Thực tiễn cho thấy trong thời kỳ đầu công nghiệp hoá, các con rồng châu Á như Hàn Quốc, Singapore, Hồng Kông , Đài Loan đều đạt mức tăng trưởng GDP trên 10%/năm trong thời gian khoảng 20 năm. Để có thể đi tắt đón đầu chúng ta cần phải đạt tốc độ tăng trưởng hơn thế cũng có nghĩa là tốc độ chi tiêu cho đầu tư phải tăng lên gấp nhiều lần. Việt Nam phấn đấu trở thành một nước công nghiệp hiện đại, văn minh có tăng trưởng kinh tế cao và ổn định là một thị trường lớn hấp dẫn các nhà đầu tư.
37 trang |
Chia sẻ: aloso | Lượt xem: 1432 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Chi tiêu đầu tư và kích cầu đầu tư, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
hÝch ®Çu t vèn vµo x©y dùng c¬ së vËt chÊt vµ t¨ng vèn lu ®éng vµo s¶n xuÊt kinh doanh.
3. Mèi quan hÖ gi÷a kÝch cÇu ®Çu t víi t¨ng trëng kinh tÕ
§Çu t cã t¸c ®éng ®Õn c¶ tæng cung vµ tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ. Khi ®Çu t t¨ng lªn, trong ng¾n h¹n, lµm cho tæng cÇu t¨ng lªn do ®Çu t lµ yÕu tè chiÕm tû träng lín trong tæng cÇu cña nÒn kinh tÕ. Khi c¸c thµnh qu¶ cña ®Çu t ph¸t huy t¸c dông, c¸c n¨ng lùc míi ®i vµo ho¹t ®éng, tøc lµ trong dµi h¹n, th× sÏ lµm cho tæng cung t¨ng lªn. S¶n lîng t¨ng, s¶n xuÊt ph¸t triÓn lµ nguån gèc c¬ b¶n ®Ó t¨ng tÝch luü, ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi, t¨ng thu nhËp cho ngêi lao ®éng, n©ng cao ®êi sèng c¸c thµnh viªn trong x· héi. Do vËy kÝch cÇu ®Çu t ®¶m b¶o thóc ®Èy kinh tÕ t¨ng trëng.
§Çu t t¸c ®éng ®Õn tèc ®é t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ. §iÒu nµy ®îc thÓ hiÖn nh sau:
ICOR =
Vèn ®Çu t
=
Vèn ®Çu t
GDP do vèn t¹o ra
DGDP
Tõ ®ã suy ra:
Møc t¨ng GDP =
Vèn ®Çu t
ICOR
NÕu ICOR kh«ng ®æi møc t¨ng GDP hoµn toµn phô thuéc vµo vèn ®Çu t. KÕt qu¶ nghiªn cøu cña c¸c nhµ kinh tÕ cho thÊy: Muèn gi÷ tèc ®é t¨ng trëng ë møc trung b×nh th× tû lÖ ®Çu t ph¶i ®¹t ®îc tõ 15- 20% so víi GDP tuú thuéc vµo ICOR cña tõng níc. Do ®ã ®Ó ®¹t ®îc tèc ®é t¨ng truëng kinh tÕ cao vµ æn ®Þnh th× ph¶i ®Æc biÖt lu t©m ®Õn viÖc kÝch cÇu ®Çu t ë møc ®é t¬ng øng.
PhÇn II: Thùc tr¹ng vÊn ®Ò chi tiªu cho ®Çu t
vµ kÝch cÇu ®Çu t t¹i ViÖt Nam
I. Kh¸I qu¸t t×nh h×nh kinh tÕ- x· héi vµ ®Çu t trong níc
1. T×nh h×nh kinh tÕ - x· héi
1.1. Nh÷ng thµnh tùu næi bËt
Trong nh÷ng n¨m võa qua, cïng víi qu¸ tr×nh ph¸t triÓn vµ ®æi míi kinh tÕ, kinh tÕ níc ta ®· ®¹t ®îc nh÷ng thµnh tùu to lín. NhiÒu chØ tiªu kinh tÕ - x· héi c¶ níc vµ hÇu hÕt c¸c ngµnh ®Òu ®¹t møc cao vµ kh¸ æn ®Þnh. Tèc ®é t¨ng trëng GDP liªn tôc t¨ng qua c¸c n¨m. Sau mÊy n¨m ®Çu thùc hiÖn chiÕn lîc 1991 - 2000, ®Êt níc ®· tho¸t khái t×nh tr¹ng khñng ho¶ng kinh tÕ - x· héi. GDP sau 10 n¨m t¨ng h¬n gÊp ®«i (2,07 lÇn). N¨m 2001, tèc ®é t¨ng trëng GDP ®¹t kho¶ng 6,9%, cao h¬n møc 6,7% cña n¨m 2000 vµ ®øng thø 2 trªn thÕ giíi (sau Trung Quèc), n¨m 2002 lµ 7,04% vµ n¨m 2003 ®· t¨ng lªn 7,3%. Kh«ng chØ tèc ®é t¨ng trëng cao mµ xu híng t¨ng trëng qóy sau cao h¬n qóy tríc, c¬ cÊu kinh tÕ (theo GDP) chuyÓn dÞch theo híng tÝch cùc, thÓ hiÖn qua b¶ng sau:
N¨m
Ngµnh
2000
GDP 6,7%
2001
GDP 6,9%
2002
GDP 7,04%
2003
GDP 7,3%
CN&XD
36,6%
38,0%
38,5%
39,9%
NN- LN- NN
24,3%
23,0%
23,0%
22,3%
DÞch vô
39,1%
39,0%
38,5%
37,8%
ViÖc gi¶m tû träng n«ng nghiÖp, t¨ng tû träng c«ng nghiÖp trong GDP nh÷ng n¨m võa qua ®¹t ®îc nh trªn lµ kÕt qu¶ cña qu¸ tr×nh chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ níc ta theo híng c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa, lµ khëi s¾c ®¸ng ghi nhËn trong qu¶n lý vÜ m« cña ChÝnh phñ. Thµnh c«ng ®ã cßn ®îc thÓ hiÖn trong sù ®ãng gãp cña mçi ngµnh vµo tèc ®é t¨ng GDP. Trong 7% t¨ng trëng GDP th× khu vùc c«ng nghiÖp vµ x©y dùng ®ãng gãp 3,7%, khu vùc dÞch vô ®ãng gãp 2,5% vµ khu vùc n«ng, l©m nghiÖp, thñy s¶n ®ãng gãp 0,6%. Sù vît tréi cña c«ng nghiÖp trong ®ãng gãp vµo tèc ®é t¨ng GDP nh÷ng n¨m võa qua lµ mét nÐt míi, mét mèc son ®¸nh dÊu xu híng chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ quèc d©n theo híng c«ng nghiÖp hãa nh»m ®¹t môc tiªu ®Õn n¨m 2020 níc ta c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp.
Kim ng¹ch xuÊt nhËp khÈu cã thay ®æi ®¸ng kÓ trong nh÷ng n¨m võa qua. N¨m 2001, kim ng¹ch nhËp khÈu c¶ n¨m íc ®¹t 16,3 tû USD, t¨ng 4,2% so víi n¨m 2000. N¨m 2003, xuÊt khÈu ®¹t 19,8 tû USD, nhËp khÈu ®¹t 25 tû USD khiÕn cho t×nh tr¹ng nhËp siªu lµ 5,2 tû USD. NÐt míi trong nhËp khÈu nh÷ng n¨m võa qua lµ tû träng hµng nhËp lµ nguyªn, nhiªn vËt liÖu phôc vô s¶n xuÊt cao h¬n c¸c n¨m tríc.
Do s¶n xuÊt vµ dÞch vô ph¸t triÓn, t¨ng trëng kh¸ nªn thu ng©n s¸ch ®¹t kÕ ho¹ch vµ t¨ng h¬n 7%, ®¶m b¶o kÞp thêi c¸c nguån chi vµ gi¶m béi chi so víi dù kiÕn. Tæng thu ng©n s¸ch nhµ níc t¨ng h¬n 10%, tæng chi ng©n s¸ch nhµ níc t¨ng, íc tÝnh béi chi ng©n s¸ch nhµ níc kho¶ng 4% GDP.
Mét sè vÊn ®Ò v¨n hãa, x· héi cã chuyÓn biÕn tÝch cùc, ®¹t chØ tiªu vÒ ®µo t¹o viÖc lµm, ®µo t¹o nghÒ, gi¶m tû lÖ t¨ng d©n sè vµ gi¶m tû lÖ hé nghÌo. Tû lÖ hé nghÌo gi¶m kho¶ng 2%. C¸c ho¹t ®éng y tÕ, v¨n hãa, gi¸o dôc ®îc nhµ níc quan t©m vµ ®Çu t tháa ®¸ng nªn ®¹t kÕt qu¶ tèt.
Trong bèi c¶nh quèc tÕ vµ khu vùc cã nhiÒu biÕn ®éng phøc t¹p, nhiÒu níc trong khu vùc gi¶m tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ, mét sè níc t¨ng trëng ©m, th× thµnh tùu vÒ kinh tÕ - x· héi cña níc ta ®¹t ®îc trong nh÷ng n¨m võa qua lµ to lín vµ ®¸ng tù hµo. Nh÷ng thµnh tùu ®ã cµng kh¼ng ®Þnh ®êng lèi ®æi míi kinh tÕ cña §¶ng ta vµ nh÷ng môc tiªu do §¹i héi IX cña §¶ng ®Ò ra lµ hoµn toµn ®óng ®¾n.
1.2. Nh÷ng h¹n chÕ vµ tån t¹i
Bªn c¹nh thµnh tùu vµ tiÕn bé, nÒn kinh tÕ níc ta trong nh÷ng n¨m võa qua còng béc lé nhiÒu yÕu kÐm vµ h¹n chÕ:
- Mét lµ, tÝnh æn ®Þnh vµ v÷ng ch¾c cña tèc ®é t¨ng trëng cha cao, chÊt lîng, gi¸ c¶ hµng hãa vµ dÞch vô cã søc c¹nh tranh yÕu trªn thÞ trêng trong níc vµ xuÊt khÈu. C¬ cÊu kinh tÕ vµ c¬ cÊu lao ®éng chuyÓn dÞch cßn chËm vµ cha cã lèi ra, nhÊt lµ khu vùc n«ng th«n dÉn ®Õn lao ®éng thõa, viÖc lµm thiÕu vµ thu nhËp thÊp.
- Hai lµ, thu ng©n s¸ch nhµ níc tuy ®¹t dù to¸n nhng tÝnh æn ®Þnh, v÷ng ch¾c cha cao. Nguån thu chñ yÕu vÉn dùa vµo thu tµi nguyªn (dÇu th«) vµ thuÕ nhËp khÈu. §©y lµ mét th¸ch thøc lín cña nÒn tµi chÝnh quèc gia nh÷ng n¨m tíi khi níc ta thùc hiÖn lé tr×nh thuÕ suÊt AFTA vµ gia nhËp WTO.
