Đề tài Doanh nghiệp nhà nước Việt Nam và thực trạng cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước thời gian qua

tÕ quèc doanh lµ c«ng t¸c qu¶n lý yÕu kÐm bao gåm c¶ qu¶n lý vÜ m« vµ vi m«. do ®ã c¶i tiÕn c¬ chÕ qu¶n lý lµ yªu cÇu bøc thiÕt ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ cña khu vùc kinh tÕ quèc doanh. Kinh nghiÖm CPH - T­ nh©n ho¸ ë mét sè n­íc trªn thÕ giíi. CPH ë Trung Quèc: Trung Quèc b¾t ®Çu thÝ ®iÓm CPH c¸c DNNN cña hä vµo ®Çu nh÷ng n¨m 1980, hä ®· gÆt h¸i ®­îc mét sè kinh nghiÖm ®¸ng chó ý. Tõ ngµy 22-25 th¸ng 8 n¨m 1987, t¹i Hµ Ch©u (S¬n t©y), chÝnh phñ tæ chøc th¶o luËn vÒ 3 n¨m CPH. ChØ tÝnh riªng trong n¨m tØnh thµnh phè ®· cã trªn 1500xÝ nghiÖp quèc doanh CPH víi tæng sè vèn hµnh chôc tû NDT. H×nh thøc CPH cña Trung Quèc. C¬ cÊu cæ phÇn: c¬ cÊu cæ phÇn cña DN gåm: cæ phÇn nhµ n­íc, cæ phÇn c¸n bé c«ng nh©n viªn trong DN vµ c¸ nh©n ngoµi DN. ChÕ ®é cæ phÇn h÷u h¹n: vèn cæ phÇn cña c¸c xÝ nghiÖp nµy do nh÷ng xÝ nghiÖp nhµ n­íc, tËp thÓ vµ t­ nh©n ®ãng gãp. Nh÷ng xÝ nghiÖp tham gia liªn hiÖp xÝ nghiÖp cæ phÇn cã thÓ dïng tµi s¶n d­íi h×nh thøc kh¸c nhau: tiÒn vèn, tµi s¶n cè ®Þnh,… ®Ó ®ãng gãp cæ phÇn. ChÕ ®é cæ phÇn hæn hîp cña c¸c xÝ nghiÖp lµ sù hæn hîp cæ phÇn trong néi bé vµ cæ phÇn ngoµi x· héi. X¸c ®Þnh cæ phÇn: ViÖc x¸c ®Þnh cæ phÇn nh»m lµm rá vai trß së h÷u cæ phÇn. C¨n cø vµo vèn ®Çu t­ ®Ó chia quyÒn së h÷u cæ phÇn. VÒ ph©n phèi lîi nhuËn: nh×n chung cã 3 c¸ch ph©n phèi lîi nhuËn. Lîi nhuËn ®­îc h×nh thµnh tr­íc hÕt ph¶i tr¶i qua c¸c kho¶n vay cña ng©n hµng, sau ®ã c¨n cø vµo luËt thuÕ ®Ó nép c¸c lo¹i thuÕ. PhÇn lîi nhuËn cßn l¹i ®­îc ph©n phèi cho c¸c quü c¨n cø vµo sè l­îng vµ tû lÖ cho mçi quû. H¹ thÊp møc thuÕ doanh thu, phÇn lîi nhuËn cßn l¹i sau khi nép thuÕ tr¶ nî sÎ ®em ph©n bæ c¸c quü. Lîi nhuËn thùc hiÖn cßn l¹i cña xÝ nghiÖp ®­îc ph©n bæ cho c¸c quü sau khi nép thuÕ, tiÒn ph¹t nÕu chiÕm dông vèn cña nhµ n­íc. Ph©n phèi lîi tøc cæ phÇn. C¬ b¶n ®Òu c¨n cø vµo tû lÖ cæ phÇn ®Ó chia lîi tøc ®­îc h­ëng khi ho¹t ®éng kinh doanh cã l·i vµ chÞu thÖt h¹i tæn thÊt khi thua lç. T­ nh©n ho¸ ë mét sè n­íc Ch©u ¸ Th¸i B×nh D­¬ng. Môc tiªu chÝnh cña c¸c n­íc ch©u ¸ Th¸i b×nh d­¬ng gåm: N©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éngcña c¸c DNNN nãi riªng vµ toµn bé nÒn kinh tÕ quèc doanh nãi chung. X©y dùng l¹i c¬ cÊu kinh tÕ mµ nÒn t¶ng lµ ®Èy m¹nh sù ph¸t triÓn cña kinh tÕ t­ nh©n. T¹o ra m«i tr­êng kinh doanh tÝch cùc d¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng gi÷a c¸c thµnh phÇn kinh tÕ. Gi¶m bít sù c¨ng th¼ng gi÷a c¸c nhãm, ®iÒu hoµ lîi Ých cña c¸c tÇng líp, nh»m t¹o æn ®Þnh chÝnh trÞ x· héi. 1.5 M«t sè ®Æc ®iÓm quan träng cña qu¸ tr×nh CPH. TÝnh phæ biÕn cña qu¸ tr×nh CPH DNNN Sù triÓn khai cã tÝnh chÊt toµn cÇu qu¸ tr×nh CPH ®­îc b¾t ®Çu m¹nh mx tõ nh÷ng n¨m 80 cho ®Õn nay ®· chøng tá r»ng hÇu hÕt c¸c chÝnh phñ c¸c nhµ n­íc ®Òu thÊy sù cÇn thiÕt ph¶i xem xÐt vµ x¸c lËp l¹i mèi quan hÖ gi÷a khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc. Sù kh¾c phôc nh÷ng hiÖn t­îng tr× trÖ trong nÒn kinh tÕ do ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc, th©m hôt ng©n s¸ch kÐo dµi vµ g¸nh nÆng nî nhµ n­íc ngµy cµng t¨ng. Sù gi¶m bít nµy nh¨m môc ®Ých t¹o ra sù t­¬ng quan hîp lÝ gi÷a së h÷u nhµ n­íc vµ së h÷u t­ nh©n, gi÷a ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc vµ ho¹t ®éng thÞ tr­êng ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c DN TiÕn tr×nh ®æi míi kinh tÕ ë ViÖt Nam kh«ng thÓ cã néi dung c¬ cÊu l¹i nÒn kinh tÕ, trong ®ã cã vÊn ®Ò thu hÑp së h÷u nhµ n­íc trong ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña c¸c DN së h÷u hçn hîp, coi träng h¬n vai trß ®iÒu tiÕt cña c¬ chÕ thÞ tr­êng. V× vËy nªn tiÕt kiÖm c¸c CPH ë c¸c DNNN ë ViÖt Nam lµ vÊn ®Ò kh«ng thÓ bá qua. Mét néi dung quan trong cña cuéc ®æi míi vµ còng lµ mét ®ßi hëi kh¸ch quan ®Ó chuuyÓn dang nÒn kinh tÕ thÞ tru¬êng dùa trªn c¸c ®éng lùc cña thÞ tr­êng vµ c¸c ho¹t ®éng ®Þnh h­íng cña nhµ n­íc TÝnh dÆc thï cña qu¸ tr×nh CPH Qu¸ tr×nh CPH ph¶n ¸nh c¸c s¾c th¸i kh¸c nhau vª môc tiªu, c¸chtæ chøc, b­íc ®i vµ c¸c biÖn ph¸p cô thÓ do nh÷ng ®Æc ®iÓm vµ hoµn c¶nh chÝnh trÞ, kinh tÕ, x· héiu cña mçi n­íc còng nh­ quan niÖm x©y dùng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ cña mçi chÝnh phñ qui ®Þnh. Sù t­¬ng ®ång vÒ qóa tr×nh CPH ë mçi n­íc chñ yÕu lµ nh÷ng vÊn ®Ò cã tÝnh kû thuËt vÒ tµi chÝnh, ph­¬ng ph¸p vµ c¸c ®iÒu kiÖn thùc hiÖn cßn nh÷ng vÊn ®Ò vÒ quan ®iÓm tæ chøc vµ vËn dông th× hÕt søc kh¸c nhau vµ linh ho¹t ë mçi n­íc. Á c¸c n­íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ph¸t triÓn, nhÊt lµ ®· cã ho¹t ®éng m¹nh mÏ cña thÞ tr­êng chøng kho¸n th× viÖc thùc hiÖn CPH cßn thuËn tiÖn h¬n nhiÒu so víi nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ho¹t ®éng kÐm hiÖu qu¶ vµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ch­a h×nh thµnh. Ch¼ng h¹n nh­ ë c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn vµ ®«ng ©u do thiÕu nh÷ng ®iÒ kiÖn hÕt søc quan träng nªn ®· buéc c¸c n­øoc nµy thùc hiÖn CPH víi nh÷ng ph­¬ng ph¸p ®Æc thï vµ qu¸ tr×nh ph¶i diÔn ra l©u dµi vµ phøc t¹p h¬n nhiÒu so víi c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn. Quan niÖm vÒ vai trß vµ c¸c lÜnh vùc cÇn ®­îc khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc n¾m gi÷a còng nh­ h×nh thøc tæ chøc c¸c DNNN ®Òu cã sù kh¸c nhau, do ®ã dÉn ®Õn vÊn ®Ò CPH c¸c DN nµy còng kh¸c nhau tuú theo ®Æc ®iÓm cña mçi n­íc. ë c¸c n­íc t­ b¶n ph¸t triÓn vµ mét sè n­íc ®ang ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc chiÕm tû träng thÊp vµ c¸c DNNN tån t¹i d­íi h×nh thøuc c«ng ty cæ phÇn hçn hîp nhµ n­íc. B»n viÖc dïng sè tiÒn ¸n cæ phÇn ®Ó tham dù vµo c¸c c«ng ty cæ phÇn thuéc c¸c lÜnh vùc chiÕn l­îc cÇn ®­îc kiÓm so¸t vµ trî gióp cña nhµ n­íc Nh­ vËy, ë ViÖt Nam còng kh«ng thÓ kh«ng chó ý ®Õn ®Æc tÝnh ®Æc thï vÒ ®iÒu kiÖn qui ®Þnh môc tiªu, ph­¬ng ph¸p, b­íc ®i trong qóa tr×nh CPH c¸c DNNN. Trong ®iÒu kiÖn n­íc ta thÞ tr­êng chøng kho¸n cßn míi l¹, khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc chiÕm tû träng lín th× cã thÓ häc tËp kinh nghiÖm tiÕn hµnh CPH ë c¸c n­íc cã nh÷ng ®iÒu kiÖn t­¬ng ®ång. TÝnh chiÕn l­îc cña qóa tr×nh thùc hiÖn CPH NhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu vµ kinh nghiªm cña nhiÒu n­íc vÒ vÊn ®Ò nµy ®Òu cho th©ý r»ng CPH lµ mét bé phËn cña qóa tr×nh c¶i c¸ch toµn bé nÒn kinh tÕ mµ v× vËy nã ®ßi hái ph¶i ®­îc suy xÐt vµ hµnh ®éng mang tÝnh chiÕn l­îc cao. §ã lµ viÖc ph¶i lùa chän vµ c©n nh¾c trªn c¬ së ®Þnh h­íng c¸c môc tiªu l©u dµi vÒ x¸c lËp c¬ cÊu kinh tÕ vµ t­¬ng quan gi÷a c¸c lÜnh vùcvµ khu vùc kinh tÕ ®Ó chuyÓn dÞch vµ ph©n bæ c¸c nguån lùc vµ quyÒn lùc cho c¸c nhãm ng­êi së h÷u vµ qu¶n lÝ kh¸c nhau. §iÒu