Hiện nay để phục vụ cho sự nghiệp công nghiệp hoá, hiện đại hóa đất nước nói chung và công nghiệp hoá, hiện đại hoá giao thông vận tải nói riêng, đã có rất nhiều các dự án giao thông vận tải ra đời đã, đang và sẽ được đưa vào khai thác, vận hành. Như chúng ta biết bất cứ hoạt động nào cũng đều có những mặt tích cực và tiêu cực, do đó đối với các dự án giao thông vận tải chúng ta cũng phải cần xem xét các mặt có lợi và các ảnh hưởng không có lợi của chúng tới môi trường. Hiểu rõ các đặc điểm của dự án sẽ cho ta phân tích được đúng các tác động có lợi và không có lợi tới môi trường đồng thời đề xuất được các giải pháp khả thi để giảm thiểu các tác động xấu của chúng tới môi trường trong quá trình thi công cũng như quá trình vận hành. Một số đặc điểm của dự án giao thông vận tải có thể kể ra sau đó:
49 trang |
Chia sẻ: Dung Lona | Lượt xem: 1235 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Bước đầu tìm hiểu hiệu quả kinh tế-Xã hội, môi trường khi xây dựng tuyến đường sắt Yên Viên- Phả Lại- Hạ Long - Cái Lân, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
dông lµ gi¸ trÞ lîi nhuËn rßng (NPV). §iÒu nµy chØ ®¬n gi¶n hái xem gi¸ trÞ ®· chiÕt khÊu cña c¸i thu ®îc cã lín h¬n gi¸ trÞ ®· chiÕt khÊu cña c¸i mÊt ®i hay kh«ng. NÕu cã th× dù ¸n ®îc coi lµ cã sù chuyÓn biÕn hiÖu qu¶ trong ph©n bæ nguån lùc, dùa trªn nh÷ng sè liÖu mµ CBA sö dông.
§Ó so s¸nh chi phÝ vµ lîi Ých ph¸t sinh ë nh÷ng thêi ®iÓm kh¸c nhau, cÇn ph¶i chiÕt khÊu chóng vÒ gi¸ trÞ hiÖn t¹i. Chªnh lÖch gi÷a lîi Ých ®· chiÕt khÊu vµ chi phÝ ®· chiÕt khÊu ®îc gäi lµ gi¸ trÞ lîi nhuËn rßng(NPV). NÕu ph¶i lùa chän gi÷a viÖc cã lµm dù ¸n vµ kh«ng lµm dù ¸n, th× mét dù ¸n mµ cã NPV>0 sÏ ®îc chän. Tuy nhiªu, nhiÒu khi cã rÊt nhiÒu ph¬ng ¸n ®Ó lùa chän, kÓ c¶ viÖc ho·n l¹i cha lµm véi. NPV cho chóng ra biÕt vÒ hiÖu qu¶ t¬ng ®èi cña dù ¸n ®· cho.
HÖ sè hoµn vèn néi bé (IRR)
IRR lµ mét biÖn ph¸p thêng ®îc sö dông trong ®¸nh gi¸ ®Çu t vÒ mÆt tµi chÝnh. §ã lµ tû suÊt chiÕt khÊu mµ t¹i ®ã gi¸ trÞ hiÖn t¹i rßng (NPV) cña dù ¸n b»ng 0 tøc gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tÊt c¶ c¸c chi phÝ cho dù ¸n b»ng gi¸ trÞ hiÖn t¹i cña tÊt c¶ c¸c lîi Ých cña dù ¸n. IRR cµng cao th× dù ¸n ®ã cµng tèt, nh÷ng dù ¸n cã IRR cao ph¶i ®îc u tiªn h¬n nh÷ng dù ¸n cã IRR thÊp.
Ph©n tÝch ®é nh¹y
Nh ®· nªu trªn, NPV cho ta biÕt vÒ hiÖu qu¶ t¬ng ®èi cña mét dù ¸n ®· cho dùa trªn c¸c sè liÖu ®Çu vµo trong tÝnh to¸n. NÕu nh÷ng sè liÖu nµy thay ®æi, th× râ rµng lµ c¸c kÕt qu¶ cña NPV còng thay ®æi theo. Nhng t¹i sao l¹i ph¶i thay ®æi? Lý do chÝnh lµ sù kh«ng ch¾c ch¾n, nhµ ph©n tÝch ph¶i dù tÝnh ®îc nh÷ng luång vËt chÊt trong t¬ng lai (vÝ dô sè lîng hµnh kh¸ch vµ hµng hãa trong t¬ng lai) vµ nh÷ng gi¸ trÞ t¬ng ®èi (vÝ dô nh gi¸ nhiªn liÖu ). Kh«ng cã dù b¸o nµo tÝnh to¸n tríc mäi ®iÒu mét c¸ch hoµn h¶o. ChÝnh v× vËy, mét giai ®o¹n c¬ b¶n bÊt cø CBA nµo còng ph¶i tiÕn hµnh lµ ph©n tÝch ®é nh¹y. §iÒu nµy cã nghÜa lµ tÝnh l¹i NPV khi c¸c gi¸ trÞ cña mét vµi th«ng sè then chèt thay ®æi, ®ã lµ nh÷ng th«ng sè:
Tû suÊt chiÕt khÊu
Khèi lîng vµ chÊt lîng ®Çu vµo
Gi¸ Èn (gi¸ tham kh¶o) cña nh÷ng ®Çu vµo
Khèi lîng vµ chÊt lîng cña ®Çu ra
Thêi h¹n cña dù ¸n
Môc ®Ých ë ®©y lµ ph¸t hiÖn xem NPV nh¹y c¶m víi th«ng sè nµo nhÊt. VÝ dô nh ®èi víi mét dù ¸n ®êng s¾t, xem chi phÝ cña dù ¸n sÏ ph¶i t¨ng lªn bao nhiªu phÇn tr¨m ®Ó NPV cã thÓ trë thµnh ©m? Nh÷ng lîi Ých liªn quan tíi chi phÝ vËn hµnh tµu ph¶i gi¶m bao nhiªu ®Ó NPV cã thÓ trë thµnh ©m? T¸c ®éng cña viÖc thay ®æi hÖ sè chiÕt khÊu lµ g×? Mét khi c¸c th«ng sè nh¹y c¶m nhÊt ®îc x¸c ®Þnh th× nç lùc dù b¸o cã thÓ ®îc híng vµo nh÷ng th«ng sè nµy ®Ó cè g¾ng c¶i thiÖn sù dù ®o¸n cña m×nh sao cho tèt nhÊt, vµ khi cã thÓ cã nhiÒu nç lùc ®îc thùc hiÖn mét khi dù ¸n ®ang trong giai ®o¹n xö lý c¸c th«ng sè nµy mét c¸ch thËn träng, mÆc dï hÇu hÕt lµ n»m ngoµi tÇm kiÓm so¸t ngêi ra quyÕt ®Þnh. QuyÕt ®Þnh vÒ NPV sÏ thêng phô thuéc mét c¸ch c¨n b¶n vµo viÖc lùa chän hÖ sè chiÕt khÊu, ®iÒu nµy ch¾c ch¾n sÏ ph¶i nh vËy ®èi víi c¸c dù ¸n cã t¸c dông dµi h¹n.
Ch¬ng II. C¸c t¸c ®éng tíi m«i trêng cña dù ¸n ®êng s¾t Yªn viªn- ph¶ l¹i- h¹ long- c¸i l©n
Giíi thiÖu chung vÒ tuyÕn ®êng s¾t Yªn Viªn-Ph¶ L¹i-H¹ Long-C¸i L©n
Sù cÇn thiÕt x©y dùng tuyÕn ®êng s¾t
§êng s¾t Yªn Viªn-KÐp –C¸i L©n hiÖn nay lµ ®o¹n ®êng s¾t quan träng n»m trªn hµnh lang §«ng- T©y, nèi liÒn c¸c tØnh miÒn nói gi¸p T©y Nam Trung Quèc víi thñ ®« Hµ Néi vµ c¸c tØnh ®ång b»ng phÝa B¾c s«ng Hång tíi miÒn duyªn h¶i §«ng B¾c, n¬i cã nÒn c«ng nghiÖp ®ang ph¸t triÓn m¹nh vµ cã c¶ng C¸i L©n lµ c¶ng níc s©u vµo lo¹i lín nhÊt miÒn B¾c.
Do mét sè nguyªn nh©n, ®Æc biÖt lµ do híng tuyÕn ®i vßng qu¸ xa t¨ng thªm chiÒu dµi vËn doanh qu¸ lín nªn ®êng s¾t hiÖn t¹i cha cã søc hÊp dÉn, lîng vËn t¶i hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch rÊt nhá. §Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c¶ng C¸i L©n vµ tuyÕn ®êng s¾t tõ c¶ng vµo néi ®Þa, Nhµ níc cã chñ tr¬ng cho phÐp nghiªn cøu lËp dù ¸n ®êng s¾t Yªn Viªn-Ph¶ L¹i- H¹ Long- C¸i L©n nh»m rót ng¾n thêi gian vµ c¶i thiÖn ®iÒu kiÖn chuyªn chë kh¸ch vµ hµng ho¸ tõ khu H¹ Long, C¸i L©n vµo néi ®Þa.
TuyÕn ®êng s¾t ®i qua c¸c tØnh, thµnh phè nh Hµ Néi, B¾c Ninh, B¾c Giang, H¶i D¬ng, Qu¶ng Ninh víi tæng chiÒu dµi 110km ®iÓm ®Çu lµ Ga Yªn Viªn (Hµ Néi), ®iÓm cuèi lµ c¶ng C¸i L©n (Qu¶ng Ninh), lµ tuyÕn quan träng liªn th«ng gi÷a ba vïng kinh tÕ lín vµ ®Æc biÖt trong ®ã cã tam gi¸c kinh tÕ träng ®iÓm Hµ Néi-H¶i Phßng-Qu¶ng Ninh.
§Ó nh÷ng tiÒm n¨ng vÒ ph¸t triÓn kinh tÕ khu vùc nh ®· nªu ®îc ph¸t huy vµ ®¹t ®îc nh÷ng hiÖu qu¶ thiÕt thùc, dù ¸n cÇn ph¶i ®îc ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ nh÷ng t¸c ®éng cña dù ¸n ®Õn m«i trêng vµ dù b¸o c¸c t¸c ®éng khi cã vµ kh«ng cã dù ¸n, ph©n tÝch hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi ®¹t ®îc khi thùc hiÖn dù ¸n.
Dù ¸n cã ®iÓm ®Çu lµ ga Yªn Viªn thuéc ®Þa phËn Hµ Néi qua c¸c tØnh, thµnh phè B¾c Ninh, B¾c Giang, H¶i D¬ng, H¹ Long vµ ®iÓm cuèi lµ ga C¸i L©n (Qu¶ng Ninh) víi tæng chiÒu dµi 110km bao gåm c¸c ®o¹n sau:
§o¹n 1: Tõ Yªn Viªn ®Õn ChÝ Linh, ®©y lµ ®o¹n tuyÕn lµm míi nh»m rót ng¾n chiÒu dµi ®êng s¾t tõ Hµ Néi ®Õn Qu¶ng Ninh víi chiÒu dµi 40km.
§o¹n 2: Tõ ChÝ Linh ®Õn H¹ Long, ®o¹n tuyÕn tËn dông tuyÕn ®êng s¾t ®· cã cña tuyÕn ®êng s¾t Hµ Néi- H¹ Long, chØ n¾n c¶i mét sè vÞ trÝ cho phï hîp víi nhu cÇu ch¹y tµu víi chiÒu dµi ®o¹n tuyÕn lµ 66km.
§o¹n 3: Tõ ga H¹ Long ®Õn C¶ng C¸i L©n, ®o¹n nµy ®· cã thiÕt kÕ kü thuËt vµ chuËn bÞ ®Çu t thi c«ng, chiÒu dµi ®o¹n tuyÕn nµy lµ 10km.
