lời mở đầu
Là công cụ không thể thiếu được trong hoạt động nghiên cứu và công tác thực tiễn, cho nên thống kê đã trở thành môn học cần thiết trong hầu hết các ngành đào tạo. Trong các chuyên ngành khối kinh tế- xã hội, Lý thuyết thống kê là một môn khoa học cơ sở bắt buộc có vị trí xứng đáng với thời gian đáng kể.
Trước đây công tác thống kê diễn ra chủ yếu trong khu vực kinh tế nhà nước, trong các cơ quan thống kê nhà nước để thu thập thông tin phục vụ cho việc quản lú kinh tế xã hội của các cơ quan chính quyền các cấp.Tuy nhiên, cùng với chính sách mở cửa và sự phát triển của kinh tế thị trường chịu sự điều tiết của nhà nước, tình hình kinh tế- xã hội nước ta đã có nhiều chuyển biến. Đặc biệt, hiện nay các nhà doanh nghiệp có thể nắm bắt thông tin trên nhiều phương tiện thông tin khác nhau, họ quan tâm đến giá cả (hoặc khối lượng sản phẩm) từng mặt hàng hay nhiều mặt hàng tăng lên hay giảm xuống qua thời gian trên một thị trường hay nhiều thị trường khác nhau. Những thông tin này được tính toán thông qua phương pháp chỉ số.
Ngoài ra, phương pháp chỉ số còn giúp chúng ta phân tích cơ cấu biến động của các hiện tượng phức tạp. Vì vậy, trong thực tế đối tượng của phương pháp chỉ số là các hiện tượng kinh tế phúc tạp bao gồm nhiều chỉ tiêu không cộng lại được với nhau. Xuất phát từ vị trí, tầm quan trọng của phương pháp chỉ số em đã chọn đề tài: “Vận dụng phương pháp chỉ số trong phân tích kết quả sản xuất, kinh doanh của Công ty Sơn tổng hợp” làm đề án môn học của mình. Mục đích chủ yếu của đề án là thông qua những phân tích, đánh giá về sự biến động của kết quả sản xuất kinh doanh của các doanh nghiệp của Việt Nam nói chung và công ty Sơn tổng hợp nói riêng để từ đó rút ra những bài học và định hướng phát triển , giúp phục vụ tốt cho sự nghiệp phát triển đất nước. Tuy vậy do còn nhiều hạn chế về kiến thức và thời gian nên bài viết không thể tránh khỏi nhiều thiếu sót.
Em xin chân thành cảm ơn cô giáo TS.Trần Thị Kim Thu, đã nhiệt tình giúp đỡ em hoàn thành đề án môn học này!
Mục lục
Lời mở đầu 1
Nội dung 2
I. Khái niệm chung về chỉ số 2
1. Khái niệm 2
2. Tác dụng của chỉ số 2
II. Các loại chỉ số và cách tính 2
1. Chỉ số cá thể (chỉ số đơn) 2
2. Chỉ số tổng hợp 4
3. Chỉ số trung bình tính từ chỉ số tổng hợp 6
4. Chỉ số trung gian 8
III. Hệ số chỉ số 10
1. Hệ thống chỉ số liên hoàn hai nhân tố 11
2. Hệ thống chỉ số liên hoàn nhiều nhân tố 13
3. Hệ thống chỉ số phân tích biến động các chỉ tiêu trung bình 16
4. Hệ thống chỉ số phân tích biến động tổng lượng biến tiêu thức có sử dụng chỉ tiêu trung bình 19
5. Hệ thống chỉ số phân tích trong trường hợp tổng thể bao gồm các bộ phận không so sánh được 23
Kết luận 26
Tài liệu tham khảo 27
28 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1572 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề án Vận dụng phương pháp chỉ số trong phân tích kết quả sản xuất, kinh doanh của Công ty Sơn tổng hợp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
lêi më ®Çu
Lµ c«ng cô kh«ng thÓ thiÕu ®îc trong ho¹t ®éng nghiªn cøu vµ c«ng t¸c thùc tiÔn, cho nªn thèng kª ®· trë thµnh m«n häc cÇn thiÕt trong hÇu hÕt c¸c ngµnh ®µo t¹o. Trong c¸c chuyªn ngµnh khèi kinh tÕ- x· héi, Lý thuyÕt thèng kª lµ mét m«n khoa häc c¬ së b¾t buéc cã vÞ trÝ xøng ®¸ng víi thêi gian ®¸ng kÓ.
Tríc ®©y c«ng t¸c thèng kª diÔn ra chñ yÕu trong khu vùc kinh tÕ nhµ níc, trong c¸c c¬ quan thèng kª nhµ níc ®Ó thu thËp th«ng tin phôc vô cho viÖc qu¶n ló kinh tÕ x· héi cña c¸c c¬ quan chÝnh quyÒn c¸c cÊp.Tuy nhiªn, cïng víi chÝnh s¸ch më cöa vµ sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ thÞ trêng chÞu sù ®iÒu tiÕt cña nhµ níc, t×nh h×nh kinh tÕ- x· héi níc ta ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn. §Æc biÖt, hiÖn nay c¸c nhµ doanh nghiÖp cã thÓ n¾m b¾t th«ng tin trªn nhiều phương tiện th«ng tin kh¸c nhau, họ quan t©m đÕn gi¸ cả (hoặc khối lượng sản phẩm) từng mặt hàng hay nhiều mặt hàng tăng lªn hay giảm xuống qua thời gian trªn một thị trường hay nhiều thị trường kh¸c nhau. Những th«ng tin này ®îc tÝnh to¸n th«ng qua phương ph¸p chỉ số.
Ngoµi ra, ph¬ng ph¸p chØ sè cßn gióp chóng ta ph©n tÝch c¬ cÊu biÕn ®éng cña c¸c hiÖn tîng phøc t¹p. V× vËy, trong thùc tÕ ®èi tîng cña ph¬ng ph¸p chØ sè lµ c¸c hiÖn tîng kinh tÕ phóc t¹p bao gåm nhiÒu chØ tiªu kh«ng céng l¹i ®îc víi nhau. XuÊt ph¸t tõ vÞ trÝ, tÇm quan träng cña ph¬ng ph¸p chØ sè em ®· chän ®Ò tµi: “VËn dông ph¬ng ph¸p chØ sè trong ph©n tÝch kÕt qu¶ s¶n xuÊt, kinh doanh cña C«ng ty S¬n tæng hîp” lµm ®Ò ¸n m«n häc cña m×nh. Môc ®Ých chñ yÕu cña ®Ò ¸n lµ th«ng qua nh÷ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vÒ sù biÕn ®éng cña kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp cña ViÖt Nam nãi chung vµ c«ng ty S¬n tæng hîp nãi riªng ®Ó tõ ®ã rót ra nh÷ng bµi häc vµ ®Þnh híng ph¸t triÓn , gióp phôc vô tèt cho sù nghiÖp ph¸t triÓn ®Êt níc. Tuy vËy do cßn nhiÒu h¹n chÕ vÒ kiÕn thøc vµ thêi gian nªn bµi viÕt kh«ng thÓ tr¸nh khái nhiÒu thiÕu sãt.
Em xin ch©n thµnh c¶m ¬n c« gi¸o TS.TrÇn ThÞ Kim Thu, ®· nhiÖt t×nh gióp ®ì em hoµn thµnh ®Ò ¸n m«n häc nµy!
Hµ néi ngµy 25 th¸ng 11 n¨m 2005
Sinh viªn
Néi dung
I.Kh¸i niÖm chung vÒ chØ sè
1.Kh¸i niÖm:
ChØ sè lµ chØ tiªu t¬ng ®èi biÓu hiÖn quan hÖ so s¸nh gi÷a hai møc ®é cña mét hiÖn tîng nghiªn cøu
2. T¸c dông cña chØ sè:
Nh ®· nãi ë trªn chØ sè lµ chØ tiªu biÓu hiÖn mèi quan hÖ so s¸nh gi÷a hai møc ®é cña mét hiÖn tîng nghiªn cøu. So s¸nh hai møc ®é ®ã theo kh«ng gian vµ thêi gian. Theo thêi gian th× nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña møc ®é hiÖn tîng qua thêi gian.Theo kh«ng gian th× nghiªn cøu sù kh¸c biÖt, chªnh lÖch vÒ møc ®é hiÖn tîng qua kh«ng gian.
Ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch vÒ c¸c chØ tiªu kinh tÕ. Cho phÐp x¸c ®Þnh vai trß vµ ¶nh hëng biÕn ®éng cña c¸c nh©n tè kh¸c nhau ®èi vãi sù biÕn ®éng cña hiÖn tîng phøc t¹p ®îc cÊu thµnh tõ nhiÒu nh©n tè.
II. C¸c lo¹i chØ sè vµ c¸ch tÝnh.
C¨n cø vµo ph¹m vi tinh to¸n cã hai lo¹i chØ sè t¬ng øng víi viÖc nghiªn cøu hai lo¹i chØ tiªu chÊt lîng vµ sè lîng. C¨n cø vµo viÖc thiÕt lËp quan hÖ so s¸nh theo thêi gian hay kh«ng gian th× cã hai lo¹i chØ sè lµ chØ sè ph¸t triÓn vµ chØ sè kh«ng gian. Cô thÓ ta cã c¸c lo¹i chØ sè sau:
1.Chỉ số cá thể (chØ sè ®¬n):
ChØ sè c¸ thÓ hay cßn gäi lµ chØ sè ®¬n lµ lo¹i chØ sè chØ nghiªn cøu sù biÕn ®éng vÒ mét chØ tiªu nµo ®ã cña tõng ®¬n vÞ, tõng phÇn tö cña hiÖn tîng phøc t¹p
VÝ dô, chØ sè gi¸ cña mét lo¹i s¶n phÈm nµo ®ã.
- ChØ sè c¸ thÓ nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña gi¸ : ip
Trong ®ã p1 vµ p0 lµ gi¸ c¶ kú nghiªn cøu vµ kú gèc
-ChØ sè c¸ thÓ nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña khèi lîng s¶n phÈm iq
Trong ®ã q1 vµ q0 lµ khèi lîng s¶n phÈm kú nghiªn cøu vµ kú gèc.
VÝ dô: Cã t×nh h×nh vÒ sè lîng S¬n vµ gi¸ b¸n cña nã trªn thÞ trêng Hµ néi cña C«ng ty S¬n tæng hîp qua hai n¨m nh sau:
Năm
2003
2004
Sè lîng S¬n Alkyd th«ng dông c¸c mµu (hép)
120.000
140.000
Gi¸ b¸n (®/hép)
17000
17250
chØ sè gi¸ iP = =1,0147
hay t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi lµ p1 – p0 = 17250 - 17000 = 250 ®/hép
Nh vËy,gi¸ S¬n Alkyd trªn thÞ trêng Hµ Néi n¨m 2004 so víi n¨m 2003 b»ng 101,47% ( t¨ng 1,47%) hay t¨ng 250 ®/hép.
chØ sè c¸ thÓ vÒ sè lîng iq =
hay t¨ng vÒ sè tuyÖt ®èi lµ q1 – q0 = 20.000 hép
Nh vËy lîng S¬n b¸n trªn thÞ trêng Hµ néi cña C«ng ty n¨m 2004 so víi n¨m 2003 b»ng 116,67% (t¨ng 16,67%) hay t¨ng 20000 hép.
3.2 Chỉ số tổng hợp:
ChØ sè tæng hîp lµ lo¹i chØ sè chØ nghiªn cøu sù biÕn ®éng vÒ mét chØ tiªu nµo ®ã cña nhiÒu ®¬n vÞ, nhiÒu phÇn tö cña hiÖn tîng phøc t¹p. VÝ dô, nghiªn cøu gÝa c¶ cña t©t c¶ c¸c lo¹i mÆt hµng trªn cïng mét thÞ trßng hay ë c¸c thÞ trêng kh¸c nhau qua thêi gian.
V× nghiªn cøu tæng hîp nhiÒu s¶n phÈm cã nhiÒu ®¬n vÞ tÝnh kh¸c nhau, nªn ta dïng mét quyÒn sè dÓ qui ®æi ®¬n vÞ tÝnh chung vµ céng l¹i ®îc víi nhau, quyÒn sè nµy ®îc cè ®Þnh ë tö sè vµ mÉu sè trong khi tÝnh to¸n . Th«ng thêng khi nghiªn cøu chØ tiªu chÊt lîng (p) th× quyÒn sè lµ chØ tiªu sè lîng vµ ®îc cè ®Þnh ë kú b¸o c¸o (q1), vµ khi nghiªn cøu chØ tiªu sè lîng (q) th× quyÒn sè lµ chØ tiªu ch¸t lîng vµ ®îc cè dÞnh ë kú gèc (p0).Trong thùc tÕ mét chØ tiªu chÊt läng (hay khèi lîng )cã nhiÒu chØ tiªu chÊt lîng chØ tiªu sè läng cã liªn quan cho nªn viÑc chän chØ tiªu nµo ®Ó nghiªn cøu lµ tuú thuéc vµo môc ®Ých nghiªn cøu
Ch¼ng h¹n muèn nghiªn cøu vÒ chi phÝ th× khèi lîng s¶n phÈm cã liªn quan ®Õn gi¸ thµnh s¶n phÈm , cßn nghiªn cøu vÒ doanh sè th× khèi lîng s¶n phÈm cã liªn quan ®Õn gi¸ b¸n cña s¶n phÈm.
