lËp c¸c v¨n phßng ®¹i diÖn, c¸c chi nh¸nh cña t¹i c¸c thÞ tr­êng nµy. 2.4.3. N©ng møc uû quyÒn ph¸n quyÕt cho vay ngo¹i tÖ. Nh­îc ®iÓm c¬ b¶n khiÕn kh¸ch hµng lín kh«ng muèn giao dÞch t¹i Ng©n hµng TMCP Ph­¬ng Nam Hµ néi lµ thêi gian ph¸n quyÕt ®èi víi c¸c mãn vay v­ît møc ph¸n quyÕt cña gi¸m ®èc lµ cßn chËm ®ång thêi cßn thÊp, kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu vèn cña hä. V× vËy, ®Ó thuËn tiÖn h¬n cho ho¹t ®éng cho vay xuÊt nhËp khÈu t¹i chi nh¸nh, ®Ò nghÞ t¨ng møc uû quyÒn cho c¸c chi nh¸nh, t¹o thÓ chñ ®éng h¬n cho c¸c ng©n hµng. 2.2.4. Níi láng h¬n ®èi víi ho¹t ®éng huy ®éng vèn. Nh­ chóng ta vÉn biÕt, Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam Ên ®Þnh l·i suÊt thu hót ®Çu vµo còng nh­ c¸c ®ît ph¸t hµnh tr¸i phiÕu, kú phiÕu, c¶ ®Õn c¸c kú h¹n cña c¸c lo¹i tiÒn göi, vÝ dô nh­ hiÖn nay vÉn ch­a cã ký h¹n 9 th¸ng. ChÝnh t×nh tr¹ng thu hót nh­ vËy ®· lµm cho ng©n hµng kh«ng chñ ®éng ®­îc nguån vèn kinh doanh cña m×nh, ®ång thêi còng gÇn nh­ ®Æt ra mét giíi h¹n d­íi chung cho c¸c ng©n hµng chi nh¸nh cïng hÖ thèng, v× hä kh«ng thÓ cho vay thÊp h¬n l·i suÊt huy ®éng. Cho nªn cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch míi ®èi víi l·i suÊt ®Çu vµo. Cã thÓ ®Ó c¸c ng©n hµng chi nh¸nh tù Ên ®Þnh dùa trªn thùc lùc kinh doanh cña b¶n th©n. §ång thêi trao cho c¸c chi nh¸nh ng©n hµng quyÒn tù Ên ®Þnh c¸c h×nh thøc thu hót, c¸c ký h¹n cña tiÒn göi tiÕt kiÖm ®Ó tõ ®ã c¸c chi nh¸nh cã thÓ tù ®iÒu chØnh ®­îc l·i suÊt thu hót trung b×nh, ®iÒu nµy hoµn toµn ¶nh h­ëng ®Õn lîi nhuËn cña ng©n hµng. 2.3. KiÕn nghÞ ®èi víi Nhµ N­íc vµ Ng©n hµng Nhµ N­íc. 2.3.1.VÒ hÖ thèng luËt vµ v¨n b¶n d­íi luËt. Nh×n chung luËt ph¸p cña Nhµ N­íc ta nãi chung vµ luËt cña ngµnhng©n hµng nãi riªng ®Òu cã nh÷ng s¬ hë, nh÷ng kÏ hë ®Ó nh÷ng kÎ xÊu cã thÓ luån l¸ch ®­îc. Do ®ã c«ng t¸c nµy ph¶i ®­îc thùc hiÖn tèt h¬n. Cã thÓ nghiªn cøu tõ hÖ thèng luËt cña n­íc ngoµi sau ®ã ¸p dông cã chän läc cã söa ®æi cho phï hîp t×nh h×nh thùc tÕ cña n­íc ta. §èi víi c¸c quyÕt ®Þnh, c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cÇn cô thÓ h¬n, ®i s©u nghiªn cøu h¬n vµ ph¶i cã thêi gian thùc hiÖn thÝ ®iÓm, ®ång thêi liªn tôc ®­îc söa ®æi ®Ó phï hîp hoÆc g¹t bá nh÷ng bÊt cËp ph¸t sinh khi ®em ra thùc hiÖn. Tuy nhiªn kh«ng ®­îc dùa vµo viÖc cã thÓ söa ®æi ®­îc mµ cè t×nh lµm luËt mét c¸ch qua quýt. Cµng nh­ vËy cµng cÇn mét th¸i ®é nghiªm tóc trong c«ng t¸c lµm luËt. Tr¸nh t×nh tr¹ng trong mét thêi gian ng¾n mµ ®· thay ®æi chÝnh s¸ch ®Õn mÊy lÇn. ViÖc c«ng bè l·i suÊt ®Çu vµo vµ ®Çu ra cÇn ®­îc cô thÓ ho¸ lµ lÊy theo mét nguån nµo ®ã nh­ tõ SIBOR hay theo l·i suÊt cña ng©n hµng ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam ®Ó tõ ®ã c¸c chi nh¸nh ng©n hµng ¸p dông lu«n kh«ng cÇn mçi lÇn thay ®æi l·i suÊt l¹i mÊt mét lÇn th«ng