Chuyên đề Thực trạng và Giải pháp thu hút FDI vào Việt Nam

Lời nói đầu Thực hiện đường lối đúng đắn của Đảng và Nhà nước đã đề ra từ Đại hội Đảng lần thứ VI, nền kinh tế nước ta đã có sự chuyển biến lớn từ một nền kinh tế kế hoạch hoá tập trung bao cấp sang nền kinh tế thị trường có sự điều tiết vĩ mô của Nhà nước, theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Điều đó đã tạo ra một môi trường tốt để cho các thành phần kinh tế khác nhau hoạt động, phát triển và có điều kiện để khẳng định vai trò của mình trong sự phát triển chung của đất nước. Tuy nhiên, do Việt nam trong một thời kỳ dài phát triển kinh tế theo hình thức kế hoạch hoá tập chung bao cấp nên khi chuyển sang cơ chế thị trường thì sự phát triển kinh tế gặp rất nhiều khó khăn do cơ sở vật chất, hạ tầng kỹ thuật.v.v.còn quá nghèo nàn, lạc hậu. Để giải quyết vấn đề khúc mắc đó Đảng và Nhà nước ta đã đề ra rất nhiều chủ trương đường lối sao cho sớm tạo ra được hạ tầng cơ sở vật chất, kỹ thuật phát triển để đáp ứng nhu cầu phát triển chung của nền kinh tế nước ta. Dưới nhiều hình thức khác nhau trong những năm qua, Việt nam đã huy động được một khối lượng lớn vốn để đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng như huy động vốn trong nước, vay ưu đãi của các chính phủ và các tổ chức quốc tế nhưng hiệu quả và ưu việt hơn cả là hình thức huy động đầu tư trực tiếp nước ngoài. Vì ở hình thức này, nước sở tại sẽ được đầu tư vốn xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật tiên tiến, không phải lo trả nợ những khoản nợ kếch sù và sự phụ thuộc về chính trị. Trong thời gian qua ( khoảng 15 năm thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài ) Việt nam đã đạt được kết quả đáng kể tuy nhiên nếu so với các nước trong khu vực và trên thế giới thì kết quả đó thật khiêm tốn. Nhận thức được vai trò quan trọng của đầu tư trực tiếp nước ngoài ( FDI ) và thực tế hoạt động của hình thức này ở Việt nam nên em đã chọn đề tài: “ Thực trạng và Giải pháp thu hút FDI vào Việt nam ’’ để làm bài thu hoạch thực tập chuyên đề ( chuyên đề thực tập ). Với ý tưởng muốn góp phần nhỏ vào việc tổng kết đánh giá khách quan vai trò ảnh hưởng tác động cũng như những ý nghĩa quan trọng của nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài đối với Việt nam, một trong những nước đang trong quá trình thực hiện mở cửa, mở rộng hợp tác quốc tế, hội nhập khu vực và thế giới. Đồng thời cũng muốn đưa ra một số giải pháp nhằm góp phần vào việc hoàn thiện chính sách để tích cực thu hút hơn nữa nguồn vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt nam trong thời gian tới. Mục lục Lời nói đầu 1 Chương I: Lý luận chung về đầu tư trực tiếp nước ngoài 3 I. Đầu tư trực tiếp nước ngoài và đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài 3 1. Khái niệm 3 1.1. Về mặt kinh tế 5 1.2. Về mặt pháp lý 5 2. Đặc điểm của đầu tư trực tiếp nước ngoài 98 II. Vai trò của đầu tư trực tiếp nước ngoài 9 1. Vai trò của FDI đối với nhập khẩu FDI 10 1.1. Đối với các nước công nghiệp phát triển 10 1.2. Đối với các nước đang phát triển 10 2. Vai trò của FDI đối với nước xuất khẩu FDI 12 3. Vai trò của FDI đối với việc phát triển kinh tế Việt Nam 14 III. Các hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài 17 1. Hợp tác kinh doanh trên cơ sở hợp đồng (hoặc hợp đồng - hợp tác - kinh doanh ) 17 2. Doanh nghiệp liên doanh 18 3. Doanh nghiệp vốn nước ngoài 18 IV. Kinh nghiệm của một số nước trong khu vực và trên thế giới trong việc huy động và sử dụng FDI 18 1. Trung Quốc 18 2. Inđônêsia 19 3. Singapore 20 4. Thái Lan 21 5. Malaysia 21 Chương II: Thực trạng của đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam giai đoạn 2000 - 2003 22 I. Thực trạng của đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam giai đoạn 2000 - 2003 22 1. Số dự án và số vốn đầu tư 22 2. Quy mô của các dự án 25 3. Cơ cấu đầu tư của các dự án 26 3.1. Cơ cấu đầu tư theo ngành 26 3.2. Cơ cấu đầu tư theo vùng lãnh thổ 29 4. Hình thức đầu tư 33 5. Đối tác đầu tư 36 II. Đánh giá tác động của FDI đến sự phát triển kinh tế Việt Nam 39 1. Lợi thế của Việt Nam trong quá trình thu hút FDI 39 1.1. Về môi trường chính trị xã hội 39 1.2. Về môi trường kinh tế 40 1.3. Về môi trường pháp lý 40 2. Đánh giá tác động của FDI vào sự phát triển kinh tế Việt Nam 44 2.1. Ưu điểm 44 2.2. Nhược điểm của FDI đối với sự phát triển kinh tế Việt Nam 61 3. Một số hạn chế trong việc thu hút vốn FDI vào Việt Nam 62 3.1. Quan điểm giải quyết các vấn đề cụ thể về FDI còn chưa thống nhất 62 3.2. Hệ thống pháp luật, chính sách thiếu tính đồng bộ 63 3.3. Công tác quy hoạch còn chậm, chất lượng chưa cao 63 3.4. Công tác quản lý Nhà nước đối với FDI còn nhiều bất cập 65 3.5. Cán bộ là khâu quyết định nhưng đang là khâu yếu nhất 65 3.6. Hiệu quả kinh tế - xã hội của khu vực FDI còn thấp 65 Chương III: Định hướng và giải pháp thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam 67 I. Quan điểm của Đảng và Nhà nước về thu hút đầu tư trực tiếp nước ngoài vào Việt Nam giai đoạn 2004 - 2010 67 1. Quan điểm của Đảng và nhà nước về nhu cầu FDI trong giai đoạn 2004 - 2010 67 2. Định hướng của Đảng và nhà nước về FDI trong giai đoạn 2004 - 2010 68 II. Một số giải pháp thu hút vốn FDI vào Việt Nam 70 1. Hoàn thiện hệ thống pháp luật, cơ chế chính sách về đầu tư trực tiếp nước ngoài 70 2. Đảm bảo môi trường chính trị - xã hội ổn định cho hoạt động thu hút FDI 73 3. Kiên quyết đấu tranh chống tham nhũng ở tất cả các khâu, các cấp 74 4. Tăng cường sự lãnh đạo của Đảng, hoạt động của công đoàn 75 5. Nâng cao hiệu quả quản lý nhà nước đối với hoạt động FDI 76 Kết luận 77 Danh mục tài liệu tham khảo 78

81 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1551 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Chuyên đề Thực trạng và Giải pháp thu hút FDI vào Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

ó träng ®a nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn nh»m ®em l¹i n¨ng xuÊt lao ®éng cao, c¹nh tranh ®îc víi nh÷ng s¶n phÈm trong níc ®Ó thu ®îc lîi nhuËn cao. Nhng còng nhê ®ã mµ níc ta còng thu hót ®îc nhiÒu thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i gãp phÇn n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt cña c¸c c¬ së hiÖn cã, t¹o ra n¨ng lùc s¶n xuÊt míi trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. Thªm vµo ®ã, nh÷ng chñ ®Çu t níc ngoµi cßn t¹o ra lîi Ých kh¸c nhau vÒ mÆt c«ng nghÖ: øng dông thµnh c«ng nh÷ng c«ng nghÖ cò cña c¸c níc ph¸t triÓn vµo nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn còng nh ®a ra ®îc nh÷ng c¶i tiÕn Ýt tèn kÐm ¸p dông ë nh÷ng quy m« nhá. H¬n n÷a sù xuÊt hiÖn cña nh÷ng doanh nghiÖp níc ngoµi víi nh÷ng kü thuËt vµ c«ng nghÖ u viÖt ®· t¹o ra mét ¸p lùc c¹nh tranh buéc c¸c doanh nghiÖp trong níc ph¶i c¶i tiÕn c«ng nghÖ, kü thuËt, gãp phÇn n©ng cao tr×nh ®é chung cho nÒn kinh tÕ quèc d©n. Ngoµi ra do ¶nh hëng cña ®Çu t trùc tiÕp lµ h×nh thøc du nhËp vèn kh«ng ph¸t sinh nh÷ng kho¶n nî míi, cho nªn trong ®iÒu kiÖn nguån tÝch luü ngo¹i tÖ cßn eo hÑp, nî níc ngoµi nhiÒu, nÕu c¸c níc ®ang ph¸t triÓn tranh thñ chuyÓn giao c«ng nghÖ theo h×nh thøc nµy th× sÏ gi¶m ®îc kho¶n nî lín tÝch tô trong t¬ng lai. ë níc ta viÖc chuyÓn giao kü thuËt, c«ng nghÖ th«ng qua ®Çu t níc ngoµi cã thÓ ®îc thÓ ®îc thùc hiÖn díi d¹ng: hîp ®éng x©y dùng kinh doanh vµ chuyÓn giao, doanh nghiÖp liªn doanh, hîp ®ång - hîp t¸c - kinh doanh, doanh nghiÖp 100% vèn níc ngoµi. Trong thêi gian qua viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ trªn ®¹t ®îc nh÷ng kÕt qu¶: Trong mét sè dù ¸n ®Çu t ®· vµ ®ang cã chuuyÓn giao c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµ kü thuËt hiÖn ®¹i. Ch¼ng h¹n nh trong c¸c dù ¸n kh¶ thi vÒ dÇu khÝ, nhiÒu thiÕt bÞ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi nh BHP Petroleum, CRA cña óc vµ c¸c c«ng ty kh¸c cña Liªn x« cò, Mü, Hµ lan, Ph¸p, Italia, Anh, Ên ®é ®· ®îc ®a vµo níc ta ®Ó thùc hiÖn th¨m dß khai th¸c dÇu khÝ. Trong lÜnh vùc bu chÝnh viÔn th«ng, chØ trong thêi gian ng¾n c¸c thiÕt bÞ cña c«ng ty OTCUT ®· ®îc ®a vµo níc ta ®Ó l¾p ®Æt ®µi th«ng tin viÔn th«ng vÖ tinh ®Çu tiªn, hÖ Itelsat ®êng kÝnh ¨ng ten 7,5 m t¹i thµnh phè Hå ChÝ Minh (1987) ,...vµ ®Õn n¨m 1993 c«ng ty ®· t¨ng vèn ®Çu t cho dù ¸n ®Æt hÖ thèng c¸p quang bªn Th¸i Lan - ViÖt Nam - Hång k«ng ®Ó më réng c¸c ph¬ng tiÖn viÔn th«ng ë Hµ néi vµ thµnh phè Hå ChÝ Minh. Cã thÓ nãi hiÖn nay nhê më réng hÖ thèng FDI mµ ngµnh Bu chÝnh viÔn th«nh ViÖt nam míi cã kh¶ n¨ng s¶n xuÊt, l¾p r¸p c¸c thiÕt bÞ c¬ b¶n cung cÊp cho m¹ng líi th«ng tin nh: thiÕt bÞ Viba sè b¨ng réng vµ hÑp lo¹i 2,4,8.34 Mb/s; hÖ thèng v« tuyÕn ®a tiÕp xóc kü thuËt sè; c¸p th«ng tin, c¸p quang, tæng ®µi ®iÖn tö kü thuËt sè...