LỜI NÓI ĐẦU
PHẦN I : NHỮNG LÍ LUẬN CHUNG VỀ THUẾ GTGT
I. Lịch sử hình thành và phát triển của thuế GTGT trên thế giới,bản chất, chức năng và vai trò của thuế GTGT
1. Lịch sử hình thành và phát triển của thuế GTGT trên thế giới, bản chất, chức năng và vai trò của thuế GTGT
2. Bản chất của thuế đối với nền KTQD
3. Chức năng và vai trò của thuế GTGT đối với nền KTQD
4. Sự cần thiết phải áp dụng thuế GTGT vào Việt Nam
II. Khái niệm, phạm vi đánh thuế
1.Khái niệm thuế GTGT
2. Phạm vi áp dụng thuế GTGT
3. Căn cứ và phương pháp tính thuế GTGT
4. Hoàn thuế, miễn, giảm thuế GTGT
III. Công tác hạch toán, thuế GTGT trong các doanh nghiệp Việt Nam
1. TK sử dụng
2. Hạch toán, thuế GTGT theo phương pháp khấu trừ
3. Hạch toán, thuế GTGT theo phương pháp trực tiếp
4. Sổ kế toán thuế GTGT
PHẦN II : NHỮNG NHẬN XÉT VÀ KIẾN NGHỊ
I. Nhận xét
II. Kiến nghị
1. Về thuế suất thuế GTGT
2. Về phương pháp tính thuế GTGT
3. Về tổ chức thực hiện thuế GTGT
Kết luận
Tài liệu tham khảo
34 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1671 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Bàn về công tác quản lí và tổ chức hạch toán kế toán thuế giá trị gia tăng trong các doanh nghiệp ở Việt Nam, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
chÞu thuÕ tiªu thô ®Æc biÖt xuÊt khÈu ¸p dông thuÕ suÊt %.
4. Hµng ho¸ nhËp khÈu sau ®©y thuéc ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ GTGT:
- ThiÕt bÞ, m¸y mãc, ph¬ng tiÖn vËn t¶i chuyªn dïng n»m trong d©y chuyÒn c«ng nghÖ vµ vËt t x©y dùng thuéc lo¹i trong níc cha s¶n xuÊt ®îc, cÇn nhËp khÈu ®Ó t¹o tµi s¶n cè ®Þnh cña doanh nghiÖp.
- M¸y mãc, dµn khoan, tµu thuû thuª cña níc ngoµi díi mäi h×nh thøc dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh (lo¹i trong níc cha s¶n xuÊt ®îc).
- ThiÕt bÞ m¸y mãc, phô tïng, ph¬ng tiÖn vËn t¶i chuyªn dïng vµ vËt t cÇn thiÕt ®Ó tiÕn hµnh ho¹t ®éng t×m kiÕm, th¨m dß, ph¸t triÓn cña dÇu khÝ, phô tïng, khÝ tµi m¸y bay, thiÕt bÞ ®Æc trng chuyªn dïng cho m¸y bay (lo¹i trong níc cha s¶n xuÊt ®îc).
Trêng hîp c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh nhËp khÈu d©y chuyÒn thiÕt bÞ m¸y mãc ®ång bé thuéc diÖn kh«ng chÞu thuÕ GTGT nhng trong d©y chuyÒn ®ång bé cã c¶ thiÕt bÞ, m¸y mãc trong níc ®· s¶n xuÊt ®îc th× kh«ng tÝnh thuÕ GTGT cho c¶ d©y chuyÒn thiÕt bÞ m¸y mãc ®ång bé.
5. ChuyÓn quyÒn sö dông ®Êt thuéc diÖn chÞu thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt.
6. Nhµ ë thuéc së h÷u Nhµ níc do Nhµ níc b¸n cho ngêi lao ®éng theo quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 61/CP ngµy 5/7/1994 cña ChÝnh phñ vÒ mua b¸n vµ kinh doanh nhµ ë.
7. DÞch vô tÝn dông vµ quü ®Çu t bao gåm ho¹t ®éng cho vay vèn, cho thuª tµi chÝnh cña c¸c tæ chøc ng©n hµng, tÝn dông, tµi chÝnh, quü ®Çu t vµ ho¹t ®éng chuyÓn nhîng vèn theo ph¸p luËt, ho¹t ®éng kinh doanh chøng kho¸n.
8. B¶o hiÓm nh©n thä: b¶o hiÓm häc sinh vµ c¸c dÞch vô b¶o hiÓm con ngêi nh b¶o hiÓm tai n¹n thuû thñ, thuyÒn viªn, b¶o hiÓm tai n¹n con ngêi, b¶o hiÓm tai n¹n hµnh kh¸ch, b¶o hiÓm kh¸ch du lÞch, b¶o hiÓm tai n¹n l¸i – phô xe vµ ngêi ngåi trªn xe, b¶o hiÓm cho ngêi ®×nh s¶n, b¶o hiÓm trî cÊp n»m viÖn phÉu thô©t, b¶o hiÓm sinh m¹ng c¸ nh©n, b¶o hiÓm ngêi sö dông ®iÖn, b¶o hiÓm vËt nu«i, c©y trång, b¶o hiÓm n«ng nghiÖp kh¸c vµ c¸c lo¹i b¶o hiÓm kh«ng n»m trong môc ®Ých kinh doanh nh b¶o hiÓm x· héi, b¶o hiÓm y tÕ, b¶o hiÓm lao ®éng.
9. DÞch vô kh¸m bÖnh, ch÷a bÖnh, phßng dÞch bÖnh, dÞch vô sinh ®Î cã kÕ ho¹ch, dÞch vô ®iÒu dìng søc khoÎ, phôc håi chøc n¨ng cho ngêi bÖnh vµ dÞch vô thó y.
10. C¸c s¶n phÈm, dÞch vô thuéc lÜnh vùc v¨n ho¸, nghÖ thuËt, thÓ dôc, thÓ thao díi ®©y:
- Ho¹t ®éng v¨n ho¸, triÓn l·m vµ thÓ dôc thÓ thao, tæ chøc luyÖn tËp, thi ®Êu mang tÝnh chÊt phong trµo, quÇn chóng, kh«ng thu tiÒn hoÆc cã thu tiÒn díi h×nh thøc b¸n vÐ vµo xem, thu tiÒn luyÖn tËp nhng kh«ng nh»m môc ®Ých kinh doanh.
- Ho¹t ®éng nghÖ thuËt nh: Tuång, chÌo, c¶i l¬ng, ca, móa, nh¹c, kÞch, xiÕc: ho¹t ®éng biÓu diÔn nghÖ thuËt kh¸c vµ dÞch vô tæ chøc biÓu diÔn nghÖ thuËt.
- S¶n xuÊt phim c¸c lo¹i (phim ®· ghi h×nh) kh«ng ph©n biÖt chñ ®Ò, lo¹i phim.
- NhËp khÈu phim, ph¸t hµnh vµ chiÕu:
+ §èi víi phim nhùa kh«ng ph©n biÖt chñ ®Ò, lo¹i phim.
+ §èi víi phim ghi trªn b¨ng, ®Üa h×nh chØ lµ phim tµi liÖu, phãng sù, khoa häc. Lo¹i phim vµ chñ ®Ò ®îc x¸c ®Þnh theo c¸c quy ®Þnh cña Bé v¨n ho¸ vµ Th«ng tin.
11. D¹y häc, d¹y nghÒ bao gåm : d¹y v¨n ho¸, ngo¹i ng÷, tin häc, d¹y móa h¸t, héi ho¹, nh¹c kÞch, xiÕc, thÓ dôc, thÓ thao, nu«i d¹y trÎ vµ d¹y c¸c nghÒ kh¸c nh»m ®µo t¹o, båi dìng, n©ng cao tr×nh ®é v¨n hãa cho mçi ngêi.
12. Ph¸t hµnh, truyÒn h×nh theo ch¬ng tr×nh b»ng nguån ng©n s¸ch nhµ níc.
13. In, xuÊt b¶n, nhËp khÈu, ph¸t hµnh: b¸o, t¹p chÝ, b¶n tin chuyªn ngµnh, s¸ch chÝnh trÞ, s¸ch gi¸o khoa (kÓ c¶ díi d¹ng b¨ng ®Üa ghi tiÕng, ghi h×nh), gi¸o tr×nh, s¸ch v¨n b¶n ph¸p luËt (s¸ch in c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt, c¸c v¨n kiÖn, NghÞ quyÕt, v¨n b¶n ph¸p quy kh¸c; s¸ch in b»ng tiÕng d©n téc thiÓu sè, tranh, ¶nh, ¸p phÝch tuyªn truyÒn cæ ®éng; in tiÒn vµ c¸c chøng chØ cã gi¸ trÞ nh ( sÐc, tr¸i phiÕu, ng©n phiÕu, tÝn phiÕu…), tiÒn mÆt tõ níc ngoµi chuyÓn vÒ ViÖt Nam.
14. DÞch vô c«ng céng vÒ vÖ sinh, tho¸t níc ®êng phè vµ khu d©n c: duy tr× vên thó, vên hoa, c«ng viªn, c©y xanh, ®êng phè, chiÕu s¸ng c«ng céng.
15. Duy tr×, söa ch÷a, phôc chÕ, x©y dùng c¸c c«ng tr×nh v¨n ho¸, nghÖ thuËt, c«ng tr×nh phôc vô lîi Ých c«ng céng, c¬ së h¹ tÇng vµ nhµ t×nh nghÜa b»ng nguån vèn ®ãng gãp cña nh©n d©n vµ vèn viÖn trî nh©n ®¹o, kÓ c¶ trêng hîp ®îc Nhµ níc cÊp hç trî mét phÇn vèn kh«ng qu¸ 30% tæng sè vèn thùc thi c«ng tr×nh.
16. VËn chuyÓn hµnh kh¸ch c«ng céng b»ng xe buýt cña c¸c c¬ së vËn t¶i xe buýt ®îc thµnh lËp vµ ho¹t ®éng theo quy chÕ cña Bé giao th«ng vËn t¶i phôc vô nhu cÇu ®i l¹i cña nh©n d©n néi thµnh, néi thÞ trong khu c«ng nghiÖp hoÆc gi÷a thµnh thÞ víi khu c«ng nghiÖp l©n cËn theo tuyÕn ®êng, ®iÓm ®ç, thêi gian ch¹y, gi¸ vÐ cíc do cÊp cã thÈm quyÒn quy ®Þnh.
17. §iÒu tra, th¨m dß ®Þa chÊt, ®o ®¹c lËp b¶n ®å thuéc lo¹i ®iÒu tra c¬ b¶n cña Nhµ níc, do ng©n s¸ch nhµ níc cÊp ph¸t kinh phÝ ®Ó thùc hiÖn
18. Tíi tiªu níc phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, níc s¹ch do tæ chøc, c¸ nh©n tù khai th¸c ®Ó phôc vô cho sinh ho¹t ë n«ng th«n, miÒn nói, h¶i ®¶o, vïng s©u, vïng xa.