- Ba lµ, nhiÒu vÊn ®Ò x· héi cßn bøc xóc.
Nh÷ng chñ tr¬ng vµ chÝnh s¸ch th«ng tho¸ng cña §¶ng vµ Nhµ níc ta ban hµnh trong nh÷ng n¨m qua lµ ®éng lùc tinh thÇn vµ ®ang kh¬i dËy tiÒm n¨ng vµ néi lùc cña toµn x· héi ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt, dÞch vô lµm giµu cho m×nh vµ cho ®Êt níc. Tù hµo víi nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc thêi gian võa qua, nhËn thøc ®Çy ®ñ khã kh¨n vµ th¸ch thøc khã kh¨n vµ th¸ch thøc còng nh tËn dông thêi c¬ vµ c¬ héi ®· t¹o ra, víi thÕ vµ lùc míi, chóng ta tin tëng ch¾c ch¾n r»ng díi sù l·nh ®¹o cña §¶ng vµ Nhµ níc triÓn väng nÒn kinh tÕ níc ta trong thêi gian s¾p tíi sÏ tèt ®Ñp h¬n, v÷ng ch¾c h¬n.
2. T×nh h×nh ®Çu t
2.1. Thµnh tùu
§Çu t trong níc nãi riªng vµ ®Çu t toµn x· héi t¨ng nhanh do c¸c chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®Çu t ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi.
Ho¹t ®éng ®Çu t vµ x©y dùng cã nhiÒu tiÕn bé, vèn ®Çu t thùc hiÖn tõ ng©n s¸ch nhµ níc c¶ n¨m ®¹t 24,4 ngh×n tû, ®¹t 101,6% kÕ ho¹ch; nhiÒu c«ng tr×nh míi ®i vµo ho¹t ®éng ®· t¨ng thªm n¨ng lùc s¶n xuÊt vµ dÞch vô.
N¨m 2002 tæng vèn ®Çu t x· héi íc tÝnh ®¹t 180,4 ngh×n tû ®ång, ®¸nh dÊu mèc cao nhÊt tõ tríc tíi nay vÒ tû lÖ tæng ®Çu t so víi GDP (33,7%). §Çu t n¨m 2002 ®· vît qua 4% môc tiªu kÕ ho¹ch ®· ®îc Quèc héi th«ng qua vµ t¨ng 10,3% so víi n¨m 2001.
NÕu nh tríc nh÷ng n¨m 90, ngêi ta cßn míi l¹ víi c¸i gäi lµ më cöa vµ ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi, th× vµo thêi kú 1991 - 1997, ®iÒu nµy l¹i ®îc diÔn ra kh¸ rÇm ré ë ViÖt Nam, mçi n¨m cã tõ 400 - 500 v¨n phßng ®¹i diÖn níc ngoµi t¹i ViÖt Nam ®îc më cöa; c¸c h×nh thøc liªn doanh, liªn kÕt víi níc ngoµi còng ®îc ph¸t triÓn. C¶ giai ®o¹n 1987 - 2002, ViÖt Nam cÊp giÊy phÐp cho gÇn 4000 dù ¸n ®Çu t trùc tiÕp, víi tæng sè vèn ®Çu t ®¹t gÇn 50 tû USD.
Møc ®ãng gãp cña vèn FDI thùc hiÖn xÐt theo tû träng trong tæng vèn ®Çu t x· héi ®· cã bíc sôt gi¶m ®¸ng kÓ ssau n¨m 1988 vµ hÇu nh kh«ng thay ®æi trong nh÷ng n¨m 1999 - 2002. N¨m 2002 cã 669 dù ¸n FDI ®îc cÊp giÊy phÐp víi tæng sè vèn ®¨ng ký 1,333 tû USD; so víi n¨m 2001 t¨ng 32,4% vÒ sè dù ¸n nhng gi¶m 41,1% vÒ vèn ®¨ng ký.
Ban hµnh hÖ thèng luËt vµ luËt söa ®æi bæ sung khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc vµ ®Çu t níc ngoµi kh¸ bµi b¶n vµ ®ang dÇn hoµn thiÖn lµ c¬ së ®Ó thu hót m¹nh h¬n n÷a ®Çu t vµo nÒn kinh tÕ quèc d©n.
2.2. H¹n chÕ
- TiÕn ®é khai th¸c vµ triÓn khai c¸c dù ¸n ®Çu t chËm, m«i trêng ®Çu t cha th«ng tho¸ng nªn søc hÊp dÉn ®èi vèi c¸c nhµ ®Çu t trong níc vµ níc ngoµi cha cao.
- TiÕn ®é gi¶i phãng mÆt b»ng qu¸ chËm ®· vµ ®ang lµ th¸ch thøc lín ®èi víi c«ng t¸c triÓn khai c¸c dù ¸n.
- ThÊt tho¸t vèn lín trong ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n.
- Quy tr×nh, thñ tôc hµnh chÝnh rêm rµ vµ tÖ n¹n tham nhòng, c¸c hÖ thèng v¨n b¶n phÊp luËt cha dång bé vµ thiÐu minh b¹ch, c¬ chÕ hai gi¸ vµ chi phÝ dÞch vô h¹ tÇng hç trî s¶n xuÊt kinh doanh ®¾t ®á qu¸ cao, tæ chøc xóc tiÕn ®Çu t cha hiÖu qu¶… ®ang lµ nh÷ng vÊn ®Ò c¶n trë thu hót ®Çu t t¹i ViÖt Nam.
II. Thùc tr¹ng vÊn ®Ò chi tiªu cho ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t
1. Chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t theo ngµnh
1.1. Tæng qu¸t chung vÒ c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ ë ViÖt Nam
C¬ cÊu ngµnh cña nÒn kinh tÕ ®ang ®îc cÊu tróc l¹i theo híng gia t¨ng tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô,gi¶m tû träng n«ng nghiÖp .
Tríc khi tiÕn hµnh sù nghiÖp ®æi míi ,n«ng nghiÖp níc ta lu«n chiÕm mét tû träng rÊt lín trong GDP (h¬n 50%).Nhng kÓ tõ n¨m 1986 ,râ nhÊt lµ n¨m 1991 ®Õn nay , tû träng n«ng nghiÖp ®· dîc gi¶m ®i mét c¸ch ®¸ng kÓ.
C¬ cÊu gdp ph©n theo ngµnh kinh tÕ giai ®o¹n 1991 -2000 .
(%so s¸nh víi toµn bé ngµnh kinh tÕ) .
N¨m
1993
1994
1995
1996
1997
1998
1999
2000
Toµn bé nÒn kinh tÕ
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
100,00
N«ng l©m ng nghiÖp
40.5
28,70
27,20
27,80
25,70
26,00
25,40
24,10
C«ng nghiÖp vµ x©y dùng
23.8
29,60
30,30
29,70
32,10
32,70
34,40
36,90
DÞch vô
35,70
41,70
42,50
42,50
42,20
41,30
40,10
39,00
(Nguån: Tæng côc thèng kª)
Sè liÖu trªn ®· thÓ hiÖn sù thay ®æi vÒ tû lÖ c¬ cÊu gi÷a c¸c ngµnh cña nÒn kinh tÕ theo híng : tû träng c«ng nghiÖp vµ dÞch vô ngµy cµng ®îc gia t¨ng , tû träng n«ng nghiÖp ngµy cµng gi¶m. Tuy nhiªn, sù chuyÓn dÞch c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ ë giai ®o¹n ®Çu nh÷ng n¨m 90 diÔn ra m¹nh mÏ h¬n giai ®o¹n cuèi nh÷ng n¨m 1990 vµ n¨m 2000. Khu vùc dÞch vô t¨ng cha cao , thËm chÝ cã xu híng gi¶m vµo nh÷ng n¨m 1998 -2000 .
1.2. Chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t theo ngµnh
§Ó ®¸p øng yªu cÇu cña sù nghiÖp CNH- H§H ®Êt níc, viÖc ®Çu t ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ ®ãng vai trß v« cïng quan träng, t¹o ra sù chuyÓn dÞch c¬ b¶n trong c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ. Trong nh÷ng n¨m qua, viÖc ®Çu t vµo tõng ngµnh kinh tÕ ë ViÖt Nam cã nh÷ng chuyÓn biÕn ®¸ng kÓ, thÓ hiÖn trong b¶ng sau:
Ph©n bæ chi tiªu ®Çu t XDCB cña NSNN (%)
1986-1990
1991-1995
1996-2000
1. Khu vùc s¶n xuÊt vËt chÊt
- N«ng l©m ng nghiÖp vµ thuû s¶n
13,4
8,7
8,5
- C«ng nghiÖp vµ x©y dùng
25,7
38,7
40,2
2. Khu vùc dÞch vô c¬ b¶n
- Gi¸o dôc ®µo t¹o
2
1,7
1,8
- Khoa häc c«ng nghÖ
0,5
0,2
1,2
- Y tÕ, cøu trî x· h«i
1,3
0,8
0,9
- V¨n ho¸ thÓ thao
1
1,1
1,1
- Phôc vô céng ®ång
1,4
24,5
25
( Nguån: ViÖn khoa häc tµi chÝnh- häc viÖn tµi chÝnh)
1.2.1. Chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp.
C«ng nghiÖp lµ lÜnh vùc cã sù biÕn ®æi râ rÖt nhÊt vÒ ®éng th¸i ph¸t triÓn vµ t¬ng quan c¬ cÊu trong nh÷ng n¨m võa qua.Víi tèc ®é tÆng trëng b×nh qu©n 13.5%/n¨m tõ 1990 ®Õn nay , c«ng nghiÖp ®· thùc sù ®ãng vai trß ®Çu tÇu trong sù ph¸t triÓn vµ dÞch chuyÓn c¬ cÊu cña toµn bé nÒn kinh tÕ .
Víi lîi thÕ lµ ngµnh thu hót gÇn 50% vèn ®Çu t cña nhµ níc vµ 73% ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi (1996-2000) , ®éng th¸i c¬ cÊu c«ng nghiÖp ®· béc lé dßng ch¶y cña c¸c nguån lùc ph¸t triÓn trong thêi gian võa qua .NÕu thêi kú 1990-1995 c¬ cÊu c«ng nghiªp chiu t¸c ®«ng chñ yÕu cña dßng vèn ®Çu t nhµ níc ,th× thêi kú 1996- 2000 c¬ cÊu c«ng nghiÖp chÞu t¸c ®éng cña c¶ 2 nguån vèn lín :®Çu t níc ngoµi vµ ®Çu t träng ®iÓm cña nhµ níc .Giai ®o¹n 1996-2000 , nhiÒu c«ng tr×nh träng ®iÓm ®É ®îc ®Çu t nh c¸c c«ng tr×nh thuû ®iÖn YaLy ,phó mü 1 , nhµ m¸y läc dÇu sè 1 ...NhiÒu ch¬ng tr×nh träng ®iÓm ®· ®îc tiÕp tôc triÓn khai nh : ch¬ng tr×nh mÝa ®êng , ch¬ng tr×nh tù ®éng ho¸ .C¸c ch¬ng tr×nh nµy sÏ cã t¸c ®éng rÊt quan träng ®Õn c¬ cÊu c«ng nghiÖp cña 5 n¨m tiÕp theo .§Çu t cho x©y dùng c¬ b¶n ®· t¨ng c¶ vÒ sè lîng tuyÖt ®èi c¶ vÒ tØ träng trong tæng vèn ®Çu t ph¸t triÓn ,tõ 34.1% n¨m 95 lªn 36.9% n¨m 2001 .
Tæng sè vèn ®Çu t ph¸t triÓn cña ngµnh c«ng nghiÖp , nÕu n¨m 95 lµ 22673.3 tû ®ång chiÕm 31.3% tæng vèn ®Çu t ph¸t triÓn c¶ níc , th× ®Õn n¨m 2001 ®· t¨ng lªn 56310 tû ®ång ,chiÕm 34.4% :riªng ®Çu t trùc tiÕp níc ngoµi tõ1998-11/2002 ®· cã 2522 dù ¸n ,víi 18.2 tû usd ®¨ng ký , chiÕm 42.7% tæng vèn ®Çu t ®¨ng kÝ c¶ níc .Táng vèn s¶n xuÊt c«ng nghiÖp ®Õn cuèi 98 míi cã 253560.4 tû ®ång , trong ®ã :DNNN t¨ng tõ 115771.7 tû ®ång lªn 151427 tû ®ång , nhng tû träng l¹i gi¶m tõ 45.7% xuèng 41.8%.Ngoµi quèc doanh t¨ng t 8.8% lªn 13.6% , trong ®ã doanh nghiÖp t nh©n , c«ng ty TNHH, c«ng ty cæ phÇn t¨ng tõ 5.5% lªn 8.7%.
Mét sè ngµnh thu hót nhiÒu vèn ®Çu t cña nhµ níc vµ ®Çu t níc ngoµi nh : ®Çu t cho ngµnh ®iªn chiÕm 36% vµ 71% vèn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n tõ ng©n s¸ch cho toµn ngµnh c«ng nghiÖp trong hai thêi k× 1986-2000 vµ 1991-1995; ®Çu t níc ngoµi vµo ngµnh dÇu khÝ chiÕm 40% tæng vèn FDI thùc hiÖn .
Tuy nhiªn viÖc ®Çu t trong khu vùc c«ng nghiÖp còng cßn nh÷ng h¹n chÕ ,bÊt cËp .Cô thÓ , t×nh tr¹ng ®Çu t vµo nh÷ng c«ng tr×nh cÇn nhiÒu vèn , cÇn Ýt lao ®éng vÉn lµ xu híng chÝnh.H¬n n÷a t×nh tr¹ng ®Çu t x©y dùng nhµ xëng nhiÒu h¬n ®Çu t c«ng nghÖ vµ m¸y mãc thiÕt bÞ , ®Çu t vµo nh÷ng s¶n phÈm mµ cung vît qu¸ cÇu , ®Çu t vµo nh÷ng s¶n phÈm mµ ®îc nhµ níc b¶o hé , cha tËp trung cho nh÷ng s¶n phÈm cã lîi thÕ c¹nh tranh còng ®ang diÔn ra kh¸ phæ biÕn .
1.2.2. Chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp
Níc ta víi xuÊt ph¸t ®iÓm lµ mét nÒn n«ng nghiÖp l¹c hËu tËp trung chñ yÕu vµo c©y l¬ng thùc víi c©y lóa níc gi÷ vÞ trÝ träng t©m .§¹i bé phËn d©n c sèng ë n«ng th«n.§Ó biÕn níc ta thµnh níc c«ng-n«ng nghiÖp hiÖn ®¹i ,®Çu nh÷ng n¨m 1980 , quan ®iÓm vÒ c«ng nghiÖp ho¸ ®· ®îc ®iÒu chØnh,tríc hÕt lµ c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n.Trong nh÷ng n¨m võa qua , nÒn n«ng nghiÖp níc ta ®· cã nh÷ng chuyÓn biÕn râ rÖt vµ ®· ®at ®îc nh÷ng thµnh tùu næi bËt .N«ng nghiÖp ®· ®at ®¬c tèc ®é t¨ng trëng kh¸ cao vµ toµn diÖn trªn nhiÒu lÜnh vùc ,s¶n xuÊt n«ng nghiÖp ph¸t triÓn víi tèc ®é b×nh qu©n 15 n¨m (1986-2000) ®¹t 4.5%,(ch¨n nu«i t¨ng 4.2%,c©y c«ng nghiÖp t¨ng 10%, thuû s¶n t¨ng h¬n 10%,l©m nghiÖp t¨ng 2.1%,nÐt næi b©t lµ s¶n lîng l¬ng thùc b×nh qu©n mçi n¨m t¨ng 1.1 triÖu tÊn.
Sù ph©n bæ chi tiªu ®Çu t cho n«ng , l©m ,ng nghiÖp gi¶m dÇn tõ 13.4% NSNN giai ®o¹n 1986-1990 xuèng cßn 8.7% giai ®äan 1991-1995 vµ chØ cßn 8.5% giai ®o¹n 1996 2000. Sè liÖu trªn ®©y cho thÊy , tríc hÕt ®Çu t cho n«ng nghiÖp n«ng th«n gi¶m dÇn lµ cha hîp lý víi mét níc cã h¬n 80% d©n sè lµm n«ng nghiÖp nh níc ta, d©n trÝ cßn thÊp , c¬ së h¹ t©ng yÕu kÐm ,c¸c dÞch vô x· héi cßn h¹n chÕ , møc ®é nghÌo ®ãi ë n«ng th«n chËm ®îc kh¾c phôc ... H¬n n÷a phÇn lín vèn ®Çu t vµo khu vùc n«ng nghiÖp lµ cña nhµ níc. Vai trß ®Çu t cña t nh©n cßn rÊt mê nh¹t. Do ®ã, cïng víi t¨ng cêng ®Èy m¹nh CNH th× viÖc ®Çu t ph¸t triÓn n«ng nghiÖp n«ng th«n lµ v« cïng quan träng. §èi víi viÖc kÝch cÇu ®Çu t trong n«ng nghiÖp th× ®Çu t cña nhµ níc ph¶i ®ãng vai trß chñ ®¹o. §Çu t cña nhµ níc ph¶i ®i ®Çu më ®êng nh»m t¹o thªm ®iÒu kiÖn thuËn lîi thu hót ®Çu t cña t nh©n.
1.2.3. Chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t ph¸t triÓn ngµnh dÞch vô
§Çu t cho c¸c ngµnh dÞch vô ®ãng vai trß quan träng trong sù ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ .Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y ®Çu t cho dÞch vô ®· ®¬c c¶i thiÖn râ rÖt. Giai ®o¹n 1996- 2000 vèn ®Çu t thùc hiÖn lªn tíi 292.215 tû ®ång (gi¸ hiÖn hµnh) (kho¶ng 19 tû USD), chiÕm 51,8% tæng sè vèn, trong khi ®ã thêi kú 1991- 1995 tû träng nµy chØ kho¶ng 43%. Tèc ®é t¨ng b×nh quan hµng n¨m lµ 11,9% n¨m (giai ®o¹n 1991-1995 nhÞp ®é t¨ng trung b×nh lµ 14%). C¸c nguån vèn ®Çu t vµo c¸c ngµnh dÞch vô lín h¬n c¶ lµ tõ c¸c nguån ODA, chiÕm tû träng rÊt lín, nhÊt lµ ®Çu t x©y dùng c¬ së h¹ tÇng. Ngoµi ra mét sè doanh nghiÖp ®· m¹nh d¹n ®Çu t vµo lÜnh vùc ¨n uèng, du lÞch ®a nhÞp ®é t¨ng trëng th¬ng m¹i nhanh h¬n tèc ®é trung b×nh cña tõng ngµnh (t¨ng 24,5%).
Tuy nhiªn ®Çu t cho khu vùc dÞch vô c¬ b¶n cha ®îc quan t©m ®óng møc ,®Æc biÖt lµ cho gi¸o dôc ®µo t¹o gi¶m xuèng tõ 2% cña NSNN giai ®o¹n 1986-1990 xuèng cßn 1.7% giai ®äan 1991- 1995vµ 1.8% giai ®o¹n 1996- 2000; y tÕ,cøu tr¬ x· héi còng trong t×nh tr¹ng t¬ng tù .Trong khi ®ã, ®Çu t phôc vô c¸ nh©n , céng ®ång l¹i ë møc rÊt cao 25%, t¨ng gÊp 23 lÇn so víi thêi kú 86-90. §Çu t cho gi¸o dôc ®µo t¹o cßn nhiÒu tån t¹i cÇn ph¶i ®îc kh¾c phôc :®ã lµ c¸c doanh nghiÖp vÉn dµnh nhiÒu tiÒn cña cho u tiªn mua s¾m m¸y mãc thiÕt bÞ , t liÖu s¶n xuÊt, më réng nhµ xëng mµ rÊt Ýt chó träng ®µo t¹o c«ng nh©n, thËm chÝ cßn xem lµ mét hµnh ®éng ®¬ng nhiªn khi tݪp nhËn mét c¸n bé chuyªn m«n ®· ®îc nhµ níc ®µo t¹o chÝnh qui mµ kh«ng ph¶i trùc tiÕp ®ãng gãp mét kho¶n lÖ phÝ nµo , do c¸ch nhµ níc dïng NSNN ®Ó ®µo t¹o råi cung cÊp cho c¸c doanh nghÞªp.
2. Chi tiªu chi ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t theo khu vùc kinh tÕ
2.1. Thùc tr¹ng
Trong c«ng cuéc c«ng nghiÖp hãa vµ hiÖn ®¹i hãa nÒn kinh tÕ hiÖn nay, viÖc më réng quy m« ®Çu t, ®a d¹ng hãa nguån vèn lµ mét vÊn ®Ò hÕt søc cÇn thiÕt vµ träng yÕu. Khi ®ã, viÖc x¸c ®Þnh cô thÓ nguån vèn tõ khu vùc Nhµ níc vµ nguån vèn tõ khu vùc d©n doanh (C«ng ty TNHH, C«ng ty Cæ phÇn, khu vùc cã vèn ®Çu t níc ngoµi ) cã ý nghÜa nh»m ®Þnh híng cho viÖc chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t theo khu vùc kinh tÕ cña nÒn kinh tÕ quèc d©n.
N¨m 2002 tæng vèn ®Çu t x· héi íc ®¹t 180,4 ngh×n tû ®ång, ®¸nh dÊu mèc cao nhÊt tõ tríc tíi nay vÒ tû lÖ tæng ®Çu t so víi GDP (33,7%). §Çu t n¨m 2002 ®· vît 4% môc tiªu kÕ hoach ®· ®îc quèc héi th«ng qua vµ t¨ng 10,3% so víi n¨m 2001.
C¬ cÊu tæng ®Çu t x· héi (%, gi¸ hiÖn hµnh)
1998
1999
2000
2001
2002
Tæng sè
100,0
100,0
100,0
100,0
100,0
I. Vèn nhµ níc
53,97
61,60
61,94
58,1
52,3
1. Vèn ng©n s¸ch nhµ níc
22,82
25,02
23,22
24,7
22,6
2. Vèn tÝn dông
10,49
18,29
20,48
14,1
10,9
3. Vèn cña doanh nghiÖp
20,66
18,29
18,24
19,3
18,8
II. Vèn ngoµi quèc doanh
21,06
20,21
19,49
23,5
28,8
( Nguån: Tæng côc thèng kª)
2.1.1. Khu vùc kinh tÕ nhµ níc
N¨m 2002, ®Çu t nhµ níc chiÕm 52,3% tæng ®Çu t x· héi. Vèn ®Çu t x©y dùng thuéc nguån vèn ng©n s¸ch tËp trung ®¹t 105,1% kÕ ho¹ch (song chØ b»ng 93,1% n¨m 2001). N¨m 2001, vèn tÝn dông cña nhµ níc íc thùc hiÖn chØ ®¹t 83,4% so víi môc tiªu kÕ ho¹ch. Nguyªn nh©n chñ yÕu lµ do vèn hç trî ph¸t triÓn chÝnh thøc (ODA) ®îc gi¶i ng©n ®¹t 1,58 tû USD, chØ b»ng 88% kÕ ho¹ch. §iÒu ®¸ng chó ý lµ kho¶ng 75% vèn tÝn dông nhµ níc ®îc dïng cho c¸c doanh nghiÖp nhµ níc nµy.
§Çu t nhµ níc tuy vÉn lµ nguån quan träng nhÊt, song ®· cã xu híng gi¶m dÇn xÐt theo tû träng trong tæng vèn ®Çu t x· héi. H¬n n÷a, møc gi¶m tû träng vèn ®Çu t tõ ng©n s¸ch nhµ níc cho thÊy nh÷ng giíi h¹n cña nhµ níc trong viÖc t¨ng ®Çu t tõ ng©n s¸ch c¶ vÒ con sè tuyÖt ®èi vµ t¬ng ®èi. VÊn ®Ò quan träng hiÖn nay lµ c¶i thiÖn hiÖu qu¶ ®Çu t nhµ níc.
2.1.2. Khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh
§Çu t cña khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh tiÕp tôc t¨ng m¹nh, ®¹t 28,8% tæng vèn ®Çu t x· héi, møc kû lôc tõ tríc tíi nay. ChÝnh s¸ch huy ®éng tèi ®a nguån néi lùc vµ c¶i thiÖn m«i trêng kinh doanh trong níc, nhÊt lµ viÖc thùc hiªn LuËt Doanh nghiÖp, ®· mang l¹i kÕt qu¶ bíc ®Çu rÊt cã ý nghÜa, ®Æc biÖt lµ trong viÖc khuyÕn khÝch khu vùc t nh©n bá vèn vµo s¶n xuÊt, kinh doanh. N¨m 2002, trong tæng sè 2.808 dù ¸n ®îc cÊp giÊy chøng nhËn u ®·i ®Çu t theo LuËt khuyÕn khÝch ®Çu t trong níc, cã 2.225 dù ¸n thuéc khu vùc kinh tÕ t nh©n (chiÕm 79,3% tæng sè dù ¸n vµ t¨ng 37,6% so víi n¨m 2001), víi sè vèn thùc hiÖn trªn 16.244 tû VN§ (chiÕm 38,7% tæng sè vèn ®Çu t thùc hiÖn vµ gi¶m 18,4% so víi n¨m 2001), thu hót 234.899 lao ®éng (chiÕm 71% tæng sè lao ®éng vµ t¨ng 18,2% so víi n¨m 2001).
Nh×n chung trong nh÷ng n¨m võa qua, chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t t¹i c¸c khu vùc kinh tÕ cã nh÷ng chuyÓn biÕn m¹nh mÏ, t¨ng c¶ vÒ sè lîng vµ chÊt lîng vèn ®Çu t cho toµn bé nÒn kinh tÕ.
Bªn c¹nh nh÷ng thµnh tùu ®¹t ®îc trong chi tiªu ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t theo khu vùc kinh tÕ th× vÉn cßn nh÷ng mÆt tån t¹i vµ nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh:
2.2. Nh÷ng tån t¹i
Thø nhÊt, ®Çu t nhµ níc cã vai trß lín nhng cha thùc sù hiÖu qu¶.
Thø hai, thÊt tho¸t, l·ng phÝ trong sö dông vèn nhµ níc cßn rÊt lín do nh÷ng yÕu kÐm trong c«ng t¸c quy ho¹ch, bÊt cËp vÒ thÓ chÕ liªn quan ®Õn ®Çu t x©y dùng c¬ b¶n vµ tÖ tham nhòng.
Thø ba, ®Çu t trong khu vùc kinh tÕ ngoµi quèc doanh cã dÊu hiÖu t¨ng vµ ®ãng gãp phÇn kh«ng nhá trong tæng ®Çu t toµn x· héi nhng vÉn cha thùc sù m¹nh mÏ do cha cã nh÷ng u tiªn vµ chó träng tháa ®¸ng cho khu vùc nµy.
3. Chi tiªu cho ®Çu t vµ kÝch cÇu ®Çu t theo vïng l·nh thæ
3.1. Thùc tr¹ng
Theo văn kiện của đại hội IX, hệ thống vùng của Việt Nam được chia thành 6 vùng và 3 vùng kinh tế trọng điểm:
Vùng Trung du Miền núi phía bắc
Vùng Đồng bằng sông Hồng
Vùng Duyên hải miền Trung
Vùng Tây Nguyên
Vùng Đông Nam Bộ
Vùng Đồng bằng sông Cửu Long
Tương ứng với tốc độ phát triển và khả năng khai thác các nguồn lực của mỗi vùng mà chi tiêu đầu tư của các vùng này là khác nhau.
3.1.1. Vïng §ång b»ng S«ng Hång
Vùng này gồm có 12 tỉnh, thành phố, có Hà Nội là trung tâm kinh tế chính trị khoa học công nghệ lớn của vùng Bắc Bộ cũng như của cả nước. Năm 2002 đồng Bằng Sông Hồng đóng góp 22,5% GDP của cả nước, tổng thu ngân sách khoảng 32,8 tỷ đồng chiếm 21% thu ngân sách của cả nước, thu hút được khoảng 27% vốn đầu tư của nước ngoài. Đồng bằng sông Hồngcó vùng kinh tế trọng điểm Bắc bộđã thu hút được lượng vốn FDI lớn thứ hai cả nước với ngành nghề đa dạng:
FDI VÀO VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM BẮC BỘ TÍNH TỚi 30/11/2002
CHUYÊN NGÀNH
SỐ DỰ ÁN
TỔNG VỐN ĐĂNG KÝ
VỐN PHÁP ĐỊNH
VỐN THỰC HIỆN
I. Công nghiệp
370
3,006,864,174
1,294,024,795
1,850,594,739
CN dầu khí
1
26,211,000
9,000,000
26,211,000
CN nhẹ
89
194,022,706
119,751,061
100,628,024
CN nặng
201
1,825,414,699
804,830,505
1,260,876,195
CN thực phẩm
25
178,976,137
89,967,069
7,881,016
Xây dựng
54
782,239,632
270,476,160
383,998,504
II. Nông-Lâm ngư
117,099,921
50,795,230
76,640,013
Nông lâm-nghiệp
26
95,456,903
40,042,230
66,626,934
Thuỷ sản
13
21,643,018
10,753,000
10,013,079
III. Dịch vụ
6,737,058,155
3,000,886,602
614,957,161
GTVT-bưu điện
34
1,095,485,530
935,533,200
571,727,932
Khách sạn-du lịch
44
1,157,879,454
437,754,742
984,273,724
Tài chính-ngân hàng
21
230,750,010
215,121,370
209,889,432
Văn hoá-GD-Y tế
35
208,984,461
81,428,095
63,695,170
XD khu đô thị mới
2
2,346,674,000
625,183,000
394,618
XD VP căn hộ
40
924,614,723
306,348,461
446,051,868
XD hạ tầng KCN-KCX
7
536,410,874
261,634,754
283,613,599
Dịch vụ khác
70
236,259,103
137,882,980
55,610,018
Tổng số
662
9,861,022,250
4,345,706,627
4,542,191,913
( Nguån: Tæng côc thèng kª)
Ngành thu hút được FDI nhiều nhất trong vùng là ngành công nghiêp với 316 dự án và 2.224,62 triệu USD ( nhiều nhất là công nghiệp nặng) . Đứng thứ hai là khu vực dịch vụ với 253 dự ánvà tổng vốn đăng ký là 6.737,06 triệu USD. Khu vực nông lâm nghiệp chỉ thu hút được 39 dự án với tổng số vốn đăng ký là 117,099 triệu USD. Cơ cấu của FDI vào địa bàn trong điểm Bắc Bộ cho thấy vùng này đứng thứ hai cả nước về thu hút FDI công nghiệp, sau địa bàn trọng điểm Nam Bộ. FDI của ngành công nghiệp chế tác vào vùng gồm 315 dự án với 2.184,4 triệu USD vốn đầu tư và 1.466,6 triệu USD vốn đầu tư thực hiện. Tỷ trọng FDI công nghiệp chế tác so với toàn bộ FDI vào vùngchiếm 48% số dự án, hơn 22% về vốn đầu tư và gần 32% về vốn đầu tư thực hiện. Mặc dù vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ bao gồm cả thủ đô Hà Nội và hai thành phố công nghiệp lớn là Hải Phòng và Quảng Ninh nhưng FDI trong lĩnh vực công nghiệp không chiếm ưu thế trong cả nước và toàn vùng. FDI trong lĩnh vực dịch vụ chiếm tỷ trọng lớn nhất vùng với 253 dự án và hơn 6373 triệu USD vốn đầu tư và gần 2615 triệu USD vốn thực hiện chiếm 38,2 tổng số dự án hơn 68,3% tổng vốn đầu tư và 58% tổng vốn FDI thực hiện của cả vùng. Địa bàn này thu hút được một lượng lớn FDI vào lĩnh vực dịch vụ là một xu thế tất yếu và cần thiết xong cơ cấu ngành dịch vụ lại tập trung chủ yếu vào ngành kinh doanh nhà nghỉ, khách sạn, vui chơi giải trí. Những ngành dịch vụ cao cấp như ngân hàng, tài chính, giao thông, bưu chính viễn thông chưa được đầu tư nhiều
3.1.2. Vïng miÒn Trung
Vùng bao gồm 12 tỉnh nằm dọc theo biển miền trung có vị trí chiến lược trong mối liên kết kinh tế Đông-Tây nhờ các tuyến lộ cắt ngang thông với các hệ thống đường xuyên Á ra biển đông. Vùng miền trung có tài nguyên phong phú trên cả đất liền và dưới biển, vùng này có khả năng phát triển kinh tế đa dạng, đặc biệt là phát triển du lịch các cảng biển nước sâu, các khu công nghiệp tập trung. Mặc dù có tiềm năng to lớn nhưng kinh tế miền trung còn kém phát triển do: chịu hậu quả nặng nề của chiến tranh, địa hình chia cắt mạnh, hệ sinh thái kém ổn định, thường xuyên chịu thiên tai, trình độ hạ tầng kinh tế-xã hội thấp kém. Chính những đặc điểm về địa lý, điều kiện kinh tế xã hội, cơ sở hạ tầng này đã ảnh hưởng đến khả năng thu hút nguồn FDI vào vùng kinh tế miền trung.
FDI VÀO VÙNG KINH TẾ TRỌNG ĐIỂM MIỀN TRUNG TÍNH ĐẾN 30/11/2002
CHUYÊN NGÀNH
SỐ DỰ ÁN
TỔNG VỐN ĐĂNG KÝ
VỐN PHÁP ĐỊNH
VỐN THỰC HIỆN
I. Công nghiệp
48
1,619,938,328
958,271,563
732,628,243
CN dầu khí
1
1,300,000,000
800,000,000
535,371,078
CN nhẹ
13
51,150,524
27,115,627
33,649,174
CN nặng
16
57,207,110
25468142
24,681,896
CN thực phẩm
5
72,444,464
40,337,369
53,923,715
Xây dựng
13
139,136,230
65,350,425
85,002,380
II. Nông-Lâm ngư
20
85,674,491
38,969,508
48,772,667
Nông lâm-nghiệp
13
71,307,141
31,352,168
44,081,129
Thuỷ sản
7
14,367,350
7,617,340
4,691,538
III. Dịch vụ
19
128,637,927
50,153,057
70,373,450
GTVT-bưu điện
4
14,944,500
7905000
6597410
Khách sạn-du lịch
6
87,400,198
30,134,800
50,900,771
Văn hoá-GD-Y tế
1
4,460,000
1,338,000
XD hạ tầng KCN-KCX
2
16,848,515
7,574,255
9,390,703
Dịch vụ khác
6
4,984,714
3,201,002
3,484,566
Tổng số
68
534,250,746
247,394,128
851,774,360
(Nguån: tæng côc thèng kª)
Như vậy tính đến ngày 30 tháng 11 năm 2002 trên toàn vùng chỉ thu hútđược 187 dự án FDI xấp xỉ 5% tổng vốn FDI của cả nước, FDI tập trung chủ yếu vào ngành công nghiệp, đặc biệt là công nghiệp nhẹ và xây dựng. Vốn FDI cho công nghiệp chế tác còn ở mức thấp. FDI vào 3 ngành công nghiệp nhẹ , công nghiệp nặng và công nghiệp thực phẩm chỉ có 34 dự án với tổng vốn thực hiện là 112 triệu USD chiếm 40% tỏng số dự ánvà 35% tổng vônd thực hiện trong vùng. Khu vực nông lâm ngư nghiệp của vùng thu hút được47 dự án với số vốn đàu tư đạt 319,9 triệu USD, chiếm xấp xỉ 60% tổng vốn FDI của vùng khu vực nông lâm ngư nghiệp thu hút được 20 dự án với vốn đầu tư 85,67 triệu USD chiếm 16% tổng vốn FDI. Khu vực dịch vụ thu hút được 19 dự án với tổng số vốn 128,64 triệu USD, chiếm 24% tổng vốn đầu tư vào vùng. Trong những năm gần đây cùng với sự nỗ lực của các tỉnh ở trong vùng, Miền Trung đã được sự quan tâm lớn của nhà nước nhờ đó đã hình thành nên vùng kinh tế trọng điểm, một số khu du lịch, khu kinh tế cửa khẩu và vùng nông, lâm, ngư nghiệp hàng hoá. Chủ trương hìmh thành vùng kinh tế trong điểm đã có song việc triển khai hình thành vùng kinh tế này còn chậm. Các khu công nghiệp đã có chủ trương phát triển song việc triển khai các hạng mụcquan trọng còn chậm theo tiến độ quy hoạch đã đặt ra. Ngoài ra cầu tiêu dùng của dân cư còn thấp dẫn đến việc hạn chế thu hút đầu tư nước ngoài so với các tỉnh khác.
3.1.3. Vïng §«ng Nam Bé vµ träng ®iÓm Nam Bé
Là vùng có vị trí địa lý thuận lợi, nằm trên các trục giao thông quan trọng của khu vực và quốc tế, có nhiều cửa ngõ ra vào,Đông Nam Bộ có khả năng thu hút vốn đầu t trong và ngoài nước để đạt được tốc độ phát triển nhanh. Đông Nam bộ là vùng đã đạt trình độ cao vÒ phát triển kinh tế và vượt trước nhiều mặt so với cá vùng khác trong cả nước. Có thể nói, Đông Nam Bộ là địa bàn kinh tế phát triển năng động nhất của cả nước và cũng là nơi thu hút được lượng vốn FDI nhiều nhất.
CƠ CẤU FDI THEO NGÀNH VÀO VÙNG ĐÔNG NAM BỘ
Chuyên ngành
Số dự án
Tổng vốn đăng ký
Vốn thực hiện
Tổng số
100%
100%
100%
I. Công nghiệp
66.30%
55.34%
55.19%
II. XD
5.76%
6.36%
4.99%
III. Nông lâm-Ngư
10.17%
6.05%
6.57%
IV. Dịch vụ
17.77%
32.25%
33.25%
( Nguån: Tæng côc thèng kª)
Nguồn vốn này tập trung chủ yếu vào lĩnh vực công nghiệp với 1652 dự án và gần 13 tỷ USD, chiếm hơn 70% số dự án và gần 62% tổng vốn FDI vào vùng. Lĩnh vực dịch vụ có 407 dự án và 6,59 tỷ USD vốn đầu tư, lĩnh vực nông lâm nghiệp có 233 dự án với 1,236 tỷ USD vốn đầu tư đăng kí. Trong tổng số vốn đầu tư vào vùng có 1519 dự án thuộc công nghiệp chế tác với vốn đăng kí là 11,2 tỷ USD và vốn thực hiện trên 5,3 tỷ USD. Trong đó công nghiệp nhẹ có 767 dự án với vốn đầu tư trên 4 tỷ USD, công nghiệp nặng có 653 dự án với số vốn thực hiện trên 5,4 tỷ USD còn lại ngành công nghiệp thực phẩm có 98 dự án với số vốn gần 1,6 tỷ. Vùng Đông Nam Bộ tập trung phát triển các khu công nghiệp lớn xung quanh thành phố Hồ Chí Minh. Các ngành khai thác dầu khí, sản xuất công cụ và thiết bị được đầu tư thiết bị và mở rộng sản xuất. Các ngành hoá chất, chế biến lâm sản hướng vào hoạt động xuất khẩu. Hai ngành sản xuất hàng tiêu dùngvà thực phẩm được đầu tư phát triển mạnh với những cơ sở sản xuất được thay đổi căn bản về quy trình công nghệ. Đầu tư vào các ngành dịch vụ chưa tương xứng với sự phát triển của khu vực công nghiệp và quá trình đô thị hoá đang diễn ra nhanh chóng trên địa bàn.
3.1.4. Vïng Trung du miÒn nói B¾c Bé
Vùng nguồn tài nguyên thiên nhiên phong phú, đa dạng là tiềm năng, thế mạnh phát triển kinh tế của vùng, có nhiều dân tộc sinh sống, có vị trí quan trọng trong an ninh quốc phòng bảo vệ tổ quốc. Vùng có GDP bình quân đầu người năm 2002 đạt 3100 tỷ đồng, bằng 46,2% bình quân cả nước. Tính đến cuối năm 2002 mới có 87 dự án còn hiệu lực với tổng số vốn đăng kí là 334,5 triệu USD, chiếm 0,84% tổng vốn đăng kí và 2,92 số dự án trên cả nước.
FDI VÀO VÙNG MIỀN NÚI TRUNG DU BẮC BỘ
CHUYÊN NGÀNH
SỐ DỰ ÁN
VỐN ĐẦU TƯ
VỐN THỰC HIỆN
I. Công nghiệp
47
212,426,932
134,793,813
CN nhẹ
10
100,762,430
87,999,424
CN nặng
19
72,582,400
24,592,622
CN thực phẩm
12
29,404,430
14,835,150
Xây dựng
6
9,677,672
7,366,317
II. Nông-Lâm ngư
20
64,918,771
29,816,748
Nông lâm-nghiệp
20
64,918,771
29,816,748
III. Dịch vụ
16
44,900,010
12,743,415
GTVT-bưu điện
2
407,000
Khách sạn-du lịch
5
22,830,010
7,730,642
Văn hoá-GD-Y tế
3
12,500,000
2,400,000
XD VP căn hộ
1
2,000,000
1,000,000
Dịch vụ khác
5
8,500,000
1,612,773
Tổng số
83
327,245,713
177,353,976
(Nguån: Tæng côc Thèng kª)
Vốn FDI vào vùng này tuy ít nhưng tập trung chủ yếu vào lĩnh vực công nghiệp chế tác trong đó đặc biệt là 3 ngành công nghiệp nhẹ, công nghiệp nặng và công nghiệp thực phẩm, chiếm gần 57% tổng dự án,65% vốn đầu tư và gần 76% tổng vốn thực hiện của toàn vùng. Số vốn FDI còn lại phân bổ đều cho 2 ngành dịch vụ và nông nghiệp. Trong việc phân bổ vốn đầu tư có sự chênh lệch giữa dải trung du và khu vực núi cao. Dải trung du là nơi tập trung nhiều cơ sở công nghiệp còn khu vực núi cao công nghiệp chưa phát triển lai tập trung nhiều đồng bào dân tộc thiểu số, tỉ lệ mù chữ cao, giáo dục chưa được đầu tư thích đáng. Trong những năm gần đây, mặc dù được nhà nước quan tâm đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng, nhưng vùng này vẫn gặp khó khăn về mạng lưới thông tin giữa các tỉnh trong vùng, từ cấp tỉnh đến cấp huyện xã, và với các tỉnh thuộc các vùng khác, đặc biệt là thông tin kinh tế - thị trường.
3.1.5. Vïng T©y Nguyªn
Đây là vùng lãnh thổ rộng lớn, có tiềm năng lớn về phát triển nông nghiệp, có lợi thế về phát triển các cây công nghiệp và tiềm năng lớn về thuỷ điện. Mức tăng GDP bình quân thời kì 1996 - 2002 của Tây Nguyên đạt 12,5%. Tây nguyên có thế mạnh về phát triển chăn nuôi đàn gia súc lớn. Cho đến năm 2000 trên đại bàn vùng có 69 dự án FDI còn hiệu lực với tổng số vốn đầu tư đăng ký là 916 triệu USD, chiếm 2,35 tổng vốn đầu tư đăng ký trên cả nước là một trong hai vùng thu hút được ít vốn FDI nhất trong cả nước.
FDI VÀO VÙNG KINH TẾ TÂY NGUYÊN
CHUYÊN NGÀNH
SỐ DỰ ÁN
TỔNG VỐN ĐĂNG KÝ
VỐN PHÁP ĐỊNH
VỐN THỰC HIỆN
I. Công nghiệp
12
31,996,716
17,476,534
16,463,949
CN nhẹ
7
16,803,816
11,724,534
13,697
CN nặng
1
7,500,000
2,250,000
2,017,000
CN thực phẩm
4
7,693,000
3,493,000
749,059
II. Nông-Lâm ngư
52
129,752,310
77,600,531
83,743,930
Nông lâm-nghiệp
52
129,752,310
77,600,531
83,743,930
III. Dịch vụ
5
754,300,000
53,900,000
56,345,284
Khách sạn-du lịch
3
746,000,000
45,600,000
51,645,284
Dịch vụ khác
2
8,300,000
8,300,000
4,700,000
Tổng số
138
1,832,098,152
297,945,130
299,422,133
(Nguån: Tæng côc thèng kª)
Nhìn chung đầu tư vào các ngành công nghiẹp của tây nguyên chỉ có 12 dự án trong đó công nghiệp nhẹ có 7 dự án với số vốn đăng ký kà 16,8 triệu ÚDvà vốn thực hiện lá 13,7 triệu USD; ngành công nghiệp thực phẩm có 4 dự án voi số vốn đăng kí là gân8 triệu USD và vốn thực hiện khoảng 2 triệu USD còn lại một dự án thuộc ngành công nghiệp nặng với vốn đăng ký 7,5 triệu USDvà vốn thực hiện là 2 triệu USD. Các dự án đầu tư vào Tây Nguyên chủ yếu tập trung vào lĩnh vực Lâm nghiệp với tổng vốn là 129,75 triệu USD, chiếm 75% tổng số vốn đầu tư vào vùng. Trong số các dự án đầu tư vào Tây Nguyên có nhiều dự án đầu tư vào hệ thống tưới tiêu nước phục vụ cho việc trồng các loại cây công nghiệp như cà phê, cao su, hạt điều v.v…Để kích cầu đầu tư cho khu vực Tây Nguyên chính phủ đã khuyến khích di dân từ các tỉnh đồng bằng vào khu vực này. Chính sách này không những khắc phục những khó khăn về nguồn lao động của Tây Nguyên mà còn góp phần đẩy nhanh chuyển giao công nghệ cho khu vực này. Chính phủ cũng hỗ trợ việc thu mua sản phẩm đầu ra cho ngành lâm nghiệp góp phần xoá đói giảm nghèo.
3.1.6. Vïng ®ång b»ng s«ng Cöu Long
Nằm giữa một khu vực kinh tế năng động, giáp với vùng kinh tế trọng điểm phía nam, đồng bằng sông Cửu Long là một trong những đồng bằng châu thổ phì nhiêu ở Đông Nam Á. Đây là vùng sản xuất lương thực, thuỷ sản và cây ăn trái nhiệt đới lớn nhất nước ta. Đồng bằng sông Cửu Long có đường bờ biển dài và thềm lục địa rộng thuận lợi cho phát triển kinh tế biển. Tốc độ tăng trưởng của vùng thời kỳ 1996-2002 đạt 5% bằng 70% mức tăng trưởng bình quân của cả nước. Tính đến cuối năm 2002 các dự án FDI trong vùng đã cho xuất khẩu hơn 1 tỉ USD và giải quyết việc làm cho 17 nghìn lao động của vùng.
FDI VÀO VÙNG ĐỒNG BẰNG SÔNG CỬU LONG
CHUYÊN NGÀNH
SỐ DỰ ÁN
TỔNG VỐN ĐĂNG KÝ
VỐN PHÁP ĐỊNH
VỐN THỰC HIỆN
I. Công nghiệp
88
920,251,517
415,833,773
659,380,267
CN nhẹ
30
263,698,855
100,388,177
108,233,771
CN nặng
28
88,315,428
45,317,315
55,295,960
CN thực phẩm
18
125,989,454
55,865,924
84,301,765
Xây dựng
12
442,247,780
214,261,957
411,548,771
II. Nông-Lâm ngư
33
151,114,757
75,032,025
90,287,656
Nông lâm-nghiệp
22
111,629,074
55,244,437
68,259,134
Thuỷ sản
11
39,485,683
19,787,588
22,028,522
III. Dịch vụ
11
22,593,000
10,871,113
18,510,209
Khách sạn-du lịch
3
13,100,000
4,150,000
12,253,401
Văn hoá-GD-Y tế
4
4,343,000
3,603,000
5,175,469
Dịch vụ khác
4
5,150,000
3,118,113
1,081,339
Tổng số
132
1,039,959,274
501,736,911
768,178,132
(Nguån: Tæng côc thèng kª)
Vốn FDI tập trung chủ yếu vào ngành công nghiệp với 88 dự án chiếm 66,7% về số dự án và 84,1% vốn FDI vào vùng này. Mặc dù FDI ngành công nghiệp chiếm tỉ trọng lớn song số tuyệt đối lại quá nhỏ bé so với cả nước, so với các vùng khác và so với quy mô của vùng chiếm tới 12% diện tích và 21% dân số của cả nước. Vốn đầu tư tập trung chủ yếu vào các ngành chế biến thực phẩm, thuỷ sản hướng ra xuất khẩu, và những ngành có lợi thế so sánh khác. Dù nông nghiệp, ngư nghiệp có phát triển, nhưng mức thu nhập của cư dân vẫn thấp, tỉ lệ tích luỹ nội bộ cho nền kinh tế còn kém.
3.2. Nh÷ng tån t¹i trong ®Çu t theo c¬ cÊu ngµnh kinh tÕ
Vấn đề bức xúc hiện nay là tình trạng đầu tư tràn lan không trọng tâm, trọng điểm. Với nguồn vồn đầu tư ít ỏi, nhà nước lại thực hiện cơ chế phân phối các dự án cho các vùng lãnh thổ mà không quan tâm đến khả năng huy động nguồn lực của mỗi vùng dẫn đến tình trạng đầu tư kém hiệu quả. Đầu tư của các vùng còn mang tính chất phong trào, chưa thực sự đi sâu nghiên cứu tìm hiểu sâu thị trường.
FDI tập trung phần lớn ở vùng đồng bằng, thưa thớt ở miền núi và hải đảo, làm tăng khoảng cách giầu nghèo giữa các vùng đồng thời nguồn lực ở các vùng không được khai thác triệt để.
Cơ chế quản lý vốn đầu tư không đồng bộ giữa các cấp gây ra tình trạng thất thoát vốn hoặc tình trạng kém giải ngân.
PhÇn III: Nh÷ng gi¶i ph¸p Nh»m
kÝch cÇu ®Çu t ë ViÖt Nam
1. C¶i thiÖn m«i trêng ®Çu t
M«i trêng ®Çu t cña ViÖt Nam hiÖn cha hÊp dÉn h¬n c¸c níc trong khu vùc, nhng nÕu cã sù ®iÒu chØnh hîp lý th× ViÖt Nam sÏ ph¸t huy h¬n n÷a tiÒm n¨ng cña m×nh vµ thu hót thªm nhiÒu nguån vèn, kÝch thÝch nhu cÇu ®Çu t mét c¸ch hiÖu qu¶.
*X©y dùng vµ hoµn thiÖn khung ph¸p luËt phï hîp víi kinh tÕ thÞ trêng, ®¶m b¶o m«i trêng kinh tÕ vÜ m« æn ®Þnh, minh b¹ch, nhÊt qu¸n vµ phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ.
Trong n¨m 2003 chÝnh phñ ®· ban hµnh mét sè chÝnh s¸ch lµm thay ®æi m«i trêng ®Çu t t¹i ViÖt Nam ®Æc biÖt lµ chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t níc ngoµi nh NghÞ ®Þnh sè 27/2003/N§ söa ®æi vµ bæ sung mét sè ®iÒu cña NghÞ ®Þnh sè24/2003/N§-CP vÒ më réng lÜnh vùc thu hót ®Çu t níc ngoµi, xo¸ bá mét sè h¹n chÕ tiÕp cËn thÞ trêng, më réng diÖn ®¨ng ký cÊp phÐp, gi¶m diÖn dù ¸n nhãm A...ChÝnh phñ còng ®· ban hµnh NghÞ ®Þnh 38/2003/N§-CP vÒ viÖc chuyÓn ®æi c¸c doanh nghiÖp cã vèn ®Çu t níc ngoµi sang h×nh thøc c«ng ty cæ phÇn, më ra mét kªnh míi ®Ó thu hót vèn ®Çu t níc ngoµi vµo ViÖt Nam. LuËt ®Êt ®ai, luËt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp còng ®· ®îc söa ®æi vµ th«ng qua theo híng phï hîp víi c¸c tiªu chuÈn, th«ng lÖ quèc tÕ vµ t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c doanh nghiÖp kinh kinh doanh t¹i ViÖt Nam thuËn lîi h¬n. C¸c v¨n b¶n Ph¸p luËt ph¶i ®¶m b¶o 3 yÕu tè lµ tÝnh minh b¹ch, tÝnh liªn tôc vµ tÝnh nhÊt qu¸n tõ khi ®îc ban hµnh cho ®Õn khi thùc hiÖn
*Sù æn ®Þnh m«i trêng kinh tÕ vÜ m« lu«n dîc coi lµ ®iÒu kiÖn tiªn quyÕt cña mäi ý ®Þnh vµ hµnh vi ®Çu t. ¤n ®Þnh gi¸ trÞ tiÒn tÖ lµ mét vÊn ®Ò quan träng ¶nh hëng trùc tiÕp ®Õn kh¶ n¨ng huy ®éng c¸c nguån vèn cho ®Çu t. ¤n ®Þnh gi¸ trÞ ë ®©y bao hµm c¶ viÖc kiÒm chÕ l¹m ph¸t vµ kh¾c phôc hËu qu¶ cña t×nh tr¹ng gi¶m ph¸t nÕu x¶y ra ®èi víi nÒn kinh tÕ. Trong c¶ hai trêng hîp nã ®Òu cã t¸c ®éng tiªu cùc ®Õn nhu cÇu ®Çu t vµ ®Õn sù t¨ng trëng kinh tÕ.§Ó ®¹t yªu cÇu æn ®Þnh gi¸ trÞ tiÒn tÖ cÇn ph¶i t¹o ra sù vËn ®éng ®ång bé c¸c yÕu tè cña nÒn kinh tÕ thÞ trêng bao gåm c¶ lÜnh vùc s¶n xuÊt vËt chÊt, hÖ thèng tµi chÝnh vµ c¬ chÕ ph©n phèi lu th«ng t¬ng øng. MÆt kh¸c ThuÕ vµ chi ng©n s¸ch lµ nh÷ng c«ng cô quan träng trong viÖc æn ®Þnh gi¸ trÞ tiÒn tÖ.
*§Ó m«i trêng ®Çu t trë nªn hÊp dÉn h¬n th× cÇn ph¶i thóc ®Èy x©y dùng, n©ng cÊp c¬ së h¹ tÇng mét c¸ch hoµn thiÖn vµ ®ång bé. Nhµ níc ®ang ®Èy nhanh tèc ®é x©y dùng c¬ së h¹ tÇng, quy ho¹ch c¸c khu ®« thÞ, x©y dùng c¸c khu c«ng nghiÖp t¹o tiÒn ®Ò quan träng trong viÖc thu hót vèn ®Çu t, kÝch cÇu ®Çu t.
*Cã mét rµo c¶n trong viÖc thu hót ®Çu t nø¬c ngoµi ë ViÖt Nam ®ã lµ viÖc ®èi xö cha b×nh ®¼ng gi÷a c¸c nhµ ®Çu t trong níc víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi.ChÝnh v× vËy chóng ta cÇn ph¶i dì bá rµo c¶n ph¸p lý nµy ®Ó m«i trêng ®Çu t trë nªn th«ng tho¸ng h¬n kÝch thÝch ®îc nhu cÇu ®Çu t cña c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi t¹i ViÖt Nam .
*Bªn c¹nh ®ã ®Ó thu hót thªm nhiÒu nguån vèn ®Çu t vµo ViÖt Nam, chóng ta cÇn t¨ng cêng xóc tiÕn, vËn ®éng ®Çu t. Thµnh lËp c¸c quü xóc tiÕn ®Çu t t¹i c¸c ®Þa bµn träng ®iÓm nh NhËt, Mü, Eu ®Ó giíi thiÖu nh÷ng tiÒm n¨ng, c¬ héi ®Çu t ,thuyÕt phôc mêi gäi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi.
2. C¶i tiÕn n©ng cao chÊt lîng quy ho¹ch
ChÊt lîng quy ho¹ch cña chóng ta cßn yÕu dÉn ®Õn c¸c dù ¸n ®Çu t chËm triÓn khai vµ ph¸t huy t¸c dông. V× vËy cÇn rµ so¸t l¹i quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c vïng, ngµnh, lÜnh vùc theo híng ®¶m b¶o c©n ®èi nguån vèn ®Çu t; rµ so¸t l¹i danh môc dù ¸n quèc gia kªu gäi ®Çu t níc ngoµi ®Ó ®iÒu chØnh bæ sung nh÷ng dù ¸n quy m« lín cÇn kªu gäi ®Çu t; tiÕp tôc c¶i tiÕn quy tr×nh thÈm ®Þnh dù ¸n theo híng më réng diÖn ®¨ng ký cÊp phÐp ®Çu t, bá bíp c¸c néi dung yªu cÇu chñ ®Çu t ph¶i cung cÊp th«ng tin kh«ng cÇn thiÕt, rót ng¾n thêi gian thÈm ®Þnh, tõng bíc chuyÓn tõ “tiÒn kiÓm” sang “hËu kiÓm”.
Quy ho¹ch ph¶i ®i tríc mét bíc, t¹o tÝnh kh¶ thi cho c¸c dù ¸n vµ tõng bíc kh¾c phôc t×nh tr¹ng quy ho¹ch “treo”.Quy ho¹ch c¸c vïng kinh tÕ träng ®iÓm, quy ho¹ch chi tiÕt c¸c KCN-KCX, c¸c khu ®« thÞ míi, c¸c quËn huyÖn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ®Çu t tr¸nh ®Çu t dµn tr¶i, kh«ng ®óng môc tiªu vµ g©y l·ng phÝ c¸c nguån lùc
§Ó n©ng cao chÊt lîng c«ng t¸c quy ho¹ch th× cÇn ph¶i n©ng cao n¨ng lùc, tr×nh ®é chuyªn m«n cho ®éi ngò t vÊn thiÕt kÕ kiÕn tróc, quy ho¹ch x©y dùng.CÇn ph¶i cã nh÷ng chiÕn lîc ®µo t¹o l©u dµi, ®éi ngò t vÊn cÇn cä s¸t víi thùc tÕ, nh¹y bÐn, n¨ng ®éng, s¸ng t¹o tr¸nh lèi mßn t duy cò. Bªn c¹nh ®ã viÖc tr¶ l¬ng ®óng ®ñ cho c¸n bé quy ho¹ch, thiÕt kÕ còng lµ mét biÖn ph¸p ®Ó c¶i thiÖn n¨ng lùc lµm viÖc cña hä.
3. §æi míi chÝnh s¸ch thuÕ vµ l·i suÊt
ThuÕ vµ c¸c c«ng cô tµi chÝnh kh¸c nh l·i suÊt còng lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch quan träng trong viÖc khuyÕn khÝch ®Çu t vµ t¸i ®Çu t tõ lîi nhuËn.
*C«ng cuéc c¶i c¸ch hÖ thèng thuÕ cña níc ta theo kinh tÕ thÞ trêng ®Þnh híng XHCN ®îc b¾t ®Çu tõ n¨m 1988 vµ kh«ng ngõng hoµn thiÖn. Trong thêi kú c«ng nghiÖp ho¸, nhµ níc cÇn theo ®uæi chiÕn lîc gi¶m nhÑ thuÕ, cã nghÜa lµ ®¸nh thuÕ thÊp ®Ó khuýªn khÝch ngêi d©n trong níc vµ c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi ®Õn lËp nghiÖp.
Thùc hiÖn më réng diÖn miÔn thuÕ cho ®èi tîng thuéc diÖn u ®·i ®Çu t. Nh÷ng nhµ ®Çu t trong níc thuéc diÖn ®îc hëng u ®·i ®Çu t nÕu nhËp khÈu m¸y mãc thiÕt bÞ, ph¬ng tiÖn vËn t¶i chuyªn dïng ®Ó t¹o tµi s¶n cè ®Þnh hoÆc më réng quy m« ®Çu t, ®æi míi c«ng nghÖ;®îc miÔn gi¶m thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp ®èi víi dù ¸n ®Çu t më réng,®Çu t chiÒu s©u. §èi víi c¸c nhµ ®Çu t níc ngoµi th× ®îc hoµn thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp trong trêng hîp t¸i ®Çu t.
Gi¶m thuÕ ®èi víi viÖc ®Çu t vµo khu vùc u tiªn, lÜnh vùc u tiªn. C¸c nhµ ®Çu t sÏ ®îc gi¶m thuÕ suÊt thuÕ thu nhËp doanh nghiÖp khi ®Çu t vµo nh÷ng ®Þa bµn cã ®iÒu kiÖn kinh tÕ x· h«i khã kh¨n vµ ®Æc biÖt khã kh¨n, hay ®Çu t vµo c¸c dù ¸n thuéc danh môc dù ¸n khuyÕn khÝch ®Çu t vµ ®Æc biÖt khuyÕn khÝch ®Çu t.
GI¶m thuÕ trùc thu còng lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m kÝch cÇu ®Çu t. Gi¶m thuÕ trùc thu sÏ lµm t¨ng lîi nhuËn cña c¸c nhµ ®Çu t. Tõ kho¶n lîi nhuËn vµ c¸c kho¶n thu kh¸c cña m×nh, nhµ ®Çu t cã thÓ t¸i ®Çu t, më réng s¶n xuÊt, Tõ ®ã kÝch thÝch nhu cÇu ®Çu t cao h¬n, c¸c nhµ ®Çu t sÏ høng khëi h¬n khi ®Çu t vµo thÞ trêng ViÖt Nam, ch¼ng nh÷ng kÝch thÝch ®îc ®Çu t trong níc mµ cßn kÝch cÇu ®îc ®Çu t níc ngoµi.
*L·i suÊt vµ tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng chØ ¶nh hëng ®Õn ho¹t ®éng thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t th«ng qua viÖc t¹o lËp æn ®Þnh kinh tÕ vÜ m« mµ cßn cã t¸c ®éng ®Õn dßng ch¶y cña c¸c nguån vèn ®Çu t vµ møc lîi nhuËn thu ®îc. æn ®Þnh l·i só©t vµ tû gi¸ hèi ®o¸i lµ biÖn ph¸p tiªn quyÕt ®Ó c¸c nhµ ®Çu t xem xÐt cã nªn ®Çu t vµo thÞ trêng hay kh«ng.
L·i suÊt gi¶m còng cã nghÜa lµ gi¸ vèn vay rÎ h¬n hay chi phÝ sö dông vèn rÎ h¬n. §iÒu nµy sÏ lµm t¨ng phÇn lîi nhuËn thùc cña c¸c nhµ ®Çu t, kÝch thÝch nhu cÇu ®Çu t. Tuy nhiªn nÕu l·i suÊt mµ thÊp th× xu híng tiÕt kiÖm gi¶m ®i vµ viÖc thu hót c¸c nguån vèn ®Çu t trë nªn khã kh¨n. V× vËy sö dông c«ng cô l·i suÊt ph¶i hÕt søc cÈn träng ®Ó x¸c ®Þnh møc l·i suÊt phï hîp, cã t¸c ®éng tÝch cùc ®Õn viÖc huy ®éng vèn vµ kÝch cÇu ®Çu t. Trong n¨m 2004, l·i suÊt vay vèn ng©n hµng cã thÓ gi¶m nhÑ nhng vÉn ®¶m b¶o æn ®Þnh ®Ó hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t trong vµ ngoµi níc.
