Đề tài Đổi mới cách viết và đưa tin trên sóng truyền hình Tuyên Quang

µm ®­îc h¬n 2.500 ha ®Êt trång lóa, ®¹t 56,9% kÕ ho¹ch vµ dù kiÕn lµm 2.985 ha ®Êt trång c©y mÇu chñ yÕu lµ ng«, l¹c, ®Ëu t­¬ng. §ång thêi qu¶n lý khai th¸c cã hiÖu qu¶ c¸c c«ng tr×nh thuû lîi, n¹o vÐt kªnh m­¬ng ®Ó gi÷ n­íc, ®¶m b¶o cung cÊp ®ñ n­íc t­íi cho c©y trång./. Thùc hiÖn: Thu Giang - Mai H­¬ng - Ngµy 2 th¸ng 12 n¨m 2004, §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang ph¸t sãng lóc 20h1’ - ch­¬ng tr×nh thêi sù: Tin “Héi Cùu ChiÕn Binh tØnh tæng kÕt phong trµo thi ®ua Cùu ChiÕn Binh g­¬ng mÉu” Héi cùu chiÕn binh tØnh tæng kÕt phong trµo thi ®ua cùu chiÕn binh g­¬ng mÉu PTV: Nh­ chóng t«i ®· ®­a tin, S¸ng nay 2/12 t¹i héi tr­êng UBND tØnh, Héi cùu chiÕn binh tØnh ®· tæ chøc kû niÖm träng thÓ 15 n¨m thµnh lËp Héi cùu chiÕn binh ViÖt Nam vµ tæng kÕt phong trµo thi ®ua “Cùu chiÕn binh g­¬ng mÉu”. 5 n¨m lÇn thø 3 ( 2000 - 2004), ®ång chÝ Lª ThÞ Quang - Phã bÝ th­ tØnh uû, chñ tÞch UBND tØnh; C¸c ®ång chÝ Ban th­êng vô tØnh uû, th­êng trùc H§ND, UBND, UBMTTQ tØnh; l·nh ®¹o c¸c ban ngµnh, ®oµn thÓ cña tØnh vµ l·nh ®¹o c¸c huyÖn, thÞ x· ®· ®Õn dù . Sau lÔ kû niÖm 15 n¨m ngµy thµnh lËp Héi CCB ViÖt Nam, Héi CCB tØnh ®· tæng kÕt phong trµo thi ®ua “Cùu chiÕn binh g­¬ng mÉu” 5 n¨m lÇn thø 3 (2000 - 2004). Trong 5 n¨m qua, phong trµo thi ®ua cña Héi ®· tiÕp tôc ph¸t triÓn s©u réng trong c¸n bé, héi viªn, trë thµnh ®éng lùc m¹nh mÏ lµm kh¬i dËy ý chÝ chiÕn ®Êu, tinh thÇn v­ît khã, tÝnh n¨ng ®éng s¸ng t¹o, t×nh ®ång chÝ, ®ång ®éi ®Ó x©y dùng tæ chøc héi trong s¹ch v÷ng m¹nh. §Õn nay, c¸c cÊp Héi trong tØnh ®· kÕt n¹p ®­îc 24.600 héi viªn, ®¹t 90% tæng sè cùu chiÕn binh. Sè c¬ së héi ®¹t trong s¹ch v÷ng m¹nh lµ 68,3%. Tõ 5,95% sè hé héi viªn nghÌo n¨m 2000 ®Õn nay, sè hé héi viªn nghÌo chØ cßn 1,1%. C¸c cÊp héi trong tØnh ®· tÝch cùc ®éng viªn héi viªn tÝch cùc gi¸o dôc truyÒn thèng c¸ch m¹ng cho thÕ hÖ trÎ, tham gia c¸c phong trµo thi ®ua yªu n­íc ë ®Þa ph­¬ng, tham gia x©y dùng §¶ng, chÝnh quyÒn v÷ng m¹nh. Ph¸t biÓu t¹i héi nghÞ, ®ång chÝ Lª ThÞ Quang - Phã bÝ th­ tØnh uû - Chñ tÞch UBND tØnh ®· biÓu d­¬ng nh÷ng nç lùc cè g¾ng cña c¸n bé, héi viªn CCB trong tØnh ®· g­¬ng mÉu ®i ®Çu trong phong trµo chuyÓn ®æi c¬ cÊu c©y trång vËt nu«i, ph¸t triÓn s¶n xuÊt, xo¸ ®ãi, gi¶m nghÌo vµ tÝch cùc tham gia c«ng t¸c x· héi. §ång chÝ mong r»ng, trong thêi gian tíi tæ chøc héi tiÕp tôc ®éng viªn héi viªn ph¸t huy b¶n chÊt tèt ®Ñp cña Bé ®éi Cô Hå, g­¬ng mÉu tham gia trong c¸c phong trµo thi ®ua yªu n­íc cña ®Þa ph­¬ng, xøng ®¸ng víi niÒm tin yªu cña nh©n d©n, víi sù tin cËy cña §¶ng. Nh©n dÞp nµy héi CCB tØnh ®· trao tÆng c¸c ®¬n vÞ vµ c¸ nh©n cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong phong trµo thi ®ua CCB g­¬ng mÉu 5 n¨m lÇn thø 3 ( 2000 - 2004)./. Thùc hiÖn: Th¸i S¬n - §×nh LiÖu … 2.4. §­a tin trong ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh cña §µi PT & TH tØnh Tuyªn Quang 2.4.1. C¬ cÊu tæ chøc vµ nhiÖm vô cña Ban Thêi sù Ban thêi sù lµ x­¬ng sèng cña §µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang, lµ ban biªn tËp chÞu tr¸ch nhiÖm chÝnh tr­íc Ban gi¸m ®èc ®µi trong viÖc tæ chøc s¶n xuÊt vµ ®­a tin trªn ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh. Ban Thêi sù t¹i thêi ®iÓm 1 th¸ng 8 n¨m 2006 cã 25 lao ®éng chÝnh thøc (Trong ®ã cã 20 biªn chÕ), gåm 1 tr­ëng ban, 1 phã ban vµ 23 phãng viªn, biªn tËp viªn; cã 3 phßng: Phßng biªn tËp (7 ng­êi), Phßng phãng viªn (10 ng­êi), Phßng ph¸t thanh viªn (8 ng­êi). Hµng ngµy (trõ ngµy chñ nhËt), Ban Thêi sù chÞu tr¸ch nhiÖm s¶n xuÊt 2 ch­¬ng tr×nh Thêi sù truyÒn h×nh; 1 ch­¬ng tr×nh thêi sù Ph¸t thanh tiÕng Kinh; 1 ch­¬ng tr×nh thêi sù ph¸t thanh tiÕng Tµy vµ 1 ch­¬ng tr×nh thêi sù ph¸t thanh tiÕng Dao. Tæng sè thêi l­îng mµ Ban Thêi sù chÞu tr¸ch nhiÖm thùc hiÖn hµng ngµy lµ 135 phót. Trong ®ã, riªng ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh lµ 45 phót (15 phót buæi tr­a vµ 30 phót buæi tèi). Víi sè l­îng biªn chÕ Ýt, l¹i ph¶i ®¶m nhËn mét nhiÖm vô nÆng nÒ nªn ch¾c ch¾n viÖc tæ chøc s¶n xuÊt vµ ®­a tin cña Ban Thêi sù gÆp ph¶i nhiÒu khã kh¨n, h¹n chÕ. 2.4.2. Nh÷ng h¹n chÕ cña viÖc ®­a tin trong ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh * VÒ néi dung th«ng tin: Ban Thêi sù ch­a “bao s©n” ®­îc, cßn phô thuéc vµo c¸c §µi truyÒn thanh - truyÒn h×nh huyÖn, thÞ x· vµ c¸c b¸o cña Trung ­¬ng vµ Tuyªn Quang. Trong c¸c phÇn tin cña ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh Tuyªn Quang ®­a nhiÒu tin tiÕn ®é s¶n xuÊt n«ng nghiÖp, l©m nghiÖp, c«ng nghiÖp….trong khi nhiÒu vÊn ®Ò nãng hæi cña cuéc sèng ®ang ®­îc d­ luËn quan t©m th× bÞ bá sãt vµ ®­a chËm h¬n so víi c¸c b¸o kh¸c. Th«ng tin khai th¸c trªn c¸c b¸o nhiÒu khi kh«ng ®­îc kiÓm chøng, kh«ng ®­îc “chÕ biÕn” thµnh ®Æc s¶n cña truyÒn h×nh dÉn ®Õn nÕu b¸o ®­a tin sai th× ®µi truyÒn h×nh còng ®­a tin sai. Trong khi thiÕu nh÷ng th«ng tin mµ kh¸n gi¶ cÇn th× tin cña ®µi l¹i thõa nh÷ng th«ng tin mµ kh¸n gi¶ kh«ng quan t©m. §ã lµ nh÷ng th«ng tin lÔ t©n, mang tÝnh “hiÕu hû”. *VÒ h×nh thøc phÇn tin: §èi víi ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh buæi tr­a 15 phót vµ buæi tèi 30 phót th× phÇn tin ch­a thËt sù sinh ®éng, ®«i lóc buån tÎ. TÊt c¶ c¸c phÇn tin ®Òu ®­îc x©y dùng mét kiÓu gièng nhau. Më ®Çu lµ mét tin chÝnh trÞ, tiÕp ®Õn lµ c¸c tin kinh tÕ, v¨n ho¸ x· héi, quèc phßng - an ninh. B×nh qu©n trong mét ch­¬ng tr×nh thêi sù cã 7 tin chÝnh. Vµ viÖc “bª” tÊt c¶ c¸c tin trong ch­¬ng tr×nh kh«ng biÕt cã gîi trÝ tß mß, cuèn hót kh¸n gi¶ hay kh«ng ra lµm “tin chÝnh” theo mét khu«n mÉu ®· cho thÊy sù l¹c hËu vµ ®¬n ®iÖu ngay tõ khi më ®Çu ch­¬ng tr×nh. * VÒ c«ng t¸c tæ chøc s¶n xuÊt tin vµ ®­a tin: Thø nhÊt lµ t×nh tr¹ng chång chÐo chøc n¨ng, nhiÖm vô gi÷a c¸c bé phËn. Sù chuyªn m«n ho¸ ch­a cao, ph©n ®Þnh tr¸ch nhiÖm ch­a râ rµng trong ph©n c«ng lao ®éng ®· lµm gi¶m hiÖu qu¶ cña viÖc chñ ®éng theo dâi nguån tin còng nh­ n©ng cao chÊt l­îng c«ng viÖc Thø hai lµ viÖc bè trÝ c«ng viÖc cho c¸c phãng viªn, biªn tËp viªn kh«ng ®ång ®Òu, kh«ng ®óng së tr­êng. Cã nh÷ng phãng viªn lµm c«ng t¸c biªn tËp lµ chÝnh nh­ng vÉn ®­îc bè trÝ theo dâi 2 ®Õn 3 ngµnh, lÜnh vùc quan träng, cã nhiÒu ho¹t ®éng x¶y ra trong th¸ng, quý vµ n¨m. Trong khi ®ã cã nh÷ng phãng viªn kh«ng ®­îc giao theo dâi mét ngµnh, mét lÜnh vùc nµo. Thø ba lµ tæ chøc m¹ng l­íi céng t¸c viªn kh«ng hiÖu qu¶ Thø t­ lµ viÖc lËp vµ thùc hiÖn kÕ ho¹ch ®­a tin ch­a ®¹t hiÖu qu¶. Ch­¬ng III Mét sè h­íng ®æi míi c¸ch viÕt tin vµ ®­a tin trªn sãng truyÒn h×nh cña §µi Pt & th tØnh Tuyªn Quang 3.1. Nh÷ng ®Þnh h­íng quan träng cña tØnh NghÞ quyÕt sè 09 ngµy 13 th¸ng 7 n¨m 2006 cña Ban Th­êng vô TØnh uû Tuyªn Quang vÒ ®Èy m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng b¸o chÝ xuÊt b¶n ®· kh¼ng ®Þnh: Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, ho¹t ®éng b¸o chÝ, xuÊt b¶n cña tØnh cã b­íc ph¸t triÓn tiÕn bé, gãp phÇn tÝch cùc vµo viÖc tuyªn truyÒn, phæ biÕn ®­êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ Nhµ n­íc, n©ng cao d©n trÝ, ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi, ph¸t huy truyÒn thèng c¸ch m¹ng, b¶n s¾c, truyÒn thèng v¨n ho¸ tèt ®Ñp cña nh©n d©n c¸c d©n téc trong tØnh; ®Êu tranh, phª ph¸n tiªu cùc vµ tÖ n¹n x· héi, gãp phÇn x©y dùng m«i tr­êng sèng lµnh m¹nh, cñng cè niÒm tin cña nh©n d©n vµo sù l·nh ®¹o cña ®¶ng bé, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. C¬ së vËt chÊt, kü thuËt, tæ chøc bé m¸y, c¸n bé lµm c«ng t¸c b¸o chÝ, xuÊt b¶n tõng b­íc ®­îc ®Çu t­ vÒ sè l­îng, n©ng cao vÒ chÊt l­îng. C«ng t¸c chØ ®¹o, qu¶n lý b¸o chÝ, xuÊt b¶n ®· chó träng ®Þnh h­íng néi dung, n©ng cao tr¸ch nhiÖm, chÊt l­îng kiÓm duyÖt tin, bµi; ®· chñ ®éng h¬n trong phèi hîp víi b¸o chÝ Trung ­¬ng vµ c¸c tØnh b¹n ®Ó trao ®æi th«ng tin, nghiÖp vô, gãp phÇn lµm ®a d¹ng, phong phó h¬n néi dung th«ng tin ho¹t ®éng b¸o chÝ cña tØnh. §ång thêi còng chØ ra nh÷ng tån t¹i, h¹n chÕ cña ho¹t ®«ng b¸o chÝ, xuÊt b¶n nh­: Néi dung, h×nh thøc chËm ®æi míi, cã lóc thiÕu nh¹y bÐn, kÞp thêi; tÝnh ph¸t hiÖn, tæng kÕt, ®Þnh h­íng d­ luËn vµ hµnh ®éng ch­a cao; c«ng nghÖ lµm b¸o cßn l¹c hËu; xuÊt b¶n phÈm cßn Ýt, m¹ng l­íi ph¸t hµnh cßn thiÕu vµ yÕu; Mét sè cÊp uû, chÝnh quyÒn nhËn thøc ch­a ®Çy ®ñ vÞ trÝ, tÇm quan träng cña b¸o chÝ, xuÊt b¶n; ch­a x©y dùng vµ thùc hiÖn c¸c quy ®Þnh vÒ ph©n cÊp chØ ®¹o, qu¶n lý b¸o chÝ, xuÊt b¶n trªn ®Þa bµn. Sù phèi hîp trong chØ ®¹o, qu¶n lý b¸o chÝ, xuÊt b¶n ch­a chÆt chÏ, cã lóc cßn bÞ ®éng, lóng tóng. Kinh phÝ phôc vô ho¹t ®éng b¸o chÝ, xuÊt b¶n cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n; cßn thiÕu c¬ chÕ, chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch vµ huy ®éng c¸c nguån lùc ®Ó ®Çu t­ ph¸t triÓn b¸o chÝ, xuÊt b¶n. C¸c c¬ quan b¸o chÝ chËm ®æi míi ho¹t ®éng, ch­a coi träng viÖc x· héi ho¸ c«ng t¸c xuÊt b¶n, ph¸t hµnh. §éi ngò c¸n bé b¸o chÝ, xuÊt b¶n cßn thiÕu vµ h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é, n¨ng lùc tr­íc yªu cÇu ®æi míi. §Ó ®Èy m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng b¸o chÝ, xuÊt b¶n cña tØnh, th× tr­íc hÕt B¸o chÝ, xuÊt b¶n ph¶i ®Æt d­íi sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña §¶ng bé, sù qu¶n lý cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng, ho¹t ®éng ®óng ph¸p luËt, lµ tiÕng nãi cña ®¶ng bé, chÝnh quyÒn, cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi, lµ diÔn ®µn cña nh©n d©n c¸c d©n téc trong tØnh. Ho¹t ®éng b¸o chÝ, xuÊt b¶n cña tØnh ph¸i lÊy viÖc phôc vô nhiÖm vô chÝnh trÞ cña tØnh lµm träng t©m, ®ång thêi ®¸p øng nhu cÇu phong phó, ®a d¹ng th«ng tin, th­ëng thøc v¨n häc, nghÖ thuËt cña nh©n d©n; cã tr¸ch nhiÖm h×nh thµnh, ®Þnh h­íng d­ luËn x· héi lµnh m¹nh, gãp phÇn t¨ng c­êng sù ®oµn kÕt, nhÊt trÝ vÒ t­ t­ëng vµ hµnh ®éng trong thùc hiÖn ®­êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ n­íc, NghÞ quyÕt cña TØnh uû vµ chØ ®¹o cña chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng. Ph¸t triÓn sù nghiÖp b¸o chÝ, xuÊt b¶n cña tØnh theo h­íng tËp trung n©ng cao chÊt l­îng, ®a d¹ng, phong phó vÒ néi dung, tõng b­íc hiÖn ®¹i. §Èy m¹nh x· héi ho¸, huy ®éng c¸c nguån lùc ®Ó ph¸t triÓn sù nghiÖp b¸o chÝ, xuÊt b¶n. X©y dùng, ph¸t triÓn hÖ thèng ph¸t thanh, truyÒn h×nh phï hîp quy ho¹ch chung cña c¶ n­íc vµ ®iÒu kiÖn cña tØnh; chó träng ®Çu t­ hÖ thèng truyÒn thanh c¬ së. PhÊn ®Êu ®Õn n¨m 2010, 97% d©n sè ®­îc phñ sãng ph¸t thanh, 93% d©n sè ®­îc phñ sãng truyÒn h×nh… NghÞ quyÕt cña TØnh uû còng ®· ®­a ra nh÷ng nhiÖm vô vµ gi¶i ph¸p nh»m ®æi míi, n©ng cao chÊt l­îng néi dung th«ng tin b¸o chÝ. Cô thÓ c¸c c¬ quan b¸o chÝ cña tØnh ph¶i b¸m s¸t nhiÖm vô chÝnh trÞ cña tØnh, tuyªn truyÒn, cæ vò nh©n d©n c¸c d©n téc trong tØnh ph¸t huy truyÒn thèng c¸ch m¹ng cña quª h­¬ng Thñ ®« Khu gi¶i phãng, Thñ ®« kh¸ng chiÕn, thi ®ua thùc hiÖn th¾ng lîi nghÞ quyÕt ®¹i héi §¶ng c¸c cÊp, nhÊt lµ c¸c lÜnh vùc ®ét ph¸ vµ ch­¬ng tr×nh kinh tÕ lín cña tØnh giai ®o¹n 2006 - 2010. Th«ng tin kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c ®­êng lèi, chÝnh s¸ch cña §¶ng, Nhµ n­íc, NghÞ quyÕt, chñ tr­¬ng cña cÊp uû, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng; tÝch cùc ph¸t hiÖn, tuyªn truyÒn nh÷ng nh©n tè míi, ®iÓn h×nh tiªn tiÕn, phª ph¸n tiªu cùc vµ tÖ n¹n x· héi, ®Êu tranh víi nh÷ng quan ®iÓm sai tr¸i, thï ®Þch. §a d¹ng ho¸ c¸c h×nh thøc tuyªn truyÒn, n©ng cao chÊt l­îng c¸c chuyªn môc, ph¶n ¸nh phong phó, nhiÒu chiÒu, s¸t thùc tiÔn ®êi sèng x· héi. Chu träng c¸c thÓ lo¹i b×nh luËn, ph¶n ¸nh kÞp thêi nh÷ng vÊn ®Ò bøc xóc ®Æt ra trong thùc hiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh, kÕ ho¹ch ph¸t triÓn kinh tÕ - x· héi cña tØnh; nhu cÇu th«ng tin, gi¶i trÝ vµ th­ëng thøc v¨n ho¸, nghÖ thuËt cña nh©n d©n. N©ng cao chÊt l­îng c¸c tin, bµi, chÊt l­îng ®äc, duyÖt tin, bµi, ®¶m b¶o quy tr×nh chÆt chÏ khi xuÊt b¶n c¸c Ên phÈm b¸o chÝ. Th­êng xuyªn phæ biÕn chñ tr­¬ng, chØ ®¹o ®Þnh h­íng th«ng tin, tuyªn truyÒn cña tØnh cho ®éi ngò phãng viªn, biªn tËp viªn. Ph©n c«ng phãng viªn phô tr¸ch c¸c lÜnh vùc mét c¸ch phï h¬p, ®Æt ra yªu cÇu cao vÒ tr¸ch nhiÖm cña phãng viªn víi s¶n phÈm b¸o chÝ cña m×nh. X©y dùng ®éi ngò céng t¸c viªn ®Ó t¨ng tin, bµi cã tÝnh chuyªn ngµnh, tÝnh tæng kÕt thùc tiÔn. Th­êng xuyªn c¶i tiÕn, ®æi míi h×nh thøc tê b¸o, h×nh thøc thÓ hiÖn tin, bµi cña B¸o Tuyªn Quang, B¸o T©n Trµo vµ c¸c ch­¬ng tr×nh ph¸t thanh, truyÒn h×nh cña tØnh. Lµm tèt c«ng t¸c tiÕp thu ý kiÕn gãp ý, x©y dùng cña b¹n ®äc, ng­êi nghe, ng­êi xem. Thùc hiÖn nÒn nÕp viÖc ®iÒu tra kh¶o s¸t, ®¸nh gi¸ chÊt l­îng hiÖu qu¶ th«ng tin b¸o chÝ. Trªn c¬ së c¸c nhiÖm vô vµ gi¶i ph¸p ®Èy m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng b¸o chÝ, xuÊt b¶n cña TØnh uû Tuyªn Quang - §µi Ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang ®· nhËn thøc râ vai trß cña m×nh trong ho¹t ®éng b¸o chÝ ë ®Þa ph­¬ng. §ång thêi x¸c ®Þnh TruyÒn h×nh lµ mét lo¹i h×nh b¸o chÝ ®iÖn tö ®· vµ ®ang ph¸t huy hiÖu qu¶ t¸c ®éng m¹nh mÏ vµo x· héi, kh¼ng ®Þnh nh÷ng thÕ m¹nh cña lo¹i h×nh b¸o chÝ nµy trong hÖ thèng c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng, thùc hiÖn c¸c chøc n¨ng cña b¸o chÝ c¸ch m¹ng, lµ c¬ quan ng«n luËn cña §¶ng, cña Nhµ n­íc vµ lµ diÔn ®µn cña nh©n d©n. V× vËy, vÊn ®Ò ®µo t¹o ®éi ngò ng­êi lµm b¸o truyÒn h×nh giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, v÷ng vµng vÒ chÝnh trÞ lµ yªu cÇu cÊp thiÕt, cã ý nghÜa cùc kú quan träng ®Ó tõ ®ã thùc hiÖn nhiÖm vô tuyªn truyÒn ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt theo quan ®iÓm cña §¶ng. (8) 3.2. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ tæ chøc 3.2.1. §µo t¹o, bæ sung nh©n lùc vµ c¬ cÊu l¹i tæ chøc cña Ban Thêi sù HiÖn nay, Ban thêi sù §µi Ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang cã tæng sè 25 lao ®éng chÝnh thøc, trong ®ã cã 22 phãng viªn, biªn tËp viªn, ph¸t thanh viªn trong biªn chÕ. X¸c ®Þnh Ban Thêi sù lµ x­¬ng sèng cña §µi, do vËy, §¶ng uû, Ban gi¸m ®èc ®· quan t©m båi d­ìng vÒ tr×nh ®é chuyªn m«n nghiÖp vô vµ lý luËn chÝnh trÞ cho ®éi ngò Phãng viªn, Biªn tËp viªn vµ Ph¸t thanh viªn c¸c thø tiÕng nh­: Kinh, Tµy, Dao. Trong tæng sè 25 c¸n bé, Biªn tËp viªn, phãng viªn, Ph¸t thanh viªn, céng t¸c viªn cña Ban thêi sù , cã 7 Biªn tËp viªn - B×nh luËn viªn, 7 phãng viªn, 8 Ph¸t thanh viªn vµ 3 céng t¸c viªn. 100% Biªn tËp viªn, phãng viªn ®­îc ®µo t¹o cö nh©n b¸o chÝ t¹i Häc viÖn b¸o chÝ tuyªn truyÒn vµ Khoa b¸o chÝ - Tr­êng §¹i häc Khoa häc x· héi vµ Nh©n v¨n - §¹i häc Quèc gia Hµ Néi. So víi kh¶ n¨ng ®¸p øng nhu cÇu cßn thiÕu. §éi ngò céng t¸c viªn, c¸c ®µi TruyÒn thanh - truyÒn h×nh huyÖn, thÞ x· cã tr×nh ®é chÝnh trÞ tõ s¬ cÊp trë lªn; chuyªn m«n, nghiÖp vô tõ Trung cÊp Ph¸t thanh, truyÒn h×nh ®Õn cö nh©n b¸o chÝ. §éi ngò phãng viªn, biªn tËp viªn cho D©n téc Ýt ng­êi cã 6 ng­êi, ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu c«ng viÖc hiÖn nay. V× vËy, gi¶i ph¸p quan träng hµng ®Çu lµ bæ sung nh©n lùc cho Ban Thêi sù ®Ó ban cã thÓ hoµn thµnh tèt ®­îc nhiÖm vô s¶n xuÊt vµ ®­a tin trong ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh hµng ngµy. ViÖc ®µo t¹o l¹i vµ bæ sung nh©n lùc cã thÓ ®­îc tiÕn hµnh b»ng ba c¸ch: + Thø nhÊt lµ l·nh ®¹o §µi vµ Phßng tæ chøc c¸n bé tæ chøc thi tuyÓn ng­êi cho Ban Thêi sù (8) NghÞ QuyÕt sè 09 - NQ/TU, ngµy 13 th¸ng 7 n¨m 2006 cña BTV TØnh uû vÒ ®Èy m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng b¸o chÝ, xuÊt b¶n. + Thø hai lµ ®Ó Ban Thêi sù ®­îc tù chñ trong viÖc t×m ng­êi, tiÕn hµnh sµng läc vµ ®µo t¹o cho tõng chøc danh, c«ng viÖc. + Thø ba lµ bè trÝ, s¾p xÕp c«ng viÖc cho mét sè phãng viªn ®i ®µo t¹o l¹i ®Ó n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô vµ tiÕp cËn víi xu h­íng lµm b¸o hiÖn ®¹i. Tr­íc m¾t, viÖc bæ sung nh©n lùc cho Ban Thêi sù cÇn tËp trung ë bé phËn Phßng phãng viªn. Nh©n lùc Phßng phãng viªn ph¶i t¨ng lªn tèi thiÓu 10 ng­êi míi cã thÓ ®¶m ®­¬ng ®­îc nhiÖm vô tuyªn truyÒn. H­íng bæ sung lµ nh÷ng ng­êi giái vÒ chuyªn m«n, nghiÖp vô; nhanh nhÑn, n¨ng ®éng vµ s¸ng t¹o trong t¸c nghiÖp. 3.2.2. C¶i tiÕn viÖc lËp kÕ ho¹ch ®­a tin §Ó cã ®­îc kÕ ho¹ch tuÇn, kÕ ho¹ch th¸ng tèt, Ban thêi sù còng ph¶i lµm tèt viÖc hîp t¸c víi Ban biªn tËp vµ c¸c §µi truyÒn thanh - truyÒn h×nh c¸c huyÖn, thÞ x· ®Ó n¾m kÕ ho¹ch cña hä, tõ ®ã bæ sung cho kÕ ho¹ch tuÇn, th¸ng. T¹i c¸c cuéc giao ban tuÇn sÏ tiÕn hµnh kiÓm tra, rót kinh nghiÖm viÖc triÓn khai kÕ ho¹ch tuÇn qua. KÕ ho¹ch ngµy lµ kÕ ho¹ch quan träng nhÊt cña Ban Thêi sù vµ v× vËy cÇn ®­îc quan t©m ®óng møc h¬n. Cïng víi l·nh ®¹o Phßng phãng viªn, Ban biªn tËp, l·nh ®¹o Ban thêi sù còng ph¶i chÞu tr¸ch nhiÖm ®Ò xuÊt sù kiÖn, vÊn ®Ò thêi sù cÇn lµm thuéc lÜnh vùc ®­îc giao phô tr¸ch. HiÖn nay, viÖc qu¶n lý cÊp Ban vÉn mang nÆng tÝnh hµnh chÝnh mµ Ýt mang tÝnh chuyªn m«n nªn kh«ng s©u. L·nh ®¹o ban còng nªn ph©n c«ng phô tr¸ch tõng m¶ng nh­ chÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸ thÓ thao…®Ó cïng phãng viªn b¸m s¸t ®­îc sù kiÖn. 3.2.3. Tæ chøc x©y dùng vµ qu¶n lý m¹ng l­íi céng t¸c viªn X©y dùng m¹ng l­íi céng t¸c viªn lµ vÊn ®Ò quan träng nh»m n©ng cao tÝnh thêi sù, khai th¸c, ph¸t hiÖn nhiÒu vÊn ®Ò, sù kiÖn n¶y sinh trong ®êi sèng x· héi ®Ó ph¶n ¸nh. Tõ nh÷ng kh¶o s¸t thùc tÕ ThÓ lo¹i tin trªn sãng truyÒn h×nh cña §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang trong 2 n¨m 2003 vµ 2004 cã thÓ thÊy nh÷ng h¹n chÕ vÒ sù phèi hîp gi÷a §µi tØnh víi c¸c §µi truyÒn thanh & truyÒn h×nh c¸c huyÖn, thÞ x·. §iÒu ®ã dÉn ®Õn tin tøc ë ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh cßn bã hÑp vÒ ®Ò tµi ph¶n ¸nh, diÖn ph¶n ¸nh ch­a réng kh¾p. NhiÒu ch­¬ng tr×nh, phÇn tin chØ tËp trung ë thÞ x· vµ mét sè huyÖn l©n cËn. C¸c huyÖn xa nh­: S¬n D­¬ng, Chiªm Ho¸, Na Hang rÊt thiÕu tin tøc, thËm chÝ ë mét sè ch­¬ng tr×nh kh«ng cã tin ph¸t sãng. Tr­êng hîp cã tin th× chÊt l­îng cña néi dung vµ h×nh ¶nh còng rÊt yÕu. Tõ h¹n chÕ ®ã thÊy r»ng, viÖc x©y dùng, cñng cè m¹ng l­íi céng t¸c viªn tr­íc hÕt cÇn tËp trung vµo viÖc tæ chøc l¹i vµ më réng céng t¸c viªn lµ phãng viªn, biªn tËp viªn cña c¸c §µi truyÒn thanh & truyÒn h×nh huyÖn, thÞ x·. §· ®Ðn lóc, Ban Thêi sù cÇn ®øng ra thay mÆt l·nh ®¹o §µi tiÕn hµnh rµ so¸t, sµng läc l¹i c¸c c«ng t¸c viªn, xem xem thêi gian qua hä ®· cã thay ®æi c«ng t¸c g× kh«ng, nÕu cÇn th× thay thÕ. L·nh ®¹o §µi cÇn lµm viÖc víi l·nh ®¹o c¸c §µi truyÒn thanh vµ truyÒn h×nh c¸c huyÖn, thÞ ®Ó hä giíi thiÖu nh÷ng phãng viªn, biªn tËp viªn giái, n¨ng ®éng ®Ó lµm céng t¸c viªn cho ®µi tØnh. ChÕ ®é thï lao, nhuËn bót còng nªn thay ®æi. CÇn kh«i phôc l¹i tiÒn tr¸ch nhiÖm cho céng t¸c viªn hµng th¸ng ®Ó céng t¸c viªn thÊy r»ng §µi cã quan t©m ®Õn hä vµ g¾n hä víi §µi. Cã nh­ vËy míi gióp cho l­îng th«ng tin vÒ c¸c ho¹t ®éng chÝnh trÞ, kinh tÕ - x· héi ë c¸c ®Þa ph­¬ng tuyªn truyÒn trªn sãng truyÒn h×nh tØnh phong phó, ®a d¹ng, ®¶m b¶o c©n ®èi tin tøc trong tæng thÓ ch­¬ng tr×nh thêi sù. X©y dùng ®éi ngò phãng viªn tõ c¸c §µi huyÖn, thÞ x· tr­íc hÕt cã lîi thÕ theo ngµnh däc vµ ®éi ngò nµy hiÖn nay ®· vµ ®ang ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô b¸o chÝ t¹i c¸c tr­êng §¹i häc, Häc viÖn theo c¸c hÖ chÝnh quy vµ t¹i chøc. Thùc tÕ ®ã sÏ ®¸p øng nhu cÇu tuyªn truyÒn theo kÕ ho¹ch, ®Þnh h­íng chiÕn l­îc cña §µi tØnh ngµy mét hiÖu qu¶ h¬n. X©y dùng m¹ng l­íi céng t¸c viªn ®ñ m¹nh sÏ gióp cho viÖc n¾m b¾t th«ng tin ®­îc cËp nhËt h¬n, kÞp thêi ph¶n ¸nh nh÷ng vÊn ®Ò míi bøc xóc tõ c¬ së mµ tr­íc ®©y ch­a lµm ®­îc. Ngoµi ra ph¶i th­êng xuyªn tæng kÕt rót kinh nghiÖm, tËp huÊn, trao ®æi nghiÖp vô gi÷a §µi tØnh víi c¸c §µi huyÖn, thÞ x· ®Ó tõng b­íc ®æi míi, c¶i tiÕn c¸ch viÕt tin, ®­a tin cho phï hîp víi tiÕn tr×nh ph¸t triÓn cña b¸o chÝ hiÖn ®¹i nãi chung, truyÒn h×nh Tuyªn Quang nãi riªng. 3.2.4. Tæ chøc s¨n tin vµ nu«i tin §Ó ho¹t ®éng s¨n tin hiÖu qu¶, tr­íc hÕt cÇn tæ chøc ph©n c«ng l¹i ngµnh, lÜnh vùc cho phãng viªn theo dâi theo h­íng xo¸ bá ®éc quyÒn. SÏ kh«ng cßn mét ngµnh, mét lÜnh vùc do phãng viªn n¾m n÷a mµ sÏ do mét nhãm phãng viªn phô tr¸ch, trong ®ã cã nhãm tr­ëng chÞu tr¸ch nhiÖm ®iÒu phèi vµ chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc ban biªn tËp vÒ viÖc tæ chøc ®­a tin vµ s¨n tin, cã chÕ ®é th­ëng ph¹t râ rµng ®Ó kÝch thÝch phãng viªn ho¹t ®éng. Cïng víi rµng buéc viÖc s¨n tin, ®èi víi c¸c phãng viªn th× cÇn ®Èy m¹nh viÖc s¨n tin qua c¸c nguån tin nh­ b¸o viÕt, InternÐt, ph¸t thanh…Khi thÊy cã vÊn ®Ò g× ®ã ®­îc d­ luËn quan t©m hay cã ý nghÜa kinh tÕ x· héi lín mµ c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng kh¸c ®Ò cËp, §µi còng cÇn tæ chøc lµm ngay b»ng viÖc më réng th«ng tin, x©y dùng gãc tiÕp cËn vÊn ®Ò míi. 3.3. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ nghiÖp vô B¸o chÝ víi tÝnh chÊt lµ mét ho¹t ®éng th«ng tin ®¹i chóng vµ cã kh¶ n¨ng t¸c ®éng vµo tiÕn tr×nh vËn ®éng cña x· héi hiÖn ®¹i nãi chung. ë vµo nh÷ng thêi ®iÓm cã nh÷ng biÕn cè quan träng, b¸o chÝ ®ãng vai trß nh­ ng­êi hoa tiªu, gãp phÇn to lín vµo viÖc t¹o ra khuynh h­íng cña c¸c tiÕn tr×nh chÝnh trÞ, x· héi. Sù t¸c ®éng ®ã ®­îc thÓ hiÖn b¶o vÖ nh÷ng gi¸ trÞ g×? chèng l¹i nh÷ng quan ®iÓm th¸i ®é nµo?…phô thuéc rÊt nhiÒu vµo nh÷ng ng­êi lµm b¸o nãi chung. §ã lµ quan ®iÓm cña ng­êi lµm b¸o, nhÊt lµ ng­êi qu¶n lý trùc tiÕp c¸c Toµ so¹n, c¸c Ban biªn tËp. §èi víi b¸o chÝ nãi chung, truyÒn h×nh nãi riªng th× Tin ®­îc x¸c ®Þnh lµ thÓ lo¹i x­¬ng sèng. §iÒu nµy ®ßi hái ph¶i ®µo t¹o nh÷ng phãng viªn, biªn tËp viªn cã nh·n quan chÝnh trÞ tèt, cã kh¶ n¨ng t¸c nghiÖp vµ lµm tin nhanh, ®¶m b¶o chÊt l­îng, nh»m ph¸t huy ®­îc thÕ m¹nh vµ hiÖu qu¶ cña b¸o chÝ truyÒn h×nh. Thùc tÕ ®éi ngò phãng viªn, biªn tËp cña §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang ®Òu ®­îc ®µo t¹o c¬ b¶n vÒ nghiÖp vô b¸o chÝ t¹i Häc viÖn b¸o chÝ tuyªn truyÒn; Khoa b¸o chÝ - Tr­êng §¹i häc khoa häc x· héi vµ nh©n v¨n - §¹i häc quèc gia Hµ Néi. Tuy nhiªn viÖc ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i lµ vÊn ®Ò hÕt søc quan träng cho ng­êi phãng viªn vÒ nhËn thøc chÝnh trÞ, vÒ nghiÖp vô ®Ó ®¸p øng nhiÖm vô trong t×nh h×nh míi. §éi ngò phãng viªn biªn tËp lµ nh÷ng ng­êi s¸ng t¹o t¸c phÈm b¸o chÝ, trùc tiÕp thùc hiÖn nhiÖm vô tuyªn truyÒn, do ®ã viÖc th­êng xuyªn cñng cè, bæ sung kiÕn thøc hiÓu biÕt vÒ kinh tÕ - x· héi, vÒ ®Æc thï truyÒn thèng, t©m lý cña ng­êi d©n miÒn nói Tuyªn Quang lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt, gióp cho hä ph¶n ¸nh c¸c sù kiÖn, vÊn ®Ò, con ng­êi th«ng qua t¸c phÈm cña m×nh mét c¸ch nhanh nhÊt, tróng nhÊt vµ hiÖu qu¶ nhÊt. T¸c phÈm ë ®©y lµ Tin truyÒn h×nh. Do vËy, Nhµ b¸o, phãng viªn, biªn tËp viªn cña §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang vµ ®éi ngò céng t¸c viªn ë c¸c §µi truyÒn thanh & truyÒn h×nh huyÖn, thÞ x· cÇn l­u ý viÕt tin ng¾n gän, xóc tÝch, dÔ hiÓu theo ®Æc tr­ng, ®Æc ®iÓm cña b¸o chÝ truyÒn h×nh. Tin lµ thÓ lo¹i ®éc lËp, cèt lâi cña b¸o chÝ nãi chung vµ cña truyÒn h×nh nãi riªng, do vËy tin ph¶i ®¶m b¶o ph¶n ¸nh c¸i míi ®ang x¶y ra, ®· x¶y ra. §©y chÝnh lµ th­íc ®o vÒ tr×nh ®é, n¨ng lùc vµ phÈm chÊt cña ng­êi lµm b¸o. Ng­êi lµm b¸o ph¶i lu«n lu«n ®¸p øng nhu cÇu vÒ th«ng tin - x· héi, chÞu chi phèi vµ t¸c ®éng ®Õn c¸c ho¹t ®éng cña x· héi: ChÝnh trÞ, kinh tÕ, v¨n ho¸, ®êi sèng x· héi v.v…Ng­êi ta nãi “§ãi th«ng tin cßn ®ãi h¬n c¶ c¬m g¹o”. Vµ truyÒn h×nh lµ mét ph­¬ng tiÖn thiÕt yÕu ®èi víi mäi gia ®×nh trong x· héi. Tin cã ý nghÜa th«ng b¸o nh÷ng sù kiÖn, sù viÖc ë nh÷ng thêi ®iÓm ®ang diÔn ra vµ nã kh«ng ph¶i lµ c¸i g× tÜnh, cè ®Þnh, nã lu«n thay ®æi, linh ho¹t vµ nã ®¶m b¶o 5W + H (Tin ®¶m b¶o mét trong 5 yÕu tè, chø kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®¶m b¶o c¶ 5W). Trong cuèn “Kü thuËt viÕt tin” cña t¸c gi¶ TrÇn Quang ®· quan niÖm vÒ thÓ lo¹i tin nh­ sau: - Th«ng b¸o thêi sù mét c¸ch kh¸ch quan - Th«ng tin cã lîi cho c«ng chóng - HÊp dÉn c«ng chóng - DiÔn ®¹t ®óng quy t¾c Nh­ vËy, Tin lµ mét thÓ lo¹i quan träng bËc nhÊt cña b¸o chÝ nãi chung. Kh«ng thÓ h×nh dung ®­îc trong mét ch­¬ng tr×nh thêi sù cña ®µi truyÒn h×nh mµ l¹i Ýt tin hoÆc kh«ng cã tin. Chóng ta cã thÓ kh¼ng ®Þnh: NÕu kh«ng cã thÓ lo¹i tin th× còng sÏ kh«ng cã b¸o chÝ truyÒn h×nh. NÕu mét ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh Ýt tin, ng­êi xem sÏ cho ®µi ®ã nghÌo th«ng tin vµ hä sÏ tõ bá viÖc xem truyÒn h×nh. Th«ng th­êng, nÕu tÝnh theo tû lÖ bµi ph¸t sãng th× trªn mçi ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh, l­îng tin cã thÓ chiÕm tíi 50%, thËm chÝ cã ch­¬ng tr×nh cao h¬n tõ 60% ®Õn 70% lµ tin tøc. C«ng chóng quan t©m ®Õn th«ng tin b¸o chÝ nãi chung, truyÒn h×nh nãi riªng, tr­íc hÕt lµ quan t©m ®Õn tin. Khi c¸c ®µi truyÒn h×nh ®­a tin ®Çu tiªn trong ch­¬ng tr×nh thêi s­: “N­íc Mü bÞ tÊn c«ng”, “Sãng thÇn ë In®«nªxia”, Israel – Hezbollah giao tranh: Lªn kÕ ho¹ch s¬ t¸n ng­êi ViÖt Nam t¹i Lib¨ng…th× c«ng chóng tËp chung sù chó ý. V× ®ã lµ tin, lµ sù kiÖn x¸c thùc. B¶n th©n tÝnh thêi sù cña tin ®· g©y sù chó ý cho c«ng chóng. ThÕ nh­ng nh÷ng tin tøc thêi sù ®ã ®­îc thÓ hiÖn mét c¸ch hêi hît, khã hiÓu, kÐm hÊp dÉn còng rÊt dÔ bÞ c«ng chóng bá qua. V× thÕ, viÖc viÕt hoÆc khai th¸c ®­îc nh÷ng tin tøc nãng hæi tÝnh thêi sù ë trong n­íc còng nh­ Quèc tÕ lµ ®iÒu ®Æc biÖt cÇn thiÕt, nh­ng viÖc tr×nh bµy nh÷ng néi dung ®ã mét c¸ch hîp lý, phï hîp víi kh¶ n¨ng vµ t©m lý tiÕp nhËn cña c«ng chóng còng ph¶i ®­îc coi lµ cã tÇm quan träng ngang hµng víi gi¸ trÞ cña t­ liÖu ®· cã. Do ®Æc ®iÓm cña b¸o chÝ truyÒn h×nh, viÖc x©y dùng c¸c t¸c phÈm tin tøc thÝch hîp lµ ®iÒu cÇn quan t©m vµ thùc hiÖn mét c¸ch chÝnh x¸c, khoa häc. §ã lµ yÕu tè ®Ó b¸o chÝ truyÒn h×nh thùc hiÖn ®­îc nhiÖm vô cña m×nh, mang l¹i nh÷ng hiÖu qu¶ tÝch cùc. HiÖn nay, c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng ph¸t triÓn nh­ vò b·o, viÖc ®­a tin, cËp nhËt tin tøc ®­îc tÝnh b»ng giê, b»ng phót. §iÒu nµy ®ßi hái c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh cña §µi Ph¸t thanh - truyÒn h×nh Tuyªn Quang nãi chung vµ trang tin tuyÒn h×nh nãi riªng ph¶i ®æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin theo h­íng hiÖn ®¹i. §éi ngò phãng viªn, biªn tËp viªn cña ®µi ph¶i dµnh nhiÒu thêi gian theo dâi, häc tËp c¸ch tiÕp cËn sù kiÖn, ph­¬ng ph¸p viÕt tin vµ c¸ch ®­a tin cña §µi truyÒn h×nh ViÖt Nam, c¸c ®µi truyÒn h×nh trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi nh­: CNN, AFP, HPO… tr¸nh kiÓu viÕt tin vµ ®­a tin truyÒn thèng. Bëi, thø nhÊt, c«ng chóng tiÕp nhËn th«ng tin kh«ng cã nhiÒu thêi gian ®Ó xem truyÒn h×nh. Thø hai, tin truyÒn h×nh kh¸c víi tin b¸o viÕt lµ kh«ng l­u gi÷ ®­îc th«ng tin ®Ó c«ng chóng xem l¹i khi cÇn thiÕt. Do vËy, tin truyÒn h×nh ph¶i ®¶m b¶o ng¾n gän, xóc tÝch, gióp kh¸n gi¶ xem sù kiÖn, sù viÖc mét c¸ch trùc tiÕp vµ lµm cho ng­êi ta cã c¶m gi¸c tham gia sù kiÖn ®ã. §é dµi cña tin truyÒn h×nh nªn giíi h¹n tõ 15 gi©y ®Õn 50 gi©y. Trong tin truyÒn h×nh th× c¸i t«i cña t¸c gi¶ kh«ng xuÊt hiÖn. Ng­êi lµm tin truyÒn h×nh chØ sö dông v¨n trÇn thuËt víi nh÷ng c©u ®¬n lµ chñ yÕu, kh«ng nªn sö dông c©u v¨n cÇu kú, hoa mü. Nh÷ng n¨m gÇn ®©y, phãng viªn, biªn tËp viªn ë nhiÒu c¬ quan b¸o chÝ, trong ®ã cã §µi TruyÒn h×nh ViÖt Nam vµ c¸c ®µi Ph¸t thanh - truyÒn h×nh ®Þa ph­¬ng ®· tiÕp cËn víi c¸ch lµm tin cña b¸o chÝ hiÖn ®¹i. C¸c Nhµ b¸o, phãng viªn, biªn tËp viªn ®· dÇn g¹t bá c¸ch lµm tin truyÒn thèng theo kiÓu cÊu tróc h×nh tam gi¸c th­êng vµ thay vµo ®ã lµ c¸ch lµm tin hiÖn ®¹i theo cÊu tróc h×nh tam gi¸c ng­îc. Cã nhiÒu tin ®· thùc sù ph¸ c¸ch, kh«ng nhÊt thiÕt ph¶i ®¶m b¶o 5W + H (What: c¸i gÝ?, Who: ai?, Where: ë ®©u?, When: khi nµo?, Why: t¹i sao? vµ How: nh­ thÕ nµo?) mµ chØ cÇn c¸c yÕu tè: KÕt qu¶, thêi gian, ë ®©u vµ nguyªn nh©n. ThËm chÝ nhiÒu sù kiÖn, vÊn ®Ò, con ng­êi chØ ®­a tin th«ng b¸o ®Ó ®¶m b¶o tÝnh thêi sù nãng hæi, kÞp thêi, chø kh«ng tham ®­a nhiÒu chi tiÕt lµm cho tin dµi dßng mµ l¹i kh«ng hiÖu qu¶. 3.3.1. ViÕt c©u më ®Çu cho tin truyÒn h×nh: C©u më ®Çu trong tin truyÒn h×nh ph¶i ®ãng vai trß t­¬ng tù nh­ “TÝt” cña tin trong b¸o in, lµ th«ng tin quan träng nhÊt, hÊp dÉn nhÊt nh»m cuèn hót, gîi trÝ tß mß cña ng­êi xem ®ång thêi ngay lËp tøc ®Ò cËp chñ ®Ò vµ gãc tiÕp cËn th«ng tin víi c«ng chóng xem truyÒn h×nh. Víi tin truyÒn h×nh, c©u më ®Çu th­êng nhÊn vµo “What”, “when”, “where”. Trong ®ã thµnh tè “what” th­êng ®­îc sö dông nhÊt bëi v× hÇu nh­ tÊt c¶ mäi ng­êi ®Òu tß mß muèn biÕt ngay “c¸i g× x¶y ra” tr­íc khi muèn biÕt thªm nh÷ng chi tiÕt kh¸c. ChÝnh “c¸i g× x¶y ra” lµ tin hay nãi c¸ch kh¸c tin lµ c¸i g× x¶y ra. Do vËy “c¸i g× x¶y ra” lu«n lµ th«ng tin quan träng nhÊt cña tin. Tuy nhiªn, còng ph¶i nhÊn m¹nh r»ng, viÕt c©u më ®Çu kh«ng ®¬n gi¶n v× nã kh«ng thÓ cø dËp khu«n theo c«ng thøc trªn. Nã phô thuéc vµo sù kiÖn vµ gãc tiÕp cËn hay th«ng ®iÖp mµ ng­êi viÕt tin muèn nhÊn m¹nh ®Õn ng­êi xem vµ ®Æc biÖt lµ giê ph¸t sãng. D­íi ®©y lµ mét sè ®iÓm cÇn chó ý khi viÕt c©u më ®Çu: . Kh«ng nªn ®­a qu¸ nhiÒu th«ng tin vµo c©u më ®Çu v× nã võa lµm cho Ph¸t thanh viªn khã ®äc võa g©y khã nhí cho kh¸n gi¶. VÒ ®é dµi, c©u më ®Çu nªn tèi ®a lµ 20 tõ hoÆc chØ giíi h¹n trong 2 dßng. CÊu tróc c©u më ®Çu cµng ®¬n gi¶n, dÔ hiÓu cµng tèt. . Kh«ng nªn viÕt c©u më ®Çu b»ng nh÷ng tr¹ng ng÷ hay mÖnh ®Ò ®iÒu kiÖn nh­ “nh©n dÞp…”, “nh©n kû niÖm…”, “nÕu…”, “nh»m…”, “®Ó…”. Còng nªn h¹n chÕ b¾t ®Çu c©u më ®Çu b»ng nh÷ng tõ chØ thêi gian nh­ “míi ®©y”, “h«m qua”…, hoÆc nh÷ng tõ trÝch dÉn “theo…” . Kh«ng bao giê ®­îc b¾t ®Çu c©u më ®Çu víi mét c¸i tªn xa l¹ víi c«ng chóng xem truyÒn h×nh mµ thay vµo ®ã nªn më ®Çu b»ng chøc vô cña hä. Ch¼ng h¹n “Gi¸m ®èc Së kÕ ho¹ch vµ ®Çu t­ tØnh Tuyªn Quang TrÇn Ngäc Thùc…” . Nªn tr¸nh b¾t ®Çu c©u më ®Çu b»ng nh÷ng con sè hoÆc d÷ liÖu thèng kª v× ng­êi xem truyÒn h×nh khã nhí nã ngay tõ ®Çu mµ thay vµo ®ã nªn gîi më vÊn ®Ò cho kh¸n gi¶ xem truyÒn h×nh tr­íc khi th«ng b¸o con sè quan träng cho hä. VÝ dô: Kh«ng nªn viÕt ngay “0,4% lµ tèc ®é t¨ng chØ sè tiªu dïng trong th¸ng 8, cao h¬n 1% so víi th¸ng 7”, nªn thay b»ng “Tèc ®é t¨ng chØ sè tiªu dïng trong th¸ng 8 kh«ng ch÷ng l¹i, t¨ng o,4%, cao h¬n 1% so víi th¸ng 7” . Kh«ng nªn më ®Çu b»ng trÝch dÉn nguyªn v¨n lêi ph¸t biÓu cña l·nh ®¹o hoÆc ai ®ã víi nh÷ng ®¹i tõ nh©n x­ng v× nã cã thÓ g©y lóng tóng cho kh¸n gi¶. Tèt nhÊt lµ tãm l­îc ý vµ diÔn ®¹t l¹i th«ng ®iÖp cho kh¸n gi¶. 3.3.2. ViÕt lêi dÉn cho tin truyÒn h×nh ViÖc cã sö dông lêi dÉn hay kh«ng cßn tuú thuéc vµo vÞ trÝ, tÇm quan träng cña tin trong ch­¬ng tr×nh thêi sù. Yªu cÇu ®èi víi lêi dÉn cho tin truyÒn h×nh: . Gîi høng thó cho ng­êi xem vÒ néi dung chi tiÕt cña tin . X¸c ®Þnh ®­îc chñ ®Ò vµ gãc tiÕp cËn cña tin . Nªu bËt ®­îc tÝnh thêi sù cña tin . Cung cÊp th«ng tin chÝnh hoÆc x¸c ®Þnh hoµn c¶nh cña sù kiÖn . Kh«ng nªn viÕt lêi dÉn qu¸ dµi. Lêi dÉn cÇn nhanh chãng nh­êng chç cho phãng viªn hoÆc ph¸t thanh viªn tr×nh bµy néi dung tin. Cßn theo c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng d¹y b¸o chÝ ë c¸c Trung t©m ®µo t¹o b¸o chÝ trong n­íc th× viÖc viÕt lêi dÉn cho tin ®­îc ®óc rót nh­ sau: . TÝnh chÊt cña lêi dÉn lµ x¸c ®Þnh ®­îc chñ ®Ò cña t¸c phÈm b¸o chÝ . Chøng minh tÝnh thêi sù cña t¸c phÈm b¸o chÝ . Tãm t¾t th«ng tin quan träng . Nªu ®­îc dµn bµi cho t¸c phÈm b¸o chÝ . X¸c ®Þnh hoµn c¶nh cña sù kiÖn . Lµm cho kh¸n gi¶ muèn xem . ChØ râ nguån tin. Cã nhiÒu lo¹i lêi dÉn kh¸c nhau: . Lo¹i lêi dÉn nªu th«ng tin chÝnh . Lo¹i lêi dÉn bæ sung cho ®Çu ®Ò . Lo¹i lêi dÉn nªu hoµn c¶nh cña sù kiÖn . Lo¹i lêi dÉn giíi thiÖu . Lo¹i lêi dÉn nghi vÊn (®Æt c©u hái) . Lo¹i dÉn gi¶i. C¸c phãng viªn, biªn tËp viªn cña ®µi Ph¸t thanh truyÒn h×nh Tuyªn Quang vµ c¸c ®µi huyÖn, thÞ x· ph¶i l­u ý khi viÕt ®o¹n më ®Çu, chó ý ®Ó sao cho ®o¹n më ®Çu th©u tãm ®­îc c¶ 7 tÝnh chÊt ®· nªu trªn. Cßn mçi lêi dÉn chØ cã thÓ thùc hiÖn ®­îc yªu cÇu cña mét lo¹i mµ th«i. 3.3.3. Kü n¨ng biªn tËp cÊu tróc c©u trong tin truyÒn h×nh * Chia t¸ch mét c©u dµi thµnh hai hay nhiÒu c©u ng¾n hoÆc l­îc bá nh÷ng yÕu tè r­êm rµ: C©u trong v¨n b¶n truyÒn h×nh kh«ng nªn dµi qu¸ 30 ©m tiÕt. §èi víi c©u dµi h¬n sè ©m tiÕt trªn, ph¶i chia c©u dµi nµy thµnh c¸c c©u ng¾n. T¸ch thµnh c©u riªng bé phËn ®­îc ®­a thªm vµo ®Ó gi¶i thÝch. Bé phËn ®­îc ®­a thªm vµo ®Ó gi¶i thÝch chÝnh lµ mÖnh ®Ò phô ®Þnh ng÷ T¸ch nh÷ng c©u cã nhiÒu mÖnh ®Ò ®¼ng lËp. C¸c mÖnh ®Ò th­êng ®­îc nèi víi nhau b»ng c¸c liªn tõ “vµ”, dÊu ph¶y, dÊu chÊm ph¶y. * Söa cÊu tróc c©u v¨n trong tin truyÒn h×nh Nãi ®Õn tin truyÒn h×nh nÕu chØ ®Ò cËp ®é dµi cña c©u v¨n trong tin lµ hoµn toµn phiÕn diÖn. VÊn ®Ò b¶n chÊt ë ®©y chÝnh lµ n»m ë trong cÊu tróc c©u. C©u trong tin truyÒn h×nh cÇn trong s¸ng, dÔ hiÓu v× kh¸n gi¶ theo dâi truyÒn h×nh chØ nghe vµ xem ®­îc mét lÇn trong thêi gian rÊt ng¾n. Muèn vËy, c©u trong tin truyÒn h×nh cÇn cã cÊu tróc ®¬n gi¶n, kh«ng r­êm rµ. Cã nghÜa lµ trong c©u kh«ng nªn cã mÖnh ®Ò chång chÊt. * Xö lý c¸c sè liÖu khoa häc, thuËt ng÷ khoa häc, tªn riªng tiÕng n­íc ngoµi, tõ t¾t. Víi c¸c ký hiÖu khoa häc, nÕu th«ng dông vµ cã tªn gäi th× ®­îc chuyÓn thµnh tõ, cßn nÕu kh«ng th«ng dông th× l­îc bá. Ch¼ng h¹n: “CO2” th× ®­îc chuyÓn thµnh “c¸cbonÝc”; “H2O” chuyÓn thµnh “n­íc”; “NaCl” th× viÕt thµnh “muèi ¨n”… Víi tªn riªng tiÕng n­íc ngoµi: Trong tin truyÒn h×nh tèt h¬n c¶ lµ phiªn ©m theo c¸ch ®äc cña ng­êi ViÖt vµ viÕt rêi tõng ©m tiÕt, dïng dÊu g¹ch ngang ®Ó nèi C¸c tõ t¾t ®Òu ph¶i ®­îc chuyÓn vÒ tªn ®Çy ®ñ b»ng tiÕng ViÖt cña tõ t¾t. Cho dï cã tèn diÖn tÝch v¨n b¶n nh­ng còng ph¶i lµm ®Ó phãng viªn, biªn tËp viªn vµ ph¸t thanh viªn dÔ ®äc vµ kh¸n gi¶ dÔ nghe. * Xö lý c¸c con sè, sè liÖu - C¸ch thø nhÊt: §èi víi nh÷ng sè liÖu thuéc tµi liÖu kh«ng ®ßi hái chÝnh x¸c tuyÖt ®èi th× phãng viªn, biªn tËp viªn thùc hiÖn t¸c phÈm b¸o chÝ ®ã lµm trßn sè. Lóc nµy cïng víi c¸c con sè ®· ®­îc lµm trßn, trong v¨n b¶n truyÒn h×nh sÏ xuÊt hiÖn thªm c¸c ch÷: “gÇn”, “kho¶ng”, “h¬n”, “t­¬ng ®­¬ng”… - C¸ch thø hai: Thay sè thËp ph©n, ph©n sè thµnh sè nguyªn hoÆc b»ng d¹ng ch÷ vµ khai triÓn sè nhiÒu ®¬n vÞ b»ng nh÷ng tªn cña ®¬n vÞ nhá h¬n. Ch¼ng h¹n “0,25” ®­îc thay b»ng “mét phÇn t­” hay “hai m­¬i l¨m phÇn tr¨m”; “0,6%” ®­îc chuyÓn thµnh “s¸u phÇn ngh×n”; “4,5 tû” ®­îc chuyÓn thµnh “4 tû r­ìi” hoÆc “4 tû 500 triÖu ®ång”… 3.3.4. C¶i tiÕn tin lÔ t©n §èi víi c¸c tin ho¹t ®éng cña l·nh ®¹o tØnh nh­: TØnh uû, H§ND, UBND tØnh l­îc bít nh÷ng c©u, nh÷ng lêi ph¸t biÓu mang tÝnh x· giao, chung chung nh­ “C¶m ¬n sù ®ãn tiÕp nhiÖt thµnh…”, “B¸o c¸o tãm t¾t t×nh h×nh kinh tÕ - x· héi…”, thay vµo ®ã lµ ®i th¼ng vµo chi tiÕt cã gi¸ trÞ th«ng tin nh­ c¬ chÕ, chÝnh s¸ch thu hót ®Çu t­, néi dung c¸c dù ¸n… §èi víi c¸c tin héi nghÞ, héi th¶o, tËp huÊn: Chän gãc ®é, khÝa c¹nh cã vÊn ®Ò ®Ó khai th¸c, ®­a tin chø kh«ng “t­êng thuËt” héi nghÞ, héi th¶o. Riªng c¸c tin héi nghÞ s¬ kÕt, tæng kÕt, c¸c kú häp cña H§ND tØnh th× ngoµi viÖc chän khÝa c¹nh, vÊn ®Ò ®­a tin, phãng viªn, biªn tËp viªn nªn chän nh÷ng h×nh ¶nh ho¹t ®éng t¹i c¬ së cã liªn quan ®Õn néi dung tin ®Ó minh ho¹. 3.3.5. X¸c ®Þnh l¹i tiªu chÝ cña ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh XÐt trªn tæng thÓ th× ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh nh­ mét “®iÓm hÑn” víi kh¸n gi¶. ë ®©y, nã thÓ hiÖn râ tÝnh ®Þnh kú cña b¸o chÝ. Mét sè tin ph¸t sãng buæi tr­a chñ yÕu lµ nh»m th«ng tin nhanh, cßn c¸c tin ph¸t sãng trong ch­¬ng tr×nh thêi sù buæi tèi cïng víi tiÕp tôc cËp nhËt th«ng tin sÏ chó träng ®Õn ph©n tÝch, ®¸nh gi¸, b×nh luËn s©u h¬n mét sè sù kiÖn d­íi mét gãc ®é nµo ®ã. §iÒu nµy t¹o nªn sù liªn th«ng gi÷a c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh. Tin th­êng lµ c¸c tin cøng (trùc thuËt), d÷ liÖu, sù kiÖn hµng ngµy cßn vÊn ®Ò thêi sù th­êng lµ c¸c tin mÒm (c¶m xóc), c¸c nhËn ®Þnh, ph©n tÝch, b×nh luËn. VÒ mÆt h×nh thøc, c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh cña §µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang cÇn chó träng h¬n n÷a ®Õn kh©u dÉn ch­¬ng tr×nh. Ng­êi dÉn (Ph¸t thanh viªn, biªn tËp viªn) cÇn trë thµnh mét sîi chØ xuyªn suèt toµn bé néi dung cña ch­¬ng tr×nh. Trong t­¬ng lai, khi tæ chøc s¶n xuÊt tèt c¸c vÊn ®Ò thêi sù, ng­êi dÉn ch­¬ng tr×nh sÏ ph¶i ®¶m nhËn tr×nh bµy c¸c tin ng¾n vµ giíi thiÖu phi lé c¸c phãng sù, bµi ph¶n ¸nh, c¸c cuéc pháng vÊn…trong mét ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh. Ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh ph¶i thu hót ngay sù chó ý theo dâi cña kh¸n gi¶ tõ ®Çu víi c¸ch giíi thiÖu hÊp dÉn. Sau nh¹c hiÖu, phÇn giíi thiÖu tin chÝnh ph¶i ®­îc ®äc trªn nÒn nh¹c vµ cã h×nh ¶nh kÌm theo. * Yªu cÇu tÝnh chÝnh x¸c, ch©n thËt cña sù kiÖn, vÊn ®Ò ®­îc ph¶n ¸nh Ai còng cã thÓ hiÓu r»ng kh¸n gi¶ khi xem truyÒn h×nh th× ®iÒu mong muèn lín nhÊt cña hä lµ ®­îc biÕt sù thËt. Vµ còng kh«ng cã g× lµm cho hä bùc béi h¬n lµ khi biÕt m×nh bÞ lõa dèi. Nh­ vËy, viÖc ph¶n ¸nh ®óng vµ ®Çy ®ñ vÒ mét sù kiÖn, vÊn ®Ò cã thÓ coi lµ mét ph­¬ng ch©m cña §µi ph¸t thanh, truyÒn h×nh Tuyªn Quang. C¸c Nhµ b¸o, phãng viªn, biªn tËp viªn cña ®µi cÇn hiÓu r»ng: BÊt cø c¸i g× chøa ®ùng th«ng tin ®Òu ph¶i dùa trªn tÝnh x¸c th­c. T«n träng sù thËt còng nh­ quyÒn cña c«ng chóng ®­îc biÕt sù thËt. §ã lµ nghÜa vô, lµ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña c¸c Nhµ b¸o, phãng viªn, biªn tËp viªn cña ®µi. TÝnh x¸c thùc cña th«ng tin ®­îc coi lµ tiªu chuÈn sè mét trong quan niÖm vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp. Do vËy, trong “Quy ­íc vÒ ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp cña b¸o chÝ ViÖt Nam cã ®o¹n viÕt : “…Nhµ b¸o ph¶i lu«n lu«n kh¸ch quan, trung thùc, t«n träng sù thËt”. ë ®©y, sù thËt khi viÕt tin cã nghÜ lµ: gi÷ ®óng tªn, tuæi vµ c¸c th«ng tin cã liªn quan. Trong thùc tÕ, ®iÒu mµ phãng viªn, biªn tËp viªn cña ®µi ®«i lóc vi ph¹m vµo tÝnh ch©n thËt lµ cè ý t« vÏ ®iÒu g× ®ã kh«ng ch¾c ch¾n tõ nh÷ng suy ®o¸n chñ quan vµ cã thÓ v× vËy mµ ®­a ra mét sù kiÖn, sù viÖc kh«ng cã thËt. ChÝnh l­¬ng t©m vµ sù cÈn träng trong qu¸ tr×nh thu thËp vµ chuyÓn t¶i sù kiÖn cã lîi cho viÖc dµnh ®­îc sù t«n kÝnh cña c«ng chóng vµ sù tho¶ m·n c¸ nh©n t¸c gi¶ h¬n lµ mét sù nhanh chãng nh­ng kh«ng ch¾c ch¾n. Nh÷ng ng­êi lµm b¸o h×nh cña §µi ph¸t thanh - truyÒn h×nh Tuyªn Quang h«m nay ph¶i nhËn thøc: “ViÕt b¸o cã nghÜa lµ lu«n lu«n ph¶i lùa chän, th©u tãm, n¾m b¾t nh÷ng ®iÒu quan träng nhÊt cña ®êi sèng x· héi. ViÕt b¸o cã nghÜa lµ cã sù g¾n kÕt mËt thiÕt víi mét sù rót ng¾n nµo ®ã ®èi víi sù kiÖn ®· diÔn ra”. §ång thêi ph¶i ý thøc ®­îc r»ng: giíi h¹n vÒ thêi gian vµ kh«ng gian kh«ng ph¶i lµ lý do ®Ó lµm mÐo mã sù thËt. - Mét sè quy t¾c khi t¸c nghiÖp, viÕt tin: . T×m kiÕm chø kh«ng ph¸t minh. . C« ®äng chø kh«ng c¾t xÐn. . Miªu t¶ chø kh«ng ph¸n ®o¸n. . ViÕt vÒ c¸i ®· x¶y ra chø kh«ng viÕt c¸i m×nh mong muèn. . T­êng tr×nh chø kh«ng d¹y dç T«n träng sù thËt, ph¶n ¸nh ®Çy ®ñ vµ chÝnh x¸c sù kiÖn nªn ®­îc coi lµ mÖnh lÖnh cña ý thøc vÒ danh dù nghÒ nghiÖp. ChØ khi nµo tinh thÇn t«n träng sù thËt trë thµnh quan niÖm th­êng trùc trong t­ duy cña phãng viªn, lóc ®ã ng­êi phãng viªn míi nhËn ®­îc t×nh c¶m quý träng cña c«ng chóng. Vµ còng chØ lóc ®ã ng­êi phãng viªn míi cã thÓ kh¼ng ®Þnh sù ®ãng gãp cña m×nh cho sù tiÕn bé x· héi. TruyÒn h×nh nãi chung, tin truyÒn h×nh nãi riªng lµ lo¹i h×nh vµ thÓ lo¹i sö dông ng«n ng÷ cña h×nh ¶nh vµ ©m thanh (50% ng«n ng÷ h×nh ¶nh, 50% ng«n ng÷ ©m thanh). §ång thêi nã còng kÕt hîp cña nhiÒu lo¹i h×nh b¸o chÝ nh­ : Ph¸t thanh, b¸o viÕt, InternÐt…Tin truyÒn h×nh, do tÝnh chÊt ng¾n gän, c« ®äng, chÝnh x¸c cho nªn tin ph¶i thÓ hiÖn ®­îc phÇn hån. PhÇn hån ë ®©y lµ nh÷ng h×nh ¶nh ®Æc s¾c nhÊt, biÓu t­îng cho linh hån cña th«ng tin. Khi lµm tin truyÒn h×nh, c¸c phãng viªn, biªn tËp viªn…kh«ng ®­îc sö dông c¸c h×nh ¶nh ®Æc t¶, Ýt dïng h×nh ¶nh toµn c¶nh mµ nªn sö dông nhiÒu h×nh ¶nh trung c¶nh vµ cËn c¶nh. ViÖc ®æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin trªn sãng truyÒn h×nh Tuyªn Quang (hay nãi c¸ch kh¸c lµ n©ng cao chÊt l­îng tin truyÒn h×nh ë §µi Ph¸t thanh -truyÒn h×nh Tuyªn Quang) chØ cã thÓ lµm ®­îc khi vµ chØ khi c¸c ®ång chÝ l·nh ®¹o §µi vµ l·nh ®¹o Ban thêi sù ph¶i thùc sù ®æi míi vÒ t­ duy nhËn thøc, d¸m nghÜ, d¸m lµm vµ d¸m chÞu tr¸ch nhiÖm tr­íc c¸ch thøc lµm tin vµ ®­a tin hiÖn ®¹i cña c¸c Nhµ b¸o, phãng viªn, biªn tËp viªn, céng t¸c viªn. §ång thêi cã kÕ ho¹ch cho ®éi ngò phãng viªn, biªn tËp viªn ®i ®µo t¹o vµ ®µo t¹o l¹i ®Ó tiÕp cËn víi tiÕn tr×nh ®æi míi chung cña b¸o chÝ; ®i häc tËp, trao ®æi kinh nghiÖm, n©ng cao tr×nh ®é chuyªn m«n, nghiÖp vô t¹i §µi truyÒn h×nh ViÖt Nam, c¸c ®µi ®Þa ph­¬ng; Tham dù c¸c héi th¶o nghiÖp vô trong n­íc, khu vùc vµ Quèc tÕ vÒ c¸ch x©y dùng, bè côc c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh, ph¸t thanh; c¸ch t¸c nghiÖp còng nh­ viÖc khai th¸c sè liÖu, chi tiÕt ®Ó viÕt vµ ®­a tin nhanh nhÊt, kÞp thêi nhÊt vµ ®¹t hiÖu qu¶ cao nhÊt. Nh­ vËy, viÕt tin cho truyÒn h×nh lµ mét kh©u rÊt quan träng, kh«ng thÓ qua loa, ®¹i kh¸i ®­îc. Ng­êi lµm truyÒn h×nh ph¶i cã c¸i t©m trong s¸ng, cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp, am hiÓu kiÕn thøc x· héi vµ n¨ng ®éng, s¸ng t¹o trong t¸c nghiÖp vµ thai nghÐn t¸c phÈm b¸o chÝ. Ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh thuéc vÒ nguån th«ng tin quan träng vµ ­a chuéng nhÊt cña c«ng chóng. Trong hµng lo¹t c¸c ph­¬ng tiÖn truyÒn th«ng th× h×nh thøc phãng viªn, biªn tËp viªn, ph¸t thanh viªn, thËm chÝ c¶ céng t¸c viªn ®äc (gÇn gòi h¬n n÷a lµ nãi) tin tøc trªn truyÒn h×nh kh«ng mang ý nghÜa g× ®Æc biÖt. Nãi nh­ vËy kh«ng cã nghÜa lµ kh«ng quan träng, ng­êi biªn tËp ch­¬ng tr×nh thêi sù ph¶i ®Æc biÖt chó ý lùa chän tin tøc cho phï hîp thêi l­îng vµ cÊu tróc ch­¬ng tr×nh. Tr­êng hîp c¸c tin kh«ng cã ®­îc h×nh ¶nh sèng ®éng cña sù kiÖn, vµ ng­êi ta kh«ng cã ®iÒu kiÖn ®Ó ®­a ra mét h×nh ®å ho¹ th× chØ cßn c¸ch ®äc “chay” tin ®ã. §©y lµ h×nh thøc diÔn ®¹t tåi tÖ nhÊt cña truyÒn h×nh. Trong mét ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh, ®iÒu tÊt yÕu kh«ng thÓ tr¸nh khái ®ã lµ vÉn ph¶i sö dông nh÷ng tin hiÕu hØ hay ng­êi ta cßn gäi lµ “Ph¸t thanh ho¸ truyÒn h×nh”. MÆc dï cã nh­îc ®iÓm vÒ h×nh thøc diÔn t¶ nh­ vËy, nh­ng c¸c nhµ l·nh ®¹o, c¸c biªn tËp viªn, phãng viªn…cña §µi Ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang kh«ng thÓ tõ chèi nã trong mét ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh. VÊn ®Ò ë ®©y lµ sö dông nh÷ng tin tøc ®ã nh­ thÕ nµo cho phï hîp. Cã lÏ viÖc ®­a h×nh ¶nh ho¹t ®éng cã liªn quan ®Õn néi dung th«ng tin vµo tin ®ã lµ c¸ch thøc tèi ­u nhÊt, lµm cho tin tøc phong phó vÒ h×nh ¶nh vµ hÊp dÉn b¹n xem truyÒn h×nh. Néi dung c¸c sù kiÖn, sù viÖc, vÊn ®Ò ®­îc ®Ò cËp vµ nªu lªn trong tin lµ rÊt quan träng. Tuy nhiªn, ®Ó c¸i tin ®ã thùc sù thµnh c«ng khi ®Õn víi c«ng chóng th× yÕu tè quan träng kh«ng thÓ thiÕu ®­îc, ®ã lµ c¸ch ®äc tin cña Phãng viªn, biªn tËp viªn, ph¸t thanh viªn…§èi víi nh÷ng sù kiÖn, sù viÖc ph¶n ¸nh theo chiÒu h­íng tÝch cùc th× chÊt giäng cña phãng viªn, biªn tËp viªn, ph¸t thanh viªn cÇn thiÕt ph¶i nhÑ nhµng, ®äc râ rµng, kh«ng lªn g©n lªn cèt. Cßn ®èi víi nh÷ng vÊn ®Ò , sù kiÖn kh«ng lµnh m¹nh, thËm chÝ tiªu cùc th× nhÊt thiÕt ph¸t thanh viªn, phãng viªn, biªn tËp viªn khi thÓ hiÖn t¸c phÈm ph¶i ®äc víi chÊt giäng ®ay nghiÕn, lóc trÇm lóc bæng, t¹o cho c«ng chóng xem truyÒn h×nh tËp trung theo dâi. Sau nh÷ng tin kiÓu nh­ thÕ nµy, biªn tËp viªn, ph¸t thanh viªn nªn cã nh÷ng c©u b×nh møc ®é, lµm cho sù kiÖn ®· nãng l¹i cµng nãng thªm, hay nãi c¸ch kh¸c lµ “§æ thªm dÇu vµo löa”. Nh÷ng sù viÖc, vÊn ®Ò ¶nh h­ëng lín ®Õn ®êi sèng x· héi th× liªn tôc ®­a tin trong c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù nh»m tuyªn truyÒn, gi¸o dôc cho c¸c tÇng líp nh©n d©n; ®ång thêi ®Ó nh©n d©n tiÕp tôc cung cÊp, bæ sung th«ng tin cho ®µi mét c¸ch hoµn thiÖn h¬n. §Ó gióp cho c«ng chóng xem ch­¬ng tr×nh thêi sù truyÒn h×nh cña ®µi ®Þa ph­¬ng gi¶m bít sù c¨ng th¼ng cña ®«i m¾t, mèt sè tin cã thÓ minh ho¹ b»ng h×nh ¶nh, b¶n ®å, h×nh ho¹. VÝ dô ®Þa ®iÓm x¶y ra tai n¹n, ho¶ ho¹n, sãng thÇn ë Indonexia, xung ®ét vò trang ë Trung §«ng…mµ m¸y quay phim kh«ng thÓ ®Õn ghi h×nh ¶nh sèng ®éng ®­îc th× viÖc sö dông b¶n ®å lµ rÊt cÇn thiÕt, thay cho viÖc ph¸t thanh viªn, biªn tËp viªn cø ngåi ®äc tin “chay” trªn truyÒn h×nh. §èi víi nh÷ng tin tøc cã néi dung phøc t¹p th× h×nh ho¹ lµ mét c¸ch trî gióp quan träng ®Ó g©y sù chó ý cho kh¸n gi¶. §iÒu quan träng lµ tÊt c¶ nh÷ng ch÷ hiÖn lªn trªn h×nh ho¹ ®Òu ph¶i Cã thÓ nãi, nh÷ng kiÕn nghÞ vµ gi¶i ph¸p vÒ vÊn ®Ò ®µo t¹o ®éi ngò phãng viªn, biªn tËp chuyªn s©u theo tõng thÓ lo¹i mµ ë ®©y lµ thÓ lo¹i Tin, kh«ng ngoµi môc ®Ých t¨ng c­êng tÝnh hiÖu qu¶ t¸c ®éng cña th«ng tin tíi ng­êi d©n. §ång thêi t¨ng c­êng kiÓm so¸t chÊt l­îng t¸c phÈm b¸o chÝ khi ph¸t sãng vµ cã th¸i ®é râ rµng víi phong c¸ch lµm b¸o h×nh qua loa, ®¹i kh¸i, quan liªu, xa rêi thùc tÕ, dÔ lµm khã bá, tuú tiÖn víi t¸c phÈm b¸o chÝ mµ coi th­êng kh¸n gi¶ xem truyÒn h×nh v.v… 3.4. Nhãm gi¶i ph¸p vÒ kü thuËt vµ c«ng nghÖ Sù ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña truyÒn h×nh Tuyªn Quang g¾n liÒn víi sù ph¸t triÓn cña c«ng nghÖ vµ khoa häc kü thuËt. C«ng nghÖ hç trî rÊt lín trong viÖc lµm tin vµ ®­a tin cña ch­¬ng tr×nh thêi sù, lµm thay ®æi t­ duy, thãi quen lµm viÖc cña phãng viªn vµ thËm chÝ c¶ ph­¬ng thøc tæ chøc, qu¶n lý. 3.4.1. Sö dông c«ng nghÖ sè vµ hÖ thèng c¸p quang trong viÖc truyÒn tin. - Ph¶i tiÕn hµnh ngay viÖc l¾p ®Æt hÖ thèng c¸p quang vµ mét ®­êng truy cËp internÐt b¨ng th«ng réng, ®¶m b¶o chÊt l­îng æn ®Þnh cho Ban thêi sù còng nh­ c¸c Ban kh¸c - §µo t¹o, n©ng cao tr×nh ®é sö dông m¸y tÝnh, khai th¸c internÐt cho ®éi ngò phãng viªn, biªn tËp viªn vµ céng t¸c viªn cña §µi 3.4.2. Trang bÞ m¸y quay phim, micr« vµ c¸c thiÕt bÞ hiÖn ®¹i cho phãng viªn lµm tin: HiÖn nay, m¸y quay phim cña phãng viªn lµ m¸y quay phim trªn b¨ng tõ, v× vËy chÊt l­îng h×nh ¶nh kh«ng cao l¾m, ®«i khi b¨ng ®øt, b¨n rèi lµm háng h×nh ¶nh; micr« vµ d©y micr« kh«ng ®ång bé nªn chÊt l­îng tiÕng ®éng kh«ng ®¶m b¶o…V× vËy, t«i ®Ò nghÞ: VÒ m¸y quay phim: Nªn trang bÞ m¸y quay phim kü thuËt sè chuyªn dông, chÊt l­îng h×nh ¶nh cao ®Ó phãng viªn cã thÓ ghi h×nh ë mäi ®iÒu kiÖn ¸nh s¸ng, kÞp truyÒn tin vµ h×nh ¶nh vÒ ®µi mét c¸ch nhanh nhÊt. VÒ Micr« vµ d©y micr«: Ph¶i chuyªn dông, ®ång bé vµ ®i theo mçi m¸y quay phim Ýt nhÊt ph¶i cã mét d©y micr« dù phßng ®Ó phãng viªn cã thÓ sö dông thu pháng vÊn, tiÕng ®éng trong bÊt cø m«i tr­êng, hoµn c¶nh nµo. §i kÌm lµ c¸c phô kiÖn nh­ ch©n, ch¾n giã, tai nghe… L·nh ®¹o §µi cÇn tham m­u cho l·nh ®¹o tØnh ®Çu t­, trang bÞ thªm cho ®µi Ýt nhÊt 2 bé bµn dùng ®ång bé vµ hiÖn ®¹i ®Ó c¸c kü thuËt viªn thùc hiÖn tèt kh©u hËu kú tr­íc khi ph¸t sãng ë ®µi ®Þa ph­¬ng còng nh­ göi tin vÒ §µi TruyÒn h×nh ViÖt Nam, ®¶m b¶o chÊt l­îng h×nh ¶nh vµ ©m thanh tèt. KÕt luËn Nh­ chóng ta ®· biÕt, B¸o chÝ lµ c¬ quan ng«n luËn cña §¶ng, Nhµ n­íc, cña c¸c tæ chøc chÝnh trÞ - x· héi vµ lµ diÔn ®µn cña nh©n d©n. Do vËy b¸o chÝ ph¶i ®¶m b¶o ph¶n ¸nh c¸c sù kiÖn, vÊn ®Ò, con ng­êi… mét c¸ch ch©n thùc, kh¸ch quan, mang tÝnh thêi sù nhÊt. §æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin trªn sãng truyÒn h×nh lµ c«ng viÖc cÊp thiÕt cña §µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang hiÖn nay. Tõ thùc tÕ nghiªn cøu, t«i thÊy ®Ó viÖc ®æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin truyÒn h×nh trªn sãng §µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang thùc hiªn kh¶ thi. Mét sè yªu cÇu ph¶i thùc hiÖn: - Thèng nhÊt trong toµn §µi vÒ c¸ch viÕt vµ ®­a tin theo h­íng hiÖn ®¹i vµ ®æi míi. Theo ®ã ph¶i chó träng c©u më ®Çu, ®­a nh÷ng th«ng tin quan träng, hÊp dÉn nhÊt ®Ó thu hót sù chó ý cña kh¸n gi¶ vµ gãc tiÕp cËn cña tin (Tin ng¾n nh­ng ®ñ ý vµ t¹o ra sù ®a d¹ng cña th«ng tin); sö dông ®a d¹ng tiÕng ®éng gåm c¶ tiÕng ®éng pháng vÊn vµ tiÕng ®éng hiÖn tr­êng ®Ó t¹o ra nhÞp ®iÖu cho trang tin vµ hÊp dÉn kh¸n gi¶. Coi träng phÇn tin trong c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù. B¶n tin ph¶i ®­îc tr×nh bµy (chø kh«ng ph¶i ®äc nh­ hiÖn nay) mét c¸ch sinh ®éng, hÊp dÉn. KhuyÕn khÝch phãng viªn tr×nh bµy tin cña m×nh. Ph¶i cã kÕ ho¹ch nu«i tin ®Ó t¹o ra sù liªn tôc, t¹o ®iÓm nhÊn vµ sù kÕt dÝnh gi÷a c¸c b¶n tin. TÊt c¶ c¸c tin sau khi biªn tËp ph¶i ®­îc ®¸nh m¸y l¹i tr­íc khi ®­a cho Ph¸t thanh viªn tr×nh bµy. - Ph¶i coi träng viÖc ®æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin truyÒn h×nh trªn sãng §µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang lµ mét trong nh÷ng c«ng viÖc cÊp b¸ch cña tÊt c¶ mäi ng­êi. Muèn lµm ®­îc ®iÒu nµy, ph¶i ®æi míi nhËn thøc vÒ c¸ch viÕt vµ ®­a tin theo h­íng ®æi míi tõ cÊp l·nh ®¹o ®µi, c¸c ban biªn tËp, ®éi ngò qu¶n lý phßng ®Õn phãng viªn, biªn tËp viªn vµ céng t¸c viªn. Nh­ vËy, t«i muèn viÖc ®æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin truyÒn h×nh ë §µi ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyªn Quang ph¶i b¾t ®Çu tõ viÖc chØ ®¹o, ký duyÖt, viÕt, biªn tËp vµ tr×nh bµy phÇn tin. Nghiªn cøu, kh¶o s¸t ®Ò tµi “§æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin trªn sãng truyÒn h×nh cña §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang” ®· cho thÊy nh÷ng hiÖu qu¶ t¸c ®éng trùc tiÕp cña lo¹i h×nh b¸o chÝ truyÒn h×nh ®èi víi c«ng chóng Tuyªn Quang. Nh÷ng mÆt tÝch cùc ®ã kh¼ng ®Þnh, §µi tØnh ®· bè trÝ, s¾p xÕp l­îng tin trong tæng thÓ c¸c ch­¬ng tr×nh thêi sù t­¬ng ®èi æn ®Þnh, ®¸p øng phÇn nµo nhu cÇu n¾m b¾t th«ng tin cña ng­êi d©n trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc cña ®êi sèng x· héi. §iÒu nµy thªm mét lÇn n÷a kh¼ng ®Þnh: “Tin lµ mét thÓ lo¹i quan träng bËc nhÊt cña b¸o chÝ nãi chung, truyÒn h×nh nãi riªng. Vµ c«ng chóng quan t©m ®Õn th«ng tin b¸o chÝ, tr­íc hÕt lµ quan t©m ®Õn tin” Tõ ph©n tÝch kÕt qu¶ ­u ®iÓm vµ h¹n chÕ cña ®Ò tµi nµy, Kho¸ luËn ®· nªu ra mét sè h­íng ®æi míi c¸ch viÕt tin vµ ®­a tin, gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng ThÓ lo¹i tin trªn sãng truyÒn h×nh cña §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang. Trong ®ã, ®Æc biÖt chó ý tíi c«ng t¸c ®µo t¹o ®éi ngò phãng viªn ®Ó hä nhanh chãng tiÕp cËn víi c¸ch thøc lµm b¸o hiÖn ®¹i; cñng cè, x©y dùng vµ qu¶n lý m¹ng l­íi céng t¸c viªn; ®Çu t­ cho c«ng t¸c kü thuËt vµ c«ng nghÖ. ViÖc nghiªn cøu ®Ò tµi “§æi míi c¸ch viÕt vµ ®­a tin trªn sãng truyÒn h×nh cña §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang” kh«ng n»m ngoµi môc ®Ých ngµy cµng ph¸t huy hiÖu qu¶ t¸c ®éng cña lo¹i h×nh b¸o chÝ truyÒn h×nh ®èi víi ng­êi d©n miÒn nói Tuyªn Quang. Mét sè vÊn ®Ò ®­îc nªu trong Kho¸ luËn cÇn ®­îc tiÕp tôc nghiªn cøu, ®¸nh gi¸ ®Ó tæng kÕt kinh nghiÖm, n©ng cao kh¶ n¨ng øng dông c¬ së lý luËn cïng kÕt qu¶ nghiªn cøu vµo ho¹t ®éng thùc tiÔn cña phÇn tin trong ch­¬ng tr×nh thêi sù cña §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang. Trong qu¸ tr×nh lµm Kho¸ luËn, ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng h¹n chÕ thiÕu sãt. T¸c gi¶ mong tiÕp tôc nhËn ®­îc sù gãp ý, chØ ®¹o cña thÇy gi¸o h­íng dÉn ®Ó Kho¸ luËn hoµn chØnh vµ cã thÓ øng dông vµo viÖc n©ng cao chÊt l­îng ThÓ lo¹i tin trªn sãng truyÒn h×nh cña §µi Ph¸t thanh vµ truyÒn h×nh Tuyª Danh môc tµi liÖu tham kh¶o Ban T­ t­ëng v¨n ho¸ Trung ­¬ng - Bé v¨n ho¸ th«ng tin, TiÕp tôc ®æi míi vµ t¨ng c­êng l·nh ®¹o qu¶n lý c«ng t¸c b¸o chÝ xuÊt b¶n, TËp I. (1997) Ban T­ t­ëng v¨n ho¸ Trung ­¬ng - Bé v¨n ho¸ th«ng tin, TiÕp tôc ®æi míi vµ t¨ng c­êng l·nh ®¹o qu¶n lý c«ng t¸c b¸o chÝ xuÊt b¶n, TËp II. (2000) V¨n kiÖn §¹i héi ®¶ng bé tØnh Tuyªn Quang lÇn thø XIV (Th¸ng 12 n¨m 2005) NghÞ quyÕt sè 09 – NQ/TU ngµy 13 th¸ng 7 n¨m 2006 cña BTV tØnh uû Tuyªn Quang vÒ ®Èy m¹nh vµ n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng b¸o chÝ, xuÊt b¶n. D­¬ng Xu©n S¬n, §inh V¨n H­êng, TrÇn Quang, C¬ së lý luËn b¸o chÝ truyÒn th«ng, NXB V¨n ho¸ - Th«ng tin (1995) D­¬ng Xu©n S¬n, Bµi gi¶ng B¸o chÝ truyÒn h×nh (2005) §ç Quang H­ng, LÞch sö b¸o chÝ ViÖt Nam 1865- 1945, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi (2001) §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang (2003), B¸o c¸o tæng kÕt n¨m 2003 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2004. §µi Ph¸t thanh & truyÒn h×nh Tuyªn Quang (2004), B¸o c¸o tæng kÕt n¨m 2004 vµ ph­¬ng h­íng nhiÖm vô c«ng t¸c n¨m 2005. G. V. Cud¬nhetxèp, X. L. X. VÝch, A. La. Lurèp xki, B¸o chÝ truyÒn h×nh (tËp 1), NXB Th«ng tÊn, HN n¨m 2004. 11. Hång ch­¬ng, B¸o chÝ ViÖt Nam, NXB Sù thËt. 12. LuËt b¸o chÝ, NXB. PL, (1990) 13. TS. Vò §×nh HoÌ, TruyÒn th«ng ®¹i chóng trong c«ng t¸c l·nh ®¹o qu¶n lý, NXB ChÝnh trÞ Quèc gia.(2000) 14. TS. TrÇn §¨ng TuÊn, HÖ thèng th«ng tin ®¹i chóng ®ét biÕn ®ang chê phÝa tr­íc, T¹p chÝ b¸o chÝ vµ tuyªn truyÒn sè 5 (Th¸ng 9- 10 n¨m 1997) 15. PGS - TS. §inh H­êng, C¸c bµi gi¶ng ThÓ lo¹i b¸o chÝ th«ng tÊn. 16. TrÇn Quang, Kü thuËt viÕt tin, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.(2005) Vò Quang Hµo, Ng«n ng÷ b¸o chÝ, NXB §¹i häc Quèc gia Hµ Néi.(2001). §inh ThÞ Xu©n Hoµ, C¸c bµi gi¶ng vÒ ThÓ lo¹i tin truyÒn h×nh, Häc ViÖn b¸o chÝ tuyªn truyÒn - Häc viÖn ChÝnh trÞ Quèc gia Hå ChÝ Minh (2006)