ChØ sè tæng hîp nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña gi¸: Ip
Trong ®ã q1 lµ quyÒn sè .
NhËn xÐt: - VÒ sè tuyÖt ®èi ta lÊy tö sè trõ ®i mÉu sè:
ChØ sè tæng hîp nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña khèi lîng s¶n phÈm :Iq
Trong ®ã p0 lµ quyÒn sè
nhËn xÐt vÒ sè tuyÖt ®èi lÊy tö sè trõ ®i mÉu sè
VÝ dô : Cã t×nh h×nh tiªu thô ba lo¹i mÆt hµng cña C«ng ty trªn thÞ trêng Vinh qua hai n¨m 2003 vµ 2004 (trong b¶ng). h·y nghiªn cøu sù biÕn ®éng vÒ gi¸ vµ khèi lîng tiªu thô ba lo¹i mÆt hµng trªn:
Tªn hµng
§¬n vÞ tÝnh
Lîng b¸n ra (1000 ) ®¬n vÞ
Gi¸ ®¬n vÞ (1000đ)
Doanh sè tiªu thô
2003
(q0)
2004
(q1)
2003
(p0)
2004
(p1)
2003
(p0 q0)
2004
(p1q1 )
S¬n tr¾ng
kg
100
110
17,0
17,25
1700
1897,5
S¬n xanh
lit
112
98
18,0
18,50
2016
1813
S¬n vµng
hép
99
115
19,0
18,5
1881
2127,5
*Nghiªn cøu sù biÕn ®éng gi¸ cña ba lo¹i mÆt hµng trªn:
-VÒ sè tu¬ng ®èi :
=
NhËn xÐt: nh×n chung gi¸ c¶ ba lo¹i mÆt hµng trªn n¨m 2004 so víi n¨m 2003 b»ng 100,33% ( t¨ng 0,33%) .
* Nghiªn cøu vÒ sù biÕn déng cña khèi lîng b¸n ra cña c¸c mÆt hµng:
-VÒ sè t¬ng ®èi :
=
NhËn xÐt : Nh×n chung khèi lîng b¸n ra ba mÆt hµng n¨m 2004 so víi 2003 b»ng 103,97 %( t¨ng 3,97%) .
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta thÊy r»ng n¨m 2004 thùc hiÖn kinh doanh tèt h¬n n¨m 2003 nã ®îc thÓ hiÖn qua sù biÕn ®éng cña khèi lîng S¬n b¸n ra b×nh qu©n cao h¬n vµ gi¸ b¸n còng cã sù biÕn ®éng ®Òu lµm cho gi¸ trÞ tiªu thô hay doanh thu cña c«ng ty t¨ng lªn .
3.3. Chỉ số trung bình tính từ chỉ số tổng hợp:
-ChØ sè trung b×nh ®iÒu hoµ vÒ biÕn ®éng cña chØ tiªu chÊt lîng : Trong trêng hîp tµi liÖu chØ cho gi¸ trÞ ë kú b¸o c¸o (p1q1) vµ chØ sè c¸ thÓ (ip).
Ta cã:
ChØ sè trªn ®îc gäi lµ chØ sè trung b×nh ®iÒu hoµ, v× nã cã d¹ng gièng sè trung b×nh ®iÒu hoµ.
NÕu ®Æt d1 =
Th× c«ng thøc trªn ®îc viÕt l¹i lµ:
VÝ dô: Trë l¹i vÝ dô trªn ta cã thÓ tÝnh b¶ng sè liÖu sau
Tªn hµng
§¬n vÞ tÝnh
p1q1
d1
ip
S¬n tr¾ng
Kg
1897,5
0,325
1,0147
S¬n xanh
Lit
1813
0,311
1,0278
S¬n vµng
Hép
2127,5
0,364
0,9737
Céng
5838
1
Thay sè liÖu cña b¶ng trªn vµo c«ng thøc :
HoÆc:
=
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n trªn ta còng thÊy ®îc gi¸ c¶ cña ba lo¹i hµng trªn kú nghiªn cøu so víi kú gèc b»ng 100,33% hay t¨ng 0,33%.
-ChØ sè trung b×nh sè häc vÒ biÕn ®éng cña chØ tiªu khèi lîng : Trong trêng hîp tµi liÖu chØ cho gi¸ trÞ kú gèc (p0q0) va chØ sè c¸ thÓ (iq) ta cã:
3.4 ChØ sè kh«ng gian :
ChØ sè kh«ng gian lµ chØ sè so s¸nh hiÖn tîng cïng lo¹i nhng qua c¸c ®iÒu kiÖn kh«ng gian kh¸c nhau.
VÝ dô : nghiªn cøu sù biÕn ®éng vÒ lîng b¸n ta vµ gi¸ c¶ c¸c mÆt hang f ë hai thÞ trêng A vµ B
ChØ sè tæng hîp nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña chØ tiªu chÊt kîng ë hai thÞ trêng A va B:
Trong ®ã : qA+qB lµ khèi lîng s¶n phÈm cña hai thÞ trêng A vµ B
-ChØ sè tæng hîp nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña chØ tiªu khãi lîng ë hai thÞ trêng A vµ B:
Trong trêng hîp nµy cã thÓ cã c¸c quyÒn sè kh¸c nhau lµ chØ tiªu chÊt lîng ,ch¼ng h¹n nh gi¸ cè ®Þnh cho tõng mÆt hµng (pc) hoÆc tÝnh víi gi¸ trung b×nh tõng mÆt hµng ë hai thÞ trêng ()
hoÆc :
VÝ dô : Trong b¶n dãi ®©y lµ t×nh h×nh tiªu thô hai mÆt hµng S¬n nhò Alkyd §BCC vµ S¬n cÈm th¹ch Alkyd t¹i hai thÞ trêng Hµ néi vµ TP HCM trong mét tuÇn lÔ.H·y nghiªn cøu sù biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ vµ lîng b¸n ra cña hai mÆt hµng ë trªn hai thÞ trêng nãi trªn?
MÆt hµng
ThÞ trêng Hµ néi
ThÞ trêng TP HCM
Lîng b¸n(hép) qA
Gi¸ ®¬n vÞ (đ) pA
Lîng b¸n (hép) qB
gi¸ ®¬n vÞ (đ) pB
S¬n nhò Alkyd §BCC
4800
17000
5200
15000
S¬n cÈm th¹ch Alkyd
3000
21000
2000
23000
- ChØ sè tæng hîp nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hai mÆt hµng ë hai thÞ trêng Hµ néi (A) và TP HCM (B):
Tacã =
NhËn xÐt : nãi chung gi¸ c¶ cña hai mÆt hµng ë thÞ trêng Hµ néi (A) cao h¬n thÞ trêng TP HCM (B) lµ 3,78%.
- ChØ sè tæng hîp nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ hai mÆt hµng ë hai thÞ trêng A vµ B:
Trong phÇn nghiªn cøu nµy ta sö dông gi¸ trung b×nh ( gia quyÒn) cña mçi mÆt hµng ë hai thÞ trêng lµm quyÒn sè chung:
Gi¸ trung b×nh mÆt hµng S¬n nhò Alkyd §BCC (x):
®ång
Gi¸ trung b×nh mÆt hµng S¬n cÈm th¹ch Alkyd (y):
®ång
-ChØ sè tæng hîp nghiªn cøu sù biÕn ®éng cña lîng b¸n ra hai mÆt hµng ë hai thÞ trêg A vµ B:
Iq(A/B)=
NhËn xÐt: Nãi chung, lîng tiªu thô cña hai mÆt hµng ë thÞ trêng Hµ néi (A) h¬n thÞ trêng TP HCM lµ 15,08%.
ChØ sè tæng hîp sè lîng còng cã thÓ dïng träng sè t¬ng tù nh chØ sè tæng h¬p gi¸ c¶ . Khi ®ã ta chØ cÇn chØ sè ®¬n cña sè lîng ( s¶n phÈm , hµng ho¸ ..) vµ träng sè thÝch hîp lµ cã thÓ cã chØ sè tång hîp sè lîng.
ChØ sè tæng hîp sè lîng còng cã tÇm quan träng réng lín. Khi quan s¸t sù biÐn ®éng cña tæng s¶n phÈm trong níc(GDP) hoÆc s¶n lîng s¶n phÈm hiÖn vËt (cña tõng ngµnh ), ta ph¶i dïng gi¸ so s¸nh (chän tõ mét mèc thêi gian nµo ®ã ®Ó lo¹i trõ ¶nh hëng biÕn ®éng gÝa c¶, ®ã chÝnh lµ chØ sè tæng hîp sè lîng Laspeyres. chØ sè nµy còng dïng ®Ó so s¸nh c¸c ®¹i lîng b»ng tiÒn kh¸c, khi muèn lo¹i trõ biÕn ®éng cña gi¸ c¶.
III.HÖ thèng chØ sè
Bªn c¹nh viÖc nghiªn cøu sù thay ®æi cña hiÖn tîng qua thêi gian vµ kh«ng gian, ph¬ng ph¸p chØ sè cßn cã thÓ dïng ph©n tÝch møc ®é ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè ®Õn sù thay ®æi cña mét chØ tiªu kinh tÕ tæng hîp b»ng c¸h kÕt hîp c¸c chØ sè nh©n tè cßn l¹i thµnh hÖ thèng chØ sè
1.HÖ thèng chØ sè liªn hoµn hai nh©n tè
HÖ thèng chØ sè ®îc thµnh lËp trªn c¬ së c¸c ph¬ng tr×nh kinh tÕ b»ng c¸ch kÕt hîp c¸c chØ sè tæng hîp ®îc tÝnh riªng lÎ thnhf mét hÖ thèng. ChØ sè phô thuéc gäi lµ ChØ sè toµn bé (Ipq) vµ c¸c chØ sè ®éc lËp gäi lµ c¸c chØ sè nh©n tè ( Ip vµ Iq).
Ví dụ:
-ChØ sè gi¸ tiªu thô ( hay doanh sè b¸n ) = ChØ sè gi¸ b¸n ChØ sè lîng tiªu thô.
-ChØ sè tæng chØ tiªu phÝ s¶n xuÊt = ChØ sè gi¸ thµnh ChØ sè khèi lîng s¶n phÈm .
Tæng qu¸t : Ipq = Ip x Iq
VÒ sè t¬ng ®èi:
VÒ sè tuyÖt ®èi:
VÒ sè t¬ng ®èi khi so víi gi¸ trÞ tiªu thô kú gèc:
VÝ dô: Trë l¹i vÝ dô ë môc (II.3.2) cña ch¬ng nµy vÒ t×nh h×nh tiªu thô 3 lo¹i mÆt hµng S¬n tr¾ng, S¬n xanh vµ S¬n vµng ë trªn. Ta nghiªn cøu ¶nh hëng cña gi¸ b¸n vµ lîng b¸n ra ®Õn doanh sè b¸n cña C«ng ty. Theo hÖ thèng chØ sè ta cã:
ChØ sè doanh sè b¸n = chØ sè gi¸ ChØ sè lîng tiªu thô
Ipq = Ip Iq
NhËn xÐt vÒ sè t¬ng ®èi :
1,0398 = 1,0002 1,0397
(t¨ng 3,98%) ( t¨ng 0,02%) ( t¨ng 3,97%)
NhËn xÐt vÒ sè tuyÖt ®èi:
(5820000 – 5597000) = (5820000– 5819000) +(5819000 -5597000)
223000 = 1000 + 222000 (ngµn ®ång)
NhËn xÐt vÒ sè t¬ng ®èi khi so víi gÝa c¶ kú gèc:
0,0398 = 0,0001 +0,0397
Hay 3,98% = 0,01%+ 3,97%
NhËn xÐt chung : Doanh sè b¸n ra ( hay gi¸ trÞ tiªu thô) n¨m 2004 so víi n¨m 2003 ë thÞ trßng Vinh t¨ng 3,98% hay t¨ng 223 (triÖu ®ång) lµ do ¶nh háng cña hai nh©n tè:
-Do gi¸ c¶ c¸c mÆt nãi chung n¨m 2004 t¨ng 0,02% so víi n¨m 2003 lµm t¨ng gi¸ trÞ tiªu thô cña thÞ trêng Vinh lµ 1 (triÖu ®ång)
-Do khèi lîng c¸c mÆt hµng b¸n ra chung n¨m 2004 so víi n¨m 2003 t¨ng 3,97% lµm cho t¨ng gi¸ trÞ tiªu thô ë thÞ trêng Vinh lµ 222 (triÖu ®ång)
Trong 3,98% t¨ng lªn cña gi¸ trÞ tiªu thô chñ yÕu lµ do lîng b¸n t¨ng 3,97 % cßn gi¸ c¶ nãi chung lµm t¨ng 0,01% mµ th«i.V× thÕ c«ng ty nªn cã nh÷ng chiÕn lîc cho c«ng cuéc ph¸t triÓn t¨ng thªm lîng hµng hãa trªn thÞ truêng.
2. HÖ thèng chØ sè liªn hoµn nhiÒu nh©n tè
Trêng hîp chØ sè toµn bé bÞ ¶nh hëng bëi nhiÒu chØ sè nh©n tè qua hai kú nghiªn cøu vµ kú b¸o c¸o, ta cã thÓ x©y dùng hÖ thèng chØ sè liªn hoµn b»ng c¸ch lÇn lît thay ®æi quyÒn sè trong c¸c chØ sè nh©n tè khi nh©n chóng l¹i víi nhau. C¸ch chän quyÒn sè cho c¸c chØ sè nh©n tè theo c¸ch th«ng thêng tøc lµ nÕu nghiªn cøu biÕn ®éng chØ tiªu chÊt lîng th× dïng quyÒn sè lµ chØ tiªu sè lîng ®îc cè ®Þnh ë kú b¸o c¸o, vµ ngîc l¹i nÕu nghiªn cøu biÕn ®éng cña chØ tiªu sè lîng th× dïng quyÒn sè lµ chØ tiªu chÊt lîng ®îc cè ®Þnh ë kú gèc .Tuú theo c¸ch s¾p xÕp cña c¸c chØ sè nh©n tè theo thø tù u tiªn cho chØ tiªu sè lîng hay chÊt lîng®îc triÓn khai theo nguyªn t¾c to¸n häc, ta cã thÓ sö dông mét trong hai c«ng thøc t«ng qu¸t sau ®©y:
Ipqg = Ip x Iq x Ig
HoÆc
C¸c c«ng thøc nhËn xÐt vÒ sè tuyÖt ®èi còng nh t¬ng ®èi ®îc nhËn xÐt gièng c¸c hÖ thèng chØ sè ®· nªu ë c¸c phÇn trªn.
vÝ dô: Cã tµi liÖu sau ®©y cña C«ng ty S¬n tæng hîp nh sau:
S¶n phÈm
Sè lîng SP tiªu thô
q ( 1000 hép)
Gi¸ b¸n SP p(1000 ®ång/hép)
Gi¸ thµnh ®¬n vÞ SP z ( 1000 ®ång / hép)
Kú gèc
Kú b¸o c¸o
Kú gèc
Kú b¸o c¸o
Kú gèc
Kú b¸o c¸o
S¬n ®á
100
150
17,5
18
16
15
S¬n xanh l¸ c©y
300
400
21
23
19,5
19,5
S¬n vµng
250
300
19
20,5
18
18,5
H·y ph©n tÝch lîi nhuËn cña c«ng ty qua b¶ng sè liÖu trªn?
Tõ b¶ng sè liÖu ta cã ph¬ng tr×nh lîi nhuËn :
M = (p-z)q
Ta cã hÖ thèng chØ sè ph©n tÝch lîi nhuËu cña c«ng ty do ¶nh hëng bëi ba nh©n tè : -sè lîng s¶n phÈm (q)
-Gi¸ b¸n s¶n phÈm ( p)
-gi¸ thµnh s¶n phÈm (z)
PhÇn tÝnh to¸n :
M1 = =2450000 ; M0 ==850000
a==1125000 ; b= =1125000.
M« h×nh: IM = IM(p) x IM(z) x IM(q)
Hay :
2,8824 = 2,1778 1,0000 1,3235
Hay : 288,24 % = 217,78% x 100,00% x 132,35%
VÒ sè tuyÖt ®èi :
M = M(p) + M(z) +M(q)
Hay : (M1- M0) = ( M1 – a ) + ( a- b ) + ( b – M0 )
1600000 = 1325000 + 0 + 275000 ( ngh×n ®ång )
NhËn xÐt: kÕt qu¶ tÝnh to¸n cho thÊy lîi nhuËn cña c«ng ty kú b¸o c¸o t¨ng so víi kú gèc 188,24% (hay t¨ng 1,6 tû ®ång) lµ do:
do gi¸ b¸n cña s¶n phÈm t¨ng (c¶ 3 s¶n phÈm ) lµm lîi nhuËn t¨ng 117,78% (hay t¨ng 1,325 tû ®ång)
do gi¸ thµnh trung b×nh chung cña c«ng ty kh«ng thay ®æi nªn kh«ng ¶nh hëng ®Õn lîi nhuËn cña c«ng ty. MÆc dï gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng lo¹i S¬n kú nghiªn cøu so víi kú gèc cã sù thay ®æi nhng gi¸ thµnh chung cña C«ng ty kh«ng thay ®æi.
Do sè lîng hµng ho¸ b¸n ra t¨ng ( c¶ 3 s¶n phÈm ) lµm cho lîi nhuËn t¨ng 32,35% (hay t¨ng 0,275 tû ®ång) .
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n víi sè liÖu thùc tÕ ë trªn ta thÊy ®îc C«ng ty S¬n tæng hîp muèn cã doanh thu cao th× ph¶i tiÕn hµnh c¸c c«ng viÖc theo c¸c tiªu chÝ sau: T¨ng gi¸ b¸n trong ph¹m vi cã thÓ cho phÐp ,T¨ng sè lîng hµng ho¸ b¸n ra thÞ truêng tiªu thô vµ h¹ gi¸ thµnh chi phÝ s¶n xuÊt s¶n phÈm . §Æc biÖt c«ng ty nªn chó träng vµo viÖc h¹ gi¸ thµnh chi phi s¶n xuÊt ®Ó t¨ng lîi nhuËn cao h¬n n÷a.
