Lời nói đầu
Đồng Tháp là một tỉnh nằm trong khu vực Đồng bằng sông Cửu Long, cách thành phố Hồ Chí Minh 165 km về phía Tây Nam; có đường biên giáp Vương quốc Campuchia, có 2 cửa khẩu quốc tế là Thường Phước và Dinh Bà, hai cửa khẩu phụ (Sở Thượng và Thông Bình), ba đường mòn (Á Đôn, Bình Phú, Mộc Rá). Hai nhánh sông Cửu Long hiền hòa chảy qua, hàng năm bồi đắp phù sa cho vùng đất Đồng Tháp bốn mùa cây xanh, trái ngọt và tạo nên hệ thống giao thông đường thủy thuận lợi.
Hai bến cảng nằm bên bờ sông Tiền giúp vận chuyển hàng hóa thuận tiện với biển Đông và nước bạn Campuchia. Vốn là một tỉnh nông nghiệp, Đồng Tháp đang đẩy mạnh chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng tăng tỷ trọng khu vực công nghiệp và dịch vụ. Hoạt động thương mại của Đồng Tháp trong những năm gần đây đang phát triển mạnh.
Những điều kiện phát triển quan trọng này đã và đang đòi hỏi tỉnh Đồng Tháp phải đẩy nhanh hơn các quá trình phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn, một mặt, nhằm tăng cường khai thác lợi thế phát triển, mặt khác, nhằm nâng cao vị thế của Đồng Tháp không chỉ trong phạm vi vùng Đồng bằng sông Cửu Long mà còn trên phạm vi cả nước.
Để đẩy nhanh quá trình phát triển kinh tế – xã hội trên địa bàn, Đồng Tháp cần phải chú trọng đến việc phát triển thương mại. Bởi vì, trước hết thương mại là ngành dịch vụ hỗ trợ trực tiếp cho phát triển các ngành sản xuất cả trên phương diện cung ứng và tiêu thụ hàng hoá.
Thứ hai, phát triển thương mại là yếu tố quan trọng để Đồng Tháp phát triển các ngành sản xuất theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hóa, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng tăng của dân cư trên địa bàn và góp phần tạo nên một diện mạo thị trường văn minh, hiện đại.
Thứ ba, phát triển thương mại là điều kiện quan trọng để tỉnh Đồng Tháp tăng cường các mối quan hệ kinh tế và nâng cao vị thế của mình trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long, trong nước và nước ngoài trong quá trình hội nhập kinh tế quốc tế.
Trong thời gian tới, yêu cầu phát triển thương mại của tỉnh Đồng Tháp sẽ ngày càng trở nên cấp thiết hơn, quan trọng hơn trong xu thế toàn cầu hoá và xu thế đẩy nhanh quá trình hội nhập kinh tế quốc tế của Việt Nam. Tuy nhiên, thực tế phát triển thương mại của tỉnh cho thấy vẫn còn nhiều bất cập so với yêu cầu phát triển, đặc biệt là quy hoạch ở tầm trung và dài hạn để thực hiện quản lý sự phát triển như vấn đề phân bổ nguồn lực cho thương mại, vấn đề nâng cao tính phù hợp và hiệu quả của đầu tư phát triển trong lĩnh vực thương mại, .
Trước những yêu cầu phát triển mới của tỉnh Đồng Tháp, để phát huy vai trò của ngành Thương mại trong việc tạo giá trị tăng thêm đóng góp vào tăng trưởng GDP của tỉnh, trong việc tạo thêm nhiều việc làm mới, nâng cao chất lượng cuộc sống của nhân dân trong tỉnh; hình thành, mở rộng thị trường và đẩy mạnh xuất khẩu cho các sản phẩm có lợi thế, cũng như định hướng sản xuất, thích ứng nhanh với những thay đổi của nhu cầu thị trường;
Đặc biệt là hỗ trợ các doanh nghiệp thương mại của tỉnh phát triển các hệ thống phân phối hàng hoá văn minh, hiện đại đủ sức cạnh tranh quốc tế khi mở cửa các thị trường hàng hoá và dịch vụ phân phối theo cam kết gia nhập WTO của nước ta. Đòi hỏi phải xây dựng “Quy hoạch phát triển ngành thương mại tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020”, trên cơ sở phát huy các lợi thế phát triển, thích ứng với tiến trình hội nhập kinh tế quốc tế và phù hợp với các mục tiêu, định hướng phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh trong thời kỳ này.
Việc xây dựng quy hoạch phát triển ngành Thương mại là nhằm cụ thể hoá một bước quy hoạch tổng thể phát triển kinh tế xã hội của tỉnh. Trên cơ sở đó, xác định hướng đầu tư, hoạch định các chính sách và giải pháp nhằm phát huy các tiềm năng sẵn có thúc đẩy phát triển thương mại phục vụ tốt cho các mục tiêu phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh.
Kết cấu dự án: Bao gồm 4 phần (ngoài phần mở đầu và kết luận)
- Phần thứ nhất: Đánh giá các điều kiện, yếu tố phát triển ngành thương mại tỉnh Đồng Tháp.
- Phần thứ hai: Hiện trạng phát triển ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp.
- Phần thứ ba: Luận chứng phương hướng phát triển ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp.
- Phần thứ tư: Các giải pháp thực hiện quy hoạch.
105 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 2003 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề án Quy hoạch phát triển ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
ự chuyển dịch cơ cấu kinh tế huyện còn chậm, khu vực III chiếm tỷ trọng cao (hơn 64%), trong khi đó khu vực I còn rất thấp (chỉ chiếm 5%), khu vực II phát triển ổn định, mạng lưới chợ đã đáp ứng được nhu cầu mua bán của nhân dân trong Huyện.
Trong thời gian tới, với sự đầu tư của Nhà nước, mạng lưới giao thông đường bộ sẽ được cải thiện (đặc biệt là tuyến đường N2 đi qua và nối Tháp Mười với với các huyện, thị khác trong Tỉnh).
Xuất phát từ thực tế cũng như định hướng phát triển giao thông, phát triển đô thị và các khu dân cư tập trung, trong thời gian tới, quy hoạch thương mại trên địa bàn huyện Tháp Mười sẽ phát triển các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại sau:
a) Mạng lưới chợ: Tổng số trong quy hoạch là 16 chợ, trong đó có 1 chợ loại 1; 5 chợ loại 2; và 10 chợ loại 3. Trong thời gian tới, cần tiến hành nâng cấp, cải tạo các chợ xuống cấp hoặc mở rộng các chợ quá tải (nếu không đủ diện tích thì cần di dời tới địa điểm mới có đủ điều kiện hơn, diện tích đất chợ cũ có thể sử dụng vào các mục đích thương mại khác như để xây dựng Siêu thị, cửa hàng bách hoá hoặc các cửa hàng tiện lợi,..).
b) Siêu thị:
Với xu hướng phát triển đô thị, quy mô dân số và thu nhập của nhân dân trong huyện, trong thời kỳ đến năm 2010 xây dựng 1 siêu thị tổng hợp, quy mô hạng III tại thị trấn Mỹ An; sau giai đoạn 2015, xây dựng siêu thị đạt chuẩn hạng III tại xã Trường Xuân.
c) Khu, cụm thương mại - dịch vụ tập trung:
Với định hướng phát triển đô thị của Huyện trong thời gian tới, cần định hướng quy hoạch các khu, cụm Thương mại - Dịch vụ tập trung tại thị trấn Mỹ An, lấy chợ trung tâm làm hạt nhân.
8) Huyện Thanh Bình.
Thanh Bình là một Huyện thuộc tỉnh Đồng Tháp với quy mô dân số 162.444 người, diện tích 341 km2 với mật độ dân số là 476 người/km2.
Thanh Bình là vựa thóc lớn nhất của tỉnh Đồng Tháp, sản lượng lúa không ngừng tăng, vượt chỉ tiêu Nghị quyết của Tỉnh đề ra với năng xuất và chất lượng tốt. Cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tăng dần tỷ trọng khu vực Công nghiệp và dịch vụ và giảm dần tỷ trọng nông nghiệp. Định hướng phát triển kinh tế là lấy nuôi trồng và chế biến thuỷ sản làm mũi nhọn. Kết quả hoạt động thương mại - dịch vụ trong những năm gần đây đã có bước phát triển khá với tốc độ tăng trưởng bình quân 11,87%/năm cho cả giai đoạn 2001 - 2005. Hoạt động du lịch cũng phát triển mạnh, trên địa bàn Huyện có khu Du lịch sinh thái - lịch sử Dinh Ông hàng năm thu hút hơn 1.000 khách thăm quan.