19. Vò khÝ, khÝ tµi chuyªn dïng phôc vô quèc phßng, an ninh
20. Hµng nhËp khÈu trong c¸c trêng hîp sau : hµng viÖn trî nh©n ®¹o, viÖn trî kh«ng hoµn l¹i, quµ tÆng cho c¬ quan nhµ níc, tæ chøc chÝnh trÞ – x· héi, tæ chøc x· héi nghÒ nghiÖp, ®¬n vÞ vò trang nh©n d©n, quµ biÕu, quµ tÆng cho c¸c c¸ nh©n níc ngoµi theo tiªu chuÈn miÔn trõ ngo¹i giao, hµng mang theo ngêi theo tiªu chuÈn hµnh lý miÔn thuÕ, hµng lµ ®å dïng cña ngêi ViÖt Nam ®Þnh c ë níc ngoµi khi vÒ níc mang theo.
- Hµng ho¸ b¸n cho c¸c tæ chøc quèc tÕ, ngêi níc ngoµi ®Ó viÖn trî nh©n ®¹o, viÖn trî kh«ng hoµn l¹i cho ViÖt Nam.
- Hµng ho¸, dÞch vô b¸n cho ®èi tîng miÔn trõ ngo¹i giao theo ph¸p luËt miÔn trõ ngo¹i giao.
21. Hµng chuyÓn khÈu, qu¸ c¶nh, mîn ®êng qua ViÖt Nam : hµng t¹m nhËp khÈu, t¸i xuÊt khÈu, hµng t¹m xuÊt khÈu, t¸i nhËp khÈu, nguyªn vËt liÖu nhËp khÈu ®Ó s¶n xuÊt, gia c«ng hµng xuÊt khÈu theo hîp ®ång s¶n xuÊt, gia c«ng xuÊt khÈu ®· ký víi níc ngoµi.
22. Hµng ho¸, dÞch vô cung øng cho c¸c ®èi tîng vµ trêng hîp sau ®©y :
- Hµng ho¸ cung øng cho vËn t¶i quèc tÕ trùc tiÕp nh : cung øng nguyªn, nhiªn liÖu, phô tïng, níc vµ c¸c lo¹i thùc phÈm, suÊt ¨n phôc vô hµng kh¸ch cho tµu biÓn, m¸y bay, tiªu ho¸ quèc tÕ, bèc xÕp hµng ho¸ nhËp khÈu.
- VËn t¶i hµng ho¸, hµnh kh¸ch quèc tÕ.
- DÞch vô cung øng cho c¸c ®èi tîng tiªu dïng ë ViÖt Nam, doanh nghiÖp chÕ xuÊt.
- Ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh ë níc ngoµi, cho c¸c doanh nghiÖp chÕ xuÊt.
- Hµng hãa miÔn thuÕ ë c¸c cöa hµng miÔn thuÕ t¹i c¸c s©n bay, bÕn c¶ng, nhµ ga quèc tÕ vµ cöa khÈu biªn giíi.
- Hµng dù tr÷ quèc gia do c¬ quan dù tr÷ quèc gia b¸n ra.
- Hµng ho¸ dÞch vô cña c¸c doanh nghiÖp chÕ xuÊt xuÊt khÈu ra níc ngoµi: hµng hãa, dÞch vô do c¸c tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi cung cÊp cho c¸c doanh nghiÖp chÕ xuÊt.
23. ChuyÓn giao c«ng nghÖ vµ phÇn mÒm m¸y tÝnh, trõ phÇn mÒm xuÊt khÈu.
24. Vµng nhËp khÈu d¹ng thái, miÕng vµ c¸c lo¹i vµng cha s¬ chÕ t¸c thµnh s¶n phÈm, mü nghÖ, ®å trang søc hay s¶n phÈm kh¸c.
25. S¶n phÈm xuÊt khÈu lµ tµi nguyªn kho¸ng s¶n khai th¸c cha chÕ biÕn thµnh s¶n phÈm kh¸c, cô thÓ: DÇu th«, ®¸ phiÕn, c¸t, ®Êt kiÒm, ®¸ quý, quÆng mangan, quÆng thiÕc, quÆng cr«m…
26. Hµng ho¸, dÞch vô cña nh÷ng c¸ nh©n kinh doanh cã møc thu nhËp b×nh qu©n th¸ng thÊp h¬n møc l¬ng tèi thiÓu Nhµ níc quy ®Þnh ®èi víi c«ng thøc Nhµ níc.
Tæ chøc, c¸ nh©n s¶n xuÊt, kinh doanh, nhËp khÈu hµng ho¸, b¸n hµng ho¸, cung øng dÞch vô thuéc ®èi tîng kh«ng chÞu thuÕ, miÔn thuÕ GTGT trªn ®©y kh«ng ®îc khÊu trõ hoÆc hoµn thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô nµy ë kh©u kh«ng chÞu thuÕ GTGT.
3. C¨n cø vµ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT:
3.1 C¨n cø tÝnh thuÕ GTGT:
Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 7, luËt thuÕ GTGT vµ ®iÒu 6, NghÞ ®Þnh 79/2000/ N§ - CP, gi¸ tÝnh thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô ®îc x¸c ®Þnh cô thÓ nh sau :
1. §èi víi hµng ho¸, dÞch vô do c¬ së s¶n xuÊt, kinh doanh b¸n ra hoÆc cung øng cho ®èi tîng kh¸c lµ gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT.
Gi¸ b¸n tÝnh thuÕ ®èi víi c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô bao gåm c¶ kho¶n phô phÝ vµ phÝ thu thªm ngoµi gi¸ hµng ho¸, dÞch vô cña c¬ së kinh doanh ®îc hëng trõ c¸c kho¶n phô phÝ c¬ së kinh doanh ph¶i nép ng©n s¸ch nhµ níc.
2. §èi víi hµng ho¸ nhËp khÈu lµ gi¸ nhËp khÈu t¹i cöa khÈu céng (+) víi thuÕ nhËp khÈu, gi¸ nhËp khÈu t¹i cöa khÈu lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT ®îc x¸c ®Þnh theo c¸c quy ®Þnh vÒ gi¸ tÝnh thuÕ hµng ho¸ nhËp khÈu.
Trêng hîp hµng ho¸ nhËp khÈu ®îc miÔn, gi¶m thuÕ nhËp khÈu th× gi¸ tÝnh thuÕ GTGT lµ gi¸ hµng ho¸ nhËp khÈu céng (+) thuÕ nhËp khÈu x¸c ®Þnh theo møc thuÕ ph¶i nép sau khi ®· ®îc miÔn gi¶m.
3. S¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô dïng ®Ó trao ®æi, biÕu, tÆng hoÆc ®Ó tr¶ thay l¬ng (trõ s¶n phÈm, hµng ho¸ dïng ®Ó khuyÕn m¹i, qu¶ng c¸o theo quy ®Þnh t¹i NghÞ ®Þnh sè 32/1999/N§ - CP ngµy 5/5/1999 vÒ khuyÕn m¹i, qu¶ng c¸o th¬ng m¹i, héi chî triÓn l·m th¬ng m¹i kh«ng ph¶i tÝnh thuÕ GTGT), gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®îc x¸c ®Þnh theo gi¸ tÝnh thuÕ cña s¶n phÈm hµng ho¸, dÞch vô cïng lo¹i hoÆc t¬ng ®¬ng t¹i thêi ®iÓm ph¸t sinh c¸c ho¹t ®éng nµy.
4. §èi víi s¶n phÈm, hµng ho¸, dÞch vô c¬ së kinh doanh xuÊt ®Ó tiªu dïng kh«ng phôc vô cho s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc cho s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT th× ph¶i tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra. Gi¸ tÝnh thuÕ tÝnh theo gi¸ tiÒn cña s¶n phÈm, hµng ho¸ dÞch vô cïng lo¹i.
5. §èi víi dÞch vô do phÝa níc ngoµi cung øng cho c¸c ®èi tîng tiªu dïng ë ViÖt Nam, gi¸ thµnh thuÕ GTGT lµ gi¸ dÞch vô ph¶i thanh to¸n cho phÝa níc ngoµi.
6. DÞch vô cho thuª tµi s¶n bao gåm cho thuª nhµ, xëng, kho tµng bÕn, b·i, ph¬ng tiÖn vËn chuyÓn, m¸y mãc thiÕt bÞ…..
7. §èi víi hµng ho¸ b¸n theo ph¬ng thøc tr¶ gãp, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ tr¶ mét lÇn cha cã thuÕ GTGT cña hµng ho¸ ®ã (kh«ng bao gåm l·i tr¶ gãp), kh«ng tÝnh theo sè tiÒn tr¶ gãp tõng kú.
8. §èi víi gia c«ng hµng ho¸, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ gia c«ng cha cã thuÕ, bao gåm: tiÒn c«ng, tiÒn nhiªn liÖu, ®éng lùc, vËt liÖu phô vµ c¸c chi phÝ kh¸c ®Ó gia c«ng.
9. §èi víi x©y dùng, l¾p ®Æt:
- §èi víi trêng hîp x©y dùng, l¾p ®Æt cã bao thÇu nguyªn vËt liÖu th× gi¸ thµnh thuÕ bao gåm c¶ chi phÝ nguyªn vËt liÖu.
- §èi víi trêng hîp x©y dùng, l¾p ®Æt kh«ng bao thÇu nguyªn vËt liÖu th× gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ trÞ x©y dùng, l¾p ®Æt kh«ng bao gåm gi¸ trÞ nguyªn vËt liÖu.
- Trêng hîp x©y dùng, l¾p ®Æt thùc hiÖn thanh to¸n theo h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc gi¸ trÞ khèi lîng x©y l¾p hoµn thµnh bµn giao th× gi¸ tÝnh thuÕ tÝnh theo gi¸ trÞ h¹ng môc c«ng tr×nh hoÆc gi¸ trÞ khèi lîng c«ng viÖc hoµn thµnh bµn giao cha cã thuÕ GTGT.
10. §èi víi c¸c c¬ së kinh doanh ®îc Nhµ níc giao ®Êt x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ®Ó b¸n, ®Ó chuyÓn nhîng g¾n víi chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt, gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®èi víi nhµ, c¬ së h¹ tÇng b¸n ra hoÆc chuyÓn nhîng lµ gi¸ b¸n, gi¸ chuyÓn nhîng cha cã thuÕ, trõ tiÒn sö dông ®Êt theo gi¸ ®Êt quy ®Þnh khi giao ®Êt.
11. §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh bÊt ®éng s¶n, gi¸ tÝnh thuÕ GTGT ®îc trõ gi¸ ®Êt chÞu thuÕ chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt.