§©y lµ nh÷ng c«ng nghÖ, kü thuËt thuéc hÖ tiªn tiÕn trªn thÕ giíi. Ngoµi hai lÜnh vùc trªn trong s¶n xuÊt mét sè ngµnh kh¸c nh ®iÖn tö, tin häc, l¾p r¸p «t«, xe m¸y, s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu...th× c¸c kü thuËt tiªn tiÕn, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i còng ®îc vËn hµnh hoÆc ®ang ®îc l¾p r¸p. §a sè c¸c dù ¸n cßn l¹i tuy cha ph¶i cã c«ng nghÖ kü thuËt míi vµ cao so víi thÕ giíi, nhng nãi chung ®Òu cã tr×nh ®é c«ng nghÖ cao h¬n so víi c¸i cã cña ViÖt nam, trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn c¸c dù ¸n trång chuèi, nÊm, trång rau theo ph¬ng ph¸p c«ng nghÖ sinh häc tiªn tiÕn, nu«i t«m níc theo ph¬ng ph¸p c«ng nghiÖp; c¸c dù ¸n x©y dùng kh¸ch s¹n 4 - 5 sao víi tiÖn nghi kh¸ ®Çy ®ñ, s¶n xuÊt mét sè hµng tiªu dïng, thùc phÈm... Nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn trªn ®· gãp phÇn n©ng cao n¨ng xuÊt lao ®éng ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ chung cho nÒn kinh tÕ níc ta. ChÝnh nhê vËy, chÊt lîng s¶n phÈm thêi gian qua còng ®· cã nh÷ng tiÕn bé râ rÖt, nhiÒu mÆt hµng ViÖt nam kh«ng chØ chiÕm ®îc lßng tin cña kh¸ch hµng trong níc mµ cßn t×m ®îc chç ®øng trªn thÞ trêng thÕ giíi. Sù ®a d¹ng, phong phó cña nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng vµ t¨ng nhanh trong kim ng¹ch xuÊt khÈu trong c¸c ngµnh dÖt may, chÕ biÕn n«ng l©m thæ s¶n, thùc phÈm, s¶n xuÊt l©m nghiÖp, ng nghiÖp... lµ nhê vµo sù ®ãng gãp to lín cña viÖc ®æi míi thiÕt bÞ. Tãm l¹i, mÆc dï c¸c dù ¸n cßn ®ang trong giai ®o¹n ®Çu thùc hiÖn, nªn viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ míi vµo ViÖt nam cha ®îc bao, nh÷ng kÕt qu¶ mµ c¸c dù ¸n ®ang ho¹t ®éng ®· ®¹t ®îc cïng víi nh÷ng dù ¸n kh¸c ®ang chuÈn bÞ ®îc thùc hiÖn cho chóng ta thÊy ®îc ý nghÜa lín lao cña FDI ®èi víi viÖc ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ. ViÖt nam tuy kh«ng giµu cã nhng l¹i cã mét sè tµi nguyªn quan träng. Víi sù ph¸t triÓn cña cuéc c¸ch m¹ng c«ng nghiÖp hiÖn nay th× gi¸ trÞ cña nguån tµi nguyªn ®ã ngµy cµng gi¶m. Khi chóng ta kh«ng ®ñ vèn vµ kü thuËt ®Ó khai th¸c vµ chÕ biÕn, FDI sÏ gióp chóng ta khai th¸c vµ sö dông c¸c tµi nguyªn ®ã. Ngoµi ra, chóng ta cha cã nh÷ng ngµnh c«ng nghiÖp quan träng nhÊt cña t¬ng lai nh: kü thuËt vi ®iÖn tö, kü thuËt sinh häc, c«ng nghÖ vËt liÖu míi, hµng kh«ng d©n dông, r«bèt vµ m¸y c«ng cô,...ChÝnh nh÷ng c«ng ty níc ngoµi ( ®Æc biÖt lµ nh÷ng c«ng ty cña Mü vµ NhËt b¶n) vµo ViÖt nam sÏ mang ®Õn cho chóng ta nh÷ng ngµnh ®ã, còng cã nghÜa mang ®Õn cho chóng ta nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn nhÊt. 2.1.6. FDI víi viÖc n©ng cao tr×nh ®é n¨ng lùc qu¶n lý , ®iÒu hµnh doanh nghiÖp Trong m«i trêng c¹nh tranh cña nÒn kinh tÕ hµng hãa nhiÒu thµnh phÇn vËn ®éng theo c¬ chÕ thÞ trêng th× sù thµnh b¹i cña ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh phô thuéc vµo tr×nh ®é, n¨ng lùc ®iÒu hµnh cña c¸c doanh nghiÖp, mét lo¹i vèn v« h×nh cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh nhÊt. §Ó ®iÒu hµnh tèt doanh nghiÖp ®ßi hái c¸c nhµ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¶i cã kiÕn thøc vµ kh¶ n¨ng t¬ng ®èi toµn diÖn, trong ®ã yªu cÇu c¬ b¶n ®èi c¸c doanh nghiÖp lµ ph¶i cã kiÕn thøc khoa häc, kü thuËt vµ kiÕn thøc vÒ khoa häc qu¶n lý. ThÕ nhng nh×n chung, tr×nh ®é qu¶n lý ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cña c¸c nhµ doanh nghiÖp níc ta hiÖn nay cßn rÊt yÕu kÐm mµ nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do ®îc ®µo t¹o trong c¬ chÕ tËp chung quan liªu bao cÊp. Trong c¬ chÕ cò, tr×nh ®é qu¶n ký kinh tÕ kh«ng ®îc ®a lªn ngang tÇm x· héi ho¸ s¶n xuÊt kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tæ chøc phèi hîp c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt x· héi, trong khi l¹i kh«ng tÝnh to¸n ®Çy ®ñ ®Õn lîi Ých kinh tÕ vµ quyÒn tù chñ cña doanh nghiÖp, nªn ®· biÕn doanh nghiÖp thµnh mét c¬ cÊu chÊp hµnh, chØ biÕt s¶n xuÊt theo mÖnh lÖnh cña trªn, cßn cung øng vµ tiªu thô ®· cã Nhµ níc vµ ngêi kh¸c lo. Trong ®iÒu kiÖn ®ã, c¸c nhµ qu¶n lý-ngêi chØ huy chØ chÊp hµnh mÖnh lÖnh cña cÊp trªn, kh«ng cÇn hoÆc Ýt cÇn tÝnh to¸n kinh doanh. ChuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, chØ cã mét sè Ýt nhµ doanh nghiÖp ViÖt nam cha ®îc ®µo t¹o, båi dìng vÒ qu¶n lý kinh tÕ, xa l¹ víi kiÕn thøc vµ kh¸i niÖm c¬ b¶n vÒ thÞ trêng. C¬ chÕ thÞ trêng ®ßi hái mçi doanh nghiÖp nhµ níc hay doanh nghiÖp t nh©n ®Òu ph¶i tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. §iÓm næi bËt nhÊt lµ quyÒn tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ tµi chÝnh cña doanh nghiÖp trong ®iÒu kiÖn Nhµ níc xo¸ bá bao cÊp. trong ®iÒu kiÖn ®ã ®Ó ®¹t ®îc môc ®Ých sinh lêi, tèi ®a lîi nhuËn, bÝ quyÕt thµnh c«ng cña c¸c nhµ doanh nghiÖp tríc hÕt phô thuéc vµo kh¶ n¨ng ph©n tÝch, am hiÓu m«i trêng kinh doanh, tõ ®ã mét c¸ch nhÊt qu¸n, n¨ng ®éng vµ linh ho¹t. Tuy nhiªn, ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng chiÕn lîc kinh doanh, c¸c nhµ doanh nghiÖp ph¶i cã n¨ng lùc qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh doanh nghiÖp. ChuyÓn sang c¬ chÕ thÞ trêng, nÕu chóng ta vÉn duy tr× ®éi ngò c¸c nhµ doanh nghiÖp nh tríc ®©y th× ch¾c ch¾n hiÖu qu¶ kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nµy sÏ thÊp, ®ã lµ cha nãi ®Õn nhiÒu nhµ doanh nghiÖp do s¶n suÊt ra nh÷ng hµng ho¸ chÊt lîng thÊp, khong phï hîp víi thÞ hiÕu ngêi tiªu dïng, gi¸ thµnh cao, bÞ hµng ngo¹i c¹nh tranh ssÏ buéc ph¶i ngng s¶n xuÊt. V× vËy, mét yªu cÇu cÊp b¸ch ®Æt ra lµ ph¶i n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý, ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp níc ta. Trong têi gian qua, nhµ níc còng ®· cã nhiÒu biÖn ph¸p ®µo t¹o l¹i ®éi ngò doanh nghiÖp nh tæ chøc c¸c líp häc vÒ qu¶n ký kinh doanh, c©u l¹c bé doanh nghiÖp,...Bªn c¹nh ®ã, nhµ níc còng më nhiÒu trêng, líp ®µo t¹o thªm c¸c nhµ doanh nghiÖp míi. Song song víi nh÷ng biÖn ph¸p trªn th× viÖc t¨ng cêng FDI còng gãp phÇn rÊt lín vµo viÖc n©ng cao tr×ng ®é qu¶n lý ®iÒu hµnh doanh nghiÖp cho c¸c nhµ doanh nghiÖp. Trong c¸c doanh nghiÖp FDI, c¸c gi¸m ®èc thêng lµ nh÷ng nhµ qu¶n lý cña c¸c c«ng ty næi tiÕng, lµm ¨n ph¸t ®¹t tõ nhiÒu níc kh¸c nhau trªn thÕ giíi, cho nªn hä cã rÊt nhiÒu kinh nghiÖm vÒ qu¶n lý, ®iÒu hµnh doanh nghiÖp. Do ®ã, h¬n 4.000 c¸n bé ViÖt nam ho¹t ®éng trong c¸c doanh nghiÖp FDI, chñ yÕu lµ trong c¸c doanh nghiÖp liªn doanh, cã ®iÒu kiÖn häc hái kinh nghiÖm vµ ph¬ng ph¸p qu¶n lý, phong c¸ch ®iÒu hµnh cña c¸c nhµ qu¶n lý níc ngoµi ®Ó tõng bíc tÝch luü kiÕn thøc, n©ng cao ®îc