Đề tài Đổi mới cơ chế quản lý tiền lương trong Công ty Cổ phần may Đáp Cầu

ghiÖp cã nhiÒu c¬ héi h¬n trong c«ng viÖc cã nh÷ng hîp ®ång kinh tÕ cã gi¸ trÞ lín, cã kh¶ n¨ng më réng quy m« s¶n xuÊt, n©ng cao chÊt l­îng s¶n xuÊt nhê viÖc dÇu t­ m¸y mãc thiÕt bÞ. Nhê ®ã tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng trong doanh nghiÖp ®­îc n©ng cao + Kh¶ n¨ng bµnh tr­íng cña doanh nghiÖp trªn thÞ tr­êng. Mét doanh nghiÖp cã kh¶ n¨ng bµnh tr­íng lín thÓ hiÖn qua s¶n phÈm cña ®¬n vÞ cã ®ñ søc c¹nh tranh vµ chiÕm thÞ phÇn lín trªn thÞ tr­êng, chÊt l­îng nguån nh©n lùc cao... Do ®ã tiÒn l­¬ng trong doanh nghiÖp æn ®Þnh vµ ngµy cµng cao. + §Æc ®iÓm së h÷u doanh nghiÖp: Víi h×nh thøc së h÷u lµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc, doanh nghiÖp t­ nh©n, doanh nghiÖp cã vèn dÇu t­ n­íc ngoµi, doanh nghiÖp cæ phÇn... tiÒn l­¬ng ë mçi lo¹i doanh nghiÖp cã sù kh¸c nhau. HiÖn nay doanh nghiÖp cã vèn dÇu t­ n­íc ngoµi tr¶ l­¬ng cao cho ng­êi lao ®éng, doanh nghiÖp Nhµ n­íc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng thÊp h¬n. Trong giai ®o¹n hiÖn nay, søc lao ®éng trë thµnh thø hµng ho¸ ®Æc biÖt, ng­êi lao ®éng sÏ tù quyÕt ®Þnh n¬i lµm viÖc cña m×nh miÔn lµ n¬i ®ã ®¸p øng nhu cÇu cña hä mét c¸ch tèt nhÊt Cïng xu h­íng vËn ®éng ®ã c¸c doanh nghiÖp sÏ cã møc l­¬ng c¹nh tranh ®Ó mét mÆt gi÷ ng­êi lao ®éng ®ang lµm viÖc toµn t©m toµn ý cèng hiÕn l©u dµi cho doanh nghiÖp m×nh ®ång thêi thu hót ®­îc ng­êi lao ®éng giái. NÕu xÐt réng ra tiÒn l­¬ng lao ®éng trong doanh nghiÖp cßn chÞu ¶nh h­ëng cña c¸c quyÕt ®Þnh do Nhµ n­íc ban hµnh. Nhµ n­íc sÏ quyÕt ®Þnh tõ c¸c thang b¶ng l­¬ng, møc l­¬ng tèi thiÓu ®Õn hÖ sè ®iÒu chØnh víi c¸c doanh nghiÖp ®ang ho¹t ®éng ë nhiÒu vïng, lÜnh vùc kh¸c nhau, ®iÒu chØnh nµy ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn møc l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. 1.3. Nguyªn t¾c tæ chøc tiÒn l­¬ng 1.3.1. Tr¶ l­¬ng ngang nhau cho nh÷ng ng­êi lao ®éng ngang nhau XuÊt ph¸t tõ nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, nguyªn t¾c nµy dïng th­íc ®o lao ®éng ®Ó ®¸nh gi¸, so s¸nh vµ thùc hiÖn tr¶ l­¬ng. Nguyªn t¾c nµy ®­a ra nh»m ®¶m b¶o sù c«ng b»ng trong viÖc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng. Nh÷ng ng­êi cã tay nghÒ vµ n¨ng suÊt lao ®éng nh­ nhau th× ph¶i tr¶ l­¬ng nh­ nhau kh«ng ph©n biÖt vÒ giíi tÝnh tuæi t¸c... Thùc hiÖn nguyªn t¾c nµy nh»m xo¸ bá nh÷ng tiªu thøc bÊt hîp lý ®Ó h¹ thÊp tiÒn l­¬ng cña ng­êi lao ®éng. §©y lµ mét nguyªn t¾c rÊt quan träng v× nã cã søc khuyÕn khÝch rÊt lín ®èi víi ng­êi lao ®éng 1.3.2. §¶m b¶o tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng lín h¬n tèc ®é t¨ng lao ®éng b×nh qu©n Gi÷a t¨ng tiÒn l­¬ng vµ t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cã sù liªn quan chÆt chÏ víi nhau. N¨ng suÊt lao ®éng kh«ng ngõng t¨ng lªn, ®ã lµ mét quy luËt. TiÒn l­¬ng còng t¨ng lªn kh«ng ngõng do t¸c ®éng cña nhiÒu yÕu tè kh¸ch quan. Quy ®Þnh t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng nhanh h¬n t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n lµ nguyªn t¾c quan träng trong tæ chøc qu¶n lý, v× cã nh­ vËy míi t¹o ra c¬ së gi¶m gi¸ thµnh, h¹ gi¸ b¸n vµ t¨ng tÝch luü. Khi xem xÐt viÖc t¨ng tiÒn l­¬ng cÇn ph¶i xem xÐt nhiÒu khÝa c¹nh: t¨ng tiÒn l­¬ng ®Ó ®¶m b¶o ®êi sèng cho ng­êi lao ®éng nh­ng ph¶i phï hîp t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Nguyªn t¾c nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó n©ng cao s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, n©ng cao ®êi sèng cña ng­êi lao ®éng vµ ph¸t triÓn nÒn kinh tÕ. 1.3.3. §¶m b¶o mèi quan hÖ hîp lý vÒ tiÒn l­¬ng gi÷a ng­êi lao ®éng lµm c¸c nghÒ kh¸c nhau trong nÒn kinh tÕ quèc d©n. Tr×nh ®é lµnh nghÒ b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng, ®iÒu kiÖn lao ®éng vµ ý nghÜa kinh tÕ cña mçi ngµnh trong nÒn kinh tÕ quèc d©n lµ kh¸c nhau. §iÒu nµy cã ¶nh h­ëng ®Õn tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña ng­êi lao ®éng. §­¬ng nhiªn trong nh÷ng nghÒ cã tÝnh chÊt ®Æc biÖt vµ kü thuËt nhiÒu hoÆc cã ®iÒu kiÖn lµm viÖc nÆng nhäc ®éc h¹i, tæn hao nhiÒu n¨ng l­îng hoÆc cã vÞ trÝ mòi nhän trong nÒn kinh tÕ th× ®­îc tr¶ cho mçi ng­êi lao ®éng trong ngµnh nµy ph¶i cao h¬n ngµnh kh¸c. Tuy nhiªn, viÖc tr¶ l­¬ng cao nh­ thÕ nµo ®Ó tr¸nh sù chªnh lÖch qu¸ møc gãp phÇn vµo sù ph©n giµu nghÌo trong x· héi lµ ®iÒu ®¸ng l­u ý. TiÒn l­¬ng tr¶ cao h¬n søc lao ®éng sÏ lµm gi¶m n¨ng suÊt lao ®éng. V× vËy khi tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng cÇn thùc hiÖn ®óng c¸c nguyªn t¾c tiÒn l­¬ng 1.4. C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng 1.4.1. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm 1.4.1.1. Kh¸i niÖm Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng trùc tiÕp c¨n cø vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm dÞch vô nµo ®ã mµ hä ®· hoµn thµnh §©y lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng ®­îc ¸p dông trong c¸c doanh nghiÖp v× nã cã ­u ®iÓm næi tréi Qu¸n triÖt tèt nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng theo lao ®éng v× tiÒn l­¬ng mµ hä ®· nhËn ®­îc phô thuéc vµo sè l­îng vµ chÊt l­îng cña s¶n phÈm mµ hä ®· hoµn thµnh. §iÒu nµy cã t¸c dông kÝch thÝch, t¹o ®éng lùc cho ng­êi lao ®éng t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. KhuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng ra søc häc tËp n©ng cao tr×nh ®é tay nghÒ, tÝch luü kinh nghiÖm, rÌn luyÖn kü n¨ng, ph¸t huy søc lao ®éng s¸ng t¹o ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng lµm viÖc Tuy nhiªn ®Ó ph¸t huy hiÖu qu¶ cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy, c¸c doanh nghiÖp cÇn b¶o ®¶m c¸c ®iÒu kiÖn sau ®©y: X©y dùng ®­îc møc lao ®éng ®¶m b¶o tÝnh khoa häc, chuÈn x¸c v× ®©y lµ ®iÒu kiÖn rÊt quan träng lµm c¬ së tÝnh to¸n ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng §¶m b¶o tæ chøc vµ phôc vô tèt n¬i lµm viÖc, gióp ch ng­êi lao ®éng cã thÓ lµm viÖc vµ hoµn thµnh v­ît møc n¨ng suÊt lao ®éng nhê vµo gi¶m bít thêi gian s¶n xuÊt do phôc vô tæ chøc vµ kü thuËt kh«ng tèt. Lµm tèt c«ng t¸c kiÓm tra, nghiÖm tu s¶n phÈm nh»m ®¶m b¶o s¶n phÈm s¶n xuÊt ra theo ®óng chÊt l­îng ®· quy ®Þnh, tr¸nh hiÖn t­îng ch¹y theo sè l­îng ®¬n thuÇn ®Ó tõ ®ã tiÒn l­¬ng ®­îc tr¶ ®óng víi kÕt qu¶ thùc tÕ 1.4.1.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm · H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm trùc tiÕp c¸ nh©n ®­îc ¸p dông réng r·i víi ng­êi trùc tiÕp s¶n xuÊt, cã thÓ kiÓm tra vµ nghiÖm thu s¶n phÈm mét c¸ch cô thÓ vµ riªng biÖt. X¸c ®Þnh sè tiÒn l­¬ng cho ng­êi lao ®éng, ta ph¶i tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng §G - LCBVC / Q hay §G = LCBVC x T Trong ®ã: §G: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng tr¶ cho mét ®¬n vÞ s¶n phÈm LCBVC: L­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc (th¸ng, ngµy) Q: Møc s¶n l­îng cña c«ng nh©n trong kú T: Møc thêi gian hoµn thµnh mét ®¬n vÞ s¶n phÈm TiÒn l­¬ng trong kú mµ mét c«ng nh©n nhËn ®­îc nh­ sau: L1 = §G x Qi Trong ®ã: L1: L­¬ng thùc tÕ c«ng nh©n nhËn ®­îc Q1: Sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh ¦u ®iÓm: DÔ dµng tÝnh ®­îc tiÒn l­¬ng thùc tÕ trong kú KhuyÕn khÝch c«ng nh©n tÝch cùc lµm viÖc ®Ó n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng Nh­îc ®iÓm: C«ng nh©n chó ý ®Õn sè l­îng, kh«ng quan t©m ®Õn chÊt l­îng s¶n phÈm · H×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ H×nh thøc nµy ¸p dông cho nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái nhiÒu ng­êi cïng tham gia thùc hiÖn trong ®ã c«ng viÖc cña mçi c¸ nh©n cã liªn quan ®Õn nhau C¸ch x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng nh­ sau: Tæ hoµn thµnh nhiÒu s¶n phÈm trong kú: §G = LCBVC/Qo Tæ hoµn thµnh mét s¶n phÈm trong kú §G = LCBVC/To Trong ®ã: §G: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng s¶n phÈm tr¶ cho tæ LCBVC: L­¬ng cÊp bËc c«ng viÖc cña c¶ tæ Qo: Møc s¶n phÈm cña c¶ tæ To: Møc thêi gian cña tæ TiÒn l­¬ng thùc tÕ mµ tæ nhËn ®­îc L1 = §G x Q1 Trong ®ã: L1 : TiÒn l­¬ng thùc tÕ tæ nhËn ®­îc Q1: S¶n l­îng thùc tÕ tæ ®· hoµn thµnh Sau ®ã thùc hiÖn chia l­¬ng cho tõng c¸ nh©n trong tæ. Cã thª sö dông mét trong hai ph­¬ng ph¸p sau X¸c ®Þnh hÖ sè ®iÒu chØnh HDC = L1/Lo Trong ®ã L1: L­¬ng thùc tÕ cña c¶ tæ nhËn ®­îc H§C: HÖ sè ®iÒu chØnh L0: L­¬ng cÊp bËc cña c¶ tæ X¸c ®Þnh tiÒn l­¬ng cÊp bËc cña tõng c«ng nh©n Li = LCBi x HDC Trong ®ã: Li: L­¬ng thùc tÕ c«ng nh©n i nhËn ®­îc HCBi: L­¬ng cÊp bËc c«ng nh©n i * Ph­¬ng ph¸p dïng hÖ sè (giê - hÖ sè) Quy ®æi sè giê lµm viÖc thùc tÕ cña tõng c«ng nh©n ë tõng cÊp bËc kh¸c nhau ra giê lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n bËc I TQ® = Ti x Hi Trong ®ã: TQ® : Sè giê lµm viÖc quy ®æi ra bËc I Ti: Sè giê lµm viÖc cña c«ng nh©n i Hi: HÖ sè l­¬ng bËc I trong thang l­¬ng Nh­ vËy, tiÒn l­¬ng thùc tÕ trong mét giê cña c«ng nh©n bËc I lµ: L1 = L1 / TQ® Trong ®ã: L1: TiÒn l­¬ng 1 giê cña c«ng nh©n bËc I theo l­¬ng thùc tÕ L1; TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c¶ tæ TQ®: Tæng sè giê thùc tÕ quy ®æi ra bËc I VËy tiÒn l­¬ng cho tõng c«ng nh©n L1i = L1 x TiQ® Trong ®ã: L1i = TiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n thø i TiQ®: Sè giê thùc tÕ ®· quy ®æi cña c«ng nh©n i ¦u ®iÓm: Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm tËp thÓ cã t¸c dông n©ng cao ý høc tr¸ch nhiÖm, tinh thÇn hîp t¸c vµ phèi hîp cã hiÖu qu¶ gi÷a c¸c c«ng nh©n lµm viÖc trong tæ, khuyÕn khÝch c¸c tæ lao ®éng lµm viÖc theo quy m« tæ chøc lao ®éng tæ tù qu¶n. Nh­îc ®iÓm TiÒn l­¬ng phô thuéc vµo kÕt qu¶ lµm viÖc chung cña c¶ tæ. Do ®ã Ýt n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng c¸ nh©n. MÆt kh¸c, do ch­a tÝnh ®Õn t×nh h×nh con ng­êi vÒ søc khoÎ lao ®éng... nªn ch­a thùc hiÖn ®Çy ®ñ nguyªn t¾c ph©n phèi theo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng · H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm gi¸n tiÕp H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy ®­îc ¸p dông ®Ó tr¶ l­¬ng cho nh÷ng lao ®éng lµm c¸c c«ng viÖc phôc vô ho¹t ®éng cña c«ng nh©n chÝnh X¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng DG = L/(M x Q) Trong ®ã: DG: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô L: L­¬ng cÊp bËc cña c«ng nh©n phô Q: Møc s¶n l­îng cña c«ng nh©n chÝnh M: Møc phôc vô cña c«ng nh©n phô VËy tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n phô L1 = §G x Q1 Trong ®ã : §G: §¬n gi¸ tiÒn l­¬ng phôc vô L1: TiÒn l­¬ng thùc tÕ c«ng nh©n phô Q1 : Møc s¶n phÈm hoµn thµnh thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh - ¦u ®iÓm: H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy khuyÕn khÝch c«ng nh©n phôc vô tèt h¬n cho ho¹t ®éng cña c«ng nh©n chÝnh, gãp phÇn n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng cña c«ng nh©n chÝnh. Nh­îc ®iÓm: TiÒn l­¬ng c«ng nh©n phô lÖ thuéc vµo kÕt qu¶ lµm viÖc thùc tÕ cña c«ng nh©n chÝnh mµ ®«i khi kÕt qu¶ nµy phô thuéc vµo nhiÒu yÕu tè , do vËy kh«ng khuyÕn khÝch sù cè g¾ng cña c«ng nh©n phô. · H×nh thøc tr¶ l­¬ng kho¸n H×nh thøc nµy ¸p dông nh÷ng c«ng viÖc giao kho¸n cho c«ng nh©n, ®­îc thùc hiÖn kh¸ phæ biÕn trong ngµnh n«ng nghiÖp, x©y dùng c¬ b¶n mét sè ngµnh kh¸c khi c«ng nh©n lµm c¸c c«ng viÖc mang tÝnh ®ét xuÊt c«ng viÖc kh«ng x¸c ®Þnh mét møc lao ®éng æn ®Þnh trong thêi gian dµi. ¦u ®iÓm: Tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm kho¸n cã t¸c dông lµm cho ng­êi lao ®éng ph¸t huy s¸ng kiÕn vµ tÝch cùc c¶i tiÕn lao ®éng ®Ó tèi ­u hãa qu¸ tr×nh lµm viÖc, gi¶m thêi gian lao ®éng, hoµn thµnh nhanh chãng c«ng viÖc giao kho¸n. Nh­îc ®iÓm: ViÖc x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ giao kho¸n phøc t¹p, nhiÒu khi qu¸ chÝnh x¸c, ®«i khi lµm c¸c c«ng nh©n kh«ng chó ý ®Õn ®Çy ®ñ mét sè viÖc trong qu¸ tr×nh hoµn thµnh c«ng viÖc giao kho¸n · H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm cã th­ëng H×nh thøc nµy lµ sù kÕt hîp tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm vµ tiÒn th­ëng. H×nh thøc nµy gåm 2 phÇn : - PhÇn tr¶ l­¬ng theo ®¬n gi¸ cè ®Þnh vµ sè l­îng s¶n phÈm thùc tÕ ®· hoµn thµnh. PhÇn tiÒn th­ëng ®­îc tÝnh theo tr×nh ®é hoµn thµnh vµ hoµn thµnh v­ît møc c¸c chØ tiªu th­ëng vÒ sè l­îng vµ chÊt l­îng s¶n phÈm. TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cã th­ëng tÝnh theo c«ng thøc LTH = L +L x (m+h)/100 Trong ®ã: L: TiÒn th­ëng tr¶ theo s¶n phÈm cã ®¬n gi¸ cè ®Þnh m: Tû lÖ(%) tiÒn th­ëng(tiÒn l­¬ng s¶n phÈm ®¬n gi¸ cè ®Þnh) h: Tû lÖ % hoµn thµnh v­ît møc s¶n l­îng ®­îc tÝnh th­ëng LTH : TiÒn l­¬ng s¶n phÈm cã th­ëng ¦u ®iÓm: KhuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng h¨ng h¸i lao ®éng, hoµn thµnh v­ît møc s¶n l­îng. Nh­îc ®iÓm: ViÖc x¸c ®Þnh c¸c chØ tiªu kh«ng chÝnh x¸c cã thÓ lµm t¨ng chi phÝ tiÒn l­¬ng, béi chi phÝ tiÒn l­¬ng · H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm luü tiÕn H×nh thøc nµy th­êng ¸p dông ë kh©u quan träng trong s¶n xuÊt, cã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn toµn bé qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. H×nh thøc nµy th­êng dïng hai lo¹i ®¬n gi¸ §¬n gi¸ cè ®Þnh: Tr¶ cho nh÷ng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh §¬n gi¸ luü tiÕn: Dïng ®Ó tÝnh l­¬ng cho nh÷ng s¶n phÈm v­ît møc khëi ®iÓm. §¬n gi¸ luü tiÕn lµ ®¬n gi¸ cè ®Þnh nh©n víi tû lÖ t¨ng ®¬n gi¸. TiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm lòy tiÕn ®­îc tÝnh nh­ sau LLT = §Gx Q1 +§G x K x(Q1 - Q0) Trong ®ã: LLT: Tæng tiÒn l­¬ng tr¶ theo s¶n phÈm lòy tiÕn §G: §¬n gi¸ cè ®Þnh tÝnh theo s¶n phÈm Q1: S¶n l­îng s¶n phÈm thùc tÕ hoµn thµnh Q0: S¶n l­îng ®¹t møc khëi ®iÓm K: Tû lÖ t¨ng thªm ®Ó cã ®­îc ®¬n gi¸ lòy tiÕn Víi K = Ddc x Tc/Dc x 100% Trong ®ã: K: tû lÖ t¨ng l­¬ng gi¸ Ddc: Tû träng chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh trong gi¸ thµnh Tc: Tû lÖ sè tiÒn tiÕt kiÖm vÒ chi phÝ s¶n xuÊt gi¸n tiÕp cè ®Þnh ®Ó t¨ng ®¬n gi¸. Dc: Tû träng tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n s¶n xuÊt trong gi¸ thµnh s¶n phÈm khi hoµn thµnh v­ît møc s¶n l­îng 100% ¦u ®iÓm ViÖc t¨ng ®¬n gi¸ cho nh÷ng s¶n phÈm v­ît qu¸ møc khëi ®iÓm lµm cho c«ng nh©n tÝch cùc lµm viÖc t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. Nh­îc ®iÓm: DÔ lµm cho tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng lín h¬n tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng cña nh÷ng kh©u ¸p dông tr¶ l­¬ng luü tiÕn. 1.4.2. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian 1.4.2.1. Kh¸i niÖm TiÒn l­¬ng tr¶ theo thêi gian chñ yÕu ¸p dông ®èi víi nh÷ng ng­êi lµm c«ng t¸c qu¶n lý, ¸p dông ë nh÷ng bé phËn lao ®éng b»ng m¸y mãc lµ chñ yÕu hoÆc nh÷ng c«ng viÖc kh«ng thÓ tiÕn hµnh ®Þnh møc mét c¸ch chÆt chÏ, hoÆc vÒ tÝnh chÊt cña s¶n xuÊt nÕu tr¶ theo s¶n phÈm sÏ kh«ng b¶o ®¶m chÊt l­îng s¶n phÈm kh«ng ®em l¹i hiÖu qu¶ thiÕt thùc H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã nhiÒu nh­îc ®iÓm h¬n so víi h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm v× nã ch­a g¾n thu nhËp cña mçi ng­êi víi kÕt qu¶ lao ®éng mµ hä ®· ®¹t ®­îc trong thêi gian lµm viÖc 1.4.2.2 C¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian · H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n. H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n lµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng mµ tiÒn l­¬ng nhËn ®­îc cña mçi ng­êi do møc l­¬ng cÊp bËc c«ng nghiÖp cao hay thÊp vµ thêi gian thùc tÕ lµm viÖc nhiÒu hay Ýt quyÕt ®Þnh. ¸p dông ë nh÷ng n¬i khã x¸c ®Þnh møc lao ®éng vµ ®¸nh gi¸ c«ng viÖc chÝnh x¸c Ltt = Lcb x T Trong ®ã: Ltt: L­îng thùc tÕ ng­êi lao ®éng nhËn ®­îc Lcb: TiÒn l­¬ng cÊp bËc tÝnh theo thêi gian T : Thêi gian thùc tÕ ®· lµm viÖc cña ng­êi lao ®éng H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n cã ba lo¹i + L­¬ng giê: TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc giê vµ sè giê lµm viÖc + L­¬ng ngµy : TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc ngµy vµ sè ngµy thùc tÕ trong th¸ng + L­¬ng th¸ng: TÝnh theo møc l­¬ng cÊp bËc th¸ng Nh­îc ®iÓm. Mang tÝnh chÊt b×nh qu©n, kh«ng khuyÕn khÝch sö dông hîp lý thêi gian lµm viÖc, tiÕt kiÖm nguyªn vËt liÖu, tËp chung c«ng suÊt cña m¸y mãc thiÕt bÞ ®Ó t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng. · H×nh thøc tr¶ l­¬ng s¶n phÈm tËp thÓ H×nh thøc nµy lµ sù kÕt hîp gi÷a h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian gi¶n ®¬n víi tiÒn l­¬ng khi ®¹t ®­îc nh÷ng chØ tiªu vÒ sè l­îng hoÆc chÊt l­îng quy ®Þnh H×nh thøc tr¶ l­¬ng nµy chñ yÕu ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n phô lµm c«ng viÖc phôc vô hau cßn ¸p dông víi c«ng nhan chÝnh ë nh÷ng kh©u s¶n xuÊt cã tr×nh ®é cao, tù ®éng ho¸ hoÆc nh÷ng c«ng viÖc ®ßi hái tuyÖt ®èi ®¶m b¶o chÊt l­îng LCN= L x TG + T Trong ®ã: LCN : tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n L: L­¬ng tr¶ theo thêi gian gi¶n ®¬n TG: Thêi gian lµm viÖc thùc tÕ T: Th­ëng H×nh thøc tr¶ l­¬ng theo thêi gian cã th­ëng kh«ng nh÷ng phô thuéc vµo tr×nh ®é thµnh th¹o vµ thêi gian lµm viÖc thùc tÕ mµ cßn liªn quan ®Õn thµnh tÝch c«ng t¸c cña ng­êi lao ®éng quan t©m ®Õn tr¸ch nhiÖm vµ kÕt qu¶ c«ng t¸c cña m×nh. 1.5. Sù cÇn thiÕt tÊt yÕu ph¶i hoµn thiÖn c¸c h×nh thøc tr¶ l­¬ng cña doanh nghiÖp §¶m b¶o cho ng­êi lao ®éng tiÒn l­¬ng ®ñ d­ phÝ ®Ó t¸i s¶n xuÊt søc lao ®éng. §©y còng lµ yªu cÇu cÊp thiÕt cña tiÒn ph¶i nu«i sèng ng­êi lao ®éng duy tr× søc lao ®éng cña chÝnh hä §¶m bµo vai trß ®ßn bÈy kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng khiÕn ng­êi lao ®éng ph¶i cã tr¸ch nhiÖm víi c«ng viÖc, tiÒn l­¬ng ph¶i t¹o ra niÒm say mª nghÒ nghiÖp- khi lÜnh l­¬ng ng­êi lao ®éng tù thÊy kh«ng ®­îc tho¶ m·n mµ ph¶i kh«ng ngõng n©ng cao tr×nh ®é v× mäi mÆt vµ vÒ lý luËn vµ thùc tiÔn chÞu khã t×m tßi häc hái ®Ó ®óc rót ra kinh nghiÖm. B¶o ®¶m vai trß ®iÒu phè lao ®éng cña tiÒn l­¬ng. Víi tiÒn l­¬ng tho¶ ®¸ng ng­êi lao ®éng tù nguyÖn nhËn mäi c«ng viÖc ®­îc giao dï ë ®©u, lµm g× (c«ng viÖc ®éc h¹i, khã kh¨n, nguy hiÓm) hay bÊt kú khi nµo (®Çu giê, gi÷a giê, cuèi giê thËm chÝ ngoµi giê lµm viÖc) Vai trß qu¶n lý lao ®éng b»ng tiÒn l­¬ng: Doanh nghiÖp sö dông c«ng cô tiÒn l­¬ng kh«ng chØ víi môc ®Ých kh¸c n÷a lµ th«ng qua viÖc tr¶ tiÒn l­¬ng, chñ doanh nghiÖp cã thÓ kiÓm tra, theo dâi gi¸m s¸t ng­êi lao ®éng lµm viÖc theo ý ®å cña m×nh, b¶o ®¶m tiÒn l­¬ng kh«ng chØ ®­îc tÝnh theo th¸ng mµ cßn ®­îc tÝnh theo ngµy, giê ë doanh nghiÖp, tõng bé phËn vµ tõng ng­êi. §Ó ph¸t huy t¸c dông ®ßn bÈy kinh tÕ cña tiÒn l­¬ng trong c¸c doanh nghiÖp cÇn chó ý vÊn ®Ò sau: X¸c ®Þnh quü tiÒn l­¬ng toµn doanh nghiÖp mét n¨m. X¸c ®Þnh møc tiÒn l­¬ng b×nh qu©n cña mét c¶n bé c«ng nh©n viªn trong mét n¨m §Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p lµm t¨ng quü tiÒn l­¬ng vµ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n trªn c¬ së t¨ng kh¶ n¨ng t¹o nguån tiÒn l­¬ng. X¸c ®Þnh ph­¬ng thøc ph©n phèi tiÒn l­¬ng néi bé c¨n cø vµo nguyªn t¾c ph©n phèi theo lao ®éng, ®¶m b¶o võa kÝch thÝch võa kiÓm tra ®­îc c«ng viÖc cña hä. Ch­¬ng II Ph©n tÝch thùc tr¹ng cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng t¹i c«ng ty cæ phÇn may ®¸p c©u 2.1.mét sè ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh vµ tæ chøc qu¶n lý t¹i C«ng Ty May §¸p CÇu cã ¶nh h­ëng ®Õn c¬ chÕ tr¶ l­¬ng 2.1.1. Qu¸ tr×nh h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn cña C«ng Ty May §¸p CÇu C«ng Ty May §¸p CÇu lµ mét doanh nghiÖp nhµ n­íc trùc thuéc tæng C«ng Ty DÖt May ViÖt Nam thuéc bé C«ng NghiÖp C«ng ty n»m trªn ®­êng quèc lé 1A thuéc ®Þa bµn ph­êng ThÞ CÇu, ThÞ X· B¾c Ninh TØnh B¾c Ninh c¸ch trung t©m tØnh kho¶ng 3km rÊt thuËn lîi cho viÖc giao th«ng, vËn chuyÓn hµn ho¸ C«ng ty May §¸p CÇu thµnh lËp tõ ngµy 2/2/1967. C«ng ty ra ®êi xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu tõ cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu n­íc thèng nhÊt ®Êt n­íc tiÒn th©n cña c«ng ty May §¸p CÇu lµ xÝ nghiÖp X200 Do bé C«ng NghiÖp nhÑ (nay lµ Bé c«ng nghiÖp) thµnh lËp. Ban ®Çu XÝ NghiÖp X200 ®­îc thµnh lËp t¹i x· Nham S¬n HuyÖn Yªn Dòng, TØnh Hµ B¾c (nay lµ tØnh B¾c Giang). Qu¸ tr×nh ra ®êi vµ ph¸t triÓn cña c«ng ty ®­îc tãm t¾t qua ba giai ®o¹n: Giai ®o¹n 1 : (1967 - 1975) Giai ®o¹n nµy xÝ nghiÖp võa x©y dùng, võa ®µo t¹o, cñng cè tæ chøc, võa s¶n xuÊt vµ tham gia chiÕn ®Çu trong ®iÒu kiÖn s¬ t¸n ®Ó b¶o tån lùc l­îng. ®©y lµ thêi kú gian khæ nhÊt, song còng lµ thêi kú hµo hïng vµ oanh liÖt nhÊt trong chÆng ®­êng ph¸t triÓn cña c«ng ty. Víi lç lùc cña toµn thÓ c¸n bé c«ng nh©n viªn, hµng n¨m xÝ nghiÖp ®Òu hoµn thµnh th¾ng lîi nhiÖm vô ®­îc giao, cung cÊp ra chiÕn tr­êng hµng triÖu bé quÇn ¸o vµ qu©n trang kh¸c, gãp phÇn ®¾c lùu vµo cuéc kh¸ng chiÕn chèng Mü cøu n­íc thèng nhÊt Tæ Quèc. Giai ®o¹n 2: (1976-1986) Trong giai ®o¹n thêi kú ®Çu thèng nhÊt ®Êt n­íc, nhiÖm vô cña xÝ nghiÖp lµ võa x©y dùng nhµ m¸y, võa s¶n xuÊt phôc vô nhu cÇu tiªu dïng trong n­íc. Kh«ng nh÷ng thÕ s¶n phÈm cña c«ng ty ®· ®­îc xuÊt khÈu sang nhiÒu n­íc.Hµng n¨m ®· cã hµng triÖu s¶n phÈm may mÆc cña xÝ nghiÖp ®· ®­îc xuÊt khÈu sang Liªn X« (cò) vµ c¸c n­íc §«ng ¢u, gãp phÇn t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu cho ®Êt n­íc vµ t¨ng tÝch luü cho xÝ nghiÖp. §iÒu quan träng lµ b­íc ®Çu xÝ nghiÖp ®· lµm qua víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt míi, ®· cã nhiÒu s¶n phÈm ®­îc xuÊt khÈu vµ ®· cã nhiÒu ®èi t¸c n­íc ngoµi. Do vËy s¶n phÈm cña c«ng ty ®· ®­îc nhiÒu kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc biÕt ®Õn Giai ®o¹n 3: (1987 ®Õn nay) Trong thêi kú ®æi míi cña ®Êt n­íc, c«ng ty còng ®· cã nh÷ng b­íc thay ®æi ®¸ng kÓ. §©y lµ thêi kú mµ c«ng ty ®· ®æi míi toµn diÖn vµ s©u s¾c nhÊt trªn tÊt c¶ c¸c lÜnh vùc: Ph­¬ng thøc s¶n xuÊt kinh doanh, quy m« s¶n xuÊt, c¬ chÕ qu¶n lý.... Trong thêi ®iÓm kinh tÕ ®Êt n­íc chuyÓn tõ bao cÊp sang kinh tÕ thÞ tr­êng, còng nh­ c¸c c«ng ty trong n­íc kh¸c, C«ng Ty May §¸p CÇu ph¶i ®­¬ng ®Çu víi rÊt nhiÒu khã kh¨n th¸ch thøc, c¹nh tranh ngµy cµng gay g¾t, quyÕt liÖt, xu thÕ toµn cÇu ho¸ diÔn ra ngµy cµng râ nÐt. Do vËy sù tån t¹i vµ ph¸t triÓn trong thêi kú ®æi míi lu«n lµ mèi quan t©m hµng ®Çu cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc nãi chung vµ cña C«ng Ty May §¸p CÇu nãi riªng. Tõ mét xÝ nghiÖp may nhá bÐ trong ngµnh DÖt - May ViÖt Nam, qua h¬n 10 n¨m ®æi míi c«ng nghÖ vµ qu¶n lý theo h­íng hiÖn ®¹i. C«ng Ty May §¸p CÇu (tªn giao dÞch quèc tÕ lµ DAGARCO) ®· v­¬n lªn thµnh mét doanh nghiÖp nhµ n­íc cã quy m« t­¬ng ®èi lín, xuÊt khÈu s¶n phÈm may mÆc cã uy tÝn trªn thÞ tr­êng thÕ giíi N¨m 2000, C«ng ty lµ ®¬n vÞ dÉn ®Çu tæng C«ng Ty ViÖt Nam vÒ tû suÊt lîi nhuËn trªn vèn kinh doanh ®¹t 102.9% vµ trªn tæng doanh thu ®¹t 12,46%. C«ng ty ®· vinh dù ®­îc Chñ TÞch n­íc t»ng hu©n ch­¬ng lao ®éng h¹ng NhÊt v× ®· cã thµnh tÝch xuÊt s¾c trong nh÷ng n¨m ®æi míi. Theo ®µ ph¸t triÓn ®ã, n¨m 2001, c«ng ty ®· hoµn thµnh v­ît møc toµn diÖn kÕ ho¹ch c¶ n¨m víi gi¸ trô tæng s¶n l­îng s¶n xuÊt c«ng nghiÖp vµ tæng doanh thu t¨ng h¬n n¨m 2000 trªn 25%, kim ng¹ch xuÊt khÈu 19,2 triÖu USD t¨ng 17% (n¨m 2002 doanh thu xuÊt khÈu cña c«ng ty ®¹t 100 tû ViÖt Nam ®ång) 2.1.2 NhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh C«ng Ty May §¸p CÇu lµ doanh nghiÖp nhµ n­íc chuyªn s¶n xuÊt kinh doanh c¸c mÆt hµng may mÆc phôc vô chñ yÕu ®Ó xuÊt khÈu. C¸c mÆt hµng chÝnh c«ng ty th­êng xuÊt khÈu nh­ ¸o Jacket, ¸o s¬ mi, quÇn ©u, T.Shirt. Ngoµi ra c«ng ty cÇn xuÊt khÈu mét sè s¶n phÈm may mÆc kh¸c nh­: V¸y, ¸o kho¸c l«ng vò, quÇn ¸o tr­ît tuyÕt, quÇn ¸o trÎ em vµ ¸o kho¸c l«ng vò. HiÖn nay, c«ng ty ®· vµ ®ang phÊn ®Êu trë thµnh mét trong nh÷ng ®¬n vÞ m¹nh, cã uy tÝn cña ngµnh DÖt- May ViÖt Nam. C«ng ty lu«n ®¶m b¶o tho¶ m·n nh÷ng yªu cÇu cña kh¸ch hµng, kh«ng ngõng qu¶n lý c¶i tiÕn kü thuËt, ¸p dông c«ng nghÖ tiªn tiÕn vµo s¶n xuÊt nh¾m n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm còng nh­ n©ng cao ®êi sèng c«ng nh©n viªn. 2.1.3. §Æc tr­ng vÒ c«ng nghÖ vµ kü thuËt s¶n xuÊt. Trªn qua nh÷ng n¨m ®æi míi, hiÖn nay c«ng ty May §¸p CÇu (DAGARCO) ®· cã d©y truyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i ®­îc nhËp tõ c¸c n­íc trªn thÕ giíi. Hµng lo¹t d©y truyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i ®· ®­îc nhËp tõ Mü, NhËt, §øc ... Cô thÓ C«ng ty ®ang sö dông gÇn 2500 thiÕt bÞ may ®­îc nhËp tõ c¸c n­íc trªn, ®Æc biÖt cã nhiÒu thiÕt bÞ chuyªn dông hiÖn ®¹i nh­: hÖ thèng tr¶i v¶i, m¸y c¾t tù ®éng, m¸y thªu ®iÖn tö, m¸y bè trÝ tù ®éng, hÖ thèng thiÕt kÕ mÉu b»ng m¸y vi tÝnh..... Do cã d©y truyÒn s¶n xuÊt hiÖn ®¹i nªn n¨ng lùc s¶n xuÊt ®· c¶i thiÖn lªn rÊt nhiÒu (trªn 9 triÖu s¶n phÈm/ n¨m (quy ®æi theo ¸o s¬ mi chuÈn). Quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm t¹i c«ng ty kh¸ chÆt chÏ vµ hoµn thiÖn. Tõ kh©u tiÕp nhËn ®Õn khi hoµn thµnh s¶n phÈm ph¶i qua rÊt nhiÒu kh©u (c«ng ®o¹n). Tr­íc hÕt lµ kh©u tiÕp nhËn ®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm. §Ó ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm tr­íc khi ®Õn víi kh¸ch hµng, qua mçi c«ng ®o¹n l¹i cã bé phËn tiÕp theo ®Ó hoµn thiÖn s¶n phÈm Quy tr×nh ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua s¬ ®å sau TiÕp nhËn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt Xem xÐt vµ bè trÝ s¶n xuÊt Gi¶i chuyÒn vµ ®iÒu chØnh KiÓm tra Phô, may, lµ chi tiÕt KiÓm tra chi tiÕt Thïa, ®Ýnh, VSCN KH ®Çu chuyÒn KCS may Lµ thµnh phÈm KCS lµ B¾n thÎ bµi + bá tói KCS hoµn thµnh NhËn thµnh phÈm ®ãng hßm KCS Kh¸ch hµng kiÓm tra G§XN G§ + Q§ TT+TP+KT Q§ + KT C«ng nh©n TP C«ng nh©n KiÓm ho¸ KCS ph©n x­ëng C«ng nh©n KCS ph©n x­ëng C«ng nh©n lµ KCS ph©n x­ëng C«ng nh©n ®ãng hßm Kh¸ch hµng Tr¸ch nhiÖm S¬ ®å : Quy tr×nh may vµ hoµn thiÖn 2.1.4. §Æc ®iÓm vÒ thÞ tr­êng vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh cña c«ng ty HiÖn nay thÞ tr­êng c«ng ty ®ang cung cÊp kh¸ réng c¶ trong n­íc vµ ngoµi n­íc ThÞ tr­êng trong n­íc: S¶n phÈm cña c«ng ty b¸n réng r·i ®Æc biÖt c«ng ty ®· cã hai chi nh¸nh thµnh viªn ®­îc thµnh lËp t¹i hai thµnh phè lín lµ Hµ Néi vµ H¶i Phßng ThÞ tr­êng n­íc ngoµi: Bao gåm c¸c n­íc ch©u A nh­ Hµn Quèc, Hång K«ng, §µi Loan vµ Singapore vµ NhËt B¶n. Ngoµi ra c«ng ty cßn xuÊt khÈu sang thÞ tr­êng Mü lµ nhiÒu n­íc kh¸c Tû lÖ % xuÊt khÈu ®i c¸c n­íc nh­ sau: Ch©u ¢U Mü Ch©u ¸ C¸c n­íc kh¸c 45% 35% 10% 10% 2.1.5. 2.2. Thùc tr¹ng tæ chøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng Ty May §¸p CÇu 2.2.1 Quy chÕ tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm t¹i C«ng Ty May §¸p CÇu 2.2.1.1 TrÝch lËp quü l­¬ng Theo quy ®Þnh cña C«ng Ty May §¸p CÇu th× quü tiÒn l­¬ng vµ thu nhËp cña c«ng ty c¨n cø trªn doanh thu gia c«ng thÇn tuý, doanh thu FOB, c¸c kho¶n thu kh¸c vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty theo tû lªn tèi ®a nh­ sau: Trong ®ã: Theo quy ®Þnh cña c«ng ty - TiÒn l­¬ng: Bao gåm l­¬ng chi tr¶ cho ng­êi lao ®éng hµng th¸ng vµ c¸c kho¶n: Ngµy tÕt, nghØ phÐp, con bó, häc tËp, bï l­¬ng.... - TiÒn th­ëng: th­ëng thi ®ua, th­ëng s¸ng kiÕn c¶i tiÕn kü thuËt, hîp lý ho¸ s¶n xuÊt, th­ëng hç trî kÝch thÝch s¶n xuÊt - Dù phßng (5%): Quü dù phßng ®­îc trÝch lËp phßng ngõa tr¶ l­¬ng cho ng­êi lao ®éng trong tr­êng hîp bÊt kh¶ kh¸ng do kh¸ch quan g©y ra nh­: Thiªn tai, thÊt nghiÖp hoÆc cho c¸c mïa Ýt viÖc lµm 2.2.1.2 C¬ cÊu ph©n phèi tiÒn l­¬ng, tiÒn th­ëng cña c«ng ty ®­îc quy ®Þnh nh­ sau STT Tæng quü tiÒn l­¬ng ®­îc ph©n bæ thµnh c¸c kho¶n C«ng ty Phßng ban C¸c xÝ nghiÖp Tæng céng 1 L­¬ng s¶n phÈm 7% 63% 70% 2 Th­ëng c«ng cao, doanh thu cao 3% 0,3% 2,7% 6% 3 Dù phßng 5% 5% 4 TiÒn lÏ tÕt, tiÒn phÐp vµ c¸c kho¶n tÝch chÊt l­¬ng 15% 15% 5 TiÒn th­ëng s¸ng t¹o, th­ëng c¸n bé qu¶n lý 4% 4% 6 Tæng céng 27% 7,3% 65,7% 100% Theo quy ®Þnh cña c«ng ty, quü tiÒn l­¬ng sau khi ®· trÝch l¹i quü tiÒn th­ëng, quü dù phßng, c¸c kho¶n chi lÔ tÕt vµ c¸c kho¶n chi trong l­¬ng kh¸c vµ sau khi ®· trõ ®i tû lÖ tiÒn l­¬ng khèi qu¶n lý ®iÒu hµnh, th× sÏ ®­îc giao cho c¸c ®¬n vÞ ®iÒu tiÕt ph©n phèi cho ng­êi lao ®éng theo ®óng quy ®Þnh vµ c¸c quy ®Þnh vÒ l­¬ng s¶n phÈm, l­¬ng thêi gian vµ mét sè kho¶n th­ëng. C¸c kho¶n tiÕt kiÖm tíi chi phÝ hoÆc trõ nguyªn phôc liÖu vµ kho¶n lîi nhuËn trõ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña xÝ nghiÖp nµo tr­íc h¹ch to¸n vµo quü dù phßng hoÆc quü tiÒn th­ëng cña xÝ nghiÖp ®ã. XÝ nghiÖp ®­îc quyÒn chñ ®éng lªn ph­¬ng ¸n sö dông c¸c quü nµy mét c¸ch phï hîp, c«ng b»ng cã h¹ch to¸n ghi sæ vµ b¸o c¸o ®Çy ®ñ. C¨n cø vµo møc giao kÕ ho¹ch s¶n xuÊt vµ c¸c chØ tiªu thi ®ua ®èi víi c¸c ®¬n vÞ phßng ban, xÝ nghiÖp. C«ng ty sö dông quü tiÒn th­ëng ®Ó khuyÕn khÝch c¸c ®¬n vÞ theo møc hoµn thµnh kÕ ho¹ch. 2.2.1.3 Quy tr×nh vµ ph­¬ng ph¸p tÝnh l­¬ng a. Thu nhËp cña ng­êi lao ®éng b. Quy tr×nh tÝnh l­¬ng B­íc 1. C¸c xÝ nghiÖp x©y dùng quy tr×nh s¶n xuÊt c¸c m· hµng B­íc 2. Phßng kü thuËt thÈm ®Þnh thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm x¸c ®Þnh hé sè phÈm cÊp s¶n phÈm. Tæng gi¸m ®èc phª duyÖt. Phßng kÕ ho¹ch thÞ tr­êng thÈm ®Þnh ®¬n hµng míi hay lÆp l¹i, tÝnh hÖ sè s¶n l­îng cña ®¬n hµng B­íc 3: TÝnh l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia vµo c¸c c«ng ®o¹n trong quy tr×nh s¶n xuÊt, c¨n cø vµo thêi gian chÕ t¹o s¶n phÈm, hÖ sè phÈm cÊp hÖ sè s¶n l­îng ®· ®­îc phª duyÖt B­íc 4: TÝnh l­¬ng cho CBCNV qu¶n lý, nghiÖp vô phôc vô c¸c xÝ nghiÖp c¨n cø theo tæng tiÒn l­¬ng vµ tû lÖ kho¸n so víi c¸c tæ s¶n xuÊt ®­îc phôc vô vµ møc hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc giao cña ®¬n vÞ B­íc 5: TÝnh l­¬ng cho CBCNV qu¶n lý, nghiÖp vô, phôc vô c¸c phßng ban c¨n cø theo tæng tiÒn l­¬ng, tû lÖ kho¶n so víi khèi trùc tiÕp s¶n xuÊt vµ møc ®é hoµn thµnh trong th¸ng. c. Ph­¬ng ph¸p vµ c«ng thøc tÝnh * Quü l­¬ng cña c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt Quü l­¬ng cña c¸c xÝ nghiÖp s¶n xuÊt ®­îc tÝnh nh­ sau. Trong ®ã : Møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc trÝch nh­ sau: + NÕu hoµn thµnh kÕ ho¹ch v­ît møc kÕ ho¹ch ®­îc tÝnh : 100% + Kh«ng hoµn thµnh kÕ ho¹ch ®­îc tÝnh : 95% - L­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt (c¸c xÝ nghiÖp) C«ng nhan trùc tiÕp tham gia vµo c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt theo quy tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm ®­îc h­ëng l­¬ng c¨n cø vµo ®¬n gi¸ gi©y tiªu chuÈn, c¸c hÖ sè phÈm cÊp, hÖ sè c¸c s¶n l­îng, n¨ng suÊt, s¶n l­îng nhËp kho vµ møc ®é hoµn thµnh kÕ ho¹ch. C«ng thøc tÝnh tiÒn l­¬ng theo s¶n phÈm nh­ sau: TiÒn l­¬ng s¶n phÈm = §¬n gi¸ gi©y tiªu chuÈn x X (Tg lµm viÖc th­êng) +(Tg thªm giê) x1,5 +(Tg chñ nhËt)x2,0 +(tg l.viÖc ngµy lÔ)x3,0 Tæng thêi gian lµm viÖc (giê) Trong ®ã: §¬n gi¸ gi©y tiªu chuÈn ®­îc gi¶m ®èc c¸c xÝ nghiÖp quyÕt ®Þnh ®iÒu chØnh phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt thù c tÕ vµ hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña xÝ nghiÖp víi ®iÒu kiÖn nh­ sau: + Trong giíi h¹n: Quý 1 vµ quý 4 : Tèi ®a kh«ng qu¸ 1,0 ®/gi©y Quý 2 vµ quý 3 tèi thiÓu kh«ng d­íi 0,8®/gi©y + XÝ nghiÖp ph¶i cã tr¸ch nhiÖm bè trÝ s¾p xÕp lao ®éng phï hîp sao cho kh«ng cã lao ®éng nµo cã møc l­¬ng d­íi møc tèi thiÓu . NÕu cã, xÝ nghiÖp cã tr¸ch nhiÖm bï l­¬ng + §¬n gi¸ tiªu chuÈn ph¶i ®­îc xÝ nghiÖp th«ng b¸o tr­íc vµo ®Çu th¸ng cho CBCNV trong ®¬n vÞ ®­îc biÕt. L­¬ng cña CBCNV qu¶n lý, nghiÖp vô, phôc vô h­ëng l­¬ng hÖ sè (c¸c xÝ nghiÖp) Trong ®ã: Tæng l­¬ng xi nghiÖp ®­îc x¸c ®Þnh tõ l­¬ng s¶n phÈm cña c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia vµo c¸c c«ng ®o¹n s¶n xuÊt. b. Quü l­¬ng cña c¸c ®¬n vÞ phßng ban, ph©n x­ëng phôc vô c«ng ty Quü l­¬ng cña c¸c ®¬n vÞ phßng ban , ph©n x­ëng phôc vô cho c¸c ®¬n vÞ trong c«ng ty ®­îc tÝnh nh­ sau: + §èi víi c¸n bé l·nh ®¹o c«ng ty vµ c¸c tæ chøc danh tr­ëng, phã phßng ban, tæ tr­ëng, tæ phã nghiÖp vô kü thuËt ... + L­¬ng cña nh©n viªn nghiÖp vô, kü thuËt vµ phôc vô Qua qu¸ tr×nh ®æi míi t×nh h×nh s¶n xuÊt cña kinh doanh cña c«ng ty ngµy mét ph¸t triÓn ®êi sèng c«ng nh©n viªn ngµy n©ng cao. §iÒu ®ã ®­îc thÓ hiÖn qua b¶ng tæng hîp víi s¶n xuÊt kinh doanh vµ tiÒn l­¬ng b×nh qu©n trong c«ng ty nh­ sau: STT ChØ tiªu §¬n vÞ tÝnh N¨m 2000 2001 2002 2003 2004 1 Tæng s¶n phÈm s¶n xuÊt 1000bé/chiÕc 2133 2297 3325 3600 4620 2 Tæng sè hîp ng©n s¸ch TriÖu ®ång 460 338 293 330 360 3 T«ng lîi nhuËn thùc hiÖn TriÖu ®ång 566 744 696 1000 1200 4 Tæng thu nhËp b×nh qu©n 1000 ®ång 900 872 806 900 1050 Trong ®ã l­¬ng b×nh qu©n 1000 ®ång 840 806 737 850 1000 2.2.2. Thùc tr¹ng ®Þnh møc lao ®éng vµ viÖc x©y dùng ®¬n gi¸ c¸c s¶n phÈm. 2.2.2.1 Thùc tr¹ng ®Þnh møc lao ®éng trong c«ng ty §Þnh møc lao déng trong c«ng ty ®­îc thùc hiÖn dùa trªn nh÷ng quy ®Þnh, nh÷ng néi quy cña bé luËt lao ®éng n­íc ta. Can cø vµo nghÞ ®Þnh sè 41/CHI PHÝ ngµy 6/7/1995 cña chÝnh phñ quy ®Þnh chi tiÕt h­íng dÉn thi hµnh C«ng nh©n viªn trong c«ng ty khi ®Õn lµm viÖc t¹i c¸c phßng ban, xÝ nghiÖp ph¶i lu«n tu©n thñ c¸c quy ®Þnh cña c«ng ty ®· ®Ò ra · VÒ an toµn lao ®éng vµ vÖ sinh lao ®éng. + T¹i n¬i lµm viÖc tuú tõng tÝnh chÊt c«ng viÖc vµ c«ng nghÖ s¶n xuÊt, ng­êi lao ®éng ph¶i lu«n tu©n thñ c¸c néi quy vÒ an toµn lao ®éng, vÖ sinh lao ®éng, ch¸y næ + Ng­êi lao ®éng tr­íc khi ®­îc bè trÝ lµm viÖc ®­îc c«ng ty trang bÞ vÒ chuyªn m«n, néi quy, quy ®Þnh, quy ph¹m vÒ an toµn lao ®éng, phßng ch¸y ch÷a ch¸y + Ng­êi lao ®éng lµm viÖc á bé phËn nµo lu«n ®­îc b¶o ®¶m s¹ch sÏ, gän gµn, m¸y mãc thiÕt bÞ b¶o hé lao ®éng, trang bÞ phßng hé lao ®éng + Trong qu¸ tr×nh c«ng nh©n viªn lµm x¶y ra tai n¹n lao ®éng, ch¸y næ, c«ng ty bè trÝ söa ch÷a xong vµ ®¶m b¶o an toµn cho ng­êi lao déng tr­íc khi tiÕp tôc trë l¹i lµm viÖc. + C«ng ty ®· cã tr¸ch nhiÖm trang bÞ ®Çy ®ñ ph­¬ng tiÖn b¶o hé vµ phßng hé lao ®éng . Ngoµi ra c«ng ty lu«n c¶i thiÖn diÒu kiÖn lao ®éng cho ng­êi lao ®éng thùc hiÖn kh¸m søc khoÎ cho ng­êi lao ®éng ®Þnh kú · §Þnh møc vÒ thêi gian lµm viÖc vµ nghÜ ngîi a. Thêi gian lµm viÖc Thêi gian lµm viÖc cña tÊt c¶ CBCNV lµ 8 giê trong 1 ngµy. 48 giê trong mét tuÇn. Tuy nhiªn do ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh Tæng gi¸m ®èc c«ng ty quy ®Þnh mét sè ®¬n vÞ lµm viÖc theo ka, tuú theo mïa - thêi gian lµm viÖc ®­îc quy ®Þnh nh­ sau: Khèi hµnh chÝnh: S¸ng tõ 7giê ®Õn 11 giê ChiÒu tõ 13 giê ®Õn 16 giê 30 Khèi s¶n xuÊt : S¸ng tõ 7 giê ®Õn 11 giê ChiÒu tõ 13 giê ®Õn 17 giê C¨n cø vµo nhiÖm vô s¶n xuÊt, tiÕn ®é giao hµng lµm viÖc 8 giê/ngµy ®Ó kho¶n gän c«ng viÖc - H×nh thøc lµm thªm giê ViÖc lµm thªm giê ®­îc c¨n cø vµo c¬ së lao déng tËp thÓ vµ tho¶ thuËn cña ng­êi lao ®«ng. Tuy nhiªn trong nh÷ng ®iÒu kiÖn bøc thiÕt cña s¶n xuÊt kinh doanh, ®¶m b¶o tiÕn ®é theo yªu cÇu cña kh¸ch hµng, c«ng ty cã thÓ yªu cÇu ng­êi lao ®éng lµm thªm giê víi c¸c ®iÒu kiÖn nh­ sau: Giê lµm viÖc ph¶i ®­îc c¨n cø theo quy ®Þnh cña luËt lao ®éng vµ c¸c quy ®Þnh hiÖn hµnh kh¸c cña nhµ n­íc. Thêi gian lµm thªm ph¶i th«ng qua tho¶ ­íc lao déng tËp thÓ hoÆc tho¶ thuËn víi ®¹i diÖn ng­êi lao ®éng nh­ng kh«ng qu¸ 12 giê/tuÇn + QuyÒn lîi lµm thªm giê theo quy ®Þnh hiÖn hµnh cña tho¶ ­íc lao ®éng vµ chÝnh s¸ch hiÖn hµnh cña nhµ n­íc. b Thêi gian nghØ ng¬i C«ng ty May §¸p CÇu ngoµi viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng quy ®Þnh vÒ thêi gian lµm viÖc cßn ®¶m b¶o vÒ thêi gian nghØ ng¬i. Qua ®ã ®· ®¶m b¶o ®­îc h×nh thøc vµ ®iÒu kiÖn lµn viÖc rÊt tèt cho c«ng nh©n viªn lao ®éng trong c«ng ty, thêi gian nghØ ng¬i ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: - Ng­êi lao ®éng lµm viÖc liªn tôc 8 giê ®­îc nghØ 30 phót tÝnh vµo giê lµm viÖc - Mét tuÇn ng­êi lao ®«ng ®­îc nghØ Ýt nhÊt mét ngµy trong tuÇn - Ng­êi lao ®éng cã 12 th¸ng lµm viÖc t¹i C«ng Ty vµ ®­îc nghØ 12 ngµy phÐp ®èi víi lao ®éng b×nh th­êng nghØ 14 ngµy phÐp ®èi víi c«ng nh©n may c«ng nghiÖp - Ng­êi lao ®éng cã th©m niªn 5 n¨m ®­îc tÝnh thªm mét ngµy - Tiªu chuÈn nghØ phÐp n¨m bµo th× gi¶i quyÕt n¨m ®ã - Nh÷ng ngµy lÔ ®­îc vµ ®­îc h­ëng nguyªn l­¬ng - NghØ tÕt d­¬ng lÞch 91/1) nghØ 1 ngµy - NghØ tÕt ©m lÞch nghØ 4 ngµy ( 1 ngµy cuèi n¨m vµ 3 ngµy ®Çu n¨m ©m lÞch) - NghØ ngµy chiÕn th¾ng 30/4 (nghØ mét ngµy) - NghØ ngµy 1/5 Quèc tÕ lao ®éng mét ngµy - NghØ Quèc kh¸nh 2/9 nghØ mét ngµy - B¶n than kÕt h«n nghØ 3 ngµy - Con kÕt h«n nghØ 1 ngµy - Bè, mÑ vî chång hoÆc con chÕt nghØ 3 ngµy nh÷ng ngµy nghØ nªu trªn ®­îc c«ng ty tr¶ l­¬ng theo quy ®Þnh hiÖn hµnh NÕu ng­êi lao ®éng cã ®¬n xin nghØ kh«ng l­¬ng trê 1 th¸ng trë lªn th× trong thêi gian nghØ kh«ng l­¬ng ng­êi lao ®éng ph¶i nép BHXH theo quy ®inh hiÖn hµnh c«ng ty chØ thùc hiÖn khi ®· tho¶ thuËn víi c¬ quan BHXH tØnh B¾c Ninh 2.2.2.2. X©y dùng ®¬n gi¸ c¸c s¶n phÈm ViÖc x©y dùng ®¬n gi¸ s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn dùa trªn viÖc c©n ®èi gi÷a c¸c yÕu tè vÒ chi phÝ vµ t×nh h×nh cung cÇu trªn thÞ tr­êng tæng c«ng tu dÖt may viÖt nam c«ng ty may ®¸p cÇu *********** céng hoµ x· héi chñ nghÜa viÖt nam §éc lËp - Tù do - H¹nh phóc *********** biªn b¶n x©y dùng gi¸ vµ ®iÒu chØnh H«m nay ngµy 18/11/2004 t¹i c«ng ty May ®¸p CÇu chóng t«i gåm 1. §Æng ThÞ Chung : Phã tæng gi¸m ®èc c«ng ty 2. NguyÔn ThÞ Thanh: T.P tµi chÝnh- KINH TÕ 3. Bïi Träng Léc: T.P KINH DOANH-N§ 4. §µm V¨n Nam: T.PKH-thÞ tr­êng §· cïng nhau x©y dùng vµ ®iÒu chØnh gi¸ b¸n 1 sè thµnh phÈm sau: STT M· hµng §¬n vÞ tÝnh Gi¸ b¸n bu«n (®ång) Gi¸ b¸n lÎ (®ång) Ghi chó 1 340200 ChiÕc 143.000 154.000 ¸o l«ng vò 2 mÆt 2 340261 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 2 mÆt 3 340323 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 4 340575 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 034534 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 834534 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 340246 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 340241 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 340612 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 340205 ChiÕc 132.000 143.000 ¸o l«ng vò 1 mÆt 034825 ChiÕc 80.000 88.000 ¸o 3 líp 034625 ChiÕc 80.000 88.000 ¸o 3 líp CH03 ChiÕc 40.000 44.000 ¸o Jilª nØ 3 líp 004910K-932K1 ChiÕc 99.000 ¸o b«ng 5 líp 044915A ChiÕc 60.000 66.000 ¸o 2 líp 035201K ChiÕc 60.000 66.000 ¸o 2 líp 305205 ChiÕc 50.000 66.000 ¸o 2 líp 044916 ChiÕc 55.000 ¸o 2 líp 340260 ChiÕc 60.000 154.000 ¸o l«ng vò 034608S ChiÕc 55.000 66.000 ¸o 3 líp nØ 025101 ChiÕc 132.000 60.000 ¸o 2 líp 8457 ChiÕc 8.800 143.000 ¸o l«ng vò KD04-13 ChiÕc 33.000 9.9000 QuÇn t¾m nam KD04-14 ChiÕc 143.000 38.000 Bé t¾m n÷ KD04-23 ChiÕc 33.000 154.000 ¸o l«ng vò 2 mÆt KD04-21 ChiÕc 50.000 385.000 ¸o nØ n÷ Kd0417 ChiÕc 60.000 55.000 ¸o 2 líp nam Kd0418 ChiÕc 50.000 65.000 ¸o 2 líp nam KD04-19 ChiÕc 22.000 55.000 ¸o 1-2 líp n÷ KD04-1+(-2) ChiÕc 50.000 25.000 nØ trÎ em Riªng 158 chiÕc s¶n xuÊt b»ng v¶i 100D (KD04-18) ChiÕc 55.000 2AA154B1cì 2 ChiÕc 77.000 ®iÒu chØnh gi¸ 2AA154B1cì 3 ChiÕc 88.000 ®iÒu chØnh gi¸ ChiÕc ChiÕc 99.000 ®iÒu chØnh gi¸ 2AA154B1cì 5 ChiÕc 110.000 ®iÒu chØnh gi¸ Gi¸ trªn bao gåm c¶ thuÕ VAT Ghi chó: gi¸ b¸n bu«n sè l­îng lµ 50 chiÕc/ mét m· hµng Tæng gi¸m ®èc P.tµi chÝnh-KT P.KH-TT P.KD-ND 2.2.3 Thùc tr¹ng tæ chøc, phôc vô n¬i lµm viÖc ®Ó b¶o ®¶m tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm Th«ng qua viÖc x©y dùng c¸c quy ®Þnh vÒ ®Þnh møc lao ®éng nh­: thêi gian lµm viÖc, thêi gian nghØ ng¬i, còng nh­ vÒ an toµn lao ®éng...C«ng ty ®x cè g¾ng trang bÞ c¬ së vËt chÊt: nhµ x­ëng, nhµ ¨n, c¸c phßng cã liªn quan ...Nh»m ®¸p øng tèi ®a c¸c ®iÒu kiÖn ®Ó c«ng nh©n viªn cã m«i tr­êng s¶n xuÊt tèt nhÊt. C«ng ty ®· trang bÞ m¸y mãc thiÕt bÞ, d©y truyÒn c«ng nghÖ hiÖn ®¹i nhÊt trong kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña c«ng ty ®Ó cho tiÕt kiÖm còng nh­ cã ®ñ tiªu chuÈn ®Ó c«ng nh©n viªn lµm viÖc cã n¨ng suÊt cao nh»m phï hîp víi ph­¬ng ph¸p tr¶ l­êng s¶n phÈm cña c«ng ty. Víi viÖc tæ chøc, s¾p xÕp c¸c ®¬n vÞ, c¸c tæ chøc n¨ng phï hîp. N¬i lµm viÖc trùc tiÕp cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt s¶n phÈm (nhµ x­ëng) ho¸ ®­îc c«ng ty quan t©m hµng ®Çu. Nhµ x­ëng lu«n ®¶m b¶o vÖ sinh, tho¸ng m¸t, khèng qu¸ nãng vµo nh÷ng ngµy cã nhiÖt ®é cao ®Ó gãp phÇn t¹o ®iÒu kiÖn cho c«ng nh©n lµm viÖc, s¶n xuÊt. Ngoµi ra c«ng ty cßn x©y dùng bé phËn phôc vô (nhµ ¨n) ®Ó c«ng nh©n viªn nghØ ¨n ca tiÕt kiÖm thêi gian, ®¶m b¶o vÖ sinh, ®¶m b¶o søc khoÎ. C«ng ty ®· trang bÞ c¬ së vËt chÊt tèt nhÊt. Ngoµi ra, c«ng ty cßn thùc hiÖn ®Çy ®ñ c¸c h×nh thøc b¶o hiÓm ®èi víi ng­êi lao ®éng. Hµng th¸ng mçi CBCNV lµ hîp ®ång kh«ng x¸c ®Þnh thêi h¹n, c«ng ty trÝch hîp 20% tiÒn l­¬ng tÝnh theo hé sè cÊp bËc b¶n th©n, h¹ch to¸n vµo chi phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm. C«ng ty cã h×nh thøci ¨n ca cho c¸n bé c«ng nh©n (®­îc h¹ch to¸n vµo cho phÝ gi¸ thµnh s¶n phÈm) + TiÒn th­ëng: C«ng ty c¨n cø kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh trong toµn c«ng ty møc ®Ò ra c¸c møc th­ëng cho tõng th¸ng sao cho phï hîp ®iÒu kiÖn tõng thêi ®iÓm. Cuèi n¨m còng c¨n cø vµo møc ®é ho¹t ®éng kinh doanh c«ng ty cóng cã h×nh thøc th­ëng cho c«ng nh©n. (th­ëng l­¬ng th¸ng thø 13) VÒ h×nh thøc phóc lîi + TiÒn ¸n : C¨n cø vµo bé luËt lao ®éng, c«ng nh©n ®­îc nghØ h­ëng trî cÊp èm ®au ®­îc c«ng ty quy ®Þnh nh­ sau: 30 ngµy/n¨m nÕu ®· ®ãng BHXH tö 1 ®Õn d­íi 15 n¨m 40 ngµy/n¨m nÕu ®· ®ãng BHXH tõ 15 ®Õn d­íi 30 n¨m 50 ngµy/n¨m nÕu ®· ®ãng BHXH tõ 30 n¨m trë lªn TiÒn thai s¶n 5 th¸ng + 1 ngµy phô cÊp (c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt) 4 th¸ng nghØ + 1 ngµy th¸ng phô cÊp (c«ng nh©n viªn h­ëng l­¬ng gi¸n tiÕp) + TiÒn phÐp 14 ngµy ®èi víi c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt 12 ngµy ®èi v¬i CBCNV h­ëng l­¬ng gi¸n tiÕp + TiÒn båi d­ìng ng­êi cã con bó: ChØ ¸p dông ®èi víi c«ng nh©n viªn trùc tiÕp s¶n xuÊt, thêi gian h­ëng tiÒn con bó tÝnh mçi ngµy 1 giê trong thêi gian kÓ tõ khi sinh 2.2.4 C¸c h×nh thøc kiÓm tra, nghiÖm thu x¸c nh¹n kÕt qu¶ lao ®éng lµm cã së thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho c«ng nh©n C¸c h×nh thøc kiÓm tra, nghiÖm thu ®Ó x¸c nhËn kÕt qu¶ lao ®éng lµm c¬ së thanh to¸n tiÒn l­¬ng cho c«ng nhan ®­îc l·nh ®¹o. C«ng ty c¨n cø vµo khèi l­îng c«ng viÖc cña tæ, nhãm hoÆc tõng thµnh viÖc. KiÓm tra, nghiÖm thu kÕt qu¶ lao ®éng dùa vµo c¸c c¨n cø: + Khèi l­îng, sè l­îng, c­êng ®é, thêi gian thùc hiÖn c«ng viÖc + §é phøc t¹p cña c«ng viÖc. Møc tr×nh ®én chuyªn m«n c«ng viÖc ®ßi hái + M«i tr­êng, ®iÒu kiÖn c«ng viÖc + TiÕn ®é c«ng viÖc. + ChÊt l­îng c«ng viÖc + HiÖu qu¶ thùc hiÖn c«ng viÖc (®¸nh gi¸ A,B,C) 2.2.5. §¸nh gi¸ chung * ¦u ®iÓm C¸c quü l­¬ng kÕ ho¹ch cña c«ng ty ®­îc ph©n biÖt râ rµng. Nh÷ng ph­¬ng ph¸p vµ c¨n cø x©y dùng quü tiÒn l­¬ng cña c«ng ty lµ khoa häc vµ phï hîp víi t×nh h×nh s¶n xuÊt thùc tÕ cña c«ng ty §èi víi lao ®éng s¶n xuÊt trùc tiÕp, quü l­¬ng ®­îc tÝnh dùa trªn kÕt qu¶ ho¹t ®éng cña khèi s¶n xuÊt. Do ®ã c¸c ®¬n vÞ dÔ dµng tÝnh ®­îc quü l­¬ng cña m×nh. ViÖc ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm, c«ng ty ®· qu¸n triÖt nguyªn t¾c tr¶ l­¬ng theo sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng. §ång thêi ­u tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm c«ng ty ®· kh¾c phôc ®­îc nh­îc ®iÓm cña h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm lµ c«ng nh©n chØ biÕt ®Õn sè l­îng s¶n phÈm chø kh«ng nghÜ tíi chÊt l­îng s¶n phÈm. Bªn c¹nh ®ã, viÖc ®¸nh gi¸ hÖ sè l­¬ng ®èi víi tõng ph©n x­êng c¨n cø theo chØ thiªu ®· ®Þnh ®· n©ng cao ý thøc, t¸c phong, kü thuËt cho c«ng nh©n viªn. Quü l­¬ng cña khèi cßn l¹i: §­îc x©y dùng trªn c¬ së cña khèi s¶n xuÊt chÝnh do ®ã cã còng cã ­u ®iÓm nh­ trªn. * Nh­îc ®iÓm ViÖc x©y dùng quü l­¬ng kÕ ho¹ch cña c«ng ty dùa trªn c¬ së tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng mµ viÖc x©y dùng ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng ph¶i dùa trªn viÖc ®Þnh møc lao ®éng. Do ®ã muèn x©y dùng quü tiÒn l­¬ng kÕ ho¹ch tèt, ®iÒu kiÖn tiÕn quyÕt lµ c«ng ty ph¶i tiªu chuÈn ho¸ ®­îc c«ng viÖc, ®· l­êng ®­îc c«ng viÖc. Tuy nhiªn c«ng t¸c ®Þnh møc ë c«ng ty cßn nhiÒu h¹n chÕ do thiÕu c¸c chuyªn viªn cã tr×nh ®« giái vÒ ph©n tÝch c«ng viÖc. Ch­¬ng III. Mét sè gi¶i ph¸p hoµn thiÖn tæ chøc tiÒn l­¬ng ë C«ng ty Cæ phÇn may §¸p CÇu Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay søc lao ®éng cña con ng­êi ®­îc coi lµ 1 lo¹i hµng hãa ®Æc biÖt. TiÒn l­¬ng chÝnh lµ gi¸ søc lao ®éng ®­îc h×nh thµnh trªn c¬ së gi¸ trÞ vµ sù tho¶ thuËn gi÷a ng­êi cã søc lao ®éng vµ ng­êi sö dông lao ®éng trªn thÞ tr­êng lao ®éng. Gi¸ c¶ søc lao ®éng còng tu©n theo quy luËt cña kinh tÕ thÞ tr­êng ®Æc biÖt lµ quy luËt vÒ gi¸ trÞ vµ quy luËt vÒ cung cÇu lao ®éng. TiÒn l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o bï ®¾p ®­îc søc lao ®éng ®· hao phÝ th«ng qua gi¸ trÞ cua t­ liÖu sinh ho¹t cÇn thiÕt cho ng­êi lao ®éng. Trong c¬ chÕ míi, nhµ n­íc kh«ng can thiÖp s©u vµo viÖc ®Þnh ra quü l­¬ng cho c¸c doanh nghiÖp mµ nhµ n­íc chØ kiÓm tra theo dâi viÖc sö dông quü l­¬ng cña doanh nghiÖp. ë c¸c doanh nghiÖp, tiÒn l­¬ng phô thuéc vµo : Doanh thu cña doanh nghiÖp, kh¶ n¨ng t¹o nguån tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp. Víi c¸c chøc n¨ng: tiÒn l­¬ng lµ th­íc ®o gi¸ trÞ søc lao ®éng, chøc n¨ng qu¶n lý tiÒn l­¬ng, tiÒn l­¬ng trë thµnh mét c«ng cô qu¶n lý hiÖu qu¶, khuyÕn khÝch ng­êi lao ®éng tÝch cùc lµm viÖc , gãp phÇn n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. §Ó thùc hiÖn môc tiªu trªn, c«ng t¸c lao ®éng tiÒn l­¬ng cña doanh nghiÖp cÇn ph¶i ®æi míi hoµn thiÖn mét c¸ch ®ång bé vÒ mäi mÆt nha: kÕ ho¹ch lao ®éng, s¶n xuÊt, tæ chøc ®Þnh møc lao ®éng . TÊt c¶ ph¶i phï hîp, chÝnh x¸c g¾n víi tõng ®èi t­îng lao ®éng. Víi kÕt qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña tõng doanh nghiÖp 3.1. NhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña c«ng ty n¨m 2005 vµ ph­¬ng h­íng ph¸t triÓn nh÷ng n¨m tíi Trong nh÷ng n¨m tiÕp theo, ®Æc biÖt lµ n¨m 2005, C«ng ty ph¶i ®Ò ra chiÕn l­îc ph¸t triÓn, më réng s¶n xuÊt kinh doanh, n©ng cao n¨ng suÊt, quy m« còng nh­ n©ng cao tæng doanh thu. Tr­íc m¾t nhiÖm vô s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty trong n¨m 2005. TT ChØ tiªu §VT KH 2005 1 Gi¸ trÞ s¶n xuÊt c«ng nghiÖp TriÖu ®ång 110.100 2 Tæng doanh thu TriÖu ®ång 213.600 Trong ®ã: Doanh thu tõ tiÒn c«ng TriÖu ®ång 96.500 -Doanh thu tõ gi¸ trÞ NPL+DTBHND TriÖu ®ång 117.100 3 Kim ng¹ch xuÊt khÈu 1000USD 46.900 Trong ®ã trÞ gi¸ theo hîp ®ång 1000USD 10.660 4 Tæng s¶n phÈm s¶n xuÊt 1000bé/chiÕc 5.915 5 Tæng sè nép ng©n s¸ch TriÖu ®ång 450 6 Tæng lîi nhuËn thùc hiÖn TriÖu ®ång 1500 7 Tæng thu nhËp b×nh qu©n 1000 ®ång 1.300 Trong ®ã tiÒn l­¬ng b×nh qu©n 1000 ®ång 1.250 B¶ng chØ tiªu thùc hiÖn s¶n xuÊt kinh doanh n¨m 2005 3.2. Nh÷ng khã kh¨n ®ang ®Æt ra víi c«ng ty trong qu¸ tr×nh më réng s¶n xuÊt kinh doanh 3.2.1. Nguån nh©n lùc Khi nÒn kinh tÕ hiÖn nay ®ang cã xu h­¬ng chuyÓn sang nÒn kinh tÕ tri thøc ®ßi hái ®éi ngò c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¶i cã thay ®æi vµ cã sù chuyÓn biÕn lín. T¹i c«ng ty cæ phÇn may §¸p cÇu hiÖn nay tån t¹i nh÷ng vÊn ®Ò sau: - Nh©n viªn trong c«ng ty ch­a sö dông thµnh th¹o c¸c s¶n phÈm c«ng nghÖ th«ng tin ®Ó øng dông vµo ®iÒu khiÓn m¸y mãc trang thiÕt bÞ ®· ®­îc tù ®éng hãa. - Cö nh÷ng ®¹i diÖn c«ng nh©n ­u tó ®i häc tËp t¹i n­íc ngoµi n¬i mµ cã d©y chuyÒn s¶n xuÊt c«ng nghÖ hiÖn ®¹i ch­a ®¸p øng ®­îc nhu cÇu mµ c«ng ty ®Ó ra. Ngoµi ra c¸c h×nh thøc ®µo t¹o tËp chung, t¹i chøc göi ®i ®µo t¹o hoÆc mêi gi¶ng viªn vÒ h­íng dÉn trùc tiÕp t¹i c«ng ty ch­a ®¹t hiÖu qu¶ cao. 3.2.2. Më r«ng quy m« thÞ tr­êng * HiÖn nay, trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng, ngµy cµng c¹nh tranh quyÕt liÖt th× viÖc t×m kiÕm vµ më réng thÞ tr­êng ph¶i lu«n ®­îc ban l·nh ®¹o c«ng ty quan t©m hµng ®Çu. Nh­ng thùc tÕ hiÖn nay, s¶n phÈm cña c«ng ty cæ phÇn may §¸p CÇu cßn h¹n chÕ trªn thÞ tr­êng trong vµ ngoµi n­íc. Cô thÓ: + ThÞ tr­êng trong n­íc cßn nhiÒu h¹n chÕ, hiÖn nay s¶n phÈm cña c«ng ty míi chØ xuÊt hiÖn chñ yÕu trªn ®Þa bµn Hµ Néi vµ H¶i Phßng(C«ng ty chØ cã hai chi nh¸nh ë Hµ Néi vµ H¶i Phßng) . Do vËy thÞ tr­êng s¶n phÈm cña c«ng ty cßn h¹n hÑp. + ThÞ tr­êng ngoµi n­íc : Trong xu thÕ hßa nhËp nÒn kinh tÕ khu vùc vµ thÕ giíi, s¶n phÈm cña c«ng ty cÇn ph¶i ®­îc më réng trªn nhiÒu n­íc h¬n n÷a kh«ng chØ cã mét sè n­íc ®· xuÊt khÈu nh­ : Hµn Quèc, Singapore, §µi Loan 3.3. Mét sè ý kiÕn ®Ò xuÊt gãp phÇn hoµn thiÖn qu¶n lý tiÒn l­¬ng t¹i c«ng ty cæ phÇn may §¸p CÇu: * Hoµn thiÖn c«ng t¸c x©y dùng ®Þnh møc lao ®éng cã ý nghÜa quan träng trong viÖc x¸c ®Þnh thêi gian hao phÝ lao ®éng mµ nã cÇn cã ý nghÜa víi cÊp chñ qu¶n sö dông nã nh­ c«ng cô lµm c¨n cø cho viÖc lËp kÕ ho¹ch cho quü tiÒn l­¬ng vµ tr¶ l­¬ng MÆt kh¸c, møc lao ®éng ph¶i th­êng xuyªn thÓ hiÖn ®­îc nh÷ng tiÕn bé khoa häc kü thuËt, tr×nh ®é lao ®éng ,thÓ hiÖn xu thÕ tiÕt kiÖm thêi gian lao ®éng. Cô thÓ møc lao ®éng cã vai trß nha: Víi c«ng t¸c kÕ ho¹ch: Muèn tån t¹i vµ ph¸t triÓn C«ng ty cÇn cã kÕ ho¹ch vÒ s¶n xuÊt kinh doanh trong ®ã cã kÕ ho¹ch x©y dùng, ¸p dông, söa ®æi møc lao ®éng. C«ng viÖc nµy ®ßi hái ph¶i thùc hiÖn mét c¸ch tØ mØ chÝnh x¸c nã sÏ trë thµnh c¨n cø chÝnh x¸c cho viÖc lËp kÕ ho¹ch quü tiÒn l­¬ng. Víi tæ chøc lao ®éng khoa häc: C«ng ty muèn ®¹t hiÖu qu¶ kinh tÕ cao, cÇn thùc hiÖn tèt tæ chøc s¶n xuÊt vµ tæ chøc lao ®éng trong tõng bé phËn trªn c¬ së c¸c ph©n tÝch c«ng viÖc mµ c¸c møc tiªu hao c«ng viÖc cho mçi c«ng viÖc trong bé phËn. Tõ ®ã gi¶i quyÕt triÖt ®Ó vÊn ®Ò ph©n c«ng vµ hîp t¸c lao ®éng, tæ chøc vµ phôc vô n¬i lµm viÖc hay nãi c¸ch kh¸c, møc lao ®éng chÐp phÐp ¸p dông vµo s¶n xuÊt nh­ nh÷ng h×nh thøc tæ chøc lao ®éng hîp lý nhÊt. Víi tr¶ l­¬ng ng­êi lao ®éng: Sè l­îng vµ chÊt l­îng lao ®éng lµ c¨n cø ®Ó ®¸nh gi¸ møc ®é tham gia lao ®éng cña mçi ng­êi. Muèn tr¶ l­¬ng c«ng b»ng hîp lý khuyÕn khÝch mäi ng­êi h¨ng h¸i lao ®éng th× cÇn thiÕt ph¶i ®Þnh møc lao ®éng. §Þnh møc lao ®éng chÝnh x¸c lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn quan träng ®Ó x¸c ®Þnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng, lµ c¬ së ®Î c«ng ty ®·i ngé ng­êi lao ®éng theo nguyªn t¾c lµm nhiÒu h­ëng nhiÒu, lµm Ýt h­ëng Ýt. §èi víi C«ng ty Cæ phÇn may §¸p CÇu, møc lao ®éng cã vai trß to lín trong c«ng t¸c tiÒn l­¬ng. V× c«ng ty ¸p dông h×nh thøc tr¶ l­¬ng theo s¶n phÈm ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së tÝnh ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng do ®ã ®Þnh møc lao ®éng cµng ph¶i chÝnh x¸c. CÇn x©y dùng mét héi ®ång ®Þnh møc lao ®éng. Tuy nhiªn viÖc x©y dùng héi ®ång trªn c¬ së c¸c c¸n bé qu¶n lý kiªm lu«n c«ng viÖc ®Þnh møc bëi c¸c c¸n bé qu¶n lý ph©n x­ëng lµ nh÷ng ng­êi trùc tiÕp ®iÒu hµnh s¶n xuÊt, cã chuyªn m«n, l¹i th­êng xuyªn theo dâi, ®¸nh gi¸ lao ®éng do ®ã cã thÓ thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng. Ngoµi ra cã thÓ nhËn thªm c«ng viÖc kh¸c sÏ lµm phong phó h¬n vÒ c«ng viÖc tr¸nh g©y c¶m gi¸c nhµm ch¸n cho ng­êi qu¶n lý vµ ®¶m b¶o biªn chÕ lao ®éng §Çu t­ ®æi míi m¸y mãc trang thiÕt bÞ mét c¸ch ®ång bé hiÖn ®¹i ®Ó m¸y mãc ch¹y mét c¸ch tèt nhÊt, gi¶m c¸c thao t¸c, cö ®éng trong qu¸ tr×nh lao ®éng ®Ó thuËn tiÖn cho viÖc ®Þnh møc lao ®éng Gi¶m biªn chÕ víi nh©n viªn gi¸n tiÕp qu¶n lý g¾n víi viÖc ¸p ®Æt tr¸ch nhiÖm c«ng viÖc lªn mçi c¸ nh©n ng­êi lao ®éng. Do rÊt khã ®Þnh h­íng, l­îng ho¸ c«ng viÖc khèi l­îng c«ng nh©n gi¸n tiÕp nªn c«ng ty cã thÓ c¾t gi¶m biªn chÕ ®èi víi khèi nµy. §Ó chÝnh x¸c h¬n trong viÖc lËp kÕ ho¹ch quü l­¬ng ph¶i ®¶m b¶o tÝnh c«ng b»ng cho ng­êi lao ®éng C«ng t¸c ®Þnh møc lao ®éng kh«ng chØ dõng l¹i ë viÖc x©y dùng ®Þnh møc mµ cßn ¸p dông vµo s¶n xuÊt th­êng xuyªn, thay ®æi thãi quen s¶n xuÊt mét c¸ch tõ tõ ®Ó dÇn phèi hîp vµ t¹o thãi quen míi cho ng­êi lao ®éng, míi sö dông triÖt ®Ó kh¶ n¨ng tiÒm tµng cña c«ng ty vÒ m¸y mãc thiÕt bÞ vµ nguån nh©n lùc. * N©ng cao chÊt l­îng nguån nh©n lùc Cïng víi sù ph¸t triÓn vµ khoa häc kü thuËt, tr×nh ®é tay nghÒ ng­êi lao ®éng cÇn ph¶i ®­îc n©ng cao. NhËn thøc râ ®iÒu nµy C«ng ty Cæ phÇn may §¸p CÇu ®ang tõng b­íc thùc hiÖn bao gåm c¶ vÊn ®Ò t¹o ®iÒu kiÖn cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong c«ng ty sö dông thµnh th¹o s¶n phÈm c«ng nghÖ ttt... ®Ó øng dông vµo ®iÒu khiÓn m¸y mãc trang thiÕt bÞ. * Gi¶i ph¸p vÒ më réng ph¸t triÓn thÞ tr­êng Më réng ®Þa bµn ho¹t ®éng kinh doanh. §èi víi thÞ tr­êng trong n­íc t¹o nhiÒu mèi quan hÖ víi b¹n hµng, s½n sµng ®¸p øng cung cÊp s¶n phÈm phôc vô xuÊt khÈu. §èi víi thÞ tr­êng n­íc ngoµi, c«ng ty t×m hiÓu vµ th©m nhËp vµo thÞ tr­êng EU v× ®©y lµ thÞ tr­êng cã tiÒm n¨ng lín. C¸c thÞ tr­êng truyÒn thèng cÇn cñng cè vµ nhÊt lµ nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch ­u ®·i ®Ó t¨ng kim ng¹ch xuÊt khÈu - Më réng quy m« s¶n xuÊt t¹i c¸c chi nh¸nh, gi¶ sö cã thÓ më c¸c x­ëng may ë c¸c chi nh¸nh trong n­íc. CÇn ph¶i thµnh lËp thªm mét sè chi nh¸nh trong n­íc ®Ó cã thÓ khuyÕch tr­¬ng më réng thÞ tr­êng. KÕt luËn Trong bÊt kú doanh nghiÖp nµo viÖc hoµn thiÖn tæ chøc tiÒn l­¬ng lµ néi dung hÕt søc quan träng nã ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Ðn hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp. C¬ chÕ vµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng hîp lý sÏ lµ ®éng lùc tiªu biÓu gióp doanh nghiÖp v­ît qua khã kh¨n hoµn thµnh tèt nhiÖm vô ®ùc giao ®em l¹i hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh cao. Trong nh÷ng n¨m võa qua, C«ng ty Cæ phÇn may §¸p CÇu ®¹t ®­îc mét sè kÕt qu¶ trong c«ng t¸c tiÒn l­¬ng nh­: møc l­¬ng b×nh qu©n æn ®Þnh, tèc ®é t¨ng n¨ng suÊt lao ®éng b×nh qu©n lín h¬n tèc ®é t¨ng tiÒn l­¬ng b×nh qu©n... Dong ®Ó c«ng t¸c tiÒn l­¬ng ®­îc tèt h¬n, c«ng ty vÉn cÇn ph¶i xem xÐt, nghiªn cøu vµ ®­a ra nh÷ng gp hoµn thiÖn h¬n n÷a gióp ho¹t ®éng kinh doanh ngµy cµng ®¹t hiÖu qu¶. Qua thêi gian thùc tËp t¹i C«ng ty Cæ phÇn may §¸p CÇu, em ®· cè g¾ng t×m hiÓu c¬ chÕ vµ h×nh thøc tr¶ l­¬ng trong c«ng ty. Tõ ®ã ®­a ra mét sè bp nh»m gãp phÇn hoµn thiÖn tæ chøc tiÒn l­¬ng cña c«ng ty. Tuy nhiªn do c«ng ty ®ang trong thêi gian chuyÓn ®æi thªmn÷a do thêi gian h¹n chÕ vµ kh¶ n¨ng tr×nh ®éc cã h¹n nªn ch¾c ch¾n c¸c ý kiÕn trªn cßn nhiÒu sai sãt rÊng mong ®­îc sù ®ãng gãp ý kiÕn cña c«ng ty, thÇy c« vµ c¸c b¹n quan ©m. Cuèi cïng em xin ch©n thµnh c¶m ¬n sù h­íng dÉn nhiÖt t×nh cña thÇy gi¸o TS. NguyÔn Quang Thä vµ c¸c c« chó trong phßng tæ chøc còng nh­ c¸c c¸n bé c«ng nh©n viªn trong C«ng ty Cæ phÇn may §¸p CÇu ®· t¹o ®iÒu kiÖn gióp em hoµn thµnh chuyªn ®Ò nµy. §Ò C­¬ng thùc tËp tèt nghiÖp Chuyªn ®Ò (§æi míi c¬ chÕ qu¶n lý tiÒn l­¬ng trong C«ng ty Cæ phÇn d­îc phÈm nam hµ)