Chuyên đề Tình hình quản lý và sử dụng vốn tại Công ty xây dựng Công trình giao thông I

uû ®iÖn, giÊy, xi m¨ng, khu c«ng nghiÖp... gãp phÇn vµo sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. - §µo t¹o c«ng nh©n kü thuËt, nghiÖp vô: Sù nghiÖp ®µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ tõng b­íc trÎ ho¸ lùc l­îng ®· ®­îc Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 1 quan t©m ®óng møc. §Ó c¸n bé qu¶n lý cã ®ñ tr×nh ®é qu¶n lý c¸c dù ¸n b»ng vèn n­íc ngoµi, cã tr×nh ®é ®iÒu hµnh s¶n xuÊt vµ chØ ®¹o thi c«ng ®¹t chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ nh÷ng c«ng tr×nh cã quy m« lín, ®ßi hái kü thuËt cao, cã ®«Þ ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, lµm chñ vµ sö dông thµnh th¹o nh÷ng trang thiÕt bÞ hiÖn ®¹i, nhiÒu chøc n¨ng míi ®­îc ®Çu t­. Ngoµi viÖc Tæng c«ng ty ®· m¹nh d¹n ®­a c¸c c¸n bé qu¶n lý, c¸c c¸n bé kü thuËt ®i häc, båi d­ìng, ®µo t¹o thªm Tæng c«ng ty cßn më c¸c líp häc ngo¹i ng÷, tin häc nh»m n©ng cao hiÖu qua c«ng t¸c. Tæng c«ng ty cã 01 tr­êng kü thuËt nghiÖp vô c«ng tr×nh giao th«ng. Nh÷ng n¨m qua Tæng c«ng ty ®· ph¸t huy kh¶ n¨ng ®µo t¹o cña tr­êng ®Ó ®µo t¹o míi, ®µo t¹o l¹i vµ båi d­ìng n©ng cao tay nghÒ cho lùc l­îng c«ng nh©n thuËt. Tr­êng lÊy môc tiªu vµ nhiÖm vô chñ yÕu lµ ®µo t¹o c«ng nh©n bËc 3 cho c¸c ngµnh nghÒ: s¾t hµn, kÝch kÐo, bª t«ng, söa ch÷a c¬ khÝ... ngoµi ra tr­êng cßn ®µo t¹o bËc trung häc vµ nghiÖp vô tæ tr­ëng s¶n xuÊt víi sè l­îng 300 - 400 häc viªn mçi n¨m. Ngoµi c¸c ngµnh nghÒ kÓ trªn Tæng Cty cßn cã c¸c ho¹t ®éng nh­: S÷a chöa ph­¬ng tiÖn, thiÕt bÞ thi c«ng vµ gia c«ng dÇm cÇu thÐp, cÊu kiÖn thÐp, s¶n phÈm c¬ khÝ, cung øng, xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp vËt t­, thiÕt bÞ GTVT, t­ vÊn ®Çu t­ x©y dùng giao th«ng, thÝ nghiÖm vËt liÖu x©y dùng, kh¶o s¸t thiÕt kÕ, s¶n xuÊt vËt liÖu x©y dùng, cÊu kiÖn bª t«ng ®óc s½n… b - §Æc ®iÓm vÒ s¶n phÈm. Do s¶n phÈm cña Tæng c«ng ty lµ c¸c c«ng tr×nh ®­êng bé, ®­êng s¾t, cÇu, c¶ng, s©n bay... nªn nã cã nh÷ng ®Æc ®iÓm chung vÒ s¶n phÈm cña ngµnh x©y dùng. S¶n phÈm x©y dùng víi t­ c¸ch lµ mét c«ng tr×nh x©y dùng hoµn chØnh th­êng cã c¸c ®Æc ®iÓm sau: - S¶n phÈm x©y dùng lµ c¸c c«ng tr×nh ®­îc x©y dùng t¹i chç, ®øng cè ®Þnh t¹i ®Þa ®iÔm vµ ph©n bè t¶n m¹n ë nhiÒu n¬i. §Æc ®iÓm nµy lµm cho s¶n xuÊt x©y dùng cã tÝnh chÊt l­u ®éng cao vµ thiÕu æn ®Þnh dÉn tíi chi phÝ cho kh©u vËn chuyÓn m¸y mãc thiÕt bÞ, nguyªn vËt liÖu, ®iÒu ®éng nh©n c«ng cao, tõ ®ã nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp tíi hiÖu qu¶ sö dông tõng ®ång vèn cña doanh nghiÖp . - S¶n phÈm x©y dùng th­êng cã kÝch th­íc lín, gi¸ trÞ rÊt cao, thêi gian thi c«ng l©u vµ sö dông l©u dµi. Do ®ã nh÷ng sai lÇm vÒ x©y dùng cã thÓ g©y ra sù l·ng phÝ lín, tån t¹i l©u dµi vµ khã söa ch÷a. §iÒu nµy ®Én tíi viÖc chi ra mét kho¶n ®Ó b¶o hµnh c¸c c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh (th­êng lµ 5% gi¸ trÞ thanh lý hîp ®ång) g©y ra t×nh tr¹ng ø ®äng l·ng phÝ vèn. Do vËy, lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn c¶ Tæng c«ng ty. - S¶n phÈm x©y dùng phô thuéc chÆt chÏ vµo ®iÒu kiÖn khÝ hËu, ®Þa h×nh cña ®Þa ph­¬ng vµ mang nhiÒu tÝnh ®a d¹ng, c¸ biÖt cao vÒ c«ng dông, c¸ch cÊu t¹o vµ ph­¬ng ph¸p s¶n xuÊt. Do ®Æc ®iÓm nµy mµ chi phÝ cho viÖc kh¶o s¸t, thiÕt kÕ, t×m kiÕm nguån nguyªn liÖu, thÝ nghiÖm vËt liÖu, giao dÞch víi kh¸ch hµng (c¸c chñ ®Çu t­) lµ rÊt lín. Do ®ã lµm tèt c«ng t¸c nµy sÏ tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. - S¶n phÈm x©y dùng liªn quan ®Õn nhiÒu ngµnh c¶ vÒ ph­¬ng diÖn cung øng nguyªn vËt liÖu vµ c¶ vÒ ph­¬ng diÖn sö dông s¶n phÈm cña x©y dùng lµm ra. §Æc ®iÓm nµy yªu cÇu Tæng c«ng ty ph¶i cã sù hîp t¸c víi c¸c ngµnh cã liªn quan th× míi ®¶m b¶o ®­îc yªu cÇu cña chñ ®Çu t­, n©ng cao uy tÝn cña Tæng c«ng ty trªn thÞ tr­êng. c. §Æc ®iÓm vÒ s¶n xuÊt trong x©y dùng . Kh«ng gièng nh­ c¸c ngµnh s¶n xuÊt hµng ho¸ b×nh th­êng kh¸c, doanh nghiÖp s¶n xuÊt trong lÜnh vùc x©y dùng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng cã c¸c ®Æc ®iÓm sau: - S¶n xuÊt x©y dùng c¸c c«ng tr×nh giao th«ng ®­îc tiÕn hµnh ngoµi trêi nªn chÞu ¶nh h­ëng cña ®iªï kiÖn thêi tiÕt. §Æc ®iÓm nµy ®ßi hái Tæng c«ng ty ph¶i chØ ®¹o c¸c ®¬n vÞ lËp tiÕn ®é thi c«ng hîp lý ®Ó tr¸nh thêi tiÕt xÊu, phÊn ®Êu t×m c¸ch ho¹t ®éng trßn n¨m, ¸p dông kÕt cÊu l¾p ghÐp lµm s½n trong x­ëng mét c¸ch hîp lý ®Ó gi¶m bít thêi gian thi c«ng trªn hiÖn tr­êng, ¸p dông c¬ giíi ho¸ hîp lý, chó ý sù bÒn ch¾c cña m¸y mãc thiÕt bÞ . §Æc biÖt quan t©m ®Õn viÖc c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc cña c«ng nh©n, chó ý tíi c¸c nh©n tè rñi ro vÒ thêi tiÕt khi tÝnh to¸n ®Êu thÇu. S¶n xuÊt x©y dùng ph¶i tiÕn hµnh theo tõng gãi thÇu cô thÓ v× s¶n xuÊt x©y dùng cã tÝnh c¸ biÖt cao vµ chi phi lín. §Æc ®iÓm nµy ®Én ®Õn yªu cÇu lµ ph¶i x¸c ®Þnh gi¸ c¶ s¶n phÈm tr­íc khi s¶n phÈm ®­îc lµm ra vµ h×nh thøc giao nhËn thÇu cho tõng c«ng tr×nh cô thÓ trë lªn phæ biÕn trong s¶n xuÊt x©y dùng. -T×nh h×nh vµ ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt trong x©y dùng thiÕu tÝnh æn ®Þnh, lu«n biÕn ®æi theo ®Þa diÓm x©y dùng vµ giai ®o¹n x©y dùng. §Æc ®iÓm nµy g©y ra khã kh¨n cho viÖc tæ ch­c s¶n xuÊt, c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn lµm viÖc cho ng­êi lao ®éng, lµm n¶y sinh chi phÝ cho kh©u di chuyÓn lùc l­îng s¶n xuÊt. Do vËy lµm tèt c«ng t¸c qu¶n trÞ s¶n xuÊt sÏ dÉn tíi viÖc tiÕt kiÖm chi phi, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. - Chu kú s¶n xuÊt kinh doanh trong x©y dùng th­êng kÐo dµi, ®Æc ®iÓm nµy lµm cho vèn ®Çu t­ c«ng tr×nh vµ vèn s¶n xuÊt cña Tæng c«ng ty bÞ ø ®äng l©u dµi t¹i c¸c c«ng tr×nh cßn ®ang thi c«ng dë dang, ¶nh h­ëng tíi hiÖu qu¶ sö dông vèn cña Tæng c«ng ty. Ngoµi ra c¸c c«ng tr×nh thi c«ng xong dÔ bÞ hao mßn v« h×nh do tiÕn bé cña khoa häc kü thuËt nÕu thêi gian x©y dùng qu¸ dµi. Do ®ã ph¶i chó ý ®Õn yÕu tè thêi gian khi lùa chän ph­¬ng ¸n, ph¶i lùa chän ph­¬ng ¸n cã thêi gian thÝch hîp, ®Ó tr¸nh thÊt tho¸t vèn trong s¶n xuÊt kinh doanh. 