Các sản phẩm của ngành nông, ngư nghiệp của huyện Thanh Bình rất đa dạng, mô hình nuôi trông thuỷ sản quy mô lớn đang phát triển mạnh. Hiện nay, trên địa bàn Huyện đã và đang tiến hành quy hoạch xây dựng 3 khu, cụm công nghiệp là Bình Thành, Tân Thạnh và khu 108 ha. Để dành đất gần trục đường giao thông cho phát triển thương mại - dịch vụ, huyện đã chủ trương dời các cơ quan hành chính của huyện và quy hoạch một khu đô thị, hành chính mới ở sâu bên trong trục giao thông với quy mô 300 ha. Đồng thời, huyện đã quy hoạch và giao đất cho chủ đầu tư để xây dựng khu thương mại - dịch vụ trên diện tích 5,3 ha. Với vị trí là Huyện nằm sát trung tâm của tỉnh Đồng Tháp, huyện Thanh Bình có nhiều điều kiện thuận lợi để phát triển kinh tế - thương mại.
Với những lợi thế đã phân tích ở trên, cùng với việc định hướng phát triển kinh tế - xã hội, quá trình chuyển dịch cơ cấu kinh tế và những nỗ lực trên của huyện sẽ tạo bước phát triển đáng kể đối với lĩnh vực thương mại dịch vụ trong thời gian tới. Thương mại huyện Thanh Bình sẽ phát triển theo hướng như sau:
a) Mạng lưới chợ: Tổng số 20 chợ (có 3 chợ tự phát), trong đó có 1 chợ đầu mối lúa gạo Thanh Bình; 1 chợ loại 2; còn lại chợ loại 3.
- Trong thời gian tới, tiến hành đầu tư, hoàn thiện Chợ Đầu mối lúa gạo và nâng cấp, cải tạo 6 chợ xuống cấp hoặc mở rộng các chợ quá tải (nếu không đủ diện tích thì cần di dời tới địa điểm mới có đủ điều kiện hơn, diện tích đất chợ cũ có thể sử dụng vào các mục đích thương mại khác như để xây dựng Siêu thị, cửa hàng bách hoá hoặc các cửa hàng tiện lợi,..). Xây mới 6 chợ. Đối với 2 chợ tự phát, cần quy hoạch xây dựng nếu có nhu cầu mua bán và có khả năng mở rộng hoặc tiến hành di dời, giải toả, chuyển mục đích khác.
b) Siêu thị:
Với xu hướng phát triển đô thị, quy mô dân số và thu nhập của nhân dân trong huyện, trong thời kỳ quy hoạch cần xây dựng 2 siêu thị tổng hợp, cụ thể:
- Giai đoạn đến 2010: xây dựng Siêu thị tổng hợp, quy mô loại II hoặc loại III tại thị trấn trong khu Thương mại - dịch vụ 5,3 ha.
- Giai đoạn sau 2010: xây dựng Siêu thị tổng hợp, quy mô loại II hoặc loại III tại khu đô thị, hành chính mới (300 ha).
d) Khu thương mại - dịch vụ:
Với định hướng phát triển đô thị của Huyện trong thời gian tới, cần định hướng quy hoạch khu Thương mại - Dịch vụ tập trung (lấy chợ trung tâm làm hạt nhân) tại khu đô thị, hành chính trung tâm thị trấn Thanh Bình và khu thương mại - dịch vụ tập trung 5,3 ha.
9) Huyện Tam Nông.
Tam Nông là một Huyện thuộc tỉnh Đồng Tháp với quy mô dân số 99.047 người, diện tích 311 km2 với mật độ dân số là 209 người/km2.
Xuất phát từ thực tế cũng như định hướng phát triển giao thông, phát triển đô thị và các khu dân cư tập trung, trong thời gian tới, quy hoạch thương mại trên địa bàn huyện Tam Nông sẽ phát triển các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại sau:
a) Mạng lưới chợ: Tổng số trong quy hoạch là 12 chợ (hiện còn 2 chợ tự phát), trong đó có 2 chợ loại 1; 1 chợ loại 2; còn lại là chợ loại 3. Trong thời gian tới, cần tiến hành nâng cấp chợ Trung tâm thị trấn Tràm Chim thành chợ loại 1; cải tạo, nâng cấp các chợ xuống cấp hoặc mở rộng các chợ quá tải (nếu không đủ diện tích thì cần di dời tới địa điểm mới có đủ điều kiện hơn, diện tích đất chợ cũ có thể sử dụng vào các mục đích thương mại khác như để xây dựng Siêu thị, cửa hàng bách hoá hoặc các cửa hàng tiện lợi,..).
b) Siêu thị:
Với xu hướng phát triển đô thị, quy mô dân số và thu nhập của nhân dân trong huyện, trong thời kỳ đến năm 2015 cần xây dựng 1 siêu thị tổng hợp, quy mô hạng III tại thị trấn Tràm Chim; sau 2015 xây dựng siêu thị đạt chuẩn hạng III tại An Long.
c) Khu, cụm thương mại - dịch vụ tập trung:
Với định hướng phát triển đô thị của Huyện trong thời gian tới, cần định hướng quy hoạch khu Thương mại - Dịch vụ tập trung tại thị trấn Tràm Chim (lấy chợ trung tâm làm hạt nhân).
10) Huyện Tân Hồng.
Tân Hồng là một Huyện biên giới thuộc tỉnh Đồng Tháp với quy mô dân số 81.473 người, diện tích 311 km2 với mật độ dân số là 262 người/km2.
Xuất phát từ thực tế cũng như định hướng phát triển giao thông, phát triển đô thị và các khu dân cư tập trung, trong thời gian tới, quy hoạch thương mại trên địa bàn huyện Tân Hồng sẽ phát triển các loại hình kết cấu hạ tầng thương mại sau:
a) Mạng lưới chợ: Tổng số trong quy hoạch là 15 chợ (hiện còn 1 chợ tự phát), trong đó có 1 chợ loại 1; 1 chợ chuyên doanh (trâu, bò), 3 chợ loại 2; còn lại là chợ loại 3. Trong thời gian tới, cần tiến hành nâng cấp chợ Trung tâm thị trấn Sa Rài thành chợ loại 1; cải tạo, nâng cấp các chợ xuống cấp hoặc mở rộng các chợ quá tải (nếu không đủ diện tích thì cần di dời tới địa điểm mới có đủ điều kiện hơn, diện tích đất chợ cũ có thể sử dụng vào các mục đích thương mại khác như để xây dựng Siêu thị, cửa hàng bách hoá hoặc các cửa hàng tiện lợi,..).
b) Siêu thị:
Với xu hướng phát triển đô thị, quy mô dân số và thu nhập của nhân dân trong huyện, trong thời kỳ đến năm 2015 cần xây dựng 3 siêu thị tổng hợp, quy mô hạng III, cụ thể như sau:
- Giai đoạn 2011-2015: xây dựng 2 siêu thị tổng hợp tại TT Sa Rài.
- Giai đoạn 2016-2020: Xây dựng 1 siêu thị tổng hợp tại Giồng Găng.
c) Khu, cụm thương mại - dịch vụ tập trung:
Với định hướng phát triển đô thị của Huyện trong thời gian tới, cần định hướng quy hoạch khu Thương mại - Dịch vụ tập trung tại thị trấn Sa Rài và Dinh Bà (lấy chợ Trung tâm làm hạt nhân).
5. Lựa chọn thứ tự ưu tiên đầu tư.
Theo kết quả tổng hợp nhu cầu vốn đầu tư cho thấy, trong thời kỳ đến năm 2020, bình quân hàng năm Đồng Tháp phải đầu tư từ 50 - 60 tỷ đồng cho các công trình thương mại. Trong khi tiềm lực kinh tế tỉnh Đồng Tháp còn hạn chế nên khả năng chi đầu tư từ ngân sách cho các công trình thương mại trong giai đoạn quy hoạch không nhiều và cũng phải tuỳ thuộc vào tiến độ đầu tư phát triển kinh tế chung của tỉnh, nhất là đầu tư phát triển các khu, cụm công nghiệp. Vì vậy, trong giai đoạn từ nay đến 2020, Đồng Tháp cần phải chú trọng đến việc tạo lập môi trường đầu tư thuận tiện và huy động tối đa khả năng đầu tư từ các nguồn vốn khác cho các công trình thương mại, nhưng có sự kiểm soát với thứ tự đầu tư hợp lý. Cụ thể:
- Trước hết, đầu tư cơ bản (qui hoạch mặt bằng, bê tông hoá nền chợ và xây dựng một số nhà chợ) cho các công trình chợ (với tất cả các loại chợ) trên địa bàn toàn Tỉnh.
- Thứ hai, đầu tư xây dựng khu trung tâm thương mại - dịch vụ tại TP Cao Lãnh, bao gồm các công trình: Trung tâm thương mại, siêu thị, khu phố mua bán.
- Thứ ba, đầu tư để phát triển tương đối hoàn chỉnh mô hình các khu, cụm thương mại - dịch vụ tại các trung tâm huyện, thị xã và các cụm, điểm thương mại tại các thị trấn, thị tứ trong Tỉnh.