3.HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch biÕn ®éng cña chØ tiªu trung b×nh
ChØ tiªu trung b×nh chÞu ¶nh hëng cña biÕn ®éng cña hai nh©n tè: tiªu thøc nghiªn cøu vµ kÕt cÊu tæng thÓ. VÝ dô, biÕn ®éng tiÒn l¬ng trung b×nh cña c«ng nh©n trong xÝ nghiÖp lµ do biÕn ®éng cña b¶n th©n tiÒn l¬ng (tiªu thøc nghiªn cøu) vµ biÕn ®éng kÕt cÊu c«ng nh©n (kÕt cÊu tæng thÓ) cã c¸c møc l¬ng kh¸c nhau.
Mét c¸ch tæng qu¸t dùa vµo c«ng thøc trung b×nh sè häc: ta thÊy gi¸ trÞ cña lín hay bÐ, phô thuéc vµo hai nh©n tè:
gi¸ rÞ cña c¸c xi lín hay bÐ lµm cho lín hay bÐ.
thay ®æi lµm cho thay ®æi theo.Cô thÓ gi¸ trÞ cã xu híng nghiªng vÒ lîng biÕn xi nµo cã chiÕm tû träng lín
HÖ thèng chØ sè ®îc sö dông ®Ó ph©n tÝch ¶nh hëng biÕn ®éng cña c¸c nh©n tè dÕn biÕn ®éng cña chØ tiªu trung b×nh
Ta cã hÖ thèng chØ sè:
Hay
(1) (2) (3)
Trong ®ã : (1) lµ chØ sè cÊu thµnh kh¶ biÕn , nªu lªn biÕn ®éng cña chØ tiªu trung b×nh giòa hai kú nghiªn cøu
(2) lµ chØ sè cÊu thµnh cè ®Þnh , nªu lªn biÕn ®éng cña chØ tiªu trung b×nh do ¶nh hëng cua riªngtiªu thøc nghiªn cøu
(3) lµ chØ sè ¶nh hëng kÕt cÊu , nªu lªn biÕn ®éng cña chØ tiªu trung b×nh do ¶nh hëng cña riªng kÕt cÊu.
VÝ dô: ë c«ng ty cã 3 ph©n xëng cïng s¶n xuÊt mét lo¹i s¶n phÈm lµ S¬n Alkyd §BCC, sè liÖu cho ë b¶ng sau:
Ph©n xëng
Kú gèc
Kú nghiªn cøu
S¶nlîng(hép)
(q0)
Gi¸ thµnh ®v (1000®) (z0)
S¶n lîng(hép)
(q1)
Gi¸ thµnh ®v (1000®) (z1)
A
1000
15
8000
14
B
2500
16
3000
15.5
C
4500
17
1000
16
Tæng
8000
12000
§Ó ph©n tÝch biÕn ®éng cña gi¸ thµnh trung b×nh do ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè cã liªn quan ta cã:
Víi (ngh×n ®ång)
(ngh×n ®ång)
( ngh×n ®ång)
Thay vµo hÖ thèng chØ sè ta ®îc:
0,8847 = 0,9433 x 0,9379
BiÕn ®éng tuyªt ®èi :
(-) = () + ()
(14,542 - 16,4375) = (14,542 –15,4167) + (15,4167– 16,4375)
(- 1,8955) = (- 0,8747) + ( -1,0208) (ngh×n ®ång)
BiÕn ®éng t¬ng ®èi:
(- 0,11532) = ( - 0,0532) + ( - 0,0621)
(-11,532%) =(- 5,32%) +(- 6,21%)
Nhận xét: Gi¸ thµnh trung b×nh kú nghiªn cøu so víi kú gèc b»ng 88,47% , tøc lµ gi¶m 11,532% , hay gi¶m 1,8955 ngh×n ®ång lµ do ¶nh hëng cña hai nh©n tè :
do gi¸ thµnh nãi chung cña c¸c ph©n xëng gi¶m 5,67% lµm cho gi¸ thµnh trung b×nh gi¶m 5,32% hay gi¶m 0,8747 ngh×n ®ång.
Do kÕt cÊu s¶n lîng thay ®æi ,lµm cho gi¸ thµnh trung b×nh gi¶m 6,21% hay gi¶m 1,0208 ngh×n ®ång.
Tõ b¶ng sè liÖu ta thÊy gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña ph©n xëng C cao nhÊt mµ s¶n lîng cña ph©n xëng nµy kú nghiªn cøu gi¶m so víi kú gèc ( cô thÓ gi¶m tõ 4500 xuèng cßn 1000 ). Hai ph©n xëng cßn l¹i cã gi¸ thµnh ®¬n vÞ thÊp h¬n th× s¶n lîng kú nghiªn cøu t¨ng so víi kú gèc ( cô thÓ lµ ph©n xëng A t¨ng tõ 1000 ®Õn 8000, ph©n xëng B t¨ng tõ 2500 ®Õn 3000). Nhng ph©n xëng B cã gi¸ thµnh ®¬n vÞ cao h¬n ph©n xëng A l¹i cã s¶n lîng t¨ng Ýt h¬n ( chØ t¨ng 500 hép ). §iÌu nµy dÉn ®Õn gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña toµn c«ng ty kú nghiªn cøu gi¶m so víi kú gèc lµm cho gi¸ thµnh trung b×nh chung cña toµn c«ng ty kú nghiªn cøu gi¶m so víi kú gèc.
Tõ nh÷ng ph©n tÝch trªn ta thÊy C«ng ty muèn gi¶m gi¸ thµnh chung b×nh chung th× C«ng ty nªn ®Çu t vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm ë ph©n xëng A. Vµ gi¶m s¶n lîng ë ph©n xëng C.
Thùc tÕ cho thÊy r»ng muèn cã lîi nhuËn cao th× ph¶i gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm hay nãi mét c¸ch kh¸c lµ gi¶m chi phÝ s¶n xuÊt.
4.HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch biÕn ®éng tæng lîng biÕn tiªu thøc cã sö dông chØ tiªu trung b×nh.
