Đề tài Hạch toán lưu chuyển hàng hóa tại xí nghiệp Khai thác Vật tư và Phế liệu Đà Nẵng

- Những sản phẩm hàng hóa được xác định tiêu thụ nhưng vì lí do như ( chất lượng và theo qui cách ) mà người từ chối thanh toán hay gởi lại hành hoặc yêu cầu giảm giá và được doanh nghiệp chấp nhận doanh thu hàng bán bị trả lại, khoản giảm giá hàng này được theo dõi trên tài khoản 521 ( hàng bán bị trả lại) hoặc tài khoản 532 (giảm giá hàng bán). - Các trường hợp doanh nghiệp chấp nhận khoản chiết khấu bán hàng cho khách hàng thì toàn bộ khoản chiết khấu bán hàng thực tế liên quan đến khối lượng và doanh thu hàng đã bán ra theo dõi riêng trên tài khoản 523 (chiết khấu hàng bán). * Tổ chức sổ kế toán theo dõi hàng bán. Tổ chức sổ kế toán chi tiết: kế toán doanh nghiệp cần xây dựng các mẫu số có chi tiết phù hợp với yêu cầu quản lý hàng hóa tại đơn vị mình. - Nếu doanh nghiệp mở sổ kế toán chi tiết hàng hóa để theo dõi từng thứ hàng hóa và từng nơi bảo quản thì mẫu sổ kế toán chi tiết có thể được xây dựng như sau: SỔ CHI TIẾT HÀNG HÓA Kho quản lý …………….. Tên khách hàng……………………. Mã số …………………… Quy cách …………………………. Đơn vị tính ………………………… Chæïng tæì Diãùn giaíi Âån giaï Nháûp Xuáút Täön Säú Ngaìy Sl Säú tiãön Sl Säú tiãön Sl Säú tiãön Täön âáöu kyì Cäng PS Täön cuäúi kyì Trường hợp doanh nghiệp áp dụng phương pháp hoạch toán hàng tồn kho theo phương pháp sổ số dư, kế toán chỉ theo dõi về mặt giá trị của hàng hóa theo từng kho, từng nơi bảo quản, còn số lượng được thủ kho theo dõi trên thẻ kho. Lúc này mẫu sổ kế toán chi tiết có thể được thiết kế như sau: SỔ CHI TIẾT HÀNG HÓA Kho bộ phận quản lý ……………………….. Tên nhóm thứ hàng hóa ………………….. Giá trị hàng tồn đầu kỳ ……………………. Chæïng tæì Ghi Nåü TK156-Ghi Coï caïc TK Ghi Coï TK156-Ghi Nåü caïc TK Täön kho Säú Ngaìy Cäüng nåü Cäüng nåü 3. Hoạch toán tổng hợp theo phương pháp nghiệp vụ kinh tế: a. Các khoản sử dụng: Hàng hóa của đơn vị thương nghiệp mua vào nhập kho bao gồm giá mua ghi trên hóa đơn và chi phí thu mua hàng hóa phản ảnh ở tài khoản cấp 2 và tài khoản khác liên quan đén việc mua hàng như sau: TK 1561 Giá mua hàng hóa TK 1562 Chi phí thu mua hàng hóa TK 151 Hàng mua đang đi trên đường TK 157 Hàng gởi đi bán a. 1. Nội dung: TK 1561 tài khoản này được phản ảnh giá trị hiện có và tính biến động của các loại hàng hóa trong kho, quầy hàng. - Kết cấu: TK 1561 Nợ Có + Trị giá mua hàng hóa nhập kho trong quầy, trong kỳ theo hóa đơn mua hàng +Chi phí thu mua hàng hóa. + Thuế nhập khẩu nếu có + Hàng hóa thuê ngoài gia công chế biến đã nhập kho. + Các nghiệp vụ tăng khác +Giá trị hiện thừa +Trị giá của hàng xuất bán trong kỳ + Chi phí thu mua phân bổ cho hàng hóa tiêu thụ mua trong kỳ + Chiết khấu mua hàng được hưởng + Trị giá hàng phát hiện thiếu do phát hiện trong kiểm kê Giảm giá bán hàng Số dư: phản ánh trị giá mua của hàng còn lại cuối kỳ. a.2. Nội dung và kết cấu của TK 1562. -Nội dung TK 1562 phản ánh chi phí thu mua hàng hóa thực tế phát sinh trong kỳ và hình thức phân bố chi phí cho bán và hàng còn lại cuói kỳ (hàng trong kho gởi đi bán) Chi phí thu mua bao gồm: Chi phí vạn chuyển bốc xếp, chi phí bảo hành hàng hóa, chi phí thuê kho, bến bãi, các tài khoản hao hụt tự nhiên trong định mức phát sinh trong quá trình mua hàng hóa. - Kết cấu: TK 1562 Nợ Có +Các chi phí thu mua hàng hóa thực tế phát sinh trong kỳ Số dư: chi phí mua hàng phân bổ cho hàng còn lại trong kỳ +chi phí mua hàng phân bổ cho hàng hóa bán ra trong kỳ. a.3. nội dung và kết cấu tài khoản 151 -Nội dung: Phản ảnh trị giá thực tế của hàng hóa đang thuộc quyền sở hữu của doanh nghiệp nhưng chưa về kho. -Kết cấu: TK 151 Nợ Có +Phản ảnh trị giá thực tế của hàng hóa đã mua nhưng chưa về nhập kho trong kỳ. Số dư: Phản ảnh trị giá của số hàng hóa đã thuộc quyền sở hữu về doanh nghiệp nhưng chưa về kho +Ttrị giá thực tế của số hàng đã về nhập kho hoặc chuyển thẳng đi bán b. Phương thức hoạch toán: b.1. Đối với mua hàng: -Khi hàng hóa về kế toán căn cứ vào hóa đơn và phiếu nhập kho ghi. Nợ TK 156 (1561) trị giá hàng mua Có TK 111, 112, 331 Phản ảnh chi phí liên quan trực tiếp đến quá trình mua hàng như Nợ TK 156 (1562) Chi phí thu mua hàng hóa Có TK 111, 112, 331 -Trường hợp mua hàng hóa về phát sinh thừa thiếu: Do mua hàng thừa, do bên bán xuất nhầm thì doanh nghiệp có 2 cách giải quyết: + Mua luôn hàng hóa: Nợ TK 156 (1561) Trị giá mua hàng thừa Có TK 111, 112, 331 + không mua hàng thừa khi hàng về nhập kho số hàng sẽ được theo dõi trên TK ngoài bảng là: Nợ TK 002 Khi xuất kho trả cho người bán thị ghi Có TK 002 Hàng thừa không có nguyên nhân Nợ TK 156 ( 1561) Trị giá mua hàng thừa Có TK 338 (3381) Hàng thừa cho xử lý Khi xử lý hàng thừa Nợ TK 338 (3381) Có TK 411, 721 Bổ sung vốn kinh doanh thu nhập bất thường. - Trường hợp hàng thiếu: kế toán căn cứ vào hóa đơn, phiếu nhập kho biên bản kiểm nhận hàng hóa để ghi Nợ TK 156 (1561) Trị giá mua hàng thực nhập Nợ TK 156 (1562) Hao hụt tự nhiên trong định mức Nợ TK 138 (1388) Quy trách nhiệm cá nhân bồi thường Nợ TK 138 (1381) Hàng thiếu chờ xử lý Có TK 111, 112, 331 Trị giá hàng mua theo hóa đơn. - Trường hợp mua hàng mà hóa đơn không cùng về, nhận được hóa đơn nhưng chưa về. + Trường hợp này kế toán chưa hoạch toán mà lưa giữ lại hóa đơn ở tập hồ sơ riêng. Nếu hàng hóa về trong kỳ tiến hành làm thủ tục nhập kho. Nợ TK 156 Có TK 151 Nếu cuối kỳ hàng vẫn chưa về nhập kho thì căn cứ vào hóa đơn kế toán ghi. Nợ TK 151 Hàng mua đang đi đường Có TK 111, 112, 331 - Chưa nhận hóa đơn nhưng hàng về, khi có vốn tiến hành nhập kho và lập phiếu nhập kho theo giá tạm thời tính trên hóa đơn. Nợ TK 156 (1561) Giá mua tạm tính Có TK 151, 331 * Trường hợp mua hàng có chiết khấu giảm giá và trả lại. -Hạch toán hàng mua bị trả lại; tức là hàng mua không đảm bảo chất lượng, qui cách mẫu mã và trả lại cho người bán Nợ TK 111,112, 331 Có TK 156 (1561) Trị giá mua hàng trả lại - Hạch toán chiết khấu, giảm giá hàng mua. Chiết khấu hàng mua: là khoản tiền bên bán thưởng cho bên mua do quá trình thanh toán nợ trước thời hạn và mua hàng với số lượng nhiều. Giảm giá là số tiền người bán chấp thuận giảm giá cho người mua vì hàng không đảm bảo chất lượng, quy cách mẫu mã giảm. Nợ TK 111, 112, 331 Số tiền chiết khấu hoặc giảm giá được hưởng. Có TK 156 (1561) b.2. Sơ đồ hạch toán tổng hợp dịch vụ mua hàng: TK111,112 TK156 TK111,112,331 Mua haìng bàòng tiãön màût, tiãön gåíi ngán haìng Haìng mua bë traí laûi chiãút kháúu giaím giaï haìng mua TK331 TK151 Haìng mua âi âæåìng vãö nháûp kho Traí goïp nåü cho nhaì cung cáúp Trë giaï haìng mua âang âi âæåìng Thuãú GTGT kháúu træì TK133 c. Tài khoản 511 Doanh thu bán hàng. - Nội dung và kết cấu TK 511 + Nội dung: tài khoản này phản ảnh tổng số doanh thu hàng thực tế của doanh nghiệp trong một kỳ hạch toán, các khoản nhập được từ nhà nước về trợ cấp giá khi thực hiện nhiệm vụ cung cấp sản phẩm hàng hóa dịch vụ theo yêu cầu của nhà nước. Kết cấu : TK 151 Nợ Có - Số thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu của sản phẩm hàng hóa dịch vụ phải nộp. -Kết chuyển doanh thu thuần vào TK 911 - Doanh thu bán sản phẩm hàng hóa của doanh nghiệp thực hiện trong kỳ hoạch toán. - Doanh thu cung cấp lao vụ dịch vụ * Các cấp Tk của TK 511: gồm 4 TK cấp 3 -TK 5111 Doanh thu bán hàng hóa -Tk 5112 Doanh thu bán các thành phẩm -TK 5113 Doanh thu cung cấp các dịch vụ -TK 5114 Doanh thu trợ cấp trị giá Nội dung và kết cấu TK 632. + Nội dung : TK này phản ánh trị giá vốn của thành phẩm hàng hóa lao vụ dịch vụ xuất bán trong kỳ. + Kết cấu: TK 151 Nợ Có - Trị giá vốn của thành phẩm, hàng hóa, lao vụ dịch vụ đã cung cấp theo từng hóa đơn - Kết chuyển giá vốn của thành phẩm, hàng hóa lao vụ dịch vụ vào bên nợ TK 911 4. Hạch toán chi tiết: a.Đối với mua hàng: -Trị giá thực té cuả hàng hóa mua vào được tính cho nguồn thu nhập và pahỉ theo dõi, phản ảnh riêng biệt trị giá mua và chi phí mua hàng. -Kế toán nhập kho hàng hóa phản ảnh theo giá trị thực tế theo quy định cụ thể cho từng loại vật tư hàng hóa. Trị giá thực tế nhập kho được quy định cho từng loại vật tư, hàng hóa theo nguồn hình thành và thời điểm tính giá. -Chi phí mua hàng trong kỳ dự tính cho hàng hóa tiêu thụ trong kỳ mua, hàng hóa tồn kho cuối kỳ hạch toá. Việc lựa chọn tiêu thức phân bổ chi phí thu mua hàng hóa tùy thuộc tình hình cụ thể của từng doanh nghiệp nhưng phải được thực hiện nhất quán trong niên độ kế toán. -Kế toán chi tiết hàng hóa phải nhất quán theo từng kho, từng laọi, nhóm hàng hóa b.Đối với bán hàng : - Khối lượng sản phẩm hàng hóa, lao dịch vụ được xác định tiêu thụ là khối lượng sản phẩm , hàng hóa màd người ta đã bán, cung cấp hoặc thực hiện các yêu cầu của khách hàng và được thanh thoán bằng tiền hay nhận thanh toán. * Các cấp TK của TK 511 gồm 4 TK cấp 3 -TK 5111 Doanh thu bán hàng hóa -TK112 Doanh thu bán các thành phẩm -TK 5113 Doanh thu cung cấp các dịch vụ -TK 5114 Doanh thu trợ cấp trị giá c. Nội dung và kết cấu TK 632 - Nội dung : Tk phản ánh giá vốn của thành phẩm, hàng hóa, lao dịch vụ sức bán trong kỳ. - Kết cấu: TK 632 Nợ Có - Trị giá vốn của thành phẩm, hàng hóa, lao dịch vụ đã cung cấp theo từng hóa đơn Kết chuyển giá vón của thành phẩm, hàng hóa, lao dịch vụ vào bên nợ TK 911 5. Hạch toán chi tiết lưu chuyển hàng hóa mang tính chất thương mại a.Đối với hàng mua: - TK 156 Hàng hóa + Hàng hóa mua ngoài nhập kho căn cứ vào hóa đơn và phiếu nhạp kho ghi. Nợ TK 156 (1561) Giá mua hàng hóa Nợ TK 133(1331) Thuế GTGT đầu vào Có TK 111 tiền mặt Có TK 331 Phải trả cho người bán Số thuế phải nộp cho hàng hóa mua ngoài ghi Nợ TK 331 Có TK 156 (1561) Chiết khấu được hưởng. Phản ánh chi phí thu mua hàng hóa thực tế phát sinh Nợ TK 156 (1562) Có TK 111 Xuất kho hàng hóa gởi đi bán Nợ TK 157 Có TK 156 - Trường hợp đã nhận được hóa đơn nhưng đến cuối kỳ hạch toán hàng hóa vẫn chưa về nhập kho thì căn cứ vào hóa đơn ghi Nợ TK 151 Hàng mua đang đi đường Có TK 111, 331 Sang kỳ hạch toán sau khi hàng mua ngoài về nhập kho Nợ TK 156 (1561) Có TK 151 b. Đối với bán hàng kế toán được sử dụng: * TK 511 Doanh thu bán hàng - Doanh thu của khối lượng sản phẩm, bán hàng được xác định trong kỳ Nợ TK 111, 131 ‘ Có TK 511 Có TK 333 (3331) Træåìng håüp haìng âäøi haìng Nåü TK 152, 153, 156 Nåü TK 131 Nåü TK 138 Coï TK 511. Cuäúi kyì haûch toaïn, tiãún haình kãút chuyãøn vaìo caïc khoaín chiãút kháúu baïn haìng, haìng baïn bë traí laûi, giaím giaï haìng baïn træì vaìo doanh thu thæûc tãú trong kyì haûch toaïn âãø xaïc âënh doanh thu thuáön. Nåü TK 511 Coï TK 521 chiãút kháúu haìng baïn Coï TK 531 haìng baïn bë traí laûi Coï TK 532 giaím giaï haìng baïn Cuäúi kyì haûch toaïn kãút chuyãøn vaìo TK âæåüc xaïc âënh kãút quaí kinh doanh Nåü TK 511 Coï TK 911 xaïc âënh kãút quaí kinh doanh * TK 632 Giá vố hàng bán - Khi xuất hàng hóa, sản phẩm đi tiêu thụ. Nợ TK 632 giá vốn hàng bán Có TK 155 thành phẩm Có TK 156 hàng hóa - Trường hợp sản phẩm không qua nhập kho, đêm tiêu thụ ngay ghi Nợ TK 632 Có TK 154 chi phí sản xuất kinh doanh dỡ dang. - Trường hợp hàng hóa gởi đi bán nay mới được xác định tiêu thụ ghi Nợ TK 632 Có TK 157 - Cuối kỳ hạch toán kết chuyển giá vốn đã xác định tiêu thụ, để xác định kết quả kinh doanh. Nåü TK 911 Coï TK 632 6. Haûch toaïn täøng håüp: a. Så âäö haûch toaïn täøng håüp nghiãûp vuû mua haìng TK 156. TK 111 TK 156 TK 331 TK 133 TK 331 (1) (3) (2) (4) TK 151 (6) (7) TK 338 (9a) TK 157 (5) TK 138 (8) TK 138(1381) (9b) (1) Haìng hoïa mua ngoaìi nháûp kho (2) Säú thuãú phaíi näüp cho haìng hoïa mua ngoaìi. (3) Træåìng håüp doanh nghiãûp nháûn âæåüc chiãút kháúu. (4) Phaín aïnh chi phê mua haìng hoïa thæûc tãú phaït sinh. (5) Xuáút kho haìng hoïa gåíi âi baïn (6) Træåìng håüp doanh nghiãûp nháûn âæåüc hoaï âån nhæng chæa âãún cuäúi kyì haûch toaïn haìng hoïa váùn chæa vãö nháûp kho. (7) Sang kyì haûch toaïn sau khi haìng mua vãö nháûp kho. (8) Nãúu xaïc âënh ngæåìi phaûm läùi, bàõt bäöi thæåìng. (9a) Haìng hoaï thæìa (9b) Haìng hoïa thiãúu. b. Så âäö haûch toaïn täøng håüp taìi khoaín 511. TK 521 TK 156 TK 111,131 Doanh thu cuía khäúi læåüng saín pháøm âæåüc xaïc âënh laì tiãu thuû trong kyì TK 152,153,156 TK 131 TK 138 TK 531 TK 532 TK 911 Cuäúi kyì haûch toaïn kãút chuyãøn vaìo TK xaïc âënh kãút quaí kinh doanh Cuäúi kyì haûch toaïn tiãún haình kãút chuyãøn chiãút kháúu baïn haìng, haìng baïn bë traí laûi, giaím giaï haìng baïn træì vaìo doanh thu thæûc tãú trong kyì Træåìng håüp haìng âäøi haìng TK 333 TK 155 TK 632 TK 911 Cuäúi kyì haûch toaïn kãút chuyãøn giaï väún âaî xaïc âënh tiãu thuû âãø xaïc âënh kãút quaí kinh doanh TK 156 TK 154 TK 157 Træåìng håüp haìng hoïa gåíi âi baïn nay måïi xaïc âënh tiãu thuû Khi xuáút kho haìng hoïa saín pháøm âi tiãu thuû Træåìng håüp saín pháøm khäng nháûn kho âem tiãu thuû ngay c. Så âäö haûch toaïn täøng håüp vaìo taìi khoaín 632. d. Hçnh thæïc kãú toaïn aïp duûng taûi xê nghiãûp: Hiãûn nay xê nghiãûp âang aïp duûng hçnh thæïc kãú toaïn nháût kyï chæïng tæì cuía hãû thäúng taìi khoaín måïi ban haình theo quyãút âënh säú 632TC/TM cuía Bäü Taìi chênh. Quy âënh vãö måí säø saïch theo doîi cuía xê nghiãûp: - Xê nghiãûp quy âån vë træûc thuäüc phaíi måí säø saïch kãú toaïn vaì haûch toaïn theo hçnh thæïc nháût kyï chæïng tæì. Viãûc täø chæïc haûch toaïn taûi âån vë nay tæång âäúi âäüc láûp, hoü täø chæïc haûch toaïn vaì xaïc âënh kãút quaí kinh doanh riãng cuía tæìng âån vë. Tuy nhiãn hoü âæåüc pheïp xæí lyï kãút quaí kinh doanh nhæ trêch láûp caïc quyî näüp baïo caïo quyãút toaïn cuía âån vë mçnh. - Caïc chæïng tæì phaït sinh trong quaï trçnh saín xuáút mua vaì baïn haìng hoaï âæåüc læu laûi âãöu âàûn haûch toaïn vaìo säø kãú toaïn cuía xê nghiãûp. - Quy âënh vãö læu chuyãøn chæïng tæì coï liãn quan phaíi âæåüc cáûp nháût xê nghiãûp trong ngaìy vaì baïo caïo kãú toaïn theo âënh kyì chuyãøn cho caïc âån vë cå quan chæïc nàng coï liãn quan. * Så âäö haûch toaïn theo hçnh thæïc nháût kyï chæïng tæì: CHÆÏNG TÆÌ GÄÚC Nháût kyï chæïng tæì Säø caïi Baïo caïo kãú toaïn Baíng kã hoàûc tåì kã khai chi tiãút Baíng kã hoàûc tåì kã khai chi tiãút Theí kho vaì säø kãú toaïn chi tiãút Chuï thêch: Ghi haìng ngaìy Ghi âënh kyì (cuäúi thaïng) Ghi âäúi chiãúu, kiãøm tra Hằng ngày, căn cứ vào các chứng từ phản ảnh các nghiệp vụ kinh doanh kinh tế phát sinh vào chứng từ liên quan theo trình tự thời gian. Một số nghiệp vụ cần theo dõi riêng thì lập bàng kê, cuối tháng chuyển từ bảng kê nhật ký chứng từ liên quan một lần. Ngoài ra các chứng từ gốc có liên quan được chuyển vào nhật ký chứng từ. Sổ và thẻ chi tiết được mở cho các đối tượng cần hạch toán vào các tài khỏan định kỳ hằng tháng, căn cứ vào số liệu đã tổng hợp ở sổ nhật ký chứng từ lần lượt ghi vào sổ cái. Cuối tháng căn cứ vào sổ, thẻ chi tiết lên bảng tổng hợp chi tiết của từng tài khoản để đối chiếu với sổ cái. Sau khi đối chiếu đúng các số liệu thì dựa vào sổ cái, nhật ký chứng từ, bảng kê để lập báo cáo kế toán. PHÁÖN III TÌNH HÌNH THỰC TẾ CÔNG TÁC HẠCH TOÁN LƯU CHUYỂN HÀNG HOÁ TẠI XÍ NGHIỆP KHAI THÁC PHẾ LIỆU I. CHÆÏNG TÆÌ, SÄØ SAÏCH, TAÌI KHOAÍN MAÌ XÊ NGHIÃÛP ÂANG AÏP DUÛNG: 1. Các chứng từ có liên quan đến lưu chuyển hàng hoá tại xí nghiệp khai thác vật tư phế liệu. - Chứng từ mua hàng gồm: + Phiếu mua hàng + Phiếu nhập vật tư * Phiếu mua hàng Công dụng: Dùng để phản ánh số lượng và trị giá để làm căn cứ thanh toán. Căn cứ vào phiếu này xác định và lập phiếu nhập kho hàng hoá. * Phiếu nhập kho (Phiếu nhập vật tư) Công dụng: Dùng để theo dõi chặt chẽ về số lượng hàng hoá nguyên vật liệu nhập kho. Làm căn cứ để ghi thẻ kho, các sổ sách có liên quan và kiểm tra khi cần thiết. Nó được sử dụng trong mọi trường hợp nhập kho (từ nhập kho thành phẩm gia công). * Trách nhiệm và phương pháp ghi: do bộ phận nghiệp vụ khi nhận được phiếu mua hàng, biên bản kiểm nhận: phiếu này được lập thành 4 liên: + 1 liên lưu + 1 liên giao cho thủ kho + 1 liên giao cho kế toán + 1 liên giao cho đơn vị giao hàng - Chứng từ bán hàng: gồm + Hoá đơn (GTGT): do Bộ Tài chính phát hàng, nó vừa là hoá đơn bán hàng vừa làm phiếu xuất kho hàng hoá. Dùng để theo dõi số lượng. Trị giá hàng hoá xuất bán đồng thời là căn cứ ghi vào sổ sách có liên quan và làm hoá đơn thanh toán cho người mua hàng. - Hoá đơn này được lập thành 3 liên: + Liên 1 : lưu cuốn giữ lại đơn vị + Liên 2: là hoá đơn để giao cho khách hàng để chứng nhận việc mua hàng + Liên 3: Giao cho thủ kho ký xác nhận hàng đã xuất kho làm căn cứ ghi vào thẻ kho về số lượng hàng xuất. Sau đó thủ kho chuyển về phòng kế toán để lên bảng kê hàng xuất bán trong kì. - Hoá đơn này được cơ quan thuế kiểm tra rất nghiêm ngặt do đó tại đơn vị nó được bản quản cẩn thận không được để thất thoát một tờ nào. Là biểu mẫu hoá đơn tài chính. - Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ này chỉ dùng trong kinh doanh nội bộ giữa công ty - xí nghiệp - các cửa hàng. - Lệnh xuất hàng: có tác dụng như một phiếu xuất kho được xác nhận bởi chữ ký giám đốc. Phiếu này chủ yếu dùng tròng các hợp đồng kinh tế. * Các chứng từ liên quan đến lưu chuyển nội bộ: - Lưu chuyển nội bộ: là một khâu khá quan trọng trong mối quan hệ giữa công ty và xí nghiệp. Ngoài ra giữa xí nghiệp và các cửa hàng, đơn vị trực thuộc khác cũng có sự lưu chuyển hàng hoá nhưng chủ yếu là về “lượng”. Riêng cửa hàng 231 Lê Văn Hiến là hạch toán phụ thuộc xí nghiệp. Xí nghiệp vừa làm nhiệm vụ sản xuất đồng thời là kho hàng hoá chủ yếu để xuất hàng phân bổ cho các cửa hàng, xí nghiệp trực thuộc công ty. Trong nghiệp vụ lưu chuyển nội bộ này gồm các chứng từ sau: + Hoá đơn bán hàng + Phiếu xuất kho kiêm vận chuyển nội bộ + Thẻ kho + PHiếu nhập vật tư * Hệ thống sổ sách kế toán của xí nghiệp áp dụng: - Theo hình thức kế toán “nhật ký chứng từ” hạch toán nghiệp vụ mua bán hàng hoá, xí nghiệp đã vận dụng các loại sổ sách hạch toán như sau: - Nhật ký chứng từ số 5 dùng để theo dõi tổng hợp chi tiêu hàng mua, tổn thất ... đồng thời theo dõi tình hình thanh toán tiền hàng cho người bán. - Bảng kê số 8 theo dõi nhập, xuất, tồn của hàng hoá theo trị giá thực tế hạch toán. - Bảng kê số 11 theo dõi TK 131 “phải thu khách hàng”. - Nhật ký chứng từ số 8 dùng để phản ánh số phát sinh có của tài khoản 156,157,131,511, sổ ngày cuối tháng ghi 1 lần. Tuy nhiên, mọi sổ sách lưu chuyển hàng hoá, doanh thu và tờ khai thuế GTGT phải nộp đều được kế toán xí nghiệp lập và lưu vào phần mềm kế toán tại xí nghiệp. Đây là một bước khá quan trọng trong việc bảo quản số liệu tại xí nghiệp. Và hiện tại, các chứng từ cụ thể nhất tại xí nghiệp áp dụng cho mua bán hàng hoá, xác định doanh thu và thuế VAT phải nộp là các bảng kê chi tiết các nghiệp vụ mua bán hàng hoá. - Cơ sở để lên bảng kê này là các chứng từ, hoá đơn gốc kèm theo. Trên thực tế xí nghiệp tuy áp dụng hình thức kế toán nhật ký chứng từ nhưng hàng ngày hoặc theo định kỳ bộ phận kế toán tại xí nghiệp đều đưa số liệu lưu chuyển vào phần mềm kế toán các số liệu càng rõ ràng và dễ dàng hơn. HOÁ ĐƠN Mã số 01/GTKT - 3LL NN/01-N Liên 2 (giao cho khách hàng) Ngày 06 tháng 02 năm 2003 N0 028821 Đơn vị bán : Công ty thép Đà Nẵng Địa chỉ : Khu CN Hoà Khánh - TP Đà Nẵng Điện thoại : MST: 0400101549 - 1 Họ và tên người mua hàng: Phan Đức Hoài Đơn vị : Công ty xí nghiệp khai thác vật tư và phế liệu ĐN. Địa chỉ : STK: Hình thức thanh toán: MST: 0400100672 - 1 STT Tên hàng hoá dịch vụ ĐVT S lượng Đơn giá Thành tiền A B C 1 2 3 = 1x2 1 Thép f 6 Kg 6.000 4.100 24.600.000 2 Thép f 8 Kg 4.000 4.020 16.080.000 Thuế suất GTGT % Cộng tiền thuế tổng cộng Tiền hàng GTGT Thanh toán 40.680.000 2.034.000 42.714.000 Số tiền viết bằng chữ: (Bốn mươi hai triệu bảy trăm mười bốn ngàn đồng chẵn) Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) Căn cứ vào hoá đơn trên, sau khi làm thủ tục kiểm nhập thủ kho xác nhận số thực tế và ghi vào thẻ kho hàng hoá. Sau đó thủ kho chuyển toàn bộ chứng từ về phòng kinh doanh để làm phiếu nhập vật tư. PHIẾU NHẬP KHO Số 04/TN Ngày 06 tháng 02 năm 2003 Họ tên người giao : Công ty thép Đà Nẵng Theo hoá đơn số : 028821 ngày 06 tháng 02 năm 2003 Nhập tại kho : giao thẳng Nợ TK 136 Có TK 331 STT Tên, ký hiệu f quy cách, phẩm chất vật tư hàng hoá Mã số ĐVT S lượng Đơn giá Thành tiền Theo C.T Thực nhập 1 Thép f 6 Kg 6.000 4.100 24.600.000 2 Thép f 8 Kg 4.000 4.020 16.080.000 Thuế suất GTGT 5% 2.034.000 Tổng cộng 10.000 42.714.000 Số tiền viết bằng chữ: (Bốn mươi hai triệu bảy trăm mười bốn ngàn đồng chẵn) Nhập ngày 06 tháng 02 năm 2003 Thủ trưởng đơn vị Người mua hàng Thủ kho (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) Tiếp tục chuyển phiếu nhập vật tư kèm theo hoá đơn hàng (liên 2) về phòng kế toán để hạch toán và thẻ hàng hoá để theo dõi về quy cách, chủng loại và đơn giá của từng loại hàng hoá. Cuối quý đối chiếu với thẻ kho để theo dõi hàng nhập của xí nghiệp. SỔ CHI TIẾT HÀNG HOÁ Kho (bộ phận) quản lý : ông Cảnh Quy cách: Tên nhóm (thứ) hàng hoá : thép f Mã số : Đơn vị tính: Tấn Chứng từ Diễn giải Đơn giá Nhập Xuất Tồn Số Ngày SL S. tiền SL S. tiền SL S. tiền 04/TN 6/2/03 Cty thép ĐN 4.100 60.000 24.600.000 19.084 78.244.400 Cty thép ĐN 4.020 4.000 16.080.000 14.108 56.714.160 Từ hoá đơn (liên 2) cùng với phiếu nhập hàng hoá thì kế toán tiến hành ghi vào bảng kê chứng từ ghi Có TK 331 theo dõi cho từng nhóm hàng như thép f 6, f 8... BẢNG KÊ CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 331 Nhóm hàng thép f 6 Quý I/2003 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) Số tiền Ghi nợ các TK 1561 133 1521 6/2/02 04/TN f6 Cty thép ĐN 6.000 25.830.000 24.600.000 1.230.000 0 f8 Cty thép ĐN 4.000 16.884.000 16.080.000 804.000 0 ................... Tổng cộng 205.736 615.699.400 586.380.371 29.319.029 Bảng trên dùng để theo dõi trong quý I/2003 xí nghiệp đã mua được bao nhiêu kg thép f6, cũng như giá trị của thép f6, f8, mặt khác còn theo dõi được khoản phải thu lại từ lệ phí thép f6, f8. Cuối kì kế toán tiến hành tổng cộng số lượng và số tiền của từng bảng kê chứng từ ghi Có TK 331 theo dõi cho từng nhóm hàng để ghi vào bảng kê tổng hợp chứng từ ghi Có TK 331 của tất cả các mặt hàng. BẢNG TỔNG HỢP CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 331 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) Số tiền Ghi nợ các TK 1561 133 1521 I Kim khí 205.736 615.699.400 586.380.371 29.319.029 0 Thép f6 6.000 25.830.000 24.600.000 12.300.000 0 Thép f8 4.000 16.884.000 16.080.000 804.000 0 ................... II Xăng dầu 29.080 129.538.500 122.220.779 7.618.321 0 .................... Tổng cộng 745.538.500 708.601.150 36.937.350 0 Ghi vào số liệu tổng cộng số của bảng tổng hợp chứng từ ghi Có TK 331 của tất cả các mặt hàng để ghi vào sổ cái các TK có liên quan. Đồng thời từ hoá đơn (liên 2) thì kế toán công nợ cũng theo dõi riêng từng nhà cung cấp cụ thể. Do đó kế toán mở sổ kế toán chi tiết tài khoản 331 theo dõi cho từng đối tượng cụ thể. SỔ CHI TIẾT TÀI KHOẢN 331 Đơn vị: Công ty thép Đà Nẵng NT Chứng từ Diễn giải TK đối ứng Số phát sinh Số dư Số Loại Nợ Có Nợ Có 6/2/03 04/TP PN 2002 chuyển sang Nhận thép f6,f8 1561,133 42.714.000 184.264.109 ........................ ........................ Tổng cộng 339.498.060 635.952.446 480.718.495 Sổ này nhằm theo dõi từng nhà cung cấp cụ thể trong việc mua hàng của họ để có thể biết được trong quý 1 nếu xí nghiệp mua hàng vượt qua mức nhất định thì xí nghiệp nên yêu cầu nhà cung cấp ấy giảm giá hoặc có chính sách chiết khấu đối với xí nghiệp. Mặt khác cũng theo dõi được xí nghiệp cần phải trả cho nhà cung cấp bao nhiêu vào cuối quý để có kế hoạch mua hàng và trả tiền vào kỳ sau: c. Hạch toán chi phí mua hàng: Vì xí nghiệp mua hàng chủ yếu theo phương thức chuyển hàng nên chi phí mua hàng phát sinh định kì thường có giá trị nhỏ và chi phí mua hàng của xí nghiệp thường là chi phí thuê kho bãi, chi phí hao hụt trong định mức, chi phí vận chuyển, bốc dỡ... Trong quý I/2003 chi phí mua hàng tập hợp qua tài khoản 1562 sau: TK 1562: “Chi phí mua hàng” D1: 10.749.591 TK 111: 3.902.412 10.749.591: TK 632 PS: 3.902.412 10.749.591 D2: 3.902.412 Cuối quý kế toán tiến hành phân bổ chi phí mua hàng theo tiêu thức Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng tồn quý I/2003 = Chi phí mua hàng + phát sinh trong kỳ Chi phí mua hàng phát sinh trong kì x trị giá hàng tồn cuối kì Trị giá hàng xuất trong kì Trị giá hàng cuối kì Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng tồn quý I/2003 = 10.749.891 + 3.902.412 x 455.458.956 617.180.463 + 455.458.956 = 21.133.476.513 Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng xuất bán = Chi phí mua hàng phân bổ hàng tồn đầu kì + Chi phí mua hàng phát sinh trong kỳ - Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng tồn cuối kì Chi phí mua hàng phân bổ cho hàng xuất bán quí I/03 = 10.749.591 + 3.902.412 - 3.902.412 = 10.749.591 Trong đó: - Trị giá hàng hiện còn cuối quí I/2003 ......... 