Đề tài Hạch toán chi phí sản xuất và tính giá thành sản phẩm với công tác quản trị Doanh nghiệp tại Công ty xe đạp xe máy Đống Đa Hà Nội

Lêi nãi ®Çu Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay, mét trong nh÷ng yÕu tè quyÕt ®Þnh ®Õn sù thµnh ®¹t cña mét doanh nghiÖp lµ viÖc n¾m b¾t c¸c th«ng tin nhiÒu mÆt cña thÞ tr­êng còng nh­ néi bé doanh nghiÖp. Trong ®ã mét bé phËn th«ng tin kh«ng thÓ thiÕu ®­îc nh»m phôc vô cho qu¶n lý lµ c¸c th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm. D­íi gãc ®é qu¶n trÞ doanh nghiÖp, th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho c¸c nhµ qu¶n lý thÊy ®­îc c¸c yÕu tè bÊt hîp lý trong chi phÝ cña m×nh. Tõ ®ã cã c¸c biÖn ph¸p nh»m gi¶m chi phÝ c¸ biÖt, n©ng cao lîi nhuËn. Th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm gióp cho doanh nghiÖp cã thÓ x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ b¸n s¶n phÈm hîp lý, x©y dùng c¬ cÊu s¶n phÈm tèi ­u nh»m tËn dông n¨ng lùc s¶n xuÊt ®Ó ®¹t ®­îc lîi nhuËn tèi ®a... NhËn thøc ®­îc vai trß cña kÕ to¸n trong viÖc cung cÊp th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh cho qu¶n trÞ doanh nghiÖp, t«i ®· ®i s©u nghiªn cøu c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n lý s¶n xuÊt kinh doanh víi ®Ò tµi: “H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi c«ng t¸c qu¶n trÞ Doanh nghiÖp t¹i C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a Hµ Néi”. §Ò tµi gåm ba phÇn: PhÇn I: C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. PhÇn II: Thùc tiÔn c«ng t¸c hach to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a Hµ Néi. PhÇn III: C¸c gi¶i ph¸p nh»m hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a Hµ Néi. PhÇn thø nhÊt C¬ së lý luËn vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm trong c¸c Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp. 1./ Chi phÝ s¶n xuÊt, vai trß cña th«ng tin chi phÝ ®èi víi qu¶n trÞ Doanh nghiÖp. Qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm còng lµ qu¸ tr×nh Doanh nghiÖp bá ra chi phÝ cho s¶n xuÊt. §Ó cã thÓ tån t¹i vµ ph¸t triÓn, mäi Doanh nghiÖp ph¶i t×m c¸ch h¹ chi phÝ cña m×nh nh»m n©ng cao lîi nhuËn. Chi phÝ s¶n xuÊt cña Doanh nghiÖp bao gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau vÒ néi dung kinh tÕ, vÒ tÝnh chÊt cña chi phÝ chi ra, vÒ vÞ trÝ trong viÖc t¹o ra s¶n phÈm, vÒ ®Þa ®iÓm ph¸t sinh ra chi phÝ...MÆt kh¸c, viÖc nghiªn cøu th«ng tin chi phÝ phôc vô cho c«ng t¸c qu¶n trÞ Doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn tõ nhiÒu gãc ®é kh¸c nhau.V× vËy viÖc ph©n lo¹i chi phÝ vµ h¹ch to¸n chi phÝ theo tõng lo¹i sÏ n©ng cao tÝnh chi tiÕt cña th«ng tin chi phÝ, phôc vô ®¾c lùc cho c«ng t¸c qu¶n lý,lËp kÕ ho¹ch, ®ång thêi t¹o c¬ së tin cËy cho viÖc phÊn ®Êu gi¶m chi phÝ n©ng cao hiÖu qu¶ kinh tÕ cña chi phÝ. §Ó phôc vô cho viÖc lËp c¸c kÕ ho¹ch s¶n xuÊt ng¾n h¹n cho doanh nghiÖp nh­ hµng ngµy, hµng tuÇn, nhµ doanh nghiÖp cÇn ph¶i biÕt vÒ c¸c chi phÝ liªn quan trùc tiÕp ®Õn qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm. Do ®ã, ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú ®Ó tÝnh gi¸ thµnh m«tj c¸ch chÝnh x¸c, kÕ to¸n chia chi phÝ trong kú ra thµnh c¸c yÕu tè sau: - Chi phÝ nh©n c«ng. - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu. - Chi phÝ c«ng cô dông cô. - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh. - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. - Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. C¸c yÕu tè chi phÝ nµy trong kú nÕu ph¸t sinh trong ph©n x­ëng, tæ, ®éi th× ®­îc tËp hîp vµo 3 kho¶n môc (Chi phÝ ngyªn vËt liÖu trùc tiÕp, chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, Chi phÝ s¶n xuÊt chung), ®Ó tÝnh gi¸ thµnh trong s¶n xuÊt cho thµnh phÈm, dÞch vô. §iÒu ®ã cho phÐp sù tham gia cña chi phÝ vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, tÝnh to¸n nhanh møc l·i th« cña tõng lo¹i s¶n phÈm. Tõ ®ã nhµ qu¶n lý cã thÓ ®­a ra quyÕt ®Þnh phï hîp víi ho¹t ®éng s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp mét c¸ch nhanh chãng, th­êng xuyªn. 2./ Gi¸ thµnh s¶n phÈm víi c«ng t¸c qu¶n trÞ Doanh nghiÖp. Trong s¶n xuÊt, chi phÝ s¶n xuÊt chØ lµ mét mÆt thÓ hiÖn sù hao phÝ ®i. §Ó ®¸nh gi¸ chÊt l­îng s¶n xuÊt kinh doanh cña mét Doanh nghiÖp, chi phÝ ph¶i ®­îc xem xÐt trong mèi quan hÖ víi mÆt thø hai còng lµ mÆt c¬ b¶n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®ã lµ kÕt qu¶ thu ®­îc. Quan hÖ so s¸nh ®· h×nh thµnh nªn kh¸i niÖm gi¸ thµnh s¶n phÈm.Gi¸ thµnh s¶n phÈm cã thÓ hiÓulµ chi phÝ c¸ biÖt cña mét Doanh nghiÖp sö dông ®Ó s¶n xuÊt vµ tiªu thô mét khèi l­îng s¶n phÈm nhÊt ®Þnh trong kú. Nh­ vËy chØ tiªu gi¸ thµnh ph¶i g¾n víi tõng lo¹i s¶n phÈm hoÆc lao vô cô thÓ. ChØ tiªu nµy ®­îc x¸c ®Þnh ®èi víi l­îng s¶n phÈm, lao vô ®· hoµn thµnh khi kÕt thóc toµn bé qui tr×nh s¶n xuÊt hay mét sè giai ®o¹n cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt (b¸n thµnh phÈm) chø kh«ng tÝnh cho c¸c s¶n phÈm cßn n»m trong d©y chuyÒn s¶n xuÊt.Gi÷a chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh cã mèi liªn hÖ mËt thiÕt víi nhau. GÝa thµnh ®ù¬c tÝnh trªn c¬ së chi phÝ s¶n xuÊt ®· ®­îc hoµn thµnh. Néi dung gi¸ thµnh cña s¶n phÈm chÝnh lµ chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc tÝnh cho s¶n phÈm ®ã. Tuy nhiªn chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau cÇn ph©n biÖt. C¶ chi phÝ s¶n xuÊt vµ gi¸ thµnh ®Òu bao gåm hao phÝ lao ®éng sèng vµ lao ®éng vËt ho¸. Song ®­îc tÝnh vµo chØ tiªu gi¸ thµnh chØ cã nh÷ng chi phÝ g¾n liÒn víi s¶n phÈm hay khèi l­îng c«ng viÖc ®· hoµn thµnh, kh«ng kÓ chi phÝ s¶n xuÊt ®­îc chi ra trong kú nµo.Do c¸c chi phÝ cña kú tr­íc chuyÓn sang kú nµy vµ chi phÝ cña kú nµy ®Ó l¹i cho kú sau th­êng kh«ng ®ång nhÊt nªn tæng gi¸ thµnh trong kú th­êng kh«ng b»ng tæng chi phÝ ®· chi ra trong kú ®ã. Gi¸ thµnh c«ng x­ëng Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n Chi phÝ s¶n thùc tÕ cña sè s¶n phÈm = xuÊt dë dang + xuÊt trong - xuÊt dë dang dÞch vô hoµn thµnh(i) ®Çu kú (i) kú (i) cuèi kú (i) Th«ng qua viÖc ph©n tÝch tû lÖ vµ møc h¹ gi¸ thµnh cã thÓ thÊy ®­îc tr×nh ®é sö