n¨ng lùc cho m×nh. NhiÒu ngêi trong sè hä ®· tÝch luü ®îc kinh nghiÖm, ph¸t huy ®îc n¨ng lùc v¬n lªn ®¶m ®¬ng c«ng viÖc kh¸ tèt, dµnh ®îc sù tin tëng vµ kÝnh träng cña ®èi t¸c níc ngoµi khiÕn c¸c ®èi t¸c níc ngoµi ®· tin tëng giao phã mäi c«ng viÖc ®iÒu hµnh s¶n xuÊt, kinh doanh cho c¸n bé ViÖt nam. ViÖc thay thÕ c¸c c¸n bé qu¶n lý vµ c¸n bé kü thuËt ngêi níc ngoµi b»ng c¸n bé ViÖt nam lµ mét trong nh÷ng néi dung quan träng cña c¸c dù ¸n FDI. Th«ng thêng sau 3-5 n¨m ngêi ViÖt nam sÏ thay thÕ gÇn hÕt c¸c vÞ trÝ then chèt trong liªn doanh. Nh vËy, sau 10 n¨m thùc hiÖn luËt ®Çu t, chóng ta ®· cã mét ®éi ngò chuyªn gia giái trong tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc kinh tÕ-®ã lµ c¸i rÊt lín mµ chóng ta thu ®îc tõ FDI. Trong t¬ng lai, víi sù gia t¨ng cña c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI, chóng ta hy väng r»ng ®éi ngò c¸c nhµ doanh nghiÖp níc ta sÏ häc hái ®îc nhiÒu kinh nghiÖm cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi, lín m¹nh kh«ng nh÷ng vÒ sè lîng mµ cßn c¶ chÊt lîng, ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý, ®iÒu hµnh doanh nghiÖp trong c¬ chÕ thÞ trêng. 2.1.7. FDI víi viÖc khai th¸c tiÒm n¨ng cña ViÖt Nam. §Ó cã thÓ t¹o ra c¸c nguån lùc ph¸t triÓn kinh tÕ ®ßi hái ph¶i cã t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè vµo c¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt níc. Mét trong nhiÒu t¸c ®éng lµ th«ng qua FDI. TiÒm n¨ng cña ®Êt níc tõ nguån lao ®éng dåi dµo, gi¸ rÎ, vÞ trÝ ®Þa lý thuËn lîi, ®Õn nguån tµi nguyªn phong phó ®Òu høa hÑn nh÷ng nguån lùc lín ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Nhng nÕu chØ dùa vµo nguån vèn Ýt ái, kü thuËt c«ng nghÖ l¹c hËu ë níc ta th× chóng ta kh«ng thÓ nµo ph¸t huy ®îc hÕt kh¶ n¨ng kinh tÕ cña c¸c tiÒm n¨ng ®ã. V× thÕ trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y §¶ng vµ nhµ níc ta ®· t¨ng cêng khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt níc t¹o ra nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ. Tríc hÕt lµ viÖc sö dông lao ®éng. Nh ®· tr×nh bÇy ë trªn, tÝnh ®Õn cuèi n¨m 2001 nhê cã FDI mµ hµng n¨m doanh nghiÖp ®· ®îc më réng hoÆc x©y dùng míi ®· thu hót ®îc 634.661 lao ®éng vµo lµm viÖc. Thªm vµo ®ã cßn cã 10 v¹n lao ®éng kh¸c phôc vô tham gia x©y dùng c¬ b¶n, s¶n xuÊt nguyªn vËt liÖu vµ cung cÊp c¸c dÞch vô kh¸c phôc vô ®Çu t. Nh vËy, trong viÖc khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng vÒ lao ®éng, FDI mét mÆt ®· ®a ®îc mét sè lîng lín lao ®éng vµo s¶n xuÊt kinh doanh, mÆt kh¸c ®· t¸i t¹o l¹i nguån tiÒm n¨ng nµy cho ®Êt níc ta th«ng qua viÖc båi dìng, ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ cho ngêi lao ®éng. C¸c tiÒm n¨ng kh¸c còng nhê FDI cã FDI nªn còng ®îc sö dông nhiÒu h¬n vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. §¸ng kÓ nhÊt lµ viÖc khai th¸c kho¸ng s¶n, cho ®Õn nay ®· cã gÇn 40 giÊy phÐp cho c¸c tËp ®oµn dÇu khÝ lín cña thÕ giíi vµo th¨m dß, khai th¸c t¹i thÒm lôc ®Þa ViÖt nam theo h×nh thøc hîp ®ång ph©n chia s¶n phÈm. HiÖn nay c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi (kh«ng kÓ Vietsovpetro ) ®· ®Çu t 2,6 tû USD vµo kh©u th¨m dß. C«ng viÖc nµy ®· gióp ViÖt nam dÇn cã ®ñ c¬ së d÷ liÖu vÒ tr÷ lîng dÇu khÝ ®Ó cã thÓ x¸c ®Þnh chiÕn lîc ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp nµy ë níc ta. Bªn c¹nh dÇu khÝ cßn cã mét sè dù ¸n khai th¸c kho¸ng s¶n nh vµng, ®¸ quý, ®Êt hiÕm, níc kho¸ng... Ngoµi ra, cßn cã rÊt nhiÒu dù ¸n vÒ kh¸ch s¹n vµ di lÞch còng nh dù ¸n vÒ N«ng-L©m-Thuû s¶n, trong ®ã cã c¸c dù ¸n s©n g«n, nu«i t«m xuÊt khÈu, chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu, trång vµ chÕ biÕn cao su... còng cho thÊy ®îc kh¶ n¨ng khai th¸c c¸c tiÒm n¨ng vÒ ®Þa lý, ®iÒu kiÖn tù nhiªn cña ®Êt níc ta. Mét lîi Ých kh¸c n÷a cña FDI lµ cã kh¶ n¨ng sö dông kÕt hîp c¸c tiÒm n¨ng cña ®Êt níc. Trong phÇn lín c¸c dù ¸n ®Òu kÕt hîp sö dông lao ®éng t¹i chç cïng c¸c tiÒm n¨ng kh¸c. §Æc biÖt lµ trong c¸c dù ¸n nh s¶n xuÊt xi m¨ng Trµng kªnh, xi m¨ng Thõa thiªn huÕ, c¸n thÐp H¶i phßng... vµ mét sè dù ¸n chÕ biÕn thùc phÈm, n«ng s¶n, ®· ®îc sö dông lao ®éng, nguyªn liÖu s½n cã trong níc s¶n xuÊt ra c¸c s¶n phÈm kh«ng nh÷ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu tiªu dïng néi ®Þa mµ cßn cã kh¶ n¨ng xuÊt khÈu sang c¸c níc kh¸c, ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Tãm l¹i, víi viÖc khai th¸c mét c¸ch cã hiÖu qu¶ c¸c tiÒm n¨ng, sö dông kÕt hîp c¸c tiÒm n¨ng vµ t¸i t¹o l¹i mét sè tiÒm n¨ng, FDI ®· gãp phÇn ®¸ng kÓ vµo viÖc t¹o ra c¸c nguån lùc cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ níc ta. 2.1.8. FDI víi viÖc thay ®æi c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ Sù hîp t¸c vµ tham gia ph©n c«ng lao ®éng quèc tÕ t¨ng lªn kh«ng nh÷ng lµm cho trao ®æi hµng hãa trong níc gia t¨ng mµ cßn lµm cho trao ®æi hµng ho¸ dÞch vô gi÷a c¸c níc ph¸t triÓn h¬n. Nh÷ng mèi quan hÖ thêng xuyªn vÒ mÆt kinh tÕ, chÝnh trÞ, v¨n ho¸ gi÷a c¸c níc ®· lµm ph¸t sinh nh÷ng quyÒn lîi vµ nghÜa vô tiÒn tÖ cña níc nµy ®èi víi níc kh¸c. ViÖc thanh to¸n quèc tÕ gi÷a c¸c níc ®îc ph¶n ¸nh vµo hai lo¹i c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cña mçi níc, ®ã lµ c¸n c©n thanh to¸n vµ c¸n c©n tr¶ tiÒn. C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ lµ b¶ng ®èi chiÕu gi÷a nh÷ng kho¶n tiÒn mµ níc ngoµi tr¶ cho mét níc vµ nh÷ng kho¶n tiÒn mµ níc ®ã tr¶ cho níc ngoµi trong mét thêi kú nhÊt ®Þnh vµ thanh to¸n t¹i mét thêi ®iÓm nhÊt ®Þnh. C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ gi÷ mét vai trß ®Æc biÖt quan träng, t×nh tr¹ng cña nã ¶nh hëng quyÕt ®Þnh ®Õn sù thay ®æi tû gi¸ hèi ®o¸i, ®Õn t×nh h×nh ngo¹i hèi cña c¸c níc vµ h¬n n÷a nã ¶nh hëng ®Õn toµn bé nÒn kinh tÕ cña mçi níc. Thu vît chi cña c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ gäi lµ d thõa. Chi vît thu th× gäi lµ thiÕu hôt c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. Khi c¸n c©n thanh to¸n thiÕu hôt, nhµ níc thêng dïng nhiÒu biÖn ph¸p ®Ó c©n b»ng. BiÖn ph¸p phæ biÕn lµ vay ngo¹i tÖ cña c¸c ng©n hµng níc ngoµi: mét níc nµo ®ã cÇn tÝn dông ®Ó cøu nguy cho c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ cña m×nh cã thÓ ®îc sö dông tÝn dông cña nhiÒu ng©n hµng hoÆc tæ chøc tiÒn tÖ quèc tÕ trªn c¬ së c¸c hiÖp ®Þnh ®· ký kÕt gi÷a hä. Sau ®ã, ng©n hµng trung ¬ng cña mçi níc cã c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ bÞ thiÕu hôt cã thÓ ¸p dông c¸c chÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ tÝn dông ®Ó thu hót vèn ng¾n h¹n ngo¹i quèc ch¹y vµo níc m×nh ®Ó t¨ng sè thu ngo¹i tÖ cña c¸n c©n thanh to¸n. Ngoµi ra ®Ó c¸n c©n thanh to¸n kh«ng bÞ thiÕu hôt, c¸c quèc gia cßn tÝch cùc xóc tiÕn c¸c ho¹t ®éng xuÊt khÈu hµng ho¸, du lÞch vµ ngo¹i tÖ, vµ ®Æc biÖt lµ thu hót nguån vèn FDI. FDI t¸c ®éng võa trùc tiÕp võa gi¸n tiÕp ®Õn c¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ. T¸c ®éng trùc tiÕp lµ viÖc tiÕp nhËn vèn FDI ®· trùc tiÕp lµm t¨ng nguån thu cña c¸n c©n vèn, gãp phÇn lµm gi¶m sù thiÕu hôt trong c¸n c©n thanh to¸n. Nhng t¸c ®éng gi¸n tiÕp cña FDI ®Õn c¸n c©n thanh to¸n míi lµ quan träng. FDI ®· n©ng cao n¨ng lùc c¹nh tranh cña hµng xuÊt khÈu ViÖt Nam trªn trêng quèc tÕ, gãp phÇn vµo viÖc gia t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta. TÝnh ®Õn hÕt ngµy 31/12/2001, c¸c doanh nghiÖp FDI ®· xuÊt khÈu ®îc 11,8 tû USD. ChØ tÝnh riªng trong n¨m 1998, c¸c doanh nghiÖp FDI ®· xuÊt khÈu ®îc 1,7 tû USD chiÕm h¬n 19% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu c¶ níc, t¨ng gÇn 20% so víi n¨m 1997. Riªng trong n¨m 2003, kim ng¹ch xuÊt khÈu cña khèi FDI ®¹t 6,34 tû USD ( kh«ng kÓ dÇu th«) chiÕm 