455.458.956 (số liệu lấy ở sổ cái TK 1561) - Trị giá vốn hàng xuất bán trong quý I/2003: 617.180.463 (số liệu lấy ở bảng kê chứng từ ghi Có của tất cả các mặt hàng). Cuối quý kết chuyển chi phí mua hàng phân bổ cho hàng bán ra vào giá vốn hàng bán: TK 632 giá vốn hàng bán TK 1561 10.749.591 II. HÌNH THỨC HẠCH TOÁN NGHIỆP VỤ BÁN HÀNG: 1. Phương thức bán hàng, chứng từ hạch toán Hiện nay xí nghiệp khai thác vật tư và phế liệu đang bán hàng với một loại khách hàng và ở các thị trường khác nhau nên các phương thức hàng mà xí nghiệp áp dụng cũng có nhiều loại khác nhau: Phương thức bán hàng qua kho Phương thức bán hàng giao thẳng Phương thức bán lẻ hàng hoá Trong các phương thức bán hàng thì xí nghiệp thường áp dụng phương thức bán hàng qua kho nhiều hơn vì doanh số bán theo phương thức này quá nhiều so với các phương thức khác. Chứng từ hạch toán nghiệp vụ bán hàng hoá đơn bán hàng, hoá đơn bán hàng, hoá đơn kiêm phiếu xuất kho. 2. Phương thức khách hàng thanh toán bằng tiền mặt, chuyển khoản a. Trường hợp khách hàng thanh toán bằng tiền mặt, chuyển khoản Kế toán sẽ ghi phiếu thu đồng thời với hoá đơn. Khi khách hàng thanh toán bằng séc chuyển khoản trong hoá đơn phải ghi sổ séc, séc đó phải được “bảo chi” tại ngân hàng, nơi xí nghiệp mở tài khoản. Kế toán thu séc, cuối định kỳ lập bảng kê và nộp tại ngân hàng để vào tài khoản của xí nghiệp. b. Trường hợp thanh toán chậm: Trong cơ chế thị trường hiện nay, cạnh tranh để lấy được khách hàng là mục tiêu của nhiều doanh nghiệp nên trường hợp thanh toán này thường xảy ra nhiều tại xí nghiệp. Do đó đối với hình thức này phải ghi rõ thời hạn trả chậm trên hợp đồng kinh tế ký kết giữa xí nghiệp và khách hàng. 3. Trình tự lưu chuyển chứng từ và sổ sách ghi chép. Chứng từ bán hàng: bảng kê CT ghi Có TK 511 ® Bảng tổng hợp chứng từ ghi có TK 511 (hoá đơn, hoá đơn, bảng kê chứng từ ghi Có TK 1561 kiêm phiếu xuất kho): Sổ chi tiết TK 131 theo dõi từng khách hàng cụ thể sổ nhật ký đặc biệt TK 112, TK 111. 4. Phương pháp tính giá vốn hàng xuất kho tại xí nghiệp Tại xí nghiệp khi tính giá vốn hàng xuất kho, kế toán sử dụng phương pháp bình quân cả kỳ dự trữ. Phòng kế toán xí nghiệp mở thẻ hàng hoá để theo dõi lượng hàng hoá nhập, xuất, tồn trong kì và thẻ hàng hoá được mở cho từng mặt hàng cụ thể. Cuối quý căn cứ vào thẻ hàng hoá tiến hành tính đơn giá bình quân và trị giá vốn hàng xuất kho của từng mặt hàng như sau: Đơn giá vốn bình quân = Giá mua thực tế của hàng tồn kho định kì + Giá mua thực tế của hàng nhập trong kì Số lượng hàng tồn kho đầu kì số lượng hàng nhập trong kì Đơn giá vốn bình quân = 43.092.000 + 2.904.440 = 3.515 6.760 6.323 Trị giá vốn Số lượng hàng Đơn giá vốn hàng xuất kho xuất kho bình quân Trị giá vốn hàng xuất kho = 143.179 x 3.515,7 = 503.374.410 - Số liệu minh hoạ: Quý I/2003 tính giá xuất kho cho mặt hàng thép f 6 + Giá mua thực tế hàng tồn đầu quý I/2003 của thép f 6 : 43.092.000 + Giá mua thực tế hàng nhập trong quý I/2003 là : 2.904.440 + Số lượng hàng tồn kho đầu quý I/2003 là : 6.760 (kg) + Số lượng hàng nhập trong quý I/2003 là : 6.323 kg Số liệu lấy ở thẻ hàng hoá của mặt hàng thép f 6. Do đó đơn giá bình quân của hàng nhập thép f 6 trong quý I/2003 là 3.515,7 kg. Với số lượng mặt hàng thép f 6 xuất bán trong quý I/2003 là 143,179 kg. Từ đó ta tính được trị giá vốn xuất kho của mặt hàng thép f 6 trong quý I/2003 là 503.374.410 đ. 5. Hạch toán nghiệp vụ bán hàng tại xí nghiệp. Theo thoả thuận giữa khách hàng là Phan Thị Hoa là xí nghiệp thì ngày 6/02/2003 xí nghiệp bán thép f 6 qua hoá đơn có một dạng như sau: HOÁ ÂÅN Liên 3 (dùng để thanh toán) Ngày 6/2/03 No: 053667 Đơn vị bán hàng : Phan Thị Hoa Địa chỉ : Công ty TNHH Tân Hoa Điện thoại : MST: 6100147261 Tên người mua hàng : Phan Đức Hoài Đơn vị : Xí nghiệp vật tư phế liệu Đà Nẵng Địa chỉ : 231 Lê Văn Hiến Hình thức thanh toán : giao thẳng STT Tên hàng hoá dịch vụ ĐVT S lượng Đơn giá Thành tiền A B C 1 2 3 = 1x2 1 Thép f 6 Kg 6.000 4.100 24.840.000 2 Thép f 6 Kg 4.000 4.250 17.000.000 ................... Cộng tiền hàng 41.840.000 Thuế suất GTGT 5% 2.092.000 Tổng tiền thanh toán 43.932.000 Số tiền viết bằng chữ: (Bốn mươi hai triệu chín trăm ba mươi hai ngàn đồng chẵn) Người mua hàng Kế toán trưởng Thủ trưởng đơn vị (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) (Ký, ghi rõ họ tên) Từ chứng từ gốc tức là hoá đơn (liên 3) kế toán lên bảng kê chứng từ ghi có TK 511 theo dõi từng mặt hàng cụ thể. Do kế toán mua bán hàng hoá lên bảng ghi có chứng từ TK 511. CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 511 Mặt hàng thép f 6, f 8 quý I/2003 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) TKSH TK 333 Ghi nợ các TK 131 ..... 6/2/03 153667 f6 Phan Thị Hoa 6.000 24.840.000 1.242.000 26.082.000 f8 .............. 4.000 17.000.000 810.000 17.010.000 .............. Tổng cộng 143.179 527.330.996 21.647.556 548.978.552 Cuối quý, kế toán tiến hành tổng cộng số liệu ở bảng kê chứng từ ghi có TK 511 theo dõi chi tiết cho từng mặt hàng cụ thể, lấy số liệu tổng ghi vào bảng kê chứng từ ghi có TK 511 của từng nhóm hàng. CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 511 Nhóm hàng: kim khó quý I/2003 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) TKSH TK 333 Ghi nợ các TK 131 ..... 6/2/03 153667 PN Thép f6 18.000 74.254.285 3.712.715 77.967.000 Thép f8 13.000 52.490.476 2.624.524 55.115.000 .............. Tổng cộng 186.000 114.072.849 57.035.151 798.492.000 Từ số liệu ở các bảng kê chứng từ ghi Có TK 511 theo dõi cho từng nhóm hàng kế toán tiền hành tổng hợp để ghi vào bảng tổng hợp chứng từ ghi Có TK 511 cho tất cả các mặt hàng. CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 511 Tổng hợp của các mặt hàng, quý I/2003 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) TKSH TK 333 Ghi nợ các TK 131 .... 6/2/03 053667 I Kim khí 186.000 114.072.849 57.035.151 798.492.000 ... Thép f6 18.000 74.254.285 3.712.715 77.967.000 ... Thép f8 13.000 52.490.476 2.624.524 55.115.000 ... .............. IV Xăng dầu 51.012 253.497.855 11.398.065 264.865.920 Tổng cộng 1.933.120.773 85.537.533 2.018.758.306 Bảng tổng hợp này tác dụng là để biết được doanh thu của quý I/2003 của tất cả các mặt hàng còn lại có thể theo dõi được doanh thu từng mặt hàng chiếm tỷ trọng bao nhiêu phần trăm trong tổng doanh thu của xí nghiệp. Sau đó kế toán tiến hành ghi vào sổ cái của TK 511. Sau đó căn cứ vào thẻ hàng của từng mặt hàng và căn cứ vào hoá đơn bán hàng để tính ra giá trị vốn xuất kho của từng mặt hàng và ghi vảo bảng kê ghi có TK 1561 của mặt hàng cụ thể. CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 1561 Mặt hàng thép f 6, quý I/2003 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) Số tiền Ghi nợ các TK 632 ... 