Chuyên đề Thực trạng và những giải pháp phát triển kinh tế trang trại ở huyện Gia Lâm- Hà Nội

¬c lµm b»ng g¹ch chØ nghiªng, chÞu träng t¶i nhá chØ phôc vô vËn chuyÓn nhá vµ ®i l¹i cña ng­êi d©n. 2.3 KÕt qña s¶n xuÊt kinh doanh Sù biÕn ®éng cña kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh do huyÖn qu¶n lý trong c¸c n¨m cô thÓ nh­ sau: Nh×n tæng thÓ, c¬ cÊu kinh tÕ cña huyÖn Gia L©m ®ang chuyÓn dÞch theo h­íng phï hîp víi c«ng cuéc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸. C«ng nghiÖp lu«n chiÕm tû träng lín nhÊt, tiÕp theo lµ th­¬ng m¹i vµ n«ng nghiÖp. N¨m 2001, ngµnh c«ng nghiÖp- x©y dùng c¬ b¶n chiÓm tû träng 42,35%; ngµnh th­¬ng m¹i dÞch vô chiÕm tû träng 31,59% vµ n«ng nghÞªp chiÕm tû träng thÊp nhÊt. ®Õn n¨m 2003 tû träng ngµnh n«ng nghiÖp gi¶m xuèng cßn 22,43%; thay vµo ®ã tû träng ngµnh c«ng nghiÖp chiÕm tíi 45,54%. Ngµnh th­¬ng m¹i dÞch vô t¨ng kh¸ nhanh: sau 2 n¨m ®· t¨ng 0,53%, cho thÊy ®êi sèng cña nh©n d©n trong huyÖn cã xu híng ngµy mét n©ng cao. VÒ mÆt gi¸ trÞ, trong 3 n¨m tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt ( GO) lu«n lu«n t¨ng, theo gi¸ thùc tÕ n¨m 2002 GO cña huyÖn t¨ng 189.493,40 triÖu ®ång t­¬ng øng víi tèc ®é t¨ng 15,07% ®¹t 1.671.794,79 triÖu ®ång. Gãp phÇn vµo t¨ng GO toµn huyÖn cã sù ®ãng gãp cña c¶ 3 ngµnh kinh tÕ, tuy nhiªn møc ®é ®ãng gãp cã kh¸c nhau. Tèc ®é t¨ng gÝa trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n¨m 2002,2003 rÊt cao, n¨m 2002 t¨ng 19,29% so víi n¨m 2001 vµ 2003 t¨ng 19,30%. ChØ sè nµy thÓ hiÖn hiÖu qu¶ trong hiÖu qu¶ s¶n xuÊt cña c¸c khu c«ng nghiÖp Sµi §ång A ,B , §µi T­  trªn ®Þa bµn huyÖn. Trong 3 ngµnh n«ng nghiÖp lµ ngµnh cã tèc ®é t¨ng thÊp nhÊt. Tuy nhiªn møc t¨ng 7,57% cña n¨m 2002 so víi n¨m 2001 lµ mét tèc ®é t¨ng cao trong ngµnh n«ng nghiÖp. N¨m 2003 tèc ®é t¨ng cã gi¶m, chØ ®¹t 5,44% do nhiÒu nguyªn nh©n. Tuy nhiªn ®©y còng lµ tèc ®é cao trong tæng thÓ nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. ®Ó ®¹t ®­îc tèc ®é cao nh­ vËy, HuyÖn Gia L©m ®· ph¶i chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i cho cã hiÖu qu¶ ®Ó ®¹t gi¸ trÞ kinh tÕ cao. ®iÒu nµy thÓ hiÖn trong tèc ®é t¨ng nhanh cña tiÓu ngµnh ch¨n nu«i n¨m 2002 so víi 2001( 12,97%). N¨m 2003 t×nh h×nh thÞ tr­êng cã nhiÒu biÕn ®éng vÒ gi¸, ®Æc biÖt do bïng ph¸t dÞch cóm gia cÇm nªn gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh ch¨n nu«i cã t¨ng nhng tèc ®é kh«ng cao ( 7,57% ). ®ãng gãp vµo gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh ch¨n nu«i cña huyÖn bß s÷a, bß thÞt, lîn h­íng l¹c... ngoµi ra, ngµnh nu«i trång thuû s¶n cña huyÖn còng t×m ra h­íng ®i vµ cã tèc ®é t¨ng ®Òu ( 20,53% vµ 20,89% ) Thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi trªn ®Þa bµn huyÖn thêi gian qua còng t¨ng. Møc thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi t¨ng ®Òu víi c¸c l­îng t­¬ng øng 1,230 triÖu ®ång/hé/n¨m. 0,339 triÖu ®ång/ngêi/n¨m vµo n¨m 2002 vµ 1,469 triÖu ®ång/hé/n¨m. 0,445 triÖu ®ång /ngêi/n¨m vµo n¨m 2003. §Õn n¨m 2003, thu nhËp b×nh qu©n ®Çu ng­êi ®¹t 4,403 triÖu ®ång/ng­êi/n¨m. ChØ tiªu nµy tuy t¨ng, nhng so víi vÞ trÝ lµ mét huyÖn ngo¹i thµnh cña thñ ®« Hµ Néi, huyÖn Gia L©m cÇn n©ng cao møc sèng cña nh©n d©n h¬n n÷a. II. THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI HUYỆN GIA LÂM 1. VỀ SỐ LƯỢNG, QUY MÔ, LOẠI HÌNH TRANG TRẠI Theo thống kê, đến 31/12/2005, toàn huyện có 37 trang trại trong đó có 6 trang trại trồng trọt, 20 trang trại chăn nuôi, 3 trang trại thủy sản còn lại là các trang trại tổng hợp theo mô hình VAC 37 trang trại được chia ra theo hướng sản xuất kinh doanh sau: Bảng 2: số lượng trang trại trên địa bàn huyện Gia Lâm năm 2005 ĐVT: TT và % Chỉ Tiêu số lượng ( trang trại) Cơ cấu (%) 1. Trang trại trồng cây hàng năm 1 2,7 2. Trang trại trồng cây lâu năm 6 16,21 3. Trang trại chăn nuôi 16 43,24 4. Trang trại lâm nghiệp 0 0 5. Trang trại thuỷ sản 10 27,03 6. Trang trại tổng hợp 4 10,82 tổng số: 37 100 Nguồn: Số liệu khảo sát trang trại huyện Gia Lâm năm 2005 Từ bảng 2 ta thấy: Số lượng trang trại chăn nuôi là 16 trang trại, chiếm tỷ trọng 43,24% và số trang trại thuỷ sản là 10 chiếm tỷ trọng 27,03% đây là 2 loại hình phổ biến ở huyện Gia Lâm. Trong đó trang trại chăn nuôi chiếm đa số. Những trang trại này chủ yếu là chăn nuôi lợn nạc, trâu bò, gia cầm. Thực tế cho thấy tiềm năng để phát triển trang trại chăn nuôi và thuỷ sản là rất lớn do huyện Gia Lâm có các vùng đất trống, địa lý thuận lợi cho việc phát triển loại hình trang trại này. Nhận thức được điều này, hiện nay đang có nhiều chủ trang trại đầu tư xây dựng truồng trại chăn nuôi với cơ sở vật chất hiện đại, đảm bảo đủ điều kiện thuận lợi để phát triển. 2. THỰC TRẠNG VỀ NGUỒN LỰC CỦA CÁC TRANG TRẠI 2.1 CHỦ TRANG TRẠI: Bảng 3: DANH SÁCH CÁC HỘ TRANG TRẠI TRÊN ĐỊA BÀN HUYỆN GIA LÂM năm 2005 TT HỌ TÊN CHỦ TRANG TRẠI ĐƠN VỊ TUỔI NGHỀ NGHIỆP MÔ HÌNH 1 Đặng Đình Lộc Thị Trấn Trâu Quỳ 54 Bác sĩ TY Chăn nuôi 2 Ng. Văn Hồng TT Trâu Quỳ 36 ND CN 3 Ng. Văn Khánh TT Trâu Quỳ 32 KTNN TS 4 Trần Thị Tuyến TT Trâu Quỳ 41 Sơ cấp quản lý CLN 5 Lê Xuân Hoàng TT Trâu Quỳ 37 ĐHKT TT 6 Lê Quang Đảm Xã Kiêu kỵ 44 KTNN TS 7 Ng. Cát Điều Dương Xá 32 ND CLN 8 Ng. Đức Thiện Phú Thị 48 ND CLN 9 Ng. Hữu Đức Phú Thị 52 ND CN 10 Hg. Phúc Hiền Phú Thị 34 ND CN 11 Lê Huy Ngoan Phú Thị 42 ND TS 12 Đặng Văn Y Phú Thị 50 Sơ cấp CN CLN 13 Ph.g Ngọc Tiến Phú Thị 39 ND CLN 14 Ng. Huy Tiện Phú Thị 41 Sơ cấp XD CLN 15 Đg. Huy Mạnh Trung Mỗu 39 ND CN 16 Tạ Ngọc Dân Trung Mầu 48 Sơ cấp TT+CN CN 17 Ng. Văn Sinh Trung Mầu 42 ND CN 18 Ph.g Thanh Mi Phú Thị 59 Kỹ sư VT TS 19 Vũ M Lương Yên Thường 43 ND TT+TS 20 Ng. Văn Tịnh Dương Hà 65 ND TT+TS 21 Phạm V Thông Yên Viên 46 ND TS 22 Ng. Thị Len Yên Thường 42 TCCN CN 23 Ng. Văn Nghi Dương Hà 50 ND CN 24 Chứ Thị Kh Sơ Văn Đức 48 ND CN 25 Đinh Văn Yên Văn Đức 36 ND CN 26 Chử thị nhưng Văn Đức 50 TCKT CN 27 Đặng Thị Lợi Văn Đức 51 TCQL CN 28 Chử Văn Mộc Văn Đức 31 ND CN 29 Trần Văn Thuyết Văn Đức 30 ND CN 30 Đặng Văn Điền Văn Đức 46 ND CN 31 Lê Văn Phách Đông dư 42 ND TT+TS 32 Ngô Mạnh Bồi Đông dư 38 ND TT+TS 33 Ngô Văn La Đông dư 34 ND TS 34 Lê Văn Định Đông dư 54 ND TS 35 Nguyễn Quang Đông dư 32 ND TS 36 Chu Văn Thênh Đông dư 43 ND TS 37 Lê Minh Sơn Đông dư 45 ND TS Nguồn số liệu điều tra Chủ trang trại thường là người dám mạnh dạn vào đầu tư sản xuất kinh doanh, chấp nhận rủi ro, có kinh nghiệm và kiến thức nhất định về quản lý và sản xuất kinh doanh. Trình độ văn hoá chuyên môn của chủ trang trại: Nhìn chung chuyên môn của chủ trang trại là thấp. Trong số 37 trang trại có 12 chủ trang trại có trình độ đại học- trung cấp- sơ cấp, còn lại 25 chủ trang trại chưa được qua đào tạo. Điều này ảnh hưởng đến khả năng tiếp thu kiến thức về trang trại, về hội nhập kinh tế quốc tế, và khả năng áp dụng công nghệ vào sản xuất. Ở nhiều nước công nghiệp phát triển, chủ trang trại muốn được nhà nước công nhận về trình độ quản lý và tư cách pháp nhân phaỉ tốt nghiệp các trường kỹ thuật và quản lý nông nghiệp, đồng thời có kinh nghiệm qua thực tập là sản xuất kinh doanh 1 năm ở các trang trại khác. Họ không chỉ có bằng tốt nghiệp về nông học mà còn có sự am hiểu về kinh tế kỹ thuật, tham gia hội thảo khoa học. Tài liệu thống kê ở các nước trong khu vực cũng cho thấy trình độ học vấn, chuyên môn của chủ trang trại tỷ lệ thuận với hiệu quả sản xuất kinh doanh, thu nhập của các trang trại. Theo các chủ trang trại ở huyện Gia Lâm, hiện tại các trang trại chưa có sự ưu tiên nào trong việc xây dựng và phát triển các trang trại tại địa phương, số buổi tập huấn cho các trang trại hàng năm rất ít, hiệu quả chưa cao, cán bộ phụ trách khuyến nông còn hiểu biết quá ít về kinh tế trang trại. Nội dung tập huấn cho các chủ trang trại vẫn chung chung, chưa tập trung tháo gỡ khó khăn và định hướng phát triển cho trang trại. vì vậy huyện cần quan tâm khuyến khích đầu tư và tạo điều kiện cho các chủ trang trại phát triển mạnh cả về số lượng và chất lượng. Các chủ trang trại về chuyên môn, trình độ kỹ thuật về chăm sóc, thú y tưong đối tốt, có khả năng phòng chữa bệnh kịp thời cho gia súc, gia cầm. Một số trang trại chăn nuôi lợn do quy mô vốn lớn đã mạnh dạn thuê cả kỹ sư chuyên ngành thú y chăm sóc, theo dõi và điều trị kịp thời khi lợn mắc bệnh. Tuy nhiên một số trang trại với quy mô nhỏ thì việc phòng và chữa bệnh do lao động gia đình đảm nhiệm là chính. 2.2 Về Đất Đai Đất đai là tư liệu sản xuất không thể thay thế được trong hoạt động sản xuất kinh doanh của các trang trại. Quỹ đất dùng trong phát triển trang trại có nguồn gốc phong phú như đất nhận thầu của chính quyền địa phương, đất vườn liền kề của các hộ gia đình, đất thuê thầu dồn điền đổi thửa của các hộ nông dân theo nghị định 64/CP. Trong đó phổ biến vẫn là đất nhận khoán thầu của các chủ trang trại với chính quyền địa phương, đất thổ cư chiếm một tỷ lệ rất nhỏ chủ yếu là chăn nuôi gia súc, gia cầm. Bảng 4: Diện tích đất đang sử dụng của trang trại năm 2005 Đơn vị Tổng số Chia ra TT lâm nghiệp TT hàng năm TT lâu năm TT chăn nuôi TT thuỷ sản TT tổng hợp Đất đang sử dụng của trang trại Ha 84 0 4 19,05 4,61 46,76 9,58 1. Đất nông nghiệp Ha 35,89 0 3 18,18 2,6 6,21 5,9 Trong đó a. Đất trồng cây hàng năm Ha 11,19 0 3 0,34 2,6 3,85 1,4 b. Đất trồng cây lâu năm Ha 20,2 0 0 17,84 0 2,36 4,5 2. Đất lâm nghiệp Ha 0 0 0 0 0 0 0 3. Diện tích mặt nước nuôi trồng thuỷ sản Ha 45,47 0 1 0,74 0 40,05 3,6 4. Đất khác Ha 2,64 0 0 0,13 2,01 0,5 0 Nguồn: Phòng địa chính huyện Gia Lâm Từ bảng 4: Ta nhận thấy đất đang được sử dụng vào mục đích kinh doanh trang trại trên địa bàn huyện Gia Lâm nhìn chung vẫn còn rất ít. Đất chủ yếu dùng để nuôi trồng thuỷ sản và chăn nuôi. Đến nay diện tích đất giành cho nông nghiệp ngày càng bị thu hẹp dần, do xu hướng đô thị hóa trên địa bàn huyện, đất đai chủ yếu dùng vào việc xây dựng nhà ở, kinh doanh. 2.3/ NGUỒN VỐN CỦA TRANG TRẠI Vốn là vấn đề đang được quan tâm bởi nó là điều kiện tiên quyết để mô hình sản xuất của trang trại hình thành và phát triển có hiệu quả. Qua điều tra và phân tích cho thấy, quy mô vốn trang trại phụ thuộc nhiều vào phương hướng sản xuất kinh doanh của mô hình trang trại, mức vốn đầu tư trung bình của trang trại là 331,55 triệu đồng trên một trang trại điều tra, lớn nhất 451,04 triệu đồng của mô hình trang trại tổng hợp( kết hợp trồng trọt - chăn nuôi- Thuỷ sản và dịch vụ). Mức đầu tư cho từng loại mô hình trang trại được thể hiện qua bảng5 Bảng 5: Vốn bình quân một trang trại điều tra ChØ tiªu C¸c lo¹i h×nh trang tr¹i BQ/TT Ch¨n nu«i Thuû s¶n Tæng hîp Sè l­îng ( tr.®) C¬ cÊu (%) Sè l­îng ( tr.®) C¬ cÊu (%) Sè l­îng ( tr.®) C¬ cÊu (%) Sè l­îng ( tr.®) C¬ cÊu (%) Tæng vèn 310,78 100,00 286,50 100,00 451,04 100,00 331,55 100,00 1. Vèn ph©n theo tÝnh chÊt 310,78 100,00 286,50 100,00 451,04 100,00 351,55 100,00 - Vèn cè ®Þnh 149,14 47,99 118,35 41,31 198,14 43,99 149,76 45,17 - Vèn l­u ®éng 161,64 52,01 168,15 58,69 252,63 56,01 181,79 54,83 2. Vèn ph©n theo së h÷u 310,78 100,00 286,50 100,00 451,04 100,00 331,55 100,00 2.1 Vèn tù cã 219,48 70,62 200,81 70,09 293,14 64,99 228,61 68,95 2.2 Vèn vay 91,30 29,38 85,69 29,91 157,90 3,01 102,94 31,05 - Vay ng©n hµng 9,55 3,08 13,74 4,0 20,99 4,65 13,09 3,95 - Vay dù ¸n 63,41 20,40 56,69 19,56 107,29 23,79 69,89 21,11 - Vay kh¸c 18,34 5,90 13,74 5,55 29,62 6,57 19,83 5,99 Xét về hình thái vốn, hầu hết vốn cố định tập trung cho cải tạo đất, xây dựng quy hoạch đồng ruộng, xây dựng chuồng trại. Việc đầu tư máy móc, thiết bị nâng cao năng suất lao động còn rất hạn chế. Vốn lưu động tập trung cho các vật tư thiết yếu trong quá trình sản xuất như giống, thức ăn gia súc, gia cầm... một số sử dụng mua dụng cụ thủ công 2.4/ LAO ĐỘNG CỦA TRANG TRẠI Lao động của trang trại chủ yếu là tận dụng lao động của gia đình và lao động thuê ngoài, số lao động thường xuyên của một trang trại trung bình 2,8 người, một số trang trại có số lao động thường xuyên lên tới 15-20 người như trang trại của ông Nguyên Văn Khánh- thị trấn Châu Quỳ, trang trại của ông Vũ Lương Đình Xuyến. Tiền công bình quân 1 tháng của 1 lao động thường xuyên dao động ở mức 500-700 nghìn đồng Số ngày công lao động thuê ngoài của các trang trại điều tra bình quân đạt được 110 ngày/năm với mức tiền công bình quân 1 ngày 18000-22000đ/ngày.. Các chủ trang trại thành phần chủ yếu là nông dân chiếm tới 63% số còn lại là bộ đội phục viên, cán bộ đã nghỉ hưu. hầu hết các chủ trang trại đều chưa qua đào tạo qua công tác quản lý, số chủ trang trại được đào tạo chiếm tỷ lệ thấp( trong tổng số 37 chủ trang trại có 5 người có trình độ đại học( 13,5%), 5 người trình độ trung cấp (13,5%) còn lại là những người chưa được đào tạo hoặc mới chỉ qua các lớp tập huấn. Bảng 6 : Lao động của trang trại huyện Gia Lâm năm 2005 Lao động của trang trại Đơn vị Tổng số Chia ra TT hàng năm TT lâu năm TT chăn nuôi TT lâm nghiệp TT thuỷ sản TT tổng hợp 1. Lao động của hộ chủ trang trại Người 117 4 25 45 0 33 10 2. Lao động thuê ngoài thường xuyên Người 108 5 24 15 0 26 38 3.Lao động thuê ngoài thời vụ Người 53 10 13 0 0 