Đề tài Các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng dệt may xuất khẩu Việt Nam

cấp sang cơ chế quản lý tự hạch toán kinh doanh xã hội chủ nghĩa. Thời kì này, ngành dệt may gặp nhiều khó khăn phải đối mặt với việc: thiếu vốn, thiếu công nghệ, đặc biệt thiếu đối tác đầu mối tiêu thụ hàng hoá. Trong nhiều năm qua ngành đã phải đưa ra nhiều chiến lược, biện pháp để duy trì sản xuất, đảm bảo cung cấp sản phẩm cho thị trường nội địa đáp ứng nhu cầu tiêu dùng đồng thời tự lo vốn đổi mới thiết bị, tăng cường thiết bị chuyên dùng, áp dụng khoa học kĩ thuật tiên tiến, hoàn thiện dần hệ thống quản lí tổ chức… Giai đoạn 1990 - 1995 nhờ có chính sách phát triển kinh tế hàng hoá nhiều thành phần đã tạo điều kiện thuận lợi cho sự phát triển của ngành dệt may Việt Nam. Mặc dù phát triển chậm hơn so với các nước láng giềng Châu á, nhưng ngành đã tự đứng dậy vươn lên, phát triển một cách đầy ấn tượng. Bước đầu năm 1993 kim ngạch xuất khẩu đạt 350 triệu USD và đến cuối năm 1997 xuất khẩu đạt 1,35 tỷ USD. Không dừng lại ở con số này, hàng dệt may xuất khẩu đã trở thành một trong 10 mặt hàng xuất khẩu mũi nhọn của Việt Nam nằm trong chiến lược phát triển CNH, HĐH của đất nước trong thời gian tới. N¨m 2007, dệt may xuÊt khÈu ®¹t 7,75 tû USD,trong năm 2008 xuÊt khÈu dệt may ®¹t ®­îc xÊp xØ 9,12 tû USD,đến tháng 11 năm 2009 đạt 8,2 tỷ USD vµ dù kiÕn ®Õn cuèi n¨m 2010 xuÊt khÈu hµng dÖt may sÏ ®¹t ®­îc 10,5 tû USD. Víi tèc ®é t¨ng m¹nh cña c«ng nghiÖp dÖt may n­íc ta hiÖn nay, c¸c chuyªn gia cã thÓ kh¼ng ®Þnh ngµnh dÖt may cã thÓ ®¹t môc tiªu 18 tû USD xuÊt khÈu vµo n¨m 2015. (Nguån: Tổng cục thống kê và tập đoàn dệt may Việt Nam). Các mặt hàng dệt may xuất khẩu cũng tương đối phong phú, đa dạng, mẫu mã dần dần được cải tiến đáp ứng được nhu cầu của người tiêu dùng trong và ngoài nước. Bước đầu, ngành dệt may Việt Nam đã có tên tuổi trên một số thị trường lớn trên thế giới: EU, Mĩ, Nhật…tạo nguồn thu ngoại tệ đáng kể cho đất nước. 2. Lợi thế phát triển của ngành dệt may xuất khẩu Việt Nam: Thực tế cho thấy trong vài năm gần đây quần áo, sản phẩm của ngành dệt may do các cơ sở trong nước sản xuất, chất lượng ngày càng được nâng cao, mẫu mã phong phú đa dạng, tiêu thụ với khối lượng lớn trên thị trường. Nhiều người tiêu dùng đã nhận xét: trong khi chất lượng hàng hoá không kém hàng ngoại thì kiểu dáng và mẫu mã lại phù hợp hơn, giá cả rẻ hơn. Những thành tựu mà ngành dệt may xuất khẩu đã đạt được trong thời gian gần đây chủ yếu là nhờ vào nhiều yếu tố thuận lợi sẵn có của Việt Nam. Với số dân trên 86 triệu người, tỷ lệ nữ giới lại rất lớn, đó là đội ngũ lao động rất phù hợp cho ngành dệt may, một ngành đòi hỏi sự tỉ mỉ khéo léo, cần mẫn. Người dân Việt Nam đặc biệt là phụ nữ Việt Nam nổi tiếng là những người siêng năng chuyên cần, thông minh, nhanh nhẹn tháo vát, là điều kiện thuận lợi cho ngành dệt may Việt Nam. ở Việt Nam giá nhân công thấp ở mức 70-80USD/người/tháng(luật lao động). Chi phí đầu tư thấp nhờ có sẵn nhà xưởng cho thuê với giá rẻ của các tổ chức Nhà nước và tiếp cận được nhiều chủng loại thiết bị cơ bản không đắt tiền mới cũng như đã qua sử dụng của một số nước thì chi phí sản xuất dệt may của Việt Nam là thấp.Ngành dệt may là ngành không đòi hỏi phải có nhiều vốn đầu tư lớn. Để có thể xây dựng chỗ làm việc cho ngành dệt may thì vốn bỏ ra không nhiều và thu hồi vốn cũng khá nhanh. Đối với Việt Nam một quốc gia còn nhiều khó khăn về vốn đầu tư thì đây là một ngành rất thích hợp để phát triển kinh tế. Cũng chính vì thế mà các cơ sở sản xuất dệt may xuất khẩu ngày càng tăng và phát triển mạnh. Ngoài ra, các công ty trong khu vực đóng một vai trò quan trọng trong việc cung cấp các mối liên kết marketing thiết yếu với thị trường tiêu thụ và cung cấp gần như toàn bộ nguyên liệu cần thiết. Các đối tác thương mại khu vực Châu á và liên minh Châu Âu (EU) đã đem đến cho Việt Nam những cơ hội rất lớn trong việc tiếp cận thị trường nước ngoài, điều này ý nghĩa rất quan trọng đối với Việt Nam trong bối cảnh hội nhập kinh tế quốc tế. Tuy nhiên, nói vậy không phải ngành dệt may của Việt Nam hoàn toàn chỉ có thuận lợi trên con đường phát triển. Trong giai đoạn hiện nay nền kinh tế các nước đang bị giảm sút, thị trường bị co hẹp lại, ngành dệt may bị chịu nhiều ảnh hưởng lớn của nền kinh tế thế giới. Hơn nữa, ngành dệt may xuất khẩu của Việt Nam hiện nay vẫn còn nhiều yếu kém như vấn đề về năng lực sản xuất của doanh nghiệp còn nhỏ bé cả về quy mô lẫn công suất, chất lượng sản phẩm sản xuất ra chưa thật sự đem lại uy tín cho doanh nghiệp, trình độ công nghệ của ngành còn lạc hậu so với các nước trong khu vực từ 10 đến 20 năm, nguyên phụ liệu cho sản xuất cung cấp không ổn định, có rất nhiều nguyên phụ liệu mà trong nước không sản xuất được nên chủ yếu dựa vào nhập khẩu, vì vậy giá thành so với các nước trong khu vực còn cao hơn rất nhiều. Với những yếu kém của ngành dệt may Việt Nam hiện nay đã làm giảm sức cạnh tranh của mặt hàng này trên thị trường trong khu vực và trên thị trường quốc tế do đó ngành đang nỗ lực đầu tư, đưa ra các biện pháp nhằm tăng cường sức cạnh tranh và khẳng định uy tín mặt hàng dệt may của Việt Nam ở thị trường trong và ngoài nước. 3. Vị trí và vai trò của xuất khẩu dệt may đối với sự phát triển nền kinh tế quốc dân: Ngành dệt may đã tạo ra sản phẩm rất quan trọng không thể thiếu đối với cuộc sống của mỗi người. Trong 10 năm qua ngành dệt may xuất khẩu đã trở thành một ngành công nghiệp mũi nhọn trong nền kinh tế quốc dân, có những bước tiến bộ vượt bậc trong lĩnh vực xuất khẩu với tốc độ tăng trưởng bình quân là 20%/năm, vượt lên đứng ở vị trí thứ hai trong cả nước về kim ngạch xuất khẩu,trị giá và các mặt hàng xuất khẩu tạm tính đến tháng 11 năm 2009 vượt cả qua ngành dầu khí. Mặt hàng dệt may đã trở thành một trong 10 mặt hàng xuất khẩu chủ lực của Việt Nam trong chiến lược phát triển kinh tế, góp phần thúc đẩy nhanh tự do hoá thương mại. Mặc dù hiện nay ngành dệt may Việt Nam còn nhiều điểm yếu kém, bất cập nhưng cũng có ý nghĩa to lớn đối với sự tăng trưởng kinh tế Việt Nam trong thời gian qua. Xuất khẩu dệt may tăng lên tạo đà cho các doanh nghiệp mở rộng sản xuất góp phần giải quyết công ăn việc làm cho đội ngũ lao động dư thừa ngày càng tăng mạnh của Việt Nam.Trong những năm qua ngành đã thu hút hơn 1 triệu lao động,dự tính đến 2015 đạt 3,5 triệu người lao động. Mặt khác nhờ có sự tăng trưởng mạnh của xuất khẩu nên đã đem lại nguồn thu ngoại tệ cho đất nước, đồng thời góp phần chuyển dịch cơ cấu kinh tế theo hướng công nghiệp hoá, hiện đại hoá. Vị trí của ngành dệt may xuất khẩu đối với nền kinh tế quốc dân Chỉ số Đơn vị 2006 2007 2008 2009 1. Tổng giá trị XK Tỷ USD 39,6 48.4 62,9 56,6 2.XK dệt may Tỷ USD 3,3 7,8 9,1 9 3.Tỷ lệ 2/1 % 8,33 16,11 14,46 16,07 Nguồn:Tổng cục thống kờ Xuất khẩu mặt hàng dệt may đóng một vai trò đáng kể vào sự tăng trưởng của kim ngạch xuất khẩu hàng hoá nước ta trong thời gian qua. Năm 1995 xuất khẩu dệt may chỉ đạt 850 triệu USD đến năm 2007 con số đã tăng lên là 7,8 tỷ USD và năm 2009 đạt kim ngach xuất khẩu là 9 tỷ USD.Qua đây ta thấy xuất khẩu mặt hàng dệt may của Việt Nam trong thời gian gần đây rất có hiệu quả. II. Khái quát về tình hình nhập khẩu, tiêu thụ hàng dệt may trên thế giới Hiệp định đa sợi (MFA) được ký kết năm 1974, với việc thiết lập hệ thống hạn ngạch khắt khe của các nước nhập khẩu. Xu thế toàn cầu hóa và tự do thương mại trong Vòng đàm phán Uruguay đã đưa đến việc ký kết hiệp định Dệt may (ATC) giữa các nước thành viên với việc loại bỏ dần hạn ngạch từ 1/1/1995 và tiến tới loại bỏ hoàn toàn vào 31/12/2004.Khi chế độ hạn ngạch với dệt may chính thức được bãi bỏ. Hành trang để ngành sản xuất quan trọng của VN bước vào thời kỳ mới là năng lực xuất khẩu hàng triệu đôla và đội ngũ công nhân lành nghề,sự chuyên môn hóa cao. 1. Đặc điểm một số thị trường nhập khẩu chính: a.Thị trường Mỹ: ThÞ tr­êng Mü là thị trường nhập khẩu dệt may lớn nhất của Việt Nam với 5,1 tỷ USD năm 2008 và 4,9 tỷ USD năm 2009,mét thÞ tr­êng lín vµ n¨ng ®éng nhÊt thÕ giíi.Nhu cÇu tiªu dïng ë thÞ tr­êng nµy lµ rÊt lín. Víi d©n sè h¬n 301 triÖu ng­êi,với GDP cao nhất trên thế giới 13,811,200 tỷ USD(thống kê năm 2007). §©y lµ thÞ tr­êng lín mµ nhiÒu n¨m qua Trung Quèc ®ang lµ nhµ xuÊt khÈu lín. MÆc dï hµng ViÖt Nam đã được cải thiện nhiều tuy vậy vÉn kÐm chÊt l­îng so víi hµng Trung Quèc,nh­ng hiÖn nay ë thÞ tr­êng Mü nh÷ng nhµ nhËp khÈu lín ®ang muèn t×m nhµ cung cÊp kh¸c thay thÕ nhµ cung cÊp Trung Quốc. §©y lµ mét thuËn lîi lín ®èi víi ngµnh dÖt may ViÖt Nam. Bªn phÝa ®èi t¸c Mü rÊt chó träng ®Õn thêi gian giao hµng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. Ng­êi tiªu dïng Mü lµ nh÷ng ng­êi ®· quen dïng hµng hiÖu cã tªn tuæi (mÆc dï s¶n phÈm ®ã ®· ®­îc may mÆc hay gia c«ng t¹i ViÖt Nam). Nh÷ng hµng hiÖu næi tiÕng lµ nh÷ng s¶n phÈm dÔ dµng ®­îc chÊp nhËn ë thÞ tr­êng nµy. Tiªu chuÈn nhËp khÈu cña thÞ tr­êng Hoa Kú ®Æt ra còng t­¬ng ®èi kh¾t khe. C¸c c«ng ty dÖt may xuÊt khÈu cÇn ®¹t tiªu chuÈn ISO 9.000, ISO 14.000, SA 8000, WRPA,"Cải tiến an toàn sản phẩm tiêu dùng" (CPSIA)… C¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam ®ang nç lùc n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm, c¶i t¹o ®iÒu kiÖn lao ®éng ®Ó ®¸p øng ®­îc nh÷ng yªu cÇu cña thÞ tr­êng nµy. Ngoµi ra, khi th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy th× c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam cÇn hiÓu r»ng ®©y lµ mét thÞ tr­êng cã hÖ thèng ph¸p luËt hoµn thiÖn nh­ng ®Çy phøc t¹p. Muèn th©m nhËp vµo thÞ tr­êng nµy cÇn n¾m ®­îc ph¸p luËt chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i cña Mü, c¸c ¸n lÖ, c¸c cam kÕt cña ViÖt Nam trong HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ®Ó giµnh quyÒn chñ ®éng. HiÖn t¹i ë Mü cã 4 lo¹i luËt ph¸p b¶o hé mËu dÞch mµ c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam sÏ th­êng gÆp ph¶i lµ: LuËt qu¶n lý nhËp khÈu b¶o vÖ kinh tÕ néi ®Þa b»ng c¸c biÖn ph¸p trõng ph¹t hoÆc h¹n chÕ nhËp khÈu; LuËt qu¶n lý xuÊt khÈu nh»m h¹n chÕ xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng hay b¸n hµng cho nh÷ng n­íc mµ Mü muèn h¹n chÕ vµ khuyÕn khÝch xuÊt khÈu nh÷ng mÆt hµng cã lîi cho Mü; LuËt qu¶n lý xuÊt khÈu v× c¸c lý do an ninh chÝnh trÞ hay an ninh kinh tÕ; LuËt vÒ tiªu dïng ho¸ th­¬ng m¹i vµ cÊm ph©n biÖt ®èi xö. Với vị trí thứ 2 trong top 20 nước xuất khẩu dệt may vào Mỹ,chỉ đứng thứ 2 sau Trung Quốc chiếm 5,4% thị phần (năm 2008) đã thể hiện sự nỗ lực không hề nhỏ của ngành dệt may Việt Nam. b.Thị trường EU: EU lµ mét thÞ tr­êng nhËp khÈu hµng dÖt may lín cña ViÖt Nam sau Mỹ với 1,7 tỷ USD năm 2008 và 2009. Tuy nhiªn, khi xuÊt khÈu vµo thÞ tr­êng EU th× mÆt hµng dÖt may xuÊt khÈu cña ta gÆp rÊt nhiÒu khã kh¨n. EU lµ mét thÞ tr­êng lín víi 500 triÖu d©n, tæng s¶n phÈm quèc néi (GDP) ®¹t trªn 12,256.48 tû euro(thống kê năm 2009), do vËy thÞ tr­êng EU lµ thÞ tr­êng kh«ng thÓ bá qua cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam. Hiện nay, đồng EURO đang có chiều hướng tăng giá so với đồng USD. Do đó đây là một cơ hội thuận lợi đối với Việt Nam khi xuất khẩu vào thị trường EU. Vì tỷ giá giữa đồng Euro và VND đang tăng thì hàng hoá của Việt Nam so với hàng hoá của các nước EU là tương đối rẻ hơn do đó thúc đẩy EU nhập khẩu hàng hoá từ nước ngoài đặc biệt là Việt Nam nhiều hơn.Lúng túng của nhiều doanh nghiệp Việt Nam hiện nay vẫn là thông tin: nên xuất gì, xuất như thế nào? EU có 27 quốc gia và mỗi quốc gia là một thị trường có thị hiếu và nhu cầu khác nhau, hàng dệt may Thổ Nhĩ Kì và Trung Quốc hiện nay đang tràn ngập EU. Khi đưa ra hàng dệt may vào thị trường EU cần chú ý điều kiện khí hậu, thị hiếu từng vùng để có hàng hoá thích hợp: ví dụ người Italia thường thích màu sắc sặc sỡ nhưng người Pháp lại không như thế. Hàng Việt Nam vào thị trường này không chỉ phải cạnh tranh về chất lượng mà còn phải cạnh tranh bằng giá cả. Vì vậy, hàng muốn bán được, phải có những ưu điểm hơn sản phẩm cùng loại, do thị trường EU đa dạng nên muốn xuất khẩu vào nước nào thì cách tốt nhất của doanh nghiệp Việt Nam là làm sao tiếp cận được kênh phân phối, tìm được người đại diện bán hàng tốt vào từng thị trường của EU. Giải quyết vấn đề này, ngoài việc thường xuyên cập nhật mạng, các doanh nghiệp nên tận dụng các dịch vụ hỗ trợ, tư vấn xuất khẩu như EURO CHAM, CBL, Cục xúc tiến thương mại, VietEuro. Tại các đơn vị này đều có những chương trình hỗ trợ doanh nghiệp đi hội chợ, gặp gỡ đối tác giới thiệu địa chỉ giao dịch.Tận dụng những dịch vụ này doanh nghiệp sẽ tránh được tình trạng do không am hiểu quy định có thể đầu tư thừa, không hiệu quả cho các thủ tục chứng nhận chất lượng hoặc kiểm tra hàng hoá xuất nhập khẩu. Các doanh nghiệp cũng có thể mua dịch vụ chào hàng giúp, thu thập