3. HÖ thèng c¬ cÊu tæ chøc bé m¸y qu¶n trÞ doanh nghiÖp. Héi ®ång Qu¶n trÞ Tæng Gi¸m §èc P.Tæng Giam §èc Kinh doanh P.Tæng Gi¸m §èc VËt t­ - ThiÕt bÞ C«ng nghÖ P.Tæng Gi¸m §èc Kü thuËt - C«ng nghÖ thi c«ng P.Tæng Gi¸m §èc Qu¶n lý thi c«ng P.Tæng Gi¸m §èc Néi chÝnh Phßng kÕ ho¹ch thèng kª Phßng tµi chÝnh kÕ to¸n Phßng qu¶n lý thiÕt bÞ vËt t­ Phßng th«ng tin thÞ tr­êng Phßng qu¶n lý dù ¸n Phßng tæ chøc c¸n bé lao ®éng V¨n phßng Ban §H c¸c dù ¸n trong n­íc Ban §H c¸c dù ¸n ngoµi n­íc Khèi x©y dùng cÇu, c¶ng Khèi x©y dùng ®­êng s©n bay Khèi x©y dùng hçn hîp Khèi dÞch vô, phôc vô Ban kiÓm so¸t Quan hÖ chøc n¨ng Quan hÖ trùc tuyÕn 1 - Héi ®ång Qu¶n trÞ: Bao gåm Chñ tÞch Héi ®ång Qu¶n trÞ vµ c¸c uû viªn. Héi ®ång Qu¶n trÞ thùc hiÖn chøc n¨ng qu¶n lý c¸c hoat ®éng cña Tæng c«ng ty, chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ sù ph¸t triÓn cña Tæng c«ng ty theo quyÒn h¹n, tr¸ch nhiÖm Nhµ n­íc giao. 2 - Ban kiÓm so¸t: Héi ®ång Qu¶n trÞ thµnh lËp ban kiÓm so¸t ®Ó gióp Héi ®ång Qu¶n trÞ thùc hiÖn viÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t Tæng Gi¸m ®èc, bé m¸y gióp viÖc vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viÓn trong ho¹t ®éng ®iÒu hµnh,ho¹t ®éng tµi chÝnh, chÊp hµnh ®iÒu lÖ cña Tæng c«ng ty, nghÞ quyÕt, quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång Qu¶n trÞ vµ luËt ph¸p. 3- Tæng Gi¸m ®èc vµ bé m¸y gióp viÖc. Tæng Gi¸m ®èc: Lµ ng­êi do Bé tr­ëng bé Giao th«ng VËn t¶i bæ nhiÖm, miÔm nhiÖm, khen th­ëng, kû luËt theo ®iÒu lÖ cña Héi ®ång Qu¶n trÞ. Tæng Gi¸m ®èc lµ ®¹i diÖn ph¸p nh©n cña Tæng c«ng ty vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Héi ®ång Qu¶n trÞ, tr­íc Bé tr­ëng vµ tr­íc ph¸p luËt vÒ ®iÒu hµnh ho¹t ®éng cña Tæng c«ng ty. Tæng Gi¸m ®èc lµ ng­êi cã quyÒn ®iÒu hµnh cao nhÊt trong Tæng c«ng ty. Bé m¸y gióp viÖc: -C¸c phã tæng Gi¸m ®èc: Lµ ng­êi gióp tæng Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh mét sè lÜnh vùc nh­: Kinh doanh, vËt t­, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, kü thuËt thi c«ng, qu¶n lý thi c«ng vµ néi chÝnh. C¸c phã tæng Gi¸m ®èc chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc Tæng Gi¸m ®èc vµ tr­íc ph¸p luËt vÒ nhiÖm vô ®­îc Tæng Gi¸m ®èc giao phã. C¸c phßng ban: + Phßng kÕ ho¹ch- thèng kª: Lµm chøc n¨ng tham m­u cho Tæng Gi¸m ®èc trong viÖc lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh, tæ chøc gi¸m s¸t thùc hiÖn c¸c kÕ ho¹ch. + Phßng tµi chÝnh- kÕ to¸n: Cã nhiÖm vô ph¶n ¸nh, ghi chÐp c¸c nghiÖp vô kinh tÕ tµi chÝnh ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty mét c¸ch ®Çy ®ñ, kÞp thêi, chÝnh x¸c. Thu thËp, ph©n lo¹i, tæng hîp vµ xö lý c¸c th«ng tin vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty nh»m cung cÊp ®Çy ®ñ nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt cho c«ng t¸c qu¶n trÞ doanh nghiÖp. KiÓm tra t×nh h×nh sö dông vèn, lËp kÕ ho¹ch huy ®éng vèn, ph©n phèi c¸c nguån vèn cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn. + Phßng qu¶n lý thiÕt bÞ vËt t­: Cã c¸c nhiÖm vô sau: Tæ chøc qu¶n lý toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt vÒ mÆt kü thuËt thi c«ng, ¸p dông c«ng nghÖ míi, ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p kü thuËt míi ®¶m b¶o tiÕn ®é thi c«ng c¸c c«ng tr×nh ®¹t hiÖu qu¶ cao. ChuyÓn giao c«ng nghÖ, mua m¸y mãc thiÕt bÞ vËt t­. + Phßng th«ng tin thÞ tr­êng: Cã c¸c chøc n¨ng sau: T×m kiÕm c¸c gãi thÇu, chuÈn bÞ c¸c th«ng tin cÇn thiÕt cho ®Êu thÇu, lËp hå s¬ dù thÇu c¸c c«ng tr×nh. T×m kiÕm c¸c nguån cung øng, nguyªn vËt liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ víi gi¸ rÎ h¬n. + Phßng qu¶n lý c¸c dù ¸n: Gióp Tæng Gi¸m ®èc qu¶n lý c¸c dù ¸n ®· th¾ng thÇu. + Phßng tæ chøc c¸n bé lao ®éng: Cã c¸c chøc n¨ng nhiÖm vô sau Qu¶n lý lao ®éng, thùc hiÖn chÕ ®é ®èi víi ng­êi lao ®éng: chÕ ®é tiÒn l­¬ng, th­ëng, ph¹t, h­u trÝ, b¶o hiÓm vµ c«ng t¸c an toµn trog lao ®éng. + V¨n phßng : Gióp cho Tæng Gi¸m ®èc vµ c¸c phßng ban chøc n¨ng trong viÖc sau: Tæ chøc qu¶n trÞ, x©y dùng vµ gi¶i quyÕt v¨n b¶n. C«ng t¸c hµnh chÝnh: LËp kÕ ho¹ch tæ chøc, chuÈn bÞ c¸c cuéc häp, héi nghÞ cho Tæng c«ng ty, tæ chøc c¸c chuyÕn ®i c«ng t¸c cho l·nh ®¹o. + C¸c ban ®iÒu hµnh c¸c dù ¸n trong vµ ngoµi n­íc: C¸c ban nµy ®­îc thµnh lËp theo ®ßi hái cña c¸c dù ¸n. Khi th¾ng thÇu mét dù ¸n nµo ®ã th× c¸c ban nµy ®­îc thµnh lËp nh»m gióp Tæng Gi¸m ®èc ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng khi tiÕn hµnh c¸c dù ¸n. II - §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ vÒ mÆt qu¶n lý vµ sö dông vèn cña tæng c«ng ty 1 - §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh tµi chÝnh: a .T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty nh÷ng n¨m qua. Theo tÝnh to¸n tõ b¶ng 1, ta thÊy chØ tiªu tæng doanh thu cña Tæng c«ng ty liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m: + N¨m 2001 t¨ng cao h¬n n¨m 2000 lµ: 429.052 triÖu ®ång (37,3%) ®©y còng lµ n¨m mµ tæng doanh thu cña Tæng c«ng ty t¨ng nhanh nhÊt. + N¨m 2002 t¨ng cao h¬n n¨m 2001 lµ: 161.429 triÖu ®ång ( 10,2% ) + N¨m 2003 tæng doanh thu t¨ng cao h¬n n¨m 2002 lµ: 383.435 triÖu ®ång(22.03%) VÒ chØ tiªu tæng chi phÝ ta thÊy: + N¨m 2001 tæng chi phÝ t¨ng cao h¬n n¨m 2000 lµ: 533.023 triÖu ®ång (51,9%) + N¨m 2002 chi phÝ t¨ng so víi n¨m 2001 lµ: 241.994 triÖu ®ång (15,5%). + N¨m 2003 tæng chi phÝ t¨ng so víi n¨m 2002 lµ: 293.632 triÖu ®ång (16.29%). Nh×n chung c¸c n¨m qua Tæng c«ng ty ®· cè g¾ng trong viÖc tiÕt kiÖm chi phÝ. XÐt vÒ chØ tiªu l·i tr­íc thuÕ ta thÊy: + N¨m 2001 l·i tr­íc thuÕ t¨ng cao h¬n so n¨m 2000 lµ: 3.115 triÖu ®ång (14,2% ). + N¨m 2002 l·i tr­íc thuÕ t¨ng cao h¬n n¨m 2001 lµ: 2.499 triÖu ®ång (9,9% ). + N¨m 2003 l·i tr­íc thuÕ t¨ng cao h¬n n¨m 2002 lµ: 5.371 triÖu ®ång (19,45% ). Nh­ vËy qua c¸c n¨m l·i tr­íc thuÕ liªn tôc t¨ng, ®iÒu nµy cho thÊy ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty rÊt kh¶ quan. Còng tõ B¶ng 1 ta thÊy: + N¨m 2001 sè thuÕ mµ Tæng c«ng ty nép cho Nhµ n­íc t¨ng cao h¬n so n¨m 2000 lµ: 820 triÖu ®ång (15% ) + N¨m 2002 so víi n¨m 2001 sè thuÕ nép t¨ng 517 triÖu ®ång (8,2% ) + N¨m 2003 so víi n¨m 2002 sè thuÕ nép t¨ng 228 triÖu ®ång (3,34% ). VËy qua c¸c n¨m Tæng c«ng ty lu«n hoµn thµnh nghÜa vô nép thuÕ víi Nhµ n­íc B¶ng 4: C¬ cÊu vèn ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003 1.TSC§/Tæng tµi s¶n 57,7 48,7 53,4 53,5 2.TSL§/Tæng tµi s¶n 42,3 51,3 46,6 46,5 §¬n vÞ: % (Nguån: B¸o c¸o quyÕt to¸n 2000, 2001, 2002, 2003) Tõ b¶ng 4 ta thÊy tû träng TSC§ trªn tæng tµi s¶n liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m: N¨m 2000 lµ: 57,7%; n¨m 2001 lµ: 48,7%; n¨m 2002 lµ: 53,4%; n¨m 2003 lµ: 53,5%. §iÒu nµy cho thÊy nh÷ng n¨m qua Tæng c«ng ty ®· chó träng ®Çu t­ vµo TSC§. B¶ng 5: B¸o c¸o kiÓm kª vèn cè ®Þnh cña Tæng c«ng ty STT N¨m Nguyªn gi¸ TSC§ KhÊu hao Gi¸ trÞ cßn l¹i 1 2001 873,273 435,064 438,209 2 2002 1,011,023 472,682 538,340 3 2003 1,377,507 629,771 747,736 4 2004 1,627,359 800,056 827,303 Nh×n vµo b¶ng ta thÊy vèn cè ®Þnh t¨ng dÇn qua c¸c n¨m: N¨m 2000 lµ: 873.273 triÖu ®ång, n¨m 2001 lµ: 1.011.023 triÖu ®ång, n¨m 2002 lµ: 1.377.507 triÖu ®ång, n¨m 2003 lµ: 1.627.359 triÖu ®ång. KhÊu hao TSC§ lµ sù tÝch luü vÒ mÆt gi¸ trÞ bï ®¾p gi¸ trÞ hao mßn cña chÝnh TSC§ b»ng c¸ch chuyÓn dÇn gi¸ trÞ vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm mét c¸ch cã kÕ ho¹ch theo ®Þnh møc quy ®Þnh. Mçi lo¹i tµi s¶n ®­îc ¸p dông