25 5 Nguồn số liệu điều tra Nhìn chung lao động của trang trại ở huyện Gia Lâm là rất lớn. Các trang trại sử dụng khá nhiều lao động làm thêm. Điều này xuất phát từ nhu cầu mở rộng sản xuất kinh doanh của trang trại. Mặt khác nó cũng góp phần làm tăng chi phí sản xuất, tăng giá thành sản phẩm. Số lao động thuê ngoài thường xuyên và thời vụ tập trung nhiều ở một số trang trại quy mô sản xuất lớn, lao động thuê ngoài hầu hết là thủ công. Quan hệ chủ trang trại với lao động thuê hầu hết là người họ hàng và người quen, rất ít trang trại thuê lao động có văn bản hợp đồng, chủ yếu là thoả thuận bằng miệng. Phương thức tính trả công lao động của các mô hình rất đa dạng, tuy nhiên có thể quy về 2 dạng: - Trả công theo thời gian là hình thức trả công chủ yếu cho lao động thuê thường xuyên làm công việc chăm sóc và phục vụ dịch vụ. Lao động hưởng tiền công theo tháng ở các trang trại ở mức dao động từ 400-650 nghìn đồng/ tháng - Trả công theo khối lượng công việc giao khoán là hình thức áp dụng phổ biến ở các trang trại để trả công cho lao động thuê theo thời vụ. 3./ KẾT QUẢ VÀ HIỆU QUẢ SXKD CỦA CÁC TRANG TRẠI Ở HUYỆN GIA L ÂM 3.1 KẾT QUẢ SẢN XUẤT KINH DOANH CỦA TRANG TRẠI: 3.1.1 Gi¸ TrÞ S¶n XuÊt Cña Trang Tr¹i §iÒu Tra ChØ tiªu gi¸ trÞ s¶n xuÊt lµ mét trong nh÷ng chØ tiªu quan träng nhÊt biÓu hiÖn quy m« cña trang tr¹i, nã ph¶n ¸nh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña viÖc sö dông, khai th¸c c¸c yÕu tè, ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña tõng lo¹i m« h×nh do 4 ngµnh trång trät, ch¨n nu«i, thuû s¶n, dÞch vô ®ãng gãp vµo tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña trang tr¹i. Qua bang 6 b×nh qu©n gi¸ trÞ s¶n xuÊt mét trang tr¹i trong n¨m 2006 lµ 227,32 triÖu ®ång, trong ®ã ch¨n nu«i chiÕm tû träng cao nhÊt lµ 48,97% ®¹t 111,32 triÖu ®ång, ngµnh dÞch vô lµ 11.62 triÖu ®ång, ngµnh thñy s¶n, ngµnh trång trät b×nh qu©n mét trang tr¹i ®iÒu tra gÝa trÞ s¶n xuÊt ®¹t lµ 73,83 triÖu ®ång vµ 30,55 triÖu ®ång B¶ng 6: KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh b×nh qu©n mét trang tr¹i ®iÒu tra ChØ tiªu C¸c lo¹i h×nh trang tr¹i BQ/TT Ch¨n nu«i Thuû s¶n Tæng hîp SL CC SL CC SL CC SL CC 1. GÝa trÞ s¶n xuÊt 182,73 100 222,05 100 346,72 100 227,32 100 - Trång trät 14,63 8,01 11,65 11,65 78,87 22,75 30,55 13,41 - Ch¨n nu«i 168,10 91,99 20,31 20,31 56,36 16,26 111,32 48,97 - Thuû s¶n - - 68,04 68,04 142,51 41,10 73,83 32,48 - DÞch vô - - - - 68,98 19,89 11,62 5,11 2. Chi phÝ 133,83 100 100 100 263,25 100 170,51 100 - Trång trät 11,87 8,87 12,84 12,84 57,57 21,87 23,99 14,06 - Ch¨n nu«i 121,96 91,13 22,04 22,04 47,63 18,09 81,73 47,92 - Thuû s¶n - - 65,12 65,12 106,30 40,38 54,44 31,92 - DÞch vô - - - - 51,75 19,66 10,35 6,10 §iÒu nµy chøng tá c¸c trang tr¹i huyÖn Gia L©m lÊy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp lµ chñ yÕu, trong ®ã ch¨n nu«i vµ nu«i trång thuû s¶n lµ ngµnh mòi nhän trong ph¸t triÓn trang tr¹i. So s¸nh gÝa trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp b×nh qu©n cña mét trang tr¹i lµ 215,7 triÖu ®ång/n¨m so víi gi¸ trÞ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp / 1 hé cña huyÖn ®¹t 6,78 triÖu ®ång/n¨m, møc chªnh lÖch nµy lªn tíi 31,81 lÇn. §iÒu nµy cho thÊy ph¸t triÓn trang tr¹i lµ h­íng ®i hîp lý. GÝa trÞ s¶n xuÊt cña tõng lo¹i m« h×nh phô thuéc vµo lo¹i h×nh kinh doanh cña trang tr¹i. Møc chªnh lÖch gi¸ trÞ s¶n xuÊt gi÷a c¸c lo¹i m« h×nh lµ kh¸ lín. Lo¹i h×nh ch¨n nu«i gi¸ trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n mét trang tr¹i lµ 182,73 triÖu ®ång, trong ®ã chñ yÕu lµ gi¸ trÞ cña nghµnh ch¨n nu«i chiÕm 91,99%, cßn trång trät chiÕm 8,01%. Tuy gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña ngµnh trång trät kh«ng ®¸ng kÓ, song còng hç trî tÝch cùc cho ngµnh ch¨n nu«i ph¸t triÓn. So s¸nh víi gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh ch¨n nu«i cña hai lo¹i m« h×nh thuû s¶n vµ tæng hîp gÊp 3,73 lÇn vµ 2,98 lÇn. §¹t ®­îc kÕt qu¶ nµy do ®Æc thï trang tr¹i ch¨n nu«i Gia L©m( nu«i lîn lµ chñ yÕu). Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y gi¸ c¶ vµ thÞ tr­êng tiªu thô lîn æn ®Þnh nªn c¸c trang tr¹i ngµy cµng më réng sè l­îng vµ quy m« ®µn N¨ng suÊt b×nh qu©n cho c¸c trang tr¹i ®iÒu tra lµ 21,98 tÊn, s¶n l­îng thu ®­îc lµ 6,21 tÊn/ha. C¸c trang tr¹i thuû s¶n ë huyÖn Gia L©m ®ang dÇn ®¸p øng tèt h¬n nhu cÇu vÒ gièng, ch¨m sãc vµ ®Æc biÖt lµ thøc ¨n cã ®ñ ®iÒu kiÖn h¬n ®Ó cho c¸ ¨n vµo nh÷ng thêi kú ph¸t triÓn cña c¸, ®¶m b¶o tèt vÒ mËt ®é th¶: ao s©u 2m n­íc. GÝa trÞ s¶n xuÊt b×nh qu©n mét trang tr¹i lín nhÊt lµ lo¹i h×nh tæng hîp, gi¸ trÞ s¶n xuÊt ®em l¹i lµ 346,72 triÖu ®ång. So s¸nh víi gi¸ trÞ s¶n xuÊt ngµnh trång trät cña lo¹i h×nh ch¨n nu«i vµ thuû s¶n lµ gÊp 5,39 lÇn vµ 3,05 lÇn. Cã thÓ thÊy r»ng, m« h×nh tæng hîp ®em l¹i gi¸ trÞ s¶n xuÊt cao h¬n h¼n lo¹i h×nh chuyªn s©u mét ngµnh. Ph¸t triÓn lo¹i h×nh tæng hîp sÏ t¹o ®­îc nhiÒu ®iÓm m¹nh mµ c¸c m« h×nh kh¸c kh«ng cã ®­îc, trong ®ã c¸c s¶n phÈm phô cña ngµnh nµy l¹i ®­îc c¸c ngµnh kh¸c trong néi bé trang tr¹i tËn dông nh­ chÊt th¶i vµ mét phÇn cña s¶n phÈm cña ngµnh ch¨n nu«i lµm thøc ¨n cho ngµnh thuû s¶n vµ ph©n h÷u c¬ cho ngµnh trång trät, mét phÇn s¶n ph¶m ngµnh trång trät vµ ngµnh thuû s¶n lµm thøc ¨n cho ngµnh ch¨n nu«i.... do ®ã gi¶m ®­îc gi¸ thµnh chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. 3.1.2 Chi PhÝ S¶n XuÊt Cña C¸c Trang Tr¹i Chi phÝ s¶n xuÊt cña trang tr¹i lµ toµn bé chi phÝ vËt chÊt (yÕu tè ®Çu vµo, ph©n bãn, thuèc BVTV, thuèc trõ s©u...), c«ng lao ®éng ®i thuª vµ chi phÝ kh¸c. Tæng chi phÝ s¶n xuÊt b×nh qu©n mét trang tr¹i gi÷a c¸c lo¹i h×nh cã sù chªnh lÖch lín. Tõ b¶ng 6 ta thÊy lo¹i h×nh trang tr¹i ch¨n nu«i chi phÝ chñ yÕu tËp trung cho ngµnh ch¨n nu«i chiÕm 92,31% tæng chi phÝ. Chi phÝ chñ yÕu lµ chi phÝ vËt chÊt chiÕm 89,99% . Tuy vËy ë lo¹i h×nh ch¨n nu«i hÇu hÕt c¸c trang tr¹i ®· tù tóc ®­îc con gièng ®Ó s¶n xuÊt, më réng, sö dông lao ®éng gia ®×nh lµm nguån lùc chÝnh, sö dông lao ®éng thuª ngoµi chØ chiÕm 6,23% tæng chi phÝ, sè lao ®éng nµy lµm c«ng viÖc chñ yÕu lµ b¶o vÖ, vËn chuyÓn. Møc chi phÝ kh¸c chiÕm 3,78% Lo¹i h×nh trang tr¹i thñy s¶n chi phÝ b×nh qu©n mét trang tr¹i lµ 169,83 triÖu ®ång. Chi phÝ vËt chÊt cho lo¹i h×nh thuû s¶n chñ yÕu lµ vÒ gièng, thøc ¨n, trong ®ã chi phÝ thøc ¨n lµ lín nhÊt. Trong qu¸ tr×nh nu«i c¸, c¸c chñ trang tr¹i ph¶i thuª nh©n c«ng ®Ó c¾t cá, lÊy bÌo, cho c¸ ¨n hµng ngµy vµ thu ho¹ch c¸, v× vËy chi phÝ lao ®éng chiÕm mét phÇn kh«ng nhá lµ 26,57 triÖu ®ång. Cßn l¹i