Chuyên đề Thực trạng và giải pháp nâng cao hiệu quả công tác thẩm định dự án đầu tư trong hoạt động cho vay tại ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Hà Nội

uý I/năm 2001 bán với dự kiến 600-700 triệuđ/xe-35CN +MERCEDES-BENZ giá bán USD63.630 (34CN),USD 65730 (35CN), USD108.150 (44CN) +HUYNDAI giá bán:giá bán:557 triệu đồng(HUNDAI COUTY-25 chỗ có thư chào hàng) Vậy hướng đầu tư lắp ráp xe khách của Công ty cơ khí A theo hướng chủ động của một công ty tong nghề,với giá bán dự kiến chỉ bằng50-60% giá bán của các hàng xe cùng kích cỡ(chỗ ngồi)xong vẫn đảm bảo theo đúng quy định về chất lượng do Nhà nước quy định là hướng đi phù hợp. -Trong chiến lược quốc gia phát triển GTVT đến năm 2010 và định hướng phát triển đến năm 2020 do Bộ giao thông vận tải đề ra thì +Tăng trưởng hàng năm 9,1%cho giai đoạn 2001-2010 và khoảng 7,8% cho giai đoạn 2010-2020. + Thay thế ôtô thanh lý hàng năm khoảng 5%(tức là ôtô có tuổi đời trên 10 năm,so với số ôtô trên 12 chỗ hiện nay cả nước có khoảng 80.000 xe). Đây là nhân tố định hướng mang tính vĩ mô của Nhà nước và là một cở cho việc thành công của dự án này. Với nhu cầu của thị trường về xe ôtô vận tải hành khách trên,nhưng sức mua thực tế hiện nay của thị trừơng (khả năng thanh toán)còn bị hạn chế về giá cả,thì việc công ty cơ khí A tung ra thị trường loại xe khách đảm bảo chât lượng ngoại và giá cả nội hợp lý trong giai đoạn hiện nay và thời gian tới là thời điển thích hợp đáp ứng được nhu cầu của thị trường. Giá thành xe hợp lý,giá bán chỉ bằng 50% đến 60%của các xe cùng loại trên thị trường,là do công ty đã tận dụng mặt bằng sãn có,trình độ cán bộ,công nhânviên hịên có của công ty có khả năng đáp ứng tốt khi triển khai dự án và chi phí nhân công thấp.. Tóm lại,thị trường của dự án và khả năng thực hiện(nội lực)của doanh nghiệp là có,kết hợp với chính sách kinh tế vĩ mô của Nhà nước trên con đường CNH-HĐH đất nước thì dự án”đầu tư mở rộng năng lực sản xuất ôtô khách” là một dự án có tính khả thi.  Thẩm định hiệu quả của dự án Sau khi xem xét bảng tính toán hiệu quả kinh tế của doanh nghiệp và của chi nhánh Đông Anh,xuất phát từ nội dung của dự án”Đầu tư mở rộng năng lực sản xuất ôtô khách” đã được phê duyệt,canư cứ vào các số liệu thực tế của dự án về chi phí sản xuất,lãi suất vay,nguồn vốn vay,về dự kiến mức tiêu thụ,dự kiến giá thành sản phẩm để tính toán cũng như phân tích,đánh giá theo bảng tính của chi nhánh Hà nôi có thể nhận thấy: Dự án “Đầu tư mở rộng năng lực sản xuất ôtô khách”có tính khả thi,có hiệu quả nếu được triển khai đầu tư tại thời điểm hiện nay với giá bán 400 triệu đồng/chiếc,lãi suất vay vốn thưng mại ưu đãi 7%/năm. Theo tính toán của chi nhánh Hà nội thì năm thứ 10 của dự án NPVđạt 825.72 triệu đồng:IRR đạt 11%,hiệu quả của dự án đối với doanh nghiệp là có tuy không cao,đạt kết quả này là do việc kết hợp đầu tư dự án chủ yếu sử dụng vốn vay thương mại(91,7%).Mặt khác nhu cầu vôn lưu động để dự án hoạt động quá lớn do vậy lãi vay vốn lưu động hàng năm ảnh hưởng đến hiệu quả kinh tế của dự án. Hiệu quả của dự án phụ thuộc vào giá bán của sản phẩm mà việc xác định giá bán dự kiến trong dự án(xe quy chuẩn25-30CN)lại được căn cứ vào kết quả tính toán vào giá thành bình quân cho một xe khi xuất xưởng.Do vậy chủ đầu tư khi tính lãi xuất vay vốn là 6,5%/năm thậm chí còn thấp hơm thì dự kiến giá bình quân chỉ là 385 triệu đồng/1 xe.Chi nhánh Đông Anh khi tính lãi suất vay vốn đàu tư lên 7%/năm thì giá bán dự kiến bình quân phải là 395 triệuđồng/1xe và dự án có khả năng trả nợ cho ngấn hàng trongthời gian 105 tháng.Chi nhánh Hà nội khi tính lãi suất vay vốn đầu tư lên 7%/năm và tính nhu cầu vốn lưu động dựa trên chi phí sản xuất trong bảng tính toán thì giá bán dự kén bình quân phải là 400triệu đồng/1xe và khả năng tả nợ ngân hàng là 103 tháng Như vậy,Dự án có khả năng hoàn trả vôn vay đầu tư trong 9,5 năm và đem lại hiệu quả kinh tế cho Doanh nghiệp nếu gái thành bán xe tăng lên với dự kiến của Doanh nghiệp hoặc Doanh nghiệp được hỗ trợ về vốn lưu động khi đầu tư dự án.Việc đánh giá bình quân giao động từ 385 triệu đồng/1xe đến 400 triệu đồng/1xe so với giá thị trường hiện tại là vẫn hợp lý,vẫn đảm bảo được tính cạnh tranh về giá thành của sản phẩm. 3.Đánh giá về dự án đầu tư: Mục tiêu vay vốn: Đầu tư công nghệ mới bằng nguồn vốn trong nước để sản xuất được khung vỏ xe để cung cấp cho thị trường các loại ôtô khách thay thế cho nhu cầu nhập khẩu và phát triên nghành công nghiệp sản xuất lắp ráp ôtô khách ở trong nước Phân tích hiệu quả của dự án trong việc đóng góp vào ngân sách và hiệu quả xã hội: Khi dự án đi vào hoạt động sẽ đóng góp khá lớn cho ngân sách nhà nước thông qua việc nộp thuế VAT,thuế thu nhập doanh nghiệp..bình quân 3 năm đầu là 2 tỷ đồng và các năm tiếp theo là 4 tỉ đồng. Tạo điều kiện và duy trì ổn định việc làm cho 370 lao động và so với hiệ nay thì đã tạo thêm được chỗ làm cho 70 lao động mới tại công ty cơ khí A,ngoài ra còn góp phần giải quyết việc làm cho hàng nghìn lao động trong các ngành và lĩnh vực có liên quan. Khi dự án đi vào hoạt động sẽ dần đáp ứng nhu cầu vận tải hành khách của xã hội,hiệu quả của dự án mang lại cho xã hội khó có thể định lượng,định tính được,song chắc chắn nó sẽ là nhân tố kích cầu trong tiêu dùng,kích thích sản xuất phát triển,tăng cường giao lưu,phát triển kinh tế giữa nhiều địa phương trong cả nước,góp phần đẩy nhanh,đẩy mạnh sự nghiệp CNH-HĐH của đất nước Đánh giá rủi ro và biện pháp bảo đảm an toàn vốn *Về rủi ro của dự án: Chủ trương đầu tư là phù hợp,song tính hiệu quả của dự án là trên lý thuyết(mặc dù đã có sự tính toán khoa học và dựa vào kinh nghiệm thực tế)phụ thuộc vào rất nhiều yếu tố trước,trong và sau đầu tư sau: - Việc đầu tư lắp ráp xe khách(IKD)không mang tính chuyển giao công nghệ mà do công ty cơ khí A(chủ đầu tư)chủ động thực hiện mua sắm.lắp đặt và vận hành dây chuyền.Hiện tại sản phẩm của dự án chưa có trên thị trường do vậy chưa đánh giá được chất lượng thực tế để có thể khẳng định được uy tín của sản phẩm.Việc này sẽ phụ thuộc vào công tác kiểm tra,giám sát và triển khai dự án để dự án đảm bảo tính thống nhất và đồng bộ của dây chuyền sản xuất từ đó dẫn đến tránh lãng phí trong đầu tư,đem lại hiệu quả dự án theo mong muốn. - Công ty cơ khí A chỉ là đơn vị lắp ráp các chi tiết được chính công ty gia công hoặc mua ngoài trên cơ sở khung xe được nhập từ nước ngoài(tỷ lệ nội địa hoá khoảng 20-30%),do vậy giá bán xe trên thị trường sẽ phụ thuộc rất lớn vào nguồn nhập khẩu khung xe(từ trung quốc và Hàn Quốc).