Ph¬ng ¸n tuyÕn lùa chän
Ph¬ng ¸n tuyÕn ®Ò xuÊt
Ph¬ng ¸n tuyÕn ®Ò xuÊt ®Ó so s¸nh chñ yÕu tËp trung ®o¹n Yªn Viªn- ChÝ Linh vµ ®o¹n ChÝ Linh- H¹ Long. Sau ®©y c¸c ph¬ng ¸n tuyÕn ®îc ®Ò xuÊt:
§o¹n Yªn Viªn- ChÝ Linh
§o¹n tuyÕn cã ®iÓm ®Çu t¹i ga Yªn Viªn, ®iÓm cuèi lµ ga ChÝ Linh ®i qua bao c¸c vïng gåm: Yªn Viªn (Hµ Néi), thÞ x· B¾c Ninh, huyÖn Tiªn S¬n, QuÕ Vâ tØnh B¾c Ninh vµ huyÖn ChÝ Linh tØnh H¶i D¬ng víi tæng chiÒu dµi 57km. §o¹n nµy ®îc chia gåm 5 ph¬ng ¸n tuyÕn bao gåm:
Ph¬ng ¸n 1: Yªn Viªn - §«ng S¬n- Ch©u CÇu – Cæ Thµnh.
TuyÕn ®i theo ph¬ng ¸n Yªn Viªn- §«ng S¬n-Yªn Gi¶ -Ch©u CÇu – Cæ thµnh xuÊt ph¸t tõ Yªn Viªn B¾c rÏ ph¶i vît qua quèc lé 1A ®i ven theo lµng §×nh B¶ng ®Õn km6 vît qua quèc lé 1 míi thuéc ph¹m vi x· T©n Hång, råi ngoÆt lªn phÝa §«ng B¾c, vßng qua ch©n nói ChÌ LËp ga §¹i T¶o ë km9+700, sau ®ã ®i vµo kho¶ng gi÷a x· Hiªn V©n vµ x· ViÖt §oµn, c¾t qua th«n Xu©n Héi thuéc x· L¹c VÖ ®Ó ®i vµo c¸nh ®ång x· Yªn Gi¶, lËp ga Yªn Gi¶ ë km20+900, sau ®ã tuyÕn ®i th¼ng vÒ phÝa §«ng, tr¸nh c¸c th«n xãm tíi km30 thuéc ph¹m vi x· C¸ch Bi th× tiÕp cËn víi quèc lé 18 vµ lËp ga N«ng Khª ë km32+000. Tõ ®©y tuyÕn ®i song song víi quèc lé 18 vît qua ®ª Ch©n CÇu råi vît s«ng Ph¶ L¹i, nèi vµo ga Cæ Thµnh ë km42+500.
VÞ trÝ vît s«ng Ph¶ L¹i bÞ khèng chÕ vÒ phÝa h¹ lu cña cÇu ®êng bé v× nÕu vît lªn thîng lu th× ®êng s¾t ph¶i hai lÇn vît qua quèc lé18, c«ng tr×nh hÕt søc tèn kÐm. MÆt kh¸c, cµng ®i vÒ phÝa h¹ lu, kho¶ng c¸ch gi÷a 2 ®ª cµng réng vµ ¸p gÇn ®Õn ng· 3 hîp lu cña s«ng Ph¶ L¹i vµ s«ng §uèng, rÊt bÊt lîi cho viÖc vît s«ng nªn vÞ trÝ cÇu ®êng s¾t Ph¶ L¹i ®îc chän vÒ phÝa h¹ lu cÇu ®êng bé c¸ch cÇu nµy mét kho¶ng c¸ch tèi thiÓu, b¶o ®¶m r»ng khi thi c«ng cÇu ®êng s¾t kh«ng ¶nh hëng ®Õn an toµn vµ th«ng xe b×nh thêng cña cÇu ®êng bé, kho¶ng c¸ch dù kiÕn lµ 40km.
Ph¬ng ¸n 2: Yªn Viªn-Tõ S¬n- D¬ng M«ng- Yªn Gi¶
Tõ Yªn Viªn ®i theo ®êng s¾t Hµ Néi- L¹ng S¬n qua ga Tõ S¬n ®Õn km17+500 th× rÏ ph¶i vît quèc lé 1 c¾t qua ®åi D¬ng M«ng x· Liªn B·o th¼ng tíi Yªn Gi¶ nèi vµo ph¬ng ¸n 1.
Ph¬ng ¸n 3: Nh»m tr¸nh c¾t ph¶i khu c«ng nghiÖp Tiªn S¬n cña tØnh B¾c Ninh, dÞch tuyÕn lªn phÝa B¾c ®i qua gi÷a 2 lµng Néi DuÖ vµ T¬ng Quang, lèi ®i gièng ph¬ng ¸n 2.
Ph¬ng ¸n 4: Yªn Viªn – Trang LiÖt- Lim- Yªn Gi¶
Theo ph¬ng ¸n nµy tuyÕn ra khái Yªn Viªn B¾c kh«ng rÏ ph¶i nh ph¬ng ¸n 1 mµ rÏ tr¸i ®i qua phÝa T©y lµng Trang LiÖt, phÝa T©y Nói Tiªu däc theo m¬ng tíi tiªu n«ng nghiÖp c¾t qua ®êng s¾t cò vµ quèc lé 1A ë phÝa Nam thÞ trÊn Lim vît qua lµng Hoµi Trung ®Ó tíi Yªn Gi¶ nèi vµo ph¬ng ¸n 1 vµ 2.
Ph¬ng ¸n 5: Yªn Viªn- Lim- S¬n Nam- Yªn Gi¶
Trong ph¬ng ¸n nµy tuyÕn t¸ch khái tuyÕn ®êng s¾t Hµ Néi- L¹ng S¬n ë t¹i th«n D¬ng ¤, Kh¶ LÔ phÝa Nam thÞ x· B¾c Ninh råi ®i song song víi ®êng cao tèc Néi Bµi- H¹ Long kho¶ng 0,7km ®Õn Mé §¹o th× t¸ch khái ®êng cao tèc nèi vµo ph¬ng ¸n 1 vµ 2.
§o¹n ChÝ Linh- H¹ Long
§o¹n tuyÕn tËn dông tuyÕn cò tõ ChÝ Linh ®i H¹ Long, tuyÕn ®i th¼ng, chän vÞ trÝ tèt nªn c¬ b¶n lµ gi÷ nguyªn, chØ cã mét vµi ®o¹n dïng mét sè b¸n kÝnh nhá. CÇn ®îc c¶i t¹o n©ng cao b¸n kÝnh ®êng cong ®Ó phï hîp víi tèc ®é thiÕt kÕ, trong ®ã ®¸ng kÓ lµ cã ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt nót giao c¾t Bµn Cê.
Ph¬ng ¸n nót giao c¾t Bµn Cê:
Ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt nót giao Bµn Cê kh«ng nh÷ng ¶nh hëng ®Õn n¨ng lùc th«ng qua mµ cßn t¸c ®éng ®Õn ph¬ng ¸n tæ chøc ch¹y tµu trªn toµn tuyÕn.
T×nh h×nh hiÖn t¹i: Giao c¾t Bµn Cê lµ giao c¾t ®êng gi÷a ®êng s¾t quèc gia KÐp- H¹ Long khæ 1435mm (t¹i km76+970) vµ ®êng s¾t má than Vµng Danh- §iÒn C«ng khæ 1000mm (t¹i km0+950) víi khèi lîng vËn chuyÓn nh hiÖn t¹i qua nót Bµn cê lµ: §êng s¾t quèc gia: 1-2 ®«i tµu/ngµy ®ªm
§êng s¾t má than Vµng Danh: 15 ®«i/ngµy ®ªm
Do ®êng s¾t quèc gia cã khèi lîng nhá nªn cha cã ¶nh hëng g× ®¸ng kÓ vÒ n¨ng lùc th«ng qua. Tuy nhiªn, khi ®êng s¾t quèc gia cã tæ chøc c¸c ®«i tµu du lÞch sÏ cÇn thiÕt ph¶i phßng vÖ rÊt nghiªm ngÆt míi cã thÓ ®¶m b¶o an toµn ch¹y tµu.
H¹ Long
C¶ng §iÒn C«ng
Má Vµng Danh
Tr¹m bµn cê
Km76+970
Yªn Viªn
Ga U«ng BÝ A
Km 78+100
Ga U«ng BÝ
Km 74+650
H¹ Long
C¶ng §iÒn C«ng
Má Vµng Danh
Tr¹m bµn cê
Km76+970
Yªn Viªn
Ga U«ng BÝ A
Km 78+100
Ga U«ng BÝ
Km 74+650
H×nh 2: S¬ häa giao c¾t Bµn Cê
C¸c ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt: Sau khi nghiªn cøu ®· ®a ra 2 ph¬ng ¸n ®Ó tÝnh to¸n lùa chän:
Ph¬ng ¸n1: Lµm cÇu vît qua ga Bµn Cê chuyÓn giao c¾t Bµn Cê tõ giao c¾t cïng mÆt ph¼ng thµnh nót giao c¾t lËp thÓ, hai hÖ thèng ®êng s¾t khai th¸c ®éc lËp víi nhau.
PA1a: §êng s¾t quèc gia ®i trªn vît ®êng s¾t má
PA1b: §êng s¾t më than Vµng Danh ®i trªn vît ®êng s¾t quèc gia
Ph¬ng ¸n 2: Xo¸ bá ga bµn cê, chuyÓn dÞch ga U«ng BÝ C tõ km74+ 500 ®Õn kho¶ng km 76+ 600. Tõ trong giíi h¹n ga U«ng BÝ C nèi mét nh¸nh vµo b·i than U«ng BÝ A, nh¸nh kia nèi vµo ®êng ra c¶ng §iÒn C«ng chuyÓn viÖc tæ chøc ch¹y tµu cña c«ng ty tõ ga U«ng BÝ A- U«ng BÝ C- §iÒn C«ng vµ ngîc l¹i.
PA2a: Sö dông ®o¹n ®êng 1435 hiÖn t¹i tõ ga U«ng BÝ A nèi vµo ga U«ng BÝ C míi.
PA2b: Nèi sang trùc tiÕp tõ ®êng s¾t Vµng Danh- §iÒn C«ng hiÖn t¹i vµo ga U«ng BÝ C míi.
c. §o¹n H¹ Long- C¸i L©n:
§o¹n tuyÕn nµy ®îc thiÕt kÕ vµ thi c«ng n¨m 1967 nhng do kh«ng sö dông nªn nÒn ®êng ®· ®îc thiÕt cho ®êng « t« xuèng c¶ng. HiÖn ®o¹n tuyÕn ®· cã thiÕt kÕ riªng. Do vËy ®o¹n tuyÕn kh«ng xÐt ®Õn ph¬ng ¸n tuyªns mµ chØ ®a vµo phÇn b¸o c¸o chung vÒ mÆt M«i trêng.
1.2.2 §¸nh gi¸ vµ lùa chän:
a. C¸c nguyªn t¾c lùa chän tuyÕn ®êng:
- Phï hîp víi quy ho¹ch ph¸t triÓn giao th«ng vËn t¶i ®êng s¾t ®· ®îc ChÝnh phñ phª duyÖt vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña ®Þa ph¬ng tuyÕn ®i qua.
- Lµ tuyÕn trôc chÝnh quèc gia trªn hµnh lang giao th«ng §«ng- T©y nªn u tiªn chän híng th¼ng vµ ng¾n.
- ë nh÷ng ®o¹n cã ®êng s¾t cò, tËn dông b¸m theo tuyÕn cò ®Ó tiÕt kiÖm ®Çu t, trõ trêng hîp ®o¹n tuyÕn cò cã tiªu chuÈn kü thuËt qu¸ thÊp, kh«ng ®¸p øng ®îc nhu cÇu n©ng cao chÊt lîng vËn t¶i.
- T¸c ®éng tiªu cùc tíi m«i trêng ë møc thÊp nhÊt.
- Ngoµi c¸c yªu cÇu trªn, tuyÕn ®êng ph¶i ®îc thiÕt kÕ trªn c¬ së tu©n thñ chÆt chÏ c¸c quy tr×nh quy ph¹m thiÕt kÕ, ®ång thêi tu©n thñ c¸c quy t¾c b¶o vÖ m«i trêng trong thiÕt kÕ.
§¸nh gi¸ vµ lùa chän
² TuyÕn nèi ray ®o¹n Yªn Viªn- ChÝ Linh:
Ph¬ng ¸n 1: Ph¬ng ¸n nµy tuy ®îc nghiªn cøu tõ n¨m 1998 vµ ®îc chän lµ ph¬ng ¸n c¬ b¶n. Nhng nay ®· béc lé nh÷ng nhîc ®iÓm:
- TuyÕn ®i vßng vÌo, b×nh diÖn xÊu.
