Đề tài Chuyển tiền điện tử tại Sở Giao Dịch I - Ngân hàng nông nghiệp và phát triển nông thôn Việt Nam

tr¹ng ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö t¹i Së Giao DÞch I Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n ViÖt Nam I. Kh¸i qu¸t vÒ t×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh Së Giao DÞch I - NHNo & PTNT ViÖt Nam. 1.1. Kh¸i qu¸t vÒ Së Giao dÞch I - NHNo & PTNT ViÖt Nam. 1.1.1.Kh¸i qu¸t sù ra ®êi & ph¸t triÓn Së Giao dÞch I lµ ®¬n vÞ thµnh viªn cña Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ Ph¸t triÓn N«ng th«n ViÖt Nam, thùc hiÖn chøc n¨ng kinh doanh ®a n¨ng. N»m trªn ®Þa bµn quËn §èng §a, lµ n¬i tËp trung ®«ng d©n c­ vµ nhiÒu ®iÓm kinh doanh nªn Së Giao dÞch I cã kh¶ n¨ng vÒ huy ®éng vèn. Së Giao dÞch I ®· chñ ®éng t×m c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thu hót nguån vèn cã hiÖu qu¶ nhÊt nh­ ¸p dông c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn ®a d¹ng (TiÒn göi thanh to¸n , kú phiÕu…), Tr¶ l·i huy ®éng linh ho¹t, phï hîp víi thùc tÕ (Tr¶ l·i tr­íc, tr¶ l·i sau, tr¶ l·i bËc thang), Th­êng xuyªn b¸m s¸t kh¸ch hµng cã nguån vèn lín, cã chÝnh s¸ch ­u ®·i phï hîp, ®Ó gi÷ nguån. §ång thêi, Së Giao dÞch I ®· quan t©m ®Æc biÖt tíi c¸c h×nh thøc thanh to¸n hiÖn ®¹i, ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch hµng , gãp phÇn ®­a Ng©n hµng xÝch l¹i gÇn kh¸ch hµng h¬n n÷a. Së Giao dÞch I thùc hiÖn c¸c nghiÖp vô chñ yÕu sau: - Thanh to¸n vèn bï trõ cho hÖ thèng trªn ®Þa bµn Hµ Néi; Trùc tiÕp kinh doanh tiÒn tÖ tÝn dông vµ c¸c dÞch vô Ng©n hµng néi, ngo¹i tÖ bao gåm: Thanh to¸n quèc tÕ, nhËn c¸c lo¹i tiÒn göi, tiÕt kiÖm, kú phiÕu b»ng VND vµ USD, më tµi kho¶n tiÒn göi thanh to¸n , nhËn tiÒn göi néi - ngo¹i tÖ cña d©n c­, tæ chøc kinh tÕ, tæ chøc tÝn dông, tæ chøc tµi chÝnh…, cho vay ng¾n h¹n, trung dµi h¹n b»ng VND vµ ngo¹i tÖ; Mua b¸n ngo¹i tÖ trùc tiÕp theo hîp ®ång giao ngay, cã kú h¹n, ho¸n ®æi…, b¶o l·nh, nhËn chuyÓn tiÒn qua m¹ng vi tÝnh, hÖ thèng thanh to¸n ®iÖn tö, dÞch vô rót tiÒn tù ®éng (ATM ), lµm dÞch vô thu chi tiÒn mÆt, ng©n phiÕu thanh to¸n t¹i trô së kh¸ch hµng. Trong ®ã, nhiÖm vô chÝnh cña Phßng kÕ to¸n - Së Giao DÞch I lµ: - H¹ch to¸n phÇn kinh doanh trùc tiÕp ho¹t ®éng cña mét Ng©n hµng thµnh viªn. + Më tµi kho¶n cho kh¸ch hµng bao gåm: Doanh nghiÖp, C«ng ty Tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c¸ nh©n. + Trung t©m giao dÞch víi kh¸ch hµng: TiÒn göi, tiÒn vay, thu nî, thu l·i, tr¶ l·i néi - ngo¹i tÖ. + Thanh to¸n víi kh¸ch giao dÞch ngo¹i tØnh chuyÓn tiÒn ®i - ®Õn. - Së Giao dÞch I lµ Trung t©m thanh to¸n cña toµn hÖ thèng NHNo chuyÓn vÒ ®Ó thanh to¸n víi 65 Ng©n hµng trªn Thµnh phè Hµ Néi (Theo uû quyÒn cña Tæng Gi¸m ®èc NHNo & PTNT ViÖt Nam). - Së Giao dÞch I còng lµ n¬i thùc nghiÖm cña Trung t©m tin häc NHNo & PTNT ViÖt Nam ®­a vµo ¸p dông trong c¶ n­íc theo tõng ch­¬ng tr×nh, theo tõng dù ¸n. 1.1.2.Mét sè khã kh¨n trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn cña Së Giao dÞch I . Theo tiÕn tr×nh héi nhËp quèc tÕ vµ khu vùc, víi viÖc ký kÕt HiÖp ®Þnh Th­¬ng m¹i ViÖt - Mü, tham gia AFTA vµ chuÈn bÞ tham gia WTO, trong vßng 8 - 10 n¨m tíi, c¸c Ng©n hµng n­íc ngoµi ®­îc thùc hiÖn ®Çy ®ñ ho¹t ®éng nghiÖp vô nh­ Ng©n hµng ViÖt Nam trªn l·nh thæ ViÖt Nam. §©y lµ mét c¬ héi lín vµ mét th¸ch thøc lín ®èi víi Ng©n hµng N«ng nghiÖp. MÆc dï ®· ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu ®¸ng kÓ, song so víi yªu cÇu cña tiÕn tr×nh ph¸t triÓn vµ héi nhËp th× Ng©n hµng N«ng nghiÖp nãi chung vµ Së Giao dÞch I nãi riªng ®ang cßn nh÷ng h¹n chÕ sau: - Vèn ®iÒu lÖ cßn h¹n hÑp. MÆc dï lµ mét Ng©n hµng lín nhÊt trong c¸c NHTM ViÖt Nam nh­ng míi chØ cã 2.200 tû VND t­¬ng ®­¬ng víi 160 triÖu USD. - Mét sè kho¶n d­ nî kh«ng sinh lêi do thùc hiÖn cho vay chÝnh s¸ch, nî khoanh ®­îc duyÖt nh­ng ch­a cÊp vèn lµm h¹n chÕ kh¶ n¨ng kinh doanh. ChÊt l­îng tµi s¶n Cã ch­a cao. - HÖ thèng kÕ to¸n ®ang ¸p dông cßn kh¸c biÖt so víi thèng kÕ to¸n quèc tÕ. Trong ®ã râ nhÊt lµ c¸ch thøc tÝnh to¸n, trÝch lËp quü rñi ro - dÉn tíi kh«ng ®¸nh gi¸ ®Çy ®ñ ho¹t ®éng kinh doanh còng nh­ kh«ng phï hîp víi th«ng lÖ quèc tÕ. - Bé m¸y tæ chøc c¸n bé cßn cång kÒnh, hµnh chÝnh, h¹n chÕ kh¶ n¨ng kinh doanh.Tr×nh ®é c¸n bé nh©n viªn cßn nhiÒu bÊt cËp. - MÆc dï cã nhiÒu b­íc tiÕn lín nh­ng C«ng nghÖ th«ng tin Ng©n hµng cßn ch­a ®¸p øng yªu cÇu cña NHTM hiÖn ®¹i. 1.1.3 Mét sè ®Þnh h­íng cña Së Giao dÞch I víi chiÕn l­îc ph¸t triÓn trong t­¬ng lai cña toµn hÖ thèng NHNo& PTNT ViÖt Nam nãi chung. Dù th¶o v¨n kiÖn tr×nh §¹i héi iX cña §¶ng ta ®· chØ ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn N«ng - L©m - Ng­ nghiÖp vµ kinh tÕ N«ng th«n giai ®o¹n 2002-2010 lµ: “C«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp, ®Èy nhanh chuyÓn dÞch c¬ cÊu lao ®éng, h×nh thµnh nÒn N«ng nghiÖp hµng ho¸ lín phï hîp víi nhu cÇu thÞ tr­êng vµ ®iÒu kiÖn sinh th¸i, ®­a nhanh tiÕn bé khoa häc vµ c«ng nghÖ vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, ®¹t møc trung b×nh - tiªn tiÕn trong khu vùc vÒ tr×nh ®é c«ng nghÖ vµ gi¸ trÞ gia t¨ng trªn mét ®¬n vÞ diÖn tÝch, t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng, n©ng cao chÊt l­îng vµ søc c¹nh tranh cña s¶n phÈm, më thÞ tr­êng tiªu thô n«ng s¶n trong vµ ngoµi n­íc, t¨ng ®¸ng kÓ thÞ phÇn cña c¸c n«ng s¶n chñ lùc trªn thÞ tr­êng thÕ giíi”. Thùc hiÖn chiÕn l­îc ®ã, theo sù chØ ®¹o cña Thèng ®èc Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam, NHNo&PTNT ViÖt Nam ®· x©y dùng ®Ò ¸n c¬ cÊu l¹i NHNo& PTNT ViÖt Nam vµ x¸c ®Þnh b­íc ®i giai ®o¹n 2001- 2010. Trong ®ã ®¸nh gi¸ râ thùc tr¹ng hiÖn nay, tÇm nh×n 10 n¨m, c¸c gi¶i ph¸p c¬ cÊu l¹i nî, lµnh m¹nh ho¸ tµi chÝnh, c¬ cÊu l¹i tæ chøc ho¹t ®éng trong mèi quan hÖ víi viÖc h×nh thµnh Ng©n hµng chÝnh s¸ch, ®Æc biÖt lµ x¸c ®Þnh tèc ®é t¨ng tr­ëng nguån vèn, d­ nî theo h­íng ph¸t triÓn nhanh, m¹nh vµ bÒn v÷ng. ®ång thêi ®Ò ra c¸c gi¶i ph¸p thùc hiÖn nh»m ®¸p øng yªu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ, héi nhËp, c¹nh tranh. Coi träng huy ®éng vèn trung, dµi h¹n coi träng ®Çu t­ phôc vô c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp vµ chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ. Víi chiÕn l­îc chuyÓn mét bé phËn lao ®éng N«ng nghiÖp sang c¸c ngµnh nghÒ kh¸c, hiÖn ®¹i ho¸ N«ng nghiÖp, thùc hiÖn môc tiªu ®­a gi¸ trÞ s¶n xuÊt N«ng nghiÖp t¨ng 4,5%/n¨m, duy tr×4 triÖu ha ®Êt trång lóa, ®­a s¶n l­îng l­¬ng thùc ®¹t 40 tÊn, xuÊt khÈu g¹o 4 triÖu tÊn, tû träng N«ng nghiÖp 16-17%/GDP, tû träng ngµnh Ch¨n nu«i 30% trong tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt N«ng nghiÖp, s¶n l­îng Thuû s¶n 2,5 ®Õn 3 triÖu tÊn/n¨m, xuÊt khÈu s¶n phÈm N«ng nghiÖp 8 - 9 tû USD. §ång thêi, phÊn ®Êu ®Ó n¨m 2010 vÒ c¬ b¶n kh«ng cßn hé nghÌo theo dù th¶o môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ tr×nh §¹i héi lÇn thø iX cña §¶ng. TËp trung mäi ho¹t ®éng cña NHNo&PTNT ViÖt Nam phôc vô thùc hiÖn môc tiªu chiÕn l­îc ph¸t triÓn nãi trªn lµ nhiÖm vô ChÝnh trÞ quan träng vµ l©u dµi, ®ång thêi còng lµ ®Þnh h­íng ph¸t triÓn cña Së Giao dÞch I - NHNo&PTNT ViÖt Nam trong nh÷ng n¨m ®Çu thÕ kû míi. §Ó phôc vô cã hiÖu qu¶ ®Ò ¸n chiÕn l­îc ®ã, ®ßi hái Së Giao dÞch I nãi riªng vµ toµn hÖ thèng NHNo&PTNT ViÖt Nam nãi chung ph¶i kh«ng ngõng t¨ng tr­ëng nguån vèn bÒn v÷ng, tr­íc m¾t nh»m tho¶ m·n nhu cÇu vÒ vèn cho hµng triÖu hé n«ng d©n ®Ó s¶n xuÊt n«ng nghiÖp trong nh÷ng n¨m tíi. NHNo&PTNT ViÖt Nam ®Æc biÖt chó träng tíi mét sè ®Þnh h­íng sau: Thø nhÊt, cã kÕ ho¹ch c¬ cÊu l¹i c¸c chØ tiªu t¨ng tr­ëng: - N©ng vèn ®iÒu lÖ lªn 7000 tû ®ång, t­¬ng ®­¬ng 500 triÖu USD n¨m 2005 vµ 16.000 tû ®ång, t­¬ng ®­¬ng 1 tû USD vµo n¨m 2010. - T¨ng tr­ëng d­ nî b×nh qu©n 16%/n¨m, trong ®ã d­ nî trung dµi h¹n t¨ng 14 - 16 %/n¨m, chiÕm 47% tæng d­ nî. - T¨ng nguån vèn t­¬ng øng ®¸p øng nhu cÇu t¨ng d­ nî. - Më réng kinh doanh dÞch vô, ®­a thu nhËp tõ dÞch vô Ng©n hµng chiÕm 30 - 40% tæng thu nhËp. Thø hai, ®æi míi s¾p xÕp l¹i bé m¸y, tæ chøc theo h­íng m« h×nh NHTM hiÖn ®¹i, t¨ng c­êng ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i c¸n bé. Cñng cè m¹ng l­íi hiÖn cã theo h­íng biªn chÕ tinh th«ng nghiÖp vô, C«ng nghÖ Ng©n hµng hiÖn ®¹i víi nhiÒu tiÖn Ých phôc vô, më thªm m¹ng l­íi ë n¬i cã ®iÒu kiÖn ho¹t ®éng, n©ng cao ®¹o ®øc, t¸c phong phôc vô cña c¸n bé, t¹o ®iÒu kiÖn giao dÞch thuËn lîi, ®¬n gi¶n vµ nhanh chãng ®Ó thu hót kh¸ch hµng h¬n n÷a. Thø ba, TËp trung ®Çu t­ ®æi míi trang bÞ c«ng nghÖ Ng©n hµng, x©y dùng hÖ thèng qu¶n lý th«ng tin hiÖn ®¹i. Trªn c¬ së ®æi míi vµ hiÖn ®¹i ho¸ C«ng nghÖ Ng©n hµng, më réng dÞch vô thanh to¸n trong vµ ngoµi n­íc víi thÓ thøc thanh to¸n thÝch hîp tiÖn Ých phôc vô hoµn h¶o ®Ó thu hót nguån vèn trong thanh to¸n. Thø bèn, ChuyÓn ®æi hÖ thèng kÕ to¸n phï hîp víi kÕ to¸n quèc tÕ. X©y dùng c¸c c¬ chÕ quy ®Þnh nghiÖp vô phï hîp Ng©n hµng hiÖn ®¹i víi sù trî gióp cña WB, ADB th«ng qua c¸c dù ¸n tµi trî kü thuËt. D­íi sù l·nh ®¹o cña ChÝnh phñ vµ Ng©n hµng Nhµ n­íc, NHNo & PTNT ViÖt Nam ®· x©y dùng kÕ ho¹ch c¬ cÊu l¹i giai ®o¹n 2002 - 2010 nh­ trªn, nh»m ®­a toµn hÖ thèng tiÕp tôc lµ NHTM hµng ®Çu, v÷ng m¹nh trong c¹nh tranh ë ViÖt Nam. Tíi n¨m 2010 ngang tÇm c¸c NHTM tiªn tiÕn trong khu vùc vµ cã uy tÝn cao trªn thÕ giíi. 1.2.T×nh h×nh ho¹t ®éng Tµi chÝnh - KÕ to¸n cña Së Giao dÞch 1.2.1 KÕt qu¶ Tµi chÝnh: + Tæng thu : 112.513 triÖu ®ång +Tæng chi (ch­a cã l­¬ng): 97.090 triÖu ®ång + Chªnh lÖch thu chi: 15.423 triÖu ®ång 1.2.2 C«ng t¸c kÕ to¸n, thanh to¸n: ChØ tiªu N¨m 2000 N¨m 2001 - ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay - ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay - Liªn hµng ®i n¨m nay - Liªn hµng ®Õn n¨m nay - L.h ®Õn n¨m nay ®· ®èi chiÕu 998 137 6.154 69 8.888 8.062 6.438 389 130 3.292 §¸nh gi¸ chung: - Hoµn thµnh c«ng t¸c quyÕt to¸n niªn ®é n¨m 2000, ®¶m b¶o chÊt l­îng vµ thêi gian theo chØ ®¹o cña Trung t©m ®iÒu hµnh. - H¹ch to¸n ®Çy ®ñ kÞp thêi, ®óng chÕ ®é c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, phôc vô kh¸ch hµng tiÖn lîi, an toµn, thu hót kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch (2960 tµi kho¶n t¨ng 793 tµi kho¶n so víi n¨m 2000) Ho¹t ®éng kÕ to¸n , thanh to¸n ®· phôc vô tèt cho ho¹t ®éng kinh doanh cña Së Giao dÞch I. 1.2.3 T×nh h×nh ho¹t ®éng kinh doanh Së Giao dÞch I (n¨m 2001). KÕt qu¶ kinh doanh Së Giao dÞch I n¨m 2001 ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh KÕ ho¹ch Thùc hiÖn N¨m 2001 So víi KÕ ho¹ch So víi N¨m 2000 i.Tæng nguån vèn - VND + Kh«ng kú h¹n + Cã kú h¹n + Vay TCKT -USD + Kh«ng kú h¹n + Cã kú h¹n ii. Tæng d­ nî - VND - USD iii. Nî qu¸ h¹n -Tû lÖ nî qu¸ h¹n iV. Quü thu nhËp - Tæng thu - Tæng chi - L·i suÊt ®Çu vµo b×nh qu©n - L·i suÊt ®Çu ra b×nh qu©n Tû ®ång Tû ®ång - - - TriÖu - - Tû ®ång Tû ®ång TriÖu Tû ®ång % Tû ®ång - - % - 2700 656 3 49,124 3.158 2.611 911 520 1.100 36 2 34 822 861 1 23,8 2,7 18,084 125 107 0,43 0,60 117% 134% 36,8% 119% 116% 128% 452% 1.2.3.1Nh÷ng mÆt ®­îc trong ho¹t ®éng kinh doanh : - Thùc tr¹ng t×nh h×nh ho¹t ®éng cña Së Giao dÞch I n¨m 2001 víi rÊt nhiÒu khã kh¨n c¶ kh¸ch quan vµ chñ quan. §Æc biÖt vô tranh chÊp thanh to¸n l« hµng 10 ngµn tÊn ph©n UREA gi¸ trÞ trªn 20 tû ®ång ®· ®Ó l¹i hËu qu¶ v« cïng lín mµ c¶ hÖ thèng ph¶i xö lý, trong ®ã tr­íc hÕt Së Giao dÞch I ph¶i g¸nh chÞu, vÒ tinh thÇn c¸n bé nh©n viªn hÕt søc nÆng nÒ tr­íc có sèc lín tõ s¬ suÊt nghiÖp vô ¶nh h­ëng ®Õn tinh thÇn néi bé vµ vËt chÊt ®· ph¶i h¹ch to¸n chi phÝ rñi ro chê xö lý trªn 20 tû ®ång (100%) ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn quü thu nhËp cña tËp thÓ c¸n bé nh©n viªn n¨m 2001. Tr­íc thùc tr¹ng trªn, Ban gi¸m ®èc ®· x¸c ®Þnh kh«ng thÓ ngåi ®æ lçi cho khã kh¨n kh¸ch quan ®Ó tù ®¸nh mÊt c¸c c¬ héi kinh doanh, ph¶i cè g¾ng xö lý tån t¹i mét mÆt ph¶i duy tr× ho¹t ®éng vµ v­¬n lªn kh¼ng ®Þnh vÞ thÕ cña Ng©n hµng trªn ®Þa bµn thñ ®«. MÆt ®­îc lín nhÊt trong giai ®o¹n nµy chÝnh lµ ®· duy tr× ®­îc ho¹t ®éng vµ hoµn thµnh møc ®a sè c¸c chØ tiªu víi quy m« lín h¬n n¨m tr­íc, ®oµn kÕt néi bé ®­îc cñng cè, t­ t­ëng nh©n viªn ®· yªn t©m v× c«ng viÖc chung. - Së Giao dÞch I ®· chñ ®éng t×m c¸c gi¶i ph¸p ®Ó thu hót c¸c nguån vèn víi c¸c gi¶i ph¸p tÝch cùc: + Thùc hiÖn c¸c h×nh thøc huy ®éng ®a d¹ng c¸c s¶n phÈm huy ®éng vèn: TiÒn göi thanh to¸n, tiÒn göi tiÕt kiÖm (huy ®éng vèn tõ thiÖn, tiÕt kiÖm nhµ thê, chïa…), Kú phiÕu… + Tr¶ l·i huy ®éng linh ho¹t, phï hîp víi thùc tÕ: Tr¶ l·i tr­íc, tr¶ l·i sau, tr¶ l·i bËc thang. + ¦u ®·i gi¶m phÝ thanh to¸n, phôc vô t¹i trô së kh¸ch hµng… + Th­êng xuyªn b¸m s¸t kh¸ch hµng cã nguån vèn lín, ®Ó cã chÝnh s¸ch ­u ®·i phï hîp, ®Ó gi÷ nguån. + C«ng t¸c tiÕp thÞ lu«n ®­îc quan t©m, ®· bè trÝ c¸n bé tiÕp cËn nhiÒu doanh nghiÖp, cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ®èi víi kh¸ch hµng. Trong n¨m ®· mêi ®­îc 6 doanh nghiÖp vÒ më tµi kho¶n vµ ®· cho vay ®­îc 5 doanh nghiÖp. + Ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ ®· hç trî cho viÖc t¨ng tr­ëng tÝn dông, c¸c kh¸ch hµng thah to¸n quèc tÕ t¹i Së ®· lµm t¨ng d­ nî cña chÝnh hä hoÆc b¹n hµng ( Vay ®Ó më L/C, thanh to¸n hµng nhËp khÈu…). + §Ó më réng thÞ phÇn vµ ®a d¹ng h×nh thøc ®Çu t­. Së ®· tiÕp cËn c¸c C«ng ty tµi chÝnh cña Tæng C«ng ty 90 - 91 nh­: DÇu khÝ, B­u ®iÖn, DÖt may, C«ng nghiÖp tµu thuû.. thÈm ®Þnh vµ cho vay vèn. + TriÓn khai kÞp thêi c¸c gi¶i ph¸p t¨ng c­êng thu nî ®Õn h¹n, qu¸ h¹n vµ nî ®· xö lý rñi ro. Mét sè Doanh nghiÖp cã nî qu¸ h¹n l©u ngµy, tµi chÝnh yÕu kÐm, Ng©n hµng ngõng ®Çu t­ vµ tranh thñ c¬ quan chñ qu¶n ®Ó gióp ®ì thu nî. + Tõng b­íc triÓn khai c¸c ®Ò ¸n ®Ó x©y dùng hç trî cho ho¹t ®éng tÝn dông, thanh to¸n, ®Ó tiÕn tíi x©y dùng hoµn chØnh chiÕn l­îc kinh doanh n¨m 2001 - 2005. - Ho¹t ®éng kÕ to¸n, thanh to¸n ®· phôc vô tèt cho ho¹t ®éng kinh doanh cña Së Giao dÞch I. H¹ch to¸n ®Çy ®ñ, kÞp thêi, ®óng chÕ ®é c¸c nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh, phôc vô kh¸ch hµng tiÖn lîi, an toµn, ®· thu hót thªm nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn giao dÞch. §Õn 31/10/2001 cã 3000 tµi kho¶n (tiÒn göi + tiÒn vay) so víi ®Çu n¨m t¨ng 800 tµi kho¶n. Qu¶n lý 14.000 sæ tiÕt kiÖm, kú phiÕu víi sè tiÒn 1.015 tû ®ång ®¶m b¶o an toµn. L­îng chøng tõ giao dÞch thanh to¸n hµng ngµy lín (liªn hµng ®Õn b×nh qu©n 200 mãn, thanh to¸n ®iÖn tö, thanh to¸n bï trõ b×nh qu©n 250 mãn..) nh­ng víi tinh thÇn tr¸ch nhiÖm cao, c¸n bé lµm c«ng t¸c thanh to¸n ®· lµm tèt c«ng viÖc, ®¶m b¶o thanh to¸n liªn hµng ®i ®Õn vµ ®èi chiÕu liªn hµng kÞp thêi ®Ó thanh to¸n bï trõ trong ngµy. Tham gia ký hîp ®ång dÞch vô chi tiÒn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn cña 2 c«ng ty: KiÓm to¸n ViÖt Nam vµ C«ng ty Gia sóc Th¸i Lan. Víi phong c¸ch, th¸i ®é phôc vô lÞch thiÖp, nhanh nhËy nªn ®· t¨ng uy tÝn cho Së, nhiÒu kh¸ch hµng ®Õn lµm dÞch vô, kÕt qu¶ n¨m 2001 thu phÝ dÞch vô ®­îc 1800 triÖu. - HiÖn ®¹i ho¸ Ng©n hµng lµ mét kh©u yÕu nhÊt cña Së Giao dÞch i, nh­ng n¨m 2001 - 2002 ®· ®¹t ®­îc nh÷ng kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh nh­ thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh tÝnh tr¶ l·i tiÕt kiÖm theo l·i suÊt bËc thang t¹i trung t©m vµ c¸c chi nh¸nh trùc thuéc, tÝnh l·i khÕ ­íc theo tÝch sè tõng khÕ ­íc. Thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh dù thu, dù chi, bæ xung huû bá tµi kho¶n vµ chuyÓn ®æi tµi kho¶n h¹ch to¸n, cho vay kh«ng cã b¶o ®¶m vµ cho vay cÇm cè. TriÓn khai ch­¬ng tr×nh qu¶n lý nh©n sù nhËp hå s¬ C¸n bé c«ng nh©n viªn. Thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh th«ng tin b¸o c¸o theo v¨n b¶n 628/NHNo. TiÕp tôc thùc hiÖn tèt ch­¬ng tr×nh ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö ngo¹i tØnh vµ néi tØnh. Nghiªn cøu ®­a phÇn h¹ch to¸n ngo¹i b¶ng chi tiÕt t¹i Së Giao dÞch trong ngµy. X©y dùng ®Ò ¸n hiÖn ®¹i ho¸ Ng©n hµng 2001-2005. - HiÖn nay Së Giao dÞch cã 02 Chi nh¸nh vµ 02 Phßng giao dÞch trùc thuéc, quy m« dÇn dÇn ®· ®­îc më ra, c¸c chi nh¸nh ®· cã nhiÒu cè g¾ng ®¸ng kÝch lÖ, gãp phÇn vµo kÕ qu¶ kinh doanh chung cña Së Giao dÞch i: + Nguån vèn huy ®éng cña c¸c chi nh¸nh vµ phßng giao dÞch ®¹t 104 tû ®ång, b×nh qu©n 6 tû ®ång/c¸n bé. + D­ nî ®¹t 62 tû ®ång, b×nh qu©n 3,6 tû ®ång/c¸n bé 1.2.3.2.Nh÷ng mÆt ch­a ®­îc: - ViÖc ®Çu t­ vèn tËp trung chñ yÕu lµ cho vay ng¾n h¹n mét sè doanh nghiÖp nhµ n­íc, cho vay tiªu dïng ®èi víi CBCNV ®· më ra nh­ng cßn chiÕm tû träng nhá, ch­a cã c¸c dù ¸n trung dµi h¹n .. nªn tÝnh bÒn v÷ng cña d­ nî tÝn dông kh«ng cao. - C«ng t¸c tiÕp thÞ tuy ®­îc quan t©m nh­ng kh«ng ®ång bé, ph­¬ng ch©m “ng­êi ng­êi tiÕp thÞ, phßng phßng tiÕp thÞ” ch­a ®­îc thùc hiÖn tèt, hiÖu qu¶ ch­a cao. NhËn thøc cña mét sè c¸n bé cßn vÊn v­¬ng thêi bao cÊp, ng¹i tiÕp xóc, thiÕu nô c­êi víi kh¸ch. - ViÖc nghiªn cøu vµ tù nghiªn cøu cßn rÊt h¹n chÕ. NhiÒu c¸n bé ch­a theo kÞp yªu cÇu ®æi míi hiÖn nay. Bëi hiÖn ®¹i ho¸ lµ yÕu tè sèng cßn cña ho¹y ®éng Ng©n hµng trong c¹nh tranh, nh­ng muèn hiÖn ®¹i ho¸ nãi chung tr­íc hÕt ph¶i b¾t nguån tõ con ng­êi. - C¸c ho¹t ®éng ngo¹i kho¸ (v¨n - thÓ - mü) ch­a ph¸t triÓn, nªn ch­a ®ãng vai trß bæ trî cho ho¹t ®éng chuyªn m«n vµ thÓ thao v¨n ho¸ chÝnh lµ ph­¬ng tiÖn, vµ liÒu thuèc h÷u hiÖu ®Ó con ng­êi gÇn nhau h¬n, g¾n bã ®oµn kÕt h¬n. II. Thùc tr¹ng vÒ ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö t¹i Së Giao DÞch I NHNo &PTNT ViÖt Nam . 2.1.Quy tr×nh kÕ to¸n ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö t¹i Së Giao dÞch I: 2.1.1.T¹i Së Giao dÞch I chuyÓn tiÒn ®i (NHA). 2.1.1.1Xö lý kiÓm so¸t chuyÓn tiÒn ®i: a) KÕ to¸n giao dÞch : Cã nhiÖm vô nhËn vµ kiÓm so¸t, xö lý chøng tõ theo quy ®Þnh: §èi víi chøng tõ b»ng giÊy: - KiÓm tra tÝnh hîp lÖ, hîp ph¸p cña viÖc lËp chøng tõ: chøng tõ lËp ®óng mÉu quy ®Þnh, dÊu, ch÷ ký trªn chøng tõ ®óng mÉu ®¨ng ký t¹i Ng©n hµng. KiÓm tra sè d­ tµi kho¶n tiÒn göi cña kh¸ch hµng ®ñ ®Ó thùc hiÖn chuyÓn tiÒn, kiÓm tra uû quyÒn chuyÓn Nî ®èi víi chuyÓn tiÒn Nî. NÕu chuyÓn tiÒn khÈn yªu cÇu kh¸ch hµng ghi ch÷ “khÈn” lªn gãc trªn bªn ph¶i chøng tù + NÕu chøng tõ hîp lÖ, hîp ph¸p, chuyÓn cho kiÓm so¸t duyÖt, kÕ to¸n h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n thÝch hîp, ghi sè bót to¸n lªn gãc trªn bªn ph¶i chøng tõ chuyÓn tiÒn. + NÕu chøng tõ c¬ sai sãt tr¶ l¹i kh¸ch hµng vµ yªu cÇu lËp l¹i. - NhËp d÷ liÖu trªn chøng tõ vµo ch­¬ng tr×nh chyuÓn tiÒn ®iÖn tö gåm c¸c yÕu tè sau: + M· chøng tõ vµ lo¹i nghiÖp vô. + Tªn ng­êi ph¸t lÖnh vµ ng­êi nhËn lÖnh. + §Þa chØ sè Chøng minh th­ nh©n d©n (CNND), ngµy, th¸ng, n¨m cÊp; n¬i cÊp CNND cña ng­êi ph¸t lÖnh vµ ng­êi nhËn lÖnh. + Tªn vµ m· cña Ng©n hµng phôc vô ng­êi ph¸t lÖnh vµ Ng©n hµng phôc vô ng­êi nhËn lÖnh. + Néi dung chuyÓn tiÒn. + Lo¹i chuyÓn tiÒn (L« - KhÈn). + Sè tiÒn b»ng sè. - KiÓm so¸t l¹i th«ng tin ®· nhËp, ký trªn chøng tõ giÊy (chøng tõ gèc chuyÓn tiÒn), sau ®ã chuyÓn chøng tõ giÊy ®ång thêi víi viÖc chuyÓn (chuyÒn) d÷ liÖu qua m¹ng vi tÝnh cho kÕ to¸n chuyÓn tiÒn xö lý. §èi víi chøng tõ ®iÖn tö: - NhËn chøng tõ ®iÖn tö, kÕ to¸n giao dÞch ph¶i kiÓm so¸t chÆt chÏ, ®¶m b¶o tÝnh hîp ph¸p cña nghiÖp vô vµ tÝnh hîp lÖ cña chøng tõ tr­íc khi thùc hiÖn h¹ch to¸n chuyÓn tiÒn.ViÖc kiÓm soat chõng tõ ®iÖn tö thùc hiÖn theo quyÕt ®Þnh 308/Q§ - NH2 ngµy 16/09/1997 cña Thèng ®èc NHNN - Ban hµnh quy chÕ vÒ lËp, sö dông, kiÓm so¸t, sö lý, b¶o qu¶n vµ l­u tr÷ chøng tõ ®iÖn tö cña c¸c Ng©n hµng vµ Tæ chøc TÝn dông. NÕu chøng tõ kh«ng cã sai sãt, kÕ to¸n giao dÞch in (chuyÓn ho¸) chøng tõ ®iÖn tö ra chøng tõ giÊy (phôc vô cho c¸c kh©u kiÓm so¸t vµ sö dông bo¸ Nî hoÆc b¸o Cã cho kh¸ch hµng). - H¹ch to¸n vµ t¹o d÷ liÖu gèc chuyÓn tiÒn: + NÕu cã ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm sö lý chøng tõ ®iÖn tö th× sö dông ch­¬ng tr×nh ®ã ®Ó h¹ch to¸n vµ t¹o d÷ liÖu chuyÓn tiÒn. + NÕu ch­a cã ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm xö lý chøng tõ ®iÖn tö, kÕ to¸n giao dÞch c¨n cø chøng tõ in ra (chøng tõ ®iÖn tö ®· chuyÓn ho¸) ®Ó h¹ch to¸n vµ nhËp d÷ liÖu chuyÓn tiÒn nh­ quy ®Þnh. - Lu©n chuyÓn chøng tõ: KÕ to¸n giao dÞch ph¶i kiÓm tra l¹i viÖc h¹ch to¸n vµ nhËp d÷ liÖu chuyÓn tiÒn, ký trªn chøng tõ (chøng tõ giÊy in ra vµ chøng tõ ®iÖn tö), sau ®ã chuyÓn chøng tõ giÊy ®ång thêi truyÒn qua m¹ng m¸y tÝnh chøng tõ ®iÖn tö vµ d÷ liÖu chuyÓn tiÒn cho KÕ to¸n chuyÓn tiÒn xö lý tiÕp. b) KÕ to¸n chuyÓn tiÒn. KiÓm so¸t: NhËn chøng tõ (chøng tõ gèc hoÆc chøng tõ giÊy in ra) vµ d÷ liÖu qua m¹ng m¸y tÝnh: KÕ to¸n chuyÓn tiÒn nhËp l¹i sè bót to¸n kiÓm tra tÝnh hîp lÖ cña chøng tõ, tÝnh hîp ph¸p cña nghiÖp vô, ch÷ ký cña kÕ to¸n giao dÞch, kÕt hîp víi kiÓm tra b»ng ch­¬ng tr×nh d÷ liÖu trªn m¸y vµ chøng tõ. - NÕu ph¸t hiÖn trªn chøng tõ hoÆc d÷ liÖu cã sai sãt ph¶i chuyÓn tr¶ l¹i cho kÕ to¸n giao dÞch ®Ó xö lý l¹i.KÕ to¸n chuyÓn tiÒn kh«ng ®­îc tù ý söa ch÷a bÊt kú yÕu tè nµo trªn chøng tõ giÊy còng nh­ d÷ liÖu ®· nhËp (ch­¬ng tr×nh kh«ng cho phÐp söa ch÷a) - NÕu ®óng, x¸c ®Þnh chuyÓn tiÒn gi¸ trÞ thÊp, gi¸ trÞ cao, chuyÓn tiÒn khÈn ®Ó xö lý cho thÝch hîp vµ tiÕn hµnh lËp LÖnh chuyÓn tiÒn. LËp lÖnh chuyÓn tiÒn: - LÖnh chuyÓn tiÒn ®­îc lËp riªng cho tõng chøng tõ chuyÓn tiÒn. Riªng ®èi víi chøng tõ h¹ch to¸n kÐp (bót to¸n kÐp 1 Nî nhiÒu Cã vµ ng­îc l¹i). LÖnh chuyÓn tiÒn lËp chung 1 bót to¸n kÐp cho cïng mét ®¬n vÞ hoÆc c¸ nh©n. VÝ dô: Mét kh¸ch hµng nép tiÒn mÆt vµ ng©n phiÕu ®Ó chuyÓn tiÒn, chøng tõ nép tiÒn mÆt vµ chøng tõ nép ng©n phiÕu lËp chung trªn mét LÖnh chuyÓn tiÒn. - C¨n cø vµo chøng tõ chuyÓn tiÒn, kÕ to¸n chuyÓn tiÒn bæ sung thªm c¸c yÕu tè cßn l¹i ®Ó hoµn chØnh mét LÖnh chuyÓn tiÒn trªn c¬ së d÷ liÖu KÕ to¸n giao dÞch ®· nhËp vµo ban ®Çu theo mÉu quy ®Þnh (phô lôc sè1).c¸c yÕu tè bao gåm: + Sè lÖnh. + Ngµy lËp lÖnh. + Ngµy gi¸ trÞ. + Tªn vµ m· Ng©n hµng göi lÖnh, Ng©n hµng nhËn lÖnh. + M· Ng©n hµng phôc vô ng­êi ph¸t lÖnh, m· Ng©n hµng phôc vô ng­êi nhËn lÖnh. + Sè tiÒn b»ng sè. Sau khi nhËp ®Çy ®ñ v¸ kiÓm so¸t l¹i c¸c d÷ liÖu, KÕ to¸n chuyÓn tiÒn ph¶i ký vµo chøng tõ giÊy (chøng tõ gèc vµ chøng tõ ph¶i in ra), ký ch÷ ký ®iÖn tö vµo LÖnh chuyÓn tiÒn, sau ®ã chuyÓn toµn bé file d÷ liÖu LÖnh chuyÓn tiÒn vµ chøng tõ gèc chuyÓn tiÒn cho Ng­êi kiÓm so¸t. Sau khi hoµn tÊt mét LÖnh chuyÓn tiÒn (LÖnh chuyÓn tiÒn thùc sù ®· chuyÓn ®i), KÕ to¸n chuyÓn tiÒn in 1 liªn LÖnh chuyÓn tiÒn l­u kÌm chøng tõ gèc chuyÓn tiÒn khi cã ®ñ ch÷ ký kÕ to¸n, kiÓm so¸t. c) Ng­êi kiÓm so¸t. Ng­êi kiÓm so¸t kÕt hîp kiÓm tra b»ng m¾t víi ch­¬ng tr×nh ®Ó ®èi chiÓm so¸t c¸c d÷ liÖu (yÕu tè) cña LÖnh chuyÓn tiÒn víi chøng tõ gèc do KÕ to¸n chuyÓn tiÒn chuyÓn ®Õn: + §¶m b¶o d÷ liÖu ®· nhËp ®©ú ®ñ, chÝnh x¸c, ®óng mÉu biÓu, khíp ®óng víi chøng tõ chuyÓn tiÒn cña kh¸ch hµng (chøng tõ giÊy hoÆc chøng tõ ®iÖn tö ). + KiÓm tra c¸c ch÷ ký cña KÕ to¸n giao dÞch, KÕ to¸n chuyÓn tiÒn trªn chøng tõ giÊy. NÕu cã sai sãt chuyÓn l¹i cho KÕ to¸n chuyÓn tiÒn, KÕ to¸n giao dÞch xö lý. Ng­êi kiÓm so¸t kh«ng ®­îc tù ý söa ch÷a bÊt kú yÕu tè nµo trªn chøng tõ gèc chuyÓn tiÒn còng nh­ d÷ liÖu cña LÖnh chuyÓn tiÒn (ch­¬ng tr×nh kh«ng cho phÐp ). NÕu ®óng, Ng­êi kiÓm so¸t ký duyÖt (ghi ch÷ ký ®iÖn tö vµo lÖnh) vµ chuyÓn ®i. 2.1.1.2. H¹ch to¸n vµ xö lý c¸c kho¶n tiÒn chuyÓn ®i. a) H¹ch to¸n. - §èi víi LÖnh chuyÓn Cã: Nî TK thÝch hîp. Cã TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay. - §èi víi LÖnh chuyÓn nî: + §èi víi lÖnh chuyÓn Nî cña néi bé Ng©n hµng, h¹ch to¸n: Nî TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay. Cã TK néi bé thÝch hîp. + §èi víi lÖnh chuyÓn Nî cña kh¸ch hµng: Khi chuyÓn tiÒn ®i h¹ch to¸n: Nî TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay. Cã TK c¸c kho¶n ph¶i chê thanh to¸n kh¸c. Khi nhËn ®­îc ®iÖn th«ng b¸o ch¸p nhËn chuyÓn Nî cña NHB, NHA c¨n cø th«ng b¸o lËp phiÕu chuyÓn kho¶n tr¶ tiÒn cho kh¸ch hµng, h¹ch to¸n: Nî TK c¸c tµi kho¶n chê thanh to¸n kh¸c. Cã TK kh¸ch hµng. b) Xö lý c¸c kho¶n chuyÓn tiÒn: - §èi víi LÖnh chuyÓn tiÒn gi¸ trÞ cao: NHA ph¶i thùc hiÖn viÖc x¸c nhËn chuyÓn tiÒn víi NHB: + NhËn §iÖn yªu cÇu x¸c nhËn LÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao (phô lôc sè 2) cña NHB (®· qua kiÓm so¸t, KÕ to¸n chuyÓn tiÒn ph¶i ®i in ®iÖn, kiÓm so¸t, ®èi chiÕu víi lÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao ®· göi ®i. NÕu ®óng, NHA chuyÓn §iÖn x¸c nhËn LÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao cho Ng­êi kiÓm so¸t. + Ng­êi kiÓm so¸t kiÓm so¸t l¹i, nÕu ®óng ghi ch÷ ký ®iÖn tö lªn ®iÖn x¸c nhËn, chuyÒn ngay cho NHB. + C¸c ®iÖn yªu cÇu x¸c nhËn vµ ®iÖn x¸c nhËn ph¶i l­u tr÷ kÌm theo LÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao sau khi ®· cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña kÕ to¸n chuyÓn tiÒn vµ Ng­êi kiÓm so¸t - Tr­êng hîp nhËn ®­îc Th«ng b¸o tõ chèi chÊp nhËn LÖnh chuyÓn tiÒn (ghi râ lý do tõ chèi) vµ LÖnh chuyÓn tiÒn cña NHB (tr¶ l¹i NHA sè tiÒn tõ chèi), NHA ph¶i kiÓm so¸t chÆt chÏ, nÕu hîp lÖ h¹ch to¸n: + §èi víi tõ chèi LÖnh chuyÓn Nî: C¨n cø vµo LÖnh chuyÓn Nî cña NHB, h¹ch to¸n: Nî TK thÝch hîp Cã TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay + §èi víi tõ chèi LÖnh chuyÓn Cã: C¨n cø vµo LÖnh chuyÓn Cã cña NHB, h¹ch to¸n: Nî TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay Cã TK thÝch hîp (TK tr­íc ®©y ghi Nî - trÝch chuyÓn) NHA ph¶i göi Th«ng b¸o tõ chèi chÊp nhËn LÖnh chuyÓn tiÒn cho kh¸ch hµng. - Tr­êng hîp sù cè kü thuËt truyÒn tin, hoÆc nguyªn nh©n kh¸ch quan kh¸c kh«ng göi ®­îc LÖnh chuyÓn tiÒn ®i: Sau thêi ®iÓm ngõng chuyÓn LÖnh chuyÓn tiÒn ®i trong ngµy (15h30), c¸c LÖnh chuyÓn tiÒn kh«ng göi ®i ®­îc, NHA th«ng b¸o ngay cho kh¸ch hµng biÕt (nÕu cã thÓ) vÒ t×nh tr¹ng cña LÖnh chuyÓn tiÒn ch­a göi ®i ®­îc, nÕu do sù cè kü thuËt hoÆc truyÒn tin, NHA lËp “Biªn b¶n sù cè kü thuËt trong ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö ”, vµ xö lý: + NÕu kh¸ch hµng yªu cÇu tr¶ l¹i chøng tõ chuyÓn tiÒn: Ng­êi kiÓm so¸t, KÕ to¸n chuyÓn tiÒn, kÕ to¸n giao dÞch thùc hiÖn tho¸i duyÖt LÖnh chuyÓn tiÒn ®i, tr¶ chøng tõ cho kh¸ch hµng. + NÕu kh¸ch hµng kh«ng yªu cÇu tr¶ l¹i: NHA tho¸i duyÖt LÖnh chuyÓn tiÒn ®i, nhËp “Sæ theo dâi chøng tõ ch­a chuyÓn ®i do sù cè kü thuËt” + §èi víi c¸c chøng tõ chuyÓn tiÒn kh«ng tr¶ l¹i ®­îc (Chøng tõ h¹ch to¸n, qua thanh to¸n bï trõ chuyÓn tiÕp, chøng tõ nép tiÒn mÆt cña kh¸ch hµng…) NHA tho¸i duyÖt LÖnh chuyÓn tiÒn, h¹ch to¸n c¸c chøng tõ chuyÓn tiÒn ®ã vµo TK “c¸c kho¶n chê thanh to¸n kh¸c” vµ ghi “Sæ theo dâi chøng tõ ch­a chuyÓn ®i do sù cè kü thuËt”. Ngµy lµm viÖc tiÕp theo khi kh¾c phôc sù cè NHA ghi xuÊt “Sæ theo dâi chøng tõ ch­a chuyÓn ®i do sù cè kü thuËt”, tÊt to¸n kho¶n t¹m ghi trªn TK “c¸c kho¶n chê thanh to¸n kh¸c” ®ång thêi lËp LÖnh chuyÓn tiÒn ngay cho kh¸ch hµng. 2.1.2.Së Giao dÞch I nhËn chuyÓn tiÒn ®Õn (NHB). 2.1.2.1.KiÓm so¸t LÖnh chuyÓn tiÒn ®Õn: a) NhËn lÖnh chuyÓn tiÒn cña NHA (qua Trung t©m thanh to¸n - TTTT) Ng­êi kiÓm so¸t vµo ch­¬ng tr×nh kiÓm tra ch÷ kÝ ®iÖn tö cña TTTT ®Ó x¸c ®Þnh tÝnh ®óng ®¾n, chÝnh x¸c cña LÖnh chuyÓn tiÒn ®Õn, sau ®ã truyÒn LÖnh chuyÓn tiÒn qua m¹ng vi tÝnh cho KÕ to¸n chuyÓn tiÒn ®Ó xö lý tiÕp. b) KÕ to¸n chuyÓn tiÒn in 3 liªn LÖnh chuyÓn tiÒn ®Õn (tr­êng hîp thanh to¸n chuyÓn tiÕp in 4 liªn), kiÓm so¸t c¸c yÕu tè cña LÖnh chuyÓn tiÒn ®Õn ®Ó x¸c ®Þnh : - Cã ®óng lÖnh chuyÓn tiÒn göi cho NH m×nh kh«ng. - C¸c yÕu tè trªn LÖnh cã hîp lÖ, hîp ph¸p kh«ng. - Néi dung cã g× nghi vÊn kh«ng. Sau khi kiÓm so¸t xong, KÕ to¸n chuyÓn tiÒn ký vµo c¸c liªn LÖnh chuyÓn tiÒn (b»ng giÊy), lÊy ch÷ kÝ kiÓm so¸t trªn LÖnh chuyÓn tiÒn, sau ®ã chuyÓn 2 liªn LÖnh chuyÓn tiÒn ®Õn cho KÕ to¸n giao dÞch xö lý tiÕp. c) KÕ to¸n giao dÞch : C¨n cø LÖnh chuyÓn tiÒn do KÕ to¸n chuyÓn tiÒn chuyÓn ®Õn, kiÓm so¸t (kiÓm so¸t tªn, tµi kho¶n kh¸ch hµng, kiÓm tra uû quyÒn chuyÓn Nî ®èi víi LÖnh chuyÓn Nî), ký trªn chøng tõ vµ h¹ch to¸n tµi kho¶n thÝch hîp. Xö lý chøng tõ : - 1 liªn LÖnh chuyÓn tiÒn h¹ch to¸n Nî - Cã, ®ãng vµo nhËt ký chøng tõ. - 1 liªn LÖnh chuyÓn tiÒn l­u kÌm b¸o c¸o chuyÓn tiÒn trong ngµy. - 1 liªn LÖnh chuyÓn tiÒn dïng b¸o Nî, b¸o Cã cho kh¸ch hµng, hoÆc 2 liªn lµm chøng tõ thanh to¸n chuyÓn tiÕp d) KiÓm so¸t LÖnh chuyÓn tiÒn khÈn, LÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao : - §èi víi LÖnh chuyÓn tiÒn khÈn: NHB ph¶i ­u tiªn thùc hiÖn viÖc kiÓm so¸t vµ h¹ch to¸n ngay cho kh¸ch hµng (kh«ng chê xö lÝ theo l«). Tr­êng hîp cã nhiÒu LÖnh chuyÓn tiÒn khÈn ®Õn cïng mét lóc, th× trËt tù ­u tiªn sÏ ®­îc s¾p xÕp theo thø tù thêi gian nhËn LÖnh, LÖnh nµo ®Õn tr­íc ­u tiªn xö lý tr­íc. - §èi víi LÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao: Khi kiÓm so¸t LÖnh chuyÓn tiÒn ®Õn ch­¬ng tr×nh sÏ tù ®éng t¹o §iÖn yªu cÇu x¸c nhËn chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao (phô lôc sè 3), Ng­êi kiÓm so¸t duyÖt vµ göi §iÖn yªu cÇu x¸c nhËn cho NHA. Khi nhËn §iÖn x¸c nhËn chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao cña NHA (®· qua kiÓm so¸t cña Ng­êi kiÓm so¸t) KÕ to¸n chuyÓn tiÒn in ®iÖn x¸c nhËn kÌm LÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao tr¶ tiÒn cho kh¸ch hµng. C¸c ®iÖn yªu cÇu x¸c nhËn vµ ®iÖn x¸c nhËn ph¶i l­u tr÷ kÌm theo LÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao sau khi ®· cã ®Çy ®ñ cña KÕ to¸n chuyÓn tiÒn vµ Ng­êi kiÓm so¸t. 2.1.2.2. H¹ch to¸n, xö lý LÖnh chuyÓn tiÒn ®Õn : - §èi víi LÖnh chuyÓn Cã : Nî tµi kho¶n chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay. Cã TK thÝch hîp (TK kh¸ch hµng). Tr­êng hîp chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao: sau thêi ®iÓm hoµn thµnh ®èi chiÕu chuyÓn tiÒn trong ngµy vÉn kh«ng nhËn ®­îc ®iÖn x¸c nhËn cña NHA th× NHB h¹ch to¸n LÖnh chuyÓn tiÒn Cã gi¸ trÞ cao vµo TK chuyÓn tiÒn ®Õn chê xö lý. Nî TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay. Cã TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay chê xö lý. Khi nhËn ®­îc ®iÖn x¸c nhËn cña NHA, lËp phiÕu chuyÓn kho¶n h¹ch to¸n : Nî tµi kho¶n chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay chê xö lý. Cã TK kh¸ch hµng. - §èi víi LÖnh chuyÓn Nî : + Tr­êng hîp chuyÓn Nî néi bé NHNo&PTNT , h¹ch to¸n : Nî TK thÝch hîp. Cã TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay. +Tr­êng hîp chuyÓn Nî cña kh¸ch hµng : LÖnh chuyÓn Nî cã uû quyÒn hîp lÖ, Tµi kho¶n ng­êi nhËn ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n, h¹ch to¸n : Nî TKTG ng­êi nhËn LÖnh. Cã TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay. Sau ®ã göi ngay §iÖn th«ng b¸o chÊp nhËn chuyÓn Nî cho NHA vµ b¸o Nî cho kh¸ch hµng. LÖnh chuyÓn Nî cã uû quyÒn hîp lÖ, nh­ng kh¸ch hµng kh«ng ®ñ kh¶ n¨ng thanh to¸n. Ng©n hµng ph¶i th«ng b¸o cho kh¸ch hµng nép ®ñ sè tiÒn vµo tµi kho¶n ®Ó thùc hiÖn LÖnh chuyÓn Nî trong ph¹m vi thêi gian chÊp nhËn quy ®Þnh (tèi ®a 24 giê kÓ tõ khi nhËn ®­îc LÖnh chuyÓn Nî), h¹ch to¸n: Nî TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay chê xö lý. Cã TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay. Trong ph¹m vi thêi gian chÊp nh¹n quy ®Þnh, nªu kh¸ch hµng nép ®ñ sè tiÒn vµo tµi kho¶n ®Ó thùc hiÖn LÖnh chuyÓn Nî, NHB lËp phiÕu chuyÓn kho¶n, h¹ch to¸n : Nî TK thÝch hîp cña kh¸ch hµng. Cã TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay chê xö lý. Sau khi thêi gian chÊp nhËn quy ®Þnh, nÕu kh¸ch hµng kh«ng nép ®ñ sè tiÒn vµo tµi kho¶n ®Ó thùc hiÖn LÖnh chuyÓn Nî: NHB lËp ®iÖn thanh to¸n tõ chèi chÊp nhËn LÖnh chuyÓn Nî, c¨n cø Th«ng b¸o tõ chèi chÊp nhËn LÖnh chuyÓn Nî, lËp LÖnh chuyÓn Nî göi NHA, h¹ch to¸n. Nî TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay. Cã TK chuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay chê xö lý. NHB ph¶i më sæ theo dâi c¸c LÖnh chuyÓn Nî kh«ng thanh to¸n ®Ó lµm b¸o c¸o ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö theo quy ®Þnh. 2.2.§iÒu chØnh sai sãt trong ChuyÓn tiÒn ®Þªn tö t¹i Së Giao dÞch I . 2.2.1.§iÒu chØnh sai sãt t¹i NHA: 2.2.1.1.Sai sãt tr­íc khi truyÒn LÖnh chuyÓn tiÒn ®i. - NÕu sai sãt cña LÖnh chuyÓn tiÒn ®­îc ph¸t hiÖn ngay trong qu¸ tr×nh lËp vµ ng­êi kiÓm so¸t ch­a ghi ch÷ ký ®iÖn tö ®Ó chuyÓn ®i th× kÕ to¸n ®­îc söa l¹i cho ®óng. - NÕu sai sãt trªn LÖnh chuyÓn tiÒn ®­îc ph¸t hiÖn sau khi ng­êi kiÓm so¸t ®· ghi ch÷ ký ®iÖn tö (nh­ng LÖnh chuyÓn tiÒn ch­a truyÒn ®i), th× ph¶i lËp biªn b¶n huû bá LÖnh chuyÓn tiÒn sai trong ®ã ghi râ sè lÖnh, giê, ngµy huû LÖnh chuyÓn tiÒn vµ ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña Ng­êi kiÓm so¸t. KÕ to¸n chuyÓn tiÒn vµ KÕ to¸n giao dÞch cã liªn quan. Biªn b¶n ®­îc l­u vµo hå s¬ riªng ®Ó b¶o qu¶n, sau ®ã lËp LÖnh chuyÓn tiÒn ®óng ®Ó göi ®i. 2.2.1.2.§iÒu chØnh sai sãt ph¸t hiÖn sau khi ®· truyÒn LÖnh chuyÓn tiÒn ®i. Khi ph¸t hiÖn c¸c sai sãt nh­ sai sè tiÒn (thõa hoÆc thiÕu), sai ng­îc vÒ, NHA ph¶i ®iÖn tra so¸t (hoÆc tr¶ lêi tra so¸t) ngay cho NHB ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. NHA ph¶i lËp biªn b¶n x¸c ®Þnh nguyªn nh©n, quy tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n râ rµng vµ xö lý: a)Tr­êng hîp sai thiÕu: Sè tiÒn trªn LÖnh chuyÓn tiÒn nhá h¬n sè tiÒn trªn chøng tõ gèc chuyÓn tiÒn. NHA c¨n cø biªn b¶n chuyÓn tiÒn thiÕu, lËp LÖnh chuyÓn tiÒn bæ sung sè tiÒn chuyÓn thiÕu göi tiÕp ®Õn NHB. Trong néi dung chuyÓn tiÒn ph¶i ghi râ “chuyÓn bæ sung theo LÖnh chuyÓn Nî (hoÆc Cã) sè… ngµy … th¸ng… n¨m… sè tiÒn chuyÓn…” vµ h¹ch to¸n: §èi víi LÖnh chuyÓn Cã bÞ sai thiÕu: Nî TK thÝch hîp Cã TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay (Sè tiÒn chuyÓn Cã cßn thiÕu) §èi víi LÖnh chuyÓn Nî bÞ sai thiÕu : Nî TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay Cã TK thÝch hîp (Sè tiÒn chuyÓn Nî cßn thiÕu) Ng©n hµng A ph¶i vµo “Sæ theo dâi LÖnh chuyÓn tiÒn bÞ sai sãt” ®Ó cã sè liÖu phôc vô b¸o c¸o chuyÓn tiÒn theo quy ®Þnh. b) Tr­êng hîp sai thõa: Sè tiÒn trªn LÖnh lín h¬n sè tiÒn trªn chøng tõ gèc chuyÓn tiÒn. - §èi víi LÖnh chuyÓn Cã sai thõa : C¨n cø biªn b¶n chuyÓn tiÒn thõa lËp Yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã (huû sè tiÒn ®· chuyÓn thõa) göi ngay cho NHB ®ång thêi lËp phiÕu chuyÓn kho¶n, h¹ch to¸n: Nî TK c¸c kho¶n ph¶i thu (më tiÓu kho¶n c¸ nh©n g©y sai sãt) Cã TK thÝch hîp (Sè tiÒn ®· chuyÓn thõa