Đề tài Các giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của công cụ chính sách tiền tệ ở Việt Nam

n dông cña nÒn kinh tÕ. Bªn c¹nh ®ã l·i suÊt chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu thay ®æi còng t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng ®i vay cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i t¹i Ng©n hµng trung ­¬ng vµ ¶nh h­ëng ®Õn kh¶ n¨ng cung øng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cho nÒn kinh tÕ.C¶ hai t¸c ®éng ®Òu cã ¶nh h­ëng ®Õn viÖc t¨ng hay gi¶m l­îng tiÒn cung øng. Cô thÓ: khi Ng©n hµng trung ­¬ng t¨ng l·i suÊt chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu sÏ cã t¸c ®éng lµm t¨ng l·i suÊt cho vay cña ng©n hµng th­¬ng m¹i do ®ã lµm gi¶m nhu cÇu tÝn dông cña nÒn kinh tÕ. MÆt kh¸c kh¶ n¨ng ®i vay cña ng©n hµng th­¬ng m¹i t¹i Ng©n hµng trung ­¬ng gi¶m xuèng buéc c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i gi¶m bít l­îng cho vay cña m×nh, h¹n chÕ l­îng tÝn dông cung øng cho nÒn kinh tÕ. T¸c ®éng kÐp trªn cã ¶nh h­ëng lµm gi¶m kh¶ n¨ng t¹o tiÒn cña hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i, tõ ®ã lµm gi¶m l­îng tiÒn cung øng cho l­u th«ng. Khi Ng©n hµng trung ­¬ng gi¶m l·i suÊti cung cÊp vèn sÏ cã t¸c ®éng ng­îc l¹i, lµm t¨ng l­îng tiÒn cung øng. Sù thay ®æi h¹n møc chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu sÏ t¸c ®éng ®Õn kh¶ n¨ng bæ sung vèn kh¶ dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i, ¶nh h­ëng ®Õn l­îng vèn tÝn dông mµ ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÓ cung øng cho nÒn kinh tÕ, tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn l­îng tiÒn cung øng. Cô thÓ khi ng©n hµng th­¬ng m¹i t¨ng h¹n møc chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th× viÖc ®i vay cña ng©n hµng th­¬ng m¹I t¹i Ng©n hµng trung ­¬ng trë nªn dÔ dµng h¬n víi khèi l­îng nhiÒu h¬n, lµm t¨ng kh¶ n¨ng cung øng vèn tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹I cho nÒn kinh tÕ, dÉn ®Õn t¨ng kh¶ n¨ng t¹o tiÒn qua hÖ thèng ng©n hµng vµ lµm t¨ng l­îng tiÒn cung øng. §©y lµ mét c«ng cô cã tÝnh chÊt linh ho¹t, t«n träng sù c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng. Th«ng qua sù ho¹t ®éng cña thÞ tr­êng liªn ng©n hµng, Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ t¸c ®éng vµ ¶nh h­ëng mét c¸ch th­êng xuyªn møc l·i suÊt cña thÞ tr­êng liªn ng©n hµng theo ý muèn cña m×nh. Tuy nhiªn ®iÒu nµy chØ cã hiÖu qu¶ khi l·i suÊt chiÕt khÊu phï hîp víi l·i suÊt thÞ tr­êng. C«ng cô nµy cßn gióp Ng©n hµng trung ­¬ng trong viÖc thùc hiÖn vai trß cña ng­êi cho vay cuèi cïng cña m×nh. Th«ng qua viÖc quy ®Þnh c¸c ®iÒu kiÖn ®­îc chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu gióp cho Ng©n hµng trung ­¬ng kiÓm so¸t ®­îc chÊt l­îng tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ ®iÒu chØnh c¬ cÊu ®Çu t­ ®èi víi nÒn kinh tÕ. Tuy nhiªn møc ®é ph¸t huy hiÖu qu¶ cña c¸c c«ng cô nµy phô thuéc vµo quan hÖ vèn cña Ng©n hµng trung ­¬ng víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ t¨ng gi¶m l·i suÊt chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu, nh­ng viÖc cã vay hay kh«ng lµ do c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i quyÕt ®Þnh. V× vËy ®«i khi chÝnh s¸ch chiÕt khÊu tá ra kÐm chñ ®éng. T¸c ®éng cña nã kh«ng ph¶i lóc nµo còng theo chiÒu h­íng mµ Ng©n hµng trung ­¬ng mong muèn. Dù tr÷ b¾t buéc Dù tr÷ b¾t buéc lµ sè tiÒn mµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i göi t¹i Ng©n hµng trung ­¬ng, kh«ng ®­îc h­ëng l·i, kh«ng ®­îc phÐp sö dông ( trõ nh÷ng tr­êng hîp ®Æc biÖt, vÝ dô c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®ang ®øng tr­íc kh¶ n¨ng ph¸ s¶n). Dù tr÷ b¾t buéc th­êng ®­îc tÝnh b»ng tØ lÖ phÇn tr¨m gi÷a sè tiÒn dù tr÷ b¾t buéc vµ tæng sè tiÒn göi. Tû lÖ nµy ®­îc gäi lµ tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc. Tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®­îc Ng©n hµng trung ­¬ng x¸c ®Þnh cho tõng lo¹i tiÒn göi, tuú theo tÝnh chÊt vµ thêi h¹n mµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i huy ®éng ®­îc. TiÒn göi tiÕt kiÖm cã tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc thÊp nhÊt, ssu ®ã lµ tiÒn göi cã k× h¹n vµ cuèi cïng lµ tiÒn göi kh«ng k× h¹n. Mét kho¶n tiÒn ®­îc göi vµo hÖ thèng ng©n hµng, sau khi ®­îc trÝch ra mét kho¶n nhÊt ®Þnh dïng lµm dù tr÷ b¾t buéc, toµn bé sè tiÒn cßn l¹I sÏ ®­îc cho vay vµo nÒn kinh tÕ. Qua nhiÒu vãng quay sè tiÒn ®ã sÏ quay trë l¹i hÖ thèng ng©n hµng d­íi d¹ng mét kho¶n tiÒn göi míi, ng©n hµng l¹I trÝch dù tr÷ b¾t buéc vµ cho vay vµo nÒn kinh tÕ. Qu¸ tr×nh ®ã cø tiÕp diÔn vµ cuèi cïng, hÖ thèng ng©n hµng t¹o ra mét kho¶n tiÒn ®óng b»ng kho¶n tiÒn huy ®éng ban ®Çu nh©n v¬Ý nghÞch ®¶o cña tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc (cßn gäi lµ sè nh©n tiÒn tÖ). 1 Kh¶ n¨ng më réng = Sè tiÒn huy ®éng x ----------------------- (*) tèi ®a tiÒn göi ng©n hµng ban ®Çu tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc VÝ dô, Ng©n hµng trung ­¬ng quy ®Þnh tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc lµ 10% trªn tæng sè tiÒn göi, suy ra sè nh©n tiÒn tÖ = 1/10% = 10 lÇn. Tõ mét kho¶n tiÒn ban ®Çu lµ 1.000.000® hÖ thèng ng©n hµng sÏ t¹o ra mét l­îng tiÒn cung øng gÊp 10 lÇn tøc lµ: 10 x 1.000.000®=10.000.000®. C«ng thøc (*) cho thÊy: nÕu Ng©n hµng trung ­¬ng n©ng tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, kh¶ n¨ng cho vay vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i sÏ bÞ thu hÑp, khèi l­îng tÝn dông( l­îng tiÒn cung øng ) trong nÒn kinh tÕ sÏ gi¶m. Ng­îc l¹i nÕu Ng©n hµng trung ­¬ng h¹ thÊp tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc, tøc t¨ng kh¶ n¨ng t¹o tiÒn th× kh¶ n¨ng cung tiÒn cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i còng t¨ng lªn , khèi l­îng tÝn dông vµ khèi l­îng thanh to¸n còng cã xu h­íng t¨ng ®ång thêi lµm t¨ng l­îng cung tiÒn. VÝ dô: khi Ng©n hµng trung ­¬ng quy ®Þnh møc dù tr÷ b¾t buéc lµ 5% hay 20% th× møc cung tiÒn tõ10.000.000® sÏ thay ®æi t­ong øng lµ: 1.000.000 x 1/5% = 20.000.000®vµ: 1.000.000 x 1/20% = 5.000.000® §©y lµ c«ng cô cã t¸c ®éng m¹nh mÏ ®Õn l­îng tiÒn cung øng, gióp Ng©n hµng trung ­¬ng thùc hiÖn viÖc th¾t chÆt hay më réng tiÒn tÖ mét c¸ch nhanh chãng. ChØ cÇn nh÷ng thay ®æi rÊt nhá trong tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc còng sÏ dÉn ®Õn nh÷ng thay ®æi lín trong l­îng tiÒn cung øng. ChÝnh v× vËy mµ c«ng cô dù tr÷ b¾t buéc tá ra kÐm linh ho¹t, kh«ng thÝch hîp cho viÖc ®iÒu chØnh mét khèi l­äng tiÒn cung øng nhá. MÆt kh¸c viÖc t¨ng tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ¶nh h­ëng ngay ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ kh¶ n¨ng thanh kho¶n ®èi víi nh÷ng ng©n hµng cã tØ lÖ dù tr÷ v­ît møc qu¸ thÊp; chi phÝ thùc hiÖn viÖc ®iÒu chØnh tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc l¹i rÊt tèn kÐm. V× nh÷ng nh­îc ®iÓm ®ã mµ tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc chØ cã thÓ coi lµ biÖn ph¸p ®Ó kiÓm so¸t cung øng tiÒn tÖ chø kh«ng ph¶i lµ ph­¬ng thøc tèt ®Ó duy tr× sù æn ®Þnh cña tiÒn tÖ. NghiÖp vô thÞ tr­êng më: NghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ nghiÖp vô b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n, do Ng©n hµng trung ­¬ng thùc hiÖn trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ nh»m thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia. C¸c giÊy tê cã gi¸ ng¾n h¹n ®­îc mua b¸n ë nghiÖp vô nµy chñ yÕu lµ tÝn phiÕu kho b¹c nhµ nøoc v× chóng cã quy m« lín, rñi ro thÊp, thêi h¹n ng¾n vµ tÝnh láng cao. Ng©n hµng trung ­¬ng trôc tiÕp ®øng ra mua b¸n c¸c giÊy tê cã gi¸ trÞ ng¾n h¹n nh»m tr­íc hÕt t¸c ®éng ®Õn khèi l­îng tiÒn dù tr÷ trong khèi dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tµI chÝnh, ®Õn l·i suÊt cho vay vµ huy ®éng vèn cña chóng, lµm h¹n chÕ hay më réng tiÒm n¨ng tÝn dông vµ thanh to¸n cña c¸c tæ chøc nµy, qua ®ã ®iÒu khiÓn l­îng tiÒn cung øng. Th«ng th­êng trong ®IÒu kiÖn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn, nghiÖp vô thÞ tr­êng më ®­îc chØ ®¹o s¸t sao tõng giê. ViÖc mua b¸n liªn tôc c¸c lo¹i tr¸i phiÕu sÏ ¶nh h­ëng th­êng xuyªn ®Õn l­îng dù tr÷ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ c¸c tæ chøc tµi chÝnh kh¸c, lµm h×nh thµnh nªn l·i suÊt vèn trong toµn quèc. L·i suÊt vèn ®ã sÏ ¶nh h­ëng chØ ®¹o, quy chiÕu cho l·i suÊt tÝn dông vµ t¸c ®éng lªn c¸c l·i suÊt thÞ tr­êng vèn. M«i tr­êng ho¹t ®éng tèt nhÊt cho nghiÖp vô thÞ tr­êng më lµ thÞ tr­êng chøng kho¸n. Tuy nhiªn nÕu ch­a cã thÞ tr­êng chøng kho¸n th× Ng©n hµng trung ­¬ng còng cã thÓ thùc hiÖn ®­îc viÖc mua b¸n trªn thÞ tr­êng vèn. Víi c«ng cô nµy Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ thùc hiÑn viÖc ®IÒu tiÕt ë bÊt k× møc ®é nµo. NghiÖp vô thÞ tr­êng më còng lµ c«ng cô cã tÝnh linh häat cao thÓ hiÖn ë viÖc Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ dÔ dµng thay ®æi vÞ trÝ cña m×nh trªn thi tr­êng. VÝ dô khi Ng©n hµng trung ­¬ng ®ang lµ ng­êi b¸n chøng kho¸n trªn thÞ tr­êng nÕu thÊy M1 bÞ sôt gi¶m qu¸ nhiÒu, Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ tõ viÖc b¸n lËp tøc chuyÓn sang mua chøng kho¸n ®Ó b¬m tiÒn vµo nÒn kinh tÕ. ViÖc thùc hiÖn nghiÖp vô thÞ tr­êng më còng kh¸ ®¬n gi¶n nhanh chãng, Ýt tèn kÐm vÒ mÆt chi phÝ. Tuy nhiªn viªc mua b¸n c¸c chøng kho¸n cßn phô thuéc vµo c¸c ng©n hµng vµ c¸c tæ chøc tµI chÝnh kh¸c. ChÝnh hä lµ ng­êi quyÕt ®Þnh cã mua, b¸n c¸c chøng kho¸n kh«ng vµ mua b¸n víi khèi l­îng bao nhiªu, møc gi¸ thÕ nµo. NghiÖp vô thÞ tr­êng më chØ ®­îc sö dông cã hiÖu qu¶ khi thÞ tr­êng tiÒn tÖ ®· ph¸t triÓn ®Õn mét møc ®é nhÊt ®Þnh vµ Ng©n hµng trung ­¬ng dù ®o¸n ®­îc chÝnh x¸c sù biÕn ®éng cña l­îng vèn kh¶ dông trong hÖ thèng ng©n hµng. H¹n møc tÝn dông ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i : H¹n møc tÝn dông ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i lµ khèi l­îng tÝn dông tèi ®a mµ c¸c Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ cung øng cho hÖ thèng c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trong mét thêi k× nhÊt ®Þnh ( n¨m, quý ) phï hîp víi møc t¨ng tr­ëng kinh tÕ cña thêi k× ®ã. §©y lµ mét chØ tiªu cã quan hÖ trùc tiÕp ®Õn l­îng tiÒn ®­îc cung øng thªm ( hay gi¶m bít ) ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i . Khi Ên ®Þnh h¹n møc tÝn dông cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i mçi thêi k×, Ng©n hµng trung ­¬ng th­êng c¨n cø vµo kÕ ho¹ch t¨ng tr­ëng kinh tÕ céng víi chØ sè l¹m ph¸t cho phÐp trong thêi k× ®ã. H¹n møc nµy kh«ng ph¶I lµ chØ tiªu khèng chÕ h¹n møc tÝn dông cho nÒn kinh tÕ mµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i Ên ®Þnh ®èi víi c¸c doanh nghiÖp. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cã thÓ thùc hiÖn møc tÝn dông cña m×nh lín h¬n h¹n møc mµ Ng©n hµng trung ­¬ng Ên ®Þnh cho ng©n hµng m×nh, nÕu nã cã kh¶ n¨ng huy ®éng ®­îc l­îng vèn lín h¬n. Së dÜ nh­ vËy lµ v× vèn do c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i huy ®éng vµ cho vay cho dï lín gÊp nhiÒu lÇn h¹n møc tÝn dông mµ Ng©n hµng trung ­¬ng cung øng còng kh«ng ¶nh h­ëng ®Õn l­îng tiÒn ®­a thªm hay rót khái l­u th«ng. Tuy nhiªn viÖc ®IÒu hµnh c«ng cô nµy chØ cã hiÖu qu¶ khi hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh cã thÓ chiÕm lÜnh phÇn lín thÞ tr­êng tiÒn tÖ, ®ång thêi cã sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c c«ng cô cïng c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh kh¸c. Khi c¸c thÞ tr­êng tiÒn tÖ, vèn ph¸t triÓn vµ khi hÖ thèng c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, c¸c tæ chøc tµi chÝnh ph¸t triÓn ®a d¹ng, phong phó th× viÖc ®iÒu hµnh b»ng c«ng cô nµy kh«ng cßn thÝch hîp. H¹n møc tÝn dông ®èi víi nÒn kinh tÕ: H¹n møc tÝn dông ®èi víi nÒn kinh tÕ ®­îc c¨n cø vµo c¸c chØ tiªu: tèc ®é t¨ng tr­áng nÒn kinh tÕ, biÕn ®éng cña chØ sè gi¸ c¶ ( l¹m ph¸t ), biÕn ®éng cña tû gi¸, tØ lÖ thÊt nghiÖp vµ béi chi ng©n s¸ch. VÝ dô : l¹m ph¸t 10%, GDP dù tÝnh t¨ng 10%, suy ra M1 ph¶I t¨ng 20%, h¹n møc cho vay cã thÓ t¨ng 20%. Sau khi x¸c ®Þnh h¹n møc chung, Ng©n hµng trung ­¬ng sÏ tiÕn hµnh ph©n bæ cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i tuú theo kh¶ n¨ng cña tõng ng©n hµng. §©y lµ c«ng cô t¸c ®éng trùc tiÕp vµo khèi l­îng tiÒn trong l­u th«ng. ViÖc Ng©n hµng trung ­¬ng quy ®Þnh h¹n møc tÝn dông sÏ t¸c ®éng ®Õn viÖc cung øng vèn tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i vµ tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn l­îng tiÒn cung øng. Cô thÓ: khi Ng©n hµng trung ­¬ng t¨ng h¹n møc tÝn dông sÏ dÉn ®Õn kh¶ n¨ng t¨ng vèn tÝn dông cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cho nÒn kinh tÕ, t¨ng kh¶ n¨ng t¹o tiÒn, tõ ®ã lµm t¨ng l­îng tiÒn cung øng. Ng­îc l¹i khi Ng©n hµng trung ­¬ng gi¶m h¹n møc tÝn dông sÏ khèng chÕ kh¶ n¨ng cung øng tÝn dông cña hÖ thèng ng©n hµng cho nÒn kinh tÕ, gi¶m kh¶ n¨ng t¹o tiÒn qua hÖ thèng nµy, do ®ã lµm gi¶m l­îng tiÒn cung øng.C«ng cô nµy gióp cho Ng©n hµng trung ­¬ng qu¶n lý ®IÒu chØnh ®­îc l­îng tiÒn cung øng khi c¸c c«ng cô kh¸c tá ra kÐm hiÖu qu¶, ®Æc biÖt trong tr­êng hîp l¹m ph¸t cao. Tuy nhiªn c«ng cô nµy cã rÊt nhiÒu nh­îc ®iÓm nªn trong thùc tÕ Ýt ®­îc sö dông. Bëi v× nã triÖt tiªu ®éng lùc c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, ®¸nh ®ång c¸c ng©n hµng ho¹t ®éng hiÖu qu¶ vµ kh«ng hiÖu qu¶. Khi h¹n møc qu¸ thÊp mµ nhu cÇu vèn qu¸ cao sÏ dÉn tíi l·i suÊt t¨ng, ¶nh h­ëng tíi ®Çu t­, viÖc lµm, ®ång thêi lµm ph¸t sinh c¸c h×nh thøc tÝn dông n»m ngoµi kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña Ng©n hµng trung ­¬ng nh­: hôi, héi, vay nãng,…NÕu h¹n møc qu¸ cao th× sÏ cã ng©n hµng kh«ng thÓ sö dông h¹n møc cña m×nh, ®Æc biÖt trong tr­êng hîp hÖ thèng liªn ng©n hµng ho¹t ®éng ch­a hiÖu qu¶, tõ ®ã dÉn ®Õn lµm gi¶m hoÆc v« hiÖu ho¸ vai trß qu¶n lÝ cña Ng©n hµng trung ­¬ng. H¹n møc tÝn dông còng cã thÓ lµm sai c¬ cÊu ®Çu t­, bëi v× víi h¹n møc ®· ®­îc x¸c ®Þnh, c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i bao giê còng t×m ®Õn nh÷ng dù ¸n ®Çu t­ lín, lÜnh vùc ®Çu t­ dÔ sinh lêi, bá mÆc c¸c lÜnh vùc kh¸c, g©y khã kh¨n cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá. 6.Qu¶n lý l·i suÊt: Khi ®· sö dông mäi c«ng cô mµ kh«ng thÓ ®iÒu khiÓn vµ chi phèi l·i suÊt tÝn dông trong nÒn kinh tÕ, Ng©n hµng trung ­¬ng sÏ sö dông c«ng cô qu¶n lÝ l·I suÊt. ë c«ng cô nµy, Ng©n hµng trung ­¬ng trùc tiÕp qui ®Þnh møc l·i suÊt cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, cã thÓ c¶ ®Çu vµo lÉn ®Çu ra. Thø nhÊt, Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ ®­a ra khung l·i suÊt vµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i chØ ®­îc phÐp ®iÒu chØnh l·i suÊt cña m×nh trong khu«n khæ ®ã. Tuú theo môc ®Ých mµ c¸c khung l·i suÊt cña c¸c Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ lµ l·i suÊt tiÒn göi tèi ®a - l·i suÊt cho vay tèi thiÓu ( b¶o ®¶m lîi Ých cña c¸c ng©n hµng ) hoÆc l·i suÊt tiÒn göi tèi thiÓu - l·i suÊt cho vay tèi ®a ( b¶o ®¶m lîi Ých cho kh¸ch hµng cña ng©n hµng ). Thø hai, Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ ®­a ra trÇn l·I suÊt hoÆc sµn l·i suÊt, tøc lµ møc l·i suÊt tèi ®a, hoÆc tèi thiÓu mµ c¸c Ng©n hµng trung ­¬ng ®­îc phÐp cho vay hoÆc huy ®éng vèn. C«ng cô nµy chØ thùc sù cã hiÖu qu¶ nÕu nã ®­îc kÕt hîp chÆt chÏ víi c«ng cô tû gi¸. ViÖc l¹m dông qu¶n lý l·i suÊt còng sÏ lµm triÖt tiªu ®éng lùc c¹nh tranh gi÷a c¸c ng©n hµng trong viÖc h¹ l·i suÊt thu hót kh¸ch hµng vµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i còng sÏ rÊt bÞ ®éng trong viÖc huy ®éng vèn vµ cho vay. 7.Can thiÖp vµo tû gi¸ hèi ®o¸i: Tû gi¸ hèi ®o¸i lµ quan hÖ so s¸nh gi÷a hai ®ång tiÒn hay gi¸ c¶ mét ®¬n vÞ tiÒn n­íc nµy b»ng bao nhiªu ®¬n vÞ tiÒn n­íc kh¸c. Theo LuËt Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam th× tû gi¸ hèi ®o¸i lµ tû lÖ giòa gi¸ trÞ ®ång tiÒn ViÖt Nam so víi gi¸ trÞ ®ång tiÒn cña n­íc ngoµi. Gi¶ Sö: Gi¸ tÝnh theo ViÖt Nam ®ång lµ P1. Gi¸ tÝnh theo §« la Mü lµ P2. NÕu mét mÆt hµng cã gi¸ trÞ lµ P2 = 100USD, tû gi¸ e = 14000 th× quy ra VND mÆt hµng ®ã cã gi¸ P1 = 14600 x 100 = 1.460.000VND. Tû gi¸ thay ®æi ¶nh h­ëng ®Õn gi¸ trÞ ®ång tiÒn. Khi tû gi¸ t¨ng ®ång tiÒn néi tÖ mÊt gi¸, khi tØ gi¸ gi¶m ®ång tiÒn néi tÖ t¨ng gi¸.VÒ mÆt dµi h¹n tû gi¸ do thùc tr¹ng nÒn kinh tÕ mçi n­íc quyÕt ®Þnh. VÒ mÆt ng¾n h¹n tû gi¸ chÞu sù ¶nh h­ëng bëi l­îng tiÒn cung øng cña Ng©n hµng trung ­¬ng. Quan hÖ cung cÇu hµng ho¸ xuÊt nhËp khÈu c©n b»ng gãp phÇn lµm c©n b»ng cung cÇu ngo¹i tÖ vµ cã liªn quan ®Õn l­îng tiÒn cung øng trong n­íc, ®Õn t¨ng tr­ëng kinh tÕ.ViÖc Ng©n hµng trung ­¬ng mua ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng ngo¹i hèi lµm t¨ng l­îng tiÒn cung øng vµ dÉn ®Õn tû gi¸ t¨ng. Ng­îc l¹i khi Ng©n hµng trung ­¬ng b¸n ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng ngo¹i hèi, thu néi tÖ vÒ th× trªn thÞ tr­êng, l­îng tiÒn cung øng sÏ gi¶m xuèng lµm cho tû gi¸ gi¶m. Tû gi¸ lµ mét c«ng cô rÊt quan träng, nã gãp phÇn ph¸t triÓn s¶n xuÊt hµng ho¸ nhËp khÈu, më réng thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi. B»ng viÖc t¸c ®éng vµo tû gi¸, Ng©n hµng trung ­¬ng thùc hiÖn chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch xuÊt khÈu hay nhËp khÈu tuú theo môc tiªu tõng thêi k×. Tuy nhiªn viÖc sö dông c«ng cô nµy ®ßi hái Ng©n hµng trung ­¬ng ph¶i c©n nh¾c mét c¸ch kÜ l­ìng v× nã ¶nh h­ëng ®Õn quan hÖ kinh tÕ quèc tÕ, ®Õn hÖ thèng kinh doanh ngo¹i hèi cña hÖ thèng ng©n hµng th­¬ng m¹i. Muèn chÝnh s¸ch can thiÖp tû gi¸ thùc sù trë thµnh c«ng cô trung gian, hç trî ®¾c lùc cho c¸c c«ng cô kh¸c cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, Ng©n hµng trung ­¬ng ph¶i cã nh÷ng ®IÒu kiÖn nhÊt ®Þnh. ®ã lµ khèi l­îng dù tr÷ quèc gia vµ ngo¹i tÖ dµnh cho quÜ b×nh æn ph¶i ®ñ lín, c¸c biÖn ph¸p hµnh chÝnh vµ hÖ thèng ph¸p luËt ph¶i thËt ®ång bé vµ ph¶i thùc sù cã hiÖu lùc. MÆt kh¸c b¶n th©n ®ång tiÒn ph¶i t­¬ng ®èi æn ®Þnh, kh«ng cßn l¹m ph¸t ë møc ®é cao. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng viÖc sö dông c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam Nh­ ®· tr×nh bµy ë trªn, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cã thÓ ®­îc ®IÒu hµnh th«ng qua mét hÖ thèng kh¸ phong phó c¸c c«ng cô. C¸c c«ng cô nµy cã ph­¬ng thøc ®èi t­îng, quy m«, t¸c ®éng kh¸c nhau.Tuú theo ®Æc ®iÓm kinh tÕ tõng quèc gia ë tõng thêi k× mµ Ng©n hµng trung ­¬ng c¸c n­íc cã thÓ quyÕt ®Þnh sö dông c«ng cô nµo, ®iÒu ®ã còng cã nghÜa lµ cã nh÷ng quèc gia thiªn h¼n vÒ phÝa chØ sö dông mét sè c«ng cô nµo ®ã. VÝ dô ë NhËt B¶n, Ng©n hµng trung ­¬ng kh«ng hÒ quy ®Þnh dù tr÷ b¾t buéc mµ ®Ó cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i tù quyÕt ®Þnh lÊy møc dù tr÷ cña m×nh, tr¸i l¹i nghiÖp vô thÞ tr­êng më l¹i ®­îc sö dông kh¸ th­êng xuyªn. ë nh÷ng n­íc ph¸t triÓn, n¬i mµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ ®· ph¸t triÓn ®Õn tr×nh ®é cao, c¸c quan hÖ trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ ®· ®ñ kh¶ n¨ng ®Þnh h­íng cho ho¹t ®éng ña c¸c tæ chøc tÝn dông ®i vµo hiÖu qña, th× nhµ n­íc cã xu h­íng gi¶m bít sù ®iÒu tiÕt cña m×nh vµ më réng quyÒn tù do kinh doanh cho c¸c tæ chøc tÝn dông. Khi ®ã Ng©n hµng trung ­¬ng sÏ chuyÓn sang sö dông c¸c c«ng cô diÒu tiÕt gi¸n tiÕp, bao gåm: nghiÖp vô thÞ tr­êng më, chÝnh s¸ch chiÕt khÊu vµ dù tr÷ b¾t buéc. Cßn ë nh÷ng n­íc kÐm ph¸t triÓn nh­ n­íc ta, n¬i mµ ho¹t ®éng liªn ng©n hµng cßn ch­a hiÖu qu¶, Ng©n hµng trung ­¬ng b¾t buéc ph¶i sö dông c¸c c«ng cô ®iÒu tiÕt trùc tiÕp, bao gåm h¹n møc tÝn dông vµ khung l·i suÊt. Tuy nhiªn theo xu h­íng cña thêi ®¹i, ng©n hµng NhÇ N­íc ViÖt Nam ®ang cè g¾ng h¹n chÕ viÖc sö dông c¸c c«ng cô ®IÒutiÕt trùc tiÕp vµ chuyÓn sang c¬ chÕ ®iÒu tiÕt gi¸n tiÕp. I.§iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam giai ®o¹n tõ 1996 ®Õn nay. NÐt næi bËt trong thêi k× nµy lµ n­íc ta ®· dµnh ®­îc nh÷ng th¾ng lîi hÕt søc to lín trªn mÆt trËn kinh tÕ, kÕt thóc qu¸ tr×nh t¹o tiÒn ®Ò vËt chÊt cho c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, b­íc sang giai ®o¹n míi: giai ®o¹n ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, tiÕp tôc ®i lªn Chñ NghÜa X· Héi. Môc tiªu c¬ b¶n cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ n­íc ta giai ®o¹n nµy lµ: æn ®Þnh søc mua trong n­íc cña ®ång b¶n tÖ, duy tr× gi¸ trÞ hîp lÝ ®èi víi ngo¹i tÖ trong c¸c giao dÞch ®èi ngo¹i, t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho c¸c ho¹t ®éng tµi chÝnh trong nÒn kinh tÕ, kiÒm chÕ l¹m ph¸t ë møc hîp lÝ, gãp phÇn t¹o ra møc t¨ng tr­ëng cao vµ v÷ng ch¾c.C¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong thêi k× nµy ®­îc diÒu hµnh cô thÓ nh­ sau: H¹n møc tÝn dông: C«ng cô nµy ®­îc Ng©n hµng nhµ n­íc ¸p dung ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tõ n¨m 1994, ®· cã t¸c ®éng hiÖu qu¶ ®Õn viÖc h¹n chÕ tèc ®é t¨ng tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n trong nh÷ng n¨m 1995-1997 vµ qua ®ã kiÒm chÕ l¹m ph¸t. Tuy nhiªn tõ cuèi n¨m 1997 vµ ®Çu n¨m 1998 c«ng cô h¹n møc tÝn dông ®· dÇn mÊt vai trß cña nã trong viÖc h¹n chÕ viÖc gia t¨ng cña tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n. H¬n n÷a viÖc më réng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n trong giai do¹n nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó thóc ®Èy t¨ng tr­ëngkinh tÕ, nÕu tiÕp tôc thùc hiÖn h¹n møc tÝn dông sÏ t¹o ra khã kh¨n cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trong viÖc më réng tÝn dông. Do vËy tõ quý II n¨m 1998, Ng©n hµng nhµ n­íc ®· kh«ng ¸p dông c«ng cô h¹n møc tÝn dông nh­ lµ mét c«ng cô th­êng xuyªn trong ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ . MÆc dï vËy møc t¨ng tr­ëng tÝn dông vÉn ®­îc tiÕp tôc theo dâi ®Ó cã nh÷ng gi¶i ph¸p kÞp thêi nh»m h¹n chÕ sù gia t¨ng khi nã cã xu h­íng t¨ng cao. Dù tr÷ b¾t buéc: Dù tr÷ b¾t buéc ®­îc thùc hiÖn theo qui chÕ dù tr÷ b¾t buéc ®­îc ban hµnh theo quyÕt ®Þnh sè 396/1997/Q§-NHNN ngµy 1/12/1997 cña thèng ®èc Ng©n hµng nhµ n­íc vµ cã hiÖu lùc kÓ tõ th¸ng 1.1998 dÕn nay. Qui chÕ dù tr÷ b¾t buéc lÇn nµy ®­îc qui ®Þnh cô thÓ h¬n thÓ hiÖn ë viÖc quy ®Þnh tiÒn göi dù tr÷ b¾t buéc tai Ng©n hµng nhµ n­íc ®­îc tÝnh b×nh qu©n trong c¶ k× duy tr×. N¨m 1998 tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®­îc ¸p dông cho c¸c tæ chøc tÝn dông vµ c¸c lo¹I tiÒn göi huy ®éng cã k× h¹n d­íi 12 th¸ng lµ 10%, tõ th¸ng 3 ®Õn th¸ng 6 n¨m 1999 tû lÖ nµy lµ 7% vµ tõ th¸ng 6 n¨m 1999 lµ 6%. Ng©n hµng nhµ n­íc kh«ng tr¶ l·I suÊt cho tiÒn göi dù tr÷ b¾t buéc. §èi víi tiÒn göi dù tr÷ v­ît qu¸ Ng©n hµng nhµ n­íc ¸p dông l·i suÈt 0,2%/ th¸ng ( b»ng VND ) vµ 4,86%/n¨m ( b»ng ngo¹I tÖ ). §ång thêi nh÷ng tæ chøc thiÕu tiÒn göi dù tr÷ b¾t buéc trong k× duy tr× bÞ ph¹t møc 200% l·i suÊt cho vay t¸i cÊp vèn cña Ng©n hµng nhµ n­íc ( ®èi víi dù tr÷ b¾t buéc b»ng VND ) vµ 200% lÇn l·i suÊt cho vay b»ng ®« la do thèng ®èc Ng©n hµng nhµ n­íc quy ®Þnh trong cïng thêi k× (® èi víi dù tr÷ b¾t buéc b»ng USD ). Trong n¨m 2000 tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc ®­îc quy dÞnh lµ 5% trªn tæng sè d­ tiÒn göi d­íi 12 th¸ng ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông ë ®« thÞ vµ 1% ®èi víi c¸c tæ chøc tÝn dông ë n«mhg th«n. Tõ th¸ng 10 n¨m 2000 riªng tiÒn göi dù tr÷ b¾t buéc b»ng ngo¹i tÖ ®­îc n©ng tõ møc 5% nªn 8% vµ tõ ngµy 1.12.2000 ®­îc ®IÒu chØnh lªn tíi 12% trªn tæng sè d­ tiÒn göi b»ng ngo¹I tÖ d­íi 12 th¸ng ¸p dông cho tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh tæ chøc tÝn dông. T¸i cÊp vèn: Ng©n hµng nhµ n­íc thùc hiÖn t¸i cÊp vèn ng¾n h¹n nh»m bï ®¾p khã kh¨n t¹m thêi vÒ thanh to¸n cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i theo h×nh thøc cho vay thÕ chÊp b»ng tiÒn göi ngo¹i tÖ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i taÞ Ng©n hµng trung ­¬ng . N¨m 1998 l·i suÊt t¸i cÊp vèn ®­îc ®IÒu chØnh tõ 1%/th¸ng lªn 1,1%/th¸ng. N¨m 1999 cïng víi viÖc gi¶m trÇn l·i suÊt cho vay, l·i suÊt t¸i cÊp vèn còng ®­îc gi¶m xuèng møc 0,85%/th¸ng. HiÖn nay l·i suÊt cho vay t¸i cÊp vèn cña Ng©n hµng nhµ n­íc lµ 0,5%/th¸ng vµ l·i suÊt t¸i chiÕt khÊu lµ 0,45%/th¸ng. L·i suÊt : Thêi k× nµy ®¸nh dÊu hai sù thay ®æi c¨n b¶n vÒ ®Iªu hµnh l·i suÊt, thÝch øng víi nhÞp ®é c¶i c¸ch kinh tÕ cña ViÖt Nam, ®ã lµ ®IÒu hµnh chÝnh s¸ch l·i suÊt th«ng qua møc l·i suÊt trÇn, vµ sau ®ã lµ l·i suÊt c¬ b¶n tiÕn tíi tù do ho¸ l·i suÊt. §èi víi l·i suÊt trÇn, Ng©n hµng nhµ n­íc khèng chÕ tØ lÖ chªnh lÖch gi÷a cho vay vµ l·i suÊt huy ®éng ë møc 0,35%/th¸ng. TrÇn l·i suÊt trong n¨m 1999 ®­îc Ng©n hµng nhµ n­íc ®iÒu chØnh liªn tôc phï hîp víi chØ sè l¹m ph¸t, quan hÖ cung cÇu vèn tÝn dông t¹I tõng thêi ®iÓm. Th¸ng 5 n¨m 1999 trÇn l·i suÊt cho vay b»ng VND ®­îc ®IÒu chØnh gi¶m tõ 1,2%/th¸ng xuèng møc 1,15%/th¸ng. Tõ th¸ng 6 n¨m 1999 tõ chç nhiÒu trÇn l·i suÊt (ng¾n, trung vµ dµI h¹n), ®· thèng nhÊt mét trÇn ¸p dông chung cho c¸c tæ chøc tÝn dông, kh«ng ph©n biÖt quèc doanh hay cæ phÇn. Th¸ng 8 n¨m 1999 Ng©n hµng nhµ n­íc tiÕp tôc ®IÒu chØnh gi¶m l·i suÊt cho vay b»ng VND tõ 1,15%/th¸ng xuèng 1,05%/th¸ng. §Õn th¸ng 10 n¨m 1999 tr­íc t×nh h×nh thiÓu ph¸t cña ®Çu n¨m 1999 Ng©n hµng nhµ n­íc l¹I mét lÇn n÷a ®iÒu chØnh gi¶m trÇn l·i suÊt xuèng cßn 0,85% ®èi víi khu vùc thµnh thÞ. ViÖc gi¶m liªn tiÕp trÇn l·i suÊt cho vay lµ mét biÖn ph¸p cña Ng©n hµng nhµ n­íc ®Ó ®èi phã víi t×nh tr¹ng thiÓu ph¸t vµ gãp phÇn thùc hiÖn gi¶I ph¸p kÝch cÇu vÒ ®Çu t­ cña chÝnh phñ th«ng qua c¬ chÕ níi láng l·i suÊt tÝn dông. Tuy nhiªn biÖn ph¸p hµnh chÝnh nµy ®· g©y ra khã kh¨n rÊt lín cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trong viÖc duy tr× lîi nhuËn, thËm chÝ cßn ®e do¹ ®Õn kh¶ n¨ng ®¶m b¶o an toµn thanh to¸n. V× vËy sau mét thêi gian chuÈn bÞ x©y dùng ®Ò ¸n víi nhiÒu ý kiÕn, quan ®IÓm kh¸c nhau ®Õn ngµy 5.8.2000 Ng©n hµng nhµ n­íc ®· chÝnh thøc chuyÓn sang c¬ chÕ ®IÒu hµnh theo l·i suÊt c¬ b¶n. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc chñ ®éng quy ®Þnh møc l·I suÊt cho vay cô thÓ cña m×nh theo biªn ®é xoay quanh l·i suÊt c¬ b¶n. Tõ th¸ng 8 ®Õn th¸ng 12 ¨m 2000 l·i suÊt c¬ b¶n ®èi víi VND vÉn liªn tôc ®­îc gi÷ nguyªn ë møc 0,75%/th¸ng. C¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®­îc qui ®Þnh møc l·I suÊt cho vay cô thÓ xoay quanh biªn ®é 0,3%/ th¸ng ®èi víi cho vay ng¾n h¹n vµ 0,5%/th¸ng ®èi víi cho vay trung vµ dµi h¹n. §Çu th¸ng 3.2001 do sù sôt gi¶m ®ång lo¹t cña møc l·i suÊt trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi, Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam d· quyÕt ®Þnh gi¶m møc l·i suÊt c¬ b¶n xuèng 0,025%/th¸ng, tøc lµ ë møc 0,725%. NghiÖp vô thÞ tr­êng më: §Çu th¸ng 7 n¨m 2000, lÇn ®Çu tiªn Ng©n hµng nhµ n­íc ®· chÝnh thøc ®­a nghiÖp vô thÞ tr­êng më vµo ho¹t ®éng, ®IÒu nµu hoµn toµn phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. Tæng sè ®· cã 14 ng©n hµng th­¬ng m¹i ®¨ng kÝ vµ ®­îc chÊp nhËn lµ thµnh viªn cña thÞ tr­êng. B×nh qu©n 10 ngµy tæ chøc mét phiªn giao dÞch. §Õn ®Çu th¸ng 12 n¨m 2000 ng©n hµng th­¬ng m¹i ®· tæ chøc ®­îc 13 phiªn giao dÞch víi tæng khèi l­îng tÝn phiÕu mua b¸n lµ 1428 tû ®ång ( mua vµo 878 tû ®ång, b¸n ra 550 tû ®ång ).L·i suÊt giao dÞch tõ 4,95% ®Õn 5,58%. Trong n¨m 2000 Ng©n hµng nhµ n­íc còng ®· tæ chøc ®­îc 43 phiªn ®Êu thÇu tr¸i phiÕu kho b¹c, b×nh qu©n mçi tuÇn mét phiªn. Tæng kÕ ho¹ch ®­a ra ®Êu thÇu lµ 6500 tû ®ång trong khi tæng sè vèn ®¨ng kÝ dù thÇu lµ 12.000 tû ®ång, tæng khèi l­îng tróng thÇu lµ 4800 tû ®ång. l·i suÊt tróng thÇu ®Çu n¨m lµ 6%/n¨m ®Õn gi÷a n¨m gi¶m xuèng cßn 4,9%/n¨m vµ cuèi n¨m t¨ng lªn lµ 5,3%-5,35%/n¨m. Tû gi¸ hèi ®o¸i vµ qu¶n lÝ ngo¹i hèi: Th«ng qua viÖc can thiÖp vµ c«ng bè tû gi¸ giao dÞch b×nh qu©n trªn thÞ tr­êng giao dÞch liªn ng©n hµng, Ng©n hµng nhµ n­íc ®· ®IÒu chØnh t¨ng tû gi¸ gi÷a VND vµ USD ®Çn dÇn, ®Òu dÆn qua c¸c phiªn giao dÞch, tr¸nh t¹o nªn c¸c có sèc t¨ng ®ét gi¸, g©y bÊt lîi cho c¸c doanh nghiÖp vµ thÞ tr­êng. Trong ca s th¸ng cuèi n¨m , b×nh qu©nmçi phiªn giao dÞch tû gi¸ t¨ng tõ 5 dång ®Õn 7 ®ång/USD. Tõ ®ã lµm c¬ së cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ®IÒu chØnh tû gi¸ mua b¸n cña m×nh ®èi víi kh¸ch hµng, t¸c ®éng ®Õn tØ gi¸ trªn thÞ tr­êng tù do. §Õn cuèi n¨m 2000 tû gi¸ trªn c¶ ba thÞ tr­êng ®· t¨ng so víi ®Çu n¨m nh­ sau : ThÞ tr­êng ngo¹I tÖ liªn ng©n hµng t¨ng 3,1% (14.450/14.016 ®ång) ThÞ tr­êng mua b¸n cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i t¨ng 2,9% (12.460/14042 ®ång). ThÞ tr­êng tù do t¨ng 3,96% (14.700/14139 ®ång). Trong lÜnh vùc qu¶n lý ngo¹i hèi, Ng©n hµng nhµ n­íc quy ®Þnh l¹i nguyªn t¾c giao dÞch tû gi¸, s¾p xÕp l¹i c¸c bµn thu ®æi ngo¹I tÖ, më réng thªm ®èi t­îng vay, b¸n ngo¹i tÖ cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. II. Nh÷ng mÆt h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n. Mét ®iÒu kh«ng thÓ phñ nhËn lµ b­íc sang thêi k× ®æi míi, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®· chøng tá vai trß hÕt søc quan träng trong tæng thÓ c¸c chÝnh s¸ch kinh tÕ vÜ m« cña quèc gia, cã t¸c ®éng ®Õn toµn bé ho¹t ®éng nÒn kinh tÕ. Nã ®· duy tr× sù æn ®Þnh cña hÖ thèng tiÒn tÖ, gi÷ v÷ng gi¸ trÞ cña ®ång b¶n tÖ, t¹o lßng tin trong n­íc vµ nø¬c ngoµi thóc ®Èy ®Çu t­, gãp phÇn thóc ®Èy sù t¨ng tr­ëng liªn tôc vµ v÷ng ch¾c cña nÒn kinh tÕ, k×m gi÷ l¹m ph¸t. Trong thùc tÕ c¬ chÕ diÒu chØnh cò ®· ®em l¹i sù thµnh c«ng ®¸ng kÓ cho chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong thËp kØ 90 khi nh×n vµo c¸c chØ sè vÜ m«, l¹m ph¸t, s¶n l­îng, viÖc lµm. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®· ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ tèi ®a cña nã: tû lÖ l¹m ph¸t ®· ®­îc duy tr× ë møc mét con sè cïng tèc ®é t¨ng tr­ëng b×nh qu©n ®¹t 8,6%/n¨m trong gÇn 10 n¨m. Tuy nhiªn trong thêi gian gÇn ®©y, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng nhµ n­íc ®· b¾t ®Çu tá ra lóng tóng vµ thiÕu chñ ®éng trong viÖc ®IÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng, ®¶m b¶o víi nhu cÇu phï hîp tiÒn tÖ cña nÒn kinh tÕ. LÝ do chÝnh dÉn ®Õn t×nh tr¹ng nµy lµ h¹n chÕ vèn cã cña s¬ chÕ ®IÒu hµnh cò, mµ cô thÓ lµ nh÷ng c«ng cô ®IÒu tiÕt mµ Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam ®· sö dông tõ tr­íc ®Õn nay. Thø nhÊt c¸c c«ng cô nµy kh«ng cho phÐp Ng©n hµng nhµ n­íc cã thÓ ®iÒu chØnh linh häat l­îng vèn kh¶ dông trong ®iÒu kiªn ø thõa. T×nh tr¹ng dù tr÷ kh«ng mong muèn cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i b¾t ®Çu tõ 1994 vµ kÐo dµi cho ®Õn nay. Lý do ban ®Çu cã lÏ bëi sù duy tr× l·i suÊt tiÒn göi cao cïng víi viÖc khèng chÕ trÇn tÝn dông trong nh÷ng n¨m 1994-1996. Dù tr÷ ngo¹I tÖ t¨ng lªn rÊt m¹nh trong thêi gian nµy vµ tû lÖ tiÒn mÆt trªn tiÒn göi cã xu h­íng gi¶m xuèng ( n¨m 1995 tû lÖ nµy lµ 1,3; n¨m 1996 lµ 0,8; 1997 lµ 0,5 ).Tuy nhiªn lÝ do chÝnh cña t×nh tr¹ng nµy tõ n¨m 1997 ®Õn nay l¹I n»m ë sù gi¶m sót tæng cÇu cña nÒn kinth tÕ, ph¶n ¸nh sù gi¶m sót nhu cÇu tiÒn tÖ, ®Æc biÖt nhu cÇu giao dÞch. Thùc tÕ nµy lµm cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶I chÞ ¸p lùc rÊt m¹nh vÒ chi phÝ vèn ®ång thêi lµm gi¶m thiÓu tÝnh hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ . NgoµI dù tr÷ b¾t buéc ( thay ®æi rÊt chËm ch¹p ), Ng©n hµng nhµ n­íc kh«ng cã c¸c c«g cô ®Ó hÊp thô l­îng vèn kh¶ dông thõa mét c¸ch chñ ®éng. Hai lµ c¸c c«ng cô nµy ngµy cµng tá ra thiÕu chñ ®éng trong viÖc ®iÒu chØnh l­îng tiÒn cung øng vµ do ®ã lµm gi¶m hiÖu lùc cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. §iÒu nµy thÓ hiÖn râ nÐt trong c¸c n¨m 1998, 1999, 2000, khi trÇn l·i suÊt vµ l·i suÊt c¬ b¶n gi¶m liªn tôc nh­ng gi¸ c¶ kh«ng nh÷ng kh«ng t¨ng mµ tiÕp tôc gi¶m. §­¬ng nhiªn sù gi¶m sót nµy xuÊt ph¸t chñ yÕu tõ c¸c yÕu tè thùc cña nÒn kinh tÕ chø kh«ng hoµn toµn tõ yÕu tè tiÒn tÖ danh nghÜa. nh­ng chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ®· kh«ng chñ ®éng khi ®èi mÆt víi t×nh tr¹ng nµy vµ do ®ã lµm cho sù t¸c ®éng cña nã trë nªn kÐm hiÖu qu¶. VÒ mÆt lÝ thuyÕt hiÖu qu¶ ng¾n h¹n cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cã ®­îc khi nã t¹o ®­îc c¸c có sèc tiÒn tÖ ( theo Milton Friedmen ) hoÆc nã xu¸t ph¸t tõ sù dù tÝnh kh«ng hoµn h¶o cña c«ng chóng ®èi víi sù biÕn ®éng cña gi¸ c¶ theo quan ®iÓm cña Luca. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ c¸c quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh cña trÇn l·i suÊt cho vay, tû lÖ dù tr÷ b¾t buéc th­êng ®uæi theo sù gi¶m gi¸ vµ ®i sau sù ®IÒu chØnh tù ph¸t cña thÞ tr­êng hoÆc nã ph¶i c¨n cø vµo dÊu hiÖu cña thÞ tr­êng ( l·i suÊt, tû gi¸, gi¸ c¶ ) thay cho viÖc t¹o nªn nh÷ng dÊu hiÖu ®ã. C¸c ®ît ®iÒu chØn trÇn l·i suÊt cã t¸c dông kh¼ng ®Þnh h¬n lµ h­íng dÉn diÔn biÕn thùc tÕ vµ dù ®o¸n cña c«ng chóng. §iÒu nµy râ rµng ®· triÖt tiªu ¶nh h­ëng tÝch cùc cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ . Ba lµ, hiÖu lùc t¸c ®éng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ bÞ h¹nh chÕ v× kh«ng lîi dông ®­îc c¸c kªnh dÉn truyÒn ®a d¹ng qua l·i suÊt, qua kªnh tÝn dông vµ qua thÞ tr­êng tµi chÝnh víi nh÷ng ¶nh h­ëng qua gi¸ tr¸i phiÕu, cæ phiÕu vµ ngo¹i tÖ. ViÖc sö dông c¸c c«ng cô trùc tiÕp vµ c¸c chÝnh s¸ch ®iÒu chØnh nh­ hiÖn nay chØ cho phÐp chÝnh s¸ch tiÒn tÖ t¸c ®éng ®Õn c¸c môc tiªu vÜ m« th«ng qua kªnh dÉn truyÒn trùc tiÕp vµ chñ yÕu th«ng qua t¸c ®éng vÒ mÆt khèi l­îng. Kªnh dÉn truyÒn gi¸n tiÕp chñ yÕu lîi dông c¬ chÕ t¸c ®éng cu¶ thÞ tr­êng tµI chÝnh th«ng qua sù thay ®æi gi¸ tµi s¶n vµ sù c¬ cÊu l¹i danh môc ®Çu t­. Víi c¸c c«ng cô ®Çu t­ gi¸n tiÕp, ®Æc biÖt lµ nghiÖp vô thÞ tr­êng më, Ng©n hµng trung ­¬ng cã thÓ ®a ph­¬ng truyÒn t¸c ®éng cña nã ®Õn c¸c môc tiªu cuèi cïng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, bao gåm c¸c kªnh dÉn truyÒn trùc tiÕp vµ gi¸n tiÕp. ViÖc ph©n tÝch nh÷ng h¹n chÕ cña c«ng cô trùc tiÕp còng nh­ chØ ra nh÷ng lîi thÕ cña c«ng cô gi¸n tiÕp trong ®IÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ kh«ng cã nghÜa lµ phñ nhËn hoµn t¸c ®éng tÝch cùc cña chóng trong ®IÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng trong thêi gian qua. Trong thùc tÕ khi c¸c ®iÒu kiÖn sö dông gi¸n tiÕp ch­a chÝn muåi bao gåm: (1)HÖ thèng ng©n hµng lµnh m¹nh trong c¬ chÕ c¹nh tranh; (2).ThÞ tr­êng tiÒn tÖ thø cÊp ho¹t ®éng tÝch cùc vµ ®­îc ®iÒu tiÕt hiÖu qu¶; (3).C¸c c«ng cô ¶nh h­ëng cã hiÖu qu¶ ®Õn l·i suÊt cña c¸c kªnh truyÒn dÉn ®­îc hoµn thiÖn, th× viÖc sö dông c¸c c«ng cô trùc tiÕp ®¶m b¶o ®­îc tÝnh hiÖu qu¶ nhÊt ®Þnh cña nã. Tuy nhiªn ®· ®Õn lóc c¬ chÕ diÒu chØnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cÇn ®­îc thay ®æi, nÒn kinh tÕ ®ang ®øng tr­íc th¸ch thøc cña nhu cÇu më cöa vµ héi nhËp toµn diÖn, mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cøng nh¾c vµ kÐm hiÖu qu¶ sÏ kh«ng ®¶m b¶o cho nã tr¸nh ®­îc nh÷ng ¶nh h­ëng m¹nh mÏ tõ thÞ tr­êng bªn ngoµi. H¬n n÷a sau 10 n¨m ®æi míi vµ víi nh÷ng c¶i c¸ch m¹nh mÏ trong lÜnh vùc ng©n hµng, nh÷ng diÒu kiÖn cho phÐp sö dông c¬ chÕ ®IÒu chØnh gi¸n tiÕp ®ang dÇn h×nh thµnh, høa hÑn mét kh¶ n¨ng ch¾c ch¾n cho sù chuyÓn ®æi c¬ chÕ ®IÒu tiÕt l­îng tiÒn cung øng. Ch­¬ng III C¸c gi¶I ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam: I.Nh÷ng quan ®iÓm, ®Þnh h­íng hoµn thiÖn: Môc tiªu trùc tiÕp cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam lµ thóc dÈy t¨ng tr­ëng kinh tÕ vµ kiÓm so¸t l¹m ph¸t. Do ®ã c¸c chØ tiªu chÝnh ®Ò ra cho n¨m 2001: khèi l­îng tiÒn cung øng, møc t¨ng tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n, tèc ®é t¨ng cña nguån vèn huy ®éng vµ tè ®é t¨ng cña d­ nî cho vay nÒn kinh tÕ sÏ t­¬ng øng víi c¸c chØ tiªu ®¹t ®­îc n¨m 2000, vµ h­íng tíi ®¹t ®­îc chØ tiªu t¨ng tr­ëng GDP vµ møc ®é l¹m ph¸t theo nghÞ quyÕt cña Quèc Héi ®· ®Ò ra. Trong ®ã dù to¸n tæng ph­¬ng tiÖn thanh to¸n t¨ng 20-22%, tæng khèi l­îng tiÒn cung øng t¨ng 24-26%, huy ®éng vèn t¨ng 25-27%, d­ nî cho vay nÒn kinh tÕ t¨ng 20-22%. ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ còng cÇn ®­îc cô thÓ ho¸ theo h­íng tÝch cùc víi nguyªn t¾c níi láng, linh ho¹t, ®ång bé vµ hiÖu lùc. Nh÷ng c¬ chÕ, qui chÕ, thÓ lÖ hîp thøc h¬n, mang ®Çy ®ñ hiÖu lùc ph¸p lÝ h¬n ®­îc ¸p dông. Tõng b­íc chuyÓn nhanh, chuyÓn m¹nh ®IÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ b»ng nh÷ng biÖn ph¸p mÖnh lÖnh hµnh chÝnh cßn kh¸ phæ biÕn sang sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng biÖn ph¸p kinh tÕ, nh÷ng c«ng cô, chÝnh s¸ch thÞ tr­êng lµ chñ yÕu. §Ò cao hiÖu qu¶ kinh tÕ , an toµn vµ chñ ®éng phßng ngõa rñi ro. Ph¸t triÓn m¹nh mÏ thÞ tr­êng tiÒn tÖ vµ t¨ng c­êng "®é s©u tµi chÝnh " cña hÖ thèng tiÒn tÖ quèc gia. §i ®«i víi ®ã lµ më réng ph©n c«ng, ph©n cÊp, ph©n quyÒn c¸c tæ chøc thanh tra, gi¸m s¸t tµi chÝnh, chó träng kiÓm so¸t tµi chÝnh-ng©n hµng, ®¶m b¶o sù minh b¹ch trong chÕ ®é th«ng tin, b¸o c¸o tµi chÝnh, kÕ to¸n,… T¹I héi nghÞ TW6 lÇn thø nhÊt ( §¹I Héi VIII), Ban ChÊp Hµnh Trung ¦¬ng §¶ng Céng S¶n ViÖt Nam ®· cã sù ®iÒu chØnh nhÊt qu¸n vÒ s¸ch l­îc, biÖn ph¸p chØ ®¹o nÒn kinh tÕ víi nhiÖm vô xuyªn suèt lµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n, coi ®©y lµ "bÖ phãng" ®Ó ®Èy tíi mét b­íc c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ nÒn kinh tÕ ë thËp niªn 2000-2010 víi tÇm nh×n 2020. Theo ®ã sÏ cã sù chuyÓn dÞch c¨n b¶n vÒ c­ cÊu kinh tÕ, tr­íc hÕt lµ sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ®Çu t­, dùa vµo c¬ cÊu l¹i tõ nguån vèn cho ®Õn sö dông vèn, dµnh vèn ­u tiªn ®Çu t­ nhiÒu h¬n vµo nh÷ng lÜnh vùc then chèt, mòi nhän cña nÒn kinh tÕ. Do vËy, néi dung hoµn thiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ kh«ng n»m ngoµi nh÷ng ®Þnh h­íng ®· nªu trªn. II.Nh÷ng gi¶i ph¸p ®èi víi c¸c c«ng cô: Dù tr÷ b¾t buéc: TØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc cÇn ph¶i ¸p dông thèng nhÊt ®èi víi tÊt c¶ c¸c tæ chøc vµ mäi tµi s¶n nî. CÇn cho phÐp tÝnh to¸n vµ ¸p dông dù tr÷ b¾t buéc b×nh qu©n theo k×, th­êng tÝnh theo tuÇn ®Ó c¸c ng©n hµng cã sù linh ho¹t trong qu¶n lÝ vèn kh¶ dông cña m×nh vµ do ®ã thóc ®Èy sù ph¸t triÓn cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ. ViÖc kh«ng tu©n thñ cÇn bÞ xö ph¹t nghiªm kh¾c thÓ hiÖn b»ng l·i suÊt ph¹t ¸p dông trªn sè thiÕu hôt b×nh qu©n c¶ ki vµ l·i suÊt ph¹t nµy ph¶i cao nhÊt so víi c¸c møc l·i suÊt kh¸c. Ng©n hµng nhµ n­íc ph¶i cã quyÒn qui ®Þnh c¸ch thøc tÝnh to¸n, lo¹i h×nh tµi s¶n nî còng nh­ lo¹i h×nh tæ chøc ¸p dông dù tr÷ b¾t buéc. Dù tr÷ b¾t buéc kh«ng ®­îc h­ëng l·i cã t¸c dông lµm t¨ng chi phÝ huy ®éng vèn, møc chªnh lÖch l·i suÊt vµ do ®ã t¸c ®éng tíi l·i suÊt tiÒn göi vµ l·i suÊt cho vay cuèi cïng. NÕu tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc kh«ng ®­îc h­ëng l·i ®­îc qui ®Þnh ë møc rÊt cao th× sÏ g©y ra nh÷ng ¶nh h­¬ng kh«ng nh­ mong muèn gièng nh­ c¸c c«ng cô trùc tiÕp, ®Æc biÖt khi kh«ng ¸p dông ®ßng ®Òu víi tÊt c¶ c¸c tæ chøc. Do ®ã cÇn gi¶m tØ lÖ dù tr÷ b¾t buéc vµ gi÷ ë møc thÊp khi c¸c c«ng cô kh¸c ®· ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. Còng cÇn xem xÐt viÖc tr¶ l·i mét phÇn hay toµn phÇn phÇn dù tr÷ b¾t buéc v­ît qu¸ mét møc nhÊt ®Þnh. Dù tr÷ b¾t buéc lu«n ®­îc h¹ thÊp mét c¸ch dÔ dµng nh­ng kh«ng dÔ t¨ng dù tr÷ b¾t buéc v× nã ®ßi hái tõng ng©n hµng ph¶i cã sù ®iÒu chØnh lín trong danh môc ®Çu t­ vµ do ®ã dù tr÷ b¾t buéc kh«ng ph¶i lµ mét c«ng cô linh ho¹t. Tuy nhiªn dù tr÷ b¾t buéc trong mét vµi tr­êng hîp tá ra rÊt h÷u hiÖu vµ nªn lµ mét trong nh÷ng c«ng cô cña bÊt k× ng©n hµng nµo. T¸i chiÕt khÊu : C¸c Ng©n hµng trung ­¬ng th­êng b¾t ®Çu qu¸ tr×nh c¶i c¸ch víi nhiÒu thÓ thøc t¸i cÊp vèn, kÓ c¸c thÓ thøc dµi h¹n dµnh cho c¸c dù ¸n ®Æc biÖt vµ c¸c tiÓu ngµnh. L·i suÊt t¸i cÊp vèn ¸p dông ®èi víi tõng thÓ thøc còng kh¸c nhau vµ ®«i khi hiÕm khi g¾n víi l·i suÊt thÞ tr­êng vµ th­êng lµ bao cÊp. C¸c thÓ thøc t¸i cÊp vèn nµy th­êng ®­îc dïng chñ yÕu nh­ lµ c¸c c«ng cô tÝn dông cã lùa chän h¬n lµ c¸c c«ng cô tiÒn tÖ mÆc dï chóng cã t¸c ®éng tæng thÓ trùc tiÕp vÒ mÆt tiÒn tÖ. C¸c thÓ thøc nµy buéc Ng©n hµng trung ­¬ng ph¶i than gia vµo viÖc ®­a ra c¸c quyªt ®Þnh vi m« vµ cã thÓ kh«ng ¸p dông ®ång ®Òu víi mäi ng©n hµng. §©y lµ c«ng cô tiÒn tÖ kh«ng linh ho¹t vµ hÇu nh­ hoµn toµn thuéc quyÒn chñ ®éng cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. CÇn hîp nhÊt c¸c thÓ thøc t¸i cÊp vèn thµnh mét thÓ thøc víi mét l·i suÊt cho vay t¸i cÊp vèn duy nhÊt. Th­¬ng cÇn ph¶i cã mét thÓ thøc t¸i chiÕt khÊu chung ®Ó cung cÊp vèn kh¶ dông cho thÞ tr­êng vµ ng¨n chÆn viÖc biÕn ®éng qu¸ møc cña l·i suÊt nh¾n h¹n, ®Æc biÖt lµ l·i suÊt liªn ng©n hµng. ThÓ thøc nµy cÇn ¸p dông thèng nhÊt víi mäi ng©n hµng vµ cho phÐp ®­îc vay tù ®éng víi c¸c qui t¾c vµ h¹n møc qui ®Þnh tr­íc. H¹n møc vay cÇn ph¶i g¾n víi vèn cña ng©n hµng hay tµi s¶n thÕ chÊp. CÇn qui ®Þnh thêi h¹n vay vèn tèi ®a cµng ng¾n cµng tèt ®Ó cho phÐp Ng©n hµng trung ­¬ng chñ ®éng thay ®æi ®iÒu kiÖn vay khi cÇn thiÕt. Mét sè Ng©n hµng trung ­¬ng qui ®Þnh thêi h¹n vay tèi ®a kh«ng qu¸ vµi ngµy. §iÒu nÇy cã nghÜa lµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i muèn sö dông vèn l©u h¬n thêi h¹n tèi ®a ph¶i gia h¹n tÝn dông ng¾n h¹n víi ®iÒu kiÖn ®· thay ®æi. §èi víi thÓ thøc t¸i chiÕt khÊu, biÕn sè chÝnh s¸ch chñ chèt lµ l·i suÊt chiÕt khÊu. NÕu kh«ng cã mét thÞ tr­êng tiÒn tÖ ph¸t triÓn th× cã thÓ ph¶i qui ®Þnh l·i suÊt nµy theo ph­¬ng ph¸p hµnh chÝnh. Mét sè Ng©n hµng trung ­¬ng tæ chøc ®Êu gi¸ tÝn dông cña Ng©n hµng trung ­¬ng ®Ó x¸c ®Þnh l·i suÊt chiÕt khÊu. Qui t¾c c¨n b¶n lµ ph¶i gi÷ l·i suÊt chiÕt khÊu cao h¬n l·i suÊt tiÒn göi ®Ó buéc c¸c ng©n hµng ph¶i huy ®éng tiÒn göi tr­íc khi vay vèn cña Ng©n hµng trung ­¬ng. Ngay khi cã thÓ, cÇn ®¹t l·i suÊt cao h¬n l·i suÊt tham chiÕu chuÈn cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ. Ngoµi thÓ thøc cung cÊp vèn kh¶ dông, hÇu hÕt c¸c Ng©n hµng trung ­¬ng cßn ®ãng vai trß lµ ng­êi cho vay cuèi cïng th«ng qua thÓ thøc cho vay khÈn cÊp. NghiÖp vô thÞ tr­êng më: Trong thêi gian tíi, ®Ó cã thÓ hoµn thiÖn c«ng cô nghiÖp vô thÞ tr­êng më, chóng ta cÇn gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau: Thø nhÊt, ®iÒu kiÖn cÇn ®Ó nghiÖp vô thÞ tr­êng më cã thÓ vËn hµnh lµ c¸c c«ng cô cña thÞ tr­êng më ph¶i hiÖn h÷u. T¹i c¸c n­íc, c«ng cô phæ biªn trªn thÞ tr­êng më lµ tÝn phiÕu kho b¹c, ë ®ã nghiÖp vô ®­îc Ng©n hµng trung ­¬ng sö dông lµ ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c. T¹i ViÖt Nam, trong thêi gian tíi, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho Ng©n hµng nhµ n­íc sö dông nghiÖp vô thÞ tr­êng më cÇn tËp trung ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c th«ng qua ®Êu thÇu. Ho¹t ®éng nay sÏ t¹o ®iÒu kiÖn cho Ng©n hµng nhµ n­íc sö dông thÞ tr­êng ®Êu thÇu nh­ mét c«ng cô ®¾c lùc ®Ó thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ trong cïng thêi k×, t¸c ®éng gi¸n tiÕp tíi khèi l­îng tiÒn cung øng. Ng©n hµng nhµ n­íc cã thÓ kiÓm so¸t chÆt h¬n khèi l­îng tiÒn trong l­u th«ng ®ång thêi khai th¸c tèi ®a c¸c nguån tiÒn trong x· héi, ®¸p øng nhu cÇu vèn ®Çu t­ cho nÒn kinh tÕ. Ngoµi viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò ph¸t huy nghiÖp vô thÞ tr­êng më th× viÖc tËp trung ®Êu thÇu tÝn phiÕu kho b¹c qua Ng©n hµng nhµ n­íc cßn t¹o ®iÒu kiÖn gi¶m l·i suÊt ph¸t hµnh tÝn phiÕu kho b¹c so víi viÖc chÝnh kho b¹c nhµ n­íc ph¸t hµnh. MÆt kh¸c, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho vÊn ®Ò chuyÓn nh­îng, mua b¸n c¸c chøng tõ cã gi¸ h×nh thµnh c¸c giao dÞch hîp ph¸p trªn thÞ tr­êng më, nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh khung luËt ph¸p vÒ viÖc ph¸t hµnh vµ l­u th«ng c¸c chøng tõ cã gi¸. Thø hai, h¹n chÕ viÖc cung øng tÝn dông cña Ng©n hµng nhµ n­íc cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i th«ng qua cöa sæ chiÕt khÊu. NÕu kh«ng cã nh÷ng h¹n chÕ nµy, th× nghiÖp vô thÞ tr­êng më kh«ng thÓ sö dông nh­ mét c«ng cô tiÒn tÖ chñ yÕu. §Ó h¹n chÕ cung øng tÝn dông, Ng©n hµng trung ­¬ng c¸c n­íc th­êng thùc hiÖn t¨ng l·i suÊt cÊp vèn hoÆc ®Æt ra nh÷ng qui ®Þnh h¹n chÕ khi ng©n hµng th­¬ng m¹i muèn vay tiÒn t¹i cöa sæ chiÕt khÊu. §iÒu nµy sÏ lµm gi¶m tÝnh hÊp dÉn nguån tÝn dông qua Ng©n hµng trung ­¬ng, tõ ®ã khuyÕn khÝch c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i t×m nguån bæ sung tõ thÞ tr­êng më. Thø ba, x©y dùng mét thÞ tr­êng tiÒn tÖ n¨ng ®éng, ®Æc biÖt lµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ liªn ng©n hµng. Bëi v× m«i tr­êng ®Ó Ng©n hµng trung ­¬ng ph¸t huy nghiÖp vô thÞ tr­êng më chÝnh lµ thÞ tr­êng tiÒn tÖ. ThÞ tr­êng nµy ph¶i th«ng suèt vµ n¨ng ®éng, nghÜa lµ c¸c giao dÞch ph¶i liªn tôc,nguån th«ng tin tõ thÞ tr­êng ph¶i cËp nhËt vµ chÝnh x¸c. §Ó ®¹t ®­îc ®iÒu nµy, tr­íc hÕt thÞ tr­êng liªn ng©n hµng, h¹t nh©n trung t©m cña thÞ tr­êng tiÒn tÖ ph¶i ®­îc x¸c lËp vµ ph¸t triÓn. Trong ®ã c¸c chñ thÓ ®¹i diÖn cho nguån cung - cÇu, vèn lµ c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ph¶i thËt sù n¨ng ®éng. §iÒu hµnh tØ gi¸: §èi víi c«ng cô nµy, xin phÐp ®­îc kiÕn nghÞ mét sè gi¶i ph¸p: Thø nhÊt, Ng©n hµng trung ­¬ng ph¶i cã ngo¹i tÖ ®ñ m¹nh. Khi cung cÇu ngo¹i tÖ trªn thÞ tr­êng thay ®æi th× tØ gi¸ trªn thÞ tr­êng sÏ thay ®æi, nÕu Ng©n hµng nhµ n­íc muèn gi÷ tØ gi¸ æn ®Þnh th× buéc ph¶i can thiÖp. NÕu cung lín h¬n cÇu, Ng©n hµng nhµ n­íc chØ viÖc tung VND ra mua ngo¹i tÖ, lµm t¨ng nguån dù tr÷ ngo¹i tÖ cña m×nh. Nh­ng ng­îc l¹i, nÕu cÇu ngo¹i tÖ cao h¬n cung ngo¹i tÖ( kh¶ n¨ng dÔ x¶y ra h¬n), th× kh«ng cßn c¸ch nµo kh¸c, ®Ó gi÷ tØ gi¸, Ng©n hµng nhµ n­íc buéc ph¶i tung ngo¹i tÖ ra b¸n. Song kh«ng chØ nh­ vËy, dù tr÷ ngo¹i tÖ cßn cÇn ph¶i ®ñ m¹nh ®Ó s½n sµng ®èi phã víi nh÷ng ©m m­u kÝch ®éng yÕu ®Çu c¬ trªn thÞ tr­êng. Thø hai, xö lÝ tèt mèi quan hÖ gi÷a l·i suÊt vµ tØ gi¸. Gi÷a hai yÕu tè nµy cã mèi quan hÖ rµng buéc kh¸ chÆt chÏ, nªn tØ gi¸ cã xu h­íng gi¶m th× ng­êi ta b¾t ®Çu quan t©m ®Õn l·i suÊt, nÕu l·i suÊt cã xu h­íng gi¶m th× ng­îc l¹i, ng­êi ta l¹i quan t©m ®Õn tØ gi¸. C¸c hµnh vi b¸n - mua - göi - rót ngo¹i tÖ lu«n quan hÖ xo¾n xuýt víi nhau vµ chóng sÏ t¹o ra dßng lu©n chuyÓn gi÷a VND vµ ngo¹i tÖ. V× vËy, quan t©m ®Õn tØ gi¸ th× kh«ng thÓ kh«ng quan t©m ®Õn l·i suÊt vµ ng­îc l¹i. VÒ qu¶n lÝ ngo¹i hèi, c¸c gi¶i ph¸p cÇn thiÕt lµ: nªn quan t©m h¬n ®Õn nguån ngo¹i tÖ ®ang ®­îc dïng ®Ó bu«n b¸n b©t hîp ph¸p, ng¨n chÆn hiÖn t­îng ch¶y m¸u ngo¹i tÖ, cã biÖn ph¸p xö lÝ thÝch ®¸ng nh÷ng tr­êng hîp vi ph¹m chÕ ®é qu¶n lÝ ngo¹i hèi, bªn c¹nh ®ã ®¸p øng ®Çy ®ñ nhu cÇu mua ngo¹i tÖ hîp ph¸p, t¹o sù tiÖn Ých ®Ó kh¬i t¨ng nguån thu tõ kiÒu hèi. III. Mét sè kiÕn nghÞ: Vai trß cña chÝnh phñ ®èi víi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ rÊt qua träng, bëi v× bÊt cø mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia nµo còng tån t¹i nh­ lµ mét thµnh phÇn trong chØnh thÓ, lµ hÖ thèng chÝnh s¸ch vÜ m« cña nhµ n­íc, do ®ã hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ phô thuéc rÊt nhiÒu vµo chÝnh s¸ch ®iÒu tiÕt vÜ m« cña chÝnh phñ. Tuy nhiªn trong ®iÒu kiÖn n­íc ta hiÖn nay cÇn cã mét c¬ chÕ ®éc lËp gi÷a chÝnh phñ vµ Ng©n hµng nhµ n­íc . §Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, chÝnh phñ kh«ng nªn lµ chñ thÓ ®iÒu tiÕt chÝnh s¸ch tiÒn tÖ mµ nªn dÇn chuyÓn giao vai trß nµy cho Ng©n hµng nhµ n­íc, vµ tù m×nh ®øng vÒ phÝa lµ kh¸ch thÓ thËm chÝ mét ®èi t¸c cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ Quèc gia. §Ó lµm ®­îc ®iÒu nµy xin phÐp ®­îc ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ nh­ sau: ChÝnh phñ cÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam ®éc lËp h¬n n÷a trong viÖc h¹ch ®Þnh vµ tæ chøc chÝnh s¸ch tiÒn tÖ Quèc gia. thø nhÊt sù ®éc lËp Êy kh«ng cÇn nh­ ë Mü, §øc, Thuþ SÜ nh­ng chØ cÇn trong viÖc ho¹ch ®Þnh vµ thùc thi chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. ChÝnh phñ chØ nªn ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p chÝnh chø kh«ng nªn can thiÖp vµo qu¸ tr×nh ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ cña Ng©n hµng nhµ n­íc . Thø hai cÇn xo¸ bá ¬ chÕ ®Þnh møc ph¸t hµnh tiÒn cña chÝnh phñ nh­ hiÖn nay. Bëi v× c¬ chÕ ph¸t hµnh tiÒn cÇn ph¶i ®­îc thùc hiÖn dùa trªn chØ tiªu cña chÝnh phñ ®Ò ra. Muèn vËy cÇn ph¶i ®Ó cho Ng©n hµng nhµ n­íc hoµn toµn chñ ®éng trong viÖc lùa chän thêi ®iÓm, ph­¬ng ph¸p, khèi lù¬ng tiÒn b¬m vµo hoÆc rót ra khái l­u th«ng. §Ó chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia lÖch cã thÓ ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch th«ng suèt cÇn ph¶i thiÕt lËp c¸c ng©n hµng khu vùc vµ xo¸ bá c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng nhµ n­íc t¹i c¸c tØnh, thµnh phè nh­ hiÖn nay. Bëi v× c¸c chi nh¸nh Ng©n hµng nhµ n­íc th­êng ph¶i chÞu ¸p lùc rÊt lín tõ c¸c chñ tr­¬ng, chÝnh s¸ch cña ®Þa ph­¬ng. §iÒu ®ã mét phÇn nµo ®· v« hiÖu ho¸ hoÆc lµm sai lÖch c¸c chñ tr­¬ng cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Khi c¸c ng©n hµng khu vùc ®­îc thiÕt lËp, mèi quan hÖ c¸c bé phËn cña Ng©n hµng nhµ n­íc theo c¶ chiÒu däc lÉn chiÒu ngang sÏ ®­îc cñng cè, chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia sÏ ®­îc thùc hiÖn thèng nhÊt tõ trªn xuèng d­íi. Nhµ n­íc cÇn sím ban hµnh c¸c luËt, v¨n b¶n d­íi luËt nh»m t¹o ra mét m«i tr­êng ph¸p lÝ thuËn lîi thóc ®Èy ho¹t ®éng tiÒn tÖ, tÝn dông, ng©n hµng nãi chung ph¸t triÓn vµ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nhµ n­íc nãi riªng ®­îc ®éc lËp vµ cã hiÖu qu¶ h¬n. VÒ phÝa Ng©n hµng nhµ n­íc ViÖt Nam, chñ thÓ thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia, còng