Đây cũng là một trong các nhân tố ảnh hưởng đến tính cạnh ranh về giá bán sản phẩm của dự án,do vậy đòi hỏi công tác nhập khẩu mua ôtô chassi và các linh kiện lắp ôtô chasi phải được đảm bảo và quản lý chặt chẽ. - Giá trị thiết bị trong tổng vốn đầu tư của dự án chiếm 70% là 19,2 tỉ đồng,song chủ yếu nhập ngoại,do đó nếy dự án không được triển khai nhanh,thì có thể dẫn đến sự ảnh hưởng xấu của sự biến động tỉ giá ngoại tệ,từ đó chi phí của dự án lên cao. *Về biện pháp bảo đảm an toàn vốn: Việc giải ngân phải được thực hiện theo quy định về quản lý Đầu tư xây dựng và các quy định hiện hành khác Khi sản phẩm đưa vào thị trường tiêu thụ phải có giấy chứng nhận kiểm định chất lượng của cơ quan có thẩm quyền Ngân hàng bám sát tién độ thực hiện của dự án,cùng chủ đầu tư chủ động tháo gơ những vướng mắc và đôn đốc chủ đầu tư trong việc triển khai dự án khi có các căn cứ cần thiết. Thực hịên biện pháp bảo đảm tiền vay là thế chất tài sản hình thành từ vốn vay theo quy định. Đề nghị công ty cơ khí A mở tài khoản tiền gửi tại chi nhánh ngân hàng Đông Anh. 4. Đánh giá chát lượng thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh NH ĐT-PT HN trong công tác thẩm định cho vay dự án đầu tư. 4.1.Những mặt đạt được: Cơ chế tín dụng đầu tư theo kế hoạch Nhà nước đã thay đổi và đặc biệt từ khi NĐ13/CP được ban hành thì công tác thẩm định cũng đã có những đổi mới đáng kể thích ứng.Đổi mới theo hướng chủ động tiếp cận DA ngay từ giai đoạn đầu,ngay từ trong kế hoạch và trong ý tưởng đầu tư của doanh nghiệp.Chi nhánh chuyển mục đích tôn chỉ của công tác thẩm định từ”thẩm định để không cho vay các dự án không có hiệu quả” sang”Thảm định để phát hiện và xây dựng DA có hiệu quả để cho vay.Hơn nưã,không chỉ thẩm dừng ở thẩm định DA đơn thuần mà phải tiếp cận với các hình thức đầu tư mới như đâù tư chứng khoán. -Trong quá trình thẩm định dự án,cán bộ thẩm định thường xuyên thu thập,cập nhất thông tin cần thiết về bản thân doanh nghiệp có dự án xin vay vốn như:sản phẩm,giá cả,thị trường...Họ luôn nhận thức được rằng thông tin có vai trò rất quan trọng trong mọi lĩnh vực,đặc biệt đối với công tác thẩm định DAĐT thì thông tin có vai trò quyết định đến chất lượng thẩm định,tạo điều kiện cho việc thẩm định nhanh,xác thực. -Nhân tố con người là nhân tố quyết định đến sự thành công hay thất bại của một công việc.Đối với công tác TĐ DAĐT tại chi nhánh ngân hàng cũng vậy.Phòng thẩm định KTKT và TVĐT với một đội ngũ cán bộ còn trẻ có trình độ chuyên môn tốt cả về kỹ thuật lẫn kinh tế,có năng lực và đạo đức nghề nghiệp,có lòng nhiệt tình và sự tận tuỵ với công việc.Họ luôn dành nhiều thời gian và công acs nghiên cứu các văn bản,chính sách mới để thực hiện đúng quy định Nhà nước.Họ cũng luôn đặt đạo đức nghề nghiệp lên cao nhất,làm việc phục vụ cho lợi ích của chi nhánh.Tính trung thực của những số liệu khi tiến hành thẩm định luôn được coi trọng,nếu số liệu nào khách hàng đưa ra không phù hợp với thực tế thì cán bộ thẩm định sẽ tham khảo trên thị trường để xác minh và điều chỉnh những dự án vì một nguyên nhân nào đó mà không có tính khả thi,cánbộ thẩm định sẽ tiến hành tư vấn cho chủ dự án,có thể điều chỉnh để dự án khả thi hơn.Khi dự án đã được vay vốn,cán bộ NH vânc phải đi giám sát quá trình sử dụng vốn của dự án để kịp thời có những biện pháp tránh gây thất thoát vốn và rủi ro cho dự án. -Công tác thẩm định tại chi nhánh ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Hà Nội được tiến hành nhanh và hiệu quả do có sự kết hợp giữa công tác thẩm định và công tác tín dụng.Ngay từ khi có dự án cần xem xét,không nhất thiết phải chờ hồ sơ đầy đủ mới tiến hành thẩm định mà thẩm định song song với việc hoàn thiện hồ sơ.Với những thông tin đã có và bằng kinh nghiệm của mình,cán bộ thẩm định sẽ hoàn thiện hồ sơ của khách hàng nhanh đầy đủ yêu cầu,tránh được những sai sot trong tính toán dự án. -Cùng với những nhân tố thông tin, con người,các phương pháp thẩm định để tiến hành công việc,chi nhánh cũng quan tâm đến cơ sở vật chất,trang thiết bị cho công tác thẩm định.Chi nhánh đã trang bị hệ thống máy tính hiện đại cho án bộ thẩm định,một số phần mềm ứng dụng cho soạn thảo,tính toán lưu trữ đã được đưa vào sử dụng,hỗ trợ cho các hoạt động thẩm định,làm tăng đáng kể tốc độ và độ chính xác của các chỉ tiêu thẩm định tài chính. Tóm lại các kết quả thẩm định tài chính dự án đã góp phần mở rộng các hoạt động cho vay,nâng cao chất lượng tí dụng,giảm bớt nợ quá hạn và rủi ro tín dụng,tăng doanh số cho vay,giành được dự án tốt,khoảnvay tốt,khách hàng tốt,củng cố và nâng cao vị thế của ngân hàng trên thị trường.Kết quả thu được của công tác thẩm định tại chi nhánh không những chỉ là kết quả cụ thể bằng tiền mà còn là uy tín.Qua công tác thẩm định và tư vấn đầu tư,uy tín của chi nhánh ngân hàng ĐT-PT Hà nội càng được củng cố và nâng cao.Đồng thời thông qua hoạt động thẩm định dự án đã giúp các doanh nghiệp nhận thức rõ hơn trách nhiẹem của mình đối với khoản vay,nâng cao hiệu quả sử dụng đồng vốn của họ,góp phần đáng kể vào sự tăng trưởng của nền kinh tế. 4.2.Những hạn chế trong công tác thẩm định tại chi nhánh Ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Hà Nội Mặc dù công tác thẩm định tại chi nhánh NH ĐT-PT HN có những thành công đáng kể trong suốt thời gian qua,nhưng công tác này vẫn có những hạn chế nhất định,những mặt chưa hợp lý. 4.2.1. Những hạn chế vướng mắc chung -Môi trường pháp lý cho công tác thẩm định dự án chưa đầy đủ và đồn bộ cũng là một vướng măc chung cho nhiều ngành,chứ không riêng cho lĩnh vực ngân hàng,do hoạt động chông chéo của bộ máy nhà nước.Ngân hàng thiếu những văn bản hướng đãn có tính chất pháp lý về các định mức kinh tế kỹ thuật các bộ,nghành,địa phương có liên quan như định mức tiêu hao nghuyên vật liệu,điện,nước.. thiếu các chỉ tiêu được xem là chuẩn mực để làm cơ sở và đánh giá dự án trong từng nhành,từng lĩnh vực riêng bịt được quy định bằng văn bản mang tính thống nhất trong cả nước.Bên cạnh các văn bản,chế độ,quy định về quản lý đầu tư,về thẩm định còn chồn chếo,chưa rõ ràng,chưa đầy đủ,hay thay đổi,thủ tục còn nặng nề rườm rà. -Ngành ngân hàng tuy đã có những bước tiến vượt bậc song vẫn