- C¾t ngang qua c¸c khu vùc quy ho¹ch cña tØnh B¾c Ninh lµ khu Tõ S¬n- §×nh B¶ng- §Òn §« vµ khu vùc ChÌ- nói Kh¸m- PhËt TÝch, vµ di tÝch S¬n L¨ng CÊm- §Þa (mé tæ hä Lý).
- Giao c¾t víi TL 271 vµ TL 195 t¨ng thªm 2 cÇu vît ®êng s¾t.
Ph¬ng ¸n 2: §©y lµ ph¬ng ¸n cã b×nh diÖn ®Ñp nhÊt vµ Ýt x©m lÊn c¸c khu d©n c. Nhng cã nhîc ®iÓm lµ c¾t ngang qua khu c«ng nghiÖp Tiªn S¬n cña tØnh B¾c Ninh (®ang x©y dùng c¬ së h¹ tÇng phÝa Nam).
Ph¬ng ¸n 3: Nh»m kh¾c phôc nhîc ®iÓm cña ph¬ng ¸n 2, ph¬ng ¸n nµy dÞch tuyÕn lªn phÝa B¾c ®i qua 2 lµng Néi DuÖ vµ T¬ng Giang. Tuy nhiªn vÉn cßn c¾t qua gãc khu T©y B¾c khu c«ng nghiÖp Tiªn S¬n lµm ¶nh hëng tíi 11ha trong tæng sè 300ha cña khu quy ho¹ch.
Ph¬ng ¸n 4: Ph¬ng ¸n cã u ®iÓm lµ rÊt thuËn lîi so víi quy ho¹ch cña ®Þa ph¬ng, tuyÕn ®i vµo vïng ®ång ruéng tho¸ng ®·ng c¸ch khu d©n c. Nhng cã nhîc ®iÓm lµ b×nh diÖn xÊu h¬n nªn khèi lîng c«ng tr×nh sÏ t¨ng cao.
Ph¬ng ¸n 5 Ph¬ng ¸n 5 cã u ®iÓm lµ phï hîp víi quy ho¹ch cña tØnh B¾c Ninh, khèi lîng gi¶i phãng mÆt b»ng vµ t¸i ®Þnh c Ýt, ®ång thêi còng Ýt ¶nh hëng tíi c¸c khu d©n c. Tuy nhiªn ph¬ng ¸n nµy tuyÕn ®i h¬i vßng.
B¶ng 2.1: So s¸nh c¸c yÕu tè m«i trêng bÞ ¶nh hëng
C¸c yÕu tè m«i trêng bÞ ¶nh hëng
Giai ®o¹n x©y dùng
Giai ®o¹n vËn hµnh
PA1
PA2
PA3
PA4
PA5
PA1
PA2
PA3
PA4
PA5
GPMB vµ t¸i ®Þnh c
7
5
4
5
3
0
0
0
0
0
HÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp
6
5
3
7
3
1
1
1
1
1
ChÕ ®é thuû v¨n
3
2
2
3
2
2
1
1
2
1
ChÊt lîng níc
2
1
1
3
1
0
0
0
0
0
ChÊt lîng kh«ng khÝ
2
2
2
2
3
2
2
2
2
3
¶nh hëng tiÕng ån
3
3
3
3
3
6
6
6
6
6
C¶nh quan vµ chÊt th¶i r¾n
3
2
2
3
3
3
2
2
2
3
Di tÝch lÞch sö, v¨n ho¸
6
3
3
2
2
6
3
3
3
2
Tai n¹n giao th«ng
3
2
2
2
2
4
4
4
4
4
Tæng céng
35
25
22
30
22
24
19
20
20
20
Mçi ¶nh hëng cña mçi yÕu tè m«i trêng ®îc tÝnh theo thang ®iÓm 10 víi møc ®é tõ thÊp lªn cao (0- 10)
Sau ®©y lµ biÓu ®å so s¸nh tæng hîp c¸c yÕu tè kinh tÕ, kü thuËt vµ m«i trêng cña c¸c ph¬ng ¸n tuyÕn lùa chän:
B¶ng 2.2: So s¸nh c¸c yÕu tè m«i trêng bÞ ¶nh hëng
TT
H¹ng môc so s¸nh
§.vÞ
PA1
PA2
PA3
PA4
PA5
1
B×nh diÖn
XÊu
Tèt
Tèt
Kh¸ xÊu
XÊu
2
¶nh hëng quy ho¹ch ®Þa ph¬ng
NhiÒu
NhiÒu
Ýt
Ýt
Ýt
3
¶nh hëng khu d©n c
NhiÒu
Ýt
Ýt
Ýt
Ýt
4
Khèi lîng:
-ChiÒu dµi tuyÕn
-ChiÒu dµi ray
-Khèi lîng ®µo ®¾p
-CÇu lín
-CÇu trung
-CÇu nhá
-CÇu vît ®êng bé
-CÇu vît ®êng s¾t
-Ga lµm míi
Km
km
10m3
cÇu/m
cÇu/m
cÇu/m
cÇu/m
cÇu/m
c¸i
43179
43179
2142
4/2769
12/602
20/212
6/300
1/117
3
43112
39072
1938
4/2769
11/536
19/200
4/251
1/117
2
43363
36393
1805
4/2769
11/536
19/200
4/251
1/117
3
44282
44282
2745
4/2769
14/660
25/250
8/450
1/117
3
45274
34174
1695
4/2769
11/536
19/200
4/251
1/117
3
5
DiÖn tÝch t¸i ®Þnh c
M2
9030
5312
4810
5772
3848
6
DiÖn tÝch chiÕm ®Êt
ha
737115
685103
490985
884538
446350
7
¦íc tÝnh kinh phÝ
109®ång
1203
1050
1008
1116
957
8
T¸c ®éng m«i trêng
®iÓm
59
44
41
50
42
Chó ý:
- Khèi lîng vµ kinh phÝ íc tÝnh cho giai ®o¹n ®Çu ®Õn n¨m 2002
+ Giai ®o¹n 1: §o¹n ®Çu ®i chung víi ®êng s¾t Hµ Néi- L¹ng S¬n.
+Giai ®o¹n 2: Lµm ®êng ®«i ®o¹n ®i chung.
- T¸c ®éng m«i trêng tÝnh theo thang ®iÓm cµng thÊp ¶nh hëng cµng nhá.
Nh vËy, sau khi tæng hîp so s¸nh c¸c ph¬ng ¸n tuyÕn ®o¹n Yªn Viªn – Ph¶ L¹i, t«i thiÕt nghÜ nªn chän ph¬ng ¸n 5 v× ®©y lµ ph¬ng ¸n cã nhiÒu u ®iÓm, cã tÝnh kh¶ thi, hiÖu qu¶ kinh tÕ x· héi cao nhÊt vµ Ýt t¸c ®éng ®Õn m«i trêng nhÊt.
² §o¹n tuyÕn vît s«ng Ph¶ L¹i nèi ga Cæ Thµnh:
VÞ trÝ tèt nhÊt ®Ó vît s«ng Ph¶ L¹i lµ dÞch vÒ phÝa thîng lu ë kho¶ng gi÷a cÇu « t« vµ bÕn phµ cò. Nhng tuyÕn nèi vµo cÇu vÒ phÝa tØnh H¶i D¬ng ph¶i ®i qua khu d©n c ®«ng ®óc vµ vi ph¹m kho¶ng c¸ch hµnh lang an toµn líi ®iÖn cña hµng cét ®iÖn cao thÕ nhµ m¸y ph¸t ®iÖn Ph¶ L¹i nªn ph¬ng ¸n nµy kh«ng kh¶ thi.
Xa h¬n n÷a vÒ phÝa thîng lu lµ ph¬ng ¸n vît s«ng ë phÝa B¾c ng· ba s«ng Th¬ng vµ s«ng CÇu vßng qua phÝa B¾c nói Phîng Hoµng ®Ó kÕt nèi vÒ ChÝ Linh. Nhng ph¬ng ¸n nµy kh«ng cã gi¸ trÞ so s¸nh bëi khèi lîng c«ng tr×nh qu¸ lín (thªm mét cÇu vît s«ng CÇu vµ lµm míi 14km ®êng s¾t).
Nh vËy, vÞ trÝ vît s«ng Ph¶ L¹i chØ cã thÓ n»m vÒ phÝa h¹ lu ë kho¶ng gi÷a kho¶ng cÇu « t« QL18 vµ ng· 3 s«ng §uèng cã 3 ph¬ng ¸n vît s«ng.
Ph¬ng ¸n 1: Ngay gÇn cÇu « t« QL18, c¸ch mè cÇu « t« vÒ phÝa B¾c Ninh 194m, vÒ phÝa H¶i D¬ng 114m.
Ph¬ng ¸n nµy cã u ®iÓm lµ vît s«ng ë kho¶ng c¸ch hÑp nhÊt gi÷a 2 bê ®ª, nhng cã nhîc ®iÓm lµ c¾t qu¸ nhiÒu ®êng d©y ®iÖn cao thÕ. ViÖc c¶i dÞch vµ n©ng cao kho¶ng c¸ch ®¶m b¶o tÜnh kh«ng an toµn gi÷a ®êng ®iÖn vµ ®êng s¾t lµ rÊt phøc t¹p vµ tèn kÐm.
Ph¬ng ¸n 2: C¸ch cÇu « t« 515m, ph¬ng ¸n nµy kh¾c phôc ®îc phÇn lín nhîc ®iÓm cña ph¬ng ¸n 1 nhng tuyÕn ®i vßng vµ xa, b×nh diÖn xÊu vµ kho¶ng c¸ch chiÒu dµi gi÷a 2 ®ª lµ rÊt lín.
Ph¬ng ¸n 3: Lµ ph¬ng ¸n ®i gi÷a PA1 vµ PA2, c¸ch cÇu ®êng bé QL18 vÒ phÝa B¾c Ninh 300m, vÒ phÝa H¶i D¬ng 260m. Ph¬ng ¸n nµy kh¾c phôc ®îc mét phÇn 2 ph¬ng ¸n trªn.
XÐt vÒ mÆt m«i trêng, ngo¹i trõ ph¬ng ¸n 1 v× khèi lîng c«ng tr×nh lín vµ t¸c ®éng cña viÖc c¶i dÞch c¶ ®êng líi ®iÖn vµ ®êng bé lµ qu¸ lín, ¶nh hëng tíi c¸c khu d©n c thÞ trÊn Ph¶ L¹i nhiÒu. Qua ®ã còng ¶nh hëng nhiÒu h¬n ®èi víi c¸c yÕu tè m«i trêng nh: gi¶i phãng mÆt b»ng vµ t¸i ®Þnh c, « nhiÔm tiÕng ån vµ rung ®éng, g©y biÕn ®éng lín ®Õn cuéc sèng cña nh÷ng hé d©n ph¶i di dêi vµ ®Æc biÖt lµ møc ®é an toµn cña m¹ng líi ®iÖn vµ tuyÕn ®êng s¾t rÊt thÊp. Nh vËy chØ cã thÓ so s¸nh gi÷a ph¬ng ¸n 2 vµ ph¬ng ¸n 3.
Dùa vµo ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh, ngo¹i c¶nh cña 2 ph¬ng ¸n trªn th× ¶nh hëng cña chóng ®èi víi m«i trêng lµ t¬ng ®¬ng. V× vËy viÖc tu©n thñ c¸c nguyªn t¾c b¶o vÖ m«i trêng trong trêng hîp nµy lµ rÊt cÇn thiÕt.
B¶ng 2.3: Tæng hîp so s¸nh c¸c ph¬ng ¸n tuyÕn nèi ray víi ga Cæ Thµnh
TT
H¹ng môc so s¸nh
§¬n vÞ
PA1
PA2
PA3
1
B×nh diÖn
Tèt
XÊu
B×nh thêng
2
Kho¶ng c¸ch dµi
m
577
659
703
3
¶nh hëng tíi líi ®iÖn
Lín
Ýt
Võa
4
¶nh hëng tíi khu d©n c
NhiÒu
Ýt
Ýt
5
T¸c ®éng m«i trêng
NhiÒu
Võa
Võa
NhËn xÐt: XÐt trªn tæng hîp c¸c yÕu tè kinh tÕ, kü thuËt vµ m«i trêng th× t«i thÊy ph¬ng ¸n 3 lµ ph¬ng ¸n cã tÝnh kh¶ thi h¬n c¶, do ®ã nªn chän ph¬ng ¸n 3.
