Đánh giá hiệu quả công tác giáo dục môi trường tại các trường THCS trên địa bàn huyện Hóc Môn

Chương 1: MỞ ĐẦU 1.1. Đặt vấn đề Chúng ta đang sống ở thế kỉ 21, thế kỉ của sự phát triển vượt bậc về khoa học kỹ thuật. Chất lượng cuộc sống ngày càng cao, nhu cầu xã hội ngày càng tăng, cũng là lúc vấn đề môi trường và bảo vệ môi trường được thế giới nói chung và Việt Nam chúng ta nói riêng đặc biệt quan tâm. Bảo vệ môi trường hơn bao giờ hết đã trở thành nhiệm vụ cấp bách không của riêng ai. Việt Nam đang hứng chịu hậu quả nặng nề từ biến đổi khí hậu gây ra. Do đó, chúng ta cần phải có những hành đông cụ thể để chung tay với thế giới góp phần bảo vệ trái đất, môi trường sống của chúng ta. Ngoài việc đưa ra Hiến pháp, Luật môi trường, các quy định, tiêu chuẩn thì việc giáo dục môi trường là một trong những biện pháp lâu dài và rất quan trọng. Trong khi đó nhận thức của người dân nói chung, học sinh nói riêng về bảo vệ môi trường còn nhiều hạn chế, nhất là đội ngũ học sinh Trung học cơ sở (THCS) chiếm số đông. Đây là lứa tuổi đang trong quá trình hình thành nhân cách, là những người chủ tương lai của đất nước, lứa tuổi dễ tiếp thu, dễ rèn luyện hành vi và thói quen, là lực lượng đông đảo góp phần xây dựng và Bảo vệ môi trường (BVMT) một cách tốt nhất. Giáo dục BVMT là một quá trình thông qua các hoạt động giáo dục chính quy và không chính quy, giáo dục trong nhà trường và ngoài nhà trường làm cho con người có được sự hiểu biết về môi trường, kỹ năng và giá trị về nhân cách trong ứng xử với môi trường, tạo điều kiện cho họ tham gia vào phát triển một xã hội bền vững về sinh thái. Để việc đưa giáo dục BVMT vào nhà trường đạt kết quả mong muốn, quá trình triển khai sẽ thực hiện theo đường hướng được xác định và phải đảm bảo theo nguyên tắc, mục tiêu, nội dung với những phương pháp thích hợp. 1.2. Lý do chọn đề tài Từ khi xuất hiện trên trái đất, con người gắn bó với thiên nhiên, nhờ có lao động con người đã chủ động khai thác tài nguyên thiên nhiên để duy trì cuộc sống của mình. Trong quá trình lao động và sản xuất con người đã cải tạo thiên nhiên, nhưng ngược lại cũng tàn phá thiên nhiên như đốt rừng, tiêu diệt các loài động thực vật, sử dụng chất độc hoá học, chất phóng xạ huỷ hoại thiên nhiên gây nên tình trạng khủng hoảng sinh thái. Cần phải làm gì để ngăn chặn thực trạng trên cứu lấy con người và cuộc sống muôn loài? Một trong những biện pháp có hiệu quả lâu dài và rất quan trọng là phải giáo dục ý thức bảo vệ môi trường cho thế hệ trẻ, những người chủ tương lai của đất nước, những học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường. Ở nước ta, vấn đề giáo dục môi trường cũng là mối quan tâm sâu sắc của Đảng, nhà nước và hệ thống nhà trường. Nghị quyết IV của Ban chấp hành Trung ương Đảng khoá VII năm 1993 đã đề ra nhiệm vụ:” Đẩy mạnh giáo dục pháp luật, đạo đức, thẩm mỹ, dân số rèn luyện thể chất cho học sinh”. Trong hệ thống nhà trường, việc giáo dục môi trường (GDMT) cần được coi trọng đặt biệt ở bậc THCS, bởi lẽ: bậc THCS là bậc học nền móng, bậc phổ cập của hệ thống giáo dục quốc dân. Hàng chục triệu em một khi đã được giáo dục đầy đủ các hành trang về nhận thức, tri thức về BVMT sẽ là