còn những hạn chế trong cơ chế hoạt động,điều hành,cạnh tranh,công nghệ ngân hàng còn nhiều bất cập.Trình độ trung của các ngân hàng trong thẩm định dự án chưa cao,chưa đủ năng lực kinh nghiệm thẩm định những dự án lớn,phức tạp.Một số tài sản cố định cầmcố,bảo lãnh vượt quá năng lực thẩm định của ngân hàng,và ngân hàng phải thuê các cơ quan chức năng hoặc chuyên gia có hiểu biết về lĩnh vực thẩm định đó.Thực tế chưa có một tổ chức hoặc cơ quan nào chuyên về lĩnh vực thẩm định dự án để khi cần ngân hàng có thể thuê thẩm định đối với dự án quá phức tạp.Một phần cũng do Nhà nước chưa ban hành các quy định cụ thể nhằm khuyến khích phát triển các công ty như vậy,mặt khác do công tác thẩm định cũng chưa được ngân hàng quan tâm đúng mức so với tầm quan trọng cuả nó và giao hết trách nhiệm cho các bộ làm công tác thẩm định.Bên cạnh đó,quan hệ giữa các ngân hàng thương mại Việt Nam chưa có sự phối hợp chặt chẽ,hỗ trợ lẫn nhâu trong hoạt động thẩm định dự án ở từng ngành,từng lĩnh vực cụ thể.Vai trò chỉ đạo của ngân hàng Nhà nước trong hướng dẫn,hỗ trợ,quản lý về thẩm định dự án còn chưa hiểu rõ. Những vưỡng mắc từ phía khách hàng Khách hàng là đối tác của ngân hàng trong việc cho vay vốn,song nhiều doanh nghiệp hoạt động kém hiệu quả,năng lực tài chính yếu,chủ yếu dựa vào đi vay từ ngân hàng trong khi trình độ quản lý điều hành doanh nghiệp,quản lý tài chính còn yếu.Năng lực lập và thẩm định các dự án ở các doanh nghiệp còn hạn chế,chưa xây dựng đực các dự án có tính khả thi cao.Nhiều dự án đưa đến ngân hàng lập rất cẩu thả,các nội dung nghiên cứu,phân tích không đầy đủ,thiếu độ tin cậy và thiếu tính thuyết phục,đòi hỏi cán bộ lưu tâm yêu cầu giải trình thêm.Điều này gây mất thời gian cho cả hai bên,làm chậm thời gian thẩm định và làm mất cơ hội đầu tư của chính bản thân chủ đầu tư.Việc lập dự án và thực hiện theo tính tiến độ của dự án của các chủ đầu tư còn kém,nhiều khi lập một kiểu thực hiện lại một kiểu khác. Bên cạnh đó,tính trung thực của các báo cáo tài chính của các doanh nghiệp Việt Nam không đảm bảo.Các doanh nghiệp quyết toán và duyệt quyết toán chậm,số liệu quyết toán chưa được kiểm toán độc lập do các tổ chức kiểm toán có uy tín thực hiện.trên thực tế,một số doanh nghiệp thường lên đồng thời hai cân đối lỗ riêng,lãi riêng để đối phó với các cơ quan thuế,tài chính doanh nghiệp sử dụng cân đối lỗ để chịu thuế thấp,ngược lại để có sơ sở vay vốn ngân hàng doanh nghiệp tư nhân sử dụng cân đối lãi.Mặt khác ngân hàng khó có thể đối chiếu tình hình công nợ và không xác minh được tình trạng nợ hê đọng khó đòi của đơn vị Việc xác định nguồn vốn tự có của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh,doanh nghiệp tư nhân để xác định mức độ tự chủ về vốn doanh nghiệp trong phương án đầu tư rất khó khăn và thường không chính xác.Trong khi đó ở Việt nam hiện nay chưa có một tổ chức nào có khả năng cung cấp thông tin về mức độ rủi ro trong hoạt động của các doanh nghiệp,chưa có một công ty chuyên trách về định giá tài sản...Do vậy khi ngân hàng cân nhắc,xem xét tỉ mỉ các toàn bộ các điều kiện vay vốn trước khi quyết định sẽ đòi hỏi nhiều thời gian.Và một số doanh nghiệp đã than phiền là quy định của ngân hàng quá chặt chẽ,cứng nhắc,gây khó khăn cho mình. 4.2.2. Những hạn chế vướng mắc do nguyên nhân chủ quan Mọi dự án đầu tư trung và dài hạn thường có vốn vay lớn,thời gian thu hồi vốn lâu dài và liên quan đến nhiều khía cạnh.Việc đánh giá về mỗi khía cạnh là rất quan trọng,quyết định tới chất lượng món vay.Tuy nhiên trên thực tế,hầu hết các dự án chưa được phân tích toàn diện,nhất là về mặt kỹ thuật thị trường. Về mặt thị trường Đôi khi chủ đầu tư và cán bộ thẩm định đánh giá sai thâm nhập thị trường,khả năng cạnh tranh của sản phẩm đối với sản phẩm cùng loại và sản phẩm thay thế,đánh giá sai về chu kỳ sống của sản phẩm,về nhu cầu thị hiếu của người tiêu dùng...Hơn nữa việc phân tích thị trường chưa được thực hiện đầy đủ. Biến động giá cả,vật tư hàng hoá và thị trường tác động mạnh và có yếu tố quyết định đến hiệu quả của dự án trong khi ngân hàng nắm bắt thị trường chưa nhanh nhạy.Do đó,khi doanh nghiệp xây dựng phương án sản xuất kinh daonh trên cơ sở thị trường thì phương án không đủ điều kiện thông tin để thẩm định. Nhiều dự án chỉ phân tích cung cầu thị trường trong khu vực hẹp mà chưa quan tâm tới thị trừơng quốc gia,những tiến bộ khoa học kỹ thuật và sự cạnh tranh từ nước ngoài.Kết quả là việc đánh giá hiệu quả của dự án,khả năng trả nợ của chủ đầu tư là không chính xác. * Về mặt kỹ thuật của dự án: Cán bộ thẩm định thường không đánh giá chính xác được mức độ tien tiến của máy móc,không xác được máy móc đó có thực sự phù hợp với công suất nhà máy,có đảm bảo tính đồng bộ của máy móc thiết bị đã có hay không,có phù hợp với điều kiện tự nhiên,điều kiện lao động tại Việt nam hay không...Vì vậy cán bộ thẩm định thường chấp nhận dễ dàng những phân tích mà luận chứng kinh tế kỹ thuật Về phương diện tài chính Các phương pháp thẩm định mà cán bộ Ngân hàng sử dụng là phương pháp tính giá trị hiện tại ròng(NPV)và tỷ suất hoàn vốn nội bộ(IRR),nhưng không phải khi thẩm định dự án nào các cán bộ thẩm định cũng sử dụng chúng và khai thác chungs một cách triệt để. Việc xác định các chi phí như chi phí quản lý,chi phí bảo trì..trong nhiêu dự án còn mang tính áng chừng,nhiều khoản tính còn chưa gắn với thực tế đặc thù hoạt động của từng loại dự án cụ thể trên từng lĩnh vực mà dựa nhiều vào khung quy định hoặc số định mức không còn sát với thực tế.Việc tính toán đã đảm bảo đủ khoản mục nhưng chưa đảm bảo được độ chính xác và hợp lý để vừa tiết kiệm vừa mang lại hiệu quả cao. Việc tính doanh thu hàng năm chủ yếu dựa trên phương pháp so sánh đối chiếu,phương pháp đơn đặt hàng từ những kinh nghiệm,nhận định chủ quan mà chưa có phương pháp toán học để xác định cầu,cung và phân tích thị trường. Đối với những khoản vay bằng nội tệ thì ngân hàng chưa tính tới yếu tố lạm phát nên lãi suất cho vay cũng như tỷ lệ chiết khấu chưa thật chính xác trong các năm sau khi dự án đi vào hoạt động.Còn đối với những khoản vay bằng ngoại tệ thì ngân hàng cũngchưa tính tới sự biến động tỷ giá một cách cụ thể qua từng năm mà chỉ giả định tỷ giá tăng hoặc giảm tới một con số nhất định cho tất cả các năm hoạt động của dự án.