Chuyên đề Tổ chức kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Nhà Xuất Bản Âm Nhạc Dihavina

hàng trực tiếp, gửi bán, bán hàng nội bộ, bán trả góp, đổi hàng... - Bán hàng theo phương thức gửi bán. Đầu kỳ doang nghiệp gửi hàng cho khách hàng trên cơ sở sự thoả thuận trong hợp đồng kinh tế (hợp đồng mua bán) giữa 2 bên và giao hàng tại thời điểm đã quy ước khi xuất kho, hàng gửi đi vẫn thuộc sở hữu của doanh nghiệp. Chỉ khi nào thoả mãn 5 điều kiện (đã nói ở phần doanh thu bán hàng) thì ghi nhận doanh thu bán hàng. - Chứng từ sử dụng: Hoá đơn bán hàng, phiếu xuất kho. - Tài khoản sử dụng: TK157 - Hàng gửi đi bán. Tài khoản này phản ánh giá trị hàng hoá, sản phẩm đã gửi hoặc chuyển đến cho khách hàng. Hàng hoá, sản phẩm gửi bán đại lý, ký gửi, trị giá dịch vụ đã hoàn thành bàn giao chưa được xác định là bán + Doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên Sơ đồ 1: TK 156 TK 157 TK 632 TK 331 Giá vốn thực tế của hàng xuất kho gửi bán Kết chuyển giá vốn thực tế của hàng đã bán Giá vốn thực tế hàng mua về gửi bán thẳng TK 133 + Doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ. Sơ đồ 2: TK 156 TK 632 (1) (2) (1) Đầu kỳ kết chuyển giá vốn thực tế của hàng chưa được xác định là đã bán trong kỳ. (2) Cuối kỳ: Căn cứ vào kết quả kiểm kê phản ánh giá vốn thực tế của hàng hoá chưa được tiêu thụ cuối kỳ (theo dõi trên sổ sách) * Bán hàng theo phương thức giao hàng trực tiếp. Theo phương thức này bên khách hàng (người mua hàng) sau khi ký vào chứng từ bán hàng của doanh nghiệp bán thì được xác định là đã bán (hàng hoá được chuyển giao quyền sở hữu). - Chứng từ bán hàng trong phương thức này là phiếu xuất kho kiêm hoá đơn bán hàng, trên chứng từ bán hàng đó có chữ ký của khách hàng nhận hàng. - Tài khoản sử dụng: TK632 - Giá vốn hàng bán và TK liên quan khác + Doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên. Sơ đồ 3: TK 156 TK 632 TK 911 TK 331 (1) (4) TK 133 (3) (2) (1) Giá vốn thực tế của hàng xuất bán trực tiếp. (2) Hàng hoá đã mua bán thẳng không qua nhập kho. (3) Gía vốn của hàng hoá đã bán bị trả lại nhập kho. (4) Kết chuyển trị giá vốn thực tế của hàng đã bán. + Doanh nghiệp hạch toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ. TK 157 TK 611 TK 911 TK 156 TK 632 TK 331 (3) (6) (2) (1a) (1b) (4) (5) Sơ đồ 4: (1a) Kết chuyển số dư đầu kỳ của TK157 - Hàng gửi đi bán sang TK611. (1b) Kết chuyển số dư đầu kỳ của TK156 - Hàng hoá sang TK611 - Mua hàng. (2) Trị giá vốn thực tế của hàng xuất bán trong kỳ (3) Phản ánh trị giá vốn thực tế của hàng gửi đi bán chưa được xác định là tiêu thụ. (4) Mua hàng chưa thanh toán tiền. (5) Hàng gửi bán nhưng chưa xác định là bán. (6) Phản ánh trị giá vốn của hàng hoá đã bán. * Tổ chức kế toán giá vốn hàng bán. Giá vốn Trị giá hàng CPBH, hàng bán = xuất bán + CPQQLDN TK sử dụng: TK632 - Giá vốn hàng bán TK641 - CPBH TK642 - CPQLDN Sổ kế toán sử dụng: Sổ cái TK632,641, 642, 911 Trong kế toán, trị giá vốn hàng bán được thể hiện theo sơ đồ sau: Sơ đồ 5: TK 632 TK 632 TK 641 Giá vốn hàng xuất bán TK 642 Giá vốn hàng đã bán CPBH của số hàng đã bán phân bổ cho hàng bán phân bổ cho hàng bán CF QLDN của số hàng đã bán phân bổ cho hàng bán đã bán phân bổ cho hàng bán 3)Kế toán doanh thu bán hàng : Doanh thu bán hàng là toàn bộ số tiền thu được hoặc số thu được từ các giao dịch và nghiệp vụ phát sinh doanh thu như bán sản phẩm, hàng hoá cho khách hàng gồm cả các khoản phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán (nếu có). - Hệ thống chuẩn mực kế toán Việt Nam, thì doanh thu bán hàng được ghi nhận khi đồng thời thoả mãn tất cả năm điều kiện sau: Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền quyền sở hữu sản phẩm hàng hoá cho người mua. Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hoá như người sở hữu hàng hoá hoặc quyền kiểm soát hàng hoá. Doanh thu xác định tương đối chắc chắn. Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán hàng. Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng. Kế toán doanh thu bán hàng của doanh nghiệp được thực hiện theo nguyên tắc sau: Đối với sản phẩm, hàng hoá thuộc đối tượng chịu thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ, doanh thu bán hàng là giá bán chưa có thuế GTGT. Đối với sản phẩm, hàng hoá không thuộc diện chịu thuế GTGT hoặc chịu thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu bán hàng là tổng giá thanh toán. Đối với sản phẩm, hàng hoá thuộc đối tượng chịu thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất khẩu thì doanh thu bán hàng là tổng giá thanh toán (bao gồm cả thuế tiêu thụ đặc biệt hoặc thuế xuất khẩu). Những doanh nghiệp nhận gia công hàng hoá vật tư thì chỉ phản ánh vào doanh thu bán hàng số tiền gia công thực tế được hưởng, không bao gồm giá trị vật tư hàng hoá nhận gia công. Đối với hàng hoá nhận bán đại lý, ký gửi theo phương thức bán đúng giá hưởng hoa hồng thì hạch toán vào doanh thu bán hàng phần hoa hồng bán hàng mà doanh nghiệp được hưởng. Trường hợp bán hàng theo phương thức trả chậm, trả góp thì doanh nghiệp ghi nhận doanh thu bán hàng theo giá bán trả ngay và ghi nhận vào doanh thu hoạt động tài chính về phần lãi tính trên khoản trả nhưng trả chậm phù hợp với thời điểm ghi nhận doanh thu được xác định. Những sản phẩm hàng hoá được xác định là tiêu thụ, nhưng vì lý do về chất lượng, về qui cách kỹ thuật... người mua từ chối thanh toán, gửi trả lại người bán hoặc yêu cầu giảm giá và được doanh nghiệp chấp nhận, hoặc người mua hàng với khối lượng lớn được chiết khấu thương mại thì các khoản giảm trừ doanh thu bán hàng này được theo dõi riêng biệt. + Phương pháp trực tiếp: Thuế GTGT phải nộp = GTGT hàng hóa dịch vụ bán ra x Thuế xuất thuế GTGT của hàng hoá dịch vụ bán ra III) Kế toán xác định kết quả bán hàng : Kế toán chi phí bán hàng: Để phục vụ cho quá trình tiêu thụ thành phẩm, hàng hoá được thuận lợi đạt được những mục tiêu danh lợi đã đặt ra, doanh nghiệp phải bỏ ra các chi phí để thực hiện công tác tiếp thị quảng cáo, bao gói, chi phí bảo hành, vận chuyển thành phẩm, hàng hoá... gọi chung là chi phí bán hàng. Nói một cách cụ thể hơn chi phí bán hàng là chi phí lưu thông và chi phí tiếp thị phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản phẩm. Theo qui định hiện hành, chi phí bán hàng của doanh nghiệp được phân thành các loại sau: - Chi phí nhân viên. - Chi phí vật liệu bao bì. - Chi phí dụng cụ đồ dùng. - Chi phí khấu hao tài sản cố định. - Chi phí bảo hành sản phẩm hàng hoá. - Chi phí dịch vụ mua ngoài. - Chi phí bằng tiền khác. - Chi phí bán hàng là chi phí thời kỳ nên khi phát sinh chi phí bán hàng trong kỳ phải tiến hành phân loại và tổng hợp theo qui định. Cuối kỳ hạch toán, chi phí bán hàng cần được phân bổ, kết chuyển để xác định kết quả sản xuất kinh doanh. Việc tính toán phân bổ và kết chuyển chi phí bán hàng được vận dụng tuỳ theo loại hình và điều kiện kinh doanh của doanh nghiệp. Đối với doanh nghiệp sản xuất, trường hợp có chu kỳ sản xuất kinh doanh dài, trong kỳ không có sản phẩm tiêu thụ (hoặc sản phẩm tiêu thụ ít) thì cuối kỳ kết chuyển toàn bộ chi phí bán hàng sang theo dõi ở chi phí chờ kết chuyển. Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng còn lại cuối kỳ được tính theo công thức sau: Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng còn lại = Chi phí bán hàng cần phân bổ còn đầu kỳ + Chi phí bán hàng cần phân bổ phát sinh trong kỳ x Trị giá vốn của hàng còn lại cuối kỳ Trị giá vốn của hàng xuất bán trong kỳ + Trị giá vốn của hàng còn lại cuối kỳ Từ đó xác định phần chi phí bán hàng phân bổ cho hàng đã bán trong kỳ theo công thức : Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng đã bán trong kỳ = Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng còn lại đầu kỳ + Chi phí bán hàng phát sinh trong kỳ - Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng còn lại cuối kỳ 2) Chi phí quản lý doanh nghiệp: Chi phí quản lý doanh nghiệp là toàn bộ chi phí có liên quan đến hoạt động quản lý kinh doanh, quản lý hành chính và quản lý điều hành chung toàn doanh nghiệp. Chi phí quản lý doanh nghiệp bao gồm nhiều khoản cụ thể có nội dung công dụng khác nhau. Theo qui định hiện hành, chi phí quản lý doanh nghiệp được chia thành các loại sau: - Chi phí nhân viên quản lý. - Chi phí vật liệu quản lý. - Chi phí đồ dùng văn phòng. - Chi phí khấu hao tài sản cố định. - Thuế, phí, lệ phí. - Chi phí dự phòng. - Chi phí dịch vụ mua ngoài. - Chi phí bằng tiền khác. 3) Kế toán kết quả bán hàng: Kết quả bán hàng là kết quả chênh lệch giữa doanh thu bán hàng thuần (doanh thu thuần) với giá vốn của hàng đã bán, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng bán ra trong kỳ. Trong đó, doanh thu thuần là doanh thu bán hàng sau khi đã trừ đi các khoản làm giảm doanh thu như: giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại, chiết khấu thương mại, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp, thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu. Kết quả bán hàng = Doanh thu thuần - Giá vốn hàng bán - Chi phí bán hàng, chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng bán ra trong kỳ. IV) Sổ sách kế toán sử dụng 1) Chứng từ sử dụng Quá trình bán hàng và xác định kết quả bán hàng sử dụng các chứng từ sau: Phiếu xuất kho. Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ. Biên bản vận chuyển vật tư sản phẩm hàng hoá. Hoá đơn GTGT sử dụng cho doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ thuế. Hoá đơn bán hàng thông thường dùng trong trường hợp doanh nghiệp nộp thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp. Bảng kê bán lẻ hàng hoá dịch vụ. Hoá đơn tự in, chứng từ đặc thù. Bảng thanh toán hàng đại lý, ký gửi. Chứng từ trả hàng, trả tiền tính thuế. Biên bản kiểm nhận sản phẩm hàng hoá bị trả lại, phiếu nhập hàng bán bị trả lại 2 Tài khoản sử dụng Chủ yếu sử dụng các tài khoản: TK156, TK157, TK632, TK511, TK512, TK521, TK531, TK532, TK641, TK642, TK911. Ngoài ra còn sử dụng các tài khoản như: TK3387, TK131, TK333, TK111, TK112... Nội dung một số tài khoản như sau: TK156 - Hàng hoá: Phản ánh số hiện có và tình hình biến động của hàng hoá. TK156 có ba tài khoản cấp hai như sau: TK1561 - Trị giá mua hàng hoá. TK1562 - Chi phí thu mua. TK1567 - Hàng hoá bất động sản. TK157 - Hàng gửi bán: Phản ánh giá trị thành phẩm, hàng hoá, lao vụ dịch vụ hoàn thành đã gửi cho khách hàng hoặc nhờ bán đại lý, ký gửi nhưng chưa được chấp nhận thanh toán. TK511- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ. Phản ánh doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp trong một kỳ kế toán của hoạt động sản xuất kinh doanh từ các giao dịch nghiệp vụ bán hàng và cung cấp dịch vụ. TK511 không có số dư cuối kỳ và được chia làm các tài khoản cấp hai: TK5111 - Doanh thu bán hàng hoá. TK5112 - Doanh thu bán thành phẩm. TK5113 - Doanh thu cung cấp dịch vụ. TK5114 - Doanh thu trợ cấp trợ giá. TK5117 – Doanh thu kinh doanh bất động sản. TK512 - Doanh thu nội bộ. Phản ánh tình hình bán hàng trong nội bộ doanh nghiệp hạch toán kinh tế độc lập (giữa các đơn vị chính với các đơn vị phụ thuộc và giữa các đơn vị phụ thuộc với nhau). Tài khoản này không có số dư cuối kỳ và được chi tiết thành ba tài khoản cấp hai: TK5121 - Doanh thu bán hàng hoá. TK5122 - Doanh thu bán các sản phẩm. TK5123 - Doanh thu cung cấp dịch vụ. TK521 - Chiết khấu thương mại. Phản ánh khoản chiết khấu thương mại mà doanh nghiệp đã giảm trừ hoặc đã thanh toán cho người mua sản phẩm, hàng hoá, dịch vụ với khối lượng lớn theo thoả thuận về chiết khấu thương mại đã ghi trong hợp đồng kinh tế mua bán hàng hoá hoặc cam kết bán hàng. Tài khoản này không có số dư cuối kỳ và được mở thành ba tài khoản cấp hai: TK5211 - Chiết khấu hàng hoá. TK5212 - Chiết khấu thành phẩm. TK5213 - Chiết khấu dịch vụ. TK531 - Hàng bán bị trả lại. Phản ánh trị giá hàng bán bị trả lại do sai qui cách, kém phẩm chất, không đúng hợp đồng và kết chuyển trị giá hàng bán bị trả lại sang TK511,TK512 để giảm doanh thu bán hàng. Tài khoản này không có số dư cuối kỳ. TK532 - Giảm giá hàng bán. Phản ánh số tiền giảm giá cho khách hàng và kết chuyển số tiền giảm giá sang TK511, TK512 để giảm doanh thu bán hàng. Tài khoản này không có số dư cuối kỳ. TK632 - Giá vốn hàng bán. Phản ánh trị giá vốn hàng hoá thành phẩm, dịch vụ đã bán trong kỳ và kết chuyển trị giá vốn hàng bán sang TK911. TK 632 không có số dư cuối kỳ. TK641 - Chi phí bán hàng. Tài khoản này dùng để tập hợp và kết chuyển các chi phí thực tế phát sinh trong quá trình tiêu thụ sản phẩm, hàng hoá, lao vụ dịch vụ. TK641 không có số dư cuối kỳ và được mở chi tiết thành bảy tài khoản cấp hai: TK6411 - Chi phí nhân viên. TK6412 - Chi phí vật liệu bao bì. TK6413 - Chi phí dụng cụ, đồ dùng. TK6414 - Chi phí khấu hao tài sản cố định. TK6415 - Chi phí bảo hành. TK6417 - Chi phí dịch vụ mua ngoài. TK6418 - Chi phí bằng tiền khác. TK642 - Chi phí quản lý doanh nghiệp. Tài khoản này dùng để tập hợp và kết chuyển các chi phí quản lý kinh doanh, quản lý hành chính và chi phí khác liên quan đến hoạt động chung của doanh nghiệp. TK642 không có số dư cuối kỳ và được mở thành tám tài khoản cấp hai: TK6421 - Chi phí nhân viên quản lý. TK6422 - Chi phí vật liệu quản lý. TK6423 - Chi phí đồ dùng văn phòng. TK6424 - Chi phí khấu hao tài sản cố định. TK6425 - Thuế, phí và lệ phí. TK6426 - Chi phí dự phòng. TK6427 - Chi phí dịch vụ mua ngoài. TK6428 - Chi phí bằng tiền khác. TK911 - Xác định kết quả kinh doanh. Tài khoản này dùng để phản ánh xác định kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh và các hoạt động khác của doanh nghiệp trong một kỳ hạch toán. TK911 không có số dư cuối kỳ. 1.3.3 Trình tự kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng TK111,112 (9) 0 0 TK111,112 TK156 TK6326 TK911 TK521,531,532,333 TK511 TK111,112 (4a) (4b) TK157 (1b) (1c) (1a) (12) TK641 TK333(1) (2) (5) TK133 TK642 (15) (16) TK3387 (3a) TK515 (3b) TK421 (14) (18a) (18b) (13) TK635 (17) (11) (3c) TK142 (7) (8) (10) (6) Sơ đồ 1.1: Trình tự kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng (trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kê khai thường xuyên) Chú ý: Trong trường hợp doanh nghiệp tính thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp thì doanh thu bán hàng là doanh thu bao gồm cả thuế GTGT (tổng giá thanh toán). Khi đó để ghi nhận doanh thu bán hàng, kế toán ghi như sau: Nợ TK111,112 Có TK511 - Tổng giá thanh toán Cuối kỳ xác định số thuế GTGT đầu ra: Nợ TK511 Có TK333(1) - Số thuế GTGT Các nghiệp vụ khác vẫn tương tự như trường hợp doanh nghiệp tính thuế theo phương pháp khấu trừ thuế. Diễn giải trình tự sơ đồ 1.1 như sau: (1a) Phản ánh trị giá vốn của hàng hoá đã tiêu thụ trong kỳ theo phương thức bán hàng trực tiếp. (1b) Khi đưa hàng đi gửi đại lý. (1c) Phản ánh trị giá vốn của hàng hoá đã tiêu thụ trong kỳ theo phương thức gửi hàng (2) Bán hàng thu tiền ngay. (3a) Bán hàng theo phương thức trả góp. (3b) Hàng kỳ kết chuyển tiền lãi bán hàng trả góp. (3c) Doanh thu hoạt động tài chính phát sinh. (4a) Các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại thực tế phát sinh. (4b) Kết chuyển các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại sang tài khoản 511 để xác định doanh thu thuần. (5) Tập hợp chi phí bán hàng phát sinh trong kỳ. (6) Tập hợp chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong kỳ. (7) Chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng cuối kỳ chờ kết chuyển. (8) Đầu kỳ sau khi có hàng tiêu thụ kết chuyển số chi phí quản lý doanh nghiệp này. (9) Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng cuối kỳ chờ kết chuyển. Đầu kỳ sau khi có hàng tiêu thụ kết chuyển số chi phí bán hàng này. (11) Tập hợp chí phí tài chính phát sinh trong kỳ. (12) Cuối kỳ kết chuyển trị giá vốn hàng tiêu thụ sang TK911. (13) Cuối kỳ kết chuyển doanh thu thuần để xác định kết quả. (14) Cuối kỳ kết chuyển doanh thu hoạt động tài chính để xác định kết quả. (15) Cuối kỳ kết chuyển chi phí bán hàng sang TK911. (16) Cuối kỳ kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp sang TK911. (17) Cuối kỳ kết chuyển chi phí hoạt động tài chính sang TK911. (18a) Kết chuyển lỗ. (18b) Kết chuyển lãi. Sơ đồ 1.2: Trình tự kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng (Trường hợp doanh nghiệp kế toán hàng tồn kho theo phương pháp kiểm kê định kỳ) TK151,156,157 TK6326 TK911 TK511 TK111,112 TK111,112 (4a) (4b) TK611 (1b) (1a) (12) TK641 TK333(1) (2) TK111,112 (5) TK133 TK642 (6) (15) (16) TK3387 (3a) TK515 (3b) TK421 (14) (18a) (18b) TK521,531,532,333 (13) (1c) (9) (10) (8) (7) (17) (11) TK635 TK142 (3c) Diễn giải trình tự kế toán sơ đồ 1.2: (1a) Đầu kỳ kết chuyển trị giá vốn hàng tồn đầu kỳ. (1b) Kết chuyển giá vốn hàng bán được tiêu thụ trong kỳ. (1c) Cuối kỳ kết chuyển trị giá vốn hàng tồn cuối kỳ. (2) Bán hàng thu tiền ngay. (3a) Bán hàng theo phương thức trả góp. (3b) Hàng kỳ kết chuyển tiền lãi bán hàng trả góp. (3c) Doanh thu hoạt động tài chính phát sinh. (4a) Các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại thực tế phát sinh. (4b) Kết chuyển các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại sang tài khoản 511 để xác định doanh thu thuần. (5) Tập hợp chi phí bán hàng phát sinh trong kỳ. (6) Tập hợp chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong kỳ. (7) Chi phí quản lý doanh nghiệp phân bổ cho hàng cuối kỳ chờ kết chuyển. (8) Đầu kỳ sau khi có hàng tiêu thụ kết chuyển số chi phí quản lý doanh nghiệp này. (9) Chi phí bán hàng phân bổ cho hàng cuối kỳ chờ kết chuyển. (10) Đầu kỳ sau khi có hàng tiêu thụ kết chuyển số chi phí bán hàng này. (11) Tập hợp chí phí tài chính phát sinh trong kỳ. (12) Cuối kỳ kết chuyển trị giá vốn hàng tiêu thụ sang TK911. (13) Cuối kỳ kết chuyển doanh thu thuần để xác định kết quả. (14) Cuối kỳ kết chuyển doanh thu hoạt động tài chính để xác định kết quả. (15) Cuối kỳ kết chuyển chi phí bán hàng sang TK911. (16) Cuối kỳ kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp sang TK911. (17) Cuối kỳ kết chuyển chi phí hoạt động tài chính sang TK911. (18a) Kết chuyển lỗ. (18b) Kết chuyển lãi. 4) Hệ thống sổ kế toán và báo cáo kế toán áp dụng trong kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng Mỗi hình thức kế toán khác nhau thì hệ thống sổ kế toán sẽ khác nhau tuỳ đặc điểm kinh doanh và điều kiện của mình mà doanh nghiệp có thể áp dụng một trong các hình thức kế toán sau: Hình thức Nhật ký chứng từ. Hình thức Nhật ký chung. Hình thức Nhật ký sổ cái. Hình thức Chứng từ ghi sổ. Với hình thức nhật ký chung, kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng sử dụng những sổ kế toán sau: Sổ chi tiết các TK511, TK512, TK131, TK911... Sổ cái các TK511, TK512, TK632, TK911... Sổ Nhật ký chung Sổ Nhật ký đặc biệt Các báo cáo tài chính như: Báo cáo kết quả kinh doanh, bảng cân đối kế toán. Chương 2: Thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Nhà Xuất Bản Âm Nhạc I)Đặc điểm chung: 1) Quá trình hình thành và phát triển của Nhà Xuất Bản Âm Nhạc: - Tên đơn vị : Nhà Xuất Bản Âm Nhạc - Tên giao dịch quốc tế : DIHAVINA a) Ngày thành lập Nhà Xuất Bản Âm Nhạc. Ngày 24- 07- 1957 theo Nghị định số: 47\VH-NĐ do Bộ trưởng Bộ Văn Hóa Hoàng Minh Giám ký. Thành lập Nhà Xuất Bản Mỹ Thuật và Âm Nhạc (Tiền thân của Nhà Xuất Bản Âm Nhạc ngày nay ). b) Trụ sở tại 61 Lý Thái Tổ – Hà Nội. Điện thoại 8256286 Sè Fax 9360630. + Năm 1959 Bộ Văn Hóa quyết định tách ra làm 2 Nhà Xuất Bản - Nhà Xuất Bản Âm Nhạc. - Nhà Xuất Bản Mỹ Thuật. + Ngày 15-02-1962 theo quyết định số : 836/VH- QĐ hợp nhất ba Nhà xuất bản Văn hóa Nghệ thuật, Âm nhạc , Mỹ thuật thành Nhà Xuất Bản Văn Hóa Nghệ Thuật. + Ngày 3-02-1966 quyết định số : 09/VH- QĐ của Bộ Văn Hóa đởi tên Nhà Xuất bản Văn hóa Nghệ thuật thành Nhà xuất bản Mỹ thuật - Âm nhạc. + Ngày 28-09-1970 theo quyết định số 76/VH-QĐ của Bộ Văn Hóa đổi tên lại là Nhà xuất bản Văn hóa Nghệ Thuật. + Ngày 15-06-1971 theo quyết định số 76/VH-QĐ của Bộ Văn Hóa đổi tên lại là Nhà xuất bản Văn hóa thuộc Bộ Văn Hóa. + Ngày 12-02-1974 theo quyết định so 83/VH-QĐ của Bộ Văn Hóa thành lập Phòng nghiên cứu sản xuất đĩa hát thuộc Nhà xuất bản Văn Hóa (Tiền thân của DIHAVINA). + Ngày 31-08-1978 theo quyết định số : 15/VHTT của Bộ Văn Hóa Thông tin hợp nhất ba nhà xuất bản : Nhà xuất bản Văn hóa, Văn hóa Dân tộc và phổ thông. Vẵn lấy tên là Nhà xuất bản Văn Hóa. + Ngày 23-09-1978 theo quyết định số : 163 VHTT-QĐ của Bộ Văn Hóa Thông tin, phòng nghiên cứu sản xuất đĩa hát thành Xưởng Đĩa hát và Băng nhạc thuộc NHà Xuất Bản Văn Hóa. + Ngày 02-11-1979 theo quyết định số : 161VHTT-QĐ của Bộ Văn Hóa Thông tinchuyển thành Xí nghiệp Đĩa và Băng âm thanh thuộc Công ty sản xuất và cung ứng Vật phẩm Văn Hóa và Thông tin (DIHAVINA). + Ngày 10-10-1986 theo quyết định số : 256 VH-QĐ của Bộ Văn Hóa hợp nhất Xí nghiệp Đĩa và Băng âm thanh và Ban biên tập âm nhạc Nhà xuất bản Văn hóa thành Nhà xuất bản Âm nhạc và Đĩa hát, tên giao dịch là DIHAVINA trực thuộc Bộ Văn Hóa. + Ngày 22-06-1993 theo quyết định số : 784 VH-QĐ của Bộ Văn Hóa Thông tin thành Nhà Xuất Bản Âm Nhạc. + Ngày 06-07-1995 theo quyết định số : 2343 TC-QĐ của Bộ Văn Hóa Thông tin hợp nhất Nhà xuất bản Âm nhạc và Công ty Video Việt Nam thành Nhà Xuất Bản Âm Nhạc. Tên giao dịch quốc tế DIHAVINA. Căn cứ vào định hướng và kế hoạc của Bộ Văn Hóa Thông Tin. Xây dựng và tổ chức thực hiện kế hoạc dài hạn và hàng năm về các loại xuất bản phẩm âm nhạc của Nhà Xuất Bản Âm Nhạc. Nhiệm vụ của Nhà Xuất Bản : + Biên tập và xuất bản : Các sản phẩm in trên giấy, nhạc nốt tờ roi, tập ca khúc, nhạc không lời, dân ca các dân tộc Việt Nam và nước ngoài. + Các loại sách âm nhạc: Nhạc lý, kỹ thuật thanh nhạc, nhạc khí, các công trình nghiên cứu âm nhạc, lịch sử âm nhạc, sách phổ thông âm nhạc, giáo trình âm nhạc ...các văn hóa phẩm âm nhạc. + Sản xuất(bản gốc và in nhân bản Audio,Video,CD, VCD và các phim nhựa) Các chương trình nghệ thuật, âm nhạ, phim truyện, chương trình tuyên truyền thông tin ngoại ngữ phục vụ trong nước nhất là miền núi, biên giới, hải đảo và xuất khẩu. + Làm chươn trình gốc, sản xuất và kinh doanh các loại đĩa (băng) âm thanh, đĩa(băng) hình. + Tổ chức các dịch vụ nghệ thuật và dịch vụ kỹ thuật trong nước và nước ngoài về: nhạc in, thu thanh, thu hình, Audio và Video VCD + Được liên doanh, liên kết với các tổ chức và cá nhân trong và ngoài nước nhằm nâng cao chất lượng sản phẩm cũng như tiêu thụ sản phẩm của Nhà xuất bản. + Tổ chức kinh doanh các loại thiết bị âm thanh, ánh sáng nhạc cụ phục vụ biểu diễn nghệ thuật các loại thiết bị nghe nhìn. 2) Đặc điểm tổ chức sản xuất kinh doanh: Phòng biên tập băng đĩa: Có nhiệm vụ chọn lọc sắp xếp các chương trình tuyển lưah các giọng ca ca sỹ để thu thanh. Sau đó cắt dựng thành băng gốc. Phân xưởng sản xuất băng đĩa: được chia làm 3 bộ phận: + Bộ phận cắt băng: Có nhiệm vụ cắt băng theo độ dài của từng gốc,bảo đảm không thừa không thiếu. + Bộ phận in băng : Có nhiệm vụ in các chương trình từ băng gốc sang các băng do bộ phận cát băng chuyển sang. + Bộ phận in đĩa: Có nhiệm vụ in từ đĩa gốc sang. Ban biên tập sách nhạc: Có nhiệm vụ lựa chọn sắp xếp các bản nhạc phù hợp với giấy mực, ảnh bìa để tạo ra một quyển sách hoàn chỉnh. Vì ban biên tập sách nhạc là một bộ phận của Nhà xuất bản nên không có bộ phận in ấn, do đó phải đi thuê ngoài. Các phân xưởng này đều dưới sự lãnh đạo của Ban Giám Đốc thông qua các trưởng phó phòng ban. Loại hình sản xuất của Nhà xuất bản la sản xuất liên tục, hàng loạt . Quy mô sản xuất của Nhà Xuất Bản Âm Nhạc thuộc loại vừa , các sản phẩm tạo ra nhằm đáp ứng riêng nhu cầu thị hiếu âm nhạc lành mạnh, mang tính nghệ thuật cao, đậm đà bản sắc dân tộc của nền văn hóa truyền thống. 3) Đặc điểm tổ chức quản lý : Bộ máy quản lý của Nhà xuất bản Âm nhạc được tổ chức theo kiểu gọn nhẹ, đảm bảo sẵn sàng xuất bản có hiệu quả và quản lý tốt nhất. Nhà xuất bản Âm nhạc thực hiện chế độ một thủ trưởng, đứng đầu là Giám đốc. Giám đốc là người có quyền lực cao nhất, chịu mọi trách nhiệm với Nhà nước với tập thể CBCNV Nhà xuất bản. Phó giám đốc, kế toán trưởng có nhiệm vụ giúp việc cho Giám đốc. Chức năng của từng phòng ban: Phòng Tổ chức hành chính: Tham mưu giúp việc cho Giám đốc về các vấn đề quản lý hồ sơ và nhân sự của Nhà xuất bản, văn thư, y tế, quản trị đời sống, hội nghị, tiếp khách, định mức lao động tiền lương. Phong kế hoạch cung tiêu co nhiệm vụ cung ứng vật tư, ký kết hợp đồng kinh tế, làm thủ tục thanh toán các hợp đồng kinh tế Viết lệnh sản xuất và theo dõi thành phẩm của Nhà xuất bản. Lập kế hoạc dài hạn hàng năm của Nhà xuất bản. Phòng kinh doanh có nhiệm vụ bán buôn, bán lẻ và giới thiệu các xuất bản phẩm của Nhà xuất bản Sơ đồ cơ cấu bộ máy tổ chức Nhà Xuất Bản Âm Nhạc : Ban Giám Đốc Phòng thu thanh Ban biên tập băng đĩa-nhạc Tổ chức hành chính Bộ phận cắt băng Phòng Kế hoạch sản xuất Phòng kinh doanh Phòng tài chính kế toán Ban biên tập nhạc Phân xưởng sản xuất Bộ phận in đĩa Bộ phận in băng 4. Đặc điểm tổ chức công tác kế toán Hình thức tổ chức bộ máy kế toán: Theo hình thức kế toán tập trung Các văn phòng đại diện do có quy mô nhỏ nên chỉ thực hiện hạch toán ban đầu theo chế độ báo sổ, toàn bộ khối lượng công việc kế toán được thực hiện ở phòng kế toán của Nhà xuất bản. Sơ đồ cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán : Kế toán trưởng Kế toán tiền mặt, tiền gửi Ngân hàng Kế toán thanh toán, công nợ Kế toán tổng hợp 4.