lµ chi phÝ ®¾p bê, ®iÖn, dÇu, b¬m n­íc vµo ra, chi phÝ khÊu hao tµi s¶n, c¸c kho¶n chi kh¸c chiÕm 10,58% tæng chi phÝ. 3.1.3 Thu Nhập Của Trang Trại: Thu nhập của trang trại là phần thu được sau khi lấy tổng thu trừ đi chi phí đầu tư, tiền công lao động và các khoản chi phí khác. Như vậy thu nhập của các trang trại bao gồm phần thu nhập của các chủ trang trại ( tiền công quản lý và tiền lao động trực tiếp), tiền công của các thành viên trang trại và lãi thuần của trang trại. Thu nhập của trang trại là chỉ tiêu phù hợp nhất, vừa phản ánh kết quả sản xuất vừa phản ánh hiệu quả hoạt động kinh doanh của kinh tế trang trại. Bảng 7: Thu nhập bình quân 1 trang trại theo hướng sản xuất chính năm 2004-2005 Thu nhập của trang trại Đơn vị Tổng số Chia ra TT hàng năm TT lâu năm TT chăn nuôi TT lâm nghiệp TT thuỷ sản TT tổng hợp 2005 TR. Đ 2681 60 445 1450 0 59,7 129 2004 TR. Đ 2359,3 60 175 1398 0 59,7 129 Chênh lệch TR. Đ 321,7 0 270 52 0 -0,3 0 Thu nhập BQ 1 TT năm 2005 TR. Đ 72,45 60,0 74,2 90,6 0 59,7 32,3 Thu nhập BQ 1 TT năm 2004 TR. Đ 63,76 60,0 58,3 82,2 0 59,7 32,3 Từ bảng 7: Theo số liệu tính toán thu nhập bình quân 1 trang trại huyện Gia Lâm năm 2004 là 63,76 triệu đồng; Năm 2005 là 72,45 triệu đồng . Như vậy thu nhập của các trang trại đã tăng qua các năm, tuy nhiên mức tăng là không đáng kể. So sánh năm 2004- 2005 ta thấy thu nhập của các trang trại trồng cây hàng năm, trang trại tổng hợp thu nhập vẫn không tăng, thậm chí trang trại thuỷ sản mức thu nhập còn giảm xuống gây thua lô cho chủ trang trại. Nhận thức được vấn đề này các chủ trang trại cần có các biện pháp, các hướng kinh doanh hợp lý hơn nhằm đưa doanh thu của mình tăng lên góp phần vào việc phát triển và mở rộng loại hinh, quy mô trang trại cũng như góp phần tăng thu nhập cho người lao động, đặc biệt là người nông dân. Thực tế đặt ra cần có sự quan tâm hỗ trợ của các cấp các ngành, sự đầu tư của nhà nước nhằm phát triển loại hình kinh tế trang trại trên địa bàn huyện Gia Lâm nói riêng cũng như các trang trại trên cả nước nói chung. 3.2 HIỆU QỦA KINH TẾ CỦA CÁC TRANG TRẠI ĐIỀU TRA - Chỉ tiêu đánh gía hiệu quả sử dụng đất/ha: Chỉ tiêu này cho thấy hiệu quả sử dụng diện tích của mô hình vào việc sản xuất ra sản phẩm trên 1 ha diện tích, tính bình quân chung cho các trang trại điều tra là 862,55 tr. đồng. Trong đó giá trị sản phẩm hàng hoá là 753,08b tr. đ, thu nhập là 229,87tr. đ. Trong 3 loại hình trang trại, loại hình trang trại chăn nuôi có hiệu quả trên một đơn vị diện tích là cao nhất, trên một ha đất đầu tư sản xuất vào loại hình chăn nuôi sẽ thu được 1661,2 tr. đ giá trị sản xuất. 1446,36 giá trị sản phẩm hàng hoá và thu nhập đem lại trên 1 ha đất sử dụng là 444,5 tr. Đ. Do cơ cấu ngành ở các trang trại khác nhau diện tích đất dành cho chăn nuôi ít mà sản phẩm của ngành chăn nuôi tạo ra lớn nên hiệu quả sử dụng trên 1 ha đất thuộc mô hình này là rất lớn - Chỉ tiêu đánh giá hiệu quả sử dụng vốn, chi phí - Hiệu quả sử dụng vốn của các trang trại còn thấp, do ở Gia Lâm một số trang trại vẫn trong giai đoạn đầu phát triển. Bình quân một trang trại điều tra chủ trang trại bỏ ra một đồng vốn đầu tư thu hút được 0,68 đồng giá trị sản xuất và 0,17 đồng thu nhập. Tuy nhiên nếu các trang trại bước vào sản xuất kinh doanh ổn định, quy mô hợp lý thì hiệu quả sử dụng vốn sẽ tăng cao. - Chỉ tiêu thu nhập/1 lao động gia đình/ tháng: - Chỉ tiêu này phản ánh thu nhập của lao động gia đình trong một tháng. 4. ƯU ĐIỂM VÀ NHỮNG VẤN ĐỀ TỒN TẠI TRONG KINH TẾ TRANG TRẠI 4.1 ƯU ĐIỂM + Khai thác và phát huy được tiềm năng thế mạnh về đất đai, nguồn lực, nhân lực. Kinh tế trang trại phát triển đã thu hút được một khối lượng lớn tiền vốn trong dân , đầu tư vào sản xuất nông nghiệp, tạo ra xu hướng hợp tác và phát triển trong sản xuất nông nghiệp.l + Giải quyết số lao động nhàn rỗi dư thừa, tăng thu nhập cho người lao động, nâng cao đời sống cho nông dân, tạo môi trường sinh thái xanh, sạch, đẹp… + Kinh tế trang trại phát triển góp phần thúc đẩy nhanh quá trình chuyển dịch cơ cấu cây trồng vật nuôi, tăng hiệu quả kinh tế trên 1 ha canh tác, một số trang trại đã đầu tư chuyển những diện tích đất sản xuất nông nghiệp hoang hoá, sản xuất kém hiệu quả , chăn nuôi và nuôi trồng thuỷ sản, bước đầu đã có hiệu quả, có thu nhập. 4.2 MỘT SỐ TỒN TẠI: + Về quy mô: Đa số các trang trại trên địa bàn huyện hầu hết đều có quy mô nhỏ + Trình độ quản lý của các chủ trang trại còn rất nhiều hạn chế , hầu hết chưa có kiến thức quản lý, tay nghề của người lao động của các trang trại đều có trình độ thấp, chưa qua đào tạo. + Nguồn vốn của chủ trang trại hầu hết các trang trại đều có nhu cầu về vốn vay quy mô trang trại càng lớn, nhu cầu vay vốn càng nhiều, tuy nhiên hiện nay thủ tục vay vốn còn rườm ra phức tạp; + Tiêu thụ và chế biến sản phẩm: tất cả 100 trang traị đều tiêu thụ sản phẩm trên thị trường tự do và không qua sơ chế hoặc chế biến , chưa có trang trại nào kết hợp đựơc với các doanh nghiệp trong việc chế biến, tiêu thụ sản phẩm. 4.3 NGUYÊN NHÂN CỦA NHỮNG TỒN TẠI + Mặc dù đã có những hướng dẫn trong việc thực hiện luật đất đai sửa đổi năm 2003 nhưng chưa có những hướng dẫn cụ thể hơn trong việc cải tạo, xây dựng để phục vụ sản xuất nông nghiệp nói chung và thực hiện chuyển đổi cơ cấu cây trồng vật nuôi, thời gian thực hiện phương án trên từng quỹ đất còn hạn chế nên các chủ trang trại chưa thực sự yên tâm trong việc đầu tư, mở rộng sản xuất. + Đã có các chính sách về vay vốn nhưng thủ tục vay vốn quá rườm rà, qua nhiều đầu mối trung gian nên không khuyến khích được các chủ trang trại vay vốn đầu tư cũng như việc tiếp cận với các nguồn vốn vay ưu đãi hết sức khó khăn. + Quyết định số 80/2002/ QĐ-TTg của thủ tướng ra đời là hành lang pháp lý để khuyến khích các thành phần kinh tế liên doanh, liên kết với nhau trong việc cung ứng đầu vào, chế biến và tiêu thụ sản phẩm đầu ra nhưng đến nay vẫn thiếu các văn bản hướng dẫn nên áp dụng quyết định này còn rất hạn chế… Chương 3: phương hướng và giải pháp phát triển kinh tế trang trại huyện Gia Lâm I./ PHƯƠNG HƯỚNG PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CỦA HUYỆN GIA LÂM Căn cứ thông tư liên tịch số 62/ TTLB-BNN-TCTK ngày 20/5/2003 của bộ NN & PTNT và tổng cục thống kê hướng dẫn tiêu chí xác định KTTT. Thực hiện quyết định số 39/2006/ QĐUB ngày 04/4/2006 của UBND thành phố Hà Nội về việc ban hành ( quy định trình tự, thủ tục cấp giấy chứng nhận KTTT trên địa bàn thành phố Hà Nội ) Hướng dẫn số 01/ HDLS-NN-CTK ngày 24/4/2006 của sở nông nghiệp và phát triển nông thôn thành phố Hà Nội- cục thống kê: 1./ Trong thời gian tới để khuyến khích phát triển các trang trại mới, mặt khác đẩy mạnh hoạt động của các trang trại đã có cần rà soát, đánh giá và cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại cho các chủ trang trại nếu có đủ điều kiện theo quyết định của UBND thành phố Hà Nội. Qua đó có thể đảm bảo quyền lợi của các trang trại trên địa bàn cũng như việc thực hiện nghĩa vụ của các trang trại đối với nhà nước. 2./ Mục tiêu : Trong thời gian tới có thể khuyến khích phát triển KTTT trên địa bàn huyện Gia Lâm phát triển tốt hơn, hiệu quả hơn, tăng về quy mô và số lượng cũng như loại hình KTTT của thành phố thì HĐND- UBND huyện cũng cần tiếp tục có những quy hoạch, kế hoạch phát triển kinh tế trang trại theo hướng tập trung, trong điểm theo vùng ( Nam Đuống, Bắc Đuống, cụm sông Hồng hoặc cụm trung tâm) phù hợp với lợi thế của từng vùng và phù hợp với quy hoạch phát triển vùng sản xuất nông nghiệp, tạo vùng phát triển kinh tế trang trại điển hình, tiêu biểu cho toàn huyện, bên cạnh đó phát triển đa dạng các loại hình trang trại trong đó ưu tiên trang trại chăn nuôi hoặc nuôi trồng thuỷ sản. Cụ thể: + Trong năm 2006-2007 rà soát, đánh giá lại các trang trại trên cơ sở đó cấp giấy chứng nhận kinh tế trang trại cho các hộ gia đình, cá nhân nếu có đủ điều kiện theo hướng dẫn của thành phố. + Phấn đấu từ 2000 đến năm 2008 toàn huyện có khoảng 90 trang trại, đạt khoảng 150 trang trại vào năm 2010, trong đó trang trại chăn nuôi (chăn nuôi bò thịt, lợn nạc) và nuôi trồng thuỷ sản là chủ yếu, với trang trại trồng trọt chủ yếu là trang trại trồng cây ăn quả. + Tập trung phát triển trang trại theo vùng như: Trang trại nuôi trồng thủy sản và kết hợp VAC: vùng nam Đuống: xã Phú Thị, Kim Sơn, Dương Quang, Lệ Chi. Vùng Bắc Đuống: xã Yên Thường, Phù Đổng, Trung Mầu. Cụm trung tâm và các xã vùng sông Hồng như : Đông Dư Trang trại chăn nuôi: chăn nuôi lợn nạc tại các xã Văn Đức. Đông Dư và thị trấn Trâu Quỳ, chăn nuôi bò thịt tại các xã Lệ Chi và Văn Đức, chăn nuôi bò sữa tại các xã Trung Màu và Phù Đổng. Trang trại trồng trọt: Chủ yếu là trang trại trồng cây ăn quả, hoa cây cảnh, trong đó trang trại trồng cây ăn quả , hoa cây cảnh ở thị trấn Trâu Quỳ… II./ NHỮNG GIẢI PHÁP CHỦ YẾU NHẰM PHÁT TRIỂN KINH TẾ TRANG TRẠI CỦA HUYỆN GIA LÂM 1. Giải pháp về đất đai: Do ®Êt ®ai lµ t­ liÖu s¶n xuÊt ®Æc biÖt cã vai trß quan träng trong s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nhÊt lµ víi viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i. Yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i lµm thÕ nµo ®Ó sö dông nguån lùc ®Êt ®ai mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt, khai th¸c tèi ®a lîi thÕ so s¸nh cña tõng vïng, tiÓu vïng hay nãi c¸ch kh¸c lµ cÇn bè trÝ c¬ cÊu c©y trång sao cho tèi ®a ho¸ gi¸ trÞ thu ho¹ch trªn 1 ®¬n vÞ diÖn tÝch ®Êt ë tõng vïng, tõng trang tr¹i - Thø nhÊt: Hoµn thiÖn viÖc quy ho¹ch ®Êt ®ai : huyÖn cÇn tiÕn hµnh kiÓm tra , n¾m v÷ng quü ®Êt hiÖn cã, nhÊt lµ ®Êt hoang ho¸ ®Ó xem xÐt vïng ®Êt nµo cã kh¶ n¨ng x©y dùng ph¸t triÓn thµnh c¸c m« h×nh KTTT, tËp trung nghiªn cøu ph¸t triÓn trang tr¹i. HuyÖn cÇn cã quy ho¹ch vÒ ®Êt ®ai theo tõng vïng chuyªn canh lín nh­: trång c©y ¨n qu¶, ch¨n nu«i lîn, gµ, nu«i trång thuû s¶n, s¶n xuÊt rau an toµn.... - Thø hai: HuyÖn chØ ®¹o c¸c x· x©y dùng c¸c ph­¬ng ¸n dån ®iÒn ®æi thöa theo tinh thÇn “ d©n chñ, tù nguyÖn vµ tho¶ thuËn” ®ång thêi t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng ng­êi cã nguyÖn väng nhËn nh÷ng phÇn ®Êt ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn KTTT víi møc thuÕ thÊp. §Ó trë thµnh trang tr¹i, c¸c n«ng hé ph¶i tËp trung l­îng ®Êt ®Õn quy m« nhÊt ®Þnh, viÖc khuyÕn khÝch c¸c hé n«ng d©n dån ®iÒn ®æi thöa cã t¸c dông kh¾c phôc t×nh tr¹ng manh món, t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c hé ®i s©u vµo s¶n xuÊt. Tuy nhiªn muèn dån ®iÒn ®æi thöa thµnh c«ng ph¶i ®¶m b¶o sù d©n chñ, c«ng khai, nh­ng kh«ng thiÕu v¾ng vai trß cña chÝnh quyÒn cÊp x·. - Thø ba: T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi vµ cã c¸c chÝnh s¸ch ­u tiªn mÆt b»ng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng s¶n vµ ngµnh nghÒ n«ng th«n ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng tõ ho¹t ®éng n«ng nghiÖp sang c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kh¸c n«ng nghiÖp. - Thø t­: Hoµn thiÖn viÖc giao ®Êt vµ cÊp giÊy chøng nhËn quyÒn sö dông ®Êt cho chñ trang tr¹i, quy ®Þnh h­íng dÉn cô thÓ ®Ó chñ trang tr¹i thùc hiÖn 7 quyÒn: chuyÓn ®æi, cho thuª, thõa kÕ, thÕ chÊp, cho thuª l¹i vµ gãp vèn kinh doanh. 2. GIẢI PHÁP VỀ VỐN Trong các nguồn lực phát triển kinh tế xã hội nông thôn nói chung, kinh tế trang trại nói riêng, vốn là nguồn lực quan trọng. Kết quả điều tra cho thấy: vốn đầu tư bình quân của các chủ trang trại nhìn chung còn thấp, bình quân là 376,46 triệu đồng/ 1 trang trại. Nguồn vốn chủ yếu của trang trại chủ yếu là vốn tự có, vốn vay, còn một phần nhỏ là vốn nhà nước thông qua chương trình dự án, vốn của thân nhân chủ trang trại, vốn vay hợp tác xã tín dụng. Việc hình thành và phát triển kinh tế trang trại đòi hỏi vốn lớn hơn so với kinh tế hộ và quy mô sản xuất lớn hơn, phải tiến hành khai hoang, kiến thiết đồng ruộng, mặt nước, trồng rừng, trồng cây dài ngày, chăn nuôi đại gia súc, làm thuỷ lợi, mua sắm công cụ máy móc... Vốn ít, các trang trại chỉ phát triển dần quy mô sản xuất theo phương châm: “ lấy ngắn nuôi dài” , nhiều cơ sở hạ tầng trong trang trại chưa được xây dựng, công cụ sản xuất còn thô sơ. Đây là nguyên nhân khiến cho hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của các trang trại còn thấp, chưa tương ứng với tiềm năng và lợi thế phát triển. Mặc dù nhu cầu vốn lớn nhưng trang trại không muốn vay ngân hàng vì thủ tục vay phức tạp, thời gian vay ngắn, lãi suất cao. Để giải quyết những bất cập này, cần giải quyết theo các hướng sau: Một là: Huyện Gia Lâm cần ưu tiên xây dựng đường giao thông , tạo điều kiện cho các trang trại trong đó phát triển, đồng thời thu hút thêm vốn đầu tư của các hộ khác vào mô hình kinh tế trang trại. Hai là: Củng cố và tăng cường vai trò của hợp tác xã tín dụng, khuyến khích các trang trại tham gia vào hợp tác xã tín dụng để được vay vốn với lãi suất ưu đãi. Ba là: Tiếp tục thực hiện cơ chế cho chủ trang trại vay vốn theo dự án, cơ chế cho vay này một mặt đảm bảo tính khả thi trong sản xuất kinh doanh và hiệu quả , mặt khác gắn nhiệm vụ của trang trại với việc tạo ra