b¸o b»ng quyÕt ®Þnh, ®iÒu nµy võa l©u võa kh«ng hîp lý trong t×nh h×nh thÞ tr­êng ®Çy biÕn ®éng nh­ hiÖn nay. Cã nh÷ng ý kiÕn cña c¸c c¸n bé trong ng©n hµng lµ qu¸ nhiÒu v¨n b¶n h­íng dÉn. NÕu nhiÒu v¨n b¶n nh­ng v¨n b¶n nµy kh«ng tr¸i ng­îc víi c¸c v¨n b¶n ra sau nã th× tèt. Nh­ng trªn thùc tÕ, viÖc nhiÒu v¨n b¶n lµ do Nhµ N­íc vµ Ng©n hµng Nhµ N­íc cßn can thiÖp qu¸ s©u vµo ho¹t ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. HÖ thèng luËt lµ bé x­¬ng cña ngµnhng©n hµng. Bé x­¬ng ®ã cã v÷ng ch¾c th× c¶ c¬ thÓ míi c¬ thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch lµnh m¹nh ch¾c ch¾n. VÒ chñ tr­¬ng c¬ cÊu l¹i ng©n hµng Trong n¨m 1999 Ng©n hµng Nhµ N­íc ®· ra QuyÕt ®Þnh vÒ viÖc t¸i c¬ cÊu l¹i hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam. §©y lµ mét nghÞ ®Þnh cã tÝnh hiÖu qu¶ cao nh­ng hiÖn nay c¸c ng©n hµng míi ®ang ë nh÷ng b­íc ®Çu ®Ó thùc hiÖn. C¸c ng©n hµng ®Òu cã nh÷ng b­íc ®i cô thÓ cña m×nh, cô thÓ ®Õn tõng chi nh¸nh nh­ng th­êng tËp trung vµo: - Xö lý nî xÇu: rµ so¸t t×nh h×nh nî qu¸ h¹n, ph©n lo¹i nî theo thµnh phÇn kinh tÕ, theo thêi gian, nguyªn nh©n. Sö dông quü dù phong rñi ro ®Ó xãa c¸c kho¶n nî qu¸ h¹n ra khái b¶ng c©n ®èi t×nh h×nh huy ®éng sö dông vèn. Khai th¸ch tµi s¶n thÕ chÊp, xin cÊp cèn tù cã. Th©n träng trong c¸c mãn vay míi. - C¬ cÊu l¹i tæ chøc hÖ thång, n©ng cao hiÖu lùc ®iÒu hµnh, më réng m¹ng l­íi, ph¸t triÓn dÞch vô, qu¶n lý rñi ro tÝn dông - T¨ng c­êng tÝnh minh b¹ch, ®¶m b¶o an toµn, hiÖu qu¶ trong ho¹t ®éng kinh doanh: kiÓm tra, kiÓm so¸t chÆt chÏ, nh­ng kh«ng chång chÐo nhau. - §æi míi c«ng nghÖ, ®­a nhiÒu tiÖn Ých ng©n hµng míi phôc vÞ kh¸ch hµng. Tõ nh÷ng h­íng dÉn thùc hiÖn ®ã, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cô thÓ ho¸ ®Ó thùc hiÖn mét c¸ch tèt nhÊt ë ®¬n vÞ. Theo quyÕt ®Þnh nµy, Ng©n hµng Nhµ N­íc sÏ t¨ng vèn chñ së h÷u cho 4 ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh cña ViÖt Nam víi ®iÒu kiÖn c¸c ng©n hµng nµy ph¶i tù gi¶i quyÕt ®Õn mét møc nµo ®ã c¸c kho¶n nî, c¸c tån t¹i, lµm trong s¹ch ng©n hµng h¬n. Còng theo quyÕt ®Þnh nµy, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i hy väng Ng©n hµng Nhµ N­íc sÏ t¸ch cho vay chÝnh s¸ch vµ cho vay ®èi víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c, cã nh­ vËy míi t¹o cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i mét ®éng lùc ho¹t ®éng v× môc tiªu lîi nhuËn lµ chÝnh. §ång thêi c¸c ng©n hµng nµy còng kh«ng thÓ ®æ cho ho¹t ®éng cho vay chÝnh s¸ch ®· lµm suy kÐm h¬n chÊt l­îng c¸c mãn vay cña ng©n hµng Thµnh lËp ng©n hµng chi nh¸nh xuÊt nhËp khÈu. Theo m« h×nh ng©n hµng cña c¸c n­íc tiªn tiÕn trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ hÖ thèng ng©n hµng cña Trung Quèc. §©y lµ mét quèc gia cã cÊu tróc vÒ v¨n ho¸ chÝnh trÞ x· héi t­¬ng ®èi gièng chóng