31,4% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña c¶ níc. Bªn c¹nh viÖc gia t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu, c¸c doanh nghiÖp FDI cßn s¶n xuÊt rÊt nhiÒu s¶n phÈm ®¸p øng nhu cÇu trong níc, h¹n chÕ bít viÖc nhËp khÈu hµng ho¸, m¸y mãc, thiÕt bÞ. Nh vËy, cã thÓ nãi FDI ®· t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn c¸n c©n th¬ng m¹i trong nh÷ng n¨m qua ë ViÖt nam. T¸c ®éng gi¸n tiÕp thø hai cña FDI lµ thóc ®Èy du lÞch, dÞch vô ph¸t triÓn. Nh chóng ta ®· biÕt, trong thêi gian võa qua nhê cã FDI mµ rÊt nhiÒu kh¸ch s¹n, khu du lÞch ®· ®îc x©y dùng ®Ó ®¸p øng nhu cÇu gia t¨ng vÒ th¬ng m¹i vµ du lÞch, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn m¹nh ngµnh du lÞch trong nh÷ng n¨m tíi. 2.2. Nhîc ®iÓm cña FDI ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt nam. Khi nh÷ng luång vèn ch¶y vµo ®em l¹i lîi Ých cho níc ta th× ta níi láng h¹n chÕ khu vùc ®èi ngo¹i, ®Èy l·i xuÊt trong níc gi¶m xuèng vµ thêng thóc ®Èy ®Çu t vµ t¨ng trëng. Tuy nhiªn, còng cã nhiÒu mÆt bÊt lîi: Khi luång vèn vµo m¹nh sÏ khuyÕn khÝch kinh tÕ ph¸t triÓn, cã thÓ cã nh÷ng dÊu hiÖu cña nÒn kinh tÕ qu¸ nãng vµ bÊt æn ®Þnh. Tríc hÕt lµ th©m hôt c¸n c©n v·ng lai t¨ng. Kh¶ n¨ng tµi trî thêng xuyªn cho khu vùc ®èi ngo¹i lín h¬n dÉn ®Õn t¨ng th©m hôt c¸n c©n v·ng lai. Thø hai lµ møc tiªu dïng cao h¬n ®îc hç trî bëi luång vèn vµo. §iÒu quan träng lµ xem møc t¨ng th©m hôt c¸n c©n v·ng lai ph¶n ¸nh møc ®Çu t cao h¬n hay lµm cho tiÕt kiÖm gi¶m ®i. Kh«ng thÓ chÊp nhËn ®îc viÖc t¨ng tiªu dïng do ®îc tµi trî bëi luång vèn vµo. ChØ khi luång vèn ch¶y vµo ®ång thêi víi møc t¨ng thu nhËp thêng xuyªn cao h¬n, vµ ®Çu t t¨ng lªn th× míi chÊp nhËn ®îc. Thø ba lµ kiÓm so¸t tiÒn tÖ yÕu ®i vµ tû lÖ l¹m ph¸t t¨ng lªn hoÆc cã tû lÖ l¹m ph¸t cao kÐo dµi. Luång vèn vµo nhiÒu sÏ lµm t¨ng cung tiÒn tÖ vµ lµm cho môc tiªu vÒ l¹m ph¸t kh«ng ®îc thùc hiÖn. Gi¸ cña c¸c tµi s¶n tµi chÝnh vµ bÊt ®éng s¶n còng t¨ng thêng xuyªn. Thø t lµ t¸c ®éng lªn gi¸ thùc tÕ. Møc t¨ng trëng m¹nh vÒ cÇu trong níc sÏ ®Èy tû gi¸ thùc tÕ lªn. Vµ cuèi cïng lµ t×nh thÕ dÔ bÞ ®¶o ngîc. NÕu luång vèn vµo l¹i ch¶y ngîc ra, cÇn cã chÝnh s¸ch th¾t chÆt tµi chÝnh gi¶m gi¸ ®ång tiÒn, hoÆc cÇn ®ång thêi c¶ hai biÖn ph¸p trªn vµ khi luång vèn ch¶y vµo m¹nh sÏ t¹o nªn hÖ thèng rñi ro, ®Æc biÖt cho hÖ thèng ng©n hµng. 3. Mét sè h¹n chÕ trong viÖc thu hót vèn FDI vµo ViÖt nam Cuéc khñng ho¶ng tµi chÝnh tiÒn tÖ trong khu vùc ®· cã t¸c ®éng s©u réng ®Õn ho¹t ®éng FDI cña ViÖt nam, do cã ®Õn 60-70% vèn FDI vµo ViÖt nam lµ tõ c¸c níc trong khu vùc ( ASEAN, Hµn Quèc, §µi Loan, NhËt B¶n). Do hµng lo¹t nguyªn nh©n kh¸ch quan nh c«ng ty mÑ trong níc bÞ ph¸ s¶n, ®ång tiÒn c¸c níc mÊt gi¸, Quü tiÒn tÖ quèc rµng buéc ®iÒu kiÖn kh«ng cho chuyÓn tiÒn ra níc ngoµi, c¸c ng©n hµng chÆt chÏ h¬n trong viÖc cho vay, khã xuÊt khÈu ®îc s¶n phÈm, mÊt søc c¹nh tranh... nªn sè vèn cña c¸c dù ¸n xin gi·n l¹i, hoÆc dõng tiÕn ®é triÓn khai x©y dùng ®· lªn ®Õn trªn 7 tû USD. ChiÒu híng biÕn ®æi cña dßng vèn ®Çu t quèc tÕ lµm cho c¹nh tranh trong thu hót vèn FDI trªn thÕ giíi vµ trong khu vùc gia t¨ng m¹nh mÏ. H¬n n÷a,ViÖt nam n»m trong khu vùc cã nhiÒu thÞ trêng thu hót FDI lín nh Trung Quèc, Ên §é. Bªn c¹nh ®ã, c¸c níc míi næi lªn nh Myanmar, Pakistan ®Òu r¸o riÕt c¶i thiÖn m«i trêng thu hót vèn FDI, c¹nh tranh m¹nh mÏ víi c¸c níc kh¸c. MÆt kh¸c, dßng vèn FDI cã chiÒu híng gia t¨ng vµo khu vùc Mü La Tinh, Trung vµ §«ng ¢u, Nam Phi v× nÒn kinh tÕ c¸c níc nµy æn ®Þnh, h¹ tÇng c¬ së ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng mÆt h¹n chÕ mang tÝnh kh¸ch quan trªn ®©y, chóng ta còng cÇn ph¶i nh×n nhËn mét c¸ch th¼ng th¾n nh÷ng h¹n chÕ chñ quan cña ViÖt nam trong viÖc thu hót FDI kÓ tõ n¨m 1988 ®Õn n¨m 2003 bao gåm: 3.1.Quan ®iÓm gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cô thÓ vÒ FDI cßn cha thèng nhÊt NhËn thøc chung vÒ §TNN ®Òu thèng nhÊt nh c¸c chñ tr¬ng , ph¸p luËt cña §¶ng vµ nhµ níc lµ coi §TNN lµ mét bé phËn cÊu thµnh h÷u c¬ cña nÒn kinh tÕ, ®îc khuyÕn khÝch ph¸t triÓn l©u dµi, b×nh ®¼ng víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c, tuy nhiªn, thùc tÕ xö lý c¸c vÊn ®Ò cô thÓ ë nhiÒu bé nghµnh vµ ®Þa ph¬ng vÉn cßn ph©n biÖt rÊt kh¸c nhau gi÷a ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi, cha thùc sù coi §TNN lµ thµnh phÇn kinh tÕ cña ViÖt Nam . §iÒu ®ã thÓ hiÖn ngay tõ kh©u quy ho¹ch s¶n phÈm ,ph©n bè c¸c nguån lùc ph¸t triÓn kinh tÕ ( lao ®éng , ®Êt ®ai, vèn...) còng cha thùc sù cho phÐp §TNN tham gia . Viªc xö lý tranh chÊp kinh tÕ gi÷a c¸c bªn còng thiªn vÒ b¶o vÖ quyÒn lîi cho phÝa ViÖt Nam . Trong nh÷ng thêi diÓm khã kh¨n , ta tranh thñ vèn §TNN nhng khi ®iÒu kiÖn thuËn lîi l¹i cã xu híng kh«ng khuyÕn khÝch §TNN ®Ó trong níc tù lµm; ë mét sè dù ¸n , mét sè ®Þa ph¬ng ( nhÊt lµ dù ¸n bÊt ®éng s¶n ) cã biÓu hiÖn kh«ng muèn tiÕp tôc hîp t¸c víi nhµ §TNN. 3.2. HÖ thèng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch thiÕu tÝnh ®ång bé HÖ thèng luËt ph¸p chÝnh s¸ch cha b¶o ®¶m tÝnh râ rµng vµ dù ®o¸n tríc ®îc. ViÖc thùc thi luËt ph¸p, chÝnh s¸ch kh«ng nhÊt qu¸n, tuú tiÖn. TÝnh æn ®Þnh cña luËt ph¸p, chÝnh s¸ch cha cao, trong nhiÒu trêng hîp lµm ®¶o lén c¸c ph¬ng ¸n kinh doanh cña c¸c nhµ ®Çu t. ViÖc ¸p dông mét sè chÝnh s¸ch thuÕ gÇn ®©y lµm t¨ng chi phÝ s¶n xuÊt cña mét sè ngµnh hµng, t¨ng gi¸ thµnh s¶n phÈm dÉn ®Õn tiªu thô gi¶m ®i vµ thÞ trêng bÞ co hÑp. 3.3. C«ng t¸c quy ho¹ch cßn chËm, chÊt lîng cha cao C«ng t¸c quy ho¹ch cßn cã nh÷ng bÊt hîp lý , nhÊt lµ quy ho¹ch ngµnh cßn nÆng vÒ xu híng b¶o hé s¶n xuÊt trong níc , cha kÞp thêi ®iÒu chØnh ®Ó phï hîp víi c¸c cam kÕt quèc tÕ. Danh môc dù ¸n quèc gia kªu gäi ®Çu t níc ngoµi ban hµnh n¨m 2002 cßn thiÕu nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt khi chñ ®Çu t quan t©m.mÆt kh¸c, Danh môc nµy cha bao qu¸t hÕt nhu cÇu kªu gäi ®Çu t níc ngoµi ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn trong giai ®o¹n míi. MÆc dï trong LuËt vµ c¸c nghÞ ®Þnh liªn quan vÒ §TNN kh«ng h¹n chÕ vÒ h×nh thøc vµ lÜnh vùc tham gia cña §TNN trong mét sè ngµnh nhng gÇn ®©y mét sè quy ho¹ch ngµnh ®îc phª duyÖt chØ cho phÐp sù tham gia rÊt h¹n chÕ cña §TNN, Cô thÓ lµ , trong khi n¨ng lùc s¶n xuÊt trong níc cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu xi m¨ng ®Õn n¨m 2005 vµ 2010 vµ hiÖn t¹i chóng ta ®ang ph¶i nhËp khÈu tõ 4-5 triÖu tÊn clinker/n¨m th× trong quy ho¹ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp xi m¨ng (QuyÕt ®Þnh 164/2002/QD-TTg ngµy 18/11/2002) chØ cho phÐp më réng s¶n xuÊt cña c¸c liªn doanh khi tû lÖ vèn ph¸p ®Þnh tèi thiÓu cña ViÖt Nam trong liªn doanh ®¹t tõ 40% trë lªn vµ c¸c dù ¸n s¶n xuÊt xi m¨ng míi chØ ®îc thùc hiÖn theo h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn trong ®ã tæng c«ng ty nhµ níc gi÷ cæ phÇn chi phèi . Trong ngµnh ®iÖn , nhu cÇu phô t¶i dù kiÕn ®Õn n¨m 2010 kho¶ng 88,5-93 tû kWh. Do vËy , yªu cÇu vÒ vèn ®Çu t cho ngµnh ®iÖn lµ rÊt lín. Tuy nhiªn, quy ho¹ch ®iÖn V l¹i khèng chÕ tû lÖ tham gia cña ®Çu t t nh©n trong níc vµ ®Çu níc ngoµi tham gia x©y dùng c¸c c«ng tr×nh nguån vµ ph©n phèi ®iÖn theo c¸c h×nh thøc nhµ m¸y ®iÖn ®éc lËp (IPP), hîp ®ång BT, hîp ®ång BOT , liªn doanh , c«ng ty cæ phÇn kh«ng qu¸ 20% c«ng suÊt cùc ®¹i cña hÖ thèng (QuyÕt ®Þnh sè 95/2001/Q§-TTg ngµy 22 th¸ng 6 n¨m 2001 vµ quyÕt ®Þnh 40/2003/Q§-TTg ngµy 21/3/2003 cña thñ tíng chÝnh phñ) trong khi theo NghÞ ®Þnh 27/2003/N§-CP ngµy 19/3/2003 cña ChÝnh Phñ lÜnh vùc c¶i t¹o , ph¸t triÓn nguån n¨ng lîng thuéc danh môc ChÝnh Phñ khuyÕn khÝch ®Çu t. Quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn nghµnh thÐp ( QuyÕt ®Þnh sè 134/2001/Q§-TTg ngµy 10/9/2001 cña thñ tíng chÝnh phñ) ®· x¸c ®Þnh nhu cÇu ph«i thÐp ®Õn n¨m 2010 dù kiÕn kho¶ng 1,8 triÖu tÊn/n¨m, n¨ng lùc s¶n xuÊt ph«i thÐp trong níc hiÖn t¹i chØ ®¸p øng kho¶ng 20% nhu cÇu .Tuy nhiªn , nhiÒu dù ¸n ph¸t triÓn thîng nguån (khai th¸c quÆng s¾t , s¶n xuÊt ph«i thÐp ) chØ ®Ò nghÞ thùc hiÖn díi h×nh thøc tù ®Çu t vµ giíi h¹n sù tham gia cña §TNN díi h×nh thøc liªn doanh. 