12. §èi víi dÞch vô ®¹i lý tµu biÓn, dÞch vô m«i giíi, uû th¸c, xuÊt nhËp khÈu vµ dÞch vô kh¸c hëng tiÒn c«ng hoÆc tiÒn hoa hång, gi¸ tÝnh thuÕ lµ tiÒn c«ng hoÆc tiÒn hoa hång ®îc hëng cha cã thuÕ.
13. §èi víi vËn t¶i, bèc xÕp, gi¸ tÝnh thuÕ lµ gi¸ cíc vËn t¶i, bèc xÕp cha cã thuÕ GTGT, kh«ng ph©n biÖt c¬ së trùc tiÕp vËn t¶i bèc xÕp hay thuª l¹i.
14. §èi víi hµng ho¸, dÞch vô cã tÝnh ®Æc thï dïng c¸c chøng tõ nh tem bu chÝnh, vÐ cíc vËn t¶i, vÐ xæ sè kiÕn thiÕt… ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT th× gi¸ cha cã thuÕ ®îc x¸c ®Þnh nh sau:
=
Gi¸ cha cã Gi¸ thanh to¸n ( tiÒn b¸n vÐ, b¸n tem… )
thuÕ GTGT 1 + % thuÕ suÊt cña hµng ho¸, dÞch vô ®ã
- §èi víi dÞch vô du lÞch theo h×nh thøc l÷ hµnh, hîp ®ång ký víi kh¸ch hµng theo gi¸ trän gãi th× gi¸ trän gãi ®îc x¸c ®Þnh lµ gi¸ ®· cã thuÕ ®Ó tÝnh thuÕ GTGT vµ doanh thu cña c¬ së kinh doanh. Trêng hîp gi¸ trän gãi bao gåm c¸c kho¶n kh«ng chÞu thuÕ GTGT nh chi vÐ m¸y bay vËn chuyÓn kh¸ch du lÞch tõ níc ngoµi vµo ViÖt Nam, tõ ViÖt Nam ®i níc ngoµi, c¸c chi phÝ ¨n nghØ, th¨m quan ë níc ngoµi (nÕu cã chøng tõ hîp ph¸p) th× c¸c kho¶n chi nµy ®îc tinh gi¶m trõ trong gi¸ tÝnh thuÕ GTGT.
15. §èi víi dÞch vô cÇm ®å, gi¸ tÝnh thuÕ lµ tiÒn ph¶i thu tõ dÞch vô nµy bao gåm tiÒn l·i ph¶i thu tõ cho vay cÇm ®å vµ chªnh lÖch thu ®îc tõ b¸n hµng cÇm cè. Kho¶n thu tõ dÞch vô nµy ®îc x¸c ®Þnh lµ gi¸ ®· cã thuÕ ®Ó tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra vµ doanh thu cña c¬ së kinh doanh.
16. §èi víi s¸ch, b¸o, t¹p chÝ b¸n theo ®óng gi¸ ph¸t hµnh (gi¸ b×a) vµ theo quy ®Þnh cña luËt xuÊt b¶n th× gi¸ ®ã ®îc x¸c ®Þnh lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT ®Ó tÝnh thuÕ GTGT vµ doanh thu cña c¬ së (®èi víi lo¹i chÞu thuÕ GTGT). C¸c trêng hîp b¸n kh«ng theo gi¸ b×a th× thuÕ GTGT tÝnh trªn gi¸ b¸n ra.
17. §èi víi dÞch vô in, gi¸ tÝnh thuÕ lµ tiÒn c«ng in kh«ng bao gåm tiÒn giÊy in. Trêng hîp c¬ së in cung cÊp giÊy cho kh¸ch hµng th× c¬ së in ph¶i h¹ch to¸n riªng gi¸ giÊy vµ tiÒn c«ng in ®Ó tÝnh thuÕ riªng cho dÞch vô in vµ doanh thu b¸n giÊy in theo thuÕ suÊt cña dÞch vô in vµ s¶n phÈm giÊy.
18. §èi víi dÞch vô ®¹i lý gi¸m ®Þnh, ®¹i lÝ xÐt båi dìng, ®¹i lÝ ®ßi ngêi thø ba cña dÞch vô kinh doanh b¶o hiÓm, gi¸ tÝnh thuÕ lµ tiÒn c«ng hoÆc tiÒn hoa hång ®îc hëng, bao gåm c¶ kho¶n phÝ tæn c¬ së kinh doanh b¶o hiÓm thu ®îc.
3.2 ThuÕ suÊt thuÕ GTGT:
Theo quy ®Þnh t¹i ®iÒu 8, luËt thuÕ GTGT vµ ®iÒu 7, NghÞ ®Þnh sè 79/2000/N§ - CP cña ChÝnh phñ thuÕ suÊt thuÕ GTGT ®îc chia lµm 4 lo¹i thuÕ suÊt : 0%, 5%, 10% vµ 20%.
3.3 Ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT:
ThuÕ GTGT mµ c¬ së kinh doanh nép ®îc tÝnh theo mét trong hai ph¬ng ph¸p: ph¬ng ph¸p khÊu trõ vµ ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT. Trêng hîp c¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ cã ho¹t ®éng kinh doanh mua b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ th× c¬ së ph¶i h¹ch to¸n riªng ho¹t ®éng kinh doanh nµy ®Ó tÝnh thuÕ trùc tiÕp trªn GTGT.
3.3.1. Ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ:
- §èi tîng ¸p dông lµ c¸c ®¬n vÞ, tæ chøc kinh doanh, doanh nghiÖp thµnh lËp theo LuËt doanh nghiÖp Nhµ níc, LuËt doanh nghiÖp, LuËt hîp t¸c x·, doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi vµ c¸c ®¬n vÞ tæ chøc kinh doanh kh¸c trõ c¸c ®èi tîng ¸p dông tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp.
- X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép:
ThuÕ GTGT ph¶i nép
=
ThuÕ GTGT ®Çu ra
-
ThuÕ GTGT ®Çu vµo khÊu trõ
Trong ®ã:
+ ThuÕ GTGT ®Çu ra b»ng (=) gi¸ trÝch thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ b¸n ra nh©n víi (x) thuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô ®ã.
C¬ së kinh doanh thuª ®èi tîng tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô ph¶i tÝnh vµ thu thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra. Khi lËp ho¸ ®¬n b¸n hµng ho¸, dÞch vô, c¬ së kinh doanh ph¶i ghi râ gi¸ b¸n cha cã thuÕ, thuÕ GTGT vµ tæng sè tiÒn ngêi mua ph¶i thanh to¸n. Trêng hîp ho¸ ®¬n chØ ghi gi¸ thanh to¸n, kh«ng ghi gi¸ chia cã thuÕ vµ thuÕ GTGT th× thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra ph¶i tÝnh trªn gi¸ thanh to¸n ghi trªn ho¸ ®¬n, chøng tõ. Doanh thu cha cã thuÕ ®îc x¸c ®Þnh b»ng gi¸ b¸n trõ (-) thuÕ tÝnh trªn gi¸ b¸n.
+ ThuÕ GTGT ®Çu vµo b»ng (=) tæng sè thuÕ GTGT ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT mua hµng ho¸, dÞch vô (bao gåm tµi s¶n cè ®Þnh dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh, hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ GTGT). Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ theo tû lÖ % díi ®©y:
* Tû lÖ 3% trªn gi¸ mua theo ho¸ ®¬n ®èi víi:
- Hµng ho¸ lµ n«ng l©m s¶n, thuû s¶n cha qua chÕ biÕn mua cña c¬ së s¶n xuÊt kh«ng chÞu thuÕ GTGT ë kh©u s¶n xuÊt sö dông ho¸ ®¬n GTGT.
- Hµng ho¸ chÞu thuÕ TT§B c¬ së kinh doanh th¬ng m¹i mua cña c¬ së s¶n xuÊt ®Ó b¸n ra cã ho¸ ®¬n b¸n hµng (kÓ c¶ trêng hîp mua cña ®¹i lý b¸n hµng chÞu thuÕ TT§B theo ®óng gi¸ cña c¬ së s¶n xuÊt, hëng hoa hång).
- TiÒn båi thêng kinh doanh b¶o hiÓm cña nghiÖp vô kinh doanh b¶o hiÓm cña nghiÖp vô b¶o hiÓm thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT (tÝnh trªn gi¸ trÞ båi thêng b¶o hiÓm) thuéc tr¸ch nhiÖm båi thêng cña c¬ së kinh doanh b¶o hiÓm.
* Tû lÖ 2% trªn gi¸ trÞ hµng ho¸ mua vµo theo b¶ng kª ®èi víi hµng ho¸ lµ n«ng l©m, thuû s¶n cha qua chÕ biÕn; ®Êt, ®¸, c¸t, sái; c¸c phÕ liÖu mua cña ngêi kh«ng cã ho¸ ®¬n. Riªng ®èi víi c¬ së s¶n xuÊt s¶n phÈm lµ n«ng s¶n, l©m s¶n, thuû s¶n cha qua chÕ biÕn kh«ng chÞu thuÕ, nÕu c¬ së dïng c¸c s¶n phÈm nµy ®Ó tiÕp tôc s¶n xuÊt, chÕ biÕn ra c¸c hµng ho¸ kh¸c thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT th× gi¸ ®îc tÝnh khÊu trõ theo tû lÖ quy ®Þnh lµ gi¸ thµnh s¶n xuÊt cña c¸c mÆt hµng n«ng, l©m, thuû s¶n.
Tû lÖ (%) khÊu trõ trªn ®©y ¸p dông thèng nhÊt cho c¶ trêng hîp kinh doanh trong níc vµ xuÊt khÈu.
+ X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ.
- Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo lµ thuÕ GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ GTGT.
- Hµng ho¸ mua vµo bÞ tæn thÊt do thiªn tai, ho¶ ho¹n, bÞ suÊt, x¸c ®Þnh cho tr¸ch nhiÖm cña c¸c tæ chøc, c¸ nh©n, ph¶i båi thêng th× thuÕ GTGT ®Çu vµo cña sè hµng ho¸ nµy ®îc tÝnh vµo sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ khi kª khai GTGT ph¶i nép.
- Trêng hîp hµng ho¸, dÞch vô mua vµo dïng ®ång thêi cho s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu thuÕ GTGT th× chØ ®îc khÊu trõ sè thuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT, sè thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ ®îc tÝnh vµo chi phÝ cña hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT. NÕu hµng ho¸, dÞch vô mua vµo kh«ng sö dông cho s¶n xuÊt kinh doanh th× thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc tÝnh vµo chi phÝ ho¹t ®éng ®ã.
§èi víi tµi s¶n cè ®Þnh mua vµo sö dông riªng cho s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô kh«ng chÞu thuÕ GTGT th× thuÕ GTGT ®îc tÝnh vµo nguyªn gi¸ cña tµi s¶n cè ®Þnh.
C¬ së kinh doanh ph¶i h¹ch to¸n riªng thuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu thuÕ GTGT.
- ThuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ theo tû lÖ doanh sè b¸n ra cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ®îc kª khai t¹m tÝnh hµng th¸ng. Khi quyÕt to¸n n¨m, c¬ së ph¶i tÝnh l¹i sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ theo tû lÖ doanh sè cña n¨m quyÕt to¸n. §èi víi c¬ së kinh doanh cã c¬ cÊu doanh thu gi÷a hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ vµ kh«ng chÞu thuÕ GTGT t¬ng ®èi æn ®Þnh c¬ së kinh doanh cã thÓ ®¨ng ký víi c¬ quan thuÕ tû lÖ t¹m tÝnh hµng th¸ng theo tØ lÖ doanh thu n¨m tríc, khi quyÕt to¸n n¨m sÏ quyÕt to¸n theo gi¸ thùc tÕ.
- ThuÕ ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô ®îc khÊu trõ ph¸t sinh trong th¸ng nµo ®îc kª khai khÊu trõ khi x¸c ®Þnh sè thuÕ ph¶i nép cña th¸ng ®ã, kh«ng ph©n biÖt ®· xuÊt dïng hay cßn ®Ó kho. Trêng hîp ho¸ ®¬n GTGT hoÆc chøng tõ nép thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ph¸t sinh trong th¸ng nhng cha kª khai kÞp trong th¸ng th× ®îc kª khai khÊu trõ vµo c¸c th¸ng tiÕp sau trêng hîp lý do kh¸ch quan th× ®îc khÊu trõ trong thêi gian tèi ®a lµ 3 th¸ng tiÕp theo.
- C¬ së kinh doanh s¶n xuÊt hµng ho¸ chÞu thuÕ TT§B trùc tiÕp hoÆc uû th¸c xuÊt khÈu th× thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸ dÞch vô dïng ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng chÞu thuÕ TT§B xuÊt khÈu ®îc tÝnh khÊu trõ hoÆc hoµn thuÕ.
3.3.2. Ph¬ng ph¸p khÊu trõ:
- §èi tîng ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT lµ:
+ C¸c c¸ nh©n s¶n xuÊt kinh doanh lµ ngêi ViÖt Nam.
+ Tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi ë ViÖt Nam kh«ng theo luËt ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam cha thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c ®iÒu kiÖn vÒ kÕ to¸n, ho¸ ®¬n chøng trõ ®Ó lµm c¨n cø tÝnh thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
+ C¬ së kinh doanh vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ.
- X¸c ®Þnh thuÕ GTGT ph¶i nép:
Sè thuÕ GTGT ph¶i nép
=
GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô chÞu thuÕ
X
ThuÕ suÊt thuÕ GTGT cña hµng ho¸ dÞch vô ®ã
GTGT cña hµng ho¸, dÞch vô
=
Doanh sè cña hµng ho¸, dÞch b¸n ra
-
Gi¸ vèn cña hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra
- Gi¸ trÞ gia t¨ng x¸c ®Þnh ®èi víi mét sè ngµnh nghÒ kinh doanh nh sau:
+ §èi víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh b¸n hµng lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh sè b¸n víi doanh sè vËt t, hµng ho¸, dÞch vô mua vµo dïng cho s¶n xuÊt kinh doanh. Trêng hîp c¬ së kinh doanh kh«ng h¹ch to¸n ®îc doanh sè vËt t, hµng ho¸, dÞch vô mua vµo t¬ng øng víi doanh sè hµng b¸n ra th× x¸c ®Þnh nh sau:
Gi¸ vèn hµng b¸n ra b»ng (=) doanh sè tån ®Çu kú, céng (+) doanh sè mua trong kú, trõ (-) doanh sè tån cuèi kú.
+ §èi víi x©y dùng, l¾p ®Æt lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu vÒ x©y l¾p, l¾p ®Æt c«ng tr×nh, h¹ng môc c«ng tr×nh (-) chi phÝ vËt t nguyªn liÖu, chi phÝ ®éng lùc, vËt t, dÞch vô vµ chi phÝ kh¸c mua ngoµi ®Ó phôc vô cho ho¹t ®éng x©y dùng, l¾p ®Æt c«ng tr×nh h¹ng môc c«ng tr×nh.
+ §èi víi ho¹t ®éng vËn t¶i lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu cíc vËn t¶i, bèc xÕp trõ (-) chi phÝ x¨ng dÇu, phô tïng thay thÕ vµ chi phÝ kh¸ch mua ngoµi dïng cho ho¹t ®éng vËn t¶i.
+ §èi víi dÞch vô ¨n uèng lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu vÒ b¸n hµng ¨n uèng, tiÒn phôc vô vµ c¸c kho¶n thu kh¸c trõ (-) gi¸ vèn hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi dïng cho kinh doanh ¨n uèng.
+ §èi víi ho¹t ®éng kinh doanh vµng b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ, gi¸ trÞ gia t¨ng lµ sè chªnh lÖch gi÷a doanh sè b¸n ra vµng b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ b¸n ra.
+ §èi víi c¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT theo phêng ph¸p khÊu trõ thuÕ cã kinh doanh mua, b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ b¸n ra.
+ §èi víi c¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ cã kinh doanh mua b¸n vµng, b¹c, ®¸ quý, ngo¹i tÖ ¸p dông ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT c¬ së ph¶i h¹ch to¸n riªng thuÕ GTGT ®Çu vµo ®Ó kª khai thuÕ GTGT ph¶i nép cña hµng ho¸, dÞch vô theo tõng ho¹t ®éng kinh doanh vµ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ riªng.
Trêng hîp kh«ng h¹ch to¸n ®îc riªng th× ®îc x¸c ®Þnh ph©n bæ thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ t¬ng øng víi tû lÖ doanh thu cña hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT tÝnh theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ trªn tæng doanh thu b¸n hµng ph¸t sinh trong kú.
+ §èi víi c¸c ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c lµ sè chªnh lÖch gi÷a tiÒn thu vÒ ho¹t ®éng kinh doanh trõ (-) gi¸ vèn cña hµng ho¸, dÞch vô mua ngoµi ®Ó thùc hiÖn ho¹t ®éng kinh doanh ®ã.
+ C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p tÝnh trùc tiÕp trªn GTGT kh«ng ®îc tÝnh gi¸ trÞ tµi s¶n mua ngoµi ®Çu t, x©y dùng lµm TSC§ vµo doanh sè hµng ho¸, dÞch vô mua vµo ®Ó tÝnh thuÕ GTGT.
- Ph¬ng ph¸p x¸c ®Þnh GTGT lµm c¨n cø tÝnh thuÕ GTGT ph¶i nép ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh nh sau:
+ §èi víi c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ viÖc mua, b¸n hµng ho¸, dÞch vô cã ho¸ ®¬n, chøng tõ, ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n tõ GTGT ®îc x¸c ®Þnh c¨n cø vµo gi¸ mua, gi¸ b¸n ghi trªn chøng tõ.
+ §èi víi c¬ së kinh doanh ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n, chøng tõ b¸n hµng ho¸, dÞch vô x¸c ®Þnh ®îc ®óng doanh thu b¸n hµng ho¸, dÞch vô theo ho¸ ®¬n b¸n hµng ho¸, dÞch vô nhng kh«ng cã ®ñ ho¸ ®¬n mua hµng ho¸, dÞch vô th× GTGT ®îc x¸c ®Þnh b»ng doanh thu nh©n (x) víi tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu.
+ §èi víi c¸ nh©n (hé) kinh doanh cha thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn cha ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô th× c¬ quan thuÕ c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh doanh cña tõng hé Ên ®Þnh møc doanh thu tÝnh thuÕ; gi¸ trÞ gia t¨ng ®îc x¸c ®Þnh b»ng doanh thu Ên ®Þnh nh©n víi tû lÖ (%) GTGT tÝnh trªn doanh thu.
3.4. Ho¸ ®¬n, chøng tõ mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô:
C¬ së kinh doanh khi mua b¸n hµng ho¸, dÞch vô ph¶i thùc hiÖn chÕ ®é ho¸ ®¬n, chøng tõ theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
1. C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT ph¶i sö dông ho¸ ®¬n GTGT (trõ trêng hîp ®îc dïng ho¸ ®¬n, chøng tõ ®Æc thï ghi gi¸ thanh to¸n lµ gi¸ ®· cã thuÕ GTGT).
2. C¬ së kinh doanh nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn GTGT khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô ph¶i sö dông ho¸ ®¬n b¸n hµng.
3. Khi lËp ho¸ ®¬n, c¬ së kinh doanh ph¶i ghi ®Çy ®ñ, ®óng c¸c yÕu tè quy ®Þnh trªn ho¸ ®¬n. §èi víi ho¸ ®¬n GTGT ph¶i ghi râ gi¸ b¸n cha cã thuÕ, phÝ ngoµi gi¸ b¸n (nÕu cã), thuÕ GTGT, tæng gi¸ thanh to¸n ®· cã thuÕ; nÕu kh«ng ghi t¸ch riªng gi¸ b¸n cha cã thuÕ vµ thuÕ GTGT, chØ ghi chung gi¸ thanh to¸n th× thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i tÝnh trªn gi¸ thanh to¸n.
4. Hoµn thuÕ, miÔn, gi¶m thuÕ GTGT:
4.1 Hoµn thuÕ GTGT:
C¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ ®îc xÐt hoµn thuÕ trong c¸c trêng hîp sau ®©y:
+ C¬ së kinh doanh trong 3 th¸ng liªn tôc trë lªn (kh«ng ph©n biÖt niªn ®é kÕ to¸n) cã luü kª sè thuÕ ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín h¬n sè thuÕ ®Çu ra ®îc hoµn thuÕ. Sè thuÕ ®îc lµ sè thuÕ ®Çu vµo cha ®îc khÊu trõ hÕt thêi gian xin hoµn thuÕ.
+ C¬ së kinh doanh trong th¸ng cã hµng ho¸ xuÊt khÈu nÕu cã sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cha ®îc khÊu trõ tõ 200 triÖu ®ång trë lªn th× ®îc xÐt hoµn thuÕ theo th¸ng, hoÆc chuyÕn hµng (nÕu x¸c ®Þnh ®îc thuÕ GTGT ®Çu vµo riªng cña chuyÕn hµng).
§èi víi hµng ho¸ uû th¸c xuÊt khÈu, gia c«ng xuÊt khÈu qua mét c¬ së kh¸c ký hîp ®ång gia c«ng xuÊt khÈu, gia c«ng chuyÓn tiÕp xuÊt khÈu, ®èi tîng hoµn thuÕ lµ c¬ së hµng ho¸ ®i uû th¸c xuÊt khÈu, c¬ së trùc tiÕp gia c«ng hµng ho¸ xuÊt khÈu.
- §èi víi c¬ së míi thµnh lËp, ®Çu t tµi s¶n míi ®· ®¨ng ký nép thuÕ theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ nhng cha cã ph¸t sinh doanh thu b¸n hµng ®Ó tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra, nÕu thêi gian ®Çu t tõ 1 n¨m trë lªn th× ®îc xÐt hoµn thuÕ ®Çu vµo theo tõng n¨m. Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña tµi s¶n ®Çu t ®îc hoµn l¹i cã gi¸ trÞ tõ 200 triÖu ®ång trë lªn th× ®îc xÐt hoµn thuÕ tõng quý.
- C¬ së kinh doanh quyÕt to¸n thuÕ khi s¸p nhËp, hîp nhÊt, chia t¸ch, gi¶i thÓ, ph¸ s¶n cã thuÕ GTGT nép thõa, c¬ së cã quyÒn ®Ò nghÞ c¬ quan thuÕ hoµn l¹i sè thuÕ GTGT nép thõa.
- C¬ së kinh doanh ®îc hoµn thuÕ theo quyÕt ®Þnh cña c¬ quan cã thÈm quyÒn theo quy ®Þnh cña ph¸p luËt.
- ViÖc hoµn thuÕ GTGT ®· tr¶ ®èi víi c¸c dù ¸n sö dông vèn ODA nh sau:
+ Chñ dù ¸n sö dông vèn ODA kh«ng hoµn l¹i mua hµng ho¸, dÞch vô tõ c¸c nhµ cung cÊp trong níc cã thuÕ GTGT ®Ó sö dông cho c¸c dù ¸n nµy.
+ Nhµ thÇu chÝnh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ sö dông ODA kh«ng hoµn l¹i cung cÊp c¸c hµng ho¸, dÞch vô cho c¸c dù ¸n sö dông vèn ODA kh«ng hoµn l¹i, kh«ng ph¶i tÝnh thuÕ cña hµng ho¸, dÞch vô mua trong níc GTGT.
+ C¸c chñ dù ¸n sö dông vèn ODA vay hoÆc vèn ODA hçn hîp thuéc ®èi tîng ®îc ng©n s¸ch nhµ níc ®Çu t kh«ng hoµn tr¶ toµn bé hoÆc mét phÇn ®îc khÊu trõ thuÕ GTGT ®Çu vµo hoÆc hoµn thuÕ GTGT ®èi víi hµng ho¸, dÞch vô mua vµo tõ nhµ cung cÊp cã thuÕ GTGT hoÆc hµng ho¸ nhËp khÈu ®· nép thuÕ GTGT.
- Trêng hîp chñ dù ¸n giao thÇu cho c¸c nhµ thÇu chÝnh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ cung cÊp c¸c hµng ho¸, dÞch vô theo gi¸ kh«ng cã thuÕ GTGT cho dù ¸n nµy th× nhµ thÇu chÝnh kh«ng tÝnh thuÕ GTGT ®Çu ra nhng ®îc khÊu trõ hoÆc hoµn thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng ho¸, dÞch vô dïng cho dù ¸n nµy.
- Tæ chøc ë ViÖt Nam sö dông tiÒn viÖn trî nh©n ®¹o, viÖn trî kh«ng hoµn l¹i cña tæ chøc, c¸ nh©n níc ngoµi ®Ó mua hµng ho¸ t¹i ViÖt Nam th× ®îc hoµn l¹i tiÒn thuÕ GTGT ®· tr¶ ghi trªn ho¸ ®¬n GTGT khi mua hµng.
4.2. MiÔn gi¶m thuÕ GTGT:
- Nh÷ng c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ trong nh÷ng n¨m ®Çu ¸p dông thuÕ GTGT mµ bÞ lç do sè thuÕ GTGT ph¶i nép lín h¬n sè thuÕ tÝnh theo møc doanh thu tríc ®©y th× ®îc xÐt miÔn, gi¶m thuÕ GTGT ph¶i nép.
- C¬ së ®îc xÐt gi¶m ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh h¹ch to¸n vµ x¸c ®Þnh ®îc kÕt qu¶ kinh doanh lµ ®èi tîng nép thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp.
- Møc thuÕ GTGT ®îc xÐt gi¶m ®èi víi tõng c¬ së kinh doanh t¬ng øng víi sè lç nhng kh«ng qu¸ sè chªnh lÖch gi÷a thuÕ GTGT ph¶i nép víi sè thuÕ tÝnh theo møc doanh thu tríc ®©y cña n¨m ®îc xÐt gi¶m thuÕ.
- Thêi gian ®îc xÐt gi¶m thuÕ GTGT theo quy ®Þnh trªn ®©y ®îc xÐt tõng n¨m, tÝnh theo n¨m d¬ng lÞch vµ chØ thùc hiÖn trong 3 n¨m ®Çu, kÓ tõ n¨m 1999 ®Õn hÕt n¨m 2001.
III. C«ng t¸c h¹ch to¸n thuÕ GTGT trong c¸c doanh nghiÖp viÖt nam:
1. Tµi kho¶n sö dông :
1.1. Tµi kho¶n 133 - ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ:
Tµi kho¶n 133 dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ, ®· ®îc khÊu trõ, ®îc hoµn l¹i.
- H¹ch to¸n tµi kho¶n 133 theo c¸c quy ®Þnh sau:
+ Tµi kho¶n 133 chØ ¸p dông ®èi víi c¬ së kinh doanh thuéc ®èi tîng nép thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
+ Ph¶i h¹ch to¸n riªng thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ vµ thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸ dÞch vô mua vµo.
+ NÕu kh«ng thÓ h¹ch to¸n riªng, ph¶i x¸c ®Þnh râ thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ theo tû lÖ % doanh thu chÞu thuÕ GTGT so víi tæng doanh thu hµng ho¸, dÞch vô b¸n ra. Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ ®îc tÝnh vµo gi¸ vèn cña hµng b¸n.
- Tµi kho¶n 133 cã 2 tµi kho¶n cÊp 2:
+ Tµi kho¶n 1331: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸, dÞch vô. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ cña hµng ho¸, vËt t, dÞch vô mua ngoµi dïng vµo s¶n xuÊt, kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
+ Tµi kho¶n 1332: ThuÕ GTGT ®îc khÊu trõ cña TSC§. Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ®Çu vµo cña qu¸ tr×nh ®Çu t, mua s¾m TSC§ dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
- KÕt cÊu cña tµi kho¶n 133 nh sau:
+ Bªn Nî: Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ
+ Bªn Cã: - Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®· ®îc khÊu trõ
- Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®· ®îc hoµn l¹i
- KÕt chuyÓn sè thuÕ GTGT ®Çu vµo kh«ng ®îc khÊu trõ
- Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cña hµng mua tr¶ l¹i ngêi b¸n
+ D Nî: Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cßn ®îc khÊu trõ, sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc hoµn l¹i nhng ng©n s¸ch nhµ níc cha tr¶.
Chó ý: Trong ®¬n vÞ hµnh chÝnh sù nghiÖp, tµi kho¶n 3113 ®îc sö dông ®Ó thay thÕ cho tµi kho¶n 133.
1.2. Tµi kho¶n 3331 - ThuÕ GTGT ph¶i nép:
- Tµi kho¶n 3331 dïng ®Ó ph¶n ¸nh thuÕ GTGT ®Çu ra, sè thuÕ GTGT ph¶i nép, sè thuÕ GTGT ®· nép vµ cßn ph¶i nép NG©N S¸CH NHµ NÍC cña c¸c ®¬n vÞ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT.
- Tµi kho¶n 3331 cã 2 tµi kho¶n cÊp 3:
+ Tµi kho¶n 33311 – ThuÕ GTGT ®Çu ra: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®Çu ra, sè thuÕ GTGT ph¶i nép, ®· nép, cßn ph¶i nép cña hµng ho¸, s¶n phÈm b¸n ra.
+ Tµi kho¶n 33312 – ThuÕ GTGT hµng nhËp khÈu: Tµi kho¶n nµy dïng ®Ó ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ph¶i nép, ®· nép, cßn ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu.
- KÕt cÊu cña TK 3331 nh sau:
+ Bªn Nî: - Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®· ®îc khÊu trõ
- Sè thuÕ GTGT ®îc gi¶m trõ vµo sè thuÕ GTGT ph¶i nép
- Sè thuÕ GTGT ®· nép vµo NG©N S¸CH NHµ NÍC
- Sè thuÕ GTGT cña hµng b¸n bÞ tr¶ l¹i
+ Bªn Cã: - Sè thuÕ GTGT ®Çu ra ph¶i nép cña hµng ho¸, dÞch vô
®· tiªu thô
- Sè thuÕ GTGT ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu
+ D Cã: - Sè thuÕ GTGT ph¶i nép cuèi kú
+ D Nî: - Sè thuÕ GTGT ®· nép thõa vµo ng©n s¸ch nhµ níc
2. H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam:
2.1. H¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ:
- Khi mua vËt t hµng ho¸, dÞch vô, tµi s¶n cè ®Þnh dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hµng ho¸, dÞch vô chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ th× gi¸ trÞ c¸c lo¹i vËt t, hµng ho¸ dÞch vô, tµi s¶n cè ®Þnh nhËp kho hoÆc tÝnh trùc tiÕp vµo chi phÝ kinh doanh lµ gi¸ cha cã thuÕ GTGT, ghi:
Nî TK 152, 151, 153, 156
Nî TK 611, 627, 641, 642
Nî TK 211, 213, 214
Nî TK 133
Cã TK 11, 112, 331…
- Khi mua hµng ho¸ giao ngay cho kh¸ch hµng thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ (kh«ng qua kho), ghi:
Nî TK 632
Nî TK 133
Cã TK 111, 112, 331
- Khi nhËp khÈu hµng ho¸, vËt t, tµi s¶n cè ®Þnh thuéc diÖn chÞu thuÕ GTGT, hµng nhËp khÈu dïng vµo ho¹t ®éng s¶n xuÊt, kinh doanh chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ (nÕu cã).
Nî TK 152, 155, 211, 213
Cã TK 3333: ThuÕ XNK ph¶i nép
Cã TK 111, 112, 331
§ång thêi ph¶n ¸nh thuÕ GTGT hµng ho¸ nhËp khÈu ph¶i nép ®îc khÊu trõ.
Nî TK 133
Cã TK 3331
2.2. H¹ch to¸n thuÕ GTGT ®Çu ra:
- Khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ thuÕ, kÕ to¸n viÕt ho¸ ®¬n b¸n hµng ph¶i ghi râ gi¸ b¸n cha cã thuÕ GTGT, thuÕ GTGT ph¶i nép vµ tæng gi¸ thanh to¸n, ghi:
Nî TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép
Cã TK 511, 512: Doanh thu b¸n hµng (kh«ng thuÕ GTGT)
- Khi ph¸t sinh kho¶n thu thanh lý, nhîng b¸n tµi s¶n cè ®Þnh thuéc ®èi tîng chÞu thuÕ GTGT, ghi:
Nî TK 111, 112, 131: Tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép
Cã TK 711, 721: Gi¸ cha thuÕ GTGT
- §èi víi trêng hîp cho thuª tµi s¶n cè ®Þnh (tµi s¶n cè ®Þnh thuéc vèn kinh doanh) theo ph¬ng thøc tr¶ tiÒn thuª tõng kú hoÆc tr¶ tríc tiÒn thuª cho mét thêi h¹n thuª, kÕ to¸n x¸c ®Þnh kho¶n thu cung cÊp dÞch vô lµ tæng sè tiÒn cho thuª thu ®îc cha cã thuÕ GTGT vµ thuÕ GTGT, ghi:
Nî TK 111, 112
Cã TK 3331: ThuÕ GTGT ph¶i nép
Cã TK 511: Doanh thu
- Cuèi kú, kÕ to¸n tÝnh, x¸c ®Þnh sè thuÕ GTGT ®îc khÊu trõ víi sè thuÕ GTGT ®Çu ra, sè thuÕ GTGT ph¶i nép trong kú.
+ Sè thuÕ GTGT khÊu trõ trong kú, ghi:
Nî TK 3331
Cã TK 133
+ Khi nép thuÕ GTGT vµo ng©n s¸ch nhµ níc trong kú, ghi:
Nî TK 3331
Cã TK 111, 112, 311…
- Trêng hîp thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ lín h¬n sè thuÕ GTGT ®Çu ra ph¸t sinh trong kú thØ chØ ®îc khÊu trõ sè thuÕ GTGT ®Çu vµo b»ng (=) sè thuÕ GTGT ®Çu ra. Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo cßn l¹i ®îc khÊu trõ tiÕp vµo kú tÝnh thuÕ sau hoÆc ®îc xÐt hoµn thuÕ
Nî TK 3331
Cã TK 133
- Trêng hîp thuÕ GTGT ®îc c¬ quan cã thÈm quyÒn cho phÐp hoµn l¹i (khi sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc khÊu trõ cña 3 th¸ng liªn tôc lín h¬n sè thuÕ GTGT ®Çu ra c¸c th¸ng t¬ng øng; thuÕ GTGT cña TSC§ khÊu trõ 3 th¸ng liªn tôc cha hÕt…)
Nî TK 111, 112: Sè ®· nhËn
Cã TK 133 : Sè thuÕ GTGT ®Çu vµo ®îc hoµn l¹i
Cã TK 3331: Sè thuÕ GTGT ®Çu ra nép thõa ®îc hoµn l¹i
- Trêng hîp ®îc gi¶m thuÕ (c¸c c¬ së bÞ lç do møc thuÕ GTGT ph¶i nép cña c¸c ho¹t ®éng kinh doanh lín h¬n møc doanh thu tríc ®©y):
Nî TK 3331: Trõ vµo sè ph¶i nép
Nî TK 111, 112: Sè ®îc gi¶m ®· ghi nhËn
Cã TK 721: Sè thuÕ GTGT ®îc gi¶m trõ
3. H¹ch to¸n thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam:
§èi víi c¸c doanh nghiÖp tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp, c¸c kho¶n ghi nhËn doanh thu b¸n hµng, thu nhËp ho¹t ®éng tµi chÝnh vµ thu nhËp bÊt thêng lµ tæng gi¸ thanh to¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT. T¬ng tù, gi¸ thùc tÕ vËt t, hµng ho¸, TSC§ dÞch vô mua vµo xëng lµ tæng gi¸ thanh to¸n bao gåm c¶ thuÕ GTGT ®Çu vµo, viÖc h¹ch to¸n nh sau:
- Khi mua hµng ho¸, dÞch vô nhËp kho hoÆc dïng ngay cho vµo s¶n xuÊt kinh doanh, kÕ to¸n ph¶n ¸nh.
Nî TK 152, 155, 211 Bao gåm c¶ thuÕ GTGT
Nî TK 611, 627, 641, 642 ®Çu vµo
Cã TK 111, 112, 331: Tæng gi¸ thanh to¸n cho ngêi b¸n
- Khi b¸n hµng ho¸, dÞch vô, kÕ to¸n ph¶n ¸nh c¸c kho¶n thu b¸n hµng, dÞch vô lµ tæng gi¸ thanh to¸n (bao gåm c¶ thuÕ GTGT ®Çu vµo), ghi:
Nî TK 111, 112, 331: Tæng gi¸ thanh to¸n
Cã TK 511
- Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ph¶i nép:
Nî TK liªn quan (151, 152, 153, 156, 211…) thuÕ GTGT ph¶i nép cña hµng nhËp khÈu
Nî TK 642 (6425) : ThuÕ GTGT ph¶i nép vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh.
Nî TK liªn quan (811, 821) : thuÕ GTGT ph¶i nép vÒ ho¹t ®éng tµi chÝnh, ho¹t ®éng bÊt thêng.
Cã TK 3331
- Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®· nép
Nî TK 3331
Cã TK 111, 112, 311…
- Ph¶n ¸nh sè thuÕ GTGT ®îc gi¶m trõ:
Nî TK 3331 : Trõ vµo sè ph¶i nép trong kú
Nî TK 111, 112: NhËn sè gi¶m trõ b»ng tiÒn
Cã TK 721: Sè thuÕ GTGT ®îc gi¶m trõ
4. Sæ kÕ to¸n thuÕ GTGT
Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT
N¨m:……..
Chøng tõ
DiÔn gi¶i
Sè thuÕ ®Çu vµo ®îc khÊu trõ
Sè thuÕ ®Çu ra
Sè thuÕ ®îc gi¶m
Sè thuÕ ph¶i nép
Sè ®· nép
Sè cßn ph¶i nép
STT
Ngµy
A
B
C
1
2
3
4
5
6
Céng
Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT
N¨m:……..
Chøng tõ
DiÔn gi¶i
Sè thuÕ ph¶i nép
Sè thuÕ ®îc gi¶m
Sè thuÕ thùc ph¶i nép
Sè ®· nép
Sè cßn ph¶i nép
STT
Ngµy
A
B
C
1
2
3
4
5
Céng
Sæ chi tiÕt thuÕ GTGT
N¨m:……..
Chøng tõ
DiÔn gi¶i
Sè tiÒn
Sè liÖu
Ngµy th¸ng
ThuÕ GTGT ®îc hoµn l¹i
ThuÕ GTGT ®· hoµn l¹i
A
B
C
1
2
1. Sè d ®Çu kú
x
2. Sè ph¸t sinh
Céng sè ph¸t sinh
3. Sè d cuèi kú
x
PhÇn II: Nh÷ng nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ
I. NhËn xÐt:
ViÖc ban hµnh vµ thùc thi thuÕ GTGT thay thÕ cho thuÕ doanh thu ®· phÇn nµo kh¾c phôc ®îc nh÷ng nhîc ®iÓm cña thuÕ doanh thu, kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn ®ång thêi tõng bíc hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ cña níc ta phï hîp víi sù ph¸t triÓn cña thÞ trêng, ®¸p øng ®îc nhu cÇu héi nhËp víi nÒn kinh tÕ c¸c níc trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi, thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi còng nh cña c¸c nhµ ®Çu t trong níc, thóc ®Èy c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n chøng tõ ho¸ ®¬n cña c¸c doanh nghiÖp, n©ng cao c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ l©u dµi vµ ngµy cµng t¨ng cho ng©n s¸ch nhµ níc.
Sau gÇn 4 n¨m thùc hiÖn thuÕ GTGT thay thÕ thuÕ doanh thu ®· cã nh÷ng t¸c ®éng tÝch cùc ®èi víi nÒn kinh tÕ – x· héi níc ta, ®ã lµ:
- KhuyÕn khÝch ho¹t ®éng xuÊt khÈu, më réng thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm hµng ho¸, kÝch thÝch ph¸t triÓn hµng ho¸ xuÊt khÈu, gi¶i quyÕt nhu cÇu lao ®éng cµng t¨ng cña x· héi.
- Thóc ®Èy ho¹t ®éng ®Çu t më réng quy m« s¶n xuÊt kinh doanh, ®æi míi c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
- ThuÕ GTGT cã t¸c dông b¶o hé s¶n xuÊt trong níc th«ng qua viÖc ®¸nh thuÕ vµo hµng nhËp khÈu. §iÒu nµy lµm t¨ng kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c¸c nhµ doanh nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh trong níc, b¶o hé ®îc thÞ trêng tiªu thô hµng ho¸ néi ®Þa, kÝch thÝch s¶n xuÊt trong níc ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi khi buéc ph¶i c¾t gi¶m thuÕ suÊt nhËp khÈu, t¹o m«i trêng ®Çu t thuËn lîi cho c¸c doanh nghiÖp níc ngoµi còng nh doanh nghiÖp trong níc.
- Thóc ®Èy c¸c doanh nghiÖp t¨ng cêng thùc hiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n.
Tuy nhiªn, bªn c¹nh nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc trªn, thuÕ GTGT ph¸t sinh kh«ng Ýt nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc ®èi víi nÒn kinh tÕ x· héi níc ta, ®ã lµ:
- Khi ¸p dông thuÕ GTGT th× gi¸ cña hµng ho¸, dÞch vô nh×n chung cã xu híng t¨ng lªn. Së dÜ x¶y ra hiÖn tîng nµy lµ do sù kh«ng am hiÓu hoÆc cè t×nh kh«ng hiÓu vÒ thuÕ GTGT. Bëi lÏ, viÖc thùc hiÖn thuÕ doanh thu tr¶i quan mét thêi gian kh¸ dµi, ®· ¨n s©u vµo tiÒm thøc cña ngêi tiªu dïng. MÆc dï, thuÕ doanh thu lµ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu song ®îc tÝnh chung vµo trong gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vô, cho nªn ngêi tiªu dïng khã nhËn biÕt ®îc chÝnh m×nh lµ ngêi chÞu thuÕ, cßn c¸c doanh nghiÖp b¸n hµng chØ lµ ngêi thu hé thuÕ cho Nhµ níc, mµ hä lu«n cã c¶m nhËn ®©y lµ mét kho¶n thuÕ ®¸nh vµo c¸c doanh nghiÖp. Do vËy, khi ¸p dông thuÕ GTGT thay thÕ cho thuÕ doanh thu, mÆc dï nã còng lµ mét lo¹i thuÕ gi¸n thu ®¸nh vµo ngêi tiªu dïng, song c¬ chÕ h¹ch to¸n thay ®æi, cã nghÜa lµ thuÕ GTGT ®îc t¸ch biÖt ra khái gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vô, ®iÒu nµy dÉn ®Õn khi mua hµng ngêi tiªu dïng thÊy râ kho¶n thuÕ mµ m×nh ph¶i nép cho ng©n s¸ch nhµ níc nªn t©m lý chung hä c¶m gi¸c m×nh ph¶i chÞu thªm mét lo¹i thuÕ míi mµ tríc ®©y khi mua hµng tiªu dïng hä kh«ng chÞu vµ ®ãng gãp. Lîi dông yÕu tè nµy c¸c doanh nghiÖp ®· n©ng gi¸ b¸n hµng ho¸, dÞch vô lªn ®Ó trôc lîi. §iÒu nµy cã kh¶ n¨ng lµm gia t¨ng l¹m ph¸t, thu hÑp thÞ trêng tiªu dïng, h¹n chÕ kh¶ n¨ng ®Çu t vèn cña c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi níc.
Do ®ã, nguån vèn ®Çu t bÞ gi¶m sót lµm søc c¹nh tranh cña c¸c doanh nghiÖp do thiÕu hôt vèn, quy m« cña c¸c doanh nghiÖp bÞ thu hÑp lµm cho c¬ cÊu nÒn kinh tÕ bÞ biÕn ®éng, chuyÓn dÞch mÊt c©n ®èi, tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ cã kh¶ n¨ng suy gi¶m.
- Sè thu thuÕ GTGT trong ng©n s¸ch nhµ níc, so víi doanh thu tríc ®©y cã khuynh híng gi¶m. §iÒu nµy ¶nh hëng lín ®Õn kh¶ n¨ng c©n ®èi ng©n s¸ch nhµ níc vèn ®· khã kh¨n nay cµng khã kh¨n h¬n.
- T×nh tr¹ng trèn thuÕ ngµy cµng trë nªn phæ biÕn, nghiªm träng vµ ngµy cµng tinh vi. ViÖc kh«ng Ýt ®¬n vÞ lËp hai hÖ thèng sæ s¸ch kÕ to¸n, chøng tõ, ho¸ ®¬n, hîp ®ång kinh tÕ: mét ®Ó sö dông néi bé, mét ®Ó kª khai thuÕ kh«ng cßn lµ chuyÖn l¹, kinh doanh kh«ng giÊy phÐp hoÆc ngoµi néi dung giÊy phÐp, kh«ng kª khai doanh sè ph¸t sinh… còng thêng xuyªn x¶y ra. ViÖc xuÊt hiÖn c¸c ho¸ ®¬n gi¸ khèng vÒ t×nh tr¹ng c¸c doanh nghiÖp khi mua hµng kh«ng cã ho¸ ®¬n, ®· mua ho¸ ®¬n ngoµi, tù ý ghi sè lu«n, gi¸ c¶ ®Ó tr¸nh thuÕ ®Çu vµo, ®ång thêi hîp thøc ho¸ hµng ho¸ ®Çu vµo ®Ó ®îc khÊu trõ thuÕ GTGT kÕt hîp víi viÖc k×m h·m thuÕ GTGT ®Çu ra thÊp h¬n ®Ó kh«ng nép thuÕ, kh«ng nh÷ng thÕ cã nh÷ng trêng hîp cßn ®îc hoµn l¹i thuÕ. Ngoµi ra, c¸c doanh nghiÖp cßn lîi dông sù láng lÎo trong qu¶n lý cña c¸n bé thuÕ, lµm ®¬n xin t¹m ngng kinh doanh, hoÆc xin gi¶i thÓ, dïng ho¸ ®¬n GTGT mua ®îc b¸n cho c¸c doanh nghiÖp kh¸c, thùc chÊt vÉn ho¹t ®éng th«ng ®ång víi c¸n bé ®Ó kinh doanh, trèn thuÕ.
Së dÜ cã nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc lµ v× thuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ míi, xa l¹ víi d©n chóng, rÊt phøc t¹p trong c«ng t¸c qu¶n lý thu nép thuÕ. Céng vµo ®ã lµ chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ë níc ta cßn chøa ®ùng nh÷ng quy ®Þnh bÊt cËp. §ã lµ viÖc tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ (PPI) so víi ph¬ng ph¸p trùc tiÕp (PPL) lµ c¬ héi, mang tÝnh u ®·i vµ khuyÕn khÝch cho ngêi nép thuÕ h¬n thÓ hiÖn qua §iÒu 9 luËt thuÕ GTGT quy ®Þnh vÒ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT vµ ®iÒu 12 vÒ ®¨ng ký nép thuÕ. ThÕ nhng ®iÒu tëng nh rÊt hîp lý ®Ó lµm hµm chøa mét nghÞch lý lµ: trong nhiÒu trêng hîp ngêi thùc hiÖn lu«n ®Çy ®ñ chÕ ®é chøng tõ, ho¸ ®¬n vµ sè s¸ch kÕ to¸n l¹i ph¶i nép thuÕ cao h¬n nh÷ng ngêi kh«ng thùc hiÖn ®ñ. §iÒu nµy thÓ hiÖn nh sau :
- ThuÕ GTGT 1 lµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép theo PP1
- ThuÕ GTGT 2 lµ sè thuÕ GTGT ph¶i nép theo PP2
- ThuÕ GTGT lµ sè thuÕ GTGT ®· nép ®Çu vµo
- ThuÕ GTGT lµ sè thuÕ GTGT ®· nép ®Çu ra
- TSv lµ thuÕ suÊt GTGT ®Çu vµo
- TSr lµ thuÕ suÊt GTGT ®Çu ra
§Ó ®¬n gi¶n, ta gi¶ sö lîng hµng doanh nghiÖp mua vµo b»ng lîng hµng b¸n ra trong kú, hoÆc nguyªn liÖu mua vµo trong kú dïng cho s¶n xuÊt hÕt vµ kh«ng tån kho Gi¶ sö n÷a lµ tÊt c¶ c¸c th¬ng vô mua vµo b¸n ra ®Òu ®îc tÝnh vµ nép thuÕ GTGT ®Çy ®ñ – tõ c¸c gi¶ ®Þnh trªn ta cã c¸c tÝnh to¸n sau :
ThuÕ GTGT = Tæng gi¸ mua x TSv
ThuÕ GTGT = Tæng gi¸ b¸n x TSr
Theo luËt th× víi PP1 ta cã: TGTGT 1 = TGTGTr – TGTGTv
= Tæng gi¸ b¸n x TSr – Tæng gi¸ mua x TSv
mµ Tæng gi¸ b¸n = Tæng gi¸ mua + Tæng GTGT ( GTGT )
nªn TGTGT1 = Tæng gi¸ mua ( TSr – TSv ) + GTGT x TSr
TSr – TSv = DTS lµ chªnh lÖch thuÕ suÊt gi÷a ®Çu ra vµ ®Çu vµo, viÕt l¹i ta cã:
TGTGT 1 = Tæng gi¸ mua x ATS + GTGT xTSr
Víi ph¬ng ph¸p 2 ta cã :
TGTGT1 = TGTGT2 + Tæng gi¸ mua x DTS
Trong c¸c trêng hîp sau, sù so s¸nh t¬ng quan gi÷a hai ph¬ng ph¸p cã sù kh¸c biÖt :
DTS = 0 : kh«ng cã sù chªnh lÖch gi÷a thuÕ suÊt ®Çu vµo vµ ®Çu ra th× kÕt qu¶ tÝnh to¸n gi÷a 2 ph¬ng ph¸p lµ nh nhau.
DTS < 0 : ThuÕ suÊt ®Çu vµo lín h¬n thuÕ suÊt ®Çu ra, doanh nghiÖp ®îc tÝnh thuÕ theo PP1 lîi h¬n PP2, phï hîp vãi tinh thÇn cña luËt.
DTS > 0 : ThuÕ suÊt ®Çu ra lín h¬n thuÕ suÊt ®Çu vµo doanh nghiÖp ®îc tÝnh thuÕ theo PP2 lîi h¬n PP1, ngîc víi tinh thÇn cña luËt.
Theo biÓu thuÕ GTGT hiÖn hµnh, thuÕ suÊt GTGT phÇn nguyªn liÖu cho s¶n xuÊt thêng thÊp nh: ph©n bãn, thuèc trõ s©u, s¶n phÈm trång trät, ch¨n nu«i, nu«i trång thuû s¶n cha qua chÕ biÕn, h¶i s¶n, thùc phÈm, t¬i sèng… cã møc thuÕ su¸t thÊp cao h¬n. V× vËy nhiÒu trêng hîp DTS > 0 vµ tÝnh thuÕ theo PP2 cã lîi cho doanh nghiÖp h¬n PP1. Nh vËy, nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng ®¶m b¶o chÕ ®é sæ s¸ch cã lîi h¬n nh÷ng ®¬n vÞ chÊp hµnh.
II. Mét sè kiÕn nghÞ nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c thuÕ GTGT:
§Ó ph¸t huy cã hiÖu qu¶ t¸c dông cña thuÕ GTGT còng nh kh¾c phôc nh÷ng h¹n chÕ cßn tån t¹i, chóng ta ph¶i kh«ng ngõng hoµn thiÖn hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ nãi chung vµ thuÕ GTGT nãi riªng trªn c¬ së kÕt hîp víi kinh nghiÖm cña c¸c níc vµ kÕt qu¶ triÓn khai luËt thuÕ GTGT (1/1/1999).
1. VÒ thuÕ suÊt thuÕ GTGT:
ThuÕ suÊt lµ linh hån cña thuÕ, lµ yÕu tè quan träng nhÊt cña mét chÝnh s¸ch thuÕ. Quy ®Þnh møc thuÕ suÊt hîp lÝ sÏ kÝch thÝch s¶n xuÊt ph¸t triÓn t¨ng thu ng©n s¸ch nhµ níc, t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn sù ph¸t triÓn cña nÒn kinh tÕ x· héi. ViÖc quy ®Þnh sè lîng c¸c møc thuÕ suÊt nhiÒu hay Ýt, cao hay thÊp cã tÝnh quyÕt ®Þnh ®Õn thµnh c«ng hay thÊt b¹i cña mét chÝnh s¸ch thuÕ. NÕu sè lîng c¸c møc thuÕ suÊt qu¸ nhiÒu sÏ lµm cho chÝnh s¸ch thuÕ phøc t¹p khã qu¶n lÝ, dÔ bÞ vËn dông tuú tiÖn, dÔ bÞ lîi dông ®Ó l¸ch thuÕ, trèn thuÕ, g©y thÊt thu cho ng©n s¸ch nhµ níc nhng l¹i cã u ®iÓm thÓ hiÖn ®îc kh¶ n¨ng ®iÒu tiÕt linh ho¹t cña Nhµ níc. Tr¸i l¹i, nÕu sè lîng c¸c møc thuÕ suÊt qu¸ Ýt, Nhµ níc khã thùc hiÖn ®îc nh÷ng chÝnh s¸ch x· héi dÔ bÞ ph¶n øng, nhng l¹i cã u ®iÓm dÔ ¸p dông h¹n chÕ t×nh tr¹ng thÊt thu thuÕ. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay ®Ó kh¾c phôc nh÷ng t¸c ®éng kh«ng tèt ®èi víi nÒn kinh tÕ – x· héi cña thuÕ GTGT. C¨n cø vµo kinh nghiÖm cña c¸c níc: Ph¸p, Hungary, Singapore…. vµ thùc tiÔn níc ta thiÕt nghÜ chØ nªn quy ®Þnh mét møc thuÕ suÊt chung chung nhÊt ¸p dông cho c¸c lo¹i hµng ho¸, dÞch vô xuÊt khÈu. Tuy nhiªn ®Ó gi¶m sè lîng thuÕ suÊt xuèng cßn 2 møc th× ph¶i ®¶m b¶o c¸c yªu cÇu sau :
- Mét lµ: X¸c ®Þnh møc thuÕ suÊt ph¶i ®¶m b¶o kh«ng lµm ¶nh hëng lín ®Õn nguån thu cña ng©n s¸ch nhµ níc, ®ång thêi ph¶i nu«i dìng nguån thu cho ng©n s¸ch nhµ níc.
- Hai lµ: Møc thuÕ suÊt ph¶i b¶o hé ®îc s¶n xuÊt trong níc do ph¶i gi¶m thuÕ nhËp khÈu vµo n¨m 2006 theo hiÖp ®Þnh AFTA.
- Ba lµ: Møc thuÕ suÊt ph¶i ®¶m b¶o c«ng b»ng quyÒn lîi vµ nghÜa vô gi÷a c¸c doanh nghiÖp, ®¶m b¶o æn ®Þnh thÞ trêng trong níc, kh«ng cã t¸c ®éng lín vÒ gi¸ c¶ vµ kh«ng ¶nh hëng lín ®Õn ®êi sèng cña nh©n d©n.
2. VÒ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT:
Theo quy ®Þnh cña chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ë níc ta hiÖn nay cã 2 ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ níc ta hiÖn nay, khi nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn cha cao. Sè lîng c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh cã quy m« võa, nhá cha thùc hiÖn chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n, chøng tõ hãa ®¬n cßn nhiÒu kh«ng ®¸p øng ®îc yªu cÇu tÝnh thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ, th× viÖc ¸p dông ®ång thêi 2 ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT lµ cÇn thiÕt. Song, trªn thùc tÕ khi triÓn khai thùc hiÖn luËt thuÕ GTGT cho thÊy sù tån t¹i 2 ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT lµ bÊt cËp. VËy t«i kiÕn nghÞ chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ë níc ta chØ nªn quy ®Þnh mét ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ duy nhÊt, ®ã lµ ph¬ng ph¸p khÊu trõ.
3. VÒ tæ chøc thùc hiÖn thuÕ GTGT:
§Ó chÝnh s¸ch thuÕ GTGT thùc sù ®i vµo ®êi sèng kinh tÕ – x· héi mét c¸ch h÷u hiÖu, trong c«ng t¸c thuÕ cÇn thùc hiÖn ®ång bé vµ nghiªm tóc c¸c biÖn ph¸p sau:
- Chó träng thêng xuyªn n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n cho ®éi ngò c¸n bé thuÕ vµ trang bÞ ph¬ng tiÖn hiÖn ®¹i cÇn thiÕt ®¸p øng yªu cÇu cña c«ng t¸c qu¶n lÝ thu thuÕ GTGT. §©y lµ kh©u quan träng quyÕt ®Þnh tÝnh thùc thi, tÝnh hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch thuÕ GTGT, bëi viÖc qu¶n lÝ thu thuÕ GTGT rÊt phøc t¹p nªn nÕu tr×nh ®é nghiÖp vô chuyªn m«n chØ c¸n bé thuÕ hay ph¬ng tiÖn qu¶n lÝ l¹c hËu sÏ kh«ng thÓ qu¶n lÝ tèt thuÕ GTGT lµm gia t¨ng hiÖn tîng trèn thuÕ, g©y thÊt thu cho ng©n s¸ch nhµ níc. Do ®ã, nÕu thuÕ GTGT ®îc qu¶n lÝ tèt sÏ cã t¸c dông thóc ®éng thùc hiÖn nghiªm tóc c«ng t¸c sæ s¸ch, chøng tõ hãa ®¬n, gióp kh¾c phôc ®îc t×nh tr¹ng thÊt thu thuÕ.
- §Èy m¹nh h¬n c«ng t¸c th«ng tin, tuyªn truyÒn chÝnh s¸ch thuÕ GTGT ®Õn mäi tÇng líp nh©n d©n trong x· héi ®Ó mäi ngêi hiÓu râ b¶n chÊt vµ n¾m ®îc u ®iÓm cña thuÕ GTGT, tr¸nh nh÷ng hiÓu lÇm, nhËn thøc kh«ng ®óng, g©y ngé nhËn do kh«ng hiÓu biÕt vÒ thuÕ GTGT t¹o nªn khe hë cho kÎ kh¸c lîi dông, g©y bÊt an cho nh©n d©n, qua ®ã khuyÕn khÝch mäi ngêi an t©m ®Çu t vèn ®Ó gióp nÒn kinh tÕ cã thªm lîng vèn cÇn thiÕt cho nhu cÇu ph¸t triÓn.
- T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra, thanh tra thuÕ, thùc hiÖn ®ång bé, nghiªm tóc c¸c biÖn ph¸p kinh tÕ, nghiÖp vô vµ hµnh chÝnh trong c«ng t¸c hµnh thu thuÕ GTGT nh»m ng¨n ch¹n, h¹n chÕ t×nh tr¹ng ho¸ ®¬n chøng tõ, hîp ®ång gi¶, khèng, thiÕu ®é tin cËy ®Ó trèn thuÕ, g©y thÊt thu cho ng©n s¸ch nhµ níc, thÞ trêng biÕn ®éng, c¬ cÊu lao ®éng x· héi bÞ x¸o trén.
KÕt luËn
ThuÕ GTGT lµ mét lo¹i thuÕ quan träng chiÕm tû träng lín trong tæng sè thu ng©n s¸ch nhµ níc. ThuÕ GTGT ®· kh¾c phôc ®îc mét sè nhîc ®iÓm cña thuÕ doanh thu, gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt, lu th«ng hµng ho¸, ®Æc biÖt lµ khuyÕn khÝch ®Èy m¹nh ®èi víi xuÊt khÈu, trªn c¬ së qui m« s¶n xuÊt ngµy cµng t¨ng trëng mµ dÉn ®Õn hiÖu qu¶ tÝch cùc lµ t¨ng thu ng©n s¸ch nhµ níc.
ThuÕ GTGT ra ®êi ®· gãp phÇn t¹o ra søc m¹nh tæng hîp cho sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ - hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. Tuy nhiªn, luËt thuÕ nµy cßn rÊt míi mÎ vµ cßn nhiÒu víng m¾c trong qu¸ tr×nh triÓn khai thùc hiÖn.
Trong ph¹m vi tiÓu luËn nµy, t«i ®· nªu ra mét sè thùc tr¹ng vµ gi¶i ph¸p nh»m ®Ó hoµn thiÖn h¬n c«ng t¸c thuÕ, gãp phÇn ®¶m b¶o vµ t¨ng cêng cho ng©n s¸ch nhµ níc.
Víi kiÕn thøc c¬ b¶n ®· ®îc häc vµ víi tµi liÖu tham kh¶o, t«i hi väng bµi viÕt nµy sÏ ®em ®Õn cho ngêi ®äc hiÓu râ thªm vÒ thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng. Tuy nhiªn kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng sai sãt, v× vËy t«i mong ®îc nhËn ®îc sù gãp ý cña thÇy, c« vµ c¸c b¹n.
T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n.
Tµi liÖu tham kh¶o
1. KÕ to¸n tµi chÝnh
- NguyÔn V¨n C«ng -
2. ThuÕ GTGT vµ m« h×nh ¸p dông t¹i ViÖt Nam
- NguyÔn Xu©n NhËt -
3. Th«ng t “ Híng dÉn thi hµnh ” N§ sè 79/2000/ N§ - CP ngµy 29/2/2000
4. Gi¸o tr×nh thuÕ Nhµ níc
- TrÇn Quúnh Ch©u -
5. Kinh tÕ ph¸t triÓn
6. Th«ng t sè 185/1998/ TT – BTC
7. Gi¸o tr×nh thuÕ vµ hÖ thèng thuÕ ë ViÖtNam
Môc lôc
Trang
Lêi nãi ®Çu
1
PhÇn I : Nh÷ng lÝ luËn chung vÒ thuÕ GTGT
2
I. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña thuÕ GTGT trªn thÕ giíi,b¶n chÊt, chøc n¨ng vµ vai trß cña thuÕ GTGT
2
1. LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña thuÕ GTGT trªn thÕ giíi, b¶n chÊt, chøc n¨ng vµ vai trß cña thuÕ GTGT
2
2. B¶n chÊt cña thuÕ ®èi víi nÒn KTQD
3
3. Chøc n¨ng vµ vai trß cña thuÕ GTGT ®èi víi nÒn KTQD
3
4. Sù cÇn thiÕt ph¶i ¸p dông thuÕ GTGT vµo ViÖt Nam
3
II. Kh¸i niÖm, ph¹m vi ®¸nh thuÕ
4
1.Kh¸i niÖm thuÕ GTGT
4
2. Ph¹m vi ¸p dông thuÕ GTGT
5
3. C¨n cø vµ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT
9
4. Hoµn thuÕ, miÔn, gi¶m thuÕ GTGT
17
III. C«ng t¸c h¹ch to¸n, thuÕ GTGT trong c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam
18
1. TK sö dông
18
2. H¹ch to¸n, thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p khÊu trõ
20
3. H¹ch to¸n, thuÕ GTGT theo ph¬ng ph¸p trùc tiÕp
22
4. Sæ kÕ to¸n thuÕ GTGT
24
PhÇn II : Nh÷ng nhËn xÐt vµ kiÕn nghÞ
21
I. NhËn xÐt
26
II. KiÕn nghÞ
29
1. VÒ thuÕ suÊt thuÕ GTGT
29
2. VÒ ph¬ng ph¸p tÝnh thuÕ GTGT
30
3. VÒ tæ chøc thùc hiÖn thuÕ GTGT
30
KÕt luËn
31
Tµi liÖu tham kh¶o
32
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 70701.DOC