Đề tài Bàn về công tác quản lý thu thuế giá trị gia tăng ở khu vực kinh tế cá thể trên địa bàn quận Ba Đình

µy lµ nh÷ng hé ho¹t ®éng trong ngµnh th­¬ng nghiÖp, ngµnh ¨n uèng nhá, bu«n b¸n ë vØa hÌ, b¸n hµng rong, ng­êi söa ch÷a lÆt vÆt.. Theo tÝnh chÊt nghÒ nghiÖp nh÷ng ng­êi nµy th­êng kh«ng ngåi cè ®Þnh ®Ó kinh doanh vµ thêi gian kinh doanh kh«ng th­êng xuyªn. Th«ng th­êng nh÷ng hé nµy th­êng cã thu nhËp thÊp, còng cã mét sè hé kinh doanh cã quy m« lín song nh÷ng tr­êng hîp nµy míi ra kinh doanh ch­a cã ®¨ng ký kinh doanh hoÆc ®· xin th«i kinh doanh nh­ng vÉn cßn nÊn n¸ ho¹t ®éng thªm. XÐt vÒ mÆt kh¸ch quan lµ nh­ vËy nh­ng xÐt vÒ mÆt chñ quan th× viÖc thÊt thu thuÕ tõ nh÷ng hé ch­a qu¶n lý lµ do c¸n bé thuÕ ch­a qu¶n lý chÆt chÏ, kh«ng kiÓm tra ®Òu ®Æn th­êng xuyªn vµ cßn qu¸ nhiÒu hiÖn t­îng tiªu cùc trong mét sè c¸n bé thuÕ. Nãi tãm l¹i, nguyªn nh©n viÖc kh«ng qu¶n lý hÕt hé kinh doanh ngoµi nguyªn nh©n kh¸ch quan cßn cã nguyªn nh©n chñ quan sau: C¸c c¸n bé thuÕ ch­a b¸m s¸t ®Þa bµn, ®a sè míi chØ quan t©m ë nh÷ng ngµnh hµng, mÆt hµng lín mµ quªn mÊt nh÷ng ngµnh hµng, mÆt hµng nhá. C¸c c¸n bé thuÕ míi chØ lµm trong giê hµnh chÝnh mµ ch­a quan t©m tíi ngoµi giê hµnh chÝnh. ViÖc ®«n ®èc thu nép ch­a linh ho¹t, dån vµo cuèi th¸ng nªn cßn mang tÝnh quan liªu. Ch­a cã biÖn ph¸p xö lý kiªn quyÕt víi nh÷ng hé cè ý tr©y ú, cßn mang nÆng tÝnh do¹ n¹t, thiÕu tuyªn vËn ®éng. MÆt kh¸c sè l­îng hé kinh doanh trªn ®Þa bµn lín nh­ng víi sè l­îng c¸n bé thuÕ Ýt ái ch­a ®ñ ®Ó qu¶n lý hÕt nÕu nh­ ch­a nãi ®Õn tr×nh ®é chuyªn m«n ch­a cao, ch­a cã sù quan t©m ®óng møc cña ngµnh, c¸c cÊp. ViÖc phèi hîp gi÷a c¸c ban ngµnh cßn mang tÝnh bÞ ®éng, c«ng t¸c tuyªn truyÒn ch­a cao. Cã thÓ nãi, thÊt thu vÒ hé hiÖn nay cßn rÊt lín trong khi ®ã ®Ó ®¶m b¶o nguån thu cho NSNN th× ngoµi viÖc ph¶i t¨ng c­êng kiÓm tra, kiÓm so¸t c¸c hé s¶n xuÊt kinh doanh trªn ®Þa bµn th× ta cßn ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ ®èi víi nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®­îc vµ kh«ng cã biÖn ph¸p nµo kh¸c lµ ph¶i t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ. 2. Qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ: Theo luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng c¸c hé nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp cã thÓ ®¨ng ký nép thuÕ theo 1 trong 3 ph­¬ng ph¸p sau: - Ph­¬ng ph¸p kª khai trùc tiÕp trªn Gi¸ trÞ gia t¨ng. - Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn doanh thu. - Ph­¬ng ph¸p kho¸n. §Ó ®­îc nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp trªn Gi¸ trÞ gia t¨ng c¸c hé ph¶i thùc hiÖn viÖc mua, b¸n cã ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n chøng tõ ghi chÐp sæ s¸ch kÕ to¸n. Theo ph­¬ng ph¸p nµy : Gi¸ trÞ gia t¨ng Gi¸ thùc tÕ cña hµng Gi¸ thùc tÕ hµng ho¸ cña hµng ho¸, dÞch vô = ho¸, dÞch vô b¸n ra - dÞch vô mua vµo t­¬ng øng §èi víi hé ®· thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n b¸n hµng( b¸n hµng lËp ®Çy ®ñ ho¸ ®¬n b¸n hµng) x¸c ®Þnh ®óng doanh thu b¸n hµng nh­ng kh«ng cã ®ñ ho¸ ®¬n mua hµng ho¸, dÞch vô th× cã thÓ nép ®¨ng ký nép thuÕ theo ph¸p trùc tiÕp trªn doanh thu. Gi¸ trÞ gia t¨ng Doanh thu hµng Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng Cña hµng ho¸, dÞch vô= ho¸, dÞch vô b¸n ra x (%) theo quy ®Þnh §èi víi hé ch­a thùc hiÖn hoÆc thùc hiÖn ch­a ®ñ viÖc mua, b¸n hµng cã ho¸ ®¬n. C¬ quan thuÕ c¨n cø vµo t×nh h×nh kinh doanh cña tõng hé Ên ®Þnh møc doanh thu tÝnh thuÕ ( ph­¬ng ph¸p kho¸n) Gi¸ trÞ gia t¨ng Doanh thu Ên ®Þnh x Tû lÖ gi¸ trÞ gia t¨ng Cña hµng ho¸, dÞch vô = (%) theo quy ®Þnh Trong thùc tÕ, do ®Æc ®iÓm t×nh h×nh kinh doanh trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh phÇn lín lµ kinh doanh nhá nªn hÇu hÕt c¸c hé ®¨ng ký nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p kho¸n, cßn sè l­îng hé ®¨ng ký nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p kª khai lµ rÊt nhá. BiÓu sè 5: Qu¶n lý doanh thu tÝnh thuÕ ®èi víi hé c¸ thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh: §¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång Nh×n vµo b¶ng sè liÖu trªn ta thÊy doanh thu tÝnh thuÕ t¨ng. N¨m 1999 doanh thu tÝnh thuÕ 3 th¸ng ®Çu n¨m so víi 3 th¸ng cuèi n¨m 1998 t¨ng lµ: 28.909.345 - 19.077.576 = 9.831.769 ngh×n ®ång( t¨ng 51%). Cô thÓ: Ngµnh s¶n xuÊt t¨ng: 601.924 ngh×n ®ång, t­¬ng ®­¬ng 49% Ngµnh dÞch vô t¨ng: 4.181.197,5 ngh×n ®ång, t­¬ng ®­¬ng 84% Ngµnh th­¬ng nghiÖp t¨ng: 3.731.681 ngh×n ®ång, t­¬ng ®­¬ng 38% Ngµnh ¨n uèng t¨ng: 130.797,5 ngh×n ®ång, t­¬ng ®­¬ng 3% Ngµnh vËn t¶i: 1.186.169 ngh×n ®ång, t­¬ng ®­¬ng 100% ViÖc t¨ng doanh thu lµ do t¨ng vÒ sè hé vµ quy m« kinh doanh. Nh×n vµo sè liÖu ®· tÝnh to¸n ë trªn trong 2 n¨m 1998 vµ 1999 ta thÊy doanh thu ë c¸c ngµnh ®Òu t¨ng nh­ng tèc ®é t¨ng kh«ng ®ång ®Òu, tËp trung vµo c¸c ngµnh ¨n uèng, th­¬ng nghiÖp sau ®ã ®Õn dÞch vô vµ cuèi cïng lµ ngµnh s¶n xuÊt. ë QuËn Ba §×nh trong mét vµi n¨m gÇn ®©y cã thªm lo¹i dÞch vô cho ng­êi n­íc ngoµi thuª nhµ ë vµ do vËy ngµnh dÞch vô cã diÔn biÕn t¨ng mét c¸ch ®¸ng kÓ. Ngoµi ra c¬ quan thuÕ ®· cã sù ®iÒu chØnh doanh thu kÞp thêi tr­íc sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng. MÆc dï doanh thu tÝnh thuÕ qua c¸c n¨m ®Òu t¨ng nh­ng kh«ng ph¶i lµ kh«ng x¶y ra hiÖn t­îng thÊt thu thuÕ ë Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh. Cã thÓ quy vÒ do c¸c nguyªn nh©n chñ yÕu sau: + Tr­êng hîp 1: ThÊt thu do kh«ng ®iÒu chØnh doanh thu kÞp thêi so víi tèc ®é tr­ît gi¸ dÉn tíi møc thuÕ thu ®­îc ë giai ®o¹n sau l¹c hËu so víi møc thuÕ thu ë giai ®o¹n tr­íc vÒ gi¸ trÞ. X¶y ra t×nh tr¹ng trªn cã thÓ do c¸n bé ch­a b¸m s¸t sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶, ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c hé. + Tr­êng hîp 2: ThÊt thu vÒ doanh thu do viÖc ®Þnh doanh thu tÝnh thu tÝnh thuÕ ch­a phï hîp víi møc ®é kinh doanh thùc tÕ. Víi hé ¸p dông doanh thu tÝnh thuÕ lµ doanh thu kho¸n: Møc kho¸n doanh thu ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së ®IÒu tra vµ hiÖp th­¬ng gi÷a c¸n bé thuÕ vµ ng­êi kinh doanh. Trong tr­êng hîp c¬ së kinh doanh kh«ng chÊp nhËn hiÖp th­¬ng th× c¸n bé thuÕ cã quyÒn Ên ®Þnh doanh thu kho¸n trªn c¬ së ®· ®iÒu tra. Nh­ vËy kh«ng cã mét c¬ së nµo ®Ó x¸c ®Þnh mét c¸ch chÝnh x¸c doanh thu tÝnh thuÕ lµ phï hîp víi thùc tÕ kinh doanh mµ hoµn toµn tuú thuéc vµo ý muèn chñ quan cña c¸n bé thuÕ. ChÝnh v× møc doanh thu kho¸n kh«ng ®­îc x¸c ®Þnh chÝnh x¸c nªn ®· lµm thÊt tho¸t tiÒn thuÕ. §Ó kh¾c phôc viÖc nµy t¹i c¸c ph­êng ®· cã c¸c héi ®ång t­ vÊn thuÕ gi¸m s¸t, ®ång thêi Chi côc còng th­êng xuyªn cho ®éi kiÓm tra rµ so¸t doanh thu tÝnh thuÕ nh­ng còng kh«ng lµm ®­îc mét c¸ch chÝnh x¸c víi tÊt c¶ c¸c hé. Tãm l¹i, cã thÓ nhËn thÊy rÊt râ thÊt thu doanh sè lµ do c¸c nguyªn nh©n: Kh¸ch quan: + Sè hé kinh doanh lín, qui m« vèn nhá, n»m r¶i r¸c dÉn ®Õn