3.4. C«ng t¸c qu¶n lý nhµ níc ®èi víi FDI cßn nhiÒu bÊt cËp C«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi FDI cßn nhiÒu bÊt cËp, võa g©y phiÒn hµ, can thiÖp s©u vµo ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp. Trong mét thêi gian dµi c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc qu¸ tËp chung vµo kh©u cÊp giÊy phÐp ®Çu t, bu«ng láng kh©u qu¶n lý sau giÊy phÐp, cha quan t©m ®óng møc ®Õn viÖc gi¶i quyÕt døt ®iÓm vµ nhanh chãng c¸c vÊn ®Ò ph¸t sinh, th¸o gì khã kh¨n cho doanh nghiÖp. ViÖc qu¶n lý gi¸ ®Çu vµo, ®Çu ra cßn nhiÒu bÊt cËp lµm ¶nh hëng tíi lîi Ých cña doanh nghiÖp còng nh cña nhµ níc ViÖt nam. Sù phèi hîp gi÷a c¸c c¬ quan qu¶n lý Nhµ níc cßn cha chÆt chÏ, viÖc qu¶n lý sau cÊp phÐp chËm ®îc c¶i tiÕn, nhÊt lµ vÒ ®Êt ®ai, h¶i quan, xuÊt nhËp c¶nh, thñ tôc hµnh chÝnh cßn phiÒn hµ, cÊp díi thùc thi ph¸p luËt vµ c¸c chÝnh s¸ch, chñ tr¬ng chÝnh s¸ch cña Nhµ níc thiÕu nghiªm tóc ®· lµm n¶n lßng c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi. 3.5. C¸n bé lµ kh©u quyÕt ®Þnh nhng ®ang lµ kh©u yÕu nhÊt NhiÒu c¸n bé ViÖt nam cö sang lµm viÖc t¹i liªn doanh ®Òu cha ®µo t¹o, thiÕu kiÕn thøc ph¸p luËt vµ th¬ng trêng, yÕu ngo¹i ng÷ nªn cha ph¸t huy hÕt tr¸ch nhiÖm, vai trß ®¹i diÖn chñ së h÷u Nhµ níc trong liªn doanh; cã trêng hîp ®øng vÒ phÝa lîi Ých cña chñ ®Çu t níc ngoµi. Tæ chøc c«ng ®oµn míi thµnh lËp t¹i 40% doanh nghiÖp, cha ph¸t huy hÕt t¸c dông. Tæ chøc ®¶ng cßn lóng tóng trong ph¬ng thøc ho¹t ®éng. ChÊt lîng lao ®éng ViÖt nam cßn thÊp, cha ®¸p øng ®îc nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp vÒ lao ®éng kü thuËt cã tay nghÒ cao, vËn hµnh c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. 3.6. HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cña khu vùc FDI cßn thÊp C¸c dù ¸n FDI tËp chung chñ yÕu vµo nh÷ng ngµnh cã thÓ thu ®îc lîi nhuËn nhanh vµ nh÷ng ®Þa ph¬ng cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi. Trong nh÷ng n¨m ®Çu tËp chung nhiÒu vµo c¸c dù ¸n bÊt ®éng s¶n, cha cã nhiÒu dù ¸n ®Çu t vµo nu«i trång vµ chÕ biÕn thuû s¶n. ThiÕt bÞ, m¸y mãc nhËp khÈu vµo ViÖt nam ®· cã kÕt hîp gi÷a c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ë mét sè ngµnh c«ng nghiÖp mòi nhän vµ c«ng nghÖ sö dông nhiÒu lao ®éng. Tuy nhiªn, do viÖc kiÓm tra gi¸m s¸t nhËp khÈu cha nghiªm cho nªn vÉn cßn mét sè thiÕt bÞ cò, l¹c hËu ®· nhËp vµo ViÖt nam. Ch¬ng tr×nh néi ®Þa ho¸ c¸c s¶n phÈm nh ®iÖn tö, «t«, xe m¸y, ph¸t triÓn s¶n xuÊt linh kiÖn phô tïng t¹i ViÖt nam cßn chËm, cha ®¹t nh mong muèn. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña khu vùc FDI gia t¨ng nhanh chãng, nhng míi ®¹t kho¶ng trªn 10% ( thÊp h¬n mét sè níc trong khu vùc ). Hµng xuÊt khÈu chñ yÕu lµ gia c«ng hµng dÖt may, giÇy dÐp, ®iÖn tö, nªn gi¸ trÞ gia t¨ng thÊp. ChÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu cha ®ñ hÊp dÉn, trong khi ®éng c¬ chÝnh cña nhµ ®Çu t níc ngoµi lµ nh»m vµo thÞ trêng ViÖt nam. Ch¬ng III ®Þnh híng vµ gi¶i ph¸p thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam I. quan ®iÓm cña ®¶ng vµ nhµ níc vÒ thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt nam giai ®o¹n 2004-2010. 1. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ nhµ níc vÒ nhu cÇu FDI trong giai ®o¹n 2004-2010. T¹i §¹i héi §¶ng lÇn thø IX võa qua §¶ng vµ nhµ níc ta ®· ®a ra môc tiªu tæng qu¸t cho chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi 10 n¨m 2001-2010 lµ : “§a níc ta ra khái t×nh tr¹ng kÐm ph¸t triÓn , n©ng cao râ rÖt ®êi sèng vËt chÊt vµ tinh thÇn cña ngêi d©n , t¹o nÒn t¶ng ®Ó ®Õn n¨m 2020 níc ta c¬ bµn trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp theo híng hiÖn ®¹i”. Do vËy nhu cÇu vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn trong nh÷ng n¨m tíi lµ rÊt lín ®ßi hái chóng ta ph¶i kÕt hîp c¶ nguån vèn bªn trong lÉn bªn ngoµI, ®Æc biÖt lµ vèn FDI. Thùc tÕ cho thÊy trong giai ®o¹n ®Çu cña qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp hãa hiÖn ®¹i hãa nÕu kh«ng cã nguån vèn FDI th× mét níc ®ang ph¸t triÓn nh ViÖt Nam khã cã thÓ kÕt hîp c¸c nguån lùc lao ®éng víi c¸c nguån lùc kh¸c mét c¸ch hiÖu qu¶ v× thiÕu khoa häc , kü thuËt ;khoa häc qu¶n lý tiªn tiÕn vµ thÞ trêng tiªu thô chÝnh v× vËy t¨ng cêng thu hót FDI lµ mét ®ßi hái bøc b¸ch víi níc ta hiÖn nay. §Ó ®¹t môc tiªu dªn n¨m 2005 GDP gÊp ®«I n¨m 1995 tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ hµng n¨m ®¹t 7,5% th× theo dù b¸o cña Bé KÕ Ho¹ch Vµ §Çu T , nhu cÇu vèn ®Çu t ph¸t triÓn toµn x· héi giai ®o¹n 2001-2005 vµo kho¶ng 60-62 tû USD trong ®ã nguån vèn níc ngoµI 20-25 tû USD. Trong bèi c¶nh nguån vèn ODA ®ang cã chiÒu híng giamcr vÒ quy m« vµ møc u ®·I , nguån vèn vay th¬ng m¹i kh«ng nhiÒu , l¹i chÞu l·I suÊt cao th× nguån vèn FDI trë nªn quan träng vµ cÇn khuyÕn khÝch, íc tÝnh s¬ bé sè vèn FDI thùc hiÖn trong giai ®o¹n nµy ph¶I ®¹t 12-13 tû USD. §Õn giai ®o¹n 2006-2010 ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh t¨ng trëng kinh tÕ vµ c«ng nghiÖp hãa ®Êt níc ®ång thêi tr¸nh nguy c¬ tôt hËu vÒ kinh tÕ t¨ng cêng c¶i c¸ch c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh,t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ph¸t triÓn nhu cÇu vèn trong giai ®o¹n nµy kho¶ng 75 tû USD trong ®ã vèn FDI ph¶I ®¸p øng kho¶ng 14-15 tû USD. 2. §Þnh híng cña §¶ng vµ nhµ níc vÒ FDI trong giai ®o¹n 2004-2010 §Ó thùc hiÖn môc tiªu chiÕn lîc 10 n¨m ph¸t triÓn kinh tÕ –x· héi(2001_2010) vµ kÕ ho¹ch 5 n¨m(2001_2005).ChÝnh phñ ViÖt nam kh¼ng ®Þnh quyÕt t©m tiÕp tôc x©y dùng mét m«i trêng kinh doanh mang tÝnh c¹nh tranh cao, ®ñ søc hÊp dÉn dßng vèn ®Çu t níc ngoµi gia t¨ng trë l¹i. Trong dù th¶o chiÕn lîc tr×nh §¹i héi IX cña §¶ng ®· nªu: ”TiÕp tôc më réng m«i trêng ®Çu t, t¨ng søc hÊp dÉn víi ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, chó träng c¸c c«ng ty ®a quèc gia. Gi¶m m¹nh, tiÕn tíi xo¸ bá sù ph©n biÖt vÒ chÝnh s¸ch vµ ph¸p luËt gi÷a ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi. N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ hç trî cña nhµ níc ®èi víi c¸c dù ¸n ®· cÊp giÊy phÐp vµ triÓn khai tõng bíc v÷ng ch¾c c¸c h×nh thøc ®Çu t gi¸n tiÕp ë níc ta”(tr.51 b¶n dù th¶o). Trong v¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng céng s¶n ViÖt nam 19/04/2001 ®· dÉn:”§Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. KhuyÕn khÝch ®Çu t níc ngoµi vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt, c«ng nghiÖp chÕ biÕn c¸c ngµnh c«ng nghÖ cao, vËt liÖu míi, ®iÖn tö, ph¸t triÓn h¹ tÇng kinh tÕ _ x· héi vµ c¸c ngµnh ViÖt nam cã lîi thÕ g¾n víi c«ng nghiÖp ho¸ vµ t¹o viÖc lµm. TËp trung thu hót vèn FDI vµo c¸c khu c«ng nghÖ cao, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghiÖp, tiÕp tôc nghiªn cøu ®Ò ¸n x©y dùng khu kinh tÕ më ®Ó ®a vµo kÕ ho¹ch 5 n¨m...”(trÝch §Þnh híng ph¸t triÓn kinh tÕ ®èi ngo¹i vÒ thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi tr.289). “KhuyÕn khÝch c¸c tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi vµ ngêi ViÖt nam ë níc ngoµi ®Çu t vµo ViÖt Nam, nhÊt lµ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu vµ s¶n phÈm c«ng nghÖ cao. Tõng bíc thèng nhÊt khung luËt ph¸p, chÝnh s¸ch vµ ®iÒu kiÖn kinh doanh ¸p dông ®èi víi doanh nghiÖp trong níc vµ doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. T¹o khu©n khæ ph¸p lý nh»m khuyÕn khÝch ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµi ®Ó ph¸t huy lîi thÕ so s¸nh cña ®Êt níc”.