Trong rÊt nhiªu trêng hîp chØ tiªu trung b×nh cã quan hÖ tæng lîng biÕn tiªu thøc. Nã lµ mét nh©n tè cÊu thµnh tæng lîng biÕn tiªu thøc vÝ dô nh:
Tæng s¶n lîng = NSL§ trung b×nh x Tæng sè c«ng nh©n
1 c«ng nh©n
Ta x©y dùng hÖ thèng chØ sè :
ChØ sè tæng s¶n = ChØ sè NSL§ x ChØ sè tæng sè c«ng nh©n
lîng trung b×nh
Tæng qu¸t : M = x
Tõ m« h×nh nµy ta cã thÓ ph©n tÝch hai hÖ thèng chØ sè nh sau:
*HÖ thèng chØ sèdo ¶nh hëng cña hai nh©n:
= x
BiÕn ®éng t¬ng ®èi :
IM =
I
BiÕn ®éng tuyÖt ®èi:
=
=
M« h×nh trªn nãi lªn biÕn ®éng cña M kú b¸o c¸o so víi kú gèc do ¶nh hëng cña hai nh©n tè:
-do ¶nh hëng cña nh©n tè
-do ¶nh hëng cña nh©n tè
¸p dông vÝ dô trªn ta cã:
= x
1,327 = 0,8847 x 1,5
Sè tuyÖt ®èi :
43004= - 22746 + 65750 (ngµn ®ång)
Sè tu¬ng ®èi:
= +
=
0,327 = - 0,173 +0,5
32,7% = - 17,3% + 50%
Nhận xét: tæng chi phÝ kú nghiªn cøu so víi kú gèc b»ng 132,7% tøc lµ t¨ng 32,7% tu¬ng øng t¨ng 43,004 triÖu ®ång lµ do ¶nh hëng cña hai nh©n tè :
_Do gi¸ thµnh trung b×nh gi¶m tõ 11,53% lµm cho tæng chi phÝ gi¶m 17,3% hay gi¶m 22,746 triÖu®ång
-do s¶n lîng t¨ng 50% lµm cho tæng chi phÝ t¨ng 50% hay t¨ng 65,750 triÖu ®ång.
* HÖ thèng chØ sè do ¶nh háng cña ba nh©n tè:
-do ¶nh hëng cña nh©n tè
-do ¶nh hëng cña nh©n tè
-do ¶nh hëng cña kÕt cÊu nh©n tè f
= x
biÕn ®éng t¬ng ®èi:
IM =
BiÕn ®éng tuyÖt ®èi:
=p
= ++
¸p dông vÝ dô trªn ta còng cã:
= x
1,327 = 0,9433 x 0,9379 x 0,5
hay 132,7% = 94,33% x 93,79% x 50%
sè tuyÖt ®èi:
M =43004 = (- 10796,4) + ( - 12249,6) +( 65750) (ngh×n ®ång)
nhËn xÐt : tæng chi phÝ kú nghiªn cøu so víi kú gèc b»ng 132,7% tøc lµ t¨ng 32,7% tu¬ng øng t¨ng 43,004 triÖu ®ång lµ do ¶nh hëng cña ba nh©n tè :
-do biÕn ®éng cña gi¸ thµnh ®¬n vÞ cña tõng ph©n xëng gi¶m 5,67% hay gi¶m 10,7964 triÖu ®ång
-do biÕn ®éng cña kÕt cÊu s¶n lîng theo tõng ph©n xëng gi¶m 5.21% hay gi¶m 12,2496 triÖu ®ång
-do biÕn ®éng cña quy m« s¶n läng cña c«ng ty t¨ng 50% hay t¨ng 65,750 triÖu ®ång.
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n ë trªn ta thÊy chØ cã nh©n tè quy m« s¶n lîng t¨ng lµm cho tæng chi phÝ cña c«ng ty t¨ng. V× thÕ ®Ó tæng chi phÝ cña c«ng ty gi¶m th× ph¶I gi¶m quy m« s¶n lîng . Tuy nhiªn, ®iÒu nµy trong thùc tÕ chØ h¹n chÕ s¶n xuÊt quy m« s¶n luîng cña c¸c s¶n phÈm kh«ng ®em l¹i lîi nhuËn cao mµ laÞ ®ßi hái chi phÝ nhiÒu. Cßn phÇn lín c¸c c«ng ty muèn cã lîi nhuËn cao th× ®Òu ph¶I t¨ng quy m« s¶n xuÊt s¶n lîng lªn. V× thÕ ë ®©y c«ng ty muèn gi¶m chi phÝ th× ph¶I tiÕp tôc gi¶m gi¸ thµnh ®¬n vÞ s¶n phÈm vµ gi¶m kÕt cÊu c¸c s¶n phÈm trong c¸c ph©n xëng ®ßi hái chi phÝ cao.
5. HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch trong trêng hîp tæng thÓ bao gåm c¸c bé phËn kh«ng so s¸nh ®îc.
Trong c¸c doanh nghiÖp v× lý do nµo ®ã mµ cã nh÷ng s¶n phÈm kh«ng ®îc tiÕp tôc ®Çu t vµo s¶n xuÊt n÷a, còng cã s¶n phÈm míi ®ùoc ®Çu t vµo s¶n xuÊt trong doanh nghiÖp. TÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng nµy ®Òu g©y t¸c ®éng ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp .V× thÕ mµ khi chóng ta ph©n tÝch th× kh«ng sö dông ®îc c¸c ph¬ng ph¸p chØ sè th«ng th¬ng do chóng lµ c¸c bé phËn kh«ng so s¸nh ®îc. NgoµI nhøng hÖ thèng chØ sè ®· nªu ë trªn ta cã mét hÖ thèng kh¸c biÖt ®Ó ph©n tÝch chóng. Tuy nhiªn tríc hÕt ta phai hiÓu thÕ nµo lµ bé phËn kh«ng so s¸nh ®îc ®·.
Bé phËn kh«ng so s¸nh ®îc lµ bé phËn chØ xuÊt hiÖn ë kú gèc hoÆc chØ xuÊt hiÖn ë kú nghiªn cøu .
