Chuyên đề Tổ chức hạch toán thành phẩm, tiêu thụ thành phẩm và xác định kết quả tiêu thụ tại Công ty cổ phần tấm lợp và vật liệu xây dựng Đông Anh

n tiÒn xi m¨ng... + Dù phßng: TrÝch quü dù phßng trî cÊp mÊt viÖc lµm. + C¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c: Chi tiÕp kh¸ch, chi chuyÓn tiÒn ph¸t nhanh tµi liÖu, chi cµi ®Æt phÇn mÒm, chi phÝ kh¸m nghÜa vô qu©n sù, thuª chë c¸n bé c«ng nh©n viªn ®i c«ng t¸c, chi mua v¨n phßng phÈm... C¨n cø vµo b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ l­¬ng, b¶ng tÝnh vµ ph©n bæ khÊu hao, ho¸ ®¬n chi tr¶ c¸c kho¶n tiÒn phôc vô cho viÖc qu¶n lý doanh nghiÖp, phiÕu xuÊt, phiÕu chi... kÕ to¸n vµo sæ chi tiÕt chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. B¶ng sè 14: C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh Sæ chi tiÕt chi phÝ Qu¶n Lý doanh nghiÖp Th¸ng 1 n¨m 2005 §¬n vÞ tÝnh: ®ång Ngµy CT Sè hiÖu CT Néi dung chøng tõ TK§¦ Sè tiÒn Nî Sè tiÒn Cã Nî Cã 01/01 01/01 02/01 02/01 03/01 03/01 03/01 03/01 03/0109/01 09/01 09/0109/01 09/01 29/01 29/01 29/01 29/01 31/01 31/01 31/01 31/01 CK CK PC1317 CK PC1323 PC1324 PC1325 CK CK CK CK CK PC1347 PC1348 BK141 BK141 BK152 BK152 BPBTL BPBTL BPBTL CPQL Thu phÝ chuyÓn tiÒn mua ami¨ng Thu phÝ chuyÓn tiÒn m¸y ph¸t ®iÖn VÐ cÇu Thu phÝ chuyÓn tiÒn sîi thuû tinh Chi tiÕp kh¸ch Chi chuyÓn ph¸t nhanh tµi liÖu Cµi ®Æt phÇn mÒm dù to¸n QT Thu phÝ chuyÓn tiÒn ami¨ng Thu phÝ chuyÓn tiÒn t«n KLM Thu phÝ chuyÓn tiÒn xi m¨ng Thu phÝ chuyÓn tiÒn ami¨ng Thu phÝ chuyÓn tiÒn sîi thuû tinh Chi tiÕp kh¸ch VÖ sinh c«ng céng ......................... Söa ch÷a xe con Söa ch÷a xe con XuÊt vËt liÖu söa ch÷a v¨n phßng XuÊt NL cho xe con ®i c«ng t¸c L­¬ng ¨n ca CBCNV QL DN ¨n ca CBCNV QL DN Kinh phÝ C§ CBCNV QL DN ................. KÕt chuyÓn CPQL doanh nghiÖp 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 642 911 1121 1121 1111 11211111 1111 1111 1121 1121 1121 1121 1121 1111 1111 141 141 152 152 3341 3342 3382 642 3 000 3 000 944 545 100 000 12 142 000 726 900 1 500 000 3 000 3 000 3 000 3 000 75 000 8 566 000 378 000 770 000 802 045 2 382 000 28 703 732 372 037 000 12 652 000 10 440 000 796 553 121 Tæng céng 796 553 121 796 553 121 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 8.2. H¹ch to¸n tæng hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp T­¬ng tù nh­ chi phÝ b¸n hµng, khi cã nghiÖp vô ph¸t sinh liªn quan ®Õn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp lµm t¨ng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kÕ to¸n sÏ ®Þnh kho¶n ghi t¨ng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo bªn Nî TK642, cuèi th¸ng kÕ to¸n tæng hîp chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kÕt chuyÓn sang TK911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh. VÝ dô: - Theo chøng tõ BPBTL ngµy 31/1/2005 vÒ viÖc chi tr¶ l­¬ng cho CBCNV qu¶n lý doanh nghiÖp sè tiÒn lµ 372 037 000®, kÕ to¸n ghi sæ nh­ sau: Nî TK642 : 372 037 000 Cã TK3341 : 372 037 000 - Theo chøng tõ BK152 ngµy 29/1/2005 vÒ viÖc xuÊt vËt liÖu cho söa ch÷a v¨n phßng sè tiÒn lµ 2 382 000®, kÕ to¸n ghi: Nî TK642 : 2 382 000 Cã TK152 : 2 382 000 - C¨n cø theo chøng tõ BK2141 ngµy 31/1/2005 vÒ trÝch khÊu hao TSC§ ph©n bæ CPQLDN sè tiÒn lµ 13 474 000®, kÕ to¸n ghi: Nî TK642 : 13 474 000 Cã TK2141 : 13 474 000 - C¨n cø theo chøng tõ CK ngµy 2/1/2005 vÒ viÖc thu phÝ chuyÓn tiÒn sîi thuû tinh cña Ng©n hµng ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn §«ng Anh sè tiÒn lµ 100 000®, kÕ to¸n ghi: Nî TK642 : 100 000 Cã TK1121 : 100 000 Tæng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh trong th¸ng 1 n¨m 2005 cña C«ng ty lµ 796 553 121®, cuèi th¸ng 1/2005 kÕ to¸n tËp hîp vµ ghi bót to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Nî TK911 : 796 553 121 Cã TK642 : 796 553 121 Sau khi ®Þnh kho¶n nh­ trªn kÕ to¸n ghi vµo sæ nhËt ký chung, sæ c¸i TK642-chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. B¶ng sè 15: C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh Sæ c¸i TK642 Th¸ng 1 n¨m 2005 Tªn tµi kho¶n: Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Ngµy CT Sè hiÖu CT Néi dung chøng tõ TK§¦ Sè tiÒn Nî Sè tiÒn Cã Nî Cã 01/01 01/01 02/01 02/01 03/01 31/01 CK CK PC1317 CK PC1323 CPQL Thu phÝ chuyÓn tiÒn mua ami¨ng Thu phÝ chuyÓn tiÒn m¸y ph¸t ®iÖn VÐ cÇu Thu phÝ chuyÓn tiÒn sîi thuû tinh Chi tiÕp kh¸ch ................. KÕt chuyÓn CPQL doanh nghiÖp 642 642 642 642 642 911 1121 1121 1111 1121 1111 642 3 000 3 000 944 545 100 000 12 142 000 796 553 121 Tæng céng 796 553 121 796 553 121 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) 9. H¹ch to¸n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm Hµng ngµy khi mét nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan ®Õn thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm th× kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ c¸c chøng tõ nhËp xuÊt ®Ó vµo sæ nhËt ký chung. Cuèi th¸ng, sau khi ®· h¹ch to¸n ®Çy ®ñ doanh thu b¸n hµng, gi¸ vèn hµng b¸n, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp th× kÕ to¸n tiÕn hµnh kÕt chuyÓn sang TK911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm. KÕ to¸n ®Þnh kho¶n nh­ sau: - KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn Nî TK511 Cã TK911 - KÕt chuyÓn gi¸ vèn hµng b¸n Nî TK911 Cã TK632 - KÕt chuyÓn chi phÝ b¸n hµng Nî TK911 Cã TK641 - KÕt chuyÓn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Nî TK911 Cã TK642 Sau ®ã ghi vµo sæ nhËt ký chung vµ vµo sæ c¸i TK911. Tõ kÕt qu¶ h¹ch to¸n kÕ to¸n lËp b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh. KÕt qu¶ tiªu thô = Doanh thu thuÇn - Gi¸ vèn hµng b¸n - Chi phÝ b¸n hµng - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Doanh thu thuÇn = Doanh thu b¸n hµng - C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu B¶ng sè16 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh Sæ c¸i TK911 Th¸ng 1 n¨m 2005 Tªn tµi kho¶n: X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh §¬n vÞ tÝnh: ®ång Ngµy CT Sè hiÖu CT Néi dung chøng tõ TK§¦ Sè tiÒn Nî Sè tiÒn Cã Nî Cã 31/0131/01 31/01 31/01 31/01 BK911 CPBH CPQL BK911 BK911 K/c gi¸ vèn hµng b¸n K/c chi phÝ b¸n hµng K/c chi phÝ qu¶n lý DN KÕt chuyÓn doanh thu thuÇn KÕt chuyÓn LN tõ SXKD 911 911 911 511 911 632 641 642 911 421 21110000000 767130553 796553121 419886198 23093569872 Tæng céng 23093569872 23093569872 Ng­êi lËp biÓu KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ B¶ng sè 17 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh B¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh Th¸ng 1 n¨m 2005 ChØ tiªu M· sè Sè tiÒn Tæng doanh thu C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i - Gi¶m gi¸ hµng b¸n - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i - ThuÕ TT§B, XNK 1. Doanh thu thuÇn 2. Gi¸ vèn hµng b¸n 3. Lîi nhuËn gép 4. Chi phÝ b¸n hµng 5. Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 6. Lîi nhuËn thuÇn tõ ho¹t ®éng SXKD 7. Doanh thu ho¹t ®éng tµi chÝnh 8. Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh 9. Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 10.Thu nhËp kh¸c 11.Chi phÝ kh¸c 12.Lîi nhuËn kh¸c 13.Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 14.ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ph¶i nép 15.Lîi nhuËn sau thuÕ 01 03 04 05 06 07 10 11 20 21 22 30 31 32 40 41 42 50 60 61 70 23 093 569 872 0 0 0 0 0 23 093 569 872 21 110 000 000 1 983 569 872 767 130 553 796 553 121 419 886 198 5 931 043 52 628 479 (46 697 433) 0 0 0 373 188 765 104 492 854 268 695 911 B¶ng sè18 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh Sæ c¸i TK421 Th¸ng 1 n¨m 2005 Tªn tµi kho¶n: Lîi nhuËn ch­a ph©n phèi §¬n vÞ tÝnh: ®ång Ngµy CT Sè hiÖu CT Néi dung chøng tõ TK§¦ Sè tiÒn Nî Sè tiÒn Cã Nî Cã 31/01 BK911 D­ ®Çu kú K/c l·i SXKD Céng ph¸t sinh 911 421 0 419 886 198 419 886 198 D­ cuèi kú 419 886 198 10. Ph©n tÝch kÕ ho¹ch tiªu thô vµ lîi nhuËn §Ó biÕt ®­îc t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi nhuËn cña C«ng ty th× ta dùa vµo b¸o c¸o kÕt qu¶ kinh doanh cña c«ng ty ®Ó xem xÐt vµ ®Ó biÕt ®­îc t×nh h×nh biÕn ®éng cña nã ta dùa vµo sè liÖu cña hai kú liªn tiÕp ®Ó ®¸nh gi¸ bëi trªn ®ã ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ c¸c chØ tªu vÒ t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi nhuËn còng nh­ c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng. D­íi ®©y ta ph©n tÝch t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi nhuËn cña c«ng ty th¸ng 1/2005. Ta cã b¶ng b¸o c¸o kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ møc biÕn ®éng cña c¸c chØ tiªu chÝnh ¶nh h­ëng ®Õn sù thay ®æi lîi nhuËn cña c«ng ty th¸ng 1/2005. ChØ tiªu M· sè Sè tiÒn Møc biÕn ®éng Th¸ng 12/2004 Th¸ng 1/2005 Sè tuyÖt ®èi Sè t­¬ng ®èi (%) Tæng doanh thu C¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu - ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i - Gi¶m gi¸ hµng b¸n - Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i - ThuÕ TT§B, XNK 1. Doanh thu thuÇn 2.Gi¸ vèn hµng b¸n 3.Lîi nhuËn gép 4.Chi phÝ b¸n hµng 5.Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp 6.LN thuÇn tõ ho¹t ®éng SXKD 7.DT ho¹t ®éng tµi chÝnh 8.Chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh 9.LN tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh 10.Thu nhËp kh¸c 11.Chi phÝ kh¸c 12.Lîi nhuËn kh¸c 13.Tæng lîi nhuËn tr­íc thuÕ 14.ThuÕ thu nhËp DN ph¶i nép 15.Lîi nhuËn sau thuÕ 01 03 04 05 06 07 10 11 20 21 22 30 31 32 40 41 42 50 60 61 70 13 959 463 638 0 0 0 0 0 13 959 463 638 12 516 000 000 1 443 463 638 370 957 662 524 329 497 548 176 479 5 354 166 47 449 243 (42 095 077) 0 0 0 506 081 402 141 702 792 364 378 610 23 093 569 872 0 0 0 0 0 23 093 569 872 21 110 000 000 1 983 569 872 767 130 553 796 553 121 419 886 198 5 931 043 52 628 479 (46 697 433) 0 0 0 373 188 765 104 492 854 268 695 911 9 134 106 234 9 134 106 234 8 594 000 000 396 172 891 272 223 624 -4 602 356 -37 209 938 -95 682 699 65,43 65,43 68,66 106,8 51,92 -10,93 -26,26 -26,24 Tõ kÕt qu¶ ë trªn ta thÊy C«ng ty Cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh trong hai th¸ng 12/2004 vµ th¸ng 1/2005 t×nh h×nh tiªu thô vµ lîi nhuËn cã nh÷ng biÕn ®éng t­¬ng ®èi. MÆc dï th¸ng 1/2005 tæng gi¸ vèn hµng b¸n cña c«ng ty cao h¬n rÊt nhiÒu so víi th¸ng 12 song tæng lîi nhuËn sau thuÕ mµ c«ng ty thu ®­îc l¹i thÊp h¬n th¸ng 12. §iÒu nµy chøng tá doanh nghiÖp tuy ®· tiªu thô ®­îc nhiÒu s¶n phÈm h¬n nh­ng cïng víi nã cã nh÷ng chi phÝ vµ ho¹t ®éng kh¸c ph¸t sinh lµm ¶nh h­ëng ®Õn lµm gi¶m tæng lîi nhuËn cña c«ng ty. Cô thÓ nh­ sau: Tæng møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp kú nµy so víi kú tr­íc t¨ng gi¶m ®i 268 695 911 – 364 378 610 = -95 682 699(®ång) T­¬ng øng víi sè t­¬ng ®èi gi¶m ®i: -95 682 699/364 378 610 = -26,24% Sù gi¶m ®i cña lîi nhuËn trong th¸ng nµy so víi th¸ng tr­íc do c¸c nh©n tè ¶nh h­ëng sau ®©y: - Tæng doanh thu: Tæng doanh thu cã quan hÖ thuËn cïng chiÒu víi tæng møc lîi nhuËn. NÕu tæng doanh thu t¨ng lªn th× tæng møc lîi nhuËn cña c«ng ty còng t¨ng lªn mét c¸ch t­¬ng øng vµ ng­îc l¹i nÕu tæng doanh thu gi¶m ®i th× lîi nhuËn còng theo ®ã gi¶m ®i. Bëi vËy, c«ng ty cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p t¨ng doanh thu b»ng hai c¸ch: T¨ng khèi l­îng hµng b¸n ra vµ t¨ng gi¸ b¸n. Theo sè liÖu cña c«ng ty th¸ng 1/2005 vµ th¸ng 12/2004, ta thÊy tæng doanh thu cña th¸ng 1so víi th¸ng 12 t¨ng lªn: 23 093 569 872 – 13 959 463 638 = 9 134 106 234 (®ång) víi sè t­¬ng ®èi t¨ng lªn 65,43% vµ ®· lµm cho tæng møc lîi nhuËn cña c«ng ty t¨ng lªn 9134106234 ®ång. - Gi¸ vèn hµng b¸n: Gi¸ vèn hµng b¸n lµ mét nh©n tè quan träng ¶nh h­ëng trùc tiÕp vµ rÊt lín ®Õn tæng møc lîi nuËn cña c«ng ty. Bëi vËy, c«ng ty cµng tiÕt kiÖm, gi¶m ®­îc gi¸ vèn ®¬n vÞ s¶n phÈm bao nhiªu th× cµng tiÕt kiÖm ®­îc chi phÝ bÊy nhiªu vµ do ®ã tæng møc lîi nhuËn cña doanh nghiÖp còng sÏ t¨ng lªn bÊy nhiªu. Th¸ng 1/2005 gi¸ vèn hµng b¸n cña c«ng ty t¨ng lªn ®¸ng kÓ lµ 8 594 000 000 ®ång víi sè t­¬ng ®èi t¨ng lªn 68,66% ®· lµm cho tæng møc lîi nhuËn cña c«ng ty gi¶m ®i 8 594 000 000 ®ång. - Chi phÝ b¸n hµng: Chi phÝ b¸n hµng lµ kho¶n chi phÝ cã liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm nh­ chi phÝ vËn chuyÓn, bèc dì, b¶o qu¶n, tiÒn l­¬ng, khuyÕn m¹i.... Chi phÝ b¸n hµng cµng gi¶m bao nhiªu, cµng tiÕt kiÖm bao nhiªu th× lîi nhuËn cña c«ng ty cµng t¨ng lªn. Bëi vËy c«ng ty muèn cã lîi nhuËn cao th× cÇn t×m mäi biÖn ph¸p lµm gi¶m chi phÝ b¸n hµng. C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh cã chi phÝ b¸n hµng cña th¸ng 1/2005 qu¸ cao, cao h¬n rÊt nhiÒu so víi th¸ng 12/2004 lµm gi¶m ®i rÊt nhiÒu lîi nhuËn cña c«ng ty. Cô thÓ: Chi phÝ b¸n hµng t¨ng lªn 396 172 891®ång ®· lµm cho tæng lîi nhuËn cña c«ng ty gi¶m ®i t­¬ng øng lµ 396 172 891®ång. - Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: Th«ng th­êng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Ýt biÕn ®éng theo quy m« s¶n xuÊt kinh doanh. Song, nÕu chi phÝ nµy cµng cao th× cµng lµm gi¶m tæng møc lîi nhuËn. C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp §«ng Anh ®· r¬i vµo t×nh tr¹ng lµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kh«ng nh÷ng t¨ng mµ cßn t¨ng h¬n nhiÒu: 272 223 624 ®ång lµm cho lîi nhuËn cña c«ng ty bÞ gi¶m ®i t­¬ng øng 272 223 624 ®ång. - Lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh: NÕu lîi nhuËn nµy cµng cao th× cµng lµm t¨ng tæng lîi nhuËn cña doanh nghiÖp bëi nã cã t¸c ®éng cïng chiÒu víi tæng lîi nhuËn. Th¸ng 1/2005 lîi nhuËn thu ®­îc tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh cña c«ng ty gi¶m ®i 4 602 356 ®ång lµm cho lîi nhuËn cña c«ng ty gi¶m ®i 4 602 356 ®ång. - ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp: ThuÕ thu nhËp doanh nghiÖp lµ kho¶n mµ c«ng ty nép vµo ng©n s¸ch nhµ n­íc theo tû lÖ % tÝnh trªn tæng thu nhËp do ®ã tû lÖ nµy cµng cao th× thuÕ thu nhËp cµng cao còng nh­ nÕu thu nhËp cµng cao th× thuÕ cµng cao vµ sÏ cµng lµm gi¶m lîi nhuËn cña c«ng ty vµ ng­îc l¹i. Víi c«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh th× thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp th¸ng 1/2005 gi¶m ®i 37209938 ®ång lµm lîi nhuËn t¨ng lªn t­¬ng øng lµ 37209938 ®ång. Tæng hîp tÊt c¶ c¸c nh©n tè lµm ¶nh h­ëng ®Õn tæng lîi nhuËn cña c«ng ty ®· lµm lîi nhuËn cu¶ c«ng ty gi¶m ®i lµ: 9 134 106 234 - 8 594 000 000 - 396 172 891 - 272 223 624 - 4 602 356 + 37209 938 = 95 682 699®ång Nh­ vËy ta thÊy th¸ng 1/2005 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp §«ng Anh cã t×nh h×nh tiªu thô s¶n phÈm tèt h¬n nhiÒu, ®ã còng lµ mét xu h­íng tèt v× nã sÏ më réng thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng ty, nã còng chøng tá doanh nghiÖp ®ang ngµy cµng ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng. Song, ®iÒu mµ doanh nghiÖp còng cÇn ph¶i quan t©m h¬n n÷a lµ lîi nhuËn cña doanh nghiÖp thÊp h¬n mµ nhÊt lµ doanh thu cao h¬n nhiÒu mµ lîi nhuËn l¹i thÊp h¬n. Nguyªn nh©n cña nã cã rÊt nhiÒu nh­ng nh÷ng nguyªn nh©n chñ yÕu nh­ ®· ph©n tÝch ë trªn. Do ®ã c«ng ty muèn t¨ng lîi nhuËn th× ph¶i t×m c¸ch gi¶m gi¸ vèn hµng b¸n, gi¶m chi phÝ b¸n hµng, gi¶m chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµ t×m c¸ch t¨ng lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng tµi chÝnh. C«ng ty cÇn ph¸t huy h¬n n÷a kh¶ n¨ng kinh doanh cña m×nh ®Ó kh«ng nh÷ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch tiªu thô vµ lîi nhuËn mµ cßn ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt, gióp c«ng ty ®øng v÷ng trªn thÞ tr­êng vµ ngµy cµng lín m¹nh. PhÇn III Hoµn thiÖn h¹ch to¸n Thµnh phÈm tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh. I. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊml îp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh. Qua thêi gian t×m hiÓu vµ kh¶o s¸t thùc tÕ t¹i c«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh, em cã rót ra mét vµi nhËn xÐt vÒ t×nh h×nh h¹ch to¸n nghiÖp vô thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty. 1. ¦u ®iÓm Khi nÒn kinh tÕ chuyÓn sang c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ c¬ chÕ nµy ngµy cµng thÞnh hµnh vµ len lái, ®èi víi c¸c c«ng ty ®ßi hái ph¶i b¾t nhÞp víi c¬ chÕ míi vµ viÖc b¾t nhÞp nµy kh«ng ph¶i lµ chuyÖn ®¬n gi¶n bëi ph¶i b¾t nhÞp nh­ thÕ nµo vµ b»ng c¸ch nµo ®Ó kh«ng qu¸ sím vµ còng kh«ng qu¸ muén mµ vÉn mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh ®· rÊt n¨ng ®éng trong viÖc chuyÓn ®æi c¬ chÕ, ®· cè g¾ng trang bÞ m¸y mãc thÕt bÞ vµ s¶n xuÊt thªm s¶n phÈm còng nh­ n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm phï hîp víi nhu cÇu cña thÞ tr­êng hiÖn nay. S¶n phÈm cña c«ng ty ngµy cµng cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng vµ ®­îc thÞ tr­êng chÊp nhËn. So víi tr­íc ®©y th× nh÷ng n¨m gÇn ®©y chÊt l­îng s¶n phÈm cña c«ng ty ®· n©ng lªn râ rÖt, tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt cña toµn c«ng ty ®· t¨ng lªn rÊt nhiÒu, ®êi sèng cña c¸n bé c«ng nh©n viªn ®­îc c¶i thiÖn vµ ®Æc biÖt lµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng ty ngµy cµng cao. KÕt qu¶ ®ã cã ®­îc lµ nhê cã bé m¸y l·nh ®¹o n¨ng ®éng, s¸ng t¹o, nhiÖt t×nh cã bÒ dµy kinh nghiÖm, ®éi ngò c¸n bé khoa häc kü thuËt nghiÖp vô chuyªn m«n v÷ng vµng, th­êng xuyªn cã mÆt kÞp thêi trªn c¸c lÜnh vùc. Cïng víi sù ph¸t triÓn vµ lín m¹nh cña C«ng ty, c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng ®· kh«ng ngõng ®­îc cñng cè vµ hoµn thiÖn. KÕ to¸n ®· ph¸t huy ®­îc vai trß cña m×nh trong qu¶n lý kinh doanh cña C«ng ty, gãp phÇn kh«ng nhá vµo sù thµnh c«ng cña C«ng ty, trong ®ã c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm còng dÇn ®­îc hoµn thiÖn vµ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cung cÊp th«ng tin cho c¸c nhµ qu¶n lý. C¸c ­u ®iÓm cô thÓ cña kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty nãi riªng ®­îc thÓ hiÖn trªn nh÷ng mÆt sau ®©y: 1.1. VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: C«ng ty ®· cã ®éi ngò kÕ to¸n ®Çy n¨ng lùc vµ kinh nghiÖm lµm viÖc víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, bé m¸y kÕ to¸n ®­îc tæ chøc s¾p xÕp phï hîp víi yªu cÇu vµ kh¶ n¨ng tr×nh ®é cña tõng ng­êi. Mçi nh©n viªn trong phßng kÕ to¸n C«ng ty ®­îc ph©n c«ng mét m¶ng c«ng viÖc nhÊt ®Þnh trong chuçi m¾t xÝch c«ng viÖc chung. ChÝnh sù ph©n c«ng ®ã trong c«ng t¸c kÕ to¸n ®· t¹o ra sù chuyªn m«n ho¸ trong c«ng t¸c kÕ to¸n, tr¸nh chång chÐo c«ng viÖc, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n, gióp cho mçi nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc gi¶i quyÕt nhanh chãng, râ rµng theo sù ph©n c«ng c«ng viÖc ®· cã s½n. Ngoµi ra bé m¸y kÕ to¸n cña c«ng ty cßn ®­îc tæ chøc theo h×nh thøc tËp trung t¹o ®iÒu kiÖn cho kÕ to¸n tr­ëng kiÓm tra, chØ ®¹o nghiÖp vô tËp trung thèng nhÊt, ®¶m b¶o sù l·nh ®¹o cña C«ng ty ®èi víi toµn bé ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh vµ c«ng t¸c kÕ to¸n. §ång thêi t¹o ra sù chuyªn m«n ho¸ c«ng viÖc ®èi víi c¸c nh©n viªn kÕ to¸n còng nh­ viÖc trang bÞ c¸c ph­¬ng tiÖn kü thuËt, tÝnh to¸n, xö lý th«ng tin. 1.2. VÒ chøng tõ sæ s¸ch: HÇu hÕt hÖ thèng chøng tõ vµ sæ s¸ch kÕ to¸n ®Òu tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh. PhÇn lín hÖ thèng sæ s¸ch ë c«ng ty kh¸ ®»y ®ñ, tØ mØ, viÖc ghi chÐp vµ më sæ s¸ch theo quy ®Þnh do vËy c«ng viÖc phÇn hµnh kÕ to¸n ®­îc thùc hiÖn kh¸ tr«i ch¶y. Cïng víi viÖc h¹ch to¸n trªn c¸c sæ tæng hîp, C«ng ty cßn më c¸c sæ chi tiÕt, c¸c b¶ng kª ®Ó theo dâi chi tiÕt tõng lo¹i thµnh phÈm, chi phÝ vµ doanh thu. ViÖc lËp vµ lu©n chuyÓn c¸c chøng tõ ®Òu ®­îc kÕ to¸n thùc hiÖn rÊt nghiªm ngÆt theo chÕ ®é quy ®Þnh ®¶m b¶o tÝnh kh¸ch quan vµ tu©n thñ c¸c chøng tõ. Ngoµi ra trªn c¸c trang sæ nh­ sæ c¸i hay sæ chi tiÕt c¸c tµi kho¶n, phÇn tµi kho¶n ®èi øng C«ng ty ®Òu ghi râ tµi kho¶n ®èi øng nî vµ tµi kho¶n ®èi øng cã tõ ®ã gióp cho viÖc theo dâi ®­îc dÔ dµng. Chøng tõ ®­îc lu©n chuyÓn vµ cã kÕt cÊu mét c¸ch hîp lý phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. HÖ thèng sæ s¸ch, chøng tõ ®­îc lËp vµ lu©n chuyÓn mét c¸ch khoa häc, ng¨n n¾p t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc t×m kiÕm, l­u tr÷, b¶o qu¶n vµ viÖc h¹ch to¸n c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®­îc kÞp thêi ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c. 1.3. VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô: ViÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô lu«n ®­îc ghi chÐp ®Çy ®ñ ®¶m b¶o c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh liªn quan kh«ng bÞ bá sãt hay ghi chÐp sai. ViÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm ®­îc chi tiÕt theo tõng lo¹i gióp thuËn lîi trong viÖc theo dâi nh÷ng biÕn ®éng cña thµnh phÈm tõ ®ã qu¶n lý ®­îc tèt h¬n. Gi¸ vèn hµng b¸n ®­îc x¸c ®Þnh riªng cho tõng lo¹i thµnh phÈm, x¸c ®Þnh theo tõng th¸ng gióp cho viÖc h¹ch to¸n ®­îc râ rµng. H¹ch to¸n doanh thu vµ chi phÝ ®­îc thùc hiÖn râ rµng, cuèi kú kÕt chuyÓn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô. §Æc biÖt trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ, c«ng ty ®· më c¸c sæ chi tiÕt chi phÝ râ rµng ®Ó theo dâi tõng lo¹i chi phÝ. §èi víi chi phÝ b¸n hµng, c«ng ty chi tiÕt ra thµnh chi phÝ liªn quan ®Õn tiÒn l­¬ng, b¶o hiÓm x· héi riªng vµ c¸c chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c riªng; víi chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp C«ng ty chi tiÕt ra thµnh chi phÝ vÒ l­¬ng nh©n viªn qu¶n lý, chi phÝ vÒ ®å dïng v¨n phßng, chi phÝ vÒ khÊu hao TSC§... §iÒu nµy lµ rÊt hîp lý khi trong th¸ng c«ng ty ph¸t sinh nhiÒu c¸c nghiÖp vô liªn quan ®Õn chi phÝ tõ ®ã thuËn lîi khi ®èi chiÕu, còng nh­ theo dâi sù biÕn ®éng cña tõng lo¹i chi phÝ, gióp cho viÖc qu¶n lý ®­îc chÆt chÏ h¬n. Nh×n chung, víi nh÷ng thµnh tùu ®· ®¹t ®­îc trong thêi gian qua ®· ph¶n ¸nh mét c¸ch trung thùc nhÊt sù cè g¾ng, nç lùc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty nãi chung vµ phßng kÕ to¸n nãi riªng. C«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô nãi riªng ®· ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. 2. Mét sè h¹n chÕ: Nh÷ng thµnh tùu trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®· ®ãng gãp kh«ng nhá vµo sù thµnh c«ng cña C«ng ty song bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu vÉn cßn nh÷ng v­íng m¾c, nh÷ng tån t¹i mµ c¸c nhµ qu¶n lý nãi chung vµ c¸c c¸n bé kÕ to¸n nãi riªng cÇn ph¶i quan t©m ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi, n©ng cao h¬n n÷a hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n còng nh­ hiÖu qu¶ cña viÖc tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh. Nh÷ng h¹n chÕ ®ã ®­îc béc lé ë nh÷ng ®iÓm sau: 2.1. VÒ chøng tõ sæ s¸ch C«ng ty kh«ng sö dông nhËt ký ®Æc biÖt nh­ nhËt ký b¸n hµng, nhËt ký thu tiÒn... nªn tÊt c¶ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh ®Òu ®­îc h¹ch to¸n vµo sæ nhËt ký chung. Do ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng lµ sè liÖu trªn sæ nhËt ký chung dµy ®Æc, khã theo dâi, ®Æc biÖt lµ khã theo dâi vµ kiÓm so¸t ®­îc t×nh h×nh tiªu thô cña C«ng ty. MÆc dï hÇu hÕt c¸c sæ s¸ch chøng tõ cña C«ng ty ®Òu tu©n theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh song riªng sæ chi tiÕt TK131 l¹i kh¸c. Th«ng th­êng mçi mét sæ chi tiÕt chØ më riªng cho mét ®èi t­îng cßn sæ c¸i lµ më chung nh­ng ë ®©y sæ chi tiÕt TK131 l¹i theo dâi chung cho tÊt c¶ c¸c ®èi t­îng, kh«ng tu©n thñ chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã theo dâi c¸c ®èi t­îng c«ng nî, khã tæng hîp, dÔ x¶y ra t×nh tr¹ng nhÇm lÉn hoÆc bá sãt. Ngoµi ra, ®¸ng lÏ chøng tõ ph¶i ®­îc cËp nhËt hµng ngµy ®Ó ngµy nµo ghi sæ ngµy ®ã sÏ dÔ dµng cho viÖc ®Þnh kho¶n, theo dâi c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, tr¸nh t×nh tr¹ng chång chÊt nghiÖp vô ph¸t sinh. ThÕ nh­ng ë C«ng ty hÇu nh­ ®Õn cuèi th¸ng thñ kho míi chuyÓn ho¸ ®¬n chøng tõ lªn phßng kÕ to¸n, do vËy kÕ to¸n thµnh phÈm kh«ng theo dâi ®­îc sè l­îng thµnh phÈm trong th¸ng vµ khiÕn cho c«ng t¸c kÕ to¸n bÞ dån vµo cuèi th¸ng. 2.2. VÒ hÖ thèng tµi kho¶n HiÖn nay, C«ng ty vÉn ®ang sö dông hÖ thèng tµi kho¶n theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, ban hµnh theo quyÕt ®Þnh 1141-TC/Q§/C§KT ngµy 1/1/1995 cña Bé tr­ëng Bé Tµi ChÝnh ban hµnh vµ cã söa ®æi mµ kh«ng ®iÒu chØnh tµi kho¶n ®Ó phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña C«ng ty, còng nh­ ch­a tiÕn hµnh ®æi míi cho phï hîp víi chÕ ®é chung. 2.3. VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm 2.3.1. VÒ h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm: §Ó h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm C«ng ty ®· sö dông ph­¬ng ph¸p thÎ song song. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ c¶ phßng kÕ to¸n, c¶ kho thµnh phÈm vµ phßng kinh doanh tiÕp thÞ cña C«ng ty ®Òu theo dâi sè l­îng thµnh phÈm nhËp – xuÊt - tån g©y ra tèn thêi gian vµ t¹o nªn mét sù trïng lÆp kh«ng cÇn thiÕt. 2.3.2. VÒ h¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm: C«ng ty h¹ch to¸n hµng tån kho theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn nh­ng kú tÝnh gi¸ thµnh cña C«ng ty l¹i lµ cuèi th¸ng v× vËy kÕ to¸n tæng hîp chØ ®­îc tiÕn hµnh vµo cuèi th¸ng. Sau khi cã gi¸ thµnh do bé phËn kÕ to¸n chuyÓn sang, khi ®ã kÕ to¸n míi tÝnh gi¸ vèn hµng b¸n, ®Þnh kho¶n vµ ghi vµo sæ nhËt ký chung vµ c¸c sæ c¸i cã liªn quan. V× vËy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trong th¸ng th× mÆc dï cã nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nh­ng l¹i kh«ng thÓ h¹ch to¸n, c«ng viÖc ph©n bè kh«ng ®Òu trong th¸ng mµ bÞ dån vµo cuèi th¸ng. ChÝnh ®iÒu nµy còng lµ mét h¹n chÕ rÊt lín lµm ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng c«ng viÖc còng nh­ viÖc theo dâi sù biÕn ®éng cña thµnh phÈm. 2.4. VÒ h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô - VÒ h¹ch to¸n doanh thu vµ gi¸ vèn hµng b¸n Khi cã mét nghiÖp vô liªn quan ®Õn viÖc tiªu thô hµng ho¸ ®¸ng lÏ kÕ to¸n võa ®Þnh kho¶n ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ vèn hµng b¸n, võa ®Þnh kho¶n ghi nhËn doanh thu ®Ó thÊy ®­îc sù biÕn ®éng cña thµnh phÈm còng nh­ theo dâi ®­îc doanh thu cña sè s¶n phÈm xuÊt b¸n ®ång thêi sÏ ®¶m b¶o ®­îc tr×nh tù ghi chÐp. Tuy nhiªn ë C«ng ty kÕ to¸n chØ ®Þnh kho¶n ghi nhËn doanh thu cßn gi¸ vèn hµng b¸n th× ®Ó ®Õn cuèi th¸ng sau khi tÝnh ®­îc gi¸ vèn míi dÞnh kho¶n. Nh­ vËy võa kh«ng ®¶m b¶o ®­îc tr×nh tù ghi chÐp kÕ to¸n vÒ ghi doanh thu vµ gi¸ vèn, võa dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã theo dâi, qu¶n lý. - VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu Doanh thu hµng th¸ng cña C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh lµ t­¬ng ®èi lín, sè l­îng kh¸ch hµng ngµy cµng ®«ng, ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng C«ng ty sö dông chÝnh s¸ch gi¶m gi¸ hµng b¸n ®èi víi kh¸ch hµng mua th­êng xuyªn, æn ®Þnh, mua víi sè l­îng lín vµ thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt hoÆc thanh to¸n tr­íc h¹n lµ rÊt ®óng, nã sÏ biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó l«i kÐo kh¸ch hµng, gi¶m chiÕm dông vèn. Nh­ng viÖc c«ng ty h¹ch to¸n kho¶n gi¶m gi¸ nµy vµo bªn Nî TK511 lµ kh«ng ®óng vµ còng kh«ng thÓ coi ®©y lµ kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n ®­îc mµ ph¶i coi ®©y lµ kho¶n chiÕt khÊu. MÆc dï hiÖn nay sè l­îng kh¸ch thanh to¸n ngay, thanh to¸n tr­íc h¹n... ®Ó ®­îc h­ëng gi¶m gi¸ lµ Ýt nh­ng C«ng ty cßn ho¹t ®éng l©u dµi, biÕt ®©u sau nµy l¹i cã sù thay ®æi, sè l­îng kh¸ch hµng quen thuéc nhiÒu lªn theo thêi gian, l­îng kh¸ch hµng thanh to¸n ngay l¹i t¨ng lªn..., do ®ã C«ng ty kh«ng nªn h¹ch to¸n chung ghi Nî TK511 v× nh­ vËy dÉn ®Õn t×nh tr¹ng khã theo dâi sau nµy vµ kh«ng ®óng theo chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh v× ®¸ng lÏ nh­ vËy ph¶i h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, cßn gi¶m gi¸ hµng b¸n chØ sö dông khi hµng kh«ng ®óng mÉu m·, kÐm phÈm chÊt hoÆc giao hµng kh«ng ®óng thêi h¹n... - VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu §©y lµ mét bé phËn quan träng trong tæng tµi s¶n l­u ®éng cña C«ng ty. Nã lµ mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña C«ng ty bëi nã ¶nh h­ëng ®Õn vßng quay cña vèn, ®Õn c¸c tû suÊt tµi chÝnh ph¶n ¸nh hiÖu qu¶ kinh doanh cña C«ng ty. Tuy nhiªn, hiÖn nay c«ng ty vÉn ®Ó kh¸ch hµng chiÕm dông vèn qu¸ lín so víi tæng TSL§ vµ ®Çu t­ ng¾n h¹n, sè l­îng kh¸ch hµng nî lµ rÊt ®«ng vµ sè tiÒn nî l¹i rÊt lín lµm gi¶m hiÖu qu¶ sö dông vèn cña c«ng ty. Ngoµi ra khi h¹ch to¸n chi tiÕt c¸c kho¶n ph¶i thu cña kh¸ch hµng c«ng ty nªn h¹ch to¸n vµ ghi sæ chi tiÕt râ rµng, theo dâi cho tõng ®èi t­îng c«ng nî, ngµy chøng tõ ph¸t sinh trªn TK131 cho tõng ®èi t­îng. - VÒ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: MÆc dï ë C«ng ty cã rÊt nhiÒu h×nh thøc tiªu thô s¶n phÈm cã thÓ b¸n cho c«ng tr×nh, cã thÓ b¸n cho ®¹i lý, b¸n cho cöa hµng... nh­ng hÇu nh­ ®Òu b¸n theo ®¬n ®Æt hµng hoÆc hîp ®ång mua b¸n hµng ho¸. H¬n n÷a, do ®Æc ®iÓm cña s¶n phÈm lµ tÊm lîp, phôc vô cho x©y dùng nªn cã nh÷ng th¸ng c«ng tr×nh x©y dùng nhiÒu, hîp ®ång nhiÒu vµ ng­îc l¹i cã nh÷ng th¸ng Ýt dÉn ®Õn doanh thu gi÷a c¸c th¸ng kh¸c nhau, cã th¸ng nhiÒu vµ cã th¸ng Ýt. Do ®ã, nÕu th¸ng nµo C«ng ty còng kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp vµo tµi kho¶n x¸c ®Þnh kÕt qu¶ trong th¸ng sÏ kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña doanh nghiÖp bëi chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph¸t sinh hµng th¸ng ë C«ng ty lµ rÊt lín. H¬n n÷a chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp l¹i kh«ng chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm nªn rÊt khã theo dâi vµ nh­ vËy sæ chi tiÕt chi phÝ vµ sæ c¸i hai lo¹i chi phÝ ®ã gièng nhau. C«ng ty cÇn cã mét gi¶i ph¸p ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cho hîp lý sao cho ph¶n ¸nh ®óng nhÊt hiÖu qu¶ kinh doanh cña toµn c«ng ty. - VÒ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô: C«ng ty chØ cã hai lo¹i s¶n phÈm chÝnh lµ tÊm lîp AC vµ tÊm lîp KLM, sè l­îng nghiÖp vô ph¸t sinh cho hai lo¹i s¶n phÈm nµy lµ nhiÒu vµ c«ng ty lu«n s¶n xuÊt víi khèi l­îng rÊt lín, viÖc tiªu thô hai lo¹i s¶n phÈm nµy quyÕt ®Þnh sù sèng cßn cña C«ng ty v× vËy viÖc ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ kinh doanh cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó tõ ®ã cã sù ®iÒu chØnh hîp lý cho tõng lo¹i s¶n phÈm ®¶m b¶o viÖc tiªu thô ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt lµ ®iÒu mµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i ­u tiªn quan t©m. Mµ hiÖn nay viÖc theo dâi vµ ®¸nh gi¸ kÕt qu¶ tiªu thô cña c«ng ty míi chØ thùc hiÖn tæng hîp chung cho c¶ hai lo¹i s¶n phÈm mµ ch­a theo dâi vµ tÝnh ra kÕt qu¶ riªng cho tõng lo¹i do ®ã kh«ng ®¸nh gi¸ ®­îc hiÖu qu¶ chÝnh x¸c cña tõng lo¹i s¶n phÈm v× vËy viÖc ®iÒu chØnh trong s¶n xuÊt cßn ch­a hîp lý vµ ch­a mang l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn ®Èy m¹nh c«ng t¸c tiªu thô thµnh phÈm, n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. 1. N©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm Khi nÒn kinh tÕ cµng ph¸t triÓn th× nhu cÇu tho¶ m·n cña con ng­êi còng t¨ng lªn, kh«ng chØ ®ßi hái vÒ sè l­îng mµ ngµy cµng ®ßi hái cao h¬n c¶ vÒ chÊt l­îng s¶n phÈm do ®ã chÊt l­îng s¶n phÈm dÇn trë thµnh yÕu tè ®­îc quan t©m hµng ®Çu khi ng­êi tiªu dïng lùa chän s¶n phÈm. ChÝnh bëi lÏ ®ã mµ doanh nghiÖp muèn chiÕm lÜnh ®­îc thÞ tr­êng tiªu thô th× ph¶i cã biÖn ph¸p n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm. B»ng viÖc n¨ng ®éng trong t×m kiÕm c¸c nguån nguyªn vËt liÖu ®Çu vµo víi chÊt l­îng tèt b»ng c¸ch: duy tr× c¸c b¹n hµng cò uy tÝn, ®ång thêi t×m kiÕm thªm c¸c b¹n hµng míi cã thÓ cung cÊp nguyªn vËt liÖu míi víi chÊt l­îng tèt h¬n. Thùc hiÖn tèt viÖc ¸p dông chÕ ®é khÊu hao m¸y mãc thiÕt bÞ phôc vô s¶n xuÊt ®Ó cã thÓ ®æi míi n©ng cÊp m¸y mãc kÞp thêi ®¶m b¶o ®¸p øng ®­îc yªu cÇu cña s¶n xuÊt, ¸p dông tiÕn bé khoa häc kü thuËt míi vµo s¶n xuÊt ®Ó ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm vÒ mµu s¾c, kiÓu d¸ng, líp m¹, ®é dÇy... 2. Gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm s¶n xuÊt ra Kh«ng chØ cã chÊt l­îng mµ gi¸ c¶ còng lµ yÕu tè cÇn quan t©m khi s¶n xuÊt s¶n phÈm. Bëi s¶n phÈm cã chÊt l­îng cao mµ gi¸ thµnh còng qu¸ cao th× còng kh«ng ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tiªu thô cao, ng­êi tiªu dïng sÏ kh«ng thÓ mua víi sè l­îng lín vµ nhÊt lµ trong thêi buæi c¹nh tranh thÞ tr­êng ngµy mét gay g¾t nµy th× ®iÒu ®ã l¹i cµng khã kh¨n h¬n. Kh¸ch hµng sÏ ®i t×m s¶n phÈm thay thÕ, gi¸ rÎ h¬n mµ vÉn ®¶m b¶o chÊt l­îng. V× thÕ c«ng ty cÇn ph¶i t×m ra gi¶i ph¸p ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n xuÊt nh­ng chÊt l­îng kh«ng gi¶m b»ng c¸ch: tiÕt kiÖm chi phÝ s¶n xuÊt, sö dông ®óng ®Þnh møc vËt t­, gi¶m hao hôt trong ®Þnh møc, ®èi víi c¸c hao hôt ngoµi ®Þnh møc ph¶i quy ®Þnh râ rµng vÒ tr¸ch nhiÖm ®Òn bï ®Ó ng­êi lao ®éng cã tr¸ch nhiÖm cao h¬n víi c«ng viÖc cña m×nh, n¨ng ®éng trong t×m kiÕm nguån hµng míi gi¸ rÎ mµ ®¶m b¶o chÊt l­îng. 3. Hoµn thiÖn tæ chøc tèt c«ng t¸c b¸n hµng - CÇn quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nghiªn cøu thÞ tr­êng: tËp trung nghiªn cøu thÞ tr­êng mét c¸ch cô thÓ, chÆt chÏ dùa trªn c¸c tµi liÖu thu thËp ®­îc, tuyÖt ®èi kh«ng lµm theo c¶m tÝnh. C«ng ty nªn thu thËp th«ng tin trªn thÞ tr­êng vÒ chñng lo¹i hµng ho¸ mµ c«ng ty kinh doanh còng nh­ sù thÝch øng cña s¶n phÈm s¶n xuÊt ra trªn thÞ tr­êng nh­ thÕ nµo. Ng­êi lµm c«ng t¸c nµy kh«ng chØ lµm t¹i chç, bµn vµ ph©n tÝch c¸c sè liÖu s½n cã mµ ph¶i n¨ng ®éng, tÝch cùc ®i s©u vµo ®Þa bµn thùc tÕ. C¸c th«ng tin ph¶i ph¶n ¸nh ®­îc nh÷ng vÊn ®Ò cña thÞ tr­êng vÒ hµng ho¸, gi¸ c¶, cung c¸ch phôc vô biÕn ®éng cña thÞ tr­êng, xu thÕ cña ng­êi tiªu dïng... cô thÓ lµ ph¶i n¾m v÷ng ®Æc ®iÓm tõng khu vùc thÞ tr­êng, ph¶i tr¶ lêi ®­îc c¸c c©u hái: Kh¸ch hµng khen, chª s¶n phÈm ë ®iÓm nµo; s¶n l­îng tõng thêi kú nhÊt ®Þnh thay ®æi nh­ thÕ nµo; gi¸ c¶ ®· hîp lý ch­a; kh¸ch hµng cã yªu cÇu g× vÒ dÞch vô hoÆc