² Gi¶i quyÕt nót giao c¾t Bµn Cê:
Lùa chän ph¬ng ¸n:
Ph¬ng ¸n 1: Lµm cÇu vît qua ga Bµn Cê chuyÓn giao c¾t Bµn Cê tõ giao c¾t cïng mÆt ph¼ng thµnh nót giao c¾t lËp thÓ.
PA1a: §êng s¾t quèc gia ®i trªn vît ®êng s¾t má, ph¬ng ¸n nµy cã chi phÝ cao do yªu cÇu vÒ mÆt c¾t däc cña tuyÕn ®êng s¾t quèc gia bÞ h¹n chÕ vµ ph¶i n©ng cao mét sè h¹ng môc c«ng tr×nh quan träng nh n©ng cao nÒn ®êng tõ 1m÷5,0m n©ng cao cÇu U«ng BÝ (cÇu thÐp 65,4m÷ 32,6m) lªn 1,2m; lµm míi cÇu S«ng Sinh khæ ®êng ®«i. ViÖc thi c«ng n©ng cao nÒn ®êng vµ c¸c cÇu lín, cÇu trung trong ®iÒu kiÖn ®êng s¾t ®ang khai th¸c ch¹y tµu lµ v« cïng phøc t¹p, ph¶i lµm ®êng t¹m, cÇu t¹m, chi phÝ rÊt lín.
PA1b: §êng s¾t Má than Vµng Danh ®i trªn ®êng s¾t quèc gia. Ph¬ng ¸n nµy cã chi phÝ ®Çu t lín do ®Þa h×nh khèng chÕ ph¶i lµm cÇu vît dµi. H¬n n÷a khi ®êng s¾t má than ch¹y trªn cao sÏ g©y « nhiÔm m«i trêng ë thÞ x· U«ng BÝ, ®©y chÝnh lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn tÝnh kh«ng kh¶ thi cña ph¬ng ¸n nµy.
Ph¬ng ¸n 2: Thùc hiÖn PA2 tuy ®êng s¾t ViÖt Nam ph¶i di chuyªn ga U«ng BÝ C, t¨ng khèi lîng t¸c nghiÖp cña ga U«ng BÝ C nhng gi¶m ®îc thêi gian chiÕm dông kh«ng gian, mÆt kh¸c an toµn ch¹y tµu ®îc ®¶m b¶o h¬n. §Æc biÖt lµ sau khi nèi ray theo PA2, mét phÇn luång than néi ®Þa sÏ ®i theo ®êng s¾t quèc gia, t¨ng ®îc khèi lîng vËn t¶i vµ thÞ phÇn cho ®êng s¾t ViÖt Nam.
§èi víi c«ng ty than Vµng Danh còng rÊt thuËn lîi do viÖc nèi th«ng víi ga U«ng BÝ C t¹o ®iÒu kiÖn vËn chuyÓn liªn tôc khi tiªu thô t¹i thÞ trêng néi ®Þa, kh«ng ph¶i sang toa, gi¶m ®îc t¸c nghiÖp xÕp dì ë c¶ng §iÒn C«ngkh«ng t¨ng « nhiÔm m«i trêng ë thÞ x· U«ng BÝ. Tuy nhiªn víi luång hµng tõ Vµng Danh ®i §iÒn C«ng lín th× chi phÝ khai th¸c t¨ng lªn ®¸ng kÓ, chi phÝ ®Çu t thiÕt bÞ vËn chuyÓn còng t¨ng lªn, dÉn ®Õn gi¸ thµnh than bÞ t¨ng lªn lµm ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng cña ngµnh than.
PA2a: Sö dông ®o¹n ®êng 1435 hiÖn t¹i tõ ga U«ng BÝ A nèi vµo ga U«ng BÝ C míi. Ph¬ng ¸n nµy chi phÝ x©y dùng nhá, gi¶i phãng mÆt b»ng Ýt, gi¶m ®îc giao c¾t gi÷a ®êng s¾t vµ ®êng bé. Nhîc ®iÓm cña ph¬ng ¸n nµy lµ chiÒu dµi dïng ®îc ®êng chuyªn dïng ng¾n kho¶ng 320m. Chi phÝ khai th¸c cña ®êng s¾t má bÞ t¨ng thªm do ph¶i ch¹y xa h¬n 1,2m vµ ph¶i t¸c nghiÖp ®¶o ®Çu m¸y t¹i ga U«ng BÝ C míi.
PA2b: Nèi ray trùc tiÕp tõ ®êng s¾t Vµng Danh- §iÒn C«ng hiÖn t¹i vµo ga U«ng BÝ C míi. Ph¬ng ¸n nµy sÏ gi¶m ®îc chi phÝ ®Çu t x©y dùng ®êng s¾t, ®êng bé míi, chiÒu dµi dïng ®îc cña ®êng ®ãn göi chuyªn dïng ®¹t tiªu chuÈn nhng gãc giao gi÷a ®êng s¾t vµ ®êng bé rÊt nhá.
Qua so s¸nh tÊt c¶ nh÷ng ph¬ng ¸n trªn, thÊy r»ng nªn chän ph¬ng ¸n 1a v× ph¬ng ¸n nµy cã nhiÒu u ®iÓm nhÊt, phï hîp víi yªu cÇu chuyªn chë cña c¶ ®êng s¾t quèc gia vµ ®êng s¾t má, tuy nhiªn chi phÝ ®Çu t x©y dùng kh¸ cao.
XÐt vÒ mÆt m«i trêng, ph¬ng ¸n 2 lµ tèt nhÊt bëi v× so víi ph¬ng ¸n 2 th× ph¬ng ¸n 1 ph¶i x©y dùng cÇu vît. Trong khi ®iÓm giao c¾t gi÷a 2 ®êng s¾t quèc gia vµ ®êng s¾t má than Vµng Danh lµ khu d©n c ®«ng ®óc cña thÞ x· U«ng BÝ cã nhiÒu c«ng tr×nh c«ng céng nh c«ng së, trêng häcgÇn ®êng s¾t. ViÖc tæ chøc x©y cÇu vît sÏ rÊt phøc t¹p trong c«ng t¸c gi¶i phãng mÆt b»ng, xuÊt hiÖn thªm nhiÒu c¸c t¸c ®éng xÊu tíi m«i trêng trong qu¸ tr×nh x©y dùng cÇu (v× nã n»m trong khu d©n c) vµ ®Æc biÖt kh¶ n¨ng thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p gi¶m thiÓu ¶nh hëng bÊt lîi tíi m«i trêng trong qu¸ tr×nh thi c«ng vµ khai th¸c tuyÕn ®êng bÞ h¹n chÕ bëi kh«ng gian hiÖn t¹i cña khu vùc hÑp vµ khèi lîng c«ng tr×nh lín.
H¹ Long
C¶ng §iÒn C«ng
Má Vµng Danh
Tr¹m bµn cê
Km76+970
Yªn Viªn
Ga U«ng BÝ A
Km 78+100
Ga U«ng BÝ
Km 74+650
H¹ Long
C¶ng §iÒn C«ng
Má Vµng Danh
Tr¹m bµn cê
Km76+970
Yªn Viªn
Ga U«ng BÝ A
Km 78+100
Ga U«ng BÝ
Km 74+650
CÇu s«ng Sinh
Km 75+751.30
CÇu U«ng BÝ
Km 77+635.15
H×nh 3: S¬ häa giao c¾t Bµn Cê
VÞ trÝ lùa chän nhµ ga míi
1.3.1Ph©n bè ga trªn tuyÕn
Do bèi c¶nh dù ¸n nµy ®îc thùc hiÖn vµo thêi ®iÓm nghiªn cøu vÒ quy ho¹ch chi tiÕt ph¸t triÓn giao th«ng ®« thÞ thµnh phè Hµ Néi cha ®îc duyÖt. V× vËy toµn bé quy m« vµ khèi lîng cña ga Yªn Viªn B¾c vµ c¸c nót giao vît t¹i khu vùc ga nµy sÏ kh«ng ®îc xem xÐt trong dù ¸n nµy.
ViÖc ph©n bè c¸c ga trªn ®o¹n tuyÕn míi cïng nh nghiªn cøu toµn bé hÖ thèng ga trªn tuyÕn cò ph¶i ®¶m b¶o nguyªn t¾c ®¸p øng ®îc n¨ng lùc th«ng qua cña tuyÕn ®êng còng nh lµ ®iÓm thu hót ®îc hµng ho¸ vµ hµnh kh¸ch trong khu vùc.
B¶ng 2.4: Danh s¸ch ph©n bè c¸c ga trªn tuyÕn
TT
Tªn ga
Lý tr×nh
Kho¶ng c¸ch
Lo¹i ga
Ghi chó
1
Yªn Viªn B¾c
0+000
Ga thu ®o¹n
§Çu mèi Hµ Néi
2
Tõ S¬n
4+038
4,04
Ga tr¸nh tµu
Gi÷ nguyªn
3
Lim
11+000
6,96
Ga trung gian
N©ng cÊp
4
Nam S¬n
21+100
10,10
Ga tr¸nh tµu
Lµm míi
5
Ch©u CÇu
31+200
11,87
Ga tr¸nh tµu
Lµm míi
6
Cæ Thµnh
43+800
12,50
Ga trung gian
N©ng cÊp
7
ChÝ Linh
59+200
15,40
Ga trung gian
Lµm míi
8
§«ng TriÒu
67+800
8,60
Ga trung gian
N©ng cÊp bé phËn
9
M¹o Khª
76+600
8,80
Ga trung gian
N©ng cÊp bé phËn
10
Yªn Dìng
87+010
10,41
Ga tr¸nh tµu
N©ng cÊp bé phËn
11
U«ng BÝ C
92+870
5,86
Ga trung gian
Lµm míi
12
BiÓu Nghi
102+670
9,80
Ga tr¸nh tµu
Lµm míi
13
Yªn C
110+890
8,22
Ga tr¸nh tµu
N©ng cÊp bé phËn
14
H¹ Long
123+240
12,35
Ga hµnh kh¸ch
§· thiÕt kÕ kü thuËt
15
C¸i L©n
126+600
3,39
Ga lËp tµu hµng
§· thiÕt kÕ kü thuËt
1.3.2 Lùa chän vÞ trÝ x©y dùng c¸c nhµ ga míi
Nguyªn t¾c thiÕt kÕ c«ng tr×nh ga
Ph©n bè ga ph¶i ®¶m b¶o NLTQ c¸c khu gian c©n b»ng vµ ®¸p øng c¸c yªu cÇu vËn t¶i.
VÞ trÝ ga ph¶i phï hîp víi quy ho¹ch cña ®Þa ph¬ng ®Ó ®¶m b¶o lîi Ých cña ngµnh vµ ®Þa ph¬ng.
Phï hîp víi c¸c tiªu chuÈn chung cña tuyÕn ®êng.
VÞ trÝ ga gi¶m ®îc tèi ®a c¸c t¸c ®éng bÊt lîi ®èi víi m«i trêng.
VÞ trÝ c¸c ga míi
² Ga Nam S¬n:
VÞ trÝ ga: Ga Nam S¬n míi dù kiÕn sÏ x©u dùng n»m trªn khu ®Êt trång lóa thuéc x· Nam S¬n huyÖn QuÕ Vâ tØnh B¾c Ninh.
PhÝa Nam c¸ch khu c«ng nghiÖp Nam S¬n kho¶ng 1km
PhÝa T©y B¾c c¸ch ®êng cao tèc Hµ Néi- L¹ng S¬n 60km.
PhÝa §«ng lµ c¸nh ®ång lóa
PhÝa T©y lµ c¸nh ®ång lóa.
NhËn xÐt: VÞ trÝ ®Æt ga lµ kh¶ thi bëi quy m« ga kh«ng lín, khèi lîng gi¶i phãng mÆt b»ng nhá gÇn 10000m2 trong ®ã chñ yÕu lµ ®Êt trång lóa, kh«ng ¶nh hëng tíi c¸c c«ng tr×nh c«ng céng vµ d©n sù kh¸c, kh«ng cã hé d©n nµo ph¶i di dêi vµ kh¸ thuËn lîi trong viÖc thu håi vµ xö lý c¸c chÊt th¶i cña nhµ ga khi ®i vµo ho¹t ®éng.
