Chuyên đề Tổ chức hạch toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm ở công ty cổ phần sợi Trà Lý

ng, mçi m· thµnh phÈm ®­îc më riªng ë mçi tê sæ kh¸c nhau. §Õn cuèi quý khi tÝnh ®­îc gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm kÕ to¸n míi ghi vµo chØ tiªu gi¸ trÞ cña b¶ng c©n ®èi NhËp - XuÊt - Tån kho thµnh phÈm. V× vËy kÕ to¸n thµnh phÈm chØ theo dâi chØ tiªu sè l­îng ë sæ chi tiÕt. Cuèi quý kÕ to¸n céng sæ chi tiÕt thµnh phÈm vµ kiÓm tra ®èi chiÕu víi thÎ kho. VÝ dô: Tõ c¸c phiÕu nhËp, xuÊt kho thµnh phÈm do thñ kho chuyÓn lªn, kÕ to¸n ®· ghi vµo sæ chi tiÕt thµnh phÈm cho m· hµng Bao 70kg (BiÓu sè 5- trang 25). §ång thêi tõ sæ chi tiÕt thµnh phÈm, kÕ to¸n tiÕn hµnh lËp b¶ng tæng hîp nhËp- xuÊt- tån kho thµnh phÈm (BiÓu sè 6- trang 26). H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý theo ph­¬ng ph¸p thÎ song song, cã thÓ kh¸i qu¸t theo s¬ ®å sau: S¬ ®å 6 : H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm Thẻ kho Sổ (thẻ) chi tiết thành phẩm Bảng kê tổng hợp N-X-T Phiếu nhập kho Phiếu xuất kho BiÓu sè 5 Sæ chi tiÕt thµnh phÈm Th¸ng 12/ 2007(trÝch) Tªn kho: Thµnh phÈm Chøng tõ Néi dung TK §¦ §¬n gi¸ NhËp XuÊt Tån SH NT SL TT SL TT SL TT Tån ®Çu kú 7.519 72.300 534.667.020 3730 05/12 NhËp tõ PX ®ay 154 75.300 548.720.865 147.600 2703 04/10 XuÊt lµm quµ tÆng 641 68.195 79.405 3731 09/12 NhËp tõ PX ®ay 154 49.603 361.463.493 129008 2709 10/10 XuÊt b¸n 632 30.000 99.008 ... ... ..... ... ... ... Céng 7.355 175.300 1.277.433.834 179.000 1.316.545.000 68.600 504.553.791 Tªn thµnh phÈm: Bao ®ay 70kg §¬n vÞ tÝnh : ®ång BiÓu sè 6 B¶ng tæng hîp nhËp- xuÊt- tån kho thµnh phÈm Th¸ng 12/ 2007 (trÝch) §¬n vÞ tÝnh : ®ång STT M· hµng Tån ®Çu kú NhËp XuÊt Tån cuèi kú SL TT SL TT SL TT SL TT 1 Sîi ®¬n1,75 13.221 110.704.856 271.632 2.172.866.391 271.204 2.174.151.778 13.649 109.419.469 2 Sîi ®¬n 2,7 5.421,5 45.394.989 12.292 98.327.420 15.073 122.298.127 2.640,5 21.424.282 3 Sîi xe 21.829 189.578.143 26.076 220.007.880 36.973 316.117.817 10.932 93.468.206 4 Bao 70kg 72.300 543.667.020 175.300 1.277.433.834 179.000 1.316.545.000 68.600 504.553.791 5 Bao 100kg 23.400 220.794.118 29.700 259.711.650 36.200 327.577.420 16.900 152.929.857 6 Sîi PE 31.573 1.023.138.385 58.608,1 1.787.797.141 48.193,3 1.502.180.159 41.987,8 1.308.755.368 ... ... ... ... Céng 508.114 4.490.752.691 927.789 12.241.183.462 929.177 11.625.328.148 506.726 5.079.608.008 2.1.3. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm 2.1.3.1. Tµi kho¶n sö dông Tµi kho¶n sö dông: TK 155 “Thµnh phÈm” Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ghi chÐp gi¸ trÞ thµnh phÈm hiÖn t¹i cña c«ng ty vµ t×nh h×nh biÕn ®éng t¨ng, gi¶m thµnh phÈm theo thùc tÕ. KÕt cÊu tµi kho¶n nµy nh­ sau: Bªn Nî: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp kho trong kú. Bªn Cã: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm xuÊt kho trong kú. D­ Nî: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh ph¶m tån kho. 2.1.3.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n * §èi víi thµnh phÈm nhËp kho: - NhËp kho thµnh phÈm tõ c¸c bé phËn s¶n xuÊt kinh doanh: Nî TK 155 : Gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm nhËp kho. Cã TK 154: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm. VD: ®èi víi thµnh phÈm Bao 100kg th¸ng 12/2007 nhËp kho tõ s¶n xuÊt 29.700 chiÕc víi gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm lµ 8.744,5 ®/c¸i kÕ to¸n sÏ ®Þnh kho¶n Nî TK 155 : 259.713.302 Cã TK 154 : 259.713.302 - Tr­êng hîp hµng ®· tiªu thô bÞ tr¶ l¹i, ®em nhËp kho: Nî TK 155 Cã TK 632 - Tr­êng hîp ph¸t hiÖn thõa khi kiÓm kª: Nî TK 155: Gi¸ trÞ thµnh phÈm thõa. Cã TK 642: Gi¸ trÞ thõa trong ®Þnh møc. Cã TK 338 (3381): Gi¸ trÞ thõa ch­a râ nguyªn nh©n. * §èi víi thµnh phÈm xuÊt kho: Nî TK 632: Gi¸ vèn hµng b¸n. Nî TK 641, 642: Hµng mÉu, quµ tÆng Cã TK 155: Gi¸ thµnh thùc tÕ cña thµnh phÈm. VD: ®èi víi thµnh phÈm hµng Bao 100kg th¸ng 12/2007 c¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT vÒ viÖc tiªu thô cïng víi c¸c ho¸ ®¬n GTGT kh¸c tæng sè thµnh phÈm bao 100kg tiªu thô trong kú lµ 36.200 c¸i ®¬n gi¸ b×nh qu©n lµ 9.049,1 ®/c¸i kÕ to¸n sÏ ghi nh­ sau: Nî TK 632: 327.577.420 Cã TK 155: 327.577.420 - Tr­êng hîp ph¸t hiÖn thiÕu khi kiÓm kª kho thµnh phÈm: Nî TL 642: ThiÕu trong ®Þnh møc. Nî TK 138: ThiÕu ch­a râ nguyªn nh©n. Cã TK 155: Gi¸ trÞ s¶n phÈm thiÕu S¬ ®å 7: S¬ ®å h¹ch to¸n thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý TK 154 TK 155 TK 632 S¶n phÈm hoµn thµnh nhËp kho XuÊt b¸n TK 632 TK 641, 642, 138 S¶n phÈm ®· b¸n bÞ tr¶ l¹i S¶n phÈm thiÕu khi kiÓm kª, Sp biÕu tÆng, hµng mÉu TK 642, 338 S¶n phÈm thõa khi kiÓm kª §Ó cã sè liÖu ghi vµo NhËt ký chøng tõ liªn quan, cuèi quý c¨n cø vµo sæ chi tiÕt TP, c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt kho TP, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i chøng tõ kÌm theo tõng lo¹i m· hµng, m· TP kÕt hîp víi gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ cña tõng lo¹i TP do kÕ to¸n gi¸ thµnh cung cÊp ®Ó lËp b¶ng c©n ®èi NhËp- XuÊt- Tån TP. Tõ sæ NhËt ký chøng tõ (BiÓu 20 trang 49) kÕ to¸n lÊy sè liÖu ghi vµo sæ C¸i TK 155 BiÓu sè 7 : Sæ c¸i TK 155 Sæ c¸i TK 155 N¨m 2007 §vt : ®ång Ghi Cã TK Th¸ng 1 Th¸ng 2 Th¸ng … Th¸ng 12 Céng D­ Nî §K 4.490.752.691 D­ Cã §K 154 12.241.183.462 Céng PS Nî 12.241.183.462 Céng PS Cã 11.625.328.148 D­ Nî CK 5.079.608.008 D­ Cã CK 2.2. H¹ch to¸n doanh thu tiªu thô s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý 2.2.1. Tµi kho¶n, chøng tõ sö dông 2.2.1.1. Tµi kho¶n sö dông §Ó ph¶n ¸nh vµ gi¸m s¸t t×nh h×nh tiªu thô mét c¸ch cã hiÖu qu¶, t¹i c«ng ty sö dông mét sè tµi kho¶n sau ®Ó h¹ch to¸n qu¸ tr×nh tiªu thô: Tµi kho¶n 155 “Thµnh phÈm”. Tµi kho¶n 511 “Doanh thu b¸n hµng”. Trong ®ã + TK 5111 - Doanh thu b¸n hµng néi ®Þa + TK 5112 - Doanh thu b¸n hµng xuÊt khÈu. Tµi kho¶n 531 “Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i”. Tµi kho¶n 532 “Gi¶m gi¸ hµng b¸n”. Tµi kho¶n 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n”. Ngoµi ra, ®Ó theo dâi t×nh h×nh thanh to¸n cña kh¸ch hµng vµ ®Ó h¹ch to¸n ®Çy ®ñ c¸c nghiÖp vô, kÕ to¸n cßn sö dông c¸c tµi kho¶n sau: TK 131, 111, 112, 3331... 