c¸ch thøc b¸n hµng? Tõ viÖc nghiªn cøu thÞ tr­êng sÏ cho ng­êi s¶n xuÊt cã c¸i nh×n tæng thÓ vÒ nhu cÇu vµ thÞ hiÕu cña ng­êi tiªu dïng ®Ó t×m ra ph­¬ng thøc s¶n xuÊt vµ b¸n hµng cho phï hîp. - Ch¨m sãc kh¸ch hµng quen thuéc: C«ng ty nªn më réng h¬n n÷a c¸c h×nh thøc khuyÕn m¹i nh­ thùc hiÖn nhiÒu chiÕt khÊu h¬n n÷a ®èi víi kh¸ch hµng, thay ®æi tû lÖ chiÕt khÊu, hay ngoµi c¸c h×nh thøc chiÕt khÊu C«ng ty nªn th­ëng thªm cho nh÷ng kh¸ch hµng mua nhiÒu, quen thuéc vµo cuèi kú vµ h×nh thøc th­ëng nªn th«ng b¸o tr­íc ®Ó lµm môc tiªu phÊn ®Êu cho kh¸ch hµng... - Víi c¸c kh¸ch hµng míi: C«ng ty nªn cã chÝnh s¸ch b¸n hµng cëi më víi hä, víi c¸c kh¸ch hµng mua víi khèi l­îng lín hay thanh to¸n ngay b»ng c¸ch t¨ng thªm tû lÖ gi¶m gi¸, chiÕt khÊu ®Ó thu hót kh¸ch hµng, gi¶m chiÕm dông vèn lµm t¨ng tèc ®é lu©n chuyÓn vèn. - T×m kiÕm kh¸ch hµng tiÒm n¨ng th«ng qua ®éi ngò b¸n hµng chuyªn nghiÖp, nhiÒu kinh nghiÖm, n¨ng ®éng s¸ng t¹o, nhiÖt t×nh trong c«ng viÖc. §i s©u vµo tõng c«ng tr×nh dù ¸n, c¸c së ®Çu t­ vµ c¸c chñ thÇu x©y dùng ®Ó t×m kiÕm ®¬n ®Æt hµng. C«ng ty còng nªn cã c¸c h×nh thøc th­ëng cho c¸c nh©n viªn b¸n hµng cã doanh thu b¸n hµng cao trong n¨m ®Ó ®éng viªn tinh thÇn tr¸ch nhiÖm lµm viÖc cña hä. - C«ng ty nªn tæ chøc m¹ng l­íi b¸n hµng trªn c¬ së nghiªn cøu c¸c thÞ tr­êng ph©n phèi s¶n phÈm vµ c¸c kªnh giao, nhËn, kÕt thóc qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. §ång thêi nªn më réng h×nh thøc b¸n hµng t¹i c¸c bé phËn giíi thiÖu s¶n phÈm ®Ó thu thËp ®­îc nhiÒu th«ng tin tõ phÝa kh¸ch hµng lµm c¬ së ®Ó ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, võa tr¸nh t×nh tr¹ng kh¸ch hµng ph¶i chê ®îi t¹i c«ng ty vµo nh÷ng ngµy sèt tÊm lîp. - Thùc hiÖn tèt h¬n n÷a c«ng t¸c qu¶ng c¸o, giíi thiÖu s¶n phÈm nh­ qu¶ng c¸o trªn c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn thanh, truyÒn h×nh, trªn b¸o chÝ, tham gia c¸c héi trî triÓn l·m... III. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh. 1. §èi víi chøng tõ, sæ s¸ch C«ng ty nªn sö dông nhËt ký ®Æc biÖt nh­ nhËt ký b¸n hµng, nhËt ký thu tiÒn ®Ó gi¶m bët sè l­îng nghiÖp vô ghi vµo sæ nhËt ký chung ®Ó gi¶m bít sù dµy ®Æc khã theo dâi cña nhËt ký chung. Ngoµi ra nh×n vµo nhËt ký b¸n hµng ta còng cã thÓ thÊy ngay ®­îc doanh thu b¸n hµng trong ngµy cña C«ng ty. MÉu sæ nhËt ký b¸n hµng, nhËt ký thu tiÒn nh­ sau: B¶ng sè 19 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh NhËt ký b¸n hµng Th¸ng..... n¨m...... Ngµy th¸ng ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Ph¶i thu tõ ng­êi mua (Ghi Nî) Ghi Cã TK doanh thu SH NT Hµng ho¸ Thµnh phÈm DÞch vô Sè trang tr­íc chuyÓn sang Céng chuyÓn sang trang sau Ngµy... th¸ng... n¨m Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) B¶ng sè 20 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh NhËt ký thu tiÒn Th¸ng... n¨m... NT ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i Ghi Nî TK Ghi Cã c¸c TK SH NT Tµi kho¶n kh¸c Sè tiÒn Sè hiÖu Sè trang tr­íc chuyÓn sang Céng chuyÓn sang trang sau Ngµy...... th¸ng...... n¨m......... Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) VÒ sæ s¸ch, C«ng ty nªn thiÕt kÕ chÕ mÉu sæ s¸ch gièng nh­ chÕ ®é do Bé Tµi ChÝnh ban hµnh. §Æc biÖt víi TK131, ë c«ng ty sè l­îng nghiÖp vô ph¸t sinh trªn tµi kho¶n nµy nhiÒu do ®ã C«ng ty nªn më sæ chi tiÕt theo dâi cho tõng kh¸ch hµng chø kh«ng nªn theo dâi chung trªn cïng mét sæ chi tiÕt nh­ vËy võa kh«ng ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh, võa khã theo dâi vµ khã qu¶n lý c«ng nî cña tõng kh¸ch hµng. MÉu sæ chi tiÕt TK131 nh­ sau: B¶ng sè 21 C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh Sæ chi tiÕt TK131 §èi t­îng:.............. Th¸ng...... n¨m........ NT ghi sæ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK§¦ Thêi h¹n ®­îc chiÕt khÊu Sè ph¸t sinh Sè d­ SH NT Nî Cã Nî Cã 1.Sè d­ ®Çu kú 2.Sè ph¸t sinh trong kú .............. Céng sè ph¸t sinh 3. Sè d­ cuèi kú Ngµy.......th¸ng........ n¨m......... Ng­êi ghi sæ KÕ to¸n tr­ëng (Ký, hä tªn) (Ký, hä tªn) HiÖn nay, C«ng ty ®ang cßn tån t¹i t×nh tr¹ng lµ chøng tõ bÞ dån vµo cuèi kú kÕ to¸n vµ ch­a ®­îc vµo sæ s¸ch ®Ó theo dâi. Do vËy c«ng ty nªn cã quy ®Þnh, ®Þnh kú kho¶ng 3 hoÆc 4 ngµy thñ kho ph¶i chuyÓn ho¸ ®¬n lªn phßng kÕ to¸n ®Ó ghi sæ ®¶m b¶o viÖc theo dâi ®­îc th­êng xuyªn t×nh h×nh nhËp – xuÊt – tån kho thµnh phÈm, tr¸nh t×nh tr¹ng c«ng viÖc ph©n bæ kh«ng ®Òu, dån c«ng viÖc vµo cuèi th¸ng, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng c«ng viÖc. 2. VÒ hÖ thèng tµi kho¶n C«ng ty vÉn ®ang sö dông hÖ thèng tµi kho¶n theo quy ®Þnh cña Bé Tµi chÝnh mµ ch­a cã sù söa ®æi bæ xung cho phï hîp. C«ng ty nªn më thªm c¸c tµi kho¶n cÊp hai ®Ó dÔ dµng cho viÖc theo dâi, ®Þnh kho¶n, phï hîp víi ®Æc ®iÓm ho¹t ®éng cña ®¬n vÞ m×nh. VÝ dô: t¹i C«ng ty chØ s¶n xuÊt hai lo¹i s¶n phÈm lµ tÊm lîp AC vµ tÊm lîp KLM vµ c«ng ty chØ sö dông TK155 ®Ó theo dâi chung cho c¶ hai s¶n phÈm, nh­ vËy sÏ khã theo dâi h¬n hoÆc ®Þnh kho¶n sÏ phøc t¹p h¬n nÕu nh­ C«ng ty më tµi kho¶n cÊp hai thµnh TK1551: TÊm lîp AC, 1552: TÊm lîp KLM sÏ khoa häc h¬n rÊt nhiÒu. 3. VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm 3.1. H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm: §Ó theo dâi t×nh h×nh nhËp - xuÊt - tån kho thµnh phÈm ë C«ng ty c¶ phßng kÕ to¸n, t¹i kho vµ c¶ phßng kinh doanh tiÕp thÞ ®Òu theo dâi. §iÒu nµy lµ kh«ng cÇn thiÕt v× sè liÖu trïng lÆp tèn thêi gian. Nh­ vËy cã thÓ chØ cÇn phßng kÕ to¸n vµ t¹i kho theo dâi t×nh h×nh nhËp xuÊt tån kho thµnh phÈm mµ kh«ng cÇn phßng kinh doanh tiÕp thÞ ph¶i lµm vÊn ®Ò nµy nh­ vËy sÏ gi¶m t¶i khèi l­îng c«ng viÖc cho phßng kinh doanh mµ vÉn ®¶m b¶o theo dâi ®­îc chÝnh x¸c t×nh h×nh nhËp xuÊt vµ tån kho thµnh phÈm. 3.2. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm: Thùc tÕ t¹i c«ng ty kú tÝnh gi¸ thµnh lµ vµo cuèi th¸ng do ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng dån c«ng viÖc vµo cuèi th¸ng, g©y khã kh¨n cho c«ng viÖc vµ dÔ ®Ó x¶y ra sai sãt khi nghiÖp vô qu¸ nhiÒu . V× vËy, kÕ to¸n nªn sö dông gi¸ thµnh kÕ ho¹ch lµm gi¸ h¹ch to¸n hµng ngµy. Gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cã thÓ lµ møc gi¸ ­íc l­îng cña c«ng ty hoÆc lµ gi¸ thùc tÕ cña kú tr­íc... Cuèi th¸ng khi tÝnh ®­îc gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm nhËp kho, kÕ to¸n x¸c ®Þnh hÖ sè gi¸ ®Ó ®iÒu chØnh gi¸ h¹ch to¸n theo gi¸ thµnh thùc tÕ thµnh phÈm xuÊt kho. Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp kho = Gi¸ h¹ch to¸n thµnh phÈm xuÊt kho X HÖ sè gi¸ HÖ sè gi¸ = (Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm tån ®Çu kú + Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp trong kú)/(Gi¸ h¹ch to¸n thµnh phÈm tån ®Çu kú + Gi¸ thùc tÕ thµnh phÈm nhËp trong kú) 4. VÒ h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô 4.1. VÒ h¹ch to¸n doanh thu vµ gi¸ vèn Khi cã nghiÖp vô ph¸t sinh vÒ tiªu thô thµnh phÈm ®Ó ®¶m b¶o ®óng tr×nh tù ghi chÐp vµ ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi doanh thu, thµnh phÈm vµ gi¸ vèn thµnh phÈm, c«ng ty nªn võa ®Þnh kho¶n ®Ó x¸c ®Þnh doanh thu cña sè s¶n phÈm tiªu thô, võa ghi ®Þnh kho¶n gi¸ vèn cña sè thµnh phÈm xuÊt b¸n: Khi thµnh phÈm ®­îc x¸c ®Þnh lµ tiªu thô: Nî TK111, 112, 131... : Tæng gi¸ thanh to¸n Cã TK511 : Doanh thu sè thµnh phÈm b¸n ra Cã TK3331 : ThuÕ GTGT ®Çu ra §ång thêi kÕ to¸n ghi: Nî TK632 : Gi¸ vèn cña sè thµnh phÈm b¸n ra Cã TK155 : GÝa thµnh cña sè thµnh phÈm xuÊt kho 4.2. VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu §Ó ®¶m b¶o sù thèng nhÊt vÒ tµi kho¶n còng nh­ ®Ó dÔ qu¶n lý, dÔ theo dâi vµ ®Ó ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh c«ng ty nªn h¹ch to¸n riªng kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n hiÖn t¹i c«ng ty ®ang h¹ch to¸n bªn Nî TK511 sang hai tµi kho¶n lµ TK521 vµ TK635. Víi c¸c kho¶n gi¶m do kh¸ch hµng mua th­êng xuyªn æn ®Þnh vµ mua víi sè l­îng lín th× h¹ch to¸n vµo TK521- chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, cßn gi¶m gi¸ víi kh¸ch hµng thanh to¸n ngay hoÆc thanh to¸n tr­íc h¹n th× ®ã lµ kho¶n chiÕt khÊu thanh to¸n vµ h¹ch to¸n vµo TK635-chi phÝ ho¹t ®éng tµi chÝnh. + Khi c«ng ty chÊp nhËn chiÕt khÊu thanh to¸n cho ng­êi mua khi ng­êi mua thanh to¸n tiÒn tr­íc thêi h¹n theo hîp ®ång, kÕ to¸n ghi: Nî TK635: Sè chiÕt khÊu thanh to¸n chÊp thuËn cho kh¸ch hµng Cã TK111, 112, 131... : Sè chiÕt khÊu thanh to¸n chÊp thuËn cho kh¸ch hµng + Tr­êng hîp ph¸t sinh c¸c kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i, kÕ to¸n ghi: Nî TK521 : ChiÕt khÊu th­¬ng m¹i chÊp thuËn cho kh¸ch hµng Nî TK331 : ThuÕ GTGT t­¬ng øng víi phÇn chiÕt khÊu Cã TK111, 112, 131...: Tæng sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i + Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn c¸c kho¶n chiÕt khÊu th­¬ng m¹i sang TK511: Nî TK511 : Tæng sè chiÕt khÊu th­¬ng m¹i ph¸t sinh trong kú Cã TK521 : KÕt chuyÓn chiÕt khÊu th­¬ng m¹i 4.3. VÒ h¹ch to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng §Ó tr¸nh t×nh tr¹ng chiÕm dông vèn, c«ng ty nªn thùc hiÖn th­êng xuyªn h¬n chiÕt khÊu thanh to¸n víi kh¸ch hµng ®ång thêi nªn t¨ng tû lÖ chiÕt khÊu thanh to¸n ®Ó khuyÕn khÝch kh¸ch hµng thanh to¸n ngay. §èi víi mét sè tr­êng hîp ®Ó tr¸nh rñi ro khi kh«ng thu ®­îc nî cña kh¸ch hµng, cuèi niªn ®é kÕ to¸n c«ng ty nªn trÝch lËp dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi. + Møc dù phßng c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ®­îc x¸c ®Þnh theo mét trong hai ph­¬ng ph¸p sau: Ph­¬ng ph¸p kinh nghiÖm: §©y lµ ph­¬ng ph¸p mang tÝnh ®Þnh tÝnh cao, trªn c¬ së ph©n tÝch tÝnh chÊt c¸c kho¶n ph¶i thu vµ dùa vµo ho¹t ®éng kinh nghiÖm nhiÒu n¨m, kÕ to¸n ­íc tÝnh tû lÖ c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi trªn doanh sè hµng b¸n ch­a thu ®­îc tiÒn hoÆc trªn tæng sè c¸c kho¶n ph¶i thu hiÖn hµnh. Sè dù phßng cÇn lËp cho n¨m tíi = Tæng doanh sè b¸n chÞu X Tû lÖ ph¶i thu khã ®ßi ­íc tÝnh Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh dùa vµo thêi gian qu¸ h¹n thùc tÕ: Cuèi kú c«ng ty rµ so¸t l¹i c¸c kho¶n ph¶i thu qu¸ h¹n, ph©n tÝch kh¶ n¨ng thanh to¸n cña kh¸ch hµng , lËp b¶ng ph©n tÝch c¸c kho¶n ph¶i thu theo thêi gian. KÕ to¸n ­íc tÝnh tû lÖ ph¶i thu khã ®ßi dùa trªn thêi gian qu¸ h¹n, nÕu kho¶n nî qu¸ h¹n cµng l©u th× tû lÖ ph¶i thu khã ®ßi cµng lín vµ lËp b¶ng ­íc tÝnh c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi. Sèdù phßng cÇn lËp cho kh¸ch hµng ®¸ng ngê i = Sè nî ph¶i thu cña kh¸ch hµng ®¸ng ngê i X Tû lÖ ­íc tÝnh kh«ng thu ®­îc ë kh¸ch hµng i + Tr×nh tù h¹ch to¸n Cuèi niªn ®é kÕ to¸n c¨n cø vµo c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi dù kiÕn møc tæn thÊt cã thÓ x¶y ra trong n¨m kÕ ho¹ch, kÕ to¸n tÝnh to¸n x¸c ®Þnh møc lËp dù phßng c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi: Nî TK6426 Cã TK139: Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi Cuèi niªn ®é kÕ to¸n sau, nÕu sè dù phßng cÇn lËp < sè dù phßng ®· lËp th× kÕ to¸n tiÕn hµnh hoµn nhËp kho¶n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi cßn l¹i: Nî TK139 Cã TK6426 Ng­îc l¹i nÕu sè dù phßng cÇn lËp > sè dù phßng ®· lËp th× kÕ to¸n tiÕn hµnh trÝch lËp bæ xung. §ång thêi kÕ to¸n tiÕp tôc tÝnh vµ x¸c ®Þnh møc trÝch lËp dù phßng cho c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi ë niªn ®é kÕ to¸n sau. + Trong niªn ®é kÕ to¸n tiÕp theo kh thu håi hay xo¸ sæ c¸c kho¶n nî ph¶i thu ®· lËp dù phßng, sau khi trõ ®i sè tiÒn ®· thu, sè thiÖt h¹i cßn l¹i sÏ ®­îc trõ vµo dù phßng sau ®ã trõ tiÕp vµo chi phÝ qu¶n lý: Nî TK111, 112 Nî TK139 : Trõ vµo dù phßng Nî TK6426 : TÝnh vµo chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Cã TK 131, 138...: Toµn bé sè nî xo¸ sæ §ång thêi ghi ®¬n vµo bªn Nî TK004- Nî khã ®ßi ®· xö lý §èi víi c¸c kho¶n nî ph¶i thu khã ®ßi ®· lËp dù phßng nh­ng nay l¹i thu ®­îc th× kÕ to¸n hoµn nhËp dù phßng ®· lËp: Nî TK139 Cã TK6426 4.4. VÒ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp Chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ë C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh ph¸t sinh kh«ng ®Òu gi÷a c¸c th¸ng. Bëi vËy nÕu sau khi x¸c ®Þnh ®­îc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp mµ kÕ to¸n kÕt chuyÓn toµn bé sang TK911 th× sÏ kh«ng ph¶n ¸nh chÝnh x¸c ®­îc kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm. Do ®ã c«ng ty cÇn ph¶i cã tiªu thøc ph©n bæ hîp lý ®Ó ph¶n ¸nh chÝnh x¸c kÕt qu¶ ho¹t ®éng tiªu thô thµnh phÈm cña m×nh. NghÜa lµ tÝnh xem tû lÖ mét ®ång doanh thu th× ph¶i chi ra bao nhiªu ®ång chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp. Tû lÖ nµy muèn x¸c ®Þnh ®­îc th× ph¶i c¨n cø vµo tæng doanh thu vµ tæng chi phÝ b¸n hµng, chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp cña n¨m tr­íc. VÝ dô: Tæng doanh thu n¨m 2004: 1125 532 440 464 Tæng chi phÝ b¸n hµng trong n¨m 2004: 4 419 013 098 Tæng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong n¨m 2004: 4 785 888 144 Tû lÖ chi phÝ b¸n hµng/doanh thu c¶ n¨m = 4 419 013 098/125 532 440 464 x 100 =3,5% Tû lÖ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp/doanh thu c¶ n¨m = 4 785 888 144/125 532 440 464 x 100 = 3,8% Víi tû lÖ ph©n bæ nh­ trªn, hµng th¸ng c¨n cø vµo doanh thu cña C«ng ty kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong th¸ng vµo TK911 theo c«ng thøc: CPBH ph©n bæ vµo TK911 = Tû lÖ CPBH x Doanh thu trong th¸ng CPQLDN ph©n bæ vµo TK911= Tû lÖ CPQLDN x Doanh thu trong th¸ng Sau ®ã kÕ to¸n so s¸nh gi÷a chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®· ph©n bæ vµo TK911 víi chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp thùc tÕ ph¸t sinh. Lóc nµy sÏ x¶y ra