ta. ViÖc ®­a ng©n hµng xuÊt nhËp khÈu ®· lµm t¨ng m¹nh kh¶ n¨ng xuÊt khÈu cña Trung Quèc trong thêi gian gÇn ®©y. §ã lµ mét vÝ dô ®Ó chóng ta häc tËp tuy nhiªn cÇn cã sù nghiªn cøu ®Ó viÖc ¸p dông cã hiÖu qu¶ nhÊt. C¸c h×nh thøc hç trî xuÊt khÈu ®­îc ¸p dông cã thÓ lµ: - TÝn dông hç trî ®Çu t­ xuÊt khÈu: + Cho vay ®Çu t­ ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu míi nh»m thay ®æi c¬ cÊu mÆt hµng + Cho vay ®Çu t­ ®Ó më réng s¶n xuÊt nh»m t¨ng thªm sè l­îng hµng ho¸ xuÊt khÈu. - TÝn dông hç trî cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh xuÊt khÈu: cung cÊp tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh hµng xuÊt khÈu, nh»m ®¸p øng nhu cÇu vèn cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kinh doanh, gåm c¸c h×nh thøc tÝn dông tr­íc khi giao hµng cho c¶ nhµ xuÊt khÈu vµ cho nhµ nhËp khÈu. - B¶o l·nh cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu, gåm c¸c h×nh thøc vo¶ l·nh dù thÇu; b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång; b¶o l·nh vay vèn tÝn dông ng©n hµng vµ b¶o l·nh thanh to¸n øng tr­íc. - B¶o hiÓm xuÊt khÈu: khi mua b¶o hiÓm tÝn dông xuÊt khÈu c¸c ng©n hµng ph©n t¸n rñi ro trong ho¹t ®éng tÝn dông xuÊt khÈu h¬n lµ chi phÝ mua b¶o hiÓm l¹i dÔ dµng ®­a vµo trong c¬ cÊu chi phÝ cña nhµ xuÊt khÈu. B¶o hiÓm xuÊt khÈu cßn b¶o vÖ tr¸nh cho nhµ xuÊt khÈu mét lo¹t c¸c tñi ro tiÒm Èn trong, tr­íc vµ sau khi giao hµng nh­: rñi ro th­¬ng m¹i, rñi ro trong thanh to¸n, rñi ro trong chuyÓn ngo¹i tÖ vµ rñi ro chÝnh trÞ. Ho¹t ®éng cña ng©n hµng nµy sÏ gièng nh­ mét ng©n hµng chÝnh s¸ch, nh­ng v× ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu kh¸c h¼n víi viÖc cho sinh viªn vay hay cho hé n«ng d©n vay xãa ®ãi gi¶m nghÌo nªn sÏ kh«ng ph¶i lµ chØ cã vay mµ kh«ng cã tr¶ mµ chØ lµ thu Ýt lîi nhuËn h¬n hoÆc chÊp nhËn hoµ vèn v× môc ®Ých t¹o ra n¨ng lùc xuÊt nhËp khÈu cho c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. Cã nghÜa lµ ng©n hµng nµy sÏ hç trî vÒ vèn cho c¸c ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu b»ng viÖc gi¶m l·i suÊt, gi¶m phÝ, kÐo dµi thêi h¹n, bít nh÷ng yªu cÇu cã tÝnh ph¸p lý, cã nh÷ng møc l·i suÊt kh¸c nhau ®èi víi c¸c môc ®Ých xuÊt nhËp khÈu kh¸c nhau.... Gi¶i ph¸p nµy còng rÊt phï hîp víi c¸c b­íc thùc hiÖn t¸i c¬ cÊu l¹i ng©n hµng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. §ång thêi quy c¸c ho¹t ®éng hç trî xuÊt nhËp khÈu vµo mét mèi. C¸c ho¹t ®éng nh­ trî gi¸ cho n«ng d©n khi vô mïa bÞ thÊt b¹i, khi bÞ th­¬ng nh©n Ðp gi¸ .... còng cã thÓ th«ng qua ng©n hµng nµy. Nh­ vËy cã thÓ thèng nhÊt ®­îc c¶ c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ ®èi víi m¶ng xuÊt nhËp khÈu. Ph¸t triÓn thÞ tr­êng hèi ®o¸i hoµn h¶o ®Ó më réng nguån vèn b»ng ngo¹i tÖ, cung cÊp cho ho¹t ®éng cho vay xuÊt nhËp khÈu. Cã ý kiÕn cho r»ng thÞ tr­êng ngo¹i tÖ cña n­íc ta cßn rÊt hÑp, c¸c hîp ®ång víi n­íc ngoµi cãn rÊt Ýt, chñ yÕu do Ng©n hµng Nhµ N­íc ®øng tªn hîp ®ång mµ c¸c ng©n hµng Th­¬ng m¹i ch­a ®­îc phÐp, hoÆc ®Ó ®¶m b¶o l­îng ngo¹i tÖ cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu, Ng©n hµng Nhµ N­íc th­êng dùa vµo ho¹t ®éng nhËp khÈu hoÆc c¸c kho¶n vay nî cña n­íc ngo¹i. Trong khi ®ã, viÖc t¹o ra mét thÞ tr­êng ngo¹i tÖ më víi n­íc ngoµi chØ cã Ng©n hµng Nhµ N­íc míi cã thÈm quyÒn quyÕt ®Þnh, b»ng viÖc trao cho c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc tù do kinh doanh, t¹o cho hä thÓ chñ ®éng h¬n. Tãm l¹i, nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ trªn ®©y lµ nh÷ng ®Ò xuÊt cña b¶n th©n sau mét thêi gian thùc tËp nghiªn cøu thùc tÕ t¹i Ng©n hµng C«ng th­¬ng II – Hai Bµ Tr­ng. §ã cã thÓ lµ nh÷ng ®Ò xuÊt ®óng hoÆc ch­a ®óng, phï hîp hay ch­a phï hîp nh­ng ®Òu cã tÝnh ®ãng gãp. KÕt luËn Trong nh÷ng n¨m ®Çu ph¸t triÓn cña ViÖt Nam, cïng víi sù ph¸t triÓn vò b·o cña kinh tÕ thÕ giíi, tèc ®é ph¸t triÓn “thÇn kú” ë NhËt, sù ®ét ph¸ cña c¸c “con rång’’ Ch©u ¸ vµ sù lín m¹nh vÒ kinh tÕ cña c¸c n­íc §«ng Nam ¸. ViÖt Nam tõng b­íc héi nhËp vµ ph¸t triÓn, tiÕp thu c«ng nghÖ cña c¸c n­íc ®Ø tr­íc dÇn kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña m×nh ë khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Trong lÜnh vùc thanh to¸n Ng©n hµng hiÖn nay,víi nh÷ng ¸p dông ch­a tõng cã tõ tr­íc tíi nay vÒ c¸c thµnh tùu cña khoa häc, kü thuËt vµ c«ng nghÖ, khã cã ai cã thÓ phñ nhËn vai trß nÒn t¶ng cña hÖ thèng thanh to¸n quèc tÕ trong c¬ së h¹ tÇng tµi chÝnh cña mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn. HÖ thèng thanh to¸n quèc tÕ kh«ng ngõng ®­îc c¶i thiÖn víi c¸c ph­¬ng tiÖn mang tÝnh ­u viÖt h¬n tr­íc, c¸c chÝnh s¸ch ­u ®·i ®· gãp phÇn ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc nãi chung vµ Ngo¹i th­¬ng nãi riªng. Thanh to¸n quèc tÕ ph¸t triÓn t¹o tiÒn ®Ò cho viÖc giao dÞch vµ trao ®æi ngo¹i th­¬ng gi÷a c¸c quèc gia, ®­a dÇn dÇn nÒn kinh tÕ ViÖt Nam vµo dßng ch¶y cña thêi ®¹i. Th«ng qua thanh to¸n quèc tÕ næi bËt lªn vai trß cña ng©n hµng, hÖ thèng liªn Ng©n hµng trong quan hÖ giao dÞch vµ trao ®æi vÒ Ngo¹i th­¬ng. Tãm l¹i, mäi ho¹t ®éng mang tÝnh chÊt héi nhËp vµ ph¸t triÓn ®Òu cÇn cã sù trao ®æi gi÷a c¸c quèc gia, sù trao ®æi dùa trªn nguyªn t¾c “hai bªn cïng cã lîi” t¹o ra b­íc tiÕn míi trong quan hÖ ph¸t triÓn kinh tÕ gi÷a c¸c n­íc. §øng gi÷a ®ã, vai trß cña Ng©n hµng vµ nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ ®ãng vai trß quan trong viÖc thóc ®Èy tiÕ tr×nh ph¸t triÓn nhanh chãng h¬n. Thanh to¸n quèc tÕ lµ mét hÖ thèng kh«ng thÓ thiÕu vµ t¸ch rêi trong mäi nÒn kinh tÕ ®Æc biÖt ®èi víi ViÖt Nam, mét n­íc ®ang ph¸t triÓn theo nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng.