Đề tài Các biện pháp nâng cao hiệu quả sử dụng vốn tại Ngân hàng công Thương Hoàn Kiếm

09 200.000 384.841 Mua bán ngoại tệ 80.851 4.229 29.229 932270 Chi phí 92.544 140.837 170.000 290.341 Khác 662 643 771 1230 Tổng cộng 1.823.197 2.120.794 2.417.705 4.487.467 1. Thực trạng về cơ cấu nguồn vốn Ta nhận thấy, năm 2001 nguồn vốn tiền gửi và tiền vay vẫn chiếm tỷ trọng chủ yếu 78,00%. điều này cho thấy ngân hàng chủ yếu hoạt động bằng nguồn vốn đi vay và tiền gửi của các thành phần kinh tế khác. Nếu làm một phép so sánh giữa tiền gửi tiết kiệm với tiền gửi của các doanh nghiệp thì lượng tiền gửi tiết kiệm cao gấp 1,7 lần lượng tiền gửi của các doanh nghiệp. Cá biệt năm 1999 lượng tiền gửi cao gấp 3 lần lượng tiền gửi của doanh nghiệp. Hiện tượng này có thể giải thích như sau: Thứ nhất: NHCT Hoàn Kiếm nằm trên địa bàn Hoàn Kiếm là quận nội thành có số dân đông nhất. Hơn nữa địa bàn hoạt đông của NHCT Hoàn Kiếm rất rộng có thể được mở rộng ra cả 5 quận nội thành và 4 huyện ngoại thành. Đến năm 1999, ngân hàng đã thu hút được 1100 khách hàng tới mở tài khoản, hơn 400 doanh nghiệp có quan hệ tín dụng. Thứ hai: mặc dù quận Hoàn Kiếm là đông dân cư nhưng đây lại không phải là nơi có diện tích lớn. Cho nên không phải là nơi tập trung nhiều doanh nghiệp lớn. Các doanh nghiệp hoạt động trên địa bàn thường là các doanh nghiệp vừa và nhỏ chủ yếu là tư nhân nên quy mô nhỏ và hạn chế. Chính vì thế, việc thanh toán giữa các doanh nghiệp phần lớn thường thực hiện bằng tiền mặt chứ việc mở tài khoản tại ngân hàng để thanh toán không trở thành nhu cầu của doanh nghiệp. Các doanh nghiệp mở tài khoản tại ngân hàng khi có nhu cầu xin vay vốn. Chính vì vậy mà lượng tiền gửi của các doanh nghiệp tại NHCT Hoàn Kiếm không cao. Nếu xét về tốc độ tăng trưởng thì tiền gửi tiết kiệm duy trì được mức tăng trưởng ổn định là khoảng 20 - 30% qua các năm 1998 - 1999 - 2000 - 2001 mặc dù những năm này có những biến động trên thị trường tiền tệ do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tiền tệ Châu á và hiện tượng thiểu phát của nền kinh tế Việt Nam. Mặt khác tỷ trọng nguồn vốn trung và dài hạn chiếm 14,6% trong khi nguồn vốn huy động ngắn hạn chiếm 85,4%. Để tránh rủi do theo nguyên tắc vốn để cho vay trung và dài hạn phải là nguồn có thời hạn dài. Nhưng thực tế trong sổ tiền tệ mà ngân hàng huy động được với nhiều kỳ hạn khác nhau, luôn xác định được nguồn vốn ổn định có thời hạn dài phục vụ nhu cầu vay trung và dài hạn. Ngoài ra, ngân hàng có thể chủ động đi vay các tổ chức kinh tế khác, huy động từ dân cư thông qua hình thức phát hành kỳ phiếu ngân hàng để đảm bảo nguồn cho vay trung và dài hạn. Tuy nhiên hình thức phát hành kỳ ngân hàng ít khi áp dụng và chỉ áp dụng theo quyết định hướng dẫn của NHCT Việt Nam để tài trợ cho mục đích nhất định. Nhìn vào bảng cơ cấu nguồn vốn qua những năm gần đây cho thấy tổng chi tiêu đều đạt kết quả tốt, nhưng có một số chỉ tiêu đạt kết quả chưa tốt. Nguyên nhân là do ngân hàng gặp nhiều khó khăn do những di chứng của cuộc khủng hoảng tiền tệ Châu á và chịu sự tác động sự phát triển kinh tế chững lại, sức mua thị trường giảm sút. Khả năng hấp thụ vốn suy giảm và việc tìm kiếm thị trường tiêu thụ sản phẩm của các doanh nghiệp gặp nhiều khó khăn. Đã tác động không nhỏ đến đến tốc độ lưu chuyển vốn trong kinh tế. Hơn nữa khu vực Nhà nước đang trong quá trình cải tổ và sắp xếp lại, việc áp dụng luật thuế mới, chuyển đổi doanh nghiệp Nhà nước thành doanh nghiệp cổ phần cũng ảnh hưởng đến nhu cầu và điều kiện vay vốn của doanh nghiệp đến quan hệ tín dụng giữa doanh nghiệp và ngân hàng. Như vậy, nhìn chung qua bảng cơ cấu nguồn vốn huy động ta có thể thấy một số ưu thế cũng như khó khăn của NHCT Hoàn Kiếm như sau: Với một nguồn vốn huy động được đưa vào sử dụng có khối lượng lớn và tiền gửi tiết kiệm chiếm khoảng 14% tổng nguồn vốn huy động . Điều này có nghĩa là NHCT Hoàn Kiếm đang có trong tay một nguồn vốn rất ổn định, tạo điều kiện cho ngân hàng mở rộng tín dụng, đa dạng các hình thức hoạt động kinh doanh và rất thuận lợi cho việc cho vay trung và dài hạn. Nhưng có những khó khăn xảy ra: Đó là ngân hàng phải tăng cường hơn nữa cho huy động vốn từ dân cư nhưng lãi suất của loại hình này cao hơn so với các loại khác , nên ngân hàng phải cân nhắc kỹ. Và như trên, nguồn đầu vào của ngân hàng là nguồn vốn có chi phí cao, Ngân hàng sẽ chịu một khoản trả lãi rất lớn hàng năm. Bài toán đặt ra cho cán bộ quản lý và cán bộ ngân hàng là: Nếu như ngân hàng không sử dụng tối đa và sử dụng hiệu quả nguồn vốn này thì số tiền mà ngân hàng đang nắm giữ sẽ không phải là điều kiện phát triển cho ngân hàng mà trở thành gánh nặng to lớn của ngân hàng và như vậy ngân hàng hoạt động không có lãi. Ngược lại nguồn vốn dồi dào sẽ giúp ngân hàng đầu tư trang thiết bị,lôi kéo khách hàng, mở rộng thị trường, tăng cường sức mạnh cạnh tranh, mở rộng quy mô và phát triển theo chiều sâu. Tất cả những yếu tố này sẽ dẫn tới một kết quả là lợi nhuận của ngân hàng sẽ gia tăng. Tất cả những nhận xét trên đây là để nhấn mạnh và chỉ rõ tại sao NHCT Hoàn Kiếm đang tìm giải pháp và phương pháp thực hiện để nâng cao hiệu quả hoạt động tín dụng, đặc biệt là cho vay, đây là vấn đề quan trọng, then chốt quyết định đến sự thành công của ngân hàng. 2. Thực trạng về sử dụng vốn Năm 2001, tiền mặt và tiền gửi tại NHNN chiếm tỷ lệ 7%, trong đó có tiền mặt chiếm 21%. Tỷ lệ này là hợp lý đối với hoạt động ngân hàng khi cần thanh toán tức thời. Các khoản đầu tư chiếm khoảng 0,4% chứng tỏ ngân hàng chưa xâm nhập sâu vào hoạt động mua bán đầu tư. Cho đến nay NHCT Hoàn Kiếm vẫn hoạt động như một ngân hàng truyền thống bao gồm các nghiệp vụ chủ yếu như nhận gửi, cho vay và thanh toán. Nó chưa thực sự trở thành một ngân hàng hiện đại, đa năng và lợi nhuận thu được phần lớn là từ nghiệp vụ cho vay. Vì vậy tại NHCT Hoàn Kiếm nói đến công tác sử dụng vốn là nói đến cho vay vốn. Thực hiện phương châm mở rộng hoạt động tín dụng, an toàn vốn, lợi nhuận hợp lý, NHCT Hoàn Kiếm đã nỗ lực vươn lên đáp ứng nhu cầu vốn nhằm góp phần đẩy mạnh sản suất kinh doanh, dịch vụ trên địa bàn. Vốn tín dụng được chú ý cả đối với doanh nghiệp quốc doanh và doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Nhiều lĩnh vực kinh doanh được mở rộng và ngày càng phát triển . Đối với kinh tế quốc doanh, NHCT Hoàn Kiếm tập chung vào những doanh nghiệp làm ăn có hiệu quả, đặc biệt là doanh nghiệp có vị trí trọng điểm. Đối với kinh tế ngoài quốc doanh, chú ý đầu tư vào các ngành nghề truyền thống, ngành nghề sản suất hàng tiêu dùng trong nước và xuất khẩu, qua đó góp phần gián tiếp giải quyết công ăn việc làm cho người lao động. Trong 3 năm 1999, 2000, 2001 doanh số cho vay của NHCT Hoàn Kiếm đạt mức tăng trưởng cao (trong khoảng 14% - 22%). Năm 2001 so với năm 2000 doanh số cho vay tăng 226,394 tỷ đồng. Nhìn doanh số cho vay ta có thể thấy là năm 2000 so với năm 1999 doanh số cho vay tăng mạnh (22%) tương ứng với 305,106 tỷ đồng. Bởi vì năm 1999 ngân hàng gặp một số nguyên nhân khách quan tác động như chỉ số giá tiêu dùng giảm, hàng hoá ứ đọng như than, thép, xi măng... sản suất kinh doanh gặp khó khăn. Nhưng sang năm 2000, 2001 CP đã chỉ đạo các chính sách nhằm thúc đẩy nền kinh tế đi lên và tác động gián tiếp của chính sách đó là cho vay của ngân hàng tăng lên. So với năm 1998, cho vay trung và dài hạn tăng dao động trong khoảng 30% đến 40%. Đầu tiên là dự án sửa chữa nhà xưởng, trang bị thêm máy móc của công ty La do la. Tiếp theo đó là các dự án lớn như đầu tư Tàu 3500 tấn của tổng công ty công nghiệp tàu thuỷ, dự án trang bị cẩu - TCT lắp máy Việt Nam, dự án đầu tư sản suất dây chuyền nhựa (packexim) và hàng loạt các dự án đầu tư thiết bị duy trì sản suất của TCT than Việt nam, dự án xây dựng nhà máy chế biến Condensate (TCT dầu khí) ... Đến nay hầu hết các dự án mà ngân hàng tham gia tài trợ vốn đã đi vào hoạt động và phát huy hiệu quả đảm bảo thực hiện nghĩa vụ trả nợ vốn ngân hàng . Chi nhánh đã thực sự mạnh dạn đầu tư vào nhiều thành phần kinh tế trên nhiều lĩnh vực, mảng cho vay trung và dài hạn đã phát triển đáng kể. Nhờ chiến lược đúng đắn, chú trọng đào tạo nâng cao nghiệp vụ tín dụng, đã thu hút nhiều đối tượng ngành nghề đến với ngân hàng . Xem xét riêng cho nhiều thành phần kinh tế ta thấy thành phần knh tế quốc doanh chiếm tỷ trọng cao trong doanh số cho vay (khoảng 60% - 70%). Điều này cũng dễ giải thích .Thứ nhất là các doanh nghiệp quốc doanh thường có nhu cầu vốn lớn để phục vụ sản suất và đổi mới công nghệ, lại được vay theo hình thức tín chấp. Các doanh nghiệp ngoài quốc doanh lại có quy mô nhỏ lẻ... Mặt khác do ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng tiền tệ châu á tác động vào Việt nam. Ngoài ra, khủng hoảng thiếu phát ở Việt nam, giá cả của các hàng nhập trở lên rẻ tương đối, hàng hoá trong nước ứ đọng, các doanh nghiệp rất khó thực hiện sản suất kinh doanh, điều này cũng giải thích tại sao vay vốn ngoài quốc doanh lại giảm mạnh trong các năm 1998 (18,5%) năm 1999 (30%). Tuy nhiên sang năm 2000 doanh số cho vay của thành phần kinh tế này đã có nhiều bước tiến khả quan thể hiện qua doanh số cho vay. Năm 2000 so với năm 1999 và 2001 với 2000 tương ứng. Diễn biến tình hình cho vay trong ba năm (1999 - 2000) 2000 1500 1999 2000 2001 Tỷ đồng: Năm 1000 Tài sản cố định chiếm khoảng 0,17% đ 0,2% trên tổng tài sản có của ngân hàng . Ngân hàng chưa có tiềm năng để đầu tư vào tài sản cố định do nguồn vốn tự có không lớn chủ yếu là thuê phòng làm việc, chưa đầu tư lớn vào hiện đại hoá ngân hàng... Ngoài ra tài sản có khác chiếm tỷ trọng lớn bao gồm chủ yếu là các hoạt động điều chuyển vốn trên tổng tài sản có thực tế NHCT Hoàn Kiếm thường huy động vốn lớn hơn khả năng cho vay nên ngân hàng NHCT Hoàn Kiếm thường thuẹc hiện nghiệp vụ điều chuyển vốn cho NHCT Việt Nam để cung cấp vốn cho các chi nhánh khác có nhu cầu. Hoạt động này cũng mang lại cho ngân hàng một khoản thu nhập do chênh lệch lãi suất Ta thấy, chỉ tiêu ROA (Return on asset) của 1999, 2000, 2001 là 1,1%, 0,9%, 0,4%. Như vậy ngân hàng có cơ cấu tài sản hợp lý, có sự điều động linh hoạt giữa các mục tiêu trên tài sản có trước biến động của nền kinh tế. Một số chỉ tiêu hoạt động Đơn vị: Triệu đồng Chỉ tiêu 1998 1999 2000 2001 I. Nguồn vốn huy động 169.513 1915737 2082533 3502015 Từ dân cư 329997 475174 510.686 620345 Từ các tổ chức kinh tế 1367.516 1440.613 571847 2881670 II. Sử dụng vốn 1. Tổng dự nợ cho vay 687825 502264 547351 620.111 a. Theo thời hạn: - ngắn hạn 546609 352324 395308 409648 - Trung hạn và dài hạn 106894 149943 152043 210463 b. Theo TPKT: - KTQD 563968 385116 334569 393.750 - KTNQD 123857 117148 212782 226.361 c. Theo loại tiền: - VND 372192 449681 475.170 - Ngoại tệ 130.072 97670 144.941 2. Đầu tư khác -Mua TFKB 14.995 12.930 - Mua CP, góp vốn lao động 5000 5000 5000 5000 3.Nợ quá hạn 63225 37364 31.395 17.430 - Ngắn hạn 5488 31.043 25.343 14.223 - Trung và dài hạn 8237 6321 6.052 3.207 4. Kinh doanh ngoại tệ - Tổng doanh số mua 6123608 56000.000 59000000 64000000 - Tổng doanh số bán 55468.385 61000000 62000000 68000000 - Tổng L/C mở 670 440 440 440 - Tổng L/C thanh toán 454 454 454 - KQKD 1. Tổng thu 104647 164.101 124.628 208.938 2. Tổng chi 92544 140.837 102.898 191.417 3.Lợi nhuận 12103 23264 21730 17521 báO CáO THU NHậP, CHI PHí và kết quả kinh doanh nhct HOàN KIếM (Đơn vị tính: Triệu đồng) Chỉ tiêu 1998 1999 2000 2001 1. Thu nhập về hoạt động tín dụng trong đó 58.372,01 60.511,593 60.821,627 74.381,928 -Thu lãi, CK, trái phiếu 58.372,01 60.226,018 60.321,517 74.324,26 - Tiền lãi, CK, trái phiếu 227,723 347,743 424,246 -Nghiệp vụ báo cáo lãnh NH 57,841 152,367 185,88 2. Thu nhập về thanh toán và ngân quỹ 45.447,419 102.370,881 63..270,031 120.475,584 - Tiền lãi điều chỉnh vốn nội bộ 42.181 100.345,227 01027 120.475,584 - Tiền lãi tiền gửi 351,998 246,229 265,188 116036,8 - Dịch vụ thanh toán 2.907 1.769,722 1906 503,85 - Thu dịch vụ ngân quỹ 5,443 8,152 8,779 3621,4 - Thu khác 1,732 1,499 1,614 16,68 3. Thu từ hoạt động khác trong đó: 827,829 1.212,973 3529 3,066 - Góp vốn mua cổ phiếu 821,109 1000 2900 5562,43 - Kinh doanh ngoại tệ 200,889 583,52 4553 - Uỷ thác đại lý 2 5,8 916,12 - Thu khác 6,7 10,083 29,24 9,106 4. Thu nhập bất thường 6,045 17,53 45,9 B. Chi phí 92.544,876 140.837,466 102.811,323 191.497 1. Chi phí về hoạt động huy động vốn trong đó: 87.625,507 134.156,650 97.927,78 182.400,789 - Trả lãi tiền gửi 21.185,841 6.367,438 12214,37 17..539,73 - Trả lãi tiết kiệm 28.547,574 31.648,545 21935,82 40857 - Điều chuyển vốn nội bộ 690,941 517,634 630,73 1776 - Tiền vay 32.038,134 90.101,08 62575,85 116554,16 - Phát hành giấy tờ có giá 4592,782 5.500,391 5210,02 5650,2 chi phí khác 570,232 21,559 18,132 24,00 2. Chi về dịch vụ thanh toán Trong đó: 323,968 303,97 440,414 Chi về dịch vụ thanh toán 200,784 181,787 132,7 24,68 Chi phí khác (bảo vệ tiền) 123,184 122,183 89,2 165,9 3. Chi phí về hoạt động khác trong đó 581,086 140,045 102,23 190,14 - Chi kinh doanh ngoại tệ 570,232 125,174 91,37 170 - Chi khác 10,854 14,871 10,85 20,181 .4. Chi về thuế, các khoản phí, lệ phí. 339,89 34,497 25,18 46,83 5. Chi phí cho nhân viên 2.179,396 2.747,304 2.005,53 3.730,28 6. Chi phí hoạt động quản lý và công vụ 277,806 2262,721 1651,786 3.072,32 7. Chi phí về tài sản 1.174,849 1.149,078 838,82 1.560,22 - KHTSCĐ 571,796 521,029 380,35 707,358 - Bảo dưỡng và sửa chữa tài sản 359,396 311,43 227,34 422,53 - Mua sắm công cụ lao động 154,901 246,448 180 334,8 - Chi thuê tài sản 88,755 70,165 51,22 96,29 8. Chi phí dự phòng, BT,BHTG của KH 9. CF bất thường. 42,370 43,197 31.53 58,64 C. Lợi nhuận 12.102,383 23.264,027 21.970 17.521 Nhìn chung năm 2001, nền kinh tế nước ta vẫn tiếp tục ổn định và phát triển. Với tốc độ tăng trưởng GDP 6,8%, sự ổn định về kinh tế chính trị và những thànhcông trong đối ngoại, nước ta hiện đã trở thành môi trường tin cậy cho các nhà đầu tư nước ngoài. Các công cụ chính sách tiền tệ của ngân hàng Nhà nước đã có những thay đổi lớn theo thông lệ quốc tế, đặc biệt lãi suất và tỷ giá đã tạo môi trường thuận lợi, khiến hoạt động ngân hàng ngày càng sôi động và hiệu quả hơn. Tuy nhiên, hệ thống ngân hàng nói chung vẫn còn phải đối mặt với một sốkhó khăn , thách thức do ảnh hưởng suy thoái của kinh tế toàn cầu. Hoạt động của nền kinh tế còn kém hiệu quả và một số yếu tố khách quan không thuận lợi cho hoạt động ngân hàng đó là sản phẩm cạnh tranh thấp, giá cả các mặt hàng xuất khẩu chiến lược như nông sản dầu thô, cà phê liên tục giảm. Lãi suất ngoại tệ, trên thị trường tiền tệ giảm mạnh từ 6,5% xuống còn 1,75% năm, lãi suất cho vay liên tục giảm, trong khi chi phí cho các hoạt động chưa kịp giảm theo. Cộng với sự cạnh tranh gay gắt của hơn 70 ngân hàng lớn nhỏ làm cho hoạt động của chi nhánh càng gặp nhiều khó khăn. Tuy vậy ngân hàng vẫn đạt được một kết quả được phản ánh sau đây. 2.1.Về hoạt động kinh doanh Năm 2001, thu nhập từ các khoản hoạt động tín dụng chiếm 35,6% tổng doanh thu, chủ yếu là thu lãi từ các khoản vay. Thu nhập từ hoạt động thanh toán và ngân quỹ chiếm 62,4% cho thấy dịch vụ của ngân hàng khá phát triển , chiếm tỷ trọng tương đối lớn. Ngoài ra thu nhập từ các hoạt động đầu tư kinh doanh ngoại tệ, uỷ thác đại lý chiếm 3% không nhiều nhưng có tiềm năng phát triển. Chi phí cho việc huy động vốn chiếm 95,25% với khoản tiền trả lãi tiết kiệm chiếm 22,4%, tiền vay chiếm 63,9%. Chi phí dịch vụ thanh toán chiếm khoảng 0,23%. Chi cho cán bộ công nhân viên chiếm 2,3%. Lợi nhuận hoạch toán năm 2001 là 17,5 tỷ đồng, vượt 16% so với kế hoạch ngân hàng công thương giao. Sở dĩ lợi nhuận năm nay thấp hơn sơ với năm ngoái bởi vì do chi nhánh thực hiện phương pháp hạch toán dự thu, dự trả nên năm 2000, phải trả hạch toán các khoản gốc chi, dẫn đến chi trả lãi đột ngột cùng với việc phân bố quĩ dự phòng rủi ro nên đã ảnh hưởng tới lợi nhuận. 2.2.Hoạt động kinh doanh ngoại tệ Năm 2001 trong bối cảnh giá cả các mặt hàng suất khẩu chủ yếu liên tục giảm nên mặc dù khối lượng suất khẩu vẫn tăng lên nhưng lượng ngoại tệ vào ngân hàng vẫn giảm đáng kể. Tuy nhiên doanh số kinh doanh chi nhánh vẫn đạt 190 triệu USD (trong đó doanh số mua 96 triệu USD, doanh số bán 94 triệu USD), tăng gấp hai lần so với năm 2000. Doanh số thanh toán nhập khẩu đạt 170 triệu USD tang 45 so với năm 2000, trong đó doanh số suất khẩu đạt 55 triệu USD với một thời gian hoạt động kinh doanh đối ngoại chưa bằng 1/2 thời gian của các chi nhánh khác, nhưng chi nhánh vẫn đạt ở vị trí hàng đầu và là một trong 6 đơn vị suất sắc trong kinh doanh đối ngoại của hệ thống ngân hàng công thương Việt Nam. Tổng thu phí dịch vụ từ kinh doanh đối ngoại và thanh toán quốc tế đạt 3,5 tỷ đồng, tăng 46% so với năm 2000, trong đó thu từ kinh doanh ngoại tệ đạt 1,1 tỷ đồng. 2.3.Các dịch vụ thanh toán Số lượng mở là 440 L/C với doanh số 40 triệu USD thanh toán 454L/C trị giá 20 triệu USD. Thanh toán nhờ thu là 8 món. Thanh toán TTR là 176 món trị giá 7,5 triệu USD, hết qúa thu phí dịch vụ là 1,07 triệu USD các hoạt động khác như thu hiếu hối được 325 món trị giá 423.657 USD chi hiếu hối là 314 món trị giá 422 .446 USD. Thanh toán thẻ tín dụng là 70 món với số tiền là 10000USD. Đặc biệt là ngân hàng thực hiện dịch vụ L/C trị giá 392.164 USD. Mặc dù nghiệp vụ thanh toán L/C chưa nhiều nhưng khởi đầu cho nghiệph vụ mới, là bước tiến cho tương lai. 2.4.Về hoạt động cho vay Khi xét đến hiệu quả hoạt động của môt ngân hàng cần phải nhìn chung trên công tác tín dụng trong thời gian đầu, do đặc thù của quận quá nhiều doanh nghiệp nhỏ ngoài quốc doanh, doanh số cho vay không ngừng tănglên, cùng với nó là dư nợ ngoài quốc doanh cũng tăng lên (chiếm tỷ lệ96%). Đối tượng này rất nhậy cảm và do không nhận thức được đầy đủ tính phức tạp của giai đoạn tiền thị trường do đó ngân hàng đã đẩy dư nợ ngoài quốc doanh tăng ồ ạt không phù hợp với tốc độ phát triển kinh tế. Dưới đây là biểu đồ phản ánh tình hình dư nợ ngân hàng 1999 - 2001 502.264 2000 2001 547.351 620.111 1999 Dự nợ Dự nợ Quốc doanh Triệu đồng 2001 2000 1999 393.750 385.116 334.09 149.943 2000 2001 152.043 40.463 Dự nợ Ngoài quốc doanh Triệu đồng 1999 Điệu đó cho thấy, nợ quá hạn của ngân hàng công thương Hoàn Kiếm mấy năm vừa qua tăng lên đáng kể. Thông thường, trong hoạt động tín dụng có một tỷ lệ cho phép những nguyên nhân bất khả kháng như: Thiên tai, dịch bệnh, dịch hoá, thì ngân hàng vẫn có thể hoạt động hiệu quả là tỷ lệ nợ quá hạn từ 1 - 5% trên tổng số dư nợ song có một điều đáng quan tâm là ngân hàng công thương Hoàn Kiếm làm một ngân hàng được coi là hiệu quả mà tỷ lệ quá hạn vẫn còn vượt trên 5% cụ thể 1999 7,4%, 2000 5,7%, 2001 2,8%. Mặc dù tỷ lệ nợ quá hạn trên tổng dư nợ ngày càng giảm nhưng đây cũng là con số đáng quan tâm nó cho thấy chất lượng các khoản tín dụng chưa cao, đây là tín hiệu ngân hàng cần quan tâm. Trong số nợ quá hạn