thông tin, tìm kiếm đối tác từ các công ty tư vấn với mức phí hoa hồng chỉ tính khi được xuất hàng.Do đó, để vào thị trường EU thuận lợi, ngoài cạnh tranh ráo riết về giá thành, chi phí các doanh nghiệp còn phải tăng tốc hơn nữa trong lĩnh vực tiếp thị, đầu tư nhân sự đủ khả năng giao dịch trực tiếp, tìm đầu mối và chân hàng trực tiếp. EU vốn là thị trường khó tính, yêu cầu chất lượng cao, sản phẩm phải có yếu tố chú trọng bảo vệ sức khỏe. Nhiều nhà nhập khẩu của EU thường đòi hỏi các doanh nghiệp khi xuất khẩu sang thị trường này phải sưu tập đủ bộ tiêu chuẩn chất lượng gồm các chứng chỉ chất lượng sản phẩm: HACCP; CE; ISO 9.000; SA 8000;TBT; và quan trọng nhất là hệ thống chứng chỉ môi trường ISO 14.000. Trong năm 2009 thị phần xuất khẩu dệt may của Việt Nam vào EU là 2,1%,đứng thứ 10 trong top 20 nước xuât khẩu vào EU(theo hiệp hội dệt may Việt Nam). c. Thị trường Nhật Bản: Nhật Bản là thị trường truyền thống của Việt Nam đối với mặt hàng dệt may xuất khẩu. Vốn là một thị trường Châu á nên có nhiều điểm tương đồng với thị trường Việt Nam. Thị trường Nhật Bản sức tiêu dùng lớn với dân số hơn 129,5 triệu người, GDP đạt xấp xỉ 4,9 ngàn tỷ USD(thống kờ năm 2008), Nhật Bản là thị trường tiêu thụ hàng hoá lớn thứ 3 trên thế giới sau EU, đồng thời cũng là nước nhập khẩu lớn đứng thứ 6 trên thế giới.Thị trường Nhật Bản có yêu cầu riêng về chất lượng của hàng hoá đó là Japan indutrial standard (JIS). Hàng hoá có đáp ứng được tiêu chuẩn của JIS đề ra sẽ dễ tiêu thụ trên thị trường Nhật Bản, bởi người Nhật Bản rất tin tưởng hàng hoá có đóng dấu JIS, nếu hàng hoá mà không có đóng dấu này thì khó mà tiêu thụ được ở Nhật Bản. Hiện nay, tại các thành phố lớn của Nhật Bản có hai xu hướng mua sắm mới đó là: bán hàng qua bưu điện theo catalogue hàng mẫu và hàng bán qua internet. Những phương thức này được ưa chuộng do tiết kiệm thời gian cho những công chức Nhật vốn là những người luôn luôn bận rộn. Tuy nhiên việc bán hàng theo phương thức này phải thay đổi mẫu mã liên tục bởi khách hàng đa phần là phụ nữ. Hàng dệt may nên sản xuất theo mẫu mã, màu sắc, thiết kế của người Nhật Bản. Nếu làm được điều này thì đây là một mặt hàng có thế mạnh của Việt Nam vào Nhật Bản. Việt Nam cũng nên thành lập trung tâm giới thiệu sản phẩm xuất khẩu tại Nhật Bản để quảng bá hàng Việt Nam rộng rãi hơn. Bộ thương mại cần phối hợp với Jetro (tổ chức xúc tiến thương mại Nhật Bản) tại Việt Nam để tăng cường hơn nữa công tác thu thập và phổ biến thông tin về thị trường Nhật tới các doanh nghiệp, đặc biệt là các thông tin liên quan đến phương thức phân phối, thủ tục xin dấu chứng nhận chất lượng JIS, JAS và Ecomark. Các hoạt động xúc tiến thương mại vào thị trường Nhật Bản của các doanh nghiệp Việt Nam còn rất hạn chế do chi phí khảo sát thị trường hết sức tốn kém. Chính vì thế doanh nghiệp Việt Nam không nắm bắt được nhu cầu hàng hoá, thị hiếu tiêu dùng cũng như quy định về quản lý nhập khẩu của thị trường Nhật Bản. Với một thị trường hết sức năng động, mang nhiều nét đặc thù riêng như thị trường Nhật Bản thì việc thiếu thông tin sẽ hạn chế khả năng thâm nhập vào thị trường này. Thị trường Nhật Bản nhập khẩu lượng dệt kim của Việt Nam rất nhiều do đó các doanh nghiệp Việt Nam nên thúc đẩy xuất khẩu hàng dệt kim vào Nhật Bản.Nghiên cứu của các chuyên gia Nhật Bản cho thấy nhiều doanh nghiệp Việt Nam chỉ nghĩ tới việc thay đổi mẫu mã khi chu kỳ của sản phẩm đó bước sang giai đoạn thoái trào, hàng không bán được nữa. Điều này đã khiến cho dù đã chấm dứt sản xuất nhưng sản phẩm đó còn lưu thông rất nhiều trên thị trường. Do đó, để thâm nhập vào thị trường Nhật Bản cần tham gia các hội chợ và triển lãm thương mại, liên kết với doanh nghiệp Nhật Bản, bán hàng trực tiếp cho các nhà bán sỉ, hoặc bán lẻ (các cửa hàng chuyên biệt, các cửa hàng tổng hợp…).Hơn nữa, doanh nghiệp Việt Nam có thể liên kết với doanh nghiệp thương mại địa phương tại Nhật hoặc hình thành một liên minh trực tiếp với một nhà sản xuất tại thị trường này. Có thể bán hàng cho các doanh nghiệp thương mại của Nhật, các sản phẩm này sẽ mang nhãn hiệu của một trong các sản phẩm mà doanh nghiệp này đang mua bán.Vì vậy, nếu hàng với một nhãn hiệu nào đó mà không bán chạy thì sẽ có thể bị chuyển sang nhãn hiệu khác bán chạy hơn. Cách thức này ít rủi ro, nhưng không tạo được uy tín trong thị trường Nhật Bản - điều vốn rất cần thiết đối với doanh nghiệp dệt may Việt Nam cần khẳng định uy tín của mình. Nhật Bản vẫn là thị trường xuất khẩu lớn nhất. Hiện nay, hàng dệt may xuất khẩu của Việt Nam có xu hướng tăng xuất khẩu sang Nhật Bản, một phần do Nhật Bản lo ngại rằng nước này quá phụ thuộc vào hàng nhập khẩu từ Trung Quốc. Nhiều nhà nhập khẩu Nhật Bản đang nhập hàng từ Trung Quốc có xu hướng chuyển sang nhập từ Việt Nam để tận dụng lợi thế thuế nhập khẩu thấp hơn theo Hiệp định hợp tác kinh tế Việt Nam - Nhật Bản,trong năm 2008 Việt Nam đã xuât khẩu dệt may sang Nhật 810 triêu USD và 930 triệu USD năm 2009,đứng thứ 2 trong top 20 nước xuất khẩu dệt may vào Nhật Bản chỉ sau Trung Quốc,chiếm 3,4% thị phần(theo hiệp hội dệt may Việt Nam) 2. Hoạt động sản xuất hàng dệt may xuất khẩu: -Giá trị sản xuất xuất khẩu dệt may: Trong thêi gian tõ n¨m 1995 trë l¹i ®©y, ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®Æc biÖt lµ xuÊt khÈu ®· cã nh÷ng tiÕn bé ®¸ng kÓ. N¨m 1995 ngµnh dÖt may ViÖt Nam míi chØ xuất khẩu ®­îc kho¶ng 765,5 triÖu USD,đến năm 2008 đã đạt được 9120,4 triệu USD(tổng cục thống kê). Đơn vị 1995 1996 1997 2001 2002 2003 2006 2007 Sơ bộ2008 Triêu đô la Mỹ 765.5 993.1 1502.6 1975.4 2732.0 3609.1 5854.8 7732.0 9120.4 Giá trị xuất khẩu dệt may Víi gi¸ trÞ s¶n l­îng nh­ trªn ngµnh dÖt may ViÖt Nam cÇn nç lùc h¬n n÷a trong viÖc ®Çu t­ vµo trang thiÕt bÞ, m¸y mãc ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt phôc vô cho nhu cÇu xuÊt khÈu trong thêi gian tíi. -N¨ng lùc s¶n xuÊt, c«ng nghÖ: Do tr×nh ®é c«ng nghÖ s¶n xuÊt ch­a cao, thiÕt bÞ thiÕu ®ång bé,một lượng máy không nhỏ trong ngµnh may mÆc tham gia s¶n xuÊt ®· cò vµ l¹c hËu vÒ c«ng nghÖ. Ngµnh dÖt còng ë trong t×nh tr¹ng t­¬ng tù nªn kh«ng cã kh¶ n¨ng ®¸p øng ®ñ nhu cÇu. ViÖt Nam cã h¬n 2000 doanh nghiệp dÖt may, thu hót trªn 1 triệu lao ®éng(thống kê năm 2008), nh­ng quy m« cßn nhá bÐ. Ngµnh may tuy liªn tôc më réng ®Çu t­ s¶n xuÊt, ®æi míi thiÕt bÞ d©y chuyÒn ®ång bé chuyªn s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng nh­: d©y chuyÒn may s¬ mi, may quÇn ©u, quÇn Jean, complete, hÖ thèng giÆt lµ…nh­ng còng ch­a ®¸p øng ®­îc nh÷ng nhu cÇu xuÊt khÈu ngµy cµng t¨ng. N¨ng lùc s¶n xuÊt cña ngµnh dÖt may Lĩnh vực Số Doanh Nghiệp Số máy móc Năng lực sản xuất(theo năm) 1.Upstream Cotton ginning 60.000 tấn Spinning 145 3.789.000 350.000 tấn 2.Midstream weaving 401 21.800 1.000 mil.M2 Knitting 105 3.800 200.000 tấn Non-woven 7 5.000 tấn Dyeing and Finishing 94 1.109 700 mil.M2 3.Downtream Garment 2.424 918.700 2.400 mil.units Tery towel 62.000 tấn Nguån: Thèng kª cña Vitas, n¨m 2009 Kh«ng chØ thÕ, ngµnh dÖt may cßn cã nhiÒu h¹n chÕ kh¸c n÷a: kh©u kÐo sîi thiÕu sîi ch¶i kü; kh©u dÖt thiÕu m¸y dÖt khæ réng, c¸c c«ng ®o¹n chuÈn bÞ dÖt (nh­ hå, m¾c) rÊt yÕu, kh«ng t­¬ng øng víi hÖ thèng m¸y dÖt. Kh©u thiÕt kÕ mÉu dÖt cßn h¹n chÕ. Sè l­îng mÉu v¶i nghÌo nµn vÒ kÕt cÊu mËt ®é sîi ngang, sîi däc vµ mµu s¾c. Kh©u nhuém, hoµn tÊt cßn thiÕu c¸c c«ng ®o¹n chèng co, chèng nhµu…§Êy chÝnh lµ nh÷ng nguyªn nh©n lµm cho chÊt l­îng s¶n phÈm dÖt cßn thÊp, hoÆc kh«ng æn ®Þnh. §Æc biÖt nguån lao ®éng cña ngµnh dÖt may hiÖn nay ®ang trong t×nh tr¹ng thiÕu lao ®éng cã tay nghÒ vµ lao ®éng phæ th«ng. Trong khi quy m« ®µo t¹o vµ chÊt l­îng lao ®éng ch­a ®­îc n©ng cao nªn ngµnh dÖt may cßn thiÕu lao ®éng do ®ã lµm cho c¬ cÊu tæ chøc s¶n xuÊt kh«ng hîp lý dÉn ®Õn n¨ng suÊt thÊp. - C¬ cÊu s¶n phÈm: Thùc tÕ cho thÊy, trong nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y quÇn ¸o do c¸c c¬ së trong n­íc s¶n xuÊt ra chÊt l­îng, mÉu m· ngµy cµng ®a d¹ng, phong phó, ®­îc tiªu thô nhiÒu trong n­íc vµ tiªu thô nhiÒu trªn thÞ tr­êng n­íc ngoµi. Theo c¸c cuéc th¨m dß gÇn ®©y, uy tÝn cña hµng may mÆc s¶n xuÊt trong n­íc ®èi víi ng­êi tiªu dïng néi ®Þa ®· ®­îc kh¼ng ®Þnh vµ ®ang cã xu h­íng ngµy cµng cao h¬n, ®Æc biÖt lµ c¸c s¶n phÈm cña c¸c c«ng ty An Ph­íc, May 10, ViÖt TiÕn, Maxx, Sanding, Legafastion, PT2000…Bªn c¹nh ®ã, c¸c doanh nghiÖp may mÆc trong n­íc ®ang cè g¾ng t¹o ra sù ®éc ®¸o cho mçi dßng s¶n phÈm, theo phong c¸ch ViÖt Nam. Mét sè c«ng ty ®· n¾m b¾t t©m lý thÝch hµng hiÖu cña giíi trÎ, ®· s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i s¶n phÈm míi theo c¸c mÉu m· xuÊt hiÖn trªn phim ¶nh, truyÒn h×nh hoÆc ®Æt mua mÉu m· cña c¸c nhµ thiÕt kÕ n­íc ngoµi ®Ó t¹o dÊu Ên riªng cho s¶n phÈm cña m×nh b»ng c¸ch ®Æt in m¸c quÇn Jean ë n­íc ngoµi ®Ó thu hót giíi trÎ b»ng sù ®éc ®¸o cña dßng s¶n phÈm míi. C¬ cÊu c¸c s¶n phÈm may c«ng nghiÖp xuÊt khÈu ®· cã nh÷ng thay ®æi ®¸ng kÓ. Ngµnh may ®· cã nh÷ng s¶n phÈm chÊt l­îng cao, ®¸p øng nhu cÇu cña nh÷ng nhµ nhËp khÈu “khã tÝnh” nh­ quÇn ¸o thÓ thao, quÇn ¸o Jean…S¶n xuÊt phô liÖu may còng ®· cã nh÷ng tiÕn bé nhÊt ®Þnh c¶ vÒ chñng lo¹i vµ chÊt l­îng. Nh÷ng s¶n phÈm nh­ chØ kh©u Tootal Phong Phó, kho¸ kÐo Nha Trang, mex ViÖt Ph¸t, b«ng tÊm ViÖt TiÕn, nót nhùa ViÖt ThuËn…®ñ tiªu chuÈn chÊt l­îng cao cho kh©u may xuÊt khÈu tuy nhiªn s¶n l­îng cßn Ýt ch­a ®¸p øng ®ñ nhu cÇu hiÖn t¹i cña ngµnh. -T×nh h×nh vÒ cung cÊp nguyªn liÖu, phô liÖu: HiÖn nay, ngµnh dÖt may ViÖt Nam cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n ë c¶ ®Çu ra vµ ®Çu vµo: ®ã lµ vÊn ®Ò nguyªn phô liÖu, vèn ®Çu t­. Nguyªn phô liÖu ®Ó cung cÊp cho ngµnh may xuÊt khÈu hÇu nh­ ch­a s¶n xuÊt ®­îc ®ang ph¶i nhËp khÈu víi mét l­îng kh¸ lín. Nguyªn nh©n lµ ë chç, viÖc s¶n xuÊt nguyªn liÖu trong n­íc vµ vïng nguyªn liÖu trong n­íc ch­a ®­îc chó träng ®óng møc. Trong n¨m 2008 ViÖt Nam vÉn ph¶i nhËp khÈu tõ thÞ tr­êng thÕ giíi 289,3 ngàn tÊn b«ng vµ 171,7 ngàn tấn xơ T×nh h×nh nhËp khÈu b«ng & s¬ sîi dÖt Năm 2007 2008 Bông (1000 tấn) 209,9 289,3 xơ(1000 tấn) 160,51 171,7 Nguån: Kh«ng chØ khã kh¨n trong viÖc cung cÊp b«ng mµ ngay c¶ c¸c lo¹i phô liÖu cung cÊp cho ngµnh may xuÊt khÈu cũng chưa đáp ứng đủ nhu cầu, nªn dÉn tíi t×nh tr¹nh khã kÕt nèi gi÷a 2 kh©u dÖt vµ may. ViÖc th«ng tin tiÕp thÞ cña c¸c doanh nghiÖp dÖt cho doanh nghiÖp may vÉn cßn h¹n chÕ, chÝnh s¸ch hËu m·i ch­a chu ®¸o, kh«ng cã tr¸ch nhiÖm cao ®èi víi l« hµng m×nh s¶n xuÊt ra ®Õn cïng. ChÝnh v× lý do nµy khiÕn cho doanh nghiÖp may ch­a hµo høng ®èi víi c¸c s¶n phÈm sÈm cña doanh nghiÖp dÖt ë trong n­íc. Ng­îc l¹i, doanh nghiÖp may phÇn lín lµ gia c«ng xuÊt khÈu nªn th­êng kh¸ch hµng n­íc ngoµi chØ ®Þnh nguån nguyªn phô liÖu n­íc ngoµi v× thÕ Ýt quan t©m khai th¸c v¶i cña c¸c doanh nghiÖp dÖt trong n­íc cho dï v¶i cña c¸c doanh nghiÖp dÖt trong n­íc cã cïng chñng lo¹i kh«ng thua kÐm g× vÒ mÆt chÊt l­îng. H¬n n÷a, mua v¶i cña n­íc ngoµi, ngoµi yÕu tè chÊt l­îng ®¶m b¶o, th× dÞch vô hËu m·i cña hä l¹i rÊt tèt. NÕu nh­ l« v¶i mua vÒ kh«ng ®¶m b¶o vÒ yªu cÇu chÊt l­îng còng nh­ mÉu th× ®èi t¸c cung cÊp sÏ s½n sµng ®æi l¹i, thËm chÝ bá c¶ l« hµng v¶i xÊu ®ã, cung cÊp l« v¶i míi kh¸c cho doanh nghiÖp ViÖt Nam. §iÒu nµy ®èi víi doanh nghiÖp ViÖt Nam hiÕm cã doanh nghiÖp nµo lµm ®­îc. MÆt kh¸c chÊt l­îng hµng ho¸, phô liÖu s¶n xuÊt trong n­íc còng l¹i kh«ng ®¶m b¶o. Mét sè chñng lo¹i s¶n phÈm trong n­íc ch­a s¶n xuÊt ®­îc nh­ v¶i lµm ¸o Jacket, s¬ mi, quÇn t©y, v¶i may comple, phô kiÖn nh­ cóc ¸o, x¬ sîi tæng hîp, sîi phi lam¨ng, t¹o mèt cho v¶i, quÇn ¸o… T×nh h×nh nhËp khÈu hµng dÖt may cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam Mặt hàng 2007 2008 Sợi(tấn) 423,5 413,4 Vải (1000 m2) 3988,5 4445,6 Nguån: Mét ®Æc ®iÓm n÷a mµ doanh nghiÖp n­íc ta cÇn chó träng lµ gi¶m chi phÝ ®Çu vµo, t¨ng tû lÖ néi ®Þa ho¸ cña s¶n phÈm ngµnh dÖt may ®Ó t¨ng lîi nhuËn cho ngµnh. Trong thêi gian tíi, Nhµ n­íc ta sÏ ®­a b«ng vµo c¬ cÊu c©y trång ®Ó ®¶m b¶o mục tiêu cho ®Õn n¨m 2015 diện tích cây bông vải đạt 30.000 ha và tiếp tục tăng lên hơn 2,5 lần (76.000 ha) vào năm 2020,tiÕn tíi lµm chñ hoµn toµn nguyªn liÖu trong n­íc lµ môc tiªu cña ngµnh dÖt may. §ång thêi c«ng ty b«ng ViÖt Nam ®ang tÝch cùc ®Çu t­ ph¸t triÓn vïng nguyªn liÖu. H×nh thøc ®Çu t­ trän gãi tõ ®Çu vµo ®Õn bao tiªu s¶n phÈm ®ang ®­îc thùc hiÖn ë mét sè vïng: §akLac, Ninh ThuËn, §ång Nai… -H×nh thøc tæ chøc s¶n xuÊt hµng dÖt may xuÊt khÈu: Ngµnh dÖt may xuÊt khÈu hiÖn t¹i s¶n xuÊt hµng ho¸ theo 3 ph­¬ng thøc. +H×nh thøc gia c«ng xuÊt khÈu: §©y lµ h×nh thøc phæ biÕn nhÊt hiÖn nay ®èi víi ngµnh dÖt may xuÊt khÈu, 80% hµng may mÆc xuÊt khÈu lµ gia c«ng cho c¸c n­íc NhËt, EU…Thùc chÊt ®©y lµ h×nh thøc nhËp nguyªn phô liÖu, thËm chÝ c¶ kü thuËt cña n­íc ngoµi, thùc hiÖn s¶n xuÊt trong n­íc vµ sau ®ã t¸i xuÊt khÈu thµnh phÈm. HÇu hÕt c¸c doanh nghiÖp dÖt may th­êng gia c«ng hµng may mÆc cho c¸c ®¹i lý may mÆc cña Hång K«ng vµ §µi Loan nªn gi¸ gia c«ng mµ hä nhËn ®­îc rÊt thÊp. Th«ng th­êng c¸c doanh nghiÖp nµy rÊt Ýt kinh nghiÖm vÒ xuÊt khÈu còng nh­ nhiÒu doanh nghiÖp t­ nh©n cßn kh«ng ®¨ng kÝ ho¹t ®éng xuÊt khÈu. V× hä ho¹t ®éng trªn c¬ së CM (c¾t may) nªn hä kh«ng cã kh¶ n¨ng mua v¶i còng nh­ phô kiÖn vµ còng kh«ng cã kh¶ n¨ng tµi chÝnh ®Ó mua nguyªn vËt liÖu. ¦u ®iÓm gia c«ng xuÊt khÈu lµ huy ®éng ®­îc ®éi ngò lao ®éng nhµn rçi, sö dông ®­îc ngµnh nghÒ truyÒn thèng, kh«ng cÇn huy ®éng vèn lín, kh«ng ®äng vèn, tiÕt kiÖm ®­îc c¸c chi phÝ ®µo t¹o, thiÕt kÕ mÉu, qu¶ng c¸o, tiªu thô vµ t×m kiÕm thÞ tr­êng, kh«ng ph¶i chÞu rñi ro vÒ tiªu thô s¶n phÈm. Trong khi ®ã l¹i cã thÓ trang bÞ ®­îc m¸y mãc hiÖn ®¹i, tiÕp thu ®­îc c«ng nghÖ tiªn tiÕn cña n­íc ngoµi ®ång thêi n©ng cao ®­îc tr×nh ®é qu¶n lý còng nh­ kü thuËt cho c¸c c¸n bé l·nh ®¹o. Nh­îc ®iÓm lín: Gi¸ gia c«ng rÎ m¹t do vËy lîi nhuËn thu ®­îc tõ gia c«ng hµng cho n­íc ngoµi lµ rÊt Ýt (gi¸ gia c«ng + chi phÝ qu¶n lý) so víi søc lùc bá ra. Chóng ta kh«ng cã ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn ngµnh s¶n xuÊt trong n­íc, ®Æc biÖt ngµnh trång d©u nu«i t»m, b«ng, t¹o s¶n phÈm kh¸c cung cÊp cho viÖc s¶n xuÊt ra v¶i sîi. +H×nh thøc mua nguyªn liÖu b¸n thµnh phÈm: H×nh thøc nµy cµng ®­îc ¸p dông phæ biÕn trong c¸c doanh nghiÖp dÖt may ViÖt Nam. C¸c doanh nghiÖp nhËp khÈu nguyªn liÖu nh­ v¶i, sîi, phô liÖu cho hµng may mÆc tõ n­íc ngoµi, sau ®ã tù tæ chøc s¶n xuÊt trªn c¬ së nguyªn liÖu nhËp khÈu vÒ. Khi hoµn thµnh s¶n phÈm sÏ t×m thÞ tr­êng tiªu thô. Hµng s¶n xuÊt ra sÏ ®­îc mang nh·n hiÖu s¶n xuÊt t¹i ViÖt Nam. H×nh thøc nµy kh¾c phôc ®­îc mét sè nh­îc ®iÓm chñ yÕu cña gia c«ng s¶n xuÊt nh­: s¶n phÈm ®­a ra thÞ tr­êng, nÕu gÆp thuËn lîi, gi¸ c¶ hµng ho¸ cao sÏ thu ®­îc lîi nhuËn lín, ph¸t huy ®­îc n¨ng lùc s¸ng t¹o cña c¸n bé, t¹o ®­îc tªn tuæi uy tÝn trªn thÞ tr­êng thÕ giíi, gãp phÇn ph¸t triÓn m¹nh mÏ ngµnh may mÆc ViÖt Nam. ViÖc nhËp khÈu nguyªn phô liÖu tõ n­íc ngoµi ®¶m b¶o ®¸p øng ®­îc c¸c yªu cÇu vÒ chÊt l­îng cña mét sè thÞ tr­êng khã tÝnh nh­ EU, NhËt, Mü. Nh­îc ®iÓm lµ viÖc nhËp khÈu nguyªn, phô liÖu tõ n­íc ngoµi chi phÝ rÊt tèn kÐm v× nhµ n­íc kh«ng khuyÕn khÝch nhËp khÈu mÆt hµng nµy nªn ph¶i chÞu thuÕ nhËp khÈu kh«ng ph¶i lµ møc thuÕ thÊp. §ång thêi gi¸ c¶ cña c¸c lo¹i nguyªn phô liÖu nµy th­êng xuyªn biÕn ®éng kh«ng æn ®Þnh vµ so víi nh÷ng mÆt hµng cïng lo¹i mµ chóng ta cã thÓ s¶n xuÊt ®­îc ë trong n­íc th× t­¬ng ®èi ®¾t h¬n (tuy nhiªn trong n­íc chØ s¶n xuÊt ®­îc mét l­îng kh«ng nhiÒu nªn kh«ng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp dÖt may). H¬n n÷a, nÕu kinh doanh theo h×nh thøc nµy sÏ rÊt dÔ gÆp rñi ro ®èi víi l« hµng bëi c¸c doanh nghiÖp cña ta ch­a thËt sù n¾m v÷ng ®­îc c¸c th«ng tin tõ phÝa c¸c thÞ tr­êng n­íc ngoµi. +H×nh thøc sö dông nguyªn liÖu s¶n xuÊt trong n­íc dµnh cho s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu: §©y lµ h×nh thøc kh«ng míi ®èi víi c¸c n­íc cã ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may ph¸t triÓn tõ l©u ®êi nh­ Anh, Ph¸p,Ý…Tuy nhiªn, ®èi víi ViÖt Nam ®Ó thùc hiÖn vÊn ®Ò nµy trong thêi gian nµy qu¶ lµ mét ®iÒu rÊt khã. HiÖn t¹i, tØ lÖ néi ®Þa ho¸ cña s¶n phÈm may mÆc ë n­íc ta chiÓm 42 - 43% lµ mét con sè còn chưa đánh giá hết khả năng của dệt may Việt Nam. So víi 2 h×nh thøc trªn, h×nh thøc tù cung nµy cã ­u ®iÓm nhiÒu h¬n v× tiÕt kiÖm ngo¹i tÖ, sö dông nguån nguyªn phô liÖu trong n­íc sÏ kÐo theo rÊt nhiÒu ngµnh nghÒ kh¸c ph¸t triÓn t¹o ®µ ph¸t triÓn ngµnh c«ng nghiÖp ®Êt n­íc vµ thùc hiÖn môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Tuy nhiªn ®Ó ®¹t ®­îc kÕt qu¶ th× ®ßi hái cã sù kÕt hîp cña c¸c bé ngµnh vµ sù ®oµn kÕt cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc. Chương III.Các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranhcủa hàng dệt may xuất khẩu Việt Nam I. Định hướng phát triển của Ngành dệt may xuất khẩu Việt Nam: Ngày 10.3.2008 Thủ Tướng Chính phủ Nguyễn Tấn Dũng đã phê duyệt chiến lược phát triển ngành công nghiệp Dệt May Việt Nam đến năm 2015,định hướng đến năm 2020. Theo đó, sÏ t¹o ®iÒu kiÖn tèi ®a ph¸t triÓn ngµnh nµy trë thµnh mét trong nh÷ng träng ®iÓm c«ng nghiÖp mòi nhän vÒ xuÊt khÈu.C¸c môc tiªu kh¸c lµ: tho¶ m·n nhu cÇu tiªu dïng ngµy cµng cao trong n­íc, t¹o nhiÒu viÖc lµm cho x· héi, n©ng cao kh¶ n¨ng c¹nh tranh, héi nhËp v÷ng ch¾c kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi. ChØ tiªu ph¸t triÓn ngµnh dÖt may lµ ®­a kim ng¹ch xuÊt khÈu ®¹t 12 tû USD vµo n¨m 20010, 18 tû USD vµo n¨m 2015 đến năm 2020 là 25 tỷ USD; thu hót 2,5 triÖu đến 2,7 triÖu và 3 triệu lao ®éng vµo c¸c n¨m t­¬ng øng. §Ó t¨ng tèc thùc hiÖn chiÕn l­îc ph¸t triÓn, ngµnh dÖt may tËp trung ®æi míi nhanh hÖ thèng qu¶n lý, d©y chuyÒn s¶n xuÊt vµ tay nghÒ ng­êi lao ®éng, gi¶i quyÕt nh÷ng mÆt yÕu kÐm vÒ ®Çu t­,thÞ tr­êng,công nghệ,ph¸t triÓn nguån nh©n lùc,mẫu mã,thương hiệu,công nghiệp phụ trợ. Tõng doanh nghiÖp thµnh viªn sÏ x©y dùng c¸c dù ¸n ®Çu t­, huy ®éng c¸c nguån vèn ®Çu t­ từ các thành phần trong và ngoài nước thông qua các hình thức hợp tác kinh doanh,công ty liên doanh,công ty liên kết,cổ phần hóa các doanh nghiệp,doanh nghiệp có 100% vốn đầu tư nước ngoài.Khuyến khích các doanh nghiệp huy động vốn thông qua thị trường chứng khoán(phát hành trái phiếu,cổ phiếu,trai phiếu quốc tế),vay thương mại với điều kiện có hoặc không có sự bảo lãnh của Chính phủ.Nhà nước hỗ trợ một phần kinh phí từ ngân sách nhà nước cho các Viện nghiên cứu,các trường đào tạo trong ngành Dệt May Việt Nam để tăng cường cơ sở vật chất và thực hiện các hoạt động nghiên cứu và đào tạo nguồn nhân lực cho ngành Dệt May theo nguyên tắc phù hợp với cam kết quốc tế Việt Nam đã tham gia. C¸c chØ tiªu ph¸t triÓn ngµnh dÖt may ViÖt Nam ®Õn n¨m 2010 Chỉ tiêu Đơn vị tính Thực hiện 2006 Mục tiêu toàn ngang đến 2010 2015 2020 1.Doanh thu Triệu USD 7.800 14.800 22.500 31.000 2.Xuất khẩu Triệu USD 5.834 12.000 18.000 25.000 3.Sử dụng lao động Nghìn người 2.150 2.500 2.750 3.000 4.Tỷ lệ nội địa hóa % 32 50 60 70 5.Sản phẩm chính -Bông xở -Xơ,sợi tổng hợp -Sợi các loại -Vải -Sản phẩm may 1000 tấn 1000 tấn 1000 tấn Triệu m2 Triệu Sp 8 _ 265 575 1.212 20 120 350 1.000 1.800 40 210 500 1.500 2.850 60 300 650 2.000 4.000 II. Các giải pháp nhằm nâng cao năng lực cạnh tranh của hàng dệt may xuất khẩu Việt Nam: Trong qu¸ tr×nh héi nhËp, n­íc ta ®ang më réng quan hÖ th­¬ng m¹i víi hơn 200 n­íc, tham gia vµo c¸c tæ chøc quèc tÕ vµ khu vùc nh­: ASEAN, APEC, ASEM,WTO më réng thÞ tr­êng xuÊt khÈu, thu hót ®Çu t­ trùc tiÕp 21.48 tỷ USD trong năm 2009, n©ng cao mét b­íc vÞ thÕ cña ta trªn chÝnh tr­êng vµ trªn tr­êng quèc tÕ. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña ®Êt n­íc, sù ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp dÖt may trë thµnh mét ngµnh xuÊt khÈu chñ lùc lµ mét trong nh÷ng môc tiªu quan träng hµng ®Çu cña ngµnh dÖt may ViÖt Nam trªn con ®­êng héi nhËp quèc tÕ. Vµ ®Ó t¨ng c­êng xuÊt khÈu hµng dÖt may mét c¸ch v÷ng ch¾c cÇn thùc hiÖn ®ång bé c¸c gi¶i ph¸p cã tÝnh chiÕn l­îc vµ ®ét ph¸ sau: 1. Nhóm giải pháp về nâng cao năng lực cạnh tranh của sản phẩm: Ưu thế của sản phẩm may xuất khẩu của Việt Nam là chất lượng cao và giao hàng đúng thời hạn. Trong điều kiện cạnh tranh ngày càng gay gắt, nhất là sau năm 2005, hạn ngạch và các hàng rào phi thuế quan khác được bãi bỏ, thị phần của mỗi nước xuất khẩu hàng dệt may phụ thuộc phần lớn vào khả năng cạnh tranh của sản phẩm. - Cải thiện chất lượng sản phẩm: Đối với hàng may mặc, các biện pháp cạnh tranh phi giá cả, trước hết là cạnh tranh về chất lượng hàng hoá, trong rất nhiều trường hợp trở thành yếu tố quyết định trong cạnh tranh. Chẳng hạn các thị trường xuất khẩu chính của Việt Nam như EU, Nhật Bản,Mỹ... đều là những thị trường rất khó tính, đòi hỏi cao về chất lượng. Người tiêu dùng ở các thị trường này có khả năng thanh toán cao, nên yếu tố chất lượng và nhãn mác sản phẩm được chú ý hơn là giá cả. Như vậy, yếu tố chất lượng là yếu tố sống còn đối với ngành dệt may Việt Nam, do vậy cần phải thực hiện một số giải pháp sau. Kiểm tra chặt chẽ chất lượng nguyên phụ liệu, tạo bạn hàng cung cấp nguyên phụ liệu ổn định, đúng hạn, bảo quản tốt nguyên phụ liệu, tránh xuống phẩm cấp. Cần chú ý rằng nguyên liệu sợi vải là những hàng hoá hút ẩm mạnh dễ hư hỏng. Tuân thủ nghiêm ngặt yêu cầu của bên đặt hàng về nguyên phụ liệu, công nghệ, quy trình sản xuất theo đúng mẫu hàng và tài liệu kỹ thuật do bên đặt hàng cung cấp về mã hàng, quy cách kỹ thuật, nhãn mác, đóng gói bao bì…Tuân thủ đúng quy trình kiểm tra chất lượng trước khi xuất khẩu. Đào tạo đội ngũ cán bộ, công nhân kĩ thuật lành nghề, có chuyên môn đảm bảo nâng cao năng suất, giảm giá thành sản phẩm tăng khả năng cạnh tranh của mặt hàng dệt may Việt Nam. - Chú ý nghiên cứu phát triển mẫu mốt: Khi tham gia vào thị trường dệt may thế giới, các nhà doanh nghiệp luôn phải đương đầu với cạnh tranh. Thị trường dệt may thế giới là thị trường cạnh tranh mạnh giữa các nhà sản xuất với nhau. Trong quá trình cạnh tranh đó, giá trị thẩm mỹ của sản phẩm được coi trọng do tác động của mốt thời trang, hay nói các khác là mẫu mốt thời trang tạo nên sức cạnh tranh mạnh mẽ cho sản phẩm dệt may. Đối với các doanh nghiệp dệt may xuất khẩu nước ta, để chuyển sang phương thức mua nguyên liệu bán thành phẩm thì việc nghiên cứu phát triển mẫu mốt là một yêu cầu không thể thiếu được. Nó giúp cho các doanh nghiệp của ta phát triển theo hướng tự chủ, không phụ thuộc vào khách đặt hàng nước ngoài, nhờ đó nâng cao khả năng sản xuất kinh doanh, thực hiện đa dạng hoá, đa phương hoá phương thức kinh doanh, thị trường kinh doanh. Để việc nghiên cứu phát triển mẫu mốt thực sự trở thành vũ khí cạnh tranh sắc bén, các doanh nghiệp sản xuất hàng dệt may cần thực hiện một số biện pháp sau: *Cần chú trọng quan tâm đặc biệt và tổ chức xây dựng hệ thống trung tâm nghiên cứu mẫu mốt có quy mô lớn. Bên cạnh đó cần hình thành một hệ thống các cơ sở nghiên cứu mẫu mốt trong từng doanh nghiệp để có thể vươn kịp các nước trong khu vực. *Xây dựng các cơ sở vật chất kỹ thuật cũng như trang thiết bị hệ thống máy móc hiện đại, đồng bộ cho các cơ sở nghiên cứu sáng tác mẫu mốt một cách hệ thống và cung ứng kịp thời để đảm bảo cho sự tiếp cận nhanh nhất của người sáng tác với thế giới thời trang, mang lại hiệu quả cao hơn. *Chăm lo, bồi dưỡng đào tạo đội ngũ cán bộ khoa học có trình độ chuyên môn, chuyên làm công tác nghiên cứu, sáng tác mẫu mốt như các kỹ sư thiết kế may mặc, hoạ sỹ đồ hoạ cũng như các chuyên gia trong công tác nghiên cứu, giới thiệu mẫu mốt. *Để công tác nghiên cứu mẫu mốt có thể triển khai được tốt, kế hoạch tài chính của doanh nghiệp phải dành một phần cho chi phí nghiên cứu sáng tác, thiết kế, chế thử mẫu mốt mới một cách thích đáng. 2. Nhóm giải pháp về phát triển thị trường xuất khẩu: Một trong những biện pháp cần tháo gỡ để giành lại các hợp đồng đã bị mất là các doanh nghiệp dệt may phải tìm cách giảm chi phí đầu vào và hạ giá thành sản phẩm. Tăng dần tỷ trọng xuất FOB, tiến tới xuất khẩu CIF*, giảm tỷ trọng gia công và xuất khẩu qua nước thứ ba Xuất khẩu trực tiếp là biện pháp rất quan trọng để nâng cao hiệu quả xuất khẩu. Để nâng cao tỷ trọng xuất khẩu trực tiếp cần: - Đảm bảo cung cấp nguyên liệu: Các doanh nghiệp dệt cần cố gắng nâng cao chất lượng sản phẩm ngành dệt đáp ứng được yêu cầu của ngành may, tạo ra mối quan hệ qua lại mật thiết giữa dệt và may. Có thể thành lập bộ phận chuyên trách nắm nhu cầu của các doanh nghiệp may để có hướng đầu tư và tổ chức sản xuất hợp lý. Ngay từ bây giờ, phải chú ý đến vấn đề nhãn môi trường cho sản phẩm dệt.Chỉ có các sản phẩm dệt theo tiêu chuẩn ISO 9000 và ISO 14000 mới có thể xuất khẩu và làm nguyên liệu cho may xuất khẩu. Kết hợp phát triển sản xuất phụ liệu trong nước với việc tranh thủ đàm phán để giành quyền chủ động chọn nhà cung cấp phụ liệu cho sản phẩm may. Ước tính, phụ liệu chiếm 10 - 15% giá thành, có khi đến 25% giá thành sản phẩm may nên chủ động và hạ chi phí về phụ liệu có thể đem lại hiệu quả đáng kể trong việc giảm giá thành sản phẩm may. - Tạo lập tên tuổi và khẳng định uy tín trên thị trường quốc tế: Để xuất khẩu trực tiếp, sản phẩm Việt Nam phải được kinh doanh bằng nhãn hiệu của chính mình trên thị trường quốc tế. Muốn vậy: *Cần tập trung đầu tư cho công nghệ tiên tiến trong khâu thiết kế mẫu mã vải cũng như sản phẩm may. *Tổ chức tốt công tác tiếp thị và đăng kí nhãn mác hàng hoá. Trước mắt, có kế hoạch hợp tác với Viện mốt, hoặc thuê chuyên gia thiết kế mốt của nước ngoài để đẩy nhanh quá trình hội nhập vào thị trường thế giới. *Khắc phục những khó khăn về thiếu nguồn tài chính