xin phÐp ®­îc ®­a ra mét sè kiÕn nghÞ: Víi viÖc sö dông c¸c c«ng cô cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®Ó can thiÖp, Ng©n hµng nhµ n­íc cÇn ph¶i cã ®­îc th«ng tin cËp nhËt vµ tiÕp xóc th­êng xuyªn víi thÞ tr­êng. §iÒu nµy ®ßi hái ph¶i cã sù thay ph¶i cã sù thay ®æi trong ph­¬ng thøc ho¹t ®éng cña Ng©n hµng nhµ n­íc, chuyÓn tõ theo dâi thô ®éng vµ ®Þnh k× viÖc tu©n thñ c¸c quy ®Þnh b¾t buéc sang tham gia mét c¸ch tÝch cùc vµ th­êng xuyªn. ViÖc theo dâi hµng ngµy c¸c diÔn biÕn vÒ tû gi¸, l·i suÊt vµ vèn kh¶ dông trªn thÞ tr­êng tiÒn tÖ sÏ cho biÕt thêi ®iÓm cã sù c¨ng th¼ng trªn thÞ tr­êng vµ møc ®é can thiÖp. Sù cÊp thiÕt bph¶i cã mÆt vµ can thiÖp th­êng xuyªn trªn thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i cã sù cã sù thay ®æi trong quy tr×nh ra quyÕt ®Þnh, tæ chøc, hÖ thèng th«ng tin vµ bè trÝ nh©n lùc.C¸c c«ng cô b¾t buéc cã thÓ ®­îc qu¶n lý víi c¬ chÕ ra quyÕt ®Þnh tËp trung ë cÊp cao nhÊt, th­êng lµ thèng ®èc hoÆc héi ®ång qu¶n trÞ cña Ng©n hµng trung ­¬ng, thËm chÝ ph¶i cã ý kiÕn cña chÝnh phñ. tuy nhiªn viÖc sö dông c¸c c«ng cô cña c¬ chÕ thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i cã quy tr×nh ra quyÕt ®Þnh phi tËp trung vµ trªn c¬ së uû quyÒn. C¸c c¬ quan ra quyÕt ®Þnh cÊp cao sÏ ®Ò ra môc tiªu vµ khung can thiÖp mang tÝnh chÝnh s¸ch, sau dã trong khung h­íng dÉn nµy mét nhãm c¸n bé ®iÒu hµnh d­íi sù chØ ®¹o cña mét c¬ quan cÊp cao, cã thÓ lµ phã thèng ®èc sÏ ®­a ra quyÕt ®Þnh ®iÒu hµnh. ThÈm quyÒn ®­îc tiÕp tôc ph©n xuèng cho nh÷ng ng­êi giao dÞch t¹i phßng giao dÞch cña Ng©n hµng nhµ n­íc . §©y lµ nh÷ng tiÕp xóc trùc tiÕp víi thÞ tr­êng vµ thùc hiÖn c¸c giao dÞch. VÒ mÆt tæ chøc, Ng©n hµng nhµ n­íc ®­îc chia thµnh c¸c vô riªng rÏ nh­ qu¶n lý c¸c ho¹t ®éng vÒ ngo¹i tÖ, t¸i cÊp vèn, theo dâi viÖc chÊp hµnh dù tr÷ b¾t buéc, nghiªn cøu vµ lËp ch­¬ng tr×nh tiÒn tÖ …C¸c vô nµy th­êng cã Ýt sù t­¬ng t¸c. Víi sù thay ®æi ®iÒu hµnh chÝnh s¸ch, cÇn ph¶i tËp trung viÖc qu¶n lý c¸c c«ng cô kiÓm so¸t tiÒn tÖ vµo mét vô. nhiÒu Ng©n hµng trung ­¬ng cßn ®i xa h¬n víi viÖc s¸p nhËp c¸c vô nghiÖp vô trong n­íc vµ ngo¹i tÖ ®Ó ®¶m b¶o sù phèi hîp tèt h¬n. HÖ thèng kÕ to¸n còng ®­îc hîp lý ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Ó cung cÊp c¸c th«ng tin c«ng cËp nhËt cÇn thiÕt ®Ó qu¶n lý ng¾n h¹n c¸c h¹ng môc hñ yÕu trªn b¶ng c©n ®èi ña Ng©n hµng nhµ n­íc . CÇn quan t©m ®óng møc tíi vÊn ®Ò c¸n bé. ViÖc thay ®æi c«ng cô c«ng cô vµ c¬ chÕ vËn hµnh chÝnh s¸ch ®ßi hái ph¶i cã sù ®µo t¹o c¸n bé trªn qui m« lín do c¸c kÜ n¨ng thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t trùc tiÕp cã thÓ kh¸c h¼n víi c¸c kÜ n¨ng cÇn cã ®Ó giao dÞch trªn thÞ tr­êng. ViÖc thiÕu c¸n bé Ng©n hµng nhµ n­íc cã ®ñ n¨ng lùc cã thÓ trë thµnh trë ng¹i lín cho viÖc c¶i c¸ch qu¶n lý tiÒn tÖ vµ qu¶n lý thÞ tr­êng tµi chÝnh nãi chung. Ng©n hµng nhµ n­íc còng ph¶i chó träng ®µo t¹o c¸n bé chuyªn m«n vµ c¸c h×nh thøc khuyÕn khÝch thÝch hîp ®Ó gi÷ ®­îc ®éi ngò c¸n bé cã huyªn m«n cao.§ång thêi Ng©n hµng nhµ n­íc ph¶i ®Çu t­ cho c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nh­ m¸y tÝnh vµ c¸c ph­¬ng tiÖn viÔn th«ng ®Ó hoâ trî cho c¸c nghiÖp vô míi. Ngoµi ra, Ng©n hµng nhµ n­íc còng cÇn ph¶i cã nh÷ng thay ®æi trong hÖ thèng ng©n hµng nãi chung, cÇn ph¸t triÓn mét m«i tr­êng c¹nh tranh hiÖu qu¶ trªn c¬ së tiªu chÝ vÒ kh¶ n¨ng sinh lêi. C¸c ng©n hµng cã thÓ ph¶i ®­îc s¾p xÕp l¹i vµ ®­îc cÊp thªm vèn ®Ó ho¹t ®éng cã l·i trong m«i tr­êng c¹nh tranh khèc liÖt. ViÖc kiÓm so¸t phßng ngõa cÇn ®­îc t¨ng c­êng ®Ó t¹o ra c¸c ®iÒu kiÖn thÞ tr­êng cã trËt tù trong khu«n khæ cã quy t¾c vµ quy chÕ thÝch hîp. KÕt luËn ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ vµ c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ lµ mét ®Ò tµi kh«ng cßn míi. Nh­ng thùc tiÔn cho chóng ta thÊy ®©y vÉn, ®· ®ang vµ sÏ tiÕp tôc lµ vÊn ®Ò lµm ®au ®Çu c¸c nhµ nghiªn cøu kinh tÕ còng nh­ c¸c nhµ qu¶n lý. C¸c n­íc trªn thÕ giíi víi hµng tr¨m n¨m ph¸t triÓn kinh tÕ thÞ tr­êng lµ mét kho tµng kinh nghiÖm v« cïng quý gi¸ ®Ó chóng ta ch¾t läc vµ vËn dông. Tuy nhiªn ViÖt Nam ®ang trong giai ®o¹n ®Çu cña x©y dùng kinh tÕ thÞ tr­êng, thªm n÷a nÒn kinh tÕ ViÖt Nam cã nh÷ng ®Æc tr­ng hoµn toµn riªng, v× vËy kh«ng ph¶i bÊt k× mét m« h×nh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ nµo ®­îc ¸p dông trªn thÕ giíi còng cã thÓ vËn dông vµo ViÖt Nam. ë ®©y muèn nhÊn m¹nh r»ng, mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ quèc gia phï hîp víi ViÖt Nam ph¶i lµ mét chÝnh s¸ch tiÒn tÖ dÇn ®­îc hoµn thiÖn. Cuèi cïng, do ®Ò ¸n nµy ®­îc viÕt trong thêi gian ng¾n vµ kh¶ n¨ng cña ng­êi viÕt cã h¹n nªn mÆc dï ®· cè g¾ng cËp nhËt nh÷ng th«ng tin míi nhÊt vÒ t×nh h×nh ViÖt Nam, trªn c¬ së ®ã b»ng nh÷ng hiÓu biÕt cña b¶n th©n ®­a ra nh÷ng ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ vµ gi¶i ph¸p hoµn thiÖn, song ®Ò ¸n nµy ch¾c h¼n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. V× vËy rÊt mong nhËn ®­îc sù ®ãng, phª b×nh th¼ng th¾n tõ thÇy c« gi¸o vµ nh÷ng ng­êi ®äc ®Ó trong t­¬ng lai, ®Ò tµi nµy cã thÓ ®­¬c n©ng lªn thµnh mét luËn v¨n tèt nghiÖp. Xin tr©n träng c¶m ¬n! Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. TËp bµi gi¶ng m«n häc: "Lý thuyÕt tµi chÝnh tiÒn tÖ" - §¹i häc Kinh TÕ quèc D©n. 2. Gi¸o tr×nh "NghiÖp Vô Ng©n Hµng Trung ¦¬ng" - §¹i Häc Tµi ChÝnh KÕ To¸n. TrÇn Xu©n L©m " HÖ Thèng C«ng Cô ChÝnh S¸ch TiÒn TÖ Quèc Gia Trong NÒn Kinh TÕ ThÞ Tr­êng" -Nhµ xuÊt b¶n Thèng Kª -1998. 4. NguyÔn V¨n T­ " TiÒn tÖ, TÝn Dông, Ng©n Hµng" -Nhµ xuÊt b¶n Thèng Kª -1999. 5. Craig Stinson "TiÒn tÖ: ChÝnh S¸ch Vµ Tæ Chøc " -Nhµ xuÊt b¶n - 2000. 6. D­¬ng Thu H­¬ng "§æi Míi HÖ Thèng Ng©n Hµng ViÖt Nam" -Nhµ xuÊt b¶n Thèng Kª -1997. 7. T¹p chÝ " ThÞ Tr­êng Tµi ChÝnh - TiÒn TÖ" c¸c sè 4, 7, 12/1998; 9,12/1999; 1,2/2000. 8. "T¹p ChÝ Ng©n Hµng " c¸c sè 9/1999, 12/1999, 1/2000, 2/2000. môc lôc Lêi nãi ®Çu Néi dung Ch­¬ng I. Lý luËn chung vÒ chÝnh s¸ch tiÒn tÖ, c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. I.ChÝnh s¸ch tiÒn tÖ. 1.Kh¸i niÖm chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. 2.Vai trß, môc tiªu cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. II. HÖ thèng c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. 1.ChÝnh s¸ch chiÕt khÊu ,t¸i chiÕt khÊu. 2.Dù tr÷ b¾t buéc. 3.NghiÖp vô thÞ tr­êng më. 4.H¹n møc tÝn dông ®èi víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i. 5.H¹n møc tÝn dông ®èi víi nÒn kinh tÕ. 6.Qu¶n lý l·i suÊt. 7.Can thiÖp vµo tû gi¸ hèi ®o¸i. Ch­¬ng II Thùc tr¹ng viÖc sö dông c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam. I.§iÒu hµnh chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam giai ®o¹n tõ 1996 ®Õn nay. II.Nh÷ng mÆt h¹n chÕ vµ nguyªn nh©n. Ch­¬ng III.C¸c gi¶i ph¸p nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ c¸c c«ng cô cña chÝnh s¸ch tiÒn tÖ ë ViÖt Nam. I.Nh÷ng quan ®iÓm, ®Þnh h­íng toµn diÖn. II.Nh÷ng gi¶i ph¸p ®èi víi c¸c c«ng cô. III.Mét sè kiÕn nghÞ. KÕt luËn. Danh môc tµi liÖu tham kh¶o.