Định hướng và các giải pháp phát triển thương mại vùng ven biển các tỉnh phía bắc đến năm 2010
CHƯƠNG I: TỔNG QUAN VỀ PHÁT TRIỂN KINH TẾ-THƯƠNG MẠI VÙNG VEN BIỂN CÁC TỈNH PHÍA BẮC.-
1.Vai trò, vị trí của vùng ven biển các tỉnh phía Bắc trong phát triển kinh tếluận văn báo cáo chuyên ngành kinh tế-xã hộiluận văn - báo cáo - tiểu luận - tài liệu chuyên ngành Xã hội chung của nước ta;
2.Đặc điểm phát triển kinh tế-xã hội và hoạt động thương mạiluận văn - báo cáo - tiểu luận chuyên ngành Thương mại của vùng ven biển các tỉnh phía Bắc;
3.Những lợi thế và hạn chế liên quan đến phát triển thương mại vùng ven biển các tỉnh phía Bắc;
4.Kinh nghiệm ở một số nước về phát triển kinh tế thương mại khu vực ven biển.-
CHƯƠNG II: THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI VỦNG VEN BIỂN CÁC TỈNH PHÍA BẮC THỜI KỲ 1996-2003.-
1.Thực trạng kinh tế xã hội, sản xuất, đầu tưluận văn - báo cáo - tiểu luận - tài liệu chuyên ngành Đầu tư, thương mại và phát triển các hình thức thị trường vùng ven biển các tỉnh phía Bắc;
2.Thực trạng cơ chế, chính sáchThư viện Sách, Mỗi Ngày Một Cuốn Sách của nhà nước liên quan đến phát triển thương mại vùng ven biển các tỉnh phía Bắc;
3.Đánh giá chung.-
CHƯƠNG III: ĐỊNH HƯỚNG VÀ CÁC GIẢI PHÁP PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI CỦA VÙNG VEN BIỂN CÁC TỈNH PHÁI BẮC THỜI KỲ ĐẾN NĂM 2010.-
1.Bối cảnh quốc tếluận văn - báo cáo - tiểu luận - tài liệu chuyên ngành Quan Hệ Quốc Tế và khu vực tác động đến phát triển thương mại vùng ven biển các tỉnh phía Bắc;
2.Phương hướng phát triển kinh tế xã hội vùng ven biển các tỉnh phía Bắc;
3.Quan điểm,mục tiêu và định hướng phát triển thương mại vùng ven biển các tỉnh phía Bắc;
4.Các giải pháp chủ yếu phát triển thương mại vùng ven biển các tỉnh phía Bắc.-
KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGH
120 trang |
Chia sẻ: maiphuongtl | Lượt xem: 1621 | Lượt tải: 0
Bạn đang xem trước 20 trang tài liệu Đề tài Định hướng và các giải pháp phát triển thương mại vùng ven biển các tỉnh phía bắc đến năm 2010, để xem tài liệu hoàn chỉnh bạn click vào nút DOWNLOAD ở trên
doanh nhá: Mét lµ, lùa chän nh÷ng hé cã kh¶ n¨ng
kinh doanh ®Ó gióp hä trë thµnh h¹t nh©n trong c¸c ho¹t ®éng tiªu thô s¶n
phÈm ra ngoµi ®Þa bµn; Hai lµ, khuyÕn khÝch hä t×m kiÕm thÞ tr−êng tiªu thô
cho c¸c s¶n phÈm ®Þa ph−¬ng.
-§Þnh h−íng ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt th−¬ng m¹i vïng ven biÓn phia B¾c
C¸c c¨n cø ®Ó x©y dùng ®Þnh h−íng ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt - kü thuËt th−¬ng
m¹i ®èi víi vïng ven biÓn phia B¾c, nh− sau:
81
- C¨n cø vµo qui ho¹ch ®« thÞ, ph¸t triÓn n«ng th«n cña vïng ven biÓn phia B¾c
vµ qui ho¹ch ph¸t triÓn c¸c vïng s¶n xuÊt trong thêi kú tõ nay ®Õn n¨m 2010.
- C¨n cø vµo c¸c môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, còng nh− c¸c dù b¸o vÒ
qui m« s¶n xuÊt, qui m« tiªu dïng, còng nh− s¶n l−îng mét sè s¶n phÈm chÝnh
cña vïng ven biÓn phia B¾c.
- C¨n cø vµo ®Þnh h−íng ph¸t triÓn kh«ng gian th−¬ng m¹i, c¸c kªnh luång ho¸
ho¸ chñ yÕu cña vïng ven biÓn phia B¾c vµ c¸c ®Þnh h−íng kh¸c.
Nh÷ng ®Þnh h−íng ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt th−¬ng m¹i Vïng ven biÓn phia
B¾c giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 lµ:
• §Þnh h−íng ph¸t triÓn chî vµ c¬ së vËt chÊt kü thuËt chî vïng ven
biÓn phia B¾c
-H×nh thµnh mét sè chî ®Çu mèi thuû s¶n trªn c¬ së hç trî ®Çu t− h¹ tÇng cña
Nhµ n−íc
- T¨ng c−êng c¬ së vËt chÊt chî, tr−íc m¾t −u tiªn c¸c chî trung t©m thµnh
phè, thÞ x·, thÞ trÊn. Sau ®ã, tuú theo t×nh h×nh thùc hiÖn qui ho¹ch ®« thÞ vµ
ph¸t triÓn n«ng th«n, qui ho¹ch vïng s¶n xuÊt,... ®Ó cã ®Çu t− n©ng cÊp chî
còng nh− viÖc më thªm c¸c chî míi trªn toµn bé ®Þa bµn vïng ven biÓn phia
B¾c.
- Tõng b−íc më réng ph¹m vi ho¹t ®éng cña chî, g¾n chî víi viÖc tæ chøc
nguån c¸c s¶n phÈm t−¬i, sèng cho tiªu thô ngoµi ®Þa bµn.
•§Þnh h−íng ph¸t triÓn c¬ së vËt chÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp th−¬ng m¹i Nhµ
n−íc vïng vïng ven biÓn phia B¾c
- T¨ng c−êng c¸c ph−¬ng tiÖn, thiÕt bÞ bæ trî cho ho¹t ®éng xóc tiÕn th−¬ng
m¹i, t×m kiÕm c¬ héi kinh doanh, nh− ph−¬ng tiÖn th«ng tin, thiÕt bÞ v¨n phßng,
kh¶ n¨ng cËp nhËt vµ ph©n tÝch th«ng tin…
82
- Chó träng ®Õn viÖc x©y dùng hÖ thèng c¬ së vËt chÊt phôc vô cho viÖc tæ
chøc thu mua, s¬ chÕ, ph©n lo¹i vµ n©ng cao gi¸ trÞ th−¬ng phÈm cho c¸c s¶n
phÈm
4.C¸c gi¶i ph¸p chñ yÕu ph¸t triÓn th−¬ng m¹i vïng ven biÓn c¸c
tØnh phÝa B¾c
C¸c gi¶i ph¸p t¹o lËp m«i tr−êng:
- X©y dùng hÖ thèng chÝnh s¸ch ph¸t triÓn mang tÝnh ®Æc thï cho
vïng ven biÓn c¸c tØnh phÝa B¾c:
Nhµ n−íc nªn sím tiÕn hµnh ®iÒu tra ®¸nh gi¸ chÝnh x¸c c¸c nguån lîi
biÓn vµ x©y dùng mét chiÕn l−îc khai th¸c vÞnh B¾c Bé râ rµng, lµm c¬
së x©y dùng c¸c chiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ biÎn vµ ven biÓn khu vùc
vïng ven biÓn c¸c tØnh phÝa B¾c mét c¸ch hiÖu qu¶
Trung −¬ng sím ban hµnh c¸c c¬ chÕ vÒ khai th¸c, sö dông ®Êt ®ai vµ
c¸c nguån lîi tõ biÓn, tÝn dông ®Çu t− cho khai th¸c d¶i ven biÓn
- T¹o lËp khung ph¸p lý ®Ó qu¶n lý ph¸t triÓn vïng ven biÓn c¸c tØnh
phÝa B¾c víi t− c¸ch mét d¶i l·nh thæ ph¸t triÓn cã môc tiªu thèng
nhÊt:
Vïng ven biÓn c¸c tØnh phÝa B¾c hiÖn bÞ chia c¾t vÒ mÆt hµnh chÝnh nªn
chËm ph¸t triÓn dï giµu tiÒm n¨ng. ViÖc ph©n ®Þnh c¸c vïng kinh tÕ ®·
®−îc quy ho¹ch ®· gÇn 20 n¨m, trong bèi c¶nh ph¸t triÓn rÊt kh¸c hiÖn
nay,®Ò nghÞ ChÝnh phñ tæ chøc nghiªn cøu kinh nghiÖm cña c¸c n−íc
trong khu vùc vµ cã nh÷ng ®iÒu tra kinh tÕ x· héi ®Æt trong bèi c¶nh míi
®Ó cã thÓ xem xÐt ban hµnh khung ph¸p lý míi nh»m cung cÊp cho c¸c
tØnh trªn ®Þa bµn nh÷ng c¬ së liªn kÕt kinh tÕ ®Ó ph¸t triÓn. ViÖc h×nh
thµnh nh÷ng liªn kÕt nµy kh«ng nhÊt thiÕt ph¸ vì c¸c quy ho¹ch truyÒn
thèng mµ chØ ph¸t huy hiÖu qu¶ h¬n c¸c lîi thÕ s½n cã cña vïng ven biÓn
c¸c tØnh phÝa B¾c.
- Ph¸t triÓn hîp lý c¸c ®Æc khu kinh tÕ , c¶ng khÈu tù do, khu vùc
th−¬ng m¹i tù do:
HiÖn ë ViÖt Nam ch−a cã khu«n khæ ph¸p lý chÝnh thøc cho c¸c h×nh thøc
tæ chøc l·nh thæ nµy song trong bèi c¶nh héi nhËp, nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn
83
h×nh thµnh FTA ASEAN+3 nÕu chóng ta kh«ng sím x©y dùng c¸c khu
vùc kinh tÕ nµy sÏ lµm mÊt ®i nh÷ng lîi thÕ tù nhiªn dÉn tíi gi¶m n¨ng lùc
c¹nh tranh quèc tÕ cña nÒn kinh tÕ. HiÖn nay c¸c ®Þa pj−¬ng trong vïng
míi cã ®Ò xuÊt cña H¶i Phßng vµ Qu¶ng Ninh vÒ x©y dùng 3 khu th−¬ng
m¹i tù do: Mãng C¸i, C¸t Bµ vµ B¹ch Long VÜ, trong ®ã tr−êng hîp B¹ch
Long VÜ tuy khã kh¨n vÒ ®Çu t− song l¹i lµ mét vÞ trÝ mang tÝnh chiÕn l−îc
kh«ng nh÷ng vÒ an ninh quèc phßng mµ cßn vÒ kinh tÕ víi t− c¸ch c¨n
cø hËu cÇn nghÒ c¸ vµ khai th¸c ®¹i d−¬ng, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh HiÖp
®inh ph©n ®Þnh vÞnh B¾c Bé ®· cã hiÖu lùc. Trong ®Þa bµn vïng còng cã
thÓ ph¸t triÓn hÖ thèng c¶ng khÈu tù do theo m« h×nh Trung Quèc ë C¸i
L©n, H¶i Phßng, Diªm §iÒn vµ LÔ M«n.
- C¸c gi¶i ph¸p thu hót ®Çu t− vµ c«ng nghÖ
- N©ng cÊp, hoµn thiÖn c¸c khu c«ng nghiÖp hiÖn cã cña vïng; tÝch cùc
thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi vµ trong n−íc ®Ó lÊp ®Çy c¸c khu ®· cã. Nghiªn
cøu x©y dùng vµ ph¸t triÓn mét vµi khu c«ng nghÖ cao.