dông hîp lý c¸c yÕu tè chi phÝ, kh¶ n¨ng tËn dông c¸c m¸y mãc thiÕt bÞ trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kinh doanh. Tõ ®ã, gióp c¸c nhµ qu¶n trÞ Doanh nghiÖp cã ®­îc nh÷ng qui ®Þnh phï hîp vÒ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp. 3./ H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc tæ chøc hÖ thèng th«ng tin néi bé Doanh nghiÖp vÒ chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh. C¸c th«ng tin vÒ chi phÝ vµ gi¸ thµnh s¶n phÈm cã ý nghÜa ®Æc biÖt quan träng ®èi víi c«ng t¸c ®iÒu hµnh ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña Doanh nghiÖp.Cung cÊp ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c, kÞp thêi c¸c th«ng tin nµy ®¸p øng yªu cÇu cña qu¶n lý lµ nhiÖm vô hµng ®Çu cña kÕ to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm, ®¶m b¶o sù phï hîp cña c¸c ph­¬ng ¸n ®­îc sö dông víi ®iÒu kiÖn cô thÓ cña Doanh nghiÖp m×nh. 3.1/ H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt víi môc tiªu cung cÊp th«ng tin cho néi bé Doanh nghiÖp. §èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ ph¹m vi mµ theo ®ã c¸c chi phÝ ®­îc x¸c ®Þnh sÏ t¹o ®iÒu kiÖn thuËn lîi cho c«ng t¸c më sæ s¸ch kÕ to¸n, tõ c¸c sæ chi tiÕt ®Õn c¸c sæ tæng hîp. Nã ®¶m b¶o c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®­îc thuËn lîi. Trong c¸c Doanh nghiÖp c«ng nghiÖp ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ cã thÓ lµ tõng ph©n x­ëng, giai ®o¹n c«ng nghÖ. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ ph¶i c¨n cø vµo nhiÒu chØ tiªu kh¸c nhau nh­: TÝnh chÊt s¶n xuÊt vµ qui tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm (s¶n xuÊt gi¶n ®¬n hay phøc t¹p, qui tr×nh chÕ biÕn song song hay liªn tôc), lo¹i h×nh s¶n xuÊt (®¬n chiÕc hay hµng lo¹t), ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, yªu cÇu vµ tr×nh ®é qu¶n lý cña Doanh nghiÖp... §Ó cã thÓ tËp hîp ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt cho c¸c ®èi t­îng ®· ®­îc x¸c ®Þnh, kÕ to¸n cÇn ph¶i cã nh÷ng ph­¬ng ph¸p phï hîp. HiÖn nay cã rÊt nhiÒu ph­¬ng ph¸p phï hîp chi phÝ ¸p dông trong c¸c Doanh nghiÖp nh­: - Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ theo chi tiÕt hoÆc bé phËn s¶n phÈm. - Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ theo s¶n phÈm. - Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ theo nhãm s¶n phÈm. - Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ theo ®¬n ®Æt hµng. - Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ®¬n vÞ s¶n xuÊt. - Ph­¬ng ph¸p tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo giai ®o¹n c«ng nghÖ. ViÖc lùa chän sö dông ph­¬ng ph¸p nµo ph¶i c¨n cø vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng Doanh nghiÖp vÒ ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh, ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ vµ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ ®· ®­îc x¸c ®Þnh. C«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt trong c¸c Doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn chñ yÕu qua qu¸ tr×nh ghi sæ c¸c nghiÖp vô kinh tÕ. Trong lÞch sö c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n trªn thÕ giíi tõ tr­íc ®Õn nay tån t¹i hai ph­¬ng ph¸p ghi sæ kÕ to¸n ®ã lµ: Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn vµ ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú. §èi víi ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn, tÊt c¶ c¸c ho¹t ®éng g¾n liÒn víi qu¸ tr×nh vËn hµnh Doanh nghiÖp ®Òu ®­îc ghi sæ th­êng xuyªn. Së dÜ ph­¬ng ph¸p nµy ®­îc gäi lµ kª khai th­êng xuyªn v× sæ s¸ch kÕ to¸n ®­îc th­êng xuyªn cËp nhËt ho¸. Sö dông ph­¬ng ph¸p nµy, doanh nghiÖp lu«n lu«n biÕt ®­îc chi phÝ cña qu¸ tr×nh s¶n xuÊt vµ hµng ho¸ tån kho cña m×nh. §èi víi ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú, mét sè ho¹t ®éng cña doanh nghiÖp kh«ng ®­îc biÕt ®Õn cho ®Õn khi kú h¹ch to¸n kÕt thóc. §Ó x¸c ®Þnh ®­îc c¸c th«ng tin nµy, Doanh nghiÖp cÇn tiÕn hµnh mét cuéc kiÓm kª. Qui m« cña Doanh nghiÖp gi÷ vai trß quyÕt ®Þnh trong viÖc chän ph­¬ng ph¸p nµo. C¸c Doanh nghiÖp ¸p dông ph­¬ng ph¸p kiÓm kª ®Þnh kú lµ c¸c Doanh nghiÖp cã quy m« nhá, chØ tiÕn hµnh mét lo¹t ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh hoÆc c«ng nghiÖp hoÆc x©y dùng c¬ b¶n... C¸c Doanh nghiÖp cã qui m« lín, tiÕn hµnh ®ång thêi nhiÒu ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh kh¸c nhau nh­: võa s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, võa x©y dùng c¬ b¶n; võa s¶n xuÊt c«ng nghiÖp, võa kinh doanh kh¸ch s¹n... th× cÇn ph¶i ¸p dông ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn. §Ó phï hîp víi qui m« vµ h×nh thøc ho¹t ®éng c¸c Doanh nghiÖp cã thÓ lùa chän mét trong hai ph­¬ng ph¸p ghi sæ: Ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn, ph­¬ng ph¸p kª khai ®Þnh kú. Hai s¬ ®å sau ®©y thÓ hiÖn ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ theo ph­¬ng ph¸p kª khai th­êng xuyªn vµ kiÓm kª ®Þnh kú. (S¬ ®å 1,2) 3.2/ §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. Trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña doanh nghiÖp, kh«ng ph¶i tÊt c¶ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt chi ra trong kú ®Òu kÕt chuyÓn vµo gi¸ trÞ s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú mµ cßn n»m l¹i trong c¸c s¶n phÈm ®ang chÕ t¹o. §ång thêi gi¸ trÞ s¶n phÈm hoµn thµnh trong kú kh«ng chØ cã nh÷ng chi phÝ chi ra trong kú mµ b©o gåm c¶ c¸c chi phÝ tõ kú tr­íc chuyÓn sang trong c¸c s¶n phÈm dë dang. ChÝnh v× vËy, ®Ó x¸c ®Þnh chÝnh x¸c chØ tiªu gi¸ thµnh s¶n phÈm, mét yªu cÇu ®Æt ra lµ ph¶i x¸c ®Þnh chÝnh x¸c phÇn chi phÝ ®· chi ra cho c¸c s¶n phÈm dë dang cuèi kú. ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang trong c¸c doanh nghiÖp cã thÓ thùc hiÖn theo c¸c ph­¬ng ph¸p kh¸c nhau: Ph­¬ng phÊp x¸c ®Þnh gi¸ s¶n phÈm, dÞch vô dë dang cuèi kú theo phÇn tr¨m hoµn thµnh t­¬ng ®­¬ng so víi thµnh phÈm ®· hoµn thµnh. Gi¸ trÞ Gi¸ trÞ Sp, Dvô Chi phÝ Sx s¶n phÈm dë dang Ckú trong kú Sè l­îng Dvô = x SP, Dvô x % hoµn thµnh dë dang Sè l­îng SP, Sè l­îng SP,Dvô dë dang cuèi kú Dvô ®· + dë dang Ckú cuèi kú hoµn thµnh x % hoµn thµnh Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho tr­êng hîp doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô bá nguyªn vËt liÖu vµ chi phÝ chÕ biÕn (621,622) ®Òu trong suèt qui tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô ®ã. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm, dÞch vô dë dang cuèi kú theo chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. Gi¸ trÞ NVL Gi¸ trÞ NVL chÝnh trùc Chi phÝ NVL chÝnh chÝnh trùc tiÕp tiÕp dë dang §kú + trùc tiÕp dë dang Tkú Sè l­îng trong SP,Dvô = x SP,Dvô dë dang Sè l­îng SP,Dvô + Sè l­îng SP,Dvô dë dang cuèi kú hoµn thµnh dë dang cuèi kú cuèi kú Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho doanh nghiÖp s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô cã qui tr×nh s¶n xuÊt lµ bá nguyªn vËt liÖu chÝnh mét lÇn vµo ®Çu qui tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, dÞch vô ®ã. Ph­¬ng ph¸p x¸c ®Þnh gi¸ trÞ s¶n phÈm, dÞch vô dë dang cuèi kú theo ®Þnh møc chi phÝ trong s¶n phÈm, dÞch vô dë dang ®ã. Gi¸ trÞ s¶n phÈm dÞch vô dë dang = qi x Dmi Trong ®ã : qi lµ sè s¶n phÈm, dÞch vô ®· thùc hiÖn ë b­íc c«ng nghÖ (i) Dmi lµ ®Þnh møc chi phÝ cña b­íc c«ng nghÖ (i) ®ã C¸ch x¸c ®Þnh s¶n phÈm dë dang cuèi kú: Tæng gi¸ thµnh CX Gi¸ trÞ SP, Chi phÝ Gi¶m Gi¸ trÞ SP, thùc tÕ cña sè TP, = Dvô dë dang + s¶n xuÊt + trõ - Dvô dë dÞch vô hoµn thµnh ®Çu kú Trong kú chi phÝ dang Ckú Gi¸ thµnh Tæng gi¸ thµnh c«ng x­ëng thùc tÕ sè thµnh phÈm,dÞch vô hoµn thµnh c«ng x­ëng = thùc tÕ Sè l­îng thµnh phÈm,dÞch vô hoµn thµnh Mçi ph­¬ng ph¸p cã ®Æc ®iÓm vµ c¸ch tÝnh to¸n kh¸c nhau. Tuy nhiªn tÊt c¶ c¸c ph­¬ng ph¸p trªn chØ cã thÓ ®¸nh gi¸ gi¸ trÞ s¶n phÈm dë dang mét c¸ch t­¬ng ®èi. ViÖc lùa chän sö dông ph­¬ng ph¸p nµo trong doanh nghiÖp lµ tuú thuéc vµo tÝnh chÊt s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm chi phÝ, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm, ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸nchi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh mµ doanh nghiÖp sö dông. 3.3/ TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Sau khi ®· tËp hîp ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt trong kú, ®¸nh gi¸ ®­îc gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang, kÕ to¸n b¾t ®Çu tÝnh to¸n gi¸ thµnh cho s¶n phÈm hoµn thµnh. Còng nh­ viÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ ®¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang, viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÞu ¶nh h­ëng cña tÝnh chÊt s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm s¶n phÈm vµ ph­¬ng ph¸p h¹ch to¸n chi phÝ trong tõng doanh nghiÖp. V× vËy, víi nh÷ng ®iÒu kiÖn cô thÓ kh¸c nhau, c¸c doanh nghiÖp sÏ lùa chän sö dông ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh kh¸c nhau: C¸c ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh: Ph­¬ng ph¸p trùc tiÕp (ph­¬ng ph¸p gi¶n ®¬n) Tæng gi¸ thµnh Gi¸ trÞ SP,Dvô Chi phÝ Gi¸ trÞ SP,Dvô CX t.tÕ Sè TP, = dë dang + S¶n xuÊt - dë dang Dvô... hoµn thµnh ®Çu kú ®ã trong kú cuèi kú Gi¸ thµnh ®¬n vÞ Tæng gi¸ thµnh c«ng x­ëng thùc tÕ cña sè ... hoµn thµnh c«ng x­ëng = thùc tÕ Sè l­îng thµnh phÈm, dÞch vô hoµn thµnh Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp cã qui tr×nh c«ng nghÖ t­¬ng ®èi gi¶n ®¬n, sè l­îng mÆt hµng Ýt, chu kú s¶n xuÊt kh«ng da×, s¶n phÈm dë dang kh«ng cã hoÆc t­¬ng ®èi æn ®Þnh gi÷a c¸c kú. Ph­¬ng ph¸p tæng céng Z = Z1 + Z2 + .....+ Zn Trong ®ã: Z lµ gi¸ thµnh c«ng x­ëng thùc tÕ cña thµnh phÈm, dÞch vô hoµn thµnh Z1 + Z2 .....+ Zn lµ Zcxtt cña mçi chi tiÕt, béphËn trong thµnh phÈm, dÞch vô trªn . Ph­¬ng ph¸p nµy ¸p dông cho c¸c doanh nghiÖp mµ qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc thùc hiÖn ë nhiÒu bé phËn, nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ, chi phÝ s¶n xuÊt l¹i tËp hîp theo tõng chi tiÕt hoËc bé phËn s¶n phÈm. Ph­¬ng ph¸p hÖ sè ¸p dông cho doanh nghiÖp mµ trong cïng mét qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, sö dông cïng mét lo¹i vËt liÖu, lao ®éng nh­ng l¹i thu ®­îc nhiÌu lo¹i s¶n phÈm kh¸c nhau. Theo ph­¬ng ph¸p nµy, c¸c s¶n phÈm kh¸c nhau ®­îc qui ®æi ra s¶n phÈm tiªu chuÈn theo hÖ sè qui ®Þnh. Sau ®ã tÝnh gi¸ thµnh cña s¶n phÈm tiªu chuÈn, tõ ®ã tÝnh ra ®­îc gi¸ thµnh cña tõng lo¹i s¶n phÈm. Trong c¸c Doanh nghiÖp mµ qu¸ trinh s¶n xuÊt, ngoµi s¶n phÈm chÝnh cßn ®ång thêi thu ®­îc c¸c s¶n phÈm phô th× gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc tÝnh theo ph­¬ng ph¸p lo¹i trõ chiphÝ s¶n phÈm phô. Víi c¸c Doanh gnhiÖp cã qui tr×nh s¶n xuÊt phøc t¹p, chÕ biÕn liªn tôc, qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm chia thµnh nhiÒu giai ®o¹n nèi tiÕp nhau theo mét tr×nh tù nhÊt ®Þnh, mçi b­íc chÕ biÕn ra mét lo¹i b¸n thµnh phÈm. B¸n thµnh phÈm b­íc tr­íc lµ ®èi t­îng cña b­íc sau, ph­¬ng ph¸p thÝch hîp nhÊt lµ ph­¬ng ph¸p tÝnh gi¸ thµnh c«ng nghÖ ( ph©n b­íc). Ph­¬ng ph¸p nµy cã thÓ tiÕn hµnh theo hai ph­¬ng ¸n: ph©n b­íc cã tÝnh gi¸ thµnh thµnh phÈm vµ ph©n b­íc kh«ng tÝnh gi¸ thµnh b¸n thµnh phÈm. ViÖc sö dông ph­¬ng ¸n nµo lµ tuú thuéc vµo ®Æc ®iÓm cña b¸n thµnh phÈm vµ yªu cÇu cña h¹ch to¸n néi bé trong tõng Doanh nghiÖp. Sau cïng, c¸c Doanh gnhiÖp thuéc lo¹i h×nh s¶n xuÊt ®¬n chiÕc, viÖc s¶n xuÊt ®­îc tiÕn hµnh theo c¸c ®¬n ®Æt hµng cña ng­êi mua vµ theo mçi lÇn hoµn thµnh ®¬n ®Æt hµng, s¶n phÈm ®ã kh«ng cßn ®­îc s¶n xuÊt n÷a th×gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc tÝnh theo ®¬n ®Ët hµng. Nh­ vËy, chóng ta cã thÓ thÊy qu¸ tr×nh tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n nãi chung víi môc ®Ých cung cÊp th«ng tin cho qu¶n trÞ néi bé Doanh nghiÖp phô thuéc chÆt chÏ vµo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng Doanh nghiÖp. Trªn ®©y lµ mét sè vÊn ®Ò lý luËn c¬ b¶n cña h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi viÖc tæ chøc hÖ thèng th«ng tin néi bé cho qu¶n trÞ Doanh nghiÖp. Tuú theo ®iÒu kiÖn cô thÓ cña tõng Doanh nghiÖp vÒ ®Æc ®iÓm tæ chøc s¶n xuÊt, ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ vµ s¶n phÈm... mçi Doanh nghiÖp sÏ nghiªn cøu