viÖc khã qu¶n lý trong khi ®éi ngò c¸n bé thuÕ máng, mét c¸n bé qu¶n lý qu¸ nhiÒu ®èi t­îng ( cã c¸n bé qu¶n lý ë khu vùc chî Long Biªn qu¶n lý ®Õn 106 hé) v× vËy ch­a thÓ s©u s¸t, n¾m ®­îc ho¹t ®éng kinh doanh thùc tÕ t¹i ®Þa bµn. + Doanh thu kho¸n mang tÝnh chñ quan nªn ch­a ph¶n ¸nh ®óng thùc tÕ kinh doanh cña ®èi t­îng nép thuÕ, th­êng thÊp h¬n nhiÒu so víi doanh thu thùc tÕ. + ý thøc chÊp hµnh luËt thuÕ cña c¸c ®èi t­îng ch­a cao, th­êng cã ph¶n øng chèng ®èi khi c¬ quan thuÕ ®iÒu chØnh doanh thu kho¸n. Chñ quan: + Tuyªn truyÒn, gi¶i thÝch néi dung luËt thuÕ cho c¸c ®èi t­îng thùc hiÖn ch­a tèt. + C«ng t¸c gi¸m s¸t ®Þa bµn thùc hiÖn ch­a ®ång ®Òu, th­êng xuyªn. + Cßn cã sù tho¶ hiÖp gi÷a c¸n bé thuÕ vµ ®èi t­îng nép thuÕ nh»m th­¬ng l­îng ®Ó 2 bªn cïng cã lîi vµ chØ cã nhµ n­íc lµ chÞu thiÖt thßi. + C«ng t¸c ®iÒu chØnh doanh thu tiÕn hµnh ch­a kÞp thêi, ch­a b¸m s¸t sù biÕn ®éng cña thÞ tr­êng..vv.. Víi ph­¬ng ph¸p qu¶n lý doanh thu tÝnh thuÕ cña c¸c hé kª khai, viÖc tÝnh thuÕ cã c¬ së chÝnh x¸c h¬n nªn viÖc x¸c ®Þnh doanh sè t­¬ng ®èi s¸t víi thùc tÕ ph¸t sinh. Doanh thu tÝnh thuÕ ®· ®­îc n©ng lªn râ rÖt. Tuy nhiªn viÖc ¸p dông thu thuÕ theo kª khai lµ ph­¬ng ph¸p míi nªn kh«ng tr¸nh khái nh÷ng tån t¹i mµ mét sím mét chiÒu ch­a thÓ kh¾c phôc ®­îc ngay. Víi ph­¬ng ph¸p nµy sè l­îng c¸c hé ®¨ng ký nép thuÕ trªn ®Þa bµn quËn t­¬ng ®èi Ýt, chØ chiÕm kho¶ng 30% tæng sè hé qu¶n lý trªn sæ bé. BiÓu sè 6: Qu¶n lý doanh thu mét sè hé ®iÓn h×nh. §¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång. STT Tªn hé DT kª khai DT TÝnh thuÕ DT ®iÒu tra Tû lÖ % 1 Ngµnh s¶n xuÊt Lª Mai Anh 6300 7800 1200 65 2 Ngµnh th­¬ng nghiÖp TrÇn Minh T©m 32000 3800 65517 58 3 Ngµnh ¨n uèng §Æng Anh Th­ 10200 15193 24500 62 Qua biÓu sè liÖu trªn ta thÊy doanh thu thùc tÕ qua ®iÒu tra cao h¬n so víi doanh thu tÝnh thuÕ( doanh thu tÝnh thuÕ chØ ®¹t 58% ®Õn 65% doanh thu thùc tÕ) vµ doanh thu thùc tÕ v­ît xa doanh thu kª khai.ViÖc thÊt thu trong qu¶n lý doanh thu tÝnh thuÕ ®èi víi hé kª khai cßn lµ vÊn ®Ò nan gi¶i v× b¶n th©n nÒn kinh tÕ n­íc ta nãi chung vµ khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ nãi riªng ®ang ë giai ®o¹n chuyÓn ®æi, phøc t¹p. Nguyªn nh©n cña t×nh tr¹ng trªn cã thÓ do: ViÖc thùc hiÖn chÕ ®é sæ s¸ch , ho¸ ®¬n chøng tõ míi chØ lµ h×nh thøc ch­a theo ®óng quy ®Þnh ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª ( ch­a ghi chÐp ®Çy ®ñ kÞp thêi chÝnh x¸c nh÷ng doanh thu ,chi phÝ hµng ngµy). V× míi ¸p dông nªn hÇu hÕt c¸c c¬ së kinh doanh nµy ch­a cã kÕ to¸n ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n nªn tr×nh ®é kÕ to¸n non yÕu cßn h¹ch to¸n sai C«ng t¸c thanh tra kiÓm tra cña Chi côc ch­a th­êng xuyªn vµ kÞp thêi ®Ó ph¸t hiÖn uèn n¾n nh÷ng sai sãt. Khi ®èi t­îng nép thuÕ vi ph¹m chÕ ®é ho¸ ®¬n chøng tõ th× Chi côc ch­a xö lý nghiªm theo quy ®Þnh. C¸n bé thuÕ ®­îc giao qu¶n lý ®èi t­îng, hiÓu biÕt vÒ kÕ to¸n ch­a s©u, viÖc tuyªn truyÒn gi¶i thÝch kÐm thuyÕt phôc còng lµ mét nguyªn nh©n cho nh÷ng tån t¹i trªn 3. Qu¶n lý kh©u thu nép tiÒn thuÕ: ViÖc qu¶n lý kh©u thu nép tiÒn thuÕ còng ®­îc chia ra lµm 2 chÕ ®é thu cho thÝch hîp: §èi víi hé thu theo h×nh thøc kª khai th× theo luËt ®Þnh cø ngµy 5 hµng th¸ng c¬ së ph¶i nép tê khai tÝnh thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng cho c¸n bé qu¶n lý. Sau ®ã c¸n bé qu¶n lý kiÓm tra xem xÐt nÕu ®óng ký x¸c nhËn vµo tê khai vµ chuyÓn cho bé phËn nghiÖp vô cña Chi côc ®Ó tÝnh to¸n sè thuÕ ph¶i nép cña c¬ së. Sau khi tÝnh to¸n sè thuÕ ph¶i nép bé phËn nghiÖp vô tr×nh l·nh ®¹o chi côc duyÖt råi ra th«ng b¸o cho c¬ së vµ yªu cÇu c¬ së ph¶i nép sè tiÒn thuÕ ®ã vµo kho b¹c theo mét h¹n ®Þnh nhÊt ®Þnh. §èi víi hé thu theo h×nh thøc kho¸n doanh thu: Còng ngµy 5 hµng th¸ng bé phËn kiÓm tra sau khi nhËn ®¬n xin nghØ kinh doanh cña c¸c hé xin nghØ kinh doanh ë c¸c ®Þa bµn( c¸c ®¬n nµy ®Òu ph¶i cã x¸c nhËn cña UBND ph­êng hoÆc Ban qu¶n lý c¸c chî) th× vµo sæ vµ chuyÓn cho bé phËn nghiÖp vô ®Ó chÊm bé nh÷ng hé nghØ kinh doanh, bé phËn nghiÖp vô còng nhËn ®­îc danh s¸ch ®iÒu chØnh doanh thu cña c¸c hé kinh doanh sau khi ®· cã cã sù phª duyÖt cña l·nh ®¹o chi côc ®Ó chÊm vµo bé. Sau khi bé phËn nghiÖp vô ®· chÊm bé ph¶i tr×nh l·nh ®¹o chi côc duyÖt bé vµ ra th«ng b¸o nép thuÕ cho c¸c hé kinh doanh. C¸n bé qu¶n lý ®Þa bµn nhËn th«ng b¸o nép thuÕ ë bé phËn nghiÖp vô vµ ph¸t cho c¸c hé kinh doanh yªu cÇu nép thuÕ theo th«ng b¸o vµ h¹n nép , ®Þa ®iÓm nép ®· ®­îc quy ®Þnh. NÕu c¸c hé tr©y × kh«ng nép thuÕ th× sÏ ra th«ng b¸o lÇn 2, lÇn 3 hoÆc nÕu cÇn thiÕt cã thÓ lËp hå s¬ ®Ó thùc hiÖn c­ìng chÕ theo luËt ®Þnh. BiÓu hiÖn ®Çu tiªn cña kh©u nép tiÒn thuÕ tr­íc hÕt lµ ë sè thuÕ thu ®­îc trong kú vµ sè nî ®äng trong kú. BiÓu sè 7: T×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh. §¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång Dùa vµo sè liÖu cña biÓu t×nh h×nh thùc hiÖn kÕ ho¹ch trªn ta nhËn thÊy c«ng t¸c thu thuÕ GTGT cña n¨m 1999 cã phÇn gi¶m sót so víi c«ng t¸c thu thuÕ Doanh thu n¨m 1998 tr­íc ®©y. N¨m 1998 Chi côc thuÕ Ba §×nh hoµn thµnh v­ît møc kÕ ho¹ch thu thuÕ doanh thu ®èi víi hé kinh tÕ c¸ thÓ ( ®¹t 109,67%) . N¨m 1999 víi 3 th¸ng ®Çu triÓn khai thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®¬n vÞ l¹i kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ( chØ ®¹t 87,39%) mÆc dï sè thuÕ thu ®­îc quý I n¨m 1999 lµ 3.495.581.000 ®ång, v­ît h¬n rÊt nhiÒu so víi sè thuÕ Doanh thu thu ®­îc cña 3 th¸ng ®Çu n¨m 1998. Nh­ng xÐt vÒ mÆt kÕ ho¹ch th× ®¬n vÞ vÉn kh«ng hoµn thµnh víi kÕ ho¹ch ®­îc giao. §ã lµ do kÕ ho¹ch ®Æt ra qu¸ cao so víi nguån thu thùc tÕ mµ Chi côc Ba §×nh cã kh¶ n¨ng, vÊn ®Ò nµy ®· ®­îc kiÓm ®iÓm rót kinh nghiÖm. MÆt kh¸c do míi ®­a thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng vµo thùc hiÖn nªn Chi côc thuÕ cßn gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n c¶ vÒ phÝa chñ quan vµ phi¸ kh¸ch quan. Còng nh×n vµo biÓu ta thÊy sè thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ngµy cµng cao so víi thuÕ doanh thu. N¨m 1998 : sè thu thuÕ doanh thu chiÕm 65,61% . N¨m 1999 : sè thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chiÕm 78,05% trong tæng sè thùc thu thuÕ ë khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ. §©y lµ mét biÓu hiÖn tèt do sè nî gi¶m dÇn. N¨m 1998 ®ßi nî ®­îc 2.263.183.000 ®ång, chiÕm 34,39% N¨m 1999 ®ßi nî ®­îc 767.281.000 ®ång, chiÕm 21,95% KÕt qu¶ nµy lµ do c«ng t¸c qu¶n lý tèt nªn sè thuÕ thu ®­îc nhiÒu h¬n, nh­ng ®Ó cã lêi kh¼ng ®Þnh chÝnh x¸c ph¶i xem xÐt t×nh h×nh nî ®äng qua c¸c n¨m. Tr­íc hÕt ta h·y ®Ó cËp ®Õn t×nh h×nh qu¶n lý thu nép thuÕ ®èi víi hé kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh. BiÓu sè 8: T×nh h×nh thu nép thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng cña c¸c hé kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh. §¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång Víi sè liÖu trªn ta thÊy sè thuÕ nép vµo kho b¹c so víi sè thuÕ ghi thu ®¹t ch­a cao. Cô thÓ: N¨m 1998 so víi sè thuÕ ph¶i thu ®¹t 92,6%. N¨m 1999 so víi sè thuÕ ph¶i thu ®¹t 96,4%. Nh­ vËy qua c¸c n¨m sè thuÕ thu ®­îc ngµy cµng nhiÒu, tèc ®é thu n¨m 1999 lín h¬n so víi n¨m 1998. §iÒu nµy chøng tá c¸c c¸n bé thuÕ ®· lµm tèt c«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ, ho¹t ®éng ngµy cµng cã hiÖu qu¶. MÆt kh¸c c¸c c¸n bé thu thuÕ ®· b¸m s¸t ®Þa bµn nhiÒu h¬n, qua ®ã ®· thu ®­îc nhiÒu hé kinh doanh s¶n xuÊt trªn ®Þa bµn n»m ngoµi sæ bé vµ cã biÖn ph¸p thu tèt h¬n. Qua c¸c n¨m, sè thuÕ thu ®­îc ngµy cµng t¨ng. Nh×n vµo sè liÖu so s¸nh gi÷a ghi thu vµ thùc thu c¶ vÒ sè tuyÖt ®èi vµ sè t­¬ng ®èi ta thÊy sè nî ®äng hoÆc kh«ng thu ®­îc hoÆc Ýt ra lµ t¹m thêi ch­a thu ®­îc gi¶m ®i râ rÖt. Sè liÖu ®ã ngµy cµng minh chøng cho viÖc thu thuÕ cã hiÖu qu¶ bëi kho¶ng c¸ch nµy ®¸ng ra ph¶i t¨ng lªn do sè hé kinh doanh t¨ng lªn. Cô thÓ viÖc ®­a kho b¹c xuèng tËn ®Þa bµn ®Ó thu tiÒn thuÕ kÕt hîp víi viÖc t¸ch bé phËn tÝnh thuÕ vµ ph¸t hµnh th«ng b¸o, bé phËn ®«n ®èc thu nép tiÒn thuÕ vµ bé phËn thanh tra xö lý ®· phèi hîp ¨n ý, hç trî, kiÓm tra lÉn nhau ®Ó ®Èy nhanh c«ng t¸c thu nép tiÒn thuÕ vµ h¹n chÕ nh÷ng tiªu cùc cã thÓ ph¸t sinh. Hµng th¸ng vµo nh÷ng ngµy quy ®Þnh kho b¹c ®Õn c¸c ®iÓm thu, Chi côc thuÕ còng cö c¸n bé ë bé phËn nghiÖp vô viÕt ngay giÊy nép tiÒn cho c¸c hé kinh doanh trùc tiÕp ®Õn nép thuÕ t¹i ®IÓm thu, ®©y còng lµ mét biÖn ph¸p ®Èy nhanh c«ng t¸c thu nép thuÕ, h¹n chÕ tiªu cùc. §ång thêi Chi côc thuÕ còng phèi hîp víi UBND c¸c ph­êng, Ban qu¶n lý c¸c chî vµ c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é thu nép tiÒn thuÕ. Qu¶n lý thu nép tiÒn thuÕ tèt sÏ gi¶m ®­îc sè nî ®äng, chÝnh v× thÕ nî ®äng thuÕ nhiÒu hay Ýt lµ biÓu hiÖn cña c«ng t¸c qu¶n lý thu nép tèt hay xÊu. BiÓu sè 9: Theo dâi t×nh h×nh nî ®äng thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh. §¬n vÞ tÝnh: 1.000 ®ång Nh×n vµo biÓu trªn, cã thÓ thÊy r»ng t×nh h×nh nî ®äng qua c¸c n¨m vÉn tån t¹i vµ lu«n lµ mét vÊn ®Ò nan gi¶i trong c«ng t¸c thu nép thuÕ nãi chung vµ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng nãi riªng. Qua 2 n¨m 1998 vµ 1999, ta cã tû lÖ nî ®äng thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ( thuÕ Doanh thu) sau: Ngµnh N¨m 1998 Quý I n¨m 1999 S¶n xuÊt 13,9% 4,4% DÞch vô 2,1% 1,11% Th­¬ng nghiÖp 9,76% 6,4% ¡n uèng 8,25% 10,9% Trung b×nh 7,4% 3,6% Cã thÓ thÊy râ sè nî ®äng: N¨m 1998 chiÕm 7,4% t­¬ng øng víi sè tiÒn lµ 523.412.000 ®ång. Quý I n¨m 1999 chiÕm 3,6% t­¬ng øng víi sè tiÒn 131.002 ®ång. Nh­ vËy qua c¸c n¨m c¸c hé c¸ thÓ ®· chiÕm dông sè vèn cña Nhµ n­íc lµ ®¸ng kÓ, tËp trung hÇu hÕt vµo nghµnh th­¬ng nghiÖp vµ ¨n uèng. Cho nªn kÕt hîp víi kh©u qu¶n lý vÒ sè hé vµ doanh thu th× c¸n bé thuÕ ph¶i tËp trung quan t©m chó ý h¬n vµo hai ngµnh nµy bëi thÊt tho¸t tiÒn thuÕ vµ d©y d­a tiÒn thuÕ tËp trung nhiÒu vµo hai ngµnh nµy. Qua ®ã ta còng thÊy biÖn ph¸p qu¶n lý vµ thu nî ®äng qua c¸c n¨m cña c¸n bé thuÕ ch­a thËt tèt nªn sè nî tõ n¨m nµy sang n¨m kh¸c cø chång chÊt h¬n. Tãm l¹i qua viÖc ph©n tÝch t×nh h×nh qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng, t×nh h×nh nî ®äng qua c¸c n¨m ë khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn Qu©n Ba §×nh cã thÓ rót ra ®­îc mét vµi nhËn xÐt vÒ c«ng t¸c nµy: C¸c c¸n bé thuÕ ®· cã sù cè g¾ng nç lùc trong qu¶n lý, Chi côc thuÕ Ba §×nh ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé thuÕ lµm viÖc nh­ng kh«ng lµm gi¶m hiÖu qu¶ lµm viÖc cña c¸n bé thuÕ. C¸n bé thuÕ ®· cè g¾ng chuyªn s©u vµo viÖc ®«n ®èc thu nép tiÒn thuÕ. ViÖc nép tiÒn thuÕ qua kho b¹c ®· lµm gi¶m bít khã kh¨n cho c¸n bé thuÕ, thñ tôc ®¬n gi¶n h¬n nhiÒu. Tuy nhiªn, cÇn ph¶i båi d­ìng thªm tr×nh ®é cho c¸c c¸n bé thu ®Ó t¨ng hiÖu qu¶ c«ng viÖc. C«ng t¸c qu¶n lý thu cã nhiÒu thay ®æi víi chiÒu h­íng tèt, c¸n bé thuÕ n¨ng ®éng nhiÖt t×nh tÝch cùc b¸m s¸t ®Þa bµn vµ kiÓm tra c¸c hé kinh doanh, ph¸t hiÖn nhiÒu vô trèn thuÕ vµ cã biÖn ph¸p tÝch cùc ®Ó nhanh chãng thu håi l¹i cho NSNN. C¸c c¸n bé thuÕ b×nh qu©n mçi ng­êi ph¶i qu¶n lý tõ 60 ®Õn 70 hé thËm chÝ cã nh÷ng ng­êi qu¶n lý h¬n 100 hé (trong ®ã cã c¶ nh÷ng hé lín) ®Òu cè g¾ng hoµn thµnh nhiÖm cô ®­îc giao, kÞp thêi phèi hîp víi c¸c ban ngµnh cã liªn quan nh­ UBND ph­êng, Ban qu¶n lý chî, c«ng an, qu¶n lý thÞ tr­êng..vv ®Ó n©ng cao chÊt l­îng vµ hiÖu qu¶ c«ng t¸c thu. C¸c c¸n bé thuÕ tù båi d­ìng n©ng cao tr×nh ®é nghiÖp vô thùc hiÖn viÖc tuyªn truyÒn gi¶i thÝch phèi hîp víi c¸c bé phËn tÝnh vµ ra th«ng b¸o thuÕ, bé phËn thanh tra ®Ó n©ng cao chÊt l­îng thu thuÕ vµ chèng tiªu cùc. Th­êng xuyªn häp bµn rót kinh nghiÖm ®Ó c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ®¹t kÕt qu¶ cao nhÊt. Nh­ng bªn c¹nh nh­ng thµnh tÝch ®ã, c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ ë Chi côc thuÕ Ba §×nh cßn nh÷ng yÕu kÐm sau: VÒ c«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ: Qu¶n lý ch­a chÆt, sè hé ch­a qu¶n lý ®­îc cßn nhiÒu. N¨m 1998 cßn 229 hé ch­a qu¶n lý ®­îc, n¨m 1999 cßn 421 hé ch­a qu¶n lý ®­îc. Ngoµi ra viÖc qu¶n lý c¸c hé kinh doanh ngoµi sæ bé ®· ®­a vµo sæ ch­a ®¹t kÕt qu¶ cao, tû lÖ thu ®­îc nh÷ng hé nµy cßn thÊp. Nguyªn nh©n thÊt thu lµ do c«ng t¸c ®iÒu tra hé kinh doanh kh«ng ®­îc phèi hîp chÆt chÏ víi c¬ quan thuÕ vµ c¸c ngµnh cã liªn quan, viÖc ph©n lo¹i hé ch­a ®­îc tèt nªn viÖc x¸c ®Þnh biÖn ph¸p thu kh«ng ®¹t kÕt qu¶ cao. ViÖc x¸c ®Þnh hé kinh doanh cßn mang tÝnh chÊt kÕ ho¹ch thu kiÓu trªn rãt xuèng, d­íi cè g¾ng thùc hiÖn ®Ó lÊy thµnh tÝch mµ kh«ng cã sù quan t©m ®óng møc. VÒ c«ng t¸c qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ: Ta thÊy dï n¨m 1999 triÓn khai luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng Chi côc ®· cã sù ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ nh­ng vÉn ch­a s¸t thùc tÕ. ViÖc qu¶n lý nh÷ng hé lín nãi chung cßn láng lÎo, ®¬n thuÇn, møc thu cßn thÊp chñ yÕu dùa vµo kª khai sæ s¸ch kÕ to¸n ®Ó tÝnh thuÕ, cßn thiÕu kiÓm tra th­êng xuyªn nªn cßn ®Ó mÊt thuÕ. Nguyªn nh©n lµ do c¸c c¸n bé thuÕ tuy cã b¸m s¸t ®Þa bµn nh­ng míi chØ chó träng vµo l­îng hé kinh doanh mµ ch­a thùc sù quan t©m tíi quy m« kinh doanh. Kh«ng kiÓm tra th­êng xuyªn viÖc ghi chÐp sæ s¸ch nªn dÉn ®Õn ghi kh«ng ®óng vµ cßn lµm thÊt tho¸t ho¸ ®¬n. Kh«ng b¸m s¸t ®Þa bµn vµ kÞp thêi ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ theo sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶, thêi vô vµ qui m« kinh doanh nªn còng lµm thÊt thu thuÕ. MÆt kh¸c c¸n bé thuÕ nhiÒu khi cßn thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm trong c«ng viÖc ®­îc giao còng lµm thÊt thu tiÒn thuÕ. Trong kh©u qu¶n lý thu nép: Trong kh©u qu¶n lý thu nép vÉn cßn nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh, cßn ®Ó t×nh tr¹ng nî ®äng x¶y ra nhiÒu vµ kÐo dµi qua c¸c n¨m. Sè nî ®äng chiÕm tõ 3-8% tæng sè thuÕ ghi thu hµng n¨m. Nguyªn nh©n dÉn ®Õn t×nh tr¹ng trªn lµ do c¸n bé thuÕ cßn yÕu vÒ nghiÖp vô, kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng tuyªn truyÒn, vËn ®éng, gi¶i thÝch, cßn lóng tóng khi ®Ò ra møc thu vµ ghi thu. Cßn g©y nhiÒu th¾c m¾c trong d©n, c«ng t¸c tuyªn truyÒn ch­a ®­îc coi träng ®óng møc. Ngoµi ra viÖc thu nép vÉn cßn cã c¸c tån t¹i lµ do ph¸p luËt thuÕ cña chóng ta ch­a nghiªm, nhiÒu tr­êng hîp vi ph¹m c¸c chÝnh s¸ch thuÕ kh«ng ®­îc xö lý thÝch ®¸ng, tr­êng hîp hµnh hung ng­êi thi hµnh c«ng vô vÉn x¶y ra dÉn ®Õn t×nh tr¹ng coi th­êng ph¸p luËt, mÆt kh¸c ch­a cã sù quan t©m ®óng møc cña c¸c ngµnh c¸c cÊp, ch­a cã sù phèi hîp nhÞp nhµng gi÷a c¸n bé thuÕ vµ UBND c¸c ph­êng, Ban qu¶n lý c¸c chî vµ c¬ quan liªn ngµnh kh¸c. C«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ phÇn lín cßn mang tÝnh bÞ ®éng h¬n lµ chñ ®éng. ViÖc sö dông h×nh thøc thu cßn cã lóc tuú tiÖn dÉn ®Õn thÊt thu thuÕ. ChÝnh v× c¸c lý do nªu trªn mµ viÖc ®ßi hái ph¶i t¨ng c­êng qu¶n lý thu thuÕ ®èi víi khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh, viÖc v¹ch ra ph­¬ng h­íng ®Ó t¨ng c­êng qu¶n lý thu thuÕ lµ rÊt cÇn thiÕt víi ®Þa bµn QuËn Ba §×nh gåm rÊt nhiÒu ph­êng vµ c¸c chî. PhÇn III Mét sè ph­¬ng h­íng t¨ng c­êng c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh. ThuÕ lµ nguån thu chñ yÕu cña Nhµ n­íc trong c¬ chÕ kinh tÕ thÞ tr­êng nh»m ®¸p øng yªu cÇu vèn cÇn thiÕt thùc hiÖn c¸c nhiÖm vô kinh tÕ x· héi cña nhµ n­íc. Hµng n¨m nhµ n­íc ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng vµ tæ chøc thùc hiÖn kÕ hoÆch thuÕ. KÕ hoÆch thuÕ xÐt vÒ mÆt lý luËn lµ dù kiÕn qu¸ tr×nh ph©n phèi vµ tæ chøc ®éng viªn mét bé phËn GDP cña x· héi cho nhµ n­íc th«ng qua thuÕ. XÐt vÒ mÆt thùc tiÔn, kÕ hoÆch thuÕ lµ qu¸ tr×nh dù ®o¸n, tÝnh to¸n vµ tæ chøc ®éng viªn nguån thu b»ng thuÕ trªn ph¹m vi c¶ n­íc Qu¸ tr×nh x©y dùng vµ qu¶n lý kÕ hoÆch thuÕ hÕt søc cÇn thiÕt ë n­íc ta. Tr­íc hÕt ®Ó thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi nhµ n­íc ®· hoÆch ®Þnh ®ßi hái ph¶i cã l­îng vèn cÇn thiÕt ®­îc huy ®éng tõ trong néi bé nÒn kinh tÕ. Do ®ã, cÇn thiÕt ph¶i x¸c ®Þnh ®­îc kh¶ n¨ng t­¬ng ®èi ch¾c ch¾n vÒ l­îng vèn cã thÓ huy ®éng ®­îc b»ng thuÕ ®Ó nhµ n­íc chñ ®éng bè trÝ sö dông vèn. §ång thêi phèi hîp víi viÖc huy ®éng nguån thu kh¸c ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò c©n ®èi ng©n s¸ch mét vÊn ®Ò hÕt søc quan träng ®èi víi mçi quèc gia.Tõ yªu cÇn tÊt yÕu cÊp thiÕt ®ã ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn kÕ hoÆch thuÕ. MÆt kh¸c trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nhµ n­íc ph¸t huy vai trß qu¶n lý kinh tÕ vÜ m« th«ng qua c¸c c«ng cô hµnh chÝnh, kinh tÕ, ph¸p luËt. KÕ hoÆch thuÕ lµ mét trong nh÷ng c«ng cô qu¶n lý cña nhµ n­íc võa ®éng viªn tõ ho¹t ®éng kinh tÕ x· héi võa ph¶n ¸nh kh¶ n¨ng kinh tÕ vµ sù vËn ®éng cña kinh tÕ ®Ó cã c¸c biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kinh tÕ hîp lý. Tõ sù cÇn thiÕt kh¸ch quan cña kÕ hoÆch thuÕ ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ ph¶i ngµy cµng ®­îc n©ng cao, æn ®Þnh, ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng vµ t¸c dông cña mét bé phËn tµi chÝnh quan träng cña n­íc nhµ. Qua thêi gian nghiªn cøu ph©n tÝch t×nh h×nh thùc hiÖn thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn quËn Ba §×nh trong 3 th¸ng ®Çu n¨m 1999, chóng ta ®· thÊy ®­îc phÇn nµo t×nh h×nh chung còng nh­ ­u-nh­îc ®iÓm trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn luËt thuÕ míi nµy. Víi t×nh h×nh ®ã ta cã thÓ t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n tån t¹i thuéc c«ng t¸c qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ, qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ vµ c«ng t¸c thu nép, qu¶n lý c¸n bé. Sau thêi gian nghiªn cøu t×nh h×nh thùc tÕ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh, t«i xin nªu ra mét sè ph­¬ng h­íng vµ biÖn ph¸p nh»m t¨ng c­êng qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ®èi víi thµnh phÇn kinh tÕ c¸ thÓ trªn ®Þa bµn QuËn Ba §×nh. I . Qu¶n lý ®èi t­îng nép thuÕ: §Ó qu¶n lý ®­îc ®èi t­îng nép thuÕ, ®ßi hái c¸n bé thuÕ ph¶i tÝch cùc b¸m s¸t ®Þa bµn ®Ó qu¶n lý ®­îc hé kinh doanh ®· ®­a vµo sæ bé, th­êng xuyªn ph¸t hiÖn hé míi ra kinh doanh ®Ó ®­a vµo qu¶n lý. Phèi hîp víi c¸c c¬ quan ®iÒu tra thèng kª, c¬ quan cÊp ®¨ng ký kinh doanh ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho hé kinh doanh thùc hiÖn nghÜa vô nép thuÕ cña m×nh ®èi víi Nhµ n­íc. Ph¶i quy râ tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi tõng c¸n bé qu¶n lý, th­êng xuyªn phèi hîp víi ph­êng ®Ó kiÓm tra sè hé nghØ kinh doanh, ph¸t hiÖn hé nghØ gi¶.. Cã biÖn ph¸p thËt cøng r¾n víi hé cè t×nh vi ph¹m nh­ xö ph¹t hµnh chÝnh, thËm chÝ truy tè tr­íc ph¸p luËt. Víi nh÷ng hé th­êng xuyªn chÊp hµnh tèt nghÜa vô nép thuÕ th× c¸c ®éi thuÕ ph­êng ph¶i tæng kÕt hµng th¸ng ®Ó cuèi n¨m tr×nh lªn Chi côc cã h×nh thøc khen th­ëng ®éng viªn kÞp thêi. A. Qu¶n lý nh÷ng hé ®· qu¶n lý ®­îc: 1. C¸c hé kinh doanh ®­îc theo dâi trªn sæ bé ph¶i ®­îc x¾p xÕp theo m· sè tõng ®Þa bµn, ngµnh nghÒ, ph­¬ng ph¸p nép thuÕ ( kª khai hay Ên ®Þnh). C¸c c¸n bé thuÕ ph¶i th­êng xuyªn theo dâi t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh cña c¸c hé mµ m×nh qu¶n lý, khi hé cã ®¬n xin nghØ th× c¸n bé thuÕ cã thÓ cïng víi c¬ quan liªn ngµnh theo dâi, kiÓm tra vµ còng cã thÓ ®Ó tù c¸c hé theo dâi lÉn nhau. §iÒu nµy lµ rÊt cã thÓ thùc hiÖn ®­îc v× trong c¬ chÕ thÞ tr­êng mét hé míi ra kinh doanh hay nghØ kinh doanh rÊt cã t¸c ®éng tíi c¸c hé kh¸c khi hä cïng kinh doanh mét ngµnh nghÒ. 2. C¸c hé cã ®¬n xin nghØ kinh doanh nµy chØ ®­îc chÊm nghØ khi cã lý do chÝnh ®¸ng vµ trong ®¬n ph¶i cã môc “ NÕu vi ph¹m th× sÏ bÞ xö lý ra sao? ”. §¬n nµy ph¶i ®­îc UBND ph­êng ký ®ãng dÊu vµ ph¶i ®­îc chuyÓn vÒ Chi côc thuÕ ®óng thêi h¹n quy ®Þnh ®Ó kiÓm tra mét c¸ch kÞp thêi. §ång thêi c¸n bé qu¶n lý thu thuÕ t¹i ®Þa bµn nµo ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ph¸t hiÖn xö lý kÞp thêi nh÷ng hé xin nghØ mµ vÉn kinh doanh. 4. Mçi khi ban hµnh chÝnh s¸ch quy ®Þnh míi ph¶i tuyªn truyÒn gi¶i thÝch râ rµng, cô thÓ ®Ó tr¸nh g©y hiÓu lÇm dÉn ®Õn xuÊt hiÖn hµnh vi chèng ®èi. Khi cã biÓu hiÖn nµy nªn mêi hä vÒ ®éi hoÆc chi côc ®Ó gi¶i thÝch. 5. Khi cã xu thÕ chèng ®èi hµng lo¹t ( víi c¸c hé kinh doanh trong c¸c chî), cÇn ph¶i xö lý nghiªm minh tr¸nh t×nh tr¹ng trµn lan. MÆt kh¸c, ph¶i xem l¹i trong viÖc thùc hiÖn cã g× sai sãt cÇn ph¶i söa ch÷a kÞp thêi vµ s½n sµng nhËn lçi. 6. Thùc tÕ cho thÊy nhiÒu hé kinh doanh Ýt hiÓu biÕt vÕ thuÕ, nhÊt lµ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng l¹i lµ mét luËt thuÕ míi, cã tÝnh phøc t¹p h¬n vÒ ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ. NhiÒu hé cho r»ng kh«ng cÇn biÕt thuÕ lµ g× ?. C¸n bé thuÕ b¸o nép bao nhiªu nÕu c¶m thÊy ®­îc th× nép cßn kh«ng th× chèng ®èi, tr©y × kh«ng nép, hoÆc t×m c¸ch mãc ngoÆc víi c¸n bé thuÕ ®Ó ®­îc gi¶m thuÕ vµ chØ nép víi møc thuÕ rÊt thÊp, g©y tæn thÊt cho NSNN. Cßn nhiÒu ng­êi kh¸c l¹i cho r»ng t¨ng møc thuÕ hiÖn nay lµ kh«ng hîp lý v× bu«n b¸n ngµy cµng khã kh¨n, tiÒn kiÕm ®­îc ngµy cµng vÊt v¶ mµ thuÕ th× mçi ngµy mét t¨ng, kÌm theo viÖc ban hµnh nh÷ng s¾c thuÕ míi g©y x¸o ®éng phÇn nµo cho ho¹t ®éng kinh doanh cña hä. Nh­ vËy míi biÕt ®­îc tÇm hiÓu biÕt vÒ thuÕ cña ng­êi d©n cßn qu¸ Ýt, cÇn ph¶i gi¶i thÝch h­íng dÉn chÝnh s¸ch chÕ ®é ®Õn tõng ng­êi d©n qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng cña Trung ­¬ng vµ ®Þa ph­¬ng. MÆt kh¸c còng ph¶i chý ý ®Õn mäi ®Ò ®¹t cña d©n, xem l¹i møc thuÕ cho phï hîp víi thùc tr¹ng cña c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh. Gi÷a tõng khu vôc trong ®Þa bµn ph¶i x©y dùng møc thuÕ hîp lý gi÷a c¸c ngµnh nghÒ, mÆt hµng kinh doanh. Ph¶i cã sù phèi hîp ¨n ý gi÷a c¸c ban ngµnh ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn thu vÒ cho ng©n s¸ch trung ­¬ng vµ ng©n s¸ch ®Þa ph­¬ng nh­ng møc thu ph¶i tho¶ ®¸ng ®Ó c¸c hé kinh doanh cã thÓ chÊp nhËn ®­îc, cã thÓ tiÕp tôc kinh doanh ®­îc, kh«ng thÓ m¹nh ai nÊy lµm, c«ng an còng thu, uû ban còng thu, thuÕ còng thu.. Cuèi cïng chØ cã ng­êi kinh doanh chÞu. C¸c ban ngµnh ph¶i häp l¹i nh»m ®Ò ra mét møc ®ãng gãp hîp lý ®Ó ng­êi d©n chÞu ®­îc mµ vÉn ®¶m b¶o thu ng©n s¸ch. B. §èi víi hé ch­a qu¶n lý ®­îc: 1. C¬ quan thuÕ mµ cô thÓ lµ c¸c c¸n bé thuÕ ph¶i tÝch cùc b¸m s¸t ®Þa bµn phèi hîp víi c¬ quan liªn ngµnh ®Ó ®iÒu tra x¸c ®Þnh râ sè hé kinh doanh mµ kh«ng cã giÊy phÐp kinh doanh. Cô thÓ: - Víi hé bu«n b¸n ngay t¹i nhµ, cã cöa hµng cöa hiÖu, cã chç ngåi cè ®Þnh cÇn tiÕn hµnh cÊp ngay ®¨ng ký kinh doanh, m· sè thuÕ, tÝnh to¸n doanh thu vµ sè thuÕ ph¶i nép ®Ó ®­a vµo qu¶n lý trong sæ bé. - Víi hé kinh doanh ë vØa hÌ, v·ng lai kh«ng cã chç ngåi cè ®Þnh còng nh­ thêi gian cô thÓ th× biÖn ph¸p tr­íc m¾t ®Ó n¾m v÷ng ®­îc nh÷ng hé nµy lµ cÇn theo dâi th­êng xuyªn vµ cã thÓ tiÕn hµnh thu thuÕ sau ®ã dÇn dÇn nÕu ®ñ ®iÒu kiÖn th× ®­a vµo sæ bé qu¶n lý. 2. CÇn cã nh÷ng chÕ ®é xö lý nghiªm minh víi nh÷ng hé cè t×nh chèng ®èi hoÆc nóp bãng tËp thÓ ®Ó kinh doanh trèn thuÕ. Ngoµi nh÷ng biÖn ph¸p xö lý hµnh chÝnh th«ng th­êng, nÕu vi ph¹m nhiÒu lÇn cã thÓ bÞ truy tè tr­íc ph¸p luËt. 3. Trong tr­êng hîp c¸c hé qu¸ khã qu¶n lý do tÝnh chÊt vµ ®Æc ®iÓm ngµnh nh­ hé b¸n hµng ¨n s¸ng, hµng hoa, thÞt.. nªn ch¨ng cã thÓ ¸p dông chÕ ®é thu gãp theo ngµy kinh doanh. II. Qu¶n lý vÒ c¨n cø tÝnh thuÕ: Yªu cÇu ®Çu tiªn cña c¸c c¸n bé thuÕ lµ ph¶i th­êng xuyªn b¸m s¸t ®Þa bµn, n¾m v÷ng sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶, sù thay ®æi quy m« kinh doanh ®Ó cã tÝnh to¸n, x¸c ®Þnh c¨n cø tÝnh thuÕ s¸t víi thùc tÕ. B»ng suy nghÜ trªn ta cã thÓ ®­a ra mét sè ph­¬ng h­íng sau: 1. CÇn cã sù ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ vµ viÖc ®iÒu chØnh nµy ph¶i c¨n cø vµo sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ ®Ó th«ng b¸o kÞp thêi víi bé phËn ra th«ng b¸o vµ khi ®ã ph¶i gi¶i thÝch cô thÓ víi tõng hé kinh doanh vÒ lý do ®iÒu chØnh vµ møc ®iÒu chØnh. Khi ®iÒu chØnh doanh thu tÝnh thuÕ ph¶i lµm ®óng quy tr×nh nghiÖp vô cña ngµnh ®· ®Ò ra ®ã lµ ph¶i th«ng qua Héi ®ång t­ vÊn thuÕ ph­êng vµ cã sù phª duyÖt cña l·nh ®¹o Chi côc thuÕ vµ th«ng b¸o cho hé kinh doanh vÒ lý do ®iÒu chØnh vµ møc thuÕ ®iÒu chØnh. ViÖc ®iÒu chØnh doanh thu ¸p dông cho ngµnh hµng nµo, mÆt hµng nµo ph¶i ¸p dông ®ång lo¹t vµ c«ng khai, trong tr­êng h¬p kh«ng ¸p dông cho hé nµo cÇn ph¶i nªu râ lý do t¹i sao kh«ng ®iÒu chØnh. Víi nh÷ng hé cã quy m« kinh doanh nh­ nhau, ®iÒu kiÖn kinh doanh nh­ nhau th× møc ®iÒu chØnh còng ph¶i nh­ nhau.Trong kh©u ®Òu chØnh tr¸nh g©y th¾c m¾c vµ t­ t­ëng chèng ®èi hµng lo¹t. ViÖc ®iÒu chØnh gi÷a c¸c khu vùc ph¶i gièng nhau vµ ®iÒu chØnh ®ång ®Òu. 2. Víi ngµnh ¨n uèng th× kh©u qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ th­êng vÊp ph¶i khã kh¨n trong viÖc ®Þnh ra doanh thu hoÆc nÕu ph¶i thùc hiÖn sæ s¸ch kÕ to¸n còng kh«ng cã ®iÒu kiÖn. BiÖn ph¸p qu¶n lý c¨n cø tÝnh thuÕ cña ngµnh nµy ph¶i qu¶n lý chÆt chÏ, ®iÒu tra hµng th¸ng ®iÓn h×nh t¹i c¸c ®Þa bµn kh¸c nhau ®Ó tõ ®ã quyÕt ®Þnh vÒ viÖc t¨ng doanh thu tÝnh thuÕ phï hîp víi tõng hé vµ tõng vïng nhÊt ®Þnh. 3. Më c¸c líp kÕ to¸n t­ nh©n. Tõ ®ã ®èi víi nh÷ng hé thùc hiÖn sæ s¸ch cho nghiªm chØnh, c¸n bé thuÕ ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra ghi sæ vµ viÖc sö dông chøng tõ ho¸ ®¬n ®Ó cã g× sai sãt cã thÓ söa ch÷a ®­îc ngay. Trong tr­êng hîp hé cè t×nh vi ph¹m ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý ®Ých ®¸ng hoÆc cã thÓ ®­a ra truy tè tr­íc ph¸p luËt. 4. Trong lÜnh vùc qu¶n lý ho¸ ®¬n cÇn cã biÖn ph¸p xöl ý thËt nÆng ®èi víi ng­êi b¸n còng nh­ ng­êi mua ®Ó mÊt ho¸ ®¬n mét c¸ch kh«ng chÝnh ®¸ng. C¸n bé thuÕ ph¶i më sæ theo dâi t×nh h×nh sö dông ho¸ ®¬n cña c¸c hé sö dông ho¸ ®¬n trong ®Þa bµn m×nh phô tr¸ch. Hµng th¸ng cïng víi nhiÖm vô kiÓm tra doanh thu, c¸n bé thuÕ cã nhiÖm vô kiÓn tra t×nh h×nh sö dông ho¸ ®¬n theo quy ®Þnh nÕu ®Ó mÊt m¸t, thÊt l¹c th× sÏ bÞ xö ph¹t theo quy ®Þnh qu¶n lý sö dông ho¸ ®¬n cña Bé Tµi chÝnh ban hµnh. 5. CÇn ph¶i thùc hiÖn nghiªm chØnh quyÕt ®Þnh sè 1345/TCT/TCCB cña Tæng côc thuÕ ban hµnh ngµy 9/12/1998 vÒ viÖc x¸c ®Þnh doanh sè Ên ®Þnh ®èi víi hé c¸ thÓ nép thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ph­¬ng ph¸p kho¸n. Th­êng xuyªn kiÓm tra x¸c ®Þnh møc doanh thu kho¸n cho phï hîp víi thùc tÕ kinh doanh cña c¸c hé. 6. C¸n bé thuÕ ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra c¸c hé kinh doanh ®Ó ph¸t hiÖn nh÷ng mÆt hµng mµ hé kinh doanh thªm ®Ó tÝnh l¹i møc thuÕ cho phï hîp tr¸nh thÊt thu vÒ thuÕ. Trong tr­êng hîp c¸c hé hiÖn ®ang thu thuÕ theo doanh thu kho¸n mµ cã sö dông ho¸ ®¬n th× c¸n bé thuÕ ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra ®Ó ph¸t hiÖn vµ truy thu thªm ngay doanh thu chªnh lÖch gi÷a doanh thu trªn ho¸ ®¬n b¸n hµng vµ doanh thu kho¸n. 7. Ho¹t ®éng thanh kiÓm tra ph¶i th­êng xuyªn liªn tôc. CÇn ph¶i bæ xung c¸c c¸n bé thanh tra cã tr×nh ®é nghiÖp vô v÷ng vµng cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt xøng ®¸ng víi 1 trong 3 bé phËn cña quy tr×nh thu thuÕ t¸ch 3 bé phËn mµ Tæng côc thuÕ ®· ban hµnh. 8. §Ó ng¨n chÆn viÖc thùc hiÖn chÕ ®é kÕ to¸n, sö dông ho¸ ®¬n chøng tõ kh«ng theo quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh kÕ to¸n thèng kª th× c¸c c¸n bé thuÕ ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra víi nh÷ng néi dung sau: - KiÓm tra xem c¬ së dïng mÊy lo¹i ho¸ ®¬n: ViÖc sö dông ho¸ ®¬n b¸n hµng nÕu vi ph¹m nh­ dïng 2 quyÓn mét lóc, ho¸ ®¬n nh¶y cãc, néi dung ghi chÐp kh«ng râ rµng, kh«ng ®óng chØ tiªu quy ®Þnh ghi trªn ho¸ ®¬n th× ph¶i lËp biªn b¶n xö lý ngay. ViÖc ph¸t hµnh, l­u hµnh nh÷ng ho¸ ®¬n