Chuyên đề Thực trạng và giải pháp tăng cường kiểm tra, kiểm soát quy trình lập, chấp hành và quyết toán ngân sách xã, phường, thị trấn ở Thái Bình

CÇn ph¶i ®æi míi quan ®iÓm, ph­¬ng ph¸p ®¸nh gi¸ c¸n bé trªn c¬ së tiªu chuÈn c¸n bé vµ c¨n cø vµo hiÖu qu¶ c«ng t¸c thùc tÕ, thùc hiÖn ®óng quy tr×nh ®¸nh gi¸, ®Æc biÖt ph¶i kÕ hîp tèt nhiÒu nguån ®¸nh gi¸ ®Ó ph©n lo¹i c¸n bé. Th­êng xuyªn cã kÕ ho¹ch tæ chøc kiÓm tra tr×nh ®é nghiÖp vô cña c¸n bé ban tµi chÝnh x·, kÕt qu¶ kiÓm tra ®­îc dïng lµm c¨n cø ®Ó xÐt n©ng bËc sinh ho¹t phÝ cho c¸n bé ban tµi chÝnh x·, kiªn quyÕt thay thÕ nh÷ng c¸n bé kh«ng ®¸p øng ®­îc yªu cÇu nhiÖm vô, gióp chÝnh quyÒn c¬ së qu¶n lý chÆt chÏ vµ khai th¸c tèt h¬n tiÒm lùc tµi chÝnh cña ®Þa ph­¬ng, qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh ng©n s¸ch x· theo luËt ®Þnh vµ cã hiÖu qu¶. N©ng cao chÊt l­îng tuyÓn chän, tuyÓn dông c¸n bé, c¨n cø vµo tiªu chuÈn vµ nhu cÇu biªn chÕ, c«ng viÖc thùc tÕ, x©y dùng vµ hoµn thiÖn quy chÕ, quy tr×nh tuyÓn dông. §Ò xuÊt chÝnh s¸ch ®·i ngé phï hîp sao cho c¸n bé cao tuæi mµ n¨ng lùc h¹n chÕ hoÆc kh«ng cßn kh¶ n¨ng ph¸t triÓn s½n sµng nghØ h­u sím tr­íc tuæi quy ®Þnh hoÆc nh­êng vÞ trÝ c«ng t¸c cho líp c¸n bé kÕ cËn, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó thùc hiÖn quy ho¹ch c¸n bé, ®­a líp c¸n bé trÎ ph¸t triÓn lªn. Nghiªn cøu chÝnh s¸ch khen th­ëng, ®·i ngé hîp lý t¹o ra ®éng lùc cho nh÷ng c¸n bé cã t©m huyÕt, tµi n¨ng yªn t©m c«ng t¸c vµ ®em hÕt søc lùc phôc vô sù nghiÖp chung, gãp phÇn ng¨n chÆn c¸c hiÖn t­îng tiªu cùc. Chñ tÞch Uû ban nh©n d©n x· lµ ng­êi trùc tiÕp ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng thu chi tµi chÝnh ng©n s¸ch x· vµ Héi ®ång nh©n d©n x· cã quyÒn kiÓm tra, gi¸m s¸t qu¸ tr×nh lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·. §Ó c¸c ho¹t ®éng trªn ®i vµo nÒ nÕp vµ chÊp hµnh nghiªm tóc luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc nhÊt thiÕt ph¶i båi d­ìng kiÕn thøc qu¶n lý kinh tÕ nhÊt lµ qu¶n lý thu, chi ng©n s¸ch x· cho c¸c ®ång chÝ chñ tÞch Uû ban nh©n d©n c¸c x·, ph­êng, thÞ trÊn, c¸c ®ång chÝ trong Héi ®ång nh©n d©n x· vµ tiÕn tíi coi ®ã lµ tiªu chuÈn cña chñ tÞch Uû ban nh©n d©n x· vµ Héi ®ång nh©n d©n x·. 4.2. §èi víi c¸c ngµnh chøc n¨ng C¸c ngµnh chøc n¨ng nh­ tµi chÝnh, thuÕ, Kho b¹c Nhµ n­íc t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t th­êng xuyªn nh»m ng¨n chÆn nh÷ng tiªu cùc x¶y ra trong qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh ng©n s¸ch, n©ng cao vai trß kiÓm so¸t chi cña Kho b¹c Nhµ n­íc cÊp huyÖn. - VÒ th«ng tin: CÇn rµ so¸t l¹i c¸c v¨n b¶n cã liªn quan ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng chång chÐo kh«ng thèng nhÊt, kÞp thêi phæ biÕn c¸c v¨n b¶n míi ban hµnh xuèng c¬ së ®Ó thùc hiÖn nghiªm tóc vµ ®óng thêi gian quy ®Þnh. Phæ biÕn luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc vÒ thu ng©n s¸ch tíi c¸c c¸n bé chñ chèt, c¸n bé ®oµn thÓ vµ tíi tõng ng­êi d©n. 4.3. §èi víi c¬ quan kiÓm to¸n nhµ n­íc Theo ®iÒu 78 cña LuËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc (söa ®æi n¨m 2002) viÖc kiÓm to¸n quyÕt to¸n n¨m cña c¸c ®¬n vÞ dù to¸n vµ ng©n s¸ch c¸c cÊp do c¬ quan kiÓm to¸n nhµ n­íc thùc hiÖn theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 66 cña luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc. Tõ khi thµnh lËp ®Õn nay, kiÓm to¸n Nhµ n­íc ®· triÓn khai nhiÒu ho¹t ®éng cô thÓ nh­ ban hµnh quy tr×nh kiÓm to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó ¸p dông chung cho c¸c cuéc kiÓm to¸n quyÕt to¸n ng©n s¸ch c¸c cÊp, tr­íc hÕt lµ tæng quyÕt to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch cña c¸c tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng… Thùc tÕ ho¹t ®éng kiÓm to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng trong nh÷ng n¨m qua ®· gãp phÇn lµm lµnh m¹nh hãa nÒn tµi chÝnh quèc gia, t¨ng thu, gi¶m chi cho Ng©n s¸ch nhµ n­íc hµng tr¨m tû ®ång. Tuy nhiªn hiÖn nay ch­a cã quy tr×nh kiÓm to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng ®Æc biÖt lµ quy tr×nh kiÓm to¸n ng©n s¸ch x·, ph­êng, thÞ trÊn thèng nhÊt vµ ®ång bé ®Ó ¸p dông thèng nhÊt trong ph¹m vi c¶ n­íc vµ viÖc kiÓm to¸n ng©n s¸ch x·, ph­êng, thÞ trÊn hiÖn nay míi chØ tiÕn hµnh ë mét sè x· trong TØnh nªn vÉn cßn x¶y ra t×nh tr¹ng chi sai môc ®Ých, l·ng phÝ, thÊt tho¸t tiÒn cña cña Nhµ n­íc. V× thÕ viÖc kiÓm to¸n b¸o c¸o quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· lµ hÕt søc cÇn thiÕt, gãp phÇn lµm cho qu¸ tr×nh quyÕt to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng - mét bé phËn quan träng cña tæng quyÕt to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc ®¹t yªu cÇu ®Æt ra trong thêi ®iÓm hiÖn nay ®ã lµ sè liÖu trong b¸o c¸o quyÕt to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng chÝnh x¸c, trung thùc, kh¸ch quan. §Ó ®¹t ®­îc yªu cÇu trªn th× ngoµi viÖc t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t néi bé trong qu¸ tr×nh lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·, ph­êng, thÞ trÊn cßn ph¶i th­êng xuyªn cã sù kiÓm tra, kiÓm so¸t tõ bªn ngoµi (hËu kiÓm) cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n ®­îc luËt ®Þnh. C¬ quan kiÓm to¸n Nhµ n­íc cïng víi c¸c c¬ quan chøc n¨ng, c¬ quan thanh tra, kiÓm tra trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn nhiÖm vô cña m×nh ph¶i gãp phÇn lµm lµnh m¹nh ho¸ nÒn tµi chÝnh quèc gia, gi÷ v÷ng kû c­¬ng, kû luËt trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh, chi tiªu vµ sö dông tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc tµi chÝnh nhµ n­íc ®Ó phôc vô cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Do ®ã ®Ó ho¹t ®éng kiÓm to¸n b¸o c¸o quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· ®¹t hiÖu qu¶ ®ßi hái ph¶i x©y dùng mét quy tr×nh kiÓm to¸n phï hîp víi diÔn biÕn kh¸ch quan cña ho¹t ®éng kiÓm to¸n, phï hîp víi nh÷ng chuÈn mùc kiÓm to¸n cña kiÓm to¸n nhµ n­íc nh»m ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ cña viÖc kiÓm to¸n. Quy tr×nh kiÓm to¸n bao gåm 4 giai ®o¹n: * ChuÈn bÞ kiÓm to¸n: Lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô ®Ó t¹o nªn nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho viÖc thùc hiÖn kiÓm to¸n. Trong giai ®o¹n nµy cÇn thùc hiÖn c¸c néi dung c«ng viÖc sau: - Kh¶o s¸t vµ thu thËp th«ng tin vÒ ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n: + C¬ së ph¸p lý cho tæ chøc vµ ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n + §Æc ®iÓm tæ chøc vµ ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n + Tæ chøc bé m¸y tµi chÝnh kÕ to¸n, tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n + Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh cña ®¬n vÞ + HÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña ®¬n vÞ - LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n: + X¸c ®Þnh môc tiªu, yªu cÇu cña cuéc kiÓm to¸n ®Ó x¸c ®Þnh c¸c träng t©m, träng ®iÓm nh»m ®¶m b¶o hiÖu qu¶ vµ chÊt l­îng cña cuéc kiÓm to¸n + X¸c ®Þnh néi dung kiÓm to¸n: tr×nh tù kiÓm to¸n, thêi gian kiÓm to¸n, ph­¬ng ph¸p chän mÉu, ®¸nh gi¸ rñi ro + X¸c ®Þnh ph¹m vi kiÓm to¸n + X¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n + X¸c ®Þnh sè l­îng kiÓm to¸n viªn cña ®oµn kiÓm to¸n - Thµnh lËp ®oµn kiÓm to¸n vµ chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt tr­íc khi tiÕn hµnh kiÓm to¸n: + Thµnh lËp ®oµn kiÓm to¸n + Phæ biÕn néi quy, quy chÕ lµm viÖc cña ®oµn kiÓm to¸n + Tæ chøc häc tËp, båi d­ìng nghiÖp vô chuyªn m«n cho kiÓm to¸n viªn + ChuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt cho ®oµn kiÓm to¸n + Tæ chøc c«ng bè th«ng b¸o kiÓm to¸n cho ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n * Thùc hiÖn kiÓm to¸n: Lµ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n t¹i c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n theo kÕ ho¹ch ®· ®­îc Tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt ®Ó lµm c¨n cø cho viÖc lËp biªn b¶n kiÓm to¸n vµ b¸o c¸o kiÓm to¸n Trong giai ®o¹n nµy kiÓm to¸n viªn ph¶i thùc hiÖn nghiªm tóc c¸c nguyªn t¾c kiÓm to¸n vµ lùa chän c¸c ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n phï hîp víi tõng néi dung kiÓm to¸n còng nh­ víi tõng ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n. Cã thÓ sö dông mét sè ph­¬ng ph¸p sau: - Ph­¬ng ph¸p c©n ®èi: Ph­¬ng ph¸p dùa trªn c¸c c©n ®èi kÕ to¸n vµ c¸c c©n ®èi kh¸c ®Ó kiÓm tra c¸c mèi quan hÖ cã liªn quan ®Õn c¸c néi dung mµ c¸c kiÓm to¸n viªn ®ang tiÕn hµnh kiÓm to¸n - Ph­¬ng ph¸p ®èi chiÕu: lµ ph­¬ng ph¸p so s¸nh, ®èi chiÕu vÒ mÆt l­îng cña cïng mét chØ tiªu trªn c¸c nguån tµi liÖu kh¸c nhau hoÆc nghiªn cøu mèi liªn hÖ b¶n chÊt gi÷a c¸c chØ tiªu cã mèi quan hÖ víi nhau th«ng qua viÖc xem xÐt møc biÕn ®éng t­¬ng øng vÒ gi¸ trÞ cña c¸c chØ tiªu cã quan hÖ kinh tÕ trùc tiÕp - Ph­¬ng ph¸p kiÓm kª: lµ ph­¬ng ph¸p kiÓm tra hiÖn vËt cña tõng lo¹i vËt t­, tµi s¶n… nh»m thu thËp c¸c th«ng tin vÒ sè l­îng, gi¸ trÞ cña lo¹i tµi s¶n, vËt t­ ®ã - Ph­¬ng ph¸p ®iÒu tra: lµ ph­¬ng ph¸p tiÕp cËn trùc tiÕp hoÆc gi¸n tiÕp víi ®èi t­îng kiÓm to¸n ®Ó xem xÐt, t×m hiÓu, thu thËp c¸c th«ng tin cÇn thiÕt vÒ t×nh huèng, thùc chÊt, thùc tr¹ng cña mét vÊn ®Ò nµo ®ã ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, nh»m bæ sung c¨n cø cho c¸c nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ trong biªn b¶n kiÓm to¸n - Ph­¬ng ph¸p thùc nghiÖm: lµ ph­¬ng ph¸p t¸i diÔn l¹i c¸c ho¹t ®éng hay nghiÖp vô ®Ó ®¸nh gi¸ l¹i kÕt qu¶ cña mét sù viÖc hoÆc qu¸ tr×nh ®· qua nh»m x¸c ®Þnh mét c¸ch kh¸ch quan chÊt l­îng c«ng viÖc ®· thùc hiÖn tr­íc ®ã - Ph­¬ng ph¸p chän mÉu: lµ ph­¬ng ph¸p chän c¸c phÇn tö cã tÝnh chÊt "®¹i diÖn", ®ñ ®é tiªu biÓu cho tæng thÓ, ®Ó lµm c¬ së cho viÖc kiÓm tra, ®¸nh gi¸, rót ra kÕt luËn cho tæng thÓ - Ph­¬ng ph¸p ph©n tÝch: lµ qu¸ tr×nhtw duy l«gic ®Ó nghiªn cøu vµ so s¸nh c¸c mèi quan hÖ ®¸ng tin cËy gi÷a c¸c sè liÖu, c¸c th«ng tin nh»m ®¸nh gi¸ tÝnh hîp lý hoÆc kh«ng hîp lý cña c¸c th«ng tin trªn b¸o c¸o cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n Sau ®ã tæng hîp, chän loc, ph©n lo¹i c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n, tæng hîp t×nh h×nh sè liÖu theo c¸c néi dung ®· ®­îc phª duyÖt trong kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, ®¸nh gi¸, ph©n tÝch, kÕt luËn, kiÕn nghÞ nh÷ng vÊn ®Ò thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n * LËp b¸o c¸o kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n viªn tæng hîp sè liÖu, t×nh h×nh theo c¸c néi dung kiÓm to¸n, trªn c¬ së c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, ®Ó ®­a ra c¸c ®¸nh gi¸, kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ ®èi víi ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n, còng nh­ ®èi víi c¸c c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc, nh»m hoµn thiÖn vµ ®æi míi c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh cña nhµ n­íc. Trong giai ®o¹n nµy cÇn thùc hiÖn mét sè c«ng viÖc: - ChuÈn bÞ lËp b¸o c¸o kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thu thËp vµ chuÈn bÞ ®Çy ®ñ hå s¬, tµi liÖu, sè liÖu ®· thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n thu thËp ®­îc qua ®iÒu tra thùc tÕ, hoÆc qua c¸c buæi pháng vÊn…, c¸c biªn b¶n kiÓm to¸n hoÆc c¸c biªn b¶n x¸c nhËn sè liÖu do c¸c tæ kiÓm to¸n thùc hiÖn t¹i c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n - So¹n th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n viªn lËp ®Ò c­¬ng vµ th«ng qua ®Ò c­¬ng t¹i ®oµn kiÓm to¸n, so¹n vµ th«ng qua dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n t¹i ®oµn kiÓm to¸n víi sù tham gia cña l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc, hoµn chØnh dù th¶o ®Ó tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt - XÐt duyÖt vµ c«ng bè b¸o c¸o kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc b¶o vÖ b¸o c¸o kiÓm to¸n tr­íc l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc. Sau khi b¸o c¸o kiÓm to¸n ®­îc phª duyÖt, l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc kÕ ho¹ch c«ng bè - Ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh hoµn thiÖn b¸o c¸o kiÓm to¸n sau khi ®· ®­îc c«ng bè, trªn c¬ së ®ã l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc kÕ ho¹ch ph¸t hµnh - L­u tr÷ hå s¬ kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n viªn ph©n lo¹i vµ tËp hîp c¸c hå s¬, tµi liÖu… ®· thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n ®Ó ®­a vµo qu¶n lý vµ l­u tr÷ theo quy ®Þnh * Tæ chøc kiÓm tra ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña kiÓm to¸n nhµ n­íc: Tæ chøc kiÓm tra thùc hiÖn kiÕn nghÞ lµ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh thu thËp c¸c b»ng chøng cã liªn quan ®Õn viÖc thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n. Trong giai ®o¹n nµy cÇn thùc hiÖn mét sè néi dung c«ng viÖc: - KiÓm tra thêi h¹n vµ néi dung b¸o c¸o cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n vÒ viÖc thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña kiÓm to¸n nhµ n­íc - KiÓm tra, ®èi chiÕu kÕt qu¶ thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n víi c¸c kiÕn nghÞ trong biªn b¶n kiÓm to¸n, b¸o c¸o kiÓm to¸n - Thu thËp c¸c b»ng chøng cã liªn quan ®Õn c¸c kiÕn nghÞ mµ ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n thùc hiÖn, ®ång thêi ph©n tÝch vµ lµm râ nguyªn nh©n c¸c kiÕn nghÞ mµ ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n ch­a thùc hiÖn - LËp biªn b¶n kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kiÕn nghÞ t¹i c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n. §ång thêi ®­a ra c¸c nhËn xÐt, kiÕn nghÞ vÒ nh÷ng néi dung ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n ch­a thùc hiÖn göi c¸c c¬ quan chøc n¨ng theo thÈm quyÒn ®Ó yªu cÇu ®¬n vÞ thùc hiÖn Quy tr×nh kiÓm to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc ®­îc ban hµnh theo QuyÕt ®Þnh sè 08/ 1999/Q§ - KTNN ngµy 15/12/1999 cña Tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc. Néi dung kiÓm to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ kiÓm tra viÖc lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc theo luËt ®Þnh. Quy tr×nh kiÓm to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ tr×nh tù tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc cña mét cuéc kiÓm to¸n ng©n s¸ch phï hîp víi diÔn biÕn kh¸ch quan cña qu¸ tr×nh thu, chi ng©n s¸ch nhµ n­íc, ®­îc ¸p dông chung cho c¸c cuéc kiÓm to¸n quyÕt to¸n ng©n s¸ch c¸c cÊp. Quy tr×nh kiÓm to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc tu©n thñ vµ phï hîp víi quy tr×nh kiÓm to¸n cña kiÓm to¸n nhµ n­íc bao gåm 4 b­íc: * ChuÈn bÞ kiÓm to¸n: - Kh¶o s¸t vµ thu thËp th«ng tin - LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n: X¸c ®Þnh môc tiªu, yªu cÇu, néi dung, ph¹m vi, ph­¬ng ph¸p, thêi gian kiÓm to¸n * Thùc hiÖn kiÓm to¸n: kiÓm to¸n thu ng©n s¸ch (kiÓm to¸n tæng hîp thu ng©n s¸ch, kiÓm to¸n viÖc thùc hiÖn nghÜa vô thu nép ng©n s¸ch nhµ n­íc t¹i c¸c ®èi t­îng nép thuÕ), kiÓm to¸n chi ng©n s¸ch (kiÓm to¸n tæng hîp chi ng©n s¸ch nhµ n­íc, kiÓm to¸n t¹i c¸c ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch nhµ n­íc) * LËp b¸o c¸o kiÓm to¸n vµ l­u tr÷ hå s¬ kiÓm to¸n: Néi dung b¸o c¸o kiÓm to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc, c«ng bè b¸o c¸o kiÓm to¸n, ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n, l­u tr÷ hå s¬ kiÓm to¸n * KiÓm tra, theo dâi thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña kiÓm to¸n nhµ n­íc bao gåm mét sè c«ng viÖc sau: §¬n vÞ sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra, néi dung kiÓm tra, lËp biªn b¶n kiÓm tra Quy tr×nh kiÓm to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc hiÖn nay víi ph¹m vi ¸p dông: " ¸p dông chung cho c¸c cuéc kiÓm to¸n quyÕt to¸n ng©n s¸ch c¸c cÊp, tr­íc hÕt lµ tæng quyÕt to¸n ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch tØnh, thµnh phè trùc thuéc trung ­¬ng". Thùc tÕ ho¹t ®éng kiÓm to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy quy tr×nh nµy chØ ¸p dông ®­îc mét sè néi dung nh­: chuÈn bÞ kiÓm to¸n, thùc hiÖn kiÓm to¸n t¹i mét sè c¬ quan ®­îc giao nhiÖm vô thu ng©n s¸ch nhµ n­íc cßn c¸c néi dung kh¸c nÕu ¸p dông trong ho¹t ®éng kiÓm to¸n sÏ kh«ng ®­îc ®Çy ®ñ, nhÊt lµ tiÕn hµnh kiÓm to¸n ng©n s¸ch x·, ph­êng, thÞ trÊn v× ng©n s¸ch x· kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ mét cÊp Ng©n s¸ch nhµ n­íc mµ nã cßn thÓ hiÖn lµ mét ®¬n vÞ dù to¸n cÊp c¬ së: cã nhiÖm vô qu¶n lý ng©n s¸ch, thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô tµi chÝnh kÕ to¸n, qu¶n lý quü ng©n s¸ch, tiÒn mÆt, qu¶n lý vËt t­, tµi s¶n vµ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ dÞch vô trªn ®Þa bµn x· v× thÕ míi chØ tiÕn hµnh kiÓm to¸n ®­îc ë mét sè x·, ph­êng, thÞ trÊn trªn ®Þa bµn tØnh. Cô thÓ: - Giai ®o¹n chuÈn bÞ kiÓm to¸n: Nh×n chung giai ®o¹n nµy cña quy tr×nh kiÓm to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc t­¬ng ®èi phï hîp khi vËn dông kiÓm to¸n ng©n s¸ch x·. Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè h¹n chÕ nh­: C«ng t¸c t×m hiÓu ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé t¹i c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc (do thêi gian bè trÝ c¸c cuéc kh¶o s¸t cßn ng¾n, t­ liÖu vÒ c¸c ®¬n vÞ kiÓm to¸n ch­a ®­îc theo dâi toµn diÖn vµ ®Çy ®ñ…); c«ng t¸c lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n nhÊt lµ viÖc dù kiÕn c¸c ®¬n vÞ kiÓm to¸n cßn nÆng vÒ chñ quan cña b¶n th©n tæ kh¶o s¸t, v× hiÖn t¹i kiÓm to¸n nhµ n­íc ch­a ban hµnh ®­îc c¸c tiªu chÝ ®Ó lùa chän, còng nh­ viÖc lùa chän ch­a c¨n cø vµo môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph­¬ng vµ môc tiªu kiÓm to¸n cña kiÓm to¸n nhµ n­íc; c«ng t¸c phª duyÖt kÕ ho¹ch kiÓm to¸n cßn nhiÒu bÊt cËp, nhÊt lµ viÖc lùa chän ®¬n vÞ kiÓm to¸n ch­a cã c¨n cø vµ tiªu chÝ ®Ó phª duyÖt…, c«ng t¸c båi d­ìng nghiÖp vô cho kiÓm to¸n viªn còng ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, néi dung kiÓm to¸n còng cßn thiÕu thèng nhÊt - Giai ®o¹n thùc hiÖn kiÓm to¸n: nh×n chung giai ®o¹n nµy ®· ®­îc quy tr×nh kiÓm to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ò cËp t­¬ng ®èi ®Çy ®ñ vÒ nh÷ng quy ®Þnh chung nhÊt khi thùc hiÖn kiÓm to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng nh»m x¸c ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n, hîp ph¸p cña c¸c tµi liÖu, sè liÖu b¸o c¸o quyÕt to¸n cña c¸c ®¬n vÞ qu¶n lý sö dông Ng©n s¸ch nhµ n­íc, ®¸nh gi¸ viÖc chÊp hµnh chÝnh s¸ch, chÕ ®é nhµ n­íc trong qu¶n lý thu, chi Ng©n s¸ch nhµ n­íc cña c¸c cÊp ng©n s¸ch, c¬ quan ®¬n vÞ cã nhiÖm vô thu, chi ng©n s¸ch vµ ®¬n vÞ thô h­ëng ng©n s¸ch. Quy tr×nh míi x¸c ®Þnh viÖc thùc hiÖn kiÓm to¸n ®­îc tiÕn hµnh t¹i c¸c c¬ quan tæng hîp nh­ së tµi chÝnh, côc thuÕ nhµ n­íc, kho b¹c nhµ n­íc, c¸c ®èi t­îng cã nghÜa vô thu nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc, c¸c c¬ quan ®¬n vÞ sö dông ng©n s¸ch…Tuy nhiªn vÉn cßn mét sè h¹n chÕ: + ViÖc kiÓm to¸n quyÕt to¸n thu Ng©n s¸ch nhµ n­íc: Môc ®Ých kiÓm to¸n quyÕt to¸n thu Ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ nh»m ®¸nh gi¸ viÖc chÊp hµnh luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc, c¸c luËt thuÕ vµ chÕ ®é kÕ to¸n cña nhµ n­íc trong viÖc thùc hiÖn nghÜa vô thu nép ng©n s¸ch cña c¸c c¬ quan ®­îc giao nhiÖm vô thu, chi ng©n s¸ch, c¸c ®èi t­îng nép thuÕ. Qua ®ã ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý, x©y dùng nguån thu ng©n s¸ch cña c¸c c¬ quan qu¶n lý ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng. Tuy nhiªn míi chØ dõng l¹i ë viÖc kiÓm tra, ®èi chiÕu c¸c kho¶n ph¶i nép vµ ®· nép vµo ng©n s¸ch còng nh­ ®Ó x¸c nhËn tÝnh ®óng ®¾n vµ hîp ph¸p cña c¸c kho¶n thu ®· ®­îc c¸c ®èi t­îng nép vµo ng©n s¸ch. + ViÖc kiÓm to¸n quyÕt to¸n chi ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng: Môc ®Ých kiÓm to¸n quyÕt to¸n chi ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng lµ nh»m x¸c ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n, trung thùc, hîp ph¸p cña c¸c tµi liÖu, sè liÖu quyÕt to¸n chi ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng. Qua ®ã ®¸nh gi¸ viÖc chÊp hµnh luËt ®Þnh cña nhµ n­íc trong qu¶n lý ng©n s¸ch cña c¸c ®¬n vÞ thô h­ëng ng©n s¸ch còng nh­ t¹i c¸c c¬ quan qu¶n lý tµi chÝnh ng©n s¸ch. . §èi víi chi ®Çu t­ ph¸t triÓn: Quy tr×nh kiÓm to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc ch­a ®Ò cËp ®Õn viÖc kiÓm to¸n t¹i c¸c ®¬n vÞ sö dông vèn ®Çu t­, c¸c dù ¸n ®Çu t­ cô thÓ ®Ó th«ng qua néi dung kiÓm to¸n nµy c¸c kiÓm to¸n viªn vµ c¸c ®oµn kiÓm to¸n sÏ ®­a ra c¸c nhËn xÐt ®¸nh gi¸ thèng nhÊt vÒ c«ng t¸c qu¶n lý vµ sö dông vèn ®Çu t­, còng nh­ tr¸ch nhiÖm ph¸p lý cña tõng ®èi t­îng cô thÓ . §èi víi chi th­êng xuyªn: Quy tr×nh ch­a ®Ò cËp ®Õn viÖc kiÓm to¸n t×nh h×nh kinh phÝ vµ quyÕt to¸n kinh phÝ nh­ kinh phÝ ho¹t ®éng, kinh phÝ dù ¸n, kinh phÝ uû quyÒn… v× th«ng qua néi dung kiÓm to¸n nµy, c¸c kiÓm to¸n viªn vµ ®oµn kiÓm to¸n sÏ ®­a ra ®­îc c¸c nhËn xÐt thèng nhÊt vÒ tõng chØ tiªu trªn b¸o c¸o tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n Tãm l¹i ®Ó kiÓm to¸n b¸o c¸o quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·, giai ®o¹n thùc hiÖn kiÓm to¸n cña quy tr×nh kiÓm to¸n ng©n s¸ch x· cÇn cã quy ®Þnh cô thÓ khi thùc hiÖn kiÓm to¸n, cÇn x©y dùng c¸c nhãm quy tr×nh: kiÓm to¸n tæng hîp thu Ng©n s¸ch nhµ n­íc trªn ®Þa bµn, kiÓm to¸n tæng hîp chi ng©n s¸ch x·, kiÓm to¸n chi tiÕt c¸c ®èi t­îng qu¶n lý, sö dông Ng©n s¸ch nhµ n­íc. - Giai ®o¹n lËp b¸o c¸o kiÓm to¸n: Néi dung quan träng nhÊt lµ quy ®Þnh ®­îc c¸c néi dung thèng nhÊt trong b¸o c¸o kiÓm to¸n lµm c¨n cø cho kiÓm to¸n viªn vµ ®oµn kiÓm to¸n thùc hiÖn, nh­ng quy tr×nh ch­a x©y dùng ®­îc mÉu b¸o c¸o kiÓm to¸n thèng nhÊt, c¸c b¸o c¸o kiÓm to¸n ng©n s¸ch tØnh, huyÖn ®Òu ch­a kh¼ng ®Þnh ®­îc tÝnh ®óng ®¾n, hîp ph¸p cña c¸c sè liÖu kÕ to¸n, b¸o c¸o quyÕt to¸n - Giai ®o¹n kiÓm tra, theo dâi thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña kiÓm to¸n nhµ n­íc: HiÖn nay ®©y lµ kh©u yÕu nhÊt trong 4 kh©u cña quy tr×nh kiÓm to¸n nhµ n­íc, nguyªn nh©n lµ do kiÓm to¸n nhµ n­íc ch­a thùc sù coi träng c«ng t¸c nµy trong nh÷ng n¨m qua nªn hÇu hÕt viÖc kiÓm tra, theo dâi viÖc thùc hiÖn c¸c kiÕn nghÞ ®èi víi c¸c ®èi t­îng ®· ®­îc kiÓm to¸n tr­íc ®ã (th­êng lµ n¨m tr­íc, n¨m sau kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kiÕn nghÞ), sau khi thùc hiÖn chØ ®­îc sö dông trong néi bé c¬ quan kiÓm to¸n nhµ n­íc. Nh÷ng kiÕn nghÞ mµ c¸c ®èi t­îng kh«ng thùc hiÖn phÝa c¬ quan kiÓm to¸n nhµ n­íc ch­a cã ph­¬ng ¸n xö lý thÝch hîp. TiÕp theo lµ do nhµ n­íc ch­a cã c¸c chÕ tµi quy ®Þnh xö lý còng nh­ ch­a giao cho c¬ quan cã thÈm quyÒn nµo xö lý ®èi víi c¸c tr­êng hîp kh«ng thùc hiÖn. Ng©n s¸ch x· ®­îc coi lµ mét cÊp ng©n s¸ch quan träng trong hÖ thèng Ng©n s¸ch nhµ n­íc ta. V× vËy yªu cÇu ®Æt ra ph¶i x¸c nhËn tÝnh ®óng ®¾n, trung thùc vµ hîp ph¸p cña quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·, lµm c¨n cø ®Ó héi ®ång nh©n d©n x· phª duyÖt quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·, ®ång thêi kÕt qu¶ quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· sau khi ®­îc kiÓm to¸n sÏ ®­îc tæng hîp vµo ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng - mét bé phËn quan träng cña Ng©n s¸ch nhµ n­íc th× vÊn ®Ò ®Æt ra lµ ph¶i x©y dùng quy tr×nh kiÓm to¸n quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· tu©n thñ ph¸p luËt, chÝnh s¸ch, chÕ ®é qu¶n lý thu, chi Ng©n s¸ch nhµ n­íc, tu©n thñ c¸c chuÈn mùc kiÓm to¸n nhµ n­íc vµ quy tr×nh kiÓm to¸n nhµ n­íc do tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc quy ®Þnh, ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp, trung thùc, kh¸ch quan trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ qu¸ tr×nh thu, chi ng©n s¸ch x· trªn c¬ së ®ã x¸c nhËn tÝnh ®óng ®¾n, trung thùc vµ hîp ph¸p cña quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·, néi dung cña quy tr×nh ph¶i thèng nhÊt víi c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc vÒ ng©n s¸ch vµ kiÓm to¸n còng nh­ c¸c quy ®Þnh kh¸c cã liªn quan, ®ång thêi vËn dông mét c¸ch cã chän läc c¸c quy tr×nh kiÓm to¸n hiÖn hµnh cña kiÓm to¸n nhµ n­íc. Cô thÓ: * ChuÈn bÞ kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh thùc hiÖn c¸c ho¹t ®éng nghiÖp vô cña kiÓm to¸n viªn nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh thùc hiÖn kiÓm to¸n t¹i ®¬n vÞ. Nh­ vËy ngoµi viÖc tu©n thñ c¸c b­íc cña quy tr×nh kiÓm to¸n nhµ n­íc, kiÓm to¸n viªn cßn ph¶i ®¸p øng mét sè yªu cÇu: - Kh¶o s¸t vµ thu thËp th«ng tin vÒ ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n: + Thu thËp c¨n cø ®Ó x©y dùng dù to¸n ng©n s¸ch x· + Thu thËp c¸c th«ng tin c¬ b¶n vÒ t×nh h×nh kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph­¬ng nh­ diÖn tÝch, d©n sè, tèc ®é t¨ng tr­ëng kinh tÕ, gi¸o dôc, y tÕ… + T×nh h×nh lËp, ph©n bæ dù to¸n ng©n s¸ch theo quý, th¸ng + T×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n ng©n s¸ch + Thu thËp, ®¸nh gi¸ vÒ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé nh­ quy chÕ qu¶n lý, ®iÒu hµnh ng©n s¸ch, qu¸ tr×nh kiÓm tra, kiÓm so¸t quy tr×nh lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·… Trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸ møc ®é vÒ chÊt l­îng cña hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé vµ nhöngñi ro th­êng x¶y ra ë lÜnh vùc nµo trong qu¸ tr×nh qu¶n lý vµ sö dông Ng©n s¸ch nhµ n­íc cña x·. - LËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n bao gåm: + X¸c ®Þnh môc tiªu tæng qu¸t: lµ x¸c ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n, hîp ph¸p cña tµi liÖu, sè liÖu kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· vµ môc tiªu cô thÓ cña tõng lÜnh vùc kiÓm to¸n nh­ kiÓm to¸n thu Ng©n s¸ch nhµ n­íc, kiÓm to¸n chi ®Çu t­ ph¸t triÓn, kiÓm to¸n chi th­êng xuyªn… + Néi dung kiÓm to¸n: KiÓm to¸n viÖc chÊp hµnh c¸c luËt, chÝnh s¸ch, chÕ ®é vÒ thu, chi tµi chÝnh ng©n s¸ch x·, ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª vµ hiÖu qu¶ sö dông c¸c nguån kinh phÝ thuéc Ng©n s¸ch nhµ n­íc. + Ph¹m vi kiÓm to¸n: X¸c ®Þnh träng t©m cña cuéc kiÓm to¸n, x¸c ®Þnh quy m« cña cuéc kiÓm to¸n + Ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: C¨n cø vµo néi dung, ph¹m vi kiÓm to¸n ®­îc duyÖt ®Ó x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n cho phï hîp + Thêi gian kiÓm to¸n: dù kiÕn néi dung, ph¹m vi kiÓm to¸n vµ sè l­îng kiÓm to¸n viªn, x¸c ®Þnh thêi gian kiÓm to¸n sao cho ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ - Thµnh lËp ®oµn kiÓm to¸n vµ chuÈn bÞ kiÓm to¸n: dù kiÕn tr­ëng ®oµn, phã tr­ëng ®oµn, tæ tr­ëng vµ c¸c kiÓm to¸n viªn tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc quyÕt ®Þnh, dù th¶o quyÕt ®Þnh thµnh lËp ®oµn kiÓm to¸n nhµ n­íc vµ th«ng b¸o kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc quyÕt ®Þnh, chuÈn bÞ ph­¬ng tiÖn lµm viÖc, tæ chøc båi d­ìng nghiÖp vô chuyªn m«n cho kiÓm to¸n viªn, phæ biÕn kÕ ho¹ch kiÓm to¸n vµ quy chÕ lµm viÖc cña ®oµn kiÓm to¸n nhµ n­íc - C«ng bè kiÓm to¸n: Tæ chøc häp c¸c thµnh phÇn cã liªn quan ®Ó th«ng b¸o kÕ ho¹ch kiÓm to¸n cña ®oµn kiÓm to¸n nhµ n­íc t¹i ®Þa ph­¬ng * Thùc hiÖn kiÓm to¸n: Môc ®Ých lµ nh»m ®­a ra c¸c kÕt luËn chÝnh x¸c vÒ c¸c kho¶n thu, chi cña ng©n s¸ch x·, lµm c¬ së ®Ó héi ®ång nh©n d©n x· phª chuÈn quyÕt to¸n. Muèn vËy ph¶i gi¶i quyÕt c¸c néi dung sau: - KiÓm to¸n tæng hîp quyÕt to¸n thu Ng©n s¸ch nhµ n­íc: Nh»m ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý ®iÒu hµnh ng©n s¸ch, viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt vÒ tµi chÝnh kÕ to¸n vµ tÝnh chÝnh x¸c cña quyÕt to¸n thu Ng©n s¸ch nhµ n­íc, tr­íc khi thùc hiÖn kiÓm to¸n viªn ph¶i xem xÐt vµ ®¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n ®Ó lËp kÕ ho¹ch kiÓm to¸n chi tiÕt. Trªn c¬ së ®ã kiÓm to¸n viªn x©y dùng kÕ ho¹ch kiÓm to¸n chi tiÕt, trong ®ã x¸c ®Þnh râ träng yÕu kiÓm to¸n, ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n, thêi gian vµ nh©n lùc cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n cho phï hîp víi kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng qu¸t vµ thùc tÕ t¹i ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n + Néi dung vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: . VÒ dù to¸n thu ng©n s¸ch x·: KiÓm to¸n viªn kiÓm tra, so s¸nh c¸c c¨n cø x©y dùng dù to¸n víi t×nh h×nh thùc hiÖn dù to¸n n¨m tr­íc vµ sè giao dù to¸n cña c¬ quan cÊp trªn vÒ tõng chØ tiªu. Th«ng qua ®ã ®¸nh gi¸ x©y dùng dù to¸n cã s¸t thùc tÕ ®Þa ph­¬ng kh«ng . VÒ ph©n cÊp qu¶n lý thu ng©n s¸ch: KiÓm to¸n viªn kiÓm tra viÖc ph©n cÊp qu¶n lý thu ng©n s¸ch ®èi víi c¸c kho¶n thu x· h­ëng 100%, c¸c kho¶n thu ph©n chia theo tû lÖ phÇn tr¨m, sau ®ã so s¸nh víi c¸c quy ®Þnh hiÖnhµnh cña luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc ®Ó ®­a ra kÕt luËn cho phï hîp, ®¸nh gi¸ vÒ viÖc ph©n cÊp, nh÷ng ®Ò xuÊt, kiÕn nghÞ (nÕu cã) * VÒ viÖc thùc hiÖn dù to¸n thu: KiÓm to¸n viªn ph¶i kiÓm tra tõng chØ tiªu cô thÓ, theo tõng nguån thu, trªn c¬ së ®ã ®­a ra c¸c nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ vÒ t×nh h×nh thùc hiÖn, nguyªn nh©n chñ quan vµ kh¸ch quan ®èi víi c¸c kho¶n thu ®¹t vµ kh«ng ®¹t dù to¸n + §èi víi kho¶n thu phÝ vµ lÖ phÝ: kiÓm tra sè liÖu vÒ tæng sè c¸c lo¹i phÝ ®· thu (sè l­îng, gi¸ trÞ) sau ®ã so s¸nh víi sè liÖu trªn b¸o c¸o, ®èi chiÕu sè thu víi kho b¹c nhµ n­íc huyÖn vµ víi ph¸p lÖnh thu phÝ, lÖ phÝ ®Ó x¸c ®Þnh kho¶n thu nµo kh«ng ®óng víi quy ®Þnh cña nhµ n­íc ®ang ¸p dông t¹i ®Þa ph­¬ng ®Ó ®­a ra kÕt luËn cho phï hîp + KiÓm tra viÖc thùc hiÖn tû lÖ ®iÒu tiÕt gi÷a c¸c cÊp ng©n s¸ch, kiÓm to¸n viªn ph¶i x¸c ®Þnh: .. TÝnh æn ®Þnh vÒ tû lÖ ®iÒu tiÕt ®èi víi c¸c kho¶n thu gi÷a tØnh, huyÖn vµ x· theo quy ®Þnh cña luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc .. X¸c ®Þnh sè thu ng©n s¸ch x· ®­îc h­ëng theo tû lÖ ®iÒu tiÕt ®· ®­îc quy ®Þnh ®Ó kÕt luËn ®óng, sai ®èi víi tõng kho¶n thu + KiÓm tra viÖc trÝch th­ëng vµ chi phÝ cã ®óng luËt, kÞp thêi, chÝnh x¸c, sau ®ã so s¸nh víi c¸c quy ®Þnh cña luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña Nhµ n­íc ®Ó cã kÕt luËn cho phï hîp + KiÓm tra c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn cña c¸c c¬ quan trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng vÒ qu¶n lý thu Ng©n s¸ch nhµ n­íc sau ®ã ®èi chiÕu víi c¸c quy ®Þnh cña Nhµ n­íc (luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc, c¸c luËt thuÕ…) ®Ó x¸c ®Þnh c¸c quy ®Þnh ch­a hîp lý, kiÕn nghÞ víi Nhµ n­íc söa ®æi, bæ sung… * C¸c rñi ro th­êng gÆp khi kiÓm to¸n tæng hîp thu ng©n s¸ch x·: lËp dù to¸n thÊp so víi kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph­¬ng, sè liÖu quyÕt to¸n vµ sè liÖu b¸o c¸o kh«ng khíp ®óng víi sè liÖu trªn sæ kÕ to¸n vµ c¸c b¸o c¸o kh¸c, h¹ch to¸n sai môc lôc Ng©n s¸ch nhµ n­íc, mét sè kho¶n thu ch­a nép kÞp thêi vµo Ng©n s¸ch nhµ n­íc nh»m ®Ó l¹i nguån thu cho niªn ®é sau, mét sè nguån thu kh«ng ®­a vµo c©n ®èi nh»m phôc vô lîi Ých côc bé ®Þa ph­¬ng… * VÒ quyÕt to¸n chi ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng: - KiÓm to¸n chi ®Çu t­ ph¸t triÓn: KiÓm to¸n viªn ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra x¸c ®Þnh tÝnh trung thùc, hîp ph¸p cña sè liÖu b¸o c¸o, kiÓm tra vÒ c¸c néi dung: chñ tr­¬ng, môc ®Ých huy ®éng dù to¸n, c¬ cÊu c¸c nguån vèn cÇn huy ®éng trong ®ã nguån vèn ®ãng gãp cña nh©n d©n, ®èi t­îng ®ãng gãp, møc ®ãng gãp, h×nh thøc ®ãng gãp, t×nh h×nh sö dông vµ quyÕt to¸n nguån vèn nµy, nguån vèn ®­îc ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch cÊp trªn ®Ó rót ra nhËn xÐt vÒ viÖc qu¶n lý vµ sö dông vèn ®Çu t­ ph¸t triÓn cã ®¶m b¶o trung thùc vµ hîp ph¸p kh«ng C¸c rñi ro th­êng gÆp: Chi kh«ng ®óng trong dù to¸n, mét sè c«ng tr×nh hoµn thµnh ®­a vµo sö dông nh­ng ch­a lËp ®­îc b¸o c¸o quyÕt to¸n… - KiÓm to¸n chi th­êng xuyªn: * KiÓm to¸n tæng hîp: Môc ®Ých lµ nh»m ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh ng©n s¸ch, viÖc chÊp hµnh ph¸p luËt vÒ tµi chÝnh, kÕ to¸n … trªn c¬ së ®ã kiÓm to¸n viªn x©y dùng kÕ ho¹ch kiÓm to¸n chi tiÕt trong ®ã x¸c ®Þnh râ träng yÕu kiÓm to¸n, ph­¬ng ph¸p vµ thêi gian kiÓm to¸n, nh©n lùc cho ho¹t ®éng kiÓm to¸n phï hîp víi kÕ ho¹ch kiÓm to¸n tæng qu¸t vµ thùc tÕ t¹i ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n Néi dung vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: KiÓm to¸n tæng hîp chi th­êng xuyªn ®­îc x¸c ®Þnh theo quy tr×nh Ng©n s¸ch nhµ n­íc gåm lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· Thø nhÊt: lËp dù to¸n Thùc hiÖn kiÓm to¸n, kiÓm to¸n viªn xem xÐt, ®èi chiÕu tµi liÖu lµm c¨n cø x©y dùng dù to¸n cã ®óng tiªu chuÈn, chÕ ®é, ®Þnh møc quy ®Þnh cña Nhµ n­íc Thø hai: chÊp hµnh dù to¸n . KiÓm to¸n viÖc ph©n bæ vµ thùc hiÖn dù to¸n, so s¸nh thùc hiÖn víi dù to¸n vµ víi thùc hiÖn n¨m tr­íc ®Ó x¸c ®Þnh nguyªn nh©n nh÷ng kho¶n chi v­ît dù to¸n vµ t¨ng chi so víi n¨m tr­íc. §ång thêi kiÓm tra viÖc ph©n bæ ng©n s¸ch theo th¸ng, quý ®Ó ®¸nh gi¸ viÖc ph©n bæ dù to¸n cã phï hîp víi dù to¸n c¶ n¨m . KiÓm tra c¸c ®iÒu kiÖn cÇn vµ ®ñ khi quyÕt ®Þnh xuÊt quü ®Ó chi . KiÓm tra c¸c kho¶n chi cã ®­îc qu¶n lý thèng nhÊt qua kho b¹c nhµ n­íc huyÖn Thø ba: kÕ to¸n vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· . Thùc hiÖn kiÓm tra, ®èi chiÕu sè liÖu quyÕt to¸n víi sè liÖu trªn sæ s¸ch kÕ to¸n cã khíp ®óng vµ phï hîp . KiÓm tra sè d­ trªn tµi kho¶n tiÒn göi kho b¹c ®Ó x¸c ®Þnh sè d­ cã hîp lý kh«ng. Trªn c¬ së ®ã ®­a ra c¸c kÕt luËn vÒ viÖc chÊp hµnh c«ng t¸c kho¸ sæ cuèi n¨m . KiÓm tra viÖc tu©n thñ mÉu biÓu vµ thêi gian lËp b¸o c¸o quyÕt to¸n theo quy ®Þnh cña luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ c¸c chÕ ®é tµi chÝnh hiÖn hµnh * KiÓm to¸n chi tiÕt: Môc tiªu kiÓm to¸n lµ thu thËp c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n cho nh÷ng nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh ng©n s¸ch vµ tÝnh trung thùc, hîp ph¸p cña quyÕt to¸n ng©n s¸ch x· - Thø nhÊt: KiÓm to¸n tæng qu¸t KiÓm to¸n viªn ¸p dông ph­¬ng ph¸p c©n ®èi gi÷a tµi s¶n cã vµ tµi s¶n nî trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ thùc hiÖn ®èi chiÕu trùc tiÕp, ®èi chiÕu l«gic gi÷a c¸c chØ tiªu trong cïng mét mÉu biÓu, gi÷a c¸c chØ tiªu t­¬ng øng cña c¸c biÓu mÉu b¸o c¸o tµi chÝnh víi nhau vµ gi÷a b¸o c¸o tµi chÝnh víi hÖ thèng sæ c¸i, sæ chi tiÕt ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh chÝnh x¸c, khíp ®óng cña b¸o c¸o tµi chÝnh - Thø hai: Thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n c¸c néi dung cô thÓ: + KiÓm to¸n tiÒn mÆt: . Môc ®Ých: X¸c ®Þnh chÝnh x¸c sè d­ b»ng tiÒn trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ x¸c ®Þnh nguån gèc cña sè tiÒn cßn d­ trªn tµi kho¶n . §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé: Xem xÐt quy chÕ néi bé vµ c«ng t¸c qu¶n lý sæ kÕ to¸n tiÒn mÆt, tr¸ch nhiÖm vµ thÈm quyÒn duyÖt chi . Rñi ro kiÓm to¸n: Thñ quü vµ chñ tÞch uû ban nh©n d©n x· gi÷ sæ kÕ to¸n hoÆc c¸c sæ kÕ to¸n cã liªn quan ®Õn tiÒn mÆt, mét ng­êi kiªm nhiÖm c¶ c«ng viÖc kÕ to¸n vµ thñ quü, quy tr×nh lu©n chuyÓn chøng tõ kh«ng hîp lý, sè tiÒn tån quü thùc tÕ thÊp h¬n hoÆc cao h¬n sè liÖu trªn sæ kÕ to¸n, hoÆc cao h¬n so víi quy ®Þnh cña nhµ n­íc . Ph­¬ng ph¸p thu thËp b»ng chøng kiÓm to¸n: KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm kª quü tiÒn mÆt (nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn), kiÓm tra, ®èi chiÕu sè d­ vµo thêi ®iÓm kho¸ sæ ®Ó lËp b¸o c¸o kiÓm to¸n gi÷a biªn b¶n kiÓm kª quü tiÒn mÆt víi sè d­ TK 111 trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n vµ sæ quü tiÒn mÆt, sè tæng thu, sè tæng chi, c©n ®èi thu, chi ®Ó x¸c ®Þnh sè d­ tiÒn mÆt tõng th¸ng, tõng quý + KiÓm to¸n vËt liÖu dông cô: . Môc ®Ých: Nh»m x¸c ®Þnh tÝnh cã thùc cña gi¸ trÞ hµng tån kho, ®¸nh gi¸ c«ng t¸c qu¶n lý trong qu¸ tr×nh mua hµng, b¶o qu¶n vµ xuÊt dïng . §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé: §¬n vÞ cã quy chÕ néi bé vÒ thÈm quyÒn mua, b¸n, xuÊt dïng vµ b¶o qu¶n vËt t­, viÖc mua vËt t­ cã gi¸m s¸t chÆt chÏ vÒ ®¬n gi¸, cã kiÓm tra chÊt l­îng hµng ho¸ khi nhËp kho . Rñi ro kiÓm to¸n: VËt liÖu tån kho thùc tÕ sÏ bÞ khai t¨ng hoÆc gi¶m so víi sæ kÕ to¸n, quy tr×nh mua, nhËp, xuÊt vËt t­ kh«ng cã sù kiÓm so¸t cña kÕ to¸n, viÖc kiÓm kª hµng ho¸ kh«ng ®óng quy ®Þnh, kh«ng kiÓm kª thùc tÕ hoÆc chØ c¨n cø vµo sè liÖu trªn sæ kÕ to¸n ®Ó lËp biªn b¶n kiÓm kª… . Ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: KiÓm to¸n viªn thùc hiÖn ®èi chiÕu sè liÖu kiÓm kª t¹i thêi ®iÓm 31/12 n¨m tr­íc víi sè d­ tµi kho¶n ghi trªn b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n n¨m tr­íc vµ sè d­ n¨m nay trªn c¸c tµi kho¶n cã liªn quan ®Ó x¸c ®Þnh sù tån t¹i vÒ sè l­îng vµ gi¸ trÞ cña vËt liÖu, s¶n phÈm hµng ho¸ tån kho + KiÓm to¸n tµi s¶n cè ®Þnh: . §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé: §¬n vÞ cã c¸c biÖn ph¸p b¶o qu¶n vµ gi÷ g×n, b¶o vÖ tµi s¶n cè ®Þnh tr¸nh mÊt m¸t,h­ háng, cã lËp ®ñ hå s¬ vµ thÎ tµi s¶n cè ®Þnh chi tiÕt cho tõng lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh, cã kiÓm kª theo quy ®Þnh, cã tu©n thñ c¸c quy ®Þnh vÒ mua, b¸n tµi s¶n, ®¬n vÞ cã ban hµnh quy chÕ qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n . Rñi ro kiÓm to¸n: Kh«ng ®Êu thÇu, mua s¾m tµi s¶n cè ®Þnh theo quy ®Þnh, kh«ng bµn giao tµi s¶n cè ®Þnh cho ®¬n vÞ sö dông ®Ó x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm cña ng­êi sö dông, sö dông tµi s¶n cè ®Þnh vµo ho¹t ®éng kinh doanh dÞch vô nh­ng kh«ng trÝch khÊu hao, sö dông tµi s¶n cè ®Þnh sai môc ®Ých, kh«ng tÝnh khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh hoÆc tÝnh kh«ng ®Çy ®ñ gi¸ trÞ hao mßn cña tµi s¶n cè ®Þnh, kh«ng nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc sè thu tõ thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh . Ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: KiÓm kª thùc tÕ ®Ó x¸c ®Þnh sù tån t¹i cña tµi s¶n cè ®Þnh (nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn), sau ®ã ®èi chiÕu biªn b¶n kiÓm kª víi thÎ tµi s¶n cè ®Þnh, sæ c¸i, b¶ng c©n ®èi kÕ to¸n theo c¸c chØ tiªu: Nguyªn gi¸, sè ®· khÊu hao, gi¸ trÞ cßn l¹i, tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng, gi¶m. Riªng ®èi víi tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng, gi¶m: KiÓm tra hå s¬ cña tõng tµi s¶n cè ®Þnh t¨ng trong kú nh­ tµi s¶n cè ®Þnh mua ngoµi, tµi s¶n cè ®Þnh nhËn viÖn trî… ®èi chiÕu víi ho¸ ®¬n cña ng­êi cung cÊp, biªn b¶n quyÕt to¸n c«ng tr×nh… KiÓm tra hå s¬ cña tõng tµi s¶n cè ®Þnh gi¶m trong kú nh­ nh­îng b¸n, thanh lý, ®iÒu chuyÓn ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh gi¶m trong kú vµ gi¸ trÞ thu håi vÒ nh­îng b¸n, thanh lý tµi s¶n cè ®Þnh KiÓm tra viÖc tu©n thñ c¸c chÕ ®é vÒ qu¶n lý vµ sö dông tµi s¶n cè ®Þnh theo quy ®Þnh. X¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n chªnh lÖch (nÕu cã) + KiÓm to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu, t¹m øng, ph¶i tr¶: . §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé: §¬n vÞ cã quy chÕ qu¶n lý c¸c kho¶n ph¶i thu, t¹m øng, cã tiÕn hµnh ®èi chiÕu vµ x¸c nhËn nî ®Þnh kú th¸ng, quý, sæ theo dâi c«ng nî cã ®­îc më chi tiÕt cho tõng ®èi t­îng nî . Rñi ro kiÓm to¸n: Nî ph¶i thu cã thÓ ghi t¨ng lªn nh»m môc ®Ých che giÊu sù thiÕu hôt vÒ tiÒn, vËt liÖu, s¶n phÈm, hµng ho¸ ®· bÞ tham «, chiÕm dông… Mét sè kho¶n ph¶i thu kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi g©y thÊt tho¸t tµi s¶n cña ®¬n vÞ, kh«ng ®­îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vµo sæ kÕ to¸n, chi t¹m øng sai ®èi t­îng hoÆc kh«ng cã néi dung lµm gi¶m quü tiÒn mÆt ®Ó ch¹y chi Ng©n s¸ch nhµ n­íc hoÆc kh«ng thu håi kÞp thêi… . Ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: §èi chiÕu sè d­ cuèi kú n¨m tr­íc víi sè d­ ®Çu kú n¨m nay, ®èi chiÕu sè tæng céng trªn sæ chi tiÕt víi b¸o c¸o chi tiÕt c¸c kho¶n ph¶i thu, t¹m øng, ®èi chiÕu c¸c kho¶n nî ph¶i thu, ®· thu cña tõng c¸ nh©n víi tµi kho¶n tæng hîp (X¸c ®Þnh râ nguyªn nh©n chªnh lÖch). KiÓm tra nh÷ng kho¶n t¹m øng lín vµo thêi ®iÓm 31/12 vµ xem xÐt c¸c kho¶n hoµn t¹m øng vµo thêi ®iÓm ®Çu n¨m sau trªn sæ chi tiÕt t¹m øng + KiÓm to¸n c¸c kho¶n ph¶i nép ng©n s¸ch: . Môc ®Ých: Nh»m x¸c ®Þnh viÖc thùc hiÖn nghÜa vô cña ®¬n vÞ ®èi víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc nh­ thuÕ, phÝ, lÖ phÝ vµ c¸c kho¶n thu kh¸c cã ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi hay kh«ng. . §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé: §¬n vÞ cã quy chÕ qu¶n lý tÝnh to¸n vµ kª khai ®Çy ®ñ, kÞp thêi c¸c kho¶n ph¶i nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc theo chÕ ®é quy ®Þnh hay kh«ng, më cã ®Çy ®ñ c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng kho¶n ph¶i nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc hay kh«ng . Rñi ro kiÓm to¸n: C¸c kho¶n ph¶i nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc cã thÓ bÞ ghi gi¶m do x¸c ®Þnh kh«ng ®Çy ®ñ nghÜa vô víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc, nép kh«ng ®Çy ®ñ kÞp thêi vµo kho b¹c nhµ n­íc . Ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm tra, ®èi chiÕu b¶n quyÕt to¸n thu n¨m tr­íc cña c¬ quan qu¶n lý thu víi sè d­ ®Çu n¨m nay theo tõng kho¶n ph¶i nép, x¸c ®Þnh tæng sè thu, chi phÝ, sè ph¶i nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc theo quy ®Þnh + KiÓm to¸n nguån kinh phÝ: . §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé: KÕ to¸n më sæ theo dâi chi tiÕt theo tõng nguån kinh phÝ, ®Þnh kú cã tiÕn hµnh kiÓm tra, ®èi chiÕu gi÷a sæ tæng hîp vµ sæ chi tiÕt, kÕ to¸n cã am hiÓu c¸c quy ®Þnh vÒ qu¶n lý vµ sö dông nguån kinh phÝ . Rñi ro kiÓm to¸n: Nguån kinh phÝ ®­îc sö dông cã thÓ bÞ ghi t¨ng (gi¶m) do h¹ch to¸n lÉn lén gi÷a c¸c nguån, kh«ng ph¶n ¸nh c¸c nguån thu viÖn trî, tµi trî, x¸c ®Þnh ch­a ®Çy ®ñ sè ®­îc bæ sung tõ ho¹t ®éng sù nghiÖp, sö dông kinh phÝ kh«ng ®óng dù to¸n ®­îc duyÖt, kh«ng ®óng môc ®Ých, ®èi t­îng vµ quyÕt to¸n kh«ng tu©n thñ chÕ ®é quy ®Þnh . Ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: KiÓm to¸n viªn tiÕn hµnh kiÓm tra, ®èi chiÕu c¸c c¨n cø x©y dùng vµ thùc hiÖn dù to¸n cña ®¬n vÞ, sau ®ã so s¸nh víi c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh cña nhµ n­íc, nh»m x¸c ®Þnh nguyªn nh©n t¨ng, gi¶m. Cô thÓ: VÒ sè d­ ®Çu kú: KiÓm tra viÖc chuyÓn sè d­ cuèi kú n¨m tr­íc sang kú nµy, ®èi chiÕu víi sè d­ tiÒn göi cã x¸c nhËn cña kho b¹c nhµ n­íc, ng©n hµng, sè d­ tiÒn mÆt, vËt t­, hµng ho¸ tån kho, c«ng nî ph¶i thu, ph¶i tr¶ trªn b¶ng c©n ®èi tµi kho¶n kÕ to¸n, sæ c¸i vµ tiÕn hµnh c©n ®èi gi÷a c¸c nguån… VÒ kinh phÝ ®­îc cÊp so víi dù to¸n: KiÓm tra viÖc ph¶n ¸nh trªn sæ kÕ to¸n víi sæ thùc rót ë kho b¹c nhµ n­íc so víi dù to¸n ®­îc duyÖt còng nh­ víi h¹n møc ®­îc th«ng b¸o VÒ kinh phÝ ®­îc sö dông trong n¨m: KiÓm tra sè thùc rót t¹i kho b¹c trªn b¶ng ®èi chiÕu h¹n møc kinh phÝ gi÷a ®¬n vÞ víi kho b¹c, sè cÊp ph¸t b»ng lÖnh chi, sè bæ sung b»ng nguån thu sù nghiÖp, c¸c nguån kinh phÝ kh¸c (nÕu cã) VÒ kinh phÝ ®· sö dông trong n¨m: C¨n cø vµo chøng tõ, kiÓm tra chi tiÕt theo tõng môc chi, sau ®ã ®èi chiÕu víi sè liÖu quyÕt to¸n cña ®¬n vÞ ®Ó x¸c ®Þnh møc ®é hîp lý cña c¸c kho¶n chi, còng nh­ viÖc chÊp hµnh c¸c quy ®Þnh cña nhµ n­íc. VÒ sè d­ cuèi kú: KiÓm tra sè kinh phÝ ch­a sö dông theo tõng nguån kinh phÝ ®Ó ®­a ra kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ cô thÓ cho tõng nguån kinh phÝ cßn ch­a sö dông cuèi kú + KiÓm to¸n c¸c kho¶n thu sù nghiÖp vµ thu kh¸c: . §¸nh gi¸ hÖ thèng kiÓm so¸t néi bé: §¬n vÞ cã ban hµnh quy chÕ qu¶n lý c¸c nguån thu sù nghiÖp theo chÕ ®é quy ®Þnh hay kh«ng, më cã ®Çy ®ñ c¸c lo¹i sæ kÕ to¸n ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng nguån thu sù nghiÖp hay kh«ng . Rñi ro kiÓm to¸n: C¸c kho¶n thu kh«ng ®­îc ghi ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi vµo c¸c tµi kho¶n kÕ to¸n, kh«ng ®­îc ph©n lo¹i râ rµng lµm c¨n cø x¸c ®Þnh chªnh lÖch thu, chi hoÆc ghi lÉn lén c¸c kho¶n thu, thu kh«ng ®óng møc quy ®Þnh, më sæ riªng ®Ó theo dâi kh«ng quyÕt to¸n vµo Ng©n s¸ch nhµ n­íc, kh«ng thùc hiÖn ®Çy ®ñ nghÜa vô víi Ng©n s¸ch nhµ n­íc… . Ph­¬ng ph¸p kiÓm to¸n: KiÓm to¸n viªn c¨n cø vµo b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng sù nghiÖp cã thu, sæ c¸i TK 511 "C¸c kho¶n thu", sæ chi tiÕt c¸c kho¶n thu ®Ó tiÕn hµnh ®èi chiÕu sè liÖu kÕt hîp víi viÖc xem xÐt c¸c tµi kho¶n liªn quan ®Õn ho¹t ®éng thu nh­ TK tiÒn mÆt, TK tiÒn göi kho b¹c… ®Ó kiÓm tra tæng sè thu vµ chi tiÕt ®èi víi tõng kho¶n thu cô thÓ, møc thu cña tõng kho¶n thu theo quy ®Þnh ®èi chiÕu víi chÕ ®é thu hiÖn hµnh, kiÓm tra viÖc h¹ch to¸n c¸c kho¶n thu, ®èi chiÕu gi÷a b¸o c¸o thu sù nghiÖp víi sæ kÕ to¸n, ®èi chiÕu gi÷a sè ph¶i nép, sè ®· nép, sè cßn ph¶i nép Ng©n s¸ch nhµ n­íc, sè ®­îc bæ sung nguån kinh phÝ víi quyÕt to¸n cña c¬ quan tµi chÝnh, c¬ quan thuÕ… * LËp b¸o c¸o kiÓm to¸n vµ th«ng b¸o kÕt qu¶ kiÓm to¸n: B¸o c¸o kiÓm to¸n lµ ý kiÕn ®¸nh gi¸ vµ kÕt luËn cña ®oµn kiÓm to¸n rót ra tõ c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n ®· thu thËp tõ c¸c x·, lµm c¨n cø cho viÖc ®­a ra c¸c ý kiÕn kÕt luËn vÒ c«ng t¸c qu¶n lý, ®iÒu hµnh cña x· trong viÖc lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch. Trªn c¬ së ®ã ®­a ra c¸c kiÕn nghÞ ®èi víi ®Þa ph­¬ng ph¸t huy nh÷ng mÆt tÝch cùc, kh¾c phôc, söa ch÷a nh÷ng mÆt tån t¹i còng nh­ kiÕn nghÞ víi c¬ quan qu¶n lý nhµ n­íc cã thÈm quyÒn hoµn thiÖn c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ tµi chÝnh. Trong giai ®o¹n nµy cÇn thùc hiÖn c¸c néi dung sau: - ChuÈn bÞ lËp b¸o c¸o kiÓm to¸n: lµ qu¸ tr×nh kiÓm to¸n viªn rµ so¸t, thu thËp vµ tæng hîp ®Çy ®ñ c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n, nh»m chuÈn bÞ ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn cho qu¸ tr×nh lËp b¸o c¸o kiÓm to¸n nh­: + Thu thËp ®Çy ®ñ c¸c hå s¬, tµi liÖu, sè liÖu cã liªn quan ®Õn cuéc kiÓm to¸n. Trªn c¬ së ®ã ®¸nh gi¸ kh¸i qu¸t c¸c tµi liÖu, sè liÖu ®· thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n + Ph©n tæ nghiªn cøu, tæng hîp sè liÖu, c¸c kÕt luËn, kiÕn nghÞ tõ c¸c biªn b¶n kiÓm to¸n. Trªn c¬ së ®ã kiÓm tra vµ rµ so¸t l¹i toµn bé c¸c biªn b¶n kiÓm to¸n, biªn b¶n x¸c nhËn sè liÖu… gi÷a tæ kiÓm to¸n víi Uû ban nh©n d©n x·, nhÊt lµ mét sè néi dung quan träng trong tµi liÖu lµm viÖc cña kiÓm to¸n viªn. + Dù kiÕn ph©n c«ng c¸c phÇn vµ phô biÓu cã liªn quan ®Õn c¸c kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ quan träng trong b¸o c¸o kiÓm to¸n, lµm c¬ së cho viÖc b¶o vÖ tr­íc l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc còng nh­ khi th«ng qua víi ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n - So¹n th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n: Lµ qu¸ tr×nh c¸c kiÓm to¸n viªn thùc hiÖn viÖc tæng hîp sè liÖu, t×nh h×nh tõ c¸c biªn b¶n kiÓm to¸n, b»ng chøng kiÓm to¸n. Trªn c¬ së ®ã dù th¶o c¸c néi dung b¸o c¸o kiÓm to¸n. Cô thÓ: + LËp ®Ò c­¬ng chi tiÕt theo c¸c néi dung ®· dù kiÕn trong b¸o c¸o kiÓm to¸n + Tæng hîp sè liÖu kiÓm to¸n tõ c¸c biªn b¶n kiÓm to¸n, b»ng chøng kiÓm to¸n vµ c¸c sè liÖu tæng hîp vÒ thu, chi ng©n s¸ch x· thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n vµo c¸c phô biÓu vµ mÉu biÓu theo quy ®Þnh + Dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n b»ng lêi v¨n phï hîp víi t×nh h×nh vµ sè liÖu ®· thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm to¸n + Th«ng qua dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n trong néi bé ®oµn kiÓm to¸n vµ víi l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc. Trªn c¬ së ®ã hoµn chØnh dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n ®Ó tr×nh l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt - XÐt duyÖt vµ c«ng bè b¸o c¸o kiÓm to¸n + XÐt duyÖt b¸o c¸o kiÓm to¸n: Trªn c¬ së b¸o c¸o kiÓm to¸n do l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc tr×nh, l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc chØ ®¹o c¸c bé phËn chuyªn m«n gióp viÖc thÈm ®Þnh, sau ®ã b¸o c¸o b»ng v¨n b¶n ®Ó tr×nh l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt theo 2 h­íng: NÕu ®¶m b¶o c¸c néi dung, môc tiªu cña cuéc kiÓm to¸n ®· ®­îc tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt nÕu kh«ng cã vÊn ®Ò g× lín hoÆc míi ph¸t sinh th× l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc cho phÐp göi ®Ó lÊy ý kiÕn cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n NÕu ch­a ®¶m b¶o c¸c néi dung, môc tiªu cña cuéc kiÓm to¸n ®· ®­îc tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt hoÆc cã vÊn ®Ò lín, míi ph¸t sinh th× tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc cho ý kiÕn chØ ®¹o ®Ó thùc hiÖn theo 2 h×nh thøc sau: . Yªu cÇu kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc hoµn chØnh l¹i dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n sau ®ã tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt l¹i . Tæ chøc cuéc häp ®Ó xÐt duyÖt ®èi víi c¸c b¸o c¸o kiÓm to¸n vÒ c¬ b¶n ®· ®¸p øng ®­îc néi dung vµ môc tiªu cña cuéc kiÓm to¸n, còng nh­ cã néi dung quan träng hoÆc cã vÊn ®Ò míi ph¸t sinh cÇn xin ý kiÕn chØ ®¹o trùc tiÕp cña tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc. Sau khi b¸o c¸o ®· ®­îc tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc phª duyÖt hoÆc ®­îc phª duyÖt l¹i theo mét trong hai h×nh thøc trªn th× l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc cho phÐp göi ®Ó lÊy ý kiÕn cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n Trªn c¬ së ý kiÕn tham gia cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n, l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc cho ý kiÕn chØ ®¹o vÒ tõng néi dung ch­a ®­îc ®¬n vÞ kiÓm to¸n chÊp nhËn, hoÆc cßn cã ý kiÕn tr¸i ng­îc C¨n cø ý kiÕn chØ ®¹o cña tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc, l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc hoµn chØnh dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n ®Ó chuÈn bÞ c«ng bè víi ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n + C«ng bè b¸o c¸o kiÓm to¸n: B¸o c¸o kiÓm to¸n sau khi ®­îc hoµn chØnh, l·nh ®¹o kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc kÕ ho¹ch c«ng bè, kÕ ho¹ch c«ng bè gåm: §Þa ®iÓm c«ng bè, thêi gian c«ng bè, thµnh phÇn tham dù, kÕ ho¹ch c«ng bè (th«ng qua dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n, ý kiÕn tham gia cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n hoÆc c¸c c¬ quan chøc n¨ng cã liªn quan, ý kiÕn gi¶i tr×nh cña ®oµn kiÓm to¸n nhµ n­íc, ý kiÕn kÕt luËn cña tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc); hoµn thiÖn b¸o c¸o kiÓm to¸n theo ý kiÕn kÕt luËn cña tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc ®Ó ph¸t hµnh + Ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n: ViÖc ph¸t hµnh b¸o c¸o kiÓm to¸n ®Õn c¸c ®èi t­îng cã liªn quan ®­îc thùc hiÖn theo quy ®Þnh cña tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc vµ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh kh¸c cña nhµ n­íc + L­u tr÷ hå s¬ kiÓm to¸n: Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña kiÓm to¸n nhµ n­íc, viÖc l­u tr÷ hå s¬ kiÓm to¸n do c¸c kiÓm to¸n chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc thùc hiÖn ®Ó viÖc l­u tr÷ khoa häc vµ ®¸p øng ®­îc c¸c nhu cÇu tra cøu vÒ sau. Do ®ã hå s¬ kiÓm to¸n ph¶i ®­îc l­u tr÷ bao gåm: . Toµn bé c¸c hå s¬ tµi liÖu cã liªn quan ®Õn cuéc kiÓm to¸n: §Ò c­¬ng, b¸o c¸o kh¶o s¸t, quyÕt ®Þnh thµnh lËp ®oµn kiÓm to¸n nhµ n­íc, th«ng b¸o kÕ ho¹ch kiÓm to¸n, c¸c b»ng chøng kiÓm to¸n, biªn b¶n kiÓm to¸n… . Dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc lÇn 1 