trªn lÖnh chuyÓn Cã) Ghi nhËp “Sæ theo dâi Yªu cÇu chuyÓn LÖnh Cã göi ®i”. Khi nhËn ®­îc LÖnh chuyÓn Cã cña NHB tr¶ l¹i sè tiÒn thõa theo yªu cÇu, NHA ghi xuÊt “Sæ theo dâi Yªu cÇu chuyÓn LÖnh Cã göi ®i”, h¹ch to¸n: Nî TK chuyÓn tiÒn ®Òn n¨m nay Cã TK c¸c kho¶n ph¶i thu (tiÓu kho¶n c¸ nh©n g©y sai sãt) (Sè tiÒn ®· thu håi vµ chuyÓn tr¶) Tr­êng hîp NHB tõ chèi Yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã ®èi víi sè tiÒn bÞ sai thõa trªn, do kh«ng thu håi ®­îc tiÒn tõ kh¸ch hµng th× NHA ph¶i lËp Héi ®ång xö lý theo quy ®Þnh hiÖn hµnh, x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm vµ møc båi hoµn cña c¸ nh©n g©y ra sai sãt. - §èi víi LÖnh chuyÓn Nî sai thõa: NHA c¨n cø biªn b¶n chuyÓn thõa lËp LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî ®Ó huû sè tiÒn ®· chuyÓn thõa, h¹ch to¸n: Nî TK c¸c kho¶n chê Thanh to¸n kh¸c (nÕu ch­a tr¶ cho kh¸ch hµng) HoÆc TK tiÒn göi cña kh¸ch hµng (nÕu thu håi ®­îc tõ kh¸ch hµng). HoÆc TK c¸c kho¶n ph¶i thu (nÕu kh«ng thu håi ®­îc tiÒn tõ kh¸ch hµng). HoÆc TK néi bé (nÕu lµ chuyÓn Nî cña néi bé NHNo&PTNT VN). Cã TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay (Sè tiÒn ®· chuyÓn thõa trªn LÖnh chuyÓn Nî) Tr­êng hîp ®· tr¶ tiÒn cho kh¸ch hµng nh­ng TK cña kh¸ch hµng kh«ng ®ñ sè d­ ®Ó thùc hiÖn LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî ®èi víi sè tiÒn chuyÓn thõa th× NHA h¹ch to¸n vµo TK c¸c kho¶n ph¶i thu (më tiÓu kho¶n cho ng­êi g©y ra sai sãt) sau ®ã t×m mäi biÖn ph¸p ®Ó thu l¹i, nÕu kh«ng thu ®­îc ph¶i quy tr¸ch nhiÖm bßi hoµn theo chÕ ®é quy ®Þnh. c) Tr­êng hîp sai ng­îc vÕ. - Xö lý sai sãt. + Ph¸t hiÖn sai sãt, NHA ®iÖn tra so¸t ngay NHB, ®ång thêi lËp biªn b¶n chuyÓn tiÒn sai. c¨n cø biªn b¶n lËp LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî (®èi víi LÖnh chuyÓn Cã bÞ sai ng­îc vÕ) ®Ó huû toµn bé LÖnh chuyÓn tiÒn bÞ sai ng­îc vÕ. + Khi nhËn ®­îc th«ng b¸o chÊp nhËn LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî hoÆc LÖnh chuyÓn Cã (chuyÓn tr¶ sè tiÒn NHA chuyÓn sai) cña NHB, NHA lËp LÖnh chuyÓn tiÒn ®óng göi NHB. - H¹ch to¸n ®iÒu chØnh. + LÖnh chuyÓn Cã sai ng­îc vÕ: NÕu LÖnh chuyÓn Cã ®óng lµ: Nî TK thÝch hîp Cã TK ChuyÓn tiÒn ®in¨m nay Nh­ng ®· chuyÓn: Nî TK ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay Cã TK thÝch hîp NHA c¨n cø biªn b¶n lËp lÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî göi NHB vµ h¹ch to¸n toµn bé sè tiÒn ®· chuyÓn sai: Nî TK thÝch hîp Cã TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay NhËn th«ng b¸o chÊp nhËn LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî cña NHB, NHA lËp LÖnh chuyÓn Cã ®óng göi ®i. + LÖnh chuyÓn Nî sai ng­îc vÕ: NÕu chuyÓn ®óng lµ Nî TK ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay Cã TK thÝch hîp NÕu ®· chuyÓn : Nî TK thÝch hîp Cã TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay NHA c¨n cø biªn b¶n, lËp Yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã göi NHB vµ phiÕu chuyÓn kho¶n h¹ch to¸n toµn bé sè tiÒn: Nî TK c¸c kho¶n ph¶i thu Cã TK thÝch hîp Khi nhËn ®­îc LÖnh chuyÓn Cã cña NHB chuyÓn tr¶ l¹i sè tiÒn chuyÓn sai NHA h¹ch to¸n: Nî TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay Cã TK c¸c kho¶n ph¶i thu Sau ®ã lËp LÖnh chuyÓn Nî ®óng göi ®i. NÕu NHB tõ chèi Yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã cña NHA vÒ chuyÓn tiÒn ngù¬c vÕ do kh«ng thu ®­îc tiÒn cña kh¸ch hµng, NHA ph¶i lËp Héi ®ång xö lý ®Ó x¸c ®Þnh tr¸ch nhiÖm vµ møc båi hoµn cña c¸ nh©n g©y sai sãt. d) §èi víi mét sè sai kh¸c: - Sai tªn, sè liÖu tµi kho¶n cña ng­êi nhËn LÖnh chuyÓn tiÒn , sai ký hiÖu chøng tõ, ký hiÖu néi dung nghiÖp vô …( c¸c sai sãt thuéc yÕu tè kiÓm so¸t, ®èi chiÕu). Khi nhËn ®­îc tra so¸t cña NHB, NHA ph¶i tr¶ lêi tra so¸t ngay ®¶m b¶o thanh to¸n nhanh cho kh¸ch hµng. - Tr­êng hîp TTTT ph¸t hiÖn LÖnh chuyÓn tiÒn cã sai sãt (do lçi kü thuËt) vµ yªu cÇu göi l¹i th× NHA ph¶i lËp biªn b¶n huû bá LÖnh chuyÓn tiÒn sai trong ®ã ghi râ sè leÑnh, giê, ngµy huû LÖnh chuyÓn tiÒn vµ ph¶i cã ®Çy ®ñ ch÷ ký cña Ng­êi kiÓm so¸t, KÕ to¸n ChuyÓn tiÒn vµ kÕ to¸n giao dÞch cã liªn quan. Biªn b¶n ®­îc l­u vµo hå s¬ riªng ®Ó b¶o qu¶n, sau ®ã lËp LÖnh chuyÓn tiÒn ®óng ®Ó chuyÓn ®i. 2.2.2.§iÒu chØnh sai sãt t¹i NHB. 2.2.2.1.§èi víi LÖnh chuyÓn tiÒn sai thiÕu: Khi nhËn ®­îc LÖnh chuyÓn tiÒn bæ sung LÖnh chuyÓn tiÒn thiÕu cña NHA, NHB ph¶i ®èi chiÕu, kiÓm so¸t l¹i chÆt chÏ LÖnh chuyÓn tiÒn bÞ sai thiÕu víi LÖnh chuyÓn tiÒn bæ sung vµ h¹ch to¸n 2.2.2.2.§èi víi LÖnh chuyÓn tiÒn sai thõa: a) Ph¸t hiÖn tr­íc khi h¹ch to¸n vµo tµi kho¶n kh¸ch hµng : NÕu NHB nhËn ®­îc th«ng b¸o hoÆc tra so¸t cña NHA vÒ chuyÓn tiÒn thõa tr­íc khi nhËn ®­îc LÖnh chuyÓn tiÒn th× NHB ph¶i ghi sæ theo dâi LÖnh chuyÓn tiÒn sai sãt ®Ó cã biÖn ph¸p xö lý kÞp thêi. - §èi víi LÖnh chuyÓn Cã sai thõa : Khi nhËn ®­îc LÖnh chuyÓn Cã ®Õn, NHB kiÓm so¸t, ®èi chiÕu víi néi dung th«ng b¸o ®· nhËn ®­îc, nÕu x¸c ®Þnh sai sãt nh­ ®· ®­îc th«ng b¸o th× sÏ xö lý vµ h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay : toµn bé sè tiÒn chuyÓn ®Õn Cã TK chuyÓn ®Õn n¨m nay chê xö lý : sè tiÒn chuyÓn thõa Cã TK kh¸ch hµng : sè tiÒn ®óng Khi nhËn ®­îc yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã ®èi víi tiÒn thõa cña NHA, NHB c¨n cø yªu cÇu huû lËp LÖnh chuyÓn Cã hoµn tr¶ NHA sè tiÒn thõa trªn LÖnh chuyÓn Cã bÞ sai thõa: Nî TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay Cã TK ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay - §èi víi LÖnh chuyÓn Nî sai thõa: Khi nhËn ®­îc LÖnh chuyÓn Nî ®Õn, NHB kiÓm so¸t, ®èi chiÕu víi néi dung th«ng b¸o nhËn ®­îc, nÕu x¸c ®Þnh sai sãt nh­ ®· th«ng b¸o th× sÏ xö lý vµ h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK kh¸ch hµng : Sè tiÒn ®óng Nî TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay chê xö lý : Sè tiÒn thõa Cã TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay : Toµn bé sè tiÒn chuyÓn ®Õn Khi nhËn ®­îc LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî ®èi víi sè tiÒn thõa cña NHA th× NHB c¨n cø LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî ghi: Nî TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay Cã TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay chê xö lý §ång thêi th«ng b¸o chÊp nhËn LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî cho NHA. b) Ph¸t hiÖn sau khi ®· tr¶ tiÒn cho kh¸ch hµng. Tr­êng hîp nhËn ®­îc th«ng b¸o cña NHA sau khi ®· tr¶ tiÒn cho kh¸ch hµng th× NHB ghi sæ theo dâi LÖnh chuyÓn tiÒn bÞ sai sãt vµ xö lý. - §èi víi LÖnh chuyÓn Cã sai thõa: Khi nhËn ®­îc yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã ®èi víi sè tiÒn chuyÓn thõa cña NHA, nÕu kiÓm so¸t ®óng, NHB xö lý: + Tr­êng hîp TK cña kh¸ch hµng cã ®ñ sè d­: C¨n cø vµo yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã, NHB lËp LÖnh chuyÓn Cã chuyÓn tr¶ NHA sè tiÒn chuyÓn thõa, h¹ch to¸n sè tiÒn chuyÓn thõa ph¶i tr¶ l¹i NHA: Nî TK tiÒn göi cña kh¸ch hµng Cã TK chuyÓn tiÒn ®i n¨m nay NHB göi th«ng b¸o Yªu cÇu huû cho kh¸ch hµng biÕt. + Tr­êng hîp TK tiÒn göi cña kh¸ch hµng kh«ng ®ñ sè d­ ®Ó thu håi, NHB ghi nhËp “Sæ theo dâi Yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã ch­a thùc hiÖn ®­îc” vµ yªu cÇu kh¸ch hµng nép tiÒn vµo TK ®Ó thùc hiÖn yªu cÇu huû. Khi kh¸ch hµng nép ®ñ sè tiÒn, kÕ to¸n ghi xuÊt Sæ theo dâi trªn, lËp LÖnh chuyÓn Cã göi NHA vµ h¹ch to¸n . + Tr­êng hîp chØ thu håi kh¸ch hµng ®­îc mét phÇn sè tiÒn ®· chuyÓn sai thõa, NHB lËp th«ng b¸o tõ chèi mét phÇn Yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã (Sè tiÒn tõ chèi = Tæng sè tiÒn trªn yªu cÇu huû - sè tiÒn ®· thu håi ®­îc ), lËp LÖnh chuyÓn Cã chuyÓn sè tiÒn ®· thu håi ®­îc göi NHA, ®ång thêi xuÊt Sæ theo dâi, h¹ch to¸n sè tiÒn thu håi ®­îc: Nî TK kh¸ch hµng Cã TK ChuyÓn tiÒn ®i n¨m nay + Tr­êng hîp kh¸ch hµng kh«ng cßn kh¶ n¨ng thanh to¸n hoÆc kh¸ch hµng v·ng lai kh«ng x¸c ®Þnh ®­îc tung tÝch th× NHB ph¶i phèi hîp víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng vµ c¸c c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt nh­ C«ng an, Toµ ¸n... ®Ó t×m biÖn ph¸p thu håi l¹i tiÒn. Sau khi ®· ¸p dông mäi biÖn ph¸p thu håi nh­ng kh«ng thu d­îc, NHB lËp th«ng b¸o tõ chèi Yªu cÇu huû LÖnh chuyÓn Cã, ghi râ lý do tõ chèi tr¶ l¹i NHA ®ång thêi ghi xuÊt Sæ theo dâi. - §èi víi LÖnh chuyÓn Nî sai thõa : Khi nhËn ®­îc lÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî ®èi víi sè tiÒn thõa cña NHA, NHB kiÓm so¸t ®èi chiÕu víi néi dung th«ng b¸o nhËn ®­îc, nÕu x¸c ®Þnh sai sãt nh­ ®· th«ng b¸o. NHB c¨n cø LÖnh huû LÖnh chuyÓn Nî ghi: Nî TK ChuyÓn tiÒn ®Õn n¨m nay Cã TK thÝch hîp (TK ®· ghi nî sè tiÒn trªn LÖnh chuyÓn Nî sai thõa) iII. Mét sè tån t¹i cã ¶nh h­ëng ®Õn ph­¬ng thøc ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö : Do hÖ thèng NHNo&PTNT ViÖt Nam cã ®Þa bµn ho¹t ®éng réng, nhiÒu chi nh¸nh ë miÒn nói khu vùc kinh tÕ kÐm ph¸t triÓn nªn c¬ së vËt chÊt kü thuËt cho ho¹t ®éng thanh to¸n khã kh¨n, mét sè n¬i ch­a cã ®iÖn vµ ®iÖn tho¹i , viÖc lu©n chuyÓn chøng tõ thanh to¸n ë nh÷ng n¬i nµy rÊt chËm. MÆt kh¸c ch­a thÓ ¸p dông ngay nh÷ng c«ng cô, ph­¬ng tiÖn thanh to¸n hiÖn ®¹i vµo ®©y v× thiÕu c¬ së h¹ tÇng kü thuËt do vËy lµm cho tèc ®é thanh to¸n trong toµn hÖ thèng nãi chung vµ Së Giao dÞch I nãi riªng chËm l¹i vµ khã kh¨n trong viÖc triÓn khai ®ång bé nh÷ng tiÕn bé thanh to¸n míi, nªn cßn tån t¹i nhiÒu ph­¬ng thøc c«ng cô thanh to¸n c¶ truyÒn thèng vµ hiÖn ®¹i ®an xen nhau trong 1 thêi kú mµ kh«ng thÓ chuyÓn ngay tÊt c¶ sang ph­¬ng thøc phôc vô thanh to¸n hiÖn ®¹i. ThÓ hiÖn ë chç thiÕu sù kÕt hîp ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö vµ liªn Ng©n hµng ®iÖn tö. V× ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö chØ ¸p dông trong néi bé Ng©n hµng NNo, khi kh¸ch hµng cña Së Giao dÞch I chuyÓn tiÒn tíi kh¸ch hµng ë NH kh¸c hÖ thèng th× ph¶i thªm bót to¸n ®i liªn Ng©n hµng. Ngoµi ra, Kh©u lu©n chuyÓn vµ xö lý chøng tõ trong ®èi chiÕu ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö cßn trïng lÆp mang nÆng tÝnh thñ c«ng v­µ lµm tay võa lµm m¸y, thêi gian ®èi chiÕu dµi mµ kÐm hiÖu qu¶. HÖ thèng thanh to¸n qua m¹ng kh«ng kÕt nèi víi hÖ thèng thanh to¸n giao dÞch nªn d÷ liÖu ph¶i nhËp vµo m¸y tÝnh nhiÒu lÇn. Trªn ®©y lµ mét sè bÊt cËp trong qu¸ tr×nh thanh to¸n ®iÖn tö cã ¶nh h­ëng tíi ph­¬ng thøc thanh to¸n ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö. Së Giao dÞch I nãi riªng cÇn ph¶i cã nh÷ng gi¶p ph¸p thÝch øng hoµn thiÖn ph­¬ng thøc ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö ®Ó g¾n kÕt c¸c ph­¬ng thøc thanh to¸n ®iÖn tö l¹i víi nhau, ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ sö dông cao nhÊt. Ch­¬ng iii Mét sè Gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ c¬ b¶n nh»m më réng vµ hoµn thiÖn ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö t¹i Së Giao DÞch I NHNo & PTNT ViÖt Nam NÒn kinh tÕ ngµy cµng ph¸t triÓn th× yªu cÇu ngµy cµng cao vÒ C«ng nghÖ thanh to¸n. ChÝnh v× vËy Thanh to¸n ®iÖn tö cµng ph¶i hoµn thiÖn h¬n, trong ®ã ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö lµ ph­¬ng thøc nªn ®­îc quan t©m ph¸t triÓn ®Ó ®em l¹i l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ tèt nhÊt, ®ãng gãp cho sù t¨ng tr­ëng cña Ng©n hµng. XuÊt ph¸t tõ thùc tiÔn b»ng kiÕn thøc thu ®­îc trong qu¸ tr×nh thùc tËp, t«i xin ®Ò xuÊt mét sè kiÕn nghÞ nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö t¹i Së Giao dÞch I - NHNo&PTNT ViÖt Nam. 1. C¬ së vËt chÊt : VÒ mÆt c¬ së h¹ tÇng th«ng tin cña n­íc ta hiÖn nay cÇn ®­îc chÝnh phñ qua t©m vµ ®Çu t­ ®ång bé ®óng tiªu chuÈn quèc tÕ, n©ng cao chÊt l­îng th«ng tin h¬n n÷a. C¸c Ng©n hµng cÇn ®Çu t­ trang thiÕt bÞ vµ n©ng cao kû thuËt, tõng b­íc tù ®éng ho¸ d©y chuyÒn c«ng nghÖ thanh to¸n, g¾n víi hÖ thèng h¹ch to¸n víi kÕ to¸n trªn c¬ së ph¸t triÓn nh÷ng phÇn mÒm øng dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn ®Ó ®¶m b¶o chÝnh x¸c, nhanh nh¹y vµ an toµn sè liÖu trong c¸c dÞch vô thanh to¸n. Tranh thñ c¸c øng dông ph­¬ng thøc hiÖn ®¹i trong d©n c­. Ph¸t triÓn ë møc cÇn thiÕt c¸c c«ng cô thanh to¸n mang tÝnh truyÒn thèng, ¸p dông kû thuËt hiÖn ®¹i lµ con ®­êng ng¾n nhÊt vµ tiÕt kiÖm nhÊt. 2. Tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o: §Ó ph­¬ng thøc thanh to¸n ®iÖn tö ngµy cµng thu hót ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng, Ng©n hµng cµn t¨ng c­êng c«ng t¸c tuyªn truyÒn vÒ lîi Ých cña ph­¬ng thøc nµy. Sö dông c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng nh­: ®µi, b¸o, v« tuyÕn vµ c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o kh¸c vÒ nh÷ng tiÖn lîi, an toµn, chÝnh x¸c vµ nhanh chãng cña viÖc chuyÓn tiÒn qua Ng©n hµng. Cã nh­ vËy ng­êi d©n míi cã thÓ hiÓu vµ tÝch cùc tham gia, v× hiÖn nay trong x· héi ViÖt nam ng­êi d©n vÉn cßn thãi quen sö dông tiÒn mÆt ®Ó giao dÞch, ®Ó ng­êi d©n tiÕp cËn vµ lµm quen dÇn, thÊy ®­îc nh÷ng lîi Ých. H¬n n÷a khi tiÕp cËn víi Ng©n hµng ®Ó thùc hiÖn thanh to¸n, cã nh÷ng hiÓu biÕt nhÊt ®Þnh, ph¶i tèn thêi gian ®i l¹i, ®iÒu nµy khiÕn cho ng­êi d©n ng¹i ®Õn giao dÞch víi Ng©n hµng. ChÝnh v× vËy, Ng©n hµng ph¶i tuyªn truyÒn qu¶ng c¸o tr­íc, võa gi¶i to¶ ®­îc nh÷ng khã kh¨n mang tÝnh lÞch sö võa t¹o ®­îc nh÷ng tiÒn ®Ò, ®iÒu kiÖn thuËn lîi míi ®Ó thùc hiÖn vµ ph¸t triÓn. NÕu tÊt c¶ mäi ng­êi trong x· héi tÝch cøc tham gia vµo viÖc chi tr¶ cho Ng©n hµng th× Ng©n hµng sÏ t¹o ®­îc nguån vèn lín ®Ó ®Çu t­ gãp phÇn x©y dùng ®Êt n­íc. 3. Lu©n ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö: Qua mét thêi gian ®­îc ¸p dông thanh to¸n ®iÖn tö t¹i Së Giao dÞch I, t¸c gi¶ thÊy ngoµi nh÷ng g× ®· ®¹t ®­îc trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn chøng tõ ®iÖn tö th× vÉn cßn ph¶i kh¾c phôc, söa ®æi mét sè ®iÓm nh»m hoµn thiÖn h¬n chÕ ®é chøng tõ ®iÖn tö cña m×nh. ViÖc kiÓm tra vµ ®èi chiÕu chøng tõ cßn thñ c«ng, kh«ng khoa häc, kh«ng ph¸t huy ®­îc hiÖu qu¶ cña viÖc øng dông C«ng nghÖ th«ng tin. Trong khi khèi l­îng chøng tõ lu©n chuyÓn hµng ngµy qua Së Giao dÞch lµ rÊt lín, (B×nh qu©n kho¶ng 250 mãn mét ngµy). Bëi vËy, Së Giao dÞch I cÇn cã biÖn ph¸p tèt h¬n cho viÖc lu©n chuyÓn vµ l­u tr÷ chøng tõ ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. ------------ KÕt luËn Sù ra ®êi cña Th­¬ng m¹i ®iÖn tö ®· ®­a c¶ thÕ giíi ®øng tr­íc mét h×nh thøc thanh to¸n hoµn toµn míi trong c¸c hÖ thèng ng©n hµng. Trong t­¬ng lai, c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i lín ë ViÖt nam còng ph¶i hoµ nhËp “s©n ch¬i” nµy ®Ó ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn vµ tiÕn tíi héi nhËp cïng thÕ giíi. NÕu nh­ viÖc mua - b¸n qua m¹ng Internet vÉn gåm c¶ nh÷ng ph­¬ng ph¸p truyÒn th«ng trong giao dÞch nh­: sÐc, thÎ tÝn dông… th× ngµy nay nhiÒu kh¸ch hµng mong muèn ®­îc giao dÞch vµ thanh to¸n b»ng h×nh thøc ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö - thanh to¸n qua Ng©n hµng, do nh÷ng ®Æc tÝnh ­u viÖt cña nã nh­: gi¶m ®¸ng kÓ khèi l­îng giÊy tê trong giao dÞch, nhanh chãng, thuËn tiÖn, chi phÝ thÊp vµ kh«ng mÊt thêi gian ®i l¹i nh­ thanh to¸n kh¸c. Trong xu thÕ héi nhËp víi nÒn kinh tÕ trong khu vùc vµ thÕ giíi, viÖc c¸c Ng©n hµng th­¬ng m¹i t×m hiÓu, cã chñ tr­¬ng chiÕn l­îc hiÖn ®¹i ho¸ trong ho¹t ®éng thanh to¸n cña m×nh. ChÝnh v× ý nghÜa quan träng còng nh­ tÝnh cÊp b¸ch cña Th­¬ng m¹i ®iÖn tö nãi chung vµ cña ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö nãi riªng nªn viÖc nghiªn cøu, ®i s©u ph©n tÝch, t×m hiÓu nh»m n©ng c©o hiÖu qña ho¹t ®éng Ng©n hµng cã ý nghÜa v« cïng quan träng. Cã thÓ kh¼ng ®Þnh r»ng ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö tuy lµ vÊn ®Ò míi nh­ng nã lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò mÊu chèt cho mçi Ng©n hµng khi Th­¬ng m¹i ®iÖn tö vµ C«ng nghÖ ng©n hµng ngµy mét ph¸t triÓn cao. Do h¹n chÕ vÒ thêi gian nghiªn cøu vµ khèi l­îng kiÕn thøc nªn nh÷ng vÊn ®Ò tr×nh bµy trong chuyªn ®Ò nµy kh«ng thÓ tr¸nh nh÷ng sai sãt khuyÕt ®iÓm. VÝ lÏ ®ã, t«i mong ®­îc sù gãp ý cña c¸c thÇy c«, b¹n bÌ vµ nh÷ng ng­êi quan t©m ®Õn vÊn ®Ò nµy ®Ó chuyªn ®Ò ngµy mét hoµn thiÖn h¬n. T«i xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù gióp ®ì vµ h­íng dÉn tËn t×nh cña thÇy gi¸o - Th¹c sü §inh §øc ThÞnh, c¸c thÇy c« trong khoa KÕ to¸n KiÓm to¸n vµ c¸c c¸n bé, nh©n viªn c«ng t¸c t¹i Së Giao dÞch I NHNNo&PTNT ViÖt Nam cïng b¹n bÌ ®· gióp t«i hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. PHô lôC LÖnh chuyÓn cã (Phô Lôc Sè 1) Sè lÖnh ………………...(2)………..Ngµy lËp……/………./…..(2)…….. M· chøng tõ vµ lo¹i nghiÖp vô………………………….(2)…………....... Ngµy gi¸ trÞ : .....(2)……….………………………. Ng©n hµng göi lÖnh ……..(2)………..M· NH……TK Nî………(1)……. Ng©n hµng nhËn lÖnh …….(2)……….M· NH………..TK Cã….(1)…… Ng­êi ph¸t lÖnh :……………………….(1)………………………………. §Þa chØ/Sè CMND……………………...(1)………….…………………… Tµi kho¶n :……………………………...(1)………………………………. T¹i Ng©n hµng : ……………..(1)………M· NH……(1)……(2)………… Ng­êi nhËn lÖnh :……………(1)……………………………………........ §Þa chØ/Sè CMND……………………(1)…………………………………. Tµi kho¶n: ………………………………(1)………………………………. T¹i Ng©n hµng: ………………(1)………M· NH ……(1)……(2)…........ Néi dung : Sè tiÒn b»ng sè …….(1)…..(2)…..VN§ ……………………………….(1)…………………………………………… …………………………………………. Trung t©m thanh to¸n - X¸c nhËn ®· kiÓm so¸t:..(KÝ hiÖu) -Ng­êi kiÓm so¸t :……….(Tªn)…. Sè tiÒn b»ng ch÷: ………………(1)………….. TruyÒn ®i lóc…….. giê…….phót Ngµy ………/………./…………. Ng©n Hµng göi KÕ to¸n giao dÞch (1) KÕ to¸n giao dÞch (2) KiÓm so¸t (3) NhËn lóc: ….. giê…..phót Ngµy/……../……/……... Ng©n hµng nhËn KÕ to¸n giao dÞch (1) KÕ to¸n giao dÞch (2) KiÓm so¸t (3) Ghi chó : - Tr­êng hîp ng­êi ph¸t lÖnh hoÆc ng­êi nhËn lÖnh kh«ng cã TK th× ph¶i ghi râ ®Þa chØ vµ sè CMND, ngµy cÊp, n¬i cÊp. C¸c yÕu tè kÕ to¸n giao dÞch nhËp d÷ liÖu. C¸c yÕu tè do kÕ to¸n chuyÓn tiÒn nhËp d÷ liÖu. Ng­êi kiÓm so¸t ký. LÖnh in trªn 1/2 khæ A4 cã biÓu t­îng cña NHNo&PTNT . Ng©n Hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n viÖt nam (Phô lôc sè 2) §¬n vÞ : §iÖn yªu cÇu x¸c nhËn M· NH : lÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao LËp ngµy: …./……./……..sè: …… KÝnh göi : (Tªn vµ m· Ng©n hµng - NHA) Ng©n hµng göi (NHB)…………………….M· NH……………………….. Yªu cÇu x¸c nhËn LÖnh chuyÓn Cã sè :… …..Ngµy lËp..../...…./....... Ng­êi ph¸t lÖnh :…………………………………………………………… §Þa chØ/sè CMND : ……………………………………………………….. Tµi kho¶n :…………………………………………..……………………… T¹i Ng©n hµng :…………………………..M· NH……………………….. Ng­êi nhËn LÖnh :………………………………..……………………….. §¹i chØ/sè CMD : …………………………………………………………. Tµi kho¶n : …………………………………………………………………. T¹i Ng©n hµng :…………………………..M· NH……………………….. Sè tiÒn b»ng ch÷ : ………………………………………… Sè tiÒn b»ng sè ……..……………… TruyÒn ®i lóc :……..giê……phót……. KÕ to¸n chuyÓn tiÒn KiÓm so¸t Ng©n Hµng n«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n viÖt nam (Phô lôc sè 3) §¬n vÞ : §iÖn yªu cÇu x¸c nhËn M· NH : lÖnh chuyÓn tiÒn cã gi¸ trÞ cao LËp ngµy: …./……./……..sè: …… KÝnh göi : (Tªn vµ m· Ng©n hµng - NHB) Theo §iÖn yªu cÇu x¸c nhËn sè :………Ngµy lËp……../……/………. Ng©n hµng : (tªn Ng©n hµng A)…………….M· NH…………….......... X¸c nhËn LÖnh chuyÓn Cã sè : ……………Ngµy lËp....../..../........... Ng­êi ph¸t lÖnh :…………………………………………………………. §Þa chØ/sè CMND : ……………………………………………………… Tµi kho¶n :………………………………………………………………… T¹i Ng©n hµng :…………………………..M· NH……………………… Ng­êi nhËn LÖnh :……………………………………………………….. §¹i chØ/sè CMD : ………………………………………………………... Tµi kho¶n : ……………………………………………………………….. T¹i Ng©n hµng :………………………..M· NH……………………….... Sè tiÒn b»ng ch÷ : ………………………………………… Sè tiÒn b»ng sè ……..……………… TruyÒn ®i lóc :……..giê……phót KÕ to¸n chuyÓn tiÒn KiÓm so¸t tµi liÖu tham kh¶o TiÒn vµ ho¹t ®éng Ng©n hµng - Tg: Lª Vinh Danh. NXB ChÝnh trÞ Quèc gia. Cung cÇu tiÒn trong nÒn Kinh tÕ thÞ tr­êng - Tg: B¸ Nha. NXB Thèng kª C¸c nghiÖp vô Ng©n hµng th­¬ng m¹i - Tg: Lª V¨n T­. NXB Thèng kª. Kinh tÕ thÕ giíi 2001-2002 §Æc ®iÓm vµ triÓn väng - Tg: ViÖn Kinh tÕ thÕ giíi. NXB ChÝnh trÞ Quèc gia. Tõ ®iÓn thuËt ng÷ Tµi chÝnh - tÝn dông - Bé Tµi chÝnh ViÖn KHTC. NXB Tµi chÝnh Hµ néi 1996 QuyÕt ®Þnh sè 516/Q§/2000-NHNo - 04, ngµy 26/07/2000 cña Tæng Gi¸m ®èc NHNNo&PTNTVN, vÒ viÖc ban hµnh quy tr×nh nghiÖp vô ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö trong hÖ thèng NHNNo & PTNT ViÖt Nam. V¨n b¶n ChuyÓn tiÒn ®iÖn tö, NHNNo & PTNT ViÖt Nam. T¹p chÝ Tin häc Ng©n hµng sè 4,8,11,20,23,25/n¨m 2001 T¹p chÝ ThÞ tr­êng Tµi chÝnh tiÒn tÖ sè 3,4,6,7,11,18,21 n¨m 2001. C¸c tµi liÖu thu thËp ®­îc t¹i Së Giao dÞch I. môc lôc Phô lôc sè 2 62 Phô lôc sè 3 63 Tµi liÖu tham kh¶o 64