Đây cũng là một khó khăn rất lớn đối với ngân hàng vì việc ước tính và sự biến động của tỷ giá cũng như ảnh hưởng của lạm phát tới tình hình tài chính của dự án là một công vịêc rất khó khăn ngay cả đối với các nhà nghiên cưú. Cán bộ thẩm định Trình độ chuyêm môn nói chung là tốt và phù hợp với yêu cầu côngviệc.Vì hầu hết họ là cán bộ trẻ,năng động,vừa mới được đào tạo rất cơ bản cả hai chuyên nghành kinh tế và kỹ thuật.Song họ không thể có những hiểu biết trên tất cả các lĩnh vực,các ngành nghề của nền kinh tế,chẳng hạn như ngành nghề làm hàng thủ công xuất khẩu,hay trình độ và giá cả công nghệ...Do mới chuyển sang hoạt động theo cơ chế mới được mấy năm,những cán bộ thẩm định thực sự có kinh nghiệm chuyên sâu trong công tác này còn ít.Bên cạnh đó ngân hàng chưa có một chương trình đào tạo,phát triển tổng thể,cơ bản cho đội ngũcán bộ thẩmđịnh.Việc đào tạo hiện nay chủ yếu dựa trên hình thức tập huấn hoặc tự đào tạo.Cán bộ thẩm định cũng chưa có tinh thần chủ động đề xuất với ban lãnh đạo những giải pháp nâng cao chất lượng hoạt động thẩm định. Trên thực tế mỗi một dự án chỉ giao cho một cán bộ thẩm định làm công tác thẩm định.Một cán bộ dù giỏi đến đâu cũng không thể tránh khỏi những sai sót trong quá trình thẩm định. Công tác tổ chức điều hành Công tác thẩm định dự án đầu tư,nếu được tổ chức và thực hiện một cách khoa học,chặt chẽ sẽ phát huy được năng lực,sức mạnh của từng cá nhân,hạn chế được những mặt yếu của họ,liên kết được cá nhân trong toàn ngành ngân hàng,loại bỏ được các rủi ro đạo đức nghề nghiệp Hoạt động thẩm định dự án đầu tư đang trong quá trình thay đổi và hoàn thiện.Một”quy trình thẩm định dự án đầu tư theo tiêu chuẩn ISO 9000”đã được hoàn thành và áp dụng thống nhất làmcơ sở phân định trách nhiệm và phối kết hợp giữa các bộ phận trong toàn hệ thống ngân hàng Đầu Tư và Phát triển. Trên đây tôi đã nêu ra một cách khái quát những tồn tại chủ yếu trong hoạt động thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh ngân hàng Đầu Tư và Phát triển Hà Nội,Trừ một só thiếu sót trong việc tính toán có thể sửa đổi ngay,những tồn tại khác cần phải được khắc phục dần,xây dựng và tích luỹ dần các hoạt động hàng ngày của ngân hàng,với mục tiêu hoàn thiện hơn nữa công tác thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh Hà Nội. Chương III : Giải pháp nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh ngân hàng đầu tư và phát triển Hà nội I. Giải pháp Chất lượng,hiệu quả,an toàn trong hoạt động kinh doanh của ngân hàng là điều kiện để tồn tại,phát triển và hội nhập.Vì vậy,hơn lúc nào hết công tác thẩm định phải được đặt đúng vị trí,có cơ chế,quy trình công nghệ toàn diện và đồn bộ với quy trình công nghệ của các nghiệp vụ khác,tạo thành một tổng thể giải pháp mang tính chiến lược trong định hướng phát triển của ngân hàng.Đó là một đòi hỏi tất yếu khách quan. Thực tế,công tác thẩm định dự án đầu tư của Chi nhánh chỉ có thể đạt hiệu quả hơn nếu những khó khăn hạn chế được khắc phục bằng chính những nỗ lực của ngân hàng.Ngân hàng phải là người chủ động trong việc khắc phục những khó khăn và hạn chế đang gặp phải,thông qua một số giải pháp sau: 1.Thu thập kịp thời đầy đủ chính xác các thông tin Hiệu quả thẩm định dự án đầu tư phụ thuộc rất lớn vào nguồn thông tin từ doanh nghiệp cung cấp cũng như do cán bộ thẩm định thu được.Tuy vậy công tác thông tin tín dụng,phòng chống rủi ro trong hệ thống Ngân hàng Thương mại Việt Nam hiện nay còn nhiều sơ hở,yếu kém.Do vậy các ngân hàng thương mại thường bị động, lúng túng do thiếu thông tin trước những thay đổi về chủ trương,chính sách,những biến động khác thường trong và ngoài ngành cũng như thông tin về các doanh nghiệp vay vốn.Để khắc phục tình trạng này,nâng cao chất lượng thông tin là việc làm hết sức cấp bách,thông qua một số biện pháp sau: 1.1.Thu thập đầy đủ thông tin về khách hàng Hiện nay ngoài những hồ sơ tài liệu theo quy định doanh nghiệp gửi đến để vay vốn,chi nhánh cũng có gặp gỡ khách hàng đến xin vay vốn và trực tiếp đến cơ sở sản xuất kinh doanh.Song muốn thu thập thêm thông tin một cách chính xác và hiệu quả nhất,chi nhánh vẫn đặc biệt quan tâm đến vấn đề này và thực hiện chúng một cách kỹ lưỡng bằng cách: *Tổ chức những buổi trực tiếp phỏng vấn và thảo luận với khách hàng,nhờ việc tổ chức những buổi phỏng vấn,ngân hàng có thể thu thập các thông tin khác không hề có trong hồ sơ xin vay hay báo cáo tài chính,nghiên cứu thị trường... của doanh nghiệp. Cũng qua đó,Ngân hàng yêu cầu chủ dự án giải thích về các vấn đề còn chưa rõ ràng hoặc còn mâu thuẫm trong hồ sơ vay vốn. Nhờ vào tính linh hoạt của cuộc phỏng vấn,công tác chuẩn bị,tổ chức các buổi phỏng vấn có thực sự chu đáo và nghiêm túc hay không mà lượng thông tin Ngân hàng thu được từ phía doanh nghiệp mới dồi dào và có chất lượng. *Việc điều tra trực tiếp doanh nghiệp không chỉ đơn thuần là một cuộc phỏng vấn.Bên cạnh đó cán bộ thẩm định phải kết hợp với việc thăm quan cơ sở sản xuất,văn phòng làm việc và điều tra năng lực sản xuất.Muốn thực hiện tốt công việc này,cần thiết phải soạn thảo một phiếu điều tra chi tiết bao gồm thứ tự,nội dung công việc cần hỏi,kết hợp với kỹ năng quan sát,giao tiếp cởi mở,tạo bầu không khí thoải mái và quan trọng nhất là việc đặt ra những câu hỏi để khuyến khích được khách hàng nói chuyện,từ đó khai thác được các thông tin bổ ích như: -Người lãnh đạo có năng động,có khả năng đối phó nhanh chóng trước những biến động của môi trường kinh doanh hay không?Bộ máy quản lý doanh nghiệp có chiều sâu hay không?Nghĩa là năng lực và trình độ của các lớp cán bộ lãnh đạo kế cận ở những lĩnh vực như tài chính,sản xuất,tiêu thụ...Ban lãnh đạo của doanh nghiệp có sự cân đối về kinh nghiệm,về tính năng động giữa cán bộ nhiều tuổi và trẻ tuổi hay không. Người lãnh đạo có tầm nhìn vĩ mô,có đặt ra kế hoạch cho tương lai để vận dụng được những cơ hội mới và phòng tránh những nguy cơ đe doạ hay không? -Thông qua quan sát văn phòng,nhà xưởng kho tàng,tình hình hoạt động sản xuất mà cán bộ thẩm định đánh giá được bộ máy tổ chức được bộ máy tổ chức điều hành có hợp lý hay không?công việc kế toán có được kiểm soát chặt chẽ,công nghệ thiết bị dây chuyền sản xuất hiện tại của doanh nghiệp,trình độ của cán bộ nhân viên cũng như mức thu nhập và sự thoả mãn với mức thu nhập của họ. *Để đảm bảo những thông tin về doanh nghiệp là chính xác,cán bộ thẩm định còn có thể thu thập thông tin từ những nguồn bên ngoài,từ các