Phần thứ tư
CÁC GIẢI PHÁP THỰC HIỆN QUY HOẠCH
1. Chính sách đầu tư:
Giai đoạn từ nay đến 2020, hoạt động thương mại của tỉnh Đồng Tháp sẽ có sự phát triển theo hướng kết hợp các loại hình tổ chức thương mại truyền thống và hiện đại như chợ, mạng lưới cửa hàng, trung tâm thương mại, siêu thị, đường phố thương mại, trung tâm hội chợ - triển lãm thương mại… với sự tham gia của các loại hình doanh nghiệp thương mại thuộc các thành phần kinh tế trong và ngoài tỉnh. Trong thời gian tới, trên địa bàn tỉnh, các loại hình thương mại truyền thống vẫn tồn tại song song với các hình thức thương mại hiện đại nhưng tỷ trọng buôn bán sẽ có sự thay đổi đáng kể và được tổ chức phát triển theo những định hướng đã xác định. Việc tổ chức có hiệu quả các loại hình thương mại truyền thống và hiện đại trên địa bàn tỉnh có tầm quan trọng đặc biệt, tạo điều kiện thực hiện tốt quy hoạch phát triển thương mại đã được thiết lập. Do vậy, Đồng Tháp cần có những chính sách hỗ trợ đối với việc đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thương mại trên địa bàn, cụ thể:
1.1. Đối với đầu tư xây dựng mới.
- Đối với các chợ đầu mối: Điều 5 Nghị định 02/CP đưa ra các qui định về huy động các nguồn vốn đầu tư (tại các khoản 1 và 2). Đối với các chợ có qui mô loại I và chợ đầu mối nông sản, Nghị định đã xếp vào diện được hỗ trợ đầu tư từ nguồn vốn nhà nước (khoản 3) và được hưởng chính sách ưu đãi đầu tư.
Thực tế cho thấy, việc hình thành và phát triển các chợ đầu mối nông sản ở nước ta đến nay chủ yếu vẫn dựa vào sự hỗ trợ của nhà nước. Mặc dù, áp lực về tiêu thụ nông sản đã đặt ra nhu cầu cấp thiết phải phát triển các chợ đầu mối nông sản ở nước ta ngay từ đầu những năm 90. Tuy nhiên, trong thực tế, rất ít địa phương thực hiện đầu tư xây dựng được chợ đầu mối nông sản. Một trong những nguyên nhân chủ yếu là vốn đầu tư xây dựng chợ đầu mối thường rất lớn, nên nếu không có ngân sách hỗ trợ, các nhà đầu tư không thể tự làm được. Vì vậy, khi Nghị định 02/NĐ-CP được ban hành và sau đó là Quyết định 559/QĐ-TTg ngày 31/5/2004 với chủ trương hỗ trợ vốn đầu tư từ Ngân sách nhà nước đã thúc đẩy nhanh hơn quá trình đầu tư xây dựng chợ đầu mối nông sản.
Hầu hết các chợ đầu mối nông sản mới được xây dựng đều có số vốn ngân sách Nhà nước hỗ trợ tối thiểu chiếm từ 30% tổng số vốn đầu tư cho các chợ đầu mối nông sản. Tuy nhiên, mức hỗ trợ có sự chênh lệch lớn; Vốn ngân sách Nhà nước đầu tư chưa được dự toán và hạch toán riêng; Các chủ đầu tư chợ là tư nhân còn gặp khó khăn khi nhận được hỗ trợ vốn ngân sách,…
Các nguồn vốn khác đầu tư xây dựng chợ, bao gồm: vốn huy động từ các hộ tham gia kinh doanh trên chợ; vốn tự có của các đơn vị chủ đầu tư; vốn vay ưu đãi. Việc huy động các nguồn vốn để đầu tư xây dựng chợ đầu mối là hết sức cần thiết. Tuy nhiên, thực tế nguồn vốn huy động chính hiện nay là dưới hình thức bán (có thời hạn) quyền sử dụng diện tích cho các hộ sẽ tham gia kinh doanh trên chợ. Do đó, khả năng huy động vốn sẽ không lớn do sự hạn chế về vốn của các hộ kinh doanh, khả năng sinh lời từ hoạt động kinh doanh của các hộ, nhất là đối với các chợ mới xây dựng sẽ dẫn đến sự do dự của các hộ khi quyết định mua quyền sử dụng diện tích kinh doanh,…
Ngoài những chính sách hỗ trợ về vốn đầu tư, các địa phương cũng ban hành những chính sách phát triển chợ thuộc phạm vi thẩm quyền của mình. Trong đó, chính sách do các địa phương ban hành thường tập trung vào chính sách sử dụng đất đai xây dựng chợ và tổ chức quản lý các chợ trên địa bàn…
- Đối với các chợ loại 3 ở các vùng sâu, vùng xa, vùng kinh tế khó khăn, vùng biên giới, nếu thuộc các Chương trình phát triển kinh tế-xã hội, xoá đói, giảm nghèo, có điều kiện kinh tế-xã hội khó khăn, ngân sách nhà nước xem xét đầu tư 100% hoặc hỗ trợ trên 50% tổng số vốn đầu tư cho việc xây dựng mới.
- Đối với các chợ dân sinh khác trên địa bàn, tuỳ theo điều kiện cụ thể ở từng địa bàn có thể áp dụng các mức hỗ trợ sau:
+ Hỗ trợ (tỷ lệ khác nhau tuỳ theo từng chợ cụ thể) kinh phí chuẩn bị đầu tư và giải phóng mặt bằng (đối với chợ xây mới) hoặc kinh phí xây dựng chợ tạm (đối với chợ nâng cấp).
- Đối với chợ có qui mô loại 1-2 có ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế của huyện, thị và của tỉnh, nếu có điều kiện về tài chính, có thể xem xét ứng vốn trước để xây dựng nhà lồng chợ, sau đó đơn vị được giao quản lý chợ sẽ hoàn trả sau cho ngân sách tỉnh theo qui định.
- Đối với việc xây dựng mới Trung tâm Thương mại, Siêu thị, Trung tâm hội chợ triển lãm có thể hỗ trợ kinh phí chuẩn bị đầu tư và giải phóng mặt bằng.
1.2. Đầu tư cải tạo và nâng cấp mạng lưới chợ.
Tỉnh Đồng Tháp có thể vận động các doanh nghiệp, tổ chức, cá nhân, các thương nhân kinh doanh trong chợ và các hộ kinh doanh được hưởng lợi từ chợ trên địa bàn cùng góp vốn với chính quyền để cải tạo, nâng cấp chợ theo quy hoạch, kế hoạch; hai bên có hợp đồng chặt chẽ trên cơ sở chấp hành đúng qui định của pháp luật về hợp đồng kinh tế và qui định về đầu tư xây dựng.
1.3. Chính sách ưu đãi nhằm thu hút vốn đầu tư.
Để tăng cường khả năng huy động các nguồn vốn xã hội vào đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thương mại trên địa bàn tỉnh, ngoài các chính sách ưu đãi chung áp dụng đối với các chủ đầu tư xây dựng chợ thuộc các thành phần kinh tế được hưởng theo quy định tại điều 27 và điều 28 Luật Đầu tư, tỉnh có thể ban hành các chính sách ưu đãi riêng (phù hợp với qui định của pháp luật) để khuyến khích các tổ chức, cá nhân thuộc mọi thành phần kinh tế trong và ngoài nước tham gia đầu tư phát triển kết cấu hạ tầng thương mại trên địa bàn tỉnh theo quy hoạch. Cụ thể như:
Chính sách đất đai:
- Nhà đầu tư tự chuyển nhượng quyền sử dụng đất để thực hiện dự án đầu tư như xây dựng siêu thị, cửa hàng tiện lợi trên địa bàn tỉnh phù hợp với qui hoạch được phê duyệt thì được miễn nộp tiền sử dụng đất (nếu đất đó không phải chuyển mục đích).
- Nếu nhà đầu tư được Nhà nước giao đất, có thu tiền sử dụng đất (trường hợp đất do Nhà nước quản lý và không thuộc diện đấu giá đất) để đầu tư xây dựng, kinh doanh, khai thác chợ, trung tâm thương mại, siêu thị, trung tâm hội chợ triển lãm phù hợp với quy hoạch được duyệt thì giảm tiền sử dụng đất (mức độ giảm tuỳ theo loại hình, cấp độ chợ).
- Trong trường hợp có dự án phát triển kết cấu hạ tầng thương mại theo quy hoạch được duyệt và công bố công khai nhưng chỉ có một nhà đầu tư xin giao đất hoặc xin thuê đất để thực hiện dự án thì tuỳ theo từng dự án cụ thể, Hội đồng thẩm định dự án tỉnh sẽ trình UBND Tỉnh quyết định giá đất giao hoặc cho thuê trên cơ sở khung giá đất được UBND Tỉnh công bố hàng năm.
- Đối với các nhà đầu tư chợ, trung tâm thương mại, siêu thị chọn hình thức thuê đất thì thời hạn cho thuê đủ độ dài cần thiết để nhà đầu tư có thể hoàn vốn đầu tư. Riêng đối với những dự án có vốn đầu tư lớn nhưng khả năng thu hồi vốn chậm thì thời hạn thuê đất có thể dài hơn các dự án khác và được xem xét gia hạn sử dụng đất nếu chủ đầu tư có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất và chấp hành đúng pháp luật về đất đai.
