Đề tài Giải pháp phòng ngừa và hạn chế rủi ro tín dụng tại chi nhánh ngân hàng công thương Đống Đa

y chñ yÕu cña ng©n hµng lµ c¸c doanh nghiÖp nhµ n­íc, hay nh÷ng doanh nghiÖp cã cæ ®«ng lín nhÊt lµ Nhµ n­íc. ChÝnh sù mÊt c©n b»ng nµy cña Ng©n hµng lµ nguyªn nh©n lµm gi¶m søc c¹nh tranh cña Chi nh¸nh trªn thÞ tr­êng. §iÒu nµy lµ rÊt nguy hiÓm ®èi vãi ng©n hµng, v× trong kho¶ng thêi gian vµi n¨m s¾p tíi, ChÝnh phñ thùc hiÖn chiÕn l­îc héi nhËp nÒn kinh tÕ, khi ®ã vai trß cña c¸c ng©n hµng trong n­íc sÏ kh«ng cßn lîi thÕ so víi c¸c ng©n hµng lín trong khu vùc vµ trªn thÕ giíi. Nh­ng b¶n th©n c¸c ng©n hµng trong n­íc ch­a ý thøc ®óng møc, hä cho r»ng lµ NHTM Nhµ n­íc th× sÏ kh«ng thÓ gÆp trë ng¹i trong qu¸ tr×nh tån t¹i cña m×nh v× ChÝnh phñ sÏ kh«ng bá mÆc hä, sÏ kh«ng bao giê cã thÓ bÞ ph¸ s¶n. §©y lµ quan niÖm rÊt sai lÇm, v× nã ®· bÞ ¨n s©u bëi quan niÖm bao cÊp l¹c hËu. Khi ®ã rñi ro kh«ng cßn mang ph¹m vi trong mét ng©n hµng mµ liªn quan tíi toµn hÖ thèng tµi chÝnh tiÒn tÖ cña ®Êt n­íc, kh«ng cßn lµ rñi ro trong ph¹m vi mét ho¹t ®éng tÝn dông vµ nã lµ rñi ro ®èi víi tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cña toµn x· héi nãi chung. Chi nh¸nh NHCT §èng §a lµ mét NHTM quèc doanh, v× vËy, th­êng xuÊt hiÖn nh÷ng kho¶n tÝn dông theo yÒu cÇu cña ChÝnh phñ. ChÝnh nh÷ng kho¶n vay nµy th­êng g©y ra nî qu¸ h¹n bëi c¸c doanh nghiÖp vay vèn d­íi h×nh thøc nµy th­êng û l¹i vµo sù b¶o trî cña Nhµ n­íc, nÕu kh«ng tr¶ ®­îc nî th× ®· cã nhµ n­íc lo. Vi vËy, nã ®· h¹n chÕ tèc ®é quay vßng vèn cña Chi nh¸nh, g©y ra t×nh tr¹ng ø ®äng vµ thÊt tho¸t vèn, ®ã lµ rñi ro mµ Chi nh¸nh NHCT §èng §a th­êng gÆp trong cho vay c¸c doanh nghiÖp quèc doanh. b. Ph©n lo¹i nî qu¸ h¹n theo lo¹i kú h¹n cho vay C«ng t¸c qu¶n lý rñi ro tÝn dông c¶u ng©n hµng hiÖn t¹i ®¹t kÕt qu¶ rÊt tèt, vÉn gi÷ ®­îc tû lÖ nî qu¸ h¹n trong ph¹m vi cho phÐp, vÉn ë møc thÊp 0,54% so víi tæng d­ nî, thÊp h¬n rÊt nhiÒu so víi chØ tiªu cña ngµnh. Cã thÓ ph©n lo¹i nî qu¸ h¹n theo kú h¹n cña kho¶n vay: B¶ng 08: C¬ cÊu nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a trong n¨m 2004 §¬n vÞ: Tû ®ång ChØ tiªu N¨m 2003 N¨m 2004 Chªnh lÖch Sè tiÒn Tû lÖ Nî qu¸ h¹n cho vay ng¾n h¹n 4 12 8 200 Nî qu¸ h¹n cho vay dµi h¹n 4 0 -4 -100 Tæng NQH 8 12 4 50 (Nguån sè liÖu: B¸o c¸o kÕ to¸n cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a n¨m 2004) Dùa vµo sè liÖu trªn ta thÊy, tæng nî qu¸ h¹n t¨ng rÊt nhanh, chñ yÕu lµ do nî qu¸ h¹n trong c¸c kho¶n vay ngÊn h¹n t¨ng gÊp 3 lÇn. Qua ®©y cho thÊy c«ng t¸c thÈm ®Þnh cña Chi nh¸nh lµ ch­a tèt, ch­a ®¸nh gi¸ ®­îc ®óng tÝnh kh¶ thi cña kho¶n vay, cã thÓ do tr×nh ®é c¸n bé cßn yÕu kÐm, quy tr×nh thiÕu chÆt chÏ. Ngoµi ra, trong n¨m 2004 do ¶nh h­ëng cña biÕn ®éng gi¸ c¶ nªn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp vay vèn gÆp nhiÒu khã kh¨n, gi¶m kh¶ n¨ng tr¶ nî ®óng h¹n. Nh­ng còng ph¶i thÊy r»ng, kh¶ n¨ng thu håi nî cña Ng©n hµng ®èi v¬i nh÷ng kho¶n vay dµi h¹n lµ rÊt tèt, tæng sè nî qu¸ h¹n cña nh÷ng kho¶n vay nµy gi¶m. Trong n¨m 2004 Ng©n hµng kh«ng cßn nî qu¸ h¹n ®èi víi nh÷ng kho¶n vay dµi h¹n, møc gi¶m lµ 4 tû ®ång. Kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro tÝn dông ®èi víi nh÷ng kho¶n vay nµy lµ rÊt thÊp, gãp phÇn lµm gi¶m chi phÝ qu¶n lý, n©ng cao hiÖu qu¶ ho¹t ®éng tÝn dông trung dµi h¹n. Do trong n¨m, t×nh h×nh gi¸ c¶ trªn thÞ tr­êng t¨ng m¹nh, nªn viÖc xö lý c¸c tµi s¶n ®¶m b¶o ®Ó thu håi nî kh¸ thuËn lîi c. T×nh h×nh trÝch lËp vµ sö dông dù phßng rñi ro N¬ qu¸ h¹n lµ chØ tiªu tÊt yÕu trong ho¹t ®éng tÝn dông cña mçi ng©n hµng, nã lu«n tån t¹i víi ho¹t ®éng cho vay. Víi nguyªn t¾c phßng chèng h¬n xö lý vµ theo quy ®Þnh cña NHNN, b¶n th©n c¸c ng©n hµng lu«n trÝch lËp dù phßng rñi ro tÝn dông xuèng møc thÊp nh©t cã thÓ. Dù phßng rñi ro tÝn dông ®­îc trÝch lËp theo quyÕt ®Þnh 48/1999/Q§-NHNN, trªn c¬ së ph©n lo¹i tµi s¶n cã thµnh c¸c nhãm kh¸c nhau vµ ®­îc h¹ch to¸n vµo chi phÝ ho¹t ®éng. ViÖc luËt c¸c tæ chøc tÝn dông cho phÐp ng©n hµng trÝch lËp rñi ro vµo chi phÝ thÓ hiÖn sù s½n sµng chia sÎ rñi ro cña Nhµ n­íc ®èi víi ng©n hµng, ®©y lµ ®iÓm tÝch cùc cña mét c¬ chÕ ho¹t ®éng míi. T¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a, c«ng t¸c trÝch lËp dù phßng rñi ro tÝn dông lu«n ®­îc thùc hiÖn chñ ®éng. Ph­¬ng ch©m ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh lu«n cè g¾ng t¨ng thu mét c¸ch tèi ®a vµ h¹n chÕ chi phÝ mét c¸ch tèi thiÓu, nh­ng vÉn ph¶i thùc hiÖn ®Çy ®ñ nh÷ng quy ®Þnh cña NHNN vÒ viÖc ®¶m b¶o an toµn trong ho¹t ®éng kinh doanh vµ ho¹t ®éng tÝn dông. Sè trÝch lËp dù phßng rñi ro cña Chi nh¸nh qua c¸c n¨m nh­ sau: B¶ng 09: T×nh h×nh trÝch lËp dù phßng rñi ro cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a §¬n vÞ: TriÖu ®ång N¨m TrÝch lËp dù phßng rñi ro trong n¨m DPRR/ Tæng d­ nî Nî qu¸ h¹n/ Tæng d­ nî 2002 7,526 0.45% 0.59% 2003 6,537 0.32% 0.39% 2004 11,096 0.5% 0.54% (Nguån sè liÖu: B¸o c¸o t×nh h×nh tµi chÝnh cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a qua c¸c n¨m) Qua b¶ng sè liÖu ta thÊy, sè tiÒn trÝch lËp dù phßng rñi ro ngµy cµng t¨ng tõ 7,526 tû ®ång lªn 11,096 tû ®ång, tõ 0,45% tæng d­ nî lªn 0,5% tæng d­ nî. Ng©n hµng cã ®iÒu kiÖn sö dông quü dù phßng ®Ó xö lý c¸c kho¶n nî qua h¹n, nî khã ®ßi, nî khª ®äng tõ mÇy n¨m tr­íc cßn tån ®äng l¹i. Trong n¨m 2004, Héi ®ång xö lý nî cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a ®· quyÕt ®Þnh sö dông quü dù phßng rñi ro ®Ó xö lý 5,78 tû ®ång nî qu¸ h¹n cã tµi s¶n ®¶m b¶o qu¸ h¹n trªn 721 ngµy vµ c¸c kho¶n nî kh«ng cã tµi s¶n ®¶m b¶o qu¸ h¹n trªn 365 ngµy trë lªn. §©y lµ nh÷ng kho¶n nî theo ®¸nh gi¸ cña ng©n hµng lµ kh«ng cßn kh¶ n¨ng tr¶ nî, cÇn ®­îc xö lý ngay ®Ó ®¶m b¶o qu¸ tr×nh kinh doanh cña ng©n hµng. Mét phÇn khiÕn cho kho¶n nî tån ®äng ë Chi nh¸nh ®ã lµ do tån ®äng trong qu¸ tr×nh thu nî cña nh÷ng n¨m tr­íc ch­a thu håi ®­îc. Víi biÖn ph¸p trÝch lËp dù phßng rñi ro gióp cho Ng©n hµng cã thÓ chñ ®éng h¬n trong c«ng t¸c qu¶n trÞ rñi ro vµ trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh. 2.2.3.2. Nguyªn nh©n ph¸t sinh rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a B¶n th©n ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh lu«n tiÒm Èn rñi ro, chóng ®­îc thÓ hiÖn mu«n h×nh v¹n tr¹ng, nh­ng cã thÓ nhËn biÕt ®­îc nguyªn nh©n chñ yÕu sau: a, Nguyªn nh©n tõ phÝa m«i tr­êng kinh doanh M«i tr­êng kinh tÕ Ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp lu«n chÞu t¸c ®éng cña chu kú kinh tÕ, ®èi víi tõng quèc gia kh¸c nhau, chu kú kinh tÕ cã kho¶ng thêi gian kh¸c nhau, theo c¸c chuyªn gia kinh tÕ, ë ViÖt Nam chu kú kinh tÕ th­êng cã kho¶ng thêi gian 5 n¨m mét lÇn, do nÒn kinh tÕ vÉn cßn l¹c hËu vµ chËm ph¸t triÓn. NhÊt lµ trong giai ®o¹n hiÖn nay, t×nh h×nh l¹m ph¸t lu«n gia t¨ng, ¶nh h­ëng ®Õn ho¹t ®éng s¶n xuÊt vµ sinh ho¹t cña toµn x· héi. Trong khi ®ã kh¸ch hµng cña Chi nh¸nh liªn quan rÊt lín ®Õn ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, do vËy kh«ng chØ chÞu ¶nh h­ëng cña t×nh h×nh kinh tÕ trong n­íc mµ cßn chÞu ¶nh h­ëng cña sù biÕn ®éng cña t×nh h×nh biÕn ®éng cña kinh tÕ khu vùc vµ trªn thÕ giíi. §iÓn h×nh nh­ t×nh h×nh t¨ng gi¸ EURO, ¶nh h­ëng ®Õn c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc dÖt may bÞ rñi ro tû gi¸, hµng ho¸ cña doanh nghiÖp xuÊt sang thÞ tr­êng EU sÏ khã tiªu thô ®­îc, tõ ®ã ¶nh h­ëng ®Õn t×nh h×nh tr¶ nî cho ng©n hµng. M«i tr­êng ph¸p lý Chóng ta trong qu¸ tr×nh ®µm ph¸m ra nhËp WTO, v× vËy c¸c chÝnh s¸ch, c¬ chÕ qu¶n lý cña Nhµ n­íc ®ang trong qu¸ tr×nh hoµn thiªn vµ ®æi míi ®Ó theo kÞp th«ng lÖ vµo yªu cÇu quèc tÕ, vµ sù ®iÒu chØnh dï nhá ®Õn ®©u còng th­êng g©y ra biÕn ®éng lín trong nÒn kinh tÕ, ¶nh h­ëng trùc tiÕp ®Õn kÕ ho¹ch s¶n xuÊt kinh doanh cña doanh nghiÖp, trong ®ã cã c¶ kÕ ho¹ch tr¶ nî ng©n hµng. VÝ dô, trong nh÷ng n¨m s¾p tíi, chÝnh phñ thùc hiÖn chÝnh s¸ch gi¶m thuÕ nhËp khÈu ®èi víi c¸c mÆt hµnh dÖt may nhËp vµo n­íc ta, trong ®ã cã hµng Trung Quèc, cã ­u thÕ cao vÒ gi¸ vµ kh¶ n¨ng c¹nh tranh sÏ g©y rñi ro cho c¸c doanh nghiÖp dÖt may trong n­íc. V× vËy, tr­êng hîp x¶y ra thua lç ®èi víi nh÷ng kho¶n vay thuéc ngµnh dÖt may lµ rÊt lín. b. Nguyªn nh©n tõ phÝa ng©n hµng. Th«ng tin vÒ kh¸ch hµng bÊt c©n xøng Mét khã kh¨n ®èi víi c¸c ng©n hµng lµ lu«n thiÕu th«ng tin s¹ch vÒ kh¸ch hµng hoÆc th«ng tin lu«n trong t×nh tr¹ng kh«ng c©n xøng, kh«ng cËp nhËt.vµ Chi nh¸nh NHCT §èng §a còng vËy. HiÖn nay, t¹i Chi nh¸nh, th«ng tin vÒ kh¸ch hµng lµ do phßng th«ng tÝn dông vµ Trung t©m th«ng tin tÝn dông CIC cÊp, tuy nhiªn nh÷ng th«ng tin nµy th­êng ch­a ®Çy ®ñ vµ khång ®­îc cËp nhËt th­êng xuyªn. V× vËy qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh cña c¸n bé tÝn dông rÊt mÊt thêi gian, vµ thiÕu hiÖu qu¶, cã khi lµ kh«ng chÝnh x¸c. Nguån th«ng tin bªn ngoµi th­êng cã nhiÒu “s¹n”, vµ ch­a cã quy chÕ cô thÓ nµo cho phÐp mua th«ng tin bªn ngoµi vµ c¸c ban ngµnh hç trî cung cÊp th«ng tin. Nh÷ng h¹n chÕ nµy dÔ g©y ra rñi ro trùc tiÕp ®èi víi Chi nh¸nh vµ g©y khã kh¨n cho qu¸ tr×nh qu¶n trÞ rñi ro. C«ng t¸c thùc hiÖn TS§B ch­a tèt ThÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n ë ViÖt Nam vÉn ch­a ph¸t triÓn, thiÕu sù æn ®Þnh vµ rÊt ®a d¹ng do ®ã g©y khã kh¨n cho c¸n bé tÝn dông trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh. MÆc dï ®· cã yªu cÈu ph¶i cã b¶o hiÓm tµi s¶n, nh­ng ®ã kh«ng thÓ coi lµ bïa hé mÖnh ®åi víi gi¸ trÞ cña kho¶n tÝn dông. §«i khi c¸n bé tÝn dông hay bá sãt mét sè kh©u trong quy tr×nh thÈm ®Þnh, g©y ra rñi ro cho ng©n hµng trong qu¸ tr×nh thu håi nî. H¬n n÷a viÖc qu¶n lý tµi s¶n ®èi víi ng©n hµng rÊt khã kh¨n, do kh«ng cã kho riªng ®Ó b¶o qu¶n nªn th­êng x¶y ra t×nh tr¹ng sôt gi¶m gi¸ trÞ cña tµi s¶n mµ ng©n hµng kh«ng thÓ kiÓm so¸t ®­îc do ¶nh h­ëng cña ®iÒu kiÖn tù nhiªn. Kh©u ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro thiÕu chÝnh x¸c HiÖn nay, c¸c ng©n hµng hiÖn ®¹i th­êng sö dông c«ng cô qu¶n lý rñi ro VAR (Value at risk), víi sù hç trî cña hÖ thèng m¹ng c«ng nghÖ hiÖn ®¹i, cã kh¶ n¨ng qu¶n lý d÷ liÖu tËp trung. B¶n th©n Chi nh¸nh NHCT §èng §a ®ang trong qu¸ tr×nh hiÖn ®¹i hãa víi phÇn mÒm INCAS cho nªn vÉn cßn nhiÒu khã kh¨n trong ho¹t ®éng qu¶n trÞ rñi ro, kh©u ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro vÉn cßn thùc hiÖn thñ c«ng. Trong khi ®ã h×nh thøc ph©n tÝch, qu¶n lý cña Chi nh¸nh vÉn cßn s¬ sµi, sè liÖu ch­a tæng hîp chi tiÕt, ch­a cã sù ph©n lo¹i cô thÓ, do ®ã c«ng t¸c ®¸nh gi¸ rñi ro cña ng©n hµng ch­a ph¶n ¸nh ®óng møc ®é. Tr×nh ®é c¸n bé cßn h¹n chÕ Trong nh÷ng n¨m tr­íc, chÕ ®é ®èi víi c¸n bé c«ng nh©n viªn cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a ch­a ®­îc quan t©m ®óng møc, nhiÒu c¸n bé h¹n chÕ vÒ chuyªn m«n vµ thiÕu tinh thÇn tr¸ch nhiÖm nªn lµm ph¸t nh÷ng kho¶n nî xÊu cho ng©n hµng. HiÖn nay, Chi nh¸nh ®· cã chÕ ®é ®·i ngé xøng ®¸ng ®èi víi ®éi ngò c¸n bé cña m×nh, khuyÕn khÝch ®­îc nh©n viªn lµm viÖc. c. Nguyªn nh©n tõ phÝa kh¸ch hµng N¨ng lùc tµi chÝnh cña kh¸ch hµng cßn yÕu kÐm Kh¸ch hµng truyÒn thèng cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a lµ c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc. Mét th­c tr¹ng cña c¸c doanh nghiÖp ViÖt Nam lµ vèn tù cã rÊt nhá so víi tæng vèn kinh doanh. KÕt qu¶ nghiªn cøu kh¶o s¸t n¨m1999 cña Ban ®æi míi doanh nghiÖp cña ChÝnh phñ cho thÊy doanh nghiÖp Nhµ n­íc chØ cã kho¶ng 5% ®Õn 10% vèn tù cã, cßn l¹i lµ vèn ®i chiÕm dông trong ®ã vay ng©n hµng kho¶ng 80% ®ª ho¹t ®éng s¶n xu©t kinh doanh. Trong sè c¸c doanh nghiÖp ®ã chØ cã 40% doanh nghiÖp lµm ¨n cã l·i, 44% t¹m thêi thua lç, 16% cßn l¹i lµ thua lç triÒn miªn. N¨ng l­c tµi chÝnh yÕu kÐm vµ kh¶ n¨ng qu¶n lý h¹n chÕ lµm gi¶m kh¶ n¨ng tr¶ nî cho Chi nh¸nh. N¨ng lùc qu¶n trÞ cßn nhiÒu h¹n chÕ Theo thèng kª, ®¸nh gi¸ cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a phÇn lín c¸c doanh nghiÖp cã nî qu¸ h¹n ®èi víi ng©n hµng ®Òu cã th©m niªn ho¹t ®éng tõ thêi bao cÊp, nªn t­ t­áng qu¶n trÞ vÉn cßn nhiÒu yÕu kÐm vµ û l¹i. Do nh÷ng ng­êi qu¶n lý ë ®©y tr×nh ®é chuyªn m«n cßn thiÕu nh÷ng kü n¨ng qu¶n trÞ, ho¹ch ®Þnh, kiÕn thøc vÒ kinh tÕ vÜ m« vµ ch­a nh¹y bÐn víi t×nh h×nh thÞ tr­êng, v× vËy hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c qu¶n lý rÊt thÊp. Do doanh nghiÖp khan hiÕm th«ng tin Trong nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, c¸c doanh nghiÖp th­êng thiÕu th«ng tin vÒ t×nh h×nh tµi chÝnh trong n­íc vµ quèc tÕ ®Ó phôc vô cho qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. NhÊt lµ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp tham gia ho¹t ®éng xuÊt nhËp khÈu, hä thiÕu th«ng tin vÒ c¸c tËp qu¸n, th«ng lÖ quèc tÕ, khi ®ã dÉn ®Õn t×nh tr¹ng vi ph¹m hîp ®ång, thiÖt h¹i trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Do thiÕu th«ng tin nªn doanh nghiÖp ®· ph©n tÝch nhu cÇu thÞ tr­êng sai, g©y ra l·ng phÝ vèn Doanh nghiÖp chËm thÝch nghi víi c¬ chÕ míi HiÖn nay, b¶n th©n c¸c doanh nghiÖp ch­a x¸c ®Þnh râ c¬ héi vµ khã kh¨n sau khi ra nhËp WTO, ch­a cã sù chuÈn bÞ v× trong t­¬ng lai vai trß cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc vµ n­íc ngoµi lµ b×nh ®¼ng, kh«ng cã sù b¶o hé cña Nhµ n­íc. V× vËy kh¶ n¨ng thua lç ph¸ s¶n cña c¸c doanh nghiÖp trong n­íc l¶ rÊt lín. Sù thiÕu nghiªm tóc cña ng­êi vay trong qu¸ tr×nh thùc hiÖn hîp ®ång Tr­êng hîp kh¸ch hµng cña Chi nh¸nh sö dông vèn sai môc ®Ých hoÆc cè t×nh lõa ®¶o chiÕm ®o¹t vèn vÉn cßn lµ nguy c¬ dÉn ®Õn rñi ro cña ng©n hµng kh«ng thÓ thu håi vèn. ThÓ hiÖn th«ng qua ng­êi vay cè t×nh lµm gi¶ c¸c giÊy tê thÕ chÊp , lµm sai lÖch c¸c th«ng tin tµi chÝnh trong kÕ ho¹ch dù ¸n vay vèn… Rñi ro vÒ c«ng nghÖ ThÓ hiÖn rÊt râ trong c¸c dù ¸n, ph­¬ng ¸n vay vèn trung dµi h¹n t¹i Chi nh¸nh, phÇn lín vèn vay cña doanh nghiÖp ®­îc sö dông vµo ®Çu t­ m¸y mãc, thiÕt bÞ. NhiÒu dù ¸n cña doanh nghiÖp kh«ng thÓ thµnh c«ng do kh«ng thÈm ®Þnh râ chÊt l­îng, gi¸ trÞ thùc tÕ cña c«ng nghÖ, vi vËy ¶nh h­ëng ®Õn qu¸ tr×nh ho¹t ®éng s¶n xuÊt sau nµy vµ kh«ng thùc hiÖ ®óng cam kÕt tr¶ nî cho Chi nh¸nh 2.2.3.3. C¸c biÖn ph¸p Chi nh¸nh NHCT §èng §a ®· thùc hiÖn ®Ó ng¨n ngõa vµ xö lý rñi ro §Ó chuÈn bÞ cho giai ®o¹n ph¸t triÓn s¾p tíi, nh½m ®­a ng©n hµng trë thµnh ng©n hµng lµnh m¹nh vÒ tµi chÝnh.vµ søc c¹nh tranh cao trong nÒn kinh tÕ héi nhËp a. Nh÷ng biÖn ph¸p cña Chi nh¸nh nh»m h¹n chÕ nî qu¸ h¹n míi. - TËp trung nghiªn cø, x©y dùng hoµn thiÖn c¬ chÕ, quy tr×nh ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh: lo¹i bít nh÷ng kh©u thõa, quy ®Þnh quyÒn h¹n vµ nghÜa vô cña tõng c¸n bé trong ho¹t ®éng tÝn dông, hoµn chØnh cÈm nang nghiÖp vô. - Tu©n thñ chÆt chÏ quy tr×nh tÝn dông ®Ó h¹n chÕ nî qu¸ h¹n míi, n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c thÈm ®Þnh, ph¸t huy tèi ®a n¨ng lùc cña mçi c¸ nh©n trong søc m¹nh tËp thÓ, ®¶m b¶o tÝnh kh¶ thi cña ph­¬ng ¸n vay vèn. - Thùc hiÖn ®Çy ®ñ, nghiªm ngÆt kh©u nhËn tµi s¶n ®¶m b¶o. B¶n th©n ng©n hµng lÊy hiÖu qu¶ cña dù ¸n lµm nÒn t¶ng cho qu¸ tr×nh kinh doanh cña m×nh. §Ó phßng ngõa rñi ro tÝn dông, Chi nh¸nh NHCT §èng §a lu«n yªu cÇu kh¸ch hµng ph¶i cã tµi s¶n ®¶m b¶o, kh©u thÈm ®Þnh TS§B ®­îc thùc hiÖn chÆt chÏ vµ hiÖu qu¶. Do ®ã, nh÷ng doanh nghiÖp vay vèn t¹i Chi nh¸nh lu«n ph¶i cè g¾ng kinh doanh cã lî nhuËn ®Ó cã thÓ thanh to¸n ®óng h¹n cho ng©n hµng tr¸nh tr­ëng hîp bÞ thanh lý tµi s¶n ®Ó tr¶ nî. - §Þnh kú lËp quü dù phßng bï ®¾p rñi ro, ®©y lµ nguån tµi chÝnh quan träng cña ng©n hµng nh»m h¹n chÕ ®Õn møc thÊp nhÊt rñi ro cã thÓ x¶y ra khi c¸c kho¶n nî khã cã kh¶ n¨ng thu håi, ®ång thêi gãp phÇn lÇm s¹ch b¶ng tæng kÕt tµi s¶n. C«ng t¸c ®¸nhgi¸ vµ thùc hiÖn trÝch lËp dù phßng ®­îc Chi nh¸nh NHCT §èng §a thùc hiÖn ®Þnh kú hµng quý. - T¨ng c­êng ho¹t ®éng kiÓm so¸t néi bé nh»m ®Ò cao viÖc thùc hiÖn ®Çy ®ñ quy tr×nh, quy ph¹m nghiÖp vô cña phßng tÝn dông .C«ng t¸c nµy ®­îc Ng©n hµng thùc hiÖn ®Þnh kú hµng th¸ng, do ®ã ®· h¹n chÕ t×nh tr¹ng vi ph¹m quy chÕ vµ quy tr×nh ®èi víi c¸c c¸n bé tÝn dông. Nh÷ng biÖn ph¸p trªn ®­îc Chi nh¸nh NHCT §èng §a thùc hiÖn ®ång bé, ®· gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông, t¹o ra sù t¨ng tr­ëng ®¸ng kÓ cña d­ nî tÝn dông, t¨ng 183 tû ®ång so víi n¨m 2003, tèc ®é t¨ng 9,06%. b. Chi nh¸nh NHCT §èng §a ®· nç lùc trong c«ng t¸c xö lý nî tån ®äng C¸c kho¶n nî qu¸ h¹n cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a hiÖn nay lµ do sù tån ®äng cña nh÷ng n¨m tr­íc cßn l¹i, ®ã lµ hËu qu¶ cña nh÷ng chÝnh s¸ch tÝn dông xa vêi, kh«ng hiÖu qu¶, do ¶nh h­ëng cña biÕn ®éng tiªu cùc tõ cuéc khñng ho¶ng kinh tÕ khu vùc n¨m 1997, do ¶nh h­ëng cña sù tµn d­ cña chÕ ®é bao cÊp l¹c hËu. Nh÷ng kho¶n nî nµy trë thµnh g¸nh nÆng ®èi víi ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng. HiÖn nay, Chi nh¸nh NHCT §èng §a ®ang thùc hiÖn ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu l¹i ng©n hµng, trong ®ã cã c¶ viÖc t¸i c¬ cÊu l¹i t×nh h×nh tµi chÝnh. Trong ®ã, c«ng t¸c gi¶i quyÕt c¸c kho¶n nî khã ®ßi chiÕm vÞ trÝ rÊt quan träng, ®ßi há Chi nh¸nh NHCT §èng §a ph¶i rµ so¸t l¹i t×nh h×nh nî qu¸ h¹n, cã sù ph©n lo¹i theo ngµnh nghÒ, theo kú h¹n, theo ®Þa bµn…®ång thêi ph©n tÝch, ph¸n ®o¸n vµ ®Ò ra nh÷ng biÖn ph¸p xö lý vµ h¹n chÕ rñi ro. - §èi víi nî qu¸ h¹n cã kh¶ n¨ng thu håi: c¸n bé tÝn dông ®· b¸m s¸t c¸c doanh nghiÖp cã nî qu¸ h¹n, theo dâi t×nh h×nh s¶n xuÊt kinh doanh, n¾m ch¾c sù vËn ®éng cña ®ång vèn tÝn dông, cè vÊn cho doanh nghiÖp t×m biÖn ph¸p ®Èy m¹nh qu¸ tr×nh l­u th«ng hµng hãa vµ vèn l­u ®éng, ®æi míi trang thiÕt bÞ s¶n xuÊt, t¹o c¬ héi cho doanh nghiÖp gi¶i phãng vèn nhanh ®Ó tr¶ nî cho ng©n hµng. - §èi víi nî qu¸ h¹n do nguyªn nh©n kh¸ch quan vµ cña c¸c doanh nghiÖp ®· gi¶i thÓ hoÆc ph¸ s¶n. Chi nh¸nh NHCT §èng §a ®· thùc hiÖn quyÕt ®inh sè 488/2000 Q§-NHNN cña Thèng ®èc NHNN, ®ã lµ sö dông quü sù phßng rñi ro ®· ®­îc trÝch lËp ®Ó xo¸ nî, trong n¨m 2004, Chi nh¸nh ®· xo¸ ®­îc gÇn 20 tû ®ång nî xÊu b¨ng quü dù phßng rñi ro. - §èi víi nh÷ng tµi s¶n xiÕt nî, Chi nh¸nh NHCT §èng §a ®· tæ chøc viÖc tiÕp nhËn, b¶o qu¶n hoÆc ph¸t m¹i tµi s¶n nh»m bï ®¾p mét phÇn thiÖt hai do kh«ng thu håi ®­îc nî. c. Mét sè vÊn ®Ò cÇn tiÕp tôc ®­îc gi¶i quyÕt Tãm l¹i, ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a n¨m 2004 ph¸t triÓn kh¸tèt. T×nh h×nh nî qu¸ h¹n trong n¨m qua cña Chi nh¸nh vÉn rÊt thÊp so víi mÆt b»ng chung cña thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ. Nh­ng trong thêi gian tíi, Chi nh¸nh cÇn ph¶i tiÕp tôc ®Èy nhanh qu¸ tr×nh thu håi nh÷ng kho¶n nî qu¸ h¹n. §èi víi nh÷ng doanh nghiÖp cã thiÖn chÝ tr¶ nî, Chi nh¸nh NHCT §èng §a chñ yÕu ¸p dông c¸c biÖn ph¸p ®èc thóc, phèi hîp víi doanh nghiÖp t×m ra biÖn ph¸p kh¾c phôc khã kh¨n ®Ó cã thÓ tr¶ nî ng©n hµng. Ng­îc l¹i, Chi nh¸nh ¸p dông biÖn ph¸p cøng r¾n liªn quan tíi Toµ ¸n ®Ó nhanh chãng thu håi nî. §èi víi c«ng t¸c khai th¸c tµi s¶n xiÕt nî, thùc tÕ c«ng t¸c nµy ch­a ®­îc thùc hiÖn hiÖu qu¶, do ng©n hµng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n do ch­a ®¸nh gi¸ ®­îc chÝnh x¸c nh÷ng biÕn ®éng thiÕu tÝnh æn ®Þnh cña thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n vµ gi¸ trÞ mµ ng©n hµng thu vÒ th­êng nhá h¬n so víi gi¸ trÞ thùc tÕ. MÆc dï trong thêi gian qua thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n biÕn ®éng cã lîi cho Chi nh¸nh, song viÖc khai th¸c tµi s¶n xiÕt nî t¹i ng©n hµng cßn gÆp nhiÒu khã kh¨n vÒ c¬ chÕ, quy chÕ ph¸p luËt hoÆc gi¸ trÞ tµi s¶n qu¸ lín nªn thêi gian xö lý nî th­êng xuyªn bÞ kÐo dµi. N©ng cao vèn chñ së h÷u ng©n hµng, h¹n chÕ nî qu¸ h¹n ph¸t sinh, gi¶i quyÕt nh÷ng kho¶n nî tån ®äng ®Ó n©ng cao kh¶ n¨ng tµi chÝnh cho Chi nh¸nh. Tãm l¹i, Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¶i ®Èy m¹nh h¬n n÷a ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh, trong ®ã cÇn ph¶i n©ng cao chÊt l­îng t¨ng tr­ëng tÝn dông, tËn dông tèi ®a nguån vèn huy ®éng cña ng©n hµng. HiÖn t¹i, ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng vÉn an toµn, kh¶ n¨ng x¶y ra rñi ro thÊp nh­ng kh«ng thÓ chñ quan trong c«ng t¸c qu¶n trÞ rñi ro cña m×nh. Ph¶i ®¶m b¶o ®­îc ba môc tiªu T¨ng tr­ëng - An toµn – HiÖu qu¶. Ch­¬ng 3 Mét sè gi¶i ph¸p vµ kiÕn nghÞ nh»m ng¨n ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng Th­¬ng §èng §a 3.1. §Þnh h­íng ho¹t ®éng cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a trong thêi gian tíi 3.1.1. Dù b¸o c¸c yÕu tè t¸c ®éng ®Õn ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh Ho¹t ®éng tÝn dông lµ mét trong nh÷ng ho¹t ®éng chÞu ¶nh h­ëng tõ m«i tr­êng bªn ngoµi nhiÒu nhÊt. V× vËy, c«ng t¸c dù b¸o c¸c yÕu tè t¸c ®éng cña m«i tr­êng sÏ gióp Chi nh¸nh NHCT §èng §a chñ ®éng h¬n vµ hd hiÖu qu¶ h¬n. Mét sè dù b¸o cña Chi nh¸nh vÒ nh÷ng vÊn ®Ò mµ ho¹t ®éng cña Ng©n hµng sÏ ph¶i ®èi mÆt trong thêi gian tíi nh­ sau: Nguy c¬ s¶n xuÊt trong n­íc chÞu sù c¹nh tranh lín Trong kho¶ng 2 hay 3 n¨m s¾p tíi, n­íc ta thùc hiÖn ra nhËp tæ chøc WTO. Khi ®ã, c¸c doanh nghiÖp trong n­íc sÏ b×nh ®¼ng víi c¸c doanh nghiÖp n­íc ngoµi, nguy c¬ sôt gi¶m xuÊt khÈu cña c¸c doanh nghiÖp xuÊt khÈu trong n­íc lµ rÊt lín, thÓ hiÖn râ nhÊt lµ viÖc chñng lo¹i hµng ho¸ cña chóng ta rÊt gièng so víi Trung Quèc, trong khi gi¸ c¶ cña chóng ta th­êng cao h¬n. Ngoµi ra, xuÊt khÈu cã nguy c¬ t¨ng tr­ëng chËm l¹i vµ sôt gi¶m do sù ®i xuèng cña nÒn kinh tÕ thÕ giíi, ¶nh h­ëng cña sù kiÖn chÝnh trÞ, khñng bè, bÖnh dÞch… M«i tr­êng kinh tÕ x· héi æn ®Þnh ChØ tiªu ChÝnh phñ ®Ò ra trong n¨m 2005 tèc ®é t¨ng tr­ëng GDP ph¶i ®¹t tèc ®é 8,5%, ®ã lµ chØ tiªu phï hîp víi t×nh h×nh ph¸t triÓn kinh tÕ ®Êt n­íc, n­íc ta lµ mét trong nh÷ng n­íc cã nÒn kinh tÕ ph¸t triÓn vµ t×nh h×nh chÝnh trÞ x· héi æn ®Þnh nhÊt trong khu vùc. §©y lµ mét trong nh÷ng yÕu tè hÊp dÉn ®èi víi c¸c nhµ ®Çu t­ n­íc ngoµi. Qu¸ tr×nh héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ ®ang cã rÊt nhiÒu thuËn lîi, ®­îc sù ñng hé cña nhiÒu quèc gia trªn thÕ giíi, ®ã lµ trë thµnh thµnh viªn cña AFTA, hiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt _ Mü cã hiÖu lùc sÏ më ra cho chóng ta nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn h¬n n÷a. Bé luËt Doanh nghiÖp söa ®æi sÏ t¹o ra c¬ chÕ tho¸ng cho ho¹t ®éng cña c¸c doanh nghiÖp, ®Æc biÑt lµ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. §©y lµ c¬ héi cho Chi nh¸nh NHCT §èng §a më réng ®èi t­îng cho vay, t¨ng tr­ëng tæng d­ nî. ChÝnh s¸ch ­u tiªn ®Èy m¹nh xuÊt khÊu cña ChÝnh phñ . Ngµy 10.9.2001, ChÝnh phñ ®· ban hµnh quy chÕ tÝn dông hç trî xuÊt khÈu Q§ 133/2001-TTg, ChÝnh phñ ®· gi¶m thuÕ xuÊt khÈu, hç trî l·i suÊt sau ®Çu t­…Do ®ã, ®a sè c¸c doanh nghiÖp xuÊt nhËp khÈu cña Ng©n hµng nh­ thuû s¶n, s¶n xuÊt chÕ biÕn… ®Òu n»m trong danh môc vay vèn ®­îc ­u ®·i. Nh­ng b¶n th©n Chi nh¸nh còng ph¶i ®èi víi sù chuyÓn dêi vèn vay sang Quü hç trî vµ ph¸t triÓn, nguy c¬ gi¶m bít phÇn thÞ tr­êng rÊt cao. Nhu cÇu vèn cña nÒn kinh tÕ rÊt cao Do xu h­íng héi nhËp kinh tÕ quèc tÕ trong t­¬ng lai, nªn Chi nh¸nh NHCT §èng §a sÏ cã rÊt nhiÒu c¬ héi ®Ó cho vay, víi c¸c ngµnh kinh tÕ mòi nhän nh­ giao th«ng vËn t¶i, ®iÖn, viÔn th«ng…®ang triÓn khai nh÷ng dù ¸n lín vµ rÊt cÈn sù hç trî cña c¶ ngµnh ng©n hµng. Khu vùc kinh tÕ t­ nh©n sÏ lµ khu vùc kinh tÕ ph¸t triÓn n¨ng ®éng nhÊt trong nÒn kinh tÕ, nhu cÇu vèn rÊt lín ®Ó ph¸t triÓn s¶n xuÊt. Møc ®é c¹nh tranh trªn thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ diÔn ra gay g¾t HiÖn t¹i, c¸c NHTM ®ang c¹nh tranh gay g¾t trong lÜnh vùc tÝn dông, mét thÞ tr­êng ®Çy tiÒm n¨ng víi trªn 80 triÖu d©n, tû lÖ nghÌo ®ãi vÉn cßn cao, do vËy nhu cÇu vèn ph¸t triÓn s¶n xuÊt rÊt lín. S¾p tíi, sau khi HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Mü hiÖu lùc, ®Êy lµ lóc c¸c ng©n hµng n­íc ngoµi sÏ tham gia thÞ tr­êng tµi chÝnh ë ViÖt Nam, hµng rµo b¶o hé ®èi víi c¸c ng©n hµng trong n­íc bÞ xo¸ bá. Chi nh¸nh Ng©n hµng C«ng Th­¬ng §èng §a còng nh­ c¸c ng©n hµng kh¸c sÏ ph¶i ®èi mÆt víi c¸c ®èi thñ c¹nh tranh h¬n chóng ta vÒ mäi mÆt nh­ vÒ vèn, tr×nh ®é qu¶n trÞ, kinh nghiÖm trong c¹nh tranh quèc tÕ, chÊt l­îng cña s¶n phÈm dÞch vô, phong c¸ch kinh doanh chuyªn nghiÖp…Nh÷ng ng©n hµng vÉn cßn lîi thÕ lµ theo HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt Mü, c¸c NHTM Hoa Kú trong 8 n¨m ®Çu kh«ng ®­îc huy ®éng tiÒn göi VND cña c¸c ph¸p nh©n VIÖt Nam mµ c¸c Chi nh¸nh kh«ng cã quan hÖ tÝn dông ë mét tû lÖ tèi thiÓu nhÊt ®Þnh so víi vèn ph¸p ®Þnh, cô thÓ trong 8 n¨m lµ 50%, 100%, 250%, 400%, 600%, 700%, 900% vµ ®Ðn n¨m thø 8 lµ ®èi xö quèc gia ®Çy ®ñ. Yªu cÇu trong kho¶ng thêi gian 8 n¨m nµy Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¶i n©ng cao n¨ng lùc tµi chÝnh, tû lÖ an toµn vèn tåi thiÓu, nguån vèn huy ®éng vµ t¨ng tr­ëng d­ nî an toµn hiÖu qu¶. Tãm l¹i, trong thêi gian tíi ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a sÏ chÞu nhiÒu t¸c ®éng, nã chøa ®ùng nhiÒu c¬ héi ph¸t triÓn còng nh­ rñi ro, th¸ch thøc. 3.1.2. §Þnh h­íng ho¹t ®éng tÝn dông cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a trong thêi gian s¾p tíi Môc tiªu cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a trong n¨m 2005 lµ ph¶i b¸m s¸t môc tiªu ph¸t triÓn cña hÖ thèng Ng©n hµng C«ng Th­¬ng, cã sù vËn dông s¸ng t¹o vµo t×nh h×nh vµ kh¶ n¨ng ph¸t triÓn cña Ng©n hµng. Môc tiªu chÝnh cña hÖ thèng Ng©n hµng C«ng Th­¬ng trong thêi gian s¾p tíi lµ triÓn khai thùc hiÖn ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu, ®©y lµ mét ®Ò ¸n mang tÝnh tæng hîp, kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i, yÕu kÐm ®Ò ra ®Þnh h­íng ph¸t triÓn trong tõng giai ®o¹n cô thÓ. Chi nh¸nh NHCT §èng §a sÏ triÓn khai c¸c nhiÖm vô c«ng t¸c sau ®©y: * TriÓn khai ®Ò ¸n t¸i c¬ cÊu Ng©n hµng C«ng Th­¬ng Giai ®o¹n ®Çu tiªn tõ n¨m 2002 ®Õn n¨m 2007 cÇn ph¶i triÓn khai ®­îc nh÷ng c«ng viÖc nh­ sau: - §æi míi c¬ cÊu tæ chøc vµ ph­¬ng thøc qu¶n lý theo h­íng n©ng cao tÝnh chñ ®éng, linh ho¹t, thèng nhÊt cña tõng bé phËn, ®¶m b¶o tÝnh kû c­¬ng trong c«ng t¸c qu¶n trÞ ®iÒu hµnh, thiÕt lËp vµ n©ng cao thiÕt chÕ d­íi sù qu¶n lý cña Uû ban qu¶n lý n¬ vµ phßng ngõa rñi ro. - §æi míi ph­¬ng thøc kiÓm so¸t néi bé, ®¶m b¶o tÝnh ®éc lËp, lµ c¸nh tay ph¶i cña c¸n bé l·nh ®¹o trong ho¹t ®éng kiÓm tra, gi¸m s¸t. - X©y dùng nÒn mãng cho viÖc ph¸t triÓn vµ më réng mét sè lo¹i h×nh dÞch vô míi, ®a d¹ng ho¸ danh môc s¶n phÈm * §Èy m¹nh c«ng t¸c huy ®éng vèn §Ó thÝch nghi víi m«i tr­êng c¹nh tranh, Ng©n hµng tiÕp tôc thùc hiÖn ®a d¹ng ho¸ danh môc c¸c s¶n phÈm huy ®éng vèn nh­ tr¶ l·i tr­íc, cã dù th­ëng, cã khuyÕn m¹i, bæ sung c¸c lo¹i kú h¹n, ¸p dông l·i suÊt linh ho¹t… nh»m më réng quy m« nguån vèn, ®Æc biÖt lµ VND. Bªn c¹nh ®ã, chó träng më réng vµ n©ng cÊp m¹ng l­íi chi nh¸nh, c¸c phßng giao dÞch t¹i c¸c trung t©m kinh tÕ vµ khu vùc ®«ng d©n c­ cña quËn §èng §a * N©ng cao chÊt l­îng ho¹t ®éng tÝn dông, tiÕp tôc ®Èy m¹nh t¨ng tr­ëng tÝn dông Chi nh¸nh sÏ chñ déng t×m nh÷ng kh¸ch hµng, nh÷ng dù ¸n lín, kh¶ thi, kh«ng ph©n biÖt lo¹i h×nh së h÷u. Bªn c¹nh ®ã, b¸m s¸t vµo c¸c dù ¸n lín, c¸c ch­¬ng tr×nh kinh tÕ träng ®iÓm, c¸c tæng c«ng ty cã vai trß quan träng…®Èy m¹nh cho vay nh»m ®Èy manh tèc ®é t¨ng tr­ëng tÝn dông, phôc vô tèt h¬n sù nghiÖp ph¸t triÓn kinh tÕ cña ®Êt n­íc. N©ng cao chÊt l­îng tÝn dông, c¶i tiÕn ph­¬ng ph¸p qu¶n lý rñi ro tÝn dông, duy tr× tû lÖ nî qu¸ h¹n d­íi møc cña ngµnh, hoµn thiÖn hÖ thång ph©n lo¹i c¸c kho¶n vay. T¨ng n¨ng lùc tµi chÝnh b»ng c¸c ph­¬ng ¸n ngoµi vèn ng©n s¸ch cña Nhµ n­íc, g¾n víi ®Èy nhanh c«ng t¸c xö lý xÊu theo nguyªn t¾c kiªn tr× vµ quyÕt liÖt. §Èy nhanh ho¹t ®éng ng©n hµng b¸n bu«n, ho¹t ®éng ®¹i lý uû th¸c, thuª mua tµi chÝnh, c¸c dÞch vô t­ vÊn…th«ng qua thÞ tr­êng chøng kho¸n t¹o thªm vèn phôc vô cho ®Çu t­ ph¸t triÓn. * Thùc hiÖn tèt c«ng t¸c ch¨m sãc kh¸ch hµng TiÕp tôc duy tr× vµ cñng cè mèi quan hÖ víi kh¸ch hµng truyÒn thång, ®Æc biÖt lµ nh÷ng kh¸ch hµng chiÕn l­îc trong môc tiªu ph¸t triÓn cña Chi nh¸nh trong tõng thêi kú. §ã lµ c¸c doanh nghiÖp ho¹t ®éng trong lÜnh vùc xuÊt nhËp khÈu, th­¬ng m¹i dÞch vô vµ x©y dùng. TriÓn khai thµnh cång dù ¸n HiÖn ®¹i ho¸ ng©n hµng, ph¸t triÓn c¸c øng dông ®ång bé víi dù ¸n HiÖn ®¹i ho¸ t¨ng tiÖn Ých s¶n phÈm, dÞch vô cho kh¸ch hµng vµ n©ng cao hiÖu qu¶, hiÖu suÊt ho¹t ®éng cho ng©n hµng. * Ph¸t triÓn nguån nh©n lùc X©y dùng chiÕn l­îc ®µo t¹o dµi h¹n, cã chiÒu s©u, nh»m ®¸p øng nhu cÇu ph¸t triÓn cña ng©n hµng trong thêi kú míi. Hoµn thiÖn h¬n n÷a chÕ ®é l­¬ng bæng, kiÕn nghÞ víi c¬ quan cÊp trªn cã c¬ chÕ gi¸ tiÒn l­¬ng thÝch hîp nh»m khuyÕn khÝch c¸n bé c«ng nh©n viªn ph¸t huy tÝnh s¸ng t¹o, tinh thÇn tr¸ch nhiÖm, g¾n bã víi c«ng viÖc Nh÷ng chØ tiªu kinh doanh c¬ b¶n cña Chi nh¸nh n¨m 2005 - Nguån vèn huy ®éng : 3.620 tû ®ång - Tæng d­ nî : 2.200 tû ®ång - Doanh thu dÞch vô Ng©n hµng : 6 tû ®ång - Lîi nhuËn h¹ch to¸n : 85 tû ®ång (ch­a trÝch dù phßng) 3.2. Gi¶i ph¸p h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a Rñi ro tÝn dông lµ lo¹i rñi ro cã t¸c ®éng m¹nh nhÊt vµ nguy hiÓm nhÊt ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña NHTM còng nh­ sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ ë ViÖt Nam , trong bèi c¶nh t×nh h×nh c¹nh tranh kh¾c nghiÖt theo sù tiÕn triÓn cña HiÖp ®Þnh th­¬ng m¹i ViÖt_Mü. Nh÷ng tån t¹i trong chÊt l­îng tÝn dông cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a nh­ t×nh h×nh nî qu¸ h¹n, nî khã ®ßi, VTC qu¸ thÊp ®Ó cã thÓ phßng chèng rñi ro, c¬ cÊu ®Çu t­ qu¸ tËp trung, nguån vèn ho¹t ®éng mÊt c©n ®èi cÇn ®­îc gi¶i quyÕt, ®iÒu chØnh kÞp thêi, hîp lý. Cã rÊt nhiÒu gi¶i ph¸p ®Ó ng¨n ngõa, kh¾c phôc vµ xö lý rñi ro, song trong ph¹m vi cña chuyªn ®Ò nµy, em xin chØ nªu c¸c biÖn ph¸p thùc sù cÇn thiÕt víi ng©n hµng. 3.2.1. Xö lý nî tån ®äng Sè nî xÊu hiÖn ®ang vÉn ë trong møc tiªu chuÈn cña hÖ thång Ng©n hµng C«ng Th­¬ng, nh­ng nã vÉn lµm xÊu ®i b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, gi¶m uy tÝn cña ng©n hµng mµ cßn g©y ra nh÷ng khã kh¨n trong ho¹t ®éng cña ng©n hµng khi ph¶i c¹nh tranh víi c¸c chi nh¸nh ng©n hµng n­íc ngoµi trong t­¬ng lai. * Xin trî cÊp tõ Ng©n hµng nhµ n­íc §èi víi sè nî cña Ng©n hµng nhµ n­íc vµ nî kh«ng cã TS§B Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn lµm viÖc víi Bé tµi chÝnh vµ Ng©n hµng nhµ n­íc ®Ó t×m c¸ch gi¶i quyÕt sím. C¸ch tèt nhÊt lµ Bé tµi chÝnh, Ng©n hµng nhµ n­íc, Ng©n hµng C«ng th­¬ng ViÖt Nam cÊp nguån cho Chi nh¸nh ®Ó xo¸ nî, nÕu kh«ng ChÝnh phñ cã thÓ cho phÐp ng©n hµng tiÕp tôc h¹ch to¸n nî vµo chi phÝ ho¹t ®éng. HoÆc ®ßi hái Chi nh¸nh ph¶i tiÕp tôc nç lùc cao ®Ó ho¹t ®éng kinh doanh cã l·i, ®Ó cã thÓ rót ng¾n thêi gian thu håi nî ®Ó cã thÓ h¹ch to¸n vµo chi phÝ mµ vÉn cã thÓ duy tr× ®­îc lîi nhuËn. * Thu nî trùc tiÕp tõ kh¸ch hµng. §©y lµ biÖn ph¸p c¬ b¶n ®Ó gi¶i quyÕt tËn gèc c¸c kho¶n nî tån ®äng, tuy nhiªn biÖn ph¸p nµy chØ cã hiÖu qu¶ ®èi víi c¸c doanh nghiÖp cßn ho¹t ®éng vµ cßn kh¶ n¨ng tr¶ nî. C¸ch nhanh chãng nhÊt ®Ó thu håi nî vay lµ Chi nh¸nh miÔn gi¶m mét phÇn nî l·i cho kh¸ch hµng vµ ®éng viªn doanh nghiÖp b¸n bít mét phÇn tµi s¶n kh«ng cÇn thiÕt ®Ó tr¶ nî. C¸ch thø hai, ng©n hµng thay ®æi l¹i kÕ ho¹ch tr¶ nî cho doanh nghiÖp, cïng doanh nghiÖp xem xÐt l¹i kÕ ho¹ch kinh doanh, dïng biÖn ph¸p mÒm máng hç trî doanh nghiÖp kh«i phôc l¹ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh ®Ó cã thÓ tr¶ nî cho ng©n hµng ®ång thêi h¹ bít l·i suÊt, gi¶m chi phÝ dÞch vô. Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn phèi hîp víi doanh nghiÖp ®Ó t×m ra nguyªn nh©n dÉn ®Õn khã kh¨n cña doanh nghiÖp, tõ ®ã cã h­íng khai th¸c thÝch hîp, ch¼ng h¹n doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n trªn thÞ tr­êng ®Çu ra, cÇn cã c¸c biÖn ph¸p c¾t gi¶m chi phÝ , gi¶i phãng hµng tån kho, c¶i tiÕn mÉu m·, chÊt l­îng s¶n phÈm, thay ®æi ph­¬ng thøc b¸n hµng… Doanh nghiÖp gÆp khã kh¨n do vèn bÞ chiÕm dông qu¸ nhiÒu th× cÇn ph¶i th¸o gì tõ c¸c kh¸ch hµng mua chÞu cña doanh nghiÖp…Nguyªn nh©n dÉn ®Õn rñi ro cho doanh nghiÖp rÊt nhiÒu bëi vËy, c¸ch thøc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò cña tõng doanh nghiÖp còng ph¶i kh¸c nhau. * Thu håi nî tõ viÖc xö lý tµi s¶n HiÖn nay thÞ tr­êng bÊt ®éng s¶n ®ang cã chiÒu h­íng cã lîi cho ng©n hµng, bªn c¹nh ®ã th«ng t­ liªn tÞch sè 03/2001/TTLT-NHNN-BTP-BTC-BCA-TC§C còng ®· t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho ng©n hµng trong viÖc xö lý TS§B ®Ó thu håi nî vay, bëi v©y ng©n hµng nªn ®Èy nhanh c«ng t¸c ph¸t m¹i tµi s¶n, mÆc dï gi¸ b¸n ch­a thÓ bï ®¾p ®­îc tæn thÊt do kho¶n nî g©y ra, nh­ng nhanh thu håi vèn, tr¸nh tr­êng hîp tµi s¶n bÞ xuèng cÊp, h­ háng, lÊn chiÕm… * Nhê ®Õn sù can thiÖp cña ph¸p luËt ®Ó thu håi nî §©y lµ c¸ch thøc cuèi cïng mµ b¶n th©n ng©n hµng kh«ng muèn, song lµ c¬ quan kinh doanh Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn kiªn quyÕt khëi kiÖn ra toµ ¸n ®èi víi c¸c con nî kh«ng cã thiÖn chÝ hîp t¸c víi ng©n hµng ®Ó cã thÓ nhanh chãng thu håi nî. * T¨ng c­êng tÝch luü dù phßng rñi ro Trong ®iÒu kiÖn b¸n TS§B vµ thu håi nî cña kh¸ch hµng cßn nhiÒu khã kh¨n nh­ hiÖn nay th× quü dù phßng rñi ro lµ nguån quan träng ®Ó xö lý nî tån ®äng. HiÖn nay, ë Chi nh¸nh, quü dù phßng ®­îc thiÕt lËp dùa trªn kÕt qu¶ kinh doanh cña n¨m tµi chÝnh cho phÐp, do vËy ng©n hµng ho¹t ®éng ngµy cµng hiÖu qu¶ th× nguån tµi chÝnh trÝch dù phßng ngµy cµng nhiÒu. Muèn vËy, ng©n hµng cÇn ph¶i ph©n bæ vèn nhiÒu h¬n n÷a vµo c¸c ho¹t ®éng kinh doanh cã møc sinh lêi cao nh­ tÝn dông, gãp vèn liªn doanh mua cæ phÇn, kinh doanh ngo¹i tÖ, ®«ng thêi tËn thu nh÷ng kho¶n l·i cho vay ch­a thu ®­îc. Víi c¸c kho¶n nî ®· xö lý b»ng quü dù phßng, ng©n hµng cÇn cã kÕ ho¹ch theo dâi, tiÕp tôc thu håi nî nÕu cã thÓ lµm t¨ng nguån thu cho ng©n hµng. 3.2.2. T¨ng c­êng vèn tù cã Trong ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng, vèn tù cã ®­îc coi lµ nÒn t¶ng, tÊm ®Öm ®Ó phßng chèng rñi ro. HiÖn t¹i, VTC t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a vÉn cßn nhá kh«ng chØ g©y khã kh¨n cho ng©n hµng trong viÖc cho vay dù ¸n cã gi¸ trÞ lín mµ cßn khiÕn cho ng©n hµng kh«ng thÓ ®¹t ®­îc tiªu chuÈn vÒ tû lÖ an toµn vèn tèi thiÓu (hÖ sè Cook cña ng©n hµng hiÖn nay chØ ®¹t kho¶ng 5-6% so víi yªu cÇu tèi thiÓu lµ 8%). VÒ nguyªn t¾c, VTC ph¶i ®­îc bæ sung dÇn dÇn tõ lîi nhuËn song nÕu ¸p dông ph­¬ng ph¸p ®ã sÏ ph¶i mÊt nhiÒu thêi gian ng©n hµng míi t¨ng ®­îc VTC ®Ó ®¹t ®­îc møc vèn tèi thiÓu theo chuÈn mùc quèc tÕ. §Ó cã thÓ t¨ng VTC kÞp thêi, ng©n hµng cÇn ph¶i kÕt hîp víi biÖn ph¸p t¨ng VTC tõ nguån lîi nhuËn hµng n¨m vµ c¸c biÖn ph¸p sau: - Ph¸t hµnh tr¸i phiÕu vèn dµi h¹n - §Ò nghÞ ChÝnh phñ cho phÐp ng©n hµng ®Ó l¹i mét phÇn thu nhËp tr­íc thuÕ ®Ó t¨ng vèn hoÆc ®­îc kho¸n møc ®ãng gãp ng©n s¸ch cè ®Þnh. - §Ò nghÞ Ng©n hµng C«ng Th­¬ng ViÖt Nam xem xÐt c©n ®èi l¹i vèn cho Chi nh¸nh NHCT §èng §a. 3.2.3. §a d¹ng ho¸ c¸c danh môc ®Çu t­ tÝn dông Ho¹t ®éng tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a ph¸t triÓn ch­a t­¬ng øng víi kh¶ n¨ng huy ®éng vèn cña ng©n hµng, vÉn cßn tËp trung, thiÕu ®Þnh h­íng. §Ó kh¾c phôc t×nh tr¹ng nµy, Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¶i x©y dùng mét danh môc tÝn dông cô thÓ, trong ®ã ph©n bæ c¸c chØ tiªu tÝn dông cho tõng c¸n bé tÝn dông. Nh»m n©ng cao t«c ®é t¨ng tr­ëng tÝn dông. CÇn cã sù ®Çu t­ vµo c«ng t¸c nghiªn cøu, ph¸t triÓn s¶n phÈm nh»m ®¸p øng tèi ®a nhu cÇu cña tõng ®èi t­îng kh¸ch hµng. Nªn cã sù më réng cho vay nh÷ng lÜnh vùc kh¸c, kh«ng nªn tËp trung qu¸ vµo ®èi t­îng doanh nghiÖp quèc doanh, trong khi ®ã khu vùc kinh tÕ t­ nh©n ®ang ph¸t triÓn m¹nh mÏ, víi c¸c ngµnh nghÒ nh­ s¶n xuÊt hµng thñ c«ng mü nghÖ xuÊt khÈu, c«ng nghiÖp dÖt may, da giÇy… §Ó thùc hiÖn ®a ®¹ng ho¸ danh môc cho vay ng©n hµng cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch kh¸ch hµng linh ho¹t, mÒm dÎo, phôc vô kh¸ch hµng tèt ë tÊt c¶ c¸c lo¹i h×nh dÞch vô, ph¶i cã chiÕn l­îc ph¸t triÓn th­¬ng hiÖu chiÒu s©u. 3.2.4. Chó träng ph¸t triÓn nguån lùc Mét c¸n bé tÝn dông giái cÇn ph¶i cã c¸c phÈm chÊt sau: kiÕn thøc chuyªn s©u vÒ nghiÖp vô, cã t­ c¸ch ®¹o ®øc tèt, kh¶ n¨ng giao tiÕp tèt. Ngoµi ra, c¸n bé tÝn dông cÇn ph¶i cã sù am hiÓu c¸c kiÕn thøc vÒ thÞ tr­êng, ph¸p luËt, trùc gi¸c nh¹y bÐn. HiÖn nay t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a, viÖc thÈm ®Þnh ®­îc thùc hiÖn bëi c¸n bé tÝn dông vµ tæ thÈm ®Þnh, kh«ng cã sù tham gia cña c¸c chuyªn gia hay tæ chøc t­ vÊn nhÊt lµ trong c¸c dù ¸n lín. Do ®ã cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ®¹o t¹o n©ng cao h¬n n÷a tr×nh ®é cña c¸n bé tÝn dông, nhÊt lµ thÈm ®Þnh vÒ ph­¬ng diÖn kü thuËt c«ng nghÖ. §ång thêi, Chi nh¸nh cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch tuyÓn dông cÈn thËn, chÝnh x¸c, viÖc tuyÓn dông c¸n bé tÝn dông ph¶i cs tiªu chuÈn riªng so víi c¸c nghiÖp vô kh¸c trong ®ã coi träng c¸c yÕu tè nh­ tr×nh ®é chuyªn m«n, kiÕn thøc vÒ luËt ph¸p, thÞ tr­êng, cã ®¹o ®øc nghÒ nghiÖp tèt…Nh÷ng c¸n bé cã triÓn väng cÇn ®­îc cö ®i häc thªm vÒ qu¶n lý ®Ó gióp cho Chi nh¸nh NHCT §èng §a ph¸t triÓn bÒn v÷ng trong t­¬ng lai. 3.2.5. ThÈm ®Þnh tèt tr­íc khi cho vay * N©ng cao chÊt l­îng th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh Môc tiªu cña thÈm ®Þnh tÝn dông lµ t×m kiÕm nh÷ng t×nh huèng cã thÓ g©y rñi ro cho ng©n hµng, ®ång thêi ®¸nh gi¸ kh¶ n¨ng xö lý rñi ro cña ng©n hµng, ®ång thêi dù kiÕn nh÷ng biÖn ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ nh÷ng thiÖt h¹i cã thÓ x¶y ra. MÆt kh¸c ph©n tÝch tÝn dông gióp cho ng©n hµng kiÓm tra tÝnh chÝnh x¸c cña c¸c th«ng tin do kh¸ch hµng cung cÊp tõ ®ã nhËn ®Þnh ®óng vÒ th¸i ®é kh¸ch hµng. ThÈm ®Þnh dù ¸n tr­íc khi cho vay lµ gi¶i ph¸p t«t nhÊt cã thÓ lo¹i trõ tËn g«c rñi ro. Khã kh¨n lín nhÊt trong qu¸ tr×nh thÈm ®Þnh ë Chi nh¸nh NHCT §èng §a lµ thiÕu th«ng tin. Do ®ã Chi nh¸nh cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p thu thËp vµ l­u tr÷ th«ng tin hiÖu qu¶, ®ång thêi ph¶i cã sù kÕt hîp víi c¸c c¬ quan ban ngµnh ®Þa ph­¬ng ®Ó cã biÖn ph¸p x¸c lËp nguån gèc vµ tÝnh x¸c thùc cña th«ng tin thu thËp ®­îc. * ThÈm ®Þnh tÝnh hiÖu qu¶ vµ kh¶ thi cña dù ¸n Khi ph©n tÝch c¸c chØ tiªu tµi chÝnh ngoµi chØ tiªu NPV, IRR, ng©n hµng cÇn ph¶i chó träng ®Õn viÖc ph©n tÝch ®é nh¹y c¶m cña c¸c chØ tiªu hiÖu qu¶. ChØ tiªu nµy kh«ng chØ gióp c¸c nhµ thÈm ®Þnh x¸c ®Þnh ®­îc giíi h¹n biÕn ®éng cña c¸c biÕn sè sao cho dù ¸n cã l·i vµ cßn x¸c ®Þnh trong dù ¸n nh©n tè nµo ¶nh h­ëng quan träng nhÊt ®Õn chØ tiªu hiÖu qu¶ ®Ó kiÓm so¸t chÆt chÏ sù biÕn ®éng cña nh©n tè ®ã trong qu¸ tr×nh cho vay. ViÖc thÈm ®Þnh mét c¸ch kü l­ìng sÏ lµ c¬ së ®Ó x¸c ®Þnh møc cho vay, thêi h¹n thu nî, møc thu nî tõng thêi kú…hîp lý t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho doanh nghiÖp. * ThÈm ®Þnh kh¸ch hµng vay vèn YÕu tè cÇn quan t©m ë ®©y ®ã lµ kh¶ n¨ng tµi chÝnh cña doanh nghiÖp, ®ã lµ c¸c chØ tiªu ROA, ROE, hÖ sè nî, hÖ sè tù tµi trî…®­îc xÐt trong mét kho¶ng thêi gian nhÊt ®Þnh. CÇn ph¶i x¸c ®inh ®­îc chiÒu s©u ph¸t triÓn cña doanh nghiÖp ®­îc thÓ hiÖn ë chiÕn l­îc ph¸t triÓn, chÝnh s¸ch ®iÒu hµnh cña bé m¸y qu¶n lý, ®éi ngò kÕ cËn. Nãi chung ng©n hµng cÇn ph¶i chó träng tíi ®é bÒn cña kh¶ n¨ng qu¶n trÞ ®iÒu hµnh vµ t×nh h×nh tµi chÝnh cña doanh nghiÖp. 3.2.6. KiÓm tra tÝn dông chÆt chÏ h¬n Mét biÖn ph¸p ®¶m b¶o an toµn trong cho vay lµ c¸n bé tÝn dông ph¶i th­êng xuyªn kiÓm tra, gi¸m s¸t ho¹t ®éng kinh doanh cña kh¸ch hµng ®Ó ®¶m b¶o vèn vay ®­îc sö dông ®óng mô ®Ých, an toµn, hiÖu qu¶. Th«ng qua viÖc theo dâi vèn vay, c¸n bé tÝn dông cÇn l­u ý kh¸ch hµng biÕt kú h¹n tr¶ nî vµ ®«n ®èc hä thu xÕp ng©n quü ®Ó tr¶ nî ng©n hµng ®óng thêi gian tho¶ thuËn. NÕu do nguyªn nh©n kh¸ch quan mµ kh¸ch hµng kh«ng thÓ tr¶ nî ®óng h¹n th× c¸n bé tÝn dông h­íng dÉn kh¸ch hµng lËp giÊy xin ®iÒu chØnh kú h¹n nî. NÕu khã kh¨n cña kh¸ch hµng kh«ng ph¶i do nguyªn nh©n kh¸ch quan mµ lµ do sù yÕu kÐm cña chÝnh hä th× c¸n bé tÝn dông cÇn t­ vÊn cho hä c¸c biÖn ph¸p th¸o gì khã kh¨n. Cßn nÕu c¸c kho¶n vay ®­îc x¸c ®Þnh lµ cã vÊn ®Ò, c¸n bé tÝn dông ph¶i chuyÓn ngay sang bé phËn xö lý rñi ro ®Ó cã biÖn ph¸p ®iÒu chØnh kho¶n vay vÒ tr¹ng th¸i b×nh th­êng tr­íc khi hÕt h¹n ViÖc kiÓm tra, gi¸m s¸t nh­ vËy ®ßi hái c¸n bé kh«ng chØ cã kü n¨ng ph©n tÝch tµi chÝnh th«ng th­êng mµ cßn ph¶i am hiÓu vÒ lÜnh vùc cho vay vµ ph¶i cã trùc gi¸c nh¹y bÐn cã thÓ ph¸t hiÖn ngay nh÷ng bÊt th­êng trong ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp vµ lÝ gi¶i nh÷ng hiÖn t­îng ®ã. Muèn lµm ®­îc ®iÒu ®ã, Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¶i cã chÝnh s¸ch ®µo t¹o c¸n bé sau khi tuyÓn dông, lùa chän nh÷ng c¸n bé cã n¨ng lùc vµo bé phËn xö lý rñi ro. Th­êng xuyªn tæ chøc nh÷ng buæi giíi thiÖu kinh nghiÖm cña nh÷ng c¸n bé ®iÓn h×nh trong ng©n hµng hay tæ chøc nh÷ng buæi ®i tham quan, häc hái kinh nghiÖm cña mét sè ng©n hµng lín trong vµ ngoµi n­íc. 3.2.7. Hoµn thiÖn m« h×nh tæ chøc theo h­íng t¨ng c­êng kh¶ n¨ng qu¶n lý rñi ro Do yªu cÇu cña t×nh h×nh ph¸t triÓn chung cña Chi nh¸nh trong giai ®o¹n tíi, nh­ vËy ®ßi hái c«ng t¸c qu¶n lý ph¶i ®ùoc tæ chøc khoa häc vµ hiÖu qu¶ th× míi cã thÓ phßng chèng ®­îc rñi ro. Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¶i cã bé ph©n chuyªn thùc hiªn thu thËp vµ qu¶n lý th«ng tin phôc vô cho c«ng t¸c ph©n tÝch, ®¸nh gi¸ rñi ro vµ c¸c t¸c ®éng cña nã tíi ho¹t ®éng cña ng©n hµng. CÇn n©ng cao h¬n n÷a vai trß cña uû ban qu¶n lý rñi ro vµ uû ban qu¶n lý tµi s¶n nî - tµi s¶n cã. Uû ban qu¶n lý rñi ro sÏ gióp héi ®ång qu¶n trÞ tæng hîp, ph©n tÝch vµ ®¸nh gi¸ møc ®é rñi ro, tham m­u cho héi ®ång qu¶n trÞ trong viÖc ho¹ch ®Þnh chiÕn l­îc còng nh­ viÖc theo dâi viÖc thùc hiÖn chiÕn l­îc ®ã. Uû ban qu¶n lý rñi ro còng sÏ ®¶m ®­¬ng nhiÖm vô tËp hîp th«ng tin, thiÕt kÕ hÖ th«ng c¸c chØ tiªu dù b¸o m«i tr­êng kinh doanh, ®¸nh gi¸ nguån lùc vµ x¸c ®Þnh môc tiªu ph¸t triÓn cã tÝnh ®Õn kh¶ n¨ng rñi ro Uû ban qu¶n lý tµi s¶n nî – tµi s¶n cã cã nhiÖm vô theo dâi vµ qu¶n lý c¸c danh môc tµi s¶n trong b¶ng tæng kÕt tµi s¶n, víi môc tiªu t¹o ra t«c ®é t¨ng tr­ëng nguån vèn, ph¸t hiÖn lÜnh vùc ®Çu t­ vèn cã lîi nhuËn cao, ®¶m b¶o kh¶ n¨ng thanh to¸n vµ tu©n thñ ®óng quy chÕ cña NHNN vµ luËt ph¸p. 3.2.8. ThiÕt lËp hÖ thèng kiÓm so¸t vµ qu¶n lý rñi ro tÝn dông Ng©n hµng cÇn n©ng cao kü n¨ng qu¶n lý rñi ro b»ng c¸ch x©y dùng c¸c module qu¶n lý rñi ro. TiÕn hµnh trªn c¬ së ph©n lo¹i rñi ro theo thø tù: rñi ro tÝn dông, rñi ro l·i suÊt, rñi ro hèi ®o¸i, rñi ro thanh kho¶n vµ c¸c ho¹t ®éng ngo¹i b¶ng. Th«ng th­êng c«ng t¸c qu¶n lý rñi ro bao gåm bèn b­íc B­íc1: X¸c ®Þnh rñi ro Ng©n hµng cÇn ph¶i biÕt trong ho¹t ®éng kinh doanh cña m×nh tiÒm ¶n nh÷ng rñi ro g×, kh¶ n¨ng kiÓm so¸t cña ng©n hµng nh­ thÕ nµo. B­íc 2: §Þnh l­îng rñi ro Ng©n hµng cÇn ph¶i tÝnh to¸n møc rñi ro thµnh nh÷ng con sè cô thÓ th«ng qua sö dông c¸c m« h×nh to¸n häc B­íc 3: §iÒu tiÕt rñi ro Ng©n hµng cÇn ph¶i cã biÖn ph¸p chñ ®éng ®Ó ®iÒu tiÕt, h¹n chÕ rñi ro, tuú thuéc vµo møc ®é rñi ro, c¸c biÖn ph¸p nµy ph¶i hiÖu qu¶, h¹n chÕ ®ùoc chi phÝ. B­íc 4: Gi¸m s¸t rñi ro Ng©n hµng cÇn ph¶i kiÓm tra th­êng xuyªn ®Ó ph¸t hiÖn sím rñi ro, tÝnh hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng ®iÒu tiÕt rñi ro. 3.2.9. HiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ ng©n hµng gãp phÇn h¹n chÕ rñi ro ViÖc hiÖn ®¹i ho¸ c«ng nghÖ lµ hÕt søc cÇn thiÕt trong ho¹t ®éng thÈm ®Þnh bëi nã gióp cho viÖc thu thËp th«ng tin ®Ó thÈm ®Þnh vµ gi¸m s¸t kh¸ch hµng hiÖu qu¶ h¬n. H¬n n÷a, qu¸ tr×nh s¾p xÕp l¹i m« h×nh tæ chøc, t¨ng c­êng c¸c kü n¨ng qu¶n lý rñi ro…muèn thµnh c«ng ph¶i cã sù hç trî cña c«ng nghÖ. §Ó phôc vô cho c«ng t¸c thÈm ®Þnh, Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¶i ®Èy nhanh tèc ®é triÓn khai dù ¸n HiÖn ®¹i ho¸ ng©n hµng cña Ng©n hµng C«ng Th­¬ng ViÖt Nam. 3.2.10 N©ng cao hiÖu qu¶ cña ho¹t ®éng kiÓm tra néi bé §Ó kÞp thêi ph¸t hiÖn vµ ng¨n ngõa rñi ro tÝn dông, Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¶i n©ng cao chÊt l­îng cña c«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé. C«ng t¸c kiÓm so¸t néi bé gióp cho ng©n hµng ph¸t hiÖn ra c¸c dÊu hiÖu ph¸t sinh trong tõng nghiÖp vô riªng lÎ. §ång thêi, dù b¸o nh÷ng rñi ro cã thÓ x¶y ra trong t­¬ng lai, gióp ban l·nh ®¹o qu¶n lý tèt c¸c rñi ro trong ng©n hµng. 3.2.11. Ph©n t¸n rñi ro th«ng qua thÞ tr­êng b¸n nî vµ c«ng cô d·n xuÊt tÝn dông Sö dông thÞ tr­êng nî vµ c«ng cô dÉn xuÊt tÝn dông nh­ ho¸n ®æi tÝn dông, quyÒn chän tÝn dông, c¸c chøng chØ liªn quan ®Õn tÝn dông…gióp cho Ng©n hµng cã thÓ ph©n t¸n ®­îc rñi ro trong t­¬ng lai. HiÖn nay, ë ViÖt Nam thÞ tr­êng nµy ch­a ph¸t triÓn, thÞ tr­êng tµi chÝnh cña n­íc ta ch­a cã uy tÝn trªn thÕ giíi, viÖc ph©n t¸n rñi ro qua thÞ tr­êng nµy lµ rÊt khã kh¨n. Nh­ng trong t­¬ng lai, khi HÞªp ®Þnh th­¬ng m¹i Viªt – Mü ®­îc thùc hiÖn, th× thÞ tr­êng nµy cã kh¶ n¨ng ph¸t triÓn., lóc ®ã kh¶ n¨ng h¹n chÕ rñi ro tÝn dông cña ng©n hµng sÏ rÊt cao. 3.3. Mét sè kiÕn nghÞ TÝn dông lµ ho¹t ®éng cã rÊt nhiÒu rñi ro. C¸c tæn thÊt trong tÝn dông kh«ng chØ g©y thiÖt h¹i cho ng©n hµng mµ cßn ¶nh h­ëng ®Õn ng­êi göi tiÒn, ®Õn sù an toµn cña toµn hÖ thèng ng©n hµng vµ ®Õn sù æn ®Þnh cña nÒn kinh tÕ. ViÖc ng¨n ngõa vµ han chÕ rñi ro tÝn dông kh«ng ph¶ chØ lµ tr¸ch nhiÖm cña ngµnh ng©n hµng mµ cßn cÇn sù phèi hîp cña ChÝnh phñ c¸c bé ngµnh cã liªn quan. Mét sè kiÕn nghÞ nh­ sau: 3.3.1. KiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ vµ bé ngµnh cã liªn quan - ChÝnh phñ cÇn t¨ng c­êng qu¶n lý c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc còng nh­ c¸c doanh nghiÖp ngoµi quèc doanh. §Èy m¹nh l¹i viÖc tæ chøc l¹i c¸c doanh nghiÖp Nhµ n­íc theo h­íng cæ phÇn ho¸, cã gi¶i ph¸p hç trî c¸c doanh nghiÖp yÕu kÐm tho¸t khái khã kh¨n - ChÝnh phñ cho xö lý c¸c kho¶n nî vay, thanh to¸n c«ng nî trong tr­êng hîp kh«ng ®ñ tr­êng hîp ®Ó xö lý nî tån ®äng theo Q§ 149/Q§-TTg cña Thñ t­íng ChÝnh phñ. - Cã biÖn ph¸p tÝch cùc buéc doanh nghiÖp ph¶i chÊp hµnh ®óng ph¸p lÖnh kÕ to¸n - Nhµ n­íc cÇn cã thÓ chÕ vµ c¸c quy ®Þnh ph¸p lý râ rµng cho ho¹t ®éng giao dÞch c¸c c«ng cô dÉn xuÊt tÝn dông vµ b¸n nî t¹i thÞ tr­êng ViÖt Nam nh»m gióp c¸c ng©n hµng b¶o hiÓm cho ho¹t ®éng cua m×nh. - §Ò nghÞ ChÝnh phñ quy ®Þnh râ danh môc tµi s¶n mµ doanh nghiÖp Nhµ n­íc ®­îc quyÒn thÕ chÊp, cÇm cè khi vay vèn vµ c¸c quy ®Þnh vÒ ®Êu gi¸ tµi s¶n xiÕt nî. §Ó t¹o ®iÒu kiÖn cho C«ng ty Khai th¸c vµ Qu¶n lý nî ACM ho¹t ®éng cã hiÖu qu¶, ®Ò nghÞ ChÝnh phñ vµ Ng©n hµng nhµ n­íc t¹o ®iÒu kiÖn cho ACM cã thÓ chñ ®éng ph¸t m¹i tµi s¶n, ®Æc biÖt lµ c¬ chÕ viÖc chuyÓn quyÒn sö dông ®Êt. 3.3.2. KiÕn nghÞ ®èi víi chÝnh quyÒn ®Þa ph­¬ng - Uû ban nh©n d©n vµ së ®Þa chÝnh Ha Néi sím xem xÐt cÊp giÊy chøng nhËn quyÕn sö dông ®Êt cho c¸c tæ chøc, c¸ nh©n cã vay vµ thÕ chÊp nhµ ®Êt t¹i c¸c tæ chøc tÝn dông, ®Ó ®¶m b¶o nguån thu nî thø hai cho ng©n hµng. - C¸c c¬ quan b¶o vÖ vµ thi hµnh ph¸p luËt cÇn ®Èy nhanh tiÕn ®é xÐt xö c¸c vô ¸n cã liªn quan ®Õn ho¹t ®éng ng©n hµng, tr¸nh kÐo dµi g©y ®äng vèn cho ng©n hµng. C¬ quan thi hµnh ¸n cÇn thùc hiÖn nghiªm tóc quy ®Þnh vÒ c­ìng chÕ buéc ng­êi vay thi hµnh ¸n - UBND thµnh phè Hµ Néi nªn h×nh thµnh Quü b¶o lµnh tÝn dông cho c¸c doanh nghiÖp võa vµ nhá theo quyÕt ®Þnh chØ ®¹o cña ChÝnh phñ - UBND thµnh phè tiÕn hµnh thµnh lËp chi nh¸nh cña c¬ quan ®¨ng ký giao dÞch b¶o ®¶m theo nghÞ ®Þnh 165/N§-CP vµ nghÞ ®Þnh 08/N§-CP 3.3.3. KiÕn nghÞ cña Ng©n hµng Nhµ n­íc ViÖt Nam - Sím ban hµnh c¸c v¨n b¶n h­íng dÉn thùc hiÖn NghÞ ®Þnh sè 85/2002/N§-CP vÒ söa ®æi bæ sung NghÞ ®Þnh sè 179/1999/N§-CP cña ChÝnh phñ ngµy 29/12/1999 vÒ b¶o ®¶m tiÒn vay cña c¸c tæ chøc tÝn dông. - Ng©n hµng Nhµ n­íc cÇn cã quy ®Þnh cô thÓm bÖn ph¸p qu¶n lý, thanh tra, kiÓm tra ®Ó ®¶m b¶o m«i tr­êng c¹nh tranh lµnh m¹nh trong ho¹t ®éng kinh doanh tiÒn tÖ. C©c NHTM ViÖt Nam còng nh­ chi nh¸nh cña ng©n hµng n­íc ngoµi ®Òu ph¶i tu©n theo mét c¬ chÕ thÈm ®Þnh thèng nhÊt cña Ng©n hµng nhµ n­íc, kh«ng ®­îc h¹ thÊp tiªu chuÈn tÝn dông ®Ó c¹nh tranh, giµnh giËt kh¸ch hµng, g©y rñi ro tiÒm Èn trong ho¹t ®éng tÝn dông. - HÖ thèng c¸c v¨n b¶n ph¸p quy hiÖn nay cßn ch­a hoµn chØnh, thiÕu tÝnh ®ång bé, chång chÐo m g©y khã kh¨n cho c¸c ng©n hµng th­¬ng m¹i nhµ n­íc. Ng©n hµng nhµ n­íc vÇn phãi hîp víi c¸c bé ngµnh cã liªn quan chØnh söa, bæ sung c¸c v¨n b¶n cÇn thiÕt ®Ó c¸c NHTM ho¹t ®éng an toµn h¬n. - Ng©n hµng nhµ n­íc cÇn t¨ng c­êng h¬n n÷a viÖc kiÓm so¸t c¸c NHTM th«ng qua h×nh thøc gi¸m s¸t tõ xa vµ thanh tra t¹i chç. Ng©n hµng nhµ n­íc cÇn nhËn xÐt, ®¸nh gi¸ ho¹t ®éng kiÓm to¸n néi bé cña NHTM ®èi víi c¸c lÜnh vùc cã rñi ro cao. CÇn ban hµnh mét v¨n b¶n trong ®ã yªu cÇu tèi thiÒu khi NHTM thùc hiÖn ho¹t ®éng kiÓm tra, kiÓm to¸n néi bé ®Ó tiÖn cho viÖc qu¶n lý cña Ng©n hµng nhµ n­íc. - Ng©n hµng nhµ n­íc sím nghiªn cøu söa ®æi quy chÕ ho¹t ®éng cña Héi ®ång tÝn dông theo quyÕt ®Þnh sè 10/Q§-H§QT phï hîp víi t×nh h×nh thùc tÕ. - Ng©n hµng nhµ n­íc kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ cho xö lý c¸c kho¶n nî vay thanh to¸n c«ng nî cña c¸c Doanh nghiÖp Nhµ n­íc tr­íc ®©y kh«ng ®ñ ®iÒu kiÖn ®­îc xö lý tån ®äng theo 149/Q§-TTg (kh«ng thuéc diÖn gi¶i thÓ nh­ng vÉn cßn ho¹t ®éng). - Ng©n hµng nhµ n­íc kiÕn nghÞ víi ChÝnh phñ cã chÝnh s¸ch xö lý ®è víi c¸c kho¶n nî vay kh¾c phôc thiªn tai, ®Æc biÖt c¸c kho¶n vèn vay ng¾n h¹n. - Tæ chøc c¸c kho¸ ®µo t¹o n©ng cao tr×nh ®é cho c¸n bé tÝn dông vÒ thÈm ®Þnh dù ¸n, kiÕn thøc thÞ tr­êng, ph¸p luËt…nh»m ®¸p øng víi yªu cÇu c«ng viÖc ngµy cµng cao. 3.3.4. KiÕn nghÞ víi Chi nh¸nh NHCT §èng §a - Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn tiÕp tôc chó träng h¬n n÷a c«ng t¸c xö lý nî qu¸ h¹n trong n¨m tíi nhÊt lµ trong n¨m 2005, ®Ó ®¹t ®­îc môc tiªu cña ChÝnh phñ n¨m 2005 lµm trong s¹ch vÒ c¬ b¶n b¶ng tæng kÕt tµi s¶n. T×nh thÇn xö lý nî tån ®äng ph¶i ®­îc qu¸n triÖt tíi tõng chi nh¸nh, tõng c¸n bé lµm c«ng t¸c tÝn dông. - §Èy nhanh tèc ®é t¨ng thu, gi¶m chi, triÖt ®Ó tiÕt kiÖm trong toµn hÖ thèng ®Ó t¹o ®­îc lîi nhuËn dåi dµo, t¹o ®iÒu kiÖn trÝch lËp dù phßng rñi ro lín ®Ó xö lý nî tån ®äng. - Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn ph¸t huy h¬n n÷a tinh thÇn tù chñ, tù chÞu tr¸ch nhiÖm cña ng©n hµng vµ tõng c¸n bé tÝn dông ®Ó hä cã thÓ linh ho¹t chñ ®éng trong cho vay ®ång thêi t¹o c¬ chÕ tÝn dông th«ng tho¸ng ®Ó thu hót kh¸ch hµng. - C«ng t¸c qu¶n lý rñi ro cÇn ®­îc chó träng h¬n n÷a, Chi nh¸nh NHCT §èng §a cÇn n©ng cao chÊt l­îng th«ng tin theo h­íng võa mang tÝnh s¶nh b¸o tr­íc, võa ®Èy ®ñ kÞp thêi vµ chÝnh x¸c. ViÖc dù b¸o vµ ®¸nh gi¸ rñi ro cÇn ®­îc thùc hiÖn th­êng xuyªn vµ chó träng theo tõng khu vùc… - X©y dùng m¹ng l­íi chi nh¸nh cÊp II ë c¸ khu vùc kinh tÕ cã tiÒm n¨ng võa ®Ó t¨ng huy ®éng vèn, võa ®Ó thùc hiÖn qu¶n lý tÝn dông tèt h¬n. - Chi nh¸nh NHCT §èng §a nªn quan t©m h¬n n÷a t×nh h×nh ho¹t ®éng cña tæ qu¶n lý rñi ro, ®Ó cã thÓ ®iÒu chØnh c¸c kho¶n nî vay cã vÊn ®Ò, kh«ng ®Ó c¸c kho¶n cho vay nµy trë nªn qu¸ h¹n. - Yªu cÇu c¸c phßng ban bao gåm phßng kÕ to¸n, phßng kh¸ch hµng, phßng th«ng tin tÝn dông… hç trî phßng tÝn dông trong viÖc ph¸t hiÖn nhu cÇu, tiÕp thÞ, cung cÊp th«ng tin, gi¸m s¸t c¸c kho¶n vay…®Ó cã thÓ h¹n chÕ rñi ro ®­îc tèt h¬n. - Chi nh¸nh NHCT §èng §a cã thÓ ban hµnh c¬ chÕ, néi quy lµm viÖc, nghÜa vô, quyÒn lîi cña ®éi ngò c¸n bé tÝn dông, cã chÝnh s¸ch ­u ®·i ®èi víi c¸n bé tÝn dông vÒ thu nhËp, ph­¬ng tiÖn ®i l¹i, ®¶m b¶o an toµn. Th­êng xuyªn quan t©m tíi viÖc n©ng cao tr×nh ®é, rÌn luyÖn ®¹o ®øc, ®éng viªn khen th­ëng kÞp thêi ®Ó c¸n bé tÝn dông lµm tèt h¬n n÷a c«ng viÖc cña m×nh. KÕt luËn Trªn ®©y lµ nh÷ng gi¶i ph¸p nh¾m n©ng cao c«ng t¸c qu¶n trÞ rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a. Víi nhËn thøc, ho¹t ®éng tÝn dông lu«n chøa ®ùng nhiÒu rñi ro, ¶nh h­ëng m¹nh ®Õn ho¹t ®éng kinh doanh cña ng©n hµng, do ®ã viÖc nghiªn cøu c¬ chÕ ph¸t sinh rñi ro vµ t×m hiÓu c¸c biÖn ph¸p h¹n chÕ rñi ro lµ rÊt cÇn thiÕt vµ cã tÝnh thùc tiÔn cao. V× vËy, em ®· chän ®Ò tµi: “Gi¶i ph¸p phßng ngõa vµ h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a”. §Ò tµi ®· gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò sau: Ch­¬ng 1, tr×nh bµy nh÷ng vÊn ®Ò mét c¸ch kh¸i qu¸t vÒ b¶n chÊt cña ho¹t ®éng tÝn dông vµ rñi ro tÝn dông Ch­¬ng 2, tr×nh bµy thùc tr¹ng rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a vµ c«ng t¸c h¹n chÕ rñi ro t¹i Chi nh¸nh trong thêi gian qua. Ch­¬ng 3, tr×nh bµy nh÷ng gi¶i ph¸p ®Ó h¹n chÕ rñi ro tÝn dông t¹i Chi nh¸nh NHCT §èng §a. HiÖn nay, do c«ng t¸c qu¶n trÞ rñi ro t¹i c¸c NHTM ViÖt Nam vÉn cßn nhiÒu phøc t¹p, h¬n n÷a ph¹m vi cña ®Ò tµi nµy cßn rÊt lín, nh­ng do vÉn cßn h¹n chÕ vÒ tr×nh ®é, vÒ thêi gian nghiªn cøu …nªn chuyªn ®Ò nµy ch¾c ch¾n kh«ng tr¸nh khái nh÷ng khiÕm khuyÕt. RÊt mong cã sù ®ãng gãp ch©n thµnh cña c¸c thÇy c« gi¸o vµ b¹n ®äc quan t©m. Xin ch©n träng c¶m ¬n! Danh môc tµi liÖu tham kh¶o 1. Lý rhuyÕt tiÒn tÖ ng©n hµng vµ thÞ tr­êng tµi chÝnh _ Frederic S.Miskin 2. T¹p chÝ Ng©n hµng 3. T¹p chÝ thÞ tr­êng tµi chÝnh tiÒn tÖ 4. B¸o c¸o t«ng kÕt ho¹t ®éng kinh doanh cña Chi nh¸nh NHCT §èng §a n¨m 2002, 2003, 2004. 5. Qu¶n trÞ rñi ro _ Häc viÖn Ng©n hµng 6. TÝn dông Ng©n hµng _ Häc viÖn Ng©n hµng NhËn xÐt cña chi nh¸nh NHCT §èng ®a NhËn xÐt cña gi¸o viªn h­íng dÉn