Đề án Xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường Châu: Phi thực trạng và giải pháp

Lời mở đầu Trong quá trình hội nhập quốc tế và tự do thương mại như hiện nay, chúng ta không thể đứng ngoài quá trình này. Việc chúng ta phát triển mở rộng thị trường xuất khẩu là một tất yếu để phát triển kinh tế và đồng thời phát triển các quan hệ kinh tế đối ngoại của nước ta. Hiện nay, việc xuất khẩu của Việt Nam được mở rộng và đa dạng hoá trong đó Châu Phi là một thị trường mà chúng ta đang xúc tiến phát triển. Việc Việt Nam xuất khẩu sang Châu Phi là một hướng đi đúng trong tương lai. Chính vì lý do đó, em đã chọn đề tài: “Xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường Châu: Phi thực trạng và giải pháp” làm đề tài cho đề án môn học Kinh Tế Quốc Tế. Phạm vi nghiên cứu của đề tài, em tập chung nghiên cứu vào tình hình xuất khẩu của Việt Nam sang Châu Phi và chủ yếu vào một số thị trường trọng điểm như Nam Phi, Ai Cập, Maroc, Nigiêria, Angiêriaa. Thời gian nghiên cứu của đề án được khoảng thời gian từ 1995 – 2005. Kết cấu của đề án: Ngoài lời mở đầu và kết luận, đề án gồm có những nội dung chính sau đây: Chương I: Lý luận chung về xuất khẩu hàng hoá và sự cần thiết phải đẩy mạnh xuất khẩu hàng hoá sang thị trường Châu Phi. Chương II: Thực trạng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Châu Phi. Chương III: Định hướng và giải pháp nhằm thúc đẩy xuất khẩu hàng hoá Việt Nam sang thị trường Châu Phi trong thời gian tới. Em chân thành cám ơn cô Ngô Thị Tuyết Mai và các thầy cô khác trong khoa và bộ môn kinh tế va kinh doanh quốc tế đã hướng dẫn và giúp đỡ em hoàn thành đề tài này. Mục lục Lời mở đầu: 1 Nội dung 2 chương I: Lý luận chung về xuất khẩu hàng hoá và sự cần thiết phải đẩy mạnh xuất khẩu hàng hoá sang thị trường Châu Phi 2 1. Lý luận chung về xuất khẩu 2 1.1 Khái niệm và vai trò của xuất khẩu 2 1.1.1 Khái niệm 2 1.2 Vai trò của xuất khẩu 2 1.2.1 Xuất khẩu tạo nguồn vốn chủ yếu cho nhập khẩu, phục vụ công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước. 2 1.2.2 Xuất khẩu khai thác lợi thế so sánh trong cạnh tranh, thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế và phát triển sản xuất. 3 1.2.3 Xuất khẩu có tác động tích cực tới giải quyết công ăn việc làm, cải thiện đời sống nhân dân. 3 1.2.4 Xuất khẩu là cơ sở để mở rộng và thúc đẩy sự phát triển các mối quan hệ kinh tế đối ngoại tiến tới xây dựng một nền kinh tế toàn cầu hội nhập và phát triển. 4 2. Các hình thức xuất khẩu chủ yếu 4 2.1 Xuất khẩu trực tiếp. 4 2.2 Xuất khẩu gián tiếp 5 3. Một số ảnh hưởng tới hoạt động xuất khẩu. 6 3.1 Các yếu tố về chính trị. 6 3.2 Các yếu tố văn hoá. 6 3.3 Các yếu tố về luật pháp. 6 3.4. Các yếu tố kinh tế. 6 3.5 Các yếu tố cạnh tranh. 7 3.6 Các yếu tố tỷ giá hối đoái. 7 3.7 Các yếu tố về công nghệ. 7 4. Sự cần thiết phải xuất khẩu hàng hoá sang thị trường Châu Phi 8 4.1 Thị trường Châu Phi là một thị trường tiềm năng 8 4.2 Yêu cầu mở rộng thị trường xuất khẩu của Việt Nam. 8 chương II: Thực trạng xuất khẩu của Việt Nam sang thị trường Châu Phi 10 1. Khái quát quan hệ chính trị và ngoại giao Việt Nam – Châu Phi trong thời gian qua 10 2. Thực trạng xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam vào thị trường Châu Phi trong thời gian qua 10 2.1 Tình hình xuất khẩu của Việt Nam vào thị trường Châu Phi trong thời gian qua 10 2.1.1 Kim ngạch xuất khẩu. 10 2.1.2 Cơ cấu thị trường. 11 2.1.3 Cơ cấu mặt hàng. 12 2.1.4 Các hình thức xuất khẩu chủ yếu. 12 2.1.5 Các phương thức thanh toán. 13 2.2 Các thị trường trọng điểm của Việt Nam ở Châu Phi. 13 2.2.1 Thị trường Nam Phi 13 2.2.1.1 Kim ngạch xuất khẩu. 13 2.2.1.2 Cơ cấu mặt hàng 13 2.2.1.3 Các hình thức xuất khẩu và phương thức thanh toán. 13 2.2.1.4. Những điều đáng chú ý khi xuất khẩu sang thị trường Nam Phi: về thuế và thủ tục hải quan. 14 2.2.2 Thị trường Ai Cập 15 2.2.2.1 Kim ngạch xuất khẩu 15 2.2.2.2 Cơ cấu mặt hàng. 16 2.2.2.3 Các hình thức xuất khẩu chủ yếu của Việt Nam và phương thức thanh toán. 16 2.2.3 Thị trường Nêgiêria 17 2.2.3.1 Kim ngạch xuất khẩu. 17 2.2.3.2 Cơ cấu mặt hàng xuất khẩu. 17 2.2.3.3 Các hình thức xuất khẩu và phương thức thanh toán 19 2.2.4 Thị trường Maroc 19 2.2.4.1 Kim ngạch xuất khẩu. 19 2.2.4.2 Cơ cấu mặt hàng. 20 2.2.5 Thị trường Angiêria 21 2.2.5.1 Kim ngạch xuất khẩu. 21 2.2.5.2 Cơ cấu mặt hàng 22 2.2.5.3 Các điểm cần lưu ý khi xuất khẩu sang Agiêri 23 3. Đánh giá tình hình xuất khẩu của hàng hoá Việt Nam sang thị trường Châu Phi. 24 3.1 Ưu điểm 25 3.1.1 Ưu điểm: 25 3.1.2 Nguyên nhân. 25 3.2 Hạn chế 25 3.2.1 Hạn chế 25 3.2.2 Nguyên nhân: 26 chương III: định hướng và giải pháp xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường Châu Phi. 28 1. Định hướng 28 2. Giải pháp. 28 2.1 Giải pháp chung cho tất cả các mặt hàng 28 2.1.1 Giải pháp về đẩy mạnh xúc tiến thương mại 28 2.1.2 Về phát triển ngành hàng xuất khẩu 28 2.1.3 Xây dựng chiến lược kinh doanh hợp lý 29 2.1.4 Nâng cao năng lực của đội ngũ cán bộ lãnh đạo doanh nghiệp và cán bộ hỗ trợ xuất khẩu. 29 2.2 Giải pháp để đẩy mạnh một số mặt hàng cụ thể. 30 2.2.1 Đối với mặt hàng gạo 30 2.2.1.1 Giải pháp để đẩy mạnh tính cạnh tranh về giá. 30 2.2.1.2 Nâng cao tính cạnh tranh về chất lượng. 30 2.2.2 Đối với mặt hàng thuỷ sản 31 2.2.2.1 Giải pháp nâng cao tính cạnh tranh về giá. 31 2.2.2.2 Nâng cao tính cạnh tranh về chất lượng 31 2.2.3 Đối với mặt hàngấmy mặc 32 2.2.3.1 Giải pháp nâng cao tính cạnh tranh về giá cả sản phẩm 32 2.2.3.2 Nâng cao chất lượng và thực hiện đa dạng hoá sản phẩm; 32 Kết luận 34 danh mục tài liệu tham khảo 35

38 trang | Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1637 | Lượt tải: 0

Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề án Xuất khẩu hàng hoá của Việt Nam sang thị trường Châu: Phi thực trạng và giải pháp, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên

riÓn c¸c mèi quan hÖ kinh tÕ ®èi ngo¹i tiÕn tíi x©y dùng mét nÒn kinh tÕ toµn cÇu héi nhËp vµ ph¸t triÓn. Ho¹t ®éng xuÊt khÈu lµ mét ho¹t ®éng chñ yÕu, c¬ b¶n, lµ h×nh thøc ban ®Çu cña ho¹t ®éng kinh tÕ ®èi ngo¹i. Tõ ®©y nã thóc ®Èy c¸c mèi quan hÖ kh¸c ph¸t triÓn theo nh :du lÞch, vËn t¶i, b¶o hiÓm... tõ ®ã h×nh thµnh mèi quan hÖ qua l¹i kh¨ng khÝt, gi÷a c¸c quèc gia. Ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®· g¾n kÕt s¶n xuÊt gi÷a c¸c níc, c¸c khu vùc víi nhau ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh nhÊt thÓ ho¸ nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu gi÷a c¸c níc trong tæ chøc WTO, ASEAN, AFTA... §iÒu kiÖn kinh tÕ cña mçi níc kh«ng thÓ bÕ quan to¶ c¶ng, tù cung tù cÊp nªn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu x¶y ra lµ tÊt yÕu, kh«ng thÓ cìng l¹i. Xu híng chung ngµy nay, tÊt c¶ c¸c quèc gia ®Òu muèn v¬n ra thÞ trêng ngoµi níc më cöa, héi nhËp ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô, tû lÖ suÊt siªu cao. Bëi v× chÝnh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ®· t¹o ra rÊt nhiÒu thÕ: th«ng qua xuÊt khÈu c¸c quèc gia cã c¬ héi tham gia vµo c¹nh tr¹nh trªn thÞ trêng thÕ giíi c¶ vÒ chÊt lîng, sè lîng vµ gi¸ c¶ buéc c¸c quèc gia ph¶i lu«n ®æi míi hoµn thiÖn c«ng t¸c qu¶n lý ®Ó ®iÒu hµnh tèt qu¸ tr×nh nµy. 2. C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu 2.1 XuÊt khÈu trùc tiÕp. Kh¸c niÖm: XuÊt khÈu trùc tiÕp lµ h×nh thøc xuÊt khÈu mµ nhµ xuÊt khÈu giao trùc tiÕp víi kh¸ch hµng níc ngoµi ë khu vùc thÞ trêng níc ngoµi th«ng qua tæ chøc cña m×nh C¸c h×nh thøc: c¸c tæ chøc b¸n hµng trùc tiÕp cña nhµ s¶n xuÊt. C¬ së b¸n hµng trong níc. Gian hµng xuÊt khÈu Phßng xuÊt khÈu Chi nh¸nh b¸n hµng xuÊt khÈu Chi nh¸nh b¸n hµng t¹i níc ngoµi ¦u ®iÓm: Gi¶m bít lîi nhuËn trung gian sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cho doanh nghiÖp Ngêi s¶n xuÊt cã liªn hÖ trùc tiÕp vµ ®Òu ®Æn víi kh¸ch hµng víi thÞ trêng, biÕt ®îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng do ®ã cã sù thay ®æi s¶n phÈm vµ c¸c ®iÒu kiÖn b¸n hµng trong trêng hîp cÇn thiÕt. Nhîc ®iÓm: Cã thÓ lµm t¨ng rñi ro trong kinh doanh Ph¶i trùc tiÕp kh¶o s¸t thÞ trêng níc ngoµi Ph¶i lo kh©u vËn t¶i hµng ho¸ tõ n¬i s¶n xuÊt sang thÞ trêng níc ngoµi, ®¶m b¶o c¸c thñ tôc giÊy tê liªn quan. ®iÒu kiÖn ¸p dông: ¸p dông cho doanh nghiÖp cã ®ñ tiÒm n¨ng vÒ tµi chÝnh, cã quy m« lín, ph¸t triÓn ®ñ m¹nh ®Ó thµnh lËp riªng tæ chøc b¸n hµng cña m×nh. 2.2 XuÊt khÈu gi¸n tiÕp Kh¸i niÖm: lµ h×nh thøc xuÊt khÈu khi doanh nghiÖp th«ng qua dÞch vô cña c¸c tæ chøc ®éc lËp ®Æt ngay t¹i níc xuÊt khÈu ®Ó tiÕn hµnh xuÊt khÈu s¶n phÈm cña m×nh ra níc ngoµi. C¸c h×nh thøc: Sö dông c¸c trung gian ph©n phèi. H·ng bu«n xuÊt khÈu C¸c c«ng ty qu¶n lý xuÊt khÈu §¹i lý xuÊt khÈu Kh¸ch hµng v·ng lai C¸c tæ chøc phèi hîp ¦u ®iÓm: Kh«ng cÇn ®Õn tËn thÞ trêng níc ngoµi vµ kh«ng cÇn liªn l¹c víi b¹n hµng níc ngoµi. C¸c rñi ro xuÊt khÈu do c¸c trung gian ph©n phèi xuÊt khÈu chÞu Kh«ng ph¶i lo vÊn ®Ò vËn t¶i hµng ho¸ ra níc ngoµi, chøng tõ xuÊt khÈu, tÝn dông vµ thu tiÒn tõ kh¸ch hµng níc ngoµi. Nhîc ®iÓm: Ngêi s¶n xuÊt kh«ng trùc tiÕp tiÕp xóc víi kh¸ch hµng ë níc ngoµi do ®ã hä kh«ng cã th«ng tin vÒ lîng hµng b¸n ®îc, vÒ c¸c ph¶n øng cña kh¸ch hµng víi hµng ho¸ vµ nhu cÇu vÒ hµng ho¸ . Nhµ xuÊt khÈu kh«ng thÓ chän kªnh ph©n phèi cã lîi cho m×nh. Kh«ng kiÓm so¸t ®îc gi¸ b¸n. Kh«ng g©y thanh thÕ vµ u tÝn ®èi víi kh¸ch hµng n¬c ngoµi §iÒu kiÖn ¸p dung: ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp míi tham gia vµo thÞ trêng quèc tÕ vµ nh÷ng doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh h¹n chÕ. 3. Mét sè ¶nh hëng tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng trªn thÞ trêng thÕ giíi c¸c quèc gia sÏ vÊp ph¶i khã kh¨n lµ ®ang ho¹t ®éng trong mét m«i trêng kinh doanh xa l¹ ®Çy rñi ro, c¹nh tranh khèc liÖt vµ chÞu ¶nh hëng cña nhiÒu yÕu tè. 3.1 C¸c yÕu tè vÒ chÝnh trÞ. ChÝnh trÞ cã æn ®Þnh th× míi t¹o ®µ cho kinh tÕ ph¸t triÓn. YÕu tè nµy lµ nh©n tè khuyÕn khÝch hoÆc thóc ®Èy qu¸ tr×nh xuÊt khÈu hµng ho¸ vµ dÞch vô. M«i trêng chÝnh trÞ æn ®Þnh t¹o t©m lý yªn t©m, tin tëng s¶n xuÊt kinh doanh tõ ®ã thóc ®Èy xuÊt khÈu ph¸t triÓn. 3.2 C¸c yÕu tè v¨n ho¸. Quèc gia xuÊt khÈu chØ cã thÓ thµnh c«ng trªn thÞ trêng quèc tÕ khi cã sù hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ phong tôc, tËp qu¸n, thÞ hiÕu, thãi quen mµ ®iÒu nµy l¹i cã sù kh¸c biÖt ë mçi quèc gia. Do vËy hiÓu biÕt vÒ m«i trêng v¨n ho¸ sÏ gióp Ých trong viÖc quèc gia thÝch øng ®îc víi thÞ trêng ®Ó tõ ®ã cã chiÕn lîc ®óng ®¾n trong viÖc më réng thÞ trêng xuÊt khÈu cña m×nh. 3.3 C¸c yÕu tè vÒ luËt ph¸p. Mçi quèc gia cã hÖ thèng luËt ph¸p riªng ®Ó ®iÒu chØnh ho¹t ®éng kinh doanh xuÊt nhËp khÈu cña níc m×nh, do vËy ph¶i cã sù hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh vÒ nh÷ng yÕu tè nµy ®Ó t¹o hµnh lang ph¸p lý an toµn cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu cña m×nh. 3.4. C¸c yÕu tè kinh tÕ. C¸c yÕu tè kinh tÕ t¸c ®éng tíi ho¹t ®éng xuÊt khÈu ë tÇm vi m« vµ vÜ m«. ë tÇm vÜ m«, chóng t¸c ®éng ®Õn ®Æc ®iÓm vµ sù ph©n bè c¸c c¬ héi kinh doanh quèc tÕ còng nh quy m« thÞ trêng. ë tÇm vi m«, c¸c yÕu tè kinh tÕ ¶nh hëng tíi c¬ cÊu tæ chøc vµ hiÖu qu¶ cña doanh nghiÖp. C¸c yÕu tè gi¸ c¶ vµ sù ph©n bè tµi nguyªn ë c¸c thÞ trêng kh¸c nhau còng ¶nh hëng tíi qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, ph©n bè nguyªn vËt liÖu, vèn, lao ®éng cña vµ do ®ã ¶nh hëng tíi gi¸ c¶, chÊt lîng hµng ho¸ xuÊt khÈu. Bªn c¹nh ®ã, cßn cã c«ng cô thuÕ quan vµ phi thuÕ quan mµ mçi quèc gia sö dông ®Ó qu¶n lý ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Trªn thÕ giíi hiÖn nay, víi xu híng tù do ho¸ th¬ng m¹i, c¸c hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan tõng bíc ®îc lo¹i bá. Thay vµo ®ã nhiÒu liªn minh thuÕ quan ®îc h×nh thµnh trªn c¬ së lo¹i bá hµng rµo thuÕ quan vµ phi thuÕ quan gi÷a c¸c thµnh viªn trong liªn minh thuÕ quan. 3.5 C¸c yÕu tè c¹nh tranh. C¸c yÕu tè c¹nh tranh bao gåm: Sù ®e do¹ cña c¸c ®èi thñ c¹nh tranh tiÒm n¨ng Søc Ðp ngêi cung cÊp Søc Ðp ngêi tiªu dïng Sù ®e do¹ cña c¸c s¶n phÈm thay thÕ C¸c yÕu tè c¹nh tranh trong néi bé ngµnh 3.6 C¸c yÕu tè tû gi¸ hèi ®o¸i. Trong bu«n b¸n quèc tÕ ®ång tiÒn thanh to¸n thêng lµ ngo¹i tÖ ®èi víi mét trong hai bªn hoÆc c¶ hai bªn. Do vËy, khi ®ång tiÒn lµm ph¬ng tiÖn thanh to¸n biÕn ®éng th× lîi Ých cña mét trong hai bªn sÏ bÞ thiÖt h¹i. Khi tû gi¸ hèi ®o¸i t¨ng lµm cho gi¸ hµng ho¸ xuÊt khÈu trë nªn ®¾t ®á, søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ®ã trªn thÞ trêng thÕ giíi bÞ gi¶m dÉn ®Õn ho¹t ®éng xuÊt khÈu bÞ thu hÑp.Ngîc l¹i, khi tû gi¸ hèi ®o¸i gi¶m , tøc ®ång néi tÖ gi¶m so víi ®ång ngo¹i tÖ th× sÏ t¨ng ho¹t ®éng xuÊt khÈu. 3.7 C¸c yÕu tè vÒ c«ng nghÖ. HiÖn nay, cã rÊt nhiÒu c«ng nghÖ tiªn tiÕn ra ®êi t¹o c¬ héi còng nh nguy c¬ ®èi víi tÊt c¶ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nãi chungvµ kinh doanh xuÊt nhËp khÈu nãi riªng. Khoa häc c«ng nghÖ t¸c ®éng lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c xuÊt khÈu cña doanh nghiÖp, th«ng qua t¸c ®éng vµo c¸c lÜnh vùc bu chÝnh viÔn th«ng, vËn t¶i hµng ho¸, c«ng nghÖ ng©n hµng... VÝ dô: nhê sù ph¸t triÓn cña hÖ thèng bu chÝnh viÔn th«ng mµ c¸c doanh nghiÖp ngo¹i th¬ng cã thÓ ®µm ph¸n víi kh¸ch hµng qua ®iÖn tho¹i, telex, fax...gi¶m bít chi phÝ ®i l¹i. H¬n n÷a, c¸c doanh nghiÖp cã thÓ nhanh chãng n¾m b¾t ®îc nh÷ng th«ng tin míi nhÊt vÒ thÞ trêng.... Ngîc l¹i nÕu quèc gia kh«ng n¾m b¾t, cËp nhËt nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn hiÖn ®¹i ¸p dông vµo s¶n xuÊt th× sÏ cã nguy c¬ tôt hËu. Nh÷ng c«ng nghÖ tiªn tiÕn ra ®êi cµng ®Èy kho¶ng c¸ch gi÷a c¸c quèc gia ®i xa h¬n. 4. Sù cÇn thiÕt ph¶i xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng Ch©u Phi 4.1 ThÞ trêng Ch©u Phi lµ mét thÞ trêng tiÒm n¨ng Ch©u Phi víi diÖn tÝch 30 triÖu km2, d©n sè kho¶ng 800 triÖu ngêi lµ mét lôc ®Þa réng lín víi 54 quèc gia, tÊt c¶ ®Òu lµ nh÷ng níc ®ang ph¸t triÓn. §©y lµ lôc ®Þa rÊt giµu tµi nguyªn kho¸ng s¶n. Tõ ®Çu nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû tríc Ch©u Phi ®· cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc vÒ kinh tÕ – chÝnh trÞ nhê cã chÝnh s¸ch c¶i c¸ch nÒn kinh tÕ vµ më cöa ra thÕ giíi bªn ngoµi. T×nh h×nh ®· ®i vµo æn ®Þnh h¬n vµ b¾t ®Çu ph¸t triÓn. tû träng GDP hµng n¨m t¨ng tõ 2% (1992 – 1993) lªn gÇn 5% (2000 – 2002) nhu cÇu vÒ c«ng nghÖ vµ hµng ho¸ rÊt lín. XuÊt khÈu ®· t¨ng tõ 99.8 tû USD n¨m 1991 lªn 141.2 tû USD n¨m 2001 vµ nhËp khÈu t¨ng tõ 94.7 tû USD n¨m 1991 lªn 136 tû USD n¨m 2001. Víi t×nh h×nh t¨ng trëng kinh tÕ nh trªn cña c¸c níc Ch©u Phi, c¸c níc nµy cã nhu cÇu rÊt lín vÒ c¸c chñng lo¹i hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ hµng n«ng s¶n, hµng tiªu dïng,… vµ l¹i kh«ng qu¸ kh¾c khe chÊt lîng s¶n phÈm vµ mÉu m·. Trong khi ®ã c¸c níc nµy l¹i chØ cung øng ®îc mét phÇn nhu cÇu mµ th«i sè lîng cßn l¹i lµ ph¶i nhËp khÈu. Mµ ®èi víi ViÖt Nam th× c¸c lo¹i mÆt hµng nµy l¹i lµ thÕ m¹nh cña níc ta. Do vËy, níc ta cÇn cã c¸c chiÕn lîc còng nh nh÷ng biÖn ph¸p ®Ó thóc ®Èy xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo thÞ trêng míi nµy. Víi nh÷ng ®Æc ®iÓm nh trªn §¶ng vµ Nhµ níc ®· coi Ch©u Phi lµ thÞ trêng tiÒm n¨ng lín cña níc ta. 4.2 Yªu cÇu më réng thÞ trêng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. HiÖn nay, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ lµ xu thÕ kh¸ch quan trong nÒn kinh tÕ thÕ giíi, héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ cã nghÜa lµ thùc hiÖn tù do ho¸ th¬ng m¹i ®a c¸c hµng ho¸ cña ta tham gia vµo qu¸ tr×nh c¹nh tranh quèc tÕ. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ më cña vµ héi nhËp nh hiÖn nay nã diÔn ra hÕt søc khçc liÖt. §iÒu nµy còng g©y kh«ng Ýt khã kh¨n cho viÖc hµng ho¸ cña níc ta th©m nhËp thÞ trêng quèc tÕ ®Æc biÖt lµ viÖc th©m nhËp vµ më réng thÞ trêng níc ngoµi. Víi ®iÒu kiÖn nh hiÖn nay viÖc hµng ho¸ cña chóng ta khã cã thÓ c¹nh tranh vµ ®øng v÷ng trªn c¸c thÞ trêng lín víi sù c¹nh tranh khèc liÖt cña c¸c níc nh: Trung Quèc, Th¸i Lan,…. §Æc biÖt ®èi víi hai thÞ trêng träng ®iÓm cña níc ta lµ Mü vµ EU c¸c mÆt hµng cña chóng ta ngµy cµng ph¶i c¹nh tranh khèc liÖt h¬n ®Ó t×m chç ®õng vµ vÞ thÕ trªn thÞ trêng. Tõ ®ã ¶nh hëng ®Õn t×nh hÝnh s¶n xuÊt vµ xuÊt khÈu cña níc ta. Tõ ®ã buéc chóng ta ph¶i cã c¸c gi¶i ph¸p t×m kiÕm vµ ph¸t triÓn xuÊt khÈu sang c¸c thÞ trêng míi mµ chóng ta cã kh¶ n¨ng c¹nh tranh nhiÒu h¬n. §ã chÝnh lµ thÞ trêng Ch©u Phi Mµ thÞ trêng Ch©u Phi hiÖn nay cã nhu cÇu lín vÒ nhËp khÈu nhiÒu lo¹i hµng ho¸ mµ trong ®ã chóng l¹i cã thÕ m¹nh vÒ nh÷ng mÆt hµng ®ã. Do ®ã viÖc ph¸t triÓn thÞ trêng Ch©u Phi lµ hoµn toµn hîp lý ®Ó ®Èy m¹nh xuÊt khÈu cña níc ta. ch¬ng II: Thùc tr¹ng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi 1. Kh¸i qu¸t quan hÖ chÝnh trÞ vµ ngo¹i giao ViÖt Nam – Ch©u Phi trong thêi gian qua Trong th¬ng m¹i, quan hÖ hai bªn ®îc cô thÓ ho¸ thµnh nhiÒu hiÖp ®Þnh. ViÖt Nam ®· ký hiÖp ®Þnh khung vÒ hîp t¸c, th¬ng m¹i, khoa häc kü thuËt víi 22 níc Ch©u Phi, ®· lËp uû ban liªn chÝnh Phñ víi 6 níc Angiªr, Libi, ¨nggola, Mali, Ai cËp, Tuynidi. Trong n«ng nghiÖp hîp t¸c 3 bªn ViÖt Nam - FOA - Ch©u Phi lµ mét m« h×nh rÊt thµnh c«ng ®íc c¸c níc ®¸nh gi¸ rÊt cao. HÇu hÕt c¸c níc triÓn khai ho¹t ®éng nµy ®Òu thu ®îc nh÷ng thµnh qu¶ tÝch cùc: s¶n lîng l¬ng thùc t¨ng lªn gÊp ®«i, thËp chÝ gÊp ba, n«ng d©n ®îc tiÕp cËn víi c«ng nghÖ cao,… §Õn nay, ®· cã 48 níc Ch©u Phi thiÕt lËp quan hÖ ngo¹i giao víi ViÖt Nam. Quan hÖ kinh tÕ vµ th¬ng m¹i ViÖt Nam – Ch©u Phi ®îc thùc sù triÓu khai thËp kû 90 cña thÕ kû tríc. NhiÒu nhµ l·nh ®¹o cÊp cao cña c¸c níc Ch©u Phi ®· ®Õn th¨m ViÖt Nam. Níc ta ®· më 5 ®¹i sø qu¸n t¹i c¸c níc Ch©u Phi lµ: Ai CËp, Nam Phi, Angieri, ¨nggola vµ Libi; ®· ký hiÖp ®Þnh th¬ng m¹i víi 14 níc Ch©u Phi, thµnh lËp uû b¶n hçn hîp vÒ hîp t¸c kinh tÕ víi 8 níc; ®ång thêi tiÕn hµnh trao ®æi dù th¶o ®Ó tiÕn tíi ký kÕt víi nhiÒu níc kh¸c cÊp chÝnh phñ vÒ th¬ng m¹i, b¶o hé vµ khuyÕn khÝch ®Çu t, tr¸ch ®¸nh thuÕ hai lÇn,… trong c¸c hiÖp ®Þnh ®· ký ®Òu cã c¸c ®iÒu kho¶n dµnh cho nhau quy chÕ MFN vµ u ®· thuÕ quan. Quan hÖ th¬ng m¹i truyÒn thèng cña c¸c níc Ch©u Phi lµ híng tíi EU, c¸c níc ¶ RËp, c¸c níc lín trªn thÕ giíi, khi më réng giao lu víi Ch©u ¸ c¸c níc nµy thêng chó ý ®Õn nh÷ng níc nh: Trung Quèc, NhËt B¶n,… V× vËy, hµng ho¸ ViÖt Nam cßn nhiÒu xa l¹i ®èi víi ngêi tiªu dïng Ch©u Phi. 2. Thùc tr¹ng xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Ch©u Phi trong thêi gian qua 2.1 T×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Ch©u Phi trong thêi gian qua 2.1.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu. Trong hîp t¸c quan hÖ víi c¸c níc Ch©u Phi nãi chung kim ng¹ch bu«n b¸n th¬ng m¹i giai ®o¹n 1991- 2003 ®· t¨ng tíi 15 lÇn. XuÊt khÈu cña ViÖt Nam t¨ng tõ 15,5 triÖu USD n¨m 1991 lªn 200 triÖu trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y(®îc thÓ hiÖn díi biÓu ®å) chiÕm 1% tæng gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña c¶ níc vµ chØ chiÕm 0.1% tæng gi¸ trÞ nhËp khÈu hµng ho¸ vµo c¸c níc Ch©u Phi. Tõ sè liÖu trªn cho thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta sang Ch©u Phi ngµy cµng t¨ng. §Æc biÖt víi mét sè níc kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta ®· t¨ng cao nh: xenegan: 57 triÖu USD, Bê BiÓn Ngµ: 32 triÖu USDm Ghana: 31 triÖu USD. Nhng trong giai ®o¹n tõ 2001 ®Õn 2004 thÞ trêng Ch©u Phi chØ chiÕm 1% tæng kim ng¹ch cña c¶ níc, thËm chÝ cã bíc thôt gi¶m tõ 1.1% n¨m 2001 xuèng 0.7% n¨m 2004. BiÓu ®å 2.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi tõ n¨m 2000 - 2005 2.1.2 C¬ cÊu thÞ trêng. HiÖn nay, trong sè c¸c quèc gia Ch©u Phi cã c¸c thÞ trêng xuÊt khÈu lín nhÊt cña ViÖt Nam lµ: Céng Hoµ Nam Phi, Ai CËp, ¨nggola, Angieri, Xenegan, Tandania, Nigiªnia, Ggana,Kªnia, Gab«ng vµ Bê BiÓn Ngµ,… VÒ thÞ trêng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Ch©u Phi n¨m 2001 th× Nam Phi chiÕm kim ng¹ch lín nhÊt ®¹t 29,1 triÖu USD chiÕm 16.64%; tiÕp ®Õn lµ Ai CËp víi kim ng¹ch 28,1 triÖu USD chiÕm 16.35 %; ¨ngg«la ®¹t 28,1 triÖu USD chiÕm 16.07%; Sªnªgal ®¹t 21,3 triÖu USD chiÕm 12.18%; Angiªriaa ®¹t 11,5 triÖu USD chiÕm 6.57% tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. 2.1.3 C¬ cÊu mÆt hµng. HiÖn nay, níc ta xuÊt khÈu 8 mÆt hµng lín nhÊt sang Ch©u Phi lµ: B¶ng 2.1 gi¸ trÞ nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu lín nhÊt cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi. Tªn mÆt hµng Gi¸ trÞ xuÊt khÈu (triÖu USD) G¹o 106 DÖt may 12.8 §iÖn tö vµ linh kiÖn 11.6 GiµydÐp 8.2 H¹t tiªu 6.6 Cao su 6.4 Nhùa vµ s¶n phÈm nhùa 2.3 Cµ phª 1.8 C¸c hµng ho¸ kh¸c(gia vÞ, than, ®å ch¬i, ®å dung häc sinh,…) 52.3 Tæng céng 208 Nguån côc xóc tiÕn th¬ng m¹i n¨m 2001 T×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi trong 6 th¸ng 2004 lµ: cµ phª: 4.656.885 USD, g¹o 135.656.434 USD vµ cao su, giÇy dÐp, linh kiÖn hµng ®iÖn tö, hµng dÖt may, thñ c«ng mü nghÖ, than ®¸,… 45.019.975 USD tæng kim ng¹ch 6 th¸ng ®Çu n¨m 2004 lµ: 185.333.294 USD. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo Ch©u Phi nh: g¹o, hµng ®iÖn tö vµ linh kiÖn, hµng dÖt may, s¶n phÈm cao su, h¹t tiªu, giÇy dÐp, cµ phª. C¸c hµng ho¸ nµy chiÕm gÇn 80% kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Ch©u Phi. 2.1.4 C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu. Mét vµi ph¬ng thøc th©m nhËp thÞ trêng Ch©u Phi. - XuÊt khÈu qua trung gian: ®©y lµ con ®êng mµ phÇn lín c¸c mÆt hµng cña ViÖt Nam ®· ¸p dông ®Ó th©m nhËp thÞ trêng Ch©u Phi. H×nh thøc nµy thÝch hîp víi thêi kú khai ph¸ thÞ trêng khi quy m« xuÊt khÈu cña c¸c mÆt hµng cßn nhá c¸c mÆt hµng cßn ph©n t¸n. HiÖn nay. ViÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi l¹i chñ yÕu th«ng qua h×nh thøc nµy. - XuÊt khÈu trùc tiÕp: thêng ¸p dông t¹i c¸c quèc gia mµ ®· cã th¬ng vô hoÆc c¬ quan ®¹i diÖn ngo¹i giao nh: Nam Phi, Ai CËp, ¨nggola vµ mét sè níc cã hÖ thèng ng©n hµng ph¸t triÓn vµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh dåi dµo nh: Maroc, Nigiªria,… Nhng trªn thùc tÕ th× xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi th«ng qua h×nh thøc nµy chiÕm tû lÖ thÊp. 2.1.5 C¸c ph¬ng thøc thanh to¸n. HiÖn nay, viÖc thanh to¸n gia c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt khÈu cña hai níc chñ yÕu th«ng qua h×nh thøc thanh to¸n tr¶ chËm, cßn h×nh thøc thanh to¸n th«ng qua ng©n hµng (th tÝn dông L/C) cßn rÊt h¹n chÕ. V× c¸c ®èi t¸c phÝ Ch©u Phi l¹i kh«ng quen thanh to¸n b»ng h×nh thøc nµy. 2.2 C¸c thÞ trêng träng ®iÓm cña ViÖt Nam ë Ch©u Phi. 2.2.1 ThÞ trêng Nam Phi 2.2.1.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu. Nam Phi lu«n lµ b¹n hµng lín cña ViÖt Nam ë Ch©u Phi. Kim ng¹ch hai chiÒu gi÷a ViÖt Nam vµ Nam Phi lu«n t¨ng, ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu tõ ViÖt Nam sang Nam Phi t¨ng nhanh tõ 1,2 triÖu USD n¨m 1992 lªn 55,5 TriÖu USD n¨m 2004. §Õn ®Çu n¨m 2005 ViÖt Nam ®· xuÊt khÈu sang Nam Phi lîng hµng ho¸ trÞ gi¸ 5 triÖu USD vµ dù kiÕn n¨m 2005 kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Nam Phi ®¹t 55 – 60 triÖu USD. 2.2.1.2 C¬ cÊu mÆt hµng C¸c mÆt hµng chñ yÕu cña ViÖt Nam sang Ch©u Phi gåm giµy dÐp, g¹o, cµ phª, than ®¸, hµng thñ c«ng mü nghÖ, dÖt may, rau qu¶, s¶n phÈm gç, s¶n phÈm nhùa, cao su,… Riªng n¨m 2001 kim ng¹ch xuÊt khÈu mÆt hµng g¹o lµ 15 triÖu USD trªn tæng kim ng¹ch lµ 29,1 triÖu USD vµ g¹o lu«n chiÕm tõ tû träng lín nhÊt chiÕm tíi 50 – 60% kim ng¹ch xuÊt khÈu. Ngoµi ra mÆt hµng giµy dÐp ViÖt Nam cã møc t¨ng trëng rÊt nhanh ®· 5,8 triÖu USD trong 4 th¸ng ®Çu n¨m 2005 t¨ng 175% so víi cïng kú n¨m 2004. ®å nhùa chiÕm 2.52%; cao su vµ c¸c s¶n phÈm cao su chiÕm 1.37%; dîc phÈm chiÕm 2.25% trong tæng sè kim ng¹ch xuÊt khu vµ hµng dÖt may cña ViÖt Nam chiÕm 36.4% tæng kim ng¹ch nhËp khÈu cña Nam Phi. 2.2.1.3 C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu vµ ph¬ng thøc thanh to¸n. §èi víi nh÷ng hµng ho¸ cña ViÖt Nam th©m nhËp vµo thÞ trêng Nam Phi chñ yÕu th«ng qua ph¬ng thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp hay ph¶i xuÊt khÈu qua mét níc thø 3. Cßn ®èi víi viÖc thanh to¸n th× doanh nghiÖp ViÖt Nam vµ Nam Phi cßn cha cã tiÕng nãi chung vÒ viÖc lùa chän h×nh thøc thanh to¸n quèc tÕ th«ng qua ng©n hµng. 2.2.1.4. Nh÷ng ®iÒu ®¸ng chó ý khi xuÊt khÈu sang thÞ trêng Nam Phi: vÒ thuÕ vµ thñ tôc h¶i quan. - Thñ tôc h¶i quan: Côc h¶i quan Nam Phi quy ®Þnh ®èi víi hµng nhËp khÈu vµo Nam Phi nh sau: NhËp khÈu vµo ®Ó dïng trong gia ®×nh. NhËp khÈu ®Ó lu kho b¸n dÇn hoÆc t¸i xuÊt. ChuyÓn t¶i qua Nam Phi,… VÒ thñ tôc h¶i quan: ®èi víi ngêi nhËp khÈu ph¶i kª khai ho¸ ®¬n b¸n hµng, chÞu tr¸ch nhiÖm kª khai ®Çy ®ñ, toµn bé vµ cung cÊp tÊt c¶ nh÷ng giÊy tê liªn quan. Thñ tôc h¶i quan bao gåm chÊp nhËn vµ kiÓm tra hµng phï hîp víi b¶n kª khai, ho¸ ®¬n vËn ®¬n, giÊy chÊp nhËn xuÊt xø, giÊy phÐp xuÊt khÈu,… kiÓm tra hµng ®Ó ®¸nh thuÕ vµ VAT. Ngoµi ra h¶i quan cßn yªu cÇu c¸c giÊy tê kh¸c vµ theo mÉu. - GiÊy phÐp nhËp khÈu. Nam Phi kiÓm so¸t hµng n«ng s¶n theo ba nhãm: Nhãm kh«ng cÇn giÊy phÐp kho¶ng 700 lo¹i Nhãm cÇn giÊy phÐp víi tiªu chuÈn ®¬n gi¶n bao gæm chñ yÕu c¸c mÆt hµng nguyªn liÖu, m¸y mãc thiÕt bÞ vµ c©y trång. Nhãm yªu cÇu cã giÊy phÐp ®Æc biÖt bao gåm c¸c thiÕt bÞ phô tïng ®¸nh b¾t c¸ kh«ng s¶n xuÊt t¹i Nam Phi, c¸c hoa qu¶, c¸c s¶n phÈm s÷a, s«c«la, hµng may mÆc, vµng, c¸c s¶n phÈm ho¸ chÊt vµ c¸c nguyªn liÖu tæng hîp, B¶ng 2.2 B¶ng tæng hîp thuÕ vµ quy ®Þnh giÊy phÐp nhËp cña Nam Phi Tªn mÆt hµng ThuÕ nhËp khÈu GiÊy phÐp nhËp G¹o Kh«ng Kh«ng Cµ phª Kh«ng Kh«ng Tiªu Kh«ng Kh«ng S¾n Kh«ng Kh«ng Ng« h¹t 15,103 cent/kg Cã DÇu xanh 3% Kh«ng DÇu ®á 10% Kh«ng C¸c lo¹i dÇu kh¸c Kh«ng Kh«ng H¹t tiªu Kh«ng Kh«ng ChÌ xanh Kh«ng Kh«ng ChÌ ®en 400 cent/kg Cã Nhãm rau qu¶ Tèi thiÓu 5% Tèi ®a 35% Kh«ng Nguån: h¶i quan Nam Phi Ngoµi ra Nam Phi kh«ng ¸p dông mét h×nh thøc b¶o hé nµo kh¸c ngoµi thuÕ nhËp khÈu ®èi víi hµng ho¸ n«ng s¶n. Theo nh b¶ng trªn th× viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Nam Phi (mµ chñ yÕu lµ hµng n«ng s¶n) gÆp rÊt Ýt khã kh¨n tõ phÝa c¸c cÊp chÝnh quyÒn Nam Phi ®ã lµ mét thuËn líi lín ®èi víi chóng ta, do ®ã chóng ta cÇn khai kh¸c triÕt ®Ó nh÷ng lîi thÕ nµy ®Ó n©ng cao kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ta sang Nam Phi trong nh÷ng n¨m tíi. 2.2.2 ThÞ trêng Ai CËp 2.2.2.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu Quan hÖ th¬ng m¹i hai chiÒu ViÖt Nam Ai CËp ®îc b¾t ®Çu tõ nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû tríc nhng chØ thùc sù b¾t ®Çu ph¸t triÓn tõ n¨m 1995. Tõ sau ®ã kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta t¨ng nhanh trong giao ®o¹n 1995 – 2001 vµ n¨m 2002 níc ta ®· xuÊt khÈu sang Ai CËp ®¹t 21,828 triÖu USD. B¶ng 2.3: Kim ng¹ch xuÊt khÈu ViÖt Nam - Ai Cập tõ n¨m 1995-2004 §¬n vị: ngh×n USD N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Kim ng¹ch xuÊt khÈu 855 1,471 6,537 10,389 12,267 19,016 28,574 21,828 22,210 38,693 Nguån: Tæng côc h¶i quan ViÖt Nam. B¶ng biÓu 2.2:Kim ng¹ch xuÊt khÈu ViÖt Nam - Ai Cập tõ n¨m 1995-2004 Theo b¶ng sè liÖu vµ b¶ng biÓu ta thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta sang thÞ trêng Ai CËp b¾t ®Çu cã xu híng t¨ng tõ n¨m 1996 ®¹t ®Ønh vµo n¨m 2001 t¨ng gÊp 19 lÇn n¨m 1996, sau ®ã l¹i cã xu híng gi¶m ®Õn n¨m 2003 chØ cßn 22,210 sau ®ã ®Õn n¨m 2004 l¹i t¨ng m¹nh ®¹t ®Õn 38,693 triÖu USD t¨ng t¨ng 174,2% so víi n¨m 2003. Qua sè liÖu trªn cho thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu cña níc ta sang Ai CËp t¨ng trëng kh¸ ®Òu ®Æn, ®ång thêi víi viÖc ®ã th× quan hÖ ngo¹i giao gi÷a hai níc còng cã bíc ph¸t triÓn míi, ViÖt Nam ®· ®¹t ®¹i xø qu¸n ë Ai CËp. ViÖc ®ã ®· kÝch thÝch quan hÖ th¬ng m¹i hai chiÒu còng nh t¨ng xuÊt khÈu tõ phÝa ViÖt Nam. 2.2.2.2 C¬ cÊu mÆt hµng. Nh÷ng mÆt hµng chñ yÕu cña ViÖt Nam hiÖn nay xuÊt khÈu sang Ai CËp lµ ®iÖn tö, h¹t tiªu, thuèc l¸,… nh÷ng mÆt hµng cã thÕ ®Èy m¹nh xuÊt khÈu sang Ai CËp trong thêi gian tíi lµ: chÌ , cµ phª, thuû s¶n vµ giµy dÐp. B¶ng 2.4 Kim ng¹ch c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ai CËp trong thêi gian tõ n¨m 1999 - 2004 §¬n vị: ngh×n USD Stt Mặt hàng ViÖt Nam xuÊt khÈu 1999 2000 2001 2002 2003 2004 1 Gạo 2.140 6.324 14.728 104 2 Hạt tiêu 2.476 3.902 4.726 5.176 6.992 3 Sản phẩm điện - điện tử 4.160 11.285 3.857 13.934 10.403 22.744 4 Dệt may 1.622 138 741 216 638 732 5 Giày dép 190 350 479 731 859 858 6 Cà phê 226 335 369 3.475 382 810 7 Đồ gỗ 48 112 214 101 129 649 8 Xơ nhân tạo 65 375 205 9 Sản phẩm cơ khí 238 289 395 736 10 Phụ liệu thuốc lá 2.006 829 11 Hàng rau quả 1.104 12 Hàng hoá khác 3.515 Nguån: Tæng côc H¶i quan ViÖt Nam. 2.2.2.3 C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam vµ ph¬ng thøc thanh to¸n. H×nh thøc xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam lµ xuÊt khÈu gi¸n tiÕp qua trung gian vµo thÞ trêng Ai CËp hay lµ t¹m xuÊt vµo c¸c khu th¬ng m¹i tù do cña Ai CËp sau ®ã t¸i xuÊt sang c¸c níc kh¸c chñ yÕu lµ T©y Phi chiÕm tû träng lín. Nh n¨m 2001 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ai CËp ®¹t 28,6 triÖu USD nhng chØ xuÊt khÈu trùc tiÕp ®îc 7,6 triÖu USD cßn l¹i 21 triÖu USD lµ tam nhËp t¸i xuÊt. Trong kinh doanh c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cha thiÕt lËp víi c¸c ®èi t¸c Ai CËp nh÷ng mèi lµm ¨n l©u dµi, æn ®Þnh. Trong viÖc thanh to¸n gi÷a hai bªn ®èi t¸c khi xuÊt khÈu sang Ai CËp do c¸c ®èi t¸c Ai CËp Ýt thanh to¸n b»ng L/C mµ thêng thanh to¸n b»ng c¸c h×nh thøc tr¶ chËm. 2.2.3 ThÞ trêng Nªgiªria 2.2.3.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu. Ho¹t ®éng bu«n b¸n gi÷a ViÖt Nam vµ Nigiªria cßn khiªn tèn. Ho¹t ®éng th¬ng m¹i gi÷a hai bªn chØ thùc sù diÔn ra vµo cuèi nh÷ng n¨m 90 cña thÕ kû tríc. N¨m 1998 ViÖt Nam xuÊt khÈu ®¹t 9,769 triÖu USD, n¨m 1999 ®¹t 7,25 triÖu USD, n¨m 2000 ®¹t 4,923 triÖu USD. Trong thêi kú nµy th× kim ngach xuÊt khÈu cña níc ta liªn tôc gi¶m. 2.2.3.2 C¬ cÊu mÆt hµng xuÊt khÈu. ViÖt Nam xuÊt khÈu chñ yÕu c¸c mÆt hµng: g¹o, hµng dÖt may, s¨m cao su vµ c¸c s¶n phÈm cao su, tivi, giµy dÐp, nhùa vµ c¸c s¶n phÈm nhùa, ®å ch¬i, ®å thñ c«ng mü nghÖ,…. ViÖt Nam ®· xuÊt khÈu ®¹t ®îc sè lîng vµ gi¸ trÞ xuÊt khÈu n¨m 2001 nh sau: g¹o kho¶ng: 300 ngh×n tÊn; thuû h¶i s¶n: 160 triÖu USD; cao su 530 tÊn; h¹t tiªu: 209 tÊn; l¹c19.800 tÊn. Trong c¸c mÆt hµng trªn ®èi víi mÆt hµng g¹o cña ViÖt Nam khi xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Nigiªria chóng ta cÇn ph¶i chó ý nh÷ng ®iÓm sau: Dung lîng vµ thÞ trêng g¹o t¹i Nigiªria: Nigiªria lµ mét thÞ trêng nhËp khÈu lín vÒ mÆt hµng g¹o, nhng sè lîng nhËp khÈu chÝnh x¸c th× kh«ng x¸c ®Þnh ®îc. Theo c¸c quan chøc cña Nigiªria th× hä cho biÕt khèi lîng nhËp khÈu cña níc hä vµo kho¶ng 700 – 900 ngh×n tÊn. Nguyªn nh©n cña viÖc nµy lµ do hä kh«ng gi¸n s¸t chÆc chÏ viÖc nhËp khÈu g¹o, v× g¹o ®îc nhËp tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau vµ n¹n bu«n lËu g¹o tõ c¸c níc lµng giÒng ë Nigiªria lµ rÊt phæi biÕn vµ khã kiÓm so¸t. ThÞ trêng nhËp khÈu g¹o cña Nigiªria theo ®¸nh gi¸ cña c¸c nhµ nhËp khÈu hµng n¨m hä nhËp khÈu kho¶ng 1.5 triÖu tÊn. Nhu cÇu g¹o cña hä rÊt phong phó vµ ®a d¹ng: tÊt c¶ c¸c lo¹i phÈm cÊp vµ nguån gèc g¹o ®Òu ®îc níc nµy chÊp nhËn. HiÖn nay trªn thÞ trêng g¹o cña hä cã nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, nhng phæi biÕn nhÊt lµ cña c¸c níc nh Mü, Th¸i Lan vµ Ên §é. Kh¶ n¨ng thanh to¸n cña thÞ trêng Nigiªria còng cã sù thay ®æi nhiÒu so víi nh÷ng n¨m 70 vµ 80 cña thÕ kû tríc, nªn h×nh thøc mau b¸n th«ng qua më L/C còng bÞ thu hÑp vµ ph¬ng thøc tr¶ tiÒn vµ nhËn hµng ®îc më réng. Ph¬ng thøc vµ chÕ ®é nhËp khÈu g¹o vµo thÞ trêng Nigiªria: HiÖn nay viÖc nhËp khÈu g¹o vµo thÞ trêng Nigiªria do c¸c c«ng ty t nh©n ®¶m nhiÖm lµ chñ yÕu. ChÝnh phñ kh«ng can thiÖp trùc tiÕp vµo viÖc nhËp khÈu cña níc nµy vµ chØ ®iÒu tiÕt gi¸n tiÕp th«ng qua viÖc ®¸nh thuÕ nh»m b¶o hé s¶n xuÊt trong níc. ThuÕ nhËp khÈu g¹o vµo Nigiªria lµ t¬ng ®èi cao so víi c¸c mÆt hµng kh¸c (b×nh qu©n lµ 55%) G¹o nhËp khÈu vµo Nigiªria ®îc thùc hiÖn qua nhiÒu c¸c kh¸c nhau, nhng theo ba c¸ch phæ biÕn sau. C¸c c«ng ty lín: ¦íc tÝnh c¸c c«ng ty nµy hµng n¨m nhËp khÈu kho¶ng 400 – 500 ngh×n tÊn thãc vµ g¹o. C¸c c«ng ty nµy cã ®Çy ®ñ c¸c c¬ së kinh doanh tõ nhµ m¸y xay x¸t, xÝ nghiÖp ®ãng gãi, hÖ thèng vËn t¶i vµ ph©n phè. C¸c c«ng ty nµy hiÖn nµy nhËp khÈu chñ yÕu tõ hai thÞ trêng lµ: thãc chñ yÕu nhËp khÈu tõ Thµi Lan vµ g¹o chñ yÕu nhËp khÈu tõ thÞ trêng Mü. C¸c c«ng ty nµy chñ yÕu lµ cã sù tham gia cña ngêi ch©u ¢u vµ do ngêi ch©u ¢u qu¶n lý vµ ®iÒu hµnh vµ phÇn lín ®· cã nhµ cung cÊp æn ®Þnh. Do c¸c c«ng ty nµy cã sù tham gia cña ch©u ¢u nªn kh¶ n¨ng tµi chÝnh tèt vµ æn ®Þnh nªn viÖc thanh to¸n chñ yÕu lµ më L/C th«ng qua ng©n hµng ch©u ¢u hay lµ cña Mü, hoÆc viÖc thanh to¸n b»ng L/C më t¹i c¸c ng©n hµng ®Þa ph¬ng nhng cã sù x¸c nhËn cña ng©n hµng ch©u ¢u hay Mü. ViÖc c¸c c«ng ty xuÊt khÈu g¹o cña ViÖt Nam thiÕt lËp ®îc c¸c mèi lµm ¨n ®îc víi c¸c c«ng ty nµy th× sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho viÖc xuÊt khÈu, tr¸nh ®íc rñi ro tõ phÝa nhµ nhËp khÈu vµ ®¶m b¶o lµm ¨n l©u dµi. B¸n hµng qua kho ngo¹i quan: ViÖc nhËp khÈu g¹o vµo thÞ trêng Nigiªria theo ph¬ng thøc nµy còng ®îc c¸c nhµ xuÊt khÈu ¸p dông kh¸ phæ biÕn. xuÊt khÈu theo ph¬ng thøc nµy chñ yÕu g¹o ®îc ®Ó t¹i c¸c kho ngo¹i quan, chñ hµng b¸n hµng ®Õn ®©u thu tiÒn ®Õn ®Êy vµ ngêi nhËp khÈu chÞ tr¸ch nhiÖm lµm thñ tôc h¶i quan vµ nép thuÕ. NÕu kinh doanh theo ph¬ng thøc nµy th× c¸c th× c¸c c«ng ty níc ngoµi ph¶i më v¨n phßng ®¹i diÖn cña m×nh t¹i ®©y, mét sè liªn doanh víi ®èi t¸c níc nµy th× xÇy dùng mét hÖ thèng kho hµng riªng t¹i khu miÔn thuÕ. §Ó kinh doanh theo ph¬ng thøc nµy th× ph¶i cã mét hÖ thèng kh¸ch hµng æn ®Þnh, quan hÖ l©u dµi vµ ph¶i thiÕt lËp ®îc mèi quan hÖ tèt víi chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng. §Ó lµm ®îc ®iÒu nµy th× chi phÝ ban ®Çu lµ kh¸ tèn kÐm. B¸n hµng qua biªn giíi: Lµ viÖc b¸n g¹o gi¸n tiÕp vµo thÞ trêng Nigiªria th«ng qua c¸c thÞ trêng l¸ng giÒng cña níc nµy nh Camarun. Sau ®ã, ngêi mua tõ Nigiªria sang mua vµ theo ph¬ng thøc mua hµng ®Õn ®©u tr¶ tiÕn ®Õn ®ã. VËy viÖc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Nigiªria th× tuú theo quy m« cña doanh nghiÖp xuÊt khÈu vµ c¸c mèi quan hÖ thiÕt lËp ®îc víi phÝa ®èi t¸c ®Ó thùc hiÖn xuÊt khÈu. 2.2.3.3 C¸c h×nh thøc xuÊt khÈu vµ ph¬ng thøc thanh to¸n ViÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ vµo thÞ trêng Nigiªria thêng ®îc ¸p dông th«ng qua h×nh thøc xuÊt khÈu gi¸n tiÕp. VÝ dô nh mÆt hµng g¹o viÖc xuÊt khÈu sang Nigiªria thêng ®îc th«ng qua ba h×nh thøc: C¸c c«ng ty lín, b¸n hµng qua kho ngo¹i quan vµ b¸n hµng qua biªn giíi. Vµ ph¬ng thøc thanh to¸n phæ th«ng nhÊt lµ më L/C. 2.2.4 ThÞ trêng Maroc 2.2.4.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu. Trong nh÷ng n¨m tríc n¨m 1995 quan hÖ th¬ng m¹i gi÷a hai níc míi chØ ë t×nh tr¹ng s¬ khai vµ hÇu nh cha cã sù bu«n b¸n qua l¹i nµo ®¸ng kÓ, chØ tõ sau n¨m 1995 th× kim ng¹ch hai chiÒu míi b¾t ®Çu cã sù chuyÓn biÕn. Nhng chñ yÕu lµ ViÖt Nam xuÊt siªu trong suèt giao ®o¹n tõ 1995 – 2004 trõ n¨m 1999 lµ nhËp siªu lµ 1,42 triÖu USD. B¶ng 2.5 Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Maroc tõ n¨m 1995 – 2004 §¬n vÞ: ngh×n USD N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Kim ng¹ch xuÊt khÈu 946 450 1,185 834 765 2,962 1,765 3,034 3,334 8,230 Nguån: Tæng côc H¶i quan ViÖt Nam. B¶ng biÓu 2.3: Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Maroc tõ n¨m 1995 – 2004 Qua b¶ng sè liÖu vµ b¶ng biÓu trªn cho thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Maroc cã sù t¨ng gi¶m kh«ng ®Òu, nhng kÓ tõ n¨m 2001 sù t¨ng ®Òu ®Æn h¬n vµ n¨m 2004 cã sù t¨ng ®ét biÕn. Theo tæng côc H¶i quan ViÖt Nam, trong quý 1/2005 tæng kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Maroc ®¹t 3,627,499 USD. 2.2.4.2 C¬ cÊu mÆt hµng. C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh cña ViÖt Nam sang Maroc lµ: cµ phª, h¹t tiªu, cao su vµ c¸c s¶n phÈm cao su, giµy dÐp, dÖt may, s¶n phÈm, giÊy,…. Tuy nhiªn, gi¸ trÞ xuÊt khÈu tõng mÆt hµng rÊt thÊp vµ thay ®æi thÊt thêng. Gi¸ trÞ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Maroc ®îc thÓ hiÖn qua b¶ng sau. B¶ng 2.6 Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Maroc trong thêi gian tõ 1995 – 2004 §¬n vÞ: Ngh×n USD Stt Mặt hàng ViÖt Nam xuÊt khÈu 2000 2001 2002 2003 2004 1 Hạt tiêu 221 91 292 2 Sản phẩm nhựa 23 58 3 Dệt may 100 88 117 191 4 Giày dép 281 317 67 78 368 5 Cà phê 1514 511 849 1080 2518 6 Cao su, c¸c s¶n phÈm cao su 318 319 402 121 583 7 Sản phẩm giấy 11 53 29 8 Đồ điện tử (Linh kiÖn ®iÖn ®iÖn tö) 109 514 321 2007 9 Máy móc thiết bị phụ tùng 108 10 Hải sản 1245 11 Hàng hoá khác 1491 Nguån: Tæng côc H¶i quan ViÖt Nam. 2.2.5 ThÞ trêng Angiªria 2.2.5.1 Kim ng¹ch xuÊt khÈu. Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Angiªriaa ®îc thÓ hiÖn th«ng qua b¶ng díi ®©y. B¶ng 2.7 Kim ngạch xuất khẩu Việt Nam - Angiªria 1995- 2004 §¬n vÞ: Ngh×n USD. N¨m 1995 1996 1997 1998 1999 2000 2001 2002 2003 2004 Kim ng¹ch xuÊt khÈu 11,155 8,937 8,221 1,772 4,731 6,404 11,540 30,397 18,221 13,848 Nguån: Tæng côc h¶i quan ViÖt Nam. B¶ng biÓu 2.4: Kim ngạch xuất khẩu Việt Nam - Angiªria 1995- 2004 Th«ng qua b¶ng sè liÖu vµ biÓu ®å ë trªn ta thÊy kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam tõ n¨m 1995 ®Õn n¨m 1998 kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang Angiªria vµ b¾t ®Çu t¨ng trë l¹i tõ n¨m 1999 ®Õn n¨m 2002 t¨ng tõ 1,7772 triÖu USD lªn 30397 triÖu USD t¨ng gÊp h¬n 17 vµ cã xu híng gi¶m dÇn ®Õn n¨m 2004. 2.2.5.2 C¬ cÊu mÆt hµng C¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ yÕu cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Agiªria gæm: g¹o, h¹t tiªu, cµ phª, giµy dÐp, dÖt may,m¸y mãc thiÕt bÞ, ®å dïng b»ng gç,… vµ nhiÒu hµng ho¸ kh¸c S¸u th¸ng ®Çu n¨m 2004,ViÖt Nam ®¹t kim ng¹ch xuÊt khÈu sang Angiªriaa (chÝnh ng¹ch) lµ 7,630,314 USD vµ c¶ n¨m ®¹t 15,260,628 USD víi c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chÝnh nh sau: cµ phª: 5,820,518 USD; g¹o: 1,237,801; may mÆc: 92,135 USD; X¨m lèp cao su: 76,911 USD vµ h¹t rau: 52,023 USD. B¶ng 2.8 Kim ng¹ch xuÊt khÈu cña mét sè mÆt hµng chñ yÕu cña ViÖt Nam sang Angiªriaa. §¬n vÞ: Ngh×n USD Stt Mặt hàng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam. 2001 2002 2003 2004 1 Gạo 9.475 1.189 14.116 9.476 2 H¹t tiªu 851 1.313 1.403 3 chÌ 80 4 DÖt may 6 16 5 Giày dép 277 18 8,6 6 Cà phª 399 1.451 1.619 2.054 7 §å gç 8 8 S¶n phÈm nhùa 1,3 9 S¶n phÈm c¬ khÝ 300 120 133 10 X¨ng dÇu 47 11 S¶n phÈm cao su 313 392 453 12 Hµng rau qu¶ 20 19 13 Thuèc mµu 59 Nguån: Tæng côc H¶i quan ViÖt Nam. 2.2.5.3 C¸c ®iÓm cÇn lu ý khi xuÊt khÈu sang Agiªri ThuÕ nhËp khÈu cña Angiªria nh sau: HiÖn nay Angiªria vÉn cha ¸p dông mét hiÖp ®Þnh riªng rÏ nµo vÒ u ®· thuÕ quan. Do ®ã, hiÖn nay Angiªria vÉn ¸p dông mét biÓu thuÕ quan chung, duy nhÊt cho tÊt c¶ c¸c níc, cha cã ph©n biÖt ®èi sö víi bÊt kú níc nµo. Møc thuÕ nhËp khÈu ®îc ph©n bæ nh sau: Nhãm nguyªn vËt liªu: 5% Nhãm b¸n thµnh phÈm: 15% Nhãm thµnh phÈm: 30% §ång thêi ®Ó b¶o hé s¶n xuÊt trong níc Angiªria cßn ¸p dông thuÕ phô thu t¹m thêi nh sau: 12% hoÆc 16% ®èi víi nhiÒu s¶n phÈm. B¶ng 2.8 BiÓu thuÕ nhËp khÈu mét sè s¶n phÈm chÝnh cña Angiªria n¨m 2005 STT Tªn hµng ThuÕ nhËp khÈu (%) VAT (%) ThuÕ t¹m thu t¹m thêi (%) ThuÕ t¹m thu bæ sung (%) 1 G¹o 5 7 0 0 2 Cµ phª 30 17 0 10 3 H¹t tiªu 30 17 30 17 4 ChÌ 30 17 0 0 5 QuÕ 30 17 17 0 6 DÇu thùc vËt 5 17 0 0 7 S¨m lèp cao su 15 17 0 0 8 Giayd dÐp 30 17 12 0 9 §å gç 30 17 0 0 10 V¶i may mÆc 30 17 0 0 11 May sÉn 30 17 0 0 12 L¹c nh©n 30 17 4 0 13 H¹t ®iÒu 30 17 12 4 14 Bµn ghÕ m©y tre 30 17 12 4 15 M©y tre nguyªn liÖu 5 17 0 0 16 §å gèm 30 17 0 0 17 C¬m dõa 30 17 12 4 18 XÝch xe m¸y, xe ®¹p 15 17 0 0 19 Cao su nguyªn liÖu 5 17 0 0 20 §iÖn m¸y 30 17 0 0 Nguån: H¶i quan Angiªria th¸ng 12/2004 Ngoµi ra Angiªria cßn ¸p dông mét sè rµo c¶n kü thuËt nhng kh«ng ®¸ng kÓ nh»m môc ®Ých b¶o vÖ chÊt lîng hµng nhËp khÈu, kh«ng ph©n biÖt ®èi sö vÒ níc xuÊt xø. 3. §¸nh gi¸ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña hµng ho¸ ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi. Theo sù ph©n tich vÒ t×nh h×nh xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang mét sè níc ë thÞ trêng Ch©u Phi th× hµng ho¸ cña ViÖt Nam ë thÞ trêng Ch©u Phi vµ c«ng t¸c xuÊt khÈu cña chóng ta cã sè u ®iÓm vµ h¹n chÕ sau 3.1 ¦u ®iÓm 3.1.1 ¦u ®iÓm: Hµng cña ViÖt Nam ®îc ®¸nh gi¸ lµ cã chÊt lîng vµ gi¸ c¶ phï hîp víi nhu cÇu, kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ngêi tiªu dïng ë thÞ trêng n¬i ®©y. §Æc biÖt lµ hµng l¬ng thùc , thùc phÈm (chñ yÕu lµ g¹o) phï hîp víi khÈu vÞ cña ngêi tiªu dïng Ch©u Phi vµ víi gi¸ mÒm h¬n so víi hµng cïng lo¹i cña Th¸i Lan vµ mét sè níc kh¸c. 3.1.2 Nguyªn nh©n. Díi ®©y lµ mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu: ThiÖn chÝ hîp t¸c tõ hai phÝa: VÒ phÝa ViÖt Nam ®· kü hiÖp ®Þnh khung vÒ hîp t¸c th¬ng m¹i, khoa häc kü thuËt víi 22 níc Ch©u Phi, ®· lËp uû ban liªn ChÝnh phñ víi 6 níc, ®ång thêi ViÖt Nam vµ 14 níc Ch©u Phi ®· dµnh cho nhau quy chÕ tèi huÖ quèc Ch©u Phi lµ thÞ trêng réng lín: Ngêi d©n Ch©u Phi cã thu nhËp thÊp, c¸c ®iÒu kiÖn vÖ sinh thùc phÈm, mÉu m·, chñng lo¹i, chÊt lîng kh«ng qua kh¾t khe. §iÒu nµy lµm cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng ph¶i chÞu søc Ðp c¹nh tranh còng nh c«ng nghÖ vµ chÊt lîng cña c¸c doanh nghiÖp t¹i c¸c níc Ch©u Phi nµy. Sù gióp ®ì cña céng ®ång ngêi ViÖt Nam t¹i Ch©u Phi: Céng ®ång ngêi ViÖt Nam ë Ch©u Phi cã thÓ ®ãng vai trß lµ cÇu nèi gióp c¸c doanh nghiÖp qu¶ng b¸ s¶n phÈm ®Õn ngêi tiªu dïng Ch©u Phi. HiÖn nay, cã kho¶ng 3500 ngêi ViÖt ®ang sinh sèng vµ lµm viÖc t¹i c¸c quèc gia Ch©u Phi vµ tËp trung ë mét sè níc nh Ai CËp, ¡nggola,…. §©y lµ thuËn lîi mµ kh«ng ph¶i quèc gia nµo còng cã ®îc. Nh÷ng ngêi ViÖt t¹i ®©y hä cã thÓ hiÓu biÕt vÒ v¨n ho¸ thÞ trêng, c¸c thøc bu«n b¸n vµ kinh doanh, cã mèi quan hÖ réng do ®ã kh¶ n¨ng th©m nhËp thÞ trêng lµ cao h¬n. 3.2 H¹n chÕ 3.2.1 H¹n chÕ §èi víi nh÷ng hµng ho¸ cña ViÖt Nam vµo thÞ trêng Ch©u Phi vÉn chñ yÕu lµ hµng n«ng thuû h¶i s¶n, dÖt may,… c¬ cÊu mÆt hµng cßn Ýt, sè lîng cña c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cßn Ýt gi¸ trÞ cßn nhá,…viÖc cung cÊp th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu cña ViÖt Nam t¹i c¸c thÞ trêng Ch©u Phi cña c¸c c¬ quan tham t¸n th¬ng m¹i, c¬ quan xóc tiÕn th¬ng m¹i, c¸c ®¹i sø qu¸n cña ViÖt Nam ë Ch©u Phi cßn yÕu. Vµ viÖc hç trî vÒ phÝa chÝnh Phñ cho viÖc më réng thÞ trêng cßn kÐm. 3.2.2 Nguyªn nh©n: Díi ®©y lµ mét sè nguyªn nh©n chñ yÕu: Khã kh¨n vÒ ®Þa lý: Do kho¶ng c¸ch ®Þa lü kh¸ xa nhau dÉn tíi chi phÝ cho b¶o hiÓm vµ vËn chuyÓn lµ kh¸ cao. §iÒu nµy lµm ¶nh hëng trùc tiÕp tíi gi¸ thµnh s¶n phÈm cña ViÖt Nam trªn thÞ trêng nµy tõ ®ã lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ ViÖt Nam t¹i thÞ trêng nµy. Trong ®ã ®iÒu kiÖn kinh tÕ, tµi chÝnh… cña Ch©u Phi cßn khã kh¨n do ®ã c¹nh tranh vÒ gi¸ lµ yÕu tè c¹nh tranh chñ ®¹o. §iÒu nµy lµ mét bÊt lîi kh«ng nhá ®èi víi c¸c hµng ho¸ xuÊt khÈu cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi. Tuy vËy, kh©u khã kh¨n lín nhÊt hiÖn nay ®èi víi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÖn nay lµ kh©u thanh to¸n. C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cha cã ®ñ ®iÒu kiÖn vÒ tµi chÝnh ®Ó thanh to¸n tr¶ chËm, trong khi ®ã c¸c doanh nghiÖp Ch©u Phi l¹i bÞ h¹n chÕ vÒ kh¶ n¨ng tµi chÝnh nªn viÖc thanh to¸n ngay lµ hÇu nh kh«ng thÓ ®ßi hái ®îc vÒ phÝa ®èi t¸c doanh nghiÖp cña Ch©u Phi khi hä nhËp khÈu hµng ho¸ cña chóng ta. Nh÷ng mÆt hµng xuÊt khÈu lín cña ViÖt Nam khi xuÊt khÈu sang Ch©u Phi thëng ph¶i qua c¸c c«ng ty lín cña mét níc thø ba, ®iÒu nµy lµm thiÖt h¹i cho c¶ ngêi mua vµ ngêi b¸n. VÝ dô, nh mÆt hµng g¹o th«ng thêng ph¶i xuÊt khÈu qua mét kh©u trung gian do mét c«ng ty xuyªn quèc gia cña ch©u ¢u ®· cã c«ng ty con hay v¨n phßng ®¹i diÖn ë níc nµy ®¶m nhiÖm. C¸c c«ng ty nµy mua g¹o cña ViÖt Nam víi sè lîng lín ®Ó ®îc hëng nh÷ng u ®· vÒ gi¸ vµ ®Ó gi¶m gi¸ thµnh vËn chuyÓn, th«ng thêng hä mua ph¶i tõ 10.000 tÊn/ tµu trë lªn vµ thanh toµn b»ng ph¬ng thøc më L/C cho c«ng ty ViÖt Nam. Tõ ®ã g¹o cña ViÖt Nam khi b¸n vµo thÞ trêng Ch©u Phi kh«ng mang th¬ng hiÖu ViÖt Nam mµ mang th¬ng hiÖu cña mét níc kh¸c. Vµ gi¸ b¸n còng kh¸c. HÖ thèng c¬ quan ®¹i diÖn cña ViÖt Nam t¹i Ch©u Phi cßn máng, ho¹t ®éng yÕu, hiÖu qu¶ cha cao nªn khã ph¸t triÓn quan hÖ hîp t¸c vÒ mÆt Nhµ níc hoÆc ®¸p øng nhu cÇu xóc tiÕn th¬ng m¹i cña c¸c doanh nghiÖp. Cha cã chiÕn lîc ph¸t triÓn xuÊt khÈu phï hîp: HÖ thèng chiÕn lîc, chÝnh s¸cn hç trî ph¸t triÓn th¬ng m¹i vµ c¸c quan hÖ hîp t¸c hÇu nh cha cã hoÆc míi chØ h×nh thµnh trong thêi gian ng¾n, ®Æc biÖt cha cã chiÕn lîc nµo cña Nhµ níc vÒ ph¸t triÓn quan hÖ th¬ng m¹i vµ hîp t¸c víi Ch©u Phi, bao gåm ®Çy ®ñ vÒ chÝnh s¸cn mÆt hµng, chÝnh s¸cn thÞ trêng , hÖ thèng c¸c biÖn ph¸p hç trî. Khã kh¨n mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi xuÊt khÈu hµng ho¸ sang Ch©u Phi thêng gÆp ph¶i lµ thiÕu th«ng tin vÒ thÞ trêngm ph¸p luËt, thñ tôc, thÞ hiÕu tiªu dïng,… vµ kh«ng biÕt lÊy nguån th«ng tin nµy ë ®©u. V× ViÖt Nam cha cã mét trung t©m nµo nghiªn cøu vÒ Ch©u Phi nh c¸c trung t©m nghiªn cøu vÒ ch©u ¢u, NhËt B¶n, Trung Quèc,…. Ngoµi ra, t×nh h×nh an ninh ë khu vùc nµy nãi chung lµ cha æn ®Þnh, tiÒm Èn nhiÒu bÊt æn, chøa ®ùng nhiÒu rñi ro. Do vËy, tham gia vµo thÞ trêng Ch©u Phi lµ mét sù m¹o hiÓm lín ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. C¸c doanh nghiÖp cña Ch©u Phi thêng cha quen víi c¸c h×nh thøc thanh to¸n th«ng qua ng©n hµng mµ chñ yÕu lµ thanh to¸n tr¶ chËm hay giao hµng vµ nhËn tiÒn. ch¬ng III: ®Þnh híng vµ gi¶i ph¸p xuÊt khÈu hµng ho¸ cña ViÖt Nam sang thÞ trêng Ch©u Phi. 1. §Þnh híng §èi víi thÞ trêng Ch©u Phi c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam hÇu nh cßn míi l¹ vµ cha cã kinh nghiÖm th©m nhËp thÞ trêng. do vËy trong thêi gian tíi §¶ng vµ Nhµ Níc cÇn cã c¸c biÖp ph¸p vµ c¸c chÝnh s¸ch hç trî xuÊt khÈu cho c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam khi xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng Ch©u Phi nh viÖc t¨ng cêng c¸c quan hÖ vµ t¹o lËp c¸c c¬ quan th¬ng vô, c¸c ®¹i sø qu¸n cña ViÖt Nam t¹i Ch©u Phi ®Ó t¨ng cêng viÖc thu thËp th«ng tin cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu. Ngoµi ra ph¶i cã chiÕn lîc ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu chñ ®¹o sang thÞ trêng Ch©u Phi ®Ó t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh. 2. Gi¶i ph¸p. 2.1 Gi¶i ph¸p chung cho tÊt c¶ c¸c mÆt hµng 2.1.1 Gi¶i ph¸p vÒ ®Èy m¹nh xóc tiÕn th¬ng m¹i §Èy m¹nh c«ng t¸c xóc tiÕn th¬ng m¹i, c¸c doanh nghiÖp vµ c«ng ty xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cÇn ph¶i n©ng cao kh¶ n¨ng thu nhËp th«ng tin, ph©n tÝch vµ xö lý th«ng tin vÒ thÞ trêng nµy. Tõ nh÷ng th«ng tin thùc tÕ cã thÓ dù b¸o thÞ trêng ®Ó tõ ®ã c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ®a ra chiÕn líc ph¸t triÓn cô thÓ. Th«ng tin ph¶i lu«n ®îc cËp nhËt ®Çy ®ñ vµ ®¶m b¶o vÒ ®é chÝnh x¸c. VÊn ®Ò c¬ b¶n lµ vÒ phÝa c¸c doanh nghiÖp vµ c«ng ty xuÊt khÈu cña ViÖt Nam cÇn ph¶i cã kh¶o s¸t thøc tÕ. Bªn c¹nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c«ng ty xuÊt khÈu cña níc ta cÇn ph¶i gi÷ quan hÖ víi c¸c c¬ quan th¬ng vô, c¸c c¬ quan ®¹i diÖn ViÖt Nam ¬ níc ngoµi, ®Æc biÖt lµ c¸c ®¹i sø qu¸n cña níc ta ë Ch©u Phi. 2.1.2 VÒ ph¸t triÓn ngµnh hµng xuÊt khÈu C¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn ph¶i chñ ®éng ph¸t triÓn ngµnh hµng xuÊt khÈu theo hai híng: Ph¶i ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm xuÊt khÈu v× c¸c níc Ch©u Phi lµ thÞ trêng tiÒm n¨ng cho mäi hµng ho¸. N©ng cao tÝnh c¹nh tranh cña tõng lo¹i hµng ho¸ vÒ gi¸ c¶, mÉu m·, chÊt lîng. §Ó lµm ®îc vÊn ®Ò trªn c¸c doanh nghiÖp cÇn ph¶i n©ng cao tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ ®æi míi trang thiÕt bÞ xs. Bªn c¹nh ®ã, doanh nghiÖp cÇn chó träng vµo kh©u thiÕt kÕ s¶n phÈm, gia t¨ng gi¸ trÞ sö dông cña s¶n phÈm chø kh«ng phô thuéc vµo c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ®Æc biÖt lµ ®èi víi nh÷ng ngµnh chóng ta ®ang cã thÕ m¹nh xuÊt khÈu sang thÞ trêng Ch©u Phi nh: n«ng s¶n, dÖt may, m¸y mãc thiÕt bÞ ®iÖn, c¬ khÝ, giµy dÐp, thuû s¶n,…. §Æc biÖt lµ trong viÖc thiÕt kÕ mÉu m· vµ n©ng cao gi¸ trÞ sö dông cho s¶n phÈm xuÊt khÈu sang thÞ trêng nµy cho phï hîp víi thÞ hiÕu cña ngêi tiªu dïng. C¸c doanh nghiÖp vµ c¸c c«ng ty xuÊt khÈu cña ViÖt Nam ra thÞ trêng thÕ giíi nãi chung vµ vµo thÞ trêng Ch©u Phi nãi riªng cÇn ph¶i chó ý x©y dùng th¬ng hiÖu s¶n phÈm. §©y lµ gi¸ trÞ ®Æc biÖt t¹o chç ®øng l©u dµi cho c¸c s¶n phÈm tham gia vµo xuÊt khÈu vµ vÞ thÕ cña c¸c chñ thÓ tham gia xuÊt khÈu trªn thÞ trêng thÕ giíi nãi chung vµ thÞ trêng Ch©u Phi nãi riªng. 2.1.3 X©y dùng chiÕn lîc kinh doanh hîp lý ë ViÖt Nam phÇn lín c¸c c«ng ty vµ c¸c doanh nghiÖp tham gia vµo ho¹t ®éng xuÊt khÈu nãi chung lµ cßn nhá bÐ c¶ vÒ quy m«, tiÒm lùc tµi chÝnh cßn yÕu, uy tÝn trªn thÞ trêng cßn thÊp. Trong ®ã, cã c¶ c¸c c«ng ty vµ doanh nghiÖp tham gia xuÊt khÈu sang thÞ trêng Ch©u Phi. Do vËy, trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 chóng ta cÇn ph¶i tiÕp tôc khai th¸c h×nh thøc xuÊt khÈu qua trung gian. §èi víi c¸c c«ng ty vµ doanh nghiÖp lín th× cã thÓ xem xÐt kh¶ n¨ng trë thµnh c¸c thµnh viªn cña c¸c tËp ®oµn lín, c¸c c«ng ty xuyªn quèc gia, c¸c c«ng ty ®a quèc gia ho¹t ®éng t¹i thÞ trêng Ch©u Phi, ®ång thêi thùc hiÖn viÖc liªn doanh, liªn kÕt díi h×nh thøc sö dông giÊy phÐp, nh·n m¸c cña c«ng ty níc ngoµi cã uy tÝn trªn thÞ trêng nµy. MÆc kh¸c, còng cã thÓ liªn doanh v¬i mét sè ®èi t¸c cã kinh nghiÖm lµm ¨n l©u n¨m trªn thÞ trêng nµy. Trong thêi gian tíi ®èi víi c¸c c«ng ty vµ doanh nghiÖp ®· cã vèn vµ kinh nghiÖm th× nªn xuÊt khÈu trùc tiÕp vµo thÞ trêng Ch©u Phi h¹n chÕ th«ng qua trung gian. 2.1.4 N©ng cao n¨ng lùc cña ®éi ngò c¸n bé l·nh ®¹o doanh nghiÖp vµ c¸n bé hç trî xuÊt khÈu. Doanh nghiÖp cÇn chñ ®éng t¹o ra ®éi ngò c¸n bé cã kiÕn thøc c¬ b¶n vÒ thÞ trêng Ch©u Phi (nh: ng«n ng÷, v¨n ho¸ , thÞ hiÕu tiªu dïng,… cho ®Õn c¶ v¨n ho¸ kinh doanh cña c¸c quèc gia Ch©u Phi). ViÖc t¹o nguån lùc phôc vô ph¸t triÓn quan hÖ kinh tÕ th¬ng m¹i víi c¸c quèc gia Ch©u Phi ph¶i ®îc coi träng vµ thùc hiÖn mét c¸ch cã hÖ thèng vµ mang tÝnh ®ång bé. 2.1.5 T¨ng cêng, ph¸t huy vai trß cña lùc lîng ViÖt kiÒu vµ c¸c hiÖp héi ngµnh hµng. CÇn ®Þnh h×nh c¸c ho¹t ®éng cña c¸c hiÖp héi theo néi dung chÝnh nh: x¸c ®Þnh ph¬ng híng ph¸t triÓn s¶n xuÊt, kinh doanh ngµnh hµng, c¸c néi dung liªn kÕt s¶n xuÊt, phæ biÕn khoa häc c«ng nghÖ, cung cÊp th«ng tin thÞ trêng vµ hç trî xóc tiÕn th¬ng m¹i cho c¸c doanh nghiÖp héi viªn. C¸c héi viªn cÇn cã nh÷ng hµnh ®éng cô thÓ hç trî vÒ mÆt tµi chÝnh cho doanh nghiÖp th©m nhËp vµo thÞ trêng Ch©u Phi. Ngoµi ra, víi sè lîng ViÖt kiÒu ®«ng ®¶o, trªn 3500 ngêi sèng t¹i Ch©u Phi cã sù hiÓu biÕt vÒ v¨n ho¸, thÞ trêng, nhu cÇu tiªu dïng, c¹ch thøc tiÕp cËn kh¸ch hµng. Do ®ã, c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng Ch©u Phi cã thÓ th«ng qua lùc lîng nµy ®Ó t×m hiÓu c¸c th«ng tin, giíi thiÖu, qu¶ng b¸ s¶n phÈm cña m×nh, t¹o lËp vÞ trÝ v÷ng ch¾c trªn thÞ trêng nµy vµ cã thÓ liªn kÕt víi chÝnh hä ®Ó hîp t¸c lµm ¨n. 2.2 Gi¶i ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh mét sè mÆt hµng cô thÓ. 2.2.1 §èi víi mÆt hµng g¹o 2.2.1.1 Gi¶i ph¸p ®Ó ®Èy m¹nh tÝnh c¹nh tranh vÒ gi¸. Chó ý vÒ gièng vµ kü thuËt canh t¸c, ®¶m b¶o n¨ng xuÊt vµ chÊt lîng g¹o. §©y lµ nh©n tè quan träng ®Ó gi¶m gi¸ thµnh. Gi¶m hao hôt trong kh©u thu ho¹ch vµ b¶o qu¶n. Gi¶m chi phÝ vËn chuyÓn tõ ngêi s¶n xuÊt ®Õn ngêi thu mua xuÊt khÈu. Tr¸nh t×nh tr¹ng c¹nh tranh nhau gi÷a nh÷ng ngêi thu mua xuÊt khÈu. 2.2.1.2 N©ng cao tÝnh c¹nh tranh vÒ chÊt lîng. §Çu t ph¸t triÓn gièng vµ kü thuËt canh t¸c cho g¹o chÊt lîng cao. Cã thÓ nhËp khÈu c¸c gièng lóa cã chÊt lîng tèt tõ Th¸i Lan, Trung Quèc,…. Chóng ta ph¶i t¨ng cêng hîp t¸c víi ph¸i ®èi t¸c níc ngoµi ®Ó t¹o ra c¸c trung t©m nghiªn cøc vÒ n«ng nghiÖp nãi chung vµ trong ®ã cã lóa nãi riªng. Chóng ta cã thÓ hîp t¸c nghiªn cøc víi c¸c níc cã nÒn n«ng nghiÖp ph¸t triÓn nh Mü. X©y dùng c¬ së h¹ tÇng cho viÖc chÕ biÕn, s¶n xuÊt ®Ó t¹o ra nh÷ng khu s¶n xuÊt tËp trung cã tr×nh ®é kü thuËt cao ®Ó tõ ®ã cho ra s¶n phÈm g¹o ®¹t chÊt lîng cao. Hç trî vµ khuyÕn khÝch x©y dùng c¸c tiªu chuÈn nh: GMP, ISO,… trong s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn. 2.2.2 §èi víi mÆt hµng thuû s¶n 2.2.2.1 Gi¶i ph¸p n©ng cao tÝnh c¹nh tranh vÒ gi¸. Chóng ta ph¶i t¨ng cêng ®Çu t cho viÖc khai th¸c c¸c nguån lîi s½n cã cña chóng ta v× ®ã lµ mét trong nh÷ng lîi thÕ lín cña chóng ta nh: lµ chóng ta cã bê biÓn dµi, c¸c lo¹i thuû h¶i s¶n phong phó vÒ sè lîng vµ ch÷ lîng,… ®Ó n©ng cao kh¼ n¨ng ®¸nh b¾t ®Ó h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. §Çu t cho viÖc nghiªn cøc c¸c gièng míi cho n¨ng suÊt cao, t¨ng cêng c¸c biÖn ph¸p ®Ó c¶i thiÖn, ch¨m lo m«i trêng nu«i trång, ®¶m b¶o tr¸nh bÖnh tËt cho c¸c lo¹i thuû s¶n nu«i trång ®Ó gi¶m thiÓu dÞch bÖnh ®Ó cho n¨ng suÊt cao. Tèi thiÓu ho¸ c¸c kh©u b¶o qu¶n, thu ho¹ch. Nh trong kh©u b¶o qu¶n th× chóng ta nªn ®Çu t ®Ó x©y dùng nh÷ng khu b¶o qu¶n tËp trung cho nh÷ng vïng nguyªn liÖu tËp trung. 2.2.2.2 N©ng cao tÝnh c¹nh tranh vÒ chÊt lîng §Çu t cho viÖc nghiªn cøc ph¸t triÓn gièng vµ kü thuËt canh t¸c trong viÖc nu«i trång ®Ó cho c¸c s¶n phÈm chÊt lîng cao. Ngoµi ra cã thÓ hîp t¸c víi c¸c níc kh¸c ®Ó nghiªn cøc c¸c gièng míi vµ c¸c ph¬ng ph¸p nu«i trång míi ®Ó n©ng cao chÊt lîng ®Çu ra cña s¶n phÈm. §Çu t cho c¸c ®éi thuyÒn ®¸nh b¾t xa bê nh nh÷ng trang thiÕt bÞ ®Ó b¶o qu¶n c¸c s¶n phÈm ®¸nh b¾t ®îc vÉn gi÷ ®îc chÊt lîng tèt tríc khi ®a vµo bê ®Ó chÕ biÕn nh viÖc ®Çu t cho ®éi thuyÒn c¸c mµy lµm l¹nh ®Ó gi÷ thuû h¶i s¶n ®¸nh b¾t ®îc t¬i, chÊt lîng kh«ng bÞ ¶nh gi¶m xót sau nhiÒu ngµy ë trªn biÓn. T¨ng cêng x©y dùng c¸c trung t©m kiÓm tra, gi¸m s¸t ®èi víi nh÷ng c¬ së nu«i trång ®Ó ®¶m b¶o viÖc nu«i trång ®óng kü thuËt ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng c¸c s¶n phÈm bÞ nhiÔm bÖnh, gi¶m chÊt lîng do «i nhiÔm mµ vÉn ®îc ®a vµo s¶n xuÊt ®Ó xuÊt khÈu. Tõ ®ã gãp phÇn n©ng cao chÊt lîng hµng xuÊt khÈu cña chóng ta. Hç trî vµ khuyÕn khÝch c¸c c¬ së nu«i trång vµ chÕ biÕn ¸p dông c¸c tiªu chuÈn chung cña thÕ giíi vÒ an toµn thùc phÈm nãi chung vµ ®èi víi hµng thuû s¶n nãi riªng. C¸c tiªu chuÈn thêng ®îc ¸p dông nh: GMP, ISO,… 2.2.3 §èi víi mÆt hµngÊmy mÆc 2.2.3.1 Gi¶i ph¸p n©ng cao tÝnh c¹nh tranh vÒ gi¸ c¶ s¶n phÈm §Ó c¹nh tranh víi mÆt hµng may mÆc cña c¸c níc trªn thÞ trêng Ch©u Phi, ®Æc biÖt lµ hµng gi¸ dÎ cña Trung Quèc, Ên §é, Th¸i Lan, Mªhic«,…. C¸c doanh nghiÖp ph¶i n©ng cao tÝnh c¹nh tranh vÒ gi¸ cho c¸c s¶n phÈm nµy. VËy ®Ó n©ng cao tÝnh c¹nh tranh cho mÆt hµng nµy th× cã mét sè gi¶i ph¸p sau: Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch n©ng cao n©ng xuÊt lao ®éng, ®Ó gi¶m gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nh viÖc më c¸c líp ®µo t¹o, c¸c trêng d¹y nghÒ,… ®Ó n©ng cao tr×nh ®é cho ®éi ngò lao ®éng. T×m kiÕm c¸c nguån nguyªn liÖu trong níc ®Ó tõng bíc thay thÕ nguån nguyªn liÖu nhËp tõ níc ngoµi ®Ó tr¸nh t×nh tr¹ng phô thuéc vµo phÝa ®èi t¸c níc ngoµi vµ ®ång thêi h¹ gi¸ thµnh nguån nguyªn liÖu tõ ®ã h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm ®îc s¶n xuÊt ra. TÝch cùc xóc tiÕn, t×m kiÕm c¸c ®¬n ®Æt hµng lín, trùc tiÕp tõ phÝa nhµ nhËp khÈu tr¸nh th«ng qua c¸c nhµ xuÊt khÈu trung gian ®Ó hµng ho¸ ®Õn tay ngêi tiªu dïng cuèi cïng mét c¸c ng¸n nhÊt ®Ó gi¶m gi¸ thµnh hµng ho¸. Liªn kÕt víi c¸c h·ng níc ngoµi cã chç ®øng trªn thÞ trêng nµy ®Ó chóng ta sö dông th¬ng hiÖu cña hä, ®iÒu nµy cho phÐp gi¸ s¶n phÈm cao nhng vÉn mang tÝnh c¹nh tranh so víi c¸c h·ng kh¸c cïng cã mÆt hµng nµy trªn thÞ trêng. 2.2.3.2 N©ng cao chÊt lîng vµ thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm; Cã chÝnh s¸ch u ®· víi nh÷ng c«ng nh©n giái vµ ®µo t¹o n©ng cao tay nghÒ cho c«ng nh©n. §Çu t ®æi míi c«ng nghÖ, trang thiÕt bÞ m¸y mãc hiÖn ®¹i ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt vµ chÊt lîng s¶n phÈm §Çu t ®Èy m¹nh c«ng t¸c thiÕt kÕ, t¹o mÉu ®Ó ®a d¹ng ho¸ c¸c s¶n phÈm, cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm cã chÊt lîng vµ mÉu m· phï hîp. Chó ý ®Õn ®Æc ®iÓm ¨n mÆc cña ngêi d©n Ch©u Phi nh lµ: hay ®eo vßng, xÝch,… T¹o ra nh÷ng s¶n phÈm may cã uy tÝn. §Èy m¹nh viÖc ¸p dông c¸c tiªu chuÈn vÒ chÊt lîng s¶n phÈm theo tiªu chuÈn` quèc tÕ, thùc hiÖn qu¶n lý chÊt lîng theo ISO 9000, 9002,… ®Ó t¹o lßng tin cho kh¸ch hµng níc ngoµi trong ®ã cã thÞ trêng Ch©u Phi. KÕt luËn Sau qu¸ tr×nh nghiªn cøu vÒ thÞ trêng Ch©u Phi vµ mét sè níc ®iÓn h×nh cña Ch©u Phi, ta thÊy hµng ho¸ cña ViÖt Nam xuÊt khÈu vµo thÞ trêng Ch©u Phi ngµy cµng ph¸t triÓn nhng vÉn cha t¬ng xøng víi tiÒm n¨ng cña hai bªn. ViÖc bu«n b¸n trao ®æi míi chØ ph¸t triÓn ë giao ®o¹n ®Çu. C¸c mÆt hµng mµ chóng ta xuÊt khÈu sang Ch©u Phi vÉn chu yÕu lµ hµng n«ng s¶n. thuû s¶n, dÖt may, ®iÖn tö,…c¬ cÊu mÆt hµng ngµy cµng phong phó vµ ®a d¹ng nhng c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cßn thiÕu th«ng tin vÒ c¸c ®èi t¸c tõ phÝa Ch©u Phi. Gi¸ trÞ c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu cña ViÖt Nam chñ yÕu vµo c¸c thÞ trêng nµy cßn nhá, sè lîng Ýt,…. VËy ViÖt Nam ph¶i cã chÝnh s¸ch thÝch hîp ®Ó thóc ®Èy viÖc xuÊt khÈu hµng ho¸ sang thÞ trêng Ch©u Phi. danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Gi¸o tr×nh Kinh tÕ Quèc tÕ. NXB Lao §éng n¨m 2004 – T¸c gi¶: §ç §øc B×nh 2. Gi¸o tr×nh kinh tÕ ngo¹i th¬ng. Tac gi¶: Bïi Xu©n Lu. 3. Gi¸o tr×nh Kinh doanh quèc tª. NXB Th«ng kª n¨m 2001 – T¸c gi¶ NguyÔn ThÞ Hêng. 4. T¹p chÝ Kinh tÕ ch©u ¸ - Th¸i B×nh D¬ng sè 18 ngµy 1/7/2004 sè 29 ngµy 16/9/2004 sè 34 ngµy 21/10/2004 sè 30 ngµy 30/9/2004 sè 36 ngµy 4/11/2004 sè 38 ngµy 18/11/2004 5. T¹p chÝ ngo¹i th¬ng sè 21 ngµy 21-31/7/2004 Sè 22 ngµy 01-10/8/2004 Sè 23 ngµy 10-21/8/2004 sè 24 ngµy 21-31/8/2004 sè 34 ngµy 1-10/12/2004 sè 01 ngµy 11-20/1/2005 6. T¹p chÝ th¬ng m¹i. sè 1 + 2 /2005 Sè 27/2003 7. T¹p chÝ kinh tÕ ph¸t triÓn 8. T¹p chÝ nghiªn cøu Quèc tÕ sè 52 th¸ng 8/2003 Sè 55 9. Niªn gi¸m thèng kª n¨m 2001, 2002, 2003, 2004 10. C¸c trang Web Môc lôc

Các file đính kèm theo tài liệu này:

DA239.doc