hoÆc lÇn 2 (nÕu cã); ý kiÕn chØ ®¹o cña tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc vÒ viÖc hoµn thiÖn b¸o c¸o kiÓm to¸n, dù th¶o b¸o c¸o kiÓm to¸n sau khi hoµn thiÖn (tr­íc vµ sau khi lÊy ý kiÕn cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n) . ý kiÕn tham gia cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n hoÆc c¸c ngµnh chøc n¨ng cã liªn quan . B¸o c¸o kiÓm to¸n ®· ®­îc tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc cho ph¸t hµnh * KiÓm tra ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc: Tæ chøc kiÓm tra ®¬n vÞ thùc hiÖn c¸c kiÕn nghÞ cña ®oµn kiÓm to¸n nhµ n­íc lµ c«ng viÖc kh«ng thÓ thiÕu ®­îc, nh»m n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu lùc cña c¸c cuéc kiÓm to¸n. §ång thêi th«ng qua viÖc kiÓm tra tiÕn hµnh so¸t xÐt l¹i toµn bé c¸c kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ mµ ®oµn kiÓm to¸n nhµ n­íc ®· ®­a ra cã phï hîp vµ chÝnh x¸c víi thùc tr¹ng cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n hay kh«ng, trªn c¬ së ®ã ®Ò xuÊt vµ kiÕn nghÞ víi l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc cã biÖn ph¸p chÊn chØnh vµ hoµn thiÖn trong thêi gian tíi. - C¬ quan thùc hiÖn kiÓm tra: Theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña c¬ quan kiÓm to¸n nhµ n­íc, nhiÖm vô nµy ®­îc giao cho c¸c kiÓm to¸n chuyªn ngµnh vµ kiÓm to¸n khu vùc cã tr¸ch nhiÖm tæ chøc viÖc kiÓm tra, theo dâi t×nh h×nh thùc hiÖn kiÕn nghÞ cña c¸c ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n do ®¬n vÞ m×nh kiÓm to¸n - KÕ ho¹ch vµ néi dung kiÓm tra:C¨n cø vµo b¸o c¸o, biªn b¶n kiÓm to¸n ®· ®­îc ph¸t hµnh, kiÓm to¸n nhµ n­íc chuyªn ngµnh hoÆc khu vùc lËp kÕ ho¹ch vµ néi dung kiÓm tra, tr×nh tæng kiÓm to¸n nhµ n­íc quyÕt ®Þnh gåm: + KÕ ho¹ch kiÓm tra: X¸c ®Þnh môc ®Ých, yªu cÇu X¸c ®Þnh ph¹m vi kiÓm tra: Quy m« cuéc kiÓm tra theo tõng lÜnh vùc, sè ®¬n vÞ ph¶i tiÕn hµnh kiÓm tra viÖc thùc hiÖn kiÕn nghÞ Thêi gian vµ ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh kiÓm tra Bè trÝ ph­¬ng tiÖn vµ nh©n lùc cho cuéc kiÓm tra + Néi dung kiÓm tra: KiÓm tra thêi h¹n vµ néi dung b¸o c¸o cña ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n göi kiÓm to¸n nhµ n­íc (nÕu cã), so víi quy ®Þnh trong biªn b¶n, b¸o c¸o kiÓm to¸n ViÖc chÊp hµnh c¸c kiÕn nghÞ cña ®¬n vÞ ®· ®­îc kiÓm to¸n ®Ó x¸c ®Þnh nh÷ng néi dung mµ ®¬n vÞ ch­a hoÆc kh«ng thùc hiÖn (nguyªn nh©n chñ quan, kh¸ch quan), trong ®ã ®i s©u kiÓm tra nh÷ng kÕt luËn, kiÕn nghÞ mµ ®¬n vÞ kh«ng thùc hiÖn do nguyªn nh©n kh¸ch quan nh­: kh«ng chÝnh x¸c so víi luËt ®Þnh g©y thiÖt h¹i cho nhµ n­íc còng nh­ b¶n th©n ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n, kiÕn nghÞ kh«ng ®óng thÈm quyÒn… Thu thËp c¸c b»ng chøng cã liªn quan ®Õn c¸c kÕt luËn vµ kiÕn nghÞ ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n ®· thùc hiÖn LËp biªn b¶n kiÓm tra thùc hiÖn kiÕn nghÞ, trªn c¬ së ®ã lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kiÓm tra tr×nh l·nh ®¹o kiÓm to¸n nhµ n­íc, sau ®ã th«ng qua víi l·nh ®¹o ®Þa ph­¬ng còng nh­ göi cho c¸c c¬ quan chøc n¨ng theo quy ®Þnh - LËp b¸o c¸o kÕt qu¶ kiÓm tra thùc hiÖn kiÕn nghÞ kiÓm to¸n: + Môc ®Ých: B¸o c¸o kÕt qu¶ kiÓm tra ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc ®Çy ®ñ c¸c néi dung mµ ®¬n vÞ ®­îc kiÓm to¸n ch­a hoÆc kh«ng thùc hiÖn theo kiÕn nghÞ cña ®oµn kiÓm to¸n + C¨n cø lËp b¸o c¸o kiÓm tra: C¸c biªn b¶n kiÓm tra vµ c¸c b»ng chøng kh¸c thu thËp ®­îc trong qu¸ tr×nh kiÓm tra C¸c chuÈn mùc kiÓm to¸n, b»ng chøng kiÓm to¸n KÕt luËn Ng©n s¸ch nhµ n­íc lµ kh©u tµi chÝnh tËp trung quan träng nhÊt, lµ kÕ ho¹ch tµi chÝnh c¬ b¶n, tæng hîp cña Nhµ n­íc. Ng©n s¸ch nhµ n­íc gi÷ vai trß chñ ®¹o trong hÖ thèng tµi chÝnh vµ cã tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ quèc d©n theo ®Þnh h­íng x· héi chñ nghÜa. Víi tÇm quan träng trªn nªn luËt Ng©n s¸ch nhµ n­íc ®· ®­îc Quèc héi kho¸ 9 th«ng qua ngµy 20/03/1996 nh»m qu¶n lý thèng nhÊt nÒn tµi chÝnh quèc gia, x©y dùng Ng©n s¸ch nhµ n­íc lµnh m¹nh, cñng cè kû luËt tµi chÝnh, sö dông tiÕt kiÖm, cã hiÖu qu¶ tiÒn cña Nhµ n­íc, t¨ng tÝch luü ®Ó x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®Êt n­íc, ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, n©ng cao ®êi sèng nh©n d©n. Do ®ã nhÊt thiÕt ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra, kiÓm so¸t trong c¸c kh©u lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc cña c¸c ®Þa ph­¬ng ®­îc giao nhiÖm vô thu, chi vµ sö dông ng©n s¸ch nh»m n©ng cao vai trß cña Ng©n s¸ch nhµ n­íc nãi chung, ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng nãi riªng, ®Æc biÖt lµ ë mét tØnh ®· tõng x¶y ra t×nh tr¹ng mÊt æn ®Þnh nh­ ë Th¸i B×nh. §Ó thùc hiÖn tèt chøc n¨ng kiÓm tra, kiÓm so¸t trong giai ®o¹n hiÖn nay, t¨ng c­êng kû luËt tµi chÝnh trong lÜnh vùc thu, chi, sö dông Ng©n s¸ch nhµ n­íc ë ®Þa ph­¬ng nh»m n©ng cao vai trß vµ tÝnh chñ ®éng cña ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng, gãp phÇn lµm lµnh m¹nh ho¸ nÒn tµi chÝnh quèc gia, gi÷ v÷ng kû c­¬ng, kû luËt trong viÖc qu¶n lý, ®iÒu hµnh, chi tiªu vµ sö dông tiÕt kiÖm, hiÖu qu¶ c¸c nguån lùc tµi chÝnh Nhµ n­íc lµ ®iÒu hÕt søc cÇn thiÕt vµ cÊp b¸ch. §Ó thùc hiÖn ®­îc vÊn ®Ò nµy th× vÊn ®Ò mÊu chèt lµ ph¶i kiÓm tra, kiÓm so¸t ®­îc quy tr×nh lËp, chÊp hµnh vµ quyÕt to¸n ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng theo h­íng chuyªn s©u, chi tiÕt c¸c néi dung kiÓm tra, kiÓm so¸t sÏ gãp phÇn n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý vÜ m« cña Nhµ n­íc ®èi víi viÖc sö dông c¸c nguån lùc, ®Æc biÖt lµ nguån lùc tµi chÝnh - tµi s¶n c«ng cña ®Êt n­íc vµ cßn gãp phÇn cñng cè niÒm tin cña nh©n d©n ®èi víi chÝnh quyÒn Nhµ n­íc ë c¬ së. Nh÷ng ®ãng gãp cña chuyªn ®Ò thÓ hiÖn ë mét sè néi dung: - X©y dùng, ®æi míi qu¸ tr×nh kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc lËp dù to¸n Ng©n s¸ch nhµ n­íc t¹i c¸c x·, ph­êng, thÞ trÊn s¸t víi t×nh h×nh thùc tÕ ®Þa ph­¬ng nh»m gióp cho viÖc lËp dù to¸n ®óng theo quy ®Þnh, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc thùc hiÖn dù to¸n theo ®óng dù to¸n ®· lËp, h¹n chÕ viÖc ®iÒu chØnh dù to¸n. - X©y dùng, ®æi míi qu¸ tr×nh kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc chÊp hµnh dù to¸n ng©n s¸ch x· ®Ó qu¶n lý c¸c kho¶n thu, chi ng©n s¸ch x· theo ®óng luËt ng©n s¸ch, ®¶m b¶o gi÷ v÷ng kû luËt tµi chÝnh trong lÜnh vùc qu¶n lý thu, chi ng©n s¸ch x· ®ång thêi ®¸p øng ®­îc yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi t¹i ®Þa ph­¬ng. - X©y dùng, ®æi míi qu¸ tr×nh kiÓm tra, kiÓm so¸t viÖc thùc hiÖn quyÕt to¸n ng©n s¸ch x·, hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý tµi chÝnh ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng nh»m n©ng cao tÝnh chñ ®éng cña ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng, tõ ®ã lµm cho ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng thùc sù trë thµnh c«ng cô h÷u hiÖu cña chÝnh quyÒn nhµ n­íc cÊp c¬ së trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, æn ®Þnh t×nh h×nh chÝnh trÞ ®Þa ph­¬ng. Trªn ®©y lµ mét sè ®ãng gãp cña chuyªn ®Ò. Do tr×nh ®é vµ thêi gian nghiªn cøu nªn nh÷ng ®ãng gãp cña chuyªn ®Ò cßn h¹n chÕ. V× vËy em rÊt mong nhËn ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c nhµ khoa häc vµ nh÷ng ng­êi quan t©m ®Õn chuyªn ®Ò ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Môc lôc