2.2.1.2. Chøng tõ sö dông Trong c«ng t¸c tiªu thô thµnh phÈm, chøng tõ ban ®Çu sö dông lµ "Ho¸ ®¬n GTGT" mÉu sè: 01 GTKT- 3LL vµ mÉu sè: 01 GTKT- 2LN do Bé tµi chÝnh ph¸t hµnh. Trªn ho¸ ®¬n ph¶i cã ®Çy ®ñ c¸c c¬ së ph¸p lý th× míi ®­îc x¸c ®Þnh lµ cã gi¸ trÞ ®Ó xuÊt hµng. Hãa ®¬n GTGT ®­îc lËp thµnh 03 liªn: - Liªn 1: L­u t¹i quyÓn ho¸ ®¬n. - Liªn 2: Giao cho kh¸ch hµng. - Liªn 3: KÕ to¸n l­u vµ lµ c¨n cø ghi sæ kÕ to¸n. Trªn ho¸ ®¬n GTGT ph¶i thÓ hiÖn râ tªn, ®Þa chØ, sè ®iÖn tho¹i, sè tµi kho¶n cña doanh nghiÖp ng­êi mua vµ ng­êi b¸n, m· sè thuÕ cña ng­êi mua, ng­êi b¸n ph¶i ghi ®Çy ®ñ theo m· sè do c¬ quan thuÕ cÊp (nÕu c¸c ®¬n vÞ, c¸ nh©n mua hµng kh«ng cã m· sè thuÕ th× ng­êi b¸n hµng ph¶i g¹ch bá (g¹ch chÐo) vµo « cña ®¬n vÞ, c¸ nh©n mua hµng. §Æc biÖt trªn ho¸ ®¬n GTGT ph©n biÖt râ rµng 2 yÕu tè: - Gi¸ b¸n ghi trong ho¸ ®¬n GTGT lµ gi¸ b¸n ch­a cã thuÕ GTGT. §©y lµ c¬ së ®Ó doanh nghiÖp h¹ch to¸n vµo doanh thu tiªu thô. - Ph¶i ghi râ thuÕ suÊt GTGT vµ tiÒn thuÕ GTGT trong Ho¸ ®¬n ®Ó bªn mua (nÕu lµ doanh nghiÖp) tÝnh khÊu trõ vµ ng­êi tiªu dïng biÕt râ sè tiÒn thuÕ mµ m×nh ®· ®ãng gãp cho Nhµ n­íc. §ång thêi kÕ to¸n c¨n cø ho¸ ®¬n GTGT ghi vµo b¶ng kª ho¸ ®¬n thuÕ GTGT ®Çu ra ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ víi c¬ quan thuÕ. Ngoµi ra kÕ to¸n sö dông phiÕu thu, giÊy b¸o Cã, tuú theo c¸c nghiÖp vô ph¸t sinh mµ sö dông chøng tõ hîp lý. KÕ to¸n doanh thu b¸n hµng ë c«ng ty më c¸c sæ kÕ to¸n vµ b¶ng sau: - Sæ chi tiÕt b¸n hµng. - Sæ chi tiÕt TK131: “Ph¶i thu cña kh¸ch hµng” - Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT - B¶ng kª sè 11 - B¶ng tæng hîp tiªu thô - NhËt chøng tõ sè 8 - Sæ c¸i c¸c TK 2.2.2. H¹ch to¸n chi tiÕt KÕ to¸n chi tiÕt thµnh phÈm tiªu thô trªn "Sæ chi tiÕt b¸n hµng". C¨n cø vµo c¸c chøng tõ b¸n hµng (hãa ®¬n GTGT) kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt b¸n hµng. Sæ chi tiÕt b¸n hµng ®­îc më theo tõng th¸ng. V× mÆt hµng s¶n xuÊt cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng nªn kh«ng më chi tiÕt cho tõng lo¹i s¶n phÈm mµ theo dâi theo tõng hãa ®¬n b¸n hµng. Sæ nµy chØ ph¶n ¸nh doanh thu ch­a cã thuÕ GTGT ®Çu ra, sè thuÕ GTGT ®Çu ra ®­îc ph¶n ¸nh ë sæ chi tiÕt thuÕ ®­îc ®Ò cËp sau. C¨n cø vµo sè l­îng vµ ®¬n gi¸ mµ kh¸ch hµng vµ xÝ nghiÖp tho¶ thuËn trong hîp ®ång, kÕ to¸n tÝnh ra doanh thu, ®èi víi mÆt hµng xuÊt khÈu kÕ to¸n nh©n víi tû gi¸ ngo¹i tÖ thùc tÕ ®Ó tÝnh ra doanh thu. BiÓu sè 8: Sæ chi tiÕt b¸n hµng Th¸ng 12 n¨m 2007 (TrÝch) §vt : ®ång NTGS Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §¦ Doanh thu SH NT 5111 5112 58245 4/12 DÖt may Ch©u Giang 131 169.533.629 58250 6/12 Bao b× §«ng Ph­¬ng 131 208.068.117 … … … 05710 27/12 DONG YANG TND, ltd 131 219.119.854 05712 28/12 Bao ®ay VÜnh Trµ 111 106.260.000 Céng 11.130.553.966 513.020.240 2.2.3. H¹ch to¸n tæng hîp C¨n cø vµo “Ho¸ ®¬n b¸n hµng” do doanh nghiÖp lËp vµ ®· ®­îc kh¸ch hµng thanh to¸n hoÆc chÊp nhËn thanh to¸n, kÕ to¸n ghi doanh thu: - NÕu kh¸ch hµng thanh to¸n ngay b»ng tiÒn mÆt hoÆc tiÒn göi: Nî TK 111, 112: Tæng sè tiÒn kh¸ch hµng thanh to¸n Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng (ch­a cã thuÕ GTGT). Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ®Çu ra cña s¶n phÈm. - NÕu kh¸ch hµng mua chÞu: Nî TK 131: Tæng sè tiÒn ghi trªn ho¸ ®¬n. Cã TK 511: Doanh thu b¸n hµng. Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ®Çu ra cña s¶n phÈm. VÝ dô: Ho¸ ®¬n b¸n hµng sè 58245 ngµy 4/12/2007 xuÊt b¸n thµnh phÈm cho c«ng ty dÖt may Ch©u Giang, dÖt may Ch©u Giang chÊp nhËn thanh to¸n vµ høa tr¶ tiÒn vµo cuèi th¸ng 12/2005. BiÓu sè 9 Ho¸ ®¬n (GTGT) MÉu sè: 01 GTKT- 3LL Liªn 3: (Dïng ®Ó thanh to¸n) BR/ 01 - B Ngµy 4 th¸ng 12 n¨m 2007 Sè: 58245 §¬n vÞ b¸n hµng: C«ng ty Cæ phÇn Sîi Trµ Lý §Þa chØ: 128 Lª Quý §«n Thµnh phè Th¸i b×nh TØnh Th¸i b×nh . Sè tµi kho¶n: 102010000358800 §iÖn tho¹i : 036.831.580 Hä tªn ng­êi mua hµng: C«ng ty dÖt may Ch©u Giang §Þa chØ : 112 NguyÔn §øc C¶nh Thµnh phè Th¸i Binh TØnh Th¸i B×nh H×nh thøc thanh to¸n: ChuyÓn kho¶n STT Tªn hµng hãa dÞch vô §VT Sè l­îng §¬n gi¸ Thµnh tiÒn 1 Sîi CD 32 kg 2.447,2 36.091 88.321.895 2 Sîi CD 40 kg 1.900 38.181 72.545.4 3 Sîi PE 40 kg 2.017,2 39.900 80.486.280 Céng 169.533.629 TiÒn thuÕ GTGT (thuÕ suÊt 10 %): 16.953.362 Tæng céng tiÒn thanh to¸n: 186.486.991 Sè tiÒn b»ng ch÷: Mét tr¨m t¸m s¸u triÖu bèn tr¨m t¸m s¸u ngh×n chÝn tr¨m chÝn mèt ®ång. Ng­êi mua hµng KÕ to¸n tr­ëng Thñ tr­ëng ®¬n vÞ C¨n cø vµo ho¸ ®¬n GTGT trªn, kÕ to¸n tiÕn hµnh ghi theo ®Þnh kho¶n: KÕ to¸n ghi : Nî TK 131 : 186.486.991 Cã TK 511 : 169.533.629 Cã TK 3331 : 16.953.362 §Õn ngµy 30/12/2007 dÖt may Ch©u Giang tr¶ nî tiÒn hµng b»ng chuyÓn kho¸n sè tiÒn lµ 186.486.991 KÕ to¸n ghi: Nî TK 112 : 186.486.991 Cã TK 131 : 186.486.991 C¨n cø vµo hãa ®¬n GTGT trªn vµ c¸c ho¸ ®¬n kh¸c liªn quan, kÕ to¸n ghi sæ chi tiÕt b¸n hµng th¸ng 12 n¨m 2007( biÓu sè 7 trang 27) Trong tr­êng hîp hµng cña c«ng ty ®· ®­îc coi lµ tiªu thô nh­ng kh¸ch hµng míi chÊp nhËn thanh to¸n tiÒn hµng mµ ch­a thanh to¸n, hoÆc míi chØ thanh to¸n mét phÇn th× kÕ to¸n më sæ chi tiÕt TK131- “Ph¶i thu cña kh¸ch hµng” theo tõng ®èi t­îng thanh to¸n. Hµng ngµy, c¨n cø vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng vµ c¸c hãa ®¬n GTGT cã ghi chó lµ ch­a thanh to¸n kÕ to¸n ghi vµo sæ chi tiÕt thanh to¸n víi ng­êi mua theo tõng ®èi t­îng thanh to¸n. VÝ dô: KÕ to¸n më sæ chi tiÕt ph¶i thu cña kh¸ch hµng: C«ng ty DÖt may Ch©u Giang. C¨n cø vµo ho¸ ®¬n sè 58245 b¸n thµnh phÈm cho C«ng ty DÖt may Ch©u Giang ch­a thu tiÒn, kÕ to¸n më sæ chi tiÕt TK 131 vµ ghi nh­ sau: BiÓu sè 10: Sæ chi tiÕt ph¶I thu cña kh¸ch hµng (trÝch) Th¸ng 12/2007 Tµi kho¶n: 131 Kh¸ch hµng: C«ng ty DÖt may Ch©u Giang §¬n vÞ tÝnh : VN§ Chøng tõ DiÔn gi¶i TK ®èi øng Sè ph¸t sinh Sè d­ Sè Ngµy Nî Cã Nî Cã Sè d­ ®Çu kú 1.153.847.497 Sè PS trong kú 58245 4/12 Doanh thu b¸n hµng 511 169.533.629 ThuÕ 3331 16.953.362 … … … 81053 30/12 Thanh to¸n 112 186.486.991 Céng ph¸t sinh 1.173.533.402 1.600.000.000 Sè d­ cuèi kú 727.400.899 Cuèi th¸ng, c¨n cø vµo sè liÖu trªn c¸c sæ chi tiÕt " ph¶i thu cña kh¸ch hµng” ®Ó ghi vµo b¶ng kª sè 11 "Ph¶i thu cña kh¸ch hµng” (BiÓu sè 11 trang 36). Trªn b¶ng kª sè 11, t×nh h×nh thanh to¸n cña mçi kh¸ch hµng ®­îc viÕt trªn mét dßng ph¶n ¸nh sè tæng céng. Cuèi quÝ, kÕ to¸n tËp hîp sè liÖu trªn b¶ng kª sè 11 ®Ó ghi vµo b¶ng tæng hîp c¸c TK lµm c¨n cø ghi sæ c¸i. BiÓu sè 11 B¶ng kª sè 11 ghi nî tk 131 Th¸ng 12/ 2007(trÝch) Tªn kh¸ch hµng Sè d­ ®Çu kú Ghi Nî 131,ghi Cã c¸c TK Ghi Cã 131, ghi Nî c¸c TK Sè d­ cuèi kú Nî Cã 511 3331 Céng 111 112 Céng Nî Cã Cty BB §«ng Ph­¬ng 1.650.962.332 2.863.685.699 143.184.285 3.006.869.984 4.450.000.000 4.450.000.000 207.832.316 TNHH Yªn Th¸i 6.373.735.820 4.068.312.053 406.831.205 4.475.143.258 5.178.550.000 4.961.000.000 10.140.449.820 708.429.258 …. …. LANDSCAPE PLAZA CO,LTD 232.316.096 232.316.096 DONGYANG TND,LTD 281.913.060 531.020.240 531.020.240 281.913.060 281.913.060 531.020.240 Céng 11.383.007.803 36.904.836 11.643.574.206 945.849.719 12.589.423.925 11.473.715.350 7.028.342,182 18.502.057.532 5.032..063.858 15.347.145 §vt: §ång §èi víi c¸c nghiÖp vô b¸n