- TÝch cùc thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi vµo vïng trong c¸c ngµnh n«ng -
l©m - thñy s¶n víi c¸c h×nh thøc ®a d¹ng (hîp t¸c s¶n xuÊt kinh doanh, liªn
doanh, 100% vèn n−íc ngoµi). Chó träng liªn doanh víi c¸c ®èi t¸c n−íc
ngoµi cã kinh nghiÖm (nh− Hoa Kú, Ph¸p, NhËt B¶n, Israel, §µi Loan, Trung
Quèc...) ®Ó s¶n xuÊt, chÕ biÕn, vËn chuyÓn, tæ chøc xuÊt khÈu n«ng-l©m-
thñy s¶n. T¹o mét sè ®iÒu kiÖn −u ®·i cho c¸c ®èi t¸c n−íc ngoµi vÒ ®Êt ®ai,
vay vèn, kÕt cÊu h¹ tÇng... Khi ®· tæ chøc ®−îc thÞ tr−êng xuÊt khÈu æn ®Þnh,
cÇn quy ho¹ch dµnh diÖn tÝch thÝch ®¸ng cho s¶n xuÊt n«ng - l©m - thñy
s¶n. CÇn häc hái c¸c kinh nghiÖm vÒ c¶i t¹o gièng, tæ chøc qu¶n lý s¶n
xuÊt, sö dông c«ng nghÖ chÕ biÕn, xóc tiÕn th−¬ng m¹i, ph¸t triÓn thÞ tr−êng
xuÊt khÈu... cña c¸c ®èi t¸c n−íc ngoµi vµ ®Ò nghÞ hä tõng b−íc chuyÓn
giao c¸c c«ng nghÖ nµy.
84
- Chó träng nhËp khÈu c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, c«ng nghÖ nguån tõ c¸c khu
vùc ¢u - Mü vµ NhËt B¶n; gi¶m nhËp khÈu c«ng nghÖ l¹c hËu, c«ng nghÖ
®· qua sö dông.
- Chó träng nhËp khÈu c«ng nghÖ, m¸y mãc, thiÕt bÞ hiÖn ®¹i phôc vô
viÖc ph¸t triÓn c¸c ngµnh c«ng nghiÖp vµ dÞch vô c«ng nghÖ cao nh−: ®iÖn
tö - tin häc, b−u chÝnh, viÔn th«ng, tµi chÝnh, ng©n hµng, hµng kh«ng, hµng
h¶i, dÞch vô phÇn mÒm...
- C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn hÖ thèng c¬ së h¹ tÇng th−¬ng m¹i vïng
ven biÓn c¸c tØnh phÝa B¾c
Tranh thñ nguån vèn ng©n s¸ch tËp trung, më réng kh¶ n¨ng thu
hót ®a d¹ng c¸c nguån tµi chÝnh ®Ó tËp trung ®Çu t− cho c¸c c«ng tr×nh
h¹ tÇng lín, quan träng,... §Çu t− tËp trung cho c¸c khu vùc th−¬ng m¹i
trung t©m vµ ®Çu mèi dÞch vô phôc vô ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn ®Ó t¹o
nguån thu
- X©y dùng vµ ph¸t triÓn mét sè trung t©m th−¬ng m¹i, chî b¸n
bu«n n«ng s¶n cã ®iÒu kiÖn thuËn lîi vÒ kÕt cÊu h¹ tÇng, b−u chÝnh viÔn
th«ng, chi nh¸nh ng©n hµng, c¬ quan kiÓm tra chÊt l−îng, hÖ thèng kho
ngo¹i quan, phßng tr−ng bµy hµng hãa vµ giao dÞch, phßng th«ng tin...
C¸c trung t©m nµy lµ ®Çu mèi cña vïng tiÕn hµnh c¸c th−¬ng vô bu«n
b¸n hµng hãa, cung cÊp th«ng tin thÞ tr−êng trong n−íc vµ ngoµi n−íc.
T¹i c¸c trung t©m nµy nªn x©y dùng c¸c quÇy hµng b¸n n«ng - thñy s¶n
t−¬i, s¹ch vµ n«ng s¶n chÕ biÕn ®¹t c¸c tiªu chuÈn vÒ b¶o qu¶n (quÇy
l¹nh, kho l¹nh) víi chÊt l−îng cao
T¨ng c−êng sö dông vèn tÝn dông ®Çu t− cho ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹
tÇng, cã c¬ chÕ hç trî l·i suÊt ®èi víi c¸c doanh nghiÖp sö dông vèn tÝn
dông ®Ó ®Çu t− míi, ®Çu t− më réng c¸c c¬ së h¹ tÇng th−¬ng m¹i nh−
chî, trung t©m th−¬ng m¹i
T¹o nh÷ng ®iÒu kiÖn thuËn lîi, th«ng tho¸ng cho nh©n d©n vµ
thµnh phÇn kinh tÕ ngoµi quèc doanh më réng ®Çu t−, nhÊt lµ c¸c lÜnh
85
vùc mµ doanh nghiÖp nhµ n−íc kh«ng cã ®iÒu kiÖn hoÆc lîi thÕ ®Çu t−.
Ph¸t triÓn nhanh các h×nh thøc huy ®éng vèn cho ph¸t triÓn h¹ tÇng
th−¬ng m¹i
C¸c gi¶i ph¸p thóc ®Èy ph¸t triÓn ho¹t ®éng th−¬ng m¹i
- C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn thÞ tr−êng.
+ TiÕp tôc tæ chøc l¹i thÞ tr−êng trong vïng, thùc hiÖn c¸c gi¶i ph¸p kÝch
cÇu ®èi víi ®Çu t− vµ tiªu dïng, t¨ng c−êng tiªu thô n«ng s¶n hµng
ho¸ cho n«ng d©n.
+ Tæ chøc thùc hiÖn tèt QuyÕt ®Þnh sè 311/Q§-TTg cña Thñ t−íng
ChÝnh phñ ngµy 20 th¸ng 3 n¨m 2003 vÒ phª duyÖt §Ò ¸n tiÕp tôc tæ
chøc thÞ tr−êng trong n−íc, tËp trung ph¸t triÓn th−¬ng m¹i n«ng th«n
®Õn n¨m 2010. Thùc hiÖn ngay viÖc qui ho¹ch ph¸t triÓn m¹ng l−íi
c¸c lo¹i h×nh vµ cÊp ®é chî cña tõng ®Þa ph−¬ng vµ cña c¶ Vïng tõ
nay ®Õn n¨m 2010 theo ®óng NghÞ ®Þnh sè 02/2003/N§-CP ngµy 14
th¸ng 1 n¨m 2003 cña ChÝnh phñ vÒ ph¸t triÓn vµ qu¶n lý chî.
+ §Èy m¹nh qóa tr×nh liªn kÕt gi÷a thÞ tr−êng vïng víi c¸c thÞ tr−êng
ngoµi vïng vµ ngoµi n−íc trªn c¬ së lîi Ých cña c¸c bªn tham gia.
+ T¨ng c−êng x©y dùng c¸c ®iÒu kiÖn, c¸c tiªu chuÈn cho thÞ tr−êng
vïng trong giai ®o¹n tõ nay ®Õn n¨m 2010 trªn c¬ së c¸c yªu cÇu cña
ho¹t ®éng kinh tÕ trong c¬ chÕ thÞ tr−êng cã sù qu¶n lý cña Nhµ n−íc.
+ TÝch cùc khai th¸c c¸c thÞ tr−êng truyÒn thèng ®ång thêi t×m kiÕm thÞ
tr−êng míi th«ng qua nhiÒu kªnh c¶ chÝnh thøc lÉn kh«ng chÝnh thøc.
Lùa chän kü ®Ó cã thÓ cã s¶n phÈm th©m nhËp cã tÝnh c¹nh tranh
cao.
+ §a d¹ng ho¸ c¸c ph−¬ng thøc kinh doanh vµ më réng thÞ tr−êng xuÊt
khÈu ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn n©ng cao gi¸ trÞ xuÊt khÈu.
86
+ Chó träng ®Çu t− ph¸t triÓn mét sè mÆt hµng chñ lùc; ®æi míi c¬ cÊu
hµng xuÊt khÈu, n©ng cao dÇn tû träng hµng xuÊt khÈu chÕ biÕn s©u.
Ngoµi viÖc tiÕp tôc ph¸t triÓn c¸c mÆt hµng ®· cã nh− nh−: than ®¸,
xim¨ng, thñy - h¶i s¶n, n«ng - l©m s¶n chÕ biÕn, giÇy dÐp, dÖt may,...;
trong nh÷ng n¨m tíi, Vïng cÇn chó träng ®Çu t− ph¸t triÓn mét sè
ngµnh c«ng nghÖ cao, gãp phÇn t¨ng nhanh kim ng¹ch xuÊt khÈu
nh−: c¬ khÝ chÕ t¹o, ®ãng tµu, c«ng nghÖ ®iÖn tö - tin häc, c«ng nghÖ
phÇn mÒm, c«ng nghÖ sinh häc...
-C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn c¸c liªn kÕt kinh tÕ néi vïng vµ ngo¹i vïng
+ Tæ chøc hîp t¸c nghiªn cøu trong ph¹m vi vïng ®Ó hiÓu râ c¸c tiÒm
n¨ng liªn kÕt trong bèi c¶nh ph¸t triÓn míi
+ Hîp t¸c trong ph¸t triÓn s¶n phÈm vµ thÞ tr−êng gi÷a c¸c tØnh trong
vïng
+ T¨ng c−êng hîp t¸c trong ph¸t triÓn c¸c tuyÕn du lÞch
+ T¨ng c−êng hîp t¸c trong ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn
+ T¨ng c−êng hîp t¸c trong ®µo t¹o nh©n lùc vµ chuyÓn giao c«ng
nghÖ, ph¸t triÓn c¸c gièng c©y trång vËt nu«i vµ b¶o vÖ tµi nguyªn
m«i tr−êng
+ T¨ng c−êng hîp t¸c trong chia sÎ c¸c nguån lîi n−íc, phèi hîp khai
t¸c vïng ven biÓn vµ ®¸nh b¾t xa bê
+ Hîp t¸c chia sÎ th«ng tin thÞ tr−êng
- C¸c gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xóc tiÕn th−¬ng m¹i
+ X©y dùng vµ ph¸t triÓn Trung t©m th«ng tin th−¬ng m¹i cña c¶ Vïng vµ
cña tõng ®Þa ph−¬ng.
§Çu t− vèn, c«ng nghÖ, c¸n bé ®Ó ®Èy m¹nh ho¹t ®éng tiÕp thÞ vµ xóc tiÕn
th−¬ng m¹i nh»m tÝch cùc, chñ ®éng më réng thÞ tr−êng xuÊt khÈu.
87
+ T¹o ®iÖu kiÖn ph¸t triÓn c¸ c chi nh¸nh, v¨n phßng ®¹i diÖn cña doanh
nghiÖp ë n−íc ngoµi ®Ó xóc tiÕn viÖc ký kÕt c¸c hîp ®ång vµ tæ chøc tiªu
thô s¶n phÈm.
+ Ph¸t triÓn c¸c trung t©m héi chî quèc tÕ t¹i H¶i Phßng vµ Qu¶ng
Ninh
+ Nghiªn cøu øng dông ph¸t triÓn th−¬ng m¹i ®iÖn tö phôc vô xuÊt
khÈu.
- C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn vµ cung cÊp nguån nh©n lùc
+ Tæ chøc 1-2 trung t©m ®µo t¹o chuyªn ngµnh kinh tÕ biÓn t¹i H¶i Phßng
hoÆc Nam §Þnh víi nh÷ng h×nh thøc ®µo t¹o chuyªn m«n phï hîp víi
c¸c yªu cÇu kh¸c nhau nh¨m nhanh chãng chuÈn bÞ ®éi ngò nh©n lùc
cho yªu cÇu chuyÓn ®æi c¬ cÊu kinh tÕ x· héi cña vïng
+ Thu hót nh©n lùc khoa häc c«ng nghÖ vµ kü thuËt b»ng chÝnh s¸ch −u ®·i
phï hîp: thu nhËp, nhµ ë, ®iÒu kiÖn th¨ng tiÕn, an toµn sinh ho¹t
C¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn c¸c ngµnh dÞch vô:
+ T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn c¸c dÞch vô thu ngo¹i tÖ nh−:
dÞch vô b−u chÝnh viÔn th«ng, hµng h¶i, b¶o hiÓm, ng©n hµng, du
lÞch... vµ xuÊt khÈu lao ®éng. X©y dùng ch−¬ng tr×nh ph¸t triÓn c¸c
ngµnh dÞch vô nh»m chuÈn bÞ ®−a c¸c ho¹t ®éng dÞch vô thµnh
mét trong nh÷ng ngµnh kinh doanh thu ngo¹i tÖ quan träng cña
vïng.
