Đề tài Giải pháp hoàn thiên hoạt động thanh toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ ở Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam

n n÷a, viÖc thùc hiÖn c¸c t¸c nghiÖp trong Trade Finance cßn rÊt nhiÒu phÇn ph¶i thùc hiÖn b»ng tay, lµm mÊt thêi gian, trong khi ch­¬ng tr×nh hoµn toµn cã thÓ hç trî. ViÖc thay ®æi ®Þa chØ, m· SWIFT cña c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi kh«ng ®­îc cËp nhËt trªn hÖ thèng khiÕn cho viÖc tra so¸t cña thanh to¸n viªn gÆp nhiÒu khã kh¨n. VÒ sè liÖu b¸o c¸o, Adhoc Report ra ®êi ®Çu n¨m 2006 lµ mét b­íc ngoÆt lín cña viÖc lµm b¸o c¸o, tuy nhiªn ch­¬ng tr×nh nµy sÏ tèt h¬n nhiÒu nÕu cã thÓ tù ®éng cËp nhËt sè liÖu. Nhóm nguyên nhân khách quan: C¸c v¨n b¶n, chÝnh s¸ch vÜ m« cña Nhµ n­íc cßn thiÕu æn ®Þnh, th­êng xuyªn bÞ ®iÒu chØnh. §iÒu nµy ®· ¶nh h­ëng kh«ng nhá ®Õn c¸c bªn trong thanh to¸n quèc tÕ b»ng th­ tÝn dông. Nh­ chÝnh s¸ch th­¬ng m¹i, ChÝnh phñ vµ c¸c bé ngµnh cã liªn quan th­êng xuyªn cã nh÷ng thay ®æi vÒ danh môc c¸c mÆt hµng ®­îc phÐp xuÊt nhËp khÈu, biÓu thuÕ ¸p dông ®èi víi tõng mÆt hµng, ®iÒu kiÖn ®Ó doanh nghiÖp ®­¬c phÐp ho¹t ®éng xuÊt khÈu, song thêi gian kÓ tõ khi ra quyÕt ®Þnh ®Õn khi quyÕt ®Þnh cã hiÖu lùc thi hµnh th­êng lµ ng¾n, kh«ng ®ñ ®Ó c¸c doanh nghiÖp dù tÝnh s¾p xÕp kÕ ho¹ch cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña m×nh. Trong ho¹t ®éng xuÊt khÈu c¸c thñ tôc hµnh chÝnh cßn r­êm rµ, ch­a cã sù liªn kÕt phèi hîp gi÷a c¸c ban ngµnh, c¸c quy ®Þnh cßn chång chÐo g©y phiÒn to¸i cho kh¸ch hµng, tèn kÐm thêi gian vµ chi phÝ. ChÝnh phñ còng ch­a x¸c ®Þnh râ tr¸ch nhiÖm vµ quyÒn lîi cña ng©n hµng khi tham gia ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu. Ngoµi ra, quy ®Þnh vÒ më th­ tÝn dông tr¶ chËm ch­a râ rµng, nhiÒu doanh nghiÖp coi ®©y nh­ lµ mét h×nh thøc tµi trî vèn vay dµi h¹n, tranh thñ nguån vay cña n­íc ngoµi më th­ tÝn dông tr¶ chËm trµn lan, tiÒn hµng thu ®­îc l¹i quay vßng khiÕn cho ®Õn khi th­ tÝn dông kh«ng thanh to¸n ®­îc dÉn ®Õn ng©n hµng ph¶i ®øng ra tr¶ thay. Tû gi¸ hèi ®o¸i kh«ng æn ®Þnh, thÞ tr­êng ngo¹i hèi ch­a ph¸t triÓn dÉn ®Õn nh÷ng c¬n sèt vÒ ngo¹i tÖ, khan hiÕm nguån ngo¹i tÖ phôc vô thanh to¸n th­ tÝn dông nhËp khÈu, nhÊt lµ th­ tÝn dông tr¶ chËm khiÕn doanh nghiÖp thiÖt thßi, gi¶m hiÖu qu¶ kinh doanh vµ g©y khã kh¨n cho ng©n hµng trong viÖc giôc kh¸ch hµng thanh to¸n. Thªm vµo ®ã, m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cßn thiÕu vµ ch­a ®ång bé. ChÝnh phñ ch­a cã v¨n b¶n ph¸p lý vÒ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, nhÊt lµ nh÷ng quy ®Þnh cô thÓ vÒ viÖc h­íng dÉn ¸p dông c¸c th«ng lÖ quèc tÕ nh­ UCP, INCOTERMS, ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ ch­a thùc sù ®­îc b¶o vÖ bëi mét hµnh lang ph¸p lý khi cã tranh chÊp x¶y ra. Mét sè v¨n b¶n cña Ng©n hµng Nhµ n­íc quy ®Þnh ch­a cô thÓ, g©y ra sù hiÓu biÕt kh¸c nhau gi÷a thùc tÕ diÔn ra t¹i c¸c ng©n hµng vµ thanh tra ng©n hµng Nhµ n­íc dÉn ®Õn ¸p dông kh«ng thèng nhÊt, g©y ra sù c¹nh tranh kh«ng lµnh m¹nh gi÷a c¸c ng©n hµng. T×nh tr¹ng c¸n c©n thanh to¸n ViÖt Nam lu«n th©m hôt còng lµm ¶nh h­ëng tíi ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ nãi riªng. §©y lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp g©y ra t×nh tr¹ng mÊt c©n ®èi gi÷a thanh to¸n xuÊt khÈu t¹i c¸c ng©n hµng. C¸n c©n thanh to¸n quèc tÕ th©m hôt còng dÉn ®Õn mÊt c©n ®èi gi÷a cung vµ cÇu ngo¹i tÖ, ¶nh h­ëng tíi kh¶ n¨ng chi tr¶ ngo¹i hèi cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i, do vËy ¶nh h­ëng tíi viÖc ®¸p øng nhu cÇu vÒ nguån ngo¹i tÖ phôc vô thanh to¸n cho ®èi t¸c n­íc ngoµi. Sù c¹nh tranh gay g¾t gi÷a c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i trong n­íc vµ c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè chÝnh lµm cho thÞ phÇn thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng vµ theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ nãi chung cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam bÞ chia xÎ. HiÖn nay trªn ®Þa bµn Hµ Néi cã tíi gÇn 100 ng©n hµng ho¹t ®éng kinh doanh, mÆt kh¸c tõ n¨m 1990 trë l¹i ®©y, Nhµ n­íc ®· cho phÐp c¸c ng©n hµng ®ñ ®iÒu kiÖn cã thÓ më réng ho¹t ®éng cña m×nh sang lÜnh vùc ho¹t ®éng kinh doanh ®èi ngo¹i, NHNT kh«ng cßn gi÷ vÞ trÝ ®éc quyÒn. §­îc phÐp ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ, nhËn thÊy nh÷ng lîi Ých to lín do ho¹t ®éng nµy mang l¹i, c¸c ng©n hµng míi b­íc vµo lÜnh vùc nµy ®· t×m mäi c¸ch ®Ó kÐo kh¸ch hµng vÒ phÝa m×nh nh­ ¸p dông chÕ ®é cho vay tµi trî xuÊt nhËp khÈu rÊt tho¸ng víi thñ tôc ®¬n gi¶n, tèc ®é gi¶i ng©n nhanh, ­u tiªn trong mua b¸n ngo¹i tÖ, ¸p dông tØ lÖ phÝ thÊp. Hä ®· thu hót ®­îc mét l­îng lín kh¸ch hµng truyÒn thèng cña NHNT ViÖt Nam. Bªn c¹nh ®ã, mét sè doanh nghiÖp hiÖn nay cã cæ phÇn trong c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i cæ phÇn nªn hä chñ yÕu ho¹t ®éng t¹i ng©n hµng cña m×nh, chØ giao dÞch víi NHNT ViÖt Nam ®Ó duy tr× quan hÖ. Ngoµi ra, c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi ho¹t ®éng t¹i ViÖt Nam còng ®ang nç lùc thiÕt lËp quan hÖ víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cña ViÖt Nam, trong ®ã cã c¶ c¸c doanh nghiÖp lín lµ kh¸ch hµng truyÒn thèng cña NHNT (Së Giao dÞch) nh­ Tæng C«ng ty than ViÖt Nam, Tæng c«ng ty l­¬ng thùc miÒn b¾c Nh÷ng ng©n hµng nµy cã nhiÒu ­u thÕ nh­ cã tiÒm lùc vÒ vèn ngo¹i tÖ, cã tr×nh ®é qu¶n lý chuyªn m«n cao, cã c«ng nghÖ hiÖn ®¹i. Hä chñ ®éng t×m hiÓu nh÷ng nhu cÇu lîi Ých mµ kh¸ch hµng tr«ng ®îi, giao th­ tÝn dông tËn tay kh¸ch hµng, thu hót kh¸ch hµng míi b»ng viÖc h¹ thÊp phÝ dÞch vô, l·i suÊt cho vay chiÕt khÊu vµ møc ký quü më th­ tÝn dông, sau mét thêi gian míi n©ng lªn mét c¸ch hîp lý. Hä phèi hîp tÝn dông thanh to¸n trong mét chu tr×nh khÐp kÝn, ®¬n gi¶n ho¸ c¸c thñ tôc, cè g¾ng ®Ó kh¸ch hµng chØ ph¶i giao dÞch t¹i mét phßng, thËm chÝ mét nh©n viªn. Nh÷ng yÕu tè nµy ®· thùc sù thu hót ®­îc kh¸ch hµng, lµm thÞ phÇn cña NHNT VN trong nh÷ng n¨m qua bÞ gi¶m ®¸ng kÓ. BÊt cËp trong kiÕn thøc ngo¹i th­¬ng, hµnh vi ®¹o ®øc cña kh¸ch hµng còng lµ mét trong nh÷ng nguyªn nh©n lµm h¹n chÕ sù ph¸t triÓn ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. B­íc ra tõ nÒn kinh tÕ tËp trung quan liªu bao cÊp, kinh nghiÖm vµ sù am hiÓu vÒ th«ng lÖ vµ tËp qu¸n quèc tÕ trong kinh doanh cßn h¹n chÕ dÉn ®Õn viÖc c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam kh«ng tr¸nh khái nh÷ng s¬ hë khi ký kÕt hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, kh«ng ®Ò phßng rñi ro ®Ó ®Õn khi x¶y ra vô viÖc ph¶i g¸nh chiô thiÖt thßi. Trong khi ®ã, thùc lùc tµi chÝnh cña c¸c ®¬n vÞ cßn qu¸ yÕu kÐm nªn ho¹t ®éng kinh doanh chñ yÕu l¹i dùa vµo vèn vay cña ng©n hµng. Do vËy khi doanh nghiÖp ViÖt Nam bÞ n­íc ngoµi lõa ®¶o, thua lç sÏ liªn quan trùc tiÕp ®Õn chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña ng©n hµng. Ngoµi ra, còng do c¸c hîp ®ång ngo¹i th­¬ng quy ®inh thiÕu chÆt chÏ, kh¸ch hµng phÝa VN thiÕu th«ng tin th­¬ng m¹i, ch­a n¾m ch¾c ®èi t¸c kinh doanh cña m×nh trªn th­¬ng tr­êng quèc tÕ ®ång thêi, ng­êi nhËp khÈu ch­a coi träng vai trß tham m­u cña ng©n hµng trong viÖc ký kÕt hîp ®ång. TÊt c¶ nh÷ng ®iÒu nµy ®· khiÕn cho ng©n hµng gÆp nhiÒu khã kh¨n trong viÖc giao dÞch víi ®èi t¸c n­íc ngoµi cña ng­êi nhËp khÈu hoÆc ng©n hµng th«ng b¸o theo hîp ®ång quy ®Þnh do cã quan hÖ ®¹i lý, vµ viÖc söa ®æi, kh¾c phôc hËu qu¶ sÏ g©y nhiÒu phiÒn phøc, tèn kÐm c¶ vÒ thêi gian vµ tiÒn b¹c. ThiÕu kiÕn thøc vÒ ngo¹i th­¬ng còng khiÕn c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam th­êng bÞ ®èi t¸c n­íc ngoµi ®Èy vµo nh÷ng t×nh tr¹ng bÊt lîi nh­ ph¶i më Th­ tÝn dông x¸c nhËn, trong khi kh«ng yªu cÇu ®èi t¸c ph¶i cã b¶o l·nh thùc hiÖn hîp ®ång, tho¶ thuËn phÝa n­íc ngoµi bao tiªu s¶n phÈm nh­ng l¹i kh«ng yªu cÇu hä më Th­ tÝn dông ®èi øng, ®Ó n­íc ngoµi lõa b¸n s¶n phÈm chÊt l­îng kh«ng cao... §èi víi kh¸ch hµng míi tham gia nghiÖp vô xuÊt khÈu, do nh÷ng yªu cÇu nghiªm ngÆt cña chøng tõ trong thanh to¸n mµ ®Æc biÖt lµ chøng tõ thanh to¸n theo ph­¬ng thøc Th­ tÝn dông rÊt khã kh¨n ®Ó lËp ®­îc mét bé chøng tõ phï hîp víi nh÷ng ®iÒu kiÖn vµ ®iÒu kho¶n cña Th­ tÝn dông khi mµ b¶n th©n l¹i ch­a hiÓu g× vÒ nã.Trong thùc tiÔn thùc hiÖn nghiÖp vô thanh to¸n xuÊt khÈu b»ng Th­ tÝn dông, thanh to¸n viªn ng©n hµng ®· gÆp kh«ng Ýt tr­êng hîp kh«ng thùc hiÖn ®óng thêi h¹n kiÓm tra chøng tõ hoÆc buéc ph¶i tõ chèi kh«ng thanh to¸n cho kh¸ch, lý do lµ ng­êi xuÊt khÈu tuy ®· ®­îc nh¾c nhë song vÉn kh«ng nép chøng tõ kÞp thêi hay lËp bé chøng tõ kh«ng khíp víi Th­ tÝn dông nh­ m« t¶ sai hoÆc kh«ng ®Çy ®ñ vÒ hµng ho¸. Bªn c¹nh ®ã còng ph¶i ®Ò cËp tíi sù cè t×nh vµ thiÕu trung thùc, vi ph¹m c¸c cam kÕt víi ng©n hµng cña c¸c doanh nghiÖp kinh doanh xuÊt nhËp khÈu trong n­íc. C¸c tranh chÊp ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thanh to¸n hµng nhËp khÈu b»ng th­ tÝn dông kh«ng chØ b¾t nguån tõ sù kh«ng trung thùc cña ®èi t¸c n­íc ngoµi mµ nhiÒu tr­êng hîp do c¸c doanh nghiÖp trong n­íc g©y ra. Ngoµi viÖc thiÕu hiÓu biÕt, thiÕu th«ng tin trong kinh doanh xuÊt nhËp khÈu, nhiÒu doanh nghiÖp trong n­íc v× chØ quan t©m ®Õn lîi nhuËn tr­íc m¾t mµ vi ph¹m nh÷ng cam kÕt cña m×nh víi ng©n hµng. Kh¸ch hµng ®­îc ng©n hµng ph¸t hµnh b¶o l·nh nhËn hµng tr­íc khi bé chøng tõ vÒ vµ cam kÕt chÊp nhËn thanh to¸n. Nh­ng trªn thùc tÕ vÉn cã tr­êng hîp kh¸ch hµng chËm trÔ kh«ng chÞu thanh to¸n do nh÷ng nguyªn nh©n kh¸ch quan nh­ cã sù biÕn ®éng gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng tiªu thô, hµng nhËp vÒ kh«ng b¸n ®­îc hay cã b¸n ®­îc còng bÞ lç, doanh nghiÖp kh«ng cã kh¶ n¨ng thanh to¸n cho ng©n hµng. Tuy nhiªn còng cã tr­êng hîp doanh nghiÖp cè t×nh vi ph¹m, khi ®· b¸n hÕt hµng vÉn kh«ng chÞu thanh to¸n cho ng©n hµng mµ ®em tiÒn ®ã tiÕp tôc ®Çu t­ kinh doanh, thua lç vµ mÊt kh¶ n¨ng thanh to¸n. Ph¸t triÓn ho¹t ®éng nµy ®­îc coi lµ mét mÆt kh«ng thÓ thiÕu ®­îc trong ho¹t ®éng kinh doanh cña NHNT VN, nã bæ sung vµ hç trî cho c¸c mÆt ho¹t ®éng kinh doanh kh¸c cña ng©n hµng nh­ më réng ho¹t ®éng tÝn dông tµi trî xuÊt nhËp khÈu, gióp ®ì c¸c doanh nghiÖp n­íc ta trong vÊn ®Ò vèn, héi nhËp vµo nÒn kinh tÕ toµn cÇu ®Ó cuèi cïng thu ®­îc phÝ dÞch vô tõ ho¹t ®éng thanh to¸n nµy ngµy cµng nhiÒu h¬n. ChÝnh v× vËy viÖc nghiªn cøu ®Ó ®Ò ra nh÷ng gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m hoµn hiÖn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ (thanh toán xuất khẩu) theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i NHNT VN lµ ®iÒu cÇn thiÕt. CHƯƠNG 3 GIẢI PHÁP HOÀN THIỆN HOẠT ĐỘNG THANH TOÁN XUẤT KHẨU BẰNG PHƯƠNG PHÁP TÍN DỤNG CHỨNG TỪ Ở NGÂN HÀNG NGOẠI THƯƠNG VIỆT NAM. Chiến lược phát triển của Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam giai đoạn 2006 - 2010: Mục tiêu tổng quát: Với những yêu cầu cấp bách của quá trình hội nhập kinh tế quốc tế, toàn cầu hóa, NHNT VN đã xác định một mục tiêu cụ thể hơn, đó là trở thành: “Tập đoàn tài chính đa năng có quy mô đứng trong số 70 tập đoàn tài chính lớn nhất ở châu Á vào giai đoạn 2010-2020, có phạm vi hoạt động không những trong nước mà ở cả thị trường tài chính thế giới”. Mục tiêu trên là hoàn toàn có cơ sở dựa trên thành quả đạt được sau hơn 5 năm thực hiên Đề án tái cơ cấu. Các số liệu về tốc độ tăng trưởng và vị trí hiện tại của NHNT đã chứng minh điều đó: năm 2004 NHNT xếp thứ 748 trong số 1000 ngân hàng lớn nhất thế giới, tăng 10 bậc so với năm 2003. Trong khu vực châu (trừ Nhật Bản), NHNT hiện xếp thứ 127 về vốn chủ sở hữu và thứ 119 tính theo tổng tái sản. Tốc độ tăng trưởng dự kiến của NHNT trong thời gian tới là 15%/năm. Tuy nhiên khoảng cách giữa NHNT và 50 ngân hàng lớn nhất châu lục còn khá xa, ngân hàng lớn nhât châu Á có quy mô vốn lớn gấp 70 lần so với NHNT, ngân hàng xếp thứ 50 có quy mô vốn lớn hơn 4 lần. Điều này đòi hỏi NHNT phải có những giải pháp mạnh và tích cực hơn nữa trong thời gian tới để oàn thành xuất sắc mục tiêu đề ra. Nhiệm vụ chiến lược: Cụ thể hóa mục tiêu của toàn hệ thống, dựa trên kết quả đạt được trong những năm qua, kết hợp với việc phân tích, đánh giá cũng như tìm hiểu dự báo tình hình kinh tế thị trường trong thời gian tới, NHNT tập trung triển khai những nhiệm vụ sau: Một là, chú trọng công tác huy động vốn, thu hút tiền gửi từ khách hàng, đặc biệt quan tâm nhiều tới tiền gửi của các khách hàng truyền thống, khách hàng lớn làm ăn có hiệu quả. Quán triệt công tác marketing khách hàng tới từng phòng nghiệp vụ, từng cán bộ, mở rộng có lựa chọn việc cho vay khách hàng với lãi suất ưu đãi và thường xuyên thanh toán qua NHNT. Hai là, tích cực thúc đẩy và nâng cao chất lượng công tác huy động tiền gửi tiết kiệm bằng cả VND và ngoại tệ, tập trung thu hút tiền gửi có kỳ hạn và kỳ hạn dài trên 6 tháng nhằm ổn định nguồn vốn trong hoạt động kinh doanh. Rà soát lại hoạt động của các phòng giao dịch, mở rộng mạng lưới các phòng giao dịch tại các khu vực dân cư đông đúc và giao dịch thuận tiện. Xem xét và bổ sung thêm chức năng, nhiệm vụ của từng phòng nghiệp vụ nhằm phục vụ có hiệu quả hơn tất cả các đối tượng khách hàng. Chú trọng các giải pháp huy động vốn trung và dài hạn nhằm cải thiện tính thanh khoản trong hoạt động kinh doanh. Ba là, tiếp tục mở rộng nâng cao chất lượng hoạt động tín dụng đi đôi với an toàn, hiệu quả. Giữ khách hàng truyền thống thuộc thành phần kinh tế quốc doanh và phát triển khách hàng thuộc thành phần kinh tế ngoài quốc doanh, các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Tăng tỷ trọng nợ vay của các doanh nghiệp ngoài quốc doanh, các khách hàng khác bằng việc cho vay có tài sản đảm bảo. Tập trung và quan tâm thích đáng đến việc giải quyết nợ quá hạn, nợ tồn đọng theo đề án giải quyết nợ của của NHNT. Bốn là, sử dụng linh hoạt đòn bẩy kinh tế như: tỷ giá, lãi suất, phí dịch vụ, phí hoa hồng để thu hút khách hàng, kết hợp với việc cải thiện chất lượng dịch vụ và quảng bá rộng rãi sản phẩm của NHNT. Năm là, tăng cường công tác quản trị điều hành của NHNT, giữ vững và nâng cao kỷ cương trong điều hành hoạt động, phát huy tích cực tính năng động sáng tạo trong công việc, tính độc lập tự chủ tại các phòng nghiệp vụ NHNT. Sáu là, ổn định tổ chức và cơ cấu nhân viên, lao động của các phòng ban NHNT; xây dựng cơ cấu hợp lý với tình hình hoạt động kinh doanh của NHNT trong thời gian tới. Bảy là, mua sắm các trang thiết bị cần thiết và đầu tư đổi mới công nghệ cho các phòng nghiệp vụ để thuận lợi hơn trong tác nghiệp của mỗi phòng. Tám là, đổi mới và tăng cường công tác kiểm tra, kiểm soát nội bộ, đảm bảo tính hệ thống, thống nhất trong kiểm tra; nâng cao số lượng, chất lượng cán bộ có trình độ nghiệp vụ cao, được đào tạo bài bản. Chín là, triển khai thực hiện nghiêm túc các văn bản liên quan đến quy trình nghiệp vụ, đặc biệt quan tâm đến công tác quản trị rủi ro kết hợp hài hòa với quan hệ khách hàng, chấn chỉnh và thực hiện tốt công tác ngân quỹ. Tăng cường công tác đào tạo chuyên môn nghiệp vụ cho nhân viên để nâng cao chất lượng phục vụ khách hàng và khai thác được thế mạnh về công nghệ của NHNT. Định hướng phát triển hoạt động thanh toán xuất khẩu ở Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam: Thanh toán quốc tế ngày càng trở nên quan trọng trong hoạt động kinh doanh xuất nhập khẩu, gắn bó mật thiết với hoạt động kinh doanh khác của NHNT. Do vậy, NHNT VN đã xác định mục tiêu phải giữ vững và tăng cường uy tín trong hoạt động đối ngoại, nâng cao hiệu quả thanh toán quốc tế, đặc biệt là thanh toán xuất khẩu. Mở rộng quan hệ đại lý để tranh thủ vốn, kỹ thuật và đặc biệt là kinh nghiệm quản lý tiên tiến. NHNT cố gắng giữ vững vai trò là ngân hàng hàng đầu về thanh toán quốc tế trong cả nước, cân bằng giữa thanh toán xuất khẩu và thanh toán nhập khẩu trong hệ thống. Từ đó xác lập các điều kiện nâng cao năng lực cạnh tranh và hội nhập quốc tế về thanh toán quốc tế, hiện đại hóa công nghệ ngân hàng để hội nhập với cộng đồng tài chính quốc tế. Cụ thể hóa những mục tiêu trên, NHNT VN đã đề ra kế hoạch triển khai bao gồm các nội dung sau: Một là, cơ cấu lại các mảng hoạt động thanh toán quốc tế, nhất là thanh toán xuất khẩu theo mô hình tiên tiến, hiện đại gồm: các khối tài trợ thương mại quốc tế, khối trung tâm chuyển tiền, khối định chế tài chính, phù hợp với chiến lược và Đề án tái cơ cấu của NHNT VN. Hai là, nâng cao trình độ vè thanh toán quốc tế, nhất là thanh toán xuất khẩu cho nhân viên ngân hàng, bắt kịp với chuẩn mực quốc tế. Định hướng cho việc tập trung phát triển một số nghiệp vụ (thanh toán xuất khẩu, tài trợ thương mại, bao thanh toán...) của ngân hàng quốc tế mà NHNT VN có thế mạnh. Ba là, từng bước mở rộng hoạt động ngân hàng tại một số vùng biên giới có tiềm năng về hàng mậu dịch cũng như tại một số trung tâm tài chính quốc tế lớn. NHNT đặt ra mục tiêu thành lập chi nhánh tại châu Âu, các chi nhánh này sẽ góp phần mở rộng kinh doanh quốc tế, hỗ trợ kinh doanh xuất khẩu, đầu tư ra nước ngoài, cũng như cung cấp các thông tin quan trọng ở các thị trường này cho các doanh nghiệp trong nước. Hiện tại NHNT đã có chi nhánh tại Hồng Kông và trung tâm chuyển tiền tại Mỹ. Bốn là, NHNT không ngừng mở rộng và củng cố quan hệ đối ngoại với các ngân hàng, tổ chức tín dụng quốc tế. NHNT VN đã mở rộng quan hệ đại lý với các ngân hàng khắp lục địa và vùng lãnh thổ, đặc biệt quan tâm đến khu vực châu Phi và Nam Mỹ, nhằm đáp ứng nhu cầu mở rộng hoạt động đầu tư tài chính quốc tế, nhu cầu xúc tiến thương mại và đẩy mạnh xuất khẩu hàng hóa dịch vụ của nước ta sang các nước thuộc khu vực này. Để thực hiên tốt những mục tiêu trên, NHNT VN cần hoàn thiện hoạt động thanh toán quốc tế nói chung và thanh toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ nói riêng; đưa ra giải pháp cụ thể, khả thi, đồng thời có kiến nghị lên Chính phủ, Ngân hàng nhà nước cũng như với khách hàng. Giải pháp hoàn thiện hoạt động thanh toán xuất khẩu theo phương pháp tín dụng chứng từ ở Ngân hàng Ngoại thương Việt Nam: Hoàn thiện văn bản quy định cho việc thực hiện hoạt động thanh toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ: Để đáp ứng nhu cầu của khách hàng, NHNT cần bổ sung quy trình thanh toán quốc tế (thanh toán xuất khẩu) bằng thư tín dụng theo phương thức chiết khấu miễm truy đòi. Ngoài ra cần phải xem xét trường hợp chiết khấu truy đòi đối với thư tín dụng trả chậm cho khách hàng mà không cần chờ sự chấp nhận của ngân hàng phát hành, miễn là bộ chứng từ xuất trình phù hợp với các điều khoản và quy định trong thư tín dụng. Các quy định về điều kiện để xác nhận thư tín dụng cũng rất quan trọng, ®ã lµ c¬ së ®Ó thanh to¸n viªn quyÕt ®Þnh cã nªn céng thªm sù cam kÕt ch¾c ch¾n cña NHNT vµo cam kÕt ch¾c ch¾n cña ng©n hµng ph¸t hµnh theo yªu cÇu vµ ®Ó thùc hiÖn thanh to¸n tr­íc cho doanh nghiÖp xuÊt khÈu khi hä xuÊt tr×nh bé chøng tõ phï hîp víi c¸c quy ®Þnh cña th­ tÝn dông. C¸c ®iÒu kiÖn nµy bao gåm: ng©n hµng ph¸t hµnh lµ ng©n hµng cã quan hÖ ®¹i lý víi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng, ng©n hµng ph¸t hµnh cã uy tÝn cao, giao dÞch th­êng xuyªn víi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng vµ lu«n thùc hiÖn tèt c¸c kho¶n thanh to¸n, c¸c ®iÒu kiÖn, ®iÒu kho¶n cña th­ tÝn dông lµ râ rµng, kh«ng cã bÊt cø ®iÓm nµo g©y bÊt lîi cho viÖc lËp vµ xuÊt tr×nh chøng tõ (tøc lµ kh¶ n¨ng thùc hiÖn th­ tÝn dông cao). §©y lµ c¬ së ®Ó thanh to¸n viªn cã thÓ thùc hiÖn nghiÖp vô mét c¸ch thèng nhÊt vµ chÝnh x¸c. ViÖc thùc hiÖn nhiÒu lo¹i th­ tÝn dông nh­ th­ tÝn dông chuyÓn nh­îng, th­ tÝn dông ®iÒu kho¶n ®á, th­ tÝn dông tuÇn hoµn vÉn ch­a ®­îc h­íng dÉn, quy ®Þnh cô thÓ b»ng v¨n b¶n cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng. HiÖn nay nhu cÇu cña c¸c doanh nghiÖp vÒ nh÷ng lo¹i th­ tÝn dông nµy ®· ph¸t sinh rÊt nhiÒu nh­ng trong quy ®Þnh cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng vÉn ch­a cã, g©y khã kh¨n cho thanh to¸n viªn khi thùc hiÖn vµ hä chñ yÕu ph¶i dùa vµo th«ng lÖ quèc tÕ còng nh­ tù ®­a ra nh÷ng ph­¬ng thøc thùc hiÖn, nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa rñi ro mét c¸ch chñ quan. Thực hiện tốt các biện pháp nghiệp vụ: §©y lµ ph­¬ng thøc cã tÝnh an toµn cao ®èi víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu ViÖt Nam, tuy nhiªn viÖc thùc hiÖn theo ph­¬ng thøc nµy t­¬ng ®èi phøc t¹p. NHNT ViÖt Nam víi vai trß lµ ng©n hµng phôc vô ng­êi xuÊt khÈu cÇn thiÕt ph¶i ph¸t triÓn nghiÖp vô nµy mét c¸ch an toµn vµ thuËn lîi cho kh¸ch hµng. §èi víi c¸c lo¹i th­ tÝn dông ®ang thùc hiÖn thanh to¸n qua NHNT, trong kh©u kiÓm tra th­ tÝn dông nhËn ®­îc, ®Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho viÖc theo dâi qu¶n lý ho¹t ®éng thanh to¸n xuÊt còng nh­ t­ vÊn cho kh¸ch hµng khi cÇn thiÕt, ngoµi nh÷ng néi dung NHNT b¾t buéc ph¶i kiÓm tra theo quy ®Þnh cña th«ng lÖ quèc tÕ, c¸c thanh to¸n viªn nªn kiÓm tra thªm mét sè vÊn ®Ò thuéc vÒ néi dung cña th­ tÝn dông nh­: sè th­ tÝn dông, ®Þa ®iÓm më th­ tÝn dông lµ n¬i ng©n hµng më cam kÕt tr¶ tiÒn cho nhµ xuÊt khÈu, ngµy më th­ tÝn dông lµ ngµy ng©n hµng më chÝnh thøc cam kÕt tr¶ tiÒn cho nhµ xuÊt khÈu ®ång thêi lµ ngµy tÝnh thêi h¹n hiÖu lùc cña th­ tÝn dông, tõ ®ã cã thÓ l­u ý kh¸ch hµng vÒ sù phï hîp gi÷a ngµy më th­ tÝn dông trªn th­ tÝn dông vµ trªn hîp ®ång ngo¹i th­¬ng, gi÷a ngµy më th­ tÝn dông vµ ngµy giao hµng. NHNT cÇn ®Ò cao vai trß t­ vÊn cho kh¸ch hµng vÒ danh s¸ch c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi cã quan hÖ ®¹i lý víi NHNT. NÕu ng©n hµng më kh«ng cã quan hÖ ®¹i lý víi NHNT th× l­u ý kh¸ch hµng vÒ uy tÝn vµ kh¶ n¨ng thanh to¸n cña ng©n hµng ®ã. Trong tr­êng hîp ng©n hµng më th­ tÝn dông chØ ®Þnh mét ng©n hµng kh¸c tr¶ tiÒn th­ tÝn dông, nÐu cÇn thiÕt NHNT t­ vÊn cho kh¸ch hµng cã nªn ®æi ng©n hµng tr¶ tiÒn hay kh«ng, hay yªu cÇu x¸c nhËn cña ng©n hµng cã uy tÝn h¬n nhÊt lµ khi th­ tÝn dông ®­îc ph¸t hµnh tõ ng©n hµng ë mét quèc gia cã nhiÓu rñi ro. Trong mét vµi n¨m trë l¹i ®©y, mét sè ng©n hµng n­íc ngoµi th­êng më th­ tÝn dông trong ®ã hä dùa vµo nh÷ng ®iÒu kho¶n, mµ nh÷ng ®iÒu kho¶n nµy t¹o cho hä kh¶ n¨ng trèn tr¸nh mét phÇn hoÆc toµn bé tr¸ch nhiÖm cña nh÷ng lêi cam kÕt mµ ®¸ng lý ra hä ph¶i hoµn toµn chÞu tr¸ch nhiÖm. NÕu nh÷ng ®iÒu kho¶n cña th­ tÝn dông ®Ó cËp viÖc tr¶ tiÒn phô thuéc vµo thiÖn chÝ c¶u mét sè yÕu tè can thiÖp kh¸c hay cña b¶n th©n ng­êi ra lÖnh ®Òu dÉn ®Õn nh÷ng cam kÕt thanh to¸n cña ng©n hµng ph¸t hµnh th­ tÝn dông trë nªn v« hiÖu nh­ ph¶i cã sù ®ång ý cña ng­êi ra lÖnh, hoÆc c¶u chÝnh quyÒn n­íc nhËp khÈu, ph¶i cã sù ®ång ý tr­íc cña Ng©n hµng Trung ­¬ng vÒ viÖc cÊp ngo¹i tÖ hay viÖc tr¶ tiÒn ®­îc thùc hiÖn sau khi nhËn ®­îc tiÒn tõ bªn thø ba nµo ®ã. Thêi gian hiÖu lùc vµ n¬i hªt h¹n hiÖu lùc cña th­ tÝn dông lµ mét trong c¸c yÕu tè quan träng ®Ó l­u ý kh¸ch hµng xem cã thÓ giao hµng vµ lËp bé chøng tõ kÞp thêi h¹n hay kh«ng hoÆc ®Ó cã c¬ së yªu cÇu söa ®æi th­ tÝn dông. Thêi gian hiÖu lùc cña th­ tÝn dông ph¶i ®ñ ®Ó thùc hiÖn c¸c c«ng viÖc cÇn thiÕt liªn quan ®Õn quèc tÕ thanh to¸n nh­: th«ng b¸o th­ tÝn dông, giao hµng vµ lËp chøng tõ, xuÊt tr×nh t¹i ng©n hµng n¬i hÕt h¹n th­ tÝn dông. Thanh to¸n viªn còng cÇn kiÓm tra c¸c quy ®Þnh vÒ chøng tõ cÇn xuÊt tr×nh, kiÓm tra xem cã ®iÒu kho¶n nµo g©y khã kh¨n cho ng­êi xuÊt khÈu trong qu¸ tr×nh lËp chøng tõ hay kh«ng. Khi kiÓm tra bé chøng tõ hµng xuÊt, thanh to¸n viªn cÇn nghiªn cøu kü c¸c yªu cÇu trong th­ tÝn dông ®Ó chØ dÉn cho kh¸ch hµng c¸ch söa bé chøng tõ cho phï hîp, tr¸nh nh÷ng tr­êng hîp bÞ ng©n hµng tr¶ tiÒn tõ chèi thanh to¸n víi nh÷ng lý do hoµn toµn cã thÓ kh¾c phôc ®­îc tr­íc khi göi ®i ng©n hµng n­íc ngoµi. Kết hợp hoạt động tín dụng xuất khẩu với hoạt động thanh toán xuất khẩu theo phương thức tín dụng chứng từ: Ho¹t ®éng ngo¹i th­¬ng ngµy cµng ph¸t triÓn do nhu cÇu héi nhËp víi khu vùc vµ trªn thÕ giíi dÉn ®Õn h×nh thøc thanh to¸n quèc tÕ ®­îc më réng vµ ®a d¹ng h¬n. M«Ü mét h×nh thøc thanh to¸n ®ßi hái cã mét h×nh thøc tµi trî vÒ tµi chÝnh t­¬ng øng, phôc vô vµ ®¶m b¶o cho nã. Ho¹t ®éng tÝn dông xuÊt nhËp thuËn lîi bao nhiªu th× quan hÖ th­¬ng m¹i ®­îc më réng vµ ph¸t triÓn bÊy nhiªu. ChÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông mµ tèt ®Ñp sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho qu¸ tr×nh l­u th«ng hµng hãa, t¨ng thªm søc m¹nh c¹nh tranh cña doanh nghiÖp, ®ång thêi n©ng cao uy tÝn vµ vÞ thÕ cña ng©n hµng trªn tr­êng trong n­íc vµ tr­êng quèc tÕ. Ở c¸c n­íc ph¸t triÓn, tÝn dông ng©n hµng ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu bëi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i t­ nh©n lín, d­íi c¸c h×nh thøc nh­: cÇm cè hµng ho¸,cÇn cè chøng tõ hµng ho¸, hèi phiÕu vµ cho vay thÊu chi..... vµ hÇu hÕt tÝn dông ng©n hµng cÊp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu lµ tÝn dông ng¾n h¹n. TÝn dông ng©n hµng cÊp cho c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu lµ tÝn dông ng¾n h¹n. TÝn dông ng©n hµng cã tÝn ­u viÖt h¬n tÝn dông th­¬ng m¹i (lµ lo¹i tÝn dông gi÷a c¸c doanh nghiÖp cÊp lÉn nhau cho vay, kh«ng cã sù tham gia cña ng©n hµng) bëi v× kh«ng cã quan hÖ víi hîp ®ång mua b¸n vµ do ®ã, nã t¹o kh¶ n¨ng cho ng­êi ®i vay sö dông tÝn dông ®Ó mua bÊt cø lo¹i hµng ho¸ nµo. TÝn dông ng©n hµng cho ho¹t ®éng xuÊt khÈu gåm 2 lo¹i: tÝn dông ng©n hµng cÊp cho nhµ xuÊt khÈu vµ tÝn dông ng©n hµng cÊp cho nhµ nhËp khÈu. §Èy m¹nh ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng cho xuÊt khÈu lµ mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p quan träng nh»m ph¸t triÓn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ chñ yÕu lµ ®èi víi ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ t¹i Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng ViÖt Nam. Trong mÊy n¨m qua, ho¹t ®éng xuÊt nhËp cña ViÖt nam mÆc dï ®· ®æi míi vµ ®¹t ®­îc nh÷ng thµnh tùu to lín thÓ hiÖn lµ kim ng¹ch xuÊt khÈu cña ViÖt nam qua c¸c n¨m t¨ng nhanh, song møc ®é nhËp siªu ngµy cµng lín, g©y bÊt lîi cho nÒn kinh tÕ. V× vËy, môc tiªu cña §¶ng vµ nhµ n­íc trong chiÕn l­îc ph¸t triÓn kinh tÕ ®Õn n¨m 2010 lµ ph¶i mäi ®iÒu kiÖn thóc ®Èy ho¹t ®éng xuÊt khÈu. Gi¶i ph¸p nµy còng gãp phÇn gi¸n tiÕp gi¶i quyÕt c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi lao ®éng, l¹i võa t¨ng ®­îc nguån ngo¹i tÖ nh»m c¶i thiÖn c¸n c©n th­¬ng m¹i. Do ®ã, ho¹t ®éng tÝn dông ng©n hµng cÊp cho nhµ xuÊt lµ gi¶i ph¸p cã ý nghÜa v« cïng quan träng trong t×nh h×nh hiÖn nay. NHNT nªn më réng cho vay thu mua vµ cho vay ®Ó s¶n xuÊt c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu. Dùa trªn hîp ®ång ngo¹i th­¬ng ®· ký víi kh¸ch hµng n­íc ngoµi vµ c¨n cø vµo th­ tÝn dông sÏ ®­îc th«ng b¸o, NHNT sÏ cÊp tÝn dông ®Ó gióp cho doanh nghiÖp thuª mua hoÆc s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. Tr­êng hîp mµ doanh nghiÖp xuÊt khÈu cam kÕt th«ng b¸o th«ng b¸o th­ tÝn dông xuÊt vµ göi bé chøng tõ thanh to¸n qua ng©n hµng th× sÏ ®­îc ¸p dông møc l·i suÊt thÊp h¬n so víi c¸c doanh nghiÖp kh¸c. NHNT còng cã thÓ nhËn chiÕt khÊu chøng tõ víi ®iÒu kiÖn lµ th­ tÝn dông tr¶ ngay, bé chøng tõ ph¶i hoµn toµn phï hîp víi th­ tÝn dông, kh¸ch hµng ho¹t ®éng cã uy tÝn, vay tr¶ sßng ph¼ng, ngoµi ra ng©n hµng ph¸t hµnh th­ tÝn dông còng lµ ng©n hµng cã uy tÝn, ho¹t ®éng tèt, cã vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong giao dÞch quèc tÕ th× ng©n hµng cã thÓ mua l¹i bé chøng tõ ®ã ®Ó gi¶i phãng vèn cho doanh nghiÖp, gióp doanh nghiÖp cã ®iÒu kiÖn quay vßng vèn nhanh. Phát triển hệ thống các ngân hàng đại lý: ViÖc thiÕt lËp vµ më réng quan hÖ ®¹i lý víi ng©n hµng c¸c n­íc cã ý nghÜa chiÕn l­îc trong ph¸t triÓn nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ ë bÊt cø ng©n hµng th­¬ng m¹i nµo. §èi víi nh÷ng ng©n hµng cã quan hÖ truyÒn thèng víi Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng, NHNT cÇn cñng cè mèi quan hÖ chÆt chÏ, ph¸t triÓn cïng cã lîi th«ng qua viÖc t¨ng c­êng c¸c cuéc tiÕp xóc, trao ®æi kinh nghiÖm, tæ chøc héi th¶o chuyªn ®Ò võa ®Ó häc hái c¸c kü thuËt, c«ng nghÖ, kinh nghiÖm qu¶n lý tiªn tiÕn, võa lµ t¹o ®iÒu kiÖn ®Ó c¸c ng©n hµng ®¹i lý hiÓu vµ ®Èy m¹nh hîp t¸c víi NHNT. Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng còng cÇn rµ so¸t l¹i c¸c ng©n hµng ®¹i lý th«ng qua viÖc x©y dùng tiªu thøc ph©n lo¹i, ®¸nh gi¸ tÝn nhiÖm ng©n hµng ®¹i lý ®Ó lùa chän ra c¸c ng©n hµng cã uy tÝn, phôc vô thanh to¸n an toµn vµ nhanh chãng, tõ ®ã cã chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i phï hîp, ®ång thêi t¹o c¬ së ®Ó t­ vÊn cho kh¸ch hµng. Ng©n hµng còng nªn tæ chøc m¹ng l­íi th«ng tin vÒ c¸c ng©n hµng ®¹i lý nhanh nh¹y th«ng suèt trong hÖ thèng NHNT, th­êng xuyªn tæ chøc ®óc rót kinh nghiÖm trong quan hÖ ®èi ngo¹i ®Ó h¹n chÕ rñi ro trong thanh to¸n quèc tÕ. Ngoµi ra, NHNT còng cÇn më réng quan hÖ song ph­¬ng, ®a ph­¬ng víi c¸c ng©n hµng, c¸c tæ chøc tµi chÝnh quèc tÕ, ¸p dông c¸c lo¹i h×nh kinh doanh míi trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh, tiÒn tÖ quèc tÕ, n©ng cao vai trß ho¹t ®éng cña c¸c c«ng ty tµi chÝnh vµ v¨n phßng ®¹i diÖn, xóc tiÕn thµnh lËp chi nh¸nh ë n­íc ngoµi, phÊn ®Êu ®­a NHNT lªn ngang tÇm mét ng©n hµng tiªn tiÕn trong khu vùc, tiÕn tíi héi nhËp vµo céng ®ång tµi chÝnh quèc tÕ. Khai thác tốt các nguồn ngoại tệ: §Ó ®¶m b¶o nguån ngo¹i tÖ ®Ó thanh to¸n, NHNT VN cÇn ®Èy m¹nh huy ®éng vèn ngo¹i tÖ, khai th¸c tèt c¸c nguån tµi trî, n©ng cao chÊt l­îng tÝn dông ngo¹i tÖ. §Ó chñ ®éng ®­îc nguån ngo¹i tÖ phôc vô cho thanh to¸n th­ tÝn dông trong ®iÒu kiÖn cung cÇu ngo¹i tÖ ch­a æn ®Þnh, NHNT cÇn ®Èy m¹nh h¬n n÷a c¸c h×nh thøc kinh doanh ngo¹i tÖ víi c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i kh¸c kÓ c¶ mua b¸n giao ngay vµ mua b¸n kú h¹n, t¹o mèi quan hÖ ®Ó khi cã nhu cÇu cÊp b¸ch vÒ nguån thanh to¸n th­ tÝn dông th× cã thÓ mua ®­îc tõ nh÷ng ng©n hµng nµy. NHNT còng nªn ®Èy m¹nh thu hót vèn ngo¹i tÖ qua c¸c kªnh nh­ kiÒu hèi, ®¹i lý thu ®æi ngo¹i tÖ, thùc hiÖn tèt nghiÖp vô b¶o l·nh quèc tÕ cho c¸c nhµ thÇu x©y dùng c¸c c«ng tr×nh cã vèn tµi trî hoÆc cã sù tham gia cña c¸c ®èi t¸c n­íc ngoµi v× tiÒm lùc ngo¹i tÖ cña c¸c ®èi t¸c nµy rÊt lín, ®©y lµ nguån lùc ®Ó NHNT ®¶m b¶o c©n ®èi ngo¹i tÖ. Mét nguån ngo¹i tÖ cã tÝnh æn ®Þnh vµ chñ ®éng cã thÓ khai th¸c lµ tõ ho¹t ®éng th­ tÝn dông xuÊt khÈu. §Ó cã thÓ ph¸t triÓn nghiÖp vô nµy, gi¶m sù mÊt c©n ®èi gi÷a nhËp khÈu vµ xuÊt khÈu vµ t¹o nguån ngo¹i tÖ, NHNT cÇn chñ ®éng më réng c¸c h×nh thøc cho vay thu mua vµ s¶n xuÊt hµng xuÊt khÈu. §èi víi nh÷ng ®¬n vÞ cã th­ tÝn dông xuÊt khÈu th«ng b¸o qua NHNT vµ cam kÕt xuÊt tr×nh chøng tõ qua NHNT th× cã thÓ xem xÐt ¸p dông l·i suÊt ­u ®·i. NHNT còng cÇn ®Èy m¹nh nghiÖp vô chiÕt khÊu miÔn truy ®ßi ®èi víi nh÷ng bé chøng tõ hoµn h¶o vµ cã ng©n hµng ph¸t hµnh lµ ng©n hµng ®¸ng tin cËy, cã nh­ vËy míi ®¶m b¶o kh¶ n¨ng c¹nh tranh víi c¸c ng©n hµng kh¸c vÒ nghiÖp vô thanh to¸n th­ tÝn dông xuÊt khÈu. Tăng cường thu hút khách hàng thuộc mọi thành phần kinh tế: Ng©n hµng chØ cã thÓ tån t¹i nÕu cã kh¸ch hµng giao dÞch vµ chØ cã thÓ ph¸t triÓn c¸c ho¹t ®éng cña m×nh nÕu cã lùc l­îng kh¸ch hµng v÷ng ch¾c. L­îng vµ lo¹i h×nh doanh nghiÖp thùc hiÖn thanh to¸n qua NHNT lµ mét trong nh÷ng mÆt dïng ®Ó ®¸nh gi¸ quy m« ho¹t ®éng cña ng©n hµng. V× vËy ®Ó t¨ng l­îng vµ ®a d¹ng ho¸ ®èi t­îng kh¸ch hµng thùc hiÖn thanh to¸n qua NHNT, NHNT cÇn ph¶i thùc hiÖn tèt chÝnh s¸ch kh¸ch hµng. §èi víi kh¸ch hµng th­êng xuyªn thùc hiÖn thanh to¸n Th­ tÝn dông qua NHNT, NHNT ph¶i th­êng xuyªn tiÕp xóc kh¸ch hµng ®Ó t×m hiÓu c¸c yªu cÇu cña hä ®èi víi ng©n hµng. ViÖc nµy ®­îc tiÕn hµnh th«ng qua tæ chøc héi nghÞ kh¸ch hµng hµng n¨m, ®Þnh kú hµng th¸ng, hµng quý ®Ó thu thËp ý kiÕn cña kh¸ch hµng. Hµng n¨m, NHNT còng cÇn thùc hiÖn nghiªm tóc viÖc ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng giao dÞch cña kh¸ch hµng t¹i NHNT, néi dung ®¸nh gi¸ bao gåm: kinh ng¹ch thanh to¸n Th­ tÝn dông qua NHNT, mÆt hµng, thÞ tr­êng thanh to¸n, t×nh h×nh xin vay tµi trî vµ viÖc thùc hiÖn c¸c nghÜa vô, c¸c thiÕu sãt chñ yÕu trong qu¸ tr×nh thanh to¸n. Bªn c¹nh ®ã NHNT còng cã thÓ ®¸nh gi¸ thªm vÒ t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh hiÖn t¹i vµ h­íng ph¸t triÓn trong t­¬ng lai ®Ó dù ®o¸n nhu cÇu cña doanh nghiÖp trong lÜnh vùc thanh to¸n. NHNT còng nªn ph©n lo¹i kh¸ch hµng thµnh c¸c ®èi t­îng kh¸c nhau. Víi nh÷ng kh¸ch hµng lín lµ nh÷ng doanh nghiÖp th­êng xuyªn thanh to¸n qua NHNT víi tæng kim ng¹ch cao cÇn cã nh÷ng ­u tiªn trong viÖc thanh to¸n nh­ coi hä lµ ®èi t­îng ®Çu tiªn ®Ó cung cÊp c¸c dÞch vô thanh to¸n míi (nh­ ng©n hµng ®iÖn tö, qu¶n lý tµi kho¶n qua m¹ng...), ­u tiªn viÖc kiÓm tra chøng tõ, t­ vÊn th­¬ng m¹i miÔn phÝ. §èi víi nh÷ng kh¸ch hµng th­êng xuyªn thùc hiÖn giao dÞch qua NHNT nh­ng kim ng¹ch thÊp h¬n nhãm kh¸ch hµng lín th× cÇn còng cã nh÷ng ­u tiªn nhÊt ®Þnh trong thùc hiÖn thanh to¸n. Cßn víi nh÷ng doanh nghiÖp kh«ng th­êng xuyªn giao dÞch qua NHNT vµ kim ng¹ch còng kh«ng lín th× cã thÓ ¸p dông nh÷ng chÕ ®é ­u ®·i mét c¸ch linh ho¹t, phôc vô tèt nhÊt c¸c yªu cÇu cña hä, ®ång thêi chØ râ lîi Ých mµ hä sÏ nhËn ®­îc khi thùc hiÖn thanh to¸n víi Së Giao dÞch so víi thùc hiÖn ë c¸c ng©n hµng kh¸c. NHNT còng cã thÓ ban hµnh vµ ®­a ®Õn tËn tay c¸c doanh nghiÖp c¸c tµi liÖu h­íng dÉn vÒ nghiÖp vô còng nh­ c¸c thñ tôc cÇn thiÕt khi thùc hiÖn giao dÞch Th­ tÝn dông, gióp doanh nghiÖp cã ®­îc hiÓu biÕt s©u h¬n vÒ ho¹t ®éng nµy, cung cÊp cho hä th«ng tin vÒ thÞ tr­êng, vÌ ng©n hµng n­íc ngoµi vµ nÕu cã thÓ c¶ vÒ kh¸ch hµng cña hä, ®Æc biÖt lµ c¸c doanh nghiÖp cã quan hÖ lµm ¨n víi ViÖt Nam. NHNT còng cÇn chó träng h¬n viÖc gióp ®ì kh¸ch hµng nhËp khÈu trong viÖc söa ®æi hîp ®ång, so¹n th¶o th­ tÝn dông, gióp ®ì kh¸ch hµng xuÊt khÈu trong viÖc kiÓm tra c¸c ®iÒu kho¶n cña Th­ tÝn dông nhËn ®­îc, kiÓm tra vµ lËp bé chøng tõ hoµn chØnh tr­íc khi göi ®i n­íc ngoµi ®Ó ®ßi thanh to¸n. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp ch­a thùc hiÖn thanh to¸n hoÆc ®· th«i kh«ng thùc hiÖn giao dÞch víi NHNT, NHNT cÇn ¸p dông c¸c h×nh thøc qu¶ng c¸o thu hót c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu thuéc mäi thµnh phÇn kinh tÕ th«ng qua c¸c ph­¬ng tiÖn th«ng tin ®¹i chóng hoÆc gÆp trùc tiÕp ®Ó giíi thiÖu c¸c dÞch vô thanh to¸n cña ng©n hµng hoÆc mêi hä ®Õn dù héi nghÞ kh¸ch hµng hµng n¨m. NHNT cã thÓ t×m hiÓu th«ng tin vÒ ng©n hµng mµ kh¸ch hµng cò cña NHNT hiÖn ®ang thùc hiÖn thanh to¸n Th­ tÝn dông, t×m hiÓu c¸c lo¹i h×nh dÞch vô thanh to¸n mµ hä cung cÊp, c¸ch thøc cung cÊp chÕ ®é phÝ, ho¹t ®éng tµi trî xuÊt nhËp khÈu, tiÒm lùc tµi chÝnh vµ uy tÝn..., ®Ó tõ ®ã t×m ra nh÷ng nguyªn nh©n dÉn ®Õn viÖc doanh nghiÖp ngõng giao dÞch víi NHNT. Trong khi giao dÞch víi kh¸ch hµng, c¸c thanh to¸n viªn cÇn gi÷ th¸i ®é cëi më, nhiÖt t×nh, tËn t×nh h­íng dÉn, cã tinh thÇn tr¸ch nhiÖm khi phôc vô vµ giao tiÕp víi kh¸ch hµng, tõ ®ã n©ng cao h×nh ¶nh cña NHNT trong lßng kh¸ch hµng, t¹o sù trung thµnh cña doanh nghiÖp víi NHNT. Nâng cao năng lực cạnh tranh của đội ngũ cán bộ thanh toán: Tr×nh ®é cña ®éi ngò c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ theo h×nh thøc tÝn dông chøng tõ nãi riªng. Tuy nhiªn trªn thùc tÕ tr×nh ®é cña c¸n bé thanh to¸n quèc tÕ cña c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i ViÖt Nam nãi chung cßn nhiÒu bÊt cËp, ch­a ®¸p øng ®­îc ®ßi hái cña ho¹t ®éng th­¬ng m¹i quèc tÕ trong ®iÒu kiÖn c¹nh tranh gay g¾t. Muèn thùc hiÖn ®­îc nghiÖp vô thanh to¸n quèc tÕ, c¸c ng©n hµng ph¶i cã ®éi ngò c¸n bé ®­îc ®µo t¹o tèt vÒ nghiÖp vô, sö dông thµnh th¹o ngo¹i ng÷, am hiÓu luËt còng nh­ c¸c tËp qu¸n quèc tÕ. Do vËy, tr­íc hÕt NHNT cÇn chó träng c«ng t¸c tuyÓn dông nh÷ng ng­êi cã tr×nh ®é chuyªn m«n,, ngo¹i ng÷, vi tÝnh, nh÷ng ng­êi cã kh¶ n¨ng, n¨ng ®éng, nhiÖt t×nh. Tuy nhiªn n¨ng lùc cña ®éi ngò c¸n bé thanh to¸n sÏ kh«ng thÓ ®­îc ph¸t huy nÕu kh«ng g¾n kÕt qu¶ ®µo t¹o vµ tuyÓn dông víi viÖc bè trÝ, sö dông c¸n bé ®óng ng­êi, ®óng viÖc, m¹nh d¹n ph©n c«ng nh÷ng vÞ trÝ l·nh ®¹o cho nh÷ng ng­êi trÎ tuæi vµ cã tµi n¨ng. NHNT còng cÇn th­êng xuyªn tæ chøc c¸c khãa ®µo t¹o nghiÖp vô ®Ó bæ sung kiÕn thøc vÒ th­¬ng m¹i quèc tÕ nh­ vÒ rñi ro mµ c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu ViÖt Nam th­êng gÆp ph¶i, t×nh h×nh thÞ tr­êng thÕ giíi vµ triÓn väng cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam, phæ biÕn c¸c kü thuËt thanh to¸n th­ tÝn dông míi ¸p dông trªn thÕ giíi. VÒ l©u dµi, NHNT cã thÓ phèi hîp víi c¸c tr­êng vµ c¸c trung t©m ®µo t¹o trong vµ ngoµi n­íc ®Ó göi c¸n bé ®i häc vÒ chuyªn m«n, ngo¹i ng÷ vµ c¸c nghiÖp vô chuyªn s©u kh¸c. NHNT nªn chó träng ®æi míi nhËn thøc cña ®éi ngò c¸n bé thanh to¸n vÒ chÝnh s¸ch kh¸ch hµng, khuyÕn khÝch hä t¨ng c­êng t×m hiÓu c¸c kh¸ch hµng mµ hä phôc vô vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh, uy tÝn còng nh­ c¸c nhu cÇu cña kh¸ch hµng khi giao dÞch víi NHNT. Mét ®iÓm quan träng n÷a lµ NHNT ph¶i cã chÝnh s¸ch ®·i ngé tháa ®¸ng ®èi víi nh÷ng c¸n bé giái vÒ chuyªn m«n nghiÖp vô, hoµn thµnh tèt c«ng viÖc ®­îc giao, cã nhiÒu s¸ng t¹o, tÝch cùc x«ng x¸o thu hót nhiÒu kh¸ch hµng míi vÒ giao dÞch, ®ång thêi cã chÕ ®é kû luËt, chuyÓn c«ng t¸c víi nh÷ng c¸n bé ý thøc kû luËt kÐm, cã hµnh vi vi ph¹m ®¹o ®øc, ch­a hoµn thµnh nhiÖm vô ®­îc giao, g©y ra sai sãt lµm ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng cña NHNT. Nh÷ng gi¶i ph¸p ®ã sÏ gãp phÇn ®éng viªn vµ ph¸t huy hÕt kh¶ n¨ng lµm viÖc cña nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc. Hoàn thiện và đổi mới công nghệ thanh toán: C¶i thiÖn vµ n©ng cao tr×nh ®é tù ®éng ho¸ trong quy tr×nh c«ng nghÖ ng©n hµng lµ mét trong nh÷ng ®iÒu kiÖn tèt ®Ó qu¶n lý vèn tËp trung, t¨ng c­êng h¬n n÷a sù hoµ nhËp cña hÖ thèng ng©n hµng ViÖt Nam vµo thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ thÕ giíi. §Ó ®¸p øng ®­îc yªu cÇu c«ng nghÖ, tr­íc hÕt NHNT cÇn tËn dông tèi ®a c«ng suÊt cña hÖ thèng m¸y mãc hiÖn cã, tiÕn tíi gi¶m bít c¸c c«ng viÖc giÊy tê b»ng c¸ch chuyÓn toµn bé viÖc nhËn, lËp, ph©n lo¹i, chuyÓn vµ qu¶n lý c¸c lo¹i ®iÖn, th­ sö dông trong qu¸ tr×nh thanh to¸n sang thùc hiÖn trªn hÖ thèng m¸y vi tÝnh vµ th«ng qua m¹ng m¸y tÝnh. NHNT cã thÓ chØnh söa vµ hoµn thiÖn c¸c ch­¬ng tr×nh phÇn mÒm phôc vô c«ng t¸c thanh to¸n quèc tÕ nãi chung vµ theo h×nh thøc tÝn dông chøng tõ nãi riªng b»ng c¸ch chuyÓn c¸c ch­¬ng tr×nh thanh to¸n ®­îc viÕt b»ng ng«n ng÷ FOXPRO sang lo¹i ng«n ng÷ lËp tr×nh m¹nh h¬n nh­ VISUAL BASIC hoÆc sö dông hÖ qu¶n trÞ c¬ së d÷ liÖu Access trong Microsoft Office. C¸c ch­¬ng tr×nh nµy t¹o ra ®­îc c¸c mÉu ®iÖn chuÈn phï hîp víi mçi ph­¬ng thøc thanh to¸n vµ víi th«ng lÖ quèc tÕ, ph¶i cã tÝnh kÕt nèi lÉn nhau vµ kÕt nèi víi c¸c chi nh¸nh kh¸c trong n­íc, víi Héi së chÝnh vµ c¸c ng©n hµng ®¹i lý trªn thÕ giíi, trªn c¬ së ®ã cho phÐp x©y dùng, chuÈn ho¸ vµ ph¸t triÓn hÖ thèng th«ng tin kh¸ch hµng tËp trung trong toµn hÖ thèng, hÖ thèng qu¶n lý mèi quan hÖ ng©n hµng – kh¸ch hµng, t¹o kh¶ n¨ng giao diÖn kÕt nèi víi c¸c thÞ tr­êng tµi chÝnh trong vµ ngoµi n­íc. NHNT còng nªn ®a d¹ng ho¸ c¸c kªnh ph©n phèi dÞch vô nh­ bæ sung c¸c dÞch vô thanh to¸n trªn trang Web cña Ng©n hµng Ngo¹i th­¬ng nh­: th«ng b¸o Th­ tÝn dông, b¸o cã, göi yªu cÇu më th­ tÝn dông, chÊp nhËn thanh to¸n, qu¶n lý tµi kho¶n cña doanh nghiÖp, tiÕn tíi giao dÞch víi c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu trong c¶ n­íc th«ng qua m¹ng Internet. Së cÇn n©ng cao kh¶ n¨ng qu¶n lý rñi ro thanh to¸n quèc tÕ th«ng qua x©y dùng c¸c Modul qu¶n lý rñi ro trªn c¬ së ph©n lo¹i c¸c rñi ro theo thø tù ­u tiªn kh¸c nhau nh­: rñi ro bÊt kh¶ kh¸ng, rñi ro quèc gia ng­êi ph¸t hµnh Th­ tÝn dông, rñi ro vÒ ho¹t ®éng lõa ®¶o, gi¶ m¹o chøng tõ... NHNT nªn th­êng xuyªn n©ng cÊp vµ mua míi c¸c trang thiÕt bÞ phôc vô thùc hiÖn c«ng t¸c thanh to¸n (chñ yÕu lµ m¸y vi tÝnh hiÖn ®¹i cã tèc ®é xö lý c«ng viÖc nhanh), x©y dùng hÖ thèng m¹ng diÖn réng vµ m¹ng côc bé, ph¸t triÓn c¸c h×nh thøc vµ ph­¬ng tiÖn an toµn b¶o mËt c¬ së d÷ liÖu, x©y dùng kho d÷ liÖu ®a chiÒu nh»m hç trî cho øng dông qu¶n lý th«ng tin vµ ra c¸c quyÕt ®Þnh ®iÒu hµnh kinh doanh mét c¸ch chÝnh x¸c, nhanh chãng. Các kiến nghị: 1. Kiến nghị với cơ quan quản lý Nhà nước: Sù ®æi míi ho¹t ®éng cña ng©n hµng nãi chung vµ lÜnh vùc thanh to¸n nãi riªng kh«ng thÓ t¸ch rêi c¬ chÕ, chÝnh s¸ch cña §¶ng vµ nhµ n­íc. Trong thêi gian qua, nhµ n­íc ®· ban hµnh nhiÒu v¨n b¶n ph¸p luËt t¹o m«i tr­êng thuËn lîi cho s¶n xuÊt kinh doanh trong c¬ chÕ thÞ tr­êng nh­: luËt th­¬ng m¹i, luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, luËt d©n sù, luËt c¸c tæ chøc tÝn dông... Tuy nhiªn, cßn nhiÒu lÜnh vùc ch­a cã v¨n b¶n hoÆc ®· ban hµnh tõ l©u ®Õn nay kh«ng cßn phï hîp, nhiÒu v¨n b¶n ®­îc bæ xung vµ söa ®æi nhiÒu lÇn nªn viÖc thùc thi vµ ¸p dông rÊt khã, ®Æc biÖt lµ ch­a cã v¨n b¶n ph¸p luËt nµo liªn quan ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. V× vËy, ®Ó t¹o m«i tr­êng ph¸p lý cho ho¹t ®éng kinh doanh ng©n hµng nãi chung vµ ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nãi riªng, Nhµ n­íc cÇn ph¶i: Tiếp tục bổ sung và hoàn thiện khuôn khổ pháp luật: ChÝnh s¸ch ngo¹i hèi lµ mét c«ng cô ®¾c lùc cho viÖc thùc hiÖn chÝnh s¸ch tiÒn tÖ. Bëi v×, th«ng qua c¸c chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i tÖ, qu¶n lý tiÒn b¹c, tiÒn hèi ®iÒu hµnh tû gi¸..... chÝnh s¸ch qu¶n lý ngo¹i hèi t¸c ®éng ®Õn chÝnh s¸ch huy ®éng vèn trong n­íc vµ n­íc ngoµi, ®Õn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu cña nÒn kinh tÕ, v× vËy nã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ. N¨m 1998, Nhµ n­íc ®· ban hµnh ®iÒu lÖ qu¶n lý ngo¹i hèi song ®Õn nay cßn cã nhiÒu ®iÓm ch­a phï hîp mÆc dï nã ®· ®­îc söa ®æi vµ bæ sung nhiÒu lÇn. §ång thêi do nhiÒu cÊp, nhiÒu ngµnh cïng quy ®Þnh mét lÜnh vùc nªn kh«ng tr¸nh khái sù chång chÐo, m©u thuÉn vµ viÖc ¸p dông nhiÒu khi ph¶i dÉn chiÕu tõ nhiÒu nguån. V× vËy, viÖc ban hµnh luËt ngo¹i hèi lµ viÖc lµm rÊt cÇn thiÕt, cã nh­ vËy míi t¹o lËp ®­îc m«i tr­êng ph¸p lý ®Çy ®ñ, lµm c¬ së cho ho¹t ®éng kinh doanh ngo¹i tÖ vµ thanh to¸n quèc tÕ. HiÖn nay, c¸c v¨n b¶n mang tÝnh chÊt th«ng lÖ quèc tÕ rÊt nhiÒu nh­: quy t¾c vµ thùc hµnh thèng nhÊt vÒ th­ tÝn dông do v¨n phßng th­¬ng m¹i quèc tÕ ban hµnh n¨m 1933, 1962, 1974, 1983...vµ v¨n b¶n đang sử dụng lµ b¶n söa ®æi ban hµnh n¨m 1993, gäi t¾t lµ UCP500, văn bản mới nhất sắp ban hành là UCP 600. VÒ lý thuyÕt, viÖc vËn dông UCP500 t¹i n­íc ta gÇn nh­ tuyÖt ®èi mµ kh«ng bÞ bÊt cø sù ®iÒu chØnh nµo, ®©y lµ nÐt ®Æc thï cña ViÖt nam. Trong khi ®ã mäi quèc gia kh¸c ®Òu cã nh÷ng luËt hoÆc c¸c v¨n b¶n d­íi luËt quy ®Þnh vÒ giao dÞch tÝn dông chøng tõ trªn c¬ së th«ng lÖ quèc tÕ cã tÝnh ®Õn ®Æc thï cña sù ph¸t triÓn kinh tÕ vµ tËp qu¸n cña n­íc hä. C¸c v¨n b¶n nh­ vËy lµ rÊt cÇn thiÕt kh«ng chØ ®èi víi ngµnh ng©n hµng mµ cßn lµ c¬ së ®Ó toµ ¸n träng tµi ¸p dông khi xÐt xö c¸c vô tranh chÊp gi÷a c¸c ®èi t¸c trong giao dÞch tÝn dông. H¬n n÷a UCP500 cßn cã nh÷ng h¹n chÕ nhÊt ®Þnh bëi v× nã kh«ng thÓ bao qu¸t tÊt c¶ c¸c giao dÞch v« cïng phong phó cña thùc tiÔn, kh«ng thÓ thay thÕ luËt cña mét quèc gia. ChÝnh v× thÕ, c¸c ng©n hµng t¹i ViÖt nam ®· vËn dông tèt ®Ñp UCP500 vµ c¸c th«ng lÖ quèc tÕ kh¸c vµo giao dÞch thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu nh­ng kÕt qu¶ thùc tÕ l¹i kh«ng nh­ hä mong muèn. V× vËy, ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng bÊt ®ång gi÷a th«ng lÖ quèc tÕ vµ tËp qu¸n quèc gia, tr¸nh ®­îc nh÷ng tranh chÊp rñi ro ph¸t sinh trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ nh»m t¹o hµnh lang ph¸p lý cho mäi ho¹t ®éng, nhµ n­íc ta cÇn nghiªn cøu vµ sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng thanh to¸n quèc tÕ cña ng©n hµng. Trong nh÷ng v¨n b¶n nµy cÇn quy ®Þnh râ rµng quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia nh­ quyÒn lîi vµ tr¸ch nhiÖm gi÷a c¸c chñ thÓ tham gia nh­ quyÒn ®­îc nhËn hµng cña ng©n hµng ph¸t hµnh th­ tÝn dông khi ng­êi nhËp khÈu vay vèn cña ng©n hµng ®Ó nhËp l« hµng ®ã bÞ ph¸ s¶n, quyÒn ®­îc miÔn trõ tr¸ch nhiÖm thanh to¸n cña ng©n hµng ph¸t hµnh khi cã dÊu hiÖu tranh chÊp th­¬ng m¹i vµ ®· ®­îc toµ ¸n hay träng tµi tuyªn bè ngõng thanh to¸n. §iÒu nµy lµ cÇn thiÕt ®Ó b¶o vÖ ng©n hµng vµ lµ ®iÒu mµ c¸c toµ ¸n nhiÒu n­íc trªn thÕ giíi th­êng lµm. VÒ b¶n chÊt th­ tÝn dông lµ nh÷ng giao dÞch riªng biÖt víi hîp ®ång th­¬ng m¹i vµ c¸c hîp ®ång kh¸c, c¸c hîp ®ång nµy cã thÓ lµm c¬ së ®Ó h×nh thµnh th­ tÝn dông nh­ng c¸c ng©n hµng bÊt luËn trong tr­êng hîp nµo còng kh«ng liªn quan ®Õn hoÆc kh«ng hÒ bÞ rµng buéc bëi hîp ®ång. Do vËy, ChÝnh phñ cÇn sím ban hµnh v¨n b¶n ph¸p lý cho giao dÞch thanh to¸n xuÊt nhËp khÈu theo ph­¬ng thøc tÝn dông chøng tõ. Cã thÓ lµ mét NghÞ ®Þnh vÒ thanh to¸n quèc tÕ ®Ò cËp ®Õn mèi quan hÖ ph¸p lý gi÷a giao dÞch hîp ®ång ngo¹i th­¬ng gi÷a ng­êi mua, ng­êi b¸n víi giao dÞch chøng tõ gi÷a c¸c ng©n hµng. ViÖt Nam ®· cã quy chÕ vÒ chiÕt khÊu, t¸i chiÕt khÊu th­¬ng phiÕu, tÝn phiÕu nh­ng ch­a cã quy ®Þnh vÒ chiÕt khÊu hèi phiÕu kÌm chøng tõ theo th­ tÝn dông. Do ®ã trong thêi gian tíi cÇn thiÕt ph¶i cã nh÷ng v¨n b¶n ph¸p luËt ph©n ®Þnh râ quyÒn lîi, nghÜa vô cña ng©n hµng chiÕt khÊu còng nh­ ng­êi h­ëng lîi. Cải thiện môi trường đầu tư: §Ó giµnh th¾ng lîi trong cuéc c¹nh tranh quyÕt liÖt gi÷a c¸c n­íc ®ang ph¸t triÓn cÇn t¹o ra lîi thÕ so s¸nh b»ng mét tr­êng ®Çu t­ hÊp dÉn h¬n c¸c n­íc kh¸c. §©y ph¶i lµ c«ng viÖc th­êng xuyªn cña ho¹t ®éng qu¶n lý nhµ n­íc, chø kh«ng ph¶i chØ lµ mét vµi söa ®æi nhÊt thêi. Do vËy, mÆc dï luËt ®Çu t­ míi söa ®æi vµo n¨m 1996, nh­ng trªn c¬ së tæng kÕt 10 n¨m ho¹t ®éng ®Çu t­ n­íc ngoµi ë n­íc ta, ®ång thêi tham kh¶o thªm nh÷ng thay ®æi luËt cña c¸c n­íc xung quanh, ta nªn tÝnh ®Õn viÖc söa ®æi vµ bæ sung luËt ®Çu t­ n­íc ngoµi, ®­a thªm c¸c h×nh thøc ®Çu t­ mµ ta ch­a ¸p dông nh­: cho lËp c«ng ty tr­íc khi lËp dù ¸n, cho ng­êi n­íc ngoµi mua cæ phÇn cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt nam víi mét møc ®é giíi h¹n, cho xÝ nghiÖp n­íc ngoµi ®­îc ph¸t hµnh cæ phiÕu..... còng nh­ ®iÒu chØnh mét sè s¾c thuÕ vµ bæ sung mét sè ­u ®·i ®Ó khuyÕn khÝch ®Çu t­. Bªn c¹nh viÖc ban hµnh ph¸p luËt, cÇn ph¶i n©ng cao hiÖu lùc thi hµnh ph¸p luËt trong kinh tÕ vµ x· héi, ®Æc biÖt lµ kiÖn toµn hÖ thèng c¬ quan b¶o vÖ ph¸p luËt, xö lý nghiªm minh c¸c hµnh ®éng vi ph¹m vi ph¹m ph¸p luËt, t¹o ra b­íc tiÕn râ rÖt trong x©y dùng mét nhµ n­íc ph¸p quyÒn vµ mét nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng ho¹t ®éng theo ph¸p luËt. Thực hiện cải cách chính sách kinh tế đối ngoại: Trong thêi gian qua, c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ ë ViÖt nam lu«n trong t×nh tr¹ng th©m thôt, møc ®é th©m thôt ngµy cµng lín mÆc dï mét phÇn lµ do ®Çu t­ n­íc ngoµi. §Ó c¶i thiÖn c¸n c©n th­¬ng m¹i quèc tÕ th× gi¶i ph¸p lµ ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, qu¶n lý chÆt chÏ ho¹t ®éng nhËp khÈu phôc vô cho sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. Tuy nhiªn, s¶n phÈm xuÊt khÈu cña chóng ta cßn nghÌo nµn l¹i chñ yÕu lµ s¶n phÈm ch­a qua chÕ biÕn, muèn ®Èy m¹nh ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu ta ph¶i ®Èy m¹nh ho¹t ®éng th­¬ng m¹i víi nh÷ng thÞ tr­êng lín nh­: Mü, T©y ©u, NhËt b¶n, Trung quèc, ASEAN....tõng b­íc tham gia vµo tæ chøc kinh tÕ th­¬ng m¹i Ch©u ¸ Th¸i b×nh d­¬ng vµ tæ chøc th­¬ng m¹i thÕ giíi. Bªn c¹nh ®ã, n­íc ta cÇn khai th¸c cã hiÖu qu¶ tiÒm n¨ng vÒ tµi nguyªn, søc lao ®éng ®Ó c¶i tiÕn c¬ cÊu hµng xuÊt khÈu cho phï hîp víi nhu cÇu thÕ giíi, t¨ng sè l­îng c¸c mÆt hµng gia c«ng chÕ biÕn, gi¶m tû träng s¶n phÈm th«, më réng thªm nhiÒu mÆt hµng, ®Çu t­ thÝch ®¸ng vµo nh÷ng mÆt hµng ta cã ­u thÕ nh­: g¹o, cao su, cµ phª, dÇu má... Ngoµi ra, ta cÇn chó träng c«ng t¸c ®iÒu tra, nghiªn cøu nhu cÇu thÞ tr­êng cña c¸c n­íc ®Ó cã nh÷ng c¶i tiÕn c¸c mÆt hµng xuÊt khÈu phï hîp víi tõng thÞ tr­êng cô thÓ, më réng c¸c h×nh thøc gia c«ng s¶n phÈm cho n­íc ngoµi b»ng nguyªn liÖu cña chÝnh m×nh vµ cã chÝnh s¸ch b¶o hé s¶n xuÊt trong n­íc th«ng qua viÖc cÊp giÊy phÐp hµng nhËp khÈu, qu¶n lý b»ng h¹n ng¹ch, b»ng c«ng cô thuÕ quan, t¨ng c­êng biÖn ph¸p chèng bu«n lËu nh»m b¶o hé lîi Ých cho c¸c nhµ bu«n s¶n xuÊt thùc hiÖn c¹nh tranh lµnh m¹nh trªn thÞ tr­êng. Bªn c¹nh c¶i c¸ch chÝnh s¸ch chÕ ®é vÒ xuÊt nhËp khÈu, nhµ n­íc cÇn cã biÖn ph¸p ®Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t­, ®Æc biÖt lµ ®Çu t­ n­íc ngoµi vµ qu¶n lý chÆt chÏ vay nî n­íc ngoµi. Bëi v×, víi ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ n­íc ta cßn nghÌo, tÝch luü néi bé trong n­íc thÊp nªn cÇn ph¶i thóc ®Èy thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi míi thùc hiÖn thµnh c«ng sù nghiÖp c«ng nghiÖp ho¸, hiÖn ®¹i ho¸ ®Êt n­íc. Song song víi viÖc ®Èy m¹nh thu hót vèn ®Çu t­ n­íc ngoµi th× viÖc qu¶n lý nî vay còng cÇn ph¶i ®­îc cơ quan quản lý Nhà nước quan tâm một cách thích hợp để: N©ng cao hiÖu qu¶ vèn vay. Gi÷ ®­îc nî n­íc ngoµi trong mét tû lÖ t­¬ng øng víi n¨ng lùc tr¶ nî cña ®Êt n­íc. V× thÕ, cÇn ph¶i cã sù kÕt hîp ®ång bé gi÷a c¸c ngµnh, c¸c cÊp trong viÖc thu hót vèn ®Çu t­ vµ sö dông nã mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. 2. Kiến nghị với Ngân hàng Nhà nước: Ngân hàng Nhà nước (NHNN) nên rà soát lại các văn bản, xóa bỏ tình trạng văn bản chồng chéo, thiếu đồng bộ, không phù hợp với thực tế, nâng cao công tác quản lý và hoạt động thanh tra giám sát của NHNN, kiên quyết xử lý các sai phạm, phối hợp với các ban ngành có liên quan và có giải pháp đồng bộ. Đặc biệt khi luật ngân hàng ra đời, NHNH cần sớm ban hành đầy đủ các văn bản hướng dẫn thi hành luật ngân hàng. Để thực thi có hiệu quả quy chế hiện hành về quản lý ngoại hối, NHNH cần có những văn bản quy định trách nhiệm, kiểm tra tính pháp lý, phù hợp của chứng từ trước khi chuyển tiền ra nước ngoài thanh toán cho bên xuất khẩu. NHNN nên nghiên cứu việc định giá tỷ giá mua bán ngoại tệ cho phù hợp với thị trường, tránh tình trạng đồng VND được đánh giá cao hơn giá trị của nó; loại trừ các yếu tố đầu cơ nâng giá, ép giá làm tỷ giá biến động sai với thực tế. NHNN cần tạo điều kiện thúc đẩy hoạt động kinh doanh ngoại tệ của các tổ chức tín dụng và khuyến khích viêc xuất khẩu hàng hóa của các doanh nghiệp. NHNN nên mở rộng đối tượng tham gia thị trường ngoại tệ liên ngân hàng, nhằm tạo cho thị trường hoạt động với tỷ giá chuẩn hơn, đồng thời phát triển các nghiệp vụ trên thị trường, đảm bảo tỷ giá linh hoạt hợp lý, góp phần kích thích kinh tế thị trường phát triển, khuyến khích xuất khẩu và hạn chế nhập khẩu, mở rộng sản xuất trong nước. Hiện nay dự trữ ngoại tệ còn ít thì NHNN phải tăng cường dự trữ ngoại tệ, đảm bảo điều tiết được quan hệ cung cầu ngoại tệ trên thị trường, ổn định được đồng VND, thực hiện mục tiêu bình ổn chính sách tiền tệ. 3. Đối với khách hàng: Các doanh nghiệp cần bố trí đội ngũ cán bộ thành thạo nghiệp vụ ngoại thương, am hiểu pháp lý thương mại quốc tế và thường xuyên đào tạo nâng cao trình độ nghiệp vụ ngoại thương, thanh toán quốc tế (thanh toán xuất khẩu) cho cán bộ. Họ phải nắm vững nội dung UCP (thông thạo UCP 500, sắp tới là UCP 600) và các thông lệ quốc tế, sẽ giúp ích rất nhiều trong việc làm hợp đồng ngoại thương, làm thủ tục xuất nhập khẩu hàng hóa, mở thư tín dụng,...Các doanh nghiệp nên chủ động nắm bắt thời cơ, thận trọng khi đàm phán ký kết hợp đồng, chú ý các điều khoản, quyền lợi nghĩa vụ của mỗi bên, phạm vi đối tượng xử lý khi có tranh chấp xảy ra. Hợp đồng phải cụ thể, chính xác, rõ ràng, tránh việc mập mờ, khó hiểu, gây bất lợi và xảy ra tranh chấp sau này. Do vậy, nâng cao kỹ năng trong quản lý, lập chứng từ và kiểm tra nội dung thư tín dụng cho cán bộ là hết sức quan trọng. Các doanh nghiệp phải thường xuyên cử cán bộ tham gia các lớp huấn luyện về xuất khẩu và thanh toán quốc tế do các trường đại học và các ngân hàng thương mại tổ chức. Ngoài ra, mỗi doanh nghiệp cần có bộ phận tư pháp hoặc sử dụng tư vấn pháp lý để tránh được các tranh chấp có thể xảy ra trong kinh doanh và thanh toán. Các doanh nghiệp cần nghiên cứu tìm hiểu kỹ thị trường để có những quyết định đúng đắn và lựa chọn đúng bạn hàng. Trong thu xế hội nhập, mở rộng giao lưu buôn bán với nước ngoài, doanh nghiệp không chỉ bó hẹp trong phạm vi thị trường truyền thống (các bạn hàng quen thuộc, các mối quan hệ trong nước) mà phải mở rộng quan hệ ra bên ngoài, phát triển phạm vi hoạt động và thị trường trên thương trường quốc tế. Thông qua Phòng thương mại và công nghiệp Việt Nam, Trung tâm thông tin tín dụng thuộc Ngân hàng Nhà nước, các ngân hàng phục vụ mình, các ngân hàng đại lý ở nước ngoài, các tổ chức của Việt Nam ở nước ngoài,...để nắm bắt thông tin, tìm hiểu đối tác. Các doanh nghiệp Việt Nam trong quan hệ với đối tác nước ngoài và ngân hàng cần trung thực, tuân thủ theo đúng các thông lệ quốc tế, giữ vững uy tín của doanh nghiệp và ngân hàng, có thái độ hợp tác với ngân hàng khi rủi ro xảy ra để tìm biện pháp tháo gỡ. Trong thời gian từ khi ký kết hợp đồng đến khi thanh toán, các doanh nghiệp cần tranh thủ sự giúp đỡ về vốn, tư vấn của ngân hàng để nắm bắt thông tin và có lựa chọn đúng đắn, tránh những điều bất lợi xảy đến.