² Ga Ch©u CÇu:
VÞ trÝ ga: Ga Ch©u CÇu thuéc ®Þa phËn x· Ch©u CÇu, huyÖn QuÕ Vâ, tØnh B¾c Ninh. Ga n»m trªn c¸ch ®ång lóa, xung quanh kh«ng cã d©n c nµo.
PhÝa §«ng gi¸p vµ c¸ch ®ª Ch©u CÇu kho¶ng 200m
PhÝa T©y Nam c¸ch QL18 kho¶ng 300m, cßn l¹i lµ c¸nh ®ång lóa.
NhËn xÐt: ¶nh hëng cña vÞ trÝ ga ®èi víi c¸c yÕu tè m«i trêng t nhiªn vµ x· héi lµ rÊt nhá (chiÕm dông ®Êt n«ng nghiÖp lµ chu yÕu), v× vËy vÞ trÝ cña ga lµ kh¶ thi.
² Ga Cæ Thµnh:
VÞ trÝ ga: Thuéc x· Cæ Thµnh, thÞ trÊn Ph¶ L¹i, huyÖn ChÝ Linh, tØnh H¶i D¬ng. Ga Cæ Thµnh míi dù kiÕn n»m trªn khu ®Êt trèng gåm cá d¹i vµ mét sè ruéng lóa, ga míi c¸ch ga Cæ Thµnh cò kho¶ng 100m vÒ phÝa B¾c.
PhÝa §«ng B¾c gi¸p QL18 kho¶ng 30m.
PhÝa Nam gi¸p khu d©n c thÞ trÊn Ph¶ L¹i.
Cßn l¹i lµ ®Êt trèng vµ ruéng lóa
NhËn xÐt: HiÖn t¹i ga Cæ Thµnh cò vÉn ®ang ho¹t ®éng, viÖc lµm míi nhµ ga nh»m ®¸p øng nhu cÊp t¨ng lîng hµng ho¸, hµnh kh¸ch qua ga sau khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng. Xung quanh vÞ trÝ x©y ga còng kh«ng cã c«ng tr×nh hay hÖ sinh th¸i ®Æc biÖt nµo, v× vËy ¶nh hëng cña vÞ trÝ ga lµ nhá, vÞ trÝ chän lµ kh¶ thi.
² Ga U«ng BÝ C:
VÞ trÝ ga: Ga U«ng BÝ C n»m gi÷a kho¶ng c¸ch gi÷a cÇu S«ng Sinh vµ cÇu L¹c Trung thuéc phêng L¹c Trung, thÞ x· U«ng BÝ. Däc ®o¹n tuyÕn dù kiÕn x©y dùng nhµ ga cã nhiÒu hé d©n sèng gÇn ven ®êng s¾t.
NhËn xÐt: ViÖc x©y dùng nhµ ga sÏ g©y mét sè ¶nh hëng tíi m«i trêng bao gåm: khèi lîng ®Òn bï gi¶i phãng mÆt b»ng lín, kho¶ng 40 hé d©n ph¶i di dêi, ¶nh hëng bëi kh«ng khÝ tiÕng ån trong thi c«ng vµ ch¹y tµu, t¨ng lîng r¸c th¶i trong thÞ x·. NÕu chän ph¬ng ¸n c¶i dÞch tr¸nh khu d©n c th× khèi lîng thi c«ng sÏ rÊt lín vµ tèn kÐm, c¸c t¸c ®éng m«i trêng cña vÞ trÝ lùa chän cã thÓ gi¶m thiÓu ®îc nh ®Òn bï tho¶ ®¸ng, trång c©y, x©y dùng tiÕng ån, vµ c¸c biÖn ph¸p gi¶m thiÓu kh¸c trong thi c«ng lµ hoµn toµn kh¶ thi.
KÕt luËn: VÒ mÆt m«i trêng th× híng tuyÕn lùa chän lµ ph¬ng ¸n 5 (®o¹n nèi ga Yªn Viªn ®Õn Ph¶ L¹i) vµ ph¬ng ¸n 3 (®o¹n nèi ga Cæ Thµnh) cã nhiÒu u ®iÓm vµ cã tÝnh kh¶ thi. Riªng ph¬ng ¸n gi¶i quyÕt nót giao c¾t Bµn Cê, chän ph¬ng ¸n 2 (trong ®ã 2a vµ 2b lµ t¬ng ®èi ®ång nhÊt). Víi c¸c ph¬ng ¸n tuyÕn ®· lùa chän, sù ph©n bè vÞ trÝ c¸c nhµ ga nh ®· ®¸nh gi¸ trong b¸o c¸o còng lµ phï hîp vµ kh¶ thi.
II. T¸c ®éng tíi m«i trêng trong qu¸ tr×nh x©y dùng
Víi c¸c ph¬ng ¸n ®· lùa chän, cã thÓ tãm t¾t c¸c t¸c ®éng cña dù ¸n tíi m«i trêng khu vùc thµnh b¶ng sau:
B¶ng 2.5: Tãm t¾t c¸c t¸c ®éng cña dù ¸n tíi m«i trêng khu vùc
C¸c yÕu tè vÒ m«i trêng
Qu¸ tr×nh h®éng cña dù ¸n
X©y dùng
VËn hµnh
¶nh hëng ®Õn m«i trêng thiªn nhiªn
1. ¶nh hëng tíi ®Êt ®ai
C
2. ¶nh hëng tíi nguån níc vµ thuû v¨n
B
C
3. ¶nh hëng tíi chÊt lîng níc
B
C
4. ¶nh hëng tíi hÖ sinh th¸i
B
C
5. ¶nh hëng cña ån
B
A
6. ¶nh hëng cña rung
B
B
7. ¶nh hëng tíi chÊt lîng kh«ng khÝ
B
C
8. ¶nh hëng tíi c«ng tr×nh c«ng céng
B
B
9. ¶nh hëng cña chÊt th¶i
B
B
10. ¶nh hëng tíi m«i trêng søc khoÎ vµ an toµn giao th«ng
B
B
11.¶nh hëng tíi giao th«ng ®Þa ph¬ng vµ hÖ thèng ®êng x¸
B
C
12. ¶nh hëng viÖc sö dông ®Êt vµ c¸c kÕ ho¹ch kh¸c cña ®p
C
13. ¶nh hëng tíi hÖ sinh th¸i ®ång ruéng
B
¶nh hëng ®Õn kinh tÕ XH
14. ¶nh hëng tíi gi¶i phãng mÆt b»ng vµ t¸i ®Þnh c
B
15. ¶nh hëng tíi c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ cña d©n ®Þa ph¬ng
(A)
16. ¶nh hëng tíi giao th«ng hiÖn t¹i vµ dÞch vô c«ng céng
B
(A)
17. ¶nh hëng tíi m«i trêng c¶nh quan
C
C
18. Sù rñi ro vµ nguy hiÓm
C
B
19. ¶nh hëng tíi sö dông n¨ng lîng
C
Chó gi¶i: A lµ ¶nh hëng lín
B lµ ¶nh hëng t¬ng ®èi
C lµ ¶nh hëng nhá
C¸c ch÷ cã dÊu ngoÆc ®¬n lµ ¶nh hëng cã lîi
¶nh hëng ®Õn c¸c yÕu tè m«i trêng tù nhiªn
T¸c ®éng tíi chÊt lîng kh«ng khÝ
Nguån g©y « nhiÔm:
HiÖn t¹i toµn bé khu vùc dù kiÕn x©y dùng tuyÕn ®êng s¾t Yªn Viªn- Ph¶ L¹i- C¸i L©n phÇn lín lµ ®Êt canh t¸c, mét sè Ýt gi¸p víi khu d©n c nªn nguån g©y « nhiÔm m«i trêng kh«ng khÝ trong khu vùc chñ yÕu lµ do:
Ho¹t ®éng giao th«ng
C¸c sinh ho¹t hµng ngµy cña d©n c xung quanh khu vùc (®èt than, ®èt r¸c th¶i)
Sù ph©n huû c¸c chÊt h÷u c¬ t¹i mét sè ®iÓm r¸c th¶i vµ níc kªnh r¹ch ø ®äng.
HiÖn tr¹ng chÊt lîng kh«ng khÝ
Khu vùc dù ¸n n»m trªn phÇn diÖn tÝch ®Êt canh t¸c nh: ga Cæ Thµnh, ga Ch©u CÇu vµ mét phÇn thuéc c¸c khu vùc xa d©n c nh B·i Bång, ®ª §«ng Du, ga C¸i L©n. T¹i c¸c khu vùc nµy, hiÖn tr¹ng m«i trêng kh«ng khÝ cha bÞ « nhiÔm.
Tuy nhiªn, mét sè ga trªn tuyÕn ®êng s¾t cña dù ¸n n»m trong khu d©n c nh ga U«ng BÝ, ga H¹ Long, ga Tõ S¬n chÊt lîng m«i trêng kh«ng khÝ cña khu vùc chÞu nhiÒu nguån t¸c ®éng h¬n. Bªn c¹nh qu¸ tr×nh vËn chuyÓn giao th«ng, m«i trêng kh«ng khÝ cña khu vùc cã thÓ bÞ « nhiÔm bëi ho¹t ®éng ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña céng ®ång d©n c nh: khÝ x¶ ®éng c¬, khÝ th¶i cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp, c¸c khÝ ®éc ph¸t sinh tõ qu¸ tr×nh ph©n huû h÷u c¬ trong ®iÒu kiÖn kþ khÝ vµ ®Æc biÖt lµ c¸c ho¹t ®éng chuyÖn chë, bèc xóc hµng ho¸
Tõ kÕt qu¶ ®o ®¹c ®îc vÒ chÊt lîng kh«ng khÝ trong khu vùc dù ¸n t¹i c¸c vÞ trÝ Yªn viªn, Lim, §øc Long, Ph¶ L¹i, ChÝ Linh, M¹o Khª, U«ng BÝ, BiÓu Nghi, H¹ Long, C¸i L©n cho thÊy:
Nång ®é khÝ CO dao ®éng trong kho¶ng tõ 0,618mg/m3 ®Õn 1,555mg/m3 n»m trong giíi h¹n cho phÐp.
Hµm lîng SO2 t¹i tÊt c¶ c¸c vÞ trÝ kh¶o s¸t dao ®éng trong kho¶ng 0,024- 0,083 mg/m3. So s¸nh víi tiªu chuÈn ViÖt Nam(TCVN 5937-1995), kh«ng cã vÞ trÝ nµo nång ®é SO2 vît qu¸ giíi h¹n cho phÐp (0,5 mg/m3).
T¹i tÊt c¶ c¸c ®iÓm ®o nång ®é khÝ NO2 dao ®éng trong kho¶ng 0,004-0,029mg/m3, trung b×nh 0,006mg/m3. Nh×n chung trong c¸c ®iÓm ®o khÝ t¹i khu vùc hµm lîng NO2 trong kh«ng khÝ ®Òu nhá h¬n giíi h¹n cho phÐp theo TCVN 5937-1995 (0,4mg/m3).
Hµm lîng bôi l¬ löng: T¹i c¸c ®iÓm ®o, nång ®é bôi l¬ löng thÊp, dao ®éng trong kho¶ng 0,02-0,32mg/m3, trung b×nh 0,16mg/m3. HÇu hÕt c¸c ®iÓm ®o khÝ t¹i khu vùc ®Òu cã hµm lîng bôi l¬ löng trong kh«ng khÝ nhá h¬n giíi h¹n cho phÐp theo TCVN 5937-1995(0,3 mg/m3) (trõ ®iÓm ®o t¹i khu vùc C¸i L©n lín nhÊt 0,32 vît tiªu chuÈn 1 chót, lµ do ®êng nÒn ®Êt xe qua l¹i nhiÒu).