mét lo¹i tû lÖ khÊu hao nhÊt ®Þnh, trong kú Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng1 ®· trÝch ®ñ khÊu hao 5% víi nhµ x­ëng, 10% víi m¸y mãc thiÕt bÞ v¨n phßng vµ m¸y mãc thiÕt bÞ thi c«ng. ViÖc tÝnh khÊu hao thÊp nh­ vËy ®· lµm cho gi¸ c¸c dù ¸n ®Êu thÇu trong n­íc thÊp, ®¶m b¶o tÝnh c¹nh tranh cao. Tuy nhiªn, viÖc tinh khÊu hao víi tû lÖ vµ ph­¬ng ph¸p trªn ®· khÊu hao kh«ng bï ®¾p ®ñ nguyªn gi¸ TSC§, lµm cho viÖc t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n TSC§ khÊu hao kh«ng thÓ thùc hiÖn ®­îc. B¶ng 6: B¸o c¸o kiÓm kª vèn l­u ®éng. N¨m Vèn l­u ®éng 2000 323,729 2001 574,074 2002 608,983 2003 726,741 (Nguån :B¸o c¸o quyÕt to¸n n¨m 2000, 2001, 2002, 2003) B¶ng 6 cho thÊy qua c¸c n¨m t×nh vèn l­u ®éng cña Tæng c«ng ty liªn tôc t¨ng: n¨m 2001 t¨ng so víi n¨m 2000 lµ: 250.345 triÖu ®ång; n¨m 2002 t¨ng so víi n¨m 2001 lµ: 34.909 triÖu ®ång, n¨m 2003 t¨ng so víi n¨m 2002 lµ: 117.758 triÖu ®ång. 2. T×nh h×nh sö dông vèn cña Tæng c«ng ty . a. §¸nh gi¸ sö dông vèn cè ®Þnh. Chóng ta sÏ dùa vµo b¶ng 10 ®Ó xem xÐt c¸c chØ tiªu: + Møc doanh lîi vèn cè ®Þnh + HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh C¸c chØ tiªu ®­îc tr×nh bay theo hai phÇn: - Kh¸i niÖm - Ph©n tÝch - Møc doanh lîi vèn cè ®Þnh: cho biÕt mét ®ång vèn cè ®Þnh mang l¹i bao nhiªu ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. B¶ng 10, ta thÊy: + N¨m 2000: 1 ®ång vèn cè ®Þnh ®em l¹i 0,037 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. + N¨m 2001: 1 ®ång vèn cè ®Þnh ®em l¹i 0,034 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. + N¨m 2002: 1 ®ång vèn cè ®Þnh ®em l¹i 0,030 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. + N¨m 2003: 1 ®ång vèn cè ®Þnh ®em l¹i 0,031 ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. Nh­ vËy cã thÓ thÊy n¨m 2001 vµ n¨m 2002 møc doanh lîi gi¶m vµ kh«ng t¨ng lµ do tèc ®é t¨ng vèn cè ®Þnh nhanh h¬n tèc ®é t¨ng lîi nhuËn, do nh÷ng n¨m nµy Tæng c«ng ty ®Çu t­ nhiÒu cho m¸y mãc thiÕt bÞ. Tíi n¨m 2003 tû lÖ nµy ®· t¨ng lªn 0,001. _HiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh: cho biÕt mét ®ång vèn cè ®Þnh ®em l¹i bao nhiªu ®ång doanh thu. + N¨m 2000: 1 ®ång vèn cè ®Þnh ®em l¹i 2,61 ®ång doanh thu + N¨m 2001: 1 ®ång vèn cè ®Þnh mang l¹i 2,89 ®ång doanh thu + N¨m 2002: 1 ®ång vèn cè ®Þnh mang l¹i 2,49 ®ång doanh thu + N¨m 2003: 1 ®ång vèn cè ®Þnh mang l¹i 2,54 ®ång doanh thu . Qua sè liÖu ph©n tÝch ta thÊy r»ng: n¨m 2002 hiÖu suÊt vèn cè ®Þnh gi¶m 13,88% so víi n¨m 2001, v× tèc ®é t¨ng doanh thu (10,22%) nhá h¬n tèc ®é t¨ng vèn cè ®Þnh (27,98%), qua n¨m 2003 hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh ®· t¨ng thªm 1,835%. Nh×n chung, trong thêi gian võa qua hiÖu suÊt sö dông vèn cè ®Þnh cña Tæng c«ng ty ®Òu lín h¬n 1, ®iÒu nµy cho thÊy Tæng c«ng ty ®ang sö dông vèn cè ®Þnh cã hiÖu qu¶ . _Hµm l­îng vèn cè ®Þnh: cho biÕt ®Ó lµm ra mét ®ång lîi nhuËn cÇn tiªu tèn bao nhiªu ®ång vèn cè ®Þnh. Tû lÖ nµy cµng nhá cµng ph¶n ¸nh viªc Tæng c«ng ty sö dông vèn cè ®Þnh cµng hiÖu qu¶. + N¨m 2000: ®Ó ®¹t ®­îc 1 ®ång doanh thu cÇn tiªu tèn 0,384 ®ång vèn cè ®Þnh + N¨m 2001: ®Ó ®¹t ®­îc 1 ®ång doanh thu cÇn tiªu tèn 0,345 ®ång vèn cè ®Þnh + N¨m 2002: ®Ó ®¹t ®­îc 1 ®ång doanh thu cÇn tiªu tèn 0,401 ®ång vèn cè ®Þnh + N¨m 2003: ®Ó ®¹t ®­îc 1 ®ång doanh thu cÇn tiªu tèn 0,394 ®ång vèn cè ®Þnh. MÆc dï ®· cã nhiÒu cè g¾ng trong viÖc h¹ thÊp hµm l­îng vèn cè ®Þnh nh­ng qua ph©n tÝch ta thÊy hµm l­îng vèn cè ®Þnh cña Tæng c«ng ty vÉn cßn cao. b. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng còng ®­îc ®¸nh gi¸ ®ångùa trªn c¸c chØ tiªu sau: + Møc doanh lîi vèn l­u ®éng + HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng + Sè vßng quay vèn l­u ®éng C¸c chØ tiªu nµy còng ®­îc tr×nh bµy theo hai phÇn: + Kh¸i niÖm + Ph©n tÝch _Møc doanh lîi vèn l­u ®éng: cho biÕt mét ®ång vèn l­u ®éng bá ra sÏ thu ®­îc bao nhiªu ®ång lîi nhuËn sau thuÕ. Tõ B¶ng 11, ta thÊy: + N¨m 2000: mét ®ång vèn l­u ®éng mang l¹i 0,051 ®ång lîi nhuËn + N¨m 2001: mét ®ång vèn l­u ®éng mang l¹i 0,033 ®ång lîi nhuËn + N¨m 2002: mét ®ång vèn l­u ®éng mang l¹i 0,034 ®ång lîi nhuËn + N¨m 2003: mét ®ång vèn l­u ®éng mang l¹i 0,036 ®ång lîi nhuËn Nh­ vËy,c¸c n¨m 2002, 2003 møc doanh lîi t¨ng ( 4,2% vµ 4,54% ) do tèc ®é t¨ng vèn l­u ®éng nhá h¬n tèc ®é t¨ng lîi nhuËn (10,5% vµ 24,75%). N¨m 2000 møc doanh lîi vèn l­u ®éng gi¶m 35,8% do tèc ®é t¨ng vèn l­u ®éng b×nh qu©n t¨ng nhanh h¬n so víi tèc ®é t¨ng cu¶ lîi nhuËn . _HÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng: ®­îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy vèn l­u ®éng chia cho doanh thu. HÖ sè nµy cµng nhá th× hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cµng cao, sè vèn tiÕt kiÖm ®­îc cµng nhiÒu. ChØ tiªu nµy cho biÕt ®Ó cã ®­îc mét ®ång doanh thu th× cÇn bá ra bao nhiªu ®ång vèn l­u ®éng, tõ tÝnh to¸n B¶ng 11 ta cã: + N¨m 2000 ®Ó cã mét ®ång doanh thu cÇn 0,282 ®ång vèn l­u ®éng. + N¨m 2001 ®Ó cã mét ®ång doanh thu cÇn 0,364 ®ång vèn l­u ®éng. + N¨m 2002 ®Ó cã mét ®ång doanh thu cÇn 0,350 ®ång vèn l­u ®éng. + N¨m 2003 ®Ó cã mét ®ång doanh thu cÇn 0,342 ®ång vèn l­u ®éng. Nh­ vËy so víi n¨m 2000, n¨m 2001 hÖ sè ®¶m nhiÖm vèn l­u ®éng t¨ng 0,082 (hay 29,1%); N¨m 2002 gi¶m so víi n¨m 2001 lµ 0,014 (hay 3,8%); N¨m 2003 so víi n¨m 2002 gi¶m 0,008 (hay 2,21%). Sù gi¶m xuèng mét c¸ch liªn tôc cña hÖ sè ®¶m nhiÖm qua c¸c n¨m ph¶n ¸nh viÖc sö dông vèn l­u ®éng ë Tæng c«ng ty lµ ®¹t hiÖu qu¶ cao. - Sè vßng quay vèn l­u ®éng: §­îc tÝnh b»ng c¸ch lÊy doanh thu chia cho vèn l­u ®éng b×nh qu©n trong kú kinh doanh. Tû sè nµy cho biÕt trong mét chu kú kinh doanh vèn l­u ®éng chu chuyÓn ®­îc mÊy vßng. HÖ sè nµy cµng cao, cµng ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng cao. N¨m 2001 so víi n¨m 2000 sè vßng quay gi¶m 0,802 vßng/n¨m (hay 22,6%); So víi n¨m 2002 n¨m 2001 sè vßng quay t¨ng 0,107 vßng/n¨m (hay 3,9%); So víi n¨m 2003 n¨m 2002 sè vßng quay t¨ng 0,065 vßng/n¨m (hay 2,26%). - Thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn: Cho biÕt mét vßng lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng mÊt bao nhiªu ngµy. Thêi gian qua do sè vßng quay vèn l­u ®éng cña Tæng c«ng ty liªn tôc t¨ng lµm cho thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng ®­îc rót ng¾n l¹i. Cô thÓ lµ so s¸nh n¨m 2001 víi n¨m 2000 thêi gian mét vßng lu©n chuyÓn ®­îc t¨ng 29,5 ngµy; nh­ng n¨m 2002 so víi n¨m 2001 rót ng¾n ®­îc 4,919 ngµy ; n¨m 2003 so víi n¨m 2002 rót ng¾n tiÕp ®­îc 2,78 ngµy. VËy, cã thÓ thÊy r»ng Tæng c«ng ty ®ang sö dông vèn l­u ®éng mét c¸ch cã hiÖu qu¶. c. §¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông toµn bé vèn cña Tæng c«ng ty . HÖ sè hiÖu qu¶ sö dông vèn: cho biÕt mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh t¹o ra ®­îc bao nhiªu ®ång doanh thu + N¨m 2000: mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh t¹o ra ®­îc 1,503 ®ång doanh thu . + N¨m 2001: mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh t¹o ra 1,4104 ®ång doanh thu . + N¨m 2002: Mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh t¹o ®­îc 1,3315 ®ång doanh thu. + N¨m 2003: Mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt kinh doanh t¹o ra 1,3586 ®ång doanh thu Nh­ vËy, mÆc dï hµng n¨m vèn cã t¨ng song do tèc ®é t¨ng vèn chËm h¬n so víi tèc ®é t¨ng tæng doanh thu, tõ ®©y ta cã thÓ nhËn xÐt r»ng Tæng c«ng ty sö dông cã hiÖu qu¶ ®ång vèn cña m×nh nh­ng víi hiÖu suÊt cßn ch­a cao. Trong thêi ®¹i khoa häc c«ng nghÖ mµ mét ®ång vèn cña Tæng c«ng ty chØ t¹o ra ®­îc tõ 1,503-1,3586 ®ång doanh thu Tæng c«ng ty cÇn ph¶i nghiªn cøu ®Ó ®­a hµm l­îng m¸y mãc thiÕt bÞ t¨ng cao h¬n n÷a trong c¬ cÊu gi¸ thµnh còng nh­ trong doanh thu . _HÖ sè sinh lêi: cho biÕt mét ®ång vèn bá ra sÏ ®em l¹i ®­îc mÊy ®ång lîi nhuËn. Qua ph©n tÝch ta thÊy trong thêi gian qua hÖ sè sinh lêi cña vèn kÐm æn ®Þnh vµ vÉn ë tû lÖ kh¸ thÊp, cô thÓ: n¨m 2000 mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt t¹o ra 0,0216 ®ång lîi nhuËn; n¨m 2001 mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt t¹o ra 0,0168 ®ång lîi nhuËn; n¨m 2002 mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt t¹o ra ®­îc 0,0159 ®ång lîi nhuËn; n¨m 2003 mét ®ång vèn tham gia vµo s¶n xuÊt täa ra ®­îc 0,0166 ®ång lîi nhuËn. Thêi gian qua hÖ sè sinh lêi cña tõng ®ång vèn ®· t¨ng dÇn, tuy nhiªn vÉn cßn rÊt thÊp. _ Tû suÊt lîi nhuËn: cho biÕt mét ®ång doanh thu thu ®­îc mÊy ®ång lîi nhuËn. + N¨m 2000 mét ®ång doanh thu ®em l¹i 0,0143 ®ång lîi nhuËn + N¨m 2001 mét ®ång doanh thu ®em l¹i 0,0119 ®ång lîi nhuËn + N¨m 2002 mét ®ång doanh thu ®em l¹i 0,01119 ®ång lîi nhuËn + N¨m 2003 mét ®ång doanh thu ®em l¹i 0,0122 ®ång lîi nhuËn TÝnh to¸n trªn cho thÊy hiÖu qu¶ kinh doanh cña Tæng c«ng ty ch­a cao, dï doanh thu ®¹t ®­îc qua mçi n¨m lµ rÊt lín nh­ng lîi nhuËn thu ®­îc ch­a t­¬ng xøng. Lîi nhuËn ®¹t trªn tõng ®ång doanh thu lµ qu¸ thÊp. So s¸nh gi÷a c¸c n¨m ta thÊy tû suÊt lîi nhuËn t¨ng qu¸ chËm, thËm chÝ cã n¨m cßn gi¶m (n¨m 2000 ). Liªn hÖ víi chi phÝ ta thÊy Tæng c«ng ty ch­a thùc sù tiÕt kiÖm chi phÝ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. B¶ng 8 cho thÊy hµng n¨m Tæng c«ng ty ®· chi ra mét kho¶n chi phÝ rÊt lín cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. _Kú thu tiÒn trung b×nh: cho biÕt vÒ kh¶ n¨ng thu håi c¸c kho¶n nî cña Tæng c«ng ty. Theo B¶ng 9 th×: + N¨m 2000 kú thu tiÒn trung b×nh lµ 194 ngµy + N¨m 2001 kú thu tiÒn trung b×nh lµ 193 ngµy + N¨m 2002 kú thu tiÒn trung b×nh lµ 180 ngµy + N¨m 2003 kú thu tiÒn trung b×nh lµ 307 ngµy Nh­ vËy trong nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y Tæng c«ng ty ®· cè g¼ng rót ng¾n ®­îc thêi gian kú thu tiÒn trung b×nh. ®iÒu nµy cã ý nghÜa rÊt quan träng ®èi víi Tæng c«ng ty, nã gióp lµm gi¶m l­îng vèn bÞ chiÕm dông, t¨ng c­êng l­îng vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn. Tuy nhiªn, tõ n¨m 2003 trë ®I, kú thu tiÒn trung b×nh ®· t¨ng lªn rÊt nhiÒu (307 ngµy vµ ®iÒu nµy ®· rÊt g©y khã kh¨n vÒ vèn cho Tæng c«ng ty vµ ®©y còng lµ t×nh h×nh nî tån ®äng cña c¸c ®¬n vÞ thi c«ng trong ngµnh GTVT nãi chung. B¶ng 9: C¸c kho¶n ph¶i thu cña Tæng c«ng ty §¬n vÞ:triÖu ®ång TT ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003 1 C¸c kho¶n ph¶i thu 620,000 847,213 869,091 1,812,575 a Ph¶i thu ngêi mua 340,000 655,856 666,476 1,243,739 b Ph¶i thu néi bé 215,000 142,106 161,492 486,804 c Ph¶i thu kh¸c 65,000 49,251 41,123 82,032 2 Doanh thu 1,150,000 1,579,052 1,740,481 2,123,916 3 Kú thu tiÒn trung b×nh(1)/(2) 194 193 180 307 ( Nguån: b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh 2000, 2001, 2002, 2003 ) * §¸nh gi¸ chung vÒ Tæng c«ng ty. Trong giai ®o¹n tõ n¨m 2000 ®Õn 2003, tæng nguån vèn cña Tæng c«ng ty liªn tôc t¨ng tõ 229.796 triÖu ®ång lªn tíi 479.308 triÖu ®ång. N¨m 2001 so víi 2000 nguån vèn vay cña Tæng c«ng ty t¨ng 136.113 triÖu ®ång cïng víi nguån vèn ng©n s¸ch t¨ng 2.238 triÖu ®ång vµ nguån vèn tù bæ sung t¨ng 21.860 triÖu ®ång lµm cho Tæng nguån vèn t¨ng t­¬ng ®èi lín. N¨m 2002, nguån vèn ng©n s¸ch vµ nguån tù bæ sung ®Òu t¨ng nh­ng nguån vèn vay l¹i gi¶m, cô thÓ n¨m 2002 so víi n¨m 2001 gi¶m 80.435 triÖu ®ång (hay 42.02%) n¨m 2003 so víi n¨m 2002. §iÒu nµy cho thÊy Tæng c«ng ty ®ang tõng b­íc tù chñ vÒ tµi chÝnh. Tuy nhiªn, n¨m 2003, mÆc dï sè vèn ng©n s¸ch vµ vèn tù bæ sung cña Tæng c«ng ty ®· t¨ng lªn nh­ng nguån vèn vay còng t¨ng ®¸ng kÓ khiÕn viÖc sö dông hiÖu qu¶ vèn kh«ng cao. Nguyªn nh©n lµ do t×nh h×nh nî khã ®ßi t¹i c¸c dù ¸n, c«ng tr×nh qu¸ lín. §iÒu nµy g©y khã kh¨n cho Tæng c«ng ty còng nh­ c¸c ®¬n vÞ trong viÖc tù chñ vÒ tµi chÝnh vµ ph¸t huy hiÖu qu¶ sö dông vèn. T×nh h×nh ho¹t ®éng chung cña Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng1 thêi gian qua gÆp mét sè khã kh¨n nhÊt ®Þnh, song b»ng nh÷ng nç lùc lín cña Ban l·nh ®¹o Tæng c«ng ty còng nh­ c¸n bé c«ng nh©n viªn vµ ®éi ngò c«ng nh©n lao ®éng, víi tinh thÇn kû luËt vµ ®ång t©m, b»ng c¸c chÝnh s¸ch hîp lý, víi sù gióp ®ì cã hiÖu qu¶ cña c¸c c¬ quan Nhµ n­íc, c¸c Bé, c¸c nghµnh vµ sù hîp t¸c chÆt chÏ víi c¸c nhµ thÇu trong vµ ngoµi n­íc, Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 1 ®· ®¹t ®ù¬c mét sè thµnh tùu sau: +- Nh÷ng thµnh tùu: Trong nh÷ng n¨m qua c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi chÝnh ®· t¹o ra ®­îc mét tiÒm lùc tµi chÝnh Tæng c«ng ty t­¬ng ®èi m¹nh ®Ó cã thÓ triÓn khai tèt c¸c dù ¸n th¾ng thÇu,n©ng cao uy tÝn cña Tæng c«ng ty. HÖ thèng chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi chÝnh ®· gãp phÇn ®iÒu phèi kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña tõng c«ng ty thµnh viªn, gióp cho sù t¨ng tr­ëng tõng ®¬n vÞ, gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn cña Tæng c«ng ty. Nhê cã chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi chÝnh mµ Tæng c«ng ty ®· kÞp thêi cøu nguy cho nh÷ng ®¬n vÞ lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶, t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng ®¬n vÞ nµy ®i lªn. VÒ nguån vèn ®Çu t­: Nguån vèn ®Çu t­ cña Tæng c«ng ty liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m tõ n¨m 2001-2000 (n¨m 2000 tæng vèn ®Çu t­ lµ: 765.113 triÖu ®ång ; n¨m 2001 tæng vèn ®Çu t­ lµ: 1.119.561 triÖu ®ång; n¨m 2002 lµ: 1.307.123 triÖu ®ång vµ n¨m 2003 tæng vèn ®Çu t­ lµ: 1.563.330 triÖu ®ång). Nh­ vËy, trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y Tæng c«ng ty ®ang chó träng t¨ng c­êng vèn ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn vµ më réng s¶n xuÊt. VÒ tµi s¶n cè ®Þnh cña Tæng c«ng ty ®· ®­îc ®Çu t­ ®æi míi liªn tôc nh»m n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh. Trong giai ®o¹n 2000-2003, vèn cè ®Þnh t¨ng tõ 441.384 triÖu ®ång lªn tíi 836.589 triÖu ®ång. Nh­ n¨m 2004 Tæng c«ng ty ®· ®Çu t­ vµo tµi s¶n cè ®Þnh nh­ sau: B¶ng12: T×nh h×nh ®Çu t­ TSC§ n¨m 2004 STT Tªn c¸c d©y chuyÒn thiÕt bÞ ®Çu t­ §¬n vÞ Sè l­îng Gi¸ trÞ 1 ThiÕt bÞ thi c«ng nÒn mãng ®­êng TB 1 25,706,110,000 2 ThiÕt bÞ thi c«ng mÆt ®­êng TB 1 6,543,900,000 3 ThiÕt bÞ thi c«ng cÇu, c¶ng TB 1 12,733,843,000 4 ThiÕt bÞ cho c«ng t¸c phôc vô TB 1 3,268,457,250 Tæng céng : 48,252,310,250 (Nguån: B¸o c¸o t×nh h×nh qu¶n lý thiÕt bÞ vËt t­ n¨m 2004 ) VÒ doanh thu: Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng1 lu«n ®¹t v­ît møc kÕ ho¹ch vÒ doanh thu ®Ò ra. Ta cã thÓ gi¶i thÝch ®iÒu nµy bëi c¸c nguyªn nh©n sau: _ Tæng C«ng ty lµ mét doanh nghiÖp Nhµ n­íc thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp, còng gièng nh­ rÊt nhiÒu doanh nghiÖp Nhµ n­íc kh¸c Tæng c«ng ty còng gÆp nhiÒu khã kh¨n nh­ t×nh tr¹ng thiÕu vèn cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. HiÖn nay, Tæng c«ng ty ®· vµ ®ang th¸o gì dÇn c¸c khã kh¨n cña m×nh trªn thÞ tr­êng, t¹o ®­îc niÒm tin víi ®èi t¸c, ng©n hµng b½ng viÖc hoµn thµnh nh÷ng c«ng tr×nh cã kÕt qu¶ vµ uy tÝn cao. Qua ph©n tÝch, ta thÊy vèn ng©n s¸ch vµ vèn vay t¨ng vµ biÕn ®éng hµng n¨m. Do vËy mµ nguån vèn ®Çu t­ t¨ng, doanh thu t¨ng (n¨m 2004, doanh thu ®¹t trªn 2.000 tû ®ång) kÐo theo lîi nhuËn còng t¨ng dÇn. - Trong nh÷ng n¨m qua, Tæng c«ng ty ®· t¨ng c­êng ®Çu t­ vµo TSC§ vµ TSL§, tÝch cùc mua míi, söa ch÷a n©ng cao c«ng suÊt ho¹t ®éng cña m¸y mãc thiÕt bÞ, ¸p dông nh÷ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc doanh thu cña Tæng c«ng ty t¨ng lªn ®¸ng kÓ lµ do c¬ cÊu tµi s¶n ®­îc ®Çu t­ hîp lÝ, Tæng c«ng ty ®· thùc hiÖn tèt viÖc lËp kÕ ho¹ch sö dông vèn, kiÓm tra, gi¸m s¸t th­êng xuyªn viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹nh, t×m tßi më réng thÞ tr­êng ra n­íc ngoµi, kh¼ng ®Þnh m×nh víi thÞ tr­êng trong n­íc. - Tæng c«ng ty ®· thùc hiÖn c¬ chÕ h¹ch to¸n ®éc lËp víi mét sè c«ng ty thµnh viªn lµm cho c¸c ®¬n vÞ nµy cã tr¸ch nhiÖm cao h¬n trong viÖc qu¶n lý TSC§ ®­îc giao, tiÕt kiÖm vµ sö dông cã hiÖu qu¶ h¬n nguån vèn ®­îc cÊp ph¸t, ®ång thêi tù t×m kiÕm c¸c nguån tµi trî míi. Vµ dÇn dÇn kh¾c phôc ®­îc nh÷ng nguyªn nh©n sö dông vèn kÐm hiÖu qu¶. Trong nh÷ng n¨m qua c«ng cuéc t¸i thiÕt ®Êt n­íc vµ hoµn thµnh môc tiªu ®­a ViÖt Nam trë thµnh mét n­íc c«ng nghiÖp hãa víi tÇm nh×n 2020, Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 1 còng nh­ c¸c Tæng c«ng ty kh¸c trong ngµnh Giao th«ng vËn t¶i ®· ®­îc Nhµ n­íc quan t©m ®Çu t­ h¬n. Do vËy, ng©n s¸ch Nhµ n­íc cÊp ngµy mét t¨ng, c¸c chÝnh s¸ch ®­a ra ®Òu nh»m ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng t­¬ng xøng víi tiÒm lùc ph¸t triÓn kinh tÕ. d. H¹n chÕ. Bªn c¹nh nh÷ng kÕt qu¶ ®¹t ®­îc Tæng c«ng ty cßn cã h¹n chÕ nhÊt ®Þnh trong qu¸ tr×nh sö dông vèn thÓ hiÖn qua: + HiÖu suÊt sö dông toµn bé vèn ch­a cao: n¨m 2000 hiÖu qu¶ sö dông vèn lµ: 1,503; n¨m 2001 lµ: 1,4104 ; n¨m 2002 lµ: 1,3315 vµ n¨m 2003 lµ 1,3586. + HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh ch­a cao: n¨m 2000 lµ: 2,61 ; n¨m 2001 lµ: 2,89 ; n¨m 2002 lµ: 2,49 ; n¨m 2003 lµ: 2,54. +Sè vßng quay vèn l­u ®éng ch­a cao: n¨m 2000 lµ: 3,552 vßng ; n¨m 2001 lµ: 2,751 vßng ; n¨m 2002 lµ: 2,858 vßng ; n¨m 2003 lµ: 2,923 vßng. + Møc doanh lîi vèn cè ®Þnh vµ vèn l­u ®éng Ýt biÕn ®éng qua c¸c n¨m, thËm chÝ cßn cã n¨m gi¶m xuèng (n¨m 2001, 2002). + TØ suÊt lîi nhuËn trªn doanh thu vµ lîi nhuËn trªn vèn còng rÊt thÊp mÆc dï hµng n¨m tæng vèn vµ doanh thu ®Òu t¨ng. - TØ suÊt lîi nhuËn: n¨m 2000 lµ: 0,0143 ; n¨m 2001 lµ: 0,0119 ; n¨m 2002 lµ: 0,0119 ; n¨m 2003 lµ: 0,0122. - HÖ sè sinh lêi: n¨m 2000 lµ 0,0216 ; n¨m 2001 lµ: 0,0168 ; n¨m 2002 lµ: 0,0159 ; n¨m 2003 lµ: 0,0166. C¸c nguyªn nh©n sau ®©y sÏ gióp ta lý gi¶i ®­îc c¸c h¹n chÕ trªn: 1/ Nguyªn nh©n dÉn ®Õn tû suÊt lîi nhuËn thÊp: + C¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n t¨ng lªn hµng n¨m tõ 384.470 - 3.405 triÖu ®ång qua c¸c n¨m. + C¸c kho¶n nî ph¶i thu cña Tæng c«ng ty kh¸ lín, n¨m 2000 lµ: 620.000 triÖu ®ång ; n¨m 2001 lµ: 847.213 triÖu ®ång ; n¨m 2002 lµ: 869.091 triÖu ®ång ; n¨m 2003 lµ: 1.812.575 triÖu ®ång. Do vËy mµ dÉn ®Õn Tæng c«ng ty kh«ng tËn dông ®­îc hÕt c¸c nguån vèn vµ ®ang bÞ chiÕm dông vèn nªn kh«ng ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ sö dông ®ång vèn. MÆt kh¸c ta thÊy nguån vèn ng©n s¸ch cÊp hµng n¨m vµ vèn vay còng t­¬ng ®èi lín nh­ng hiÖu qu¶ l¹i ch­a cao. §iÒu nµy ®Æt ra mét vÊn ®Ò lín ®èi víi Tæng c«ng ty trong viÖc qu¶n lý vèn (vèn ng©n s¸ch n¨m 2000 lµ: 59.151 triÖu ®ång ; n¨m 2000 lµ: 61.389 triÖu ®ång ; n¨m 2001 lµ: 73.499 triÖu ®ång ; n¨m 2003 lµ: 77.616 triÖu ®ång vµ vèn vay n¨m 2000 lµ: 55.286 triÖu ®ång ; n¨m 2001 lµ: 191.399 triÖu ®ång ; n¨m 2002 lµ: 110.964 triÖu ®ång ; n¨m 2003 lµ: 214.830 triÖu ®ång). + ViÖc t¨ng c­êng ®Çu t­, më réng s¶n xuÊt, ®Çu t­ dµn tr¶i c¸c d©y chuyÒn m¸y mãc s¶n xuÊt ®Ó ®Èy tèc ®é t¨ng tæng gi¸ trÞ s¶n l­îng vµ doanh thu vµ viÖc x¸c ®Þnh ph­¬ng ph¸p vµ tû lÖ khÊu hao ch­a hîp lý, bëi lÏ ®èi víi ngµnh x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng chÞu ¶nh h­ëng tæng hîp cña nhiÒu yÕu tè lµm m¸y mãc thiÕt bÞ h­ háng nhanh. Do ®ã sè tiÒn khÊu hao ch­a thÓ bï ®¾p ®Ó t¸i s¶n xuÊt gi¶n ®¬n TSC§ chø ch­a nãi ®Õn t¸i ®Çu t­ më réng TSC§. Trong thêi gian tíi Tæng c«ng ty cÇn nhanh chãng ph©n lo¹i TSC§ thµnh tõng nhãm vµ x¸c ®Þnh thêi h¹n thay thÕ m¸y mãc thiÕt bÞ chÝnh x¸c ®Ó lµm c¨n cø cho viÖc tÝnh khÊu hao vµ hoµn thiÖn chÝnh s¸ch khÊu hao nãi chung. Mét sè doanh nghiÖp thµnh viªn cña Tæng c«ng ty ®· dïng vèn vay ng¾n h¹n ®Ó ®Çu t­ mua s¾m thiÕt bÞ dµi h¹n g©y nªn mÊt c©n ®èi tµi chÝnh trong vay tr¶ ng©n hµng. C«ng t¸c qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ ch­a hîp lý ®· g©y khã kh¨n cho viÖc ph¸t huy hiÖu qu¶ cña c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý tµi chÝnh cu¶ Tæng c«ng ty. Tæng c«ng ty cÇn ph¶i ph©n c«ng, ph©n cÊp qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ hîp lý ®Ó g¾n chÆt tr¸ch nhiÖm cña tõng ng­êi, tõng bé phËn vµo c«ng t¸c qu¶n lý m¸y mãc thiÕt bÞ . + Nh­ ph©n tÝch ë trªn chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp rÊt cao ( n¨m 2000 lµ: 1.593 triÖu ®ång vµ 107.926 triÖu ®ång ; n¨m 2001 lµ: 1.195 triÖu ®ång vµ 129.690 triÖu ®ång ; n¨m 2002 lµ: 2.881 triÖu ®ång vµ 136.040 triÖu ®ång ; n¨m 2003 lµ: 3.059 triÖu ®ång vµ 163.603 triÖu ®ång ). 2/ Nguyªn nh©n dÉn ®Õn hiÖu qu¶ sö dông toµn bé vèn kh«ng cao. + Víi chÝnh s¸ch ph©n tÝch tµi chÝnh : C«ng t¸c b¸o c¸o ®Þnh kú vÉn cßn thÓ hiÖn c¸ch lµm tuú tiÖn chø kh«ng theo ®óng biÓu mÉu ®· ban hµnh nhiÒu cét môc bá trèng kh«ng ®iÒn sè liÖu. C«ng t¸c ghi chÐp sæ s¸ch thèng kª theo dâi kh«ng ®Çy ®ñ, cã ®¬n vÞ kh«ng cã thÎ TSC§, c¸c th«ng sè kü thuËt, sè khung, sè m¸y, kÝ hiÖu m· hiÖu ch­a ghi chÐp ®­a vµo sæ s¸ch theo dâi. Thêi gian nép b¸o c¸o cña c¸c c«ng ty cßn qu¸ chËm. Th«ng th­êng theo quy ®Þnh th× ®Õn th¸ng 3 n¨m sau ph¶i hoµn thµnh b¸o c¸o n¨m tr­íc, nh­ng ë Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng I th× ph¶i ®Õn th¸ng 5 n¨m sau míi lµm xong. V× vËy, lµm h¹n chÕ ®Õn viÖc ®iÒu chØnh c¸c chÝnh s¸ch tµi chÝnh cho phï hîp, nhiÒu khi bá lì c¬ héi kinh doanh. + VÒ hÖ thèng s¶n xuÊt: - VÒ thiÕt bÞ s¶n xuÊt ë c¸c ®¬n vÞ vÉn cßn mét sè thiÕt bÞ cò, sö dông l©u n¨m do vËy mµ n¨ng suÊt kh«ng cao, chi phÝ söa ch÷a b¶o d­ìng lín. Mét sè ®¬n vÞ thµnh viªn tù ý ®Çu t­ thiÕt bÞ nh­ng ch­a khai b¸o víi Tæng c«ng ty dÉn ®Õn viÖc ®Çu t­ dµn tr¶i vµ cã nh÷ng thiÕt bÞ khi ®­a vµo sö dông cßn kÐm hiÖu qu¶ do lùa chän thiÕt bÞ ch­a ®¶m b¶o chÊt l­îng, gi¸ c¶ hîp lý, lµm khã kh¨n cho viÖc theo dâi qu¶n lý cña Tæng c«ng ty. Trong viÖc qu¶n lý vµ sö dông thiÕt bÞ th× ph¹m vi sö dông c¸c thiÕt bÞ trong toµn Tæng c«ng ty rÊt ®a d¹ng vÒ chñng lo¹i vµ s¶n l­îng, c¸c c«ng tr­êng r¶i réng trªn kh¾p ®Êt n­íc vµ n­íc ngoµi ( Lµo) cho nªn kh¶ n¨ng qu¶n lý cña Tæng c«ng ty chñ yÕu tËp trung vµo c¸c ®Çu thiÕt bÞ lín, c¸c d©y chuyÒn c«ng nghÖ míi, thiÕt bÞ khoan nhåi, m¸y r¶i bª t«ng nhùa) ë mét sè dù ¸n. C¸c thiÕt bÞ cßn l¹i c¸c ®¬n vÞ ph¶i chñ ®éng trong viÖc qu¶n lý vµ khai th¸c sö dông thùc tÕ nhiÒu ®¬n vÞ ch­a cã phßng chuyªn m«n theo dâi ho¹t ®éng cña thiÕt bÞ, kh«ng cã x­ëng söa ch÷a b¶o d­ìng thiÕt bÞ, do ®ã lµm gi¶m tuæi thä vµ n¨ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ - VÒ lao ®éng: Sè lao ®éng gi¸n tiÕp chiÕm tû lÖ rÊt cao trong c¬ cÊu lao ®éng cña Tæng c«ng ty ( N¨m 2000 lµ 27% ; n¨m 2001 lµ: 25% ; n¨m 2002 lµ: 26% ; n¨m 2003 lµ: 27%) ®iÒu nµy dÉn tíi hµng n¨m Tæng c«ng ty ph¶i chi cho bé phËn qu¶n lý doanh nghiÖp mét l­îng chi phÝ rÊt lín dÉn ®Õn l·ng phÝ vèn. - VÒ tæ chøc: ®©y còng lµ khã kh¨n chung cña c¸c Tæng c«ng ty hiÖn nay. Mèi quan hÖ gi÷a Héi ®ång Qu¶n trÞ vµ ban Gi¸m ®èc, gi÷a Tæng c«ng ty vµ c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn cßn nhiÒu vÊn ®Ò bÊt cËp nh­ ch­a ph©n râ ai lµ ng­êi chñ së h÷u thùc sù. -VÒ hÖ thèng cung øng vËt t­, vËt liÖu vµ thiÕt bÞ: ®a sè c¸c thiÕt bÞ mµ Tæng c«ng ty nhËp vÒ ®Òu cã nguån gèc tõ n­íc ngoµi, gi¸ nhËp rÊt cao. C¸c vËt liÖu vËt t­ cßn ph¶i nhËp ngo¹i kh¸ nhiÒu víi møc thuÕ cao. - PhÇn tiÕp theo t«i m¹nh d¹n xin ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn t¹i tæng Cty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng I.  PhÇn III: gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn I - Gi¶i ph¸p 1. Qu¶n lý tµi s¶n l­u ®éng. HiÖu qu¶ sö dông vèn s¶n xuÊt kinh doanh nãi chung vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nãi riªng phô thuéc rÊt nhiÒu vµo sö dông tiÕt kiÖm vµ t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng. Do vËy doanh nghiÖp cÇn t¨ng c­êng c¸c biÖn ph¸p qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh, vèn l­u ®éng sau ®©y: * X¸c ®Þnh nhu cÇu th­êng xuyªn tèi thiÓu vÒ tÊt c¶ c¸c lo¹i nguyªn vËt liÖu, nhiªn liÖu... ®Ó cã kÕ ho¹ch mua s¾m dù tr÷ vËt t­ ®¶m b¶o cho qu¸ tr×nh t¸i s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh mét c¸ch th­êng xuyªn, liªn tôc. ViÖc x¸c ®Þnh ®óng ®¾n nhu cÇu vÒ vèn l­u ®éng ®Ó dù tr÷ cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong viÖc ®Èy nhanh tèc ®é lu©n chuyÓn cña vèn l­u ®éng, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng nãi riªng vµ vèn nãi chung. Nhu cÇu vèn l­u ®éng ®­îc x¸c ®Þnh qu¸ thÊp sÏ g©y nhiÒu khã kh¨n cho tÝnh liªn tôc cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp vµ ng­îc l¹i nÕu vèn l­u ®éng dù tr÷ qu¸ lín sÏ lµm gi¶m tèc ®é lu©n chuyÓn vèn l­u ®éng, gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng. V× vËy vÊn ®Ò nµy doanh nghiÖp ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch nhÊt ®Þnh ®èi víi c¸c kho¶n hµng tån kho: Nguyªn vËt liÖu, c«ng cô, dông cô... doanh nghiÖp ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nhu cÇu thùc tÕ ë tõng kh©u, tõng ph©n x­ëng, tõ ®ã x¸c ®Þnh møc dù tr÷ hîp lý. * Tæ chøc tèt qu¸ tr×nh thu mua, dù tr÷ vËt t­ nh»m ®¶m b¶o h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm thu mua vËt t­, h¹n chÕ tèi ®a vËt t­ kÐm phÈm chÊt, g©y ø ®äng vèn l­u ®éng, gi¶m tèi ®a t×nh tr¹ng bÞ c¸c nhµ cung øng, vËt t­ chiÕm dông vèn. * Qu¶n lý chÆt chÏ vËt t­ hµng ho¸, tÝnh to¸n tiªu dïng vËt t­ theo ®Þnh møc cña ngµnh nh»m gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu trong h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho qu¸ tr×nh tiªu thô ®­îc nhiÒu h¬n. * §èi víi c¸c kho¶n ph¶i thu doanh nghiÖp cÇn quy ®Þnh nh÷ng biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch nhÊt ®Þnh nh­: chÝnh s¸ch vÒ thêi h¹n b¸n chÞu, chÝnh s¸ch chiÕt khÊu nh»m khuyÕn khÝch kh¸ch hµng tr¶ tiÒn sím thËm trÝ c¶ nh÷ng chÝnh s¸ch cøng r¾n h¬n trong viÖc thu håi nî. * Kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, x©y dùng mèi quan hÖ tèt víi kh¸ch hµng nh»m cñng cè uy tÝn vÒ s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng. * TiÕt kiÖm c¸c yÕu tè qu¶n lý doanh nghiÖp, chi phÝ l­u th«ng vµ c¸c chi phÝ kh¸c Ýt ®em l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ nh­: chi phÝ tiÕp kh¸ch, héi häp, héi th¶o... gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ, t¨ng lîi nhuËn, n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn. * T¨ng tèc ®é l­u chuyÓn cña vèn l­u ®éng trong s¶n xuÊt, rót ng¾n chu kú s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®¶m b¶o qu¸ tr×nh x©y dùng liªn tôc, gu¶m l­îng s¶n phÈm dë dang. * T¨ng doanh thu: doanh thu lµ chØ tiªu tæng hîp b»ng tiÒn vÒ tiªu thô s¶n phÈm cña C«ng ty (ë ®©y lµ c¸c c«ng tr×nh ®· hoµn thµnh vµ ®­îc bµn giao cho ®èi t¸c) trong mét thêi gian nhÊt ®Þnh. Doanh thu lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh tíi tèc ®é lu©n chuyÓn vèn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn cña C«ng ty. Doanh thu cao chøng tá thÞ phÇn cña Tæng C«ng ty trªn thÞ tr­êng cao, nã ph¶n ¸nh quy m« kinh doanh cña Tæng C«ng ty. V× vËy ph¶i cè g¾ng b»ng mäi c¸ch ®Ó kh«ng ngõng t¨ng doanh thu phô thuéc vµo ba yÕu tè sau: - Sè l­îng c¸c c«ng tr×nh ®­îc hoµn thµnh vµ bµn giao. - Gi¸ quyÕt to¸n c«ng tr×nh. Do ®ã ®Ó t¨ng doanh thu trong thêi gian tíi Tæng C«ng ty cÇn ph¶i ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng m«i tr­êng nh­: chiÕn l­îc ®Æt gi¸ nhËn thÇu thÊp nhÊt, chiÕn l­îc tËp trung vµo träng ®iÓm, chiÕn l­îc ®a d¹ng ho¸ thÝch hîp, chiÕn l­îc liªn kÕt ®Ó t¨ng søc c¹nh tranh. * TiÕt kiÖm chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp. Thùc tÕ cho thÊy nh÷ng n¨m qua chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp cña Tæng C«ng ty rÊt lín. chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp rÊt cao ( n¨m 2000 lµ: 1.593 triÖu ®ång vµ 107.926 triÖu ®ång ; n¨m 2001 lµ: 1.195 triÖu ®ång vµ 129.690 triÖu ®ång ; n¨m 2002 lµ: 2.881 triÖu ®ång vµ 136.040 triÖu ®ång ; n¨m 2003 lµ: 3.059 triÖu ®ång vµ 163.603 triÖu ®ång ). TiÕt kiÖm chi phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp nh»m tr¸nh h·ng phÝ ®Ó qu¸ tr×nh kinh doanh ®Æt hiÖu qu¶ cao. * KÕ ho¹ch ho¸ viÖc sö dông vèn §èi víi viÖc lËp kÕ ho¹ch vèn l­u ®éng hµng n¨m, cÇn c©n ®èi gi÷a nhu cÇu vèn, x¸c ®Þnh nguån vèn thiÕu hôt ®Ó cã kÕ ho¹ch huy ®éng. Hµng n¨m trªn c¬ së sè liÖu thùc hiÖn cña n¨m tr­íc cïng víi kÕt qu¶ kiÓm tra, ph©n tÝch, dù ®o¸n thÞ tr­êng, x©y dùng kÕ ho¹ch thu mua nguyªn vËt liÖu, vËt t­. Dùa trªn kÕ ho¹ch nµy, x¸c ®Þnh nhu cÇu vèn hîp lý cho tõng kh©u trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó trªn c¬ së tiÕt kiÖm vèn l­u ®éng. 2. Qu¶n lý tµi s¶n cè ®Þnh . * T¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý b¶o d­ìng tµi s¶n cè ®Þnh. MÆc dï ®èi víi c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn thùc hiÖn h¹ch to¸n ®éc lËp, quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm trong viÖc sö dông tµi s¶n cè ®Þnh cña mèi ®¬n vÞ lµ ph¶i râ rµng ph¶i tù chÞu tr¸ch nhiÖm. Song Tæng C«ng ty còng ph¶i theo dâi, gi¸m s¸t, kiÓm tra t×nh h×nh sö dông tµi s¶n cè ®Þnh b»ng c¸ch lËp kÕ ho¹ch khÊu hao theo tû lÖ Nhµ n­íc quy ®Þnh. Sö dông c¸c ®ßn bÈy kinh tÕ ®Ó khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng cã ý thøc b¶o qu¶n, gi÷ g×n m¸y mãc thiÕt bÞ vµ xö lý nghiªm kh¾c nh÷ng ng­êi g©y thiÖt h¹i vÒ tµi s¶n cè ®Þnh cña C«ng ty. * T¨ng c­êng viÖc thu håi vèn cè ®Þnh: T¨ng c­êng b»ng c¸ch chän ph­¬ng ph¸p vµ møc khÊu hao hîp lý, ®¸nh gi¸ l¹i tµi s¶n cè ®Þnh khi cã biÕn ®éng gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng ®Ó tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ khÊu hao vµ gi¸ thµnh. ViÖc xem xÐt, ®¸nh gi¸ l¹i gi¸ trÞ tµi s¶n cè ®Þnh nªn tiÕn hµnh ®Þnh kú 6 th¸ng hoÆc mét n¨m hay l©u h¬n n÷a lµ tuú thuéc vµo lo¹i tµi s¶n cè ®Þnh. * T¨ng c­êng ®æi míi tµi s¶n cè ®Þnh. §©y lµ yÕu tè quan träng ®Ó h¹ thÊp chi phÝ s¶n xuÊt, söa ch÷a t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Do vËy Tæng C«ng ty cÇn nhanh chãng xö lý døt ®iÓm c¸c tµi s¶n cè ®Þnh h­ háng, kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nh»m thu håi vèn cè ®Þnh, bæ sung thªm vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh hay t¸i ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh. * LËp kÕ ho¹ch vÒ tµi s¶n cè ®Þnh: nh»m n©ng c¸o h¬n n÷a hiÖu qu¶ vèn cè ®Þnh. Muèn lµm ®­îc ph¶i tiÕn hµnh lËp kÕ ho¹ch vÒ tµi s¶n cè ®Þnh vÒ c¸c mÆt nh­: kÕ ho¹ch trang bÞ, kÕ ho¹ch b¶o d­ìng vµ söa ch÷a, kÕ ho¹ch sö dông tµi s¶n cè ®Þnh, kÕ ho¹ch khÊu hao vµ dù tr÷ tµi s¶n cè ®Þnh. ViÖc ®Çu t­ cho tµi s¶n cè ®Þnh cña Tæng C«ng ty ®Òu rÊt lín do vËy Tæng C«ng ty ph¶i khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp thµnh viªn tÝch cùc tù t×m kiÕm nguån tµi trî tõ bªn ngoµi hoÆc th«ng qua sù uû quyÒn cña Tæng C«ng ty ®Ó t×m kiÕm nguån tµi trî. 3. Gi¶i ph¸p n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông toµn bé vèn cña Tæng C«ng ty. * TiÕp tôc tæ chøc vµ thùc hiÖn tèt viÖc lËp kÕ ho¹ch. Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn doanh thu cña Tæng C«ng ty t¨ng lªn ®¸ng kÓ lµ do c¬ cÊu tµi s¶n ®­îc ®Çu t­ hîp lý. Tæng C«ng ty ®· thùc hiÖn tèt viÖc lËp kÕ ho¹ch sö dông vèn, kiÓm tra, gi¸m s¸t th­êng xuyªn viÖc thùc hiÖn kÕ ho¹ch, t×m tßi thÞ tr­êng míi kh¼ng ®Þnh uy tÝn cña m×nh trªn thÞ tr­êng. Trong thêi gian tíi C«ng ty cÇn tiÕp tôc ph¸t triÓn b¶n kÕ ho¹ch cô thÓ cho phï hîp víi tõng n¨m, tõng thêi kú nh­: kÕ ho¹ch huy ®éng c¸c nguån vèn, kÕ ho¹ch ph©n bæ c¸c nguån vèn bæ sung, kÕ ho¹ch tr¶ nî vèn vay (ng¾n, trung vµ dµi h¹n), kÕ ho¹ch ®æi míi ®¸nh gi¸ l¹i trang thiÕt bÞ, kÕ ho¹ch thu håi vèn cña c¸c kho¶n cho vay vµ cÊp tÝn dông. * T¨ng c­êng ®Çu t­, ®æi míi m¸y mãc thiÕt bÞ c«ng nghÖ míi. Trong thêi gian tíi Tæng C«ng ty cÇn tiÕp tôc ®æi míi ®ång bé c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ s¶n xuÊt míi ®Ó n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt. Kh«ng ngõng n©ng cÊp m¸y mãc thiÕt bÞ cò, m¹nh d¹n thanh lý, bá ®i c¸c thiÕt bÞ cò mµ kh«ng mang l¹i s¶n l­îng cao, n¨ng suÊt thÊp vµ tèn nhiÒu chi phÝ söa ch÷a. * TriÖt ®Ó thùc hiÖn nguyªn t¾c h¹ch to¸n kinh doanh. C¸c nguyªn t¾c h¹ch to¸n kinh doanh cÇn thùc hiÖn triÖt ®Ó bao gåm: - LÊy thu bï chi - Thùc hiÖn gi¸m s¸t b»ng tiÒn - §¶m b¶o tÝnh ®éc lËp tù chñ cho c¸c ®¬n vÞ thµnh viªn - T¹o ®éng lùc khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tõ ®ã n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng 4. B¸m s¸t vµ ®Èy nhanh c«ng t¸c thu håi c¸c kho¶n nî ®Õn h¹n t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc hiÖu qu¶ sö dông vèn kÐm lµ do viÖc ø ®äng vèn t¹i c¸c dù ¸n qu¸ lín vµ l©u. NhiÒu dù ¸n, c«ng tr×nh tuy ®· thi c«ng, hoµn thµnh bµn giao nh­ng vÉn ch­a ®­îc thanh to¸n, nhiÒu kho¶n nî khã ®ßi tíi nay vÉn ch­a ®­îc gi¶i quyÕt (chñ yÕu lµ c¸c kho¶n nî ph¶i thu t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng). VÊn ®Ò chñ yÕu lµ do c¸c ®¬n vÞ chØ chó träng viÖc t×m kiÕm c¸c dù ¸n vµ thi c«ng mµ kh«ng chó träng tíi c«ng t¸c thu håi nî t¹i c¸c dù ¸n, c«ng tr×nh. VËy, Tæng c«ng ty cÇn ®«n ®èc c¸c ®¬n vÞ tiÕn hµnh ®èi chiÕu c«ng nî t¹i c¸c ®Þa ph­¬ng vµ cã ph­¬ng ¸n, kÕ ho¹ch thu håi vèn nhanh chãng, hîp lý. Cã nh÷ng khã kh¨n v­íng m¾c trong qu¸ tr×nh thu håi nî b¸o c¸o Tæng c«ng ty ®Ó kÞp thêi phèi hîp, gióp ®ì gi¶i quyÕt, khi cÇn cã thÓ phèi hîp cïng víi c¸c Bé, ngµnh vµ ®Þa ph­¬ng ®Ó cã kÕ ho¹ch bè trÝ vèn vµ gi¶i ng©n kÞp thêi cho c¸c dù ¸n, c«ng tr×nh. §«n ®èc, nh¾c nhë c¸c ®¬n vÞ kh«ng ký kÕt c¸c hîp ®ång mµ kh«ng râ nguån vèn vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n kh«ng râ rµng… II- KiÕn nghÞ Gi¶i ph¸p : 1. Gi¶m l·i suÊt ng©n hµng Do c¸c ng©n hµng cã vai trß rÊt lín ®èi víi doanh nghiÖp th«ng qua l·i suÊt vµ ho¹t ®éng giao dÞch. Doanh nghiÖp lu«n lu«n muèn tèi thiÓu ho¸ chi phÝ, do vËy mµ khung l·i suÊt do ng©n hµng Nhµ n­íc quy ®Þnh ph¶i ®¶m b¶o khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh cã hiÖu qu¶, sao cho lîi nhuËn thu ®­îc tèi thiÓu ph¶i bï ®¾p chi phÝ. Víi møc l·i suÊt hiÖn nay lµ 1,25%/ th¸ng víi