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán: + Kế toán trưởng: Theo dõi chi tiết việc bán hàng và cấp, phát hoá đơn: Phụ trách quản lý chung công việc kế toán của phòng và trực tiếp làm công tác tài chính. + Kế toán tiền mặt, tiền gửi ngân hàng kiêm kiểm kª,thñ quỹ kiêm kế toán tiền lương. + Kế toán thanh toán công nợ và các dịch vụ khác. + Kế toán tổng hợp làm các loại báo cao tài chính,quyết toán thuế GTGT. 4.2 Hình thức kế toán áp dụng: Hình thức nhật ký chung Hình thức Nhật ký chung Chứng từ gốc Sổ, thẻ kế toán chi tiết Sổ nhật ký chung Sổ nhật ký đặc biệt Sổ cái Bảng cân đối số phát sinh Báo cáo Tài chính Bảng tổng hợp chi tiết Ghi chú: Ghi hàng ngày Ghi cuối tháng hoặc định kỳ Quan hệ đối chiếu Hệ thống sổ sách kế toán đã được thiết kế và định sẵn, đảm bảo thực hiện theo đúng chế độ kế toán hiện hành 4.3 Danh mục Tài khoản sử dụng: Hệ thống tài khoản sử dụng: TK154, 632, 131, 641, 511, 333, 911… và mở chi tiết cho từng Chi nhánh đại điện của Nhà xuất bản. II) Thực trạng công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại đơn vị : 1) Đặc điểm hoạt động bán hàng và xác định kết quả bán hàng: Hiện nay Nhà xuất bản dùng phương thức bán hàng chủ yếu là: Bán hàng theo phương thức bán hàng trực tiếp, cụ thể là: bán trực tiếp cho người mua thông qua phòng kinh doanh hoặc qua các siêu thị trên toàn quốc, khách hàng thanh toán bằng tiền ngay. Để đẩy mạnh tiêu thụ sản phẩm đồng thời cũng để phù hợp với khả năng thanh toán của mọi khách hàng, Nhà xuất bản đã đa dạng hoá các phương thức thanh toán để tạo điều kiện thuận lợi nhất cho khách hàng. Các phương thức bán hàng chủ yếu của Nhà xuất bản là: bán hàng thu tiền ngay và bán hàng cho các siêu thị trả tiền theo từng đợt hàng. Bán hàng thu tiền ngay áp dụng đối với trường hợp bán trực tiếp. Tiền thu được có thể là tiền mặt, tiền gửi ngân hàng... Bán hàng trả tiền theo từng đợt hàng là áp dụng đối với khách hàng có quan hệ thường xuyên và có độ tin cậy ở Nhà xuất bản, chủ yếu áp dụng với các đại lý, siêu thị. Khi nhận được hàng, khách hàng chưa trả hoặc trả một phần tiền hàng và ghi nợ. 2) Các đối tượng quản lý liên quan đến phần hành kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng. Các đối tượng quản lý liên quan đến phần hành này tại Nhà xuất bản gồm: Danh mục chứng từ gồm: hoá đơn GTGT, phiếu thu, giấy báo có... Danh mục tài khoản: TK131 (Phải thu của khách hàng), TK511 (Doanh thu bán hàng), TK632 (Giá vốn hàng hoá), TK 641 (Chi phí bán hàng), TK642 (Chi phí quản lý doanh nghiệp), TK911 (Xác định kết quả kinh doanh). Danh mục vật tư, hàng hoá: Danh mục này quản lý cả vật tư, thiết bị, hàng hoá của Nhà xuất bản. Danh mục khách hàng: Danh mục này quản lý danh sách khách hàng của Nhà xuất bản. 3) Kế toán doanh thu bán hàng Chứng từ sử dụng: Chứng từ gốc chủ yếu được sử dụng trong kế toán doanh thu tiêu thụ là hoá đơn GTGT, phiếu thu, giấy báo có của ngân hàng... Hoá đơn GTGT: Nhà xuất bản là doanh nghiệp chuyên kinh doanh băng đĩa nhạc nên không thuộc đối tượng chịu thuế giá trị gia tăng, nhưng chứng từ gốc được sử dụng trong phần hành kế toán này vẫn là hoá đơn GTGT. Hoá đơn được sử dụng làm căn cứ để lập bảng kê định khoản kế toán bán hàng và các sổ kế toán liên quan, thanh toán tiền mua hàng và ghi sổ kế toán liên quan. Hoá đơn GTGT do kế toán doanh thu lập và chia thành ba liên: một liên là khách hàng giữ, một liên phòng kế toán giữ, liên còn lại được lưu giữ tại quyển gốc. Phiếu thu: Được lập khi khách hàng thanh toán bằng tiền mặt. Phiếu thu được chia làm hai liên: một liên giao cho khách hàng giữ, liên còn lại lưu tại phòng kế toán. Giấy báo có của Ngân hàng: Khi người mua chuyển tiền hàng qua tài khoản tiền gửi ngân hàng, công ty sẽ nhận được giấy báo có của Ngân hàng. Tài khoản sử dụng: Để phản ánh doanh thu bán hàng kế toán sử dụng các tài khoản sau: TK5111 - Doanh thu bán hàng Trong đó: TK51111 - Doanh thu bán hàng của Nhµ xuÊt b¶n tại Hà Nội TK51112 - Doanh thu bán hàng của Chi nh¸nh Hồ Chí Minh TK51113 - Doanh thu bán hàng của Chi nh¸nh Buôn Mê Thuột TK51114 - Doanh thu bán hàng của Chi nh¸nh Đà Nẵng TK131 - Phải thu của khách hàng Trong đó: TK1311 - Phải thu của khách hàng của Nhµ xuÊt b¶n tại Hà Nội TK1312 - Phải thu của khách hàng của Chi nh¸nh Hồ Chí Minh TK1313 - Phải thu của khách hàng của Chi nh¸nh Buôn Mê Thuột TK1314 - Phải thu của khách hàng của Chi nh¸nh Đà Nẵng và một số tài khoản liên quan khác như: TK111, TK112... Biểu số 2.6: Mẫu hoá đơn bán hàng được sử dụng trong kế toán bán hàng Mẫu số: 01GTKT-LL GP/2004B 0094436 HOÁ ĐƠN GIÁ TRỊ GIA TĂNG Ngày 12 tháng 02 năm 2008 Họ tên người mua hàng: Nguyễn Anh Thư................................................... Tên đơn vị: Công ty TNHH Ph­¬ng Nam........................................ Địa chỉ: 66 - Hồng Bàng - Hải Phòng.................................................... Số tài khoản:……………………………………………………………… Hình thức thanh toán: Tiền mặt….……………….. MS: 0100120833 STT Tên hàng hoá dich vụ Đơn vị tính Số lượng Đơn giá Thành tiền A B C 1 2 3 = 1 x 2 1. Đĩa CD tuyển chọn tiếng hát Thanh Thanh Hiền 434 30.000 13.020.000 Cộng tiền hàng 13.020.000 Tổng cộng tiền thanh toán: 13.020.000 Số tiền viết bằng chữ: Mười ba triệu kh«ng tr¨m hai m­¬i ngµn đồng chẵn……………………………….. Người mua hàng Người bán hàng Thủ trưởng đơn vị Khái quát trình tự ghi sổ quá trình bán hàng tại Nhà xuất bản : Căn cứ vào bảng giá cố định và hợp đồng kinh tế đã ký với người mua khi nhận được phiếu báo giá của phòng kinh doanh chuyển sang, kế toán doanh thu kiểm tra giá bán hoặc theo hợp đồng xem có đúng không. Nếu đúng thì phòng Tài chính kế toán xuất hoá đơn GTGT cho khách hàng. Nếu thấy giá sai thì phải điều chỉnh lại cho đúng. Hàng ngày sau khi phát sinh nghiệp vụ bán hàng sẽ được ghi trực tiếp vào hoá đơn GTGT. Sau khi viết hoá đơn xong và khách hàng ký vào cả ba liên thì giao liên 2 cho khách hàng để khách hàng giữ. Hai liên do phòng kế toán giữ và là cơ sở căn cứ để cập nhật vào sổ.  Biểu số 2.7: Sổ chi tiết tài khoản 51111 SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN 51111 DOANH THU BÁN HÀNG CỦA Nhà xuất bản TẠI HÀ NỘI Quý I năm 2008 Thứ tự Chứng từ Diễn giải TK ĐƯ Số tiền Ngày Số Nợ Có Phát sinh trong kỳ 1 03/01 0089870 Đĩa CD tuyển chọn tiếng hát Thanh Thanh Hiền:Hông Bàng ;Hải Phòng 1111 13.020.000 2 03/01 0089871 Đĩa VCD Tổ quốc đời đời nhớ ơn người : Audio Hồ Gươm 1121 9.350.000 3 06/01 0089872 Đĩa CD ghita hòa tấu: Cửa hàng 42 Hàng Bài. 1111 300.000 4 10/01 0089873 VCD Chầu văn: Đại lý 549 Đại Cồ Việt 1311 9.350.000 …. ….. ….. …… … … … 36 12/02 0094436 VCD Bé vẽ ông mặt trời : Công ty TNHH TM Thành Nam 1311 13.000.000 … …… ……. …………. …. …. ….. 76 25/03 0094456 CD Chat với Moza: Cửa hàng Thế giới nhạc 1311 9.350.000 77 31/03 Kết chuyển doanh thu thuần 9111 969.750.000 Cộng phát sinh cuối kỳ 969.770.000 969.770.000 Số dư cuối kỳ Ngày...tháng….năm Người lập biểu Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị Biểu số 2.8: Sổ cái TK 51111 SỔ CÁI TÀI KHOẢN 51111 DOANH THU BÁN HÀNG CỦA Nhµ xuÊt b¶n TẠI HÀ NỘI Quý I năm 2008 Thứ tự Diễn giải TK đối ứng Ghi Nợ Ghi Có Số dư đầu kỳ Phát sinh trong kỳ 1 1311 265.150.000 2 1111 128.620.000 3 1121 576.000.000 4 9111 969.770.000 Tổng cộng phát sinh trong kỳ 969.770.000 969.770.000 Số dư cuối kỳ Ngày…tháng…năm 200 Người lập biểu Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị 4)Kế toán khoản giảm trừ doanh thu bán hàng Do đặc thù sản phẩm của Nhà xuất bản là các đĩa nhạc nên các khoản giảm trừ doanh thu là rất hiếm xảy ra vì giá bán sản phẩm đó đã được niêm yết trên toàn quốc. 5)Kế toán thanh toán với khách hàng. Trong vấn đề tiêu thụ sản phẩm, bên cạnh việc theo dõi doanh thu bán hàng, các khoản giảm trừ doanh thu thì việc theo dõi các khoản phải thu của khách hàng là rất quan trọng. Có khách hàng thì công ty mới tiêu thụ được sản phẩm tuy nhiên không phải khách hàng nào cũng chấp nhận thanh toán ngay. Do vậy, kế toán cũng phải theo dõi và đôn đốc công nợ phải thu. Chứng từ sử dụng: Căn cứ để kế toán ghi sổ phải thu của khách hàng là: : Hoá đơn GTGT Phiếu thu: Được lập khi khách hàng trả nợ bằng tiền mặt Giấy báo có của Ngân hàng: Được lập khi khách hàng trả nợ bằng chuyển khoản hoặc bằng séc. Tài khoản kế toán Tài khoản mà kế toán nhµ xuÊt b¶n sử dụng để theo dõi tình hình thanh toán với khách hàng là TK 131 - Phải thu của khách hàng và mở chi tiết đối với từng văn phòng đại diện của Nhà xuất bản. Tài khoản này phản ánh số hiện có và tình hình biến động của các khoản phải thu của khách hàng. TK131 - Phải thu của khách hàng Trong đó: TK1311 - Phải thu của khách hàng của Nhà xuất bản tại Hà Nội TK1312 - Phải thu của khách hàng của Chi nhánh Hồ Chí Minh TK1313 - Phải thu của khách hàng của Chi nhánh Buôn Mê Thuột TK1314 - Phải thu của khách hàng của Chi nhánh Đà Nẵng Ngoài ra kế toán cũng sử dụng một số tài khoản khác như: TK5111 - Doanh thu bán hàng, TK 111 - Tiền mặt, TK112 - Tiền gửi ngân hàng… Sổ kế toán Để theo dõi chi tiết tới từng khách hàng trong việc thanh toán tiền hàng, kế toán theo dõi trên sổ công nợ khách hàng tài khoản 131. Đồng thời để phản ánh tổng hợp hình hình công nợ kế toán sử dụng sổ cái tài khoản 131 Quy trình thanh toán: Khi khách hàng thanh toán bằng tiền mặt, kế toán sẽ lập phiếu thu trong Quản lý quỹ\ Phiếu thu Biểu số 2.9 TRÍCH SỔ CHI TIẾT CÔNG NỢ PHẢI THU Quý I năm 2008 Chứng từ Diễn giải TK đối ứng Nợ Có Ngày Số Số dư đầu kỳ Phát sinh trong kỳ 2/01 0089873 Đại lý 549 Đại Cồ Việt 51111 9.350.000 3/01 0089880 Văn phòng UBND tỉnh An Giang 51111 9.350.000 4/01 PT00001 Công ty TNHH Thiên Thái 11211 13.000.000 …. ……. …………. …… ….. …. 12/02 0094436 VCD Bé vẽ ông mặt trời : Cụng ty TNHH TM Thành Nam 51111 13.000.000 ….. …… ………. …… ….. ….. 25/02 0094456 Cửa hàng Thế giới nhạc 51111 9.350.000 ….. ….. ……. …. …. …. 31/03 PT00125 Công ty TNHH TM Thành Nam 11111 13.000.000 Cộng phát sinh cuối kỳ 265.150.000 186.100.000 Số dư cuối kỳ 79.050.000 Sổ chi tiết công nợ phải thu là sổ chi tiết để theo dõi chi tiết tình hình thanh toán của khách hàng. Sổ này được theo dõi theo số dư đầu kỳ, số phát sinh nợ, số phát sinh có, số dư cuối kỳ. Biểu số 2.10 SỔ CÁI TÀI KHOẢN 1311 PHẢI THU CỦA KHÁCH HÀNG CỦA Nhà xuất bản TẠI HÀ NỘI Quý I năm 2008 Thứ tự Diễn giải TK đối ứng Ghi Nợ Ghi Có Số dư đầu kỳ Phát sinh trong kỳ 1 51111 265.150.000 2 11111 57.500.000 3 11211 128.600.000 Tổng cộng phát sinh trong kỳ 265.150.000 186.100.000 Số dư cuối kỳ 79.050.000 6) Kế toán giá vốn hàng bán Nhà xuất bản Âm nhạc là doanh nghiệp chuyên sản xuất và thiết kế đĩa nhạc, để tập hợp giá vốn của hàng bán ra kế toán thực hiện tập hợp toàn bộ chi phí phát sinh như chi phí tiền lương cho nhân viên phòng phần mềm và các chi phí khác phục vụ cho việc sản xuất và cung cấp dịch vụ băng đĩa Chứng từ sử dụng: Trong quá trình tính trị giá vốn kế toán sử dụng các loại chứng từ như: Phiếu nhập, phiếu xuất, phiếu thu, phiếu chi, hoá đơn GTGT... Tài khoản sử dụng: Tại Nhà xuất bản, để phản ánh trị giá vốn hàng bán kế toán sử dụng các tài khoản sau: TK632 – Giá vốn hàng bán Trong đó: TK 6321 – Giá vốn hàng bán của Nhà xuất bản tại Hà Nội TK 6322 – Giá vốn hàng bán của Chi nhánh TP Hồ Chí Minh TK 6323 - Giá vốn hàng bán của Chi nhánh Buôn Ma Thuột TK 6324 – Giá vốn hàng bán của Chi nhánh Đà Nẵng TK154 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Trong đó: TK1541 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang của Nhà xuất bản tại Hà Nội TK1542 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Chi nhánh TP Hồ Chí Minh TK1543 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Chi nhánh Buôn Ma Thuột TK1544 – Chi phí sản xuất kinh doanh dở dang Chi nhánh Đà Nẵng Ngoài ra kế toán cũng sử dụng một số tài khoản khác như TK 152,153, 9111,… Sổ kế toán sử dụng Để theo dõi trị giá vốn của hàng bán, kế toán sử dụng Sổ chi tiết TK 6321 và Sổ cái TK 6321. Quy trình nhập liệu kế toán giá vốn hàng bán Để phù hợp với tính chất đặc thù của công việc sản xuất băng đĩa, kế toán đã tập hợp toàn