cơ quan hữu quan,các chuyên gia kỹ thuật,các đối tác làm ăn(cung cấp hoặc tiêu thụ sản phẩm)của doanh nghiệp,bản thấn cná bộ công nhân viên của cơ sở...và các văn bản có liên quan khác: -Các thông tin từ trung tâm phòng ngừa rủi ro,về tình hình thanh toán,tình hình tài chính,các mối quan hệ làm ăn,khó khăn trong quá khứ và hiện tại...về doanh nghiệp. -Các thông tin về điều tra bạn hàng của doanh nghiệp(để có thông tin về sản phẩm của doanh nghiệp),những doanh nghiệp có sản phẩm cùng loại với sản phẩm của dự án. -Thông tin từ các công ty kế toán,kiểm toán,công ty tư vấn,các ngân hàng đã có quan hệ tín dụng với doanh nghiệp. -Tham khảo các tài liệu,chủ trương chính sách của Nhà nước,thông tin trên các phương diện đại chúng..liên quan đến dự án. *Mặc dù ngân hàng có thể thu thập thông tin từ khách hàng vay vốn từ rất nhiều nguồn khác nhau,cả trực tiếp và gián tiếp,song nguồn thông tin đầy đủ,chính xác nhất-do đã được kiểm nghiệm thực tế qua một thời gian vay vốn,trả nợ được thiết lập trên cơ sở mối quan hệ bạn hàng lâu dài và sâu rộng giữa ngân hàng và doanh nghiệp.Công việc cho vay của ngân hàng sẽ dễ dàng hơn nếu doanh nghiệp là một khách hàng lâu năm,đã từng vay vốn của ngân hàng.Với những khách hàng này,ngân hàng đã hiểu rõ và nắm được một lượng thông tin tương đối về họ,do vậy ngân hàng giảm được những chi phí cho việc thu thập và xử lý thông tin.Nhất là khi doanh nghiệp và ngân hàng đã tin tưởng nhau thì doanh nghiệp sẽ cung cấp cho Ngân hàng những thông tin có độ tin cậy cao. 1.2.Đa dạng hoá các nguồn cung cấp thông tin Ngày nay một khối lượng khổng lồ thông tin thuộc đủ mọi lĩnh vực của xã hội,trong nước và quốc tế đang được cập nhật hàng ngày trên các xa lộ thông tin.Qua mạng INTERNET và ngay cả các mạng thông tin trong nước đều có những nguồn thông tin rất đa dạng và tiện dụng. Chi nhánh cần nhan chóng giao cho một bọ phận khai thác và phân phối thông tin cho toàn bộ các phòng ban của chi nhánh *Chi nhánh cần thiết phải xây dựng được một mối quan hệ thường xuyên với các Bộ,Ngành,với Ngân hàng Nhà Nước,và các ngân hàng thương mại khác nhằm trao đổi thông tin cần thiết trong mọi lĩnh vực kinh tế-xã hội,kể cả những thông tin kinh nghiệm,kỹ năng quy trình nghiệp vụ thẩm định.Có thể nói trao đổi thông tin giữa các ngân hàng thương mại là tương đối khó khăn bởi thông tin là một vũ khí cạnh tranh vô cung lợi hại.Song điều đó là cần thiết,nhất là giữa các ngân hàng thương mại quốc doanh vì nó đem lại lợi ích cho các bên trong các trường hợp như trao đổi tổng kết kinh nghiệm,tránh những khoản vay đảo nợ hay rủi ro thế chấp cung một tài sản tại nhiều ngân hàng và đặc biệt là khi các ngân hàng tham gia đồng tài trợ một dự án. Để đảm bảo việc cung cấp thông tin có chất lượng cao cho hoạt động thẩm định,trong các trờng hợp đặc biệt cần thiết Ngân hàng nên tính đến việc mua các thông tin.Những thông tin quan trọng mang tính chuyên môn cao và không có sẵn như thông tin côngnghệ kỹ thuật,các phân tích đánh giá thị trường,điều kiện tự nhiên xã hội...có thể được cung cấp bởi những nguồn tin cậy nhưng chỉ khi ngân hàng chịu chi phí cho nó.Tuy nhiên những thông tin thu thập từ các Công ty kinh doanh thông tin không được phân tích hay cung cấp các lời khuyên.Thông tin đó chỉ mang tính chất tham khảo và quyền quyết định phụ thuộc vào ngân hàng. 2.Hoàn thiện hơn nữa nội dung và phương pháp thẩm định. Có thể nói việc thẩm định toàn diện mọi nội dung của dự án là cơ sở quan trọng nhất cho việc ra quyết định đầu tư một cách chính xác,khách quan.Mọi nội dung của dự án đều có mối liên quan mật thiết với nhau.Chẳng hạn kết quả thẩm định về thị trường là cơ sở đánh giá sự lựa chọn kỹ thuật,quy mô sản xuất của dự án)còn kết quả thẩm định về mặt kỹ thuật lại là cơ sở để xác định hiệu qủa tài chính,là cơ sở để đánh giá lợi ích kinh tế xã hội của dự án. Chi nhánh cần xác định một phương pháp thẩm định khoa học,kết hợp với kinh nghiệm quản lý thực tiến và các nguồn thông tin đáng tin cậy Về nguồn vốn đầu tư Cán bộ thẩm định cần tích cực tìm hiểu,lưu trữ các thông tin của các dự án đầu tư có hiệu quả cao làm cơ sở kiểm tra thẩm định nguồn vốn xây dựng,nhất là vốn mua thiết bị,các chi phí liên quan,tránh việc tính thừ hay tính thiếu nguồn vốn đầu tư. Để dự tính nguồn vốn đầu tư chính xác,Ngân hàng cần phân tích các yếu tố lạm phát,tỷ giá hối đoái(đối với những dự án có nhập khẩu máy móc thiết bị từ nước ngoài)nhất là đối với các dự án gồm những hạng mục đầu tư kéo dài trong nhiều năm Với nhưng mặt thẩm định kỹ thuật,môi trường,thị trường... của dự án,nếu chi nhánh không có điều kiện để thẩm định một cách kỹ càng thì nên thuê những Công ty chuyêm môn để thẩm định,không nên bỏ qua mặt thẩm định nào hoặc thẩm định sơ sài.Quy trình thẩm định nên tiến hành theo đúng quy trình chung. Khi xác định khả năng trả nợ Những năm dự án đem lại lị nhuận âm thì Ngân hàng phải tính đến việc khấu trừ khoản đó khỏi nguồn trả nợ nếu doanh nghiệp chắc chắn không huy động được nguồn khác thay thế,đề nghị Nhà nước miễn giản thuế hoặc ngân hàng có thê bố trí cho vay ngắn hạn nếu cần. Bởi vì cần nhận thức được rằng,nếu dự án thực sự có hiệu quả thì chắc chắn sẽ trả được nợ,vấn đề chỉ còn là thời gian thế nào là hợp lý.Ngân hàng cần phải tính toán,cân đối trên cơ sở nguồn vốn của mình để giải ngân một cách hiệu quả vừa có lợi cho doanh nghiệp,vừa có lợi cho ngân hàng đồng thời đem lại hiệu quả cao về mặt xã hội. Cán bộ thẩm định luôn quan tâm đến thời gian hoàn trả vốn vay của dự án.Vì vậy khi tính toán thời gian hoàn trả vón vay dựa trên dòng tiền qua các năm của dự án,cần quan tâm tới giá trị thời gian của tiền.Nếu tích luỹ kế nguồn trả nợ các năm thì phải dựa về cùng một thời điểm,như vvậy mới đem lại một kết quả chính xác về tính khả thi về mặt tài chính của dự án. Việc tính toán và sử dụng các chi phí tài chính. Các chỉ tiêu NPV,IRR, phải được coi là những chỉ tiêu tổng hợp,cơ bản phản ánh hiệu quả, tính chất của dự án mà không thể không xét đến khi thẩm định.Từ đó các chỉ tiêu NPV,IRR cần thiết phải xây dựng cho 100% các dự án -Việc sử dụng chỉ tiêu NPV trong thẩm định về mặt tài chính dự án đầu tư có nhiểu ý nghĩa,cho ta quyết định có đầu tư vào dự án hay không.Song nhược điểm chính của phương pháp này là nó rất nhay cảm với sự thay đổi của lãi suất chiết khấu,chỉ một sự thay đổi nhỏ trong lãi suất chiết khấu