6/2/03 053667 I Xuất bán lẻ Thép f 6,8 cho bà Phan Thị Hoa 31.000 .................. 143.179 501.299.706 501.299.706 Từ bảng kê ghi Có TK 1561 của từng mặt hàng cụ thể ta lên bảng kê ghi Có TK 1561 của từng nhóm hàng. CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 1561 Nhóm hàng kim khí quý I/2003 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) Số tiền Ghi nợ các TK 632 6/2/03 053667 01 Thép f 6 143.179 501.299.706 501.299.706 Tổng cộng 1.288.61 4.511.697.354 4.511.697.354 Bảng kê này theo dõi được tổng quát giá vốn của từng nhóm hàng xuất ra để bán trong quý I/2003. Tương tự cũng từ các bảng kê chứng từ ghi Có các TK 1561 theo dõi cho từng nhóm hàng để lên bảng kê tổng hợp chứng từ ghi có của TK 1561 cho tất cả các mặt hàng. Kế toán tổng hợp tiến hành ghi vào sổ cái các TK liên quan. Bảng kê tổng hợp sau sẽ biết được tổng giá vốn hàng xuất kho của xí nghiệp vào quý I/2003. BẢNG TỔNG HỢP CHỨNG TỪ GHI CÓ TK 1561 Quý I/2003 NT SCT Loại Diễn giải Lượng (Kg) Số tiền Ghi nợ các TK 632 ..... I Kim khí 1.288.611 4.511.697.354 4.511.697.354 ................... Xăng dầu 14.120 82.762.776 82.762.776 Tổng cộng 617.180.463 617.180.463 Để thuận tiện trong việc quản lý công nợ cũng như việc theo dõi chi tiết cho từng khách hàng cụ thể để xí nghiệp có thể có chính sách ưu đãi hơn đối với một số khách hàng thường xuyên và mua hàng với số lượng lớn thì dù kế toán công nợ vẫn hạch toán thông qua TK 131 theo dõi cho từng đối tượng cụ thể: SỔ CHI TIẾT TK ĐỐI ỨNG 131 Tên đơn vị (cá nhân) PHAN THỊ HOA NT SCT Loại Diễn giải TK đối ứng Số phát sinh Ghi nợ các TK Nợ Có Nợ Có 6/2/03 053667 HĐ Năm 2002 chuyển sang xuất bán thép f6,8 511,333 43.092.000 146.913.334 135.615.600 160.000.000 122.528.934 Sổ theo dõi riêng cho từng đối tượng khách hàng cụ thể và có công dụng là để biết được khoản phải thu còn lại ở cuối quý I/2003. III. HẠCH TOÁN NGHIỆP VỤ HÀNG HOÁ TỒN KHO TẠI XÍ NGHIỆP. 1. Hạch toán chi tiết hàng tồn kho Hàng hoá của xí nghiệp được theo dõi chi tiết tại các kho và bộ phận nghiệp vụ ở phòng kế toán. Các mặt hàng kinh doanh được theo dõi chi tiết cho từng mặt hàng cụ thể. Xí nghiệp kinh doanh nhiều mặt hàng như kim khí, vật liệu xây dựng, xi măng, xăng dầu và thép f 6, f 8... mà các mặt hàng không hư hỏng nhưng nếu không quản lý chặt chẽ thì xảy ra hiện tượng thất thoát, mất mát. Do đó việc hạch toán chi tiết hàng tồn kho rất quan trọng. Để hạch toán chi tiết hàng tồn kho, kế toán xí nghiệp đã sử dụng phương pháp ghi thẻ song song và được thể hiện qua sơ đồ sau: Phiếu nhập kho Thẻ kho Thẻ hàng hoá Bảng tổng hợp nhập X -N -T Phiếu xuất kho Chú thích: Ghi hàng ngày Ghi cuối tháng Quan hệ đối chiếu Số liệu minh hoạ: Thẻ hàng hoá mặt hàng thép f 6,8 quý I/2003 - Số lượng hàng tồn đầu quý I/2003 : 8.760kg - Trị giá hàng tồn đầu quý I/2003 : 43.092.000đ - Số lượng hàng nhập trong quý I/2003 : 6.322 kg - Trị giá hàng nhập trong quý I/2003 : 2.903.440đ Như vậy đơn giá vốn bình quân của mặt hàng thép f 6,8 trong quý I/2003 43.092.000 + 2.904.440 = 3.515,7 6.760 + 6.323 Với số lượng hàng xuất kho trong quý I/2003 là 143,179 kg ta tính được trị giá vốn xuất kho của mặt hàng thép f 6 trong quý I/2003 là: 143,79 x 3.515,7 = 503.374.410 Số lượng thép f6 tồn cuối quý 5/2003 là 6.760 + 6.323 - 143.179 = 130.096 Trị giá của mặt hàng thép f 6 tồn cuối quý I/2003 43.092.000 + 2.904.440 - 503.374.410 = 463.186.850 Cuối quý, sau khi tính ra tổng số nhập, xuất, tồn kho từng mặt hàng cụ thể, kế toán tiến hành đối chiếu với thẻ kho tương ứng. Sau kho đối chiếu với thẻ kho của thủ kho kế toán căn cứ vào thẻ hàng hoá của từng mặt hàng cụ thể để tổng cộng số liệu để lập bảng tổng hợp nhập, xuất, tồn, hàng hoá của toàn xí nghiệp. Bảng này có tác dụng là cho chúng ta biết được giá trị hàng hoá nhập trong kì, xuất hàng hoá trong kì và tồn cuối kì của tất cả các mặt hàng của xí nghiệp. 2. Haûch toaïn kãút quaí kiãøm kã haìng hoïa taûi xê nghiãûp: a. Täø chæïc kiãøm kã taûi xê nghiãûp: Xê nghiãûp Khai thaïc Váût tæ vaì Phãú hiãûu kinh doanh caïc màût haìng chuí yãúu laì váût liãûu xáy dæûng, kim khê. Âáy laì nhæîng màût haìng coï giaï trë låïn mang laûi tênh thåìi vuû do âoï læåüng haìng dæû træî taûi caïc khu âãø phuûc vuû cho hoaût âäüng kinh doanh âæåüc liãn tuûc vaìo caïc muìa trong nàm laì tæång âäúi nhiãöu. Haìng hoïa trong kho cáön âæåüc baío quaín vaì âaím baío vãö säú læåüng. Vç váûy cäng taïc kiãøm kã laì viãûc ráút cáön thiãút nhàòm âaím baío sæû phuì håüp giæîa säú læåüng hiãûn coìn taûi kho våïi theí haìng hoïa cuîng nhæ phaït hiãûn haìng hoïa thiãúu huût hæ hoíng âãø xæí lyï këp thåìi. Cäng taïc kiãøm kã åí xê nghiãûp âæåüc thæûc hiãûn theo 2 hçnh thæïc kiãøm kã âënh kyì vaì kiãøm kã âäüt xuáút. Kiãøm kã âënh kyì âæåüc tiãún haình âënh kyì 3 thaïng, 6 thaïng. Kiãøm kã âäüt xuáút thæåìng âæåüc tiãún haình khi coï sæû thay âäøi giaï caí cuía caïc màût haìng. Cäng taïc kiãøm kã haìng hoïa taûi xê nghiãûp do häüi âäöng kiãøm kã tiãún haình, thaình pháön do giaïm âäúc xê nghiãûp quyãút âënh bao gäöm: + Phoï giaïm âäúc. + Kãú toaïn træåíng. + Täø kiãøm kã. Træåïc khi kiãøm kã, kãú toaïn caïc bäü pháûn liãn quan phaíi âaím baío viãûc ghi säø kãú toaïn táút caí caïc chæïng tæì nháûp xuáút haìng hoïa âãún thåìi âiãøm kiãøm kã. Khi tiãún haình kiãøm kã phaíi tiãún haình bàòng caïc biãûn phaïp cán, âong, âo âãúm. Âäöng thåìi âaïnh giaï pháøm cháút haìng hoïa âãø ghi vaìo biãn baín kiãøm kã. Caïc täø chæïc kiãøm kã coï nhiãûm vuû xaïc nháûn säú læåüng haìng hoïa thæûc tãú so våïi säø saïch âãø xaïc âënh læåüng. Trang ngang PHÁÖN IV MÄÜT SÄÚ YÏ KIÃÚN VÃÖ HAÛCH TOAÏN LÆU CHUYÃØN HAÌNG HOÏA TAÛI XÊ NGHIÃÛP KHAI THAÏC VÁÛT TÆ VAÌ PHÃÚ LIÃÛU I. NHÁÛN XEÏT CHUNG VÃÖ TÇNH HÇNH LÆU CHUYÃØN HAÌNG HOÏA TAÛI XÊ NGHIÃÛP KHAI THAÏC VÁÛT TÆ VAÌ PHÃÚ LIÃÛU: * Nháûn xeït chung: Træåïc hãút, em muäún khàóng âënh laûi ràòng Xê