- Nhà đầu tư xây dựng kết cấu hạ tầng thương mại có thể được xem xét miễn tiền thuê đất trong thời gian xây dựng cơ bản và những năm kế tiếp theo tuỳ từng điều kiện cụ thể.
- Nhà đầu tư được thuê diện tích đất đã đền bù và giải phóng xong mặt bằng (thời hạn thuê cụ thể tuỳ theo từng loại hình, cấp độ). Khi hết thời hạn sử dụng đất, nếu nhà đầu tư chấp hành đúng pháp luật về đất đai và có nhu cầu tiếp tục sử dụng đất thì sẽ được xem xét gia hạn sử dụng đất phù hợp với quy hoạch sử dụng đất và các quy hoạch khác đã được phê duyệt.
- Đối với chợ thuộc địa bàn vùng nông thôn, biên giới, vùng kinh tế khó khăn thì nhà đầu tư không phải trả tiền sử dụng đất.
Chính sách tài chính, tín dụng:
- Nhà đầu tư được quĩ hỗ trợ phát triển xem xét cho vay tín dụng trung hạn và dài hạn với lãi suất ưu đãi trong khoảng thời gian nhất định (mức cụ thể tuỳ theo từng dự án cụ thể và năng lực của chủ đầu tư).
- Nhà đầu tư xây dựng chợ, trung tâm thương mại, siêu thị được dùng quyền sử dụng đất và các công trình trong phạm vi thuộc quyền sử dụng của mình để thế chấp vay vốn ngân hàng theo qui định hiện hành để đầu tư sửa chữa lớn, cải tạo, nâng cấp công trình…
- Đơn vị quản lý như Công ty kinh doanh chợ, công ty quản lý kinh doanh, khai thác Trung tâm thương mại, Siêu thị do cơ quan có thẩm quyền ra quyết định thành lập theo qui định của pháp luật có thể được vay vốn ngân hàng hoặc quỹ tài trợ khác để xây dựng, cải tạo, nâng cấp công trình.
- Các doanh nghiệp kinh doanh và quản lý các công trình kết cấu hạ tầng thương mại (chợ, trung tâm thương mại, trung tâm hội chợ - triển lãm) được phép quy định giá cho thuê diện tích kinh doanh, các loại phí dịch vụ dựa trên khung giá quy định của cấp có thẩm quyền.
- Nghiên cứu xây dựng chính sách cho vay tín dụng tín chấp vừa đảm bảo an toàn nguồn vốn cho vay vừa tạo điều kiện cho đầu tư vào phát triển ngành Thương mại.
Các chính sách khác:
- Các nhà đầu tư được cung cấp kịp thời và đầy đủ thông tin về các loại quy hoạch có liên quan trong quá trình lập dự án đầu tư.
- Nhà đầu tư được ưu tiên áp dụng rút gọn thời gian qui định trong thủ tục hành chính hiện hành đối với quá trình thụ lý, giải quyết hồ sơ có liên quan đến quy hoạch và kiến trúc của dự án đầu tư xây dựng tại cơ quan chức năng.
- Nhà đầu tư được huy động vốn của doanh nghiệp, cá nhân, hộ sản xuất kinh doanh để xây dựng nhà các hạng mục công trình.
1.4. Giải pháp thu hút vốn phát triển thương mại.
Để đạt được các chỉ tiêu phát triển thương mại trong thời kỳ đến năm 2020, cần huy động một lượng vốn đầu tư rất lớn cho việc phát triển kết cấu hạ tầng của ngành Thương mại, nguồn vốn cho các doanh nghiệp thương mại, kinh doanh các dịch vụ thương mại khác. Vì vậy cần có chính sách và giải pháp huy động vốn từ nhiều nguồn. Đối với các hạng mục công trình thương mại cần tranh thủ tối đa nguồn vốn trong dân và các doanh nghiệp. Nguồn vốn tín dụng được tập trung cho các doanh nghiệp trong việc mở rộng kinh doanh. Đối với các hoạt động kinh doanh thương mại chung của các thành phần kinh tế tỉnh Đồng Tháp cần nghiên cứu áp dụng các biện pháp nhằm huy động vốn trên thị trường trong và ngoài nước theo các quy định pháp luật, cụ thể như:
- Thiết lập các định chế nhằm tổ chức, phát triển thị trường vốn dài hạn, ngắn hạn, hoàn thiện cơ chế tín dụng tạo điều kiện cho các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế đều có thể tham gia vào vòng luân chuyển vốn của xã hội. Huy động mọi tiềm năng về vốn trên thị trường theo quy định của pháp luật.
- Thực hiện tốt Luật Đầu tư, các Quyết định của UBND Tỉnh về ưu đãi đầu tư nhằm thu hút mạnh và sử dụng có hiệu quả các nguồn vốn đầu tư trong và ngoài nước vào ngành Thương mại.
- Thực hiện quá trình cổ phần hoá doanh nghiệp thương mại Nhà nước theo lộ trình đã được phê duyệt, Nhà nước cần nắm giữ cổ phần chi phối đối với doanh nghiệp lớn về quy mô vốn hoặc kinh doanh các ngành hàng quan trọng mà nhà nước cần nắm. Thực hiện phát hành cổ phiếu thu hút vốn đầu tư của CBCNV và của xã hội nhằm phát triển kinh doanh.
- Áp dụng các biện pháp khuyến khích các doanh nghiệp kinh doanh xuất khẩu thông qua biện pháp tín dụng xuất khẩu, cho doanh nghiệp xuất khẩu vay với lãi suất ưu đãi từ ngân hàng phát triển.
- Tạo nguồn và huy động vốn cho thực hiện quy hoạch phát triển ngành Thương mại đến năm 2020.
- Đối với các Trung tâm thương mại, Chợ đầu mối bán buôn nông sản, Trung tâm logistics, do đây là những cơ cấu thương mại hiện đại có khả năng cung cấp những dịch vụ phân phối cao cấp, chất lượng cao; tùy từng dự án, Tỉnh hỗ trợ một phần vốn để thực hiện các khoản đầu tư hạ tầng như: giải phóng mặt bằng, các công trình điện nước; mặt khác nhà đầu tư được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thời hạn kéo dài 50 năm, khi hết hạn thuê đất có thể được gia hạn thuê đất và được hưởng nhiều ưu đãi theo quy định của Luật Đầu tư năm 2005.
- Ngoài sự đầu tư hỗ trợ của Nhà nước vào ngành Thương mại, biện pháp kêu gọi tham gia đầu tư của các doanh nghiệp và cá nhân trong và ngoài nước vào xây dựng kết cấu hạ tầng của ngành Thương mại là rất quan trọng.
- Thu hút và nâng cao hiệu quả đầu tư phát triển thương mại của khu vực kinh tế tư nhân với các biện pháp cụ thể như sau:
+ Thu hút khu vực kinh tế tư nhân đầu tư phát triển kinh doanh thương mại tại các khu vực trọng điểm ưu tiên phát triển thương mại, như ở các khu trung tâm thương mại, các đường phố thương mại, các siêu thị và cửa hàng tiện lợi ở các khu dân cư và khu đô thị mới, chợ đầu mối nông sản tổng hợp,…
+ Sử dụng công cụ thuế và tín dụng để khuyến khích các doanh nghiệp thương mại tư nhân mở rộng qui mô vốn.
+ Để khuyến khích các doanh nghiệp thương mại tăng qui mô vốn kinh doanh và tăng hiệu quả đầu tư, cần áp dụng chính sách giảm thuế thu nhập doanh nghiệp, thuế VAT và ưu tiên sử dụng đất cho các doanh nghiệp thương mại kinh doanh đạt hiệu quả cao, đạt giá trị gia tăng cao.
+ Các doanh nghiệp có dự án đầu tư xây dựng và kinh doanh siêu thị, trung tâm thương mại và ứng dụng rộng rãi thương mại điện tử được hưởng tín dụng ưu đãi từ Quỹ đầu tư phát triển với mức ưu đãi tương đương như các doanh nghiệp có dự án sản xuất hàng xuất khẩu.
- Cần có chính sách ưu đãi, thông thoáng và tổ chức xúc tiến đầu tư của tỉnh để thu hút nguồn vốn đầu tư nước ngoài vào ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp. Trên cơ sở Luật Đầu tư, tỉnh cần có những chính sách ưu đãi khác để thu hút các Tập đoàn, Công ty phân phối hàng đầu thế giới của Đức, Hoa Kỳ, Anh, Pháp, Hà Lan, Nhật... vào đầu tư kinh doanh các loại hình bán buôn, bán lẻ quy mô lớn và hiện đại theo lộ trình mở cửa thị trường dịch vụ phân phối của nước ta.