(tr.321_ v¨n kiÖn §¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX). NhÊt qu¸n víi quan ®Ióm duy tr× æn ®Þnh l©u dµI víi c¸c chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t níc ngoµI , coi khu vùc cã vèn ®Çu t níc ngoµI lµ mét bé phËn h÷u c¬ cña nÒn kinh tÕ ,§¶ng vµ Nhµ níc ta chñ tr¬ng thu hót vèn FDT theo ®Þnh híng sau: Thø nhÊt , khuyÕn khÝch m¹nh mÏ viÖc thu hót vèn FDI vµo c¸c ngµnh c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu , c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ kinh tÕ n«ng th«n c¸c dù ¸n øng dông c«ng nghÖ th«ng tin, c«ng nghÖ sinh häc , dÇu khÝ , ®Iön tö , vËt liÖu míi , viÔn th«ng, s¶n xuÊt ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ – x· héi mµ c¸c ngµnh ViÖt Nam cã nhiÒu lîi thÕ c¹nh tranh g¾n víi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i t¹o thªm nhiÒu viÖc lµm gãp phÇn chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Thø hai, tiÕp tôc thu hót vèn FDI vµo c¸c dÞa bµn cã nhiÒu lîi thÕ ®Ó ph¸t huy vai trß cña c¸c vïng ®éng lùc , t¹o ®Iòu kiÖn liªn kÕt c¸c vïng kh¸c. KhuyÕn khÝch vµ u ®·I tèi ®a cho FDI vµo nh÷ng vïng vµ ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ khã kh¨n . TËp trung thu hót vèn FDI vµo c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung ®· h×nh thµnh theo quy ho¹ch ®îc phª duyÖt. Thø ba , khuyÕn khÝch c¸c ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµI tõ tÊt c¶ c¸c níc vµ vïng l·nh thæ ®Çu t vµo ViÖt Nam nhÊt lµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµI cã tiªm n¨ng lín vÒ tµI chÝnh vµ n¾m c«ng nghÖ nguån tõ c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn. Cã kÕ ho¹ch vËn ®éng c¸c tËp ®oµn , c«ng ty lín ®Çu t vµo VÞªt Nam ®ång thêi chó ý ®Õn c¸c c«ng ty cã quy m« võa vµ nhá nhng cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, khuyÕn khÝch t¹o ®Iòu kiÖn thuËn lîi cho ngêi ViÖt Nam ®Þnh c ë níc ngoµi ®Çu t vÒ níc. TÊt c¶ nh÷ng ®Þnh híng trªn ®Òu nh»m thu hót cµng nhiªu FDI cµng tèt, tuy nhiªn kh«ng ph¶I b»ng mäi gi¸ mµ cÇn g¾n víi quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ – x· héi tæng thÓ ®ång thêi ph¶I kÕt hîp chÆt chÏ hiÖu qu¶ dßng vèn nµy víi c¸c nguån vèn ®Çu t ph¸t triÓn kh¸c, nhÊt lµ vèn trong níc. II. Mét sè gi¶i ph¸p thu hót vèn FDI vµo ViÖt Nam 1. Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt , c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi. a. Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt. §Ó ®¶m b¶o tÝnh cô thÓ , râ rµng , nhÊt qu¸n vµ dù ®o¸n tríc ®îc cña luËt ph¸p, chÝnh s¸ch, tríc hÕt chóng ta cÇn rµ so¸t l¹i hÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ®Çu t níc ngoµI ®Ó ®¸nh gi¸ tÝnh kh¶ thi, tÝnh trïng lÆp, tÝnh bÊt hîp lý cña hÖ thèng. Trªn c¬ së ®ã , c¾t bá söa ®æi nh÷ng v¨n b¶n , quy ®Þnh kh«ng cßn phï hîp ®ång thêi cã thÓ bæ xung thªm c¸c v¨n b¶n hoÆc quy ®Þnh míi phï hîp h¬n nhng cÇn tu©n thñ nguyªn t¾c ®¶m b¶o vÒ sù æn ®Þnh vµ tÝnh dù ®o¸n tríc ®îc cña ph¸p luËt, chÝnh s¸ch ®Ó c¸c nhµ ®©u t níc ngoµi cã thÓ tÝnh to¸n tríc ®îc lîi Ých vµ rñi ro cña ®Çu t theo sù vËn ®éng kh¸ch quan cña quy luËt thÞ trêng. TiÕn tíi x©y dùng mét bé luËt chung cho c¶ ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi, phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Trong ®iÒu kiÖn cña nÒn kinh tÕ ®ang trong qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ chÕ, héi nhËp vµo kinh tÕ khu vùc vµ quèc tÕ th× ®iÒu nµy rÊt cÇn thiÕt ®Ó thùc hiÖn gi¶i ph¸p nµy, ®ßi hái ph¶i chuÈn bÞ c¸c ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó rót ng¾n dÇn kho¶ng c¸ch gi÷a luËt ®Çu t níc ngoµi vµ luËt ®Çu t trong níc, tõng bíc tiÕn tíi viÖc x©y dùng bé luËt ®Çu t chung trong c¶ níc. b) §æi míi chÝnh s¸ch ®Ó c¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t - ChÝnh s¸ch ®Êt ®ai. ChÝnh phñ cÇn xÐt l¹i gi¸ cho thuª ®Êt vµ cã chÕ ®é miÔn gi¶m tiÒn cho thuª ®Êt trong mét vµi n¨m ®Çu ®èi víi c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, cã chÝnh s¸ch ®Æc biÖt u ®·i vµo khu c«ng nghiÖp nh: gi¶m gi¸ kinh doanh h¹ tÇng, cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho c¸c doanh nghiÖp ®îc thuËn lîi, nhanh chãng…ChÝnh phñ còng cÇn cã biÖn ph¸p gi¶i quyÕt døt ®iÓm vÊn ®Ò ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng ®ang g©y ¸ch t¾c ®Õn viÖc triÓn khai dù ¸n, cÇn sím chÊm døt c¬ chÕ c¸c doanh nghiÖp vn gãp vèn b»ng gi¸ trÞ quyÒn sö dông ®Êt mµ chuyÓn sang chÕ ®é Nhµ níc cho thuª ®Êt. §Èy m¹nh ho¹t ®éng quy ho¹ch ®Êt ®ai phôc vô cho ®Çu t níc ngoµi tríc hÕt ë c¸c thµnh phè lín vµ c¸c vïng kinh tÕ ®éng lùc tiÕp theo lµ c¸c vïng trong níc. - ChÝnh s¸ch thuÕ :TiÕp tôc ®iÒu chØnh møc thuÕ suÊt sao cho phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn cô thÓ cña ®Êt ®ai, miÔn gi¶m thuÕ doanh thu ®èi víi doanh nghiÖp thùc sù lç vèn. T¨ng cêng ®µm ph¸n ®Ó ký kÕt hiÖp ®Þnh tr¸nh ®¸nh thuÕ 2 lÇn ®èi víi c¸c níc ®· cã vµ sÏ cã quan hÖ hîp t¸c vµ ®Çu t víi ViÖt Nam theo nguyªn t¾c lo¹i trõ ®iÒu kho¶n "trõ kho¶n thuÕ". X©y dùng quy chÕ qu¶n lý hoµn thiÖn tµi chÝnh cña doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi, ban hµnh c¸c chuÈn mùc kÕ to¸n, kiÓm to¸n phï hîp víi c¸c th«ng lÖ quèc tÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, ®ång thêi ®¶m b¶o sù qu¶n lý cña Nhµ níc ®èi víi c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. Ban hµnh chÝnh s¸ch thu phÝ thèng nhÊt ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thu phÝ bÊt hîp lý vµ kh«ng qu¶n lý ®îc. Tr¸nh thu phÝ tuú tiÖn ë c¸c ®Þa ph¬ng. Ký hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i ®Ó kh¾c phôc khã kh¨n vÒ tiÒn tÖ cho c¸c doanh nghiÖp thu hót m¹nh h¬n ®Çu t c«ng nghÖ cña c¸c níc. Cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi ®îc tiÕp cËn thÞ trêng vèn, ®îc vay tÝn dông phô thuéc vµo hiÖu qu¶ kinh tÕ kh¶ n¨ng tr¶ nî cña dù ¸n vµ cã thÓ ®îc ®¶m b¶o b»ng tµi s¶n cña C«ng ty mÑ ë níc ngoµi. Ph¸t triÓn m¹nh thÞ trêng vèn ®Ó c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cã thÓ gãp vèn ®Çu t b»ng c¸c nguån huy ®éng vèn dµi h¹n nh: tr¸i phiÕu cæ phiÕu, tiÕn tíi cæ phÇn ho¸ c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi. Tõng bíc thùc hiÖn môc tiªu tù do ho¸ chuyÓn ®æi ngo¹i tÖ ®èi víi c¸c giao dÞch v·ng lai. - ChÝnh s¸ch lao ®éng vµ tiÒn l¬ng HiÖn nay trong c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi Ên ®Þnh møc l¬ng tèi thiÓu buéc c¸c doanh nghiÖp ph¶i ¸p dông. §iÒu nµy kh«ng hîp lý v× trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng lao ®éng ®îc xem lµ hµng ho¸ th× gi¸ c¶ nhÊt thiÕt ph¶i do thÞ trêng quy ®Þnh theo quy luËt cung cÇu. NÕu cung lín h¬n cÇu th× gi¸ thÞ trêng sÏ do ngêi mua ®Þnh ®o¹t. Ngîc l¹i ngêi b¸n sÏ quyÕt ®Þnh gi¸ lao ®éng cña chÝnh m×nh. Do vËy Nhµ níc cÇn thiÕt ph¶i bá quy ®Þnh vÒ møc l¬ng tèi thiÓu còng nh nh÷ng quy ®Þnh vÒ tuyÓn lao ®éng th«ng qua c¸c tæ chøc cung øng mµ nªn ®Ó doanh nghiÖp tù do tuyÓn dông lao ®éng theo ý m×nh. §ång thêi cho phÐp c¸c doanh nghiÖp ®Çu t níc ngoµi ®îc tÝnh vµ thanh to¸n tiÒn l¬ng cho ngêi lao ®éng ViÖt Nam b»ng tiÒn ViÖt Nam. - ChÝnh s¸ch thÞ trêng vµ tiªu thô s¶n phÈm Sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch doanh nghiÖp híng m¹nh h¬n n÷a vµo xuÊt khÈu (nhÊt lµ xuÊt khÈu c¸c s¶n phÈm chÕ biÕn tinh, chÕ biÕn s©u, sö dông nguyªn vËt liÖu s½n cã trong níc vµ nh÷ng s¶n phÈm mang th¬ng hiÖu ViÖt Nam). B¶o hé thÞ trêng trong níc ®Ó khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t vµo ViÖt Nam: + §Þnh híng c¸c ngµnh nghÒ, lÜnh vùc u tiªn ®Æc biÖt lµ nh÷ng ngµnh nghÒ t¹o ra tiÒm lùc c«ng nghÖ cho ®Êt níc hoÆc nh÷ng ngµnh mµ ViÖt Nam cha tù m×nh ph¸t triÓn ®îc. + Sö dông c¸c c«ng cô b¶o hé thÞ trêng trong níc nh b¶o hé b»ng thuÕ quan, h¹n ng¹ch, b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng nghiÖp, nh·n hiÖu hµng ho¸… + Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ngêi tiªu dïng sö dông c¸c s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt trong níc. - ChÝnh s¸ch c«ng nghÖ. Thùc tÕ, nh÷ng ®Þa bµn nµy ®· vµ ®ang lµ ®Þa bµn thu hót ®îc nhiÒu dù ¸n FDI nhÊt trong c¶ níc. Do ®ã, viÖc tËp trung ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng ®Ó thu hót FDI t¹i 3 vïng kinh tÕ nµy ®Ó ®¸p øng ngay nhu cÇu cña c¸c nhµ ®Çu t, ®ång thêi cã t¸c dông thóc ®Èy kinh tÕ cña c¸c vïng kh¸c. MÆt kh¸c chóng ta cÇn x©y dùng nh÷ng quy chÕ u ®·i râ rµng cô thÓ, x©y dùng mét chiÕn lîc thu hót c«ng nghÖ h÷u hiÖu trong dµi h¹n cïng c¸c biÖn ph¸p vµ c«ng cô kh¸c nhau, phï hîp víi ®iÒu kiÖn cña ViÖt Nam. CÇn coi träng viÖc h×nh thµnh c¸c khu c«ng nghÖ cao, c«ng nghÖ s¹ch ë nh÷ng vïng thÝch hîp trong c¶ níc víi hÖ thèng quy chÕ râ rµng, thuËn lîi. §èi víi c¸c lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ ®a vµo gãp vèn ®Çu t hoÆc nhËp khÈu tõ níc ngoµi cÇn ph¶i ®îc viÖc gi¸m ®Þnh chÊt lîng vµ gi¸ c¶ mét c¸ch nghiªm minh ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng thiÕt bÞ m¸y mãc chuyÓn giao l¹c hËu mµ gi¸ l¹i cao. 2. §¶m b¶o m«i trêng chÝnh trÞ, x· héi æn ®Þnh cho ho¹t ®éng thu hót FDI Thùc tÕ cho thÊy ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi lµ mét ho¹t ®éng tµi chÝnh nªn nã rÊt nh¹y c¶m vÒ chÝnh trÞ, x· héi, luËt ph¸p. Gi÷ v÷ng æn ®Þnh chÝnh trÞ lµ gi¶i ph¸p quan träng hµng ®Çu trong tÊt c¶ c¸c gi¶i ph¸p. Kinh nghiÖm cho thÊy nhiÒu quèc gia cã tiÒm n¨ng lín vÒ tµi nguyªn thiªn nhiªn còng nh vÒ thÞ trêng réng lín song l¹i gÆp khã kh¨n trong viÖc thu hót FDI do cã xung ®ét vÒ chÝnh trÞ. §©y lµ gi¶i ph¸p kÕ thõa vµ ph¸t triÓn nh©n tè tÝch cùc trong thu hót FDI thêi gian qua ë níc ta. §Ó t¹o lËp m«i trêng chÝnh trÞ - x· héi æn ®Þnh ë níc ta, cÇn t¨ng cêng h¬n n÷a vai trß n©ng cao n¨ng lùc cïng ®æi míi ph¬ng thøc l·nh ®¹o cña §¶ng céng s¶n ViÖt Nam trong sù nghiÖp ®æi míi, coi ®©y lµ nh©n tè cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh. §ång thêi më réng d©n phñ, ph¸t huy quyÒn lµm chñ cña nh©n d©n, x©y dùng vµ n©ng cao hiÖu lùc cña Nhµ níc trªn c¸c lÜnh vùc tõ qu¶n lý kinh tÕ ®Õn qu¶n lý x· héi. Coi träng giai quyÕt c¸c vÊn ®Ò x· héi ®ang ngµy cµng bøc xóc nh tham nhòng, hèi lé, thÊt nghiÖp, nghÌo ®ãi, tÖ n¹n x· héi vµ c¶ m©u thuÉn lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. §èi víi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi tríc m¾t quy ®Þnh vµ híng dÉn ph¬ng thøc sinh ho¹t vµ néi dung sinh ho¹t cña c¸c tæ chøc §¶ng trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI, phï hîp víi ®Æc ®iÓm lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy, t¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng th«ng qua c¸c tæ chøc vµ c¸c ®¶ng viªn gi÷ chøc danh l·nh ®¹o vµ qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn FDI. §©y lµ yÕu tè ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®ang cña Nhµ níc vµ ngêi lao ®éng. Ngoµi ra, cã kÕ ho¹ch vËn ®éng thµnh lËp C«ng ®oµn ë tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña tæ chøc C«ng ®oµn trong lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy, v× ®©y lµ h×nh thøc thuËn tiÖn nhÊt ®Ó thùc hiÖn sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng, gi¸m s¸t chñ ®Çu t thùc hiÖn ph¸p luËt, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc. H¬n n÷a cÇn t¨ng cêng viÖc gi¸o dôc ph¸p luËt cho c«ng nh©n lao ®éng trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi. 3. Kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng tham nhòng ë tÊt c¶ c¸c kh©u, c¸c cÊp T¨ng cêng tæ chøc vµ c¬ chÕ, tiÕp tôc ®Èy m¹nh cuéc ®Êu tranh chèng tham nhòng trong bé m¸y Nhµ níc vµ toµn bé hÖ thèng chÝnh trÞ, ë c¸c ngµnh, c¸c cÊp, tõ Trung ¬ng ®Õn c¬ së. CÇn chèng tham nhòng víi chèng l·ng phÝ, bu«n lËu, ®Æc biÖt lµ chèng hµnh vi lîi dông c¸c chøc quyÒn ®Ó lµm giµu bÊt chÝnh. Bæ sung, hoµn thiÖn c¸c c¬ chÕ, chÝnh s¸ch, quy chÕ, quy ®Þnh cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ qu¶n lý kinh tÕ - tµi chÝnh, qu¶n lý tµi s¶n c«ng d©n, kh«ng ®Ó s¬ hë cho kÎ xÊu lîi dông. TiÕp tôc xo¸ bá c¸c thñ tôc hµnh chÝnh phiÒn hµ, nhÊt lµ ë nh÷ng lÜnh vùc, nh÷ng kh©u dÔ x¶y ra tham nhòng yªu s¸ch. Thanh tra, kiÓm tra, kiÓm so¸t b¶o ®¶m tÝnh minh b¹ch trong viÖc sö dông ng©n s¸ch Nhµ níc, tµi s¶n c«ng, tµi chÝnh ®¶ng, ®oµn thÓ, tµi chÝnh c¸c doanh nghiÖp Nhµ níc, c¸c quü do nh©n d©n ®ãng gãp vµ do níc ngoµi viªn trî. C¸c §¶ng viªn vµ chi bé §¶ng, mÆt trËn tæ quèc, c¸c ®oµn thÓ nh©n d©n, c¸c c¬ quan th«ng tin ®¹i chóng vµ toµn x· héi cã tr¸ch nhiÖm gi¸m s¸t, kiÓm tra c¸n bé, c«ng chøc, ph¸t hiÖn, tè c¸o, lªn ¸n nh÷ng kÎ tham nhòng. Xö lý nghiªm minh theo ph¸p luËt vµ theo nh÷ng ®iÒu lÖ §¶ng nh÷ng c¸n bé, §¶ng viªn c«ng chøc ë bÊt kú cÊp nµo, lÜnh vùc nµo lîi dông chøc quyÒn ®Ó tham nhòng. Cã nh÷ng biÖn ph¸p cô thÓ b¶o vÖ vµ khen thëng nh÷ng ngêi kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng tham nhòng. Thêng xuyªn gi¸o dôc c¸n bé, §¶ng viªn, c«ng chøc vÒ chÝnh trÞ, t tëng, ®¹o ®øc c¸ch m¹ng. Cô thÓ ho¸ vµ thùc hiÖn nghiªm nh÷ng ®iÒu cÊm ®èi víi c¸n bé, c«ng chøc, tríc hÕt lµ c¸n bä chñ chèt, c¸n bé qu¶n lý. C¸n bé l·nh ®¹o c¸c cÊp, c¸c ngµnh, c¸c c¬ quan, ®¬n vÞ, doanh nghiÖp Nhµ níc kª khai tµi s¶n cña c¸ nh©n vµ gia ®×nh m×nh. KÞp thêi kiÓm tra vµ kÕt luËn, cã biÖn ph¸p xö lý nh÷ng c¸n bé, c«ng chøc cã tµi s¶n bÊt minh. Xem xÐt tr¸ch nhiÖm h×nh sù hoÆc cã h×nh thøc kû luËt thÝch ®¸ng ®èi víi nh÷ng ngêi ®øng ®Çu c¬ quan, ®¬n vÞ n¬i x¶y ra nh÷ng vô tham nhòng lín, g©y hËu qu¶ nghiªm träng. 4.T¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng ,ho¹t ®éng cña c«ng ®oµn Sù l·nh ®¹o cña ®¶ng, th«ng qua c¸c tæ chøc §¶ng vµ c¸c §¶ng viªn gi÷ chøc danh l·nh ®¹o vµ qu¶n lý trong c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, lµ yÕu tè ®¶m b¶o ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp theo ®óng c¸c quy ®Þnh cña ph¸p luËt, b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cña Nhµ níc vµ ngêi lao ®éng. Do ®ã, trung ¬ng §¶ng nªn cã quy ®Þnh vµ híng dÉn ph¬ng thøc, chÕ ®é tæ chøc sinh ho¹t §¶ng trong c¸c doanh nghiÖp FDI, phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña lo¹i h×nh doanh nghiÖp nµy. Ho¹t ®éng cña c«ng ®oµn vµ c¸c tæ chøc ®oµn thÓ kh¸c lµ h×nh thøc thuËn tiÖn nhÊt ®Ó thùc hiÖn sù l·nh ®¹o cña ®¶ng vµ b¶o vÖ quyÒn lîi cña ngêi lao ®éng. ViÖc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng cña c¸c tæ chøc c«ng ®oµn ®· ®îc quy ®Þnh trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt. Tuy nhiªn, cÇn cã kÕ ho¹ch vËn ®éng thµnh lËp c«ng ®oµn ë tÊt c¶ c¸c doanh nghiÖp FDI; x©y dùng tæ chøc c«ng ®oµn thËt sù trë thµnh ngêi b¶o vÖ quyÒn lîi chÝnh ®¸ng cña ngêi lao ®éng, gi¸m s¸t chñ ®Çu t thùc hiÖn ph¸p luËt, chÝnh s¸ch cña Nhµ níc. 5. N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng FDI C¸c c¬ quan cÊp giÊy phÐp ®Çu t ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp th¸o gì kÞp thêi khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp FDI, nh vÊn ®Ò liªn quan ®Õn thÞ trêng, tiªu thô s¶n phÈm, c¸c nghÜa vô thuÕ, ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng. KiÓm so¸t chÆt chÏ viÖc thµnh lËp c¸c khu c«ng nghiÖp míi, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh triÓn khai c¸c khu c«ng