hµng, bªn c¹nh viÖc theo dâi, ph¶n ¸nh doanh thu, gi¸ vèn... kÕ to¸n cßn ph¶i tËp hîp theo dâi vÒ thuÕ GTGT. ë c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý, thuÕ GTGT ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ, hµng xuÊt khÈu thuÕ ®Çu ra b»ng 0%, hµng b¸n trong n­íc thuÕ suÊt ®Çu ra b»ng 10%. §Ó ph¶n ¸nh nghÜa vô vµ t×nh h×nh nép thuÕ cña xÝ nghiÖp ®èi víi nhµ n­íc, kÕ to¸n më TK 3331- ThuÕ GTGT ph¶i nép. Cuèi th¸ng c¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n GTGT kÕ to¸n vµo b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸ b¸n ra theo mÉu 02/GTGT, mçi ho¸ ®¬n ®­îc ghi mét dßng, khi cã th«ng b¸o cña c¬ quan thuÕ, kÕ to¸n tËp hîp "Tê khai thuÕ GTGT". Trong tê khai thuÕ sÏ khai cô thÓ c¸c dßng víi c¸c lo¹i hµng ho¸ víi møc thuÕ suÊt kh¸c nhau. VÝ dô: C¨n cø vµo c¸c ho¸ ®¬n, chøng tõ vÒ s¶n phÈm b¸n ra trong th¸ng 12/ 2007, kÕ to¸n ®· tËp hîp vµ lËp b¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra nh­ sau: BiÓu sè 12 TËp ®oµn dÖt may viÖt nam C«ng ty cæ phÇn sîi trµ lý B¶ng kª ho¸ ®¬n chøng tõ hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra (KÌm theo tê khai thuÕ GTGT) Th¸ng 12/2007 Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty Cæ phÇn Sîi Trµ Lý M· sè thuÕ: 1 000 329 007- 1 §Þa chØ: 128 Lª Quý §«n Thµnh phè Th¸i b×nh TØnh Th¸i b×nh Chøng tõ Tªn kh¸ch hµng Doanh sè (ch­a cã thuÕ GTGT) ThuÕ GTGT Ghi chó SH NT 58245 4/12 DÖt may Ch©u Giang 169.533.629 16.953.362 58250 6/12 Bao b× §«ng Ph­¬ng 208.068.117 20.806.811 05710 27/12 DONG YANG TND, ltd 219.119.854 0 …. … … Céng 11.643.574.206 945.849.719 Khi cã th«ng b¸o cña c¬ quan thuÕ, tõ b¶ng kª ho¸ ®¬n hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra, kÕ to¸n lËp tê khai thuÕ GTGT: BiÓu sè 13 TËp ®oµn dÖt may viÖt nam C«ng ty cæ phÇn sîi trµ lý Tê khai thuÕ gtgt Th¸ng 12 n¨m 2007(trÝch) Tªn c¬ së kinh doanh: C«ng ty Cæ phÇn Sîi Trµ Lý M· sè thuÕ: 1 000 329 007- 1 §Þa chØ: 128 Lª Quý §«n Thµnh phè Th¸i b×nh TØnh Th¸i b×nh §¬n vÞ tÝnh: ®ång STT ChØ tiªu Doanh sè (ch­a cã thuÕ GTGT) ThuÕ GTGT 1 Hµng ho¸ dÞch vô b¸n ra 11.643.574.206 945.849.719 2 Hµng hãa, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT - Hµng ho¸ xuÊt khÈu thuÕ suÊt 0% - Hµng hãa , dÞch vô thuÕ suÊt 5 % - Hµng ho¸, dÞch vô thuÕ suÊt 10% ... 11.643.574.206 531.020.240 3.219.025.614 7.911.528.352 945.849.719 0 154.696.884 791.152.835 ... ... ... 5 ThuÕ GTGT ®­îc khÊu trõ 609.854.736 6 ThuÕ GTGT ph¶i nép (+) hoÆc ®­îc tho¸i (-) trong kú (2-5) 335.994.983 ... ... ... 10 ThuÕ GTGT ®· nép th¸ng nµy 224.479.923 §ång thêi cuèi quÝ, c¨n cø vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng vµ c¸c NhËt ký chøng tõ liªn quan (NK-CT sè 1, 2, ...), kÕ to¸n lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh TK 511 cho tõng lo¹i doanh thu. MÉu biÓu doanh thu b¸n hµng néi ®Þa nh­ sau ( biÓu doanh thu b¸n hµng xuÊt khÈu lËp t­¬ng tù ) : BiÓu sè 14: B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh TK 5111 th¸ng 12/2007 §vt: §ång Stt DiÔn gi¶i TK §¦ Th¸ng12/2007 Nî Cã D­ ®Çu kú 1 DÖt may Ch©u Giang 131 731.533.402 2 Bao ®ay VÜnh Trµ 131 3.763.608 3 Bao b× §«ng Ph­¬ng 131 3.010829 4 Bao ®ay VÜnh Trµ 111 106.260.000 . . . . . . . . . . 5 KÕt chuyÓn GGHB 532 16.492.109 6 KÕt chuyÓn HBBTL 531 17.990.258 7 KÕt chuyÓn DT thuÇn 911 11.096.071.599 Céng ph¸t sinh 11.130.553.966 11.130.553.966 §Ó ph¶n ¸nh tæng hîp doanh thu cña tõng ho¹t ®éng b¸n hµng trong quÝ, cuèi quÝ c¨n cø vµo b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh TK 511 kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp tiªu thô. MÉu b¶ng tæng hîp tiªu thô (BiÓu sè 15 trang 41) C¨n cø ghi b¶ng tæng hîp tiªu thô: - PhÇn ghi cã TK 511, ghi nî TK liªn quan c¨n cø vµo sæ chi tiÕt b¸n hµng, b¶ng kª sè 11 vµ c¸c chøng tõ liªn quan - PhÇn ghi nî TK 511, ghi cã TK 531, 532, 911 ®­îc thùc hiÖn bëi c¸c bót to¸n kÕt chuyÓn ®Ó x¸c ®Þnh kÕt qña. Trong ®ã, ghi cã TK 911 chÝnh lµ b»ng doanh thu thuÇn trõ c¸c kho¶n gi¶m doanh thu. BiÓu sè 15 B¶ng tæng hîp tiªu thô Néi dung Ghi cã TK 511, ghi nî c¸c TK Céng cã TK 511 Ghi nî TK 511, ghi cã TK Céng nî TK 511 111 131 531 532 911 TK511.1 295.207.774 10.835.346.192 11.130.553.966 17.990.258 16.492.109 11.096.071.599 11.130.553.966 TK511.2 103.976.037 409.044.203 513.020.240 513.020.240 513.020.240 Céng 399.183.811 11.244.390.395 11.643.574.206 17.990.258 16.492.109 11.643.574.206 11.643.574.206 Th¸ng12/2007 §vt: §ång 2.3. H¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu 2.3.1. Hạch toán giảm giá hàng bán Tr­êng hîp sè thµnh phÈm ®· b¸n cho kh¸ch cã thÓ mét sè bÞ kÐm phÈm chÊt, kh¸ch hµng cã yªu cÇu c«ng ty gi¶m gi¸, khi nhËn ®­îc ®¬n tõ kh¸ch hµng göi ®Õn, c«ng ty kiÓm tra l¹i nÕu thÊy ®óng vµ ®ång ý gi¶m gi¸ th× ghi ®¬n gi¸ míi vµ tÝnh ra sè tiÒn ph¶i tr¶ cho kh¸ch hµng, kÕ to¸n ghi vµo tê kª kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n. Cuèi th¸ng kÕ to¸n tæng hîp vµo b¶ng tæng hîp tiªu thô (ghi nî TK 511, ghi cã TK 532). VÝ dô: Ngµy 12/ 12/ 2007, theo ho¸ ®¬n sè 58413 c«ng ty cã b¸n cho C«ng ty DÖt H¶i Nam mét l« hµng víi trÞ gi¸ thanh to¸n 239.362.050 ®ång. Do mét sè s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng, ngµy 18/ 12/ 2003, c«ng ty ®· chÊp nhËn gi¶m gi¸ 1% gi¸ trÞ l« hµng trªn (chøng tõ sè 58418). C¨n cø vµo chøng tõ sè 58418, kÕ to¸n ghi vµo tê kª kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n: BiÓu sè 16 Tê kª kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n Chøng tõ DiÔn gi¶i Gi¶m gi¸ hµng b¸n ThuÕ GTGT Tæng céng SH NT ... ... ... 58418 12/ 12 C«ng ty DÖt H¶I Nam , gi¶m gi¸ 1% (H§ 58413) trõ vµo sè nî 2.176.018 217.602 2.393.620 ... ... ... Céng 16.492.109 1.649.211 18.141.320 Th¸ng 12/ 2007 (trÝch) Nh­ vËy, tæng gi¶m gi¸ hµng b¸n trong kú ®­îc x¸c ®Þnh lµ: 16.492.109 ®ång. Sè liÖu nµy lµ c¨n cø ®Ó ghi vµo sæ c¸i TK 511, TK 532. 