Thực hiện các giải pháp về vốn nêu trên sẽ tạo điều kiện tái đầu tư phát triển kinh doanh, phát triển hệ thống cơ sở hạ tầng của ngành Thương mại, đảm bảo yếu tố cần thiết cho sự tăng trưởng của ngành trong giai đoạn sắp tới.
2. Chính sách phát triển nguồn nhân lực:
Con người là nhân tố quan trọng, quyết định mọi thành bại trong sản xuất kinh doanh. Quản lý nhà nước và kinh doanh thương mại trong điều kiện kinh tế thị trường và hội nhập kinh tế quốc tế sâu rộng như hiện nay ở Việt Nam đòi hỏi phải có kiến thức và kỹ năng chyên môn giỏi, phải có ngoại ngữ và phẩm chất đạo đức tốt. Để có được đội ngũ cán bộ quản lý, cán bộ kinh doanh, đội ngũ công nhân viên chức hoạt động trong ngành Thương mại có đủ khả năng đáp ứng yêu cầu quản lý và kinh doanh trong giai đoạn hiện nay, cần áp dụng các biện pháp sau:
- Chú trọng đào tạo, bồi dưỡng đội ngũ cán bộ lãnh đạo các doanh nghiệp, cán bộ nghiệp vụ chuyên môn có tay nghề, có năng lực kinh doanh để quản lý, điều hành hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu, phù hợp với tiến trình hội nhập kinh tế thương mại khu vực và thế giới. Đây sẽ là lực lượng nòng cốt góp phần quan trọng vào sự nghiệp đổi mới theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá cả tỉnh Đồng Tháp.
- Nâng cao năng lực đội ngũ cán bộ quản lý nhà nước về thương mại bằng cách sắp xếp, điều chỉnh đội ngũ cán bộ hiện có. Bổ sung những cán bộ đủ tiêu chuẩn, có triển vọng phát triển, đồng thời thay thế những cán bộ không đủ năng lực quản lý bằng các hình thức cho thôi việc, nghỉ hưu trước tuổi hoặc chuyển làm công tác khác...
- Có chính sách đãi ngộ thoả đáng nhằm thu hút nhân tài, đặc biệt thu hút các nhà quản lý và kinh doanh giỏi như hỗ trợ một khoản kinh phí nhất định đối với cán bộ có học hàm, học vị, có năng lực chuyên môn và các sinh viên tốt nghiệp loại giỏi về công tác tại địa phương. Đồng thời, có chính sách tuyển chọn cán bộ trẻ đã qua thực tế để gửi đi đào tạo, đảm bảo có lớp cán bộ kế cận có đủ trình độ chuyên môn, ngoại ngữ, tin học phục vụ cho yêu cầu phát triển thương mại. Hàng năm, tỉnh cần phân bổ một khoản ngân sách cho đào tạo cán bộ thương mại, giao cho Sở Công Thương lập kế hoạch và tổ chức đào tạo các lớp bồi dưỡng nâng cao trình độ nghiệp vụ cho cán bộ trong ngành Thương mại.
- Có chính sách ưu đãi của riêng địa phương để thu hút lao động có trình độ từ các nơi khác tới đồng thời có chính sách hỗ trợ cho các sinh viên, học sinh giỏi của tỉnh để họ theo học các ngành nghề tỉnh sẽ cần trong các năm tới, sau đó về phục vụ tại địa phương.
- Tăng cường hợp tác trao đổi kinh nghiệm nghiệp vụ thông qua các chuyến khảo sát, tham gia hội nghị, hội thảo khoa học chuyên đề trong nước cũng như ở các nước mà ngành Thương mại có những nét tương đồng nhưng phát triển hơn Việt Nam như Trung Quốc, Thái lan, Malayxia,....
- Xây dựng chương trình giáo dục đại chúng nhằm nâng cao nhận thức về phát triển kinh tế hàng hoá, về phát triển thương mại, nâng cao trình độ dân trí về bảo vệ cảnh quan môi trường cho cộng đồng dân cư địa phương thông qua các phương tiện thông tin đại chúng nhằm chuyển dịch cơ cấu kinh tế thương mại theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá.
- Ngoài một số cán bộ chủ chốt đã được đào tạo nâng cao trình độ, cần tiếp tục đào tạo lại, đào tạo mới cho cán bộ của các sở, ban, ngành, các doanh nghiệp để đáp ứng yêu cầu quản lý nhà nước và hoạt động kinh doanh thương mại trên địa bàn. Cần tiêu chuẩn hoá cán bộ, nhân viên ngành Thương mại, trong đó quy định rõ trình độ văn hoá, trình độ chuyên môn nghiệp vụ, trình độ tin học, ngoại ngữ, độ tuổi. Đặc biệt, chú ý tiêu chuẩn chọn cán bộ, nhân viên vào làm việc trong các cơ quan quản lý Nhà nước về thương mại để đáp ứng yêu cầu phát triển thương mại trong thời kỳ tới.
- Dự kiến số lao động cần trong các năm tới và trình độ tương ứng để có kế hoạch đào tạo, bồi dưỡng đáp ứng nhu cầu.
- Tổ chức các lớp đào tạo nâng cao trình độ cho từng đối tượng tham gia hoạt động trong ngành thương mại với sự hỗ trợ kinh phí của Nhà nước.
- Để thu hút và duy trì nguồn nhân lực, đòi hỏi các doanh nghiệp thương mại phải tạo ra thương hiệu tốt trên thị trường; phải đề ra quy trình sử dụng nhân lực minh bạch, dựa trên năng lực thực tế để bố trí sử dụng và có chính sách đãi ngộ về lương và thưởng, về cơ hội thăng tiến, về môi trường làm việc phù hợp. Tỉnh cần có chính sách ưu đãi đặc biệt để thu hút những sinh viên, nghiên cứu sinh của các trường Đại học kinh tế có uy tín trong và ngoài nước để cung cấp nguồn nhân lực quan trọng cho ngành Thương mại của mình.
3. Chính sách phát triển khoa học công nghệ.
Tích cực hỗ trợ các doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ tiến hành đổi mới kỹ thuật, công nghệ kinh doanh trên các phương diện như:
- Tích cực thúc đẩy việc áp dụng kỹ thuật quản lý kinh doanh hiện đại, nâng cao khả năng áp dụng tiến bộ khoa học và công nghệ hiện đại của các doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ. Hỗ trợ các doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ phát triển, đổi mới khoa học công nghệ, thay đổi bộ mặt các cửa hàng, tích cực ứng dụng các phương thức hiện đại như quản lý bằng máy tính, các doanh nghiệp bán lẻ áp dụng Hệ thống quản lý điểm bán hàng - POS (point of sales system), đây là hệ thống quản lý được áp dụng phổ biến trong phân ngành dịch vụ bán lẻ ở các nước phát triển và đang được khuyến khích áp dụng ở Trung Quốc, Thái Lan. Từng bước nâng cao trình độ tin học của các doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ.
- Thực thi tốt các chính sách có liên quan của Nhà nước về hỗ trợ các doanh nghiệp đổi mới khoa học công nghệ. Sở Công Thương cần tranh thủ sự hỗ trợ của các cơ quan hữu quan đối với vấn đề đổi mới công nghệ của các doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ, có chính sách hỗ trợ nhất định đối với việc mua sắm thiết bị, đầu tư cải tiến kỹ thuật của các doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ. Căn cứ vào các chính sách hỗ trợ có liên quan, đưa ra những hỗ trợ có hiệu quả nhằm đổi mới công nghệ cho các doanh nghiệp.
- Vận dụng tối đa các biện pháp tài chính nhằm hỗ trợ các doanh nghiệp thương mại tiến hành điều chỉnh cơ cấu, hỗ trợ có trọng điểm việc áp dụng và mở rộng các phương thức phân phối hiện đại. UBND Tỉnh cần có hỗ trợ về tài chính và về sử dụng đất, khuyến khích phát triển các doanh nghiệp kinh doanh theo dạng chuỗi, đặc biệt là xây dựng mạng lưới từ thành thị đến nông thôn, chỉ đạo các doanh nghiệp đẩy mạnh áp dụng công nghệ thông tin thay thế các phương thức nghiệp vụ truyền thống, áp dụng kỹ thuật quản lý hiện đại, nâng cao hiệu suất quản lý, hạ thấp chi phí, khuyến khích các doanh nghiệp thương mại phát triển thương mại điện tử.
4. Chính sách hợp tác với quốc tế, khu vực và các địa phương khác.
Đẩy mạnh liên kết giữa thị trường Đồng Tháp với thị trường các tỉnh khác và với thị trường nước ngoài trên cơ sở phát huy lợi thế so sánh là một trong những giải pháp quan trọng để tạo điều kiện ổn định thị trường một cách vững chắc trong bối cảnh nền kinh tế thị trường luôn biến động.