+ TËp trung ®Çu t− ph¸t triÓn kÕt cÊu h¹ tÇng c¸c ngµnh dÞch vô. Søc
c¹nh tranh cña nhiÒu ngµnh dÞch vô nh− b−u chÝnh viÔn th«ng, vËn
t¶i hµng kh«ng, vËn t¶i biÓn, du lÞch... phô thuéc nhiÒu vµo ®iÒu
kiÖn kÕt cÊu h¹ tÇng vµ tr×nh ®é c«ng nghÖ. V× vËy cÇn tiÕp tôc cã
chÝnh s¸ch tù m×nh hoÆc thu hót ®Çu t− n−íc ngoµi ph¸t triÓn c¬ së
vËt chÊt kü thuËt nh− ®−êng x¸, hÖ thèng s©n bay, c¶ng biÓn, hÖ
thèng kh¸ch s¹n vµ khu du lÞch, c«ng nghÖ viÔn th«ng... ®ñ tiªu
88
chuÈn quèc tÕ nh»m t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ph¸t triÓn kinh tÕ
nãi chung vµ dÞch vô nãi riªng cña Vïng.
Më réng c¸c lo¹i h×nh dÞch vô xuÊt khÈu phï hîp víi ph−¬ng thøc
xuÊt khÈu vµ thÞ tr−êng xuÊt khÈu. §êi sèng x· héi ph¸t triÓn cµng cao
th× c¸c lo¹i h×nh dÞch vô, ph−¬ng thøc kinh doanh ngµy cµng trë nªn
®a d¹ng, phong phó. V× vËy ngoµi viÖc ph¸t triÓn c¸c lo¹i h×nh xuÊt
khÈu dÞch vô hiÖn cã, trong thêi gian tíi cÇn chó träng thªm nh÷ng
ngµnh cßn nhiÒu tiÒm n¨ng cña Vïng nh− y tÕ, gi¸o dôc, x©y dùng,
kiÓm to¸n, b¶o hiÓm... Trong lÜnh vùc vËn t¶i vµ giao nhËn cÇn tËn
dông thÕ m¹nh vÒ vÞ trÝ cña vïng n»m trªn trôc ®−êng vËn t¶i quèc tÕ
®Ó ph¸t triÓn c¸c dÞch vô t¹m nhËp t¸i xuÊt, chuyÓn khÈu, chuyÓn t¶i,
qu¸ c¶nh...
+ Quan t©m ®Çu t− cho dÞch vô hç trî xuÊt khÈu nh− dÞch vô c¶ng,
kho tµng, kÓ c¶ kho ngo¹i quan, c¸c trung t©m th−¬ng m¹i, c¸c
ho¹t ®éng xóc tiÕn th−¬ng m¹i (tham gia triÓn l·m, héi chî, cö
®oµn ®i n−íc ngoµi t×m hiÓu thÞ tr−êng, t×m kiÕm ®èi t¸c, thu thËp
vµ cung cÊp th«ng tin, h−íng dÉn cho c¸c doanh nghiÖp vÒ luËt lÖ,
tiªu chuÈn, mÉu m· thÞ tr−êng ®ßi hái...); ®Æc biÖt cÇn hç trî cho
c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá kh«ng cã kh¶ n¨ng vÒ tµi chÝnh,
nh©n lùc vµ th«ng tin;
C¸c gi¶i ph¸p qu¶n lý
- Hoµn thiÖn qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng m¹i vïng ven biÓn c¸c tØnh
phÝa B¾c
TiÕp tôc hoµn thiÖn vµ ®Èy m¹nh c«ng t¸c qu¶n lý Nhµ n−íc vÒ th−¬ng
m¹i, thÞ tr−êng khu vùc ven biÓn phÝa B¾c lµ néi dung g¾n liÒn víi c«ng
cuéc c¶i c¸ch hµnh chÝnh phï hîp víi ®ßi hái cña héi nhËp kinh tÕ quèc
tÕ víi c¸c néi dung chñ yÕu sau:
89
TiÕp tôc ®æi míi vÒ néi dung, ph−¬ng ph¸p, quy tr×nh lËp vµ
®iÒu hµnh chiÕn l−îc, quy ho¹ch vµ chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i,
nghiªn cøu chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i theo h−íng t¹o lËp m«i
tr−êng th«ng tho¸ng cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, nghiªn
cøu dù b¸o cung cÇu vµ kiÓm tra, kiÓm so¸t thÞ tr−êng.
Thùc tiÔn vµ theo kinh nghiÖm cña n−íc ngoµi, c«ng t¸c x©y
dùng chiÕn l−îc vµ quy ho¹ch ph¸t triÓn th−¬ng m¹i ph¶i ®−îc
®Æt trong sù phèi hîp chÆt chÏ gi÷a c¸c bé ngµnh vµ ®Þa
ph−¬ng; §ång thêi ph¶i thu hót ®−îc sù tham gia cña nhiÒu
tÇng líp trong x· héi ®Æc biÖt lµ c¸c nhµ khoa häc vµ c¸c
doanh nghiÖp.
Nhµ n−íc nªn nhanh chãng ®ång bé hÖ thèng luËt vµ v¨n
b¶n ph¸p quy ®iÒu chØnh ho¹t ®éng th−¬ng m¹i, qu¶n lý thÞ
tr−êng ®Ó cã m«i tr−êng ph¸p lý thèng nhÊt, cô thÓ vµ râ
rµng cho c¸c ho¹t ®éng kinh doanh, l−u th«ng hµng ho¸..
Ban hµnh c¸c thñ tôc hµnh chÝnh theo h−íng ®¬n gi¶n, gän
nhÑ, mét cöa. Trung −¬ng chØ nªn ®Ò ra c¸c ®Þnh h−íng,
chÝnh s¸ch ë tÇm vÜ m«, cßn c¸c néi dung qu¶n lý cô thÓ
giao cho c¸c ®Þa ph−¬ng nghiªn cøu trªn c¬ së t×nh h×nh
thùc tÕ cña ®Þa ph−¬ng.
Ph¸t triÓn ®ång bé c¸c lo¹i thÞ tr−êng nh− thÞ tr−êng hµng
ho¸ vµ dÞch vô, thÞ tr−êng søc lao ®éng, thÞ tr−êng vèn, bÊt
®éng s¶n, c«ng nghÖ th«ng tin, së h÷u trÝ tuÖ...
Tæ chøc ®µo t¹o, n©ng cao nghiÖp vô cho ®éi ngò c¸n bé
qu¶n lý Nhµ n−íc, c¸c nhµ kinh doanh, ®¸p øng yªu cÇu cña
nÒn kinh tÕ thÞ tr−êng, héi nhËp vµ ph¸t triÓn.
N©ng cao chÊt l−îng, hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña c«ng t¸c qu¶n
lý thÞ tr−êng.
90
T¨ng c−êng qu¶n lý chÊt l−îng hµng ho¸ l−u th«ng trªn thÞ
tr−êng, hoµn thiÖn hÖ thèng chØ tiªu chÊt l−îng hµng ho¸,
chó träng c«ng t¸c giíi thiÖu vµ h−íng dÉn tiªu dïng s¶n
phÈm, më réng c¸c dÞch vô sau b¸n hµng, b¶o vÖ quyÒn lîi
ng−êi tiªu dïng.
- Tæ chøc l¹i hÖ thèng th−¬ng m¹i dÞch vô :
+ Tæ chøc, s¾p xÕp l¹i mét b−íc hÖ thèng c¸c doanh nghiÖp th−¬ng m¹i
Nhµ n−íc.
+ TriÓn khai thÝ ®iÓm m« h×nh doanh nghiÖp kinh doanh dÞch vô ë thÞ trÊn
vµ thÞ tø (côm x·), m« h×nh c«ng ty th−¬ng m¹i tæng hîp vµ c«ng ty
th−¬ng m¹i chuyªn doanh ë ®Þa bµn thµnh phè, thÞ x· vµ hÖ thèng cöa
hµng trùc thuéc ë thÞ trÊn, thÞ tø. KhuyÕn khÝch vµ ®éng viªn c¸c nguån
vèn ®Ó x©y dùng c¸c c«ng tr×nh phôc vô s¶n xuÊt, chÕ biÕn vµ l−u th«ng
n«ng - thuû s¶n nh− chî, s©n ph¬i, lß sÊy, kho chøa.
+ §æi míi mét c¸ch c¨n b¶n ph−¬ng thøc ho¹t ®éng th−¬ng m¹i, ®−a mua
b¸n b»ng hîp ®ång vµ qua hîp ®ång trë thµnh ph−¬ng thøc ho¹t ®éng
chñ yÕu vµ phæ biÕn gi÷a doanh nghiÖp víi c¸c c¬ së s¶n xuÊt - chÕ
biÕn, c¸c hîp t¸c x·, kinh tÕ hé vµ kinh tÕ trang tr¹i.
+ Thµnh lËp m¹ng l−íi s¶n xuÊt kinh doanh n«ng-l©m-thñy s¶n víi sù tham
gia cña c¸c thµnh phÇn kinh tÕ, trong ®ã c¸c doanh nghiÖp nhµ n−íc
®ãng vai trß chñ ®¹o, lµ h¹t nh©n liªn kÕt gi÷a ho¹t ®éng th−¬ng m¹i vµ
s¶n xuÊt, gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ víi nhau. Tæ chøc, phèi hîp tèt
ho¹t ®éng cña c¸c thµnh viªn tham gia s¶n xuÊt kinh doanh n«ng - l©m -
thñy s¶n t¹o thµnh mèi liªn kÕt æn ®Þnh, l©u dµi, trªn c¬ së ®¶m b¶o ch÷
tÝn vµ lîi Ých kinh tÕ tháa ®¸ng gi÷a c¸c bªn, ®¶m b¶o môc tiªu cuèi cïng
lµ s¶n xuÊt kinh doanh vµ xuÊt khÈu cã hiÖu qu¶.
C¸c gi¶i ph¸p t¨ng c−êng kh¨ n¨ng tiÕp cËn vµ th©m nhËp thÞ tr−êng
cña c¸c doanh nghiÖp vïng ven biÓn c¸c tØnh phÝa B¾c:
91
+ Cung cÊp miÔn phÝ b¶n tin Kinh tÕ - Th−¬ng m¹i cho c¸c doanh
nghiÖp: th«ng tin vÒ thÞ tr−êng trong vµ ngoµi n−íc, c¬ héi giao th−¬ng
víi c¸c doanh nghiÖp n−íc ngoµi; cung cÊp th«ng tin vÒ c¸c chÝnh
s¸ch, v¨n b¶n ph¸p qui, cam kÕt quèc tÕ cña ViÖt Nam trong lÜnh vùc
th−¬ng m¹i, héi nhËp...
+ Hç trî c¸c doanh nghiÖp cña vïng x©y dùng th−¬ng hiÖu, qu¶ng b¸
th−¬ng hiÖu
+ Hç trî c¸c doanh nghiÖp x¸c lËp vµ b¶o hé quyÒn së h÷u c«ng
nghiÖp
+ Tæ chøc héi th¶o gi÷a c¸c doanh nghiÖp trong vµ ngoµi n−íc, qua ®ã
t¹o c¬ héi giao th−¬ng gi÷a doanh nghiÖp cña hai bªn, t×m hiÓu luËt
ph¸p, c¬ chÕ chÝnh s¸ch th−¬ng m¹i vµ thanh to¸n th−¬ng m¹i...
+ Tæ chøc c¸c khãa ®µo t¹o ng¾n ngµy, hç trî cïng doanh nghiÖp n©ng
cao nhËn thøc vÒ héi nhËp, vÒ x©y dùng th−¬ng hiÖu doanh nghiÖp,
vÒ kü n¨ng kinh doanh xuÊt khÈu...