của ngân hàng tài chính của thành phần kinh tế ngoài quốc doanh chiểm tỷ trọng chủ yếu, trung bình khoảng 80 - 90% tổng số nợ này có tới 70% xuất phát từ nguyên nhân kinh doanh thua lỗ, nguyên nhân do cơ chế tạo ra chỉ chiếm khoảng 20% còn nguyên nhân khác là 10%. Chỉ tiêu /năm 1999 1 2000 2 2001 3 Số tiền Tỷ trọng % Số tiền Tỷ trọng Số tiền Tỷ trọng % 2/1 3/2 1. Tổng dư nợ 502.264 547351 620111 2. Nợ quá hạn 37364 100% 31395 17430 84% 55,5% - KTQD 525 1,4% 525 1,7% 525 3% 100% 100% - KTNGQD 36.839 98,6% 30870 98,3% 16905 97% 83,8% 54,76% - Ngắn hạn 32133,09 86% 26999,7 86% 14989,8 86% 84% 55,5% - Trung hạn và dài hạn 5230,96 14% 4395,3 14% 2440,2 14% 84% 55,5% 3. NQH/ Tổng dư nợ 7,4% 5,7 2,8% Nguồn báo cáo hàng năm của ngân hàng Hoàn Kiếm Nợ quá hạn Đơn vị: Triệu đồng Chỉ tiêu 1999 2000 2001 (Nợ quá hạn dưới 6 tháng) - KTQD - KTNQD 3683,9 3704,4 2028,6 2. Nợ quá hạn 6 - 12 tháng KTQD KTNQD 11051,7 9216 5071,5 3. Nợ quá hạn trên 12 tháng KTQD 525 525 525 KTNQD 22103,4 17934,6 9804,9 Nguồn báo cáo hàng năm của ngân hàng công thương Hoàn Kiếm Tỷ đồng 32,133042 26,999786 14,9898 5,23 4,395 2440 1999 2000 2001 Năm Nợ quá hạn Ngắn hạn Nợ quá hạn dài hạn % 7,4 5,7 0,8 0 3,7 1999 2000 2001 Năm Tốc độ giảm nợ quá hạn của thành phanà kinh tế ngoài quốc doanh ở mức dodọ (17 - 44%). Đối với thành phần kinh tế quốc doanh tốc độ không tăng nhưng vẫn ở mức ổn định Trong ba năm 1999, 2000,2001 tỷ trọng nợ quá hạn của nợ ngắn hạn vẫn chiếm tỷ trọng chủ yếu là 96%, tỷ trọng này không thay đổi trong 3năm qua. Tốc độ giảm của nợ ngắn hạn cũng đạt kết quả tốt là (16 - 44%). Như vậy con số này lại một lần nữa cho thấy chất lượng tín dụng đang được cải thiện rõ rệt trong ba năm rở lại đây. Để tránh giá sâu hơn chất lượng tín dụng ta xem xét tình hình nợ khó đòi trong 3 năm 1999 , 2000 , 2001. Nợ KHó ĐòI Đơn vị: Triệu đồng 1999 2000 2001 KTQD 525 525 525 Nợ khó đòi 525: 100% 525:100% 525:100% KTNQD 36:839 30 870 16905 Nợ khó đòi 22.103,4: 60% 17904,6 58% 58% Nguồn báo cáo hàng năm của ngân hàng công thương Hoàn Kiếm Có thể thấy rằng. tỷ trọng nợ quá hạn của thành phần kinh tế ngoài quốc doanh trong tổng nợ quá hạn của thành phần kinh tế NQD giảm qua từng năm. Điều đó cho thấy ngân hàng đã áp dụng nhiều chính sách cấp thiết để phấn đấu trong năm 2002 sẽ giải quyết triệt để nợ khó đòi. Tuy nhiên ngân hàng cần phải thực hiện giải quyết nợ khó đòi của thành phần kinh tế quốc dân mặc dù nó chiếm tỷ trọng tương đối nhỏ. 3. Nguyên nhân nợ quá hạn Sở dĩ nợ quá hạn của thành phần kinh tế ngoài quốc doanh cao là do trong giai đoạn trước đây ngân hàng thực hiện cho vay thành phần kinh tế ngoài quốc doanh theo chủ trương của Nhà nước .Tuy nhiên sự mở rộng cho vay lại diễn ra khá ồ ạt, chủ yếu là tăng qui mô nên nắm ngoài tầm quản lý của ngân hàng. Đến khi một loại doanh nghiệp ngoài quốc doanh làm ăn thua lỗ, phá sản đã đẩy số nợ không thu hồi được của ngân hàng lên. Một nguyên nhân nữa là ảnh hưởng của sức tiêu dùng người dân giảm trong một vài năm qua ảnh hưởng tới hoạt động kinh doanh của các doanh nghiệp nhỏ có công nghiệp lạc hậu, làm các doanh nghiệp nhỏ có công nghệ lạc hậu làm các doanh nghiệp này khó có khả năng cạnh tranh với hàng ngoại nhập. Một nguyên nhân nữa dẫn đến nợ quá hạn và nợ khó đòi đó là: Theo quyết định của ngân hàng Nhà nước quy định: tất cả các doanh nghiệp Nhà nước vay vốn không cần tài sản thế chấp, cầm cố hay bảo lãnh và chỉ cần có phương án kinh doanh hiệu quả, có tính khả thi thì được vay vốn. Điều nay giải quyết được phần nào khúc mắc giữa người vay vốn và ngân hàng. Song nó đem lại rủi ro vì mất vốn của ngân hàng tăng cao. Khi xem xét phương án sản suất kinh doanh dù phương án đó có tính khả thi cao nhưng rủi ro trong hoạt động thị trường thường xảy ra bất ngờ. Vì vậy, khi rủi ro xảy ra đối với doanh nghiệp thì vốn của ngân hàng không đảm bảo vì Nhà nước không hỗ trợ vốn. Tuy nhiên, ngân hàng xem xét rất kỹ vì khả năng rủi ro cao của các doanh nghiệp Nhà nước nên nợ có hạn và nợ khó đòi không cao như doanh nghiệp ngoài quốc doanh. Cuối cùng, điều muốn đề cập ở đây là vấn đề thu nhập, đối với cán bộ nhân viên của ngân hàng . Như đã nói ở trên, nghiệp vụ sinh lời của ngân hàng chính là hoạt động trong nước thế nhưng ngân hàng chưa có chính sách đãi ngộ đối với đội ngũ này. Cán bộ tín dụng đặc biệt là các cán bộ thực hiện trực tiếp các khoản cho vay đối với nền kinh tế, là cán bộ phải làm việc với tinh thần cao nhất. Họ phải chịu trách nhiệm đối với các khoản vay có vấn đề, thế nhưng nếu họ cho vay ra nhiều hơn, chất lượng cao hơn đem lại nhiều lãi cho ngân hàng hơn thì chế độ đãi ngộ thu nhập đối với bản thân họ không thay đổi. Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm hiện nay đang thực hiện phân phối bình quân theo thâm niên. Vì thế một người làm việc lâu năm lại có thể có thu nhập cao hơn là một cán bộ trẻ nhưng làm việc năng động, có năng lực, đem lại nhiều lãi cho ngân hàng. Điều nàyđang là trở ngại lớn và không khuyến khích cán bộ tín dụng làm việc hết mình. Như vậy, nếu ngân hàng chỉ có chính sách đối với khách hàng mà không quan tâm đối với cán bộ nhân viên thì hiệu quả hoạt động ngân hàng sẽ khó tăng nên và ảnh hưởng tới tương lai của ngân hàng . 4. Những giải pháp ngân hàng công thương Hoàn Kiếm đã thực hiện và hiệu quả của việc giải quyết nợ quá hạn. Trước những thực trạng đó, nhờ sự nhận thức đúng đắn và sự chỉ đạo của ngân hàng công thương Việt Nam.Ngân hàng đã xây dựng các chương trình và mục tiêu cụ thể phát huy những thế mạnh của mình đảm bảo hoạt động kinh doanh có hiệu quả, an toàn vốn cho cả khách hàng lẫn ngân hàng. Đối với những cán bộ làm ăn có lãi, cho vay vốn hiệu quả ngân hàng sẽ có mức thưởng hợp lý và xử lýnghiêm minh với những người cấu kết vơi khách hàng để lừa đảo chiếm dụng vốn của ngân hàng . Nhằm đảm bảo an toàn về vốn, tránh rủi ro, ngân hàng công thương Hoàn Kiếm đã áp dụng các biện pháp như thế chấp tài sản, đã cử cán bộ tín dụng làm việc trực tiếp ở doanh nghiệp để tăng cường hơn nữa công tác kiểm tra, giám sát. Nhờ vậy mà năm 2001 tuy còn gặp nhiều khó khăn nhưng ngân hàng công thương Hoàn Kiếm đã hoàn thành và vượt chỉ tiêu lợi nhuận 16% so với kế hoạch trên giao. Vì vậy, ngân hàng đã giữa vững danh hiệu đơn vị lại khá trong hệ thống ngân hàng công