sản phẩm hàng hoá, nguồn nguyên liệu cung cấp cho công nghiệp chế biến và tạo ra việc làm cho người lao động. Thời hạn cho vay phải phù hợp với đặc điểm của sản xuất nông nghiệp, tức là cho vay theo chu kỳ sản xuất kinh doanh của từng loại sản phẩm. Thậm chí có thể thời hạn vay lớn hơn chu kỳ sản xuất kinh doanh. Vì chủ trang trại phải mua sắm vật tư trước, lựa chọn thời điểm cho vay vốn có thể trước chu kỳ kinh doanh chứ không phải bắt đầu chu kỳ kinh doanh và ngay sau khi kết thúc chu kỳ kinh doanh. Vốn vay theo dự án cũng cần được tăng cường cho vay trung hạn và dài hạn để đáp ứng nhu cầu của trang trại. Bốn là: Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn , quỹ tạo việc làm huyện Gia Lâm cần thực hịên cơ chế cho các chủ trang trại vay vốn theo chương trình phát triển kinh tế trang trại. Ngân hàng không nên xác định mức vay thống nhất giữa các trang trại mà việc cung ứng vốn cần được xác định dựa vào nhu cầu sử dụng vốn. Thủ tục vay cần được nghiên cứu để đơn giản hoá, lãi suất vay ưu đãi, tăng thời hạn cho vay... nhưng vẫn bảo đảm nguyên tắc kinh doanh của ngân hàng. Năm là, tăng cường vai trò của tổ chức như Hội nông dân, Hội làm vườn, Hội phụ nữ trong việc cho chủ trang trại vay vốn. Sáu là, chính quyền huyện cần có biện pháp khuyến khích các hộ có vốn ở thành thị và địa phương khác đầu tư làm kinh tế trang trại ở vùng đồi núi hoang hoá bằng các giải pháp ưu tiên giao đất, miễn giảm thuế... Nguồn vốn từ ngân sách là nhân tố dẫn đường, nền tảng cho việc đầu tư vào nông nghiệp nông thôn nói chung, trang trại nói riêng, cần tập trung đầu tư cho việc xây dựng cơ sở hạ tầng, đường điện, nước, trạm, chợ. Đầu tư trực tiếp cho việc xây dựng cơ sơ hạ tầng thì kết quả một đồng vốn ngân sách sẽ thu hút hàng trăm hàng nghìn lần vốn trong dân cư ở các vùng có tiềm năng. Gi¶i ph¸p ®µo t¹o nh»m n©ng cao kiÕn thøc cho c¸c chñ trang tr¹i Thùc tÕ cña nhiÒu trang tr¹i ho¹t ®éng mang l¹i hiÖu qu¶ cao cho thÊy, chñ trang tr¹i ph¶i lµ ng­êi cã ý chÝ lµm giµu, chÞu khã häc hái ®Ó tiÕn lªn. V× vËy hä ph¶i cã tr×nh ®é khoa häc kü thuËt, cã kh¶ n¨ng qu¶n lý, cã hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ thÞ tr­êng vµ biÕt kÕt hîp søc lao ®éng cña gia ®×nh víi thuª mín lao ®éng ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh. Tuy nhiªn hiÖn nay sè ®ã kh«ng nhiÒu. §a sè c¸c chñ trang tr¹i trong huyÖn cã tr×nh ®é v¨n ho¸ cÊp 2 trë lªn, sè chñ trang tr¹i cã tr×nh ®é ®¹i häc ,cao ®¼ng, trung cÊp, s¬ cÊp lµ rÊt Ýt. §Ó n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh vµ tr×nh ®é khoa häc kü thuËt cña c¸c chñ trang tr¹i cÇn thùc hiÖn mét sè gi¶i ph¸p sau: VÒ ®èi tîng ®µo t¹o: §èi t­îng nµy kh«ng chØ lµ c¸c chñ trang tr¹i mµ cßn bao gåm nh÷ng ng­êi cã nguyÖn väng thiÕt tha vµ cã kh¶ n¨ng trë thµnh c¸c chñ trang tr¹i, nh÷ng ng­êi qu¶n lý ë cÊp c¬ së trùc tiÕp qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cña trang tr¹i. §èi víi c¸c ngµnh ë huyÖn, x· trùc tiÕp qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng cña trang tr¹i nªn cö c¸n bé chuyªn tr¸ch ®i ®µo t¹o ®Ó qu¶n lý tèt h¬n c¸c ho¹t ®éng cu¶ trang tr¹i. VÒ n«i dung ®µo t¹o: §ã lµ nh÷ng vÊn ®Ò chung cña kinh tÕ trang tr¹i nh­: vÞ trÝ, xu h­íng ph¸t triÓn, c¸c chñ tr­¬ng, ®­êng lèi, chÝnh s¸ch vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ®­îc ban hµnh. §Æc biÖt lµ c¸c kiÕn thøc vÒ tæ chøc vµ qu¶n trÞ kinh doanh trong c¸c trang tr¹i nh­: x¸c ®Þnh ph­¬ng h­íng kinh doanh, tæ chøc sö dông c¸c yÕu tè s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ tiªu thô s¶n phÈm... c¸c kiÕn thøc vÒ khoa häc kü thuËt , vÒ héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ. Néi dung ®µo t¹o ph¶i ®îc thiÕt kÕ ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu ®Ó c¸c chñ trang tr¹i cã thÓ tiÕp thu vµ vËn dông vµo ho¹t ®éng cña trang tr¹i. Cô thÓ: néi dung ®µo t¹o ph¶i võa ®¶m b¶o kiÕn thøc kü thuËt , kinh tÕ, võa ph¶i cã kiÕn thøc luËt ph¸p vµ nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt cho héi nhËp. H×nh thøc ®µo t¹o: c¸c ®èi t­îng ®µo t¹o lµ ®a d¹ng nªn h×nh thøc ®µo t¹o ph¶i phong phó. ®µo t¹o b»ng nhiÒu h×nh thøc nh­ më líp t¹i ®Þa ph­¬ng, tham quan, chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt víi sù gÆp mÆt cña c¸c chuyªn gia, c¸c gi¶ng viªn tõ c¸c trêng ®¹i häc khèi n«ng nghiÖp, c¸c tæ chøc quÇn chóng vµ c¸c tæ chøc khuyÕn n«ng, l©m.... Tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn cïng c¸c tæ chøc ®oµn, héi nh­ ®oµn thanh niªn, héi phô n÷, héi lµm v­ên, héi cùu chݪn binh.. ®ãng vai trß quan träng trong viÖc båi dìng kiÕn thøc cho chñ trang tr¹i. Do vËy, huyÖn cÇn khai th¸c triÖt ®Ó nh÷ng ­u ®iÓm cña c¸c tæ chøc nµy. Néi dung båi d­ìng cã thÓ ®­îc thùc hiÖn th«ng qua më líp, cã thÓ qua h­íng dÉn vµ tr×nh diÔn c¸c tiÕn bé khoa häc kü thuËt vµ kinh nghiÖm s¶n xuÊt cña c¸c trang tr¹i lµm ¨n giái . VÒ kinh phÝ cho ®µo t¹o: vÊn ®Ò ®µo t¹o, båi d­ìng kiÕn cho chñ trang tr¹i lµ vÊn ®Ò lín. V× vËy, ®ßi hái ph¶i ®­îc ®Çu ng©n s¸ch tho¶ ®¸ng cã chÝnh s¸ch tµi trî mét phÇn kinh phÝ cho c¸c chñ trang tr¹i. Gi¶i ph¸p vÒ lao ®éng Lùc l­îng lao ®éng cña trang tr¹i gåm 2 lo¹i lao ®éng cña hé chñ trang tr¹i vµ lao ®éng thuª ngoµi. - §èi víi lao ®éng cña chñ hé trang tr¹i: KÕt qu¶ ®iÒu tra vµ tÝnh to¸n cho thÊy: b×nh qu©n mét trang tr¹i cã 0,063 ng­êi, trong ®ã chñ yÕu lµ c¸c chñ trang tr¹i võa lµ ng­êi qu¶n lý, võa lµ ng­êi lao ®éng. Nh­ vËy, nh÷ng thµnh viªn trong ®é tuæi cña trang tr¹i hÇu nh­ ch­a qua ®µo t¹o vµ kh«ng cã b»ng cÊp chuyªn m«n, chÊt l­îng lao ®éng thÊp. Trong bèi c¶nh héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi hiÖn nay, viÖc n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt cho ng­êi lao ®éng lµ rÊt cÇn thiÕt. ViÖc ®µo t¹o, båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é s¶n xuÊt cho ng­êi lao ®éng cÇn ph¸t huy vai trß cña c¸c tæ chøc quÇn chóng ( §oµn thanh niªn, Héi n«ng d©n, Héi phô n÷, Héi cùu chiÕn binh... ) vµ tr¹n khuyÕn n«ng huyÖn, cÇn ph¸t huy vai trß cña nh÷ng ng­êi cã b»ng cÊp trong tõng trang tr¹i ®Ó n©ng cao tr×nh ®é ng­êi lao ®éng d­íi h×nh thøc truyÒn nghÒ. - §èi víi lao ®éng thuª ngoµi Lao ®éng thuª th­êng xuyªn cña c¸c trang tr¹i còng kh¸ lín, b×nh qu©n mét trang tr¹i thuª 3,68 ngêi. Nguån gèc cña lao ®éng lµm thuª cã nhiÒu d¹ng. Mét sè n«ng d©n cã Ýt ®Êt s¶n xuÊt, kh«ng ®ñ viÖc lµm nªn tù nguyÖn ®i lµm thuª, mét sè hé n«ng d©n cã Ýt ®Êt cho ng­êi kh¸c thuª, råi tù nguyÖn lµm thuª cho chÝnh ng­êi thuª ®Êt cña m×nh ®Ó cã thu nhËp cao h¬n, mét sè hé mÊt h¼n ®iÒu kiÖn lµm ¨n, ph¶i ®i lµm thuª ®Ó kiÕm sèng... Trong bèi c¶nh nµy, cÇn gi¶i quyÕt mét sè vÊn ®Õ sau: + §èi víi lao ®éng thuª thêi vô ë c¸c trang tr¹i cã thÓ tho¶ thuËn miÖng gi÷a ng­êi sö dông vµ ng­êi lao ®éng. Cßn ®èi víi lao ®éng th­êng xuyªn, nhÊt thiÕt ph¶i ký hîp ®ång lao ®éng ®Ó ®¶m b¶o quyÒn vµ lîi Ých hîp ph¸p cña hai bªn, ®ång thêi ng­êi lao ®éng còng yªn t©m lµm viÖc vµ ph¸t huy mäi kh¶ n¨ng cña m×nh thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c trang tr¹i ph¸t triÓn. + ChÝnh quyÒn huyÖn cÇn th­êng xuyªn theo dâi ®Ó kÞp thêi ph¸t hiªn, ng¨n ngõa vµ gi¶i quyÕt nh÷ng hµnh vi kh«ng lµnh m¹nh, vÞ ph¹m ph¸p luËt trong viÖc sö dông lao ®éng cña trang tr¹i vµ nh÷ng vi ph¹m cña ng­êi lao ®éng. + HÇu hÕt c¸c trang tr¹i trªn ®Þa bµn huyÖn ®Òu sö dông lao ®éng lµm thuª. Lao ®éng ë Gia L©m nhiÒu, gi¸ thuª lao ®éng l¹i rÎ. Tuy nhiªn, thu nhËp cña ng­êi lao ®éng cha cao, tr×nh ®é lao ®éng cha t­¬ng xøng víi yªu cÇu cña trang tr¹i. V× vËy, huyÖn cÇn cã biÖn ph¸p hç trî ®µo t¹o, båi d­ìng tay nghÒ cho ng­êi lao ®éng ®Ó hä cã kh¶ n¨ng ®¸p øng yªu cÇu vÒ lao ®éng trong c¸c trang tr¹i. 5.Gi¶i ph¸p vÒ thÞ trêng - §èi víi thÞ tr­êng ®Çu vµo: + C¸c chñ trang tr¹i ë huyÖn nªn t¨ng c­êng liªn kÕt, thµnh lËp mét hiÖp héi trang tr¹i ®¶m nhËn viÖc cung øng c¸c yÕu tè ®Çu vµo cho c¸c trang tr¹i, tr¸nh sù n©ng gi¸, Ðp gi¸ lµm h¹i ®Õn lîi Ých cña trang tr¹i. + T¨ng c­êng vai trß cña ®éi qu¶n lý thÞ tr­êng Gia L©m. ThÞ tr­êng hiÖn nay ®ang ®­îc thùc hiÖn bëi nhiÒu thµnh phÇn kinh tÕ víi ­u thÕ vÒ tÝnh n¨ng ®éng, nh¹y bÐn cã thÓ lîi dông nh÷ng kÏ hë trong quan lý Nhµ n­íc ®Ó cung øng c¸c lo¹i vËt t­ vµ dÞch vô kh«ng ®¹t chÊt l­îng cho c¸c trang tr¹i ( gièng c©y trång kÐm, ph©n bãn gi¶, thuèc b¶o vÖ thùc vËt gi¶... ). - §èi víi thÞ tr­êng ®Çu ra: kÕt qu¶ pháng vÊn chñ trang tr¹i ë Gia L©m cho thÊy: C¸c trang tr¹i b¸n s¶n phÈm nhiÒu nhÊt lµ th«ng qua chî, t­ th¬ng. Doanh nghiÖp thu mua Nhµ n­íc, t­ nh©n ®ãng vai trß rÊt mê nh¹t, hÇu nh­ ch­a cã hîp ®ång tiªu thô s¶n phÈm ®Çu ra æn ®Þnh cho c¸c chñ trang tr¹i. Do vËy, ®Ó gãp phÇn th¸o gì nh÷ng khã kh¨n trong viÖc tiªu thô s¶n phÈm cho c¸c trang tr¹i, ®Ò tµi xin ®a ra mét sè gi¶i ph¸p sau: + Ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin thÞ tr­êng ®Ó th­êng xuyªn cËp nhËt nh÷ng th«ng tin míi nhÊt vÒ thÞ tr­êng tiªu thô n«ng s¶n ®Î cung cÊp th«ng tin cho c¸c chñ trang tr¹i. Th«ng tin thÞ tr­êng n«ng s¶n lµ nhu cÇu rÊt thiÕt thùc vµ th­êng xuyªn cña c¸c trang tr¹i, trong khi ®ã c¸c trang tr¹i ë Gia L©m l¹i rÊt thiÕu th«ng tin. Do vËy, nhiÒu chñ trang tr¹i quyÕt ®Þnh lùa chän ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt thiÕu c¬ së dÉn ®Õn s¶n phÈm lµm ra kh«ng tiªu thô ®­îc hoÆc tiªu thô víi gi¸ rÎ. V× vËy, tr¹m khuyÕn n«ng huyÖn cÇn th«ng tin kÞp thêi ®Ó khuyÕn c¸o cho c¸c trang tr¹i ®Þnh h­íng ph¸t triÕn quy m« trang tr¹i tõ ®Çu vô s¶n xuÊt. + T¨ng c­êng ®Çu t­ cho c¸c ho¹t ®éng triÓn l·m, qu¶ng c¸o, tiÕp thÞ ®Ó më mang thÞ phÇn tiªu thô n«ng s¶n phÈm cña huyÖn. + X©y dùng th­¬ng hiÖu hµng ho¸, tiÕn tíi cÊp chøng chØ vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c xóc tiÕn th­¬ng m¹i. + X©y dùng hÖ thèng kiÓm tra, ®¨ng ký chÊt l­îng s¶n phÈm theo tiªu chuÈn quèc tÕ ( ISO, HACCP ), th­êng xuyªn kiÓm tra mét c¸ch nghiªm ngÆt vÒ qu¶n lý chÊt l­îng n«ng s¶n vµ dÞch vô. + §Çu t­ x©y dùng c¬ së h¹ tÇng th­¬ng m¹i nh­: ®­êng giao th«ng, kho tµng, chî, tô ®iÓm giao l­u hµng ho¸. + §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tiªu thô n«ng s¶n cho trang tr¹i, khuyÕn khÝch vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho kinh tÕ t­ nh©n tham gia chÕ biÕn, tiªu thô s¶n phÈm cho trang tr¹i. + KhuyÕn khÝch t¹o ®iÒu kiÖn vµ ph¸t triÓn c¸c hîp t¸c x· tiªu thô s¶n phÈm. + G¾n s¶n xuÊt víi chÕ biÕn t¹o thÞ tr­êng tiªu thô n«ng s¶n t¹i chç, x©y dùng mèi liªn kÕt 4 nhµ vµ thùc hiÖn tèt Q§ 80/ TTg ngµy 24/06/2002 cña Thñ t­íng ChÝnh phñ vµ khuyÕn khÝch tiªu thô n«ng s¶n hµng hãa theo hîp ®ång. + Gi¶i quyÕt tèt vÊn ®Ò vèn ®Çu t­ cho s¶n xuÊt ®Ó trang tr¹i cã thÓ b¸n c¸c s¶n phÈm vµo thêi ®iÓm thuËn lîi. Khoa häc c«ng nghÖ Khoa häc vµ c«ng nghÖ cã vai trß quan träng, ®îc coi lµ kh©u ®ét ph¸ quan träng nhÊt ®Ó thóc ®Èy s¶n xuÊt n«ng nghiÖp theo h­íng s¶n xuÊt hµng ho¸. HiÖn nay, qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ thÕ giíi ®ang diÔn ra m¹nh mÏ. Theo chñ tr­¬ng vµ lé tr×nh cña ViÖt Nam, ngµnh n«ng nghiÖp ®ang cïng bé, ngµnh liªn quan tæ chøc rµ so¸t c¸c chÝnh s¸ch hiÖn hµnh, kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch theo h­íng phï hîp hç trî n«ng nghiÖp th«ng qua nhãm chÝnh s¸ch hép xanh ( ®Çu t­ c¬ së h¹ tÇng, nghiªn cøu, gièng, khoa häc c«ng nghÖ, ®µo t¹o, khuyÕn n«ng...). nh­ vËy, viÖc nghiªn cøu c¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy kinh tÕ trang tr¹i øng dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt phï hîp víi quy ®Þnh cña WTO. Trong bèi c¶nh nµy, c¸c gi¶i ph¸p khoa häc c«ng nghÖ cho ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i huyÖn Gia L©m cÇn tËp trung vµo mét sè vÊn ®Ò sau: - §Çu t­ nguån vèn ng©n s¸ch cho ph¸t triÓn c«ng nghÖ sinh häc ®Ó ®µo t¹o ra c¸c gièng c©y trång vËt nu«i cã s¶n phÈm tèt, cã chÊt l­îng s¶n phÈm cao, t×m vµ ¸p dông c«ng nghÖ míi trong canh t¸c, chÕ biÕn, b¶o qu¶n s¶n phÈm n«ng nghiÖp, tr­íc hÕt lµ c¸c lo¹i rau qu¶ s¶n xuÊt trªn c¸c vïng chuyªn canh. - KhuyÕn n«ng cho c¸c trang tr¹i cã thÓ bè trÝ c©y trång, vËt nu«i phï hîp víi ®iÒu kiÖn tù nhiªn vµ sinh th¸i tõng vïng vµ phï hîp víi quy ho¹ch c¸c vïng s¶n xuÊt chuyªn canh cña huyÖn. ®iÒu ®ã gióp c¸c chñ trang tr¹i lùa chän ®óng ph­¬ng h­íng s¶n xuÊt kinh doanh ngay tõ ®Çu. - Ph¸t huy vai trß cña c¸c tæ chøc hîp t¸c, c¸c hiÖp héi trong viÖc øng dông khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo n«ng nghiÖp. ®©y lµ con ®­êng ng¾n nhÊt ®Ó nh©n réng c¸c tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ míi mµ kh«ng cÇn cã sù ®Çu t­ lín cña Nhµ n­íc. - HuyÖn cö c¸n bé cã tr×nh ®é vÒ quy ho¹ch gióp c¸c trang tr¹i quy ho¹ch x©y dùng c¸c m« h×nh kinh tÕ, ®ång thêi t¹o ra sù liªn kÕt chÆt chÏ gi÷a c¸c chñ trang tr¹i víi c¸c c¸n bé Phßng Kinh tÕ KÕ ho¹ch vµ Ph¸t triÓn n«ng th«n, tr¹m thó y, khuyÕn n«ng huyÖn, ®¶m b¶o xö lý kÞp thêi nh÷ng bÊt tr¾c trong s¶n xuÊt kinh doanh. - Cã quy ho¹ch c¸c khu ch¨n nu«i vµ quy ®Þnh cô thÓ vÒ vÖ sinh m«i tr­êng ®ång thêi h­íng dÉn c¸c trang tr¹i kÕt hîp ph¸t triÓn kinh doanh víi viÖc thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i, nhÊt lµ c¸c vïng ®«ng d©n c­. ®iÒu nµy sÏ gióp c¸c trang tr¹i cã thÓ t¨ng c­êng s¶n xuÊt g¾n víi ph¸t triÓn bÒn v÷ng. Ngoµi ra,c¸c s¶n phÈm cña trang tr¹i sÏ ®¶m b¶o tèt h¬n ®é an toµn vÖ sinh thùc phÈm, cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh tèt h¬n khi héi nhËp. C¬ së h¹ tÇng C¬ së hµ tÇng còng lµ mét yÕu tè ®­îc khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong chÝnh s¸ch hç trî n«ng nghiÖp hép xanh khi gia nhËp WTO. C¸c yÕu tè h¹ tÇng quan träng hµng ®Çu lµ hÖ thèng giao th«ng, ®iÖn, thuû lîi vµ chî n«ng th«n. ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho kinh tÕ trang tr¹i ph¸t triÓn, hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng trªn ®Þa bµn huyÖn cÇn ®îc gi¶i quyÕt theo c¸c h­íng sau: - HuyÖn cÇn nghiªn cøu më réng, n©ng cÊp chî, bêi v× diÖn tÝch ®Êt ®ai ë chî cßn nhá, kÕt cÊu h¹ tÇng cßn nhiÒu h¹n chÕ. NÕu c¸c trang tr¹i ph¸t triÓn thªm vµ quy m« më réng th× víi chî thùc t¹i sÏ kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu tiªu thô hµng ho¸ cho c¸c trang tr¹i. - VÒ ®iÖn: huyÖn cÇn cã kÕ ho¹ch ­u tiªn x©y dùng l¾p míi ®a ®iÖn tíi ch©n c«ng tr×nh cho c¸c nhµ m¸y b»ng nguån ®iÖn tõ tr¹m biÕn ¸p. HiÖn t¹i, c«ng suÊt ®iÖn cßn thÊp, chØ cã kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu sinh ho¹t vµ mét vµi dÞch vô xay x¸t, lµm b¸nh chø cha ®ñ ®¸p øng cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn ph¸t triÓn. - VÒ giao th«ng: sau khi quy ho¹ch cho x©y dùng ph¸t triÓn c¸c khu trang tr¹i cÇn ®Çu t­ nhiÒu h¬n cho giao th«ng cho vïng nµy ®Ó thu hót vèn tõ c¸c hé néi thµnh lªn ®Çu t­. Ngoµi ra, huyÖn cÇn ®éng viªn c¸c trang tr¹i ®ãng gãp nhiÒu h¬n cho quü ®Çu t­ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng n«ng th«n theo ph­¬ng ch©m Nhµ n­íc vµ nh©n d©n cïng lµm. HiÖn nay, cã nh÷ng trang tr¹i ®Çu t­ hµng tr¨m triÖu ®ång më ®êng réng r·i vµo trang tr¹i, tiÕn tíi ph¸t triÓn s¶n xuÊt víi du lÞch sinh th¸i. ®èi víi viÖc bª t«ng ho¸ ®êng giao th«ng n«ng th«n cÇn gi¸m s¸t chÆt chÏ viÖc thi c«ng, tr¸nh thÊt tho¸t ®Çu t­ ,®¶m b¶o thùc hiÖn ®óng quy tr×nh kü thuËt ®Ó n©ng cao chÊt l­îng c«ng tr×nh. - VÒ thuû lîi: do ®Æc ®iÓm ®Þa h×nh phøc t¹p cho nªn huyÖn cÇn cã biÖn ph¸p x©y dùng vµ c¶i t¹o ®Ó hÖ thèng thuû lîi ngµy cµng hoµn chØnh h¬n. Nguån n­íc tíi cña huyÖn ®­îc cung cÊp tõ c¸c con s«ng s½n sµng phôc vô cho s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Trong nh÷ng n¨m tíi, huyÖn cÇn tiÕp tôc kiªn cè ho¸ hÖ th«ng kªnh m­¬ng, x©y dùng hå chøa n­íc cã dung tÝch lín h¬n ®Ó ®¶m b¶o tíi n­íc cho mét sè .x· cña huyÖn Lời kết Sù ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ®ang cã nhiÒu tÝn hiÖu cho thÊy chóng ta ®ang ®i ®óng h­íng theo c¸c n­íc trong khu vùc còng nh­ nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi. §©y ®ã trªn ®Êt n­íc chóng ta trang tr¹i ®ang ph¸t triÓn víi mËt ®é nhanh, sè n«ng hé tõ c¸c thµnh phÇn kh«ng ph¶i n«ng d©n tham gia ngµy cµng ®«ng, tû lÖ thuÇn n«ng ngµy cµng gi¶m, ®i ®«i víi tû suÊt n«ng s¶n hµng ho¸ ngµy cµng ®­îc n©ng lªn. Kinh tÕ trang tr¹i lÊy trang tr¹i gia ®×nh lµm chñ lùc, cã søc m¹nh thÇn kú, ®iÒu ®ã ®­îc lÞch sö nhiÒu n­íc cã nÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn chøng minh ch©n lý ®ã còng ®­îc thÓ hiÖn ë n­íc ta. Danh s¸ch tµi liÖu tham kh¶o 1./ ®æi míi ë vïng miÒn nói Jean- christophe castella vµ §Æng §×nh Quang NXB n«ng nghiÖp, Hµ Néi- 2002 2./ gãp phÇn ph¸t triÓn bÒn v÷ng n«ng th«n ViÖt Nam NguyÔn Xu©n Th¶o NXBCT quèc gia 3./ huy ®éng vµ sö dông c¸c nguån lùc trong ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n- thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p Ts Chu TiÕn Quang NXB CTQG 4./ N«ng nghiÖp ViÖt Nam thêi kú ®æi míi PGS. TS . NguyÔn Sinh Cóc NXB thèng kª 5./ N«ng nghiÖp ViÖt Nam trªn con ®êng CNH- H§H Bé NN-PTNT NXBCTQG 6./ Nguyªn lý kinh tÕ n«ng nghiÖp David colman trevor young NXB HN 7./ Ph¸t triÓn toµn diÖn kinh tÕ- xh n«ng th«n, n«ng nghiÖp ViÖt Nam Chu H÷u Quý NXBCTQG 8./ T¹p chÝ n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n sè 5 , th¸ng 11- 2003 9./ T¹p chÝ n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n sè 12, th¸ng 12-2003 Môc lôc Lêi më ®Çu 1 Ch­¬ng 1.C¬ së lý luËn vµ thùc tiÔn vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i 4 1.1. Kh¸i niÖm vµ ®Æc tr­ng cña trang tr¹i 4 1.1.1. Kh¸i niÖm 4 1.1.2. §Æc tr­ng cña trang tr¹i 4 1.2. Vai trß cña trang tr¹i 7 1.3. Tiªu chÝ nhËn d¹ng trang tr¹i 8 1.4. C¸c ®iÒu kiÖn ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña trang tr¹i trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng 10 1.5. C¸c lo¹i h×nh trang tr¹i 11 1.6. Xu h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i 12 1.7. T×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i ë n­íc ta 13 Ch­¬ng 2: thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i huyÖn Gia L©m 17 I. §iÒu kiÖn tù nhiªn - kinh tÕ x· héi cña huyÖn gia l©m 17 1. §iÒu kiÖn tù nhiªn 17 1.1.VÞ trÝ ®Þa lý 17 1.2. §Æc ®iÓm ®Þa h×nh 16 1.3. §iÒu kiÖn khÝ hËu thuû v¨n 18 1.4. §Êt ®ai 19 2.§Æc ®iÓm vÒ kinh tÕ x· héi 22 2.1. D©n sè vµ nguån lao ®éng 22 2.2. C¬ së h¹ tÇng 22 2.3. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh 23 II. Thùc tr¹ng ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i huyÖn Gia L©m 24 1. VÒ sè l­îng quy m«, lo¹i h×nh trang tr¹i 24 2. Thùc tr¹ng vÒ nguån lùc cña c¸c trang tr¹i 26 2.1. Chñ trang tr¹i 26 2.2. VÒ ®Êt ®ai 29 2.3. Nguån vèn cña trang tr¹i 31 2.4. Lao ®éng cña trang tr¹i 32 3. KÕt qu¶ vµ hiÖu qu¶ SXKD cña c¸c trang tr¹i ë huyÖn Gia L©m 34 3.1. KÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña trang tr¹i 34 3.1.1. Gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña trang tr¹i ®iÒu tra 34 3.1.2. Chi phÝ s¶n xuÊt cña c¸c trang tr¹i 37 3.1.3. Thu nhËp cña trang tr¹i 38 3.2. HiÖu qu¶ kinh tÕ cña c¸c trang tr¹i ®iÒu tra 39 4. ­u ®iÓm vµ nh÷ng vÊn ®Ò tån t¹i trong kinh tÕ trang tr¹i 40 4.1. ­u ®iÓm 40 4.2. Mét sè tån t¹i 41 4.3. Nguyªn nh©n cña nh÷ng tån t¹i 41 Ch­¬ng 3. Ph­¬ng h­íng vµ gi¶i ph¸p ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i huyÖn Gia L©m 43 I. Ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i cña huyÖn Gia l©m 43 II. Nh÷ng gi¶i ph¸p chñ yÕu nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i cña huyÖn Gia L©m 44 1. Gi¶i ph¸p vÒ ®Êt ®ai 44 2. Gi¶i ph¸p vÒ vèn 46 3. Gi¶i ph¸p ®µo t¹o nh»m n©ng cao kiÕn thøc cho c¸c chñ trang tr¹i 48 4. Gi¶i ph¸p vÒ lao ®éng 50 5.Gi¶i ph¸p vÒ thÞ tr­êng 51 6.Khoa häc c«ng nghÖ 53 7. C¬ së h¹ tÇng 55 Lêi kÕt 57 Danh s¸ch tµi liÖu tham kh¶o 58