ChÊt lîng m«i trêng kh«ng khÝ trong khu vùc khi cã dù ¸n
Trong giai ®o¹n thi c«ng, c¸c m¸y mãc x©y dùng t¶i träng lín, ®éng c¬ diezen c«ng suÊt lín, cïng víi bÒ réng cña ®êng gi¶m xuèng sÏ lµm vËn tèc trung b×nh cña dßng xe gi¶m xuèng. TÊt c¶ c¸c ®iÒu ®ã g©y ra « nhiÔm kh«ng khÝ, tiÕng ån vµ rung ®éng ë møc kh¸ cao. Nh÷ng vÞ trÝ khai th¸c vµ tËp kÕt vËt liÖu x©y dùng còng lµ c¸c nguån ®Æc biÖt cña bôi xi m¨ng, ®Êt vµ ®¸. Theo kÕt qu¶ quan s¸t t¹i c¸c con ®êng ®ang x©y dùng cho thÊy nh÷ng vÊn ®Ò cÇn chó ý ngoµi tiÕng ån lµ bôi l¬ löng vµ SO2. Nång ®é bôi l¬ löng cã thÓ t¨ng tõ 2,5 ®Õn 4 lÇn so víi TCVN.
T¸c ®éng cña tiÕng ån vµ rung ®éng
a. TiÕng ån
² Nguån sinh ra tiÕng ån: Khu vùc dù ¸n n»m trªn mét sè tuyÕn ®êng s¾t hiÖn ®ang sö dông vµ më réng mét phÇn chñ yÕu trªn ®Êt canh t¸c (c¸nh ®ång). Bëi vËy nguån g©y ra tiÕng ån trong khu vùc thùc hiÖn dù ¸n bao gåm:
Ho¹t ®éng Giao th«ng vËn t¶i: ho¹t ®éng cña c¸c tµu chë hµng(chiÕm ®a sè) vµ c¸c ph¬ng tiÖn tham gia giao th«ng trªn mét sè tuyÕn ®êng trong khu vùc d©n c.
C¸c sinh ho¹t hµng ngµy cña d©n c.
² HiÖn tr¹ng tiÕng ån: Sau khi so s¸nh kÕt qu¶ ®o ®é ån t¹i c¸c vÞ trÝ Yªn Viªn, Lim,§øc Long, Ph¶ L¹i, ChÝ Linh, M¹o Khª, U«ng BÝ, BiÓu Nghi, H¹ Long, C¸i L©n víi TCVN 5949-1998 quy ®Þnh vÒ giíi h¹n tiÕng ån tèi ®a trong khu vùc c«ng céng vµ khu d©n c vµo thêi gian tõ 6h-18h cho thÊy:
T¹i Ph¶ L¹i: møc ån vît giíi h¹n cho phÐp tõ 1,05 lÇn (®©y lµ vÞ trÝ gÇn ®êng giao th«ng).
T¹i trêng häc §øc Long: møc ån vît giíi h¹n cho phÐp 1,27 lÇn. Tuy nhiªn ®©y lµ møc ån tøc thêi do thêi ®iÓm kh¶o s¸t lµ giê nghØ gi¶i lao cña mét sè líp häc.
C¸c ®iÓm ®o cßn l¹i trong khu vùc dù ¸n ®Òu cã ®é ån nhá h¬n giíi h¹n cho phÐp(60dbA).
² T¸c ®éng cña tiÕng ån khi cã dù ¸n:
¶nh hëng cña tiÕng ån x©y dùng chØ cã tÝnh chÊt t¹m thêi, c¸c ho¹t ®éng x©y dùng vµ m¸y thi c«ng g©y ra tiÕng ån.
§ãng Ðp cäc
Xe m¸y vµ ph¬ng tiÖn chuyªn chë vËt liÖu, san ñi trªn c«ng trêng x©y dùng.
TiÕng ån do c«ng t¸c ph¸ næ c«ng tr×nh cò, næ m×n khai th¸c vËt liÖu.
§ãng cäc g©y ra tiÕng ån, rung ®éng, lón vµ dÞch chuyÓn ®Êt ë gÇn c«ng trêng. C¸c thiÕt bÞ ®µo ®¾p ®Êt còng g©y nªn tiÕng ån tËp trung cao ë n¬i cÇn c«ng viÖc san lÊp. C«ng nh©n x©y dùng vµ nh©n d©n sèng gÇn khu vùc x©y dùng lµ nh÷ng ngêi bÞ ¶nh hëng bëi tiÕng ån x©y dùng.
Rung ®éng
Nh÷ng ho¹t ®éng cña m¸y mãc x©y dùng sau ®©y cã liªn quan tíi viÖc g©y ra rung ®éng lµ:
Xe m¸y trªn c«ng trêng
§ãng Ðp cäc
Lu vµ dÇm
§µo ®¾p b»ng c¸c thiÕt bÞ nÆng
Næ m×n
Ngoµi ra, rung ®éng cßn ®îc t¹o ra do viÖc thö nÒn ®Êt b»ng ph¬ng ph¸p kiÓm tra ®éng, do c¸c m¸y tÜnh t¹i h¹ng nÆng (m¸y sµng tuyÓn vËt liÖu)
C«ng viÖc x©y dùng thêng t¹o ra rung ®éng phøc t¹p. Nãi chung cã thÓ ph©n lo¹i rung ®éng t¹o ra do c«ng viÖc x©y dùng thµnh c¸c lo¹i chÝnh:
+ Rung ®éng t¬ng ®èi cña ®Êt ®¸
+ Rung ®éng cña c¸c cÊu tróc c«ng tr×nh
+ Rung ®éng trong m«i trêng kh«ng khÝ (tiÕng ån).
¶nh hëng cña rung ®éng ®Õn con ngêi còng t¬ng tù nh do tiÕng ån: lµm mÊt yªn tÜnh vµ quÊy rÇy bëi rung ®éng truyÒn qua nÒn mãng tíi c¸c c«ng tr×nh vµ tiÕp theo lµ ®Õn thiÕt bÞ trong c«ng tr×nh.
TiÕng ån vµ rung ®éng sÏ ¶nh hëng tíi sù yªn tÜnh cña khu x©y dùng trong thêi gian thi c«ng c«ng tr×nh.
2.1.3 T¸c ®éng ®Õn hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp
Cã ¶nh hëng ®ã lµ:
MÊt ®Êt canh t¸c kho¶ng 149 ha ®Êt trång lóa vµ 5 ha ®Êt trång mµu sÏ bÞ chiÕm dông.
Khãi bôi lµm ¶nh hëng ®Õn n¨ng suÊt vµ chÊt lîng lóa vµ hoa mµu khi thi c«ng ®Æc biÖt khi vµo mïa lóa lµm ®ßng.
Nguån níc tíi bÞ x¸o trén bëi mét sè chÊt nh dÇu mì, vµ c¸c chÊt th¶i kh¸c.
Cã thÓ bÞ « nhiÔm hoÆc nh©n c¸c lo¹i s©u bÖnh tõ ®Êt ®¸ lµm nÒn ®êng mang tõ n¬i kh¸c tíi.
T¸c ®éng ®Õn thuû v¨n vµ chÊt lîng níc
ChÊt lîng níc mÆt
Trong khu vùc kh¶o s¸t, hÖ thèng s«ng suèi bao gåm: s«ng CÇu, vµ mét sè c¸c ao, hå lµ n¬i tiÕp nhËn trùc tiÕp níc th¶i tõ khu d©n c, nhµ m¸y, xÝ nghiÖp hoÆc tõ c¸c ho¹t ®éng cña nót giao th«ng.
Mét sè nguån th¶i g©y « nhiÔm níc s«ng:
Nguån th¶i sinh ho¹t
Nguån th¶i c«ng nghiÖp
Nguån th¶i n«ng-l©m nghiÖp
Theo c¸c kÕt qu¶ ph©n tÝch cho thÊy chÊt lîng níc mÆt trong khu vùc t¬ng ®èi tèt cho viÖc tíi tiªu. Tuy nhiªn chÊt lîng níc mÆt ë khu vùc dù ¸n do chÞu t¸c ®éng cña qu¸ tr×nh canh t¸c n«ng nghiÖp (bãn ph©n, cung cÊp níc tíi, hay tiªu níc trong mïa ma óng) nªn cã biÓu hiÖn nhiÔm chÊt h÷u c¬.
Trong thêi gian thi c«ng, s«ng, suèi nhá bÞ tuyÕn ®êng c¾t qua cã thÓ bÞ chØnh dßng hoÆc t¹m ng¨n l¹i sÏ g©y ®øt qu·ng dßng ch¶y. Níc ®äng trong thêi gian dµi cã thÓ bÞ « nhiÔm ¶nh hëng ®Õn søc khoÎ c«ng ®ång (khu vùc ¶nh hëng dù b¸o lµ x· §øc Long, B·i Bång). ViÖc san ñi lµm ®êng sÏ dÉn ®Õn lµm t¾c nghÏn dßng ch¶y t¹m thêi g©y ¶nh hëng ®Õn sù tho¸t níc, tíi tiªu cña khu vùc. §Æc biÖt lµ ®o¹n ®i qua vïng trång lóa, n¬i cã nhiÒu kªnh dÉn níc phôc vô tíi tiªu cña khu vùc tØnh B¾c Ninh. §©y lµ vïng thêng hay bÞ ngËp óng nªn thêng ph¶i ®¾p cao, cã n¬i tíi 4m. Thuû v¨n cña khu vùc sÏ bÞ thay ®æi nÕu kh«ng cã hÖ thèng tho¸t níc thÝch hîp.
Vµo mïa ma, viÖc x©y dùng c¸c cÇu cèng thêng g©y óng lôt côc bé, lµm thay ®æi chÕ ®é thuû v¨n níc mÆt, g©y khã kh¨n vµ ¶nh hëng ®Õn cuéc sèng cña nh©n d©n trong vïng cã dù ¸n. Cã thÓ bÞ mÊt ®Êt canh t¸c do óng lôt côc bé nµy. Ngoµi ra khi thi c«ng xong, chÊt lîng ®Êt sÏ bÞ thay ®æi do bÞ trén lÉn víi vËt liÖu x©y dùng thõa.
ViÖc vËn hµnh c¸c thiÕt bÞ thi c«ng h¹ng nÆng, c¸c « t« t¶i chuyªn chë vËt liÖu cho thi c«ng lµ nguyªn nh©n dÉn ®Õn « nhiÔm dÇu mì, vÕt dÇu diezel, x¨ng, dÇu thuû lùc, dÇu b«i tr¬n.
ViÖc khai th¸c c¸c má vËt liÖu vµ chuyªn chë vËt liÖu x©y dùng tõ c¸c má tíi c«ng tr×nh x©y dùng, khi gÆp ma g©y ra sãi mßn ®Êt t¨ng ®é ®ôc níc s«ng.
Khi cã mét sè lîng lín c«ng nh©n thi c«ng sÏ dùng l¸n tr¹i däc theo tuyÕn ®êng. R¸c th¶i sinh ho¹t, níc th¶i ®Òu ®îc tù do ®a xuèng nguån níc. HËu qu¶ lµ nguån níc mÆt cã thÓ bÞ « nhiÔm h÷u c¬. Søc khoÎ cña d©n c 2 bªn tuyÕn ®êng còng nh søc khoÎ cña nh÷ng c«ng nh©n thi c«ng cã thÓ bÞ ¶nh hëng bëi sù « nhiÔm nguån níc nµy.
ChÊt lîng níc ngÇm
² HiÖn tr¹ng chÊt lîng níc ngÇm:
Theo ®¸nh gi¸ cho thÊy níc ngÇm ë khu vùc nµy t¬ng ®èi tèt, trong, kh«ng mïi, kh«ng vÞ, ngêi d©n thêng sö dông trùc tiÕp nguån níc giÕng nµy mµ kh«ng qua mét quy tr×nh xö lý nµo. Tuy nhiªn, níc ngÇm ë ®©y bÞ nhiÔm Mn víi hµm lîng t¬ng ®èi lín, cã h¹i víi søc kháe con ngêi. Do vËy, cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p xö lý tríc khi sö dông vµo sinh ho¹t, ¨n uèng. Kh«ng nh÷ng thÕ, lîng vÞ khuÈn trong c¸c giÕng khoan cña d©n t¹i khu vùc Nam Trung Yªn còng t¬ng ®èi cao. §iÒu nµy thÓ hiÖn níc ngÇm ë ®©y ®· bíc ®Çu bÞ nhiÔm vÞ sinh vµ nhiÔm ph©n. Nguyªn nh©n xuÊt hiÖn c¸c lo¹i vi khuÈn trong níc ngÇm cã thÓ lµ do kü thuËt khai th¸c cha ®îc ®¶m b¶o nªn nguån níc mÆt, níc th¶i ®· ¶nh hëng ®Õn chÊt lîng níc. §©y còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra c¸c bÖnh vÒ ®êng ruét, bÖnh ®au m¾t cho ngêi d©n, tõ ®ã lµm suy gi¶m søc khoÎ céng ®ång.