Thực hiện tốt giải pháp này sẽ vừa tạo khả năng cho Đồng Tháp nâng cao trình độ phát triển các quan hệ thị trường, vừa thu được những lợi ích kinh tế lớn và bền vững hơn. Liên kết của Đồng Tháp với các tỉnh, thành trong nước và với thị trường nước ngoài cần triển khai theo các hướng chủ yếu như sau:
4.1. Giải pháp thúc đẩy liên kết giữa thị trường Đồng Tháp với các thị trường ngoài nước có tính chiến lược.
- Đối với thị trường ngoài nước có tính chiến lược của Đồng Tháp (như các thị trường nhập khẩu Châu Á và Châu Âu), cần chủ động trong việc tạo lập các mối liên kết song phương với nhiều cấp độ và hình thức khác nhau.
- Trên cơ sở các hiệp định cấp quốc gia, các văn bản thoả thuận đã được ký kết từ các cuộc đàm phán cấp Chính phủ giữa Việt Nam với các nước khác, tỉnh Đồng Tháp cần nghiên cứu các điều khoản chi tiết, trong đó chú ý vận dụng thích hợp với các điều kiện của Đồng Tháp, tìm cách tiếp cận nhanh nhất với thị trường nước ngoài, từ đó, trực tiếp hay thông qua các doanh nghiệp kinh doanh xuất, nhập khẩu lớn trong nước để tiến hành các giao địch thương mại.
- Trong giai đoạn sắp tới, đầu tư sản xuất hàng xuất khẩu trên địa bàn tỉnh sẽ được chú trọng hơn vì mục tiêu tăng trưởng kinh tế và đẩy mạnh tiêu thụ hàng hoá. Do đó, khi phê duyệt các dự án đầu tư, Đồng Tháp cần chú trọng tới cấp độ công nghệ và xuất xứ công nghệ theo hướng sản phẩm tạo ra phải đạt được tiêu chuẩn chất lượng phù hợp với một hay một vài thị trường xuất khẩu hay sẽ được hưởng ưu đãi mậu dịch do xuất xứ công nghệ mang lại.
- Có chế độ chính sách khuyến khích thoả đáng các hoạt động môi giới, trợ giúp tiếp cận thâm nhập thị trường mới.
- Khuyến khích khu vực doanh nghiệp có vốn đầu tư nước ngoài, liên doanh, liên kết với các doanh nghiệp của tỉnh xây dựng và phát triển hệ thống phân phối hiện đại, từ đó tăng cường khả năng mở rộng thị trường ra cho các sản phẩm hàng hoá có lợi thế của Đồng Tháp.
Về phía doanh nghiệp của Đồng Tháp: cần chủ động trong việc tìm kiếm, khai thác thị trường; xây dựng và thực hiện chiến lược kinh doanh quốc tế; coi trọng chữ tín; liên kết giữa các doanh nghiệp với nhau trong việc tìm kiếm thị trường ở nước ngoài để thâm nhập thị trường.
4.2. Giải pháp thúc đẩy và nâng cao hiệu quả liên kết giữa thị trường Đồng Tháp với thị trường các địa phương khác trong nước.
Đối với thị trường trong nước, Đồng Tháp cần ưu tiên hàng đầu cho việc thiết lập các mối quan hệ liên kết thương mại với các vùng, các tỉnh:
- Quan hệ liên kết giữa Đồng Tháp với các địa phương khác trước hết hướng vào việc cung ứng các hàng hoá là những sản phẩm đặc thù và có lợi thế phát triển của tỉnh. Đồng Tháp cần khai thác tối đa lợi thế của mình để tăng cường các quan hệ trao đổi hàng hoá.
- Phát triển các liên kết giữa các thương nhân Đồng Tháp với các doanh nghiệp sản xuất của các tỉnh theo từng ngành sản phẩm chủ lực và các liên kết theo chiều ngang giữa các doanh nghiệp thương mại của Đồng Tháp và các doanh nghiệp các tỉnh để đẩy mạnh quá trình tập trung hoá nguồn lực và mạng lưới kinh doanh hình thành các chuỗi cung ứng, phân phối chuyên doanh.
Để mở rộng quan hệ liên kết thương mại với địa phương khác, Đồng Tháp cần thực hiện một số biện pháp sau:
+ Tổ chức nghiên cứu thị trường và hoạt động xúc tiến thương mại với các thị trường trọng điểm (đặc biệt là thị trường TP Hồ Chí Minh), thị trường các tỉnh lân cận để xác định lợi thế so sánh và khả năng giao lưu thương mại để có hướng điều chỉnh phù hợp cơ cấu sản xuất và thương mại của mình.
+ Nghiên cứu đưa ra các điều kiện ưu đãi cho các địa phương có mối quan hệ liên kết thương mại với Đồng Tháp. Các điều kiện ưu đãi có thể áp dụng như bán hàng trả chậm, sử dụng đất và địa điểm kinh doanh...
+ Với vị trí địa lý thuận lợi nằm gần vùng kinh tế năng động nhất cả nước, Đồng Tháp nên chủ động tiến hành trao đổi, ký kết các thoả thuận cấp tỉnh giữa Đồng Tháp với các địa phương khác về mua bán sản phẩm hàng hoá, có thể là cung ứng hàng hoá và nhận tiêu thụ lại một phần sản phẩm, hay những cam kết xây dựng quan hệ bạn hàng ổn định, lâu dài và đảm bảo chữ tín trong kinh doanh.
+ Trong giai đoạn trước mắt, cần đẩy mạnh mối liên kết giữa Đồng Tháp với các tỉnh trong vùng Đồng bằng sông Cửu Long trong việc đẩy mạnh cung ứng hàng nông sản, rau quả và thuỷ sản với số lượng lớn.
Để thực hiện tốt quá trình liên kết với các tỉnh, Đồng Tháp cần chú trọng đến các vấn đề lợi ích và điều kiện liên kết, theo nguyên tắc “có đi có lại”. Lợi ích liên kết và điều kiện liên kết vừa có quan hệ tương thích về mức độ, vừa có quan hệ ràng buộc nhau giữa các bên liên kết. Tuy vậy, mối quan hệ giữa các loại lợi ích, cũng như giữa lợi ích và điều kiện liên kết phụ thuộc vào tính chất của từng thời đoạn trong quá trình phát triển kinh tế xã hội, phụ thuộc và quan niệm chủ quan của một hay một số người có vai trò quyết định, phụ thuộc vào tính chất của quan hệ liên kết... Vì vậy, trong vấn đề phát triển các mối liên kết thị trường cần phải xây dựng được những tiêu chuẩn xem xét trên cơ sở các cân đối tổng thể và triển vọng dài hạn hay nói cách khác là cần có "tầm nhìn xa trông rộng".
Đồng Tháp liên kết với các tỉnh trong vùng tập trung trên các phương diện sau:
- Về phương diện khuyến khích phát triển cầu của thị trường: không ngừng nâng cao trình độ dân trí, trình độ hiểu biết các kiến thức về kinh tế thị trường, về tiêu dùng cho dân cư thông qua các hình thức như: giáo dục cộng đồng, tuyên truyền trên các phương tiện thông tin đại chúng. Hình thành các tổ chức bảo vệ quyền lợi người tiêu dùng,...
- Tổ chức các hoạt động xúc tiến thương mại, giúp các doanh nghiệp vừa và nhỏ trong tỉnh có thể tiếp cận được các thị trường khác trong và ngoài nước, cung cấp thông tin và các dịch vụ tư vấn về thị trường, chất lượng và giá cả các sản phẩm đối với các doanh nghiệp sản xuất, kinh doanh trong tỉnh.
5. Tổ chức và điều hành thực hiện quy hoạch.
5.1. Công khai Quy hoạch phát triển ngành thương mại Đồng Tháp.
Sau khi dự án quy hoạch phát triển ngành thương mại tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020 được Chủ tịch UNND tỉnh Đồng Tháp phê duyệt, Sở Công Thương tổ chức công bố công khai rộng rãi, thu hút các nhà đầu tư trong và ngoài nước tham gia thực hiện quy hoạch.
5.2. Tổ chức triển khai thực hiện các nội dung quy hoạch phát triển ngành Thương mại của Đồng Tháp.
- Sở Công Thương là cơ quan chủ trì thực hiện theo chức năng của Sở về xây dựng và tổ chức thực hiện quy hoạch, kế hoạch phát triển Ngành.
- Các cơ quan phối hợp là Sở Kế hoạch và Đầu tư, Sở Xây dựng, Sở Tài chính, Sở Giao thông Vận tải, Sở Lao động – Thương binh và Xã hội, Sở Khoa học và Công nghệ, Sở NN& PTNT và các ban, ngành khác.
- Trên cơ sở Quy hoạch phát triển ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020, để đảm bảo mạng lưới kết cấu hạ tầng thương mại và các phân ngành bán buôn và bán lẻ của ngành Thương mại phát triển hài hoà, phân bố hợp lý, hoạt động hiệu quả, Sở Công Thương Đồng Tháp phối hợp với UBND các huyện, thị và thành phố Cao Lãnh xây dựng và thực hiện các Quy hoạch phát triển mạng lưới kết cấu hạ tầng của ngành và mạng lưới bán buôn, bán lẻ trên từng địa bàn, từ đó có các biện pháp và chính sách để thực hiện.