VÝ dô,ta cã hÖ thèng chØ sè nh sau:
Trong ®ã : p lµ gÝa b¸n cña s¶n phÈm
q lµ khèi lîng s¶n phÈm tiªu thô
vµ
lµ phÇn biÕn ®éng do xuÊt hiÖn mÆt hµng míi
lµ phÇn biÕn ®éng do mÊt ®I cña mÆt hµng cò thuéc bé phËn kh«ng so s¸nh ®îc
vÝ dô: ta cã sè liÖu kinh doanh cña c«ng ty S¬n tæng hîp qua hai th¸ng 9, th¸ng10 n¨m 2005 nh sau:
MÆt hµng
Th¸ng 8/2005
Th¸ng 9/2005
Gi¸ ®¬n vÞ (1000)
Khèi lîng tiªu thô (hép)
Gi¸ ®¬n vÞ (1000)
Khèi lîng tiªu thô (hép)
Bé phËn so s¸nh ®îc
S¬n nhò Alkyd §BCC
26
1560
28
1800
S¬n xanh l¸ c©y Alkyd §BCC
24
1850
26
2150
S¬n ®á Alkyd §BBCC
22
2080
25
2010
S¬n ngäc Alkyd §BCC
19
5340
17
5430
Bé phËn kh«ng so s¸nh
S¬n chèng rÜ
15
500
-
-
Vecny Alkyd
-
-
24
1200
Tõ b¶ng sè liÖu trªn ta cã thÓ ph©n tÝch biÕn ®éng cña tæng doanh thu cña c«ng ty th¸ng 10 so víi th¸ng 9 nh sau:
Ta cã: (ngh×n ®ång)
(ngh×n ®ång)
(ngh×n ®ång)
(ngh×n ®ång)
(ngh×n ®ång)
thay vµo hÖ thèng chØ sè ta cã:
1,1585 = 1,0125 x 1,0586 x 1,1157 x 0,9687
biÕn ®éng tuyÖt ®èi:
= 277660 – 239680 =
= (248860 – 245790) +( 245790 – 232180) +( 277660 -248860) +
+( 232180 -239680)
37980 = 3070 + 13610 + 28800 +( - 7500)
NhËn xÐt: Th¸ng 10 so víi th¸ng 9 tæng doanh thu cña c«ng ty t¨ng 15,85% hay t¨ng 37,980 triÖu ®ång do ¶nh hëng cña c¸c nh©n tè:
do gi¸ b¸n cña c¸c mÆt hµng thuéc bé so s¸nh ®îc t¨ng 1,25% lµm cho tæng doanh thu t¨ng 3,070 triÖu ®ång.
Do khèi lîng tiªu thô nhãm c¸c mÆt hµng so s¸nh ®î t¨ng 5,86% lµm cho tæng doanh thu t¨ng 13,610 triÖu ®ång
Do sù xuÊt hiÖn cña c¸c mÆt hµng vecny Alkyd ë kú nghiªn cøu lam cho tæng doanh thu t¨ng 11,57% hay t¨ng 28,8 triÖu ®ång.
Do c«ng ty kh«ng kinh doanh mÆt hµng S¬n chèng rÜ ë kú nghiªn cøu lµm cho tæng doanh thu gi¶m 3,13% hay gi¶m 7,5 triÖu ®ång.
Tõ kÕt qu¶ tÝnh to¸n ta nhËn thÊy C«ng ty nªn ®Çu t nhiÒu vµo s¶n xuÊt s¶n phÈm Vecny h¬n nò¨ v× nã lµ s¶n phÈm tuy míi ®a vµo s¶n xuÊt kinh doanh nhng l¹i ®em l¹i lîi nhuËn cao nhÊt.Ngoµi ra còng nªn chó träng vµo c¸c s¶n phÈm kh¸c v× nã còng ®em l¹i lîi nhuËn kh«ng nhá.
KÕt luËn
Doanh nghiÖp lµ tÕ bµo cña nÒn kinh tÕ quèc d©n, gãp phÇn lµm t¨ng tæng cung ®¸p øng tæng cÇu cña toµn x· héi.Ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp cã thÓ rÊt ®a d¹ng,s¶n xuÊt nhiÒu mÆt hµng, kinh doanh tæng hîp. Nhng tùu trung gåm hai lo¹i ho¹t ®éng: ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ ho¹t ®éng kinh doanh s¶n phÈm .
Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng cña thèng kª lµ tiÕn hµnh ®¸nh gi¸ t×nh h×nh biÕn ®éng kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c doanh nghiÖp nãi chung qua tõng thêi kú. §©y còng chÝnh lµ viÖc kiÓm tra, ph©n tÝch tr×nh ®é thùc hiÖn c¸c môc tiªu kinh doanh cña ®¬n vÞ c¬ së. C¸c chØ tiªu tæng hîp dïng ®Ó ph©n tÝch ®îc kÕt hîp chÆt chÏ, gi¸c ®é nghiªn cøu ®îc sö dông cµng nhiÒu, móc ®é ®¸nh gi¸ cµng chi tiÕt, cô thÓ th× kÕt qu¶ ph©n tÝch cµng phong phó vµ s©u s¾c.
Do ®ã, ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ kinh doanh cña doanh nghiÖp nãi chung vµ cña C«ng ty S¬n tæng hîp lµ mét viÑc lµm hÕt søc quan träng. Qua viÖc nµy chóng ta t×m thÊy ®îc chiÕn lîc chÝnh s¸ch ph¸t triÓn cña c«ng ty, t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng , ph¸t triÓn ®Êt níc ngµy cµng giµu m¹nh h¬n.
TµI liÖu tham kh¶o
Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt thèng kª - §H kinh tÕ quèc d©n – Chñ biªn : PGS.PTS T« Phi Phîng. NXB gi¸o dôc-1998.
Gi¸o tr×nh Lý thuyÕt thèng kª - §H kinh tÕ TP HCM – Chñ biªn: Ths Hµ V¨n S¬n. NXB thèng kª-2004.
Trang website cña Tæng côc thèng kª : www.gso.sov.vn
Trang website Trung t©m ®iÖn to¸n truyÒn sè liÖu KV1( VDC1) vµ B¶n tin thÞ trêng
Môc lôc
Lêi më ®Çu 1
Néi dung 2
I. Kh¸i niÖm chung vÒ chØ sè 2
1. Kh¸i niÖm 2
2. T¸c dông cña chØ sè 2
II. C¸c lo¹i chØ sè vµ c¸ch tÝnh 2
1. ChØ sè c¸ thÓ (chØ sè ®¬n) 2
2. ChØ sè tæng hîp 4
3. ChØ sè trung b×nh tÝnh tõ chØ sè tæng hîp 6
4. ChØ sè trung gian 8
III. HÖ sè chØ sè 10
1. HÖ thèng chØ sè liªn hoµn hai nh©n tè 11
2. HÖ thèng chØ sè liªn hoµn nhiÒu nh©n tè 13
3. HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch biÕn ®éng c¸c chØ tiªu trung b×nh 16
4. HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch biÕn ®éng tæng lîng biÕn tiªu thøc cã sö dông chØ tiªu trung b×nh 19
5. HÖ thèng chØ sè ph©n tÝch trong trêng hîp tæng thÓ bao gåm c¸c bé phËn kh«ng so s¸nh ®îc 23
KÕt luËn 26
Tµi liÖu tham kh¶o 27
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- DA255.doc