2.3.2. Hạch toán hàng bán bị trả lại Khi ph¸t sinh tr­êng hîp hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i nÕu c«ng ty chÊp nhËn l¹i sè hµng nµy th× ghi vµo ®¬n cña kh¸ch hµng vµ hä sÏ mang ®Õn kho ®Ó nhËp l¹i. Chi phÝ vËn chuyÓn sè hµng tr¶ l¹i do hai bªn tho¶ thuËn nh­ng th­êng do bªn mua ph¶i chÞu, kÕ to¸n ph¶n ¸nh trÞ gi¸ vèn thµnh phÈm bÞ tr¶ l¹i vµo tµi kho¶n 531, ®Õn cuèi kú h¹ch to¸n toµn bé sè tiÒn vµo bªn Nî TK 511 ®Ó gi¶m trõ trong tæng doanh thu cña kú h¹ch to¸n. C¨n cø vµo phiÕu nhËp kho ®Ó ghi l¹i sè tiÒn ph¶i tr¶ cho kh¸ch hµng vµo tê kª hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i VÝ dô: Ngµy 11/12/2007, c«ng ty cã b¸n cho kh¸ch hµng lµ c«ng ty TNHH Thanh HuyÒn mét l« hµng gi¸ trÞ lµ 51.135.647 ®ång. Do mét sè thµnh phÈm kh«ng ®óng quy c¸ch, ngµy 15/12/2003 kh¸ch hµng ®· tr¶ l¹i c«ng ty víi trÞ gi¸ vèn lµ 15.579.832 ®ång, gi¸ b¸n lµ 19.789.284 ®ång. C«ng ty ®· nhËn l¹i sè hµng nµy vµ nhËp kho theo phiÕu nhËp kho sè 4282 C¨n cø vµo phiÕu nhËp kho, kÕ to¸n ghi vµo tê kª hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i: BiÓu sè 17 Tê kª hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Th¸ng 12/ 2007 (trÝch) Chøng tõ DiÔn gi¶i Doanh thu ThuÕ GTGT Tæng céng SH NT 2982 05/12 TNHH Thanh HuyÒn, hµng bÞ tr¶ l¹i, trõ vµo sè nî 17.990.258 1.799.026 19.789.284 ... ... ... Céng 17.990.258 1.799.026 19.789.284 Cuèi kú, kÕ to¸n tæng hîp c¸c kho¶n hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i cho kh¸ch hµng ®Ó lÊy c¨n cø ghi vµo sæ C¸i TK 511 vµ TK 531. §ång thêi ghi gi¶m gi¸ vèn hµng b¸n cña sè hµng nµy. 2.4. Hạch toán giá vốn thành phẩm tiêu thụ Muèn x¸c ®Þnh ®­îc kÕt qu¶ b¸n hµng, tr­íc hÕt cÇn ph¶i tÝnh ®­îc trÞ gi¸ vèn cña hµng b¸n. §Ó ph¶n ¸nh nghiÖp vô nµy, kÕ to¸n sö dông TK 632 “Gi¸ vèn hµng b¸n” C«ng ty kh«ng tÝnh gi¸ thµnh cho tõng ®¬n ®Æt hµng mµ hµng quÝ c¨n cø vµo c¸c b¶ng ph©n bæ, b¶ng kª, chøng tõ liªn quan, kÕ to¸n tÝnh gi¸ thµnh lËp b¶ng tÝnh gi¸ thµnh cho tõng m· hµng, phôc vô ®ång thêi c¶ cho tiªu thô néi ®Þa vµ tr¶ hµng gia c«ng xuÊt khÈu. Sau ®ã, chuyÓn cho kÕ to¸n gi¸ vèn ®Ó lµm c¨n cø tÝnh trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n. KÕ to¸n gi¸ vèn hµng b¸n c¨n cø vµo sæ chi tiÕt thµnh phÈm, vµo c¸c chøng tõ nhËp xuÊt thµnh phÈm, kÕ to¸n tiÕn hµnh ph©n lo¹i chøng tõ kÌm theo tõng lo¹i m· hµng kÕt hîp víi gi¸ thµnh ®¬n vÞ thùc tÕ sÏ x¸c ®Þnh ®­îc trÞ gi¸ vèn hµng xuÊt b¸n theo ph­¬ng ph¸p b×nh qu©n gia quyÒn Cuèi th¸ng kÕ to¸n tiªu thô lÊy sè liÖu tõ b¶ng c©n ®èi nhËp xuÊt tån thµnh phÈm (BiÓu sè 6 trang 26) do kÕ to¸n thµnh phÈm cung cÊp ®Ó ph¶n ¸nh gi¸ vèn cña hµng xuÊt b¸n theo ®Þnh kho¶n : Nî TK 632: 10.145.339.486 Cã TK 155: 10.145.339.486 Nh­ vËy, trÞ gi¸ vèn cña hµng xuÊt b¸n trong kú ®­îc x¸c ®Þnh lµ: 10.145.339.486 ®ång. Sè liÖu nµy lµ c¨n cø ®Ó ghi vµo b¶ng tæng hîp c¸c tµi kho¶n tõ ®ã ghi vµo sæ c¸i TK 632. BiÓu sè 18: Sæ c¸i c¸c TK Sæ c¸i TK 5111 - DTBH néi ®Þa Th¸ng 12- N¨m 2007 Sæ c¸i TK 5112 - DTBH xuÊt khÈu Th¸ng 12- N¨m 2007 Stt Ghi Cã TK Th¸ng1 Th¸ng2 … Th¸ng 12 Céng D­ Nî §K D­ Cã §K 532 0 531 0 911 513.020.240 Céng PS Nî 513.020.240 Céng PS Cã 513.020.240 D­ Nî CK D­ Cã CK Stt Ghi Cã TK Th¸ng1 Th¸ng2 … Th¸ng 12 Céng D­ Nî §K D­ Cã §K 532 16.492.109 531 17.990.258 911 11.096.071.599 Céng PS Nî 11.130.553.966 Céng PS Cã 11.130.553.966 D­ Nî CK D­ Cã CK Sæ c¸i TK 532- Gi¶m gi¸ hµng b¸n Th¸ng 12 - N¨m 2007 Sæ c¸i TK 531 - hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Th¸ng 12 - N¨m 2007 Stt Ghi Cã TK Th¸ng1 Th¸ng2 … Th¸ng 12 Céng D­ Nî §K D­ Cã §K 131 16.492.109 Céng PS Nî 16.492.109 Céng PS Cã 16.492.109 D­ Nî CK D­ Cã CK Stt Ghi Cã TK Th¸ng1 Th¸ng2 … Th¸ng 12 Céng D­ Nî §K D­ Cã §K 131 17.990.258 Céng PS Nî 17.990.258 Céng PS Cã 17.990.258 D­ Nî CK D­ Cã CK Sæ c¸i TK 632 – Gi¸ vèn hµng b¸n Stt Ghi Cã TK Th¸ng1 Th¸ng2 … Th¸ng 12 Céng D­ Nî §K D­ Cã §K 155 10.145.339.486 Céng PS Nî 10.145.339.486 Céng PS Cã 10.145.339.486 D­ Nî CK D­ Cã CK Th¸ng 12 - N¨m 2007 2.5. Hạch toán chi phí bán hàng Hµng th¸ng ®Ó tÝnh ®­îc kÕt qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ, tËp hîp c¸c kho¶n chi phÝ tõ c¸c NKCT, b¶ng kª liªn quan vµ c¸c chøng tõ kh¸c theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 641: Chi phÝ b¸n hµng Cã TK 111, 112, 152, ... Toµn bé chi phÝ b¸n hµng ë c«ng ty ®­îc ph¶n ¸nh trong TK 641 gåm c¸c kho¶n sau: 641.1- Chi phÝ nh©n viªn b¸n hµng 641.2- Chi phÝ bao gãi thµnh phÈm 641.3- Chi phÝ khÊu hao TSC§ 641.4- Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi 641.8- Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c Trong ®ã chi phÝ b»ngtiÒn kh¸c bao gåm: Chi phÝ qu¶ng c¸o, c­íc vËn chuyÓn, chi phÝ xuÊt, nhËp khÈu chung, chi phÝ thuª cöa hµng, c¸c kho¶n kh¸c TÊt c¶ c¸c chi phÝ liªn quan ®Õn TK 641 ®­îc kÕ to¸n chi phÝ ph¶n ¸nh trªn sæ chi tiÕt b¸n hµng ghi Nî TK 641. MÉu sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng (BiÓu sè 19 trang 48): Tõ sæ chi tiÕt chi phÝ b¸n hµng kÕ to¸n lËp b¶ng tæng hîp chi phÝ b¸n hµng cho c¶ quý. Cuèi quý kÕ to¸n c¨n cø vµo b¶ng tæng hîp chi phÝ b¸n hµng ®Ó ghi vµo b¶ng kª sè 5, phÇn TK 641. C«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý kh«ng ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng mµ kÕt chuyÓn tÊt c¶ sang TK 911 "X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh” ®Ó tÝnh kÕt qu¶ vµo cuèi th¸ng. Tæng hîp chi phÝ b¸n hµng tËp hîp ®­îc kÕt chuyÓn vµo bªn Nî TK 911 theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 911- X¸c ®Þnh kÕt qu¶ kinh doanh Cã TK 641- Chi phÝ b¸n hµng VÝ dô: Th¸ng 12/2007 kÕ to¸n cã ®Þnh kho¶n nh­ sau: Nî TK 911: 134.023.842 Cã TK 641: 134.023.842 BiÓu sè 19 Sæ chi tiÕt tk 642 - chi phÝ b¸n hµng Th¸ng 12/2007 (trÝch) §vt: ®ång Stt Chøng tõ DiÔn gi¶i TK §¦ Tæng sè tiÒn Ghi nî TK 642, chia ra.. .. .. Sè Ngµy TiÒn l­¬ng DC VP KH TSC§ TiÕp kh¸ch C¸c kho¶n phÝ CP mua ngoµi .. .. .. 1 7 1/12 TiÕp kh¸ch 111 121.500 1.121.500 2 21 12/12 Hµ kü thuËt TT tiÒn c«ng t¸c 111 372,000 372.000 3 53 10/12 TiÒn l­¬ng ¤Th¾ng,bé phËn QL 334 450.000 450.000 4 56 11/12 Tr¶ tiÒn TK Cho Kh¸ch 112 9.176.694 176.694 5 80 27/12 Chi phÝ KH TSC§ 214 8.850.000 8.850.000 .. .. .. .. .. .. 229 29/12 s¹n NIKKO HN 111 8.413.700 2.413.700 230 29/12 Thµnh KH mua ch¨n 111 11.514.563 1..514.563 Céng 134.023.842 BiÓu sè 20 NhËt ký chøng tõ sè 8 Th¸ng 12/2007 (trÝch) §vt: ®ång SH TK 154 155 511 531 532 …. Céng 111 TiÒn mÆt 399.183.811 405.148.001 112 TiÒn göi ng©n hµng 4.259.057 131 Ph¶i thu kh¸ch hµng 11.244.390.395 12.170.775.923 632 Gi¸ vèn hµng b¸n 10.145.339.486 10.145.339.486 154 S¶n phÈm dë dang 1.479..988.662 1.479..988.662 155 Thµnh phÈm 12.214.183.462 12.214.183.462 511 Doanh thu b¸n hµng 17.990.258 16.492.109 11.643.574.206 …. ….. Céng 12.214.183.462 11.625.328.148 11.643.574.206 17.990.258 16.492.109 PhÇn 3 : Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ lý. 3.