bộ các chi phí liên quan vào TK 1541, sau đó thực hiện kết chuyển vào TK 6321 không qua TK 155. kế toán lập bút toán kết chuyển từ TK 1541 sang TK 6321.Cuối kỳ kế toán, sau khi tập hợp các chi phí vào TK 1541 kế toán kết chuyển các chi phí từ TK 1541 sang TK 6321. Biểu số 2.12: Sổ cái tài khoản 6321 SỔ CÁI TÀI KHOẢN 6321 GIÁ VỐN HÀNG BÁN CỦA NHà XUấT BảN TẠI HÀ NỘI Quý I năm 2008 Thứ tự Diễn giải TK đối ứng Ghi Nợ Ghi Có Số dư đầu kỳ Phát sinh trong kỳ 1 1541 215.618.710 2 91111 215.618.710 Tổng cộng phát sinh trong kỳ 215.618.710 215.618.710 Số dư cuối kỳ 7)Kế toán chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp Kế toán chi phí bán hàng Chi phí bán hàng là tất cả các chi phí phát sinh trong quá trình bán hàng và các chi phí khác phục vụ cho việc tiêu thụ thành phẩm được thuận tiện và nhanh chóng. Chi phí bán hàng của Nhà xuất bản gồm: Chi phí tiền lương cho nhân viên phòng kinh doanh và phòng tư vấn Chi phí BHXH, BHYT, KPCĐ Chi phí công cụ, dụng cụ, bao bì. Chi phí khấu hao, sửa chữa TSCĐ Chi phí công tác Chi phí dịch vụ mua ngoài Chi phí hội nghị khách hàng, quảng cáo… Thông thường ở Nhà xuất bản, chi phí bán hàng chỉ liên quan đến kỳ sản xuất kinh doanh nên chi phí bán hàng tập hợp cho toàn bộ hàng bán ra trong kỳ. Chứng từ sử dụng Các chứng từ liên quan đến chi phí bán hàng như phiếu chi, giấy báo có từ ngân hàng, hoá đơn mua hàng, các chứng từ tiền lương và trích khấu hao TSCĐ liên quan đến việc bán hàng… Tài khoản sử dụng Để phản ánh chi phí bán hàng tại Nhà xuất bản kế toán sử dụng các khoản sau: TK 641 - Chi phí bán hàng Trong đó: TK 641HN - Chi phí bán hàng của Nhà xuất bản tại Hà Nội TK 641HCM - Chi phí bán hàng của Chi nhánh TP Hồ Chí Minh TK 641BMT - Chi phí bán hàng của Chi nhánh Buôn Mê Thuột TK 641ĐN - Chi phí bán hàng của Chi nhánh Đà Nẵng Trình tự kế toán Trong quá trình tập hợp chi phí bán hàng phát sinh trong tháng, kế toán sẽ nhập các chứng từ liên quan như: Phiếu chi, giấy báo có từ Ngân hàng, hoá đơn mua hàng, chứng từ tiền lương và trích khấu hao TSCĐ liên quan đến việc bán hàng, kết chuyển vào các sổ sau: Sổ chi tiết TK 641, Sổ cái tài khoản 641… Biểu số 2.22. Sổ chi tiết tài khoản 641 SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN 641HN CHI PHÍ BÁN HÀNG CỦA Nhà xuất bản TẠI HÀ NỘI Quý I năm 2008 Thứ tự Chứng từ Diễn giải TK ĐƯ Số tiền Ngày Số Nợ Có Phát sinh trong kỳ 1 02/01 OC00123 Chi phí tiếp khách 1111 1.250.160 2 03/01 OC00124 Chi phí in bao bì sản phẩm 1121 4.518.000 3 05/01 OC00125 Thường quyết toán tạm ứng chi phí tổ chức hội thảo 1411 540.000 ….. ………. …….. ……………. …….. ……. …….. 23 28/03 OC00146 Chi phí tiền lương cho nhân viên kinh doanh 334 42.930.255 24 28/03 OC00147 Chi phí tiền lương cho nhân viên tư vấn 334 10.230.152 25 31/03 OC00148 Khấu hao TSCĐ phục vụ bán hàng 214 20.300.000 26 31/03 OC00149 Kết chuyển chi phí bán hàng của Nhà xuất bản tại Hà Nội 91111 219.768.567 Cộng phát sinh trong kỳ 219.768.567 219.768.567 Số dư cuối kỳ Biểu số 2.23: Sổ cái tài khoản 641 SỔ CÁI TÀI KHOẢN 641HN Quý I năm 2008 Thứ tự Diễn giải TK đối ứng Ghi Nợ Ghi Có Số dư đầu kỳ Phát sinh trong kỳ 1 1111 13.475.190 2 1121 14.532.156 3 1411 15.000.000 4 214 20.300.000 5 334 156.481.221 6 91111 219.768.567 Tổng cộng phát sinh trong kỳ 219.788.567 219.788.567 Số dư cuối kỳ 8). Kế toán chi phí quản lý doanh nghiệp. Chi phí quản lý doanh nghiệp là tất cả các chi phí phát sinh trong quá trình quản lý doanh nghiệp. Chi phí quản lý doanh nghiệp của Nhà xuất bản gồm: Chi phí tiền lương cho ban giám đốc, phòng kế toán, phòng Đối ngoại Chi phí BHXH, BHYT, KPCĐ Chi phí khấu hao, sửa chữa TSCĐ Chi phí công tác Chi phí dịch vụ mua ngoài… Thông thường ở Nhà xuất bản, chi phí quản lý doanh nghiệp chỉ liên quan đến kỳ sản xuất kinh doanh nên chi phí quản lý sẽ tập hợp cho toàn bộ hàng bán ra trong kỳ. Chứng từ sử dụng Các chứng từ liên quan đến chi phí bán hàng như Phiếu chi, Giấy báo có của Ngân hàng, hoá đơn mua hàng, các chứng từ tiền lương và trích khấu hao TSCĐ liên quan đến việc quản lý… Tài khoản sử dụng Để phản ánh chi phí quản lý doanh nghiệp tại Nhà xuất bản kế toán sử dụng các khoản sau: TK 642 – Chi phí quản lý doanh nghiệp Trong đó: TK 642HN - Chi phí quản lý doanh nghiệp của Nhà xuất bản tại Hà Nội TK 642HCM - Chi phí quản lý doanh nghiệp của Chi nhánh TP Hồ Chí Minh TK 642BMT - Chi phí quản lý doanh nghiệp của Chi nhánh Buôn Mê Thuột TK 642ĐN - Chi phí quản lý doanh nghiệp của Chi nhánh Đà Nẵng Trình tự kế toán Trong quá trình tập hợp chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong tháng, kế toán sẽ nhập các chứng từ liên quan như: Phiếu chi, Giấy báo có từ Ngân hàng, Hoá đơn mua hàng, các chứng từ tiền lương và trích khấu hao TSCĐ liên quan đến việc quản lý, kết chuyển vào các sổ sau: Sổ chi tiết TK 642, Sổ cáí tài khoản 642 Biểu số 2.25. Sổ chi tiết tài khoản 642 SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN 642HN CHI PHÍ QUẢN LÝ NHÀ XUẤT BẢN TẠI HÀ NỘI Quý I năm 2008 Thứ tự Chứng từ Diễn giải TK ĐƯ Số tiền Ngày Số Nợ Có Phát sinh trong kỳ 1 05/01 OD00123 Chi phí tiếp khách 1111 1.850.000 2 13/01 OD00124 Chi phi xăng xe đi lại 1111 6.618.000 3 12/02 OD00125 Chi phí điện thoại 1111 5.200.000 ….. ………. …….. ……………. …….. ……. …….. 10 28/03 OD00147 Chi phí tiền lương của ban giám đốc 334 35.230.100 11 31/03 OD00148 Khấu hao TSCĐ phục vụ quản lý 214 10.850.000 12 31/03 OD00149 Kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp 91111 150.256.000 Cộng phát sinh trong kỳ 150.256.000 150.256.000 Số dư cuối kỳ  Biểu số 2.26: Sổ cái tài khoản 642 SỔ CÁI TÀI KHOẢN 642HN CHI PHÍ QUẢN LÝ CỦA NHÀ XUẤT BẢN TẠI HÀ NỘI Quý I năm 2008 Thứ tự Diễn giải TK đối ứng Ghi Nợ Ghi Có Số dư đầu kỳ Phát sinh trong kỳ 1 1111 30.033.700 2 1121 14.532.000 4 214 10.850.000 5 344 105.690.300 6 91111 150.256.000 Tổng cộng phát sinh trong kỳ 150.256.000 150.256.000 Số dư cuối kỳ Kế toán xác định kết quả bán hàng. Mục đích của mọi quá trình sản xuất là lợi nhận, đó là mục tiêu của mọi doanh nghiệp trong quá trình phát triển, là căn cứ để xác định kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh trong kỳ của doanh nghiệp đó. Công tác hạch toán nhằm xác định xem doanh nghiệp hoạt động lãi hay lỗ, lợi nhuận được bao