4. N©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý cña nhµ níc.
Hoµn thiÖn bé m¸y tæ chøc, qu¶n lý lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt trong giai ®o¹n hiÖn nay. Mét trong nh÷ng trë ng¹i mµ c¸c nhµ ®Çu t gÆp ph¶i lµ thñ tôc hµnh chÝnh, viÖc cÊp phÐp ®Çu t. LuËt ph¸p vÒ ®Çu t cña ta kh¸ th«ng tho¸ng nhng viÖc thùc thi luËt ph¸p l¹i lµ vÊn ®Ò yÕu nhÊt hiÖn nay. Kh©u yÕu trong thùc thi lµ ë chç nµo? Thø nhÊt lµ ë trªn rÊt râ rµng, nhng ë díi l¹i kh«ng râ rµng. C¸c doanh nghiÖp khi tiÕp xóc víi c¸c ®Þa ph¬ng ®Þnh ®Çu t th× nhËn thÊy nhiÒu n¬i cha th«ng tho¸ng, cha thuËn lîi.Thø hai lµ gÝ c¶ cßn ®¾t ®á kÓ c¶ gi¸ ®Êt, gi¸ ®iÖn, gi¸ ®iÖn tho¹i kÌm theo lµ m«i trêng hai gi¸. N¨m 2004 lµ n¨m c¶i c¸ch hµnh chÝnh chóng ta phÊn ®Êu thu gän bé m¸y hµnh chÝnh thùc hiÖn nguyªn t¾c “ mét cöa, t¹i chç” nh»m n©ng cao hiÖu lùc qu¶n lý cña bé m¸y nhµ níc. §¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc hµnh chÝnh vÒ ®Çu t vµ x©y dùng, gi¶m bít c¸c kh©u trung gian, gi¶m chi phÝ kh«ng cÇn thiÕt ®Ó h¹n chÕ tiªu cùc.
C¸c c¬ chÕ chÝnh s¸ch vÒ ®Çu t ph¶i thèng nhÊt, ®ång bé, dÔ hiÓu vµ dÔ thùc hiÖn tõ trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng. Cã nh thÕ c¸c nhµ ®Çu t míi yªn t©m .
§iÒu quan träng nhÊt lµ ph¶i n©ng cao n¨ng lùc qu¶n lý cho c¸c c¸n bé c¬ quan nhµ níc. CÇn ®µo t¹o vµ ®¹o t¹o l¹i tr×nh ®é chuyªn m«n cho ®éi ngò nh©n lùc. Tæ chøc c¸c buæi huÊn luyÖn nghiÖp vô trong níc vµ níc ngoµi ®Ó n©ng cao tÝnh n¨ng ®éng, nh¹y bÐn, s¸ng t¹o tríc ®ßi hái cÊp b¸ch hiÖn nay.
5.T¨ng thu nhËp, n©ng cao ®êi sèng cña nh©n d©n.
Thu nhËp t¨ng lµm cho tiªu dïng d©n c t¨ng lªn tõ ®ã kÝch cÇu ®Çu t. Muèn t¨ng thu nhËp kh«ng cßn biÖn ph¸p nµo kh¸c lµ ph¶i ph¸t triÓn kinh tÕ, t¹o c«ng ¨n viÖc lµm cho ngêi lao ®éng. MÆc dï võa qua nhµ níc ®· t¨ng møc tiÒn l¬ng tèi thiÓu lªn lµ 290.000 nhng tiÒn l¬ng thùc tÕ kh«ng t¨ng do chØ sè gi¸ t¨ng theo tiÒn l¬ng danh nghÜa.V× vËy cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p kh¸c ®Ó n©ng cao thu nhËp thùc tÕ cña ngêi lao ®éng. Nhµ níc rÊt quan t©m ®Õn viÖc n©ng cao thu nhËp ë khu vùc n«ng th«n vµ c¶i thiÖn ®êi sèng cho khu vùc thµnh thÞ.
N©ng cao thu nhËp ë khu vùc n«ng th«n:
PhÇn lín thu nhËp chÝnh cña nh÷ng ngêi n«ng d©n lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp: trång trät ch¨n nu«i. V× thÕ møc thu nhËp cña hä kh¸ lµ thÊp, chØ ®ñ ¨n cha nãi ®Õn khi mïa mµng thÊt b¸t. Nhµ níc chñ tr¬ng ®a d¹ng ho¸ c¸c ngµnh nghÒ ë n«ng th«n. Mét sè ®Þa ph¬ng sÏ ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng cña m×nh nh gèm, sø, dÖt v¶i, ®å gç...Bªn c¹nh ®ã cã thÓ ph¸t triÓn mét sè ngµnh nh tiÓu thñ c«ng nghiÖp, l©m s¶n, thuû s¶n, c¸c ngµnh c«ng nghiÖp nhÑ, vµ c¸c dÞch vô phôc vô n«ng nghiÖp...Ng©n hµng ph¸t triÓn n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n cã thÓ cung cÊp vèn cho c¸c hé gia ®×nh ph¸t triÓn kinh tÕ trang tr¹i.
ChuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ ë khu vùc n«ng th«n.T¨ng tû träng c«ng nghiÖp dÞch vô gãp phÇn t¨ng thu nhËp cho ngêi n«ng d©n.
Tû lÖ thÊt nghiÖp ë khu vùc n«ng th«n cao chñ yÕu lµ thÊt nghiÖp tr¸ h×nh (kh«ng sö dông hÕt thêi gian lao ®éng). ChÝnh v× vËy nh÷ng ngêi n«ng d©n di c ra thµnh phè ®Ó t×m kiÕm viÖc lµm. ThÊt nghiÖp ë khu vùc n«ng th«n l¹i trë thµnh thÊt nghiÖp ë khu vùc thµnh thÞ. CÇn ph¶i gi¶i quyÕt viÖc lµm t¹i chç cho lao ®éng ë n«ng th«n. T¹o ra viÖc lµm trong thêi gian n«ng nhµn b»ng c¸ch t¨ng sè lîng mïa vô trong n¨m, trång thªm c©y hoa mµu, c©y ¨n qu¶ vµ c©y ng¾n ngµy. Bªn c¹nh ®ã viÖc ph¸t triÓn thªm c¸c ngµnh nghÒ kh¸c còng lµ mét yÕu tè quan träng trong viÖc gi¶i quyÕt thÊt nghiÖp ë n«ng th«n.
N©ng cao thu nhËp ë khu vùc thµnh thÞ
Møc sèng ë khu vùc thµnh thÞ cha cao, xu híng tiªu dïng cßn thÊp. V× vËy cÇn khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ t nh©n ph¸t triÓn gãp phÇn gi¶i quyÕt nh÷ng lao ®éng d thõa vµ t¨ng thªm thu nhËp cho ngêi d©n. Trong giai ®o¹n qu¸ ®é nµy th× kinh tÕ t nh©n ®ãng mét vai trß quan träng ®èi víi t¨ng trëng kinh tÕ.
MÆc dï lao ®éng d thõa nhng chóng ta l¹i lu«n thiÕu ®éi ngò nh©n lùc tay nghÒ cao. ChÝnh v× vËy møc thu nhËp cña hä lu«n thÊp. Muèn n©ng cao thu nhËp th× nh÷ng ngêi lao ®éng ph¶i qua ®µo t¹o tay nghÒ, tr×nh ®é chuyªn m«n. CÇn tæ chøc nh÷ng trung t©m híng nghiÖp vµ d¹y nghÒ cho ngêi lao ®éng. Ngêi lao ®éng cã tay nghÒ cao sÏ cã n¨ng suÊt lao ®éng cao, t¹o ra nhiÒu s¶n phÈm , cña c¶i cho x· héi, lµ c¬ së cña viÖc n©ng cao møc sèng.
KÕt luËn
Qua sù ph©n tÝch trªn phÇn nµo chØ râ vai trß quan träng cña chi tiªu ®Çu t, kÝch cÇu ®Çu t ®èi víi sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸ vµ hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc. KÝch thÝch nhu cÇu ®Çu t t¹o ®µ cho t¨ng trëng vµ ph¸t triÓn kinh tÕ .§Çu t vµ t¨ng trëng ®ang trë thµnh vÊn ®Ò kinh tÕ quan träng hiÖn nay cña ®Êt níc. T¨ng thªm vèn ®Çu t vµ t¨ng nhanh h¬n tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ lµ nhiÖm vô quan träng hµng ®Çu, còng lµ kh¶ n¨ng cã thÓ trë thµnh hiÖn thùc, nÕu cã ®îc nh÷ng gi¶i ph¸p thÝch hîp. Trong ®iÒu kiÖn níc ta hiÖn nay, muèn gia t¨ng tèc ®é t¨ng trëng kinh tÕ; trong hai n¨m 2004 vµ 2005, phÊn ®Êu ®Ó ®¹t ®îc møc cao h¬n 8%/n¨m, th× cÇn ph¶i gia t¨ng c¸c nguån lùc ®Çu t vµ gi¶m hÖ sè ICOR. V× vËy, trong giai ®o¹n nµy kÝch cÇu ®Çu t trë nªn rÊt quan träng. Lµm sao ®Ó huy ®éng tèi ®a c¸c nguån lùc trong níc ®¸p øng ®îc 55- 65% nhu cÇu vèn hµng n¨m vµ huy ®éng vèn ngoµi níc ®¶m b¶o ®îc 35-45% nhu cÇu?
Muèn kÝch cÇu ®Çu t th× ph¶i t¸c ®éng ®Õn c¸c yÕu tè ¶nh hëng ®Õn chi tiªu ®Çu t. Trªn c¬ së ®ã c¸c gi¶i ph¸p kÝch cÇu ®Çu t ®îc ®a ra ®Ó kh¾c phôc nh÷ng thiÕu sãt trong qu¸ tr×nh thu hót vèn ®Çu t, kh¬i th«ng c¸c nguån lùc ®Çu t trong níc vµ ngoµi níc, t¨ng cêng chi tiªu ®Çu t.
Thùc tiÔn cho thÊy trong thêi kú ®Çu c«ng nghiÖp ho¸, c¸c con rång ch©u ¸ nh Hµn Quèc, Singapore, Hång K«ng , §µi Loan ®Òu ®¹t møc t¨ng trëng GDP trªn 10%/n¨m trong thêi gian kho¶ng 20 n¨m. §Ó cã thÓ ®i t¾t ®ãn ®Çu chóng ta cÇn ph¶i ®¹t tèc ®é t¨ng trëng h¬n thÕ còng cã nghÜa lµ tèc ®é chi tiªu cho ®Çu t ph¶i t¨ng lªn gÊp nhiÒu lÇn. ViÖt Nam phÊn ®Êu trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp hiÖn ®¹i, v¨n minh cã t¨ng trëng kinh tÕ cao vµ æn ®Þnh lµ mét thÞ trêng lín hÊp dÉn c¸c nhµ ®Çu t.
Tµi liÖu tham kh¶o
- Gi¸o tr×nh Kinh tÕ ®©ï t- Nhµ xuÊt b¶n thèng kª
- Gi¸o tr×nh LËp vµ qu¶n lý dù ¸n ®Çu t- Nhµ xuÊt b¶n thèng kª
- Niªn gi¸m thèng kª
- Thêi b¸o kinh tÕ 2003,2004
- B¸o §Çu t 2003,2004
- T¹p chÝ Nghiªn cøu kinh tÕ 2003,2004
- T¹p chÝ Kinh tÕ ph¸t triÓn 2004
- T¹p chÝ kinh tÕ vµ dù b¸o 2003,2004
- T¹p chÝ thuÕ
Môc lôc
Trang
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 35556.doc