thương Việt Nam và trở thành người bạn đáng tin cậy hỗ trợ các doanh nghiệp phát triển trong kinh doanh, góp phần đổi mới thủ đô Chương III Các biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm. 1. Định hướng hoạt động tín dụng của Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm Ngân hàng công thương định hướng đối với hoạt động tín dụng tại Ngân hàng mình như sau: Mở rộng cho vay đối với khách hàng thuộc mọi thành phần kinh tế trong đó đặc biệt chú trọng tới các khách hàng quốc doanh thực hiện chủ trương phát triển kinh doanh đa thành phần của Nhà nước. Thực hiện đầu tư có trọng điểm, chú ý đầu tư vào ngành nghề mũi nhọn, có nhiều triển vọng phát triển góp phần đẩy nhanh công cuộc công nghiệp hoá - hiện đại hoá đất nước, chuyển dịch nhanh cơ cấu kinh tế. Tăng cường tài trợ cho các doanh nghiệp sản suất hàng suất khẩu đặc biệt là tín dụng thực hiện các nỗ lực nhằm mở rộng qui mô tín dụng đặc biệt là tín dụng trung và dài hạn. Lấy hiệu quả của hoạt động cho vay để mở rộng tín dụng và đánh giá hoạt động tín dụng. Củng cố, tăng cường uy tín vị thế của NHCT chính Hoàn Kiếm trên thị trường nhằm thu hút ngày càng nhiều khách hàng đến với khách hàng. 2. Những nguyên tắc đảm bảo an toàn tín dụng - Hiệu quả và chất lượng tín dụng dựa trên cơ sở hiệu qủa sản suất kinh doanh của người vay vốn. Điều đó có nghĩa người sản suất kinh doanh sẽ tác động đến hoạt động Ngân hàng. Khi người vay vốn hoạt động sản suất kinh doanh không hiệu quả sản phẩm không tiêu thụ được, kinh doanh không có lãi, sẽ là những nguyên nhân trực tiếp ảnh hưởng đến việc thu nợ không đúng hạn và dẫn đến tình trạng Ngân hàng mất vốn kinh doanh. Theo luận thuyết của mác lợi nhuận của ngân hàng chính là phần lợi nhuận của các nhà sản suất để trả lại cho Ngân hàng dưới hình thức lợi túi tiền vay. Vì vậy Ngân hàng phải có sự giám sát chặt chẽ đối v ới người sản suất kinh doanh . - Mở rộng khối lượng trên cơ sở nâng cao chất lượng tín dụng việc mở rộng hoạt động kinh doanh của các Ngân hàng. Song vấn đề chấ lượng tín dụng mới có ý nghĩa quyết định sự tồn tại và phát triển thực chất của các Ngân hàng. Nếu một Ngân hàng gia tăng khối lượng tín dụng mà không quan tâm đến chất lượng tín dụng chẳng khác nào cho vay mà không cần thu nợ. Chất lượng tín dụng chính là kết quả của các khoản tín dụng được trọn vẹn, người vay thực hiện đúng cam kết vay tiền, Ngân hàng thu được gốc và lãi đúng hạn. Như vậy trong quan hệ tín dụng thì quyền chovay thực tế là ở Ngân hàng, quyền trả nợ thực tế là ở người vay. Do đó, khi Ngân hàng đã quyết định và khoản cho vay được thực hiện thì việc thu hồi vốn lại phụ thuộc vào người vay, hay đúng hơn phụ thuộc vào chính kết quả của sử dụng vốn vay. Vì vậy, việc cho vay sẽ đơn giản việc thu nợ sẽ khó khăn vì nó phụ thuộc vào thái độ và khả năng thực hiện cái nghĩa vụ , cam kết trả nợ của người vay. Do đó, vấn đề phân tích và đánh giá năng lực tài chính khả năng sản suất kinh doanh của ngừơi vay để xem xét hiệu quả sử dụng vốn đầu từ vào lĩnh vực sản suất kinh doanh mà người vay vốn đấu tư và lĩnh vực đó, một sự hiểu biết của Ngân hàng sẽ tạo thêm cho người vay vốn tiềm năng tin vào hoạt động sản suất kinh doanh. Trên thực tế, chất lượng tín dụng của Ngân hàng thương mại và các TCTD của nước ta kể cả quốc doanh và ngoài quốc doanh còn thấp, tỷ lệ nợ quá hạn còn khá cao. Nhiệm vụ cấp bách hiện nay là nhanh chóng xử lý những tồn đọng của các khoản tín dụng, cũ ngăn ngừa và nâng cao chất lượng các khoản tín dụng mới. Do đó việc mở rộng khối lượng tín dụng chỉ có thể đạt được hiệu quả khi và chỉ khi chất lượng tín dụng được đảm bảo. - Quyết định cho vay trên cơ sở phải xác định và hiểu rõ người vay. Tìm hiểu và đánh giá người vay cần phải xem xét trên nhiều mặt. Trứơc hết phải đảm bảo nguyên tắc tín nhiệm trong quan hệ vay trả nguyên tắc này có htể được hiểu thông qua thực tế và có quá trình quan hệ vay trả theo đúng các qui định tín dụng và cam kết. Tuy nhiên, để thiết lập những quan hệ tín dụng đầu tiên thì nguyên tắc này vẫn phải được đảm bảo phẩm chất đaọ đức kinh doanh, tính trung thực trong quan hệ kinh tế tính nghiêm túc trong việc chấp hành các luật lệ của Nhà nước. Thứ hai: đảm bảo tài chính để sử dụng tiền vay và thực hiện các nghĩa vụ đã cam kết đối với các khoản vay. Thứ ba: phải đảm bảo được các phương án phòng trả nợ vay Ngân hàng của người vay. Phương án dự phòng này có thể là sự chủ động của Ngân hàng đặt ra yêu cầu người vay tìm các điều kiện đáp ứng. Sự chủ động này có tác dụng rất lớn để phòng ngừa rủi ro . - Cho vay phải do chính ngân hàng quyết định và chịu trách nhiệm về chính những quyết định cho vay. Cơ sở để đưa ra quyết định cho vay không phải dựa trên những văn bản thuyết của người vay, kể cả những văn bản mang tính pháp lý của nguồn vay nhưng lại không có khả năng tài chính thực hiện được những cam kết đó. Trong nền kinh tế thị trường, sự tổn thất và phát triển của mỗi Ngân hàng phụ thuộc vào năng lực tài chính và khả năng kinh doanh khả năng cạnh tranh của mình. Các Ngân hàng có thể đứng vững trong thị trường có nhiều biến động, song cũng có thể trách nhiệm của Ngân hàng đối với các khoản vốn huy động và vốn do vay lãi rất lớn, bởi hoạt động Ngân hàng có nhiều ảnh hưởng đến đời sống kinh tế xã hội của một quốc gia. Như vậy sự độc lập điều hành và quản lý Ngân hàng khuôn khổ pháp lý sẽ có ýnghĩa rất lớn đến tính đúng đắn trong quyết định cho vay và trách nhiệm đối với quyết định đó. Mỗi sự can thiệp vụ Ngân hàng , thường đưa đến những sai lầm và những tổn thất. Do đó khi Ngân hàng cũng phải chủ động với quyết định của các khoản vay đó. - Chủ động phân tán rủi ro để ngăn ngừa rủi ro. và hạn chế rủi ro. Trong nền kinh tế thị trường, rủi ro trong hoạt động tín dụng là tất yếu. Rủi ro trong hoạt động tín dụng thường bắt nguồn từ rủi ro trong hoạt động kinh doanh của người vay vốn, mà trong thương trường thì rủi ro đối với hoạt động kinh tế là thông thường xảy ra ngoài những nguyên nhân chủ quan tạo nên rủi ro, còn những nguyên nhân khách quan gây ra , thậm chí để lại hậu quả hết sức nặng lề. Do vậy hoạt động tín dụng phải chấp nhận những rủi ro có thể xảy ra. Tuy nhiên mức độ rủi ro của mỗi Ngân hàng như thế nào lại phụ thuộc vào chính sự ngăn ngừa và biện pháp khắc phục của Ngân hàng. Trong đó