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý 3.1.1. ¦u ®iÓm - VÒ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung Qua chÆng ®­êng h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn, c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý ®· cã nh÷ng b­íc ph¸t triÓn ®¸ng kÓ. Tuy nhiªn, trong m«i tr­êng mang tÝnh c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t kh«ng chØ trong néi bé ngµnh, néi bé nÒn kinh tÕ mµ trong ph¹m vi khu vùc vµ toµn thÕ giíi, c«ng ty ®· gÆp kh«ng Ýt khã kh¨n. Sù ®µo th¶i lµ kÕt qu¶ tÊt yÕu ®èi víi nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng thÝch nghi ®­îc víi c¬ chÕ thÞ tr­êng. NhËn thøc ®­îc vÊn ®Ò trªn, ban l·nh ®¹o c«ng ty ®· ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p mang tÝnh sèng cßn nh»m kh¾c phôc nh÷ng khã kh¨n tr­íc m¾t vµ v­¬n lªn hoµ nhËp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng. Cô thÓ, c«ng ty ®· m¹nh d¹n ®Çu t­ më réng quy m«, thay thÕ c¸c d©y chuyÒn s¶n xuÊt l¹c hËu b»ng c¸c m¸y mãc hiÖn ®¹i, t¨ng c­êng c«ng t¸c tiÕp thÞ, t×m kiÕm kh¸ch hµng còng nh­ ®a d¹ng c¸c s¶n phÈm. KÕt qu¶ ®ã lµ sù ph¸t triÓn m¹nh mÏ cña c«ng ty, ®Æc biÖt trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y. Tuy nhiªn, ®ã míi chØ lµ nh÷ng b­íc ®i khëi ®Çu v÷ng ch¾c cho nh÷ng c¬ héi vµ nh÷ng th¸ch thøc trong giai ®o¹n ph¸t triÓn tiÕp theo. Trong qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty, c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n nãi riªng lu«n ®­îc cñng cè vµ hoµn thiÖn, ®¸p øng kÞp thêi c¸c yªu cÇu vÒ qu¶n lý vµ h¹ch to¸n. C«ng ty ®· x©y dùng ®­îc mét bé m¸y qu¶n lý chÆt chÏ, lùa chän nh÷ng c¸n bé cã chuyªn m«n giái, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao víi lßng say mª nghÒ nghiÖp. Cïng víi sù ph¸t triÓn chung cña qu¶n lý, bé m¸y kÕ to¸n ®· kh«ng ngõng tr­ëng thµnh vÒ mäi mÆt. NhËn thøc ®­îc vai trß cña kÕ to¸n, c«ng ty ®· x©y dùng mét bé m¸y kÕ to¸n t­¬ng ®èi hoµn chØnh víi mét ®éi ngò nh©n viªn kÕ to¸n cã tr×nh ®é chuyªn m«n vµ ®­îc ph©n c«ng, ph©n nhiÖm râ rµng theo c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n, do ®ã t¹o ra ®­îc sù chuyªn m«n ho¸ trong c«ng t¸c h¹ch to¸n còng nh­ sù phèi hîp hiÖu qu¶ gi÷a c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n. Tuy vËy, trong ph©n c«ng lao ®éng kÕ to¸n t¹i c«ng ty cßn cã sù kiªm nhiÖm gi÷a mét sè phÇn hµnh kÕ to¸n nªn ®· h¹n chÕ tr×nh ®é chuyªn m«n ho¸ trong h¹ch to¸n kÕ to¸n vµ kh¶ n¨ng cung cÊp th«ng tin nhanh cho qu¶n lý. C«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý ®· lùa chän h×nh thøc sæ NhËt ký chøng tõ trong h¹ch to¸n. Víi mét khèi l­îng lín c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh nh­ vËy, viÖc ¸p dông ph­¬ng ph¸p ghi sæ nµy lµ rÊt hîp lý. H×nh thøc ghi sæ nµy phï hîp víi ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty, thuËn tiÖn cho lao ®éng kÕ to¸n. Bªn c¹nh ®ã, c«ng ty ®· sö dông hÖ thèng chøng tõ kh¸ ®Çy ®ñ, chÆt chÏ theo quy ®Þnh cña chÕ ®é kÕ to¸n, ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vµ cã c¨n cø khi ph¶n ¸nh mçi bót to¸n. HÖ thèng chøng tõ ®­îc lu©n chuyÓn theo tr×nh tù gi÷a c¸c phÇn hµnh kÕ to¸n, t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n. C«ng ty ®· ®¨ng ký sö dông hÖ thèng chøng tõ theo quy ®Þnh vµ sö dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn ®Ó h¹ch to¸n. Ph­¬ng ph¸p nµy phï hîp víi C«ng ty cã nhiÒu nghiÖp vô ph¸t sinh, quy m« s¶n xuÊt lín, hµng tån kho biÕn ®éng nhiÒu, do ®ã cã thÓ nãi lµ phï hîp víi C«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý. C¸c chøng tõ mµ c«ng ty sö dông ®­îc lu©n chuyÓn mét c¸ch hîp lý vµ th­êng xuyªn, ®¸p øng ®óng chÕ ®é quy ®Þnh, ®¶m b¶o sù chÆt chÏ vµ tÝnh ph¸p lý trong qu¸ tr×nh lu©n chuyÓn. C«ng ty ®· ®¨ng ký sö dông c¸c tµi kho¶n mµ Bé tµi chÝnh ban hµnh, nÕu cã sù thay ®æi vÒ chÕ ®é C«ng ty ®Òu tu©n thñ. TÊt nhiªn do ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n vµ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh... nªn cã mét sè tµi kho¶n c«ng ty kh«ng sö dông nh­: TK 113, 151, 611, 631... lµ ®­¬ng nhiªn. MÆt kh¸c, c«ng ty còng ®· më thªm hÖ thèng tµi kho¶n chi tiÕt cho phï hîp víi tÝnh chÊt c¸c nghiÖp vô kinh doanh mét c¸ch linh ho¹t. - VÒ h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm H¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty nh×n chung ®­îc thùc hiÖn chÆt chÏ, hiÖu qu¶ phï hîp víi yªu cÇu qu¶n lý vµ chØ ®¹o tËp trung cña c«ng ty. Thø nhÊt, c¸c nghiÖp vô vÒ thµnh phÈm ®­îc ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ ®­îc theo dâi chi tiÕt cho tõng lo¹i thµnh phÈm, t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng t¸c qu¶n lý thµnh phÈm còng nh­ c«ng t¸c dù tr÷ thµnh phÈm, phôc vô tèt cho kh©u tiªu thô trong kú. ViÖc h¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p thÎ song song ®¶m b¶o thèng nhÊt vÒ ph¹m vi, ph­¬ng ph¸p tÝnh to¸n, sè liÖu, thuËn tiÖn cho viÖc sö dông kÕ to¸n m¸y. KÕ to¸n ®· më sæ chi tiÕt thµnh phÈm cã rÊt nhiÒu thuËn lîi trong viÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm hiÖn nay cña c«ng ty. Sæ chi tiÕt thµnh phÈm sÏ dÔ dµng cho viÖc theo dâi t×nh h×nh nhËp xuÊt tån cña mçi lo¹i thµnh phÈm. H¹ch to¸n thµnh phÈm theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin chÝnh x¸c, kÞp thêi, cã thÓ x¸c ®Þnh sè l­îng nhËp- xuÊt- tån ë bÊt cø thêi ®iÓm nµo. HÇu hÕt c¸c nghiÖp vô nhËp, xuÊt thµnh phÈm ®­îc kÕ to¸n ®Þnh kho¶n ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c theo chÕ ®é. Sè liÖu kÕ to¸n ®­îc ghi chÐp râ rµng, trung thùc, chÝnh x¸c t×nh h×nh hiÖn cã, t¨ng gi¶m thµnh phÈm trong kú. C«ng viÖc ®èi chiÕu gi÷a kÕ to¸n vµ thñ kho ®¶m b¶o tÝnh c©n ®èi, chÝnh x¸c vÒ sè l­îng, gi¸ trÞ thµnh phÈm. Thø hai, c¸c nghiÖp vô b¸n hµng ®­îc kÕ to¸n ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c vµ ®óng kú. ViÖc theo dâi chi tiÕt c¸c nghiÖp vô b¸n hµng gióp doanh nghiÖp n¾m ®­îc sè liÖu vÒ tiªu thô trong kú, tõ ®ã cã c¸c biÖn ph¸p ®Èy nhanh tèc ®é tiªu thô s¶n phÈm. Thø ba, viÖc h¹ch to¸n gi¸ vèn hµng b¸n t¹i c«ng ty ®­îc tiÕn hµnh theo th¸ng nh÷ng dµn ®Òu c«ng t¸c kÕ to¸n cho c¸c th¸ng, t¨ng c­êng kh¶ n¨ng cung cÊp th«ng tin kÕ to¸n kÞp thêi cho ban l·nh ®¹o mµ cßn phï hîp víi viÖc qu¶n lý thµnh phÈm vµ doanh thu theo th¸ng, gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng kÕ to¸n t¹i c«ng ty Thø t­, trong quan hÖ thanh to¸n víi kh¸ch hµng, kÕ to¸n tiªu thô ®· theo dâi ®­îc chi tiÕt c¸c kho¶n ph¶i thu còng nh­ t×nh h×nh thanh to¸n cña tõng kh¸ch hµng, tõ ®ã gióp ban l·nh ®¹o cã quyÕt ®Þnh phï hîp ®Ó ®Èy nhanh tiÕn ®é thu håi vèn, h¹n chÕ c¸c kho¶n nî khã ®ßi. §Ó kÝch thÝch qu¸ tr×nh tiªu thô s¶n phÈm, ®ång thêi ®Ó phï hîp víi kh¶ n¨ng thanh to¸n cña mäi kh¸ch hµng ®Õn víi c«ng ty, c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý ®· sö dông nhiÒu ph­¬ng thøc thanh to¸n kh¸c nhau, trong ®ã chñ yÕu lµ thanh to¸n tiÒn ngay vµ tr¶ chËm. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng mua víi khèi l­îng nhiÒu sÏ ®­îc gi¶m gi¸, hµng kÐm phÈm chÊt cã thÓ ®­îc tr¶ l¹i. §èi víi ®¹i lý, h×nh thøc thanh to¸n lµ ®Þnh kú b¸n ®­îc bao nhiªu hµng tr¶ tiÒn bÊy nhiªu, nÕu kh«ng b¸n ®­îc hµng c«ng ty chÊp nhËn viÖc tr¶ l¹i cña c¸c ®¹i lý. Víi c¸c ®¹i lý hîp ®ång dµi h¹n sÏ ®­îc h­ëng chÝnh s¸ch ­u tiªn nh­ h­ëng % hoa hång cao vµ cã th­ëng nÕu b¸n ®­îc nhiÒu hµng. C«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý rÊt coi träng thÞ tr­êng n«i ®Þa v× ®©y lµ mét thÞ tr­êng réng lín, lµ môc tiªu cña nhiÒu ®¬n vÞ kh¸c. NÕu nh­ thÞ phÇn cña c«ng ty chiÕm ®­îc nhiÒu ë thÞ tr­êng nµy th× cã thÓ n©ng cao ®¸ng kÓ ®­îc doanh thu b¸n hµng trong kú. ChÝnh v× vËy, c«ng ty lu«n quan t©m ®Õn c¸c biÖn ph¸p khuyÕn khÝch ng­êi tiªu dïng nh­ gi¶m gi¸ hµng b¸n, chÊp nhËn hµng kÐm phÈm chÊt, sai qui c¸ch bÞ tr¶ l¹i... ViÖc nµy xÐt vÒ ph­¬ng diÖn mét ®¬n vÞ thµnh phÈm th× sÏ lµm gi¶m lîi nhuËn nh­ng xÐt trªn tæng thÓ th× nã lµm t¨ng kho¶n lîi tøc cho doanh nghiÖp. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý doanh thu b¸n hµng c«ng ty ®Æc biÖt chó träng vÒ qui c¸ch phÈm chÊt s¶n phÈm, vÒ khèi l­îng thµnh phÈm xuÊt b¸n vµ vÒ gi¸ c¶. Víi ph­¬ng tr©m kinh doanh "lÊy ch÷ tÝn lµm ®Çu, kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm vµ c¶i c¸ch mÉu m·", c«ng ty May §øc Giang lu«n cã chç ®øng v÷ng ch¾c ë thi tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Thø n¨m, kÕ to¸n tiªu thô ®· h¹ch to¸n chi phÝ b¸n hµng chi tiÕt theo tõng yÕu tè chi phÝ nªn phÇn nµo ®¸p øng ®ùoc yªu cÇu qu¶n lý chi phÝ ngoµi s¶n xuÊt cña xÝ nghiÖp. Qua ph©n tÝch t×nh h×nh chung c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cã thÓ thÊy r»ng: C«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®­îc tiÕn hµnh kh¸ nÒ nÕp, ®¶m b¶o tu©n thñ theo chÕ ®é kÕ to¸n phï hîp víi yªu cÇu c«ng ty, ®ång thêi ®¸p øng yªu cÇu qu¶n lý chÆt chÏ t×nh h×nh nhËp, xuÊt, tån kho. 3.1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu c¬ b¶n trªn, c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i C«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý vÉn cßn mét sè h¹n chÕ cÇn ph¶i hoµn thiÖn nh»m ph¸t huy ®Çy ®ñ vai trß cña c«ng t¸c h¹ch to¸n phÇn hµnh nµy trong yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lý. Nh÷ng h¹n chÕ trong h¹ch to¸n phÇn hµnh nµy ®­îc thÓ hiÖn trªn mét sè mÆt cô thÓ sau: - Mét lµ, vÒ kÕ to¸n doanh thu tiªu thô s¶n phÈm: KÕ to¸n kh«ng h¹ch to¸n doanh thu tiªu thô ®èi víi c¸c ho¹t ®éng ph¸t sinh trong néi bé c«ng ty nh­ sö dông s¶n phÈm vµo c¸c môc ®Ých biÕu tÆng, héi nghÞ, chµo hµng... ViÖc kh«ng ph¶n ¸nh nµy cña kÕ to¸n sÏ ¶nh h­ëng ®Õn c«ng t¸c qu¶n lý nãi chung vµ kÕ to¸n qu¶n trÞ nãi riªng. KÕ to¸n kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc phÇn doanh thu néi bé trong kú cña c«ng ty KÕ to¸n thµnh phÈm ®· theo dâi tõng chñng lo¹i s¶n phÈm cho ®Õn khi xuÊt tiªu thô. Nh­ng khi x¸c ®Þnh doanh thu vµ ph©n bæ chi phÝ l¹i x¸c ®Þnh chung cho tÊt c¶ c¸c s¶n phÈm tiªu thô. Do ®ã ch­a ®¸nh gi¸ ®óng møc, møc ®é ¶nh h­ëng cña tõng nh©n tè tíi doanh thu b¸n hµng vµ x¸c ®Þnh kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh tõng mÆt hµng. - Hai lµ, vÒ c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n, hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i kÕ to¸n ch­a sö dông sæ chi tiÕt cho c¸c tµi kho¶n nµy. T¹i c«ng ty, kÕ to¸n míi chØ dïng b¶ng kª hµng gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ b¶ng kª hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. C¸c b¶ng kª nµy chØ cã tÝnh chÊt liÖt kª c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i trong kú, ch­a ghi cô thÓ c¸c tµi kho¶n ®èi øng. Nh­ vËy sÏ g©y khã kh¨n cho viÖc ghi sæ NhËt ký c¸c nghiÖp vô nµy. - VÒ kÕ to¸n c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng: kh¸ch hµng cña c«ng ty rÊt ®a d¹ng ë c¶ trong n­íc vµ n­íc ngoµi, trong ®ã kh¸ch hµng mua chÞu chiÕm tíi 70%, do ®ã møc ®é rñi ro cña c¸c kho¶n ph¶i thu khã ®ßi lµ rÊt lín. Tuy nhiªn, c«ng ty l¹i kh«ng lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. ViÖc kh«ng lËp dù phßng nµy sÏ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn t×nh h×nh tµi chÝnh cña c«ng ty v× nÕu c¸c kho¶n ph¶i thu kh«ng ®ßi ®­îc mµ kh«ng cã nguån bï ®¾p tõ dù phßng th× c«ng ty kh«ng cã kh¶ n¨ng thu håi vèn vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ tµi chÝnh. - Chi phÝ b¸n hµng kh«ng ®­îc ph©n bæ cho tõng lo¹i hµng b¸n ra. Nh­ vËy viÖc tÝnh to¸n kÕt qu¶, lËp kÕ ho¹ch s¶n xuÊt sÏ kh«ng ®­îc chÝnh x¸c. Nh÷ng h¹n chÕ trªn ®· lµm gi¶m ý nghÜa, vai trß cña c«ng t¸c h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng còng nh­ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung t¹i c«ng ty, bëi nã kh«ng t¹o ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o cho viÖc h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm mét c¸ch chÝnh x¸c nhÊt theo yªu cÇu cña c¬ chÕ tµi chÝnh. 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ lý 3.2.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty Cæ phÇn Sîi Trµ Lý. Víi bÒ dµy kinh nghiÖm trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n thµnh phÈm, tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng t¹i c«ng ty ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tÝch nhÊt ®Þnh, phÇn nµo ®· cung cÊp th«ng tin ®Çy ®ñ cho c«ng t¸c qu¶n lý. Tuy nhiªn kÕ to¸n phÇn hµnh nµy còng cßn mét sè h¹n chÕ nhÊt ®Þnh cÇn kh¾c phôc. Hoµn thiÖn h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý lµ rÊt cÇn thiÕt bëi nh÷ng lý do sau: - KÕ to¸n lµ mét bé phËn quan träng trong bé m¸y tæ chøc cña c«ng ty. Trong c¬ chÕ thÞ tr­êng víi sù c¹nh tranh khèc liÖt lu«n ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý cÇn ®­îc hoµn thiÖn ®Ó thÝch øng víi c¬ chÕ nµy vµ c«ng t¸c kÕ to¸n kh«ng n»m ngoµi yªu cÇu chÝnh ®¸ng ®ã. - KÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm lu«n cã vai trß quan träng trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña xÝ nghiÖp bëi phÇn hµnh kÕ to¸n nµy ph¶n ¸nh mét c¸ch trùc tiÕp nhÊt c¸c th«ng tin vÒ thÞ tr­êng s¶n phÈm cña xÝ nghiÖp (trong khi thÞ tr­êng ngµy cµng trë thµnh yÕu tè mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®èi víi sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp), vÒ kh¶ n¨ng bï ®¾p chi phÝ vµ t¹o ra lîi nhuËn còng nh­ kh¶ n¨ng thu håi vµ ph¸t triÓn vèn kinh doanh. BÊt cø h¹n chÕ nµo trong h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm ®Òu ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÝnh x¸c vµ kÞp thêi cña c¸c th«ng tin trªn. Do vËy, cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn h¹ch to¸n phÇn hµnh kÕ to¸n nµy. - H¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm gãp phÇn hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n t¹i c«ng ty. MÆt kh¸c, h¹ch to¸n tiªu thô thµnh phÈm liªn quan ®Õn c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng. Thùc tÕ t¹i xÝ nghiÖp, c¸c kho¶n ph¶i thu kh¸ch hµng t­¬ng ®èi lín, ®iÒu nµy chøng tá trong ho¹t ®éng kinh doanh, c«ng ty cßn bÞ chiÕm dông vèn. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông vèn còng nh­ ®Èy nhanh tèc ®é quay vßng vèn, c«ng ty cÇn cã nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ trong viÖc thanh to¸n nh­ ¸p dông chÆt chÏ kû luËt thanh to¸n th­ëng ph¹t nghiªm minh. C¸c biÖn ph¸p ®¶m b¶o hai nguyªn t¾c: lîi Ých cña c«ng ty kh«ng bÞ vi ph¹m, ®ång thêi kh«ng bÞ mÊt b¹n hµng. Nh­ vËy, kÕ to¸n t¹i c«ng ty cÇn hoµn thiÖn h¹ch to¸n phÇn hµnh kÕ to¸n quan träng nµy theo nh÷ng gi¶i ph¸p kh¶ thi, muèn vËy cÇn cã ph­¬ng h­íng hoµn thiÖn cho phï hîp. 3.2.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn Thø nhÊt, nh­ ë phÇn thùc tr¹ng ®· nªu, kÕ to¸n c«ng ty kh«ng h¹ch to¸n doanh thu cho c¸c ho¹t ®éng ph¸t sinh trong néi bé nh­ s¶n xuÊt s¶n phÈm cho c¸c môc ®Ých biÕu tÆng, héi nghÞ, chµo hµng... ViÖc kh«ng h¹ch to¸n doanh thu cho c¸c ho¹t ®éng nµy ¶nh h­ëng ®Õn tÝnh chÝnh x¸c cña viÖc x¸c ®Þnh doanh thu trong kú. VÝ dô: Theo ®óng quy ®Þnh, khi c«ng ty s¶n xuÊt s¶n phÈm ®Ó tiªu dïng néi bé nh­ xuÊt thµnh phÈm mÉu cho b¸n hµng, kÕ to¸n ph¶i ghi doanh thu néi bé nh­ sau: Nî TK 641: XuÊt thµnh phÈm lµm hµng mÉu. Nî TK 642: XuÊt thµnh phÈm ®Ó biÕu tÆng. Cã TK 512: Doanh thu néi bé. Vµ bót to¸n gi¸ vèn: Nî TK 632 Cã TK 155 Thø hai, hiÖn nay ë c«ng ty míi chØ sö dông tê kª c¸c kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc theo dâi còng nh­ ph¶n ¸nh sè hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµ gi¶m gi¸ hµng b¸n trong kú, theo em c«ng ty nªn më sæ chi tiÕt cho c¸c tµi kho¶n 531 vµ 532. ViÖc lËp sæ chi tiÕt gi¶m gi¸ hµng b¸n vµ hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong viÖc ghi sæ kÕ to¸n ®èi víi c¸c nghiÖp vô nµy. §ång thêi nã cßn cã t¸c dông gióp nhµ qu¶n trÞ theo dâi cô thÓ c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu theo tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng còng nh­ thêi gian cô thÓ ®Ó tõ ®ã ®­a ra c¸c quyÕt ®Þnh kinh doanh phï hîp víi tõng ®iÒu kiÖn, giai ®o¹n cô thÓ. Hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ®­îc h¹ch to¸n trªn tµi kho¶n 531. C¨n cø vµo sè l­îng vµ ®¬n gi¸ b¸n cña thµnh phÈm bÞ kh¸ch hµng tr¶ l¹i, kÕ to¸n ghi doanh thu cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i vµo sæ chi tiÕt hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i víi mÉu nh­ sau: BiÓu 21 Sæ chi tiÕt hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i Th¸ng...n¨m... Chøng tõ Kh¸ch hµng TK §¦ Doanh thu hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i ThuÕ GTGT Tæng céng SH NT Céng Kho¶n gi¶m gi¸ hµng b¸n xÝ nghiÖp chÊp nhËn cho kh¸ch hµng ®­îc h­ëng h¹ch to¸n vµo sæ chi tiÕt gi¶m gi¸ hµng b¸n nh­ sau: BiÓu 22 Sæ chi tiÕt gi¶m gi¸ hµng b¸n Th¸ng... n¨m... Chøng tõ Kh¸ch hµng TK§¦ Gi¶m gi¸ hµng b¸n ThuÕ GTGT Tæng céng SH NT Céng Thø ba, c¸c kho¶n thu kh¸ch hµng ph¸t sinh trong kú cña c«ng ty lµ t­¬ng ®èi lín, víi sè l­îng kh¸ch hµng nhiÒu, nh­ng c«ng ty l¹i kh«ng lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. ViÖc kh«ng lËp dù phßng cã thÓ ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn tµi chÝnh cña c«ng ty khi cã nhiÒu kh¸ch hµng kh«ng thanh to¸n ®óng h¹n hoÆc kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o khi t×nh huèng nµy x¶y ra, c«ng ty vÉn cã kh¶ n¨ng ho¹t ®éng b×nh th­êng, c«ng ty nªn tiÕn hµnh lËp dù phßng nh­ sau: TK 139 “Dù phßng ph¶i thu khã ®ßi”. Bªn Nî: Hoµn nhËp sè dù phßng ph¶i thu kh«ng dïng ®Õn. Bªn Cã: TrÝch lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi. D­ Cã: Sè dù phßng ph¶i thu khã ®ßi hiÖn cßn. Møc dù phßng ph¶i thu khã ®ßi = Sè nî ph¶i thu khã ®ßi x % cã kh¶ n¨ng mÊt Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n dù phßng ph¶i thu khã ®ßi nh­ sau: Cuèi niªn ®é kÕ to¸n, khi x¸c ®Þnh ®­îc møc dù phßng ph¶i thu khã ®ßi: Nî TK 642 Cã TK 139 Trong niªn ®é kÕ to¸n tiÕp theo: - NÕu kho¶n ph¶i thu ®· trÝch dù phßng thu ®­îc toµn bé kÕ to¸n ph¶i hoµn nhËp: Nî TK139 Cã TK 642 - NÕu kho¶n ph¶i thu khã ®ßi cã ®ñ b»ng chøng chøng minh lµ kh«ng ®ßi ®­îc: Nî TK 139: møc dù phßng ®· trÝch Nî TK 642: phÇn ch­a lËp dù phßng Cã TK 131 §ång thêi kÕ to¸n ghi: Cã TK 004 - NÕu kho¶n ph¶i thu ®· xö lý nh­ng v× mét lý do nµo ®ã thu ®­îc: Nî TK 111, 112 Cã TK 711 §ång thêi ghi: Cã TK 004 Cuèi niªn ®é kÕ to¸n tiÕp theo, x¸c ®Þnh møc dù phßng míi vµ so s¸nh víi møc trÝch n¨m tr­íc ®Ó x¸c ®Þnh møc trÝch thªm hoÆc hoµn bít. Tãm l¹i, qua c¸c ®iÒu kiÖn cña thÞ tr­êng vµ t×nh h×nh cña c«ng ty, em nghÜ c«ng ty nªn lËp dù phßng ph¶i thu khã ®ßi ®Ó b¶o ®¶m tÝnh thËn träng trong kÕ to¸n còng nh­ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty ®­îc ®¶m b¶o thuËn lîi. Thø t­, vÒ kho¶n chi phÝ b¸n hµng theo em c«ng ty nªn ph©n bæ chi phÝ b¸n hµng theo nh÷ng tiªu thøc nhÊt ®Þnh ®Ó ®¶m b¶o kÕt qu¶ tÝnh to¸n ®­îc chÝnh x¸c h¬n. C«ng ty cã thÓ ph©n bæ theo tiªu thøc gi¸ vèn hµng b¸n nh­ sau: Chi phÝ b¸n hµng ph©n bæ cho tõng m· hµng b¸n ra = Tæng chi phÝ b¸n hµng Tæng gi¸ vèn hµng b¸n x Gi¸ vèn tõng m· hµng ViÖc tËp hîp vµ ph©n bæ nh­ vËy tuy g©y thªm phÇn tÝnh to¸n cho kÕ to¸n nh­ng sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho ban l·nh ®¹o c«ng ty biÕt ®­îc lç l·i cña tõng m· hµng, tõ ®ã t×m ra nguyªn nh©n vµ cã biÖn ph¸p hîp lý ë nh÷ng kú sau. KẾT LUẬN Tõ mét ®Êt n­íc nghÌo nµn, l¹c hËu, nÆng nÒ víi c¬ chÕ qu¶n lý hµnh chÝnh bao cÊp, ngµy nay ViÖt Nam ®ang tõng b­íc håi phôc vµ ph¸t triÓn ®i lªn cïng hoµ nhËp vµo vßng quay ph¸t triÓn kinh tÕ cña thÕ giíi. Trong ®iÒu kiÖn ®æi míi s©u s¾c cña c¬ chÕ qu¶n lý kinh tÕ ®ßi hái c¸c doanh nghiÖp ph¶i tù ®æi míi vµ hoµ nhËp dÇn b»ng chÝnh thùc lùc cña m×nh. C¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ph¶i s¶n xuÊt vµ tiªu thô c¸i mµ thÞ tr­êng cÇn chø kh«ng ph¶i nh÷ng thø mµ m×nh cã víi gi¸ c¶ hîp lý vµ mÉu m· chÊt l­îng cao. Do vËy, bÊt kú mét doanh nghiÖp nµo còng ph¶i sö dông ®ång thêi hµng lo¹t c¸c c«ng cô kinh tÕ kh¸c nhau ®Ó qu¶n lý cã hiÖu qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh, trong ®ã c«ng t¸c kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm nãi riªng lu«n ®­îc coi lµ mét c«ng cô s¾c bÐn, h÷u hiÖu. Song, ®Ó thùc sù trë thµnh mét c«ng cô cã hiÖu qu¶ th× c«ng t¸c kÕ to¸n ph¶i ngµy cµng ®­îc cñng cè vµ hoµn thiÖn, ph¸t huy hÕt vai trß vµ kh¶ n¨ng cña m×nh, cã nh­ vËy míi ®Èy m¹nh ph¸t triÓn, t¨ng lîi nhuËn vµ n©ng cao lîi Ých cho doanh nghiÖp. Trong thêi gian thùc tËp t¹i phßng Tµi chÝnh - KÕ to¸n cña c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý, em ®· t×m hiÓu t×nh h×nh thùc tÕ tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n ®èi víi tõng phÇn hµnh kÕ to¸n vµ ®i s©u t×m hiÓu c«ng t¸c kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm. Qua ®ã, gióp em tiÕp cËn thùc tiÔn lµm s¸ng tá vÊn ®Ò ®­îc nghiªn