² T¸c ®éng cña dù ¸n:
Nguån níc ngÇm cã thÓ bÞ ¶nh hëng do nguån níc mÆt bÞ « nhiÔm. Dßng bæ sung cho nguån níc ngÇm còng cã thÓ bÞ thay ®æi do cã sù thay ®æi vÒ chÕ ®é dßng ch¶y, c¸c hå, ao níc mÆt bÞ chØnh n¾n do viÖc më réng vµ lµm míi tuyÕn ®êng còng nh c¸c cÇu cèng däc tuyÕn. C¸c kªnh vµ hÖ thèng thuû lîi sÏ bÞ phï sa do ngËp óng t¸c ®éng lµm gi¶m lu lîng, ®Æc biÖt trong thêi gian x©y dùng sÏ bÞ ¶nh hëng do xãi mßn c¸c ®o¹n ®êng míi ®¾p cao.
2.1.6 T¸c ®éng ®Õn hÖ sinh th¸i trªn c¹n vµ díi níc
HiÖn tr¹ng
VÒ tµi nguyªn rõng trong khu vùc, toµn bé khu vùc cã 35 859 ngh×n ha rõng chiÕm 31,6% diÖn tÝch rõng trong c¶ níc, trong ®ã rõng tù nhiªn cã 2 880 ngh×n ha, rõng trång 7 046 ngh×n ha, rõng ®Æc dông gÇn 40 000 ha trång quÕ. Trong rõng cã nhiÒu lo¹i gç quý nh ®inh, lim, sÕn, t¸u, nghiÕn, l¸t, p¬mutæng tr÷ lîng gç gÇn 2 480 triÖu m3, tre nøa kho¶ng 3 525 triÖu c©y vµ mét tËp hîp ®a d¹ng ®éng vËt rõng gåm h¬n 200 loµi thó vµ 500 loµi chim.
Th¶m thùc vËt däc tuyÕn: §o¹n Yªn Viªn- Lim tuyÕn ®i theo ®êng s¾t Hµ Néi- L¹ng S¬n chñ yÕu gåm hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp hÇu hÕt lµ ruéng lóa vµ ë c¸c khu d©n c chñ yÕu lµ c©y vên t¹p.
§o¹n Lim – Cæ Thµnh ®o¹n tuyÕn x©y dùng míi ®i qua khu vùc ®ång b»ng v× vËy däc tuyÕn hÇu hÕt lµ ruéng lóa.
§o¹n Tõ S¬n- Cæ Thµnh ®o¹n tuyÕn míi ®i qua c¸c c¸nh ®ång lóa, mét sè khu d©n c vµ gÇn khu c«ng nghiÖp Tiªn S¬n, hÖ sinh th¸i ®Æc trng lµ hÖ sinh th¸i n«ng nghiÖp.
§o¹n Cæ Thµnh- C¸i L©n tuyÕn ®i qua c¸c hÖ sinh th¸i gß ®åi gåm rõng trång nh th«ng, keo, b¹ch ®µnrõng tù nhiªn t¸i sinh gåm c©y bôi sen, c©y gèc nhá, qua c¸c khu d©n c lµ c¸c lo¹i c©y ¨n qu¶, c©y vên t¹p vµ c¸c khu ®Êt thÊp trång c©y n«ng nghiÖp nh lóa vµ hoa mµu
T¸c ®éng cña dù ¸n tíi hÖ sinh th¸i trªn c¹n vµ díi níc:
ViÖc chiÕm dông ®Êt tù nhiªn ®Ó x©y dùng ®êng, cÇu khai th¸c vËt liÖu, c«ng tr×nh s¶n xuÊt g©y x¸o trén c¸c hÖ sinh th¸i trªn c¹n vµ díi níc. C¸c vïng c©y ¨n qu¶ bÞ thu hÑp diÖn tÝch. TuyÕn ®êng cã thÓ g©y nhiÔu lo¹n dong ch¶y mÆt vµ mùc níc ngÇm, t¸c ®éng xÊu tíi hÖ sinh th¸i, h¹n chÕ sù ph¸t triÓn cña th¶m thùc vËt a Èm.
Thi c«ng mãng cÇu(trô cÇu) níc xi m¨ng vµ vËt liÖu x©y dùng sÏ lµm « nhiÔm níc do t¨ng ®é ®ôc, g©y thiÖt h¹i tµi nguyªn thuû s¶n. ChÊt th¶i do ho¹t ®éng san lÊp ¶nh hëng tíi c©y cèi hoa mµu, lµm lan trµn c¸c chÊt « nhiÔm. Ho¹t ®éng n«ng nghiÖp bÞ ¶nh hëng do ®Êt canh t¸c bÞ chia c¾t bëi ®êng.
Sù sãi mßn, xãi lë x¶y ra trong thi c«ng còng ¶nh hëng tíi chÊt lîng níc vµ gi¶m kh¶ n¨ng sinh trëng cña c¸c ®éng vËt díi níc nh phñ lÊp c¸c sinh vËt ®¸y, g©y « nhiÔm trÇm tÝch ®¸y.
C¸c tµu vµ ph¬ng tiÖn thi c«ng trªn mÆt s«ng cã thÓ x¶y ra trµn dÇu, r¸c th¶i g©y « nhiÔm níc ¶nh hëng ®Õn sù sèng díi níc.
¶nh hëng ®Õn c¸c yÕu tè m«i trêng kinh tÕ- x· héi
chiÕm dông ®Êt vµ t¸i ®Þnh c
Dù ¸n ®êng s¾t Yªn Viªn- C¸i L©n cã ®o¹n Yªn Viªn- Ph¶ L¹i sÏ ®îc lµm míi. Tuy ®· ®îc thiÕt kÕ ®i tr¸nh hÇu hÕt c¸c khu d©n c song ®Ó ®¹t ®îc nh÷ng chØ tiªu vÒ kinh tÕ, kü thuËt tuyÕn vÉn c¾t qua mét sè khu d©n c. V× vËy mét sè hé d©n ë ®©y sÏ ph¶i di dêi ®Ó lÊy mÆt b»ng thi c«ng.
ThÞ trÊn Lim: 8 nhµ cÊp 4
X· Vâ Cêng, thÞ x· B¾c Ninh: 16 nhµ cÊp 4 vµ 12 nhµ m¸i b»ng
X· Kh¾c NiÖm, huyÖn Tiªn Du: 14 nhµ cÊp 4 vµ 15 nhµ m¸i b»ng
X· Yªn Gi¶, huyÖn QuÕ Vâ: 24 nhµ cÊp 4 vµ 5 nhµ m¸i b»ng
X· Bång Lai, huyÖn QuÕ Vâ: 28 nhµ cÊp 4 vµ 7 nhµ m¸i b»ng
X· §øc Long, huyÖn QuÕ Vâ: 33 nhµ cÊp 4 vµ 14 nhµ m¸i b»ng
X· Cæ Thµnh, huyÖn ChÝ Linh: 18 nhµ cÊp 4 vµ 11 nhµ m¸i b»ng.
§a phÇn c¸c hé d©n nµy ®· cã cuéc sèng æn ®Þnh, do vËy viÖc gi¶i phãng mÆt b»ng sÏ g©y ra nh÷ng t¸c ®éng nhÊt ®Þnh ®èi víi hä nh:
X¸o trén thãi quªn sinh ho¹t
¶nh hëng tíi ho¹t ®éng s¶n xuÊt
X¸o trén t©m lý do biÕn ®éng vÒ gi¸ c¶ ®Êt ®ai, sù thÝch øng víi n¬i ë míi
MÊt ®Êt canh t¸c vµ cã thÓ bÞ gi¶m thu nhËp.
B¶ng 2.6: Tæng hîp diÖn tÝch ®Êt chiÕm dông ®Ó lµm mÆt b»ng
TT
HuyÖn- TØnh
§Êt ë
§Êt ao hå
§Êt ruéng
§Êt vên
§Êt kh¸c
Tæng céng
21 677
133 435
1 497 885
52 519
1 181 761
1
Tiªn Du- B¾c Ninh
1 914
8 271
140 625
1 584
175 831
2
ThÞ x· B¾c Ninh
8 746
10 345
16 114
56 330
3
QuÕ Vâ- B¾c Ninh
3 125
55 169
1 189 388
25 788
834 400
4
ChÝ Linh- H¶i D¬ng
7 891
59 651
151 575
25 147
115 200
2.2.2 T¸c ®éng ®Õn m«i trêng c¶nh quan
C¸c t¸c ®éng mü quan ®îc ®¸nh gi¸ qua t¸c ®éng thÞ gi¸c khi quan s¸t t¹i nh÷ng khu vùc mÉn c¶m däc tuyÕn nh c¸c nghÜa trang, ®µi tëng niÖm, bÖnh viÖn, trêng häc, t¹i c¸c vÞ trÝ x©y cÇu, t¹i c¸c nót giao c¾tVËt liÖu thi c«ng, mÆt ®Êt bÞ ®µo xíi, nh÷ng th¶m cá bÞ bãc, bôi ph¸t sinh, tiÕng ån t¹i c¸c khu vùc mÉn c¶m lµ nh÷ng t¸c ®éng tiªu cùc.
ViÖc thi c«ng ®êng bao gåm c¶ viÖc ®µo, ®¾p ®Êt vµ ®Ó l¹i sù lé thiªn cña bÒ mÆt ®Êt. ViÖc mét sè bÒ mÆt ®Êt bÞ lé nh vËy, nÕu ®Êt kh«ng ®îc phñ thùc vËt sÏ lµm cho khu vùc kÐm mü quan vµ cã thÓ sÏ bÞ xãi mßn. §ã lµ c¸c khu vùc: khu vùc ®¾p, dèc tõ bê thÒm xuèng ch©n ®¾p; c¸c khu vùc ®µo, mÆt ®µo tõ ®Ønh xuèng ch©n; trªn vïng ®Ìo dèc.
2.2.3Søc khoÎ céng ®ång vµ vÊn ®Ò an toµn
VÊn ®Ò vÖ sinh m«i trêng vµ an toµn lao ®éng liªn quan trùc tiÕp ®Õn con ngêi, do vËy cÇn cã sù quan t©m chu ®¸o vµ ®Çy ®ñ.
VÊn ®Ò an toµn lao ®éng ®· ®îc Bé Y tÕ vµ Bé lao ®éng th¬ng binh vµ x· héi quy ®Þnh chÆt chÏ. C¸c quy ®Þnh vÒ an toµn trong s¶n xuÊt cÇn ®îc tu©n theo nghiªm ngÆt. C«ng nh©n cÇn ®îc trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c ph¬ng tiÖn phßng hé lao ®éng vµ ®¶m b¶o søc khoÎ.
C¸c m¸y thi c«ng vµ « t« cÇn ®îc b¶o dìng vµ trang bÞ ®Çy ®ñ c¸c bé phËn ®¶m b¶o an toµn cho c«ng nh©n vµ tr¸nh g©y « nhiÔm m«i trêng do rß rØ dÇu.
ViÖc tËp trung mét sè lîng lín nam c«ng nh©n t¹i c¸c c«ng trêng x©y dùng thêng dÉn tíi c¸c tÖ n¹n x· héi nh m¹i d©m, cê b¹c, g©y ¶nh hëng xÊu tíi søc khoÎ c«ng nh©n vµ m«i trêng nh©n v¨n ®Þa ph¬ng.
Ngoµi ra ë ®©u cã c«ng trêng ®îc më lµ ë ®ã hÖ thèng dÞch vô kÌm theo nh hµng qu¸n, chî bóa, c¸c dÞch vô tù ph¸t nµy g©y hËu qu¶ lín nhÊt cho m«i trêng bëi c¸c chÊt th¶i sinh ho¹t mµ kh«ng bao giê cã thÓ qu¶n lý ®îc.
ViÖc mÊt an toµn lao ®éng vµ ¶nh hëng søc khoÎ kh«ng chØ g©y cho c«ng nh©n c«ng trêng mµ cßn g©y t¸c h¹i cho c¶ c d©n xung quanh vµ hµnh kh¸ch, xe cé qua l¹i gÇn c«ng trêng. Do vËy hÖ thèng biÓn b¸o vÒ an toµn, tèc ®é cÇn ph¶i quan t©m chu ®¸o.