C¸c gi¶i ph¸p n©ng cao søc c¹nh tranh cña hµng ho¸ vµ dÞch vô cña
c¸c doanh nghiÖp vïng ven biÓn c¸c tØnh phÝa B¾c
- KhuyÕn khÝch, h−íng dÉn, gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp trong Vïng sö dông
c«ng nghÖ cao, c«ng nghÖ s¹ch; ¸p dông c¸c hÖ thèng qu¶n lý chÊt
l−îng ISO 9000, ISO 14000 vµ SA 8000; tiªu chuÈn chÊt l−îng hµng ho¸
ViÖt Nam vµ quèc tÕ...
- Chuyªn nghiÖp ho¸, n©ng cao chÊt l−îng vµ søc c¹nh tranh cña dÞch vô.
Víi xu thÕ ph¸t triÓn kinh tÕ - th−¬ng m¹i nh− hiÖn nay, m«i tr−êng c¹nh
tranh sÏ ngµy cµng gay g¾t h¬n do sù xuÊt hiÖn cña nhiÒu nhµ cung øng
dÞch vô n−íc ngoµi; c¸c h×nh thøc b¶o hé ®èi víi nhiÒu ngµnh dÞch vô sÏ
ph¶i gi¶m dÇn theo c¸c nguyªn t¾c më cöa thÞ tr−êng vµ ®èi xö quèc gia.
V× vËy, mçi ngµnh dÞch vô ®Òu ph¶i phÊn ®Êu chuyªn nghiÖp ho¸ ph−¬ng
thøc kinh doanh, n©ng cao chÊt l−îng dÞch vô theo tiªu chuÈn quèc tÕ ®Ó
cã thÓ héi nhËp thµnh c«ng.
92
- T¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc dÞch chuyÓn nguån lùc ®Õn nh÷ng n¬i cã hiÖu qu¶
cao nhÊt;
- T¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó c¸c doanh nghiÖp cã thÓ ph¶n øng linh ho¹t
®èi víi nh÷ng biÕn ®éng cña thÞ tr−êng vµ tiÕn bé khoa häc c«ng nghÖ;
thóc ®Èy ®æi míi vÒ c«ng nghÖ, s¶n phÈm, kªnh tiªu thô vµ c¸c dÞch vô
hç trî
- §¶m b¶o n¨ng lùc c¹nh tranh l©u bÒn vµ phï hîp víi t×nh h×nh thùc tiÔn
ViÖt Nam vµ c¸c cam kÕt quèc tÕ ®· ký, ®Æc biÖt trong bèi c¶nh chuÈn bÞ
gia nhËp WTO vµo cuèi n¨m 2005, khi mµ c¸c cam kÕt song ph−¬ng víi
c¸c n−íc thµnh viªn ®ang lµ mét ®iÒu kiÖn ngÆt nghÌo ®èi víi c¸c s¶n
phÈm hµng ho¸ vµ dÞch vô cña ViÖt Nam trong bèi c¶nh mét nÒn kinh tÕ
trong kháang thêi gian dµi ®· chÞu ¶nh h−ëng cña m« h×nh kinh tÕ ®ãng
cöa. B¶o ®¶m chuyÓn mét nÒn kinh tÕ cã møc ®é ®éc quyÒn cao, c¹nh
tranh yÕu sang mét nÒn kinh tÕ mµ ë ®ã c¹nh tranh trë thµnh ®éng lùc
t¨ng tr−ëng vµ cã thÓ duy tr× ®−îc sù c©n b»ng cã hiÖu qu¶ gi÷a mét bªn
lµ t¨ng c−êng c¹nh tranh trong c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vµ bªn kia lµ b¶o
hé mét sè ngµnh, khu vùc kinh tÕ, nhÊt lµ c¸c ngµnh c«ng nghiÖp non
trÎ, trong giai ®äan ®Çu cña thêi kú héi nhËp
- HÖ thèng doanh nghiÖp Nhµ n−íc ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu trong vïng
cÇn tõng b−íc chuyÓn h−íng sang c¬ chÕ doanh nghiÖp d©n doanh. Sau
khi gia nhËp WTO kh«ng ph¶i toµn bé c¸c doanh nghiÖp s¶n xuÊt ®Òu tù
lµm xuÊt khÈu. C«ng ty n−íc ngoµi cã vµo ®i ch¨ng n÷a còng cÇn ph¶i
c©n nh¾c hiÖu qu¶, kh«ng ph¶i c«ng ty nµo còng lµm dÞch vô ngo¹i
th−¬ng. T−¬ng tù, c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá cña Trung Quèc muèn
xuÊt khÈu còng c©n nh¾c vÊn ®Ò hiÖu qu¶ gi¸ thµnh, v× vËy c¬ chÕ ñy
th¸c vÉn cßn chç sèng. C¸c c«ng ty lµm dÞch vô ngo¹i th−¬ng chuyªn
nghiÖp cã thÓ thiÕt lËp mèi quan hÖ æn ®Þnh, l©u dµi víi c¸c doanh nghiÖp
võa vµ nhá cã ý ®Þnh xuÊt khÈu, gióp m¹ng l−íi néi ®Þa hßa nhËp dÔ dµng
víi m¹ng l−íi quèc tÕ.
KÕt luËn vµ kiÕn nghÞ
Ph¸t huy mäi tiÒm n¨ng s½n cã, n©ng cao vai trß vµ hiÖu qu¶ ho¹t
®éng kinh tÕ - x· héi trªn c¬ së ph¸t huy tÝnh liªn kÕt cña vïng ven biÓn
c¸c tØnh phÝa B¾c víi t− c¸ch mét d¶i l·nh thæ ph¸t triÓn cã môc tiªu thèng
nhÊt, b¶o ®¶m vai trß cöa më ph¸t triÓn cña khu vùc nµy trong ph¸t triÓn
kinh tÕ chung cña ®Êt n−íc, gãp phÇn h×nh thµnh vïng ®éng lùc kinh tÕ
ven biÓn ®èi øng víi c¸c d¶i ph¸t triÓn ven biÓn cña c¸c quèc gia trong khu
vùc lµ mét yªu cÇu cÊp thiÕt ®ang ®Æt ra nhÊt lµ trong ®iÒu kiÖn héi nhËp
kinh tÕ quèc tÕ mµ nÒn kinh tÕ chóng ta ®ang ®èi mÆt võa víi t− c¸ch thêi
c¬, võa lµ th¸ch thøc ph¸t triÓn.
Nh÷ng nghiªn cøu vµ ®Ò xuÊt ®−îc tr×nh bµy trong b¸o c¸o nµy míi
chØ cã tÝnh chÊt s¬ l−îc do giíi h¹n cña c¸c nguån lùc phôc vô nghiªn cøu.
Trªn c¬ së nh÷ng nghiªn cøu nµy, chóng t«i kiÕn nghÞ Nhµ n−íc cã nh÷ng
nghiªn cøu ®Çy ®ñ h¬n ®Ó cã thÓ ®¸nh gi¸ râ c¸c nguån lùc cßn ch−a ®−îc
khai th¸c cña khu vùc nµy. Qua ®ã cã thÓ cã c¸c chÝnh s¸ch ®Æc thï t¹o
®iÒu kiÖn cho khu vùc ven biÓn phÝa B¾c nµy cã thÓ trë thµnh mét vµnh ®ai
ph¸t triÓn cã tÝnh ®éng lùc ®Æc biÖt lµ triÓn väng trë thµnh mét khu vùc ph¸t
triÓn th−¬ng m¹i s«i ®éng, mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ mang tÝnh ®ét ph¸
trong ph¸t triÓn kinh tÕ biÓn vµ thu hót ®Çu t− .
Lé tr×nh kiÕn nghÞ:
-Giai ®o¹n 2005-2007:
X©y dùng mét khung ch−¬ng tr×nh nghiªn cøu ®¸nh gi¸
tæng thÓ vÒ tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh cña vïng ven biÓn c¸c
tØnh phÝa B¾c ®Æt trong bèi c¶nh ph¸t triÓn tíi 2010 vµ tÇm
nh×n tíi 2020 ®Æc biÖt trong ®iÒu kiÖn ph¸t triÓn vµnh ®ai kinh
tÕ ven vÞnh B¾c Bé
TriÓn khai c¸c nghiªn cøu x©y dùng mét chÝnh s¸ch ph¸t triÓn
®Æc thï cho vïng
TriÓn khai quy ho¹ch ph¸t triÓn c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän
cña vïng: thñy s¶n, du lÞch, th−¬ng m¹i, dÞch vô, ®ãng tµu biÓn
ChuÈn bÞ ®iÒu kiÖn cho ph¸t triÓn h¹ tÇng kinh tÕ cña c¸c
ngµnh mòi nhän
-Giai ®o¹n 2008-2010:
X©y dùng c¸c vïng s¶n xuÊt vµ chÕ biÕn hµng ho¸ tËp trung
cho xuÊt khÈu
Ph¸t triÓn c¸c tËp ®oµn kinh tÕ m¹nh cña vïng
H×nh thµnh c¸c trung t©m dÞch vô kinh tÕ biÓn
93
Tµi liÖu tham kh¶o
1. Thµnh c«ng kinh tÕ cña c¸c n−íc NICS vµ ASEAN (Naya Seiji.
Singaport1996)
2. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn kinh tÕ-x· héi cña Trung Quèc 1996-2050 (Lý
Thµnh Hu©n, B¾c Kinh 1997)
3. Trung Quèc ®i tíi kinh tÕ thÞ tr−êng (Franc,ois Gipouloux. Paris 1999)
4. Nh÷ng kinh nghiÖm c¬ b¶n vÒ c¶i c¸ch thÓ chÕ mËu dÞch vµ ®Çu t− cña
Trung Quèc (Giang TiÓu Quyªn. B¾c Kinh 1995)
5. Malaixia-KÕ ho¹ch triÓn väng lÇn thø hai 1996-2000 (b¶n dÞch cña Nxb
ChÝnh trÞ Quèc gia. HN 1997)
6. Qu¶n lý tæng hîp d¶i ven biÓn (FAO-Rome 1998)
7. §Æc thï kinh tÕ biÓn Th¸i B×nh D−¬ng (Goplakrishnan-Boston 1994)
8. Kinh tÕ häc trang tr¹i ven biÓn. Lý thuyÕt vµ kinh nghiÖm (arnason-
Rome 2001)
9. Lùa chän vµ thùc hiÖn chÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ ë ViÖt Nam (ViÖn
ChiÕn l−îc ph¸t triÓn, Bé KÕ ho¹ch vµ §Çu t−, 2001)
10. §Ò ¸n ®iÒu tra kinh tÕ x· héi vïng ven biÓn ViÖt Nam (ViÖn Nghiªn cøu
QLKTTW 2000)
11. Khai th¸c tæng hîp vµ sö dông hîp lý tµi nguyªn d¶i ven biÓn B¾c Bé (Kû
yÕu Héi th¶o quèc gia 10-1998)
12. Ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi vµ m«i tr−êng c¸c tØnh ven biÓn ViÖt Nam-Chñ
biªn GS.TS §ç Hoµi Nam Nxb Khoa häc X· héi 2003
13. §æi míi vµ ph¸t triÓn vïng ven biÓn (tr−êng hîp Th¸i b×nh) - TS. Lª Cao
§oµn, ViÖn Kinh tÕ 2001
14. Ph¸t huy vai trß cÇu nèi ViÖt Nam-Qu¶ng T©y ®Ó thóc ®Èy quan hÖ
th−¬ng m¹i gi÷a Trung Quèc vµ ASEAN – TS NguyÔn V¨n LÞch (T¹p chÝ
Th−¬ng m¹i sè 46 th¸ng 11/2005)
15. Quan ®iÓm vÒ chuyÓn dÞch c¬ cÊu vïng ®Ó ph¸t huy c¸c lîi thÕ so s¸nh
vµ h¹n chÕ c¸c bÊt lîi thÕ so s¸nh – PG. TSKH NguyÔn Quang Th¸i (
Nghiªn cøu kinh tÕ sè 313 – Th¸ng 6/2004)
16. ChiÕn l−îc ph¸t triÓn-Nh×n tõ gãc ®é lý luËn vµ thùc tiÔn - PGS.TS
Ng« Do·n VÞnh (Tham luËn Héi th¶o x©y dùng chiÕn l−îc ph¸t triÓn
thuû s¶n 8-2003)
17. Mét sè ý kiÕn vÒ ®Þnh h−íng ph¸t triÓn trong kÕ ho¹ch 5 n¨m 2006-
2010 – NguyÔn Böu QuyÒn (T¹p chÝ Kinh tÕ –Dù b¸o sè 5/2004)
96
Phô lôc 1. §Æc ®iÓm vµ tiÒm n¨ng cña c¸c tØnh
vïng ven biÓn c¸c tØnh phÝa B¾c
1. Qu¶ng Ninh:
VÞ trÝ ®Þa lý:
Qu¶ng Ninh lµ tØnh n»m ë phÝa §«ng B¾c ViÖt Nam, cã tæng diÖn
tÝch tù nhiªn toµn tØnh lµ: 6.110,81 km2, bê biÓn dµi 250 km, cã biªn giíi
®Êt liÒn víi Trung Quèc 132,8 km; phÝa B¾c Gi¸p tØnh L¹ng S¬n vµ tØnh
Qu¶ng T©y Trung Quèc; phÝa T©y gi¸p tØnh B¾c Ninh, H¶i D−¬ng; phÝa
Nam gi¸p thµnh phè H¶i Phßng; phÝa §«ng gi¸p vÞnh B¾c Bé.
Qu¶ng Ninh cã cöa khÈu quèc tÕ Mãng C¸i vµ c¸c cöa khÈu quèc
gia (Hoµnh M«, B¾c Phong Sinh) sang n−íc Céng hoµ nh©n d©n Trung
Hoa. V× vËy, Qu¶ng Ninh ®−îc Nhµ n−íc ViÖt Nam x¸c ®Þnh lµ vïng
kinh tÕ träng ®iÓm phÝa B¾c vµ n»m trong tam gi¸c t¨ng tr−ëng kinh tÕ
Hµ Néi-H¶i Phßng-Qu¶ng Ninh, ®−îc quy ho¹ch lµ mét trung t©m c«ng
nghiÖp, du lÞch, dÞch vô ph¸t triÓn cña ViÖt Nam.
TØnh Qu¶ng Ninh cã 1 thµnh phè, 3 thÞ x·, 10 huyÖn gåm: Thµnh
phè H¹ Long; C¸c thÞ x·: CÈm Ph¶, U«ng BÝ, Mãng C¸i; C¸c huyÖn: B×nh
Liªu, H¶i Hµ, §Çm Hµ, Tiªn Yªn, Ba ChÏ, V©n §ån, Hoµnh Bå, §«ng
TriÒu, C« T«, Yªn H−ng
§Þa h×nh:
TØnh Qu¶ng Ninh cã ®Þa h×nh ®a d¹ng bao gåm nói, ®åi, ®ång b»ng
ven biÓn vµ biÓn kh¬i ®−îc chia thµnh hai vïng chÝnh:
MiÒn T©y: Gåm c¸c ®Þa ph−¬ng §«ng TriÒu, U«ng BÝ, Yªn H−ng,
Hoµnh Bå, H¹ Long, CÈm Ph¶; vïng nµy cã diÖn tÝch: 2.337,5 km2, ®−îc
x¸c ®Þnh lµ vïng kinh tÕ ®éng lùc cña tØnh, tËp trung phÇn lín tµi nguyªn
kho¸ng s¶n, thuËn lîi ph¸t triÓn c«ng nghiÖp khai kho¸ng, s¶n xuÊt vËt
liÖu x©y dùng. Ngoµi ra, khu vùc ven biÓn cßn cã c¸c vòng, vÞnh, ®Çm,
®¶o thuËn tiÖn nu«i trång thñy s¶n, ph¸t triÓn nghÒ c¸, du lÞch, dÞch vô
c¶ng biÓn.
MiÒn §«ng: Gåm c¸c huyÖn Ba ChÏ, V©n §ån, Tiªn Yªn, §Çm Hµ,
B×nh Liªu, H¶i Hµ, C« T« vµ thÞ x· Mãng C¸i; vïng nµy cã diÖn tÝch:
3562 km2, lµ vïng cã biªn giíi ®Êt liÒn víi Trung Quèc, mËt ®é d©n c−
th−a, chñ yÕu lµ nói, ®åi, ®é dèc lín, ®Þa h×nh bÞ chia c¾t m¹nh t¹o thµnh
nhiÒu thung lòng vµ khe suèi, thuËn tiÖn cho viÖc ph¸t triÓn ch¨n nu«i gia
sóc, gia cÇm, trång c©y c«ng nghiÖp, c©y ®Æc s¶n vµ ph¸t triÓn bu«n b¸n
qua biªn giíi víi Trung Quèc.
KhÝ hËu:
TØnh Qu¶ng Ninh n»m ë vïng §«ng B¾c, l¹i gÇn biÓn §«ng, nªn
chÞu ¶nh h−ëng cña khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa víi sù ph©n hãa râ rÖt
thµnh hai mïa trong n¨m. Qu¶ng Ninh cã l−îng bøc x¹ trung b×nh n¨m:
115,4 Kcal/cm2, nhiÖt ®é trung b×nh: 21oC, ®é Èm trung b×nh: 82%,
l−îng m−a trung b×nh: 1.700 – 2.400 mm, møc thñy triÒu trung b×nh: 2m,
kh«ng xuÊt hiÖn thiªn tai lín (®éng ®Êt, nói löa…)
Tµi nguyªn thiªn nhiªn
Tµi nguyªn ®Êt:
Trong tæng diÖn tÝch ®Êt ®ai toµn tØnh, ®Êt n«ng nghiÖp chØ chiÕm
10%, ®Êt cã rõng chiÕm 38%, diÖn tÝch ch−a sö dông cßn lín (chiÕm
43,8%) tËp trung ë vïng miÒn nói vµ ven biÓn, cßn l¹i lµ ®Êt chuyªn dïng
vµ ®Êt ë.
Tµi nguyªn n−íc:
Qu¶ng Ninh lµ tØnh cã tµi nguyªn n−íc kh¸ phong phó vµ ®Æc s¾c:
L−îng n−íc c¸c s«ng −íc tÝnh 8.776 tû m3 ph¸t sinh trªn toµn l−u
vùc. Dßng ch¶y lªn tíi 118 l/s/km2 ë nh÷ng n¬i cã m−a lín. Tr÷ l−îng
n−íc ngÇm t¹i vïng CÈm Ph¶ lµ 6.107 m3/ngµy, vïng Cöa ¤ng - Cäc S¸u
lµ 14.730 m3/ngµy, vïng H¹ Long lµ 21.290 m3/ngµy.
Tµi nguyªn rõng:
Qu¶ng Ninh cã 243.833,2 ha rõng vµ ®Êt rõng (chiÕm 40% diÖn
tÝch ®Êt tù nhiªn toµn tØnh), trong ®ã rõng tù nhiªn chiÕm kho¶ng 80%,
cßn l¹i lµ rõng trång, rõng ®Æc s¶n kho¶ng 100 ngµn ha, ®Êt ch−a thµnh
rõng kho¶ng 230 ngµn ha - lµ ®iÒu kiÖn ®Ó ph¸t triÓn thµnh c¸c vïng gç
c«ng nghiÖp, vïng c©y ®Æc s¶n, c©y ¨n qu¶ cã quy m« lín.
Tµi nguyªn biÓn:
Víi 250 km bê biÓn, Qu¶ng Ninh cã nhiÒu ng− tr−êng khai th¸c
h¶i s¶n. HÇu hÕt c¸c b·i c¸ chÝnh cã s¶n l−îng cao, æn ®Þnh, ®Òu ph©n bè
gÇn bê vµ quanh c¸c ®¶o, rÊt thuËn tiÖn cho viÖc khai th¸c. Ngoµi ra,
Qu¶ng Ninh cßn cã trªn 40.000 ha b·i triÒu, 20.000 ha eo vÞnh vµ hµng
v¹n ha c¸c vòng n«ng ven bê, lµ m«i tr−êng thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn nu«i
vµ chÕ biÕn h¶i s¶n xuÊt khÈu.
Tµi nguyªn kho¸ng s¶n:
Qu¶ng Ninh cã nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n phong phó, ®a d¹ng,
cã nhiÒu lo¹i ®Æc thï, tr÷ l−îng lín, chÊt l−îng cao mµ nhiÒu tØnh, thµnh
phè trong c¶ n−íc kh«ng cã ®−îc nh−: than, cao lanh tÊn mµi, ®Êt sÐt, c¸t
thñy tinh, ®¸ v«i…lµ nguån nguyªn liÖu quan träng ®Ó s¶n xuÊt vËt liÖu
cung cÊp cho thÞ tr−êng trong n−íc vµ xuÊt khÈu.
HÖ thèng giao th«ng ®−êng bé:
Tæng chiÒu dµi hÖ thèng ®−êng bé trong tØnh lµ 1.911 km. Cã mét sè
tuyÕn ®−êng chÝnh sau:
§−êng 18A ch¹y däc tØnh dµi 240 km nèi Qu¶ng Ninh víi Hµ Néi vµ
c¸c tØnh B¾c Bé, ®· ®−îc n©ng cÊp, më réng theo tiªu chuÈn ®−êng cÊp III
®ång b»ng.
§−êng 10 nèi víi H¶i Phßng vµ c¸c tØnh #«ng B¾c Bé; ®−êng 4B nèi
víi L¹ng S¬n, Cao B»ng.
Dù ¸n ®−êng cao tèc s©n bay quèc tÕ Néi Bµi - TP. H¹ Long.
Dù ¸n cÇu B∙i Ch¸y (thay thÕ phµ B·i Ch¸y) ®· ®−îc khëi c«ng trong
n¨m 2003 vµ sÏ hoµn thµnh vµo ®Çu n¨m 2006.
HÖ thèng giao th«ng ®−êng s¾t:
Qu¶ng Ninh cã hÖ thèng ®−êng s¾t KÐp - B·i Ch¸y víi chiÒu dµi 166
km sÏ ®−îc c¶i t¹o ®Ó hoµ m¹ng ®Õn Yªn Viªn (Hµ Néi) vµ hÖ thèng ®−êng
s¾t quèc gia phôc vô kh¸ch du lÞch vµ vËn chuyÓn hµng container tõ c¶ng C¸i
L©n. Ngoµi ra, cßn cã 64 km ®−êng s¾t khæ 0,8 m cho c¸c ngµnh c«ng
nghiÖp trong tØnh.
HÖ thèng giao th«ng ®−êng hµng kh«ng:
HiÖn cã c¸c b·i ®ç cho m¸y bay trùc th¨ng ë thµnh phè H¹ Long vµ
Mãng C¸i. Dù ¸n x©y dùng s©n bay quèc tÕ H¹ Long theo Quy ho¹ch tæng
thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi tØnh Qu¶ng Ninh giai ®o¹n 1996 - 2010 nay
®−îc ®iÒu chØnh ®Õn ®Þa ®iÓm míi t¹i x· #oµn KÕt, huyÖn V©n #ån (c¸ch
trung t©m thµnh phè H¹ Long kho¶ng 40 km) ®· ®−îc Bé Giao th«ng VËn t¶i
tr×nh ChÝnh phñ phª duyÖt ®Ó triÓn khai trong giai ®o¹n tõ n¨m 2006 – 2010.
Trong nh÷ng n¨m gÇn ®©y, tØnh Qu¶ng Ninh ®· ®¹t ®−îc nh÷ng tiÕn
bé kinh tÕ ®¸ng chó ý. Møc t¨ng tr−ëng GDP trung b×nh n¨m thêi kú 1996 –
2000 lµ 7,54%, trong 2 n¨m 2001-2002 lµ 12%, n¨m 2003 t¨ng 12,65%. C¬
cÊu kinh tÕ cña tØnh ®· cã sù chuyÓn ®æi theo h−íng t¨ng nhanh tû träng c¸c
ngµnh c«ng nghiÖp, dÞch vô, th−¬ng m¹i vµ du lÞch. Nh÷ng thµnh phÇn chÝnh
cña GDP n¨m 2003 lµ: c«ng nghiÖp - x©y dùng (chiÕm 46,5%), n«ng - l©m -
ng− nghiÖp (8,2%), th−¬ng m¹i - dÞch vô (45,3%). NÒn kinh tÕ ®ang tõng
b−íc b¾t kÞp víi yªu cÇu cña thÞ tr−êng bao gåm c¶ thÞ tr−êng trong tØnh, thÞ
tr−êng trong n−íc vµ thÞ tr−êng quèc tÕ. ChÊt l−îng hµng hãa vµ dÞch vô
kh«ng ngõng ®−îc n©ng cao. Quy m« s¶n xuÊt ngµy cµng t¨ng, c¬ cÊu kinh
tÕ ®ang tiÕp tôc thay ®æi nh»m ph¸t huy c¸c thÕ m¹nh kinh tÕ vµ thÝch øng
yªu cÇu cña thÞ tr−êng vµ x· héi.
N¨m 2003, c¸c chØ tiªu kinh tÕ-x· héi chñ yÕu cña Qu¶ng Ninh ®Òu
duy tr× ë nhÞp ®é t¨ng tr−ëng cao. Tæng s¶n phÈm (GDP tÝnh theo gi¸ so
s¸nh) t¨ng 12,65%, v¨n hãa x· héi cã nhiÒu chuyÓn biÕn tÝch cùc, an ninh
quèc phßng ®−îc gi÷ v÷ng, ®êi sèng nh©n d©n tõng b−íc ®−îc c¶i thiÖn vµ
n©ng cao, c¸c chÝnh s¸ch x· héi ®−îc Nhµ n−íc vµ nh©n d©n quan t©m. C¸c
ngµnh s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, n«ng - l©m - ng− nghiÖp, dÞch vô ®Òu ph¸t triÓn.
HiÖn ®· cã 60 dù ¸n ®Çu t− n−íc ngoµi tõ 14 quèc gia, vïng l·nh thæ, víi
tæng sè vèn ®¨ng ký lµ 451 triÖu USD. Dù kiÕn n¨m 2004, tèc ®é t¨ng tr−ëng
GDP ®¹t 13%, gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp t¨ng 17-18%, gi¸ trÞ s¶n xuÊt
n«ng - l©m - ng− nghiÖp t¨ng 7,5%, gi¸ trÞ c¸c ngµnh dÞch vô t¨ng 16 - 17%.
2. H¶i Phßng
H¶i Phßng lµ thµnh phè lín thø ba cña ViÖt Nam, sau thµnh phè Hå
ChÝ Minh vµ thñ ®« Hµ Néi. Thµnh phè n»m ë phÝa ®«ng b¾c ViÖt Nam, trªn
bê biÓn thuéc vÞnh B¾c Bé, phÝa b¾c gi¸p tØnh Qu¶ng Ninh, phÝa nam gi¸p
Th¸i B×nh, phÝa T©y gi¸p H¶i D−¬ng vµ phÝa §«ng gi¸p VÞnh B¾c Bé.. Víi
diÖn tÝch lµ 1.519 km2 bao gåm hai huyÖn ®¶o: C¸t H¶i vµ B¹ch Long VÜ.
H¶i Phßng lµ mét khu vùc ®ång b»ng ven biÓn réng lín thuËn lîi ph¸t
triÓn kinh tÕ biÓn vµ lµ khu vùc cã khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa víi nhiÖt ®é
trung b×nh: 23 – 24 oC, l−îng m−a trung b×nh hµng n¨m kho¶ng 1.600 -
1.800 mm, ®é Èm trung b×nh: 85% - 86%.
H¶i Phßng lµ mét trung t©m giao th«ng bu«n b¸n vµ th−¬ng m¹i cña
miÒn B¾c ViÖt Nam nèi liÒn c¸c tØnh phÝa Nam víi thÞ tr−êng thÕ giíi th«ng
qua hÖ thèng c¶ng biÓn. TÊt c¶ c¸c tØnh giao th«ng bu«n b¸n víi H¶i Phßng
b»ng ®−êng bé, ®−êng s¾t vµ ®−êng thuû, ®−êng biÓn còng nh− lµ ®−êng
hµng kh«ng. Víi kho¶ng c¸ch rÊt gÇn Trung Quèc ®· cho phÐp c¸c nhµ ®Çu
t− dÔ dµng ®i l¹i gi÷a hai quèc gia tõ vÞ trÝ chiÕn l−îc nµy.
HÖ thèng c¶ng biÓn
C¶ng H¶i Phßng lµ mét c¶ng cã sè l−îng hµng ho¸ lín nhÊt trong tÊt
c¶ c¸c c¶ng cña khu vùc phÝa B¾c ViÖt Nam. C¶ng ®−îc trang bÞ c¸c c¬ së
vËt chÊt hiÖn ®¹i vµ c¸c thùc tiÔn an toµn kü thuËt nh»m ®¸p øng c¸c tiªu
chuÈn quèc tÕ vÒ giao th«ng & mËu dÞch. L−îng hµng ho¸ ®−îc −íc tÝnh
trong giai ®o¹n 2001-2003 lµ 8,5 - 12 triÖu tÊn/ n¨m. Dù ¸n ®−îc phª chuÈn
®èi víi c¶ng Container Chïa VÏ sÏ lµm cho C¶ng nµy trë thµnh khu chu
chuyÓn hµng ho¸ lín nhÊt vµ hiÖn ®¹i nhÊt trong khu vùc phÝa B¾c víi c«ng
suÊt kho¶ng 500.000 tÊn/ n¨m.
XuÊt ph¸t tõ C¶ng H¶i Phßng, cã thÓ vËn chuyÓn hµng ho¸ tíi c¶ng
biÓn trªn toµn thÕ giíi th«ng qua ®−êng biÓn hoÆc giao th«ng trong néi bé tíi
c¸c khu vùc kinh tÕ cña ViÖt Nam còng nh− lµ c¸c tØnh phÝa Nam Trung
Quèc th«ng qua ®−êng thuû, ®−êng s¾t hay ®−êng bé mét c¸ch nhanh chãng
vµ cã hiÖu qu¶ cao.
Khu vùc biÓn cña H¶i Phßng n»m ë trong vÞnh B¾c Bé lµ n¬i giµu
nguån tµi nguyªn biÓn cã h¬n 400 loµi h¶i s¶n kh¸c nhau, trong ®ã cã 60 loµi
cã gi¸ trÞ xuÊt khÈu cao. ¦íc tÝnh viÖc ®¸nh b¾t nh÷ng lo¹i cã gi¸ trÞ xuÊt
khÈu cao lµ 200.000 tÊn mçi n¨m. H¶i Phßng cã nh÷ng tiÒm n¨ng quan träng
®Ó ph¸t triÓn c«ng nghiÖp c¸, ng− tr−êng vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn h¶i s¶n.
NhiÒu khu vùc s«ng vµ bê biÓn cña H¶i Phßng gÇn kÒ vÞnh B¾c Bé cho
nªn thÝch hîp cho viÖc ph¸t triÓn nghÒ nu«i t«m c¸ vµ c¸c loµi thñy s¶n kh¸c.
TiÒm n¨ng cña H¶i Phßng ®−îc ®¸nh gi¸ nh− mét “trung t©m chÕ biÕn
n«ng s¶n” ®−îc cung cÊp bëi c¸c s¶n phÈm n«ng nghiÖp s½n cã cña thµnh
phè vµ nh÷ng doanh nghiÖp gÇn §ång b»ng ch©u thæ S«ng Hång vµ ®−îc hç
trî bëi c¸c ph−¬ng tiÖn giao th«ng tèt.
H¶i Phßng hiÖn cã hai khu c«ng nghiÖp ph¸t triÓn víi kh¶ n¨ng më
réng c¸c ho¹t ®éng kinh doanh míi: Khu c«ng nghiÖp Nomura - H¶i Phßng
n»m liÒn kÒ Quèc lé 5 nèi H¶i Phßng - Hµ Néi, khu c«ng nghiÖp #×nh Vò
n»m s¸t c¹nh c¶ng n−íc s©u míi
TuyÕn ®−êng s¾t H¶i Phßng - Hµ Néi – Lµo Cai tíi C«n Minh (tØnh
V©n Nam) ë T©y Nam Trung Quèc ®· ®−îc th«ng tµu sÏ t¨ng nhanh c¸c dÞch
vô vËn chuyÓn hµng ho¸ cho c¸c ®Þa ph−¬ng giµu tiÒm n¨ng nµy vµ vËn t¶i
qu¸ c¶nh cña Trung Quèc. TuyÕn ®−êng s¾t H¶i Phßng – Hµ Néi cßn nèi
trùc tiÕp víi tuyÕn ®−êng s¾t quan träng B¾c Nam tíi thµnh phè Hå ChÝ
Minh.
3.Th¸i B×nh:
VÞ trÝ ®Þa lý:
Lµ mét tØnh ®ång b»ng ven biÓn, phÝa B¾c gi¸p tØnh H¶i D−¬ng, H−ng
Yªn vµ thµnh phè H¶i Phßng, phÝa T©y vµ T©y Nam gi¸p Hµ Nam, Nam
§Þnh, phÝa §«ng gi¸p biÓn, Th¸i B×nh n»m trong vïng ¶nh h−ëng trùc tiÕp
cña tam gi¸c t¨ng tr−ëng Hµ Néi - H¶i Phßng - Qu¶ng Ninh,
§Þa h×nh:
Th¸i B×nh thuéc ch©u thæ ®ång b»ng s«ng Hång, cã ®Þa h×nh t−¬ng ®èi
b»ng ph¼ng, víi ®é dèc nhá h¬n 1%.
KhÝ hËu:
Th¸i B×nh chÞu ¶nh h−ëng cña khÝ hËu nhiÖt ®íi giã mïa nªn cã 2 mïa
râ rÖt, mïa ®«ng th−êng kh«ng kÐo dµi liªn tôc mµ xen kÏ nh÷ng ngµy Êm
¸p, t¹o cho Th¸i B×nh nhiÒu kh¶ n¨ng ph¸t triÓn c©y vô ®«ng cã gi¸ trÞ kinh tÕ
cao.
Tµi nguyªn ®Êt :
Tæng diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña tØnh n¨m 2002 lµ 1.545,84 km2 ph©n
bè t−¬ng ®èi ®ång ®Òu gi÷a c¸c huyÖn tõ 20 - 25 ngµn ha/huyÖn, trong ®ã
n«ng nghiÖp chiÕm 63,73%, ®Êt l©m nghiÖp chiÕm 3,01%, ®Êt chuyªn dïng
chiÕm l5,98%, ®Êt ë d©n c− chiÕm 8,07%, cßn l¹i 9,21% lµ ®Êt b·i båi ven
biÓn, ®ang bÞ ngËp mÆn, ch−a cã kh¶ n¨ng khai th¸c sö dông. §Êt ®ai cña
Th¸i B×nh chñ yÕu lµ ®Êt båi tô phï sa cña s«ng Hång vµ s«ng Th¸i B×nh nªn
nh×n chung tèt, thuËn lîi ®Ó ph¸t triÓn n«ng nghiÖp, víi c¬ cÊu c©y trång vËt
nu«i phong phó, ®a d¹ng.
Tµi nguyªn n−íc:
Th¸i B×nh cã nguån n−íc t−¬ng ®èi dåi dµo, ®ñ kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu
cÇu s¶n xuÊt, dÞch vô vµ ®êi sèng cña nh©n d©n. S«ng Trµ Lý ch¶y gi÷a tØnh
cïng víi c¸c s«ng bao quanh nh− s«ng Hång, s«ng Luéc, s«ng Ho¸ lµm
thµnh hÖ thèng giao th«ng thuû rÊt quan träng, lµ nguån cung cÊp n−íc vµ
l−îng phï sa lín phôc vô s¶n xuÊt n«ng nghiÖp.
Tµi nguyªn thuû s¶n:
Víi trªn 50 km bê biÓn vµ 5 cöa s«ng lín, nhiÒu b·i ngang réng vµ hµng
chôc ngµn km2 vïng l·nh h¶i, Th¸i B×nh cã nhiÒu ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó khai
th¸c tæng hîp nguån lîi thuû s¶n nh− nu«i trång h¶i s¶n (t«m, cua, sß,
nghªu, rong c©u) ..., ®¸nh b¾t vµ x©y dùng c¸c c¶ng c¸, c¶ng biÓn , vïng ven
biÓn cã kh¶ n¨ng vÒ khai th¸c muèi.
Ph¸t triÓn nu«i trång vµ ®¸nh b¾t thuû s¶n lµ mét trong nh÷ng h−íng ®Çu t−
mang l¹i hiÖu qu¶ l©u dµi ®èi víi Th¸i B×nh nh»m ph¸t triÓn ngµnh c«ng
nghiÖp chÕ biÕn thuû s¶n xuÊt khÈu.
TiÒm n¨ng kho¸ng s¶n:
Th¸i B×nh cã tiÒm n¨ng lín vÒ khÝ má vµ n−íc kho¸ng. Má khÝ TiÒn
H¶i ®· ®−îc khai th¸c tõ n¨m 198l vµ hiÖn nay l−îng khÝ nµy ®−îc sö dông
chñ yÕu cho c«ng nghiÖp s¶n xuÊt ®å sø, g¹ch èp l¸t, xi m¨ng, thñy tinh ë
khu vùc TiÒn H¶i. Ngoµi ra, nguån n−íc kho¸ng ë TiÒn H¶i cã tr÷ l−îng tÜnh
kho¶ng 12 triÖu m3 ®ang ®−îc khai th¸c ®Ó phôc vô cho tiªu dïng trong n−íc
vµ xuÊt khÈu.
D©n sè vµ lao ®éng :
D©n sè cña Th¸i B×nh n¨m 2003 lµ 1.825.347 ng−êi, chiÕm h¬n 2,5%
d©n sè vïng ®ång b»ng s«ng Hång vµ kho¶ng 2,47% d©n sè cña c¶ n−íc.
MËt ®é d©n sè cao nhÊt c¶ n−íc (trõ c¸c thµnh phè lín), ngÊp l,18 lÇn so víi
®ång b»ng s«ng Hång vµ 5,7 lÇn so víi c¶ n−íc. D©n sè n«ng th«n chiÕm tû
lÖ cao (92,7%) vµ d©n sè thµnh thÞ chØ chiÕm 7,3%.
Lao ®éng khu vùc n«ng- l©m nghiÖp vÉn chiÕm tû träng lín (74,7%), trong
c«ng nghiÖp- x©y dùng 19,3% vµ khu vùc dÞch vô 6%. C¬ cÊu sö dông lao
®éng cã chiÒu h−íng t¨ng tû träng lao ®éng trong c¸c ngµnh c«ng nghiÖp -
dÞch vô vµ gi¶m t−¬ng ®èi trong khu vùc n«ng nghiÖp. Lao ®éng qua ®µo t¹o
chiÕm 18,5% vµ ch−a qua ®µo t¹o chiÕm 81,5% nguån lao ®éng.
4. Nam §Þnh:
Nam §Þnh lµ tØnh ®ång b»ng thuéc vïng §ång B»ng S«ng Hång cã
diÖn tÝch tù nhiªn 1637,4 km2. D©n sè 2003 lµ 1.945.000. Nam §Þnh n»m ë
phÝa Nam cña vïng, phÝa B¾c gi¸p víi Hµ Nam, phÝa §«ng B¾c gi¸p víi Th¸i
B×nh, phÝa §«ng Nam gi¸p biÓn §«ng, phÝa T©y gi¸p víi Ninh B×nh, c¸ch
Hµ Néi gÇn 90 km vÒ phÝa Nam.
Nam §Þnh n»m trªn trôc giao th«ng chÝnh cã tuyÕn ®−êng s¾t xuyªn
ViÖt ch¹y qua.
Nam §Þnh cã nh÷ng nÐt t−¬ng ®ång víi c¸c tØnh xung quanh vÒ nhiÒu
ph−¬ng diÖn nh− tr×nh ®é ph¸t triÓn kinh tÕ, ®iÒu kiÖn tù nhiªn, ®Æc tr−ng v¨n
ho¸ - x· héi,... Do ®ã, kh¶ n¨ng bæ xung lÉn nhau gi÷a Nam §Þnh víi c¸c
tØnh nµy trong qu¸ tr×nh ph¸t triÓn sÏ kh«ng lín. Tuy nhiªn, kh¶ n¨ng hîp
t¸c víi c¸c tØnh nµy trong s¶n xuÊt ®Ó ®¹t ®−îc tÝnh kinh tÕ theo qui m« sÏ lµ
h−íng quan träng cÇn ®−îc quan t©m.
Cïng víi triÓn väng ph¸t triÓn c¸c tuyÕn giao th«ng quèc gia, ®Æc biÖt
lµ tuyÕn quèc lé 10 ch¹y qua c¸c tØnh Duyªn h¶i B¾c bé, Nam §Þnh sÏ n»m
trong hµnh lang kinh tÕ vïng kinh tÕ träng ®iÓm B¾c bé. §©y sÏ lµ yÕu tè
quan träng t¹o ®iÒu kiÖn cho Nam ®Þnh më réng giao l−u kinh tÕ vµ th−¬ng
m¹i víi c¸c tØnh trong vïng vµ c¶ n−íc.
Nh×n chung, ®iÒu kiÖn ®Þa h×nh cña Nam §Þnh kh¸ thuËn lîi cho qu¸
tr×nh ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi trªn c¸c ph−¬ng diÖn nh−: ph¸t triÓn s¶n xuÊt
n«ng, ng− nghiÖp; ph¸t triÓn hÖ thèng giao th«ng bé, thuû... gi÷a c¸c vïng
trong tØnh vµ víi c¸c vïng, c¸c tØnh kh¸c trong c¶ n−íc. §ã lµ nh÷ng yÕu tè
rÊt c¬ b¶n vµ cÇn thiÕt ®èi víi sù ph¸t triÓn thÞ tr−êng vµ t¨ng c−êng c¸c mèi
quan hÖ kinh tÕ, còng nh− tæ chøc c¸c ho¹t ®éng th−¬ng m¹i cña Nam §Þnh.
C¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn
C¸c nguån tµi nguyªn thiªn nhiªn chñ yÕu vµ quan träng nhÊt cña
Nam §Þnh lµ nguån tµi nguyªn ®Êt n«ng nghiÖp vµ tµi nguyªn biÓn.
- VÒ tµi nguyªn ®Êt n«ng nghiÖp: Nam §Þnh cã diÖn tÝch ®Êt n«ng
nghiÖp lµ 163,7 ngµn ha, chiÕm 65,1% diÖn tÝch ®Êt tù nhiªn cña tØnh. Trong
®ã, diÖn tÝch ®Êt ®ang ®−îc canh t¸c lµ 91,1 ngµn ha, chiÕm 55,6 diÖn tÝch
®Êt tù nhiªn cña tØnh.
- VÒ tµi nguyªn kho¸ng s¶n:
Nh×n chung hÇu hÕt c¸c nguån tµi nguyªn kho¸ng s¶n cña Nam §Þnh
cßn ®ang ë d¹ng tiÒm n¨ng, ®ang trong qu¸ tr×nh nghiªn cøu, th¨m dß ®Ó lËp
ph−¬ng ¸n khai th¸c.
- VÒ tµi nguyªn biÓn: tiÒm n¨ng kh¸ phong phó víi c¸c lo¹i h¶i s¶n
chñ yÕu nh− c¸, t«m, mùc
- VÒ tµi nguyªn n−íc mÆt vµ n−íc ngÇm: bao gåm c¸c nguån n−íc
mÆn vµ n−íc ngät
- VÒ tµi nguyªn du lÞch: Nam §Þnh cã tiÒm n¨ng du lÞch trªn c¸c
ph−¬ng diÖn nh−: Du lÞch nh©n v¨n, du lÞch sinh th¸i, du lÞch biÓn
Nh×n chung, tiÒm n¨ng ph¸t triÓn kinh tÕ dùa vµo nguån lùc tù nhiªn
cña Nam §Þnh chñ yÕu sÏ lµ c¸c ngµnh kinh tÕ n«ng nghiÖp, ng− nghiÖp, vµ
ngµnh c«ng nghiÖp chÕ biÕn c¸c s¶n phÈm cña n«ng nghiÖp. Ngoµi ra, nÕu
®−îc ®Çu t− tèt h¬n, Nam §Þnh còng cã thÓ ph¸t triÓn kinh tÕ du lÞch.
5. Ninh B×nh:
TØnh Ninh B×nh n»m ë vïng cùc nam ®ång b»ng ch©u thæ s«ng Hång,
phÝa B¾c gi¸p tØnh Hµ Nam, phÝa T©y gi¸p 2 tØnh Hoµ B×nh vµ Thanh Ho¸,
phÝa §«ng gi¸p tØnh Nam §Þnh, phÝa Nam gi¸p biÓn §«ng. Ninh B×nh cã
diÖn tÝch tù nhiªn h¬n 1.400 km², víi bê biÓn dµi h¬n 15 km. Toµn tØnh cã
67.000 ha ®Êt n«ng nghiÖp, trong ®ã ®Êt canh t¸c 55.000 ha; ®Êt l©m nghiÖp
13.000 ha; rõng tù nhiªn 10.400 ha vµ trªn 20.000 ha diÖn tÝch nói ®¸ víi tr÷
l−îng hµng chôc tû m³ ®¸ v«i; rõng nói chiÕm 22% diÖn tÝch tù nhiªn toµn
tØnh.
Ninh B×nh cã vÞ trÝ chiÕn l−îc quan träng, lµ n¬i tiÕp nèi giao l−u
kinh tÕ vµ v¨n ho¸ gi÷a l−u vùc s«ng Hång víi l−u vùc s«ng M·, gi÷a vïng
®ång b»ng B¾c Bé víi vïng nói rõng T©y B¾c cña Tæ quèc. Trªn ®Þa bµn tØnh
cã Quèc lé 1A, Quèc lé 10; 12A; 12B vµ ®−êng s¾t B¾c Nam ch¹y qua cïng
hÖ thèng s«ng ngßi dµy ®Æc nh−: s«ng §¸y, s«ng Hoµng Long, s«ng Cµn,
s«ng V¹c, S«ng V©n...t¹o thµnh m¹ng l−íi giao th«ng thuû, bé rÊt thuËn tiÖn
cho giao l−u ph¸t triÓn kinh tÕ trong vµ ngoµi tØnh.
§Þa h×nh Ninh B×nh ph©n chia thµnh ba vïng t−¬ng ®èi râ nÐt, vïng ®åi nói ë
phÝa T©y vµ T©y B¾c; vïng ®ång b»ng vµ vïng ven biÓn phÝa §«ng vµ phÝa
Nam. Do phï sa båi ®¾p hµng n¨m, ®ång b»ng tiÕn ra biÓn tõ 80- 100m, t¹o
nªn vïng ®Êt míi ph× nhiªu, mµu mì. Mçi vïng cã tiÒm n¨ng vµ thÕ m¹nh
riªng, song ba vïng cã thÓ bæ sung hç trî nhau ®Ó ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ hµng
ho¸ toµn diÖn c¶ c©y l−¬ng thùc, c©y c«ng nghiÖp, c©y ¨n qu¶, nu«i trång
thuû, h¶i s¶n, c«ng nghiÖp vËt liÖu x©y dùng vµ c«ng nghiÖp chÕ biÕn n«ng
s¶n thùc phÈm. Cïng víi tiÒm n¨ng vÒ c«ng, n«ng, l©m nghiÖp, Ninh B×nh
cßn cã thÕ m¹nh ph¸t triÓn ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh du lÞch.
HiÖn nay, tØnh Ninh B×nh cã 6 huyÖn lµ Gia ViÔn, Nho Quan, Kim
S¬n, Hoa L−, Yªn Kh¸nh, Yªn M«; 2 thÞ x· lµ Ninh B×nh vµ Tam §iÖp víi
tæng sè 144 x·, ph−êng, thÞ trÊn. D©n sè toµn tØnh h¬n 90 v¹n ng−êi.
Kinh tÕ Ninh B×nh chñ yÕu lµ s¶n xuÊt n«ng nghiÖp vµ c¸c nghÒ thñ
c«ng truyÒn thèng
6. Thanh Ho¸:
Lµ tØnh n»m ë vÞ trÝ tiÕp nèi gi÷a vïng §ång b»ng s«ng Hång víi vïng
B¾c Trung Bé, ®ång thêi tiÕp gi¸p víi vïng T©y b¾c, l¹i cã cöa khÈu víi Lµo
vµ bê biÓn dµi, Thanh Ho¸ cã vÞ trÝ ®Þa lý ®Æc biÖt kÌm theo nh÷ng lîi thÕ vµ
tiÒm n¨ng ph¸t triÓn ®¸ng chó ý. HiÖn cã 27 ®¬n vÞ hµnh chÝnh trong ®ã cã 1
thµnh phè vµ 2 thÞ x· víi tæng diÖn tÝch 11.116km2, d©n sè 2003 lµ3,64 triÖu
®©y lµ ®Þa ph−¬ng cã ®Þa bµn rÊt ®a d¹ng.
Víi hai c¶ng biÓn quan träng LÔ M«n vµ Nghi S¬n cïng cöa khÈu Na
MÌo vµ hÖ thèng ®−êng s¾t, ®−êng bé xuyªn ViÖt ch¹y qua cïng s©n bay Sao
Vµng, Thanh ho¸ cã kh¶ n¨ng kÕt nèi víi tÊt c¶ c¸c thÞ tr−êng trong n−íc vµ
khu vùc mét c¸ch thuËn lîi.
Thanh Ho¸ còng lµ tØnh cã tµi nguyªn du lÞch phong phó, ®a d¹ng víi
c¸c s¶n phÈm du lÞch tõ phong c¶nh, nghØ d−ìng ®Õn di tÝch lÞch sö, v¨n
ho¸...
Tµi nguyªn thiªn nhiªn
Tµi nguyªn biÓn.
Cã nhiÒu kh¶ n¨ng nu«i trång thuû s¶n mÆn lî:
- DiÖn tÝch b·i triÒu trªn 8.000 ha (ch−a tÝnh b·i triÒu 2 huyÖn Nga S¬n vµ
HËu Léc mçi n¨m båi t¨ng thªm tõ 10 - 50 mÐt) lµ nguån tµi nguyªn lín vÒ
nu«i trång thuû s¶n n−íc lî nh− t«m só, t«m he, cua vµ rong c©u...
- DiÖn tÝch n−íc mÆn: kho¶ng trªn 5.000 ha, ph©n bè chñ yÕu ë vïng ®¶o
Mª, BiÖn S¬n cã thÓ nu«i c¸ song, c¸ cam, trai ngäc, t«m hïm. H×nh thøc
nu«i lång bÌ. TriÓn väng nu«i n−íc mÆn lµ rÊt lín.
- Hµng ngµn ha vïng mÆn ven bê nu«i nhuyÔn thÓ 2 m¶nh vá (ngao, sß..)
TiÒm n¨ng nguån lîi muèi: N−íc biÓn Thanh Ho¸ cã ®é mÆn cao tõ 2,5 -
2,8% vµo c¸c th¸ng 11 ®Õn th¸ng 6 n¨m sau, trong ®ã cao nhÊt lµ th¸ng
giªng 3,2 - 3,3%. C¸c huyÖn cã ®ång muèi lµ: HËu Léc (x· H¶i Léc, Hoµ
Léc), Qu¶ng X−¬ng (x· Qu¶ng Tr¹ch, Qu¶ng ChÝnh), TÜnh Gia (x· H¶i ch©u,
H¶i B×nh, H¶i Th−îng, H¶i Hµ); diÖn tÝch hiÖn nay 344 ha, s¶n l−îng cã thÓ
®¹t trªn 30.000 tÊn.
Tµi nguyªn ®Êt.
DiÖn tÝch tù nhiªn cña Thanh Ho¸ 11.166 Km 2 gåm 10 nhãm ®Êt
chÝnh víi 28 lo¹i ®Êt kh¸c nhau
HiÖn t¹i diÖn tÝch ®Êt ®· sö dông: 756.669,73 ha, b»ng 68,13% DTTN,
trong ®ã sö dông vµo s¶n xuÊt n«ng nghiÖp míi ®−îc 239.842,2 ha, b»ng
21,60% diÖn tÝch tù nhiªn, diÖn tÝch ®Êt cã rõng: 405.713ha b»ng 36,32%
diÖn tÝch tù nhiªn toµn tØnh. Kh¶ n¨ng më réng diÖn tÝch ®Ó ph¸t triÓn s¶n
xuÊt n«ng - l©m - ng− nghiÖp cña Thanh Ho¸ cßn kh¸ lín:
B·i båi ®· æn ®Þnh diÖn tÝch 12.790 ha (kÓ c¶ ®Êt hoang ho¸ ven s«ng,
mét sè vïng b·i båi ven biÓn).
§Êt cã kh¶ n¨ng nu«i trång thuû s¶n: mÆt n−íc lî cã 10.386 ha, mÆt
n−íc ngät cã 9.871 ha ch−a ®−îc khai th¸c triÖt ®Ó.
§Êt thÝch hîp cho trång lóa n¨ng suÊt cao diÖn tÝch trªn 100.000 ha, lµ
tiÒm n¨ng quan träng cho ph¸t triÓn ch−¬ng tr×nh l−¬ng thùc cña tØnh.
Tµi nguyªn n−íc.
Thanh Ho¸ cã 4 hÖ thèng s«ng chÝnh cã tæng chiÒu dµi 881 km, tæng
diÖn tÝch l−u vùc lµ 39.756 km2, tæng l−îng n−íc trung b×nh hµng n¨m 19,52
tØ m3.
Víi tr÷ l−îng n−íc mÆt trªn, nÕu ®−îc ®iÒu tiÕt cã thÓ ®ñ tho¶ m·n
cho nhu cÇu ph¸t triÓn s¶n xuÊt vµ ®êi sèng. MÆt kh¸c, s«ng suèi Thanh Ho¸
ch¶y qua nhiÒu vïng ®Þa h×nh phøc t¹p, t¹o ra kh¶ n¨ng ph¸t triÓn thuû ®iÖn
kh¸ lín. Riªng s«ng M·, tr÷ l−îng ®iÖn n¨ng lý thuyÕt ®¹t tíi: 12 tØ KWh.
Tuy nhiªn, viÖc khai th¸c nguån n−íc mÆt ®ang cã nhiÒu khã kh¨n do nguån
n−íc ph©n bæ kh«ng ®Òu gi÷a c¸c vïng vµ c¸c mïa trong n¨m, muèn chÕ ngù
®−îc cÇn ph¶i cã ®Çu t− lín.
N−íc ngÇm ë Thanh Ho¸ kh¸ phong phó c¶ vÒ tr÷ l−îng vµ chñng lo¹i
bëi cã mÆt ®Çy ®ñ c¸c lo¹i ®Êt ®¸: trÇm tÝch, biÕn chÊt, mac ma vµ phun
trµo.Nh×n chung c¸c má n−íc ngÇm ®·, ®ang vµ sÏ ®−îc ®−a vµo sö dông giai
®o¹n tíi.
Phô lôc 2. vèn §Çu t− cho c¸c tØnh
vïng ven biÓn phÝa B¾c
§¬n vÞ: triÖu ®ång
ChØ tiªu 2000 2001 2002 2003
H¶i Phßng 5.236.300 5.629.057 6.561.956 7.790.016
1. Vèn ng©n s¸ch nhµ n−íc 1248.500 1.072.586 1.300.676 1.666.925
Trong ®ã : + Trung −¬ng
qu¶n lý
635.448 597.115 629.956 391.827
+ §Þa ph−¬ng 613.052 475.471 670.720 1.275.098
2. Vèn tÝn dông 1.728.200 912.023 1.361.864 1791.737
3. Vèn ®Çu t− cña doanh
nghiÖp
1.027.300 1.160.996 1.253.963 1.813.867
4. Vèn cña t− nh©n vµ d©n
c−
1.020.200 1.836.539 1.995.453 1.414.107
5. Vèn kh¸c 212.100 646.913 650.000 1.103.380
Ninh B×nh 391.522 1.174.181 2.197.491 2.040.454
1. Vèn ng©n s¸ch nhµ n−íc 241.657 346.990 575.065 727.162
Trong ®ã : Trung −¬ng 55.400 75.802 506.336 81.286
§Þa ph−¬ng 186.257 271.188 68.729 645.876
2. Vèn tÝn dông 46.485 744.441 1.161.640 606.020
3. Vèn ®Çu t− cña doanh
nghiÖp
56.682 75.150 175.881 64.226
4. Vèn t− nh©n 56.682 75.150 175.881 578.782
5. §Çu t− trùc tiÕp cña n−íc
ngoµi
- - - 64.264
Nam §Þnh 1600.000 1.725.464 1.775.227 2.084.664
1. Vèn ng©n s¸ch nhµ n−íc 500.400 446.806 473.703 987.764
Trong ®ã: + Trung −¬ng 188.093 130.200 158.620
qu¶n lý
+ §Þa ph−¬ng
qu¶n lý
258.713 343.503 476.247
2. Vèn tÝn dông 400.300 254.537 232.710 267.450
3. Vèn tù cã cña c¸c DNNN 200.000 62.356 65.470 85.447
4. Vèn ngoµi quèc doanh 498.800 955.265 1.003.344 1.096.900
5. §Çu t− trùc tiÕp n−íc
ngoµi
500 6.500 - 11.500
Th¸i B×nh 1.726.500 1.844.606 1.890.754 2.035.000
1. Vèn ng©n s¸ch nhµ n−íc 633.000 834.431 779.254 885.000
Trong ®ã: + Trung −¬ng
qu¶n lý
265.829 388.900 396.600 363.700
+ §Þa ph−¬ng
qu¶n lý
367.171 445.531 382.654 354.460
2. Vèn tÝn dông 194.200 144.520 150.000 41.400
3. Vèn tù cã cña c¸c DN NN 138.500 109.000 195.700 125.440
4. Vèn ngoµi quèc doanh 760.800 756.655 765.800 1.105.000
5. Vèn ®Çu t− trùc tiÕp cña
n−íc ngoµi
- - - 45.000
Thanh Hãa 2.800.800 3.000.866 3.653.853 4.200.000
1. Ng©n s¸ch nhµ n−íc 773.000 673.600 1.100.985 1.181.170
Trong ®ã: + Trung −¬ng 420.000 318.000 464.484 442.000
+ §Þa ph−¬ng 353.000 355.600 636.501 739.170
2. Vèn tÝn dông 479.970 478.970 503.900 505.630
3. Vèn tù cã cña c¸c DNNN 40.500 38.500 105.000 50.500
4.Vèn cña doanh nghiÖp
ngoµi QD
20.500 23.500 51.000 200.000
5. Vèn cña d©n vµ t− nh©n 1.160.000 1.460.000 1.624.580 1.800.000
6. §Çu t− trùc tiÕp cña n−íc 45.000 50.000 11.388 45.000
ngoµi
7. Vèn kh¸c 381.230 276.296 257.000 417.500
Qu¶ng Ninh 375.954 765.225 1.670.488 2.204.440
1. Vèn ng©n s¸ch nhµ n−íc 300.300 226.137 437.153 785.602
Trong ®ã : Trung −¬ng 53.197 50.046 384.906 87.819
§Þa ph−¬ng 178.851 179.045 52.246 697.783
2. Vèn tÝn dông 44.637 300.499 733.055 654.724
3. Vèn ®Çu t− cña doanh
nghiÖp
52.408 39.414 13.700 69.388
4. Vèn t− nh©n 56.448 59.818 153.702 525.297
5. §Çu t− trùc tiÕp cña n−íc
ngoµi
143.000 191.000 253.000 164.000
Các file đính kèm theo tài liệu này:
- 46911.pdf