và nhân lực trong khâu mẫu mã, phát triển sản phẩm mới thông qua việc trao đổi bản quyền giữa các công ty và tranh thủ sự hỗ trợ của các nhà nhập khẩu cũng như đại diện của các mạng lưới phân phối tại nước nhập khẩu. *Khi chưa có tên tuổi trên thị trường thế giới thì cách tốt nhất để xâm nhập vào thị trường trong giai đoạn đầu là mua sáng chế, nhãn hiệu của các công ty nước ngoài để làm các sản phẩm của họ với giá rẻ hơn, qua đó thâm nhập vào thị trường thế giới bằng sản phẩm “sản xuất tại Việt Nam”, đồng thời học tập kinh nghiệm, tiếp thu công nghệ để tiến tới tự thiết kế mẫu mã. - Chú trọng công tác đăng ký nhãn hiệu hàng hoá: ở nhiều nước, đăng ký nhãn hiệu hàng hoá của doanh nghiệp là điều kiện bắt buộc. Hiện nay Việt Nam chủ yếu xuất khẩu qua các nước trung gian hoặc gia công cho các nước khác. Để xuất khẩu trực tiếp, sản phẩm dệt may Việt Nam cần khẳng định vị trí trên thị trường thế giới bằng nhãn hiệu của mình. Tuy nhiên, đăng ký nhãn hiệu hàng hoá phải chịu chi phí có khi lên tới hàng ngàn USD. Vì vậy, để tiết kiệm chi phí, doanh nghiệp có thể kết hợp với nhau để đăng kí một nhãn hiệu xuất khẩu chung cho từng loại sản phẩm. - Xây dựng hệ thống quản lý chất lượng hàng xuất khẩu: Để đảm bảo chất lượng hàng xuất khẩu, giữ uy tín trên thị trường thế giới, một hệ thống kiểm tra chất lượng bắt buộc là một biện pháp cần thiết. Hệ thống quản lý chất lượng hàng xuất khẩu bằng cách phân các doanh nghiệp theo nhóm phải kiểm tra đột xuất, kiểm tra định kỳ và kiểm tra bắt buộc,có sự điều chỉnh giữa các nhóm theo kết quả kiểm tra thực tế từng giai đoạn có thể là một kinh nghiệm tốt để giải quyết vấn đề này. Để cho sản phẩm dệt may Việt Nam chiếm lĩnh và phát triển trên thị trường thế giới gắn liền với các biểu tượng có uy tín, chất lượng cao của nhãn hiệu Việt Nam thì việc phổ cập ISO 9000 phải trở thành yêu cầu bức xúc hiện nay. - Nâng cao hiệu quả gia công xuất khẩu, từng bước tạo tiền đề để chuyển sang xuất khẩu trực tiếp: Cần khẳng định rằng, trong vài năm tới, Việt Nam vẫn gia công hàng may xuất khẩu là chủ yếu, một mặt xuất phát từ xu hướng chuyển dịch sản xuất tất yếu của ngành dệt may thế giới, mặt khác do ngành dệt may Việt Nam chưa đủ “nội lực” để xuất khẩu trực tiếp. Trong điều kiện hiện nay, gia công là bước đi quan trọng để tạo lập uy tín của sản phẩm Việt Nam trên thị trường thế giới bằng những ưu thế riêng biệt như giá rẻ, chất lượng tốt, giao hàng đúng hạn…Đồng thời thông qua gia công xuất khẩu để học hỏi kinh nghiệm, tiếp thu công nghệ của các nước khác và tích luỹ đổi mới trang thiết bị, tạo cơ sở vật chất để chuyển dần sang xuất khẩu trực tiếp. Mở rộng thị trường nội địa Về lâu dài, không còn cách nào khác là phải đầu tư đổi mới trang thiết bị, mẫu mã, giảm giá thành và tìm kiếm thị trường mới. Còn trước mắt, giải pháp tốt nhất là mở rộng tiêu thụ sản phẩm ở thị trường nội địa, nơi có tiềm năng rất lớn nhưng vẫn còn bị hàng của nước khác lẫn át thị phần. Đẩy mạnh việc mở rộng thị trường xuất khẩu Hiện nay, hàng dệt may nước ta gia công cho nước ngoài vốn còn chiếm tỷ trọng cao, rất ít doanh nghiệp xuất khẩu sản phẩm may mặc bằng chính thương hiệu của mình. Vì vậy, để có thể mở rộng thị trường mới, củng cố thị trường truyền thống, EU, Nhật, Mỹ các nước công nghiệp SNG và Đông Âu, tăng nhanh xuất khẩu trực tiếp bằng thương hiệu của mình , ngành dệt may cần xây dựng cho được chiến lược đồng bộ từ khâu cải tiến sản phẩm may mặc, tăng cường chủng loại mặt hàng, nâng cao chất lượng sản phẩm, giảm tối đa các mức chi phí bất hợp lí, hạ giá thành sản phẩm để cạnh trạnh.Bên cạnh đó các doanh nghiệp sẽ mở rộng sang thị trường Châu Phi, Trung Cận Đông. Hiện nay một số doanh nghiệp tư nhân đã xuất khẩu theo đường tiểu ngạch sang khu vực này khá thành công. Đặc biệt các doanh nghiệp dệt may Việt Nam không nên đầu tư quá nhiều vào thị trường mới để rồi lãng quên đi các thị trường truyền thống EU, Nhật Bản,Mỹ sẽ dẫn đến tình trạng mất thị trường. Việc đăng ký hoạt động theo các tiêu chuẩn của hệ thống ISO 9000 đã và đang trở thành điều kiện tiên quyết cho việc thâm nhập thị trường nước ngoài. Chứng nhận phù hợp ISO 9000 có thể coi là chứng minh thư chất lượng, tạo ra hệ thống mua bán tin cậy giữa doanh nghiệp trên thương trường quốc tế. Các doanh nghiệp dệt may xuất khẩu nước ta muốn hoà nhập và làm ăn với các nước nhất là Mỹ và EU thì chứng nhận ISO là bằng chứng chất lượng đáng tin cậy. ISO 9000 thực sự là công cụ hữu hiệu trong việc nâng cao chất lượng. Việc làm đúng các đòi hỏi của ISO 9000 sẽ giúp cho các doanh nghiệp đảm bảo tính đồng bộ và nó cũng chính là sự đảm bảo về chất lượng cho sản phẩm. Khai thác lợi thế của việc tham gia Chương trình hợp tác công nghệ ASEAN (ASEAN Industrial Cooperation Scheme - AICO) nhằm thu hút công nghệ cao của các nước ASEAN, hợp tác trong phát triển sản phẩm mới, đăng ký nhãn hiệu hàng hoá và khai thác lợi thế về thuế suất thuế quan ưu đãi. Chủ động tìm kiếm khách hàng qua các biện pháp xúc tiến xuất khẩu như: internet, triển lãm, Việt kiều, hội chợ, hợp tác liên kết mở văn phòng đại diện thương mại tại Mỹ, EU, Nga, Nhật…Theo các chuyên gia thương mại, nếu các doanh nghiệp dệt may trong nước kết hợp chặt chẽ hơn với các cơ quan quản lý ngành và các cơ quan có chức năng xúc tiến thương mại, thì thị trường xuất khẩu hàng dệt may của nước ta có thể sẽ rộng hơn gấp nhiều lần so với hiện nay. 3. Một số giải pháp về đổi mới những quy định hiện nay liên quan đến ngành dệt may: a.Chính sách về đầu tư phát triển: Quan điểm chung là đầu tư phải được tính toán trên phạm vị toàn ngành, tập trung cho ngành dệt và sản xuất phụ liệu may mặc, đầu tư chọn lọc theo mặt hàng có thế mạnh nhằm tạo khả năng liên kết, hợp tác và khai thác tốt hơn năng lực thiết bị. Ngành dệt đòi hỏi vốn đầu tư lớn, cần có chính sách khuyến khích đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực này, đặc biệt là khâu nhuộm và khâu hoàn tất. Ưu tiên các công trình đầu tư 100% vốn nước ngoài trong ngành dệt. Khuyến khích các nhà đầu tư đầu tư vào các dự án sản xuất các sản phẩm trong nước chưa sản xuất được và sản phẩm sản xuất sang thị trường phi hạn ngạch. Kết hợp hài hoà giữa nhập khẩu thiết bị công nghệ hiện đại với thiết bị công nghệ qua sử dụng, vừa đáp ứng được yêu cầu phát triển sản phẩm vừa cân đối được vốn đầu tư cho trang thiết bị và đảm bảo tính cạnh tranh về giá của sản phẩm xuất