nghiãûp Khai thaïc váût tæ vaì phãú liãûu laì mäüt âån vë træûc thuäüc xê nghiãûp gia cäng saín pháøm sàõt theïp j cho Cäng ty Kim khê vaì Váût tæ Täøng håüp Âaì Nàông. Våïi chæïc nàng âoï, xê nghiãûp âaî laìm troìn nhiãûm vuû cuía mçnh vaì kãø khi thaình láûp cho âãún nay xê nghiãûp âaî khäng ngæìng tçm toìi nhæîng hæåïng phaït triãøn måïi cho con âæåìng riãng cuía mçnh, bàòng chæïng caïc saín pháøm cuía xê nghiãûp âæåüc thë træåìng âoïn nháûn. Hån thãú næîa, Xê nghiãûp luän luän âãö ra nhæîng biãûn phaïp tháût têch cæûc âãø laìm täút viãûc kinh doanh nhàòm âem laûi låüi êch täút nháút vaì âãø khàóng âënh vë trê cuía mçnh våïi cå chãú thë træåìng nhæ hiãûn nay. Âãø quaín lyï hãû thäúng caïc âån vë træûc thuäüc Cäng ty âaî täø chæïc bäü maïy quaín lyï chàût cheî, våïi cå cáúu täø chæïc âæåüc quaín lyï theo hçnh thæïc træûc tuyãún chæïc nàng. Âãø âaím baío tênh thäúng nháút trong cäng taïc chè âaûo cuîng nhæ âæåüc taûo mäúi quan hãû qua laûi, sæû âoïng goïp saïng taûo giæîa caïc phoìng ban. Âãø baío vãû uy tên saín pháøm cuía mçnh trãn thë træåìng træåïc sæû caûnh tranh khäng laình maûnh, âaím baío nhu cáöu baïn ra, cäng ty âaî täø chæïc nguäön haìng kinh doanh tæì thë træåìng trong næåïc vaì ngoaìi næåïc. Trong cäng taïc thu mua cäng ty cuîng chuí âäüng taûo nguäön haìng cho mçnh. Tuy nhiãn cäng ty cuîng gàûp khäng êt khoï khàn vaì coìn coï nhæîng màût haûn chãú cáön khàõc phuûc âãø coï biãûn phaïp tháût têch cæûc âoï laì: thiãút kãú máùu maî âeûp, phuì håüp våïi thë træåìng vaì nhu cáöu cuía ngæåìi tiãu duìng. Saín pháøm coï âàûc thuì riãng, kyï hiãûu riãng âãø trãn cáy theïp laì chæî “ÂN" caïch nhau coï khoaíng caïch tæì 840-870mm tuyì theo quy caïch. Cäng ty Xê nghiãûp âaî täø chæïc giåïi thiãûu saín pháøm cuía Xê nghiãûp trãn caïc phæång tiãûn thäng tin âaûi chuïng nhæ quaíng caïo trãn truyãön hçnh. Âäöng thåìi thæåìng giaïm saït kiãøm tra haìng trãn thë træåìng âãø këp thåìi phaït hiãûn xæí lyï haìng keïm cháút læåüng. Khoï khàn låïn nháút trong cäng taïc læu chuyãøn haìng hoïa cuía cäng ty laì nguäön väún. Âáy laì khoï khàn cuía caïc doanh nghiãûp chuyãøn qua cå chãú thë træåìng khäng coï sæû bao cáúp cuía Nhaì næåïc. Hiãûn taûi cäng ty hoaût âäüng saín xuáút khäng ngæìng, chuí yãúu bàòng nguäön väún vay. Do âoï chi phê laîi vay låïn laìm giaím thu nháûp vaì haûn chãú hoaût âäüng læu chuyãøn haìng hoïa cuía xê nghiãûp. Trong cäng taïc chè âaûo hoaût âäüng kinh doanh coï nåi chæa nháút quaïn viãûc kiãøm tra âän âäúc thæûc hiãûn mãûnh lãûnh, saín xuáút chæa nghiãm, thäng tin näüi bäü nhiãöu luïc chæa këp thåìi. Trong cå cáúu täø chæïc coìn biãøu hiãûn mäüt säú màût haûn chãú vãö trçnh âäü quaín lyï cuía caïn bäü trong xê nghiãûp. Xê nghiãûp cäú gàõng traí læång cho ngæåìi lao âäüng våïi kãút quaí saín pháøm saín xuáút kinh doanh. Nhåì váûy âaî taûo âæåüc sæû pháún khåíi trong cäng viãûc chênh nhæîng bæåïc caíi tiãún trãn âaî taûo uy tên ban âáöu cho cháút læåüng saín pháøm theïp cuía xê nghiãûp. Qua tæìng lä haìng saín xuáút xê nghiãûp cho thæí nghiãûm vaì âàng kyï cháút læåüng thäng qua trung tám âo læåìng cháút læåüng II âoïng trãn âëa baìn Thaình phäú Âaì Nàông, Xê nghiãûp thaình láûp âäüi kiãøm saït gäöm caïc kyî sæ vaì thåü laình nghãö luän theo doîi saït sao âãø cho cháút læåüng theïp trãn tæìng cáy theïp trong mäùi ca saín xuáút. Ngoaìi ra bäü pháûn kinh doanh cuía xê nghiãûp thæûc hiãûn viãûc mua baïn træûc tiãúp våïi caïc cäng trçnh, thäng qua âoïn nháûn âæåüc sæû phaín aïnh vãö máùu maî vaì cháút læåüng theïp cuía khaïch haìng, këp thåìi uäún nàõn vaì âiãöu chènh cho phuì håüp våïi thë træåìng. Tæì ngaìy bæåïc vaìo saín xuáút cho âãún nay chæa coï træåìng håüp naìo khaïch haìng khiãúu naûi vãö cháút læåüng theïp. Våïi saín pháøm theïp coï cháút læåüng täút nhæ hiãûn nay, theïp cuía xê nghiãûp ngaìy caìng coï uy tên trãn thë træåìng. Âáy laì âäüng læûc täút nháút âãø thuïc âáøy tiãöm nàng cuía xê nghiãûp trãn tæìng bæåïc cuía mçnh. II. YÏ KIÃÚN ÂÃÖ XUÁÚT CUÍA BAÍN THÁN ÂÄÚI VÅÏI ÂÅN VË THÆÛC TÁÛP NHÀÒM TRONG MÄÜT CAÏCH HAÛCH TOAÏN LÆU CHUYÃØN HAÌNG HOÏA: Qua thåìi gian thæûc táûp taûi Xê nghiãûp Khai thaïc Váût tæ vaì Phãú liãûu, baín thán em âaî cäú gàõng hãút mçnh trong khaí nàng cho pheïp âãø tçm hiãøu tçnh hçnh hoaût âäüng taûi xê nghiãûp noïi chung vaì læu chuyãøn haìng hoïa noïi riãng. Tæì âoï em âaî tæû ruït ra nhæîng baìi hoüc kinh nghiãûm ráút thiãút thæûc vaì bäø êch cho chuyãn män sau naìy. Nhçn chung cäng taïc haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa taûi xê nghiãûp laì hoaìn haío, mäùi thao taïc laì mäüt chäø kheïp kên tæì Cäng ty âãún xê nghiãûp vaì tæì Xê nghiãûp vãö cäng ty. Âäöng thåìi âaím baío tênh âuïng, tênh âuí vãö viãûc tênh toaïn giaï väún, giaï baïn vaì caïc khoaín naûp cho Nhaì næåïc mäüt caïch chênh xaïc vaì trung thæûc kãút quaí kinh doanh taûi Xê nghiãûp. Våïi mä hçnh saín xuáút kinh doanh nhæ hiãûn nay, cäng taïc quaín lyï noïi chung vaì cäng taïc haûch toaïn noïi riãng laì khaï báûn räün. Tuy nhiãn phoìng kãú toaïn âaî cäú gàõng hãút sæïc mçnh âãø laìm täút cäng taïc kãú toaïn taûi xê nghiãûp. Trong âoï cäng taïc haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa âoïng vai troì khaï quan troüng trong viãûc quaín lyï chàût cheí tçnh hçnh kinh doanh taûi xê nghiãûp, Noïi chung moüi pháön haình kinh tãú cuía kãú toaïn tæì kháu tênh giaï thaình saín pháøm, cäng nåü cho âãún viãûc kinh doanh mua baïn diãùn ra haìng ngaìy, âi vaìo nãö nãúp, roî raìng vaì nhanh choïng. Moüi säø saïch säú liãûu âãöu âæåüc ghi cheïp mäüt caïch chênh xaïc, trung thæûc våïi thao taïc haûch toaïn, caïc säú liãûu trãn säø saïch kãú toaïn laì thao taïc læu træî pháön mãöm kãú toaïn trãn maïy vi tênh. Nhåì váûy viãûc haûch toaïn âaî roî raìng raình maûch caìng chênh xaïc âáöy âuí hån. Tuy nhiãn nãúu tæìng pháön haình kãú toaïn âæåüc laìm mäüt caïch riãng biãût theo nhiãûm vuû cuía mäùi kãú toaïn viãn thç cäng viãûc caìng thãm phæïc taûp. Chênh vç váûy maì näüi bäü phoìng kãú toaïn taûi Xê nghiãûp âaî biãút caïch taûo phæång phaïp âãø tçm liãn kãút nhæîng guït âiãøm råìi raûc tråí nãn âäöng âiãûu hån vaì kheïp kên hån. Coï thãø khàóng âënh mäüt âiãöu ràòng khäng coï gç khiãún doanh nghiãûp phaït triãøn væîng