- Để hỗ trợ nâng cao năng lực cạnh tranh cho các doanh nghiệp thương mại của Đồng Tháp, Sở Công Thương cần xây dựng và phối hợp tổ chức thực hiện các đề án về hỗ trợ doanh nghiệp thương mại vừa và nhỏ; đề án hỗ trợ phát triển thương mại điện tử cho doanh nghiệp thương mại; đề án hỗ trợ phát triển phương thức kinh doanh hiện đại cho doanh nghiệp thương mại; đề án hỗ trợ đào tạo, bồi dưỡng nhân lực cho doanh nghiệp thương mại; đề án cải cách các nhà phân phối truyền thống sang hiện đại; đề án hỗ trợ xây dựng và phát triển thương hiệu cho các doanh nghiệp thương mại;...
- Để thu hút đầu tư vào phát triển cơ cấu thương mại quy mô lớn hơn và hiện đại hơn, Sở Công Thương chủ động phối hợp với các cơ quan có liên quan xây dựng và trình UBND Tỉnh phê duyệt và ban hành Quy chế khuyến khích đầu tư xây dựng các loại hình thương mại hiện đại trên địa bàn; phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư để thực hiện xúc tiến đầu tư nhằm thu hút các Tập đoàn, Công ty phân phối đa quốc gia hàng đầu thế giới vào đầu tư phát triển các hệ thống phân phối hiện đại trên địa bàn tỉnh.
- Phát triển các dịch vụ hỗ trợ xuất khẩu như: nghiên cứu phát triển (R&D), thiết kế mẫu, xúc tiến thương mại, quảng bá thương hiệu, dịch vụ vận chuyển, kho bãi, dịch vụ hải quan, tư vấn xuất khẩu,...
- Phát triển cơ sở hạ tầng nhằm thu hút các dự án đầu tư. Đa dạng hoá nguồn vốn và các hình thức đầu tư cho phát triển nguồn hàng xuất khẩu. Đầu tư mạnh cho phát triển các sản phẩm xuất khẩu có hàm lượng trí tuệ, công nghệ và giá trị gia tăng cao. Chú trọng đầu tư trên cả 3 mặt: (i) nguồn nhân lực (quản lý, nghiệp vụ và lao động), (ii) đổi mới công nghệ, (iii) mở rộng sản xuất và tăng năng suất lao động.
- Gắn kết các hoạt động phát triển xuất khẩu với mở rộng thị trường tiêu thụ nội địa, đáp ứng nhu cầu tiêu dùng ngày càng cao của người dân tỉnh Đồng Tháp.
- Tỉnh sớm công bố các ngành và danh mục các sản phẩm xuất khẩu chiến lược sẽ được ưu tiên, nhất là ưu tiên đầu tư và các hình thức khuyến khích, hỗ trợ khác.
5.3. Phối hợp thực hiện.
Việc phát triển các hoạt động thương mại của tỉnh Đồng Tháp trong thời kỳ quy hoạch sẽ phụ thuộc vào sự phát triển của các ngành sản xuất, các hoạt động đầu tư nói chung và phát triển cơ sở hạ tầng nói riêng, các chính sách và biện pháp phát triển thương mại của Nhà nước và chính sách khuyến khích phát triển riêng của tỉnh đối với ngành Thương mại. Vì vậy, để thực hiện Quy hoạch phát triển ngành Thương mại của Đồng Tháp, cần có sự phối hợp hiệu quả và thống nhất theo mục tiêu giữa các cơ quan, ban, ngành... trong chỉ đạo và triển khai, như sau:
- Các Sở (Bưu chính viễn thông, Nông nghiệp và Phát triển nông thôn, Trung tâm xúc tiến thương mại và đầu tư...): xác định danh mục mặt hàng, dịch vụ xuất khẩu chủ lực và cơ chế, kế hoạch xúc tiến xuất khẩu những sản phẩm đó; Triển khai thực hiện các Quy hoạch phát triển của từng ngành để đảm bảo nguồn cung ứng hàng hoá cho ngành Thương mại; Nâng cao nhận thức cho các doanh nghiệp trong ngành về sự cần thiết sử dụng các dịch vụ phân phối chuyên nghiệp của các doanh nghiệp thương mại; Thúc đẩy liên kết giữa các doanh nghiệp trong ngành với doanh nghiệp thương mại để phát triển các chuỗi cung ứng hàng hoá có giá trị gia tăng cao và có khả năng chiếm lĩnh được các thị trường mục tiêu ở trong và ngoài nước...
- Sở Kế hoạch và Đầu tư: cân đối, bố trí kế hoạch vốn đầu tư; nghiên cứu đề xuất những cơ chế, chính sách thu hút đầu tư nước ngoài và khuyến khích đầu tư từ khu vực dân doanh; tổ chức các hoạt động xúc tiến đầu tư vào những ngành hàng xuất khẩu chủ lực và vào ngành Thương mại của tỉnh.
- Sở Xây dựng: Trên cơ sở Quy hoạch phát triển ngành Thương mại được phê duyệt, Sở cần điều chỉnh, bổ sung Quy hoạch xây dựng của tỉnh Đồng Tháp để đảm bảo bố trí không gian và kiến trúc phù hợp theo tiêu chuẩn cho các loại hình thương mại ở từng khu vực trên địa bàn các huyện, thị và thành phố..
- Sở Tài chính: Phối hợp với Sở Kế hoạch và Đầu tư và các sở ngành liên quan bố trí kinh phí cho các hoạt động xúc tiến thương mại, du lịch, đầu tư và hỗ trợ cho các doanh nghiệp thương mại của tỉnh; Tổ chức kiểm soát giá cả hàng hoá lưu thông trên thị trường; Phối hợp chặt chẽ với Sở Công Thương và các cơ quan có liên quan trong việc ổn định thị trường và khuyến khích, hỗ trợ phát triển thương mại của tỉnh Đồng Tháp.
- Sở Giao thông Vận tải: Trên cơ sở mạng lưới thương mại được quy hoạch, cần có kế hoạch triển khai hoặc điều chỉnh, bổ sung quy hoạch giao thông của Đồng Tháp, tạo thuận lợi cho phát triển mạng lưới thương mại và cho lưu chuyển hàng hoá trên thị trường. Phối hợp với Sở Công an cải tiến và hoàn thiện quản lý giao thông để tạo thuận lợi cho hoạt động thương mại ở các khu vực, cũng như thuận lợi cho việc cung ứng, bốc dỡ và nhập hàng vào mạng lưới thương mại của tỉnh, đặc biệt là ở các khu vực đô thị lớn như TP Cao Lãnh, TX Sa Đéc, TX Hồng Ngự,....
- Sở Tài nguyên và Môi trường: trên cơ sở quy hoạch phát triển ngành Thương mại được phê duyệt, Sở điều chỉnh và bổ sung quy hoạch sử dụng đất của tỉnh để ưu tiên dành đất cho phát triển thương mại, xác định địa giới cho các loại hình thương mại đã được quy hoạch. Phối hợp với Sở Công Thương và các Sở, ban ngành khác để xây dựng và ban hành các chính sách sử dụng đất cho phát triển thương mại của tỉnh Đồng Tháp.
- Sở Khoa học - Công nghệ: Phối hợp với Sở Công Thương và các cơ quan khác để xây dựng và thực hiện chính sách hỗ trợ các doanh nghiệp thương mại của tỉnh áp dụng các công nghệ kinh doanh và quản lý hiện đại áp dụng Hệ thống quản lý chất lượng theo ISO 9000,...
- Sở Lao động - Thương binh và Xã hội: Chủ trì xây dựng dự án thành lập trung tâm giao dịch lao động và hệ thống quản lý thông tin thị trường lao động của Tỉnh; Phối hợp với các ngành liên quan lập Đề án xây dựng một số Trung tâm và chương trình đào tạo nghề đáp ứng yêu cầu của doanh nghiệp về sản xuất hàng xuất khẩu; Phối hợp với Sở Công Thương xây dựng dự án thành lập Trung tâm đào tạo bồi dưỡng tại chức của ngành Thương mại tỉnh. Xây dựng và ban hành các chính sách ưu đãi để thu hút lao động có trình độ cao, nhân tài vào ngành Thương mại.
- Sở Bưu chính Viễn thông: phối hợp với Sở Khoa học và Công nghệ chủ trì hướng dẫn thực hiện Chương trình Chính phủ điện tử, thương mại điện tử trên địa bàn; hỗ trợ doanh nghiệp thông tin về công nghệ và chuyển giao công nghệ. Phối hợp với Sở Công Thương xây dựng chương trình đào tạo tin học cho người lao động và vận hành mạng thông tin của ngành Thương mại.
- Cục Hải quan, Cục Thuế: nghiên cứu thực hiện quy trình thủ tục và hải quan, thuế theo hướng đơn giản hoá, nhanh chóng, chính xác, tạo điều kiện thuận lợi cho doanh nghiệp thương mại. Cục Hải quan nghiên cứu, sớm đưa vào thực hiện hải quan điện tử.
