Tóm lại, những quan điểm, phương hướng và giải pháp nhằm thúc đẩy phát triển công nghiệp ở Bắc Giang những năm tới đã trình bày trên đây chỉ đêm lại kết quả thực hiện bằng sự nỗ lực phấn đấu hoạt động của nguồn lực con người trong những hình thức tổ chức thích hợp dưới sự hướng dẫn, chỉ huy, hỗ trợ của Nhà nước, nhằm làm cho công nghiệp nông thôn ở Bắc Giang phát triển đúng hướng đạt hiệu quả cao và phát triển bền vững.
59 trang |
Chia sẻ: ndson | Lượt xem: 1231 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Đẩy mạnh phát triển công nghiệp nông thôn ở Bắc Giang theo hướng công nghiệp hóa, hiện đại hoá trong những năm tới, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
100 di tích lịch sử - văn hoá đã được Bộ Văn hoá - Thông tin xếp hạng và hàng chục các lễ hội văn hoá dân gian được tổ chức hàng năm. Bắc Giang đã đưa vào kế hoạch xây dựng 2 Khu công viên vui chơi giải trí tại thị xã Bắc Giang với diện tích hàng chục ha.
Tiềm năng về du lịch của Bắc Giang là rất lớn, đang chờ đón các nhà đầu tư đến khai thác trong một môi trường đầu tư thông thoáng và được hưởng cơ chế ưu đãi cao nhất mà tỉnh có thể áp dụng.
e. Vị trí địa lý
Tỉnh Bắc Giang nằm liền kề vùng kinh tế trọng điểm phía Bắc, cách Thủ đô Hà Nội 50km về phía Bắc, cách cửa khẩu Quốc tế Hữu Nghị Quan 100km về phía Nam; nơi có vị trí thuận lợi để giao lưu phát triển kinh tế.
Dân số của Bắc Giang hiện nay trên 1,5 triệu người với 87 vạn lao động. Hệ thống giao thông của tỉnh bao gồm cả đường bộ, đường sắt, đường sông, được phân bố đều và thuận tiện. Các tuyến đường bộ quan trọng như: Quốc lộ 37, 31, 279 đã và đang được nâng cấp; đặc biệt cuối năm 2000 Quốc lộ 1A mới đã hoàn thành, tạo điều kiện rất thuận lợi cho giao lưu kinh tế. Ba tuyến đường sắt và ba con sông lớn là Sông Thương, Sông Cầu, Sông Lục Nam chạy qua tạo nên một mạng lưới giao thông thuận lợi.
Hệ thống lưới điện của Bắc Giang bao gồm các cấp điện áp 220; 110; 35; 22; 10 và 6 Kv đảm bảo phục vụ sản xuất và đời sống nhân dân. Đến nay 100% huyện, thị trong tỉnh và 215/227 xã, phường, thị trấn đã có điện lưới.
f. Đất đai
Bắc Giang có 382.200 ha đất tự nhiên bao gồm 123 ngàn ha đất nông nghiệp; 110 ngàn ha đất lâm nghiệp; 66,5 ngàn ha đất đô thị, đất chuyên dùng và đất ở, là điều kiện thuận lợi để phát triển công nghiệp, nông nghiệp, lâm nghiệp và thuỷ sản. Với việc hoàn thành quốc lộ 1A mới ngoài việc đáp ứng nhu cầu giao thông thuận lợi còn tạo ra quỹ đất lớn có nhiều lợi thế cho phát triển công nghiệp - dịch vụ.
Ngoài Khu công nghiệp tập trung Đình Trám 101 ha và một số cụm công nghiệp ở các huyện, thị xã; tỉnh chủ trương dành những vị trí thuận lợi nhất để phát triển công nghiệp.
Đất nông nghiệp của Bắc Giang ngoài việc thâm canh lúa bảo đảm an ninh lương thực còn rất thích hợp để phát triển rau, củ, quả cung cấp cho Thủ đô Hà Nội và các tỉnh lân cận. Tỉnh đã có kế hoạch chuyển hàng chục ngàn ha trồng lúa không ăn chắc sang phát triển cây ăn quả, cây công nghiệp và nuôi trồng thuỷ sản.
Với trên 55 ngàn ha đất đồi núi chưa sử dụng là một tiềm năng lớn cho các doanh nghiệp, các nhà đầu tư liên doanh liên kết trồng rừng và chế biến lâm sản.
g. Lao động
Với nguồn lao động dồi dào 87 vạn người trong đó lao động nông nghiệp là chủ yếu. Tỷ lệ lao động qua đào tạo chiếm 10%, có một bộ phận thiếu việc làm tập trung chủ yếu ở thị xã và các thị trấn. Dự tính đến năm 2005, lực lượng lao động được bổ sung thêm 13 vạn, tỷ lệ lao động qua đào tạo sẽ đạt khoảng 25 - 30% để có thể tham gia vào sự nghiệp công nghiệp hoá - hiện đại hoá nền kinh tế địa phương. Hiện tại tỉnh đã có 8 cơ sở đào tạo nghề trong đó có Trường Công nhân dạy nghề số 2 của Tổng Công ty hoá chất Việt Nam với quy mô lớn có thể đáp ứng nhu cầu đa dạng về đào tạo nghề của nhiều ngành, nhiều doanh nghiệp. Để khuyến khích các doanh nghiệp sử dụng lao động tại chỗ, tỉnh có chính sách hỗ trợ kinh phí để nhà đầu tư đào tạo nghề cho công nhân. (1)
.
(1):www.bacgiangdpi.gov.vn
III. §Þnh híng vµ gi¶i ph¸p thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i hãa n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë B¾c Giang
3.1. §Þnh híng c«ng nghiÖp ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n
§¹i héi ®¹i biÓu toµn quèc lÇn thø IX cña §¶ng Céng s¶n ViÖt Nam ®· quyÕt ®Þnh phÊn ®Êu ®a níc ta ®Õn n¨m 2020 lµ c¬ b¶n trë thµnh mét níc c«ng nghiÖp. Nh vËy tõ nay ®Õn n¨m 2005 lµ giai ®o¹n rÊt quan träng cña thêi k× ph¸t triÓn míi, ®Èy m¹nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt níc.
§èi víi c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n B¾c Giang cÇn lµm nh÷ng viÖc cô thÓ sau ®©y:
Mét lµ, ph¸t triÓn toµn diÖn n«ng, l©m, ng nghiÖp , h×nh thµnh c¸ vïng tËp trung chuyªn canh, cã c¬ cÊu hîp lý vÒ c©y trång vËt nu«i, cã s¶n phÈm hµng ho¸ nhiÒu vÒ sè lîng, tèt vÒ chÊt îng, b¶o ®¶m an toµn vÒ l¬ng thùc trong x· héi ®¸p øng ®îc yªu cÇu cña c«ng nghiÖp chÕ biÕn vµ cña thÞ trêng trong, ngoµi níc.
Hai lµ, thùc hiÖn thuû lîi ho¸, ®iÖn khÝ ho¸, c¬ giíi ho¸, sinh häc ho¸.
Ba lµ, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng l©m thuû s¶n, víi c«ng nghÖ ngµy cµng cao, g¾n víi nguån nguyªn liÖu vµ liªn kÕt víi c«ng nghiÖp ë ®« thÞ.
Bèn lµ, ph¸t triÓn c¸c ngµnh nghÒ, lµng nghÒ truyÒn thèng vµ ngµnh nghÒ míi, bao gåm tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp s¶n xuÊt hµng tiªu dïng, hµng xuÊt kh¶u, c«ng nghiÖp khai th¸c vµ chÕ biÕn c¸c nguån nguyªn liÖu phi n«ng nghiÖp, c¸c lo¹i h×nh dÞch vô, phôc vô s¶n xuÊt vµ ®êi sèng nh©n d©n.
N¨m lµ, x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng kinh tÕ x· héi, tõng bíc h×nh thµnh n«ng th«n míi, v¨n minh, hiÖn ®¹i.
S¸u lµ, hoµn thµnh c¬ b¶n viÖc giao ®Êt, giao rõng cho hé n«ng d©n. Cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ trî gióp n«ng d©n gi¶i quyÕt khã kh¨n vÒ vèn, gi¸ c¶, vËt t n«ng nghiÖp, thÞ trêng tiªu thô s¶n phÈm.
ViÖc §¹i héi §¶ng lÇn thø IX ®Ò ra ®Þnh híng lín cã tÝnh chÊt chiÕn lîc vµ nh÷ng néi dung c¬ b¶n vÒ c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp níc ta trong thêi gian tíi lµ phï hîp víi ®ßi hëi kh¸ch quan cña t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi ®¸t níc, lµ mét trong nh÷ng tiÒn ®Ò cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh ®èi víi níc ta nãi chung vµ víi b¾c giang nãi riªng. §Þnh híng c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸n«ng nghiÖp vµ n«ng th«n níc ta do ®¹i héi §¶ng lÇn thø IX ®Ò ra cã thÓ s¾p xÕo thanh ba nhãm néi dung cô thÓ sau ®©y:
Thø nhÊt lµ phat triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, më mang c¸c ngµnh nghÒ ngoµi n«ng nghiÖp bao gåm tiÓu thñ c«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp vµ dÞch vô nh»m chuyÓn dÞch c¬ cÊu kinh tÕ vµ chuyÓn dÞch c¬ c©u lao ®éng n«ng th«n theo híng c«ng nghiÖp ho¸.
Thø hai lµ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp theo híng c«ng nghiÖp ho¸ hiÖn ®¹i ho¸, nh»m x©y dùng mét nÒn n«ng nghiÖp tiªn tiÕn, cã n¨ng suÊt c©y trång vËt nu«i cao, n¨ng suÊt lao ®éng n«ng nghiÖp cao, víi s¶n lîng n«ng s¶n hµng ho¸ nhiÒu, chÊt lîng vµ gi¸ rÞ n«ng s¶ cao, ®¸p øng nhu cÇu ngµy cµng cao cña c«ng nghiÖp ho¸.
Thø ba lµ c¶i t¹o, x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¬ së h¹ tÇng kinh tÕ vµ x· héi n«ng th«n bao gåm tõ viÖc x©y dng c¬ së vËt chÊt kü thuËt s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, c«ng nghiÖp, dÞch vô n«ng th«n, x©y dùng m¹ng líi ®iÖn, m¹ng líi giao th«ng vËn t¶i, bu ®iÖn viÔn th«ng v¨n ho¸, gi¸o dôc, y tÕ vµ c¸c c¬ së phóc lîi x· héi kh¸c, tõng bíc ®« thÞ ho¸ n«ng th«n.(1)
3.2 gi¶i ph¸p thóc ®Èy c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp n«ng th«n B¾c Giang
3.2.1 H×nh thµnh m¹ng líi dÞch vô hç trî cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n tõ tØnh ®Õn huyÖn, x· ( bao gåm dÞch vô th«ng tin, t vÊn, cung øng, tiªu thô,…)
C¸c ho¹t ®éng th«ng tin vÒ thÞ trêng, gi¸ c¶, cung øng vËt t thiÕt bÞ, qu¶ng c¸o tiªu thÞ s¶n phÈm,… ra ®êi tõ s¶n xuÊt hµng ho¸ cha ph¸t triÓn th× tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®ã ®îc tæ chøc thµng mét kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. VÒ sau, mçi ho¹t ®éng ®ã ph¸t triÓn trë thµnh nh÷ng dÞch vô ®éc lËp víi s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. Cïng víi sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ hµng ho¸, c¸c tæ chøc dÞch vô còng lÇn lît còng lÇn lît ra ®êi vµ ngµy cµng cã vai trß quan träng ®èi cíi c¸c doang nghiÖp s¶n xuÊt kinh doanh. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ thÞ trêng hiÖn nay, kh«ng mét c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh nµo muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn mµ kh«ng cÇn ®Õn sù trî gióp cña c¸c tæ chøc dÞch vô. §Æc biÖt ®èi víi c«ng nghiÖp n«ng th«n do cßn non kÐm nhiÒu mÆt nªn cµng ®ßi hái cã sù trî gióp cña hÖ thèng tæ chøc dÞch vô, tríc hÕt lµ dÞch vô th«ng tin t vÊn hç trî ph¸t triÓn. Nhu cÇu nµy cµng trë nªn bøc ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang hiÖn nay. ChÝnh v× thiÕu nh÷ng th«ng tin cÇn thiÕt nªn c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang thêng bÞ lóng tóng trong viÖc lùa chän ph¬ng ¸n s¶n xuÊt; bÞ thua thiÖt trong giao dÞch mua b¸n còng nh trong tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ. §iÒu nay kh«ng chØ lµm cho s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¬ së c«ng nghiªp n«ng th«n ®¹t hiÖu qu¶ thÊp mµ cßn g©y chë ng¹i cho viÖc ra ®êi cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n míi. V× vËy yªu cÇu bøc thiÕt ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang nh÷ng n¨m tíi lµ ph¶I h×nh thµnh m¹ng líi dÞch vô th«ng tin, t vÊn , hç trî ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n tõ tØnh ®Õn huyÖn, x·.
M¹ng líi dÞch vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ra dêi ®Ó ®¶m nhËn c¸c vai trß sau:
Mét lµ, m¹ng líi dÞch vô nµy sÏ lµ c«ng cô phôc vô d¾c lùc cã hiÖu qu¶ trong viÖc ®Þnh híng ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n.
Hai lµ, gióp ngêi s¶n xuÊt lùa chän ®îc ph¬ng ¸n ®Çu t s¶n xuÊt kinh doanh phuú hîp víi ®iÒu kiÖn kinh tÕ cña m×nh ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao.
Ba lµ, t¹o ra nh÷ng ®iÒu kiªn c¬ b¶n ®Î n©ng cao n¨ng lùc s¶n xuÊt kinh doanh cho c¸c c¬ së vµ cã nh÷ng trî gióp thiÕt thùc ®Ó hä vît qua nh÷ng khã kh¨n trong c¹nh tranh nh»m ®¹t hiÖu qu¶ cao.
Bèn lµ, gióp nhµ níc n¾m nh÷ng th«ng tin ph¶n håi tõ phÝa nh÷ng ngêi s¶n xuÊt ®Ó kÞp thêi ®iÒu chØnh c¸c cñ tr¬ng chÝnh s¸ch cho phï hîp cíi t×nh h×nh.
§Ó ph¸t huy vai trß to lín cña m×nh, m¹ng líi dÞch vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n cÇn ®I vµo c¸c néi dung ho¹t ®éng sau:
Thø nhÊt: Tuyªn truyÒn chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ níc ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ n«ng th«n vµ nh÷ng vÊm ®Ò kinh tÕ cã liªn quan.
(1): V¨n KiÖn §¹i Héi §¶ng IX
§©y lµ mét ho¹t ®éng rÊt cÇn kh«ng chØ cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n mµ cßn cho c¶ ph¸t triÓn kinh – tÕ x· héi n«ng th«n nãi chung. NÕu kh«ng ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nµy ®Õn tËn ngíi d©n th× c¸c chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc dï cã ®óng ®¾n , hÊp dÉn ®Õn ®©u ®I n÷a còng chØ tån t¹i trªn v¨n b¶n, trong cÆp cña c¸c c¸c bé hay tñ ®ùng tµi liËu mµ th«I. Mét khi ngêi d©n kh«ng hiÓu ®îc chñ tr¬ng, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ níc th×: mét lµ, hä kh«ng d¸m bá vèn ra ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh; hai lµ, hä ®I vµo ®Çu t s¶n xuÊt mét c¸ch trµn lan, bÊt chÊp luËt ph¸p, g©y tæn h¹i cho mÆt x· héi. C¶ hai khuynh híng võa nªu ®Òu kh«ng cã lîi cho quèc kÕ d©n sinh.
Thø hai, th«ng tin thÞ trêng, gi¸ c¶ vµ tiÕp nhËn ph©n tÝch tæng hîp th«ng tin tõ c¬ së s¶n xuÊt ®Ó ph¶n ¶nh lªn c¸c c¬ quan nhµ níc.
ChÝnh v× kh«ng n¾m ®Çy ®ñ ®îc c¸c th«ng tin vÒ thÞ trêng, gi¸ c¶ hµng ho¸ nªn nh÷ng ngêi cã vèn kh«ng d¸m m¹o hiÓm bá vèn ra mua m¸y mãc thiÕp bÞ ®Ó s¶n xuÊt kinh doanh. T×nh tr¹ng yÕu kÐm trong ho¹t ®éng th«ng tin thÞ trêng gi¸ c¶ ohôc vô ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®· g©y trë ng¹i lín cho sù ra ®êi cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang. §ã còng chÝnh lµ nguyªn nh©n chÝnh khiÕn cho h¬n 70% sè c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang chØ ra ®êi dùa trªn nh÷ng kinh nghiÖm vµ truyÒn thèng s¶n xuÊt ®· cã s½n tõ tríc, nªn møc ®é rñi do mµ hä ph¶i g¸nh chÞu kh«ng ph¶i lµ Ýt.
Thø Ba: Híng dÉn ngêi s¶n xuÊt lùa chän c¸c trang thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ cho phï hîp víi yªu cÇu thÞ trêng; ®ång thêi lµm m«i giíi trong viÖc mua b¸n, l¾p ®Æt m¸y mãc, thiÕt bÞ vËt t vµ tiªu thô s¶n phÈm .
Lùa chän c«ng nghÖ s¶n xuÊt lµ viÖc lµm cña nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n«ng th«n, nhng do tr×nh ®é c¸c mÆt cßn nhiÒu h¹n chÕ,l¹i Ýt cã ®iÒu kiÖn tiÕp cËn réng r¨i trªn thÞ trêng c«ng nghÖ, cho nªn dï hä cã n¾m v÷ng nh÷ng ®Þnh híng vÒ c«ng nghÖ s¶n xuÊt cña nhµ nøoc ®èi víi c«ng nghiÖp n«ng th«n ®Õn ®©u ®i n÷a th× còng khã cã thÓ lùa chän ®îc lo¹i c«ng nghÖ víi hÖ th«ng m¸y mãc thiÕt bÞ ®ñ tiªu chuÈn, ®¸p øng nhu cÊu s¶n xuÊt ®Ò ra.
H¬n n÷a, trong nhiÒu trêng hîp, hä cã thÓ bÞ thua thiÖt rÊt lín trong quan hÖ mua – b¸n, chuyÓn giao c«ng nghÖ. Do vËy, nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n«ng th«n lu«n lu«n cÇn ®Õn sù trî gióp cña m¹nh líi dÞch vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng thon vña dÞa ph¬ng m×nh, XÐt trªn mét ý nghÜa nhÊt ®Þnh th× sù trî gióp nµy cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Çu tiªn ®èi víi hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n trong t¬ng lai, nhng l¹i Ýt tèn kÐm nhÊt. §ång thêi víi sù híng dÉn nhµ s¶n xu¸t lùa chon m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ, c¸c tæ chøc dÞch vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n cßn cã thÓ lµm m«i giãi trong viÖc l¾p ®Æt m¸y mãc, thiÕt bÞ ®Ó chuyÓn giao c«ng nghÖ ®¹t ®é tin cËy cao nhÊt. Ngoµi ra, c¸c tæ chøc dÞch vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n cãn cã thÓ gióp ®ì c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n tiªu thô s¶n phÈm b»ng c¸ch lµm m«i giíi trong viÖc chµo hµng hoÆc giíi thiÖu ®Ó c¬ s¬ c«ng nghiÖp n«ng th«n tham gia c¸c héi chî triÓn l·m trong vµ ngoµi níc.
Thø t: Tæ chøc ®µo t¹o nghÒ cho ngêi lao ®éng, ®µo t¹o båi dìng ®éi ngò nh÷ng nhµ doanh nghiÖp, phæ biÕn nh÷ng kinh nghiÖm vÒ tæ chøc qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh, gióp c¸c chñ doanh nghiÖp n©ng cao tr×nh ®é vµ n¨ng lùc qu¶n lý.
HiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n xÐt cho ®Õn cïng do yÕu tè con ngêi quyÕt ®Þnh. BÊt kú c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n nµo, dï cã m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ®Õn ®©u ®i n÷a, nÕu kh«ng cã ®éi ngò c«ng nh©n lµnh nghÒ, kh«ng cã ngêi qu¶n lý tµi n¨ng, nhÊt ®Þnh s¶n xuÊt kinh doanh ë n¬i ®ã sÏ khã mµ ®¹t ®îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao. Sù yÕu kÐm cña nhiÒu c¬ së cong nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang nh÷ng n¨m qua ®Òu b¾t nguån tríc hÕt tõ n¨ng lùc qu¶n lý ®iÒu hµnh s¶n xuÊt cña nh÷ng ngêi chñ c¬ së s¶n xuÊt vµ kÕ ®Õn lµ tr×nh ®é kÐm cái cña ngêi lao ®éng. Do vËy, ®µo t¹o nguån nh©n lùc phôc vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ®· vµ ®ang trë thµnh nhu cÇu bøc b¸ch. §ã cung lµ nhiÖm vô ®Æt ra ®èi víi c¸c tæ chøc dÞch vô, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n B¾c Giang hiªn nay. §i ®«i víi viÖc ®µo t¹o nghÒ cho ngêi lao ®éng vµ ®éi ngò c¸n bé qu¶n lý phôc vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, c¸c tæ chc dÞch vô cßn ph¶i cã tr¸ch nhiÖm båi dìng, cËp nhËp ho¸ nh÷ng tri thøc, kinh nghiÖm qu¶n lý míi cho nh÷ng ngêi chñ c¬ së , nh÷ng nhµ doanh nghiÖp c«ng nghiÖp n«ng th«n. Nh×n chung, vai trß to lín cña c¸c tæ chøc dÞch vô ®èi víi ®µo t¹o, b«× dìng nguån nh©n lùc phôc vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n sÏ ®îc kh¼ng dÞnh qua kÕt qu¶ cña nh÷ng ho¹t ®éng võa nªu.
3.2.2. T¨ng cêng ®Çu t cña nhµ níc cho c¸c ch¬ng tr×nh nghiªn cøu øng dông tiÕn bé khoa häc – c«ng nghÖ vµo ph¸t triÓn vµ hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghiÖp n«ng th«n.
Quan ®iÓm vµ ®Þnh híngchung ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang nh÷ng n¨m tíi chñ yÕu lµ ®i vµo chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû s¶n phôc vô nhu cÇu trong níc vµ xuÊt khÈu. §Ó thùc hiÖn ®Þnh híng ®ã cÇn ph¶i cã nh÷ng lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ phï hîp víi ®Æc ®iÓm cña nguån nguuyªn liÖu hiÖn cã, hîp víi kh¶ n¨ng tói tiÒn Ýt ái cña c¸c hé gia ®×nh n«ng th«n hoÆc c¸c nhµ kinh doanh võa vµ nhá kh¸c, s¶n phÈm lµm ra ®îc thÞ trêng chÊp nhËn, cã thÓ trong mét thêi gian nh¾n thu håi ®îc v«n ®Çu t nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng rñi do cã thÓ xÈy ra. §Ó ®¸p øng nh÷ng yªu cÇu ®ã, c¸c nhµ chÕ t¹o trong níc ®· ®a vÒ B¾c Giang nhiÒu lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cã nhiÒu tÝnh n¨ng phï hîp víi yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh ë B¾c Giang. Tuy nhiªn, sè lîng cßn Ýt, chñng lo¹i nghÌo nµn, chÊt lîng kÐm, gi¸ thµnh cßn cao so víi nh÷ng chñng lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ cïng lo¹i cña Trung Quèc, do ®ã Ýt ®ù¬c nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang lùa chon ®Ó sö dung réng r·i. §Ó cung cÊp kÞp thêi c¸c lo¹i m¸y mãc. ThiÕt bÞ, c«ng nghÖ cho chÕ biÕn n«ng l©m, thuû s¶n ë B¾c Giang, c¸c nhµ chÕ t¹o dÞa ph¬ng thêng tËn dông nh÷ng lo¹i m¸y mãc, thiÕt bÞ cò ®· bÞ lo¹i th¶i tõ nhiÒu nguån kh¸c nhau ®Ó c¶i tiÕn cho phï hîp víi ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt cña ®Þa ph¬ng. ViÖc lµm nay trªn thùc tÕ ®· ®¸p øng ®îc phÇn nµo yªu cÇu s¶n xuÊt vµ mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ nhÊt ®Þnh cho c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n. Tuy nhiªn, do cha cã sù nghiªn cøu ®óng møc nªn viÖc c¶i tiÕn, chÕ t¹o c¸c lo¹i m¸y mãc phôc vô ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang trong nh÷ng n¨m qua ®¹t chÊt lîng cha cao: c«ng suÊt thÊp, gi¸ thµnh vµ chÊt lîng s¶n phÈm lµm ra kh«ng ®ñ søc c¹nh tranh, nhiÒu phÕ th¶i g©y « nhiÔm m«i trêng v.v…Do ®ã, ®Èy m¹nh nghiªn cøu chÕ t¹o ra m¸y mãc, thiÕt bÞ c«ng nghÖ phï hîp víi ®Æc ®iÓm nguån nguyªn liÖu vµ yªu cÇu s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang lµ mét yªu cÇu bøc thiÕt hiÖn nay. Tríc m¾t cÇn tËp trung vµo viÖc chÕ t¹o ra nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ, c«ng nghÖ phôc s¬ chÕ vµ tinh chÕ c¸c lo¹i n«ng, l©m, thuû s¶n gi¸ thµnh hµng ho¸ tiªu dïng trong nø¬c vµ xuÊt khÈu cã gi¸ trÞ cao. Sù ®Çu t nµy cÇn tËp trung vµo hai híng: Võa tËn dông l¹i nh÷ng m¸y mãc thiÕt bÞ cò ®· bÞ th¶i lo¹i; võa chÕ t¹o ra nh÷ng lo¹i m¸y mãc thiÕt bÞ míi trªn c¬ së ¸p dông nh÷ng thµnh tùu khoa häc – c«ng nghÖ míi.
§i ®«i víi viÖc ®Çu t nghiªn cøu chÕ t¹o ra m¸y mãc, thiÕt bÞ phôc vô chÕ biªn n«ng, l©m, thuû s¶n, ®Þa ph¬ng còng cÇn chó träng ®Õn viÖc nghiªn cøu chÕ t¹o ra nh÷ng lo¹i m¸y mãc phôc vô c¸c kh©u cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ c¸c nhu cÇu vÒ ë vµ ®i l¹i cña nh©n d©n, phï hîp víi ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña ®Þa ph¬ng m×nh.
§Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng nghiªn cøu øng dông c¸c thµnh tùu khoa häc – c«ng nghÖ míi vµo s¶n xuÊt, c¸c ®Þa ph¬ng cÇn bæ xung thªm nguån ng©n s¸ch ®Çu t, rî vèn ban ®Çu cho nh÷ng c¸ nh©n hay tËp thÓ cã ®Ò tµi nghiªn cøu phôc vô yªu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n cña ®Þa ph¬ng. Ngoµi ra, c¸c ®Þa ph¬ng còng cÇn cã c¬ chÕ, chÜnh s¸ch u ®·i ®Ó thu hót c¸c nhµ khoa häc, nhµ s¸ng chÕ trong c¶ níc ®i vµo nghiªn cøu s¸ng t¹o phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n B¾c Giang.
3.2.3. TiÕp tôc ®Èy m¹nh ®Çu t ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng phôc vô ph¸t triÎn c«ng nghiÖp n«ng th«n.
X©y dùng vµ ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng gåm ®êng giao th«ng, ®iÖn, níc, th«ng tin liªn l¹c. c¸c c¬ së gi¸o dôc ®µo t¹o, c¸c c¬ së kh¸m ch÷a bÖnh...hiÖn ®ang lµ yªu cÇu bøc b¸ch kh«ng chØ ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n mµ cßn phôc vô cho sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi n«ng th«n B¾c Giang. Mçi bíc ph¸t triÓn ®ã sÏ cã t¸c dông kh«ng nh÷ng lµm kh¬i dËy vµ ph¸t huy nh÷ng tiÒm n¨ng trªn mäi ®Þa bµn n«ng th«n mµ cßn ®¶m b¶o sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn l©u bÒn chung cho B¾c Giang. V× v©y, ®Çu t ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng lµ lo¹i ®Çu t gi¸n tiÕp cho ph¸t triÓn kinh tÕ -x· héi nhng rÊt hiÖu qu¶. Nhµ níc chØ cÇn ®Çu t mét phÇn cßn nh©n d©n ®ãng gãp mét phÇn lín, ch¾c ch¾n hiÖu qu¶ mang l¹i kh«ng thua kÐm g× ®Çu t trùc tiÕp 100% vèn cña Nhµ níc vµo c¸c khu c«ng nghiÖp tËp chung. Riªng ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, viÖc x©y dùng vµ ph¸t triÓn ®ång bé hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng sÏ cã t¸c dông t¹o ®iÒu kiÖn, tiÒn ®Ò cho sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n nh: B¶o ®¶m vËn chuyÓn, cung ng nguyªn nhiªn vËt liÖu vµ tiªu thô s¶n phÈm ®îc dÔ dµng nhanh chãng ®¶m b¶o ®îc nh÷ng ®iÒu kiÖn vËt chÊt ®Ó ®µo t¹o nguån nh©n lùc vµ b¶o vÖ søc khoÎ cho ngêi lao ®éng... Cã thÓ nãi, hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n sÏ phô thuéc mét phÇn quan träng vµo chÊt lîng vµ tÝnh ®ång bé cña hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng hiÖn cã.
HiÖn t¹i, do kÕt cÊu h¹ tÇng ë n«ng th«n B¾c Giang cßn nhiÒu yÕu kÐm nªn ®· ¶nh hëng ®Õn ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp n«ng th«n. T×nh tr¹ng giao th«ng vËn t¶i, th«ng tin liªn l¹c ë B¾c Giang cßn nhiÒu khã kh¨n, yÕu kÐm ®· lµm cho viÖc vËn chuyÓn giao lu hµng ho¸ trong néi bé tØnh vµ víi bªn ngoµi rÊt chËm ch¹p vµ tèn kÐm. T×nh tr¹ng thiÕu ®iÖn, thiÕu níc s¹ch ë n«ng th«n ®· khiÕn cho c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng, l©m, thuû h¶i s¶n ë B¾c Giang chØ ph¸t triÓn ®îc ë nh÷ng vïng ven ®« hay t¹i c¸c thÞ trÊn cña huyÖn, trong khi ®ã ë nh÷ng vïng n«ng th«n kh¸c, n¬i cã nguån nguyªn liÖu dåi dµo th× Ýt cã nhµ m¸y nµo ra ®êi vµ ®i vµo ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶.
HiÖn nay, Nhµ níc tõ Trung ¬ng ®Õn ®Þa ph¬ng ®ang tËp trung søc ®Çu t ph¸t triÓn ®ång bé hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ®Ó phôc vô cho ch¬ng tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n ë B¾c Giang.
KÕt qu¶ ®Çu t ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng n«ng th«n B¾c Giang trong nh÷ng n¨m qua ®· cã t¸c dông nhÊt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp n«ng th«n trong vïng. Tuy nhiªn, ®Ó phôc vô thiÕt thùc h¬n n÷a cho c«ng cuéc ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n th× viÖc ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng ë n«ng th«n B¾c Giang cÇn ph¶i ®îc tËp trung nhiÒu h¬n n÷a.
X©y dùng nh÷ng tiÒn ®Ò vËt chÊt cÇn thiÕt ®Ó h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn c¸c tô ®iÓm c«ng nghiÖp n«ng th«n ë nh÷ng n¬i cã ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn thªm nhiÒu thÞ tø, thÞ trÊn trong vïng.
Kinh nghiÖm ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi còng nh ë níc ta ®· cho thÊy râ: nÕu ®Ó cho c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¸t triÓn tù ph¸t, ph©n t¸n kh¾p n¬i trªn ®Þa bµn n«ng th«n, tÊt yÕu sÏ lµm cho m«i trêng sinh th¸i ë n«ng th«n bÞ « nhiÔm trªn diÖn rÊt réng, khã cã thÓ xö lý ®îc. V× vËy, hËu qu¶ sÏ lín h¬n nhiÒu so víi dù kiÕn. Do ®ã, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n thµnh tõng côm, tõng tô ®iÓm nhÊt ®Þnh trªn ®Þa bµn n«ng th«n ë B¾c Giang cÇn ph¶i:
Mét lµ: ®i vµo x¸c ®Þnh râ vÞ trÝ vµ diÖn tÝch mÆt b»ng dµnh cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n theo ®óng quy ho¹ch tæng thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi cña tõng ®Þa ph¬ng. Trªn c¬ së ®ã lËp ph¬ng ¸n thiÕt kÕ x©y dùng c¬ b¶n víi ®Çy ®ñ c¸c lo¹i c«ng tr×nh phôc vô cÇn thiÕt nh cung cÊp ®iÖn, níc, xö lý níc th¶i, m¹ng th«ng tin liªn l¹cv.v...
Hai lµ: tõng bíc tiÕn hµnh x©y dùng c¬ b¶n hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ®Ó bè trÝ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n. Tríc m¾t, cÇn tËp trung u tiªn vµo x©y dùng kÕt cÊu h¹ tÇng ë nh÷ng n¬i cã u thÕ h×nh thµnh tô ®iÓm c«ng nghiÖp n«ng th«n, ®iÒu chØnh hÖ thèng kÕt cÊu h¹ tÇng ë nh÷ng vïng c«ng nghiÖp n«ng th«n ®· ph¸t triÓn tõ nh÷ng thêi k× tríc ®©y.
TËp trung ®Èy m¹nh ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng n«ng th«n nh»m ®¶m b¶o sù giao lu th«ng th¬ng gi÷a c¸c vïng n«ng th«n víi nhau vµ gi÷a c¸c vïng n«ng th«n víi c¸c trung t©m kinh tÕ, v¨n ho¸, khoa hoc- kÜ thuËt trong vµ ngoµi B¾c Giang. Trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn ®ã cÇn chó ý kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ph¸t triÓn giao th«ng víi viÖc x©y dùng, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n vµ c¸c khu vùc dµnh riªng cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n vµ c¸c khu vùc dµnh riªng cho ph¸t triÓn khu d©n c; kÕt hîp ph¸t triÓn giao th«ng ®êng bé víi giao th«ng ®êng thuû ®Ó sö dông kÕt hîp c¶ hai lo¹i ph¬ng tiÖn giao th«ng víi gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thuû lîi ®Ó chung sèng víi lò; kÕt hîp chÆt chÏ gi÷a ph¸t triÓn míi víi duy tu b¶o dìng nh»m ®¶m b¶o chÊt lîng giao th«ng mét c¸ch tèt nhÊt. X©y dùng vµ ph¸t triÓn m¹ng líi gi¸o dôc vµ ®µo t¹o, m¹ng líi kh¸m ch÷a bÖnh vµ b¶o vÖ søc khoÎ cho nh©n d©n ®Ó phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi nãi chung vµ cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng mét c¸ch cã träng ®iÓm.
3.2.4. X©y dùng hÖ thèng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Çu t ®a c«ng nghiÖp nhá vµ võa vÒ n«ng th«n, thóc ®Èy c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang ph¸t triÓn
Thùc tÕ ph¸t triÓn kinh tÕ- x· héi ë B¾c Giang nh÷ng n¨m qua cho thÊy râ: nÕu cã chÝnh s¸ch kinh tÕ ®óng ®¾n, hîp lßng d©n th× mäi tiÒm lùc trong c¸c thµnh phÇn kinh tÕ sÏ ®îc kh¬i dËy vµ ®a vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt. V× vËy, muèn khuyÕn khÝch c¸c thµnh phÇn kinh tÕ ®Èy m¹nh ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n trong vïng cÇn cã chÝnh s¸ch kinh tÕ thÝch hîp.
a) ChÝnh s¸ch huy ®éng vèn
Vèn lµ mét nh©n tè c¬ b¶n kh«ng thÓ thiÕu cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Nhê cã vèn míi cã thÓ kÕt hîp ®îc lao ®éng víi nh÷ng tiÒm n¨ng kinh tÕ hiÖn thùc ®Ó t¹o ra qu¸ tr×nh s¶n xó©t. Thùc tÕ cho thÊy, ®Ó ®Çu t cho mét chç lµm viÖc ë xÝ nghiÖp c«ng nghiÖp ë n«ng th«n B¾c Giang, trung b×nh ph¶i mÊt tõ 4-15 triÖu ®ång, cßn ®èi víi s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp th× thÊp h¬n nhiÒu. Nhng trë ng¹i lín nhÊt hiÖn nay ë B¾c Giang lµ kh¶ n¨ng tÝch luü ®Ó ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt cña d©n c cßn thÊp, bëi GDP b×nh qu©n ®Çu ngêi chØ ®¹t kho¶ng trªn díi 3 triÖu ®ång/ n¨m. §Æc biÖt, tÝch luü ë khu vùc n«ng th«n B¾c Giang sÏ cßn thÊp h¬n nhiÒu so víi møc b×nh qu©n chung cña c¶ vïng v× thu nhËp b×nh quÇn ®Çu ngêi ë khu vùc nµy hiÖn vµo kho¶ng 80% so víi møc b×nh qu©n chung. Do ®ã, sù khan hiÕm vèn trong ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ®· diÔn ra ë B¾c Giang .
HiÖn t¹i nhu cÇu vèn ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c hé vµ c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n hiÖn cã ë B¾c Giang lµ rÊt lín. KÕt qu¶ ®iÒu tra vÒ ngµnh nghÒ n«ng th«n cña N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n cho thÊy ®· cã trªn 50% sè hé vµ c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ®ang gÆp khã kh¨n vÒ vèn.
C¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang kh«ng chØ thiÕu vèn dïng ®Ó x©y dông nhµ xëng, l¾p ®Æt m¸y mãc, thiÕt bÞ trong lóc thµnh lËp mµ cßn thiÕu c¶ vèn dïng ®Ó duy tr× sù ho¹t ®éng trong nh÷ng thêi gian tiÕp sau. T×nh tr¹ng ®ã ®· khiÕn cho nhiÒu c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¶i ho¹t ®éng trong ®iÒu kiÖn m¸y mãc, thiÕt bÞ ch¾p v¸, thiÕu ®ång bé, n¨ng suÊt thÊp, do ®ã thêng Ýt cã kh¶ n¨ng hoµn thiÖn hoÆc ®æi míi thiÕt bÞ, c«ng nghÖ ®Ó ®¹t hiÖu qu¶ cao h¬n. Sù thiÕu vèn kh«ng chØ diÔn ra ®èi víi c¸c c¬ së míi thµnh lËp hoÆc c¬ së lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ mµ cßn diÔn ra ë c¶ nh÷ng c¬ së lµm ¨n ph¸t ®¹t khi muèn më réng quy m« s¶n xuÊt hay ®æi míi thiÕt bÞ c«ng nghÖ
MÆc dï gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ vèn, nhng ë B¾c Giang l¹i cã rÊt Ýt hé vµ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n tiÕp cËn ®îc c¸c nguån tÝn dông hiÖn cã trong vïng: míi cã kho¶ng tõ 7,6 ®Õn 23,8% sè c¬ së vµ tõ 5,8 ®Õn 13,8% sè hé ®i vay vèn tõ c¸c nguån tÝn dông hiÖn cã víi møc vay b×nh qu©n kho¶ng tõ 23,3 ®Õn 46,3 triÖu ®ång/ 1 c¬ së vµ kho¶ng tõ 5 triÖu ®Õn 6,5 triÖu ®ång/ 1 hé.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, hÖ thèng c¸c ng©n hµng cã nhiÒu c¶i tiÕn vÒ thñ tôc vµ l·i suÊt, Ng©n hµng N«ng nghiÖp vµ ph¸t triÓn n«ng th«n, Ng©n hµng Ngêi nghÌo ®· thùc hiÖn ch¬nng tr×nh tÝn dông xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo vµ t¹o viÖc lµm, song c¸c quan hÖ tÝn dông vÉn cha ®îc thùc hiÖn mét c¸ch réng r·i ®Õn c¸c hé vµ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang. Ph©n tÝch sè hé vµ c¬ së ®i vay vèn nªu trªn ngêi ta nhËn thÊy míi chØ kho¶ng 21% sè c¬ së, 9% sè hé ®îc vay vèn ë c¸c ng©n hµng nhµ níc víi møc b×nh qu©n kho¶ng tõ 17 ®Õn 30 triÖu ®ång/ c¬ së vµ kho¶ng trªn díi 5 triÖu ®ång/ hé; kho¶ng 2% sè hé vµ c¬ së ®îc vay vèn ë c¸c ch¬ng tr×nh nhµ níc víi møc b×nh qu©n kho¶ng gÇn 7 triÖu ®ång/ c¬ së vµ díi 200 ngµn ®ång/ hé; kho¶ng gÇn 3% sè c¬ së vµ sè hé vay vèn cña t nh©n, l·i suÊt cao víi møc b×nh qu©n kho¶ng trªn 17 triÖu ®ång/ c¬ së vµ kho¶ng tõ 500 ngµn ®Õn 1 triÖu ®ång/ hé; sè cßn l¹i lµ vay tõ c¸c nguån kh¸c. Nguyªn nh©n chÝnh cña t×nh h×nh võa nªu lµ do chÝnh s¸ch cho vay vèncña c¸c ng©n hµng cha thËt phï hîp, thêi h¹n cho vay ng¾n, møc vèn cho vay Ýt so víi yªu cÇu cña c«ng nghiÖp n«ng th«n, thñ tôc vay cßn cha thËn tiÖn vµ kÞp thêi.
Thùc tÕ vÒ t×nh h×nh vay vèn nªu trªn ®· cho thÊy râ sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp n«ng th«n B¾c Giang nh÷ng n¨m qua kh«ng chØ chñ yÕu dùa vµo c¸c quan hÖ tÝn dông. Nãi c¸ch kh¸c,vèn tù cã trong d©n c vÉn gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh ®èi víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang c¶ vÒ tèc ®é lÉn quy m« s¶n xuÊt.
T×nh tr¹ng thiÕu vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c hé, c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang nh÷ng n¨m qua kh«ng chØ do cã nhiÒu h¹n chÕ trong viÖc tiÕp cËn c¸c nguån tÝn dông hiÖn cã mµ cßn do c¸c hé, c¬ së nµy cha thùc hiÖn ®îc sù liªn kÕt kinh tÕ víi c¸c ®¬n vÞ kinh tÕ kh¸c, nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp c«ng nghiÖp, th¬ng m¹i ë c¸c ®« thÞ trong vµ ngoµi vïng, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp trong c¸c khu chÕ xuÊt nh»m khai th¸c nguån vèn ®Çu t tõ c¸c ®¬n vÞ ®ã ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh cho m×nh.
§Ó gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò vèn cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang cÇn thùc hiÖn tèt mét sè gi¶i ph¸p sau:
Mét lµ: ThiÕt lËp s©u, réng vµ ®¬n gi¶n ho¸ c¸c quan hÖ tÝn dông nh»m thóc ®Èy ph¸t triÓn c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp trªn ®Þa bµn n«ng th«n.
§Ó thùc hiÖn tèt c¸c ®iÒu trªn, hÖ thèng ng©n hµng, ®Æc biÖt lµ Ng©n hµng Ngêi nghÌo nªn cã u ®·i h¬n n÷a ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n nh: gi¶n ®¬n ho¸ ®Õn møc tèi cÇn thiÕt c¸c thñ tôc cho vay; më réng diÖn cho vay trung h¹n vµ dµi h¹n ®èi víi c¸c ngµnh nghÒ, s¶n phÈm vÇn khuyÕn khÝch s¶n xuÊt ; cÇn ®iÒu chØnh vÒ møc vèn vµ thêi h¹n cho vay phï hîp víi ®èi tîng vµ chu kú s¶n xuÊt ra s¶n phÈm; ho¹t ®éng cho vay cña c¸c ng©n hµng cÇn g¾n môc tiªu xo¸ ®ãi gi¶m nghÌo víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, trong ®ã cÇn chó träng tríc hÕt ®Õn nh÷ng n¬i nghÌo khã nhÊt.
§i ®«i víi viÖc n©ng cao vai trß cña hÖ thèng ng©n hµng ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, B¾c Giang còng cÇn ph¶i ®Èy m¹nh h¬n n÷a viÖc ph¸t triÓn hÖ thèng tÝn dông trong n«ng th«n.
Hai lµ: Nhµ níc cÇn khuyÕn khÝch viÖc t¹o vèn cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n b»ng c¸ch :
T¹o dùng khu«n khæ ph¸p lý ®Ó c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc huy ®éng vèn tham gia vµo thÞ trêng vèn.
Trùc tiÕp lËp hoÆc khuyÕn khÝch lËp c¸c quü hç trî ®Çu t díi nhiÒu h×nh thøc.
Thùc hiÖn tÝn dông l·i suÊt u ®·i tõ ng©n s¸ch nhµ níc hoÆc tõ nguån vèn ODA ®Ó hç trî cho c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ho¹t ®éng trong nh÷ng ngµnh nghÒ cÇn khuyÕn khÝch.
Thùc hiÖn cho thuª ®Êt cã gi¸ u ®·i vµ miÔn gi¶m thuÕ ë møc tho¶ ®¸ng, b×nh ®¼ng ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n.
§Èy m¹nh liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n víi c¸c doanh nghiÖp ®« thÞ trong vµ ngoµi vïng.
Liªn kÕt kinh tÕ lµ h×nh thøc nh»m khai th¸c nh÷ng lîi thÕ lÉn nhau gi÷a c¸c bªn tham gia ®Ó ®a vµo ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®¹t hiÖu qu¶ cao. Do vËy, liªn kÕt kinh tÕ sÏ lµ mét biÖn ph¸p h÷u hiÖu nh»m gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vèn cho ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n. Th«ng qua liªn kÕt kinh tÕ, c¸c nhµ c«ng nghiÖp ®« thÞ cã thÓ më réng m¹ng líi gia c«ng nguyªn liÖu hay gia c«ng l¾p r¸p, chÕ t¹o s¶n phÈm cho m×nh ngay t¹i c¸c vïng nguyªn liÖu s½n cã vµ gi¸ nh©n c«ng rÎ ë n«ng th«n. §©y lµ biÖn ph¸p mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ cao cho c¸c nhµ ®Çu t v× nã cho phÐp sö dông mét n¨ng lùc s¶n xuÊt rÊt lín víi chi phÝ ®Çu t thÊp mµ kh«ng ph¶i g¸nh chÞu toµn bé rñi ro nÕu cã. §ång thêi ®©y còng lµ h×nh thøc tèt nhÊt ®Ó c¸c doanh nghiÖp nhµ nø¬c thÓ hiÖn vai trß chñ ®¹o cña m×nh víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n. Ngîc l¹i, ®èi víi b¶n th©n c«ng nghiÖp n«ng th«n th× ®©y lµ h×nh thøc tiÕp nhËn ®Çu t Ýt bÞ rñi ro nhÊt v× ®· x¸c ®Þnh ®îc “®Çu ra” cña s¶n phÈm mét c¸ch ch¾c ch¾n nhÊt.
Ba lµ: Ph¸t huy néi lùc cña nhµ s¶n xuÊt nh»m t¹o ra tiÒn ®Ò v÷ng ch¾c cho viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vèn ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang.
Vèn bao giê còng lµ mét tiÒn ®Ò vËt chÊt thiÕt yÕu ®Çu tiªn ®èi víi ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh. Trong ®iÒu kiÖn kinh tÕ cßn kÐm ph¸t triÓn th× viÖc gi¶i quyÕt vèn cho s¶n xuÊt kinh doanh tÊt yÕu sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n. Tuy vËy, nÕu Nhµ níc cïng víi hÖ thèng nh©n hµng cã c¬ chÕ chÝnh s¸ch huy ®éng vµ cã vay phï hîp víi yªu cÇu thùc tÕ th× nh÷ng khã kh¨n vÒ vèn ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt nhÊt ®Þnh sÏ ®îc gi¶i quyÕt nhanh chãng. Nhng viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vèn kh«ng chØ ®¬n thuÇn lµ sù chuyÓn nhîng quyÒn sö dông ®ång thêi vèn, mµ ®iÒu quan träng ë ®©y lµ viÖc sö dông vèn ®ã nh thÕ nµo ®Ó ®¹t ®îc sö dông cã hiÖu qu¶ th× viÖc chuyÓn nhîng quyÒn sö dông ®ång vèn míi cã kh¶ n¨ng ®îc tiÕp diÔn liªn tôc ®Ó ®¸p øng nhu cÇu s¶n xuÊt víi quy m« ngµy cµng lín. §iÒu nµy hoµn toµn phô thuéc vµo viÖc ph¸t huy c¸c n¨ng lùc néi sinh cña nhµ s¶n xuÊt. Do vËy, ph¸t huy néi lùc cña nhµ s¶n xuÊt trë thµnh ®iÒu kiÖn c¬ b¶n ®Ó gi¶i quyÕt vÊn ®Ò vèn cho ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang.
§Ó ph¸t huy ®îc néi lùc cña m×nh, nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n«ng th«n cÇn ph¶i:
Cã nh÷ng tri thøc nhÊt ®Þnh vÒ ngµnh nghÒ vµ s¶n phÈm mµ m×nh ®ang hoÆc sÏ ®i vµo ®Çu t s¶n xuÊt cïng víi nh÷ng tri thøc vÒ qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh tèi cÇn thiÕt. §Ó ®¸p øng ®îc yªu cÇu nµy ®ßi hái nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¶i qua nh÷ng kho¸ ®µo t¹o nhÊt ®Þnh cã tÝnh b¾t buéc.
Nhµ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp n«ng th«n cÇn ph¶i cã mét sè vèn liÕng, tµi s¶n tèi thiÓu ban ®Çu ®Ó mét mÆt nh»m ®¶m b¶o thÕ chÊp cho cac kho¶n tiÒn vay, ®ång thêi nã còng lµ ®iÒu kiÖn ®¶m b¶o sö dông c¸c kho¶n tiÒn vay ®ã ®¹t hiÖu qu¶ cao. Víi ®iÒu kiÖn tÝch luü tõ néi bé d©n c n«ng th«n thÊp nh hiÖn nay th× sù hîp t¸c trong néi bé d©n c n«ng th«n sÏ lµ ph¬ng c¸ch tèt nhÊt, h÷u hiÖu nhÊt ®Ó huy ®éng vèn ban ®Çu cho ®Çu t ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n.
b) ChÝnh s¸ch vÒ thÞ trêng
VÒ mÆt lý thuyÕt còng nh trong thùc tÕ, sù ph¸t triÓn cña bÊt kú mét ®¬n vÞ kinh tÕ, mét doanh nghiÖp nµo trong nÒn kinh tÕ thÞ trêng, bªn c¹nh c¸c yÕu tè c¬ b¶n: vèn, søc lao ®éng, nguån tµi nguyªn, n¨ng lîng, kü n¨ng qu¶n lý .... th× dung lîng thÞ trêng lu«n chiÕm mét vÞ trÝ quan träng ®Æc biÖt. Nh×n chung c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh chØ cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn ®i lªn ®îc khi x©y dùng vµ thùc hiÖn ®îc chiÕn lîc kinh doanh phï hîp víi yªu c©ï thÞ trêng. §iÒu ®ã ®ßi hái ngoµi nh÷ng nç lùc cña b¶n th©n c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh ra, Nhµ nø¬c còng cÇn ph¶i ban hµnh mét hÖ thèng chÝnh s¸ch thÞ trêng ®ång bé nh»m t¹o m«i trêng ph¸p lý vµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh x©y dùng vµ thùc hiÖn chiÕn lîc s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh.
HiÖn nay, trªn b×nh diÖn c¶ níc, Nhµ níc ta ®· cho ra ®êi nhiÒu chÝnh s¸ch míi ®Ó h×nh thµnh vag ph¸t triÓn nhiÒu lo¹i thÞ trêng nh: thÞ trêng vèn vµ ngo¹i hèi; thÞ trêng vËt t m¸y mãc, thiÕt bÞ, c«ng nghÖ vµ nguyªn, nhiªn, vËt liÖu; thÞ trêng lao ®éng; thÞ trêng dÞch vô; thÞ trêng hµng tiªu dïng... nh»m phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn theo ®Þnh híng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng khu«n khæ thÓ chÕ chÝnh s¸ch chung ®ã ®· gióp c¸c c¬ së s¶n xuÊt kinh doanh th¸o gì nh÷ng khã kh¨n, ph¸t triÓn v¬n lªn m¹nh mÏ víi chÊt lîng vµ hiÖu qu¶ cao, ngµy cµng ®øng v÷ng trong c¹nh tranh vµ cã uy tÝn trªn thÞ trêng trong vµ ngoµi níc. Riªng ®èi víi c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n c¶ níc nãi chung vµ ë B¾c Giang nãi riªng, tuy ®· thô hëng nh÷ng thµnh qu¶ tõ sù t¸c ®éng cña hÖ thèng thiÕt chÕ chÝnh s¸ch cña Nhµ níc vµ còng ®· th¸o gì ®îc nhiÒu khã kh¨n víng m¾c trong s¶n xuÊt kinh doanh. Nhng do quy m« s¶n xuÊt nhá, s¶nlîng Ýt , chÊt lîng s¶n phÈm kÐm, gi¸ thµnh cao, l¹i bÞ ph©n t¸n nªn khã kh¨n lín nhÊt ®èi víi hä hiÖn nay lµ vÊn ®Ò tiªu thô s¶n phÈm. ChÝnh v× “®Çu ra” cña s¶n xuÊt gÆp nhiÒu khã kh¨n nªn ®· ¶nh hëng rÊt lín ®Õn tèc ®é ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang nh÷ng n¨m qua.
§Ó ®Èy m¹nh viÖc tiªu thô s¶n phÈm cña c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang , cÇn ph¶i:
Tæ chøc tèt c«ng t¸c nghiªn cøu tiÕp thÞ cã tÇm chiÕn lîc cña c¶ ®Þa ph¬ng, ®ång thêi thùc hiÖn tèt th«ng tin vÒ t×nh h×nh cña thÞ trêng, fÝa c¶ hµng ho¸ vµ dÞch vô lµm chç dùa ®¸ng tin cËy ®Ó c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n x©y dùng ph¬ng ¸n s¶n xuÊt kinh doanh phï hîp.
Tæ chøc nhiÒu ho¹t ®éng giao lu v¨n ho¸, kinh tÕ, khoa häc - kü thuËt víi c¸c ®Þa ph¬ng trong vïng, ngoµi vïng vµ víi níc ngoµi ®Ó gióp c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n t×m b¹n hµng dÔ dµng.
Gióp ®ì c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n tham gia c¸c héi chî trong vµ ngoµi níc.
Gióp ®ì c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ®Èy m¹nh c¸c ho¹t ®éng liªn kÕt, liªn doanh víi c¸c doanh nghiÖp lín ë ®« thÞ trong vµ ngoµi vïng.
T¨ng cêng c«ng t¸c kiÓm tra gi¸m s¸t, qu¶n lý chÆt chÏ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh mua b¸n nh»m b¶o ®¶m sù b×nh ®¼ng tríc ph¸p luËt ®èi víi c¸c thµnh phÇn kinh tÕ khi tham gia vµo thÞ trêng.
VËn ®éng c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n tham gia tèt viÖc b¶o hiÓm hµng hãa nh»m tr¸nh rñi ro x¶y ra trong qu¸ tr×nh vËn chuyÓn, mua b¸n hµng ho¸.
c) ChÝnh s¸ch øng dông tiÕn bé khoa häc vµ tiÕp nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ hiÖn ®¹i
HiÖn nay, tríc søc Ðp cña thÞ trêng, sù ®æi míi c«ng nghÖ ®· trë thµnh nhu cÇu bøc thiÕt b¶o ®¶m sèng cßn ®èi víi c¸c c¬ së c«ng nghiÖp nãi chung vµ c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng. §æi míi c«ng nghÖ lµ viÖc lµm cña doanh nghiÖp, do doanh nghiÖp quyÕt ®Þnh, doanh nghiÖp ®îc hëng kÕt qu¶ do ®æi míi c«ng nghiÖp ®em l¹i vµ chÞu tr¸ch nhiÖm nÕu kh«ng thµnh c«ng. Do vËy, kh«ng thÓ cã ph¬ng ¸n ®æi míi c«ng nghÖ nãi chung cho tÊt c¶ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n thuéc c¸c ngµnh kh¸c nhau ®îc. §iÓm chung nhÊt lµ ph¶i tõ nhu cÇu thÞ trêng vÒ s¶n phÈm vµ dÞch vô, tõ kh¶ n¨ng, ®iÒu kiÖn cña doanh nghiÖp mµ x¸c ®Þnh chiÕn lîc vµ ph¬ng ¸n ®æi míi c«ng nghÖ. ViÖc thùc hiÖn ®æi míi c«ng nghÖ ë c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n cã thÓ ®îc tiÕn hµnh th«ng qua 3 con ®êng kh¸c nhau: mét lµ, c¶i tiÕn, hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ truyÒn thèng; hai lµ, tù nghiªn cøu,ph¸t triÓn c«ng nghÖ míi; ba lµ, nhËn vµ nhËp chuyÓn giao c«ng nghÖ tõ n¬i kh¸c. Con dêng thø hai nh×n chung kh«ng thÓ thùc hiÖn ®îc v× c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n dêng nh kh«ng cã n¨ng lùc nghiªn cøu, thiÕt kÕ, chÕ t¹o míi vµ còng kh«ng ®ñ vèn cho c«ng t¸c nµy. Con ®êng thø nhÊt vµ thø ba lµ thÝch hîp vµ hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n, nhÊt lµ con ®êng nhËn chuyÓn giao c«ng nghÖ.
HiÖn nay, c¸c chuyÓn giao tiÕn bé kü thuËt vµ c«ng nghÖ cho c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang ®îc thùc hiÖn qua c¸c kªnh sau:
- NhËp khÈu trùc tiÕp tõ níc ngoµi.
ChuyÓn giao tõ c¸c doanh nghiÖp ë c¸c ®« thÞ trong vïng hoÆc tõ c¸c trung t©m c«ng nghiÖp lín.
ChuyÓn giao tõ c¸c c¬ së nghiªn cøu, triÓn khai øng dông tiÕn bé khao häc – c«ng nghÖ trung ¬ng vµ ®Þa ph¬ng.
ChuyÓn giao trong néi bé c«ng nghiÖp n«ng th«n gi÷a c¸c c¬ së trong cïng mét ®Þa ph¬ng hoÆc gi÷© c¸c vïng kh¸c nhau.
C¸c lo¹i c«ng nghÖ ®îc chuyÓn giao cho c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang sÏ cã nhiÒu tr×nh ®é kh¸c nhau ®Ó phï hîp víi tr×nh ®é s¶n xuÊt cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n trong cïng. Tuy nhiªn viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ cho c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang nhÊt ®Þnh sÏ gÆp nhiÒu khã kh¨n v×:
Mét lµ, c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang ®ang trong t×nh tr¹ng thiÕu vèn, thiÕu th«ng tin ®Ó cã thÓ lùa chän ®îc lo¹i thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ phï hîp.
Hai lµ, nhu cÇu vÒ s¶n phÈm kh«ng æn ®Þnh, thÞ trêng nhá hÖp nªn cha cã nhu cÇu sö dông thiÕt bÞ, c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
Ba lµ, kh«ng ®ñ n¨ng lùc vµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó khai th¸c sö dông cã hiÖu qu¶ nh÷ng lo¹i thiÕt bÞ vµ c«ng nghÖ hiÖn ®¹i.
Tõ nh÷ng thùc tÕ trªn, muèn thùc hiÖn ®îc chuyÓn giao c«ng nghÖ cho c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang, ngoµi c¸c biÖn ph¸p t¸c ®éng vµo thÞ trêng vµ gi¶i quyÕt nhu cÇu vÒ vèn, c¸c ®Þa ph¬ng trong vïng cÇn thùc hiÖn tèt c¸c biÖn ph¸p sau:
Tæ chøc kh¶o s¸t ®¸nh gi¸ hiÖnn tr¹ng c«ng nghÖ c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n, ®a ra nh÷ng th«ng tin chØ dÉn cÇn thiÕt vÒ c«ng nghÖ vµ híng ®æi míi c«ng nghÖ gióp cho c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n lùa chän ¸p dông, ®æi míi ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh.
X¸c ®Þnh l¹i vai trß cña c¬ quan nghiªn cøu khoa häc c«ng nghÖ cña nhµ níc t¹i ®Þa ph¬ng nh»m hç trî ph¸t triÓn c«ng nghÖ cho c«ng nghiÖp n«ng th«n vµ cã chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch, hç trî thóc ®Èy sù ho¹t ®éng cña c¸c c¬ quan nµy trong viÖc chuyÓn giao c«ng nghÖ míi cho c«ng nghiÖp n«ng th«n.
Tæ chøc, hç trî viÖc ®µo t¹o nghÒ nghiÖp, båi dìng kiÕn thøc kinh doanh cho chñ doanh nghiÖp vµ nngêi lao ®éng ®ang lµm viÖc trong c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ë ®Þa ph¬ng.
3.2.5. Tæ chøc s¶n xuÊt vµ qu¶n lý c«ng nghiÖp n«ng th«n
a. VÒ tæ chøc s¶n xuÊt
Tæ chøc s¶n xuÊt theo l·nh thæ, h×nh thµnh nh÷ng côm c«ng nghiÖp n«ng th«n tËp trung, g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ trong vïng.
Ph¸t triÓn c«ng nghiÖp nãi chung, c«ng nghiÖp n«ng th«n nãi riªng bao giê còng kÐo theo nhiÒu vÊn ®Ò kinh tÕ-x· héi phøc t¹p. §iÒu dÔ nhËn thÊy lµ, qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ sÏ ph¸t triÓn ngµy cµng m¹nh ®Ó cho ra ®êi nh÷ng n«ng thÞ nhá trong c¸c vïng n«ng th«n. Trong ®ã, c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ t¨ng lªn nhanh chãng, mèi liªn hÖ gi÷a s¶n xuÊt, dÞch vô, th¬ng m¹i ... ngµy cµng trë nªn phøc t¹p, d©n c sÏ dÇn dÇn ®îc tËp trung ngµy cµng ®«ng h¬n. C¸c nhu cÇu sinh ho¹t : ¨n, ë, ®i l¹i, häc hµnh, ch÷a bÖnh, gi¶i trÝ theo ®ã ph¸t triÓn kh«ng ngõng.
Th«ng thêng tèc ®é ®« thÞ hãa phô thuéc vµo tèc ®é ph¸t triÓn kinh tÕ trªn tõng ®Þa bµn cô thÓ trong ®ã t¸c nh©n kÝch thÝch lµ sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp. Nãi c¸ch kh¸c, nÕu c«ng nghiÖp trªn mét ®Þa bµn n«ng th«n nµo ®ã ph¸t triÓn víi tèc ®é cao th× qu¸ tr×nh ®« thÞ ho¸ tÊt yÕu sÏ diÔn ra nhanh h¬n, nÕu kh«ng theo quy ho¹ch, kÕ ho¹ch sÏ lµm xuÊt hiÖn nh÷ng vÊn ®Ò kinh tÕ - x· héi phøc t¹p mµ muèn kh¾c phôc nã ph¶i tèn kÕm rÊt nhiÒu chi phÝ, cña c¶i cña x· héi.
Do vËy, trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¶i ®¶m b¶o kh«ng g©y ¶nh hëng xÊu ®Õn sinh ho¹t céng ®ång d©n c vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt t×nh tr¹ng g©y « nhiÔm m«i trêng hoÆc lµm c¹n kiÖt tµi nguyªn. §ång thêi ph¶i ®¶m b¶o mang l¹i hiÖu qu¶ kinh tÕ - x· héi cao . Muèn vËy ph¶i:
Cã quy ho¹ch, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n thµnh tõng côm ®éc lËp víi c¸c khu d©n c.
C¸c cÊp chÝnh quyÒn ®Þa ph¬ng cÇn kiÓm so¸t chÆt chÏ nh÷ng diÔn biÕn phøc t¹p do qu¸ tr×nh ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n g©y ra nh: g©y « nhiÔm m«i trêng, vi ph¹m ®Õn an toµn l¬ng thùc, khai th¸c cã tÝnh chÊt huû ho¹i nguån tµi nguyªn, thiªn nhiªn.
Sù ph¸t triÓn cña c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¶i ®îc ®Æt trong qu¸ tr×nh, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña tõng ®Þa ph¬ng vµ trong quy ho¹ch tæng thÓ cña vïng. §ång thêi ph¶i ®îc triÓn khai theo kiÓu lan to¶ tõ mét trung t©m ra c¸c khu vùc l©n cËn.
Më réng quan hÖ liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n víi c¸c doanh nghiÖp c«ng, th¬ng nghiÖp lín ë c¸c ®« thÞ vµ c¸c khu c«ng nghiÖp tËp trung trong vµ ngoµi vïng.
Ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh lµ c«ng viÖc lµm ¨n mang tÝnh tù gi¸c cao cña nh©n d©n. Nh©n d©n chØ bá vèn ®Çu t vµo s¶n xuÊt kinh doanh khi thÊy râ lîi Ých mang vÒ cho hä. Do ®ã sù tù gi¸c bá vèn ®µu t s¶n xuÊt cña d©n c n«ng th«n thêng ph¶i qua nhiÒu ®¾n ®o, c©n nh¾c kü lìng, ®Æc biÖt ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp th× hä cµng ph¶i thÈn träng h¬n v× vèn ®Çu t lín, ®é rñi ro cao. ChÝnh v× vËy sù ph¸t triÓn c«ng nghiÖp cña c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang thêng diÔn ra mét c¸ch chËm ch¹p, trÇm l¾ng, tuy nhiªn khi cã ngêi ®Çu t thu ®îc lîi nhuËn cao th× lËp tøc bïng næ thµnh phong trµo.
Do vËy, ®Ó ®Èy m¹nh nhÞp ®é ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang, ngoµi viÖc ¸p dông c¸c biÖn ph¸p, chÝnh s¸ch ®· tr×nh bµy ë trªn, cßn ph¶i tiÕn hµnh x©y dùng c¸c m« h×nh liªn kÕt kinh tÕ lµm chç dùa ®¸ng tin cËy ®Ó kÝch thÝch d©n c n«ng th«n bá vèn ra ®Çu t ph¸t triÓn s¶n xuÊt kinh doanh ®¹t hiÖu qu¶.
Quan hÖ liªn kÕt kinh tÕ cña c«ng nghiÖp n«ng th«n cã thÓ ®îc tæ chøc theo nhiÒu h×nh thøc víi nhiÒu ®èi tîng kh¸c nhau thuéc c¸c giai ®o¹n kh¸c nhau cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt - kinh doanh nh:
Gia c«ng nguyªn liÖu hoÆc mét bé phËn s¶n phÈm hayl¾p r¸p hoµn chØnh s¶n phÈm... cho c¸c doanh nghiÖp ®« thÞ. §©ylµ h×nh thøc liªn kÕt cã tÇm quan träng ®Æc biÖt, võa n©ng cao ®îc hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp ®Æt hµng gia c«ng, ®ång thêi l¹i më ra ®iÒu kiÖn míi ®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n, gi¶i quyÕt viÖc lµm cho d©n c n«ng th«n mét c¸ch ch¾c ch¾n nhÊt.
Gia c«ng lµm hµng xuÊt khÈu vµ hµng tiªu dïng néi dÞa cho c¸c tæ chøc th¬ng m¹i trong vµ ngoµi ®Þa ph¬ng. §©y còng lµ mét h×nh thøc quan träng v× nã b¶o ®¶m ®îc viÖc tiªu thô s¶n phÈm cho c«ng nghiÖp n«ng th«n mét c¸ch æn ®Þnh.
NhËn s¶n xuÊt thö nghiÖm cho cÊc c¬ së nghiªn cøu, triÓn khai tiÕn bé khoa häc - c«ng nghÖ.
Hîp t¸c s¶n xuÊt gi÷a c¸c së c«ng nghiÖp n«ng th«n víi nhau theo quy tr×nh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm tõ kh©u khai th¸c nguyªn liÖu ®Õn kh©u cuèi cïng t¹o ra s¶n phÈm hoµn chØnh, trong ®ã mçi c¬ së ®¶m nhËn mét kh©u cña quy tr×nh s¶n xuÊt hoÆc cïng s¶n xuÊt tiÓu thñ c«ng nghiÖp.
Kinh nghiÖm ph¸t triÓn liªn kÕt kinh tÕ gi÷a c«ng nghiÖp n«ng th«n víi c¸c lo¹i h×nh doanh nghiªp kh¸c ë c¸c níc trªn thÕ giíi còng nh ë níc ta ®· cho thÊy râ hiÖu qu¶ mang l¹i rÊt lín.Tuy nhiªn, khi ph¸t triÓn h×nh thøc nµy còng cÇn chó ý ®Õn mÆt tr¸i cña nã lµ nÕu trêng hîp s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp mÑ bÞ khñng ho¶ng, ®×nh ®èn thÝ cã thÓ g©y ra hËu qu¶ lµm ph¸ s¶n hµng lo¹t c¬ së gia c«ng. Do vËy, c¸c ®Þa ph¬ng cÇn ph¶i ¸p dông mét hÖ thèng chÝnh s¸ch ®ång bé nh»m b¶o hiÓm vµ h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra ®èi víi doanh nghiÖp mÑ vµ c¬ së gia c«ng ë bªn díi.
§Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn lµng nghÒ ë n«ng th«n:
Lµng nghÒ lµ nguån gèc vµ h×nh thøc c¬ b¶n cña c«ng nghiÖp n«ng th«n , do ®ã ph¸t triÓn lµng nghÒ sÏ ®Èy nhanh tèc ®é ph¸t triÓn c«ng nghiÖp c«ng nghiÖp n«ng th«n. B¾c Giang lµ mét vïng ®Êt cã nhiÒu tiÒm n¨ng kinh tÕ nhng cã sè lîng lµng nghÒ Ýt.V× vËy, ®Èy m¹nh ph¸t triÓn lµng nghÒ ë vïng nµy cã ý nghÜa rÊt lín kh«ng chØ ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n mµ cßn ®èi víi ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi n«ng th«n nãi chung.
Lµng nghÒ n«ng th«n bao gåm lµng nghÒ truyÒn thèng vµ lµng nghÒ míi h×nh thµnh trong giai ®o¹n gÇn ®©y.
Lµng nghÒ truyÒn thèng lµ lµng nghÒ thñ c«ng cã truyÒn thèng l©u ®êi, tr¶i qua nhiÒu thÕ hÖ. §Ó ®Èy m¹nh ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng, c¸c ®Þa ph¬ng cÇn cã nh÷ng biÖn ph¸p thiÕt thùc nh»m hç trî, gióp ®ì c¸c nghÖ nh©n ®i vµo kh«i phôc, më réng vµ hiÖn ®¹i ho¸ nh÷ng nghÒ truyÒn thèng mµ s¶n phÈm cña nã ®ang lµ mÆt hµng ®îc ngêi tiªu dïng trong níc vµ ngoµi níc a chuéng.
Lµng nghÒ míi ®îc h×nh thµnh tõ hai nguån chñ yÕu: Mét lµ, h×nh thµnh tõ viÖc tæ chøc c¸c quan hÖ gia c«ng cho c¸c xÝ nghiÖp lín, hoÆc cho c¸c tæ chøc kinh doanh xuÊt nhËp khÈu... Hai lµ, tù h×nh thµnh trªn c¬ së lan to¶ tõ c¸c lµng nghÒ kh¸c.
Chó träng ph¸t triÓn m¹nh c¸c c¬ së c«ng nghiÖp ®« thÞ cã mèi liªn hÖ ë ®Çu vµo hoÆc ®Çu ra víi s¶n xuÊt cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n nhÊt lµ c¸c dù ¸n hç trî ph¸t triÓn doanh nghiÖp cõa vµ nhá, qua ®ã thóc ®Èy sù ra ®êi cña c¸c c¬ së c«ng nghiÖp míi ë n«ng th«n.
b. Tæ chøc hÖ thèng qu¶n lÝ c«ng nghiÖp n«ng th«n
Thùc tÕ ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ë nhiÒu níc trªn thÕ giíi ®· cho thÊy râ ®ã kh«ng ph¶i lµ sù ph¸t triÓn chØ nh»m vµo c¸c môc tiªu kinh tÕ mµ cßn ph¶i nh»m vµo c¸c môc tiªu x· héi. §Æc biÖt ®èi víi níc ta, sù ph¸t triÓn ®ã lµ ®Ó thùc hiÖn c¸c môc tiªu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n nh»m thóc ®Èy kinh tÕ, x· héi n«ng th«n ph¸t triÓn toµn diÖn. H¬n n÷a, ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n ®ßi hái ph¶i cã sù trî gióp nhiÒu mÆt tõ phÝa nhµ níc. Do ®ã tÊt yÕu ph¶i cã sù qu¶n lÝ cña nhµ níc ®èi víi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n c¶ níc nãi chung, ë B¾c Giang nãi riªng.
Tríc ®©y trong thêi k× bao cÊp, sù ph¸t triÓn cña tiÓu thñ c«ng nghiÖp ë c¶ thµnh thÞ lÉn n«ng th«n ®Òu ®· ®îc nhµ níc thèng nhÊt qu¶n lÝ ®Õn tËn c¬ së s¶n xuÊt qua hÖ thèng tæ chøc liªn hiÖp x· tõ Trung ¬ng ®Õn tØnh vµ huyÖn. Nhê ®ã vÒ c¬ b¶n nhµ níc ®· kiÓm so¸t ®îc chÆt chÏ toµn bé sù ph¸t triÓn cña tiÓu thñ c«ng nghiÖp trong ph¹m vi c¶ níc.Tuy nhiªn, do thùc hiÖn c¬ chÕ qu¶n lÝ cøng nh¾c, quan liªu vµ can thiÖp qóa s©u vµo c«ng viÖc s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng c¬ së s¶n xuÊt nªn sù qu¶n lÝ ®ã ®· dÉn ®Õn k×m h·m sù ph¸t triÓn s¶n xuÊt ®èi víi tiÓu thñ c«ng nghiÖp.
HiÖn nay, viÖc qu¶n lÝ cña nhµ níc ®èi víi c«ng nghiÖp n«ng th«n ®îc ph©n cÊp vµ ph©n c«ng theo híng gi¶m bít c¸c néi dung, chia nhá nhiÖm vô theo chøc n¨ng vµ bá hÖ thèng liªn hiÖp x· nhng l¹i kh«ng ®a ra ®îc hÖ thèng qu¶n lý t¬ng øng, do ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng sau:
ThiÕu mét c¬ quan tæng hîp theo dâi vµ cã thÈm quyÒn gióp ®ì, hç trî cho c«ng nghiÖp n«ng th«n.
Cã sù qu¶n lý chång chÐo lÉn nhau gi÷a c¸c c¬ quan chøc n¨ng (c«ng nghiÖp, n«ng nghiÖp, n«ng th«n) ®èi víi c«ng nghiÖp n«ng th«n.
Tõ nh÷ng thùc tÕ trªn vµ còng nh»m thóc ®Èy c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¸t triÓn ®óng híng, ®¹t hiÖu qu¶ cao, ®ßi hái ph¶i h×nh thµnh hÖ thèng tæ chøc qu¶n lý ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n tõ Trung ¬ng ®Õn tØnh vµ huyÖn víi chøc n¨ng nhiÖm vô chñ yÕu lµ:
T¹o m«i trêng ph¸p lý vµ nh÷ng ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n ph¸t triÓn s¶n suÊt kinh doanh, ®ång thêi kiÓm tra, gi¸m s¸t chÆt chÏ c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt ®ã.
Tæ chøc vµ ®iÒu hµnh c¸c ho¹t ®éng cã liªn quan tíi nhiÒu c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n nh»m t¹o ra sù hîp t¸c ph¸t triÓn trong néi bé c«ng nghiÖp n«ng th«n.
Tæ chøc vµ xóc tiÕn viÖc h×nh thµnh c¸c mèi liªn kÕt gi÷a c«ng nghiÖp
n«ng th«n víi c¸c doanh nghiÖp ®« thÞ vµ c¸c c¬ së nghiªn cøu øng dông tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ ...
Tæ chøc thùc hiÖn c¸c mÆt ho¹t ®éng chung phôc vô cho lîi Ých cña toµn x· héi nh b¶o vÖ m«i trêng sinh th¸i, ph¸t triÓn phóc lîi x· héi n«ng th«n...
Tæ chøc b¶o vÖ lîi Ých chÝnh ®¸ng cho c¸c c¬ së c«ng nghiÖp n«ng th«n, ®ång thêi lµm chç dùa ®¸ng tin cËy ®Ó hä ®Ò ®¹t nguyÖn väng cña m×nh víi Nhµ níc.
Tríc m¾t ®Ó c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang ph¸t triÓn ®óng híng theo yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng th«n trong vïng; vÒ mÆt qu¶n lý, c¸c cÊp chÝnh quyÒn ë B¾c Giang cÇn thùc hiÖn nh sau:
Tæ chøc tèt hÖ thèng th«ng tin gi÷a c¸c c¬ quan chøc n¨ng ë ®Þa ph¬ng ®Ó cã ®îc sù thèng nhÊt chung vÒ c¸c mÆt ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n.
T¨ng cêng lùc lîng c¸n bé l·nh ®¹o qu¶n lý ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n cã tr×nh ®é chuyªn m«n kü thuËt vµ nghiÖp vô trong lÜnh vùc c«ng nghiÖp.
Tæ chøc l¹i hÖ thèng kiÓm tra gi¸m s¸t c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng nghiÖp n«ng th«n vµ lËp héi nghÒ nghiÖp víi h×nh thøc thÝch hîp ®Ó tËp hîp c¸c nhµ s¶n xuÊt, kinh doanh c«ng nghiÖp ë n«ng th«n l¹i ®Ó ®Þnh híng, kiÓm so¸t vµ t¹o ®iÒu kiÖn gióp ®ì hä ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶
Tãm l¹i, nh÷ng quan ®iÓm, ph¬ng híng vµ gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy ph¸t triÓn c«ng nghiÖp ë B¾c Giang nh÷ng n¨m tíi ®· tr×nh bµy trªn ®©y chØ ®ªm l¹i kÕt qu¶ thùc hiÖn b»ng sù nç lùc phÊn ®Êu ho¹t ®éng cña nguån lùc con ngêi trong nh÷ng h×nh thøc tæ chøc thÝch hîp díi sù híng dÉn, chØ huy, hç trî cña Nhµ níc, nh»m lµm cho c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang ph¸t triÓn ®óng híng ®¹t hiÖu qu¶ cao vµ ph¸t triÓn bÒn v÷ng. ChØ khi nµo cã ®îc c¸c doanh gia, cã ®éi ngò nh÷ng ngêi lao ®éng giái vµ c¸c c¬ quan h÷u tr¸ch cña Nhµ níc ho¹ch ®Þnh ®îc ph¬ng híng ph¸t triÓn ®óng t¹o ®îc m«i trêng thuËn lîi, thu hót ®îc nh©n tµi vËt lùc tõ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, ®Çu t vµo ph¸t triÓn c«ng nghiÖp n«ng th«n th× c«ng nghiÖp n«ng th«n ë B¾c Giang míi ph¸t triÓn m¹nh, gãp phÇn to lín vµo qu¸ tr×nh c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ n«ng nghiÖp, n«ng th«n.
Tài Liệu Tham Khảo
http:// www.nhandan.org.vn
www.bacgiangdpi.gov.vn
Công nghiệp hoá, hiện đại hoá nông nghiệp nông thôn ở Đồng Bằng Sông Hồng( tg: Nguyễn Đình Phan)
Công nghiệp hoá nông thôn các nước châu á và Việt Nam (nguyễn Điền)
Văn kiện đại hội đảng IX
Tạp chí cộng sản(số 3-2003)
Niªn gi¸m thèng kª 2000
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- G0007.doc