kh«ng ph¶i ho¸ ®¬n do Bé Tµi chÝnh ph¸t hµnh ph¶i ®­îc xö lý nh­ hµnh vi khai man trèn lËu thuÕ. - KiÓm tra viÖc kho¸ sæ kÕ to¸n( cuèi th¸ng, cuèi quý, cuèi n¨m ph¶i kho¸ sæ kÕ to¸n, lËp b¶ng kª khai tÝnh thuÕ theo quy ®Þnh). - §èi víi nh÷ng hé ®¨ng ký thu thuÕ theo ph­¬ng ph¸p kª khai mµ kh«ng thùc hiÖn nghiªm chØnh chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n ho¸ ®¬n chøng tõ theo quy ®Þnh th× Chi côc thuÕ nªn phèi hîp víi c¸c ngµnh chøc n¨ng( ®éi liªn ngµnh) xö lý b»ng c¸ch kh«ng thõa nhËn sè liÖu cña hé s¶n xuÊt kinh doanh vµ Ên ®Þnh møc thuÕ cao nhÊt cïng víi viÖc xö ph¹t vi ph¹m hµnh chÝnh theo nghÞ ®Þnh 22/CP cña ChÝnh Phñ( ®iÒu 2 kho¶n I quy ®Þnh xö ph¹t tõ 20.000 ® ®Õn 200.000 ® cã thÓ ph¹t ®Õn 1.000.000 ®). Båi d­ìng, n©ng cao tr×nh ®é ghi chÐp, më sæ s¸ch kÕ to¸n cña nh÷ng ®èi t­îng nép theo h×nh thøc kª khai. Tõng b­íc chuyÓn dÇn c¸c ®èi t­îng nµy sang ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ khÊu trõ. III. Mét sè biÖn ph¸p thu nép tiÒn thuÕ: VÊn ®Ò chñ yÕu ë kh©u nµy lµ cÇn ph¶i t×m ra ph­¬ng h­íng ®Ó thóc ®Èy nhanh viÖc nép thuÕ ë c¸c hé kinh doanh c¸ thÓ, h¹n chÕ tèi ®a sè nî ®äng còng nh­ gi¶i quyÕt sè thuÕ tån ®äng. C¸c c¸n bé thuÕ ph¶i ®«n ®èc thu nép thuÕ th­êng xuyªn døt ®iÓm sè thuÕ ph¶i thu hµng th¸ng kh«ng ®Ó c¸c hé d©y d­a tiÒn thuÕ . Kho¸n møc thu thuÕ cho tõng c¸n bé vµ g¾n tr¸ch nhiÖm vËt chÊt víi tõng c¸n bé thuÕ. Theo dâi kÕt qu¶ vµ sè thuÕ nî ®äng ®Ó cuèi th¸ng, cuèi quý cã c¬ së b×nh xÐt thu ®ua khen th­ëng. Trong tr­êng hîp hé kinh doanh cè t×nh vi ph¹m kh«ng chÞu nép thuÕ còng nh­ kh«ng chÞu tr¶ tiÒn thuÕ cßn nî th× ph¶i phèi kÕt hîp víi c¸c c¬ quan cã tr¸ch nhiÖm xö lý kÞp thêi nh­ : xö lý hµnh chÝnh, tÞch thu tµi s¶n hay truy tè tr­íc ph¸p luËt..vv.. Ph¶i thanh kiÓm tra th­êng xuyªn víi tÊt c¶ c¸c hé kinh doanh còng nh­ c¸c c¸n bé thuÕ ®Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng vô vi ph¹m ph¸p luËt thuÕ. Nh÷ng c¸n bé thuÕ cã biÓu hiÖn tiªu cùc nh­ x©m tiªu tiÒn thuÕ , t­ th«ng víi hé kinh doanh ®Ó tham « tiÒn thuÕ..vv..§èi víi nh÷ng c¸n bé vi ph¹m 10 ®iÒu kû luËt cña ngµnh thuÕ th× ph¶i kiªn quyÕt xö lý ®Ó lÊy lßng tin víi d©n chóng. 1.C«ng t¸c x©y dùng kÕ ho¹ch : §Ó ®¶m b¶o tèt ®­îc c«ng t¸c x©y dùng kÕ hoÆch Chi côc thuÕ cÇn cã biÖn ph¸p sau: C¸n bé chuyªn qu¶n ph¶i c¨n cø vµo t×nh h×nh thùc tÕ cña tõng hé kinh doanh, c¨n cø vµo sù h­íng dÉn cña Chi côc vÒ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ cña tõng ®Þa bµn, c¨n cø vµo sè thu n¨m tr­íc mµ x©y dùng kÕ hoÆch thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo quý, th¸ng, n¨m. Bè trÝ c¸n bé cã n¨ng lùc ®Ó lµm c«ng t¸c thu thËp tµi liÖu phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh h÷u quan ®Ó thu thËp tµi liÖu mét c¸ch chÝnh x¸c vµ kÞp thêi. Tæ chøc tËp huÊn cho c¸n bé chuyªn qu¶n vÒ tÇm quan träng cña c«ng t¸c x©y dùng kÕ hoÆch.Coi viÖc thùc hiÖn c«ng t¸c x©y dùng kÕ hoÆch lµ mét môc tiªu quan träng ®Ó x¸c ®Þnh chØ tiªu thi ®ua cña c¸c tæ, ®éi vµ c¸c c¸n bé chuyªn qu¶n. 2. C«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ: C«ng t¸c ®«n ®èc thu nép thuÕ cã t¸c dông rÊt quan träng trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng v× môc ®Ých cuèi cïng lµ sè thuÕ nép vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc . Muèn lµm tèt c«ng t¸c nµy th× Chi côc cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p sau: Chi côc phèi hîp víi kho b¹c ®Ó bè trÝ thªm nh÷ng ®iÓm thu thuËn lîi khi cÇn thiÕt, ®Ò nghÞ kho b¹c lµm thªm giê ®Ó ®¶m b¶o cho c¸c c¬ së kinh doanh nép thuÕ ®­îc thuËn lîi. Ph¶i xö lý nghiªm minh, c«ng b»ng ®èi víi nh÷ng tr­êng hîp nî nÇn d©y d­a vÒ thuÕ. NÕu vi ph¹m tiÕp lÇn sau sÏ ph¹t nÆng h¬n, tõ ®ã khuyÕn khÝch vµ ý thøc ®­îc tr¸ch nhiÖm cña ng­êi nép thuÕ. Ph¶i cã chÕ ®é th­ëng ph¹t ®èi víi c¸n bé chuyªn qu¶n trong viÖc ®«n ®èc thu nép thuÕ. NÕu c¸n bé chuyªn qu¶n lµm tèt c«ng viÖc nµy th× ph¶i cã chÕ ®é khen th­ëng ngay ®èi víi c¸n bé ®ã. Vµ ng­îc l¹i c¸n bé chuyªn qu¶n nµo lµm kh«ng tèt c«ng viÖc cña m×nh, ®Ó s¬ hë hé nî nÇn d©y d­a th× ph¶i cã møc ph¹t ®èi víi c¸n bé ®ã. §èi víi hé ®äng thuÕ, ph¶i lµm ®ñ c¨n cø ®Ó cã c¬ së cho thanh tra cña Chi côc hay ®éi liªn ngµnh xö lý( nh÷ng hé ®Ò nghÞ xö lý ph¶i lµ hé ®iÓn h×nh kh«ng lµm trµn lan) chØ lµm thñ tôc triÖt tiªu hé ®äng khi hé ®ã thùc sù nghØ bá kinh doanh hay cã lý do chÝnh ®¸ng. 3. C«ng t¸c kiÓm tra vµ thanh tra thuÕ: Nh­ ta ®· biÕt mÊy n¨m võa qua, khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ më réng. ViÖc dÊu doanh thu, trèn lËu thuÕ .. trë nªn tinh vi vµ nghiªm träng h¬n. MÆt kh¸c, ®Ó thùc hiÖn ®óng luËt thuÕ lµ ph¶i thu ®óng, thu ®ñ vµ kÞp thêi vµo Ng©n s¸ch Nhµ n­íc. V× vËy, c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra ph¶i t¨ng c­êng ho¹t ®éng tÝch cùc h¬n n÷a ®Ó c«ng t¸c nµy ®¹t kÕt qu¶ cao, nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt vÒ thÊt thu thuÕ. Do vËy ®Ó lµm tèt ®­îc c«ng t¸c nµy chi côc cÇn ph¶i: TiÕp tôc ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é, ý thøc tr¸ch nhiÖm cho ®éi ngò c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh tra, kiÓm tra. T¨ng c­êng më réng vµ ®¹t hiÖu qu¶ h¬n n÷a trong c«ng t¸c thanh tra kiÓm tra, ®µo t¹o båi d­ìng tr×nh ®é nghiÖp vô cho tæ thanh tra, kiÓm tra gióp cho tæ cã ®­îc c¸c cuéc thanh tra th­êng kú ®èi víi c¸c ®èi t­îng nép thuÕ. Chñ ®éng trong c«ng viÖc cã kÕ ho¹ch c«ng t¸c cô thÓ, tõng ngµy trong tuÇn tr×nh l·nh ®¹o duyÖt. Cã nh­ vËy míi ng¨n ngõa h¹n chÕ ®­îc sai ph¹m ( trong vµ ngoµi ngµnh thuÕ) tõ tr­íc khi sai ph¹m ph¸t sinh. C¸n bé thanh tra kiÓm tra ph¶i xö ph¹t theo ®óng ph¸p luËt ®èi víi c¸c c¬ së kinh doanh tr¸i phÐp, tr¸nh hiÖn t­îng chØ lËp biªn b¶n mµ kh«ng lµm thñ tôc xö ph¹t. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra nép thuÕ vµo kho b¹c cña c¬ së, c¸c hé vµ c¸n bé chuyªn qu¶n. Tr¸nh t×nh tr¹ng nî ®äng thuÕ, x©m tiªu tiÒn thuÕ cña c¸n bé thuÕ. Th«ng qua biÖn ph¸p nµy sÏ cã hiÖu qu¶ trong viÖc ®«n ®èc thu nép cña c¸n bé chuyªn qu¶n, tr¸nh viÖc tån ®äng thuÕ. T¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra ,thanh tra lËp sæ thuÕ ë c¸c ph­êng x·. KÞp thêi ph¸t hiÖn nh÷ng hé kinh doanh ®· æn ®Þnh mµ ch­a ®­a vµo qu¶n lý trong sæ bé. Bªn c¹nh viÖc thanh tra, kiÓm tra c¸c ®èi t­îng nép thuÕ còng cÇn ph¶i tiÕn hµnh thanh tra, kiÓm tra trong néi bé ngµnh thuÕ ®Ó ng¨n chÆn vµ ph¸t hiÖn xö lý nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m cña c¸n bé thuÕ nh­ trong viÖc qu¶n lý ho¸ ®¬n, biªn lai thuÕ. Gãp phÇn lµm trong s¹ch ®éi ngò c¸n bé thuÕ nãi riªng vµ trong ngµnh thuÕ nãi chung. ViÖc thùc hiÖn thanh tra, kiÓm tra cÇn cã sù phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh vµ c¸c cÊp. Néi dung c«ng viÖc thanh tra kiÓm tra cÇn ph¶i ®­îc tiÕn hµnh cô thÓ, s©u réng vµ toµn diÖn. Thµnh lËp ®oµn kiÓm tra liªn ngµnh ®Ó xö lý nghiªm minh c¸c tr­êng hîp lîi dông b¸n hµng gi¸ cao h¬n gi¸ b×nh th­êng nh»m môc ®Ých kiÕm lêi..còng nh­ viÖc c¸c ®èi t­îng b¸n hµng kh«ng xuÊt ho¸ ®¬n chøng tõ theo ®óng quy ®Þnh. IV. C¸c biÖn ph¸p vÒ tæ chøc c¸n bé: ChÊn chØnh bé m¸y ho¹t ®éng cña Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh: Víi ®Æc ®iÓm c¬ b¶n cña Chi côc thuÕ Ba §×nh hiÖn nay, sè thu vÒ cho NSNN ch­a ph¶i lµ lín, c¬ së vËt chÊt kh«ng ph¶i lµ nhiÒu nªn ch¨ng Chi côc nªn c¶i tiÕn tæ chøc qu¶n lý thu thuÕ vµ c¶i tiÕn tæ chøc bé m¸y Chi côc theo biÖn ph¸p sau: C¸c ®éi thuÕ cÇn c¨n cø vµo ®Æc ®iÓm cña ph­êng n¬i chÞu tr¸ch nhiÖm qu¶n lý ®Ó biªn chÕ c¸n bé mét c¸ch thÝch hîp nhÊt, tr¸nh t×nh tr¹ng n¬i thõa th× ngåi ch¬i x¬i n­íc, n¬i thiÕu th× lµm kh«ng hÕt viÖc. Ngoµi ra do Chi côc thuÕ Ba §×nh cã sè ®èi t­îng nép thuÕ kh«ng nhiÒu, sè thu Ýt, biªn chÕ c¸n bé kh«ng lín th× cã thÓ ghÐp c¸c tæ nh­ sau: - Tæ kÕ ho¹ch, nghiÖp vô, tÝnh thuÕ vµ kÕ to¸n thuÕ. - Tæ thanh tra vµ xö lý tè tông vÒ thuÕ. - Tæ nh©n sù, tµi vô, hµnh chÝnh, qu¶n trÞ. - C¸c ®éi thuÕ ph­êng, ®éi thuÕ liªn ph­êng. - C¸c tr¹m thuÕ ë ®Çu mèi giao th«ng. §Æc biÖt cñng cè ®éi ngò c¸n bé, t¨ng c­êng c¸n bé cã tr×nh ®é, n¨ng lùc bè trÝ t¹i c¸c tæ chuyªn m«n cña Chi côc thuÕ, nhÊt lµ c¸c tæ: Thanh tra vµ xö lý tè tông vÒ thuÕ, Tæ kÕ ho¹ch, tÝnh thuÕ, lËp bé vµ kÕ to¸n thu, Tæ nghiÖp vô. 2.T¨ng c­êng ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé mét c¸ch cã hÖ thèng: Tiªu chuÈn ho¸ ®éi ngò c¸n bé thuÕ giái vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt. Trong t×nh h×nh hiÖn nay ®µo tµo nh÷ng c¸n bé giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, cã phÈm chÊt ®¹o ®øc tèt lµ mét viÖc lµm hÕt søc cÊp b¸ch kh«ng chØ riªng ngµnh thuÕ mµ ®ßi hái tÊt c¶ c¸c ngµnh, c¸c cÊp còng cÇn ph¶i cã. Muèn vËy Chi côc cÇn ph¶i cã nh÷ng biÖn ph¸p sau ®©y: + KhuyÕn khÝch vµ t¹o mäi ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé theo häc c¸c líp hÖ tËp trung dµi h¹n vµ ng¾n h¹n víi nh÷ng ng­êi ch­a qua ®¹i häc. BiÖn ph¸p ®Ó n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé lµ th«ng qua c¸c líp häc t¹i chøc, líp häc tËp trung dµi h¹n, Chi côc cÇn t¹o mäi ®iÒu kiÖn vÒ c¬ së, vËt chÊt cho c¸n bé theo häc. + Th­êng xuyªn më c¸c líp ®µo t¹o båi d­ìng n©ng cao cho c¸n bé chuyªn s©u theo tõng lo¹i nghiÖp vô c«ng t¸c cña hä. T¨ng c­êng phæ biÕn nh÷ng kinh nghiÖm, nh÷ng ®iÓn h×nh tèt trong c«ng t¸c nµy. Hµng th¸ng, hµng quý tæ chøc c¸c cuéc héi th¶o, th¶o luËn theo chuyªn ®Ò vÒ thuÕ vµ c¸c nghiÖp vô thu ®Ó c¸n bé cã ®iÒu kiÖn trao ®æi kinh nghiÖm víi nhau. Coi ®©y lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao tr×nh ®é qu¶n lý cho c¸n bé chuyªn qu¶n. + §æi míi viÖc tuyÓn chän c¸n bé vµo ngµnh thuÕ , tuyÓn chän theo ph­¬ng thøc thi tuyÓn c¸c sinh viªn ®· tèt nghiÖp ®¹i häc ®Æc biÖt lµ c¸c ®èi t­îng ®· tèt nghiÖp chuyªn ngµnh thuÕ cña tr­êng §¹i häc Tµi chÝnh kÕ to¸n. +G¾n chÆt quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm trong viÖc thùc hiÖn nhiÖm vô ®­îc giao. Trªn c¬ së ®ã mµ kÝch thÝch tinh thÇn phÊn ®Êu c«ng t¸c hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao. + CÇn cã mét qui chÕ ®Þnh râ quyÒn h¹n vµ tr¸ch nhiÖm cña c¸n bé, nh©n viªn trong ngµnh thuÕ. Kiªn quyÕt ®­a ra khái ngµnh nh÷ng c¸n bé yÕu vÒ n¨ng lùc, tho¸i ho¸ biÕn chÊt ®Ó lµm trong s¹ch vµ n©ng cao chÊt l­îng ®éi ngò c¸n bé thuÕ. Ph¶i th­êng xuyªn liªn tôc båi d­ìng gi¸o dôc phÈm chÊt ®¹o ®øc, t¸c phong cho c¸n bé vµ thùc hiÖn tèt 10 ®iÒu kû luËt cña ngµnh thuÕ, tæ chøc c¸c ®ît thi ®ua ( c¸n bé thuÕ giái) nh»m t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn viÖc hoµn thµnh nhiÖm vô c«ng t¸c. Cã chÝnh s¸ch vÒ l­¬ng tho¶ ®¸ng víi c¸n bé thuÕ ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn lµm viÖc tèt h¬n: Ngµnh thuÕ lµ ngµnh cã vÞ trÝ quan träng trong thu ng©n s¸ch nhµ n­íc. §iÒu kiÖn lµm viÖc cña c¸n bé thuÕ kh«ng nh­ c¸c ngµnh kh¸c ph¶i ®i l¹i nhiÒu, thêi gian thÊt th­êng nhiÒu khi ph¶i lµm thªm ngoµi giê kÓ c¶ ngµy chñ nhËt, ®èi t­îng tiÕp xóc lµ nhiÒu h¹ng ng­êi, v× thÕ gÆp nhiÒu khã kh¨n trong c«ng t¸c. M«i tr­êng lµm viÖc vµ cuéc sèng khã kh¨n sÏ x¶y ra t×nh tr¹ng c¸c c¸n bé thuÕ l¬ lµ tr¸ch nhiÖm cña m×nh. V× thÕ võa ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c c¸n bé thuÕ yªn t©m c«ng t¸c, võa khuyÕn khÝch ®éng viªn th× chÕ ®é l­¬ng víi c¸n bé thuÕ mµ cô thÓ lµ c¸c c¸n bé trùc tiÕp thu ph¶i ®­îc n©ng lªn vµ nªn ch¨ng cã phô cÊp cao. §Ó tr¸nh mäi hiÖn t­îng tiªu cùc cã thÓ x¶y ra ph¶i x©y dùng mét chÕ ®é th­ëng ph¹t thÝch hîp. Tranh thñ sù l·nh ®¹o, chØ ®¹o cña c¬ quan thuÕ vµ c¸c cÊp, c¸c ngµnh cã liªn quan: Trong c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ nãi chung vµ ®Èy m¹nh thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng nãi riªng cÇn phèi hîp chÆt chÏ víi c¸c ngµnh cã liªn quan nh»m gióp ®ì Chi côc thuÕ hoµn thµnh nhiÖm vô cña m×nh. §Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn, gi¸o dôc ph¸p luËt vÒ thuÕ trong c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ. Chi côc thuÕ ph¶i th­êng xuyªn th«ng b¸o víi c¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vÒ t×nh h×nh kÕt qu¶ thu thuÕ, thùc tr¹ng thÊt thu thuÕ ®Ó tõ ®ã t¨ng c­êng phèi kÕt hîp qu¶n lý thu thuÕ vµ chèng thÊt thu thuÕ. T¨ng c­êng phèi kÕt hîp víi c¸c c¬ quan b¸o chÝ, ph¸t thanh truyÒn h×nh ®Èy m¹nh c«ng t¸c tuyªn truyÒn thuÕ mét c¸ch th­êng xuyªn vµ liªn tôc. §Æc biÖt lµ ph¶i tuyªn truyÒn phæ biÕn chÝnh s¸ch chÕ ®é theo quý hoÆc th¸ng ë c¸c khu trung t©m chî. N©ng cao nhËn thøc vai trß cña c«ng t¸c tuyªn truyÒn cho mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ngµnh thuÕ . Mçi c¸n bé trong ngµnh thuÕ lµ mét tuyªn truyÒn viªn giái trong quÇn chóng nh©n d©n, t¨ng c­êng ®Çu t­ cho c«ng t¸c tuyªn truyÒn bao gåm c¶ ®µo t¹o c¸n bé, søc lùc, trÝ tuÖ, kinh phÝ vµ trang bÞ ph­¬ng tiÖn. V. Mét sè biÖn ph¸p kh¸c: 1. Tõng b­íc ®­a khoa häc kü thuËt vµo qu¶n lý thu thuÕ nh­ øng dông c«ng nghÖ tin häc: Trong nh÷ng n¨m qua c«ng t¸c tin häc ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ, cã t¸c dông quan träng trong mäi lÜnh vùc. V× vËy ®Ó gi¶m bít lao ®éng nÆng nhäc cho con ng­êi, t¨ng nhanh tèc ®é vµ hiÖu qu¶ c«ng viÖc Tæng côc thuÕ ®· phèi hîp víi C«ng ty ®Çu t­ vµ ph¸t triÓn c«ng nghÖ (FPT) hoµn thiÖn phÇn mÒm qu¶n lý thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng. §©y lµ mét b­íc nh¶y vät trong c«ng t¸c tin häc ho¸ ngµnh thuÕ cña chóng ta. GÇn ®©y Chi côc thuÕ Ba §×nh còng ®· ®­îc Tæng côc thuÕ ®Çu t­ mét m¹ng m¸y vi tÝnh hiÖn ®¹i nh»m gióp c«ng t¸c qu¶n lý thu thuÕ trªn ®Þa bµn quËn ®­îc hoµn thiÖn h¬n. Chi côc thuÕ Ba §×nh cÇn x¸c ®Þnh ®­îc tÇm quan träng cña c«ng t¸c nµy ®Ó tuyÓn dông, ®µo t¹o c¸c c¸n bé thuÕ cã ®ñ tr×nh ®é n¨ng lùc øng dông kü thuËt hiÖn ®¹i nµy vµo c«ng t¸c qu¶n lý ë c¸c tæ ®éi, nghiÖp vô kÕ to¸n tÝnh thuÕ, kÕ to¸n Ên chØ ..vv. Cã nh­ vËy sÏ gi¶m bít ®­îc ghi chÐp tÝnh to¸n trªn sæ bé cña lao ®éng thñ c«ng, cã thÓ tÝnh to¸n chÝnh x¸c h¬n, nhanh nhÊt vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt trong mäi c«ng viÖc. 2. Lµm thay ®æi thãi quen cña ng­êi d©n vÒ viÖc sö dông ho¸ ®¬n, chøng tõ: - CÇn ph¶i qu¶n lý chøng tõ ho¸ ®¬n ë c¸c kh©u mua hµng, xuÊt hµng hoÆc nhËp nguyªn vËt liÖu, b¸n s¶n phÈm còng nh­ ë c¸c nghiÖp vô h¹ch to¸n kh¸c. §©y lµ nh÷ng ®iÒu mang tÝnh chÊt quyÕt ®Þnh ®Õn viÖc cã thÓ ¸p dông thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng hay kh«ng. - MÆt kh¸c cÇn ph¶i thóc ®Èy hÖ thèng kÕ to¸n t­ nh©n ¸p dông trªn ph¹m vi c¶ n­íc vµ ph¶i coi ®ã lµ mét s¾c lÖnh cña Nhµ n­íc ®èi víi c¸c hé c¸ thÓ, cã nh­ vËy míi ¸p dông ®­îc thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng theo ®óng nh­ tÝnh chÊt cña nã. T©m lý chung cña c¸c hé c¸ thÓ lµ kh«ng muèn ¸p dông chÕ ®é sæ s¸ch kÕ to¸n bëi v× mét phÇn do tr×nh ®é cña nhiÒu ng­êi cßn h¹n chÕ, phÇn n÷a do sî ghi chÐp ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vµo sæ s¸ch kÕ to¸n th× thuÕ sÏ ph¶i nép nhiÒu h¬n. Do ®ã chóng ta ph¶i thùc hiÖn tèt ®iÒu nµy bëi v× thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chØ cã t¸c dông khi c¬ së kinh doanh nhËn thøc ®­îc quyÒn lîi trong viÖc ghi chÐp ®­îc sæ s¸ch còng nh­ viÖc l­u tr÷ ph¸t hµnh ho¸ ®¬n ®Çu vµo, ®Çu ra. 3. KiÕn nghÞ vÒ v¨n b¶n luËt, chÝnh s¸ch cña Nhµ n­íc: Qua 3 th¸ng thùc thi thu thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng t¹i Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh t«i thÊy cÇn cã mét sè kiÕn nghÞ nh»m gióp c¸c hé kinh doanh cã ®­îc ®iÒu kiÖn bu«n b¸n thuËn tiÖn h¬n, gi¶m bít khã kh¨n trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn lo¹i thuÕ nµy: * LÏ ra khi thùc hiÖn thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng sÏ thóc ®Èy viÖc mua b¸n cã ho¸ ®¬n, chøng tõ tèt h¬n, nh­ng ®iÒu nµy chØ cÇn thiÕt ®èi víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ®­îc khÊu trõ thuÕ, cßn c¸c c¬ së nép thuÕ trùc tiÕp th× kh«ng cÇn ®Õn, bëi nÕu cã ®ñ ho¸ ®¬n chøng tõ th× rÊt cã thÓ ph¶i ®ãng thuÕ cao h¬n. * Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p gióp cho c¸c hé nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ khi cã quan hÖ b¹n hµng víi c¸c hé, c¬ së kinh doanh nép thuÕ theo ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp cã thÓ ®­îc khÊu trõ mét phÇn nµo ®ã thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng ®Çu vµo ®· nép ë kh©u tr­íc. * Quy tr×nh qu¶n lý thuÕ hiÖn nay, kh«ng dùa trªn c¨n cø tù tÝnh thuÕ cña c¸c ®èi t­îng nép thuÕ. Víi sè l­îng c¸c hé kinh doanh qu¸ lín c¸c c¸n bé thuÕ lu«n lu«n bËn rén víi c«ng viÖc ®¬n ®iÖu :ChÊm nghØ, kiÓm tra doanh thu, x¸c ®Þnh møc thuÕ, ra th«ng b¸o v..v.. Sè c¸n bé lµm c«ng viÖc nµy t­¬ng ®èi lín, trong khi biªn chÕ th× cã h¹n. Nªn ch¨ng luËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng cÇn ®­a ra nh÷ng ®iÒu luËt ®Ó tiÕn hµnh c«ng t¸c c­ìng chÕ thuÕ vµ t¨ng c­êng c«ng t¸c kiÓm tra ®èi t­îng nép thuÕ. §èi víi khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ cÇn c¶i tiÕn quy tr×nh qu¶n lý thuÕ sao cho ®¬n gi¶n ho¸ nhÊt. Nh×n chung viÖc thùc thi thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng chØ cã ý nghÜ thùc chÊt khi ®­îc ¸p dông theo ph­¬ng ph¸p khÊu trõ hoÆc trùc tiÕp trªn Gi¸ trÞ gia t¨ng. Cßn hiÖn nay ë Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh phÇn lín chØ ¸p dông ph­¬ng ph¸p kho¸n nªn còng kh«ng cã g× thay ®æi râ rÖt. Nªn ch¨ng c¸c cÊp, c¸c ngµnh vµ nh÷ng c¬ quan ban hµnh luËt cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p thÝch hîp h¬n, hoµn thiÖn h¬n trong c«ng t¸c x©y dùng mét luËt thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng víi ®Çy ®ñ b¶n chÊt cña luËt thuÕ mang tÝnh hiÖn ®¹i, nhÊt lµ ®èi víi khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ. KÕt luËn: §Êt n­íc ta ®ang b­íc vµo giai ®o¹n ph¸t triÓn kinh tÕ theo h­íng c«ng nghiÖp ho¸- hiÖn ®¹i ho¸, vai trß cña chÝnh s¸ch tµi chÝnh cãi chung vµ vai trß cña chÝnh s¸ch thuÕ nãi riªng ngµy cµng trë nªn v« cïng quan träng. §Ó ®¸p øng nhiÖm vô ®­îc giao, ®ßi hái ngµnh thuÕ ph¶i c¶i c¸ch hÖ thèng chÝnh s¸ch thuÕ, ®æi míi c«ng t¸c qu¶n lý hµnh chÝnh, nh»m t¨ng thu cho Ng©n s¸ch Nhµ n­íc, thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, thùc hiÖn c«ng b»ng x· héi: “ Thu ®óng, thu ®ñ, thu kÞp thêi cho ng©n s¸ch”. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ ph¸t triÓn m¹nh mÏ vµ ®a d¹ng. C«ng t¸c thu trong khu vùc kinh tÕ nµy ®· ®¶m b¶o nguån thu quan träng cho ng©n s¸ch Nhµ n­íc phôc vô tèt nhiÖm vô chÝnh trÞ cña tõng giai ®o¹n c¸ch m¹ng gãp phÇn thóc ®Èy s¶n xuÊt ph¸t triÓn. Qua thêi gian thùc tËp t¹i Chi côc thuÕ QuËn Ba §×nh-Hµ néi, tuy lµ mét Chi côc n¾m gi÷ viÖc thu thuÕ trªn ®Þa bµn nhá, ch­a ®­îc sù ®Çu t­ lín nh­ng víi sù ®oµn kÕt t×m tßi, ¸p dông c¸c quy tr×nh biÖn ph¸p thu thuÕ míi nªn kÕt qu¶ thu ®· ®¹t ®­îc rÊt ®¸ng khÝch lÖ. Song bªn c¹nh ®ã c«ng t¸c qu¶n lý thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ë khu vùc kinh tÕ nµy cßn béc lé nh÷ng ®iÓm tån t¹i: hiÖn t­îng thÊt thu vÒ thuÕ nãi chung vµ thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng nãi riªng, nî ®äng vÉn cßn nhiÒu, chËm ®­îc gi¶i quyÕt. Qua t×m hiÓu thùc tr¹ng t«i ®· m¹nh d¹n nªu lªn mét sè biÖn ph¸p, kiÕn nghÞ nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®Ó viÖc ¸p dông thuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng ngµy mét hoµn thiÖn h¬n, nhÊt lµ trªn khu vùc kinh tÕ c¸ thÓ. ThuÕ Gi¸ trÞ gia t¨ng lµ s¾c thuÕ míi, cã sù thay ®æi c¬ b¶n vÒ néi dung, ph­¬ng ph¸p tÝnh thuÕ vµ biÖn ph¸p hµnh thu so víi thuÕ doanh thu mµ nã thay thÕ. V× vËy trong qu¸ tr×nh ¸p dông sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khã kh¨n cã thÓ gi¶i quyÕt mét sím mét chiÒu ®­îc, nh­ng víi quyÕt t©m vµ biÖn ph¸p thÝch hîp nhÊt ®Þnh Chi côc thuÕ Ba §×nh sÏ thùc thi luËt thuÕ nµy nh­ mong muèn. Hy väng r»ng nh÷ng ®Ò xuÊt trªn sím ®­îc Chi côc xem xÐt, ¸p dông ®em l¹i hiÖu qu¶ ®èi víi c«ng t¸c thu cña Chi côc trong thêi gian tíi. Víi tr×nh ®é lý luËn h¹n chÕ, thùc tÕ c«ng t¸c ch­a nhiÒu nªn ®Ò tµi kh«ng thÓ tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. KÝnh mong sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c¸c thÇy c« gi¸o, c¸c c¸n bé thuÕ vµ c¸c b¹n ®äc quan t©m ®Ó ®Ò tµi ®­îc hoµn thiÖn vµ cã tÝnh kh¶ thi h¬n. T«i xin tr©n thµnh c¸m ¬n thÇy c« gi¸o trong bé m«n ThuÕ vµ c¸c c¸n bé thuÕ ®· tËn t×nh gióp ®ì t«i hoµn thµnh ®Ò tµi nµy./. PHô lôc Gi¸o tr×nh bµi gi¶ng vÒ thuÕ nhµ n­íc. C¸c t¹p chÝ thuÕ nhµ n­íc. Thêi b¸o tµi chÝnh. DiÔn ®µn doanh nghiÖp. LuËt thuÕ gi¸ trÞ gia t¨ng vµ c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn. C¸c b¸o c¶o tæng kÕt th¸ng, quý, n¨m cña chi côc thuÕ quËn Ba ®×nh. TµI liÖu hái ®¸p vÒ ph¸p luËt thuÕ. C¸c v¨n b¶n quy ®Þnh vÒ qu¶n lý ngoµi quèc doanh. Sæ tay nghiÖp vô qu¶n lý thu thuÕ ngoµi quèc doanh.