cøu. Em nhËn thÊy cã nhiÒu ­u ®iÓm trong c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty cÇn ®­îc ph¸t huy, ®ång thêi còng nhËn thÊy nh÷ng h¹n chÕ vÉn cßn tån t¹i ®ßi hái c«ng ty ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc. Víi thêi gian thùc tËp kh«ng dµi vµ kh¶ n¨ng hiÓu biÕt thùc tÕ cã h¹n nªn b¶n b¸o c¸o kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. Em rÊt mong nhËn ®­îc sù chØ b¶o, ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé trong c«ng ty ®Ó b¶n b¸o c¸o cña em ®­îc hoµn chØnh h¬n. Mét lÇn n÷a, em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì tËn t×nh cña PGS.TS NguyÔn N¨ng Phóc vµ c¸c c¸n bé kÕ to¸n trong c«ng ty ®· h­íng dÉn chØ b¶o t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. Môc lôc Lêi cam ®oan Danh môc ch÷ viÕt t¾t Danh môc s¬ ®å b¶ng biÓu Lêi më ®Çu...............................................................................................1 KÕt luËn..................................................................................................61 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh lý thuyÕt vµ thùc hµnh kÕ to¸n tµi chÝnh- Chñ biªn: PGS. TS. NguyÔn V¨n C«ng 2. HÖ thèng kÕ to¸n doanh nghiÖp- Vô chÕ ®é kÕ to¸n- Bé tµi chÝnh 3. Gi¸o tr×nh ph©n tÝch ho¹t ®éng kinh doanh 4. QuyÕt ®Þnh sè 1141 TC/ Q§/ C§KT ngµy 1/11/1995 cña Bé tµi chÝnh, quyÕt ®Þnh sè 149/2001/Q§- BTC ngµy 31/12/2001 cña Bé tr­ëng bé tµi chÝnh 5. C¸c t¹p chÝ kÕ to¸n, kiÓm to¸n 6. C¸c tµi liÖu cã liªn quan ®Õn c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý 7. Mét sè luËn v¨n cña tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n. DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT CP : Cố phần NSNN : Ngân sách nhà nước QĐ : Quyết định ĐKKD : Đăng ký kinh doanh SXKD : Sản xuất kinh doanh HĐQT : Hội đồng quản trị TNHH : Trách nhiệm hữu hạn TSCĐ : Tài sản cố định NVL : Nguyên vật liệu CCDC : Công cụ dụng cụ TK : Tài khoản GTGT : Giá trị gia tăng NKCT : Nhật ký chứng từ TP : Thành phẩm DTBH : Doanh thu bán hàng N-X-T : Nhập xuất tồn PX : Phân xưởng GGHB : Giảm giá hàng bán HBBTL : Hàng bán bị trả lại DANH MỤC SƠ ĐỒ BẢNG BIỂU Sơ đồ 1: Quy trình công nghệ phân xưởng sợi Sơ đồ 2: Quy trình công nghệ phân xưởng dệt bao đay Sơ đồ 3: S¬ ®å bé m¸y qu¶n lý Sơ đồ 4: Tổ chức bộ máy kế toán Sơ đồ 5 : Trình tự luân chuyển chứng từ, ghi sổ Sơ đồ 6: Hạch toán chi tiết thành phẩm Sơ đồ 7: Hạch toán tổng hợp thành phẩm Biểu 1: Một số chỉ tiêu về quy mô sản xuất và kết quả quá trình kinh doanh Biểu 2: Phiếu nhập kho Biểu 3: Phiếu xuất kho Biểu 4: Thẻ kho (tháng 12/2007) Biểu 5: Sổ chi tiết thành phẩm bao đay 70kg (tháng 12/2007) Biểu 6: Bảng tổng hợp nhập xuất tồn (tháng 12/2007) Biểu 7: Sổ cái TK 155 (tháng 12/ 2007) Biểu 8: Sổ chi tiết bán hàng (tháng 12/ 2007) Biểu 9: Hóa đơn GTGT Biểu 10: Sổ chi tiết phải thu của khách hàng (tháng 12/2007) Biểu 11: Bảng kê 11 ghi nợ tài khoản 131 (tháng 12/2007) Biểu 12: Bảng kê hóa đơn chứng từ hàng hóa dịch vụ bán ra (tháng 12/2007) Biểu 13: Tờ khai thuế GTGT (tháng 12/2007) Biểu 14: Bảng cân đối số phát sinh TK 5111 (tháng 12/2007) Biểu 15: Bảng tập hợp tiêu thụ (tháng 12/2007) Biểu 16: Tờ kê giảm giá hàng bán (tháng 12/2007) Biểu 17: Tờ kê hàng bán bị trả lại (tháng 12/2007) Biểu 18: Sổ cái các TK 511,531, 532, 632 (tháng 12/2007) Biểu 19: Sổ chi tiết chi phí bán hàng (tháng 12/2007) Biểu 20: Nhật ký chứng từ số 8 (tháng 12/2007) Biểu 21: Sổ chi tiết hàng bán bị trả lại Biểu 22: Sổ chi tiết giảm giá hàng bán Môc lôc Lêi cam ®oan Danh môc ch÷ viÕt t¾t Danh môc s¬ ®å b¶ng biÓu Lêi më ®Çu...............................................................................................1 PhÇn 1 : Tæng quan vÒ c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý 3 1.1. Tóm tắt quá trình hình thành và phát triển của Công ty Cổ phần Sợi Trà lý. 3 1.1.1. LÞch sö h×nh thµnh. 3 1.1.2. Chức năng nhiệm vụ của công ty. 4 1.1.3. Đăc điểm về sản phẩm sản xuất 5 1.1.4. Một số chỉ tiêu về quy mô sản xuất và kết quả quá trình kinh doanh của công ty CP Sợi Trà Lý trong những năm gần đây 5 1.1.5. Đặc điểm về quy trình công nghệ sản xuất. 6 1.1.6. Đặc điểm tổ chức bộ m¸y quản lý của c«ng ty cổ phần Sợi Trà Lý. 8 1.2. T×nh h×nh tæ chøc c«ng t¸c kÕ to¸n cña c«ng ty 12 1.2.1. Đặc điểm tổ chức bộ máy kế toán tại công ty Cổ phần Sợi Trà Lý. 12 1.2.2. Đặc điểm vận dụng chế độ, chính sách kế toán tại công ty Cổ phần Sợi Trà Lý 14 1.2.2.1. Đặc điểm chế độ kế toán. 14 1.2.2.2. H×nh thøc kÕ to¸n mµ ®¬n vÞ ¸p dông 14 1.2.3. HÖ thèng chøng tõ, tµi kho¶n, b¸o c¸o kÕ to¸n 15 PhÇn 2 : Thùc tr¹ng h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý 18 2.1. H¹ch to¸n thµnh phÈm 18 2.1.1. Ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh phÈm 18 2.1.2. H¹ch to¸n chi tiÕt thµnh phÈm 20 2.1.3. H¹ch to¸n tæng hîp thµnh phÈm 27 2.1.3.1. Tµi kho¶n sö dông 27 2.1.3.2. Ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n 27 2.2. H¹ch to¸n doanh thu tiªu thô s¶n phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý 29 2.2.1. Tµi kho¶n, chøng tõ sö dông 29 2.2.1.1. Tµi kho¶n sö dông 29 2.2.1.2. Chøng tõ sö dông 30 2.2.2. H¹ch to¸n chi tiÕt 31 2.2.3. H¹ch to¸n tæng hîp 32 2.3. H¹ch to¸n c¸c kho¶n gi¶m trõ doanh thu 42 2.3.1. Hạch toán giảm giá hàng bán 42 2.3.2. Hạch toán hàng bán bị trả lại 43 2.4. Hạch toán giá vốn thành phẩm tiêu thụ 44 2.5. Hạch toán chi phí bán hàng 47 PhÇn 3 : Gi¶i ph¸p hoµn thiÖn h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ lý. 50 3.1. §¸nh gi¸ kh¸i qu¸t t×nh h×nh h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ Lý 50 3.1.1. ¦u ®iÓm 50 3.1.2. Nh÷ng vÊn ®Ò cßn tån t¹i 54 3.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty cæ phÇn Sîi Trµ lý 55 3.2.1. Sù cÇn thiÕt ph¶i hoµn thiÖn kÕ to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty Cæ phÇn Sîi Trµ Lý. 55 3.2.2. Mét sè gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn 57 KÕt luËn..................................................................................................61 Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Lêi cam ®oan Em Bïi C«ng Qu©n sinh viªn líp KÕ to¸n 46B khoa KÕ to¸n tr­êng §¹i häc Kinh tÕ quèc d©n xin cam ®oan chuyªn ®Ò thùc tËp chuyªn ngµnh víi ®Ò tµi: “Tæ chøc h¹ch to¸n thµnh phÈm vµ tiªu thô thµnh phÈm t¹i c«ng ty Cæ phÇn Sîi Trµ Lý” lµ do em viÕt d­íi sù h­íng dÉn cña PGS.TS. NguyÔn N¨ng Phóc, kh«ng cã sù sao chÐp photocopy tõ c¸c chuyªn ®Ò khãa luËn kh¸c, sè liÖu ®­a ra trong chuyªn ®Ò lµ sè liÖu thùc tÕ t¹i c«ng ty Cæ phÇn Sîi Trµ Lý. Em xin hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm vÒ lêi cam ®oan trªn. Hµ Néi, ngµy 24 th¸ng 4 n¨m 2008 Sinh viªn thùc hiÖn Bïi C«ng Qu©n