là ảnh hưởng rất nhiều đến kết quả tính NPV.Như vậy giá trị hiện tại thuần không phải là một tiêu chuẩn tốt nếu không xác định được chính xác lãi suất chiết khấu.Hiện nay ngân hàng thường lấy lãi suất cho vay dài hạn của ngân hàng làm lãi suất chiết khấu khi tính NPV của dự án.Cách xác định này chỉ chính xác khi dự án có toàn bộ vốn đàu tư lấy từ nguồn đi vay của ngân hàng.Nhưng đây là vấn đề không thể xảy ra vì theo quy định,bên chủ dự án phải có một số vốn nhất định tham gia vào dự án.Vì vậy việc tính lãi suất chính xác phải căn cứ vào chi phí cơ hội của vốn vay hay chi phí trung bình của vốn(WACC).Song thực tế việc tính chi phí trung bình của vốn là rất phức tạp,nên theo em,những doanh nghiệp vay vốn theo kế hoạch Nhà nước với lãi suất 0,75%/tháng(hay9%/năm)thì ngân hàng có thể sử dụng thống nhất mức lãi suất chiết khấu là 10% để dễ tính toán và không sai lệch bao nhiêu(vì vốn vay ngân hàng thường chiếm tỷ trọng lớn trong tổng mức đầu tư-khoảng 80%).Đối với các dự án vay vốn thương mại,sẽ tuỳ vào lãi suất khoản vay để xác định lãi suất chiết khấu cho phù hợp. Ngoài ra các dòng chi phí và lợi ích của dự án đều được chiết khấu với một tỷ lệ như nhau,nhưng do biến động về chi phí của từng loại vay vốn tham gia vào dự án qua các năm khác nhau nên ngân hàng có thể sử dụng các tỷ lệ chiết khấu thay đổi để phản ánh được sự thay đổi của các yếu tố ảnh hưởng đến dự án một cách kịp thời.Ngân hàng cũng có thể tính NPV,IRR theo phương pháp có sử dụng tái đầu tư nguồn thu vào trong dự án hoặc sử dụng đầu tư vào phương án khác,để các chỉ tiêu này được chính xác hơn. 3.Những giải pháp hỗ trợ về thẩm định Tổ chức quản lý sau thẩm định,đánh giá dự án sau đầu tư Các phòng tín dụng tại chi nhánh,thông qua việc theo dõi,giải quyết những vướng mắc trong quá trình thực hiện dự án,nên thực hiện đánh giá hiệu quả hoạt động của các dự án.So sánh với các ý kiến thẩm định trước đó,rút ra những thành công và những bất hợp lý trong quá trình thẩm định.Các bài học qua các Dự án điển hình sẽ được các phòng Tín dụng thông báo cho tất cả các bộ phận khác,hoặc cung cấp cho phòng thẩm định làm cơ sở đánh gía,tổng kết.Đồng thời nó sẽ giúp cho mỗi cná bộ tham gia thẩm định nâng cao năng lực là việc của mình. Chi nhánh thường xuyên kiểm soát quá trình bỏ vốn đầu tư,xem xét vòng luân chuyển vốn,vòng quay hàng tồn kho và nhu cầu vốn đầu tư cho từng giai đoạn,từng hạng mục..từ đó sẽ có biện pháp giải ngân hợp lý,tránh lãng phí và ứ đọng vốn,đồng thời kiểm soát chủ đầu tư sử dụng vốn có đúng mục đích không. Chủ động tìm kiếm các dự án lớn có tính khả thi,thực hiện đồngt ài trợ cho vay vốn và đồng thẩm định dự án đầu tư,tạo điều kiện cho khách hàng được vay vốn từ các tổ chức tín dụng nhanh chóng,các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước.Chi nhánh cần chủ động tiếp cận các dự án khả thi để mở rộng tín dụng đầu tư.Từ đó,chi nhánh lựa chọn được khách hàng có khả năng tài chính tốt,tạo được thế chủ động trong công tác thẩm định.Bên cạnh đó chi nhánh tiến hành đồng tìa trợ với các dự án lớn,một mặt vừa đáp ứng được nhu cầu vốn vay lớn của doanh nghiệp,mặt khác đó là biện pháp phân tán rủi ro và tận dụng những điểm mạnh trong công tác thẩm định của ngân hàng đối tác. Cần nâng cao chất lượng điều hành quản trị tại ngân hàng. Trong hoạt động thẩm định ngân hàng,các yếu tố nêu trên của công tác thẩm định cho dù được nâng cao đến đâu mà vẫn thiếu sự quản trị điều hành tốt của ngân hàng thì công tác thẩm định vẫn không thể vận hành tốt.Vì vậy,việc nâng cao chất lượng quản trị điều hành của ngân hàng trong công tác thẩm định có ý nghĩa quan trọng.Để giúp cho công tác thẩm định dự án đầu tư tại ngân hàng đạt được chất lượng cao hơn,ngân hàng cần tiến hành một số biện pháp về quản trị điều hành sau: -Hoàn thiện hệ thống tổ chức dự án đầu tư trong toàn ngân hàng sao cho công tác phối hợp và kết hợp được tiến hành chặt chẽ giữa thẩm định với tín dụng và các phòng ban khác,giữa hoạt động thẩm định và hoạt động kinh doanh khác của ngân hàng.Phòng thẩm định làm hạt nhân,chỉ đạo về chuyên môn nghiệp vụ thẩm định. -Ngân hàng cần thiết lập và tăng cường quan hệ với các bộ ngành,các bộ phận thẩm định ở các ngân hàng thương mại khác để kế thừa trao đổi,học hỏi kinh nghiệm lẫn nhau trong hoạt động thẩm định dự án đầu tư thông qua các cuộc họp,hội thảo về công tác thẩm định do ngân hàng tổ chức. -Ngân hàng cần xây dựng,hoànt hiện quy chế vận hành của bộ máy thẩm định theo hệ thống thống nhất,xác định rõ chức năng,nhiệm vụ,quyền hạn,trách nhiệm của phòng thẩm định. -Hàng năm trên cơ sở kế hoạch chung,ngân hàng cần xây dựng một chương trình,kế hoạch nhiệm vụ cụ thể cho công tác thẩm định.Hàng quý ngân hàng nên có các báo cáo tổng hợp tình hình thẩm định dự án đầu tư trong toàn ngân hàng.Cuối năm hoặc sang một phạm vi xem đầu năm sau,ngân hàng tổ chức cuộc họp tổng kết,đánh giá rút kinh nghiệm và công bố,chương trình và kế hoạch cuối năm. 4.Giải pháp về con người: Trong mọi công việc, con người luôn là yếu tố quyết định sự thành công hay thất bại,vì vậy ngân hàng cần có sự quan tâm đầu tư thường xuyên để xây dựng một đội ngũ cán bộ nhân viên đủ về số lượng,tốt về chất lượng để đáp ứng những đòi hỏi ngày càng khó khăn của công vịêc -Hiện nay,tất cả các cán bộ thẩm định đều có trình độ từ cao đẳng,đại học trở lên,được đào tạo chính quy chuyên sâu về một ngành kinh tế kỹ thuật nào đó,ngoài ra cũng nắm bắt được một cách bài bản các kiến thức về tài chính,Ngân hàng,kinh tế thị trường.Tuy nhiên dù trình độ của các cán bộ thẩm định của chi nhánh hiện nay nhìn chung đã đáp ứng được yêu cầu công việc của mình thì cần phải tự nâng cao trình độ ngoại ngữ, tin học để có thể ứng dụng những chương trình phần mềm hiện đại vào việc thẩm định dự án.Ngoài ra,quản lý tài chính dự án,bám sát với dự án mà mình đang đầu tư để có được hiệu quả thẩm định tốt nhất -Với mục đích nâng cao trình độ đội ngũ cán bộ làm công tác thẩm định thì ngoài sự nỗ lực của bản thân mỗi cán bộ còn cần sự hỗ trợ của ngân hàng. +Ngân hàng tạo điều kiện cho cán bộ thẩm định đi học để nâng cao trình độ,chuyên môn nghiệp vụ.Ngân hàng có thể tổ chức các lớp nghiệp vụ ngắn ngày tập trung tại ngân hàng do các chuên gia trong nước hoặc nước ngoài đến giảng dạy về hạch toán kế toán,quản trị kinh doanh,luật,bảo hiểm,ngoại hối và thanh toán quốc tế +Các cán bộ chủ chốt có năng lực và triển vọng cũng cần được tạo điều kiện tham dự các khoá học daì hạn trong và ngoài nước. +Ban lãnh đạo ngân hàng,hàng năm nhận xét và đánh giá đối với từng cán bộ thẩm định,từ đó đặt kế hoạch bồi dưỡng hay chuyển sang làm việc khác đối với những người không đáp ứng được yêu cầu công việc. +Chi nhánh cần có chính sách thu hút và ưu đãi các chuyên gia giỏi để học và làm việc hoặc làm công tác viên cố vấn cho chi nhánh. +Chi nhánh cần khuyến khích các nhân viên chủ động đề xuất các ý kiến về nghiệp vụ thẩm định,về chính sách đối với cán bộ nhân viên.Tập hợp những đề xuất sáng kiến,đề án nghiên cứu có giá trị để phổ biến và áp dụng,hoặc có sự giải thích rõ ràng tạo tâm tâm lý,tình cảm tích cực trong cán bộ nhân viên khi có những bất bình hay kiến nghị. 5.Xây dựng chiến lược khách hàng -Củng cố và phát triển khách hàng truyền thống -Mở rộng có chọn lọc đối với khách hàng mới -Tư vấn cho khách hàng nâng cao chất lượng soạn thảo dự án đầu tư II.Một số kiến nghị Thẩm định dự án đầu tư có xét rất rộng,liên quan đến nhiều đối tượng khác nhau.Để nâng cao chất lượng thẩm định tài chính dự án,cần có một giải pháp đồng bộ,phối hợp của nhiều nhành nhiều cấp.Có được như vậy,những giải pháp đề ra mới có khả năng thực hiện được được,chất lượng thẩm định dự án mới được nâng cao,đáp ứng được yêu cầu của hoạt động cho vay ở chi nhánh Ngân hàng Đầu Tư và Phát Triển Hà nội,cũng như yêu cầu phát triển của hệ thống ngân hàng.Sau đây em xin đề xuất một số kiến nghị với các cấp nhằm nâng cao hơn nữa công tác thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh Ngân hàng Đầu Tư và Phát triển Hà nội như sau: 1.Kiến nghị với Nhà nước: Nhà nước thông qua hệ thống ngân hàng để thực hiện chính sách tài chính tiền tệ.Trước mắt,ngân hàng vẫn là kênh cung cấp vốn quan trọng nhất trong nền kinh tế,nên Nhà nước cần tạo điều kiện cho ngân hàng hoạt động nhất là trong lĩnh vực đầu tư tín dụng. -Đề nghị Chính phủ nên có văn bản cụ thể quy định rõ trách nhiệm của các bên đối với các kết quả thẩm định trong nội dung dự án.Chính phủ nên có các quy định từng bước về mở rộng quyền và trách nhiệm thẩm định dự án cho từng ddối tượng thường xuyên liên quan đến việc lập và thẩm định dự án như ngân hàng,Bộ Thương Mại,Bộ Kế hoạch và Đầu tư,Bộ Khoa học và công nghệ môi trường. -Thành lập công ty dịch vụ,đánh giá tài sản thế chấp.Đây là một mô hình tương đối tốt mà nhiều nước trên thế giới đang làm.Cũng như công tác kiểm toán,công ty dịch vụ,đánh giá tài sản phải chịu trách nhiệm vật chất và pháp lý về việc đánh giá không đúng giá trị taì sản. -Chỉ đạo các doanh nghiệp nghiêm túc thực hiện chế độ kế toán,thống kê và thông tin báo cáo theo đúng quy trình của Nhà nước.Nhà nước ban hành quy chế bắt buộc ngân hàng thương mại,tổ chức tín dụng,công ty tài chính,các doanh nghiệp phải chịu sự giám sát của hệ thống kiểm toán quốc gia và mức độ trách nhiệm cho từng bên một cách rõ ràng. -Cần có thái độ dứt khoát sắp xếp lại các doanh nghiệp Nhà nước,hay mạnh dạn hơn nữa trong công việc cổ phần hoá doanh nghiệp Nhà nước để các doanh nghiệp có điêù kiện hơn trong việc kinh doanh của họ.Nhà nước cần dứt khoát loại bỏ những doanh nghiệp hoạt động không có hiệu quả,chỉ để tồn tại những doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả và thực sự cần thiết nhằm tạo điều kiện cho ddầu tư tín dụng có trọng điểm và nâng cao hiệu quả.Đặc biệt tăng cường trách nhiệm của các cơ quan chủ quản trong việc cấp giấy phép thành lập các công ty tư nhân,các công ty TNHH.Đối với các doanh nghiệp Nhà nước thuộc những ngành nghề chủ chốt có hoạt động kinh doanh phát triển,Bộ tài chính cần tiếp tục bổ sung vốn điều lệ thường xuyên để đảm bảo vốn tối thiểu cho hoạt động sản xuất kinh doanh cũng như vốn tự có để các doanh nghiệp có thêm điều kiệnđể vay ngân hàng.Với các doanh nghiệp gặp khó khăn trong hoạt động sản xuất do ảnh hưởng của chu kỳ sản xuất nhưng thật sự cần thiết phải tồn tại,đề nghị Bộ Tài Chính gia hạn nợ để doanh nghiệp sắp xếp và ổn định lại sản xuất. 2. Kiến nghị với ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt nam. -Hàng năm,Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt nam tiến hành xây dựng chương trình hoạt động cho công tác thẩm định toàn bộ hệ thống để các Chi nhánh,bộ phận lấy đó làm căn cứ để củng cố,nâng cao hiệu quả,chất lượng của công tác thẩm định. Chương trình hoạt động này sẽ giúp cho việc đánh giá những kết quả đạt được,những vướng mắc tồn tại,những bài học qua thẩm định các dự án của năm trước đồng thời chương trình vạch ra kế hoạch sửa chữa các thiếu sót,khắc phục những tồn tại và phát huy những kết quả đạt được để nâng cao chất lượng hoạt động thẩm định.Hoạt động thẩm định hiện nay đã được đánh giá khái quát tại các Hội nghị tổng kết của ngân hàng tuy nhiên nên có những buổi họp để đánh giá riêng về hoạt động thẩm định với thành phần tham gia hẹp hơn. Ngân hàng Đầu tư phát triển Việt Nam phải luôn bám sát các mục tiêu phát triển kinh tế của đất nước,các nghành và địa phương để định hướng mục tiêu cho công tác đầu tư của chi nhánh cho phù hợp theo từng thời kỳ. -Trong giai đoạn hiện nay về lâu dài,công tác thẩm định của ngân hàng Đầu tư và phát triển Việt Nam là cần thiết.Cơ cấu tổ chức thẩm định phải là những bộ phận chức năng chuyên trách.ngoài một số chi nhánh lớn đã có phòng thẩm định,các chi nhánh khác nên có cơ cấu tổ chức là các phòng chuyên trách.Có như vậy công tác thu thập thông tin,tích luỹ số liệu đặc biệt là số liệu đầu tư phát triển,công tác nghiên cứu thị trường đầu tư cũng như các lĩnh vực đầu tư mà các chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam có thể tham gia đóng góp vốn mới có thể được thực hiện đầy đủ,liên tục và tập trung.Hơn nữa qua tổ chức thẩm định này,khiđã có nguồn thông tin khá đầy đủ thì Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Việt Nam đàn từng bước có thể mở thêm ra một loại hình dịch vụ tư vấn trong lĩnh vực đầu tư phát triển. 3. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước Việt nam và các ngân hàng thương mại khác. -Xác định xu hướng đầu tư cho Ngân hàng thương mại Theo quyết định của TW Đảng,Ngân hàng Nhà nước(NHNN) cần căncứ vào quy hoạch định hướng phát triển kinh tế của đất nước trong từng thời kỳ để định hướng đầu tư đúng đắn,giảm thiểu rủi ro.Ngân hàng Nhà nước trên địa bàn tỉnh,thành phố nắm vững phương hướng nhiệm vụ và mục tiêu phát triển kinh tế của tỉnh mình,quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế-xã hội toàn tỉnh,những ngành nghề kinh tế mũi nhọn để tư vấn cho các dự án của các doanh nghiệp đúng hướng phát huy hiệu quả vốn tín dụng và đảm bảo thu hồi vốn đúng hạn. -Đề nghị ngân hàng Nhà nước Việt nam tăng cường hỗ trợ cho việc nâng cao nghiệp thẩm định phát triển đội ngũ nhân viên,trợ giúp về thông tin,kinh nghiệm cho ngân hàng.Hàng năm ngân hàng Nhà nước cần tổ chức những hội nghị kinh nghiệm toàn ngành để tăng cường sự hiểu biết và hợp tác giữa các ngân hàng thương mại trong công tác thẩm định. -Đề nghị ngân hàng Nhà nước có biện pháp nâng cao chất lượng hoạt động của trung tâm phòng ngừa ruỉ ro.Trung tâm này cần đưa ra mức độ rủi ro về từng nghề,lĩnh vực hoạt động của các doanh nghiệp để làm căn cứ cho ngân hàng phân loại,xếp hạng doanh nghiệp,nhằm nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư. -Đề nghị các Ngân hàng thương mại quốc doanh trong toàn quốc như Ngân hàng nông nghiệp và Phát triển nông thôn,ngân hàng Công thương,ngân hàng Ngoại thương cần tăng cường sư hợp tác trong việc sử lý thông tin,trao đổi kinh nghiệm.Vì mỗi ngân hàng đều có thế mạnh trên một số lĩnh vực cụ thể nên rất có ý nghĩa khi bổ sung hỗ trợ cho nhau,nhất là trong các dự án đồng tài trợ. -Ngân hàng Nhà nước cần chỉnh sửa và ban hành một số cơ chế tín dụng,nhất là cơ chế về cho vay trung,dài hạn và quy trình thủ tục cho vay đồng tài trợ của nhiều Ngân hàng thương mại cho phù hợp với môi trường pháp lý ở Việt nam hiện nay.Ngân hàng Nhà nước cũng nên quy định rõ ràng trách nhiệm thẩm định,giải ngân,thu nợ...khi cho vay đồng tài trợ. Ngân hàng Nhà nước cần thiết ban hành một số quy chế về quyền lựa chọn Ngân hàng phục vụ khách hàng,tạo ra một sự cạnh tranh lành mạnh giữa các ngân hàng,tránh tình trạnh giành giật khách hàng như hiện nay 4.Kiến nghị với các Bộ,Sở ngành có liên quan. -Đề nghị các Bộ, ngành, địa phương nghiêm chỉnh thực hiện công tác kế hoạch hoá đầu tư theo các thông tư hướng dẫn của Bộ Kế hoạch và Đầu tư -Đề nghị Bộ Kế hoạch và Đầu tưcần có văn bản hướng dẫn cụ thể hơn về trình tự xây dựng và lập dự án trong kế hoạch như:dự báo chính xác về khả năng nguồn vốn trong kỳ kế hoạch,hướng dẫn tập trung vào các dự án,vào trương trình lĩnh vực ưu tiên và có hiệu quả. -Đề nghị Bộ tài Chính cần tạo dựng một khung pháp lý bắt buộc các doanh nghiệp phải công khai tình hình taì chính của mình khi xin vay ngân hàng.Để làm được điều này cần tiến hành kiểm toán các doanh nghiệp,đặc biệt là các doanh nghiệp Nhà nước nhằm có được báo cáo tài chính có dộ tin cậy cao. -Đề nghị các Bộ ngành,địa phương cần phối hợp chặt chẽ trong việc thẩm định và phê duyệt các dự án.Vì thức tế,các nội dung của dự án có quan hệ rất chặt chẽ với nhau,chỉ cần một nội dung trong dự án không được xem xét cẩn thận sẽ dẫn đến các nội dung khác thiếu đi sự chính xác và hiệu quả của dự án khó có thể đảm bảo được như dự tính.Mặt khác,cácBộ,các ngành và địa phương cần tham gia thẩm định cung một dự án nhưng ở các khía cạnh khác nhau.Do vậy,sự phối hợp này cũng nhằm nâng cao trách nhiệm của từng bộ phận của dự án. -Đề nghị các Bộ ngành,địa phương cần nâng cao trình độ,chất lượng thẩm định dự án đầu tư về mặt công nghệ,kỹ thuật,kinh tế xã hội,thị trường, những tác động môi trường để các kết quả này làm căn cứ cho ngân hàng thẩm định. -Đề nghị các Bộ chủ quản như:Công nghiệp,nông nghiệp và tài chính,kế hoạch và đầu tư,Tổng cục thống kê cần hệ thống hoá các thông tin liên quan đến các lĩnh vực mà ngành mình quản lý.Hàng năm nên công bố những thông tin này một cách công khai qua các tài liệu chuyên ngành và tập hợp lại ở các trung tâm thông tin của ngành để giúp chủ đầu tư cũng như ngân hàng thương mại thuận lợi hơn trong việc thu thập thông tin phục vụ cho công tác lập và thẩm định dự án đầu tư. -Đề nghị các Bộ ngành sớm ban hành các chế độ vè giá,các định mức kinh tế kỹ thuật cho từng ngành lĩnh vực cụ thể nhất là các ngành đặc thù và mới như:giá chuẩn,đơn giá xây dựng tổng hợp,các định mức tiêu hao nguyên vật liệu để tạo điều kiện cho việc xác định tổng vôan đầu tư,các chi phí sản xuất năm và làm cơ sở so sánh với các dự án đang được đánh giá. -Đề nghị các Bộ,ngành,địa phương cần phối hợp chặt chẽ hơn trong việc trao đổi và cung cấp thông tin,cần thiết lập và phát triển một mạng thông tin,cần thiết lập và phát triển hơn trong việc trao đổi thông tin trong toàn quốc với sự tham gia rộng rãi của các cơ quan trong việc đổi mới hệ thống cung cấp thông tin phục vụ cho hoạt động đầu tư và công tác thẩm định dự án đầu tư. Kết luận Nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư là một vấn đề cấp bách và có ý nghĩa thực tiễn lớn đối với các ngân hàng thương mại.Vì đây là một vấn đề hết sức khó khăn,phức tạp,liên quan đến nhiều ngành,nhiều cấp bên trong và bên ngoài ngân hàng,nên nó đòi hỏi một sự nghiên cứu sâu sắc và những giải pháp đồng bộ với sự quyết tâm,nỗ lực thực hiện từ nhiều phía.Trong nội dung của chuyên đề này em chỉ tập trung vào nghiên cứu,xem xét một số vấn đề nhỏ với mục tiêu nghiên cứu cụ thể như sau: -Hệ thống hoá những lý luận cơ bản về công tác thẩm định dự án đầu tư,nội dung thẩm định cũng như những nhân tố ảnh hưởng tới chất lượng thẩm định dự án đầu tư.Đồng thời nhấn mạnh sự cần thiết phải thẩm định dự án đầu tư đối với các ngân hàng thương mại. -Đánh giá chất lượng công tác thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh Ngân hàng Đầu Tư và Phát triển Hà nội,rút ra những kết quả,những hạn chế và chỉ ra nhữngnguyên nhân dãn đến hạn chế đó. -Đưa ra một số giải pháp và đề ra một số kiến nghị nhằm nâng cao chất lượng thẩm định dự án đầu tư tại chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hà nội nói riêng và các ngân hàng thương mại nói chung. Đây là một nội dung rộng,nên chuyên đề của em chỉ xin đóng góp thêm một cách tiếp cận,đánh giá mới.Những giải pháp và những kiến nghị đưa ra chỉ là một đóng góp nhỏ cho việc nâng coa chất lượng thảam định dự án đầu tư tại chi nhánh Ngân hàng Đầu Tư và Phát triển Hà nội. Một lần nữa em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Cao Cự Bội,cùng các cô chú,anh chị phòng thẩm định KTKT và TVĐT chi nhánh Ngân hàng Đầu tư và Phát triển Hà nội đã tận tình giúp đữ em hoàn thành chuyên đề này. Mục lục