vay dµi h¹n vµ 1% /th¸ng víi vay ng¾n h¹n lµ vÉn rÊt cao dÉn ®Õn h¹n møc tÝn dông t¹i c¸c Ng©n hµng bÞ bã hÑp l¹i (chñ yÕu nguyªn nh©n do nî ph¶i thu t¹i c¸c dù ¸n qu¸ lín). Nh»m t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶ h¬n, trong thêi gian tíi ®Ò nghÞ ng©n hµng Nhµ n­íc cã biÖn ph¸p h¹ thÊp møc l·i suÊt vµ më réng h¹n møc cho vay. 2. T¨ng c­êng gi¸m s¸t, qu¶n lý t×nh h×nh ®Çu t­ d©y chuyÒn m¸y mãc, thiÕt bÞ, nhµ x­ëng … cã hiÖu qu¶. KÕt luËn ViÖc ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý vµ sö dông vèn lµ mét vÊn ®Ò cã ý nghÜa cùc kú quan träng ®èi víi bÊt cø mét doanh nghiÖp nµo. Th«ng qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh sö dông vèn, c¸c nhµ qu¶n trÞ cã thÓ n¾m ®­îc th«ngtin kh¸i qu¸t, cÇn thiÕt vÒ tr×nh ®é sö dông vèn cña doanh nghiÖp, x¸c ®Þnh ®­îc ®óng ®¾n tiÒm n¨ng, hiÖu qu¶ còng nh­ rñi ro trong t­¬ng lai cña doanh nghiÖp vµ tõ ®ã c¸c nhµ qu¶n trÞ cã thÓ ®Ó ra c¸c chÝnh s¸ch, biÖn ph¸p, ®æi míi chiÐn l­îc kinh doanh vµ n©ng cao hiÖu qu¶ qu¶n lý vµ sö dông vèn t¹i Tæng c«ng ty XDCT GT I ®· phÇn nµo ph©n tÝch vµ hÖ thèng ho¸ c¸c vÊn ®Ò lý luËn vµ hiÖu qu¶ sö dông vèn . §Ò tµi ®· ®­a ra ®­îc nh÷ng thµnh tùu h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n cña qu¸ tr×nh nµy. §Çu tiªn t«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o PGS-TS NguyÔn B¹ch NguyÖt, ng­êi ®· trùc tiÕp h­íng dÉn tËn t×nh vµ trau råi kiÕn thøc cho t«i trong qu¸ t×nh thùc hiÖn ®Ò tµi nµy. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n nh÷ng thÇy c« gi¸o ®· trùc tiÕp hay gi¸n tiÕp cho t«i nh÷ng kiÕn thøc cÇn thiÕt d­íi m¸i tr­êng ®¹i häc nµy. Vµ c¶m ¬n c¸c c« chó trong Tæng c«ng ty x©y dùng c«ng tr×nh giao th«ng 1 ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò thùc tËp nµy. Do cßn nhiÒu bì ngì nªn bµi viÕt cßn nhiÒu thiÕu sãt. RÊt mong sù chØ ®¹o cña thÇy c« vµ bÌ b¹n... B¶ng1: T×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña Tæng c«ng ty §¬n vÞ;triÖu ®ång STT ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003 So s¸nh 2001-2000 So s¸nh 2002-2001 So s¸nh 2002-2003 Gi¸ trÞ % Gi¸ trÞ % Gi¸ trÞ % (1) (2) (3) (4) (5) (6) (7) (8) (9) (10) (11) (12) 1 Tæng doanh thu 1,150,000 1,579,052 1,740,481 2,123,916 429,052 37.3 161,429 10.2 383,435 22.03 2 Tæng chi phÝ 1,028,000 1,561,023 1,803,017 2,096,649 533,023 51.9 241,994 15.5 293,632 16.29 3 L·i tr­íc thuÕ 22,000 25,115 27,614 32,985 3,115 14.2 2,499 9.9 5,371 19.45 4 ThuÕ thu nhËp 5,500 6,320 6,837 7,065 820 15 517 8.2 228 3.34 5 L·i rßng 16,500 18,795 20,777 25,920 2,295 13.9 1,982 11 5143 24.75 ( Nguån b¸o c¸o tæng hîp t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh c¸c n¨m 2000, 2001, 2002, 2003 ) B¶ng 3: T×nh h×nh vèn ®Çu t­  t¹i Tæng c«ng ty §¬n vÞ:triÖu ®ång STT ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003 So s¸nh 01-00 So s¸nh 02-01 So s¸nh 03-02 Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % 1 Vèn ng©n s¸ch 59,151 61,389 73,499 77,616 2,238 3.78 12,110 19.73 4,117 5.60 2 Vèn tù bæ sung 115,359 137,219 170,288 186,862 21,860 18.95 33,069 24.10 16,574 9.73 3 Vèn vay 55,286 191,399 110,964 214,830 136,113 246.2 -80,435 -42.02 103,867 93.60 4 Tæng vèn 229,796 390,007 354,751 479,308 160,211 69.72 -35,256 -9.04 124,558 35.11 B¶ng 7: C¸c chØ tiªu ®¸nh gi¸ hiÖu qu¶ sö dông toµn bé vèn §¬n vÞ: TriÖu ®ång N¨m ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003 So s¸nh 01-00 So s¸nh 02-01 So s¸nh 03-02 Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % Doanh thu 1,150,000 1,579,052 1,740,481 2,123,916 429,052 37.31 161,429 10.22 383,435 22.03 L·i gép 124,379 143,019 205,382 270,053 18,640 14.99 62,363 43.60 64,671 31.49 L·i rßng 16,500 18,795 20,777 25,920 2,295 13.91 1,982 10.54 5,143 24.75 Tæng vèn 765,113 1,119,561 1,307,123 1,563,330 354,448 46.33 187,562 16.75 256,207 19.60 HiÖu qu¶ sö dông vèn (1/4) 1.5030 1.4104 1.3315 1.3586 -0.093 -6.16 -0.079 -5.59 0.027 2.03 HÖ sè LG/ V 0.1626 0.1277 0.1571 0.1727 -0.035 -21.42 0.029 23.00 0.016 9.94 HÖ sè sinh lêi (3/4) 0.0216 0.0168 0.0159 0.0166 -0.005 -22.15 -0.001 -5.32 0.001 4.31 Doanh lîi (3/1) 0.0143 0.0119 0.0119 0.0122 -0.002 -17.04 0.000 0.29 0.0003 2.23 B¶ng 8: ChÝ phÝ b¸n hµng vµ qu¶n lý doanh nghiÖp §¬n vÞ: TriÖu ®ång STT ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003 1 Chi phÝ b¸n hµng 1,593 1,195 2,881 3,059 2 Chi phi qu¶n lý doanh nghiÖp 107,926 129,690 136,040 163,603 (Nguån: B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh 2000, 2001, 2002, 2003 ) B¶ng 10: HiÖu qu¶ sö dông vèn cè ®Þnh t¹i Tæng c«ng ty STT ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003 So s¸nh 01- 00 So s¸nh 02 - 01 So s¸nh 03-02 Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % 1 Doanh thu 1,150,000 1,579,052 1,740,481 2,123,916 429,052 37.31 161,429 10.22 383,435 22.03 2 Lîi nhuËn 16,500 18,795 20,777 25,920 650 13.91 1,982 10.54 5,143 24.75 3 Vèn cè ®Þnh 441,384 545,487 698,140 836,589 94,094 23.59 152,653 27.98 138,449 19.83 4 Søc s¶n xuÊt cña VC§ (1/3) 2.61 2.89 2.49 2.54 0.110 11.10 -0.40 -13.88 0.046 1.835 5 Møc doanh lîi VC§ (2/3) 0.037 0.034 0.030 0.031 -0.003 -7.83 -0.005 -13.63 0.0012 4.109 6 Hµm l­îng VC§ trong doanh thu (3/1) 0.384 0.345 0.401 0.394 -0.040 -9.99 0.056 16.11 -0.01 - 1.80 B¶ng 11: HiÖu qu¶ sö dông vèn l­u ®éng t¹i Tæng c«ng ty ChØ tªu 2000 2001 2002 2003 So s¸nh 01-00 So s¸nh 02-01 So s¸nh 03-02 Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % Chªnh lÖch % 1 Doanh thu 1,150,000 1,579,052 1,740,481 2,123,916 429,052 37.3 161,429 10.2 383,435 22.03 2.Lîi nhuËn 16,500 18,795 20,777 25,920 2,295 13.9 1,982 10.5 5,143 24.75 3. Vèn l­u ®éng 323,729 574,074 608,983 726,741 250,345 77.3 34,909 6.1 117,758 19.34 4. Doanh lîi VL§ (2/3) 0.051 0.033 0.034 0.036 -0.018 -35.8 0.001 4.2 0.002 4.54 5. Sè vßng quay VL§ (1/3) 3.552 2.751 2.858 2.923 -0.802 -22.6 0.107 3.9 0.065 2.26 6. Thêi gian 1 vßng quay 101.3 130.9 126.0 123.2 29.539 29.1 -4.919 -3.8 -2.780 -2.21 7. HÖ sè ®¶m nhiÖm VL§ (3/1) 0.282 0.364 0.350 0.342 0.082 29.1 -0.014 -3.8 -0.008 -2.21 B¶ng 2: B¸o c¸o vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng STT Chỉ tiêu nghiên cứu 2000 2001 2002 2003 So sánh 01-00 So sánh 02-01 So sánh 03-02 Chênh lệch % Chênh lệch % Chênh lệch % 1 Lao động gián tiếp 1,750 1,930 2,435 2,934 180 10.29 505 26.17 499 20.49 2 Tổng số lao động 6,530 7,791 9,341 10,992 1,261 19.31 1,550 19.89 1,651 17.67 3 Thu nhập bình quân (ngàn đồng/người/tháng) 1,030,000 1,200,000 1,300,000 1,400,000 170,000 16.50 100,000 8.33 100,000 7.69 4 Tỷ lệ lao động gián tiếp (1)/(2) 27% 25% 26% 27% -0.02 - 7.56 0.013 5.230 0.006 2.39 (Nguån b¸o c¸o vÒ lao ®éng tiÒn l­¬ng - Phßng Tæ chøc c¸n bé vµ Lao ®éng.)