vËn dông mét c¸ch linh ho¹t c¸c nguyªn t¾c lý thuyÕt vµ thùc tÕ cña m×nh. Do vËy, c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i tõng Doanh nghiÖp sÏ cã nh÷ng ®Æc ®iÓm kh¸c nhau mang nh÷ng nÐt ®Æc thï cña Doanh nghiÖp ®ã. Sau ®©y, chóng ta sÏ nghiªn cøu vËn dông lý thuyÕt vµo thùc tÕ ë mét Doanh nghiÖp cô thÓ, C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a Hµ Néi. PhÇn thø hai II . Thùc tiÔn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÊm t¹i C«ng ty xe ®¹p - xe m¸y §èng §a 1. §Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty xe ®¹p - xe m¸y §èng §a C«ng ty xe ®¹p - xe m¸y §èng §a trùc thuéc Liªn hiÖp xe ®¹p - xe m¸y Hµ Néi (LIXEHA). LIXEHA gåm 13 thµnh viªn h¹ch to¸n ®éc lËp cã ®Çy ®ñ t­ c¸ch ph¸p nh©n. C«ng ty lµ mét thµnh viªn tham gia ®Ó phèi hîp cïng c¸c ®¬n vÞ kh¸c trong liªn hiÖp s¶n xuÊt c¸c phô tïng xe ®¹p chñ yÕu lµ: phanh, bµn ®¹p, ch«n chèng... phôc vô cho viÖc l¾p r¸p xe hoµn chØnh vµ nÒn kinh tÕ quèc d©n. Trong bèi c¶nh c¹nh tranh gay g¾t nh­ hiÖn nay, b»ng uy tÝn, chÊt l­¬ng s¶n phÈm cña m×nh C«ng ty kh«ng nh÷ng ®· tiªu thô s¶n phÈm trong n­íc mµ cßn ®em tiªu thô ë thÞ tr­êng n­íc ngoµi kh¼ng ®Þnh ®­îc tiÒm n¨ng cña C«ng ty. Nhê ®ã mµ tõ n¨m 1995 ®Õn nay s¶n xuÊt cña C«ng ty liªn tôc ph¸t triÓn, cã rÊt nhiÒu ®¹i lý tiªu thô s¶n phÈm c¶ trong vµ ngoµi n­íc. Th¸ng 10 n¨m 1995 C«ng ty ®· ký kÕt hîp ®ång hîp t¸c s¶n xuÊt, gia c«ng theo ®¬n ®Æt hµng víi c«ng ty FER (CHLB §øc) s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm phôc vô cho an toµn giao th«ng nh­: ®Ìn xe ®¹p, ®inamo,ph¶n quang cµi vµnh, c¸c lo¹i ®Ìn, cßi xe m¸y «t«, thiÕt bÞ an toµn giao th«ng... Th¸ng 3 n¨m 1997 C«ng ty ®· më réng hîp t¸c kinh doanh víi NhËt B¶n - C«ng ty DAIWA PLASTICS ®Ó s¶n xuÊt c¸c s¶n phÈm nhùa cao cÊp phôc vô cho nghµnh c¸c c«ng nghiÖp «t«, xe m¸y vµ ®iÖn tö. Cã thÓ ®¸nh gi¸ t×nh h×nh ph¸t triÓn cña C«ng ty th«ng qua mét sè chØ tiªu tµi chÝnh sau: stt ChØ tiªu ®¬n vÞ 1996 1997 1998 1 Doanh thu triÖu ®ång 3427 4024 6015 2 Tæng sè c«ng nh©n viªn ng­êi 135 128 153 3 Thu nhËp b×nh qu©n ng×n ®ång 500 600 800 4 Nép ng©n s¸ch nhµ n­íc triÖu ®ång 379 466 296 5 Vèn - Vèn cè ®Þnh triÖu ®ång 1006 1371 1730 - Vèn l­u ®éng triÖu ®ång 586 586 586 C«ng ty xe ®¹p - xe m¸y §èng §a (DMC) lµ mét C«ng ty c¬ khÝ, c¸c s¶n phÈm bao gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau, mçi lo¹i gåm nhiÒu chi tiÕt, mçi chi tiÕt l¹i gåm nhiÒu lo¹i vËt liÖu kh¸c nhau võa kim lo¹i võa phi kim lo¹i. Qua nhiÒu b­íc c«ng nghÖ míi t¹o ra ®­îc s¶n phÈm,yªu cÇu ®é chÝnh x¸c cao ®Ó ®¹t tiªu chuÈn cña Nhµ n­íc vµ thÞ tr­êng chÊp nhËn. Cã thÓ kh¸i qu¸t quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm cña C«ng ty xe ®¹p - xe m¸y §èng §a theo s¬ ®å d­íi ®©y: Quy tr×nh c«ng nghÖ PX §ét Kho btp Px m¹ NVL méc PX C¬ khÝ Gia c«ng ngoµi KHO BTP m¹ px Px viÖt ®øc Kho btp l¾p r¸p C«ng ty xe ®¹p - xe m¸y §èng §a cã quy m« võa, cã ®Þa bµn ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh tËp trung. XuÊt ph¸t tõ ®Æc ®iÓm ®ã, ®Ó phï hîp víi tr×nh ®é, yªu cÇu qu¶n lý cña C«ng ty bé m¸y kÕ to¸n ®­îc tæ chøc theo lo¹i h×nh kÕ to¸n tËp trung vµ ¸p dông h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ. 2./ Tæ chøc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi môc ®Ých cung cÊp th«ng tin cho qu¶n trÞ doanh nghiÖp. C«ng ty xe ®¹p - xe m¸y §èng §a lµ ®¬n vÞ c¬ khÝ, s¶n xuÊt mét nhãm s¶n phÈm. V× vËy chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty rÊt phøc t¹p, bao gåm nhiÒu lo¹i kh¸c nhau c¶ vÒ néi dung, c«ng dông, còng nh­ tÝnh chÊt chi phÝ. §Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh vÒ h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh trong kú ®Ó tÝnh gi¸ thµnh chÝnh x¸c C«ng ty chia chi phÝ s¶n xuÊt trong kú thµnh c¸c yÕu tè sau: - Chi phÝ nguyªn vËt liÖu - Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp - Chi phÝ c«ng cô dông cô - Chi phÝ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh - Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi - Chi phÝ b»ng tiÒn kh¸c C¸c yÕu tè chi phÝ nµy trong kú ph¸t sinh trong c¸c ph©n x­ëng kÕ to¸n tËp hîp vµo ba kho¶n môc (621,622,627). Nã gióp cho C«ng ty cã c¸ch nh×n tæng qu¸t vÒ chi phÝ cña m×nh trªn c¬ së ®ã ®Ó x©y dùng kÕ ho¹ch chi phÝ mét c¸ch t­¬ng ®èi chÝnh x¸c. Tõ ®ã C«ng ty cã thÓ ph¸t hiÖn ®­îc nh÷ng kho¶n bÊt hîp lý trong chi phÝ cña m×nh vµ t×m ra nh÷ng biÖn ph¸p kh¾c phôc nh»m tiÕt kiÖm chi phÝ, h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Toµn bé qu¸ tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt t¹i C«ng ty víi môc ®Ých cung cÊp th«ng tin cho qu¶n trÞ doanh nghiÖp ®­îc thùc hiÖn nh­ sau: 1./ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ë DMC ®Ó tiÕn hµnh s¶n xuÊt ra s¶n phÈm chi phÝ nguyªn vËt liÖu chiÕm tû träng rÊt lín (trªn 60%) gi¸ thµnh s¶n phÈm. Nguyªn vËt liÖu chÝnh ®­îc tËp hîp theo tõng ®èi t­îng chÞu chi phÝ vµ theo tõng ®Þa ®iÓm ph¸t sinh chi phÝ. Sau ®ã lËp b¶ng tæng hîp nguyªn vËt liÖu xuÊt dïng tõ b¶ng tæng hîp nµy lªn b¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu, c«ng cô dông cô (BiÓu 1). C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p gi¸ ®¬n vÞ b×nh qu©n ®Ó tÝnh gi¸ xuÊt. Gi¸ thùc tÕ cña Sè l­îng NVL xuÊt Gi¸ ®¬n vÞ NVL xuÊt dïng = dïng trong kú x b×nh qu©n Trong ®ã: Gi¸ TT nhËp cña + Gi¸ TT cña NVL Gi¸ NVL tån ®Çu kú nhËp trong kú ®¬n vÞ = b×nh qu©n Sè l­îng NVL + Sè l­îng NVL tån ®Çu kú nhËp trong kú Nguyªn vËt liÖu phô ë DMC chiÕm tû träng kh«ng lín trong gi¸ thµnh s¶n phÈm. Khi tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt nã gãp phÇn n©ng cao chÊt l­îng s¶n xuÊt s¶n phÈm, ®¶m b¶o qu¸ tr×nh s¶n xuÊt ®­îc an toµn. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp t¹i DMC ®­îc tiÕn hµnh nh­ sau: Trong kú xuÊt nguyªn vËt liÖu chÝnh sö dông cho s¶n xuÊt vµ chÕ t¹o s¶n phÈm kÕ to¸n ghi: Nî TK 621: 2.056.242.228 Cã TK152: 2.056.224.228 (Chi tiÕt 152 kim khÝ: 228.630.154 152 m¹ : 710.192.321 152 méc : 481.767.510 152 ®Ìn : 501.430.703 152 # : 74.221.540) Trong kú ph¸t sinh c¸c kho¶n lµm gi¶m chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: 1.046.735.138 (Chi tiÕt 152 m¹: 593.745.448 152 méc: 452.989.690) Cã TK 621: 1.046.735.138 Nh×n vµo c¸ch ghi nµy cña C«ng ty ta hiÓu lµ trong kú nguyªn vËt liÖu xuÊt sö dông cho s¶n xuÊt kh«ng hÕt nhËp l¹i kho. Nh­ng thùc tÕ do tÝnh chÊt phøc t¹p cña s¶n phÈm ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt, mçi s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ph¶i qua nhiÒu ph©n x­ëng s¶n xuÊt, mçi ph©n x­ëng s¶n xuÊt l¹i liªn quan ®Õn nhiÒu lo¹i chi tiÕt s¶n phÈm. Nguyªn vËt liÖu ®­îc ®­a vµo tõ ph©n x­ëng ®ét dËp khi xuÊt sang ph©n x­ëng m¹, méc nã trë thµnh b¸n thµnh phÈm vµ l¹i xuÊt sang c¸c ph©n x­ëng kh¸c ®Ó thùc hiÖn nèt qui tr×nh s¶n xuÊt. Nh­ng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt kh«ng sö dông hÕt c¸c b¸n thµnh phÈm nµy ®­îc nhËp l¹i kho b¸n thµnh phÈm. Nh­ vËy nÕu C«ng ty ®Þnh kho¶n nh­ trªn sÏ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong kú. V× vËy ®Ó ®¶m b¶o tÝnh chÝnh x¸c phôc vô th«ng tin cho néi bé Doanh nghiÖp C«ng ty cÇn xem l¹i viÖc h¹ch to¸n cña m×nh. Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn chi phÝ nµy vµo TK 1541 ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm Nî TK 1541: 1.009.507.090 Cã TK 621: 1.009.507.090 Sè liÖu trªn ®©y®­îc thÓ hiÖn ë b¶ng Ph©n bæ sè 02 “B¶ng ph©n bæ NVL-CCDC” (BiÕu O1) 2.2/ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp Chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp lµ chi phÝ vÒ tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ c«ng nh©n trùc tiÕp tham gia vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm, bao gåm l­¬ng chÝnh, BHXH... C«ng ty ¸p dông tr¶ l­¬ng theo hai h×nh thøc: l­¬ng s¶n phÈm vµ l­¬ng thêi gian. §èi víi l­¬ng s¶n phÈm: PhÇn nµy ®­îc tÝnh theo tõng chi tiÕt s¶n phÈm. TiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ ®­îc x¸c ®Þnh trªn c¬ së sè l­îng chi tiÕt hoµn thµnh nh©n víi ®¬n gi¸ tiÒn l­¬ng cho tõng chi tiÕt s¶n phÈm. §èi víi l­¬ng thêi gian: phÇn nµy c¨n cø vµo giê c«ng lao ®éng vµ l­¬ng cÊp bËc cña ng­êi lao ®éng ®Ó tÝnh. C¸c kho¶n BHXH, BHYT, KPC§ C«ng ty thùc hiÖn theo ®óng qui ®Þnh cña nhµ n­íc lµ 25% l­¬ng c¬ b¶n vµ l­¬ng thùc tÕ. Trong ®ã: - B¶o hiÓm x· héi ph¶i nép lµ 20% l­¬ng c¬ b¶n + 15% C«ng ty trÝch nép cho ng­êi lao ®éng, kho¶n nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh s¶n phÈm. + 5% ng­êi lao ®éng ph¶i nép. - Kinh phi c«ng ®oµn trÝch nép 2% l­¬ng thùc tÕ, kho¶n nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh. - B¶o hiÓm y tÕ: trÝch nép 3% l­¬ng c¬ b¶n + 2% C«ng ty trÝch nép cho ng­êi lao ®éng, kho¶n nµy ®­îc h¹ch to¸n vµo gi¸ thµnh. + 1% ng­êi lao ®éng ph¶i nép. Cuèi th¸ng, quÝ c¨n cø vµo b¶ng chÊm c«ng, c¸c chøng tõ nhËp, xuÊt kho... kÕ to¸n tiÕn hµnh thanh to¸n l­¬ng. Tõ b¶ng thanh to¸n l­¬ng kÕ to¸n lªn b¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi (BiÓu 02). PhÇn chi phÝ tiÒn l­¬ng c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt kÕ to¸n ghi nh­ sau: Nî TK 622: 159.592.648 Cã TK 334: 159.592.648 Kinh phÝ c«ng ®oµn ®­îc trÝch 2% l­¬ng thùc tÕ c«ng nh©n s¶n xuÊt lµ: 159.592.648® x 2% = 3.191.853®. KÕ to¸n ghi: Nî TK 622: 3.191.853 Cã TK 3382: 3.191.853 C¸c chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, BHXH, BHYT, KPC§ sau khi tÝnh to¸n ®­îc tËp hîp vµo TK 622. Sau ®ã kÕt chuyÓn sang TK 1541 ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm kÕ to¸n ghi: Nî TK 1541: 162.784.501 Cã TK 622: 162.784.501 Sè liÖu trªn ®ay ®­îc ph¶n ¸nh ë B¶ng ph©n bæ sè 01 “B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi”. Nh×n vµo b¶ng ph©n bæ nµy ta thÊy KPC§ ®­îc trÝch theo tiÒn l­¬ng thùc tÕ cña c«ng nh©n s¶n xuÊt, cßn BHXH, BHYT ®­îc trÝch vµo chi phÝ s¶n xuÊt chung. 2.3/ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung Chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh ë DMC ®­îc tËp hîp vµo TK 621: “ Chi phÝ s¶n xuÊt chung” vµ ®­îc tËp hîp riªng tõng ph©n x­ëng, hoÆc tõng s¶n phÈm mµ theo tËp hîp chung toµn quy tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt. Chi phÝ s¶n xuÊt chÝnh bao gåm c¸c kho¶n sau: 2.3.1/ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nh©n viªn Ph©n x­ëng: Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng lµ c¸c kho¶n tiÒn l­¬ng ph¶i tr¶ cho qu¶n ®èc, phã qu¶n ®èc, nh©n viªn kinh tÕ ph©n x­ëng... ViÖc h¹ch to¸n còng t­¬ng tù nh­ (2.2) h¹ch to¸n tiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n trùc tiÕp s¶n xuÊt. 2.3.2/ KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ NVL phô - c«ng cô dông cô: ViÖc h¹ch to¸n NVL phô - c«ng cô dông cô ë DMC ®­îc thùc hiÖn t­¬ng tù (2.1. KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ NVL trùc tiÕp) Sè liÖu ®­îc ph¶n ¸nh trªn BPB sè 2 - “BPB NVL- CCDC”. KÕ to¸n ghi: Nî TK627 : 73.027.691 Cã TK 152KK: 5.374.800 Cã TK 1531 : 67.652.891 2.3.3/ KÕ to¸n KH TSC§ TSC§ cña c«ng ty hiÖn nay ®a sè lµ m¸y cò,c«ng suÊt sö dông kh«ng phï hîp víi quy m« s¶n xuÊt cña c«ng ty (c«ng suÊt m¸y lín,quy m« s¶n xuÊt nhá) g©y t×nh tr¹ng l·ng phÝ,thªm vµo ®ã cã nhiÒu TSC§ chê thanh lý. ViÖc tÝnh khÊu hao TSC§ ë DMC ®­îc tiÕn hµnh theo quý,KHTSC§ sÏ c¨n cø vµo nguyªn gi¸ TSC§ vµ tû lÖ khÊu hao tõng lo¹i,ë tõng ph©n x­ëng s¶n xuÊt chung ®Ó tÝnh ra kho¶n ph¶i trÝch khÊu hao theo tõng quý. C¸ch tÝnh nh­ sau: Nguyªn gi¸ TSC§ x tû lÖ khÊu hao Møc KHTSC§ = 4 (quý) Sè liÖu tæng hîp c¸c kho¶n ph¶i trÝch KH m¸y mãc thiÕt bÞ, ph­¬ng tiÖn vËn t¶i ®­îc ph¶n ¸nh ë B¶ng ph©n bæ sè 3 “B¶ng ph©n bæ khÊu hao tµi s¶n cè ®Þnh” (BiÓu 03) . Kho¶n nµy ®­îc tËp hîp vµo TK 627, kÕ to¸n ghi: Nî TK 627 163.724.347 Cã TK 214 163.724.347 2.3.4/ KÕ to¸n chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. ë DMC chi phÝ dÞch vô mua ngoµi chñ yÕu lµ ®iÖn, n­íc, ®iÖn tho¹i... ®Ó sö dông vµo qu¸ tr×nh s¶n xuÊt, kÕ to¸n tiÕn hµnh kiÓm tra theo dâi c¸c ho¸ ®¬n chøng tõ ®Ó thanh to¸n. C¨n cø vµo sæ chi tiÕt TK 331, kÕ to¸n h¹ch to¸n kho¶n chi phÝ nµy nh­ sau: Nî TK 627 34.552.445 Cã TK 214 34.552.445 2.3.4/ Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. ë DMC, chi phÝ nµy bao gåm: Chi phÝ héi nghÞ, tiÕp kh¸ch... cuèi kú kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nµy vµo TK 627, kÕ to¸n ghi: Nî TK 627 : 18.895.795 Cã TK 111: 10.264.795 Cã TK 141: 8.631.000 2.3.5/ C¸c kho¶n thiÖt h¹i : Trong s¶n xuÊt kh«ng ph¸t sinh trong kh©u kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt . V× vËy c«ng ty ¸p dông h×nh thøc kho¸n gän, s¶n phÈm s¶n xuÊt ra ë ph©n x­ëng nµo bÞ háng hoÆc thiÕu sÔ ph¶i ®Òn bï kho¶n ®ã. KÕ to¸n ghi: Nî TK 627: 1.500.000 Cã TK 138: 1.500.000 Sau khi tËp hîp toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chung. KÕ to¸n ghi: Nî TK 627: 333.191.215 Cã TK 334: 30.181.663 Cã TK 338: 13.106.274 Cã TK 152: 5.374.800 Cã TK 1531: 67.652.891 Cã TK 214: 163.724.347 Cã TK 331: 34.552.445 Cã TK 1111: 10.264.795 Cã TK 141: 6.831.000 Cã TK 138: 1.500.000 Cuèi kú kÕ to¸n kÕt chuyÓn toµn bé chi phÝ s¶n xuÊt chung vµo TK 1541 ®Ó tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.4/ KÕ to¸n tæng hîp chi phÝ s¶n xuÊt ë DMC ë DMC, ¸p dông h×nh thøc NhËt ký - chøng tõ. Theo nguyªn t¾c tËp hîp chi phÝ kÕ to¸n tiÕn hµnh tÝnh to¸n lËp c¸c B¸ng ph©n bæ. Trªn c¬ së ®ã vµo c¸c B¶ng kª vµ NKCT liªn quan ®Ó tõ ®ã ghi vµo NKCT sè 7 - “TËp hîp chi phÝ s¶n suÊt kinh doanh toµn c«ng ty”. Tõ NKCT sè 7 ghi vµo Sæ c¸i cã liªn quan. Thùc tÕ ë DMC kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt thùc hiÖn qua c¸c b­íc sau: sau khi lËp b¶ng ph©n bæ, tõ B¶ng ph©n bæ kÕ to¸n ghi vµo B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh c¸c tµi kho¶n (BiÓu 04). Tõ ®ã ghi vµo Sæ c¸i c¸c TK cã liªn quan. Toµn bé chi phÝ ph¸t sinh trong kú ®­îc tËp hîp vµo (TK 621,622,627),sau ®ã kÕt chuyÓn sang TK 1541. Sau khi c¸c bót to¸n kÕt chuyÓn ®­îc thùc hiÖn. KÕ to¸n ghi: Nî TK 1541: 1.505.482.806 Cã TK 621: 1.009.507.090 Cã TK 622: 162.784.501 Cã TK 627: 333.191.215 §Ó tæng hîp c©n ®èi ®­îc B¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh c¸c tµi kho¶n vµ tËp hîp toµn bé chi phÝ tÝnh tæng gi¸ thµnh thµnh phÈm nhËp kho vµ x¸c ®Þnh sè d­ chi phÝ s¶n phÈm lµm dë cuèi kú, kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ tiÕn hµnh tæng céng sè ph¸t sinh Nî (TK 621, 622, 627). Sau ®ã kÕt chuyÓn vµo TK 1541 ®Ó tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. 2.5/ §¸nh gi¸ s¶n phÈm dë dang. ë DMC, s¶n phÈm lµm dë lµ s¶n phÈm ®ang trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt cña mét c«ng ®o¹n hoÆc ®ang cßn tån t¹i kho c¸c ph©n x­ëng. Cuèi kú kÕ to¸n c¨n cø vµo biªn b¶n kiÓm kª cña c¸c ph©n x­ëng göi lªn phßng kÕ to¸n vµ c¨n cø vµo gi¸ thµnh ®Þnh møc ®· ®­îc x©y dùng ®Ó tÝnh gi¸ trÞ cho tõng s¶n phÈm lµm dë tõ ®ã lµm c¬ së cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Sau khi x¸c ®Þnh ®­îc tæng gi¸ thµnh nhËp kho kÕ to¸n ghi: Nî TK 155: 1.536.217.677 Cã TK 1541: 1.536.217.677 2.6/ TÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Cuèi kú s©u khi ®· tËp hîp ®Çy ®ñ chi phÝ s¶n xuÊt, ®¸nh gi¸ ®­îc gi¸ trÞ cña s¶n phÈm dë dang kÕt to¸n cã thÓ b¾t ®Çu tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Ta biÕt r»ng ®Æc ®iÓm s¶n xuÊt kinh doanh cña DMC lµ s¶n xuÊt s¶n phÈm: phanh, bµn ®¹p, ch©n chèng, ®Ìn c¸c lo¹i...; qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt liªn tôc bao gåm c¸c giai ®o¹n cÊu thµnh chØ cã s¶n phÈm ë giai ®o¹n cuèi míi cã gi¸ trÞ sö dông nªn C«ng ty x¸c ®Þnh ®èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh lµ tõng lo¹i s¶n phÈm hoµn thµnh. Tr¶i qua mét thêi gian dµi s¶n xuÊt ®óc rót kinh nghiÖm c¸c phßng: kü thuËt, tµi vô, kinh doanh... kÕt hîp víi nhau ®· x©y dùng ®­îc møc tiªu hao nguyªn vËt liÖu, giê c«ng s¶n xuÊt vµ c¸c lo¹i chi phÝ kh¸c ®Ó s¶n xuÊt ra c¸c lo¹i s¶n phÈm. Trªn c¬ së ®ã, C«ng ty x©y dùng nªn hÖ thèng gi¸ thµnh kÕ ho¹ch cña tõng lo¹i s¶n phÈm lµm c¬ së x¸c ®Þnh gi¸ thµnh thùuc tÕ vµ gÝa thµnh ®¬n vÞ cho tõng lo¹i s¶n phÈm. Cô thÓ: Ta tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ vµ gi¸ thµnh ®¬n vÞ cho mét s¶n phÈm phanh c©n: Gi¸ thµnh thùc tÕ phanh c©n = 184.957.784 x 1.0423 = 192.781.498 Gi¸ thµnh ®¬n vÞ phanh c©n = 192.781.498 = 20.281 9.259 Trªn c¬ së tÝnh to¸n nh­ vËy ta lËp ®­îc b¶ng tÝnh gi¸ thµnh thùc tÕ s¶n phÈm s¶n xuÊt Quý IV/98 cña C«ng ty. (BiÓu 05 - biÓu 06) Trªn ®©y lµ toµn bé qóa tr×nh h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm t¹i C«ng ty DMC. Cã thÓ thÊy r»ngviÖc h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc thùc hiÖn t­¬ng ®èi chÆt chÏ, ®¶m b¶o ®­îc c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n cña h¹ch to¸n chi phÝ. Gi¸ thµnh s¶n phÈm ®­îc tÝnh to¸n t­¬ng ®èi chÝnh x¸c. Trong c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm C«ng ty ®· cã nhiÒu s¸ng kiÕn nh»m ®¸p øng nhu cÇu th«ng tin cho qu¶n lý. Tuy nhiªn, c«ng t¸c h¹ch to¸n t¹i DMC kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã thiÕu sãt. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ ch­a thèng nhÊt, mét sè nghiÖp vô ph¸t sinh ph¶n ¸nh kh«ng ®óng néi dung kinh tÕ, tµi kho¶n sö dông víi mÉu biÓu cña nhµ n­íc qui ®Þnh g©y khã kh¨n trong viÖc kiÓm tra xem xÐt. C«ng ty nªn nghiªn cøu kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i nµy, gióp cho c«ng t¸c kÕ to¸n ngµy cµng hoµn thiÖn. PhÇn thø ba C¸c gi¶i ph¸p hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh t¹i c«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a. Sau mét thêi gian lµm viÖc t¹i C«ng ty ®¹p xe m¸y §èng §a, t«i ®· tiÕp xóc víi thùc tÕ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n trong C«ng ty, cñng cè thªm nh÷ng kiÕn thøc ë líp KÕ to¸n tr­ëng. Qua thùc tÕ c«ng viÖc, t«i ®· phÇn nµo hiÓu thªm tÝnh nghÖ thuËt cña c«ng viÖc h¹ch to¸n kÕ to¸n. Víi vèn kiÕn thøc ®· ®­îc tÝch luü trong thùc tÕ t«i xin m¹nh d¹n nªu lªn mét sè nhËn xÐt cña m×nh vÒ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh nãi riªng vµ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung t¹i C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a nh­ sau: Nh÷ng ­u ®iÓm: - VÒ tæ chøc bé m¸y kÕ to¸n: Phßng kÕ to¸n C«ng ty ®­îc tæ chøc gän nhÑ phï hîp víi qui m« s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. ViÖc ph©n c«ng lao ®éng kÕ to¸n hîp lý, khai th¸c n¨ng lùc cña tõng nh©n viªn ®¶m b¶o ®­îc c¸c nguyªn t¾c c¬ b¶n vÒ tæ chøc h¹ch to¸n kÕ to¸n. C«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n ®· ®i vµo nÒ nÕp t­¬ng ®èi æn ®Þnh vµ khoa häc. Thêi gian gÇn ®©y bé m¸y kÕ to¸n ®· ®­îc vi tÝnh ho¸ tõ ®Çu ®Õn cuèi, c¸c nh©n viªn kÕ to¸n sö dông thµnh th¹o phÇn mÒm kÕ to¸n, tõ ®ã hä cã kh¶ n¨ng cËp nhËt th«ng tin mét c¸ch nhanh nhÊt nh»m ®¶m b¶o cung cÊp kÞp thêi, chÝnh x¸c th«ng tin cho yªu cÇu qu¶n lý. - VÒ tæ chøc h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm: ViÖc C«ng ty x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ toµn bé quy tr×nh c«ng nghÖ liªn tôc trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt lµ t­¬ng ®èi phï hîp. Nã ®¶m b¶o tËp hîp chi phÝ mét c¸ch ®¬n gi¶n vµ nhanh chãng. §èi t­îng tÝnh gi¸ thµnh ®­îc x¸c ®Þnh lµ c¸c s¶n phÈm: phanh, bµn ®¹p, ch©n chèng, ®Ìn c¸c lo¹i.... MÆc dï C«ng ty s¶n xuÊt nhiÒu lo¹i mÆt hµng kh¸c nhau song viÖc tÝnh gi¸ thµnh cho tõng lo¹i s¶n phÈm gióp cho c«ng ty n¾m b¾t ®­îc ®óng gi¸ thµnh thùc tÕ tõng lo¹i s¶n phÈm vµ t¹o ®iÒu kiÖn x¸c ®Þnh gi¸ b¸n mét c¸ch nhanh chãng. Ph­¬ng ¸n tÝnh gi¸ thµnh hiÖn nay C«ng ty ¸p dông ph­¬ng ph¸p tû lÖ. Dùa vµo gi¸ thµnh kÕ ho¹ch ®· ®­îc x©y dùng nªn viÖc tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm ë C«ng ty ®­îc thùc hiÖn mét c¸ch thuËn lîi. TiÒn l­¬ng cña c«ng nh©n viªn ®­îc tÝnh to¸n hîp lý, ®¶m b¶o quyÒn lîi cña ng­êi lao ®éng ®ång thêi còng g¾n chÆt tr¸ch nhiÖm cña ng­êi lao ®éng víi kÕt qu¶ ho¹t ®éng s¶n xuÊt kinh doanh cña C«ng ty. §iÒu ®ã thóc ®Èy toµn bé tËp thÓ ng­êi lao ®éng trong C«ng ty cïng phÊn ®Êu n©ng cao hiÖu qu¶ s¶n xuÊt kinh doanh. ViÖc ®¸nh gi¸ s¶n phÈm lµm dë theo gi¸ thµnh ®Þnh møc gióp cho C«ng ty x¸c ®Þnh ®­îc gi¸ trÞ s¶n phÈm lµm dë mét c¸ch nhanh chãng. Bªn c¹nh nh÷ng ­u ®iÓm mµ C«ng ty ®· ®¹t ®­îc kh«ng ph¶i lµ kh«ng cã mÆt h¹n chÕ. Nh÷ng nh­îc ®iÓm: - VÒ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt: §èi t­îng tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cña C«ng ty lµ to¸n bé qui tr×nh c«ng nghÖ, nh­ng trong qu¸ tr×nh tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt l¹i, víi chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ ®­îc x¸c ®Þnh lµ tõng s¶n phÈm, tõng ph©n x­ëng. Cßn ®èi víi chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp, chi phÝ s¶n xuÊt chung ®èi t­îng tËp hîp chi lµ toµn bé qui tr×nh c«ng nghÖ. Qua ®Êy ta thÊy r»ng ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ kh«ng thèng nhÊt víi nhau. §iÒu ®ã béc lé mÆt h¹n chÕ trong viÖc cung cÊp sè liÖu cho viÖc tÝnh gi¸ thµnh tõng lo¹i s¶n phÈm. C«ng ty cÇn x¸c ®Þnh l¹i ph¹m vi vµ giíi h¹n ®Ó tËp hîp chi phÝ mét c¸ch thèng nhÊt. - VÒ néi dung vµ c¸ch tËp hîp chi phÝ: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp: Trong kú cã ph¸t sinh kho¶n gi¶m trõ chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp, kÕ to¸n ghi: Nî TK 152: 1.046.735.138 (Chi tiÕt: Nî TK 152 m¹: 593.745.448 Nî TK 152 méc: 452.989.960) Cã TK 621: 1.046.735.138 Nh×n vµo tµi kho¶n nµy ta hiÓu lµ trong kú nguyªn vËt liÖu sö dông kh«ng hÕt nhËp l¹i kho nh­ng thùc tÕ do tÝnh chÊt phøc t¹p cña s¶n phÈm ph¶i tr¶i qua nhiÒu giai ®o¹n c«ng nghÖ s¶n xuÊt, mçi s¶n phÈm s¶n xuÊt ph¶i tr¶i qua nhiÒu ph©n x­ëng, mçi ph©n x­ëng liªn quan ®Õn nhiÒu s¶n phÈm. B¸n thµnh phÈm cña ph©n x­ëng nµy l¹i tiÕp tôc xuÊt sang c¸c ph©n x­ëng kh¸c ®Ó tiÕp tôc qui tr×nh s¶n xuÊt. Nh­ng trong qu¸ tr×nh s¶n xuÊt c¸c b¸n thµnh phÈm nµy kh«ng sö dông hÕt vµ ®­îc nhËp l¹i kho b¸n thµnh phÈm. Nh­ vËy kÕ to¸n ®Þnh kho¶n nh­ trªn sÏ kh«ng ph¶n ¸nh ®óng nghiÖp vô kinh tÕ ph¸t sinh trong kú. Nh­ vËy nh×n chung c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ c«ng t¸c tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng ë C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a ®­îc tæ chøc t­¬ng ®èi hoµn chØnh, ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin kÞp thêi cho yªu cÇu qu¶n trÞ Doanh nghiÖp. Tuy nhiªn vÉn cßn nh÷ng mÆt h¹n chÕ mµ C«ng ty cÇn hoµn thiÖn. ý kiÕn thø nhÊt: VÒ ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ Nh­ t«i ®· tr×nh bµy ë phÇn h¹n chÕ, do ®Æc ®iÓm tæ chøc kÕ to¸n vµ ®Æc ®iÓm qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm ë C«ng ty. ViÖc x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ ch­a thèng nhÊt. Theo t«i ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ lµ tõng ph©n x­ëng. Do c¸c ph©n x­ëng C¬ khÝ, ®ét, m¹, l¾p r¸p ( ph©n x­ëng phô tïng) cïng mét qui tr×nh c«ng nghÖ khÐp kÝn, cïng s¶n xuÊt ra s¶n phÈm: Phanh, bµn ®¹p, ch©n chèng... Cßn ph©n x­ëng ViÖt ®øc lµ ph©n x­ëng cã qui tr×nh s¶n xuÊt s¶n phÈm riªng. V× vËy ta cã thÓ x¸c ®Þnh ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ nh­ sau: Tµi kho¶n 154 “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” dïng ®Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm. Tµi kho¶n nµy chi tiÕt thµnh tµi kho¶n cÊp hai nh­ sau: - Tµi kho¶n 1541: “Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” chi tiÕt cho tõng ph©n x­ëng: §ét, c¬ khÝ, m¹, l¾p r¸p. - Tµi kho¶n 1542: “ Chi phÝ s¶n xuÊt kinh doanh dë dang” ph©n x­ëng ViÖt §øc. T«i tin r»ng víi c¸ch x¸c ®Þnh riªng dÔ chÊp nhËn vµ ®ång quan ®iÓm víi t«i. ý kiÕn thø hai: KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ nguyªn vËt liÖu trùc tiÕp. C¨n cø vµo c¸c chøng tõ cã liªn quan ®Õn xuÊt kho nguyªn vËt liÖu dïng cho s¶n xuÊt ®­îc tËp hîp l¹i ph©n lo¹i theo ®èi t­îng, tËp hîp chi phÝ theo ph©n x­ëng, sau ®ã céng sè liÖu ghi vµo B¶ng ph©n bæ sè 02 - “B¶ng ph©n bæ nguyªn vËt liÖu , c«ng cô dông cô” (BiÓu 07). §èi víi b¸n thµnh phÈm kho méc, m¹ xuÊt dïng kh«ng hÕt nhËp l¹i kho C«ng ty ph¶i h¹ch to¸n nh­ sau: Nî TK 621: 1.046.735.138 Cã TK 1541: 1.046.735.448 (Chi tiÕt Cã TK 1541 m¹: 593.745.448 Cã TK 1541 méc: 452.989.690) Trªn c¬ së x¸c ®Þnh l¹i ®èi t­îng tËp hîp chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm chÝnh x¸c phôc vô cho qu¶n trÞ Doanh nghiÖp. Sau khi tÝnh to¸n ®­îc sè liÖu vµo B¶ng ph©n bæ kÕ to¸n ghi vµo B¶ng kª sè 04 theo ®Þnh kho¶n: Nî TK 1541 px phô tïng : 500.780.987 (Chi tiÕt Nî TK 1541 Px §ét : 99.598.652 Nî TK 1541 Px C¬ khÝ : 199.290.942 Nî TK 1541 Px m¹ : 84.342.020 Nî TK 1541 Px L¾p r¸p : 117.549.373 Cã TK 621 : 500.780.987 Vµ ghi: Nî TK 1542 Px ViÖt §øc: 508.726.103 Cã TK 621: 508.726.103 ý kiÕn thø ba ë C«ng ty DMC chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp kh«ng ®­îc ph©n bæ riªng cho tõng ph©n x­ëng mµ tæng hîp toµn bé qui tr×nh c«ng nghÖ. ViÖc tËp hîp nh­ vËy lµ ch­a kh¸ch quan. Theo t«i C«ng ty nªn tiÕn hµnh tËp hîp chi phÝ nh©n c«ng trùc tiÕp theo tõng ph©n x­ëng ®Ó tiÖn cho viÖc theo dâi. C«ng ty cÇn xem xÐt l¹i phÇn trÝch BHXH vµo tiÒn l­¬ng. C¨n cø vµo B¶ng thanh to¸n l­¬ng vµ c¸c chøng tõ cã liªn quan. Cuèi quÝ, tõ sè liÖu tÝnh to¸n ®­îc ta lËp b¶ng ph©n bæ sè 01: “B¶ng ph©n bæ tiÒn l­¬ng vµ b¶o hiÓm x· héi” (BiÒu 08). Theo chÕ ®é qui ®Þnh vÒ trÝch BHXH vµ BHYT theo l­¬ng cã b¶n cßn KPC§ trÝch theo l­¬ng thùc tÕ. Dùa vµo sè liÖu hai cét l­¬ng c¬ b¶n vµ l­¬ng thùc tÕ kÕ to¸n trÝch: B¶o hiÓm x· héi : 15% l­¬ng c¬ b¶n B¶o hiÓn y tÕ : 2% l­¬ng c¬ b¶n Kinh phÝ c«ng ®oµn: 2% l­¬ng thùc tÕ Sau khi tÝnh to¸n sè liÖu vµo B¶ng ph©n bæ sè 01, kÕ to¸n lËp B¶ng kª sè 04 - TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph©n x­ëng, kÕ to¸n ghi: a) Nî TK 1541 PX phô tïng: 143.485.830 (Chi tiÕt Nî TK 1541 PX §ét : 34.247.545 Nî TK 1541 PX CK : 36.984.347 Nî TK 1541 PX M¹ : 32.549.281 Nî TK 1541 PX LR : 39.734.657) Cã TK 622: 143.485.830 b) Nî TK 1542 Px ViÖt §øc: 30.080.324 Cã TK 622: 30.080.324 ý kiÕn thø t­: KÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung ë DMC tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt cho toµn qui tr×nh c«ng nghÖ s¶n xuÊt s¶n phÈm. Nh­ng ®Ó phï hîp víi ®èi t­îng chi phÝ ta cã thÓ x¸c ®Þnh l¹i chi phÝ s¶n xuÊt chung theo tõng ph©n x­ëng. Nh­ vËy sÏ gióp cho C«ng ty tÝnh gi¸ thµnh chÝnh x¸c vµ qu¶n lý ®­îc chÆt chÏ h¬n phôc vô cho néi bé Doanh nghiÖp. Tµi kho¶n 627 chi tiÕt nh­ sau: Tµi kho¶n 6271: Chi phÝ nh©n viªn qu¶n lý ph©n x­ëng. 6272: Chi phÝ nguyªn vËt liÖu. 6273: Chi phÝ c«ng cô dông cô. 6274: Chi phÝ khÊu hao TSC§. 6277: Chi phÝ dÞch vô mua ngoµi. 6278: Chi phÝ kh¸c b»ng tiÒn. ý kiÕn thø n¨m: - LËp B¶ng kª sè 04 - TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt theo ph©n x­ëng - LËp NKCT sè 07: TËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung toµn C«ng ty. §Ó tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt chung th× viÖc lËp B¶ng kª sè 04 vµ NhËt ký chøng tõ sè 07 lµ rÊt cÇn thiÕt ®¶m b¶o cung cÊp th«ng tin kÞp thêi, ®Çy ®ñ, chÝnh x¸c gióp cho viÖc ph©n tÝch tµi chÝnh kÕ to¸n vµ ph©n tÝch c¸c ho¹t ®éng kinh tÕ nh»m môc ®Ých qu¶n lý chi phÝ vµ h¹ gi¸ thµnh s¶n phÈm. Gi¶m ®­îc khèi l­îng c«ng viÖc cång kÒnh phøc t¹p cho kÕ to¸n tæng hîp. Gi¶m thêi gian lËp b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh vµ tr¸nh nhÇm lÉn trong viÖc tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt. ViÖc lËp B¶ng kª sè 04 vµ NhËt ký chøng tõ sè 07 ®¶m b¶o h×nh thøc kÕ to¸n NhËt ký chøng tõ mµ C«ng ty ®ang ¸p dông vµ ®¶m b¶o ®óng chÕ ®é nhµ n­íc qui ®Þnh. C¨n cø vµo sè liÖu ®· tÝnh to¸n ta lËp b¶ng kª sè 04 nh­ sau: (BiÓu 09) Sau khi lËp ®­îc B¶ng kª sè 04 ta cã thÓ tËp hîp ®­îc chi phÝ s¶n xuÊt toµn C«ng ty vµo NhËt ký chøng tõ sè 07 - TËp hîp chi phÝ toµn C«ng ty (BiÓu sè 10). Sè liÖu ph¶n ¸nh trªn NhËt ký chøng tõ sè 07 ®­îc ghi trùc tiÕp vµo sæ c¸i tµi kho¶n. Nh­ vËy kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt ë C«ng ty ®· theo ®óng h×nh thøc NhËt ký chøng tõ. Khi ®· cã NhËt ký chøng tõ sè 07 kÕ to¸n kh«ng cÇn tËp hîp chi phÝ trªn b¶ng c©n ®èi sè ph¸t sinh c¸c tµi kho¶n (c¶ TK cÊp 1 vµ cÊp 2) nghÜa lµ ph¶n ¸nh c¶ chi tiÕt lÉn tæng hîp. V« h×nh chung viÖc lµm nµy t¹o nªn sù khã kh¨n, phøc t¹p, mÊt nhiÒu thêi gian vµ kh«ng ®¶m b¶o chÕ ®é kÕ to¸n qui ®Þnh. Víi mong muèn ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ vµo viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh ë C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a, t«i ®· nªu lªn ®©y mét sè nhËn xÐt cña m×nh vÒ nh÷ng tån t¹i trong c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n cña C«ng ty §ång thêi t«i còng ®­a ra nh÷ng kiÕn nghÞ nh»m kh¾c phôc nh÷ng tån t¹i ®ã. T«i mong muèn r»ng nh÷ng ®ãng gãp cña m×nh sÏ cã t¸c dông trong viÖc c¶i tiÕn hoµn thiÖn vµ n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n cña C«ng ty ®Ó ®¸p øng ngµy cµng tèt h¬n yªu cÇu thån tin cña qu¶n tri Doanh nghiÖp. KÕt luËn Trªn ®©y lµ toµn bé nghiªn cøu cña ®Ò tµi : “H¹ch to¸n chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm víi c«ng t¸c qu¶n trÞ Doanh nghiÖp” t¹i C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a. Qua qu¸ tr×nh nghiªn cøu t«i thÊy r»ng c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ kÕ to¸n tËp hîp chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng lµ mét vÊn ®Ò võa mang tÝnh lý luËn, võa mang tÝnh thùc tiÔn. Trong ®iÒu kiÖn nÒn kinh tÕ thÞ tr­êng hiÖn nay, h¹ch to¸n kÕ to¸n nãi chung vµ h¹ch to¸n chi phÝ vµ tÝnh gi¸ thµnh nãi riªng cµng tá râ vai trß quan träng cña nã ®èi víi viÖc cung cÊp th«ng tin cho qu¶n trÞ Doanh nghiÖp. ViÖc h¹ch to¸n chÝnh x¸c ®Çy ®ñ c¸c chi phÝ s¶n xuÊt, tÝnh ®óng, tÝnh ®ñ gi¸ thµnh lµ ®iÒu kiÖn cÇn thiÕt ®Ó cung cÊp nhanh chãng th«ng tin vÒ néi bé Doanh nghiÖp nãi chung vµ c¸c th«ng tin vÒ chi phÝ s¶n xuÊt vµ tÝnh gi¸ thµnh s¶n phÈm nãi riªng cho c¸c nhµ Doanh nghiÖp. Nã gióp cho hä cã thÓ ra ®­îc c¸c quyÕt ®Þnh ®óng ®¾n, kÞp thêi ®èi víi ho¹t ®éng cña Doanh nghiÖp. Th«ng qua viÖc nghiªn cøu kiÕn thøc c¬ b¶n ë líp kÕ to¸n tr­ëng vµ thùc tÕ c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a, t«i ®· hiÓu thªm nhiÒu ®iÒu míi mÎ vµ s©u s¾c vÒ vai trß cña c«ng t¸c kÕ to¸n ®èi víi viÖc qu¶n lý trong C«ng ty. Víi bµi viÕt nµy t«i mong muèn ®ãng gãp mét phÇn nhá bÐ cña m×nh vµo viÖc hoµn thiÖn c«ng t¸c h¹ch to¸n kÕ to¸n t¹i C«ng ty xe ®¹p xe m¸y §èng §a, tõ ®ã n©ng cao hiÖu qu¶ cña c«ng t¸c kÕ to¸n ®èi víi qu¶n trÞ Doanh nghiÖp. Do h¹n chÕ vÒ ph¹m vi nghiªn cøu vµ thêi gian cã h¹n, bµi viÕt sÏ kh«ng tr¸nh khái nh÷ng thiÕu sãt. VËy t«i lu«n mong muèn nhËn ®­îc nh÷ng ý kiÕn ®ãng gãp ®Ó bµi viÕt ®­îc hoµn thiÖn h¬n.