một lực lượng hùng hậu đóng vai trò nồng cốt trong mọi hoạt động cải thiện môi trường, bảo vệ tài nguyên của xã hội. Học sinh THCS ở độ tuổi đang phát triển và định hình về nhân cách. Vì vậy những hiểu biết cơ bản của các em được bồi dưỡng qua GDMT sẽ để lại dấu ấn sâu sắc trong toàn bộ cuộc đời sau này của các em. Đồng thời các em ở lứa tuổi này có tính tích cực cao, dễ hưng phấn, hiếu động nghịch ngợm nếu không được giáo dục sẽ dẫn tới những hành động làm tổn hại môi trường một cách vô ý thức hoặc có ý thức. Do đó làm thế nào để nâng cao hiệu quả GDMT cho học sinh ở các trường THCS là phải hình thành cho học sinh những tri thức về môi trường, bảo vệ môi trường. Xây dựng cho học sinh thái độ, hành vi cư xử đúng với môi trường là vấn đề cần thiết hiện nay. Huyện Hóc là một trong những huyện ngoại thành Thành phố Hồ Chí Minh đang trong quá trình hình thành và phát triển. Giáo dục hoàn thiện kiến thức và kỹ năng sống là một trong những mục tiêu cấp bách ở huyện trong thời gian này. Giáo dục môi trường được đưa vào giảng dạy vào năm 2009. Chính vì vậy đánh giá hiệu quả của hoạt động này là việc làm cần thiết. Đề tài “Đánh giá hiệu quả công tác giáo dục môi trường tại các trường THCS trên địa bàn huyện Hóc Môn” được thực hiện với mục tiêu đánh giá hiệu quả của hoạt động giáo dục môi trường ở Hóc Môn và đề xuất các giải pháp nâng cao hiệu quả của hoạt động này. 1.3. Tên đề tài “Đánh giá hiệu quả công tác giáo dục môi trường tại các trường THCS trên địa bàn huyện Hóc Môn” 1.4. Mục đích của đề tài  Đánh giá hiệu quả công tác giáo dục môi trường tại các trường THCS trên địa bàn huyện Hóc Môn.  Đánh giá hiện trạng nhận thức môi trường của học sinh ở các trường THCS trên địa bàn huyện Hóc Môn.  Xây dựng các giải pháp tăng cường công tác giáo dục môi trường cho học sinh. 1.5. Phương pháp nghiên cứu  Phương pháp tổng hợp thông tin: tổng hợp các thông tin nghiên cứu có liên quan đến đề tài, các tài liệu nghiên cứu trước nay và thời gian gần nhất.  Phương pháp phiếu điều tra: khảo sát trên các đối tượng là học sinh lớp 7 và lớp 8, thu thập 100 phiếu điều tra, tại các trường: - Trường THCS Đặng Công Bỉnh ( Địa chỉ: 180 ấp 1 đường Bùi Công Trừng, xã Nhị Bình, huyện Hóc Môn, TPHCM ) - Trường THCS Đông Thạnh ( Địa chỉ: Ấp 7, xã Đông Thạnh, huyện Hóc Môn, TPHCM )  Phương pháp nghiên cứu thừa kế: nghiên cứu những kiến thức trong các tài liệu liên quan và kế thừa những kiến thức đó.  Phương pháp khảo sát thực địa: tham quan khảo sát hiện trường thực tế, thu thập số liệu về tình hình giáo dục môi trường của huyện Hóc Môn.  Phương pháp tham khảo ý kiến chuyên gia: nhờ sự góp ý của các chuyên gia về những vấn đề liên quan đến đề tài, để xác định hướng đi đúng cho đề tài.  Thu thập thông tin từ mạng internet, với nhiều website khác nhau. 1.6. Cấu trúc của đề tài  Đề tài tốt nghiệp gồm 6 chương như sau:  Chương 1: Mở đầu  Chương 2: Tổng quan về giáo dục môi trường và tình hình giáo dục môi trường ở Việt Nam  Chương 3: Tình hình giáo dục môi trường ở huyện Hóc Môn  Chương 4: Nội dung - phương pháp nghiên cứu và kết quả khảo sát  Chương 5: Một số biện pháp nâng cao hiệu quả giáo dục môi trường  Chương 6: Kiến nghị và Kết luận