chàõc trãn con âæåìng âi cuía mçnh bàòng sæû haìi hoaì mäüt caïch chàõc chàõn giæîa bäü maïy quaín lyï trong cuìng doanh nghiãûp. Låìi kãút Trong thåìi gian thæûc táûp tçm hiãøu tçnh hçnh thæûc tãú taûi Xê nghiãûp Khai thaïc Váût tæ vaì Phãú liãûu, em âaî hoaìn thaình xong baïo caïo thæûc táûp täút nghiãûp cuía mçnh. Qua âoï âaî giuïp em ráút nhiãöu trong viãûc cuíng cäú laûi kiãún thæïc âaî âæåüc hoüc åí træåìng. Màûc duì âæåüc sæû giuïp âåî chè dáùn ráút táûn tçnh cuía caïc anh chë trong phoìng kãú toaïn cuía Xê nghiãûp våïi caïc tháöy cä hæåïng dáùn, nhæng do yï thæïc coìn haûn chãú do âoï trong âãö taìi baïo caïo thæûc táûp täút nghiãûp cuía em khäng traïnh khoíi nhæîng thiãúu soït, em ráút mong sæû thäng caím sáu sàõc vaì goïp yï kiãún cuía tháöy cä cuîng nhæ trong phoìng kãú toaïn cuía âån vë âãø baïo caïo thæûc táûp cuía em âæåüc hoaìn thiãûn hån. Mäüt láön næîa em xin thaình tháût caím ån tháöy cä giaïo cuía træåìng vaì trong ban laînh âaûo cuía Xê nghiãûp, Phoìng Kãú toaïn âaî giuïp âåî em hoaìn thaình chuyãn âãö täút nghiãûp cuía mçnh. Em mong ràòng caïc tháöy cä giaïo cuîng nhæ caïc cä chuï, anh chë taûi phoìng kãú toaïn cuía Xê nghiãûp vaì goïp yï kiãún cho em âãø baìi baïo caïo täút nghiãûp âæåüc hoaìn thiãûn vaì âaût kãút quaí nhæ em mong muäún. Cuäúi cuìng em kênh chuïc táút caí tháöy cä vaì âån vë thæûc táûp låìi chuïc sæïc khoeí vaì quyãút thàõng. Âaì Nàông, ngaìy ... thaïng … nàm 2003 Sinh viãn thæûc hiãûn Huyình Thë Thu Haì Nháûn xeït cuía cå quan thæûc táûp Nháûn xeït cuía giaïo viãn hæåïng dáùn MUÛC LUÛC Trang LÅÌI MÅÍ ÂÁÖU PHÁÖN I. TÇNH HÇNH THÆÛC TÃÚ CÄNG TAÏC HAÛCH TOAÏN LÆU CHUYÃØN HAÌNG HOÏA TAÛI XÊ NGHIÃÛP I. Quaï trçnh hçnh thaình vaì phaït triãøn cuía Xê nghiãûp 1 1. Sæû hçnh thaình cuía xê nghiãûp 1 2. Quaï trçnh phaït triãøn cuía xê nghiãûp 1 II. Âàûc âiãøm täø chæïc quaín lyï cuía xê nghiãûp 2 1. Täø chæïc saín xuáút kinh doanh cuía xê nghiãûp 2 2. Täø chæïc bäü maïy quaín lyï cuía doanh nghiãûp 3 III. Âàûc âiãøm täø chæïc cäng taïc kãú toaïn taûi xê nghiãûp 5 1. Täø chæïc bäü maïy kãú toaïn taûi xê nghiãûp 5 PHÁÖN II. CÅ SÅÍ LYÏ LUÁÛN VÃÖ HAÛCH TOAÏN LÆU CHUYÃØN HAÌNG HOÏA I. Khaïi niãûm, âàûc âiãøm, nhiãûm vuû kãú toaïn læu chuyãøn haìng hoïa 7 1. Mäüt säú khaïi niãûm 7 2. Phán loaûi læu chuyãøn haìng hoïa 7 3. Nhiãûm vuû cuía læu chuyãøn haìng hoïa 8 II. Haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa trong Xê nghiãûp Khai thaïc Váût tæ vaì Phãú liãûu 9 * Haûch toaïn nghiãûp vuû mua haìng 9 1. Caïc phæång thæïc mua haìng 9 2. Phæång thæïc baïn haìng 9 3. Haûch toaïn täøng håüp theo phæång phaïp nghiãûp vuû kãú toaïn 11 4. Haûch toaïn chi tiãút 15 5. Haûch toaïn chi tiãút kãú toaïn sæí duûng 16 6. Haûch toaïn täøng håüp 19 PHÁÖN III TÇNH HÇNH THÆÛC HIÃÛN CÄNG TAÏC HAÛCH TOAÏN LÆU CHUYÃØN HAÌNG HOÏA TAÛI XÊ NGHIÃÛP KHAI THAÏC VÁÛT TÆ VAÌ PHÃÚ LIÃÛU I. Chæïng tæì , säø saïch, taìi khoaín maì xê nghiãûp âang aïp duûng 23 II. Hçnh thæïc haûch toaïn nghiãûp vuû baïn haìng 29 1. Phæång thæïc baïn haìng, chæïng tæì haûch toaïn 29 2. Phæång thæïc thanh toaïn tiãön haìng 30 3. Trçnh tæû læu chuyãøn chæïng tæì vaì säø saïch ghi cheïp 30 4. Phæång phaïp tênh giaï väún haìng xuáút kho taûi xê nghiãûp 30 5. Haûch toaïn nghiãûp vuû baïn haìng taûi xê nghiãûp 31 III. Haûch toaïn nghiãûp vuû haìng hoïa täön kho taûi xê nghiãûp 35 1. Haûch toaïn chi tiãút haìng täön kho 35 2. Haûch toaïn kãút quaí kiãøm kã haìng hoïa taûi xê nghiãûp 36 PHÁÖN IV MÄÜT SÄÚ YÏ KIÃÚN VÃÖ LÆU CHUYÃØN HAÌNG HOÏA TAÛI XÊ NGHIÃÛP KHAI THAÏC VÁÛT TÆ VAÌ PHÃÚ LIÃÛU I. Nháûn xeït chung vãö tçnh hçnh haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa taûi Xê nghiãûp 39 II. YÏ kiãún âãö xuáút cuía baín thán âäúi våïi âån vë thæûc táûp nhàòm âãø haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa 41 Låìi kãút 42 Låìi måí âáöu Trong caïc doanh nghiãûp saín xuáút cuîng nhæ thæång maûi, haìng hoïa laì âäúi tæåüng âàûc træng nháút, vç haìng hoïa laì nguyãn nhán mang laûi låüi nhuáûn cho doanh nghiãûp. Do âoï læu chuyãøn haìng hoïa laì hoaût âäüng chuí yãúu vaì quan troüng nháút. Màût khaïc, trong âiãöu kiãûn phaït triãøn cuía âáút næåïc, nãön kinh tãú næåïc ta âang trãn âaì phaït triãøn væåüt báûc do âoï maì nhiãöu hçnh thæïc kinh doanh mua baïn xuáút hiãûn. Caïc cäng ty, xê nghiãûp thuäüc moüi thaình pháön kinh tãú khaïc nhau phaíi caûnh tranh quyãút liãût âãø coï vë trê trãn thë træåìng; vç thãú cháút læåüng vaì hiãûu quaí kinh doanh cuía doanh nghiãûp læu chuyãøn haìng hoïa laì quaï trçnh xuyãn suäút tæì kháu mua vaìo âãún kháu baïn ra phaíi thæûc hiãûn haûch toaïn kinh tãú qua kháu læu chuyãøn haìng hoïa coï yï nghéa quan troüng vaì quyãút âënh âäúi våïi toaìn bäü cäng taïc kãú toaïn cuía doanh nghiãûp. Täø chæïc cäng taïc haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa mäüt caïch håüp lyï, khoa hoüc våïi âiãöu kiãûn cuû thãø cuía doanh nghiãûp, seî coï yï nghéa thiãút thæûc trong viãûc quaín lyï vaì âiãöu haình hoaût âäüng. Hån næîa, noï coìn âoïng vai troì quan troüng trong viãûc thu nháûn, xæí lyï vaì cung cáúp thäng tin cho n haì quaín lyï âãø choün læûa phæång aïn kinh doanh coï hiãûu quaí. Våïi táöm quan troüng cuía cäng taïc haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa cuìng våïi sæû hoüc hoíi cuía baín thán sau thåìi gian thæûc táûp âãø tçm hiãøu cäng taïc kãú toaïn taûi xê nghiãûp, em âaî choün âãö taìi : “Haûch toaïn læu chuyãøn haìng hoïa taûi xê nghiãûp Khai thaïc Váût tæ vaì Phãú liãûu Âaì Nàông” âãø laìm baïo caïo täút nghiãûp. Baïo caïo täút nghiãûp âæåüc hoaìn thaình laì do sæû näø læûc cuía baín thán cuìng våïi sæû hæåïng dáù, giuïp âåî táûn tçnh cuía cä Nguyãùn Thë Hiãön cuìng caïc cä chuï vaì anh chë trong phoìng Kãú toaïn cuía Xê nghiãûp. Vç thåìi gian coï haûn, nãn chuyãn âãö chæa phaín aïnh hãút hoaût âäüng cuía xê nghiãûp mäüt caïch âáöy âuí. Nãúu coï gç sai soït kênh mong tháöy cä giaïo cuìng caïc cä chuï taûi phoìng kãú toaïn goïp yï âãø chuyãn âãö âæåüc hoaìn thiãûn hån. Em xin chán thaình caím ån sæû giuïp âåî táûn tçnh cuía cä Nguyãùn Thë Hiãön cuìng caïc cä chuï cäng taïc taûi phoìng kãú toaïn taûi xê nghiãûp. Âaì Nàông, ngaìy 08 thaïng 9 nàm 2003 Sinh viãn thæûc hiãûn Huyình Thë Thu Haì