nhiêu. Đối với sản xuất kinh doanh, việc hạch toán thành phẩm và tiêu thụ thành phẩm là giai đoạn cuối cùng của sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp. Việc hạch toán kết qủa kinh doanh là khâu quan trọng nhất, và nó cho thấy thành quả lao động của doanh nghiệp, từ các bộ phận sản xuất trực tiếp đến các phòng ban chức năng trong đó có một phần quan trọng của bộ máy kế toán. Kết quả hoạt động kinh doanh là biểu hiện số tiền lãi hay lỗ từ các loại hoạt động của doanh nghiệp trong một thời kỳ nhất định. Tại Nhà xuất bản, việc xác định kết quả tiêu thụ được thực hiện vào cuối mỗi quý theo công thức sau: Kết quả bán hàng = Doanh thu thuần - Giá vốn hàng bán - CPBH + CPQLDN tính cho hàng bán ra trong kỳ Trong đó: Doanh thu thuần = Doanh thu tiêu thụ - Các khoản giảm trừ DT Trong đó các khoản giảm trừ doanh thu không phát sinh. Chứng từ sử dụng: Các phiếu kế toán liên quan Tài khoản sử dụng: Kế toán sử dụng TK 911 – Xác định kết quả kinh doanh Trong đó: TK 9111: Xác định kết quả kinh doanh của Nhà xuất bản tại Hà Nội TK 9112: Xác định kết quả kinh doanh của Chi nhánh TP Hồ Chí Minh TK 9113: Xác định kết quả kinh doanh của Chi nhánh Buôn Mê Thuột. TK 9114: Xác định kết quả kinh doanh của Chi nhánh Đà Nẵng Trình tự kế toán Căn cứ vào sổ cái tài khoản 5111, 6321, 641HN, 642HN để lấy số liệu kết chuyển sang tài khoản 9111. Kết chuyển doanh thu bán hàng Nợ TK 5111 969.750.000 Có TK 9111 969.750.000 Kết chuyển giá vốn hàng bán Nợ TK 9111 215.618.710 Có TK 6321 215.618.710 Kết chuyển chi phí bán hàng Nợ TK 9111 219.768.567 Có TK 641HN 219.768.567 Kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp Nợ TK 9111 150.256.000 Có TK 642HN 150.256.000 Lợi nhuận trong kỳ. Nợ TK 9111 384.106.723 Có TK 4212 384.106.723 Biểu số 2.27. Sổ chi tiết tài khoản 9111 SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN 9111 XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH CỦA NHÀ XUẤT BẢN TẠI HÀ NỘI. Quý I năm 2008 Thứ tự Chứng từ Diễn giải TK ĐƯ Số tiền Ngày Số Nợ Có Phát sinh trong kỳ 1 31/03 OD00123 Kết chuyển doanh thu thuần 51111 969.750.000 2 31/03 OD00124 Kết chuyển giá vốn hàng bán 6321 215.618.710 3 31/03 OD00125 Kết chuyển chi phí bán hàng 641HN 219.768.567 4 31/03 OD00126 Kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp 642HN 150.256.000 5 31/03 OD00127 Kết chuyển lãi lỗ 4212 384.106.723 Cộng phát sinh trong kỳ 969.750.000 969.750.000 Số dư cuối kỳ Biểu số 2.28. Sổ Nhật ký chung TRÍCH SỔ NHẬT KÍ CHUNG Quý I năm 2008 Ngày, tháng ghi sổ Chứng từ Diễn giải Đã ghi sổ cái Số hiệu tài khoản Số phát sinh Số Ngày, tháng Nợ Có Số trang trước chuyển sang 4.527.138.274 4.527.138.274 03/01/2005 0089870 03/01/2008 Đĩa CD tuyển chọn tiếng hát Thanh Thanh Hiền:Hông Bàng ;Hải Phòng X 5111 1111 13.000.000 13.000.000 03/01/2005 0089871 03/01/2008 Đĩa VCD Tổ quốc đời đời nhớ ơn người : Audio Hồ Gươm X 5111 1121 9.350.000 9.350.000 03/01/2005 OC00123 03/01/2008 Chi phí tiếp khách X 6411 1111 1.250.160 1.250.160 05/01/2005 OD00123 05/01/2008 Chi phí tiếp khách X 6421 1111 1.850.000 1.850.000 06/01/2005 0089872 06/01/2008 Đĩa CD ghita hòa tấu: Cửa hàng 42 Hàng Bài. X 5111 1111 300.000 300.000 10/01/2005 0089873 10/01/2008 VCD Chầu văn: Đại lý 549 Đại Cồ Việt X 5111 1311 13.000.000 13.000.000 13/01/2005 OC00124 13/01/2008 Chi phí in bao bì sản phẩm X 6411 1121 4.518.000 4.518.000 15/01/2005 0089880 15/01/2008 VCD “Đời đời nhớ ơn Bác” UBND tỉnh An Giang X 51111 1311 9.350.000 9.350.000 18/01/2005 OD00124 18/01/2008 Chi phí xăng xe đi lại X 642A 1111 6.618.000 6.618.000 ……. ……. ……… ………. …. …… …… ………… 31/03/2005 31/03/2008 Kết chuyển doanh thu thuần X 91111 51111 969.750.000 969.750.000 31/03/2005 31/03/2008 Kết chuyển giá vốn hàng bán của NXB tại Hà Nội X 6321 91111 215.618.710 215.618.710 31/03/2005 OC00149 31/03/2008 Kết chuyển chi phí bán hàng của NXB tại HN X 641HN 91111 219.768.567 219.768.567 31/03/2005 OD00149 31/03/2008 Kết chuyển chi phí quản lý doanh nghiệp tại Hà Nội X 642HN 91111 150.256.000 150.256.000 31/03/2005 OC00150 31/03/2008 Kết chuyển lãi lỗ quý I của NXB tại Hà Nội X 4212 91111 384.106.723 384.106.723 Cộng số phát sinh 7.727.464.213 7.727.464.213 Chương 3: Một số ý kiến nhằm hoàn thiện công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại Nhà Xuất Bản. Nói chung công tác kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại NXB đã cung cấp thông tin chính xác, trung thực và đầy đủ về tình hình bán hàng, theo dõi sát sao tiến độ thực hiện kế hoạch bán hàng, kỷ luật thanh toán và thực hiện nghĩa vụ đối với Nhà nước, phục vụ quản lý sản xuất. Do đó việc cung cấp số liệu giúp công tác quản lý đạt được những kết quả nhất định phù hợp với điều kiện thực tế của đơn vị. Công tác kế toán bán hàng đã ghi chép đầy đủ khối lượng thành phẩm, hàng hoá, dịch vụ bán ra tính toán đúng đắn trị giá vốn của hàng đã bán, chi phí bán hàng. Việc bán hàng đảm bảo theo dõi tình hình bán hàng và theo dõi tiền hàng đến từng khách hàng. Như vậy sẽ giám sát chặt chẽ tình hình thanh toán, ứ đọng vốn đồng thời cũng phù hợp với chế độ tài chính hiện hành và yêu cầu theo dõi công nợ của NXB. Bên cạnh đó, công tác xác định kết quả bán hàng của NXB đơn giản khoa học, hợp lý đảm bảo phản ánh chính xác doanh thu bán hàng, tổng kết tính toán được kết quả kinh doanh toàn NXB. 1) Ưu điểm : Các chứng từ sử dụng trong quá trình hạch toán ban đầu đều phù hợp với yêu cầu kinh tế và pháp lý của các nghiệp vụ kinh tế phát sinh. Những thông tin về các nghiệp vụ kinh tế phát sinh đều được ghi chép đầy đủ, chính xác, kịp thời tạo điều kiện cho việc kiểm tra, đối chiếu số liệu. Các phương thức và phương tiện thanh toán NXB đang sử dụng cũng phù hợp với điều kiện kinh tế nước ta hiện nay. Nhà xuất bản luôn thực hiện tốt các chính sách, chế độ kế toán thanh toán của Nhà nước, các chính sách về thuế, phí và lệ phí đồng thời chấp hành đúng kỷ luật thanh toán. Đây là cơ sở để NXB tạo dựng và giữ vững uy tín khách hàng, góp phần làm hoạt động sản xuất kinh doanh của NXB đạt hiệu quả cao hơn. 2) Nhược điểm : Kế toán nhập dữ liệu ghi chép sổ sách vẫn còn thủ công Chua ap dụng nhưng phần mềm kế toán thực tế vào công việc để cho hiệu quả hơn Quản lý số liêu dược chặt chẽ hơn.