- Cục Thống kê: Nghiên cứu ban hành chế độ báo cáo thống kê về xuất khẩu dịch vụ trên địa bàn. Phối hợp với Sở Công Thương để bổ sung và hoàn thiện công tác thống kê đối với ngành Thương mại của Tỉnh.
- Đối với các cơ quan Phát thanh - Truyền hình của tỉnh: cần tăng cường nội dung thông tin về thị trường, về hàng hoá và xúc tiến thương mại; Tuyên truyền để nâng cao nhận thức cho người tiêu dùng về lợi ích của việc sử dụng các dịch vụ phân phối hiện đại, về tự bảo vệ lợi ích của người tiêu dùng; Tuyên truyền, phổ biến những kinh nghiệm thành công và mô hình hệ thống phân phối hiện đại của các doanh nghiệp thương mại và việc áp dụng công nghệ, phương thức kinh doanh và quản lý hiện đại trong ngành Thương mại; Tuyên truyền về định hướng và chính sách phát triển cũng như các dự án đầu tư lớn trong ngành Thương mại của tỉnh,...
- UBND các Huyện, Thị và Thành phố: Phối hợp liên ngành và liên vùng nhằm triển khai các giải pháp, chương trình, kế hoạch đẩy mạnh xuất khẩu và phát triển ngành Thương mại của tỉnh. Đảm bảo bố trí và sử dụng cán bộ có năng lực phù hợp và trình độ chuyên nghiệp về quản lý thương mại trên địa bàn.
- Các Hiệp hội (nếu có): Phát huy vai trò là cầu nối giữa doanh nghiệp và cơ quan quản lý nhà nước; đóng góp ý kiến xây dựng các chương trình, kế hoạch phát triển sản xuất, phát triển xuất khẩu; chủ trì, tham gia chủ trì và tham gia một số hoạt động xúc tiến xuất khẩu của tỉnh; là hạt nhân tập hợp các doanh nghiệp, tạo sức cạnh tranh cho sản phẩm hàng hoá của Đồng Tháp trên thị trường trong và ngoài nước.
- Các doanh nghiệp: Chủ động nghiên cứu thị trường, xây dựng chiến lược kinh doanh, xuất khẩu, chủ động đào tạo cán bộ, ứng dụng công nghệ thông tin, xây dựng và quảng bá thương hiệu, thực hiện xúc tiến thương mại.
5.4. Lộ trình thực hiện.
* Giai đoạn 2006 - 2010:
- Thành lập Ban chỉ đạo thực hiện Quy hoạch phát triển ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020.
- Xây dựng, hoàn thiện hệ thống các văn bản pháp quy, các chính sách, cơ chế khuyến khích phát triển và quản lý thương mại của tỉnh Đồng Tháp.
- Xây dựng và tạo các điều kiện, tiền đề và bước đầu triển khai các Đề án phát triển thương mại.
- Xây dựng các Quy hoạch mạng lưới thương mại và các Quy hoạch chi tiết xây dựng các Khu trung tâm thương mại, Trung tâm mua sắm, chợ đầu mối nông sản tổng hợp và chuyên doanh, Trung tâm hội chợ- triển lãm, Khu logistics...
- Xây dựng danh mục các Dự án kêu gọi và khuyến khích đầu tư theo định hướng phát triển của ngành thương mại tỉnh. Tập trung vào các dự án nâng cấp, xây mới để phát triển nhanh các loại hình thương mại hiện đại ở khu vực đô thị.
- Thúc đẩy hình thành và phát triển các hệ thống phân phối theo dạng "chuỗi".
- Tập trung xúc tiến thương mại tại các thị trường mục tiêu chiến lược của tỉnh.
* Giai đoạn 2011 - 2015:
- Điều chỉnh hoặc xây dựng mới các cơ chế, chính sách khuyến khích phát triển và quản lý thương mại phù hợp.
- Tiếp tục hoàn thiện và thực hiện các đề án phát triển thương mại.
- Hỗ trợ các nhà phân phối phát triển các dự án kinh doanh hiện đại.
- Thúc đẩy nhanh việc cải cách các nhà phân phối truyền thống sang hiện đại.
- Hoàn thiện mạng lưới thương mại ở nông thôn.
- Tập trung xúc tiến thương mại ở các thị trường mới.
* Giai đoạn 2016 - 2020:
- Phát triển mạnh thương mại điện tử.
- Hoàn thiện mạng lưới thông tin và dự báo hiện đại của ngành Thương mại.
- Phát triển các loại hình thương mại hiện đại ở khu vực nông thôn.
Kết luận
Dự án “Quy hoạch phát triển ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp đến năm 2020" được thực hiện trên cơ sở điều tra, khảo sát thực tế hoạt động thương mại trên địa bàn các huyện, thị và thành phố của tỉnh và thu thập các nguồn thông tin, tư liệu khác nhau phản ánh thực trạng và triển vọng phát triển kinh tế - xã hội trên địa bàn tỉnh. Qua phân tích số liệu và khảo sát thực tế cho thấy, trình độ phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh Đồng Tháp hiện nay nói chung, cũng như những yếu tố về sản xuất, tiêu dùng nói riêng chưa tạo ra được xung lực phát triển mạnh mẽ cho các hoạt động thương mại, nhất là các hoạt động thương mại có qui mô và phạm vi lớn. Đồng thời, bản thân năng lực của các lực lượng tham gia hoạt động thương mại trên địa bàn tỉnh cũng là nguyên nhân bên trong làm hạn chế sự phát triển của các hoạt động thương mại ở Đồng Tháp, hạn chế khả năng khai thác các lợi thế phát triển thương mại của Đồng Tháp.
Từ những vấn đề về thực trạng và tiềm năng, triển vọng phát triển kinh tế - xã hội nói chung và lĩnh vực thương mại nói riêng của tỉnh Đồng Tháp, của cả nước, của vùng Đồng bằng sông Cửu Long, của Vùng kinh tế trọng điểm phía Nam cho thấy, trong thời kỳ quy hoạch đến năm 2020, tỉnh Đồng Tháp cần có các biện pháp tác động tích cực theo hướng mở rộng qui mô và phạm vi để qua đó tạo cơ sở phát triển tốt các hoạt động thương mại. Đồng thời, các cơ cấu của ngành Thương mại trên địa bàn tỉnh cũng cần được quy hoạch, định hướng phát triển theo hướng chuyên nghiệp hoá, hiện đại hoá, tổ chức hoá, xã hội hoá, tiêu chuẩn hoá để tạo giá trị tăng thêm cao hơn đóng góp vào GDP của tỉnh, đồng thời thúc đẩy và hỗ trợ các ngành sản xuất và du lịch phát triển, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người dân trong tỉnh.
Trên cơ sở các kết quả khảo sát, nghiên cứu, dự án đã đưa ra những nội dung quy hoạch phát triển ngành Thương mại tỉnh Đồng Tháp một cách toàn diện và trọng yếu trong thời kỳ từ nay đến năm 2020. Đồng thời, dự án cũng đề cập đến những giải pháp phát triển ngành Thương mại và tổ chức thực hiện quy hoạch.
Trong tương lai, việc triển khai quy hoạch phát triển ngành Thương mại tỉnh Đông Tháp, một mặt sẽ góp phần phát triển mạnh mẽ hơn các quan hệ kinh tế, thương mại của Đồng Tháp với các địa phương trong cả nước và với nước ngoài; mặt khác, qua đó sẽ góp phần tăng cường năng lực cạnh tranh cho ngành Thương mại Đồng Tháp trong quá trình hội nhập vào thị trường dịch vụ phân phối toàn cầu. Tất cả những điều đó nhằm xây dựng và phát triển ngành Thương mại Đồng Tháp đạt trình độ phát triển ngang bằng với các tỉnh, thành phát triển khác trong nước, phù hợp với xu hướng phát triển thị trường, thương mại nước ta theo xu thế hội nhập và tự do thương mại.
Ban chủ nhiệm dự án xin chân thành cảm ơn sự chỉ đạo và giúp đỡ về mọi mặt của các đồng chí lãnh đạo Tỉnh uỷ, HĐND và UBND Tỉnh, các Sở, Ban, Ngành, UBND thành phố Cao Lãnh, UBND thị xã Sa Đéc, UBND các Huyện và đặc biệt là của đội ngũ chuyên gia của Sở Công Thương tỉnh Đồng Tháp, các nhà khoa học của trường Đại học kinh tế thành phố Hồ Chí Minh, Chi nhánh Phòng Thương mại và Công nghiệp Việt Nam tại Cần Thơ và các nhà quản lý cùng với sự hỗ trợ về chuyên môn của Vụ Chính sách thị trường trong nước, Viện Nghiên cứu Thương mại - Bộ Công Thương trong quá trình xây dựng dự án.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- BCTH.DT(04.09)+-+Da+phe+duyet.doc