¶nh hëng cña ho¹t ®éng khai th¸c vËt liÖu
Trong ho¹t ®éng x©y dùng ®êng s¾t, c¸c lo¹i vËt liÖu nh ®¸, ®Êt chiÕm khèi lîng lín, íc tÝnh c«ng tr×nh sÏ sö dông kho¶ng 1,7 tû m3 ®Êt ®¸ ®Ó lµm ®êng (chØ cho ®o¹n ®êng lµm míi) trong ®ã chñ yÕu lµ ®Êt bal¸t. ViÖc khai th¸c c¸c má vËt liÖu sÏ g©y ¶nh hëng xÊu tíi m«i trêng xung quanh khu vùc khai th¸c bëi c¸c ho¹t ®éng nh næ m×n, khoan, ho¹t ®éng san ñi bèc xÕp, vËn chuyÓn
C¸c t¸c ®éng m«i trêng cña viÖc khai th¸c g©y ra bao gåm:
MÊt th¶m thùc vËt vµ ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng cña ®éng vËt
G©y tiÕng ån lín vµ rung ®éng m¹nh bëi næ m×n vµ ho¹t ®éng cña c¸c ph¬ng tiÖn c¬ giíi h¹ng nÆng.
¤ nhiÔm nguån níc mÆt xung quanh khu vùc khai th¸c (®é ®uc, dÇu mì)
¤ nhiÔm kh«ng khÝ, bôi ®Êt do khai th¸c vµ vËn chuyÓn.
G©y xãi mßn ®Êt vµ ph¸t sinh ®Êt thõa th¶i ra khu vùc xung quanh.
ViÖc ®µo bíi vµ vËn chuyÓn vËt liÖu g©y t¸c h¹i cho m«i trêng xung quanh. Nh÷ng lÇn næ m×n, ho¹t ®éng cña m¸y c«ng t¸c lín vµ xe vËn t¶i h¹ng nÆng sÏ ph¸t ra tiÕng ån lín. Vît qóa giíi h¹n cho phÐp cña Bé y tÕ vµ tiÕng ån tíi 2,3 lÇn.
C«ng viÖc ®µo bíi vµ vËn chuyÓn vËt liÖu ®· ®a vµo kh«ng khÝ mét lîng bôi ®¸ng kÓ. NÕu c«ng viÖc tiÕn hµnh vµo mïa kh« qu¸ l©u cã thÓ g©y bÖnh bôi phæi cho c«ng nh©n lµm cÇu ®êng vµ d©n chóng ë vïng cã dù ¸n.
§Êt, ®¸, xi m¨ng vµ c¸t cã lÏ ®îc chuyÓn b»ng ®êng bé trong khu vùc (c¸c ®êng tØnh, QL18, QL1 hoÆc xµ lan trªn s«ng Ph¶ L¹i, s«ng CÇu, s«ng Th¬ng). ViÖc sè lîng lín xµ lan vµ thuyÒn chë vËt liÖu trªn s«ng cã thÓ sÏ g©y « nhiÔm dÇu mì cho dßng s«ng. §¸ sÏ ®îc khai th¸c trªn c¸c má ®¸ gÇn khu vùc x©y dùng vµ chuyªn chë b»ng c¸c « t« vËn t¶i lín vÒ c«ng trêng vµ sÏ g©y « nhiÔm bôi vµ ån suèt däc tuyÕn tõ má ®Êt ®¸ vÒ c«ng trêng.
Iii. T¸c ®éng ®Õn m«i trêng trong qu¸ tr×nh khai th¸c
3.1 ¶nh hëng ®Õn c¸c yÕu tè m«i trêng tù nhiªn
3.1.1 ¤ nhiÔm tiÕng ån vµ ®é rung
Møc ån ®o ®îc t¹i c¸c vÞ trÝ cã trêng häc vµ qua c¸c khu d©n c n»m trong kho¶ng tõ 80 ®Õn 115 dBA (vµo lóc tµu ch¹y qua) lín h¬n møc TCVN. §Æc biÖt khu vùc qua trêng tiÓu häc vµ PTCS §øc Long, x· §øc Long, huyÖn QuÕ Vâ, tØnh B¾c Ninh ®êng tµu ch¹y chØ c¸ch trêng häc kho¶ng 10-20m nªn ¶nh hëng cña tiÕng ån ®èi víi trêng häc lµ rÊt lín.
§èi víi c¸c khu d©n c thuéc c¸c ®o¹n lµm míi, nhµ cöa vµ c¸c c«ng tr×nh x©y dùng kh¸c gÇn ®êng ray cha tõng bÞ t¸c ®éng bëi rung ®éng sau khi dù ¸n ®i vµo ho¹t ®éng, tÇn suÊt ch¹y tµu gia t¨ng, ®é rung vµ tiÕng ån sÏ g©y ¶nh hëng nhÊt ®Þnh tuú thuéc vµo chÊt lîng c¸c c«ng tr×nh gÇn ®êng tµu.
MÆt kh¸c, chÊt lîng cuéc sèng tinh thÇn c¸c khu d©n c cã ®êng tµu còng bÞ ¶nh hëng nh: gi¶i trÝ, nghe nh¹c, xem truyÒn h×nh, héi häp mçi khi cã ®oµn tµu ®i qua.
3.1.2 ¤ nhiÔm do chÊt th¶i r¾n vµ níc th¶i
Nguån chÊt th¶i r¾n chñ yÕu lµ:
Tr¹m duy tu, b¶o dìng vµ khu vùc lµm c«ng t¸c chuÈn bÞ t¸c nghiÖp
Tõ hµnh kh¸ch ®i tµu
ChÊt th¶i sinh ho¹t
Tõ c¸c phÕ th¶i xÕp dì hµng ho¸
HiÖn nay trªn mét sè tuyÕn ®êng s¾t hiÖn cã trong níc, chÊt th¶i sinh ho¹t cña hµnh kh¸ch thêng ®îc th¶i trùc tiÕp trªn tuyÕn ®êng. C¸c chÊt th¶i nµy nÕu ®óng ë khu vùc d©n c sÏ lµm ¶nh hëng ®Õn m«i trêng c¶nh quan vµ g©y ra c¶m gi¸c khã chÞu. T¹i c¸c nhµ ga lµ n¬i tiÕp nhËn khèi lîng lín c¸c chÊt th¶i nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p xö lý sÏ ¶nh hëng tíi søc khoÎ vµ m«i trêng xung quanh. C¸c chÊt th¶i trong ho¹t ®éng cña c¸c tr¹m söa ch÷a ®Çu m¸y toa xe, khu t¸c nghiÖp chuÈn bÞ nh dÇu mì, phÕ liÖu th¶i, h¬i khÝ ®éc vµ tiÕng ån còng g©y ra t¸c ®éng xÊu víi m«i trêng xung quanh (nguån níc mÆt, kh«ng khÝ) vµ c«ng nh©n lµm viÖc t¹i chç.
3.2 ¶nh hëng ®Õn c¸c yÕu tè m«i trêng kinh tÕ- x· héi
3.2.1 Tai n¹n giao th«ng
Tai n¹n giao th«ng ®êng s¾t lu«n lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò ®ang ®îc quan t©m ®èi víi ngµnh giao th«ng, ®ã lµ do trªn c¸c tuyÕn ®êng s¾t hiÖn nay cña níc ta cã qu¸ nhiÒu tuyÕn giao th«ng ®êng bé c¾t qua trong khi hÖ thèng ®¶m b¶o an toµn giao th«ng cha hoµn chØnh, ý thøc chÊp hµnh giao th«ng cña ngêi tham gia giao th«ng cha nghiªm. TuyÕn ®êng s¾t tõ Yªn Viªn-C¸i L©n còng sÏ gÆp ph¶i nh÷ng vÊn ®Ò nµy ®Æc biÖt lµ c¸c ®iÓm giao c¾t vµ c¸c c¸c ®o¹n qua khu d©n c vµ ngoµi ra mét vÊn ®Ò ®Æt ra lµ t¹i c¸c tuyÕn ®êng lµm míi (Yªn Viªn-Cæ Thµnh) ngêi d©n cha quan víi sù xuÊt hiÖn cña nh÷ng con tµu ch¹y qua, v× vËy trong thêi gian gÇn ®©y tai n¹n giao th«ng cã thÓ sÏ ë møc cao h¬n so víi c¸c thêi ®iÓm kh¸c nÕu kh«ng cã biÖn ph¸p ng¨n ngõa.
Ngoµi ra tai n¹n do tµu ch¹y va vµo c¸c ph¬ng tiÖn kh¸c vµ con ngêi, vÊn ®Ò an toµn cho hµnh kh¸ch trªn tµu do trÎ em nÐm ®¸ lªn tµu còng g©y tai n¹n cho hµnh kh¸ch, lµm h háng tÇu còng lµ vÊn ®Ò ph¶i quan t©m. §èi víi c¸c toa chøa hµng lµ ho¸ chÊt va c¸c chÊt dÔ ch¸y næ, khi gÆp tai n¹n sÏ g©y ra tai biÕn m«i trêng, g©y ¶nh hëng xÊu ®èi víi m«i trêng khu vùc, lµm thiÖt h¹i tíi kinh tÕ vµ tÝnh m¹ng con ngêi.
3.2.2 ¶nh hëng ®èi víi dßng ch¶y mÆt vµ chia c¾t céng ®ång
Khi tuyÕn ®¬ng h×nh thµnh nã v« h×nh ®· trë thµnh con ®ª ng¨n c¶n qu¸ tr×nh tho¸t níc mÆt cña c¸c dßng ch¶y tù nhiªn g©y ra óng ngËp côc bé, lµm thay ®æi dßng ch¶y, t¨ng nhanh qu¸ tr×nh xãi mßn ®Êt g©y ¶nh hëng xÊu ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, nu«i trång thuû s¶n vµ hÖ thèng tíi tiªu. VÊn ®Ò sÏ cµng trë nªn nghiªm träng nÕu hÖ thèng cèng tho¸t kh«ng ®¸p øng ®îc kh¶ n¨ng tho¸t níc, ®Æc biÖt quan träng trong mïa ma cã nh÷ng trËn ma lín kÐo dµi (tõ th¸ng 7-11 trong n¨m). Khu vùc chñ yÕu chÞu ¶nh hëng lµ vïng ®ång b»ng ®o¹n thuéc tØnh B¾c Ninh vµ khu vùc Ph¶ L¹i cña tØnh H¶i D¬ng.
T¹i c¸c ®iÓm qua khu d©n c sinh ho¹t céng ®ång sÏ bÞ x¸o trén, t¹o ra sù chia rÏ vÒ ®Þa lý vµ kÐo theo sù chia c¾t c¸c mèi liªn hÖ kh¸c trong c¸c lµng xãm, t¸c ®éng ®Õn t©m lý ngêi d©n. Ngoµi ra cã thÓ sÏ xuÊt hiÖn c¸c ®êng ngang d©n sinh ngoµi ý muèn do nhµ d©n, qu¸n x¸, chîqu¸ gÇn víi hµnh lang an toµn ®êng s¾t g©y nªn sù c¨ng th¼ng cho l¸i tÇu vµ ¶nh hëng ®Õn tèc ®é ch¹y tµu.
3.2.3 T¸c ®éng ®Õn c¶nh quan m«i trêng
Trong qu¸ tr×nh ho¹t ®éng ch¹y tÇu, c¸c lo¹i chÊt th¶i sinh ho¹t cña hµnh kh¸ch chñ yÕu lµ c¸c r¸c th¶i v« c¬ khã ph©n huû nh: vá hép, vá chai nhùa, tói nilon,vµ c¸c lo¹i chÊt th¶i vÖ sinh ®îc ®æ th¶i trùc tiÕp xuèng ®êng s¾t lµm mÊt mü quan, ¶nh hëng ®Õn ®é bÒn c«ng tr×nh. §Æc biÖt, khi c¸c chÊt th¶i ®ã ®îc th¶i ra ®óng c¸c ®iÓm d©n c, g©y ra sù khã chÞu cho nh÷ng ngêi d©n sèng gÇn tuyÕn ®êng.
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 3673.doc