phân tán rủi ro là một giải pháp có tính chủ động và tích cực lựa chọn hạn chế. Việc phân tán rủi ro được thông qua phân tán dư nợ và cộng đồng tài trợ. Nó được biểu hiện cụ thể dưới hình thức Ngân hàng không tập trung quá nhiều vonó cho một người vay. Khi nền kinh tế càng phát triển thì đòi hỏi các Ngân hàng cần phải hợp tác chặt chẽ để hỗ trợ sự hợp tác sẽ giúp cho ngân hàng phân tán riu ro, tránh tập trung rủi ro lớn vào một Ngân hàng có nguy cơ đổ vỡ ảnh hưởng đến môi trường kinh tế. - Cho vay phải đảm bảo có tiền vay khả thi cao. Thông thường để tránh những rủi ro không trả được được của ngành vay, các Ngân hàng qui định các điều kiện vay vốn, trong đó điều kiện để đảm bảo tiền vay được xem là quan trọng nhất. Đảm bảo tiền vay có nhiều loại, đảm bảo lãnh của người thứ ba. Đảm bảo bằng tài sản suất tài sản hình thành từ vốn vay và đảm bảobằng sự tín nhận lẫn nhau trong quan hệ tín dụng. Thực chất của đảm bảo vốn vay là sử dụng giá trị của những tài sản nhằm đảm bảo trả nợ thay cho những khoản vay đã dùng và sản suất kinh doanh nhưng không có khả năng trả nợ ngân hàng. Như vậy phải làm đảm bảo tiền vay phải có giá trị, bản thân nó không trở thành hàng hoá, tức là khi chuyển giao quyền sử dụng thì đồng thời cũng phải đạt được sự chuyển đổi từ hiện vật thành gía trị để trả nợ ngân hàng. Trên thực tế, nhiều ngân hàng đưa ra và quán triệt nguyên tắc này,song các tài sản đảm bảo lượng vay phải thực hiện nghĩa vụ trả nợ thì lại không thể bán để thu hồi nợ khi các ngân hàng được phép phát mại nó. Do vậy yêu cầu đặt ra đối với các khoản cho vay có tài sản đảm bảo cho vay là các tài sản đó phải đảm bảo hàng hoá, có gía trị lớn hơn giá trị khoản vay, có thị trường tiêu thụ hàng hoá đó để thực hiện nghĩa vụ trả nợ. Một số giải pháp nâng cao chất lượng sử dụng Ngân hàng tài chính Hoàn Kiếm . 3. Đối với ngân hàng công thương Hoàn Kiếm 3.1.Nâng cao chất lượng hoạt động kinh doanh tín dụng Với chiến lược phát triển chung hiện nay hoạt động kinh doanh tín dụng là chủ đạo, là cơ sở tiến hành và thực hiện hoạt động kinh doanh khác của Ngân hàng. Cùng với việc tăng trưởng dư nợ khách hàng truyền thống. Chi nhánh cần đẩy mạnh công tác tiếp thị tìm kiếm khách hàng mới.Chi nhánh cần bỏ các thủ tục rườm ra, giảm tối thiểu thời gian trình duyệt và số lần ký hợp đồng tín dụng, cải thiện cơ bản mối quan hệ Ngân hàng và bạn hàng. Khi tinh toán lãi suất đầu ra, chi nhánh nên áp dụng mức lãi suất cho vay ưu đãi phù hợp nhất với khách hàng và đặc thù của hoạt động sản suất kinh doanh. Số lượng doanh nghiệp có quan hệ vay vốn tương đối lớn, tài chính lành mạnh, hoạt động kinh doanh có hiệu quả. Phương hướng thời gian tới, chi nhánh sẽ hướng đến những khách hàng lớn và các dự án có hiệu quả. Các doanh nghiệp được cấp chứng chỉ ISO9001 là mục tiêu của Ngân hàng. Đảm bảo 100% dư nợ mới lành mạnh và tỷ lệ an toàn cao. Để làm được điều đó về phía Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm là nâng cao chất lượng tín dụng trong đó quan trọng nhất là Ngân hàng phải cho vay đúng đối tượng tránh rủi ro rất lớn xảy đến với Ngân hàng. Một trong những hoạt động khá quan trọng của Ngân hàng khi quyết định các khoản cho vay là khâu thẩm định dự án nhất là đối với dự án cho vay trùng và dài hạn. Những yếu tố chủ yếu khi thẩm định dự án tín dụng, theo kinh nghiệm của các nước có nền kinh tế thị trường phát triển, người ra quan tâm đến 5 yếu tố: năng lực, uy tín, vốn, vật thế chấp, những điều kiện. Đây là những điều kiện cần thiết khi phân tích đặc thù hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp xin vay vốn và là bước quyết định khi thực hiện đánh giá khả năng cho vay. Nâng cao nghiệp vụ thẩm định dự án cho vay đối với cán bộ công nhân viên chi nhánh là kết quả hết sức cần thiết để đảm bảo Ngân hàng có các khoản dư nợ lành mạnh và ổn định. Cải tiến thủ tục cho vay. Hiện nay, thủ tục cho vay của Ngân hàng rườm rà. Để có thể cho vay được món tiền, khách hàng phải qua nhiều "cửa ải" với một bộ hồ sơ phức tạp gồm nhiều loại. Đơn xin vay vốn, dự án sản suất kinh doanh, phiếu thẩm định dự án sản suất kinh doanh. Sau đó là khâu ghi về sự nhầm lẫn, nên phải chờ đến cán bộ tín dụng hướng dẫn. Các cán bộ tín dụng phải hướng dẫn chi tiết cho khách hàng. Ngân hàng vẫn thường nhắc nhở mình là cần phải đơng giản hoá các thủ tục cho vay, giảm bớt phiến há cho khách hàng, trong việc kê khai để khách tự làmthì mới đảm bảo tính khách quan, tính chính xác, Ngân hàng dựa vào đó mà thẩm định lại hạn chế bớt rủi ro. 3.2. Nâng cao trình độ cán bộ tín dụng Cạnh tranh trong lĩnhvực ngân hàng ngày càng khốc liệt, nhất thì trong thời kỳ khan hiếm tiền tệ. Các Ngân hàng cạnh tranh trên hai lĩnh vực, đó là lĩnh vực lãi suất và lĩnh vực dịch vụ. Điểm bất lợi cơ bản của ngânhàng tài chính Hoàn Kiếm là vị trí đặc trụ sở nằm tại đường hẹp, không có nơi để xe cho khách hàng đến giao dịch. Cho nên chi nhánh đã và đang cố gắng nâng cấp dần cơ sở vật chất kỹ thuật , tu sửa, chỉnh trang trụ sở, tăng sự khang trang sạch đẹp cho Ngân hàng, trang bị thêm máy móc thiết bị cho các phòng nghiệp vụ, tạo ra sự tin cậy và ấn tượng tốt đối với khách hàng. Về con người, là nhân tố quan trọng nhất trong hoạt động kinh doanh, mọi thành công hay thất bại đều do yếu tố này quyết định. Tại nhiều Ngân hàng phần lớn cán bộ tín dụng có kinh nghiệm thì được đào tạo trong thời bao cấp nên còn kiến thức thị trường, kiến thức tổng hợp. Công việc của cán bộ tín dụng đòi hỏi họ không chỉ có một kiến thức chuyên sâu kinh nghiệm hoạt động trong lĩnh vực họ đầu tư vào mà còn đòi hỏi họ phải nắm bắt được kinh tế thị trường, phải có khả năng phân tích, phân đoán, phải biết đưa ra những quyết định đúng đắn, chính xác, phải thông minh tròng xử lý tình huống... Và tại Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm thời gian qua đã đào tạo cán bộ công nhân viên nhiều về trình độ chuyền môn nghiệp vụ. Ngân hàng đã lập kế hoạch và gửi cán bộ tham gia vào các khoá học nâng cao nghiệp vụ mới. Sắp xếp bố trí cán bộ phù hợp với chuyên môn nghiệp vụ và trình độ. Bởi vì chất lượng tín dụng được thể hiện qua chất lượng cán bộ tín dụng. Nếu chất lượng cán bộ kém thì chất lượng cuả khoản vay mà cán bộ tín dụng đó cho vay chắc chắn không thể có chất lượng tốt được. Tác phong làm việc của cán bộ tín dụng là hình ảnh của Ngân hàng trong con mắt khách hàng. 3.3. Về công tác nguồn vốn Với mạng lưới quỹ tiết kiệm hiện có, phòng nguồn cố gắng chiếm được lòng tin của khách hàng bằng phong cách giao tiếp văn minh, lịch sự thu hút tối đa nguồn vốn nhàn rỗi trong dân cư. Công tác tiết kiệm được thực hiện đúng qui trình, tạo sự yên tâm cho người gửi tiền. Cho nên số dư tiền gửi trong dân cư không ngừng tăng lên. Song song với việc huy động vốn trong dân cư, chi nhánh rất chú trọng đến việc mở rộng nguồn tiền gửi có kỳ hạn từ doanh nghiệp. Đây là nguồn vốn tương đối rẻ, tốt ít chi phí huy động, ổn định tạo cơ hội thuận lợi trong việc đầu tư tín dụng vào các nghiệp vụ đầu tư khác. Trong cơ cấu nguồn vốn, nguồn tiền gửi có kỳ hạn của doanh nghiệp tăng mạnh (chiếm khoảng 34%) thể hiện sự tín nhiệm của khách hàng. Nguồn vốn trung và dài hạn chiếm tỷ lệ chưa cao là khó khăn trong việc cho vay các dự án lớn và dài hạn . Ngân hàng cần đa dạng hoá các sản phẩm , dịch vụ để thu hút nguồn tiền gửi trung và dài hạn trong dân cư. Phấn đấu sang năm 2002 đưa nguồn huy động đạt 400 tỷ đồng. 3.4. Về kinh doanh ngoại tệ và thanh toán quốc tế Đây là nghiệp vụ kinh doanh mới đưa vào Ngân hàng nhưng đã có bước tiến đáng kể. Hiện nay ngoại tệ trôi nổi trong dân cư là khá lớn, xây dựng chính sách huy động ngoại tệ với lãi suất hợp lý sẽ thu hút một lượng đáng kể. Hoạt động kinh doanh đối ngoại của chi nhánh mở rộng, phát triển vững chắc đa dạng hoá được các loại ngoại tệ như USD, DEM,JPY,FRF,... đây dãy doanh số mua bán ngoại tệ lên cao (khoảng 128 triệu USD vào năm 1999 tăng 11% so với năm trước). Chi nhánh cần đẩy mạnh hơn nữa dịch vụ thanh toán L/C bởi nó tạo nên uy tín cho hoạt động Ngân hàng mở ra nhiều triển vọng cho tương lai. Các hoạt động khác như chi trả kiều hối, nhất là thanh toán thử tín dụng quốc tế cần đầy mạnh hơn nữa. 3.5. Về công tác thu nợ Cuối 1999, Ngân hàng thành lập bán thu nợ và được tách riêng biệt với nhiệm vụ chủ yếu là theo dõi đôn đốc khách hàng có nợ quá hạn và nghiên cứu đề ra các biện pháp nhằm khai thác xử lý TSTC để thu hồi nợ quá hạn. Đối với những khách hàng mà Ngân hàng thấy rằng nếu có sự hỗ trợ của mình thì tình hình tài chính của khách hàng sẽ được cải thiện, lúc đó Ngân hàng chưa thực hiện hình thức phạt nợ quá hạn mà có thể gia hạn cho khách hàng thêm một kỳ hạn nợ hoặc cho vay thêm để khách hàng có điều kiện về vốn để khắc phục sản suất kinh doanh, hoặc tìm và giới thiệu cho khách hàng nếu hàng hoá của khách hàng bị ứ đọng .... Mặc dù công tác thu nợ rất khó khăn, phức tạp, song Ngân hàng cố gắng tích cực tìm biện pháp khai thác triệt để đề tài sản thế chấp được kê biên, niêm phong, tìm hiểm thông tin, tham khảo ý kiến tư vấn pháp luật, xử lý việc bán tài sản thu hồi vốn cho Ngân hàng. Đối với với các món nợ quá hạn khách hàng tuy có khó khăn về kinh doanh song vẫn huy động được nguồn vốn khác để trả nợ thì ban thu nợ bám sát khách hàng để thu nợ dần. Với những món nợ quá hạn có tài sản thế chấp nhưng khách hàng thực sự không có khả năng trả nợ thì áp dụng biện pháp vừa động viên , thuyết phục, vừa ép khách hàng tự bán tài sản thanh toán nợ cho Ngân hàng. Với chính sách đúng đắn hợp lý của Ngân hàng, năm 2001 tổng số nợ quá hạn thu được gần 9,5 tỷ đồng và 850 triệu đồng tiền lãi. Trong đó Ngân hàng xử lý dứt điểm 15 món nợ quá hạn với số tiền 1,402 tỷ đồng. Ngoài ra chi nhánh cần chấp hành nghiêm chỉnh pháp lệnhkế toán thống kê của Nhà nước, đảm bảo chính xác trung thực việc ghi chép sổ sách kế toán hợp lệ, hợp pháp tạo điều kiện thuận lợi cho kinh doanh phát triển đồng thời đảm bảo thanh toán thu chi phù hợp. Công tác kiểm tra, kiểm toán tiến hành thường xuyên liên tục nhằm nâng cao công tác tín dụng, đảm bảo vốn tín dụng an toàn nợ qúa hạn phát sinh không đáng kể. Hoạt động kinh doanh của Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm nói chung và các lĩnh vực tín dụng, quản lý kinh doanh ngoại hối, dịch vụ Ngân hàng nói riêng thường xuyên cập nhật các chính sách, chủ trương đổi mới của Nhà nước. Luật Ngân hàng, luật các tổ chức tín dụng phổ biến rộng rãi đến từng thành viên của Ngân hàng. Tóm lại với mục tiêu tối đa hoá lợi nhuận và tạo được một nguồn vốn ổn định để sử dụng , đảm bảo an toàn tuyệt đối đồng vốn là vấn đề quan tâm hàng đầu của Ngân hàng. Những năm tiếp theo ngân hang cần tiếp tục thực hiện chiến lược phát triển chung và biện pháp theo định hướng đã đề ra. Tăng cường nắm tình ình chung tài chính, vốn kinh doanh và nhu cầu của khách hàng để phụcvụ nhanh chóng kịp thời, mở rộng công tác marketing Ngân hàng ,chủ động tìm dự án khả thi để mở rộng, đẩy mạnh cho vay trung và dài hạn một cách có hiệu quả. Nâng cao chất lượng và tăng dư nợ lành mạnh, không để phát sinh dư nợ mới và lãi treo. Hoàn thiện và đa dạng hoá dịch vụ ngân hàng gắn liền với chất lượng hiệu quả nhằm mang lại lợi ích cho mọi khách hàng và nâng cao tỷ trọng dịch vụ trong tổng nguồn thu của Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm. Mở rộng quan hệ với các Ngân hàng thương mại và các tổ chức tín dụng trong và ngoài nước không ngừng đạo tạo đội ngũ cán bộ công nhân viên, nâng cao trình độ chuyên môn, tiếp thu nghiệp vụ mới, tiên tiến trên thế giới. Khả năng giao tiếp tốt tạo niềm tin và ấn tượng cho khách hàng . 4. Một số kiến nghị Từ thực trạng sử dụng vốn tại Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm trong những năm gần đây em xin có một số kiến nghị sau đây: Trong điều kiện hiện nay, do điều kiện thông tin chưa kịp thời, đầy đủ và các biện pháp ngăn chặn rủi ro còn bị hạn chế, do đó đối với những dự án có tính khả thi cao mang lại lợi nhuận lớn nhưng cần huy động số vốn lớn thì Ngân hàng nên thực hiện phương án đồng tài trợ như đã qui định tại thể lệ tín dụng trung và dài hạn do một Ngân hàng đứng ra làm đầu mối. Bởi vì theo phương án này sẽ phân tán rủi ro cho Ngân hàng, vừa đem lại lợi nhuận, nâng cao được uy tín cho Ngân hàng. - Tăng cường công tác thanh tra và xử lý nghiêm minh các cá nhân và tổ chức vi phạm cơ chế tín dụng. Việc thanh tra của Ngân hàng phải được tiến hành thường xuyên, tránh làm theo từng đợt vừa không phát hiện kịp thời sai phạm, không hiệu quả ảnh hưởng đến hoạt động và uy tín của Ngân hàng thương mại. - Các cơ quan chức năng cần kiểm tra, và chấn chỉnh việc cấp giáy chứng nhận việc sở hữu tài sản,chỉ cấp một bản gốc duy nhất nhằm ngăn chặn việc dùng một tài sản thế chấp nhiều nơi để vay vốn Ngân hàng, gây thất thoát vốn của Ngân hàng. - Cần chấn chỉnh hoạt động của các cấp có thẩm quyền duyệt dự án theo hướng nâng cao trách nhiệm hơn nữa đối với sự phát triển của nền kinh tế. Tránh tình trạng các dự án duyệt thiếu căn cứ khoa học không thực tiễn nên không phát huy được hiệu quả hoạt động sản suất bị đình chỉ, lãng phí hàng ngàn tỷ đồng nợ Ngân hàng khó thu hồi. - Bộ tài chính cần tổ chức việc thực hiện tốt công tác kiểm tra buộc các doanh nghiệp tiến hành hạch toán kế toán và thống kê, đảm bảo số liệu chính xác, trung thực và kịp thời, nhằm giúp các Ngân hàng có những thông tin tài chính đầy đủ, đúng đắn, giúp cho việc phân tích tín dụng chính xác. - Nhà nước cần giao cho một cơ quan tiến hành thống kê tổng hợp các tỷ lệ tài chính của các ngành, các doanh nghiệp rút ra hệ thống tỷ lệ trung bình hàng năm, đề căn cứ phân tích kinh tế, so sánh đánh giá các doanh nghiệp đang ở tình trạng nào. - Nhà nước yêu cầu thành lập quĩ bù đắp rủi ro và qũy này phải được hỗ trợ từ ngân sách Nhà nước. Bởi vì, trong hoạt động tín dụng của mình, Ngân hàng đã thành lập quĩ dự phòng bù đắp rủi ro (theo qui định hiệnnay của chính phủ thì tỷlệ trích dự phòng từ 10 á100% lợi nhuận ròng của Ngân hàng), song nếu trích ít thì không đủ bù đắp rủi ro, còn trích nhiều thì sẽ hết cả lợi nhuận của Ngân hàng. Do vậy, thiết nghĩ rằng, việc chính phủ hỗ trợ cho quĩ bù đắp rủi ro từ ngân sách Nhà nước là cần thiết vì trong bối cảnh KTTT với xu hướng hội nhập ngày càng tăng, hiện nay thì khả năng xảy ra rủi ro tín dụng trong hoạt động tín dụng là rất lớn. Khả năng này cũng tăng lên khi sử dụng vốn mở rộng. -Để đảm bảo kinh doanh với an toàn vốn, Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm cần hết sức quan tâm công tác thanh tra, kiểm tra nội bộ. Phải chủ động với tinh thần kịp thời chấn chỉnh, khắc phục những tồn tại trong mọi nghiệp vụ Ngân hàng nhất là công tác tín dụng, chỉ tiêu nội bộ và bảo toàn kho quĩ. Đối với nghiệp vụ tín dụng, Ngân hàng phải quan tâm và thận trọng với nghiệp vụ này, từ khâu tiếp nhận, chọn lọc khách hàng đến khâu thẩm định phương án sản suất kinh doanh của người vay. Ngân hàng phải thực hiện chặt chẽ the chế độ, thể lệ tín dụng và qui trình nghiệp vụ. Tránh tình trạng để sót những phương án không hiệu qảu mà vẫn được thực thi. 3.3.5. Đối với các doanh nghiệp - Doanh nghiệp cần cung cáp một cách trung thực và đầy đủ các thông tin về tài chính, sản suất kinh doanh cũng như bả chất nghiệp vụ của doanh nghiệp. - Doanh nghiệp cần phải có trách nhiệm đối với những khoản vay, phải quản lý và sử dụng vốn đúng mục đích và hiệu quả. Phải có sự phối hợp và trao đổi thông tin chặt chẽ với Ngân hàng tạo điều kiện cho Ngân hàng trong quá trình giám sát và kiểm tra doanh nghiệp. Đồng thời phải có ý thức trong việc hoàn trả vốn với Ngân hàng, giữ chữ tín trong quan hệ với Ngân hàng. - Doanh nghiệp cần chú trọng công tác tuyển chọn và đào tạo nhân viên để có độị ngũ công nhân viên lành nghề, yêu việc có kinh nghiệm, tạo ra năng suất lao động cao, phát huy hiệu quả kinh doanh. - Trong kinh doanh, doanh nghiệp cần thận trọng nắm thông tin về khách hàng, đặc biệt là cần quan tâm đến yếu tố thị trường thị hiếu khách hàng. ...để đứng vững trước sự biến động của thị trường. Kết luận Trong bối cảnh nền kinh tế đang từng bước chuyển nhanh sang cơ chế thị trường cơ sự quản lý của Nhà nước hoạt động của Ngân hàng thương mại nó chung có nhiều vấn đề mới cần được nghiên cứu và triển khai cho phù hợp với yêu cầu thực tiễn và thông lệ quốc tế. Việc nghiên cứu, áp dụng các giải pháp về sử dụng vón là vấn đề quan trọng và cấp thiết nhằm góp phần nâng cao hiệu quả kinh tế đảm bảo an toàn về vốn đào tạo điều kiện đề Ngân hàng tài chính Hoàn Kiếm tồn tại và phát triển trong môi trường kinh tế thời kỳ mở cửa. Trên cơ sở vận dụng các phương pháp nghiên cứu, bám sát mục tiêu, phạmvi nghiên cứu bản chuyên đề đã hoàn toàn thành được một số nhiệm vụ đề ra. - Nếu cácluận chứng khoa học về sử dụng vốn, - Nghiên cứu tổng quát về tình hình sử dụng vốn Ngân hàng tài chính Hoàn Kiếm trong thời kỳ gần đây. Qua đó đánh giá khả năng sử dụng vốn của Ngân hàng và những định hướng trong tương lai để sử dụng vốn có hiệu quả hơn. - Nêu ra một số giải pháp chủ yếu nhằm nâng cao hiệu quả tín dụng Em xin nhận được nhiều ý kiến đóng góp của các thày cố giáo đặc biệt là các thầy trong khoa Ngân hàng - Tài chính, các nhà khoa học cùng bạn đọc sinh viên đề bản chuyển để được hoàn chỉnh hơn nữa, mang tính thực tiễn và khả thi cao hơn. Em xin chân thành cảm ơn.Mục lục Trang Lời mở đầu 1 Chương I: Những vấn đề cơ bản về sử dụng vốn tại Ngân hàng Thương mại 1 I. Lý luận chung về ngân hàng thương mại 1 1 . Khái niệm - bản chất của ngân hàng thương mại 3 2. Đặc trưng hoạt động kinh doanh của ngân hàng thương mại 4 3. Chức năng và vai trò của ngân hàng thương mại 10 II. Lý luận chung về sử dụng vốn của ngân hàng thương mại 14 1. Cấu trúc nguồn vốn tại ngân hàng thương mại 15 III. Sử dụng vốn tại ngân hàng thương mại 19 1. Tiền dự trữ 19 2. Đầu tư và chứng khoán 20 3. Tiền cho vay 20 4. Các khoản đầu tư 21 IV. Các vấn đề liên quan đến vấn đề sử dụng vốn an toàn và hiệu quả 22 1. Quản lý vốn tại ngân hàng thương mại 22 2. Quản lý thanh khoản 23 3. Quản lý rủi ro 28 Chương II: Thực trạng việc sử dụng vốn tại Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm 35 I. Khái quát chung về Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm 35 II. Thực trạng sử dụng vốn tại Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm 39 1. Thực trạng về cơ cấu nguồn vốn 42 2. Thực trạng về sử dụng vốn 45 3. Nguyên nhân nợ quá hạn 66 4. Những giải pháp Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm đã thực hiện và hiệu quả của việc giải quyết nợ quá hạn 67 Chương III: Các biện pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh tại Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm 69 1. Định hướng hoạt động tín dụng của Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm 69 2. Những nguyên tắc đảm bảo an toàn tín dụng 70 3. Đối với Ngân hàng công thương Hoàn Kiếm 74 4. Một số kiến nghị 79 Kết luận 83