khẩu trên cơ sở tính hiệu quả kinh tế. Nhà nước đầu tư xây dựng phát triển cỏc cụm công nghiệp dệt may theo từng vùng là định hướng phát triển có tính hiệu quả và khả thi cao. Mỗi cụm công nghiệp xây dựng trong các khu công nghiệp quy hoạch tập trung sẽ có ưu điểm là tiết kiệm vốn đầu tư cho xây dựng cơ sở hạ tầng, tăng cường hợp tác giữa các doanh nghiệp, khắc phục được tình trạng đầu tư phân tán hiệu quả thấp. Tuy nhiên, việc đầu tư các cụm công nghiệp cần tính đến yếu tố liên hoàn để khai thác hết tiềm năng và chuyên môn của nội bộ ngành, đồng thời phải ưu tiên đầu tư vào công đoạn dệt nhuộm để tăng nhanh về số lượng, chủng loại, chất lượng vải để đáp ứng cho nhu cầu may xuất khẩu. b.Chính sách về phát triển vùng nguyên liệu Trong quy hoạch phát triển ngành bông, đến năm 2015, cả nước sẽ có 30.000 ha diện tích trồng bông (khoảng 9.000 ha có tưới); Năng suất bình quân đạt 1,5 tấn/ha, có tưới đạt 2 tấn/ha; Sản lượng bông xơ đạt 20.000 tấn. Đến năm 2020, diện tích bông ước đạt 76.000 ha (khoảng 40.000 ha có tưới); Năng suất bình quân đạt 2 tấn/ha, có tưới đạt 2,5 tấn/ha; Sản lượng bông xơ đạt 60.000 tấn. Riêng tại khu vực Tây Nguyên, từ nay đến năm 2020, Tập đoàn Dệt may Việt Nam sẽ đầu tư 3.500 tỷ đồng cho việc phát triển vùng nguyên liệu chuyên canh bông vải. Đầu tư phát triển cây bông và các nhà máy sản xuất xơ nhân tạo nhằm tự túc phần lớn nguyên phụ liệu cho dệt và may, tăng sức cạnh tranh các sản phẩm dệt, may.Để đạt được mục tiêu làm chủ hoàn toàn nguyên liệu cho ngành dệt may, cần sớm quy hoạch tổng thể vùng bông, đưa bông vào cơ cấu cây trồng nông nghiệp. Thực tế cho thấy việc phát triển bông ở một số địa phương đem lại thu nhập cao và ổn định cho bà con nông dân. Nước ta có đủ điều kiện để phát triên cây bông. Chất lượng bông xơ ngày càng cao do chế biến đã được hiện đại hoá. Nhiều giống bông lai tương đương bông nhập khẩu. Công ty bông Việt Nam đã xác định được các biện pháp kỹ thuật cho từng vùng, bông có thể trồng cả mùa mưa (vụ mùa) và mùa khô (vụ đông xuân trên đất cát, đất phù sa, trên núi, ven núi đất trồng màu…) do đó việc đưa cây bông vào cơ cấu cây trồng nông nghiệp là hoàn toàn có thể. Khuyến khích đầu tư cho sản xuất phụ liệu giảm bớt phụ thuộc của ngành may vào nguồn nguyên phụ liệu nhập ngoại. Đồng thời xây dựng hệ thống các chính sách khuyến khích sử dụng nguyên phụ liệu sản xuất trong nước (chính sách thuế, quy định về hàm lượng nội địa của sản phẩm, thưởng xuất khẩu…) c.Chính sách đào tạo nguồn nhân lực Nâng cao hiệu quả và chất lượng hàng may gia công, tạo dựng và củng cố uy tín trên thị trường thế giới, đồng thời tạo lập cơ sở để chuyển dần sang xuất khẩu trực tiếp. Đối với việc phát triển nguồn nhân lực để đáp ứng nguồn nhân lực có tay nghề cho ngành dệt may là hết sức cần thiết và cấp bách, là một vấn đề rất khó đối với cả doanh nghiệp dệt may và các trường đào tạo nghề và quản lý. Nguồn nhân lực tốt là một đảm bảo cho sự phát triển lâu dài và bền vững. Nhà nước nên cấp kinh phí đào tạo cho các trường dạy nghề để đào tạo miễn phí cho lực lượng lao động ở những vùng nông thôn khó khăn nhưng chấp nhận học nghề may công nghiệp để vào làm việc tại các doanh nghiệp may, dĩ nhiên với nội dung, chương trình, phương pháp giảng dạy phải được đổi mới cho phù hợp với sự phát triển của ngành. Ngoài ra, đội ngũ công nhân đang làm việc cũng cần phải có những khóa đào tạo lại để thích nghi với môi trường sản xuất mới công nghệ hiện đại. Có chính sách hỗ trợ khuyến khích đầu tư cho khâu thiết kế và sản xuất hàng mẫu, đầu tư đào tạo đội ngũ cán bộ đủ khả năng thiết kế mẫu mã đồng thời có chính sách hỗ trợ bảo đảm công ăn việc làm, tạo nguồn thu nhập ổn định cho người lao động, khắc phục tình trạng thiếu lao động do các kỹ sư công nghệ và công nhân có tay nghề cao bị “hút” sang các công ty liên doanh đang ngày càng trở nên trầm trọng hơn trong ngành dệt may. d.Chính sách về tài chính tín dụng Trước mắt, nhà nước cần có các chính sách về tài chính và tín dụng nhằm hỗ trợ cho việc đầu tư phát triển ngành dệt, làm cho ngành dệt đứng vững và từng bước đáp ứng yêu cầu của ngành may. Thực tế hiện nay nhập khẩu nguyên liệu ngoại vào may để bán sản phẩm sản xuất thì được miễn thuế nhập khẩu song nếu dùng nguyên liệu trong nước thì vô hình chung các doanh nghiệp phải chịu thuế giá trị gia tăng vào vải. Như vậy, Nhà nước cần khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng vải trong nước để thay thế vải ngoại nhập để may hàng xuất khẩu. Ngoài ra, khi mua vải ở nước ngoài thì khách hàng nước ngoài thường cho các doanh nghiệp của ta “gối đầu” một hoặc hai tháng. Trong khi đó, các doanh nghiệp dệt Việt Nam buộc phải đặt tiền trước và thanh toán hết một lần khi nhận hàng, điều đó buộc các doanh nghiệp may phải chọn phương thức nào cho dệt và may có thể hợp tác hỗ trợ lẫn nhau, ngành may giúp cho ngành dệt tiêu thụ vải ngược lại ngành dệt tạo điều kiện để ngành may sử dụng vải trong nước để may xuất khẩu đạt hiệu quả hơn. Trong khi áp dụng ISO 9000, Nhà nước cần có những chỉ đạo định hướng và cam kết hỗ trợ cho các doanh nghiệp thực sự có chương trình triển khai áp dụng ISO 9000, nhất là trong điều kiện hiện nay của Việt Nam. Đây là vấn đề cực kì quan trọng mà bản thân các doanh nghiệp khó giải quyết được nếu không có sự hỗ trợ của Nhà nước. Do vậy, cần có một chính sách ưu đãi về vốn đối với các doanh nghiệp thuộc mọi thành phần kinh tế khi có áp dụng ISO 9000. Tuy nhiên dự án đó phải được thẩm định tính khả thi trước khi nhận được sự tài trợ về vốn. Bên cạnh đó cần có những chính sách ưu đãi thuế cho các doanh nghiệp trong thời gian đầu triển khai áp dụng ISO 9000 vì trong điều kiện của nước ta hiện nay để xây dựng một hệ thống quản lý chất lượng theo chuẩn mực quốc tế, các doanh nghiệp cần phải thay đổi rất nhiều vấn đề, từ cách thức tổ chức đến việc xây dựng hệ thống hồ sơ tài liệu. Điều đó sẽ làm ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất, sản lượng, thu nhập do đó một chính sách phù hợp sẽ khuyến khích các doanh nghiệp trong giai đoạn đầu áp dụng ISO 9000, để các doanh nghiệp có thể đầu tư chiều sâu vào các hoạt động chất lượng. TÀI LIỆU THAM KHẢO 1.Giáo trình:Kinh Tế và Quản Lý Công Nghiệp- GS.PTS Nguyễn Đình Phan. 2. Niên giám thống kê 2007, 2008 Tổng cục thống kê 3. Giáo trình:kinh tế ngoại thương 4. Giáo trình :Kỹ thuật nghiệp vụ ngoại thương 5. Các trang website: