Đề tài Giải pháp phát triển làng nghề truyền thống ven sông Nhuệ tỉnh Hà Tây phục vụ cho du lịch

giÇy da ph¸t triÓn ®Õn møc næi tiÕng nh­ ngµy nay. Kh¸c víi tr­íc ®©y, c¸c cô giái nghÒ mµ vÉn ph¶i b«n ba thiÕu thèn, giê ®©y Phó Yªn ®· giµu cã vµ thay ®æi bé mÆt quª h­¬ng tõ chÝnh nghÒ giµy da nµy. 2.4.2 Kinh tÕ ( s¶n xuÊt vµ s¶n phÈm ) cña Phó Yªn. Ngµy nay, do cã ®­êng lèi ®æi míi cña §¶ng ®êi sèng cña nh©n d©n ®­îc c¶i thiÖn vµ n©ng lªn, nhu cÇu ¨n ngon mÆc ®Ñp ®ã lµ sù ph¸t triÓn cña x· héi, nhê ®ã nghÒ truyÒn thèng cña x· Phó Yªn ®­îc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn m¹nh tËp trung vµo hai th«n, th«n GiÏ H¹ vµ th«n GiÏ Th­îng. NghÒ giÇy da thËt sù ph¸t triÓn vµ khëi s¾c tõ nh÷ng n¨m 1990. §Æc biÖt tõ n¨m 1995 nghÒ giµy da cµng trë nªn hÊp dÉn, thu hót nhiÒu lao ®éng, khèi l­îng s¶n phÈm lµm ra t¨ng nhanh vµ cã thÞ tr­êng tiªu thô kh¾p c¶ n­íc. Theo thèng kª hiÖn nay c¶ x· Phó Yªn cã 1100 hé th× cã tíi 650 hé, chiÕm h¬n 60% sè hé cña x· tham gia vµo s¶n xuÊt nghÒ giÇy da. Tõ b¶ng b¸o c¸o“ KÕt qu¶ thùc hiÖn môc tiªu ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi - n¨m 2002 “ cho biÕt: Tæng thu nhËp gi¸ trÞ 18.337.500.000 ® t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 11,3%, trong ®ã thu tõ tiÓu thñ c«ng nghiÖp lµ: 10.537.500.000 t¨ng so víi n¨m 2001 lµ 10,8%. B×nh qu©n thu nhËp ®Çu ng­êi 4.270.000 ® t¨ng so víi 2001 lµ 10,8%. ( UBND x· Phó Yªn, sè 12. BC/ UB ngµy 25 - 12 - 2002 cung cÊp ) GiÇy da GiÏ Th­îng lµ s¶n phÈm quªn thuéc cña ®a phÇn ng­êi d©n vïng n«ng th«n bëi h×nh thøc ®Ñp, ®a d¹ng chñng lo¹i vµ gi¸ trÞ kinh tÕ l¹i phï hîp víi thu nhËp cña tõng ng­êi. NghÒ lµm giÇy da xuÊt hiÖn ch­a ph¶i lµ l©u ë GiÏ Th­îng, nh­ng nã l¹i nhanh chãng ph¸t triÓn vµ ngµy cµng më réng. Thèng kª cña th«n GiÏ Th­îng - x· Phó Yªn - huyÖn Phó Xuyªn cho biÕt: Tæng sè hé: Trong ®ã hé s¶n xuÊt CN-TTCN 273( Hé) 160( Hé ), chiÕm tû lÖ 59% Tæng sè lao ®éng Trong ®ã lao ®éng SX CN-TTCN 550( Ng­êi ) 338( Ng­êi ), chiÕm tû lÖ 61% Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt Trong ®ã gi¸ trÞ SX CN-TTCN 5,61( Tû ®ång ) 3,87( Tû ®ång ), chiÕm tû lÖ 68% Thu nhËp b×nh qu©n( TNBQ ) TNBQ tõ s¶n xuÊt CN-TTCN 3,99( TriÖu ®ång/ ng­êi/ n¨m ) 5,5( TriÖu ®ång/ ng­êi/ n¨m ) (S¸ch Lµng nghÒ Hµ T©y 2001 ) Tõ nh÷ng vËt liÖu trong n­íc võa rÎ, ®Ñp, l¹i céng víi sù khÐo lÐo, chÝnh x¸c cña ng­êi thî ®ãng giÇy ®· cho ra ®êi nh÷ng ®«i giÇy da cã kiÓu d¸ng hîp thêi trang, gi¸ thµnh hîp lý. V× tho¶ m·n ®­îc hai yªu cÇu ®ã nªn s¶n phÈm giÇy da GiÏ Th­îng ®­îc dïng phæ biÕn ë n«ng th«n nã kh«ng chØ ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña ng­êi tiªu dïng b×nh d©n mµ cßn n©ng møc sèng cña ng­êi thî ®ãng giÇy. Cïng víi GiÏ Th­îng, nghÒ ®ãng giÇy da còng ph¸t triÓn ë GiÏ H¹. HÇu hÕt c¸c hé gia ®×nh trong th«n ®Òu tham gia nghÒ ®ãng giÇy. Lµng nghÒ thu hót ®­îc nhiÒu lao ®éng s¶n xuÊt ë qui m« võa vµ nhá chñ yÕu lµ qui m« gia ®×nh. §©y còng chÝnh lµ nguån thu chñ yÕu cña ng­êi d©n trong th«n ngoµi viÖc s¶n xuÊt n«ng nghiÖp. Theo thèng kª cña th«ng GiÏ H¹ - x· Phó Yªn - huyÖn Phó Xuyªn cho biÕt: Tæng sè hé Trong ®ã hé s¶n xuÊt CN-TTCN 210( Hé ) 120( Hé ), chiÕm tû lÖ 57% Tæng sè lao ®éng Trong ®ã lao ®éng SX CN-TTCN 365( Ng­êi ) 277( Ng­êi ), chiÕm tû lÖ 76% Tæng gi¸ trÞ s¶n xuÊt Trong ®ã gi¸ trÞ SX CN-TTCN 3,36( Tû ®ång ) 2,12( Tû ®ång ), chiÕm tû lÖ 63% Thu nhËp b×nh qu©n( TNBQ ) TNBQ tõ s¶n xuÊt CN-TTCN 3,58( TriÖu ®ång/ ng­êi/ n¨m ) 5,57( TriÖu ®ång/ ng­êi/ n¨m ) (S¸ch Lµng nghÒ Hµ T©y 2001) NhiÒu n¨m qua, nghÒ truyÒn thèng giÇy da ®­îc l­u gi÷ vµ truyÒn l¹i cho thÕ hÖ trÎ, v× vËy lµng nghÒ ngµy cµng ph¸t triÓn, líp trÎ còng g¾n bã víi nghÒ. NghÒ phô ®· trë thµnh nghÒ chÝnh cña lµng, tû träng cña nghÒ thñ c«ng chiÕm tíi 65% trong tæng sè thu nhËp toµn th«n. “ ChÊt l­îng tèt, gi¸ c¶ phï hîp, mÉu m· ®Ñp ” - ®ã lµ tiªu chÝ mµ lµng nghÒ h­íng tíi ®Ó cho s¶n phÈm cña m×nh cã thÓ c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng. Cµi hay cña nghÒ giÇy lµ tæ chøc s¶n xuÊt ë trong nhµ kh«ng mÊt qóa nhiÒu diÖn tÝch nhµ x­ëng vµ kh«ng g©y ®éc h¹i, ¶nh h­ëng nhiÒu ®Õn ®êi sèng con ng­êi vµ m«i tr­êng thiªn nhiªn. Bªn c¹nh ®ã ­u thÕ cña nghÒ nµy thu hót rÊt ®«ng lao ®éng, gi¶i quyÕt hÕt sè lao ®éng cña x· vµ nhiÒu x· xung quanh, lóc nµo còng ®ñ viÖc lµm nhÊt lµ nh÷ng khi vµo c¸c th¸ng gi¸p TÕt. NghÒ giÇy sö dông ®­îc c¶ lao ®éng chÝnh vµ phô, c¶ ng­êi g×a vµ trÎ em ®Òu cã thÓ lµm ®­îc trong nh÷ng c«ng ®o¹n cña nghÒ giÇy. §©y còng lµ ­u ®iÓm m¹nh tÝch cùc ®Ó h¹n chÕ m©u thuÉn d­ thõa lao ®éng mét vÊn ®Ò x· héi tån t¹i ë n«ng th«n. Nhµ nhµ, ng­êi ng­êi ë Phó Yªn m¶i miÕt tËp trung ch¨m lo lao ®éng tham gia vµo nghÒ giÇy da ®Ó t¨ng thªm thu nhËp, lµm giµu chÝnh ®¸ng tõ ®«i bµn tay yªu nghÒ cña quª h­¬ng hä. Víi ph­¬ng thøc s¶n xuÊt ®­a vÒ c¸c hé gia ®×nh, tæ chøc bè trÝ lao ®éng hîp lý vµ tranh thñ thêi gian lao ®éng nhµn rçi, c¸c hé lu«n ph¸t huy tèt n¨ng suÊt lao ®éng vµ ®¶m b¶o chÊt l­îng s¶n phÈm. ë Phó Yªn cã ®ñ c¸c lo¹i mèt, ®ñ mÉu m· giÇy, dÐp theo thÞ hiÕu kh¸ch hµng vµ yªu cÇu cña thÞ tr­êng. C¸c mÉu m· lu«n ®­îc thay ®æi th­êng xuyªn theo ®¬n ®Æt hµng cña nh÷ng hîp ®ång vµ phï hîp víi con m¾t sµnh sái cña kh¸ch hµng. Bªn c¹nh nh÷ng líp thî cã tay nghÒ cao võa tù s¸ng t¹o, thay ®æi kiÎu d¸ng, c¶i tiÐn mÉu m·, c¸c hé ë Phó Yªn cßn s½n sµng s¶n xuÊt theo mÉu m· cña kh¸ch, cã ®ñ nh÷ng lo¹i giÇy dÐp kiÓu míi nhÊt c¸c lo¹i giÇy ngo¹i, dÐp ngo¹i lu«n ®a d¹ng vµ phong phó. Theo yªu cÇu cña thÞ tr­êng, ng­êi quª h­¬ng Phó Yªn ®­a giÇy, dÐp ®i chµo hµng, tiªu thô kh¾p c¸c tØnh, thµnh trong c¶ n­íc vµ më nhiÒu cöa hµng, ®¹i lý xuÊt hµng b¸n bu«n cho néi ®Þa. ChØ cÇn ®­a mÉu, ký hîp ®ång lµ c¸c hé ë Phó Yªn thùc hiÖn giao hµng ®óng h¹n, ®ñ tiªu chuÈn ®Õn tËn tay kh¸ch hµng. §· cã rÊt nhiÒu hîp ®ång lín hµng ngµn, hµng v¹n ®«i giÇy, dÐp ®ñ lo¹i ®­îc s¶n xuÊt ra ë Phó Yªn b¶o ®¶m chÊt l­îng vµ tho¶ m·n yªu cÇu cña kh¸ch. Theo «ng chñ tÞch UBND x· Phó Yªn, s¶n phÈm giÇy da cñ Phó Yªn ngµy cµng ®­îc hoµn thiÖn c¶ vÒ mÉu m· kiÓu d¸ng vµ thÈm mü, kü thuËt nªn ®­îc ng­êi tiªu dïng rÊt ­a chuéng. S¶n phÈm cña Phó Yªn ®· cã mÆt trªn thÞ tr­êng c¶ n­íc, nhiÒu lÇn ®­a giÇy da, dÐp ®i triÓn l·m, héi chî ®­îc ®¸nh gi¸ cao vµ dµnh nhiÒu phÇn th­ëng quÝ, trong ®ã cã c¶ s¶n phÈm ®­îc chän giíi thiÖu ®­a ®i chµo hµng ë Trung Quèc. Kü thuËt, c«ng nghÖ s¶n xuÊt giÇy da cña Phó Yªn cã hai c«ng do¹n chÝnh tr­íc khi ®¸nh bãng hoµn chØnh mét ®«i giÇy ®Ñp ®ã lµ: Kh©u lµm mò vµ kh©u lµm ®Õ. Tr­íc ®©y hÇu nh­ c¸c c«ng do¹n nµy ®Òu lµm thñ c«ng b»ng ®«i tay lµ chÝnh. Víi sù tiÕn bé kh«ng ngõng cña khoa häc c«ng nghÖ, kü thuËt tiªn tiÕn vµ hiÖn ®¹i nã dÇn ®­îc chuyÓn sang thao t¸c b»ngm¸y võa nhanh võa n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng. Nguyªn liÖu chÝnh lµ da ®­îc chuyÓn ra tõ Sµi Gßn, Hµ Néi cßn nÕu da ngo¹i th× nhËp tõ ý vµ §µi Loan. Da ®­îc ®­a vµo m¸y dÈy da cho máng ®i sau ®ã lµm mò theo c¸c lo¹i mÉu ®· ®Æt s½n. C¶ lµng cã 3-4 hé mua m¸y dÈy da ®Çu t­ kho¶ng 10 triÖu mét m¸y cã thÓ dÈy cho c¶ xãm ®ñ nguyªn liÖu. Cßn m¸y may th× b×nh qu©n mét hé ë Phó Yªn cã kho¶ng 2 m¸y, nhiÒu hé thuª thªm lao ®éng, hä cã ®iÒu kiÖn s¶n xuÊt giÇy th­êng ph¶i sö dông 3-5 lao ®éng, nhiÒu hé nhËn thî vÒ lµm thª lu«n cho chñ hé. Kh©u lµm ®Õ vµo phom, ®ãng vµ Ðp cã thÓ dïng tay kh©u hoÆc Ðp b»ng m¸y. Còng lµ nh÷ng c«ng ®o¹n Êy nh­ng mçi hé ®Òu cã nghÖ thuËt riªng, tay nghÒ cña tõng lo¹i thî còng kh¸c nhau nªn cã chÊt l­îng s¶n phÈm ®Ñp, xÊu kh¸c nhau. ChØ cÇn nh×n vµo ®«i giÇy, ng­êi thî Phó Yªn cã thÓ nhËn ra chñ s¶n xuÊt cña nã mµ kh«ng sî nhÇm lÉn . NghÒ giÇy Phó Yªn ngµy cµng cã thÞ tr­êng réng lín vµ ®­îc kh¸ch hµng ­a chuéng. Nguån thu nhËp tõ s¶n xuÊt bu«n b¸n, kinh. HiÖn nay, gi¸ giÇy phæ th«ng ë Phó Yªn trung b×nh kho¶ng 100-120 ngµn mét ®«i. à Cuéc sèng Êm no vµ h¹nh phóc thÓ hiÖn râ trªn nÐt mÆt h©n hoan cña mçi ng­êi d©n Phó Yªn trong thêi kú ®æi míi h«m nay. Lµng nghÒ Phó Yªn trë thµnh mét lµng nghÒ giÇy da truyÒn thèng giÇy tèt h¬n gi¸ kho¶ng 300 ngµn ®ång mét ®«i. ë phè Kh©m Thiªn( Hµ Néi ) cã tíi 10 hé lµ ng­êi Phó Yªn lµm chñ më cöa hiÖu giÇy cã tiÕng rÊt ¨n kh¸ch, kinh doanh giÇy ngµy cµng cao vµ thªm nhiÒu hé lµm ¨n ph¸t ®¹t. Nh÷ng gia ®×nh cã thu nhËp cao mét n¨m lîi nhuËn 30-40 triÖu ®ång, sè hé cã 10-20 triÖu ®ång mét n¨m ngµy cµng nhiÒu. §êi sèng kinh tÕ vµ cuéc sèng cña ng­êi d©n vïng tròng Phó Yªn ®· trë thµnh x· kh¸ cña Phó Xuyªn trong ®ã cã 25% sè hé d· trë nªn giµu cã, 35% sè hé xÕp vµo diÖn kh¸, c¶ x· chØ cßn 3% sè hé nghÌo.®­îc UBND tØnh Hµ T©y quyÕt ®Þnh céng nhËn. Ph¸t huy truyÒn thèng Êy, nh©n d©n Phó Yªn lu«n phÊn ®Êu gi÷ vÎ ®Ñp nh÷ng tinh hoa cña truyÒn thèng ®Ó con ch¸u noi theo. 2.4.3 V¨n ho¸. ¶ C¸c di tÝch lÞch sö v¨n ho¸. Phó Yªn víi truyÒn thèng v¨n ho¸ l©u ®êi cßn l­u gi÷ ®­îc nhiÒu ®×nh chïa cæ kÝnh. ë ®×nh lµng GiÏ Th­îng vµ GiÏ h¹ ®Òu thî thµnh Hoµng lµng. §×nh lµn ®­îc c«ng nhËn di tÝch lÞch sö v¨n ho¸ tõ thêi vua Quang Trung, ®×nh vµ chïa ë Phó Yªn hiÖn giê vÉn gi÷ ®­îc nh÷ng nÐt kiÕn tróc cæ kÝnh, trÇm mÆc. Khu«n viªn chïa ®×nh cã mét kh«ng gian réng r·i, tho¸ng ®¹t. Tuy nhiªn, v× trong qu¸ tr×nh chiÕn tranh do biÕn ®éng cña sóng ®¹n ph¸ ho¹i nªn ®Òn thê tæ nghÒ giµy da cña x· Phó Xuyªn ch­a ®­îc x¸c ®Þnh râ rµng vµo ngµy nay. ¶ C¸c lÔ héi truyÒn thèng g¾n víi lµng nghÒ. Hoµ chung vµo c¸c lÔ héi cæ truyÒn cña ®Êt tr¨m nghÒ Hµ T©y. hµng n¨m, vµo ngµy 11-1 ¢m lÞch th«n GiÏ Th­îng tæ chøc héi lµng vµ ngµy 12-6 ¢m lÞch th«n GiÏ H¹ còng no nøc víi ngµy héi lµng. §Õn víi lÔ héi cña x· Phó Yªn, du kh¸ch sÏ gÆp ®­îc nh÷ng lÔ nghi t«n thê c¸c thÇn linh trong tÝn ng­ìng cña d©n c­ n«ng nghiÖp víi lÔ tÕ thÇn… cïng nh÷ng mµn biÓu diÔn nghÖ thuËt d©n téc vµ c¸c trß ch¬i d©n gian nh­ móa rèi n­íc, ®Êu vËt, kÐo co, ®¸nh cê ng­êi, thæi c¬m thi. Víi mïa lÔ héi vµo nh÷ng ngµy xu©n thêi tiÕt Êm ¸p, ®Êt trêi tinh tÕ sÏ thu hót kh¸ch du lÞch trong vµ ngoµi n­íc du thuyÒn thong th¶ trªn dßng s«ng NhuÖ ghÐ vµo Phó Yªn cÇu phËt, tham gia nh÷ng lÔ nghi t«n gi¸o tÝn ng­ìng linh thiªng. Chïa Lµng GiÏ H¹- Phó Yªn- Phó Xuyªn. 2.5 §¸nh gi¸ chung. 2.5.1 Nh÷ng mÆt tÝch cùc vµ h¹n chÕ ®èi víi viÖc ph¸t triÓn cña bèn lµng nghÒ nãi trªn. u VÒ kinh tÕ: ¶ NghÒ thñ c«ng truyÒn thèng ®· trë thµnh nguån thu nhËp chñ yÕu cña ng­êi d©n vµ t¨ng ®Çn qua c¸c n¨m. Thu nhËp b×nh qu©n mét lao ®éng trong lµng nghÒ 1996 theo ngµnh nghÒ c«ng nghiÖp thñ c«ng nghiÖp( CN - TCN ) ®¹t ®ùoc 3,2 triÖu ®ång/ n¨m, kinh doanh dÞch vô 2,9 triÖu ®ång/ n¨m. Trong khi ®ã lµm n«ng nghiÖp thuÇn n«ng 1,2 triÖu ®ång/n¨m. §Õn n¨m 2000 thu nhËp b×nh qu©n trong lµng nghÒ mét lao ®éng s¶n xuÊt CN -TCN ®· t¨ng lªn 4 triÖu ®ång/ n¨m, kinh doanh dÞch vô 3,4 triÖu ®ång/ n¨m lµm l©m n«ng nghiÖp chØ cã 1,6 triÖu ®ång/ n¨m. ¶ NghÒ thñ c«ng truyÒn thèng ph¸t triÓn d· t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm kh«ng nh÷ng cho nh÷ng ng­êi d©n trong lµng mµ cßn thu hót c¶ lùc l­îng lao ®éng ë nh÷ng vïng l©n cËn. Tæng sè lao ®éng tham gia trong 4 lµng nghÒ lµ 4952 trong ®ã sè lao ®éng s¶n xuÊt CN-TCN 59%. Ph¸t triÓn lµng nghÒ ®· t¹o ra c«ng ¨n viÖc lµm cho ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng cã t¸c dông tÝch cùc trong viÖc gi¶m tû lÖ thÊt nghiÖp vµ tÖ n¹n x· héi. ¶ Ho¹t ®éng lµng nghª ph¸t triÓn lµm cho thu nhËp cña ng­êi d©n t¨ng lªn ®· cã ®ãng gãp rÊt lín trong viÖc n©ng cao ®êi sèng v¨n ho¸ tinh thÇn cho ng­êi d©n. Khi thu nhËp cao th× ®êi sèng cña ng­êi d©n còng ®­îc n©ng cao gi¸o dôc ®­îc trang bÞ c¸c dông cô y tÕ hiÖn ®¹i, trong mçi lµng chî ®Òu ®­îc häp rÊt ®«ng vui nhén nhÞp thu hót mét sè l­îng lín nh÷ng ng­êi d©n ë n¬i kh¸c ®Õn trao ®æi bu«n b¸n. Lµng nghÒ ph¸t triÓn ®· t¹o nguån kinh phÝ lín ®Çu t­ cho x©y dùng c¬ së vËt chÊt, c¬ së h¹ tÇng trong mçi lµng nghÒ. Trong c¶ 4 lµng nghÒ ®­êng lµng ®Òu ®­îc tr¶i bª t«ng vµ ®Òu ®Çu t­ ph¸t triÓn n«ng nghiÖp ®Þa ph­¬ng. ë c¸c lµng ®Òu ®­îc bª t«ng ho¸ kªnh m­¬ng. ¶ ë c¸c lµng nghÒ V¹n Phóc, Ngä H¹ ®Òu cã hîp t¸c x· lµng nghÒ ®Ó ph¸t triÓn nghÒ cña lµng vµ hiÖn nay do ho¹t ®éng lµng nghÒ ph¸t triÓn nªn quy m« s¶n xuÊt ngµy cµng ®­îc më réng. Trong c¸c lµng nghÒ h×nh thµnh nhiÒu x­ëng s¶n xuÊt cña t­ nh©n vµ h×nh thµnh mét sè lo¹i h×nh doanh nghiÖp nh­ c«ng ty tr¸ch nhiÖm h÷u h¹n, c«ng ty cæ phÇn, hîp t¸c x· c«ng nghiÖp, x©y dùng, tæ hîp s¶n xuÊt cïng víi kinh tÕ hé gia ®×nh ph¸t triÓn ngay trong lµng nghÒ t¨ng c¶ vÕ sè l­îng lÉn chÊt l­îng. ¶ S¶n phÈm cña c¸c lµng nghÒ ®· ®ùoc tiªu thô nhiÒu ë trong vµ ngoµi n­íc vµ ®· cã nh÷ng kü kÕt ®Æt hµng l©u dµi gi÷a c¸c chñ ®Çu t­ vµ c¸c chñ s¶n xuÊt t¹i c¸c lµng. T¹o ra thÞ tr­êng tiªu thô s¶n phÈm æn ®Þnh lµ nh©n tè gióp lµng nghÒ ph¸t triÓn. Tuy nhiªn, ph¸t triÓn lµng nghÒ còng cßn mét sè h¹n chÕ sau: ¶ Do ®êi sèng cña ng­êi d©n trong c¸c lµng nghÒ ngµy cµng ®­îc n©n cao. V× vËy mµ nhu cÇu vÒ nhµ ë vµ më réng c¸c khu s¶n xuÊt ®· lµm ph¸ vì kiÕn tróc, kh«ng gian cæ trong c¸c lµng nghÒ. Cïng víi nã, ®­êng lµng ngâ xãm còng ®ang cã xu h­íng” bª t«ng ho¸ “ ¶ Mét h¹n chÕ n÷a lµ do ho¹t ®éng ph¸t triÓn s¶n xuÊt ë c¸c lµng nghÒ nªn cã nhiÒu ph­¬ng tiÖn giao th«ng ®i trªn ®­êng ®· g©y x¸o trén ®êi sèng cña ng­êi d©n trong lµng nghÒ vµ lµm h­ h¹i vµ xuèng cÊp nghiªm träng ®­êng lµng. ¶ Do ho¹t ®éng lµng nghÒ ngµy cµng ph¸t triÓn vµ nhu cÇu cña thÞ tr­êng ngµy cµng cÇn nhiÒu dÉn ®Õn mét sè s¶n phÈm trong c¸c lµng nghÒ bÞ kÐm chÊt l­îng do hä ®· ch¹y theo lîi nhuËn ®· bá mét sè c«ng ®o¹n ®ßi hái tØ mØ kú c«ng trong s¶n xuÊt. ¶ S¶n xuÊt trong c¸c lµng nghÒ con mang tÝnh tù ph¸t, quy m« cßn nhá ch­a theo quy ho¹ch. ChÝnh v× thÕ ch­a cã quy ho¹t ph¸t triÓn s¶n xuÊt CN-TTCN trong c¸c lµng nghÒ nªn dÉn ®Õn viÖc x©y dùng c¬ së h¹ tÇng ch­a ®­îc quan t©m nh­: giao th«ng, ®iÖn, m«i tr­êng, mÆt b»ng c¸c doanh nghiÖp, tæ hîp s¶n xuÊt, thiÕt bÞ, m¸y mãc ch­a ®­îc ®æi míi, trang bÞ kh«ng ®ñ, ®ång bé nªn n¨ng suÊt lao ®éng thÊp, chÊt l­îng s¶n phÈm ch­a cao. §éi ngò lao ®éng võa thiÕu, võa yÕu, ch­a t­¬ng xøng víi sù ph¸t triÓn cña ngµnh nghÒ. Bëi ®éi ngò lao ®éng ë hÇu hÕt c¸c lµng ®Òu theo kiÓu cha truyÒn con nèi kh«ng qua tr­êng líp ®µo t¹o nªn cßn h¹n chÕ vÒ kü thu©t, n¨ng suÊt lao ®éng. Tuy cã sù quan t©m cña UBND tØnh vµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng trong viÖc kh«i phôc vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ nh­ng vÉn ch­a cã quy ho¹ch cô thÓ, ®­êng lèi cô thÓ cho tõng lµng nghÒ. §Æc biÖt lµ vÊn ®Ò vèn ®Çu t­ ®Ó ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ t×m ®Çu ra cho s¶n phÈm. VÝ dô: Lµng ®iªu kh¾c Nh©n HiÒn ®­îc UBND tØnh Hµ T©y c«ng nhËn lµ lµng nghÒ n¨m 2000. Nh­ng trong lµng kh«ng cã hîp t¸c x· lµng nghÒ ®Ó më réng s¶n xuÊt vµ t×m ®Çu ra cho s¶n phÈm. Nªn vÊn ®Ò ®Çu ra bÞ h¹n chÕ do kh«ng cã c¬ quan ®Ó ký kÕt xuÊt khÈu mµ s¶n phÈm lµm ra trong lµng chñ yÕu lµ ®Æt tíi ®©u lµm tíi ®ã kh«ng s¶n xuÊt ®Ó ®em ®i c¸c n¬i b¸n. uV¨n ho¸. Nh÷ng t¸c ®éng cña lµng nghÒ ®Õn v¨n ho¸ ë bèn huyÖn V¹n Phóc - Nh©n HiÒn - Chuyªn Mü - Phó Yªn. ¶ TÝch cùc. V¨n ho¸: Tõ x­a ®Õn nay lu«n lµ cÇu nèi gi÷a con ng­êi ë n¬i nµy víi n¬i kh¸c. gi÷a d©n téc nµy víi d©n téc kh¸c, gi÷a c¸c quèc gia víi nhau. V¨n hãa lu«n g¾n liÒn víi c¶nh quan m«i tr­êng vµ t©m linh cña con ng­êi. V¨n ho¸ ë c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng còng vËy, ®­îc thÓ hiÖn rÊt riªng, ®éc ®¸o, ë mçi lµng nghÒ kh¸c nhau, nh­ng nã l¹i mang nh÷ng ®iÓm chung cña v¨n ho¸ lµng nghÒ. §ã lµ truyÒn thèng cÇn cï, s¸ng t¹o, siªng n¨ng cÇn mÉn, tû mû,kiªn nhÉn cña con ng­êi n¬i ®©y ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm cã hån nhÊt mang ®Çy t×nh c¶m còng nh­ ý t­ëng mµ ng­êi thî nghÒ thæi vµo tõng s¶n phÈm cña hä. §ã cã lÏ lµ nÐt v¨n ho¸ ®Æc tr­ng mµ chØ cã ë c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng mµ ®Æc biÖt lµ ë bèn lµng nghÒ V¹n Phóc - Nh©n HiÒn - Chuyªn Mü - Phó Yªn. Ngoµi nh÷ng yÕu tè trªn, ng­êi d©n trong c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cßn gi÷ ®­îc phong tôc truyÒn thèng tèt ®Ñp lµ thê cóng tæ tiªn nh÷ng ng­êi ®· truyÒn nghÒ cho con ch¸u, vµ g©y dùng lµng nghÒ. §ã lµ truyÒn thèng t«n s­ - träng ®¹o kÝnh träng bÒ trªn - nh÷ng ng­êi ®· d¹y nghÒ vµ truyÒn nghÒ cho m×nh. §Æc biÖt ng­êi d©n trong lµng rÊt t«n träng nh÷ng ng­êi thî c¶ cña lµng nghÒ, nh÷ng ng­êi ®· gãp phÇn t¹o lªn tªn tuæi cho lµng nghÒ cña hä. Ngµy nay, trong nÒn kinh tÕ më giao l­u kinh tÕ v¨n ho¸ gi÷a c¸c n­íc trong khu vùc. YÕu tè nµy còng lµm cho lµng nghÒ ph¸t triÓn m¹nh mÏ vÒ kinh tÕ v¨n ho¸. Sù ph¸t triÓn kinh tÕ cña lµng nghÒ kÐo theo sù thay ®æi vÒ v¨n ho¸. Nh÷ng ng­êi thî nghÒ t¹i bèn lµng ven s«ng NhuÖ Hµ T©y ®· tiÕp thu nh÷ng mÆt tÝch cùc cïa c¸c nÒn v¨n ho¸ bªn ngoµi kÕt hîp víi v¨n ho¸ truyÓn thèng ®Ó lµm giµu thªm cho v¨n ho¸ cña m×nh. §ã lµ nh÷ng nÐt hoa v¨n trªn c¸c s¶n phÈm cña lµng nghÒ ngµy cµng phong phó ®a d¹ng vµ cã nhiÒu nÐt míi l¹, ®¸p øng nhu cÇu vÒ mÆt thÈm mü cña kh¸ch hµng trong vµ ngoµi n­íc. §ã lµ nh÷ng mÆt tÝch cùc, nh÷ng nÐt ®Æc tr­ng cña lµng nghÒ ®· t¹o nªn v¨n ho¸ ®éc ®¸o cña lµng nghÒ. Vµ nh÷ng nÐt ®éc ®¸o ®ã còng lµ mét trong nh÷ng yÕu tè ®Ó thu hót kh¸ch du lÞch ®èi víi lµng nghÒ Hµ T©y ¶ Tiªu cùc. Ngoµi nh÷ng yÕu tè tÝch cùc mµ ph¸t triÓn lµng nghÒ t¸c ®éng vµo v¨n ho¸, cßn cã nh÷ng mÆt tiªu cùc cña nã. YÕu tè tiªu cùc cña ph¸t triÓn lµng nghÒ ®èi víi v¨n ho¸ ®ã lµ do nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng lµm thay ®æi c¸ch sèng cña con ng­êi. NÕu nh­ x­a kia mäi ng­êi chØ lµm viÖc ®Ó ®ñ ¨n vµ cã thêi gian ch¨m chót tu söa cho t¸c phÈm cña m×nh th× ngµy nay do yªu cÇu cña thÞ tr­êng ngµy mét cao nh÷ng ng­êi thî nghÒ chØ cè g»ng lµm sao ®Ó lµm ra s¶n phÈm ®ñ ®Ó tiªu thô, chÝnh v× vËy mµ s¶n phÈm hä lµm ra còng kÐm s¾c s¶o vµ tinh tÕ vµ lµm mÊt ®i c¸i hån cña s¶n phÈm lµng nghÒ. H¬n thÕ n÷a do yªu cÇu vÒ møc sèng cña ng­êi d©n ngµy cµng cao, nhËn thøc cña ng­êi d©n trong lµng nghÒ ®· thay ®æi. Nh©n d©n ë bèn lµng nghÒ( V¹n Phóc – Nh©n HiÒn – Chuyªn Mü – Phó Yªn ) kh«ng cßn nghÜ lµm thÕ nµo ®Ó t¹o nªn mét s¶n phÈm tèt nhÊt, ®Ñp nhÊt, ®éc ®¸o nhÊt n÷a mµ hä chØ nghÜ lµm thÕ nµo ®Ó s¶n xuÊt ra nhiÒu s¶n phÈm nhÊt mµ th«i. Vµ ngµy nay hä ®· dÇn quªn ®i vai trß cña ng­êi thî c¶ trong lµng nghÒ, quªn dÇn ®i c¸i nÐt truyÒn thèng, ®Æc tr­ng cña lµng nghÒ mµ ch¹y theo c¸i lîi Ých tr­íc m¾t vÒ kinh tÕ, lµm mai mét ®i nÐt v¨n ho¸ truyÒn thèng cña lµng nghÒ. YÕu tè ¶nh h­ëng nµy còng t¸c ®éng trùc tiÕp ®Õn viÖc ph¸t triÓn du lÞch, thu hót kh¸ch du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. u M«i tr­êng ¶ TÝch cùc: M«i tr­êng sinh th¸i còng nh­ m«i tr­êng c¶nh quan cã ¶nh h­ëng rÊt lín ®Õn ®êi sèng sinh ho¹t còng nh­ ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c lµng nghÒ. Bëi c¸c lµng nghÒ n»m ngay ven s«ng NhuÖ nªn khÝ hËu ë ®©y còng m¸t mÎ, giã tõ s«ng NhuÖ thæi vµo lµm «n hoµ phÇn nµo. Ngoµi ra, do cã tõ l©u ®êi nªn ngµy nay c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng vÉn cßn gi÷ ®­îc hÖ thèng c©y xanh. Kh«ng nh÷ng thÕ ng­êi d©n cßn trång thªm nhiÒu lo¹i c©y, l¸ xanh quanh n¨m. §iÒu nµy r¸t cã Ých cho søc khoÎ còng nh­ sinh ho¹t cña ng­êi d©n. Nã gãp phÇn t¹o ra khÝ O2 vµ kh«ng khÝ trong lµnh tr¸nh ®­îc c¸c bÖnh tËt mµ c¸c yÕu tè kh¸c ®em l¹i. Ng­êi d©n cßn cã nh÷ng c¸nh ®ång trång nhiÒu lo¹i c©y l­¬ng thùc vµ nh÷ng chËu c©y c¶nh ®Æt ë s©n nhµ. HÖ thèng c¸c ao hå còng cã kh¸ nhiÒu gi÷a c¸c lµng nµy. Ao hå võa gãp phÇn lµm cho c¶nh quan thiªn nhiªn tho¸ng ®·ng l¹i võa ®iÒu hoµ kh«ng khÝ t¹o ra sù dÔ chÞu trong nÕp sèng sinh ho¹t h»ng ngµy cña mçi ng­êi d©n. HÇu hÕt c¸c lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ ®Òu cã c¸c con ®­êng lµng tr¶i bª t«ng gióp cho viÖc ®i l¹i thuËn tiÖn. MÆt kh¸c, nã còng t¹o cho m«i tr­ßng c¶nh quan xung quanh c¸c ngâ xãm cña lµng ®­îc bÒ thÕ, s¹ch sÏ. §©y lµ mét ®Òu kiÖn thuËn lîi ®Ó khi kh¸ch du lÞch cã ®Õn tham quan giao dÞch. Hä sÏ kh«ng e ng¹i bëi ®­êng xa lÇy léi, bÈn thØu, m«i tr­êng « nhiÔm g©y mÊt thiÖn c¶m dÉn ®Õn sù thu hót kh¸ch du lÞch sÏ kÐm ®i. ¶ H¹n chÕ: Ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña c¸c lµng nghÒ còng g©y nªn mét sè t¸c ®éng xÊu ®Õn m«i tr­êng ¶nh h­ëng ®Õn cuéc sèng cña ng­êi d©n còng nh­ ph¸t triÓn ho¹t ®éng du lÞch. Trong c¸c c«ng ®o¹n cña viÖc s¶n xuÊt v¶i lôa ë V¹n Phóc th× kh©u nhu«m tÈy v¶i lµ kh©u g©y « nhiÔm m«i tr­êng kh¸ nghiªm träng. Trong n­íc ®Ó tÈy nhuém v¶i b¾t buéc ph¶i cã mét sè ho¸ chÊt, phÈm mµu, mµ ®a sè c¸c lo¹i ho¸ chÊt nµy l¹i lµ ®éc h¹i. PhÇn lín c¸c ho¹t ®éng s¶n xuÊt dÖt v¶i t¹i V¹n Phóc ®Òu tõ nhuém tÈy v¶i lôa t¹i nhµ m×nh n­íc th¶i tõ viÖc tÈy nhuém ®­îcth¶i trùc tiÕp ra hÖ thèng tho¸t n­íc nh­ lµ n­íc th¶i sinh ho¹t. Hä ®Òu kh«ng cã hÖ thèng läc n­íc hay mét c«ng ®o¹n xö lý nµo ®Ó gi÷ l¹i chÊt th¶i ®éc h¹i tr­íc khi ®æ n­íc nhuém v¶i ra hÖ thèng thoat n­íc chung cña lµng. Lµng Nh©n HiÒn vµ Phó Yªn còng r¬i vµo t×nh tr¹ng t­¬ng tù. HÇu hÕt, hai lµng nµy vÉn cßn nh÷ng kh©u chÕ biÕn gç vµ thuéc da th« s¬. ChÝnh v× vËy mµ khi n­íc th¶i ra th× bÞ « nhiÔm nghiÓm träng, n­íc th× ®en ngßm, cã c¸c mµu s¾c kh¸c nhau cïng víi mïi ho¸ chÊt nång nÆc. §Æc biÖt ë Nh©n HiÒn hÖ thèng tho¸t n­íc ch­a ®­îc chó träng x©y dùng tèt nªn n­íc th¶i ®«i khi lªnh l¸ng. Ao hå còng lµ n¬i ®Ó th¶i n­íc bÈn trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt. Bªn c¹nh viÖc « nhiÔm n­íc th¶i, « nhiÔm tiÕng ån còng g©y ra nhòng ®iÒu ®¸ng lo ng¹i, cã tÓ dÉn ®Õn ®iÕc nghÒ nghiÖp. C¸c khung dÖt ngµy nay ë V¹n Phóc ®Òu ®· ®­îc ®iÖn khÝ ho¸. Dïng ®iÖn ®Ó ch¹y m¸y th× n¨ng suÊt lao ®éng ®­îc n©ng cao nh­ng nh÷ng khung dÖt nµy l¹i g©y ra tiÕng ån rÊt lín khi ch¹y. C¸c khung dÖt ®­îc ®Æt ngay trong kh«ng gian sinh ho¹t ë gia ®×nh nªn ¶nh h­ëng kh«ng nhá ãªn søc khoÎ cña ng­êi d©n. Sè l­îng khung dÖt ngµy cµng t¨ng mµ diÖn tÝch ®Êt ®ai cho x­ëng lai kh«ng t¨ng t­¬ng xøng, do ®ã mµ m«i tr­êng s¶n xuÊt ngµy cµng ån µo. ë Chuyªn Mü, Nh©n HiÒn, Phó Yªn th× hÇu nh­ quanh n¨m ®Òu cã tiÕng gâ bóa, ®ôc ®Ïo còng ¶nh h­ëng phÇn nµo ®Õn m«i tr­êng ®Õn kh«ng gian quanh lµng. ©m thanh ån sÏ lµm gi¶m l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn tham quan c¸c lµng. H¬n thÕ n÷a nã cßn g©y ra c¸c bÖnh nh­: ®iÕc nghÒ nghiÖp v.v. C¸c chÊt th¶i ë c¸c lµng nghÒ còng cÇn l­u ý. Trong qóa tr×nh s¶n xuÊt ra ®­îc mét s¶n phÈm thu c«ng th× ng­êi d©n cßn th¶i ra rÊt nhiÒu chÊt r¸c th¶i tö nh÷ng nguyªn liÖu chÕ biÕn ra c¸c s¶n phÈm ®ã. Hä th­êng th¶i ra khu«n viªn sau nhµ hay tËp hîp thµnh nh÷ng b·i r¸c lín cuèi lµng. MÆc dï cã ®­îc xö lý nh­ng c«ng viÖc nµy vÉn cßng chËm trÔ vµ kÐo dµi nªn trong thêi gian ®ã ®· t¹o ®iÒu kiÖn cho nh÷ng vi khuÈn vi trïng ph¸t triÓn t¹o ra nh÷ng dÞch bÖnh nguy hiÓm, g©y « nhiÔm m«i tr­êng nghiªm träng. Cã thÓ nãi r»ng, nh©n tè m«i tr­êng lµ mét trong nh÷ng nh©n tè rÊt quan träng ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn viÖc ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng. Bªn c¹nh viÖc ph¸t huy nh÷ng mÆt m¹nh, s½n cã cña m«i tr­êng tù nhiªn xung quanh c¸c lµng. Mçi lµng còng nªn cÇn cã nh÷ng chÝnh s¸ch ho¹ch ®Þnh x©y dùng vµ ph¸t triÓn c¸c hÖ thèng ®· tõng g©y « nhiÔm m«i tr­êng t¹o ra mét m«i tr­êng lµng nghÒ s¹ch ®Ñp v­ît tréi xa h¬n nh÷ng ­u thÕ cña nã. Kh¶ n¨ng kÕt hîp víi khai th¸c du lÞch t¹i bèn lµng nghÒ. ¶ TÝch cùc : F Ho¹t ®éng du lÞch ph¸t triÓn gióp cho nÒn kinh tÕ cña vungv cã nhiÒu thuËn lîi ®Ó khi triÓn khai c¸c ho¹t ®éng du lÞch, th× c¬ së h¹ tÇng cña ®Þa ph­¬ng ®­îc t¨ng c­êng ®Çu t­ nh­ hÖ thèng ®­êng giao th«ng, th«ng tin liªn l¹c ®Ó phôc vô cho c¶ nÒn kinh tÕ nãi chung vµ du lÞch nãi riªng. Du lÞch gãp phÇn ®a d¹ng ho¸ c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ vµ sö dông c¸c nguån tµi nguyªn vµ s¶n phÈm s·n cã cña ®Þa ph­¬ng. Kinh tÕ du lÞch gãp phÇn lµm t¨ng thu nhËp quèc d©n, t¨ng thªm nguån ng©n s¸ch cho nhµ n­íc. F Trong c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ®Òu cã s¶n phÈm ®Æc tr­ng lµ s¶n phÈm lµng nghÒ nªn ®· thu hót mét l­¬ng lín kh¸ch du lÞch nhÊt lµ kh¸ch n­íc ngoµi tíi th¨m c¸c lµng nghÒ. Bëi v× khi ®Õn th¨m c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng hÇu hÕt kh¸ch du lÞch kh«ng chØ mua s¶n phÈm cña lµng nghÒ mµ hä cßn muèn ®­îc trùc tiÕp xem nh÷ng ng­êi thî lµm ra s¶n phÈm ®ã nh­ thÕ nµo? Khi s¶n phÈm cña lµng nghÒ ®­îc tiªu thô víi sè l­îng lín th× sÏ lµ nh©n tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù ph¸t triÓn cña lµng nghÒ. V× quy m« s¶n xuÊt sÏ ®­îc më réng, s¶n phÈm ngµy cµng ®­îc n©ng cao vÒ chÊt l­îng, ®a d¹ng vÒ mÉu m· ®Ó ®¸p øng nhu cÇu cña thÞ tr­êng. F Ph¸t triÓn du lÞch gãp phÇn khai th¸c, b¶o tån c¸c di s¶n v¨n ho¸ vµ d©n téc gióp cho céng ®ång t¹i ®iÓm du lÞch gi÷ v÷ng vµ ph¸t huy nh÷ng nÐt b¶n s¾c v¨n hãa truyÒn thèng tèt ®Ñp. Th«ng qua ho¹t ®éng du lÞch F Giao l­u v¨n ho¸, nªn v¨n ho¸ ®Þa ph­¬ng trë nªn phong phó h¬n. F Cïng víi viÖc ph¸t triÓn ho¹t ®éng vÒ du lÞch th× m«i tr­êng t¹i ®iÓm du lÞch còng ®­îc chó ý quan t©m b¶o vÖ, t¹o nªn nh÷ng c¶nh quan ®Ñp, tu bæ c¸c danh lam th¾ng c¶nh cña ®Þa ph­¬ng, th«ng qua ®ã con ng­êi gãp phÇn n©ng cao ý thøc b¶o vÖ m«i tr­êng. Nh­ vËy, ho¹t ®éng lµng nghÒ mµ khai th¸c kÕt hîp víi du lÞch th× võa cã t¸c dông tiªu thô s¶n phÈm trong lµng nghÒ mÆt kh¸c l¹i cã thÓ b¶o vÖ t«n t¹o m«i tr­êng c¶nh quan, c¸c di tÝch lÞch sö trong c¸c lµng nghÒ. Tuy nhiªn, ph¸t triÓn du lÞch nãi chung vµ du lÞch lµng nghÒ nãi riªng sÏ cã mét sè h¹n chÕ sau: F Du lÞch còng cã thÓ g©y ra mét sè t¸c ®éng kh«ng tèt ®Õn c¸c lµng nghÒ nh­ khi kh¸ch du lÞch ®Õn nhiÒu sÏ lµm ¶nh h­ëng ®Õn ®êi sèng cña d©n c­ ®Þa ph­¬ng: gi¸ c¶ t¨ng, g©y « nhiÔm m«i tr­êng, lèi sèng vµ truyÒn thèng v¨n ho¸ lµng nghÒ còng bÞ ¶nh h­ëng. Mét sè hé gia ®×nh do ch¹y theo lîi nhuËn ®· lµm hµng x«, hµng chî, chÊt l­îng s¶n phÈm kÐm, lµm ¶nh h­ëng ®Õn uy tÝn lµng nghÒ truyÒn thèng. F Du lÞch còng cã thÓ g©y ra mét sè t¸c ®éng kh«ng tèt ®Õn nÒn kinh tÕ nh­ du lÞch ph¸t triÓn lµm cho gi¸ c¶ ë ®iÓm du lÞch gia t¨ng, ¶nh h­ëng ®Õn chÊt l­îng cuéc sèng cña d©n c­ ®Þa ph­¬ng g©y thiÕu thèn mét sè thø nh­ ®iÖn n­íc… F VÒ mÆt v¨n ho¸ x· héi th× khi ho¹t ®éng du lÞch ph¸t triÓn sÏ lµm tæn h¹i ®Õn nÒn v¨n ho¸ vµ lèi sèng cña d©n c­ ®Þa ph­¬ng do khi kh¸ch du lÞch ®Òn tõ nhiÒu vïng kh¸c nhau cã lèi sèng kh¸c nhau lµm ¶nh h­ëng tíi ng­êi d©n ®Þa ph­¬ng. 2.5.3 So s¸nh thùc tr¹ng ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ . Tr¶i qua nh÷ng b­íc th¨ng trÇm cña lÞch sö, nh÷ng biÕn ®éng kinh tÕ x· héi cña ®Êt n­íc, c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ Hµ T©y cô thÓ lµ bèn lµng: lôa V¹n Phóc, tiÖn Nh©n HiÒn, kh¶m trai Chuyªn Mü, giÇy Phó Yªn vÉn tiÕp tôc v­¬n lªn vµ ngµy cµng ph¸t triÓn m¹nh mÏ mang l¹i lîi nhuËn cao vÒ kinh tÕ, c¶i thiÖn ®êi sèng v¨n ho¸ x· héi cho ng­êi d©n n¬i cã lµng nghÒ thñ c«ng ph¸t triÓn. Trong nh÷ng n¨m trë l¹i ®©y, nÒn kinh tÕ cña ®Êt n­íc ®ang ngµy mét ph¸t triÓn vµ du lÞch trë thµnh mét trong nh÷ng ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña ®Êt n­íc. Th× viÖc ph¸t triÓn du lÞch nh­ thÕ nµo ë ®©u, vµ lµm nh­ thÕ nµo ®Ó thu hót ®­îc nhiÒu lîi nhuËn nhÊt tõ viÖc khai th¸c du lÞch lµ mét vÊn ®Ò lín ®ang d­îc nhµ n­íc vµ c¸c ngµnh cã liªn quan gi¶i quyÕt. Mét trong nh÷ng h×nh thøc du lÞch míi ®­îc më ra ®Ó phôc vô kh¸ch du lÞch chÝnh lµ du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng t×m hiÓu kh¸m ph¸ nh÷ng nÐt ®Ñp cña lµng nghÒ truyÒn thèng vµ nh÷ng nÐt ®éc ®¸o cña lµng nghÒ. Hµ T©y ®­îc mÖnh danh lµ “ ®Êt tr¨m nghÒ ”- n¬i cã hµng tr¨m hµng ngh×n lµng nghÒ truyÒn thèng ®ang ®­îc l­u truyÒn vµ ph¸t triÓn. Bèn lµng nghÒ truyÒn thèng mµ em nghiªn cøu lµ mét trong bèn lµng nghÒ ph¸t triÓn tiªu biÓu nhÊt n»m ven s«ng NhuÖ Hµ T©y. Qua qu¸ tr×nh ®i thùc tÕ vµ ph©n tÝch thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña bèn lµng nghÒ trªn, em xin ®­a ra b¶ng so s¸nh vÒ thùc tr¹ng ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng nh»m ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. Phô lôc V¹n Phóc Nh©n HiÒn Chuyªn Mü Phó Yªn S¶n phÈm ®Æc tr­ng Doanh thu Lôa t¬ t»m 11,01 tû §iªu kh¾c 4,41 tû Kh¶m trai 14,763 tû (ba lµng Th­îng, Trung, Ngä) Lµm giÇy 8,91tû (GiÏ th­îng, GiÏ h¹) H×nh thøc s¶n xuÊt chñ yÕu. Chñ yÕu lµ h×nh thøc s¶n xuÊt hé gia ®×nh. Kinh tÕ hé gia ®×nh lÎ tÎ, manh món. Kinh tÕ hé gia ®×nh kÕt hîp víi hîp t¸c x·. Ph¸t triÓn kinh tÕ hé gia ®×nh. C¬ së vËt chÊt kü thuËt. §· cã sù trî gióp cña m¸y mãc nh­ng vÉn cßn th« s¬. Th« s¬ chñ yÕu lµ lµm b»ng tay. Th« s¬, sö dông lao ®éng ch©n tay. Th« s¬, lao ®éng chñ yÕu b»ng ch©n tay. V¨n ho¸. - Gi÷ g×n b¶o tån ph¸t triÓn nghÒ. - S¶n phÈm b¨t ®Çu ®· cã tÝnh chÊt th­¬ng m¹i ho¸. - Gi÷ g×n ®­îc nÐt ®Ñp tinh hoa cña lµng nghÒ truyÒn thèng - B¶o tån, ph¸t triÓn vµ truyÒn l¹i cho con ch¸u mu«n ®êi sau. - Gi÷ nghÒ vµ truyÒn l¹i nghÒ cho con ch¸u dßng hä trong lµng. M«i tr­êng Trong t×nh tr¹ng « nhiÔm nÆng ®Æc biÖt lµ « nhiÔm nguån n­íc vµ « nhiÔm tiÕng ån. ¤ nhiÔm do l­îng th¶i lãn trong lµng ch­a ®ùoc gi¶i quyÕt. ¤ nhiÔm nguån n­íc, r¸c th¶i, khÝ ®éc tõ c¸c s¬n trong qua tr×nh lµm ra s¶n phÈm ¤ nhiÔm r¸c th¶i, nguån n­íc « nhiÔm nÆng vµ ch­a ®­îc gi¶i quyÕt. ThÞ tr­êng. Chñ yÕu lµ trong n­íc mét phÇn nhá xuÊt khÈu ra n­íc ngoµi. Trong n­íc xuÊt khÈu sang c¸c n­íc Th¸i Lan, Campuchia Trong n­íc ®Æ biÖt lµ miÒn B¾c. Chñ yÕu lµ trong n­íc nh­ng ch­a ®ùoc ph¸t triÓn réng r·i. T×nh h×nh khai th¸c du lÞch. B­íc ®Çu ®i vµo khai th¸c, ch­a cã sù thèng nhÊt. Ch­a cã kinh nghiÖm vÒ h×nh thøc du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng. §· ®i vµo khai th¸c du lÞch lµng nghÒ nhøng kh«ng nhiÒu. Ch­a khai th¸c du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng. Ch­¬ng III. Gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m khai th¸c tiÒm n¨ng du lÞch bèn lµng nghÒ truyÒn thèng-Hµ T©y. §Ó ®¹t ®­îc mét sè nh÷ng thµnh c«ng nh­ ngµy nay, c¸c lµng nghÒ truyÒn th«ng ven s«ng NhuÖ - tiªu biÓu lµ bèn lµng V¹n Phóc - Nh©n HiÒn - Chuyªn Mü - Phó Yªn ®· ph¶i nç lùc hÕt søc vÒ mäi mÆt. Tuy nhiªn, nh÷ng lµng nghÒ nµy vÊn cßn tån t¹i mét sè mÆt h¹n chÕ cÇn ®­îc kh¾c phôc, cÇn cã nh÷ng gi¶i ph¸p sau. 3.1 C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc. Kinh nghiÖm thùc tÕ trong nh÷ng n¨m qua cho thÊy vai trß quan träng cña c¬ chÕ chÝnh s¸ch nhµ n­íc ®èi víi sù ph¸t triÓn kinh tÕ x· héi cña mét quèc gia. 3.1.1 B¶o tån vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng. HiÖn nay du lÞch ®· vµ ®ang ®ùoc coi lµ ngµnh kinh tÕ mòi nhän cña nÒn kinh tÕ nhµ n­íc. Vµ ®Ó thóc ®Èy ngµnh du lÞch ph¸t triÓn ®Æc biÖt lµ du lÞch v¨n ho¸- du lÞch t×m hiÓu lµng nghÒ truyÒn thèng, nhµ n­íc nªn ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch ®Ó b¶o tån vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng. V×: cã b¶o vÖ, gi÷ g×n th× míi cã thÓ ph¸t triÓn, thóc ®Èy lµng nghÒ ph¸t triÓn. Lµng nghÒ truyÒn thèng ph¸t triÓn míi t¹o ®iÒu kiÖn cho du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng ph¸t triÓn. ChÝnh s¸ch nµy cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch quan träng nh»m ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ t¹i Hµ T©y. 3.1.2. §Çu t­ vèn thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt. ChÝnh s¸ch ®Çu tõ vèn vµo ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng cã thÓ coi lµ chÝnh s¸ch cÊp thiÕt nh»m môc tiªu thóc ®Èy lµng nghÒ ph¸t triÓn. Nhµ n­íc cã thÓ trÝch mét phÇn GDP trong thu nhËp vÒ du lÞch ®Ó ®Çu t­ cho ph¸t triÓn lµng nghÒ, vµ cã thÓ coi ®ã lµ viÖc ®ãng gãp cña ngµnh du lÞch vµo lµng nghÒ ®Ó thóc ®Èy sù ph¸t triÓn du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. Ngoµi ra, nhµ n­íc cã thÓ cã nh÷ng chÝnh s¸ch, nh÷ng quyÕt ®Þnh, luËt ®Þnh, nh»m khuyÕn khÝch c¸c nhµ ®Çu t­ trong vµ ngoµi n­íc vµo ®Çu t­ vèn trong c¸c lµng nghÒ. T¹o c¬ héi cho ho¹t ®éng du lÞch ph¸t triÓn phong phó vµ ®a d¹ng. 3.1.3. Quy ho¹ch kh«ng gian vµ l·nh thæ. Qua ph©n tÝch thùc tr¹ng ph¸t triÓn t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, em nhËn thÊy hiÖn nay trong c¸c lµng nghÒ ch­a cã quy no s¶n xuÊt theo vïng- trong mét ph¹m vi thèng nhÊt cña l·nh thæ. ChÝnh v× vËy mµ nhµ n­íc nªn ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý ®Ó quy ho¹ch l¹i kh«ng gian vµ l·nh thæ s¶n xuÊt. 3.1.4. ChÝnh s¸ch vÒ thuÕ. Nh»m môc tiªu ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng vµ ®Æc biÖt lµ h­íng lµng nghÒ truyÒn thèng vµo ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÖ th× gi¶i ph¸p vÒ thuÕ còng quyÕt ®Þnh mét phÇn vµo sù ph¸t triÓn cña lµng nghÒ truyÒn thèng. ChÝnh s¸ch vÒ thuÕ nhµ n­íc nªn ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch sau: F Sö dông chÝnh s¸ch thuÕ ­u ®·i trong mÊy n¨m ®Çu ®Ó khuyÕn khÝch c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ ngoµi n­íc ®Çu t­ vµo ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng. F §­a ra nh÷ng luËt ®Þnh râ rµng vÒ c¸c lo¹i thuÕ kinh doanh khi c¸c doanh nghiÖp ë ngoµi lµng nghÒ khi hä muèn vµo ®Çu t­ lµng nghÒ. F §èi víi c¸c hé gia ®×nh s¶n xuÊt trong c¸c lµng nghÒ vµ c¸c doanh nghiÖp trong c¸c lµng nghÒ, nhµ n­íc nªn ®­a ra nh÷ng chÝnh s¸ch hîp lý ®Ó thóc ®Èy sù tù ph¸t triÓn cña hä: Ch¼ng h¹n gi¶m thuÕ bao nhiªu phÇn tr¨m trong d©n nh»m khuyÕn khÝch lµng nghÒ ph¸t triÓn, gi¶m thuÕ suÊt, nhËp khÈu hµng ho¸ cña c¸c lµng nghÒ. 3.2 ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn lµng nghÒ t¹i Hµ T©y. Th«ng qua nh÷ng gi¶i ph¸p vÒ chÝnh s¸ch ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng cña Nhµ n­íc, tØnh Hµ T©y còng nªn ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ nh»m thóc ®Èy nÒn kinh tÕ lµng nghÒ ph¸t triÓn nh»m phôc vô cho môc ®Ých du lÞch. Sau ®©y em xin ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p nh»m thóc ®Èy trùc tiÕp lµng nghÒ ë Hµ T©y ph¸t triÓn. 3.2.1. X©y dung c¬ së h¹ tÇng - vËt chÊt kü thuËt. Mét lµng nghÒ ®­îc coi lµ ph¸t triÓn khi lµng ®ã ph¶i x©y dùng ®­îc mét c¬ së h¹ tÇng vµ vËt chÊt kü thuËt. TØnh Hµ T©y nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch, nh÷ng ®Ò nghÞ víi nh©n d©n ®Þa ph­¬ng trong c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng x©y dùng c¸c hÖ thèng ®­êng x¸, c¸c c«ng tr×nh c«ng céng nh­ tr­êng häc tr¹m x¸, nhµ trÎ mÉu gi¸o.. TØnh Hµ T©y còng nªn ®ãng gãp mét phÇn ng©n s¸ch cña m×nh cïng víi ng­êi d©n c¶i t¹o vµ x©y dùng c¸c c¬ së vËt chÊt t¹i c¸c lµng nghÒ. YÕu tè nµy còng ®ãng gãp mét phÇn quan träng vµo viÖc ph¸t triÓn kinh tÕ, còng nh­ ph¸t triÓn du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. 3.2.2 ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh ®èi víi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cña tØnh. Hç trî ph¸t triÓn kinh tÕ cã thÓ coi lµ mét trong nh÷ng chÝnh s¸ch cÊp thiÕt nhÊt, quan träng nhÊt nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng Hµ T©y. Qua nghiªn cøu, ph©n tÝch thùc tr¹ng ë mét sè lµng nghÒ em xin ®­a ra nh÷ng gi¶i ph¸p cô thÓ ®Ó ph¸t triÓn kinh tÕ trong c¸c lµng nghÒ nh­ sau: F Sö dông quü khuyÕn c«ng. TØnh Hµ T©y nªn t¨ng c­êng viÖc sö dông quü khuyÕn c«ng vµo ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng, sö dông nã vµo viÖc ®Çu t­ vµo c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng nh»m ph¸t triÓn nã mét c¸ch cã hiÖu qu¶ cao nhÊt, nh»m thóc ®Çy lµng nghÒ ph¸t triÓn cã nh­ vËy míi khuyÕn khÝch ph¸t riÓn du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng cña tØnh m×nh. F KÕt hîp víi c¸c ban ngµnh cã liªn quan ®Ó t×m ®Çu ra cho s¶n phÈm. Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng - nÒn kinh tÕ hiÖn nay, viÖc t×m ®Çu ra cho mçi s¶n phÈm lµ mét ®iÒu rÊt quan träng. C¸c s¶n phÈm ë c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng còng vËy. C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc, cña tØnh sÏ thóc ®Èy hä s¶n xuÊt ra ngµy cµng nhiÒu c¸c mÆt hµng nh­ng vÊn ®Ò ®Æt ra lµ hä s¶n xuÊt ra sÏ tiªu thô ë ®©u vµ lµm thÕ nµo ®Ó tiªu thô hÕt s¶n phÈm mµ hä ®· s¶n xuÊt. Tr­íc t×nh h×nh ®ã, x©y dùng mèi quan hÖ tèt ®Ñp víi c¸c c«ng ty du lÞch, c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i, bé th­¬ng m¹i trong vµ ngoµi tØnh ®Ó t×m ®Çu ra hiÖu qu¶ nhÊt cho s¶n phÈm cña m×nh. F KÕt hîp víi c¸c c«ng ty du lÞch t¹o ®iÒu kiÖn xuÊt khÈu hµng t¹i chç. KÕt hîp víi c¸c c«ng ty du lÞch dÓ hä x©y dung c¸c tour du lÞch th¨m quan c¸c lµng nghÒ, t×m hiÓu vÒ c¸c lµng nghÒ vµ mua s¶n phÈm cña lµng nghÒ. §©y còng lµ yÕu tè thóc ®Èy ho¹t ®éng du lÞch ë lµng nghÒ ph¸t triÓn. F KÕt hîp víi c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i. T¹o mèi quan hÖ víi c¸c c«ng ty th­¬ng m¹i, giíi thiÖu ®iÓm m¹nh ®Æc tr­ng vÒ s¶n phÈm cña lµng nghÒ Hµ T©y, thóc ®Èy hä ký kÕt hîp ®ång s¶n xuÊt còng nh­ xuÊt khÈu s¶n phÈm t¹i c¸c lµng nghÒ. 3.2.3 Tæ chøc c¸c cuéc thi nghÒ, liªn hoan du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng hµng n¨m. §©y cã thÓ coi lµ gi¶i ph¸p c¬ b¶n ®Ó nh»m môc ®Ých ph¸t triÓn kinh tÕ vµ thóc ®Èy ho¹t ®éng du lÞch t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. V× nÕu nh­ c¸c cuéc thi nghÒ vµ liªn hoan du lÞch lµng nghÒ diÔn ra hµng n¨m, nã kh«ng nh÷ng thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong c¸c lµng nghÒ, t¹o ®éng lùc ®Ó cho ra ®êi nh÷ng s¶n phÈm tèt nhÊt mµ cßn thu hót mét l­îng kh¸ch lín ®Õn víi lµng nghÒ Hµ T©y. Liªn hoan du lÞch lµng nghÓ truyÒn thèng ®­îc tæ chøc hµng n¨m cßn mang ý nghÜa nh­ lµ mét h×nh ¶nh qu¶ng b¸ cã tÝnh chÊt liªn tôc vÒ c¸c ho¹t ®éng cña lµng nghÒ còng nh­ giíi thiÖu cho kh¸ch du lÞch hiÖn t¹i, tiÒm n¨ng vµ c¸c doanh nghiÖp ®ang cã ý ®Þnh ®Çu t­ vµo c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng biÕt ®­îc ®iÓm m¹nh vµ c¸c tiÒm n¨ng cña lµng nghÒ. Tæ chøc c¸c cuéc thi nghÒ, liªn hoan du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng Hµ T©y diÔn ra hµng n¨m t¹o ra c¬ héi còng nh­ th¸ch thøc cho ng­êi d©n t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng. Tr­íc hÕt, c¸c cuéc thi nghÒ vµ liªn hoan du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng t¹o ra c¬ héi lín cho nh©n d©n trong lµng nghÒ. §ã lµ c¬ héi ®­îc giao l­u vÒ kinh tÕ gi÷a c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng vµ häc hái ®­îc nh÷ng kinh nghiÖm s¶n xuÊt lÉn nhau. T¹o c¬ héi cho tiÕp xóc víi thÞ tr­êng, më réng thÞ tr­êng kinh doanh cña c¸c lµng nghÒ. Vµ ®iÒu quan träng lµ khi hä tham gia vµo c¸c ho¹t ®éng nµy thÞ hä ®· tù qu¶ng b¸ cho s¶n phÈm cña m×nh mét c¸ch cã hiÖu qu¶ nhÊt. ¶ Bªn c¹nh nh÷ng c¬ héi mµ ho¹t ®éng thi nghÒ vµ liªn hoan du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng t¹o ra cho ng­êi d©n trong c¸c lµng nghÒ th× cßn cã nh÷ng th¸ch thøc mµ hä ph¶i tr¶i qua. §ã chÝnh lµ sù c¹nh tranh trong c¸c lµng nghÒ ngµy cµng gay g¾t, ®ã lµ sù ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm trong c¸c lµng nghÒ. Qua nh÷ng th¸ch thøc vµ c¬ héi mµ ho¹t ®éng nµy mang l¹i nã sÏ thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt trong c¸c lµng nghÒ, lµm cho hä trë thµnh nh÷ng con ng­êi n¨ng ®éng h¬n, h¨ng say s¶n xuÊt, yªu nghÒ h¬n vµ t©m huyÕt víi s¶n phÈm cña lµng nghÒ ®Ó t¹o ra nh÷ng s¶n phÈm ®éc ®¸o ®Æc tr­ng vµ phong phó nhÊt. Qua ph©n tÝch vÒ gi¶i ph¸p trªn, cã thÓ nãi ®©y lµ gi¶i ph¸p quan träng nhÊt, tæng quÊt nhÊt nh»m ph¸t triÓn kinh tÕ trong c¸c lµn nghÒ truyÒn thèng mét c¸ch toµn vÑn nhÊt vµ thóc ®Èy m¹nh mÏ nhÊt l­îng kh¸ch du lÞch ®Õn víi lµng nghÒ truyÒn thèng Hµ T©y. 3.3. ChÝnh s¸ch tæ chøc nghÒ t¹i ®Þa ph­¬ng. 3.3.1 §æi míi c«ng nghÖ trang thiÕt bÞ, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm. Ngµy nay, do nhu cÇu vÕ chÊt l­îng s¶n phÈm truyÒn thèng cña ng­êi tiªu dïng. VËy ®Ó kh«ng ngõng n©ng cao chÊt l­îng s¶n phÈm t¹i c¸c lµng nghÒ, chÝnh quyÒn ®Þa ph­êng mµ cô thÓ lµ c¸c cÊp UBND HuyÖn, thÞ x·, ph­êng nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch hç trî nh©n d©n t¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, t¹o ®iÒu kiÖn cho hä thay ®æi trang thiÕt bÞ c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Hç trî cho ho¹t ®éng s¶n xuÊt ngµy cµng ph¸t triÓn. Vµ gi¶i ph¸p cô thÓ trong chÝnh s¸ch nµy lµ: F Hç trî vÒ vèn cho nh©n d©n gióp hä ®Çu t­ vµo viÖc ®æi míi c«ng nghÖ s¶n xuÊt. HuyÖn, thÞ x· trong tØnh nªn khuyÕn khÝch hä vay vèn víi l·i suÊt thÊp ®Ó kÝch thÝch s¶n xuÊt. F Mua trang thiÕt bÞ vµ ®éng viÖn nh©n d©n mua theo h×nh thøc tr¶ gãp. Cã ®æi míi ®­îc trang thiÕt bÞ th× míi t¹o ®iÒu kiÖn ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm, n©ng cao chÊt l­îng cña s¶n phÈm. V× hiÖn nay do yªu cÇu cña thÞ tr­êng, ®ßi hái s¶n phÈm cña c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ph¶i ®¹t chÊt l­îng cao vµ s¶n phÈm ®a d¹ng, phong phó th× míi ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cÊp thiÕt cña thÞ tr­êng. ChÝnh v× vËy, UBND x· Phóc, Nh©n HiÒn, Chuyªn Mü, Phó Yªn nªn quan t©m h¬n n÷a vµ thÝch ®¸ng h¬n ®èi víi gi¶i ph¸p nµy nh»m thóc ®Èy kinh tÕ ph¸t triÓn, t¹o ®iÒu kiÖn vÒ vËt chÊt c¬ b¶n cho du lÞch lµng nghÒ ph¸t triÓn. 3.3.2 X©y dùng quy ho¹ch c¸c x­ëng s¶n xuÊt vµ c¸c khu tr­ng bµy s¶n phÈm. Mét trong nh÷ng gi¶i ph¸p tèi ­u nh»m t¨ng thu nhËp trong d©n vµ thu hót kh¸ch du lÞch vµ UBND x· V¹n Phóc, Nh©n HiÒn, Chuyªn Mü, Phó Yªn nªn quan t©m ®Õn viÖc x©y dùng quy ho¹ch c¸c x­ëng s¶n xuÊt vµ c¸c khu tr­ng bµy s¶n phÈm. v× hiÖn nay ho¹t ®éng s¶n xuÊt chñ yÕu ë c¸c lµng nghÒ nµy lµ h×nh thøc s¶n xuÊt hé gia ®×nh, lÎ tÎ manh món, ch­a cã sù thèng nhÊt. ChÝnh v× vËy, gi¶i ph¸p quy ho¹ch l¹i c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ®ãng vai trß rÊt quan träng. UBND x· t¹i c¸c lµng nghÒ nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch khuyÕn khÝch thóc ®Èy ng­êi d©n x©y dung thµnh c¸c khu s¶n xuÊt riªng biÖt víi khu nhµ ë. UBND x· còng cã thÓ dµnh mét khu ®Êt riªng ®Ó x©y dung c¸c x­ëng s¶n xuÊt, c¸c hîp t¸c x· TTCN – TCN thµnh mét thÓ thèng nhÊt ho¹t ®éng linh ho¹t theo c¬ chÕ thÞ tr­êng. UBND x· V¹n Phóc, Nh©n HiÒn, Chuyªn Mü, Phó Yªn còng nªn ®Çu t­ x©y dung c¸c khu tr­ng bµy, giíi thiÖu vµ b¸n s¶n phÈm nh»m môc ®Ých phôc vô vµ thu hót kh¸ch du lÞch ®Õn th¨m quan lµng nghÒ vµ mua s¶n phÈm t¹i c¸c lµng nghÒ. 3.3.3 ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ t¹i ®Þa ph­¬ng. ë ®Þa ph­¬ng nªn cã mét tæ chøc qu¶n lý du lÞch ®Þa ph­¬ng n¬i chuyªn ®ãn tiÕp vµ h­íng dÉn cho kh¸ch khi ®Õn th¨m lµng nghÒ. F ë mçi lµng nghÒ nªn cã cæng ®Ó chµo ®ãn kh¸ch cã nh÷ng biÓn chµo ®ãn kh¸ch, së ®å chØ dÉn kh¸ch kham quan, cã b·i tr«ng xe miÔn phÝ phôc vô kh¸ch. Khi kh¸ch ra vÒ nªn cã nh÷ng b¨ng r«n c¶m ¬n vµ hÑ gÆp l¹i ! ®Ó kh¸ch cã Ên t­îng tèt. F Trong c¸c lµng nghÒ nªn ®µo t¹o ®éi ngò h­íng dÉn viªn ®Þa ph­¬ng, nh÷ng ng­êi nµy hiÓu biÕt s©u s¾c vÒ lÞch sö lµng nghÒ, vÒ nh÷ng nÐt ®Ñp v¨n ho¸ truyÒn thèng, ®éc ®¸o cña lµng nghÒ quª m×nh giíi thiÖu cho kh¸ch. F N©ng cao gi¸o dôc nhËn thøc cho ng­êi d©n t¹i lµng nghÒ. ¶ CÇn ph¶i lµm cho ng­êi d©n c¶m thÊy yªu nghÒ, g¾n bã víi nghÒ, lu«n gi÷ ®­îc nh÷ng tinh hoµ truyÒn thèng cña nghÒ kh«ng nªn v× lîi nhuËn mµ ch¹y theo c¬ chÕ thÞ tr­êng lµm x«, lµm Èu ¶nh h­ëng tíi uy tÝn lµng nghÒ. §ång thêi, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn ®­a ra nh÷ng quy chÕ chÆt chÏ ®Ó võa gi÷ vµ ph¸t triÓn ®­îc nghÒ. ¶ Bªn c¹nh viÖc gi¸o dôc ý thøc ng­êi dan vÒ gi÷ g×n vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ mnµ chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng cÇn ph¶i gi¸o ducj cho ng­êi d©n thÊy ®­îc tÇm quan träng cña du lÞch t¹i lµng nghÒ cña hä ®Ó ng­êi d©n hä cã ý thøc b¶o vÖ vµ ph¸t triÎen nghÒ ®ång thêi coi kh¸ch du lÞch lµ mét phÇn trong cuéc sèng cña hä. Muèn vËy ph¶i : T¹o ®iÒu kiÖn cho c¸c hé më cöa hµng tr­ng bµy s¶n phÈm ®ãn kh¸ch. Chia sÎ lîi Ých tõ ph¸t triÓn du lÞch cho d©n c­ ®Þa ph­¬ng nh­ ®Çu t­ c¸c c¬ së vui ch¬i gi¶i trÝ t¹i ®Þa ph­¬ng. ¶ Gi¸o dôc ý thøc gi÷ g×n b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i cho lµng nghÒ. Khi kh¸ch ®Õn th¨m lµng nghÒ nªn ph¸t cho kh¸ch quyÓn giíi thiÖu vÒ lµng nghÒ, ®Þa chØ tham quan, s¬ ®å h­íng dÉn nh÷ng n¬i cÇn thiÕt nh­ B­u ®iÖn, chî, nhµ vÖ sinh... Chung quanh lµng cã c¸c thïng ®æ r¸c ®Ó b¶o vÖ m«i tr­êng. 3.4 Gi¶i ph¸p vÒ m«i tr­êng. T×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr­êng ë c¸c lµng nghÒ ®ang lµ vÊn ®Ò bøc xóc cho tÊt c¶ c¸c cÊp c¸c ngµnh. Trong c¶ bèn lµng nghÒ ®Òu kh«ng cã biÖn ph¸p xö lý r¸c th¶i, phÕ liÖu d­ thõa. ë lµng V¹n Phóc do s¶n phÈm s¶n xuÊt lµ lôa nªn ë ®©y cßn bÞ « nhiÔm tiÕng ån do m¸y mãc vµ « nhiÔm ho¸ chÊt nhuém, tÈy... rÊt ®éc h¹i. V× vËy, Së c«ng nghÖ m«i tr­êng kÕt hîp víi chÝnh quyÒn ®¹i ph­¬ng nªn ®­a ra c¸c chÝnh s¸ch ®Ó b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i lµng nghÒ. Qua nghiªn cøu vµ ph©n tÝch thùc tr¹ng t¹i c¸c lµng nghÒ( V¹n Phóc, Nh©n HiÒn, Chuyªn Mü, Phó Yªn ) em xin ®­a ra mét sè gi¶i ph¸p nh»m h¹n chÕ t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr­êng ë c¸c ®Þa ph­¬ng nh­ sau: F VÒ vÊn ®Ò r¸c th¶i: UBND x· nªn kÕt hîp víi ng­êi d©n x©y dùng c¸c bÓ chøa r¸c c«ng céng xa khu sinh sèng cña d©n vµ ®Ò nghÞ ng­êi d©n trong lµng thùc hiÖn viÖc ®æ r¸c ®óng n¬i quy ®Þnh. T¨ng c­êng thªm ®éi ngò vÖ sinh trong lµng. F X©y dùng hÖ thèng n­íc th¶i vµ xö lý n­íc th¶i tr­íc khi ®æ ra s«ng NhuÖ ë c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, kh¾c phôc t×nh tr¹ng « nhiÔm tiÕng ån vµ « nhiÔm kh«ng khÝ t¹i c¸c lµng nghÒ. Trªn ®©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p em ®­a ra nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt t×nh tr¹ng « nhiÔm m«i tr­êng trong c¸c lµng nghÒ vµ ®Æc biÖt lµ « nhiÔm nguån n­íc t¹i s«ng NhuÖ. Con s«ng NhuÖ vèn rÊt trong xanh hiÒn hoµ ch¶y qua c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, cã tÓ nãi con s«ng mang l¹i tiÒm n¨ng còng nh­ c¬ héi lín ®Ó ph¸t triÓn du lÞch ®­êng s«ng ®i th¨m quan c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, c¸c di tÝch v¨n ho¸ lÞch sö däc theo dßng s«ng NhuÖ. VËy mµ giê ®©y nã ®ang bÞ « nhiÔm, ngµy cµng « nhiÔm nÆng h¬n bëi con ng­êi, bëi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng... ChÝnh v× vËy gi¶i ph¸p vÒ m«i tr­êng cho c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng vµ ®Æc biÖt lµ gi¶i ph¸p h¹n chÕ « nhiÔm m«i tr­êng, c¶i t¹o c¶nh quan cña dßng s«ng NhuÖ ®ãng vai trß rÊt quan träng thóc ®Èy du lÞch lµng nghÒ truyÒn thèng ph¸t triÓn vµ më réng h×nh thµnh tour du lÞch ®­êng s«ng. §Ó kh¸c phôc ®­îc t×nh tr¹ng « nhiÔm nµy th× ®ßi hái sù quan t©m ®Æc biÖt cña c¸c ban, ngµnh cã liªn quan kÕt hîp víi ý thøc cña ng­êi d©n nh»m b¶o vÖ m«i tr­êng s¹ch ®Ñp ®Ó thu hót kh¸ch du lÞch. Ngoµi ra, chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng nªn kÕt hîp víi ng­êi d©n trång thªm c©y xanh trong lµng ®Ó t¹o ra m«i tr­êng s¹ch ®Ñp, kh«ng khÝ trong lµnh. X©y dùng lµng v¨n ho¸, gi¸o dôc ý thøc ng­êi d©n vµ kh¸ch du lÞch trong viÖc gi÷ g×n vµ b¶o vÖ m«i tr­êng sinh th¸i. 3.5 Mét sè kiÕn nghÞ ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ ho¹t ®éng du lÞch t¹i bèn lµng nghÒ. §Ò nghÞ chÝnh phñ cho x©y dùng chÝnh s¸ch vÒ ho¹t ®éng ph¸t triÓn lµng nghÒ trong ®ã cã chÝnh s¸ch khuyÕn c«ng ®Ó khuyªns khÝch c«ng nghiÖp - tiÓu th­¬ng nghiÖp ph¸t triÓn. Cã chÝnh s¸ch ®·i ngé nh÷ng nghÖ nh©n, ­u tiªn, ­u ®·i cho c¸c lµng nghÒ ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶. §Ò nghÞ c¸c ng©n hµng c¸c tæ chøc tÝn dông cã nh÷ng ­u ®·i vÒ cho vay vèn ®èi víi c¸c hé gia ®×nh, c¸c lo¹i h×nh trong c¸c lµng nghÒ c«ng nghiÖp, tiÓu thñ c«ng nghiÖp. KiÕn nghÞ, víi uû ban nh©n d©n vµ Së du lÞch tØnh Hµ T©y. F §Ó nghÞ UBND vµ së du lÞch tØnh Hµ T©y nªn cã nh÷ng chÝnh s¸ch vÒ ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng, hç trî kinh phÝ cho c¸c lµng nghÒ, n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé c«ng nh©n viªn trong ngµnh du lÞch ®Ó lµm tèt h¬n c«ng viÖc khai th¸c du lÞch lµng nghÒ. Gióp ®µo t¹o ®éi ngò h­ìng dÉn cho ng­êi d©n t¹i c¸c lµng nghÒ. F Së du lÞch cÇn ph¶i x©y dùng vµ cã kÕ ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ trong mét thêi gian dµi. F X©y dùng c¸c tour tuyÕn du lÞch th¨m quan c¸c lµng nghÒ phong phó ®a d¹ng vµ hÊp dÉn h¬n ®Ó thu hót kh¸ch. Nªn x©y dùng tour, tuyÕn chuyªn ®Ò hoÆc ®an xen víi c¸c ®iÓm du lÞch kh¸c c¸c lo¹i h×nh du lÞch kh¸c nh­: th¨m quan lµng nghÒ víi tham quan di tÝch, tham quan lµng nghÒ víi tham gia c¸c lÔ héi, lµng nghÒ víi du lÞch sinh th¸i. F KiÕn nghÞ thµnh lËp tour du lÞch ®­êng s«ng( s«ng NhuÖ ) tour mét ngµy: V¹n Phóc - Cù §µ - Nh©n HiÒn - Chïa §Ëu. Tour du lÞch nµy võa th¨m quan c¸c lµng nghÒ kÕt hîp víi c¸c di tÝch lÞch sö trong lµng vµ th¨m chïa §Ëu ng«i chïa cæ kÝnh, næi tiÕng víi hai vÞ ThiÒn S­ ®· ®Ó l¹i toµn th©n x· lîi. ¶ Tour 1 ngµy: V¹n phóc - Nh©n HiÒn - Chïa §Ëu - Chuyªn Mü. ¶ Tour 1 ngµy: V¹n Phóc - Nh©n HiÒn - Chuyªn Mü - Phó Yªn. ¶ Tour 1/2: V¹n Phóc - Chïa §Ëu. F KiÕn nghÞ h×nh thµnh c¸c cöa hµng tr­ng bµy s¶n phÈm cña mçi lµng t¹i c¸c bÕn ®ç ven s«ng. F §­a viÖc quy ho¹ch ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ vµo quy ho¹ch ph¸t triÓn tæng thÓ cña tØnh vµ coi ®©y lµ nh©n tè quan träng trong viÖc ph¸t triÓn du lÞch cña tØnh. KÕt luËn Hµ T©y lµ tØnh cã tiÒm n¨ng du lÞch tù nhiªn vµ nh©n v¨n phong phó, ®a d¹ng ®Æc biÖt lµ tµi nguyªn du lÞch nh©n v¨n. §Õn víi Hµ T©y lµ ®Õn víi nh÷ng du lÞch lÔ héi truyÒn thèng. ChÝnh v× vËy mµ Hµ T©y ®­îc coi lµ” m¶nh ®Êt tr¨m nghÒ “ ®­îc du kh¸ch trong vµ ngoµi n­íc biÕt ®Õn tõ nhiÒu n¨m nay. §Æc biÖt lµ c¸c lµng nghÒ næi tiÕng ven s«ng NhuÖ nh­: Lôa V¹n Phóc, ®iªu kh¾c Nh©n HiÒn, kh¶m trai Chuyªn Mü, giÇy da Phó Yªn. Do vËy, viÖc ph¸t triÓn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng ®Ó phôc vô kh¸ch du lÞch lµ ®iÒu nªn lµm, v× nã kh«ng chØ lµm phong phó thªm c¸c lo¹i h×nh du lÞch mµ cßn khai th¸c ®­îc c¸c tiÒm n¨ng du lÞch cña tØnh vµ nã còng ®¸p øng ®­îc nhu cÇu cña kh¸ch du lÞch nhÊt lµ kh¸ch du lÞch quèc tÕ. XuÊt ph¸t tõ nh÷ng ý kiÕn ®ã, ®Ò tµi “Gi¶i ph¸p ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ Hµ T©y phôc vô cho du lÞch” ®­îc x©y dùng nh»m ®¸nh gi¸ hiÖn tr¹ng, t×m hiÓu tiÒm n¨ng vµ ®­a ra c¸c gi¶i ph¸p cÇn thiÕt ®Ó biÕn tiÒm n¨ng tµi nguyªn c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng thµnh s¶n phÈm du lÞch hÊp dÉn. Vµ chóng em còng xin m¹nh d¹n ®Ò xuÊt x©y dùng tour du lÞch ®­êng s«ng th¨m c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ ®Ó t¹o ra mét h×nh thøc du lÞch míi mÎ, hÊp dÉn cña tØnh Hµ T©y. Víi nh÷ng gi¶i ph¸p trong ®Ò tµi cña m×nh. Chóng em hy väng nh÷ng ®Ò tµi nµy sÏ ®­îc khai th¸c vµ thùc hiÖn cã hiÖu qu¶, nh»m ®­a viÖc khai th¸c lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ vµo ho¹t ®éng du lÞch ®¹t hiÖu qu¶ cao t­êng xøng víi tiÓm n¨ng cña chóng. Mét sè tµi liÖu tham kh¶o 1 S¸ch §Þa lý du lÞch - Nhµ xuÊt b¶n thµnh phè Hå ChÝ Minh. 2 Lµng nghÒ Hµ T©y 2001 3 D­ ®Þa chÝ Hµ T©y. 4 Lµng nghÒ thñ c«ng truyÒn thèng ViÖt Nam vµ mét sè b¸o, t¹p chÝ Du lÞch Hµ T©y. Mét sè tõ viÕt t¾t. UBND : Uû ban nh©n d©n. CN - TTCN : C«ng nghiÖp tiÓu thñ c«ng nghiÖp. EM : Chóng em. Môc lôc PhÇn më ®Çu. Ch­¬ng I: C¬ së lý luËn chung vÒ du lÞch I Du lÞch 1 1.1 Kh¸i niÖm vÒ du lÞch 1 1.2 Chøc n¨ng cña du lÞch 2 1.3 Tµi nguyªn du lÞch 3 1.4 §Æc ®iÓm cña du lÞch 4 1.5 ý nghÜa cña du lÞch 5 II Lµng nghÒ truyÒn thèng. 1 Kh¸i niÖm 5 2 §Æc ®iÓm cña lµng nghÒ truyÒn thèng 6 2.1 §Æc ®iÓm 6 2.2 Thùc tÕ m«i tr­êng thÓ chÕ vµ t¸c ®éng cña nã tíi ho¹t ®éng cña lµng nghÒ 10 3 C¸c yÕu tè ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng ViÖt Nam 15 Ch­¬ng II Thùc tr¹ng cña viÖc ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ. I S¬ l­îc vÒ sù h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ. 1 Sù ra ®êi cña lµng nghÒ truyÒn thèng ViÖt Nam 18 2 T×nh h×nh ho¹t ®éng vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ Hµ T©y 21 II Ho¹t ®éng ph¸t triÓn bèn lµng nghÒ truyÒn thèng 1 §Æc ®iÓm chung cña lµng nghÒ truyÒn thèng Hµ T©y 26 2 Thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña bèn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ 27 2.1 Lµng V¹n Phóc 27 2.1.1 LÞch sö V¹n Phóc 27 2.1.2 Nh÷ng t¸c ®éng vÒ mÆt kinh tÕ cña lµng nghÒ 28 2.1.3 Nh÷ng t¸c ®éng vÒ v¨n ho¸ x· héi cña lµng nghÒ 30 2.1.4 Nh÷ng t¸c ®éng vÒ m«i tr­êng cña lµng nghÒ 31 2.2 Lµng ®iªu kh¸c Nh©n HiÒn 34 2.2.1 LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 34 2.2.2 Thùc tr¹ng cña lµng nghÒ 35 2.2.2.1 V¨n ho¸ 35 2.2.2.2 Nh÷ng t¸c ®éng ®èi víi kinh tÕ 36 2.3 Lµng nghÒ kh¶m trai Th«n Ngä 39 2.3.1 LÞch sö h×nh thµnh vµ ph¸t triÓn 39 2.3.2 Thùc tr¹ng ph¸t triÓn cña lµng nghÒ 40 2.3.2.1 V¨n ho¸ 40 2.3.2.2 Nh÷ng t¸c ®éng cña lµng nghÒ ®èi víi kinh tÕ 40 2.4 GiÇy da Phó Yªn 45 2.4.1 LÞch sö h×nh thµnh lµng nghÒ 45 2.4.2 Kinh tÕ cña Phó Yªn 45 2.4.3 V¨n ho¸ 49 2.5 §¸nh gi¸ chung. 51 2.5.1 Nh÷ng tÝch cùc vµ h¹n chÕ ®èi víi viÖc ph¸t triÓn á bèn lµng nghÒ trªn 51 2.5.2 Kh¶ n¨ng kÕt hîp víi khai th¸c du lÞch t¹i bèn lµng nghÒ 57 2.5.3 So s¸nh thùc tr¹ng ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ 58 Ch­¬ng III Gi¶i ph¸p c¬ b¶n nh»m khai th¸c du lÞch t¹i bèn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ - Hµ T©y. 3.1 C¸c chÝnh s¸ch cña nhµ n­íc. 61 3.1.1 B¶o tån vµ ph¸t triÓn lµng nghÒ truyÒn thèng. 61 3.1.2 §Çu t­ vèn thóc ®Èy ho¹t ®éng s¶n xuÊt. 61 3.1.3 Quy ho¹ch kh«ng gian vµ l·nh thæ. 62 3.1.4 ChÝnh s¸ch vÒ thuÕ. 62 3.2 ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn bèn lµng nghÒ truyÒn thèng ven s«ng NhuÖ t¹i Hµ T©y 62 3.2.1 X©y dùng c¬ sá h¹ tÇng - vËt chÊt kü thuËt 62 3.2.2 ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn kinh tÕ cña tØnh ®èi víi c¸c lµng nghÒ truyÒn thèng cña tØnh 63 3.2.3 Tæ chøc thi nghÒ, liªn hoan du lÞch lµng nghÓ truyÒn thèng hµng n¨m 64 3.3 ChÝnh s¸ch tæ chøc nghÒ t¹i ®Þa ph­¬ng 65 3.3.1 §æi míi c«ng nghÖ trang thiÕt bÞ, ®a d¹ng ho¸ s¶n phÈm 65 3.3.2 X©y dùng quy ho¹ch c¸c x­ëng s¶n xuÊt vµ c¸c khu tr­ng bµy s¶n phÈm 66 3.3.3 ChÝnh s¸ch ph¸t triÓn du lÞch lµng nghÒ t¹i ®Þa ph­¬ng. 66 3.4 Gi¶i ph¸p vÒ m«i tr­êng 67 3.5 Mét sè kiÕn nghÞ ph¸t triÓn lµng nghÒ vµ ho¹t ®éng du lÞch t¹i bèn lµng nghÒ 68 M«t sè h×nh ¶nh giíi thiÖu vÒ tour du lÞch s«ng NhuÖ KÕt luËn. Tµi liÖ s¸ch tham kh¶o vµ ký hiÖu.