hai tr­êng hîp + NÕu chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ vµo TK911 nhá h¬n chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh th× kÕ to¸n ghi: Nî TK911: Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ Nî TK1422: PhÇn chªnh lÖch Cã TK641: Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh + NÕu chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ vµo TK911 lín h¬n chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh th× kÕ to¸n ghi: Nî TK 911: Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ Cã Tk1422: PhÇn chªnh lÖch Cã TK641: Chi phÝ b¸n hµng thùc tÕ ph¸t sinh Nh­ vËy th«ng qua tµi kho¶n 1422 kÕ to¸n ph¶n ¸nh mét phÇn chi phÝ b¸n hµng vµo TK911, lóc ®ã viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cña C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh sÏ chÝnh x¸c h¬n. Víi chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp, kÕ to¸n còng tiÕn hµnh t­¬ng tù chi phÝ b¸n hµng. KÕ to¸n còng x¸c ®Þnh phÇn chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc kÕt chuyÓn vµo trong th¸ng vµ phÇn chªnh lÖch kÕ to¸n còng ph¶n ¸nh vµo TK1422 VÝ dô: Trong th¸ng 1 n¨m 2005, chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc kÕt chuyÓn sang TK911 ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh nh­ sau: + Chi phÝ b¸n hµng: 23 093 569 872 x 3,5% = 808 274 945® Nh­ vËy chi phÝ b¸n hµng kÕt chuyÓn sang TK911 lµ: 808 274 945®; sè cßn l¹i (808 274 945 - 767 130 553) = 41 144 392 h¹ch to¸n vµo bªn Cã TK1422 ®Ó tiÕp tôc ph©n bæ. + Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp: 23 093 569 872 x 3,8% = 877 555 655® Nh­ vËy chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp kÕt chuyÓn sang TK911 lµ 877555655® sè cßn l¹i (877 555 655 - 796 553 121) = 81 002 534® h¹ch to¸n vµo bªn Cã TK1422 ®Ó tiÕp tôc ph©n bæ. Theo ®ã, kÕt qu¶ kinh doanh th¸ng 1 n¨m 2005 ®­îc tÝnh l¹i nh­ sau: 23 093 569 872 – (21 110 000 000 + 808 274 945 + 877 555 655) =297739270® Chªnh lÖch so víi c¸ch tÝnh b×nh th­êng lµ: (419886198 –297739270)= 122146928® VËy, nÕu thùc hiÖn theo tiªu thøc ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp nh­ trªn th× trong th¸ng 1 n¨m 2005 tæng lîi nhuËn tõ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña C«ng ty sÏ lµ 297739270® 4.5. VÒ viÖc x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô C«ng ty nªn lËp b¸o c¸o vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô riªng cho tõng lo¹i s¶n phÈm lµ tÊm lîp AC vµ tÊm lîp KLM. ViÖc x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ tiªu thô cho tõng lo¹i s¶n phÈm sÏ gióp nhµ qu¶n lý cã c¸i nh×n cô thÓ vµ chi tiÕt h¬n vÒ kÕt qu¶ ®¹t ®­îc cña tõng lo¹i s¶n phÈm ®Ó tõ ®ã ®Ò xuÊt ra c¸c chiÕn l­îc kinh doanh míi ®em l¹i hiÖu qu¶ cao nhÊt. V× vËy C«ng ty nªn tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô theo tõng s¶n phÈm. Muèn vËy c«ng ty cÇn ph¶i ph©n bæ ®­îc chi phÝ b¸n hµng vµ chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ®­îc cho tõng lo¹i s¶n phÈm trªn c¬ së tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm = Gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm/ Tæng gi¸ vèn hµng b¸n trong th¸ng Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm = Tæng chi phÝ b¸n hµng trong th¸ng x Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ cho tõng lo¹i s¶n phÈm = Tæng chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp trong th¸ng x Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n cña tõng lo¹i s¶n phÈm VÝ dô: Trong th¸ng 1 n¨m 2005 kÕ to¸n tiÕn hµnh x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cña s¶n phÈm tÊm lîp AC nh­ sau: + Tû lÖ gi¸ vèn hµng b¸n s¶n phÈm TLAC: = 17727500000/21110000000 = 84% + Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho s¶n phÈm TLAC: 808 274 945 x 84% =678 950 954® + Chi phÝ qu¶n lý doanh nghiÖp ph©n bæ cho s¶n phÈm TLAC: 877 555 655 x 84% = 737 146 750® Nh­ vËy kÕt qu¶ kinh doanh cña s¶n phÈm tÊm lîp AC ®­îc tÝnh nh­ sau: = (18 802 059 884 - 17 727 500 000 - 678 950 954 - 737 146 750) = -341 537 824® VËy nÕu tÝnh theo c¸ch nµy ta sÏ thÊy viÖc tiªu thô thµnh phÈm lµ tÊm lîp AC trong th¸ng 1 lç. NÕu cø ®Ó nguyªn theo b¸o c¸o tæng hîp cña c¶ hai lo¹i s¶n phÈm th× ta chØ thÊy doanh nghiÖp l·i mµ kh«ng thÊy ngay ®­îc viÖc tiªu thô tÊm lîp AC kh«ng mang l¹i hiÖu qu¶ nh­ vËy. Do ®ã viÖc t¸ch ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô cho tõng lo¹i s¶n phÈm gióp cho C«ng ty trªn c¬ së ®ã ®Ò xuÊt ra c¸c gi¶i ph¸p kinh doanh kÞp thêi ®Ó mang l¹i lîi nhuËn cao h¬n cho doanh nghiÖp m×nh. KÕt luËn Cã thÓ nãi r»ng, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay thùc hiÖn chÕ ®é h¹ch to¸n kinh tÕ theo c¬ chÕ thÞ tr­êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp mét mÆt ph¶i tù trang tr¶i ®­îc c¸c chi phÝ, mÆt kh¸c ph¶i thu ®­îc lîi nhuËn, ®¶m b¶o sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp. Môc tiªu ®ã chØ cã thÓ ®¹t ®­îc trªn c¬ së qu¶n lý chÆt chÏ c¸c lo¹i tµi s¶n, vËt t­, chi phÝ, qu¶n lý chÆt chÏ qu¸ tr×nh tiªu thô vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm cña doanh nghiÖp. Theo ®ã, chÊt l­îng th«ng tin kÕ to¸n th«ng qua h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm ngµy cµng ®ãng vai trß quan träng trong viÖc n©ng cao søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm trªn thÞ tr­êng, thóc ®Èy l­u chuyÓn hµng ho¸ quay vßng nhanh, mang l¹i lîi nhuËn cao cho doanh nghiÖp vµ trë thµnh môc tiªu kinh doanh mµ c¸c doanh nghiÖp ®Òu muèn ®¹t ®­îc. V× vËy viÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô thµnh phÈm trë thµnh vÊn ®Ò quan t©m hµng ®Çu víi kh«ng chØ bé phËn kÕ to¸n mµ cßn víi c¶ toµn doanh nghiÖp. Trong thêi gian thùc tËp vµ t×m hiÓu t¹i C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh, ®­îc sù gióp ®ì cña c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n, c¸c c« chó trong c«ng ty cïng víi sù h­íng dÉn cña c« gi¸o NguyÔn Thanh Quý em ®· ®i s©u t×m hiÓu kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ tiªu thô t¹i c«ng ty. Trªn c¬ së c¸c chÕ ®é kÕ to¸n hiÖn hµnh kÕt hîp víi thùc tÕ t¹i c«ng ty em ®· ®Ò xuÊt mét sè biÖn ph¸p víi mong muèn hoµn thiÖn h¬n n÷a c«ng t¸c kÕ to¸n vµ gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty. Tuy nhiªn, do tr×nh ®é cßn h¹n chÕ, kiÕn thøc thùc tÕ cßn Ýt còng nh­ thêi gian thùc tËp ch­a nhiÒu nªn chuyªn ®Ò cña em kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng gãp cña thÇy c« còng nh­ c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n trong c«ng ty ®Ó chuyªn ®Ò cña em ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn cña c« gi¸o NguyÔn Thanh Quý cïng c¸c c¸n bé phßng kÕ to¸n cña C«ng ty cæ phÇn tÊm lîp vµ vËt liÖu x©y dùng §«ng Anh ®· gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n! Sinh viªn thùc hiÖn Hoµng DiÖu Ly