nµy gi¶i thÝch t¹i sao qóa tr×nh CPH diÔn ra cßn chËm vµ gÆp nhiÒu khã kh¨n TÝnh qóa tr×nh cña c¸c CPH c¸c DNNN XÐt vÒ mÆt h×nh thøc CPH lµ viÖc nhµ n­íc lµm mét phÇn hay toµn bé gi¸ trÞ cæ phÇn cña m×nh trong xÝ nghiÖp cho c¸c ®èi t­îng tæ chøc hoÆc t­ nh©n trong vµ ngoµi n­íc.HoÆccho c¸n bé qu¶n lÝ vµ c«ng nh©n cña xÝ nghiÖp b»ng ®Çu gi¸ c«ng khai hay th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó h×nh thµnh c¸c c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n hoÆc c«ng ty cæ phÇn. 1.6 Cæ phÇn ho¸ c¸c DNNN ë Trung Quèc Trong c¶i c¸ch vµ ph¸t triÓn kinh tÕ ë Trung Quèc, cã hai vÊn ®Ò quan träng nhÊt, khã kh¨n nhÊt vµ do ®ã ®· diÔn ra tranh luËn s«i næi, kÐo theo dµi nhÊt; ®ã lµ vÊn ®Ò c¬ cÊu së h÷u vµ vÊn ®Ì xÝ nghiÖp quèc h÷u kinh doanh kÐm hiÖu qu¶. Do vËy ®¹i héi §¶ng Céng S¶n Trung Quèc lÇn thø XV võa qua ®· ®­a ra nh÷ng luËn ®iÓm vµ gi¶i ph¸p míi, ®ùoc coi lµ ‘’mét b­íc ®ét ph¸’’ vÒ lÝ luËn hai vÊn ®Ò ®ã VÊn ®Ò c¬ cÊu chÕ ®é së h÷u Nh­ chóng ta ®Òu biÕt, Mac ®· nãi tíi mét chÕ ®é së h÷u toµn x· héi trong tu¬ng lai.Nh÷ng tiÕn hµnh nh­ thÕ nµo tiÕn tíi mét x· héi nh­u vËy, th× kh«ng cã ®¸p ¸n chung cho mäi quèc gia mµ ph¶i tuú thuéc vµo nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ. Sau c¸ch m¹ng th¸ng 10 vµ néi chiÕn ë Nga Lª Nin ®· ®­a ra chÝnh s¸ch kinh tÕ míi vµ néi dung chñ yÕu lµ kinh tÕ nhÒu thµnh phÇn. Tõ sau ngµy c¶i c¸ch më cöa, víi lÝ luËn “x©y dùng CNXH mang ®¾c s¾c Trung Quèc’’ cña §Æng TiÓu B×nh xuÊt ph¸t tõ nh÷ng ®iÒu kiÖn lÞch sö cô thÓ trong “giai ®o¹n ®Çu cña CNXH’’. Trung Quèc ®· x©y dùng nÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn : quèc h÷u, tËp thÓ, c¸ thÓ, t­ b¶n t­ doanh…trong ®ã kinh tÕ quèc h÷u ®ãng vai trß “chñ ®¹o’’. Tuy nhiªn, hµm nghÜa cña “kinh tÕ quèc h÷u” vµ nh÷ng kh¸i niÖm “chñ thÓ’’ ,“chñ ®¹o’’ vÉn ch­a ®­îc thèng nhÊt. ChÝnh trong bèi c¶nh ®ã ®¹i héi lÇn thøXV cña §¶ng Céng S¶n Trung Quèc ®· x¸c ®Þnh quan ®iÓm míi vÒ vÊn ®Ò së h÷u vµ nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m ®iÒu chØnh vµ hoµn thiÖn c¬ chÕ së h÷u trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng XHCN VÒ vÊn ®Ò “chñ thÓ’’ vµ “chñ ®¹o’’ b¸o c¸o cña tæng bÝ th­ Giang Tr¹ch D©n chØ râ: Vai trß chñ ®¹o cña chÕ ®é së h÷u chñ yÕu thÓ hiÖn ë chç tµi s¶n c«ng h÷u chiÕm ­u thÕ trong tæng tµi s¶n x· héi, kinh tÕ quèc h÷u khèng chÕ m¹ch m¸u nÒn kinh tÕ quèc d©n gi÷ vai trß chñ ®¹o ®èi nÒn kinh tÕ quèc d©n..’’ C¸c l·nh ®¹o kinh tÕ Trung Quèc cho r»ng hiÖn nay kinh tÕ quèc h÷u vÉn gi÷ vai trß ‘’chñ ®¹o’’ trong nÒn kinh tÕ Trung Quèc Tãm l¹i, quan ®iÓm c¬ b¶n cña ®¹i héi XV §¶ng Céng S¶n Trung Quèc vÒ vÊn ®Ò c¬ cÊu chÕ ®é së h÷u lµ: ChÕ ®é c«ng h÷u lµm chñ thÓ, kinh tÕ së h÷u nhiÒu thµnh phÇn còng ph¸t triÓn lµ kinh tÕ c¬ b¶n trong giai ®o¹n ®Çu cña CNXH’’. CÇn tiÕp tôc khuyÕn khÝch, h­íng dÉn c¸c thanhg phÇn kinh tÕ phi c«ng h÷u nh­ kinh tÕ c¸ thÓ, kinh tÕ t­ doanh ph¸t triÓn mét c¸ch lµnh m¹nh. VÊn ®Ò ®iÒu chØnh chÕ ®é së h÷u theo nh÷ng quan ®iÓm mãi trªn ®­îc vËn dông vµo viÖc c¶i c¸ch c¸c xÝ nghiÖp quèc h÷u b»ng gi¶i ph¸p CPH VÒ vÊn ®Ò CPH c¸c xÝ nghiÖp (DNNN) Trung Quèc ®· b¾t ®Çu thùc hiÖn CPH c¸c DNNN tõ m­êi mÊy n¨m nay, nh­ng mét lo¹t c¸c vÊn ®Ò lÝ luËn vµ thùc tiÔn vÉn ch­a ®­îc gi¶i quyÕt, c¸c cuéc tranh luËn kÐo dµi. §¹i héi XV §¶ng Céng S¶n Trung Quèc ®· kh¼ng ®Þnh mét sè luËn ®iÓm cã thùc hiÖnÓ coi lµ cuéc tranh luËn tõ nhiÒu n¨m nay tõ vÊn ®Ò nµy. Chóng ta biÕt r»ng chÕ ®é CPH t­ l©u ®· ®­îc ¸p dông trong nÒn kinh tÕ t­ b¶n chñ nghÜa. Trong bé t­ b¶n Mac còng ®· nãi vÒ chÕ ®é cæ phÇn «ng cho r»ng chÕ ®é cæ phÇn ®· cã t¸c dông trong viÖc ®Èy nhanh vµ tÝch luü vèn, më réng qui m« s¶n xuÊt, n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ. Chóng ta biÕt r»ng tr­íc kia oqr Trung Quèc vµ c¸c n­íc XHCN kh¸c kh«ng thùc hiÖn chÕ ®é cæ phÇn vµ coi ®ã lµ mét ph­¬ng thøc kinh doanh cña CNTB. Tõ thùc tiÔn h¬n 30 n¨m qua, trung Quèc ®i ®Õn kÕt luËn; lµ chÕ ®é cæ phÇn ®· cã vai trß thóc ®Èy c¶i c¸ch xÝ nghiÖp quèc h÷u vµ ph¸t triÓn kinh tÕ quèc d©n. Tr­íc hÕt chÕ ®é cæ phÇn ®· thóc ®¶y viÖc tËp trung vèn, gãp phÇn gi¶i quyÕt vÊn ®Ò thiÕu vèn . Qua nhiÒu n¨m Trung Quèc cã h¬n 1 v¹n c«ng ty cæ phÇn, trong ®ã cã h¬n 700 c«ng ty ®· b¸n cæ phiÕu trªn thÞ tr­êng víi c¸c gi¸ trÞ l­u th«ng h¬n 600 tØ nh©n d©n tÖ, chiÕm 7.3% GDP n¨m 1996 cña trung Quèc. §· cã 31 triÖu ng­êi mua cæ phiÕu. HiÖn cã 38 c«ng ty b¸n cæ phÇn ra ngoµi ®Þa lôc, 97 c«ng ty b¸n cæ phiÕu lo¹i B , sè vèn gép l¹i cña 2 lo¹i c«ng ty Êy lµ 13 tØ USD Thø hai thùc hiÖn chÕ ®é cæ phÇn t¹o thuËn lîi cho viÖc t¸ch rêi xÝ nghiÖp víi chÝnh quyÒn, t¸ch rêi quyÒn së h÷u víi quyÒn kinh doanh v× c«ng ty cæ phÇn kh«ng ®¬n thuÇn së h÷u nhµ n­íc. V× vËy c¸c c«ng ty cæ phÇn võa ph¶i thËn träng võa ph¶i n¨ng ®éng h¬n trong s¶n xuÊt kinh doanh Thø ba, víi t­ c¸ch lµ mét ®¬n vÞ s¶n xuÊt ®éc lËp trong khu«n khæ ph¸p luËt, vµ chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc, d­íi sù gi¸m s¸t cña c¸c cæ ®«ng vµ x· héi, c¸c c«ng ty cæ phÇn ph¶i trùc tiÕp tham gia c¹nh tranh, t×m c¸ch ®Ó tån t¹i vµ ph¸t triÓn Thø t­, chÕ ®é c«ng ty cæ phÇn t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi ®Ó Trung Quèc cã thÓ thiÕt lËp vµ ph¸t triÓn nh÷ng tËp ®oµn xÝ nghiÖp qui m« lín, cã søc c¹nh tranh. HiÖn nay Trung Quèc ®ang tiÕn hµnh c¶i c¸ch xÝ nghiÖp quèc h÷u theo ph­¬ng ch©m ‘’n¾m lín bá nhá’’ Nhµ n­íc tËp trung n¾m ch¾c mét sè xÝ nghiÖp qui m« lín võa vµ then chèt cña nÒn kinh tÕ quèc d©n. trong cuéc c¹nh tranh gay g¾t trªn thÞ tr­êng quèc tÕ hiÖn nay , nÕu kh«ng cã c¸c’’tµu s©n bay kinh tÕ ‘’ nh­ vËy th× kh«ng thÓ t¹o ra lîi thÕ ®­îc C¸c nhµ l·nh ®¹o , qu¶n lÝ kinh tÕ Trung Quèc còng thÊy tr­íc sù phøc t¹p vµ nh÷ng hËu qu¶ cÇn ®­îc gi¶i quyÕt khi c¶i c¸ch cÝ nghiÖp quèc h÷u theo chÕ ®é cæ phÇn Tr­íc hÕt CPH lµm t¨ng vai trß “chñ thÓ” cña kinh tÕ c«ng h÷u vµ vai trß “chñ ®¹o’’ cña kinh tÕ quèc h÷u Thø hai, thùc hiÖn CPH nh­ htÕ còng kh«ng ph¶i dÔ dµng 2. Doanh nghiÖp nhµ n­íc ViÖt Nam vµ thùc tr¹ng CPH DNNN thêi gian qua 2.1 Thùc tr¹ng kinh tÕ nhµ n­íc trong b­íc chuyÓn sang kinh tÕ thÞ tr­êng. N­íc ta, cñng gièng nh­ c¸c n­íc XHCN tr­íc ®©y thùc hiÖn m« h×nh kÕ ho¹ch hoµ tËp trung, lÊy viÖc më réng vµ ph¸t triÓn khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc bao hµm toµn bé khu vùc kinh tÕ quèc d©n lµm môc tiªu do c¶i c¸ch vµ x©y dùng CNXH. V× vËy khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc ®· ®ù¬c ph¸t triÓn nhanh chãng, réng kh¾p trªn tÊt c¶ lÜnh vùc c¬ b¶n víi tØ träng tuyÖt ®èi trong nÒn kinh tÕ bÊt kÓ hiÖu qu¶ ®Ých thùc mµ nã mang l¹i. Trong ®ã ph¶i kÓ ®Õn sù ra ®êi trµn lan cña c¸c DNNN do cÊp ®Þa ph­¬ng qu¶n lÝ. Theo sè liÖu thèng kª ®Õn ngµy 1-1-1990 c¶ n­íc cã 12084 DNNN, trong ®ã cã 1695 DN do trung ­¬ng qu¶n lÝ. Khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc cã sè vèn trÞ gi¸ kho¶ng 10 tû USD, chiÕm 85% tæng sè vèn ®Çu t­ tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc, kho¶ng 70 % tæng gi¸ trÞ tµi s¶n x· héi (GDP) vµ thu nhËp quèc d©n kho¶ng 23%-30%. Trong mét vµi n¨m gÇn ®©y, phÇn cña kinh tÕ nhµ n­íc t¨ng lªn nhanh lµ do b¸n b¶n quyÒn th¨m dß vµ khai th¸c dÇu C¸c DNNN ®­îc h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn trªn c¬ së nguån vèn cÊp ph¸t cña ng©n s¸ch nhµ n­íc vµ do tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng ®Òu chÞu sù kiÓm so¸t vµ chi phèi trùc tiÕp cña nhµ n­íc. Song còng gièng nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc ho¹t ®éng hÕt søc kÐm hiÖu qu¶ TØ träng tiªu hao vËt chÊt trong tæng s¶n phÈm x· héi cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc cao gÊp 1.5 lÇn vµ chi phÝ ®Ó s¸ng t¹o ra mét ®ång thu nhËp quèc d©n th­êng cao gÊp 2 lÇn so víi kinh tÕ t­ nh©n Møc tiªu hao vËt chÊt cña c¸c DNNN trong s¶n xuÊt cho mét gi¸ trÞ ®¬n vÞ tæng s¶n phÈm x· héi ë n­íc ta th­êng cao gÊp 1.3 lÇn so víi møc trung binhg trªn thÕ giíi, s¶n phÈm s¬ khÝ b»ng 1.3-1.8 lÇn ChÊt l­îng s¶n phÈm cña nhiÒu nhµ n­íc rÊt thÊp vµ kh«ng æn ®Þnh. Trung b×nh trong khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc chØ cã kho¶ng 15% ®¹t tiªu chuÈn xuÊt khÈu, 65% sè s¶n phÈm ®¹t møc d­íi trung b×nh ®Ó tiªu dïng néi ®Þa, 20% sè s¶n phÈm kÐm chÊt l­îng. Do ®ã hiÖn t­îng hµng ho¸ ø ®äng víi kh«i l­îng lín vµ chiÕm h¬n 10% sè l­u ®éng cña toµn x· héi HÖ sè sinh lêi cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc rÊt thÊp. VÝ dô hÖ sè sinh lêi cña vèn l­u ®éng tÝnh chung chØ ®¹t 7%/n¨m. Trong ®ã ngµnh giao th«ng vËn t¶i ®¹t 2%/n¨m; ngµnh c«ng nghiÖp kho¶ng 3%/n¨m,ngµnh th­¬ng nghiÖp 22%/n¨m…hÖ sè sinh lêi cña vèn l­u ®éng ®¹t 11%/n¨m, trong ®ã c¸c ngµnh t­¬ng øng ë trªn ®¹t 9.4%, 10.6%, 9.5% HiÖu qu¶ khai th¸c vèn ®Çu t­ cña khu vùc nhµ n­íc hÕt søc thÊp, cô thÓ lµ trong mÊy n¨m gÇn ®©y hµng n¨m nhµ n­íc dµnh h¬n 70% vèn ®Çu t­ ng©n s¸ch cña toµn bé x· héi cho c¸c DNNN. Tuy nhiªn chóng ta chØ t¹o ®ù¬c tõ 34-34% tæng s¶n phÈm x· héi. H¬n n÷a khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc l¹i sù dông hÇu hÕt lao ®éng cã tr×nh ®é ®¹i häc, c«ng nh©n kÜ thuËt phÇn lín sè vèn tÝn dông cña ng©n hµng th­¬ng m¹i quèc doanh Sè c¸c doanh nghiÖp thua lç chiÕm mét tØ träng lín. Theo sè liÖu cña tæng côc thèng kª n¨m 1990, trong sè 12084 c¬ së quèc doanh th× cã tíi 4584 ®¬n vÞ s¶n xuÊt kinh doanh thua lç ; chiÕm h¬n 30% tæng sè c¸c DNNN. Trong ®ã quèc doanh trung ­¬ng cã tíi 501 c¬ së thua lç, b»ng 29.6% sè c¬ së trung ­¬ng qu¶n lÝ. Quèc doanh ®Þa ph­¬ng cã 4083 c¬ së thua lç, chiÕm 39.9% sè ®¬n vÞ do ®Þa ph­¬ng qu¶n lÝ. C¸c ®¬n vÞ bÞ thua lç trªn ®©y cã gi¸ trÞ sè l­îng tµi s¶n b»ng 38% tæng gi¸ trÞ tµi s¶n cña toµn bé khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc víi 787300 lao ®éng trong tæng sè 2590000 lao ®éng b»ng 32.9% sè lao ®éng cña toµn bé khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc. C¸c sè liÖu ®ã cho thÊy viÖc lµm ¨n thua lç cña c¸c DNNN ®· g©y ra tæn thÊt lín cho DNNN vµ lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n ®­a ®Õn viÖc l«i chi ng©n s¸ch nhµ n­íc triÒn miªn trong nh÷ng n¨m qua. Thªm vµo ®ã nhµ n­íc cã hµng lo¹t chÝnh s¸ch bï gi¸, bï l­¬ng, bï chªnh lÖch ngo¹i th­¬ng vµ hµng lo¹t c¸c bao cÊp kh¸c cho DNNN ®· lµm cho g¸nh nÆng tµi chÝnh vµ c¸c kho¶n vay nî cña nhµ n­íc ngµy cµng nÆng nÒ vµ trÇm träng. ChØ tÝnh trong giai ®o¹n1985-1990 tØ lÖ th©m hôt ng©n s¸ch th­êng xuyªn ë trªn møc 30%. Tõ n¨m 1989 ®Õn nay, nÒn kinh tÕ ®· thùc sù b­íc sang ho¹t ®äng theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. C¸c chÝnh s¸ch vÒ kinh tÕ, tµi chÝnh ®èi víi DNNN ®· ®­îc thay ®æi theo h­íng tù do ho¸ gi¸ c¶.Chi phÝ ng©n s¸ch nhµ n­íc do bï lç bï gi¸, bæ sung vèn l­u ®éng cho khu vùc nµy ®· gi¶m ®¸ng kÓ. TÊt c¶ c¸c DN thµnh lËp ®Òu ®­îc cÊp toµn bé vèn tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc. Hµng n¨m trªn 85% vèn tÝn dông víi l·i suÊt ­u ®·i ®­îc dµnh cho c¸c DNNN vay. Tµi s¶n tiÒn vèn dµnh cho c¸c DNNN chñ yÕu lµ kh«ng ®­îc b¶o tån vµ ph¸t triÓn. Theo b¸o c¸c cña tæng côc thèng kª, hÇu hÕt c¸c DNNN míi chØ b¶o toµn ®­îc vèn l­u ®éng, cßn vèn cè ®Þnh th× míi chØ b¶o toµn ®­îc vèn l­u ®éng cßn vèn cè ®Þnh th× chØ míi b¶o toµn 50% so víi chØ sè l¹m ph¸t. 2.2 Nh÷ng khã kh¨n cÇn ®­îc kh¾c phôc trªn con ®­êng CPH Thùc tiÔn cho thÊy sù t¨ng tr­ëng cña DNNN vÉn ch­a ®­îc ®¸p øng yªu cÇu c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸, ®ang cã nguy c¬ tôt hËu so víi c¸c n­íc trong khu vùc, nh÷ng nguy c¬ cã thÓ ®­îc ®¸nh gi¸. -C¬ cÊu kinh tÕ ch­a phï hîp chñ yÕu vÉn lµ ngµnh n«ngnghiÖp (26&) th­¬ng m¹i (43%) c«ng nghiÖp x©y dùng chØ chiÕm 30% -Qui m« cña DNNN nhá, cã 50% sè vèn cña DN d­íi 1 tû VN§, trong ®ã DN cì nhá cña c¸c n­íc trong khu vùc còng trªn d­íi 1 triÖu ®« la MÜ -ThiÕt bÞ c«ng nghÖ l¹c hËu so víi thÕ giíi tõ 2 ®Õn 3 thÕ hÖ, cã ngµnh ®Õn 5 thÕ hÖ, m¸y mãc thiÕt bÞ thÊp CPH c¸c DNNN lµ mét chñ tr­¬ng lín, nh­ng c¸c v¨n b¶n chØ ®¹o ch­a ®ñ tÝnh ph¸p lÝ. C¸c bé, ngµnh, tØnh, thµnh phè ch­a m¹nh d¹n ®­a c¸c DNNN lµm ¨n cã l·i , cã søc hÊp dÉn ®èi víi ng­êi mua cæ phÇn, mµ kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i duy tr× DN cã vèn 100% cña nhµ n­íc ®Ó thÝ ®iÓm CPH. Kh«ng Ýt gi¸m ®èc DNNN hiÖn ch­a thÝch nghi víi c¬ chÕ thÞ tr­êng, ch­a ®éc lËp c¹nhtranh, lo kh«ng gi÷ næi vÞ trÝ nªn nhiÒu gi¸m ®èc DNNN kh«ng h­ëng øng CPH. C¸c thñ tôc hµnh chÝnh vÒ giÊy phÐp kinh doanh ®Òu ch­a qui ®Þnh cô thÓ, quen víi nÕp lµm ¨n cò, b¨ng lßng víi møc thu nhËp 300000-500000 ®/th¸ng mµ kh«ng thÊy CPH lµ mét cuéc c¸ch m¹ng Tån t¹i trong tµi chÝnh cña DNNN khi tiÕn hµnh CPH : nãi chung chïng ®Òu cã kho¶n nî, thÞ tr­êng vèn ch­a ph¸t triÓn còng nh­ thÞ tr­êng chøng kho¸n nªn ch­a cã ph­¬ng thøc thÝch hîp ®Ó giao dÞch cæ phiÕu. 3. Quan ®iÓm vµ gi¶i ph¸p thuc ®¶y qu¸ tr×nh CPH DNNN 3.1 Quan ®iÓm c¬ b¶n cÇn qu¸n triÖt qu¸ tr×nh CPH Cæ phÇn ho¸ DNNN kh«ng lµm suy yÕu kinh tÕ nhµ n­íc DNNN lµ x­¬ng sèng cña nÒn kinh tÕ ®Êt n­íc. BÊt cø chÝnh s¸ch CPH nµo còng ph¶i t¨ng c­êng ho¹t ®éng DNNN Quan ®iÓm ph¸t triÓn kinh tÕ hµng ho¸ nhiÒu thµnh phÇn trong mét thÞ tr­êng thèng nhÊt víi ba h×nh thøc së h÷u c¬ b¶n (nhµ n­íc, tËp thª, t­ nh©n) t¹o nªn mét hÖ thèng ®a d¹ng c¸c lo¹i h×nh doanh nghiÖp ho¹t ®éng b×nh ®¼ng tr­íc c¬ chÕ thÞ tr­êng vµ ph¸p luËt cña nhµ n­íc ®· ®­îc ®¹i héi VI x¸c ®Þnh vµ ®¹i héi VII ph¸t triÓn thªm. §­îc coi lµ quan ®iÓm c¬ b¶n trong ®æi míi chÝnh s¸ch vµ c¬ chÕ qu¶n lÝ kinh tÕ ®èi víi khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc nãi riªng vµ kinh tÕ thÞ tr­êng nãi chung. Sù thay ®æi nhËn thøc vÒ vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc còng ®­îc ®Æt ra trong « h×nh kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc. Ngay tõ héi nghÞ trung ­¬ng lÇn thø VI (Kho¸ VI) th¸ng 3 n¨m 1989 ®· nªu râ vai trß l·nh ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc. ChiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ n¨m 2000 ®· x¸c ®Þnh vai trß chñ ®¹o cña kinh tÕ nhµ n­íc nh­ sau:’’kinh tÕ quèc doanh ®­îc cñng cè vµ ph¸t triÓn trong nh÷ng ngµnh vµ lÜnh vùc then chèt, n¾m nh÷ng doanh nghiÖp träng yÕu vµ ®¶m ®­¬ng nh÷ng tr¸ch nhiÖm mµ c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸ kh«ng cã ®iÒu kiÖn hoÆc kh«ng muèn ®Çu t­ kinh doanh. Khu vùc quèc doanh ®­îc x¾p xÕp l¹i, ®ái míi c«ng nghÖ vµ tæ chøc qu¶n lÝ, kinh doanh cã hiÖu qu¶, liªn kÕt vµ hç trî c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c. Thùc hiÖn vai trß chñ ®¹o vµ chøc n¨gn cña mét c«ng cô ®iÒu tiÕt vÜ m« cña nhµ n­íc. Sù kh¶o s¸t, nghiªn cøu vÒ mÆt lÝ luËn vµ thùc tiÔn ®­îc tr×nh bµy ë c¸c phÇn trªn ®· cho phÐp kh¼ng ®Þnh vÒ mÆt lÝ luËn vµ thùc tiÔn së h÷u nhµ n­íc vµ së h÷u t­ nh©n lµ hai bé phËn cÊu thµnh c¬ b¶n cua chÕ ®é së h÷u trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hÉn hîp, vµ do ®ã së h÷u nhµ n­íc kh«ng ®ång nghÜa víi hËu qu¶ vµ môc ®Ých cña sù ph¸t triÓn mµ chØ lµ mét c«ng cô quan träng vµ h÷u hiÖu cïng víi c«ng cô tµi chÝnh vµ tiÒn tÖ ®Ó nhµ n­íc thùc hiÖn viÖc ®iÒu tiÕt ®Þnh h­íng nÒn kinh tÕ Trong ph¹m vi cña vÊn ®Ò ®­îc xem xÐt, chóng ta chØ nªu ra nh÷ng quan ®iÓm c¬ b¶n nh»m cÊu tróc lai khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc ®Ó ®¶m b¶o vai trß chñ ®¹o vµ ®Þnh h­íng cña nã trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cña n­íc ta. CÊu tróc l¹i së h÷u nhµ n­íc vµ kh kinh tÕ nhµ n­íc ë n­íc ta hiÖn nay lµ mét vÊn ®Ò phøc t¹p, khã kh¨n nh­ng kh«ng thÓ tr× ho·n, l¶ng tr¸nh. Yªu cÇu bøc xóa cña viÖc chuyÓn sang nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®ßi hái ph¶i x¸c ®Þnh râ quyÒn së h÷u tµi s¶n, tiÒn vèn cña DNNN hiÖn nay, kh¾c phôc t×nh tr¹ng ‘’qu«c doanh v« chñ’’ ®ang g©y nªn sô l·ng phÝ, thÊt tho¸t nghiªm träng tµi s¶n nhµ n­íc do mét sè kÎ lîi dông chøc quyÒn, cßn ng­êi lao ®éng th× thê ¬, l·nh ®¹m. Qu¶n ®iÓm c¶i c¸ch khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc ph¶i ®Æt trong sù thèng nhÊt víi sù yªu cÇu ph¸t triÓn mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc cã thÓ rót ra mét sè ®Þnh h­íng c¬ b¶n sau ®©y: -Khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc chØ nªn thu hÑp ë nh÷ng lÜnh vùc cã vai trß quyÕt ®Þnh ®Õn sù æn ®Þnh vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. §ã lµ nh÷ng ngµnh thuéc c¬ së h¹ tÇng cña x· héi nh­: giao th«ng vËn t¶i, b­u ®iÖn, y tÕ, gi¸o dôc, quèc phßng… c¸c ngµnh kÜ thuËt vµ c«ng nghÖ mòi nhän cã t¸c dông hç trî cho c¸c ngµnh kinh tÕ kh¸c ph¸t triÓn, mét sè ngµnh hoÆc c¬ së cã nguån thu ng©n s¸ch lín mµ b­íc ®Çu qu¶n lÝ vµ kiÓm so¸t cña nhµ n­íc cã lîi cho viÖc thùc hiÖn c¸c chÝnh s¸ch x· héi cña m×nh -Ph¹m vÞ vµ qui m« cña khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc ®­îc sö dông mét c¸ch linh ho¹t trong c¸c lÜnh vùc, c¸c ngµnh, c¸c DN cô thÓ tuú theo môc tiªu ®Þnh h­íng cña nhµ n­íc. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn ®¹i, c¸c c«ng ty cæ phÇn vµ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n lµ h×nh th¸i DN phæ biÕn vµ ®iÓn h×nh, vµ sù tham gia cña nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ cæ ®«ng ë møc khèng chÕ hay kh«ng khèng chÕ sÏ tuú theo c¬ chÕ ®iÒu tiÕt c¬ cÊu cña nhµ n­íc ë tõng thêi k× kh¸c nhau -Së h÷u nhµ n­íc trong doanh nghiÖp ë nh÷ng ngµnh, nh÷ng lÜnh vùc trong giai ®o¹n xÐt thÊy kh«ng cÇn thiÕt cã sù ®iÒu tiÕt cña nhµ n­íc th× ®­îc tiÕn hµnh chuyÓn ®æi së h÷u b¨ng viÖc ®a d¹ng ho¸ vµ cæ phÇn ho¸ toµn bé hay tõng phÇn ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ nãi chung vµ nhµ n­íc ®iÒu kiÖn thu håi vèn ®Çu t­ vµo lÜnh vùc kh¸c Theo “®Ò ¸n ®iÓm chuyÓn mét sè DNNN sang c«ng ty cæ phÇn’’ ban hµnh lµm theo quyÕt ®Þnh 202-H§BT cña chñ tÞch héi ®ång bé tr­ëng th× môc tiªu cña CPH bao gåm: -ChuyÓn mét phÇn quyÒn së h÷u vÒ tµi s¶n cña nhµ n­íc thµnh së h÷u cña c¸c cæ ®«ng nh»m n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp -Huy ®éng ®­îc khèi l­îng vèn nhÊt ®Þnh ë trong vµ ngoµi n­íc ®Ó ®Çu t­ s¶n xuÊt kinh doanh -T¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi lao ®éng thùc hiÖn lµm chñ doanh nghiÖp.Víi ba môc tiªu ®­îc nªu trong ch­¬ng tr×nh thÝ ®iÓm CPH cña c¸c DNNN cña chÝnh phñ cã thÓ thÊy r»ng vÊn ®Ò hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong c¸c DNNN cÇn ®­îc gi¶i quyÕt mét c¸ch c¬ b¶n. Sù lùa chän gi¶i ph¸p CPH lµ con ®­êng hiÖu qu¶ ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò c¬ b¶n nµy. §èi chiÕu víi c¸c môc tiªu ®¹t ra ë ®ay cã sù lùa chän c¬ b¶n vµ khiªm tèn h¬n; kh«ng ®¹t ra qu¸ møc vµ qu¸ nhiÒu môc tiªu nh­ mét sè n­íc. Tuy nhiªn nÕu thùc hiÖn c¸c môc tiªu trªn sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thùc hiÖn c¸c môc tiªu kh¸c nh­ gi¶m g¸nh nÆng trî cÊp tõ ng©n s¸ch nhµ n­íc, thu hót ®­îc c¸c nguån vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi ®Ó ®æi míi c«ng nghÖ, n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng M« h×nh c«ng ty cæ phÇn ®· ®¸p øng mét c¸ch kh¸ lÝ t­ëng sù t¸ch biÖt hai mÆt cña së h÷u gi÷a quyÒn së h÷u vµ quyÒn sö dông. V× vËy c¸c môc tiªu cña CPH vÒ thùc chÊt lµ nh»m chuyÓn h×nh th¸i kinh doanh mét chñ rêi së h÷u nhµ n­íc toµn phÇn trong DN thµnh c«ng ty hçn hîp nhµ n­íc-t­ nh©n hoÆc c«ng ty cæ phÇn t­ nh©n, t¹o ®iÒu kiÖn x¸c lËp c«ng ty cæ phÇn tµi chÝnh, mµ cèt lâi lµ thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó chuyÓn ph­¬ng thøc vay m­în tõ ng©n hµng sang huy ®éng vèn trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh Mét sè quan ®iÓm cÇn ®­îc qu¸n triÖt trong qu¸ tr×nh CPH Chñ tr­¬ng CPH DNNN ®· ®­îc chÝnh phñ nªu ra trong quyÕt ®Þnh sè 217/H§BT ngµy 14/1/1987 ë ®iÒu 22:’’ Bé tµi chÝnh nghiªn cøu vµ cho tæ chøc lµm thö viÖc mua b¸n cæ phiÕu ë mét sè DN vµ b¸o c¸o kÕt qu¶ lªn héi ®ång bé tr­ëng vµo cuèi n¨m 1988’’. §Õn th¸ng 3/1993 ®· cã 7 DN göi ®å ¸n cæ pohÇn ho¸ lªn v¨n phßng chÝnh phñ vµ c¸c bé tµi chÝnh ®ã lµ: -C«ng ty LegamÏ( thµnh phè Hå ChÝ Minh) -C«ng ty ®¹i lý liªn hiÖp vËn chuyÓn ( Bé giao th«ng vËn t¶i) -XÝ nghiÖp nhùa B×nh Minh ( Bé c«ng nghiÖp nhÑ) -C«ng ty thiÕt bÞ th­¬ng nghiÖp -¨n uèng dÞch vô (Bé th­¬ng m¹i) -Liªn hiÖp s¶n xuÊt kinh doanh xuÊt nhËp khÈu Hoµn KiÕm ( thµnh phè Hµ Néi) -XÝ nghiÖp g¹ch Th¹ch Bµn (Bé x©y dùng) -Tõ thùc tiÔn thÝ ®iÓm CPH trong h¬n 2 n¨m qua cho thÊy cÇn x¸c ®Þnh râ mét quan ®iÓm c¬ b¶n cã tÝnh chÊt chØ ®¹o cho viÖc thùc hiÖn ch­¬ng tr×nh CPH c¸c DNNN -Quan ®iÓm thø nhÊt : ViÖc lùa chän nh÷ng doanh nghiÖp ®Ó chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn ph¶i ®­îc ®Æt trong ch­¬ng tr×nh tæng thÓ ®èi víi khu vùc kinh tÕ nhµ n­íc vµ s¾p xÕp l¹i c¸c DNNN. Nhãm thø nhÊt lµ c¸c doanh nghiÖp mµ trong ®ã cÇn ph¶i gi÷ h×nh thøc DNNN 100% vèn thuéc vµo nhãm nµy lµ nh÷ng doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc sau: + C¸c DN thuéc lÜnh vùc an ninh vµ quèc phßng nh­ s¶n xuÊt vò khÝ + C¸c DN ®ãng vai trß then chèt cña nÒn kinh tÕ mµ nhµ n­íc cÇn ph¶i n¾m ®Ó thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng ®iÒu tiÕt vÜ m« nÒn kinh tÕ + C¸c DN ho¹t ®éng trong c¸c lÜnh vùc cÇn thiÕt cho quèc tÕ d©n sinh nh­ng c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c kh«ng ®Çu t­ - Quan ®iÓm thø hai: ViÖc lùa chän c¸c DN tiÕn hµnh CPH thuéc thÈm quyÒn vµ chøc n¨ng cña nhµ n­íc víi t­ c¸ch lµ ng­êi së h÷u chø kh«ng tuú thuéc vµo ý kiÕn cña gi¸m ®èc vµ tËp thÓ alo ®éng trong DN. Cã thÓ s¾p xÕp c¸c Dn thµnh 3 läai: + Lo¹i DN kh«ng chuyÓn thahg c«ng ty cæ phÇn + Lo¹i Dn cá thÓ chuÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn nh­ng trong cµi n¨m tíi c¸c ®iÒu kiÖn kh¸ch quan vµ chñ quan ch­a thuËn lîi + Lo¹i DN ­u tiªn chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn. Lo¹i nµy ®­îc ­u tiªn trong vßng mét vµi n¨m tíi Theo c¸ch ph©n lo¹i trªn vèn ph¸p ®Þnh ®­îc ban hµnh cïng víi nghÞ ®Þnh 222/H§BT ngµy 37/7/1991 ®Ó cô thÓ ho¸ mét sè ®iÒu qui ®Þnh trong luËt c«ng ty th× doanh nghiÖp qui m« lín cã sè vèn ph¸p ®Þnh tèi thiÓu 1000-1500 triÖu ®ång, qui m« võa 500-1000 triÖu ®ång, qui m« nhá 50-500 triÖu ®ång - Quan ®iÓm thø ba: Dùa vµo b¶ng c©n ®èi tµi s¶n vµ kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Dn, cÇn x¸c ®Þnh nh÷ng môc tiªu chñ yÕu vµ cô thÓ ®èi víi tõng Dn ®­îc lùa chän cæ phÇn ho¸. Dùa vµo ba môc tiªu nªu ra ë trªn cã thÓ x¸c ®Þnh tõng lo¹i DN cô thÓ nh­ sau; + Thø nhÊt: nÕu môc ®Ých lµ thu håi vèn ®Ó ®Çu t­ vµo lÜnh vùc kh¸c th× ®iÒu kiÖn doanh lîi Ýt ®ù¬c chó ý h¬n lµ b¶ng c©n ®èi tµi s¶n + Thø hai: môc tiªu lµ huy ®éng vèn ®Ó nhµ n­íc tiÕp tôc kinh doanh tj× ®iÒu kiÖn vÒ thuËn lîi vµ nhÊt lµ ®iÒu kiÖn vÒ kinh doanh cÇn ®­îc nhÊn m¹nh h¬n + Thø ba: NÕu nh»m môc ®Ých tiªu h÷u s¶n ho¸ c«ng nh©n, t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó ng­êi lao ®éng thùc sù lµm chñ DN th× nhµ n­íc cÇn chó ý ®Õn ®iÒu kiÖn møc thu nhËp cña c«ng nh©n cã kh¶ n¨ng mua cæ phÇn d­íi d¹ng tr¶ gãp còng nh­ “vèn tù cã’’ trong tæng sè vèn ph¸p ®Þnh c¶u DN - Quan ®iÓm thø t­ : Mäi tµi s¶n cña DN ®Òu thuéc së h÷u nhµ n­íc, trõ quÜ phóc lîi xh cña tËp thÓ lµ phÇn tiÒn l­¬ng kh«ng chia ®Ól¹i cho mäi c¸n bé c«ng nh©n viªn trong DN cïng h­ëng - Quan ®iÓm thø n¨m; ViÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña DNNN ®Ó CPH ph¶i chó ý ®Õn c¶ hai yÕu tè cÊu thµnh; gi¸ trÞ h÷u h×nh vµ gi¸ trÞ v« h×nh. Trong yÕu tè gi¸ trÞ h÷u h×nh vÒ c¬ b¶n cã hai bé phËn: gi¸ trÞ toµn bä tµi s¶n hiÖn cã cña DN vµ gi¸ trÞ ®Êt ®ai mµ DN ®ang sö dông - Quan ®iÓm thø s¸u: Ph­¬ng ph¸p b¸n cæ phiÕu ¬ nh÷ng DN ®­îc chän CPH cÇn thùc hiÖn c«ng khai râ rµng, thñ tôc ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu ®èi víi mäi ng­êi. VÒ c¬ b¶n cã thÓ vËn dông mét hoÆc kÕt hîp ba ph­¬ng ph¸p CPH sau: + B¸n cho c¸c ®èi t­îng x¸c ®Þnh tr­íc, ¸p dông cho c¸c bé m¸y qu¶n lÝ yÕu kÐm. ¸p dông ph­¬ng ph¸p nµy th­êng thÝch hîp cho hai lo¹i DNNN sÏ ®­îc chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn t­ nh©n + B¸n réng r·i cho mäi ®èi t­îng ¸p dông cho c¸c DN cã thµnh tÝch kinh doanh kh¶ quan. §èi víi nh÷ng DN nµy møc gi¸ cæ phiÕu ph¶i ®­îc nghiªn cøu kü theo quan hÖ cung cÇu cña thÞ tr­êng + B¸n cho néi bé c¸n bé c«ng nh©n viªn trong khu vùc doanh nghiÖp, ¸p dông cho c¸c DN cã qui m« nhá cã kh¶ n¨ng mua l¹i ®¹i bé pohËn cæ phiÕu cña DN - Quan ®iÓm thø b¶y: §Ó thùc hiÖn thµnh c«ng ch­¬ng tr×nh CPH, nhµ n­íc kh«ng chØ chó ý ®Õn thu håi vèn mµ cßn ph¶i biÕt thiÕt lËp mét kho¶n phÝ tæn nhÊt ®Þnh. §ã lµ nh÷ng kho¶n phÝ tæn cÇn thiÕt mµ ë n­íc nµo còng cã nh­: phÝ b¶o hiÓm, trî cÊp cho ng­êi lao ®éng bÞ mÊt viÖc lµm…Ngoµi ra víi ®Æc thï cña n­íc ta cÇn cã thªm nh÷ng phÝ tæn kh¸c nh­ng v× lîi Ých vµ hiÖu qu¶ l©u dµi cña viÖc chuyÓn ®æi m« h×nh kinh doanh cã thÓ chÊp nhËn b¸n c¸cDN thÊp h¬n gi¸ trÞ thÞ tr­êng ®Ó khuyÕn khÝch mäi ng­êi, mäi thµnh phÇn tham gia - Quan ®iÓm thø t¸m: Theo tinh thÇn quyÕt ®Þnh 202-H§BT th× c¸c Dn ®· ®­îc CP ®­¬ng nhiªn sÏ ho¹t ®äng trong khu«n khoá luËt c«ng ty, c¶ vÒ h×nh thøc ho¹t ®äng tµi chÝnh lÉn tæ chøc qu¶n lÝ. §iÒu nµy ®ßi hái cïng víi viÖc chuyÓn DNNN thµnh CTCP, nhµ n­íc ph¶i gÊp rót x©y dùng mét ®é ngò c¸c nhµ s¸ng lËp viªn ®éc lËp kh«ng phô thuéc hµng ngò c«ng chøc ë c¸c bé chñ qu¶n vµ ®Þa ph­¬ng - Quan ®iÓm thø chÝn: C¸c DN ®­îc lùa chän ph¶i cã sù gi¶i quyÕt râ rµng døt ®iÓm c¸c vÊn ®Ò tån ®äng vÒ tµi chÝnh vµ lao ®éng tr­íc khi chuyÓn sang c«ng ty cæ phÇn. C¸c vÊn ®Ò tµi chÝnh cã thÓ gåm: + C¸c tµi s¶n mÊt m¸t, thiÕu hôt cÇn truy cøu tr¸ch nhiÖm râ rµng + C¸c kho¶n nî ph¶i ®ßi, ph¶i tr¶ + C¸c nguån vèn liªn doanh, liªn kÕt + C¸c vÊn ®Ò lao ®éng Cæ phÇn ho¸ DNNN kh«ng lµm thay ®æi ®Þnh h­íng XHCN ViÖc tiÕn hµnh CPH mét bé phËn DNNN cã thÓ ®i chÖch h­íng XHCN vµ vÒ l©u dµi nã cã t¸c dông xÊu vÒ mÆt chÝnh trÞ ®èi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng vµ ®Þnh h­íng XHCN ë n­íc ta kh«ng? §©y lµ mét vÊn ®Ò t­ t­ëng cÇn ®­îc khai th«ng tèt. ViÖc chän mét sè DNNN ®i CPH lµ nh»m mÊy yªu cÇu gi¶m bít g¸nh nÆng ®Çu t­ ng©n s¸ch qóa réng vµ kh«ng cÇn thiÕt cña nhµ n­íc. CPH lµ t¹o thªm chÊt l­îng, néi dung míi cho DNNN ®ù¬c CPH, hoµn toµn kh«ng cã ¶nh h­ëng lµm chÖch h­íng XHCN cña nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn ë n­íc ta. Cã thÓ nãi c«ng ty cæ phÇn ( hay DN cæ phÇn ho¸ ) lµ h×nh ¶nh thu nhá cña nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, ®a d¹ng hoÆc hçn hîp së h÷u. C«ng ty cæ phÇn lµ s¶n phÈm cña nÒn kinh tÕ c¹nh tranh, do yªu cÇu tËp trung vµ ph©n t¸n t­ b¶n ®Ó phôc vô nhu cÇu ph¸t triÓn kinh doanh lín, nã lµ ‘’vËt trung tÝn’’ lµ s¶n phÈm trÝ tuÖ s¸ng t¹o cña loµi ng­êi trong q¸ tr×nh tiÕn ho¸ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm cña mét hÖ mét mµu s¾c chÝnh trÞ nµo. C«ng ty cæ phÇn lµ lo¹i c«ng cô kinh doanh høa hÑn ®¶m b¶o tÝnh hiÖu qña cao vµ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh. Cho nªn mét khi ta chÊp nhËn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ®a thµnh phÇn, ®a d¹ng së h÷u th× viÖc xuÊt hiÖn c«ng ty cæ phÇn vµ viÖc CPH mét sè DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn lµ phï hîp víi logique cña kinh tÕ thÞ tr­êng Cho nªn mét sè ý kiÕn ngé nhËn ®em ®ång ho¸ chÕ ®é cæ phÇn víi chñ nghÜa t­ b¶n lµ kh«ng ®óng. ChÕ ®é cæ phÇn lµ mét ph­¬ng thøc s¶n xuÊt, mét h×nh thøc tæ chøc kinh tÕ. MÆc dï kinh tÕ cæ phÇn ra ®êi trong CNTB nh­ng nã ra ®êi cïng víi sù ph¸t triÓn cña nÒn s¶n xuÊt lín x· héi ho¸ vµ nÒn kinh tÕ hµng ho¸. KÕt qu¶ gãp phÇn thóc ®Èy nÒn kinh tÕ hµng ho¸ vµ sù ph¸t triÓn cña lùc l­îng s¶n xuÊt x· héi. §øng vÒ m¨t lÞch sö mµ xÐt chÕ ®é cæ phÇn lµ cã t¸c dông tÝch cùc vÒ mÆt ph¸t triÓn kinh tÕ hµng hãa XHCN. Lµm râ quan hÖ së h÷u tµi s¶n cña xÝ nghiÖp, n©ng cao tr¸ch nhiÖm tù chñ cña ng­êi lao ®éng c¶i thiÖn qu¶n lÝ ho¹t ®éng cña xÝ nghiÖp theo c¬ chÕ tù kiÒm chÕ, thóc ®Èy ph¸t triÓn, æn ®Þnh l©u dµi vµ t¸ch gi÷a chÝnh quyÒn qu¶n lÝ vµ xÝ nghiÖp SXKD Do vËy mµ kh«ng nªn cã t©m lÝ do dù lo ng¹i r»ng viÖc thùc hiÖn chÕ ®é cæ phÇn, cæ phÇn ho¸ DNNN lµ thóc ®Èy t­ nh©n ho¸ tµi s¶n cña nhµ n­íc mµ chÝnh lµ thóc ®Èy x· héi ho¸ tµi s¶n, ®ã lµ tiÒn ®Ò, lµ c¬ së v÷ng ch¾c ®¶m b¶o cho phÇn tµi s¶n c«ng h÷u trong c«ng ty cæ phÇn ®­îc ph¸t huy t¸c dông V× chÕ ®é cæ phÇn thóc ®Èy XHH tµi s¶n, do vËy kh«ng thÓ coi chÕ ®é cæ phÇn lµ sù phñ ®Þnh chÕ ®é c«ng h÷u mµ nªn oi chÕ ®é cæ phÇn lµ mét h×nh thøc ph¸t triÓn chÕ ®é c«ng h÷u. Nh­ vËy c«ng ty cæ phÇn lµ lo¹i m« h×nh kinh doanh cña nÒn s¶n xuÊt lín hµng ho¸ phï hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh, lµ s¶n phÈm cña trÝ tuÖ kh¸ch quan loµi ng­êi chø hoµn toµn kh«ng ph¶i cña CNTB. CNXH ph¶i biÖt tËn dông c¸i hay cña loµi ng­êi, nh÷ng ph­¬ng thøc tiÕn bé cña c¸c giai ®o¹n lÞch sö ®· qua ®Ó x©y dùng CNXH. ChÕ ®é cæ phÇn vÉn ®¶m b¶o ®Þnh h­íng XHCN phôc vô d©n giµu, n­íc m¹nh, x· héi c«ng b»ng, v¨n minh. V× vËy CPH mét bé phËn DNNN lµ phï hîp víi nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, phï hîp víi ®Þnh h­íng XHCN mµ §¶ng vµ nhµ n­íc ta v¹ch ra. 3.2 Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy tiÕn ®é CPH c¸c DNNN. T¹o m«i tr­êng ph¸p lý ngµy cµng ®Çy ®ñ, ®ång bé ®Ó CPH. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn d¹i, tÊt c¶ mäi ho¹t ®éng kinh tÕ ®Òu ph¶i chÞu rù ®Þnh chÕ cña nhµ n­íc b»ng hÖ thèng luËt ph¸p. HiÖn nay, luËt c«ng ty chua quy ®Þnh râ rµng tr¸ch nhiÖm cña ng­êi qu¶n lý, ®iÒu nµy dÈn ®Õn nguy c¬ vµ kh¶ n¨ng l¹m dôngquyÒn h¹n ®Ó m­u lîi Ých c¸ nh©n, ch¼ng h¹n sù nhËp nh»ng gi÷a tµi s¶n cña c«ng ty vµ tµi s¶n cña cæ ®«ng, chuyÓn tµi s¶n cña c«ng ty sang tµi s¶n cña c¸ nh©n khi cã ®iÒu kiÖn. C¸c ban kiÓm so¸t cßn ho¹t ®éngbÞ ®éng kh«ng cã ®ñ thÈm quyÒn vµ n¨ng lùc ®Ó gi¸m s¸t hiÖu qu¶ ho¹t ®éng cña bé m¸y qu¶n lý c«ng ty. QuyÒn lîi vµ nghÜa vô tµi chÝnh cña c¸c cæ ®«ng ph¶i ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng. Thùc tiÓn cho thÊy, c¸c DNNN sau khi CPH lµm ¨n cã hiÖu qu¶ h¬n h¼n, do ®ã mÖnh gi¸ cæ phiÕu t¨ng nhanh vµ cæ tøc thu ®­îc cñng ë møc cao híno víi lîi tøc tiÒn g÷i ë c¸c tæ chøc tÝn dôngkh¸c (cæ tøc b×nh qu©n ë 29 DNNN ®· CPH tÝnh ®Õn hÕt th¸ng 5/1998lµ 22-24%/n¨m. møc t¨ng vèn ®iÒu lÖ lµ 16,06%. ®iÒu nµy ®· t¹o nªn mét kh«ng khÝ thuËn lîi cho viÖc ®Èy nhanh tiÕn tr×nh CPH. Song tõ thùc tÕ nµy cÇn x¸c ®Þnh râ cho ng­êi lao ®éng: lîi Ých lu«n ®i liÒn víi nghÜa vô. Lµ nh÷ng ng­êi chñ së h÷u trong c«ng ty cæ phÇn, lîi Ých vµ nghÜa vô cña hä g¾n liÒn víi lîi Ých vµ nghÜa vô trong c«ng ty. Hoµn thiªn viÖc x¸c ®Þnh gi¸ trÞ DN. §©y lµ vÊn ®Ò quan träng nhÊt vµ khã kh¨n nhÊt trong nh÷ng vÊn ®Ò ph¶i gi¶i quyÕt trong qu¸ tr×nh CPH, bëi v× nÕu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ cña DN cao h¬n thùc tÕ th× sÏ lµm cho gi¸ cæ phiÕu t¨ng lªn, ng­êi mua cæ phÕu sÎ gi¶m ®i nh­ng ng­îc, l¹i nÕu x¸c ®Þnh gi¸ trÞ DN thÊp h¬n thùc tÕ th× gi¸ cæ phiÕu sÎ gi¶m, ng­êi mua cæ phiÕu sÏ t¨ng. nh­ng nhµ n­íc sÏ mÊt vèn. Gi¸ trÞ cña DN khi CPH gåm 3 bé phËn: Mét lµ, gi¸ trÞ tµi s¶n cña DN. Hai lµ, gi¸ ®Êt DN ®· sö dông vµo s¶n xuÊt kinh doanh. Ba lµ, gi¸ trÞ c¸c yÕu tè lµm t¨ng hiÖu qu¶ cña DN nh­: uy tãin cña gi¸m ®èc, tiÕmg t¨m cña DN, ®éi ngñ kÜ s­ giái, c«ng nh©n lµnh nghÒ. Do v©þ viÖc x¸c ®Þnh ®óng gi¸ trÞ cña DN khi tiÕn hµnh cæ phÇn cÇn ph¶i cã mét tæ chøc chuyªn viªn, n¾m b¾t nhanh gi¸ c¶ vµ nh÷ng biÕn ®éng vÒ nhu cÇu trªn thÞ tr­êng. §©y lµ c«ng viÖc phøc t¹p nh­ng lµ mét trong nh÷ng vÊn ®Ò hµng ®Çu cÇn ®­îc gi¶i quyÕt. C¸c DN cÇn l­u t©m vµ ®µu t­ thÝch ®¸ng vµo c«ng ®o¹n nµy. nghÞ ®Þnh 44/cp cña chÝnh phñ ®· ®Ò ra c¸c nguyªn t¸c c¬ b¶n ®Ó x¸c ®Þnh gi¸ trÞ DN, trong ®ã cho phÐp DN nµo thùc hiªn dóng quy ®Þnh cña ph¸p lÖnh kÕ to¸n, th«ng kª th× khong nhÊt thiÕt ph¶i thuª kiÓm to¸n. X¸c ®Þnh mÖnh gi¸ cæ phÇn vµ ®èi t­îng mua cæ phiÕu. Trong vÊn ®Ò b¸n cæ phiÕu cho nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi cÇn ph¶i quy ®Þnh rá rµng, thùc hiÖn ®óng chÝnh s¸ch. §æi míi tæ chøc chØ ®¹o cæ phÇn ho¸ DNNN Trong qu¸ tr×nh CPH, DNNN ph¶i thùc sù chuyÓn ®æi ph­¬ng thøc qu¶n lý, theo nghÞ ®Þnh 44-CP, c¸c DN nhµ n­íc míi chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn ®­îc h­ëng c¸c ­u ®·i trong luËt khuyÕn khÝch ®Çu t­ trong n­íc, ®­îc miÓn gi¶m thuÕ ®Æc biÖt lµ ®­îc tiÕp tôc vay vèn vµ xuÊt nhËp khÈu hµng ho¸ theo quy ®Þnh hiÖn hµnh nh­ ®èi víi c¸c DNNN. Lo¹i h×nh c«ng ty cæ phÇn ®ßi hái m« h×nh tæ chøc qu¶n lý cña nã, víi ®Æc tr­ng lµ bé m¸y qu¶n lý cao nhÊt - Héi ®ång qu¶n trÞ do cæ ®«ng bÇu ra. CÇn ph¶i ®æi míi hÖ thèng luËt phps mét c¸ch cô thÓ vµ râ rµng. Nh÷ng luËt cÇn thiÕt lµ: LuËt DN. LuËt c«ng ty (nãi chung chø kh«ng ph¶i mét h×nh thøc cô thÓ nµo) LuËt ph¸ s¶n. LuËt kÕ to¸n. LuËt thanh to¸n. C¸c luËt thuÕ. LuËt thõa kÕ vµ luËt thÕ chÊp. LuËt ng©n s¸ch. LuËt vÒ ph¸t hµnh, giao dÞch mua b¸n chøng kho¸n. Trong nhiÒu n¨m qua, §¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· kiªn tr× tËp trung tiÕn hµnh c«ng t¸c s¾p xÕp, ®æi míi c¸c DNNN vµ ®· ®Æt ®­îc mét sè kÕt qu¶ nhÊt ®Þnh nh­ gi¶m m¹nh sè DNNN, n©ng cao quy m« vèn b×nh qu©n. NghÞ quyÕt héi nghÞ trung ­¬ng 4 kho¸ VII ®· dµnh mét phÇn quan träng cho môc tiªu ®æi míi m¹nh mÏ DNNN, phÊn ®Êu ®­a chóng ta tr¬ thµnh lùc l­îng thùc sù chñ ®¹o. Ph¸t triÓn hÖ thèng ng©n hµng tµi chÝnh b¶o hiÓm. HiÖn nay hÖ thèng ng©n hµng ë n­íc ta ®· ph¸t triÓn phong phó, ®a d¹ng d­íi nhiÒu h×nh thøc thuËn lîi. Tuy nhiªn ®Ó ng©n hµng thùc sù trë thµnh ng­êi b¹n v÷ng ch¾c trªn con ®­êng CPH mét sè DNNN th× cÇn ph¶i ph¸t triÓn thªm mét hÖ thèng ng©n hµng c¶ vÒ sè l­îng chÊt l­îng vµ ph­¬ng thøc kinh doanh. §Æc biÖt thÞ tr­êng chøng kho¸n ®· th©m nhËp vµo ViÖt Nam tuy ch­a l©u nh­ng cñng ph¸t triÓn m¹nh mÏ trong mÊy n¨m nay nã t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi trong thÞ tr­êng tµi chÝnh. Cã nhiÒu c«ng ty ®Ó cã mét l­îng vèn lín voµ mua mét thiÕt bÞ c«ng nghÖ ®· thuª tµi chÝnh v× ®· kh«ng vay ®­îc tiÒn cña ng©n hµng. C«ng nghÖ ph¸t triÓn m¹nh, vèn ®Ó trang bÞ cao ®i kÌm víi nã ®é rñi ro cñng cao, kiÕn c¸c nhµ kinh tÕ vÒ t©m lý lo l¾ng khi ®Çu t­ kinh doanh. §Ó cã thÓ kh¾c phôc rñi ro khi x¶y ra, tr¸nh ph¸ s¶n trong kinh doanh th× cã thÓ nãi b¶o hiÓm lµ an t©m nhÊt. B¶o hiÓm lµ tay vÞn cña cÇu thang, do ®ã b¶o hiÓm sÎ gióp c¸c nhµ kinh doanh yªn t©m h¬n vµ m¹o hiÓm h¬n ®Ó cã thÓ thµnh c«ng lín. DÇn xo¸ bá nh÷ng ph­¬ng thøc qu¶n lý cßn mang dÊu Ên cñ. HiÖn nay ph­¬ng thøc qu¶n lý DNNN vÈn cßn mang nÆng nh÷ng dÊu Ên cñ, kh«ng thÝch øng víi c¬ chÕ thÞ tr­êng cÇn ®­îc xo¸ bá. C¸c DNNN vÈn ®­îc nhµ n­íc b¶o trî vÒ nhiÒu mÆt, ®Æc biªt lµ trong quan hÖ tÝn dông víi ng©n hµng (møc vay vµ l¶i vay ­u ®·i h¬n so víi c¸c DN thuéc c¸c thµnh phÇn kinh tÕ kh¸c), ch­a ph¶i nép tiÒn thuª ®Êt, ®­îc xuÊt nhËp khÈu trùc tiÕp… nhiÒu DNNN thua lç nh­ng vÈn tåi t¹i dùa vµo “c¸i phao nhµ n­íc”. V× vËy c¸c DNNN vÈn lµm ¨n nh­ c¬ chÕ cñ, cÇn ph¶i ®æi míi cung c¸ch qu¶n lý ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng. Tr¸nh t×nh tr¹ng û l¹i nhµ n­íc, chèng kÎ hë cho viÖc tham nhöng tµi s¶n nhµ n­íc v× lîi Ých c¸ nh©n. Buéc c¸c DNNN ph¶i nh¶y vµo ho¹t ®éng trong thÞ tr­êng c¹nh tranh quyÕt liÖt, thùc hiªn ®µo th¶i mét c¸ch tù nhiªn ®Ó lùa chon DN thùc sù cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn. Trong sè nh÷ng gi¶i ph¸p c¶i c¸ch DNNN, CPH lµ gi¶i ph¸p cã ­u thÕ vÒ nhiÒu mÆt, ®Æt biÖt nã h­íng vµo gi¶i quýet hai nguyªn nh©n dÈn ®Õn kÐm hiÖu qu¶ cña DNNN. C¶i c¸ch vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña mét sè DN lµ vÊn ®Ò nhøc nhèi. HiÖn nay c¸c DNNN lµm ¨n rÊt kÐm hiÖu qu¶. §ã võa lµ g¸nh nÆng cho ng©n s¸ch nhµ n­íc võa lµ nguy c¬ ®èi víi nÒn tµi chÝnh quèc gia. Trobg nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng mµ lµm ¨n kÐm hiÖu qu¶ (lç, kh«ng cã l·i, hoÆc l·i Ýt) th× sím muén nhÊt ®Þnh cñng bÞ ph¸ s¶n. v× vËy môc tiªu cao nhÊt cña CPH lµ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt- kinh doanh cña DN. NÕu duy tr× së h­u nhµ n­íc th× nhÊt ®Þnh sÎ dÈn ®Õn hiÖu qu¶ kÐm. V× vËy môc tiªu sè mét cña CPH lµ ph¶i gi¶i quyÕt vÊn ®Ò quyÒn së h÷u, tøc lµ ph¶i ®a d¹ng ho¸ quyÒn së h÷u th× nmíi cã thÓ n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. Nh­ng nÕu ®· thany ®æi quyÒn së h­u mµ vÈn kh«ng n©ng cao ®­îcc s¶n xuÊt kinh doanh th× môc tiªu cña CPH coi nh­ ch­a ®¹t ®­îc. Tãm l¹i muèn n©ng cao hiÖu qñ s¶n xuÊt kinh doanh pahØ b»ng c¸ch ®a d¹ng ho¸ quyÒn së h­u, b¸n mét bé phËn tµi s¶n nhµ n­íc cho c¸c cæ ®«ng lµ môc tiªu sè mét cña CPH DNNN. Mét sè gi¶i ph¸p thóc ®Èy CPH. 1, T¨ng thªm tÝnh hÊp dÈn cña chÝnh s¸ch CPH. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng chËm trÓ trong viÖc CPH DNNN ®· nªu trªn, ngµy 29/6/1998 chÝnh phñ ®· ban hµnh nghÞ ®Þnh 44/1998/N§ vÒ chuyÓn DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn. NghÞ ®Þnh míi ciña chÝnh phñ lÇn nµy ®· cã sù chuyÓn biÕn c¨nb¶n t¹o ra sù hÊp dÈn thùc sù ®èi v¬Ý ng­ßi lao ®éng. thñ tôc tr×nh tù kh¸ rá rµng, cã sù ph©n c«ng tr¸ch nhiÖm cô thÓ, t¹o diÒu kiÖn cho c¸c bé ngµnh, ®Þa ph­¬ng vµ DN dÓ dµng triÓn khai thùc hiÖn. 2, tiÕp tôc bæ sung vµ hµon thiÖn c¸c chÝnh s¸ch CPH. §Ó ®­a nghÞ ®Þnh 44/1998/N§ cña chÝnh phñ vÒ viÖc chuyÓn DNNN thµnh c«ng ty cæ phÇn vµo cuéc sèng, c¸c bé ngµnh ë trung ­¬ng nh­: Bé tµi chÝnh, ng©n hµng nhµ n­íc, bé lao ®äng th­¬ng binh x· héi… ®· kÞp thêi ban hµnh c¸c th«ng t­ h­íng dÈn cô thÓ ho¸ néi dung quy ®Þnh tronh nghÞ ®inh 44 kÓ c¶ c¸c biÓu mÈu vµ ph­¬ng ph¸p tiÕn hµnh. 3, T¹o m«i tr­êng thóc ®Èy CPH DNNN. C¸c c¬ quan chøc n¨ng, c¸c ngµnh ®oµn thÓ cÇn triÓn khai tuyªn truyÒn, phæ biÕn mäi chñ tr­¬ng vµ chÝnh s¸ch cô thÓ vÒ CPH ®Õn tËn ng­êi d©n. Sím h×nh thµnh thÞ tr­êng chøng kho¸n ®Ó thóc ®Èy viÖc mua b¸n cæ phiÕu DN. Thµnh lËp mét sè trung t©m dÞch vô t­ vÊn vÒ CPH DNNN ®Ó trî gióp cho viÓctiÓn khai CPH DNNN. Mét sè viÖc cÇn lµm ®Ó CPH thµnh c«ng. Mét ch­¬ng tr×nh CPH ®­îc ®Þnh h­íng tèt sÎ lµm t¨ng nguån tµi chÝnh, ®ång thêi thay ®æi bé mÆt kinh tÕ vÜ m« vµ x· héi. §Ó cã thÓ thùc hiªn thµnh c«ng CPH, tr­íc hÕt ph¶i ®Æt mô tiªu cho qu¸ tr×nh nµy. NhiÒu n­íc cã quan ®iÓn cho r»ng, tµi s¶n thuéc së h÷u nhµ n­íc th­êng kh«ng sö dông cã hiÖu qu¶ b»ng tµi s¶n së h÷u t­ nh©n. Khuynh h­íng toµn cÇu ®· lµm thay ®æi sù can thiÖp cña chÝnh phñ trong qu¶n lý kinh doanh. C¸c môc tiªu chÝnh hiÖn nay mµ CPH cã triÓn väng gi¶i quyÕt gåm: T¨ng hiÖu qu¶ th«ng qua c¹nh tranh. C¶i thiÖn c¸c dÞch vô cho kh¸ch hµng. T¨ng nguån tµi chÝnh ®Ó thùc hiÖn ­u tiªn trong chi tiªu. T¨ng sè c«ng nh©n së h÷u cæ phiÕu, t¨ng sè d©n së h÷u cæ phiÕu. §Èy m¹nh sù ph¸t triÓn thÞ tr­êng vèn, n©ng cao uy tÝn trong n­íc vµ quèc tÕ. C«ng ty ph¶i cã kh¶ n¨ng thu hót c¸c nhµ ®Çu t­ cæ phiÐu cña hä khi tiÕn hµnh CPH th× sù chuyÓn nh­îng míi cã thÓ thùc hiÖn thµnh c«ng. Mét c«ng ty cã kh¶ n¨ng thùc hiªn CPH thµnh c«ng lµ c«ng ty mµ ho¹t ®éng kinh doanh cña nã ®­îc c¸c nhµ ®Çu t­ chÊp nhËn. CPH ph¶i cã thêi gian vµ nguyªn t¾c, ph¶i chiÕm ®­îc lßng tin cña c¸c cÊp, c¸c nhµ ®Çu t­ vµ c«ng chóng céng víi m«i tr­êng ph¸p lý æn ®Þnh. Sù góp ®ë cña c¸c nhµ t­ vÊn cñng ®ãng vai trß quan träng. Trong tiÕn tr×nh CPH, c¸c ph­¬ng ph¸p b¸n cæ phiÕu quyÕt ®Þnh sù thµnh c«ng cña toµn bé tiÕn tr×nh. ViÖc b¸n cæ phiÕu ra n­íc ngoµi cñng lµ nh©n tè quan träng nh­ng cñng chØ nªn b¸n d­íi 50% cæ phiÕu chµo b¸n. §«i khi viÖc c«ng nh©n mua toµn bé cæ phiÕu cñng mang l¹i thµnh c«ng. Kh«ng mét h×nh thøc CPH nµo ®øng trong mäi hoµn c¶nh, h×nh thøc vµ tiÕn tr×nh CPH phô thuéc vµo môc tiªu cña chÝnh phñ. Chu tr×nh CPH th­êng ®ùoc tiÕ hµnh trong 3 n¨m. kho¶ng thêi gian nµy lµ cÇn thiÕt mÆc dï viÖc b¸n cæ phiÕu chØ cÇn b¸n trong 6 thang nh­ng c¸c ho¹t ®«ngj kh¸c nh­ th­¬ng m¹i ho¸ thay ®æi l¹i c¬ cÊu c«ng ty cã thÓ kÐo dµi h¬n hai n¨m. C¸c ph­¬ng ph¸p CPH ®óng ®¾n lµ cÇn thiÕt, song ®Ó CPH thùc sù thµnh c«ng vµ ph¸t triÓn m¹nh, c¸c c«ng ty ®· ®­îc CPH ph¶i ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, ngµy cµng n©ng cao søc c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng vµ ph¶i ®ãng gãp vµo sù ph¸t triÓn ®Êt n­íc trong t­¬ng lai. VÒ chÝnh s¸ch . ¦u ®·i ®èi víi bg­êi lao ®éng trong DN CPH. X¸c ®Þnh ph¹m vi ­u ®·i trong DN chuyÓn thµnh c«ng ty cæ phÇn b»ng viÖc cho h¼n ng­êi lao ®éng mét sè cæ phiÕu theo th©m niªn vµ møc ®é cèng hiÐn cña hä. §iÒu nµy kh¼ng ®Þnh c«ng lao ®ãng gãp cña ng­êi lao ®éng, vµ ®¶m b¶o cho nh÷nh ng­êi lao ®äng kh«ng ®ñ n¨ng lùc cñng cã thÓ cã së h÷u c«ng ty cæ phÇn. CÇn ®iÒu chØnh tiªu chuÈn x¸c ®Þnh chÝnh s¸ch ­u ®·i cho ng­êi lao ®éng nghÌo trong c¸c DN cæ phÇn ho¸: x¸c ®Þnh tiªu chÝ ng­êi nghÌo nh­ thÐ nµo? theo h­íng dÈn cña bé lao ®äng th­¬ng binh x· héi, ng­êi lao ®éng nghÌo lµ ng­êi cã thu nhËp d­íi 144.000 ®/th¸ng. Víi ng­êi lao ®éng ë c¸c DN CPH ch­a ®­îc mua ®ñ cæ phiÕu ­u ®¶i th× nhµ n­íc ph¶i khÈn tr­¬ng trÝch quü hæ trî s¾p xÕp bï ®¾p cho hä t­¬ng øng víi phÇn hä ®­îc h­ëng. Hai lµ viÖc x¸c ®Þnhng­êi lao ®äng nghÌo trong DN CPH: kh«ng nªn quy ®Þnh mét c¸ch cøng nh¾c (300.000®/ ng­êi/th¸ng) cho mäi vïng, mäi n¬i nh­ hiÖn nay. VÒ viÖc gi¶i quyÕt t×nh tr¹ng lao ®éng d«i d­, cÇn thèng nhÊt quan ®iÓm ®©y kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò riªng cña DN hay nhµ n­íc mµ ph¶i phèi hîp tõ nhiÒu phÝa. Víi ng­êi lao ®éng trong diÖn vÒ h­u tr­íc tuæu, nÕu ®· ®ãng b¶n hiÓm x· héi trªn 30 n¨m th× nhµ n­íc kh«ng nªn c¾t gi¶m l­¬ng cña hä. Víi ng­êi lao ®éng trong diÖn trî cÊp mÊt viÖc lµm nhµ n­íc ph¶i h×nh thµnh quü trî cÊp cho hä, viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ng­êi lao ®éng: Mét mÆt nhµ n­íc ph¶i quy ®Þnh râ møc hæ trî kinh phÝ ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ng­êi lao ®éng ®Ó kÞp thêi ®¸p øng nhu cÇu cña c¸c DN CPH cã ng­êi lao ®éng cÇn g÷i ®i ®µo t¹o. §Ó d¶m b¶o cho ng­êi lao ®äng ®­îc h­ëng chÕ ®é ®Çy ®ñ, ®ång thêi cñng cÇn cã quy ®Þnh vÒ tr¸ch nhiÖm vµ nghÜa vô cña ng­êi lao ®éng trong qu¸ tr×nh ®µo t¹o ®Ó ®¹t kÕt qu¶ tèt nhÊt. ChÝnh s¸ch CPH cho c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Nhµ n­íc cÇn ph¶i cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh ®èi vèn n­íc ngoµi nãi chung, kh«ng chØ b¶o vÖ chñ quyÒn quèc gia ®èi víi hÖ th«ng c¬ s¬ s¶n xuÊt kinh doanh trong n­íc mµ cßn nh»m ng¨n ng­µ c¬n rèi lo¹n trªn c¶ thÞ tr­êng chøng kho¸n vµ thÞ tr­êng hèi ®o¸i. Tr¸nh sù kh¸c biÖt gi÷a néi dung chÝnh s¸ch vµ c¸ch thøc thi hµnh lµm n¶m lßng vµ mÊt niÒm tin víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Ph¶i cã nh÷ng chÝnh s¸ch chÆt chÎ h¬n trong viÖc h¹n chÕ nh÷ng ngµnh nghÒ kinh doanh cña c¸c c«ng ty cæ phÇn mµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi trùc tiÕp tham gia. VÒ chÝnh s¸ch hæ trî tµi chÝnh ®èi víi DN ®­îc CPH. C¨n cø nghÞ ®Þnh 44/1998/N§-CÆ PHÇN th× DN sau khi CPH ®­îc h­ëng hai néi dung ­u ®·i. Ch¼ng h¹n quü khem th­ëng- phóc lîi ®­¬ng nhiªn thuéc quyÒn së h÷u vµ sö dông cña c¸n bé c«ng nh©n viªn, miÓn lÖ phÝ khi chuyÓn sö h÷u tõ DN nhµ n­íc snang c«ng ty cæ phÇn, gi¶m 50% thuÕ lîi tøc 2 n¨m liªn tiÕp kÓ tõ khi chuyÓn s­ang ho¹t ®éng theo luËt c«ng ty. ViÖc vay vèn t¹i c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cñng kh«ng cã g× kh¸c biÖt gi÷a c¸c DN vÒ c¬ chÕ vµ l·i suÊt. Nhµ n­íc cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch thËt sù ­u ®·i h¬ncho c¸c DN CPH nh­: Sè tiÒn thu ®­îc Gi¶m møc thuÕ suÊt thu nhËp c«ng ty cæ phÇn thÊt h¬n c¸c lo¹i h×nh DN kh¸c. MiÓn thuÕ thu nhËp cho phÇn lîi nhuËn dïng ®Ó t¸i ®Çu t­. Khi x¸c ®Þnh gi¸ trÞ DN ®Ó CPH nªn theo gi¸ “thuËn mua võa b¸n”, kh«ng nªn qu¸ nÆng vÒ bªn nµo. Kh«ng nªn h¹n chÕ sè l­îng cæ phÇn b¸n ra cho c«ng nh©n viªn vµ c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. do b¸n cæ phÇn nªn ­u tiªn ®Çu t­ l¹i cho DN CPH. ViÖc thùc hiÖn CPH mét bé ph©n DNNN cÇn ®­îc thùc hiÖn trªn c¬ së luôat ph¸p, c«ng khai , cung cÊp th«ng tin réng r·i nh»m kh¬i gîi sù ham muèn ®Çu t­ cña c¸n bé c«ng nh©n viªn chøc cña DN vµ c¸c thµnh viªn bªn ngoµi. §ång thêi gi¶i quyÕt tho¶ ®¸ng lîi Ých cña c¸c bªn tham gia. KÕt luËn Cã thÓ kÕt luËn r»ng mét bé phËn DNNN lµ phï hîp víi ®Þnh h­íng XHCN víi môc tiªu d©n giµu, n­íc m¹nh x· héi c«ng b»ng vµ v¨n minh mµ ®¶ng vµ nhµ n­íc ta ®· ®Æt ra yªu cÇu x©y dùng nÒn kinh tÕ n­íc ta hiÖn nay. CPH lµ t¹o thªm chÊt l­îng, néi dung míi cho DNNN ®­îc CPH, hoµn toµn kh«ng cã ¶nh h­ëng ®Þnh h­íng XHCN cña nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn ë n­íc ta. C«ng ty cæ phÇn lµ s¶n phÈm cña nÒn kinh tÕ c¹nh tranh, do yªu cÇu tËp trung vµ ph©n t¸n t­ b¶n ®Ó phcj vô ph¸t triÓn kinh doanh quy m« lín, nã lµ “vËt trung tÝn” lµ s¶n phÈm trÝ tuÖ s¸ng t¹o cña loµ ng­êi trong qu¸ tr×nh tiÕn ho¸ vµ ph¸t triÓn kinh tÕ, kh«ng ph¶i lµ s¶n phÈm cña mét hÖ, mét mµu s¾c chÝnh trÞ nµo. c«ng ty cæ phÇn lµ mét c«ng cô kinh doanh ®¶m b¶o høa hen hiÖu qu¶ cao vµ phu hîp víi c¬ chÕ thÞ tr­êng c¹nh tranh nh»m gi¶m g¸nh nÆng ®Çu t­ bao cÊp, tËp trung vèn vµo ngµnh träng ®iÓm. ChuyÓn nÒn kinh tÕ së h÷u thuÇn tuý ®¬n thuÇn sang nÒn kinh tÕ ®a thµnh phÇn, së h÷u hæn hîp, th× CPH lµ mét trong nh÷ng h×nh thøc t­¬ng ®èi phï hî víi xu thÕ ph¸t triÓn kinh tÕ cña n­íc ta trong t­¬ng lai. Cã thÓ nãi qu¸ tr×nh ®æi míi DN theo h­íng thÞ tr­êng ë n­íc ta ®­îc b¾t ®Çu tõ rÊt sím, khëi ®Çu b»ng nghÞ quyÕt 25/Cpcña chÝnh phñ n¨m 1981. Tuy nhiªn con ®­êng CPH kh«ng ªm ¶ chót nµo. NÒn kinh tÕ nhiÒu thµnh phÇn b¶n chÊt lµ c¹nh tranh mµ trong c¹nh tranh nµy DNNN lu«n ë thÕ bÊt lîi: ®ã lµ bé m¸y cång kÒnh, c¬ chÕ qu¶n lý l¾m tÇng nÊc trung gian n¹n quan liªu cßn kh¸ phæ biÕn… Tuy nhiªn vÈn cã nhiÒu lîi thÕ, vèn nhµ n­íc ®Ó l¹i thÊp mèi quan hÖ con ng­êi cßn thÓ hiÖn b¶n chÊt XHNC. Môc tiªu cuèi cïng cña cæ phÇn ho¸ lµ ®æi míi ph­¬ng thøc qu¶n lý DN ®Ó ®¹t ®­îc hiÖu qu¶ kinh tÕ cao h¬n. Môc tiªu nµy chØ cã thÓ ®¹t ®­îc th«ng qua ho¹t ®éng cña DN sau CPH. Trong vßng 2 n¨m (5/1996- 6/1998) nhµ n­íc ®· ban hµnh 3 nghÞ ®Þnh: NghÞ ®Þnh sè 28/CP ngµy 7/5/1996, nghÞ ®Þnh sè 25/CP ngµy 26/3 n¨m 1997, nghÞ ®Þnh 28/CP. Qua thùc tiÓn tiÕn hµnh c«ng t¸c CPH ë n­íc ta vµ qua kinh nghiÖm ë mét sè n­íc ë xung quanh, chóng ta thÊy viÖc CPH ®¸p øng ®­îc yªu cÇu bøc thiÕt cña c«ng cuéc c¶i c¸ch DNNN trong viÖc giaØ quyÕt mét sè vÊn ®Ò gay cÊn cÊn cña nÒn kinh tÕ n­íc nhµ. CPH kh«ng chØ lµ chñ tr­¬ng ®óng ®¾n mµ cßn mang tÝnh nh©n ®¹o cña ®Þnh fh­íng \XHCN nh»m ®¶m b¶o cho ng­êi lao ®éng sau khi ®· cã thêi gian cèng hiÕn cã quyÒn ®­îc h­ëng mét nguån vèn ®Ó lµm chñ, cã quyÒn chuyÓn nh­îng cho con c¸i hoÆc b¸n trªn thÞ tr­êng chøng kho¸n. ph¶i ®o¹n tuyÖt víi c¸ch nghÜ tõ bÊy l©u nay “cha chung kh«ng ai khãc” tÊt c¶ mÆc nhµ n­íc. Bëi vËy CPH lµ gi¶i ph¸p l©u d×a trong giai ®o¹n chuyÓn ®æi nÒn kinh tÕ. Kh«ng chØ gi÷ l¹i tµi s¶n mµ tµi s¶n ®ã ph¶i thùc sù do ng­êi lao ®éng “tù qu¶n” th«ng qua hÖ thèng luËt ph¸p cña nhµ n­íc. MÆc dï cßn rÊt nhiÒu khã kh¨n nh­ng chóng ta kiªn quyÕt thùc hiÖn b»ng ®­îc kÕ ho¹ch, môc tiªu cæ phÇn ho¸, trªn c¬ së thËn träng, v÷ng ch¾c t¹o tiÒn ®Ò quan träng ®Ó thùc hiÖn thµnh c«ng qu¸ tr×nh CPH mét sè l­îng lín DNNN mµ chóng ta dù kiÕn ph¶i hoµn thµnh cho nh÷ng n¨m tíi. TËp trung hØ ®¹o c¸c bé, ngµnh tréng ®iÓn nh­ : bé c«ng nghiÖp, bé x©y dùng, bé n«ng nghiÖp… C¸c vÊn ®Ò n¶y sinh trong qu¸ tr×nh CPH ph¶i ®­îc xö lý triÖt ®Ó theo tr¸ch nhiÖm quyÒn h¹n ®­îc ph©n c«ng. §Ó CPH thµnh c«ng ®iÒu cÇn cã lµ sù c«ng khai vµ lßng tin t­ëng cña quÇn chóng vµo ch­¬ng tr×nh CPH. Ngoµi ra ta ph¶i häc hái nhiÒu kinh nghiÖm cña nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi, ®Æc biÖt lµ Trung Quèc mét n­íc cïng khu vùc víi n­íc ta vµ ®ang cã mét nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn tÇm quèc tÕ ®Ó häc hái nhiÒu ¸p dông s¸ng t¹o qu¸ tr×nh CPH ë n­íc ta nhanh chãng ®¹t môc tiªu.