nghiÖp cã quyÕt ®Þnh thµnh lËp,söa ®æi Quy chÕ khu c«ng nghiÖp, khu chÕ xuÊt, khu c«ng nghÖ cao theo híng: thu hÑp kho¶ng c¸ch vµ tiÕn tíi thèng nhÊt c¬ chÕ, chÝnh s¸ch ®æi víi ®Çu t trong níc vµ FDI, bæ sung m« h×nh khu c«ng nghiÖp nhá, ®iÒu chØnh c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Çu t ph¸t triÓn h¹ tÇng trong khu c«ng nghiÖp nhá, ®iÒu chØnh c¬ chÕ chÝnh s¸ch ®Çu t ph¸t triÓn h¹ tÇng trong vµ ngoµi hµng rµo, t¸ch viÖc cho thuª ®Êt nguyªn thæ vµ kinh doanh h¹ tÇng. TiÕp tôc ph©n cÊp qu¶n lý Nhµ níc vÒ FDI cho uû ban nh©n d©n cÊp tØnh, cã c¬ chÕ xö lý nghiªm kh¾c c¸c trêng hîp vi ph¹m ph¸p luËt, chÝnh s¸ch, quyho¹ch trong viÖc chñ tr¬ng ph©n cÊp qu¶n lý cña Nhµ níc vÒ FDI. kÕt luËn Qua h¬n 10 n¨m thùc hiÖn chÝnh s¸ch më cöa thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi cho thÊy FDI ®· vµ ®ang lµ nh©n tè tÝch cùc phôc vô trùc tiÕp cho chiÕn lîc ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt nam. FDI lµ ®éng lùc gióp chóng ta tõng bíc san b»ng kho¶ng c¸ch tr¸nh ®îc nguy c¬ tôt hËu nÒn kinh tÕ víi thÕ giíi bªn ngoµi. Còng nh c¸c quèc gia kh¸c trªn thÕ giíi, ViÖt nam ®ang rÊt cÇn vèn cho qu¸ tr×nh t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. Thùc tr¹ng thu hót vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi ë ViÖt nam 15 n¨m qua ®· cho thÊy FDI ngµy cµng trë nªn rÊt cÇn thiÕt ®èi víi nÒn kinh tÕ. FDI lµ con ®êng thÝch hîp ®Ó ®¸p øng mét phÇn nhu cÇu vÒ vèn, n©ng cao tiÒm lùc c«ng nghÖ, tiÕp thu c«ng nghÖ qu¶n lý tiªn tiÕn, më lèi cho thÞ trêng khu vùc vµ thÞ trêng thÕ giíi, thóc ®Èy xuÊt khÈu, t¨ng tiÒm lùc c¹nh tranh, t¹o thªm viÖc lµm, ®iÒu trØnh vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ phï hîp víi biÕn ®æi cña t×nh h×nh quèc tÕ, khai th¸c cã hiÖu qu¶ nh÷ng lîi thÕ so s¸nh trong tõng thêi kú ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, víi thêi gian 15 n¨m kh«ng ph¶i lµ dµi víi mét dù ¸n ®Çu t. Chóng ta míi bíc ®i nh÷ng bíc ®i chËp ch÷ng ban ®Çu nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng va vÊp vµ tr¶ gi¸. So víi nhiÒu níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, sè vèn ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi mµ ViÖt nam thu hót ®îc cßn rÊt khiªm tèn. Nhng víi mét níc ®i sau cã tr×nh ®é ph¸t triÓn thÊp h¬n, tiÕp cËn víi thÞ trêng kinh tÕ - tµi chÝnh thÕ giíi cha l©u, ®· tõng bÞ bao v©y cÊm vËn th× sè lîng FDI cã ®îc lµ thµnh tÝch ®Çy khÝch lÖ. §iÒu quan träng h¬n lµ sè vèn ®ã ®Æt vµo ViÖt nam ®óng thêi ®iÓm xuÊt ph¸t cña qu¸ tr×nh ®æi míi, më cöa. Nã cßn cã ý nghÜa nh có hÝch vËt chÊt vµ tinh thÇn cho ViÖt nam v÷ng bíc ®i trªn con ®êng héi nhËp víi thÕ giíi. Tãm l¹i, qu¸ tr×nh thu hót FDI ®· gãp phÇn ®æi míi nÒn kinh tÕ ViÖt nam vµ t¹o nªn h×nh ¶nh míi cña ®Êt níc ViÖt nam trªn trêng quèc tÕ. Tuy nhiªn, qu¸ tr×nh thu hót vèn FDI vÉn cßn mét sè h¹n chÕ. ChÝnh v× vËy chónh ta cÇn tÝch cùc c¶i thiÖn h¬n n÷a ph¸p luËt ®Çu t, chÊt lîng thu hót ®Çu t níc ngoµi, m«i trêng ®Çu t, ®æi míi tæ chøc vµ qu¶n lý ho¹t ®éng hîp t¸c víi c¸c cong ty xuyªn quèc gia, ®a quèc gia...nh»m t¹o thÕ ®øng trong qu¸ tr×nh héi nhËp nÒn kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi. danh môc tµi liÖu tham kh¶o B¸o Ng©n hµng, sè 104, ngµy 28/12/2003 B¸o Thanh niªn, sè 338, ngµy 04/12/2003 B¸o Th¬ng m¹i, sè 36, ngµy 25/03/2003 B¸o §Çu t, sè 37, ngµy 27/03/2002; sè 140, ngµy 22/11/2002; sè 154, ngµy 25/12/2003 Gi¸o tr×nh HiÖu qu¶ vµ Qu¶n lý dù ¸n, NXB KH-KT, HN 2000 Gi¸o tr×nh Kinh tÕ ®Çu t, NXB Thèng kª , HN 2001 Gi¸o tr×nh Kinh tÕ ph¸t triÓn, NXB Thèng kª, HN 2000 Gi¸o tr×nh Khoa häc qu¶n lý, NXB KH-KT, HN 2000 Gi¸o tr×nh Tin häc qu¶n lý, NXB KH-KT, HN 2001 Mét sè vÊn ®Ò c¬ b¶n vÒ ®æi míi QLKT vÜ m« trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa ë ViÖt Nam, NXB ChÝnh trÞ quèc gia, HN 2001 Tµi liÖu tham kh¶o ®Æc biÖt- Th«ng tÊn x· ViÖt Nam, ngµy 10/02/2003 Thêi b¸o Tµi chÝnh ViÖt nam, sè 61 ngµy 22/05/2002; sè 65 ngµy 31/05/2002; sè 7 ngµy 15/01/2003; sè 34 ngµy 19/03/2003 Thêi b¸o kinh tÕ ViÖt nam sè 1 ngµy 02/01/2003 Trang web: www.mpi.gov.vn cña Bé kÕ ho¹ch vµ §Çu t Môc lôc Lêi nãi ®Çu 1 Ch¬ng I: Lý luËn chung vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 3 I. §Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµ ®Æc ®iÓm cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 3 1. Kh¸i niÖm 3 1.1. VÒ mÆt kinh tÕ 5 1.2. VÒ mÆt ph¸p lý 5 2. §Æc ®iÓm cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 98 II. Vai trß cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 9 1. Vai trß cña FDI ®èi víi nhËp khÈu FDI 10 1.1. §èi víi c¸c níc c«ng nghiÖp ph¸t triÓn 10 1.2. §èi víi c¸c níc ®ang ph¸t triÓn 10 2. Vai trß cña FDI ®èi víi níc xuÊt khÈu FDI 12 3. Vai trß cña FDI ®èi víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam 14 III. C¸c h×nh thøc ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 17 1. Hîp t¸c kinh doanh trªn c¬ së hîp ®ång (hoÆc hîp ®ång - hîp t¸c - kinh doanh ) 17 2. Doanh nghiÖp liªn doanh 18 3. Doanh nghiÖp vèn níc ngoµi 18 IV. Kinh nghiÖm cña mét sè níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi trong viÖc huy ®éng vµ sö dông FDI 18 1. Trung Quèc 18 2. In®«nªsia 19 3. Singapore 20 4. Th¸i Lan 21 5. Malaysia 21 Ch¬ng II: Thùc tr¹ng cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam giai ®o¹n 2000 - 2003 22 I. Thùc tr¹ng cña ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam giai ®o¹n 2000 - 2003 22 1. Sè dù ¸n vµ sè vèn ®Çu t 22 2. Quy m« cña c¸c dù ¸n 25 3. C¬ cÊu ®Çu t cña c¸c dù ¸n 26 3.1. C¬ cÊu ®Çu t theo ngµnh 26 3.2. C¬ cÊu ®Çu t theo vïng l·nh thæ 29 4. H×nh thøc ®Çu t 33 5. §èi t¸c ®Çu t 36 II. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña FDI ®Õn sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam 39 1. Lîi thÕ cña ViÖt Nam trong qu¸ tr×nh thu hót FDI 39 1.1. VÒ m«i trêng chÝnh trÞ x· héi 39 1.2. VÒ m«i trêng kinh tÕ 40 1.3. VÒ m«i trêng ph¸p lý 40 2. §¸nh gi¸ t¸c ®éng cña FDI vµo sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam 44 2.1. ¦u ®iÓm 44 2.2. Nhîc ®iÓm cña FDI ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ ViÖt Nam 61 3. Mét sè h¹n chÕ trong viÖc thu hót vèn FDI vµo ViÖt Nam 62 3.1. Quan ®iÓm gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò cô thÓ vÒ FDI cßn cha thèng nhÊt 62 3.2. HÖ thèng ph¸p luËt, chÝnh s¸ch thiÕu tÝnh ®ång bé 63 3.3. C«ng t¸c quy ho¹ch cßn chËm, chÊt lîng cha cao 63 3.4. C«ng t¸c qu¶n lý Nhµ níc ®èi víi FDI cßn nhiÒu bÊt cËp 65 3.5. C¸n bé lµ kh©u quyÕt ®Þnh nhng ®ang lµ kh©u yÕu nhÊt 65 3.6. HiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cña khu vùc FDI cßn thÊp 65 Ch¬ng III: §Þnh híng vµ gi¶i ph¸p thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam 67 I. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ Nhµ níc vÒ thu hót ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi vµo ViÖt Nam giai ®o¹n 2004 - 2010 67 1. Quan ®iÓm cña §¶ng vµ nhµ níc vÒ nhu cÇu FDI trong giai ®o¹n 2004 - 2010 67 2. §Þnh híng cña §¶ng vµ nhµ níc vÒ FDI trong giai ®o¹n 2004 - 2010 68 II. Mét sè gi¶i ph¸p thu hót vèn FDI vµo ViÖt Nam 70 1. Hoµn thiÖn hÖ thèng ph¸p luËt, c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi 70 2. §¶m b¶o m«i trêng chÝnh trÞ - x· héi æn ®Þnh cho ho¹t ®éng thu hót FDI 73 3. Kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng tham nhòng ë tÊt c¶ c¸c kh©u, c¸c cÊp 74 4. T¨ng cêng sù l·nh ®¹o cña §¶ng, ho¹t ®éng cña c«ng ®oµn 75 5. N©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý nhµ níc ®èi víi ho¹t ®éng FDI 76 KÕt luËn 77 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 78

Các file đính kèm theo tài liệu này:

KT25.doc